ชอผลงาน เอกสารประกอบการเรยน “ขาวไร – งวะแซ” กระบวนการเรยนรวทยาศาสตรจากภมปญญา ทองถน ชอผเสนอผลงาน นางพชรนทร สทธหลวง โรงเรยนมธยมปากลาง อ าเภอปว จงหวดนาน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 37 ( แพร – นาน ) 1. ความส าคญของผลงานหรอนวตกรรมทน าเสนอ

ขาว หากมองในแงมมของระบบเศรษฐกจภาพรวม ขาวคอพชเศรษฐกจทส าคญของไทย แตส าหรบชมชนชนบท ขาว คอสงส าคญในการด ารงชพทมอาจแยกออกจากวถชวต หากยงฉางของบานใดมขาวเตม ในแตละฤดกาลเกบเกยว นนเปนสงทแสดงใหเหนวาจะไมเกดความอดอยากขนกบครอบครวนน การผลตขาวจงเปนการผลตเพอพอกน นอกจากนน ขาว ยงมความเกยวของกบวถชวตของคนในชมชน วฒนธรรม ทเกยวกบขาว ตงแตกระบวนการผลตจนถงกระบวนการเกบเกยว ลวนแสดงใหเหนถงรากฐานของชวต ภมปญญาและวฒนธรรมของชมชน ชมชนต าบลปากลาง ประกอบดวย 6 หมบาน มประชากรเปนกลมชนทหลากหลาย ทงชาตพนธและวฒนธรรม หนงในกลมชาตพนธนน คอ ชนเผาลวะ ซงอาศยในพนทบานจน หมท 4 และบานตาหลวง หมท 5 ประชากรสวนใหญยงคงประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก ในแตละปมการปลก “ขาวไร” ซงเปนขาวทเหมาะสมกบสภาพภมประเทศ อนประกอบดวยภเขาทมระดบความสงลดหลนกนไป วธการ ในการปลกตงแตการคดเลอกสายพนธจนกระทงการเกบเกยวและการเกบรกษาเมลดพนธ ลวนเปนสงทเกดจากภมปญญาของบรรพบรษทมไดศกษาเรยนรหลกการทางวทยาศาสตรจากโรงเรยนใด หากแตเกดจากศกษาคนควาทดลองปฏบตแลวบงเกดผลเปนทนาพอใจซงความรทไดเปนความรทเกดจากการปฏบตจรงในชวตประจ าวน ดงทเรยกกนวา “ภมปญญาทองถน” หรอ “ภมปญญาพนบาน” นนเอง

การน าภมปญญาพนบานทเกยวกบกระบวนการปลกขาวไร ซงมปราชญชาวบานในชมชนมาสอดประสานกบหลกการทางวทยาศาสตร โดยอธบายภมปญญาใหเปนเนอหาทางวทยาศาสตร แลวน ามาสรางชดการทดลองทประยกตจากความรทไดรบ โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร สอดคลองกบมาตรฐาน การเรยนรชวงชน สาระการเรยนรวทยาศาสตร สาระท 1 เรองสงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต ท าใหผเรยนมองเหนความส าคญของสงใกลตว สนกกบการเรยนร เกดความภาคภมใจทสามารถน าความรไปอธบายปรากฏการณหรอสงทพบเหนในชวตประจ าวนได และสงผลใหผเรยนสรางและเกดองคความรได ดวยตนเอง เกดความรก ความภาคภมใจในทองถนของตนเองและรวมสบสานภมปญญาพนบานใหคงอยตลอดไป

2. จดประสงคและเปาหมายของการด าเนนงาน 1. เพอสรางและพฒนาเอกสารประกอบการเรยน “ขาวไร – งวะแซ” โดยใชกระบวนการเรยนร

วทยาศาสตรจากภมปญญาทองถน 2. เพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของผเรยน โดยใชภมปญญาทองถน 3. เพอใหผเรยนตระหนกถงความส าคญของสงใกลตว สนกกบการเรยนรวทยาศาสตร เกดความรก

และความภาคภมใจในทองถนของตนเอง

3. ผลการด าเนนการ/ผลสมฤทธ/ประโยชนทไดรบ 1. เอกสารประกอบการเรยน “ขาวไร – งวะแซ” ทสรางและพฒนาขนโดยใชกระบวนการเรยนร

วทยาศาสตรจากภมปญญาทองถน สามารถน ามาใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาระวทยาศาสตรเพมเตมส าหรบผเรยนในชวงชนท 3

2. ผเรยนเกดกระบวนการเรยนร โดยการสบคน รวบรวม ลงมอปฏบต วเคราะหขอมล และสรปขอมล โดยอาศยหลกการทางวทยาศาสตรจากภมปญญาทองถนและแหลงเรยนรในชมชนต าบลปากลาง อ าเภอปว จงหวดนาน

3. ผเรยนมองเหนความส าคญของสงใกลตว สนกกบการเรยนร เกดความภาคภมใจทสามารถน าความรไปอธบายปรากฏการณหรอสงทพบเหนในชวตประจ าวนได และสงผลใหผเรยนสรางและเกด องคความรไดดวยตนเอง เกดความรก ความภาคภมใจในทองถนของตนเองและรวมสบสาน ภมปญญาพนบานใหคงอยตลอดไป