ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 เดือนพฤศจิกายน 2553
DESCRIPTION
วารสารออนไลน์ อีสเทิร์นไทยคอนซัลติ้ง 1992TRANSCRIPT
กรรมการผจดการ : สนทยา ทบขนต บรรณาธการอำานวยการ : พสฐษ นลเขตร
บรรณาธการทปรกษา : กตตพล ศรสมชย บรรณาธการ : อภสทธ เนตรวงศ
หวหนากอง บ.ก. : วฤษสพร โอภาพงพนธ กองบรรณาธการ : สรเดช สวงโท, ชญญา แซตง,
อธวรรณ จงธนสมบต, ภญโญ โอภาพงพนธ, กะวร , สธาทรพย, ภวดษฐ ทองคำา, ณฐตา เอมกลน,
อไรรตน ทาบตร, วกรม กตกลไพศาล, ศรพชร เนตรวงศ, ธนพฒน แขสวสด, ศรรตน สรยะ,
จนทสงห ดวงบานเซา, นนทยา แปนถง, นนธวฒน นตพนธ, สกลญา จนทะบตร, ศกดสทธ ขรรคแกว,
สวรรณา เจกมะดน, พชร จนทรเศรษฐเลศ, สาวตร อยจำาเนยร
พสจนอกษร : กลปรยา พกพง ศลปกรรม : จรรยสรณ บวภา
คยกบ บ.ก.
ขาวทไดยนไดฟงชวงน ทกคนตองพจารณาใหดวาจะเสพขาวดานใด ขาวบนเทง ความไมลงตว
ของดารา แตผลสดทายคนทรบเคราะหคอเดก ขาวการเมอง ยบไมยบพรรค ความกดดนทมตอศาล
ขาวน�าทวมกบผทไดรบเคราะหภยพบต ความสงสารความเวทนาทเกดขนในใจ กขนกบแตละบคคล
ทจะรบขาวเขาไป แตอยากใหรบขาวสารดวยการพนจพเคราะหกบสงทเกดขน อยากใหน�าเอาธรรม
ของพระพทธเจามาใชนนคอ กาลามสตร ทวาดวยไมใหเชอสงใด ๆ อยางงมงายโดยไมใชปญญาพจารณา
ใหเหนจรงถงคณโทษหรอดไมดกอนเชอ
ส�าหรบ ETC Journal online ฉบบน ยงคงท�าหนาทของเราตามเคย ในเดอนน เสยงเพลงทเรา
จะไดยนกนบอย ๆ กคอ ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทงลอยกระทง กนแลวขอเชญนองแกว ออกมา
ร�าวง ร�าวง วนลอยกระทง ร�าวง วนลอยกระทง ดงนนเนอหาของฉบบนจะอดแนนไปดวยเรองของกระทง
ไมวาจะเปน ประเพณของไทยในวนลอยกระทง กระบวนการผลตโฟม แตเรองอน ๆ ทมแฟน ๆ ก�าลง
ตดตามอยางเขมขนเปนซรย เชน เงน ๆ ทอง ๆ episod 2 กตดตามอานกนได สดทายจะขาดไมไดกบ
ธรรมะทเอาไปใชในการท�างาน
ฝากทงทายไว
“Cultivate a big heart-but a small ego”
ท�าใจใหกวาง วางตนใหเลก
และพบกนฉบบหนาสงทายปนะครบ
นายแวนด�า
ปจจบนมแตใครรงเกยจ “โฟม” ไมเหนเหมอนเมอกอน เฉกเชน
ดงค�าทวา แรกรกน�าตมผกกยงวาหวาน นานไปกลม
กนแลวหรอ เอะมนเกยวกนอยางไร
โฟมในทนหมายถงพลาสตกทฟหรอขยายตว
พลาสตกมากมายหลายประเภท และในบรรดาพลาสตก
หลายประเภท ทมในโลกนน หากผานกระบวนการทใช
สารขยายตว (Blowing Agent) กจะท�าใหพลาสตกนน
กลายเปนโฟมได ซงเรยกกนทวไปวา Foam Plastic
ตวอยางของโฟมพลาสตกทรจกกนทวไป เชน ฟองน�า
กลองโฟมใสอาหาร โฟมแผน โฟมฉดพนเพอเปนฉนวน
เปนตน ซงโฟมพลาสตกเหลานลวนแตผลตจากพลาสตก
แตกตางประเภทกนไป
ในท นจะหมายถงโฟมทผลตจากพลาสตก
ประเภท Polystyrene/PS เทานน ซงใชท�ากลอง
โฟมใสอาหาร และโฟมลอยกระทง เปนตน ซงโฟม
พลาสตกประเภท Polystyrene / PS ม 2 ประเภท
หลกคอ
คนไทยมกจะมนสยลมงาย ชวงแรก ๆ ทม
การผลตโฟมมาใชแทนวสดตาง ๆ ทกคน
ลวนแลวตางหาซอมาใช ผผลตกเรงผลต
อยางไมลมหลมตา แตไหนเลยจะมการ
ใหความรกบผ ใชวาเปนอยางไร มแต
ประโยชนมากมาย โฆษณากน สดทายเมอมการใชมากขน จนกลายเปนขยะลน ถงจะมา
หาทางปองกน เมอถงเวลากสายไปเสยแลว เราทานทงหลายทใชกนอยทกวน รหรอไมวา
ตวฉน “โฟม” มาจากไหน อยากใหมารจกตวตนทแทจรงของฉนแลวจะรวาเปนอยางไร
1.Expandable Polystyrene / EPS ซงใช
บรรจสนคามคาตางๆ เชน โทรศพท ตเยน เครองใช
ไฟฟา และ หมวกกนนอค โฟมกลองน�าแขง รวมถง
โฟมแผนและโฟมกอนทใชท�าถนนเปนตน
2.Polystyrene Paper / PSP ทใชท�าถาด
หรอกลองโฟมบรรจอาหาร
กระบวนการผลตโฟมเปนอยางไร 1. Expandable Polystyrene / EPS คอโฟม
PS ทใชกาซ Pentane (C5H12) ซงเปนตระกลเดยว
กบ กาซหงตม หรอ Butane (C4H10) เปนสารทท�าให
ขยายตว (Blowing Agent) ในระหวางกระบวนการ
ผลตทเรยกวา Polymerization เนอพลาสตก PS จะ
ท�าปฎกรยากกเกบกาซ Pentane เอาไวภายใน เมอน�า
1
มาผลตโฟม EPS วตถดบจะขยายตวเมอไดความรอน
จากไอน�า (Steam) กลายเปนเมดโฟมขาวๆ จากนน
จงน�าไปขนรป (Molding) ซงม 2 ลกษณะคอ
อดขนรปเปนรปรางตางๆ ตามลกษณะแมพมพ
ทท�า (Shape Molding) เชน เปนกลองน�าแขง และ
บรรจภณฑตางๆ
อดขนรปเปนกอนสเหลยม (Block Molding)
แลวน�ามาตดตามขนาดและรปรางทตองการ
โดยทวไป โฟม EPS จะขยายตวประมาณ 50เทา
และเมอขยายตวแลวจะมอากาศเขามาแทนทถง 98%
ของปรมาตร มเพยง 2% เทานนทเปนเนอพลาสตก PS
และนคอสาเหตทท�าใหโฟมมขนาดใหญแตกลบมน�า
หนกเบา
คณลกษณะนเองทท�าใหโฟม EPS สามารถ
รองรบแรงกระแทกไดอยางด เหมาะส�าหรบใชในการ
บรรจสนคา และยงรองรบการถายเทน�าหนกในแนวดง
โดยไมเสยรปทรง จงสามารถใชเปนวสดในการท�าถนน
เพอแกปญหาถนนทรด และยงใชเปนฉนวนรกษา
ความรอนและเยน เนองจากอากาศทมอยภายในถง
98% ท�าหนาทเปนฉนวนไดอยางด
2. Polystyrene Paper / PSP คอโฟม PS ท
ใชกาซหงตมหรอ Butane (C4H10) เปนสารทท�าให
ขยายตว วตถดบทใช กคอเมดพลาสตก PS ทวไป ซง
เขาสระบบการฉดโดยใชสกรซงมความรอนจาก
ไฟฟาเชนเดยวกบการฉดพลาสตกทวไป (Screw Ex-
trusion) เมอเมดพลาสตก PS ผานสกรความรอนกจะ
หลอมตว ขณะทจะออกจากปลายสกรกจะถกฉดกาซ
Butane (C4H10) ซงกคอแกสหงตมทใชตามครวเรอน
ผสมเขาไปท�าปฎกรยาใหพลาสตกท ก�าลงหลอมนน
เกดการขยายตวประมาณ 20 เทา ฉดออกเปนแผนแลว
มวนเขาคลายมวนกระดาษ (จงเรยกวา Polystyrene
Paper / PSP) จากนนกจะน�ามวนโฟม PSP ทได ไป
ขนรปดวยความรอนตามลกษณะแมพมพ (Thermal
Forming) เชนเปนกลองใสอาหารหรอถาดเปนตน
ท�าไมโฟม ถงไมใชสาร CFC พเอสโฟม ทง EPS และ PSP ประกอบไป
ดวยอากาศถง 95-98% สวนทเหลออก 2-5% กคอ
เน อพลาสตกโพลสไตร น ซ งเป นสารประกอบ
ไฮโดรคารบอน CFC’s (Chlorofluoro carbons)
คอสารประกอบ คลอไรน, ฟลออไรน และคารบอน
ซงมองคประกอบแตกตางจากโพลสไตรนทเปนเนอ
โฟม และเนองจาก CFC’S มจดระเหยต�าจงยากตอ
การกกเกบไวในเมดวตถดบ โฟม EPS จงไมเคยใช
สาร CFS’s ในกระบวนการผลตเลย นบตงแตบรษท
BASF แหงเยอรมนผลตโฟม EPS ขนเปนครงแรก
ตงแตป 1952 สารทใชท�าใหโฟม EPS ขยายตวก คอ
กาซเพนเทนซงไมมคลอไรน
โฟม PSP ในตอนเรมแรกนนมการใชสาร
CFC’s แตเมอสองทศวรรษทผานมาสาร CFC’s ได
ถกลดปรมาณการใชลงทงในอตสาหกรรมพลาสตก
และอตสาหกรรมเครองท�าความเยนผผลตโฟม PSP
จงหนมาใชกาซบวเทนแทนตงแตประมาณ 15 ปท
ผานมา
กาซบวเทน กคอกาซหงตมทใชกนอยทกบาน
เรอนในปจจบน ดงนน ในทกวนนสารทท�าใหโฟม
ขยายตวกคอ กาซเพนเทน และกาซหงตม กาซทงสอง
ชนดน คอ สารประกอบไฮโดรคารบอนเชนเดยวกบ
พลาสตกโพลสไตรน กาซทงสองชนดนอยในตระกล
เดยวกบ กาซมเทน, อเทน และโพรเพนทรจกกนอยาง
แพรหลาย
การรไซเคลโฟม เนองจากโฟม EPS และ PSP ทงสองประเภท
คอ พลาสตกโพลสไตรน (Polystyrene) ซงเปน
เทอรโมพลาสตก (Thermoplastics) ทง EPS และ
PSP จงสามารถน�ากลบมารไซเคล เปนพลาสตกโพ
ลสไตรนไดอก
กระบวนการรไซเคลโฟมทงสองประเภทเรม
ดวยการบดเศษโฟมใหมขนาดเลกลงจากนนจงน�า
เศษโฟมบดไปหลอมหรออดการหลอมท�าไดโดย
โดยใชสกรความรอน (Screw Extrusion) ซงม
อณหภมสงกวาจดหลอมเหลวการอดบดท�าไดดวย
ใบมดระบบ Agglomeration โดยไดรบความรอน
จากแรงดน และแรงเสยดทาน ซงมอณหภมต�ากวา
จดหลอมเหลวของพลาสตก
พลาสตก PS ทไดจากการรไซเคลโฟม
สามารถน�ามาผลตเปนสนคาพลาสตกทวไป เชน
ตลบเทปเพลง มวนวดโอเทป ไมบรรทด กลองดนสอ
จานรองแกว เปนตน นอกจากนนเศษโฟม EPS ท
บดแลวสามารถน�ากลบไปใชผสมกบเมดโฟมใหม
แลวน�าไป ผลตเปนโฟมซ�าไดอก
โฟมทใชแลว ท�าประโยชนอะไรไดบางนอกจากน�ากลบไปผานกระบวนการรไซเคลแลว
โฟม EPS ทใชแลวยงสามารถจดการได ดงตอไปน
1.ผสมดนเพอใชในการเพาะปลกเนองจาก
โฟม EPS ทบดแลวจะชวยใหดนรวนซยและอากาศ
ทอยภายในจะเปนประโยชนตอรากของพช
2 .ผสมคอนกรต เ พ อใ ช ในการก อสร าง
เนองจากโฟม EPS มคณสมบตเปนฉนวนและม
น �าหนกเบาการใชโฟม EPS ท บดแลวผสมใน
คอนกรตจะท�าใหลดน�าหนกวสดนนและยงรกษา
อณหภมของสถานทกอสรางไดอยางด
3.เผาเพอใชเปนเชอเพลงเนองจากโฟม EPS
มอากาศอยภายในเปนสวนใหญหากถกเผาโดยใช
ความรอนสงถงประมาณ 1,000 องศาเซลเซยล จะ
ท�าใหการเผาโฟมทบดแลวนนเปนไป โดยปราศจาก
สารทเปนอนตรายตอสภาพแวดลอมโดยไมตองใช
เชอเพลงใดๆ โดยโฟม EPS ทเผาดวยกระบวนการ
ดงกลาว 1 กโลกรม สามารถใหพลงงานเทากบ
น�ามน 1.2-1.4 ลตร
3
สภาพการรไซเคลโฟม PS
การรไซเคลโฟม PS ในเมองไทยมสภาพการณ
เชนเดยวกบการรไซเคลพลาสตกทวไป บรรดาผผลตโฟม
ทง EPS และ PSP ตาง กมศกยภาพในการรไซเคลโดย
การน�ากลบมาใชในกระบวนการผลตในระดบหนงทงน
เพอเปนการลดตนทนวตถดบและจดการของเสยจาก
การผลตโดยอตราของเสยในการผลตโฟม EPS โดยเฉลย
ไมเกน 5% คดเปนปรมาณของเสยในแตละเดอนประมาณ
125 ตน สวนอตราของเสยในการผลตโฟม PSP โดย
เฉลยไมเกน 20% (ทงน เนองจากกรรมวธในการผลต
นนแตกตางกน จงท�าใหอตราของเสยจากการผลตไม
เทากน) คดเปนปรมาณของเสยในแตละเดอนประมาณ
300 ตน
นอกจากการรไซเคลโดยผผลตโฟมเองแลวยง
มผรบซอเศษของเสยจากโรงงานผลตโฟมเพอน�าไป
รไซเคลเปนพลาสตก PS เกรดต�าอกดวย
ในอดตทผานมาการรไซเคลโฟม PS ทจดเกบ
จากสาธารณะนนยงมไมมากเทาทควรเ นองจาก
ประชาชนทวไปยงขาดความรความเขาใจทถกตอง
เกยวกบโฟม PS อนเปนเหตใหเกดทศนคตทไมด โดย
เฉพาะประเดนการรไซเคลโฟมซงหลายๆ คนยงเขาใจ
วา โฟมรไซเคลไมได ซงไมเปนความจรงนอกจากนน
กระบวนการจดเกบโฟม EPS ซงมกจะมขนาดใหญ
แตน�าหนกเบาท�าใหตนทนการขนสงคอนขางจะสงกวา
พลาสตกประเภทอน
อตสาหกรรมโฟม PS ในเมองไทย อตสาหกรรมโฟม PS ในเมองไทยนนเกดขน
เมอประมาณ 40 ปมาแลว โดยเรมจากการผลตโฟม
EPS ประเภทกอนสเหลยม (Block Molding) เพอ
ใชท�าผนงหองเยน (Cold Storage Panel) ตอมาเมอ
อตสาหกรรมในประเทศเรมเตบโตมากขนการใชโฟม
EPS เพอบรรจสนคาโดยเฉพาะเครองใชไฟฟา และ
อปกรณอเลคทรอนคส เพอการสงออกจงเรมขนในราว
ป พ.ศ.2520 ตอมาไดมการใชโฟม EPS ในการ
กอสราง อาคาร คอสะพาน และถนนอกดวย
ปจจบนมผผลตวตถดบ EPS ในประเทศอย 5
ราย และผผลตโฟม EPS ประมาณ 25 ราย ซงผผลต
สวนใหญตงอยในกรงเทพฯ และ ปรมณฑล ซงมก�าลง
การผลตโดยรวมในประมาณ 2800-3000 ตนตอเดอน
โฟม EPS ทผลตสวนใหญนนจะใชเปนบรรจภณฑ
ส�าหรบเครองใชไฟฟาและอเลคทรอนคสเพอการสง
ออกเปนหลก นอกจากนน กลองโฟมทผลตจากโฟม
EPS ยงใชส�าหรบบรรจอาหารทะเลแชแขงเพอสงออก
เชนกน
ส�าหรบโฟม PSP นนเรมมขนเมอประมาณ 15
ปทผานมาโดยมผผลตวตถดบ (ซงกคอเมดพลาสตก PS)
ในประเทศ 5 ราย และผผลตโฟม PSP 10 ราย ซงม
เพยงรายเดยวทไมได ตงอยในกรงเทพฯ ก�าลงการผลต
โดยรวมในปจจบนประมาณ 1300-1500 ตนตอเดอน
โฟม PSP จะผลตเปนถาดหรอกลองส�าหรบใสอาหาร
เปนหลกซงมสดสวนในการสงออกประมาณ 30%
สรปไดวา โฟมนนกคอ พลาสตกทผาน
กระบวนการทใชสารขยายตว สามารถรองรบแรง
กระแทกไดอยางด เหมาะส�าหรบใชในการบรรจ
สนคา และยงรองรบการถายเทน�าหนกในแนว
ดงโดยไมเสยรปทรง และยงใชเปนฉนวนรกษา
ความรอนและเยนทมา : วกพเดย สารานกรมเสร
4
5
พๆ ETC พานองนกศกษาสหกจศกษารน 2-1 (ป 53 เทอม 1)
ไปรวมกจกรรมดานสงแวดลอม ท อ.สตหบ จ.ชลบร
เมอวนเสารท 9 ตลาคม 2553
>> ชมการจดการเกษตรเชงทองเทยว
เพออนรกษสงแวดลอม
ไรองน Silver lake
เรอรบหลวงจกรนฤเบศร >>
หาดนางร�า
66
กจกรรมอนรกษสงแวดลอม
รกษาความสะอาดพนทชายหาด
วนท�าบญวนครบรอบ 18 ป ETC
ใน วนเสารท 16 ตลาคม 2553 ณ โรงจอดรถตรวจอากาศ
08.30 น. ผบรหารทกทานรวมสกการะทานทาวมหาพรหม
09.00 น. พธทางสงฆ ถวายปนโต เครองสงฆทาน
10.00 น. ประชมกรรมการบรหาร
12.00 น. รวมรบประทานอาหาร (บฟเฟต)
8งานสกการะ
องคทาวมหาพรหม
ในวนพธท 20 ตลาคม 2553 แขกผมเกยรต
และพนกงานเครอสหพฒนรวมกนสกการะ
องคทาวมหาพรหม และมการแสดงกลอง
สะบดชยถวายทพรหมสถาน โดยภายในงาน
ยงมการจดโชวผลตภณฑของบรษทในเครอฯ
และมพธท�าความเคารพรปเหมอน ดร.เทยม
โชควฒนา ณ วงเวยน ดร.เทยม อกดวย
กจกรรมบรจาคสงของ สถานสงเคราะหคนพการ การณยเวศน
7
เมอวนท 20 ตลาคม 2553 พนกงานรวมใจกนไปบรจาค
สงของ ณ.สถานสงเคราะหคนพการ การณยเวศน โดย
เดนทางดวยรถบสตดแอร (ลมโชย) ของเทศบาลแหลม
ฉบง น�าขบวนดวยรถเลก “คนด สงคมด สนคาด” ออก
จากบรษท เวลาประมาณ 10:30 น. จ�านวนพนกงานคอน
ขางหนาตาทเดยว
หลงจากอมกศลกน แลวกเดนทางกลบ
เราไดอะไรจากกจกรรมน “ปญหาททกคนเผชญ ยงม
คนอนทเผชญปญหาทมากกวาเราเยอะ ผดแลคนพการ
เหลานทตองเผชญปญหาตาง ๆ มากกวาเราอก ทงการ
สอสารกบผพการ และอน ๆ อกมากมาย หวงวาเมอได
พบไดเหนแลว พนกงานจะมก�าลงใจทจะเผชญปญหา”
รายละเอยดเงนบรจาคเงนบรจาค 15,216 บาท
รายการจาย
แผนรองซบ 1,950 บาท
แพมเพอรสผใหญ 3,055 บาท
ผาอนามย 882 บาท
ขาวสาร 1,257 บาท
ผงซกฟอก 1,392 บาท
ยาและเวชภณฑ 2,500 บาท
คารถ 1,300 บาท
คาขาวถง 1,500 บาท
คาปาย 540 บาท
รวมรายจาย 14,376 บาท
เงนบรจาคคงเหลอ 840.00
ʢʹµ�ǹàกԴǹàกÔ´¼ÙŒบÃÔËÒÃ
9 พฤศจกายน สมศกด ธนสารศลป (กรรมการบรหาร)
วนเกดพนกงาน1 พฤศจกายน ออมสน พนธสน (บรหารส�านกงาน)
2 พฤศจกายน ปารชาต เจรญสข (ตรวจวเคราะห)
3 พฤศจกายน อนรกษ กนนะ (บรหารส�านกงาน)
คมกรช ปนกต (เทคนคและวศวกรรม)
5 พฤศจกายน น�าผง พมพพล (ตรวจวเคราะห)
โกวท หล�าเจรญ (เทคนคและวศวกรรม)
6 พฤศจกายน ปาณทดา คนหมน (ตรวจวเคราะห)
7 พฤศจกายน สมศกด งามทอง (บรหารส�านกงาน)
8 พฤศจกายน จรพร ปานคง (ตรวจวเคราะห)
9 พฤศจกายน ปตกานต ววฒนานนท (ตรวจวเคราะห)
14 พฤศจกายน สยมภ มะกล�าทอง (เทคนคและวศวกรรม)
17 พฤศจกายน กตต วงษอ�านวย (เทคนคและวศวกรรม)
18 พฤศจกายน ธนชพร กลนโสภณ (ตรวจวเคราะห)
20 พฤศจกายน ธวชชย แสงดษฐ (บญชและการเงน)
21 พฤศจกายน สมชาย เหมอนโพธ (บรหารส�านกงาน)
พสฐษ นลเขตร (เทคนคและวศวกรรม)
กลปรยา พกพง (เทคนคและวศวกรรม)
22 พฤศจกายน อมพร โพลงอไร (เทคนคและวศวกรรม)
23 พฤศจกายน จนทรพมพ มงขนทด (เทคนคและวศวกรรม)
27 พฤศจกายน สทต โตข�า (เทคนคและวศวกรรม)
กองเกยรต กลนศรสข (เทคนคและวศวกรรม)
29 พฤศจกายน ธานนทร มนตร (เทคนคและวศวกรรม)
30 พฤศจกายน เอนก แกวกระจาง (ตรวจวเคราะห)
12
13
นกกจกรรมกรนพซปดทางเขาประตส�านกงานนคม
อตสาหกรรมมาบตาพดและตดตงนาฬกานบถอยหลง
โดยเปนสวนหนงของการรวมการชมนมทน�าโดยเครอ
ขายประชาชนภาคตะวนออก เพอเรยกรองใหยตการพฒนา
สกปรกและฝนรายแหงมลพษในจงหวดระยอง
ในขณะเดยวกน เรนโบว วอรรเออร เรอธงของ
กรนพซไดทอดสมออยนอกเขตทาเรอมาบตาพดและ
แขวนปายผาบนเสากระโดงขอความวา “Turn the Tide
รวมปกปองสงแวดลอมกบ “เรนโบว วอรรออร” เพอ
สนบสนนการชมนมภาคประชาชนทมาบตาพดซงเรยก
รองใหคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตทบทวนบญช
รายการโครงการหรอกจกรรมทเขาขายโครงการท
อาจกอใหเกดผลกระทบรนแรงตามขอเสนอของคณะ
กรรมการ 4 ฝาย
ธารา บวค�าศร ผแทนประจ�าประเทศไทย กรน
พซเอเชยตะวนออกเฉยงใต กลาววา “กรนพซอยแนวหนา
ของการตรวจสอบและเปดโปงปญหามลพษใน
มาบตาพดมาตงแตป พ.ศ.2543 เราท�าการส�ารวจและ
เปนประจกษพยานตอการปนเปอนมลพษในดน น�า และ
อากาศทเปนผลใหเกดความหายนะทางดานสขภาพและ
อนามย”
ธารากลาวเพมเตมวาเราสนบสนนขอเรยก
รองของชมชนเพอใหเกดการบงคบใชใหเปนไปตาม
กฏหมายทเขมงวดทสดเพอยตการท�าลายสขภาพของ
ประชาชนและสงแวดลอมของไทย ความพยายามใด ๆ ท
จะผอนปรนกฎหมายเพอโครงการอตสาหกรรมสกปรก
ของนกลงทนตางชาตจะกดกรอนความมนคงและสข
ภาวะของคนไทยในระยะยาว
มาตรา 67 วรรค 2 – ของรฐธรรมนญ มสาระ
กรนพซตดตงนาฬกานบถอยหลงทมาบตาพดเรยกรองนายกรฐมนตรทบทวนนโยบายสงเสรม
อตสาหกรรมสกปรก
ส�าคญวาการด�าเนนโครงการหรอกจกรรมทอาจกอให
เกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพ
สงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ จะกระท�า
มได เวนแตจะไดศกษา และประเมนผลกระทบตอ
คณภาพสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนในชมชน
และจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของ
ประชาชนและผมสวนไดเสยกอน รวมทงไดใหองคการ
อสระซ งประกอบดวยผ แทนองคการเอกชนดาน
สงแวดลอม และสขภาพและผแทนสถาบนอดมศกษาท
จดการการศกษาดานส งแวดลอมหรอทรพยากร
ธรรมชาต หรอดานสขภาพใหความเหนประกอบ
ขณะน เรอเรนโบว วอรรเออรอยในประเทศไทย
ภายใตโครงการ “ปกปองสงแวดลอมกบเรนโบว วอรรเออร”
ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต กรนพซเรยกรองใหประเทศ
สมาชกอาเซยนสนบสนนการพฒนาทค�านงถงสงแวด
ลอมและระบบนเวศ และปรบเปลยนใหแนวทางพฒนา
แบบคารบอนต�าเปนการพฒนาแหงอนาคต ทวรครงนม
ขนในวาระครบรอบ 10 ปงานรณรงคของกรนพซ เอเชย
ตะวนออกเฉยงใตในดานการปกปองปาไม การกระตน
ใหเกดการปฏวตพลงงาน การสนบสนนเกษตรกรรม
ยงยน และยตมลพษในแหลงน�า
ตดตามการเดนทางรณรงคของเราไดท
www.greenpeace.org/seasia
ถงแมวากรนพซจะเหนวาโรงไฟฟาถานหนเกคโควน
ของบรษทโกลว ถกรวมเขาไปในบญชรายการโครงการ
หรอกจกรรมท เขาขายโครงการทอาจกอใหเกดผล
กระทบรนแรง แตกรนพซไมเหนดวยกบนายกรฐมนตร
อภสทธ เวชชาชวะ ทแกปญหา โดยเสนอใหสรางพนท
กนชนระหวางเขตอตสาหกรรมและทอยอาศย ซงมได
ชวยลดหรอแกไขปญหา ซ�ายงแสดงใหเหนวารฐบาลได
เพกเฉยตอลกษณะของปญหามลพษ
นายธารา บวค�าศร ผแทนประจ�าประเทศไทย กร
นพซเอเชยตะวนออกเฉยงใต กลาววา “แนวคดการสราง
พนทกนชนเปนเรองนาขน ปรากฎการณการเปลยนแปลง
สภาพภมอากาศไดย�าเตอนเสมอวามลพษและการปลอย
คารบอนไดออกไซดนนไมสนใจขอบเขต มความจรงท
รจกกนดวาสารเคมเปนพษจะเปนอนตรายมากขน
เนองจากไมสามารถยอยสลายในสงแวดลอมไดโดยงาย
และสามารถเขาปนเปอนในสงมชวตในทกมมโลกโดยแพร
กระจายไปตามกระแสลม และผานเขาสหวงโซอาหาร”
มลพษไมมขอบเขต
“สทธในการอยในสงแวดลอมทดและสะอาด
ถกบญญตไวในรฐธรรมนญ และการพฒนาสกปรกท
คกคามวถชวตของชมชนไดละเมดสทธนซงรฐบาลตอง
มหนาทปกปองเทคโนโลยทจะท�าใหประเทศไทยมงส
การพฒนาทใหความส�าคญตอสงคมและสงแวดลอม
(Green Development) นนมอยแลว เราเรยกรอง
รฐบาลใหความส�าคญเรงดวนและสนบสนนการลงทน
ดงกลาวเพอน�าไปสเศรษฐกจแบบคารบอนต�าแทนทการ
ลงทนทมงขยายการปลอยคารบอนและการท�าลายสง
แวดลอม” นายธารากลาวเสรม
กรนพซเสรจสนภารกจการรณรงคปกปอง
สงแวดลอมกบเรนโบว วอรรเออรในประเทศไทยในวนน
หลงจากการรวมเคลอนไหวกบเครอขายประชาชน
ภาคตะวนออกและเครอขายภาคประชาชนจากจงหวด
นครศรธรรมราช สราษฎรธาน เกาะสมย ชมพรและ
ประจวบครขนธตลอดระยะเวลากวา 15 วน
นายวอน เฮอรนนเดซ ผอ�านวยการบรหารกรนพซ
14
เอเชยตะวนออกเฉยงใตกลาววา “นายกรฐมนตรไมอาจ
มองขามขอ เรยกรองของประชาชนทต องการให
อตสาหกรรมทท�าลายสงแวดลอมตองท�าการประเมน
ผลกระทบดานสงแวดลอมและสขภาพ ขอเรยกรองน
รวมถงความตองการขนต�าสดททกรฐบาลรบรองถง
การพฒนาทย งยนในความเปนจรง นคอการจดการ
สงแวดลอมมาตรฐานทมการปฏบตอย ในประเทศ
ตางๆ ทวโลก โดยพนฐานแลวการปฏบตดงกลาวเปน
สท ธและความ เปนธรรมท ประชาชนควรได รบ
ถาหากรฐบาลมงมนตอการยดถอสทธของพลเมอง
เปนทตงและรบประกน วาคนรนอนาคตจะไดรบสทธ
ทางสงแวดลอมในแบบเดยวกน”
กรนพซเรยกรองรฐบาลไทยใหออกจากวงวน
การพฒนาทสกปรก (dirty development) และลงทน
การพฒนาทค�านงถงสงแวดลอมและระบบนเวศ (green
development) เพออนาคตทสนต
*เพมการลงทนดานเทคโนโลยประสทธภาพ
พลงงานและพลงงานหมนเวยนโดยยตการอดหนน
ทางการเงนตอเชอเพลงฟอสซลโครงการโรงไฟฟา
นวเคลยรและอตสาหกรรมทใชพลงงานเขมขนใน
ประเทศไทย
*ฟนฟแมน�าเจาพระยาโดยก�าหนดกรอบเวลา
ทชดเจนเพอลด จ�ากด และก�าจดการปลอยทงสารเคมท
เปนพษลงสแหลงน�าทกแหลงของประเทศไทย
*ยกรางนโยบายแหงชาตเพอสนบสนนการท�า
เกษตรกรรมยงยนในประเทศไทยโดยยกเลกพชอาหาร
จเอมโอและยตการอดหนนทางการเงนตอการใชปยเคม
และยา ปราบศตรพชในประเทศไทย และ
*ด�าเนนการมาตรการทเขมงวดเพอปกปองและ
ยตการท�าลายปาและยตนโยบายและโครงการพฒนา
ทกโครงการทจะสงผลกระทบเชงลบตอพนทปาไมและ
ความ หลากหลายทางชวภาพ
www.greenpeace.org/seasia
15
ถาจะถามวา “ประเพณลอยกระทง” มมาแตเมอใด คงจะตอบยาก เพราะขอมลลาสด (ทท�าใหสบสน
มากขน) ทปรากฏหลกฐานเปนภาพวาดบนฝาผนงวดราชประดษฐสถตมหาสมาราม ซงสรางใน
รชกาลท 3 (ทรงครองราชย พ.ศ.2367) ไดบอกไววาประเพณลอยกระทงเพงจะมขนในรชกาลท 3 เทานน
ไมไดมมาแตสมยสโขทย “นางนพมาศ” กเปนต�านานททรงพระราชนพนธขนมาเทานน ในใจลก ๆ ฉนลน
ใหนางมจรงนะคะ..ลองอานดคะวาท�าไม
เพราะความเชอเดมนน วากนวา “นางนพมาศ”
หรอ ทาวศรจฬาลกษณ ลกสาวปโรหตทถวายตวเขามา
เปนพระสนมเอก ในสมยพระมหาธรรมราชาท 1
(พระรวงเจาสโขทย หรอพระยาลไท ราวป พ.ศ.1850)
คนน เปนผประดษฐ “กระทง” หรอโคมลอยน�ารปดอกบว
คนแรก ในพธจองเปรยง ซงนางไดอธบายความหมาย
ของการน�าดอกโคทม หรอโคมรปบวกมทบาน วาเปน
ดอกบวทจะบานตอนกลางคนแคปละครง คอในวนเพญ
เดอน 12 (และน�าจะนองเตมตลงทสด เปนทมาวา ท�าไม
ตองเปนวนเพญเดอน 12 เทานนทจะลอยกระทงกน วน
เพญเดอนอนน�ากขนเหมอนกนแตท�าไมไมลอย) พระรวง
มพระราชด�ารสวา “แตนสบไปเบองหนาโดยล�าดบ กษตรย
ในสยามประเทศถงกาลก�าหนดนกขตฤกษวนเพญ
เดอน ๑๒ ใหน�าโคมลอยเปนรปดอกบว อทศสกการบชา
พระพทธบาทนมมทานท ตราบเทากลปาวสาน” ดวยเหต
น เราจงเหนโคมลอยรปดอกบวปรากฏมาจนปจจบน
โอโห ไมใชวาสวยอยางเดยวนะเนย แตชางสงเกตและ
ประยกตใชอกตางหาก
เทานนยงไมพอนางยงประดษฐพานหมาก 2 ชน
ในพธคเชนทรสวสนาน หรอพธทอดเชอกดามเชอก ทท�าให
เกดศรมงคลกบชางตน มาตน ทถกน�ามาเดนแหผานเกย
ทผพรมน�ามนตนนนงอยดานบน พดงาย ๆ กคอ พธแสดง
แสนยานภาพของกองทพสมยนน ซงพระรวงทรงพอพระทย
ยง ใหสบทอด “พานขนหมาก” มาจนถงทกวนน
ยงไมพอ “พนมดอกไมกอบว” ทใชในพธเขา
พรรษาเพอบชาพระรตนตรย กเปนนางเองทคดประดษฐ
ประดอยขน...อจฉรยะจรง ๆ ผหญงคนน นเปน 3 ครงท
พระรวงทรงพอพระทยนางมาก และเปนต�านานมาจนถง
ทกวนน ทสาวนอยทงหลายตางเรมเขาวงการดวยเวทนาง
นพมาศทงนน (แตอกใจชกจะคลอยตามแลววา เปนแค
ต�านาน เพราะถาเปนผหญงทเพยบพรอมอยางน ศลาจารก
คงตองสลกถงนางสกดานนงแลวละ จรงมย)
แลวจะฝนฝอยหากนจรง ๆ ขอยอนกลบไป สมย
อาณาจกรโยนก ราว พ.ศ.1100 – 1800 โนนเลย มหลก
ฐานกลาวถงการลอยกระทงของชาวลานนา วาเกดขนจาก
ชาว เม องหรภญช ยท อพยพท งบ าน เม อง เพราะม
อหวาตกโรคระบาด ในป พ.ศ. 1490 ไปอยทเมองสะเทม
หรอมอญ ตอมาถกพมาตแตก กเกณฑไปอยทหงสาวด
นานถง 6 ป ซงนานพอทจะมลกมหลานอยทนน เมอ
กลบมาอยล�าพนจงลอยประทปและดอกไมไปตามน�า
เพอสกการะบชาแมน�าแลเปนการะสงความคดถงไปยง
ครอบครวทยงไมไดยายกลบมา เรยกวา “ลอยขโมด”
เปนทมาของประเพณ “ยเปง”
บางกวา ประเพณการลอยกระทงของแผนดน
ลานนาสนนษฐานวา ไดรบอทธพลการลอยประทปมาจาก
ภาคกลางในสมยของพระราชชายาเจาดารารศม ในชวง
ประมาณ พ.ศ.2460 – 2470 แลวหลงจากนนชาวบานก
นยมท�าตาม ๆ กนมาจนกระทงเมอ พ.ศ.2460 ไดม
ฝางประทป
กระทงแบบ แนว Minimalistมใหเหนกนมากขน
17
การจดงานอยางคกครนเพอการทองเทยวเชยงใหม มการ
เฉลมฉลองบนถนนทาแพโดยเฉพาะบร เวณหนา
พทธสถาน และงานเรมเปนจรงเปนจงขนเมอการทองเทยว
แหงประเทศไทยมาตงส�านกงานทเชยงใหมเมอ พ.ศ.2512
และรเรมใหมการจดงานลอยกระทงแบบกรงเทพฯ แต
ผสมผสานความเปนลานนา คอ ใหจดมการลอยกระทง
สองวนคอ วนเพญเดอนยจะลอยกระทงเลก วนถดมา
เปนการลอยกระทงใหญ และมการะประกวดดวย โดย
เรมงานทบรเวณหนาเทศบาลเมองเชยงใหมแลวไปสน
สดทสะพานนวรฐ
“ยเปง” ซง ประกอบไปดวย 3 วน (ไมวาเวลาจะ
ผานไปนานแคไหน งานไหน ๆ ของคนเหนอกจะม 3 วน
เปนอยางต�า คอ วนดา วนจรง วนเกบ) เรมจาก ขน 13
ค�า เปนวนดา หรอเตรยมซอขาวของมาท�าบญ วนขน 14
ค�า เปนวนไปท�าบญทวด ซงจะชวยกนท�า “กระทงใหญ”
(กระทงขนาดใหญมาก) พอทจะใสของท�าบญทงหมด
เพอบรจาคตอไปใหคนยากคนจน และวนสดทายวนขน
15 ค�า เปนวนทจะน�ากระทงใหญ (ทเอาของท�าบญนน
ออกไปแลว) และกระทงเลกซงท�าใหครบกบจ�านวนคน
ในครอบครวไปลอยน�า ซมประตบานกจะถกตกแตงดวย
ตนกลวย ทางมะพราว ดอกไม ประทป ทเรยกวา “ผาง
ประทป” โคมไฟ เพอเปนพทธบชา และบางความเชอก
จะมการปลอย “โคมลอย” เพอบชาพระเกตแกวจฬามณ
บนสวรรคชนดาวดงสดวย
และเพอบชาพระอปคต ชาวไทยภาคเหนอใหความ
เคารพแกพระอปคต ซงตามต�านานเลาวา เปนพระมหา
เถระรปหนงทมอทธฤทธมากสามารถปราบพญามารได
หรอจรง ๆ แลวยอนไปกอนหนาสก 3,000 ป
มนษยเชอ “ผ” กถกสงสอนใหระลกถงบญคณของแมน�า
พระแมคงคา พระแมธรณ พระแมโพสพมากอนแลว
เพราะเปนการขออยาใหน�าทวมไรนาเสยหาย อยาใหน�าแหง
ขอใหฝนตกตามฤดกาล ขอใหขาวปลาอาหารบรบรณ
มงม ฯลฯ
หลงรบศาสนาพทธและพราหมณจากอนเดย เมอ
ราว 2,000 ปมาแลว ราชส�านกโบราณไดปรบพธกรรม
“ผ” เพอขอขมาน�าและดนใหเขากบศาสนาทรบเขามาใหม
ท�าใหความหมายเดมเปลยนไปกลายเปนลอยกระทงบชา
พระพทธเจาและเทวดา แตระดบชมชนชาวบานทวไปยง
18
กระทงสาย จ.ตาก
ยเปง
เขาใจเหมอนเกาคอขอขมาแมพระคงคา และแมพระ
ธรณ (เอกสารของลาลแบรชาวฝรงเศส ทบนทกพธของ
ชาวบานในกรงศรอยธยาสมยสมเดจพระนารายณเอาไว)
ราชส�านกกรงศรอยธยาอยบรเวณทราบลมน�า
ทวมนานหลายเดอน จงเปนศนยกลางส�าคญทสรางสรรค
ประเพณเกยวกบน�าขนมาใหเปน “ประเพณหลวง” ของ
ราชอาณาจกร มตราเปนหลกฐานไวใน “กฎมณเฑยรบาล”
วาพระเจาแผนดนตองเสดจออกไปประกอบพธกรรม
ทางน�า เพอความมนคงและมงคงทางการกสกรรมของ
ราษฎร แลวมขบวนเรอพยหยาตราทางชลมารค เพอ
ประกอบพระราชพธโดยเฉพาะ ซงมเอกสารบนทกอยาง
เปนทางการอยในต�าราพระราชพธกบวรรณคดโบราณ
เชน โคลงทวาทศมาส ฯลฯ
จะเปนด วยต� านานอะไรกตามถง ทก วน น
ประเพณนไดอยกบเราทกครวเรอน จะเลอนราง หรอ
ตดแนน กแลวแตศรทธาหรอเวลาและสถานทจะอ�านวย
หนมสาวกชอบเพราะบรรยากาศสดจะโรแมนตก เดกนอย
กตนเตนไดเหนแสงไฟ หรอเสยงประทด (และจะไดไป
อยใกลแมน�าเตมตลงมากทสดในชวต) สาวรนๆ กรอคอย
เวท “นางนพมาศ” ผเฒาผแกกเฝาบอกใหระลกถงคณ
แมน�า ขออภย ขอขมาลาโทษในสงทไดเคยลวงเกนตอ
แมน�า
ใครตอใครตางกรณรงคใหประดษฐกระทงดวย
วสดธรรมชาต เพราะมนยอยสลายไดดวยธรรมชาต ฉน
กไมคดคาน เพยงแตอยากจะบอกใหผทเกยวของดแล
แมน�า ล�าคลอง หนอง บง ทมการจดงานเทศกาลลอย
กระทงวา ชวยเตรยมหนวยงาน หรอเครองมอส�าหรบตก
ออกดวยนะคะ เพราะถาปลอยใหจมลงเองในน�า คงไม
เปนการขอขมาแมน�าแน ๆ เพราะพาลจะท�าใหน�าเนา
ลงอก ใหตกขนมาจากน�า แลวสงไปบอฝงกลบ ใหมนไป
ยอยสลายในบอฝงกลบถงจะถก
แตกไมสงเสรมใหใชโฟมเหมอนยคหนงสมย
หนงของนายกรฐมนตรทานหนงทบอกวาใหใชโฟม
เพราะตกออกมางาย....
ตกงายไมเถยง แตทานลมคดไปหรอปาววา ตก
ออกมาแลวเอาไปฝงกลบโฟมมนไมมโอกาสยอยสลายได
ดวยธรรมชาตเสยเลยนะคะ และถาจะเอาไปเผามนกเกด
กาซพษสไตรนออกไซด ซงเปนสาเหตของของมะเรง
หากจะไอเดยกระฉดเอาโฟมไปรไซเคล กยงไม
สามารถหาจดคมทนไดคะ
วสด ระยะเวลา หนวย
ผาฝาย 1-5 เดอน
เศษกระดาษ 2-5 เดอน
เชอก 3-14 เดอน
ผาขนสตว 1 ป
ไม 13 ป
กระปองเหลก 100 ป
กระปองอลมเนยม 80-100 ป
มาดระยะเวลายอยสลายของวสดตาง ๆ กนหนอยดมยคะ
20
วสด ระยะเวลา หนวย
ขวดแกว ไมยอยสลาย -
ขวดพลาสตก 450 ป
ไบโอโฟม 15 วน
ตนกลวย ผกตบชวา ใบตอง และไมอวบน�าอน ๆ (ปยหมก) 2-3 เดอน
ขนมปง (ยอยในล�าไสคน และกลววาจะตกออกจากน�าไมทน) 2-3 ชวโมง
โฟม ไมยอยสลาย -
เปลอกสม 6 เดอน
รองเทาหนง 25-40 ป
กนบหร 12-15 ป
ผาออมส�าเรจรป 250-500 ป
โดยทายนจะเลอกใชวสดอะไรมาท�ากระทงกตาม ทงใบตอง กาบกลวย
กาบพลบพลง เปลอกมะพราว หรอกระดาษ ฉนขอแนะน�าอกสกนดวาให
ลด (Reduce) จ�านวนกระทง
เหลอครอบครวละ 1 กระทง
จดธปเทยนปกทกระทง ท�าใจ
ใหบรสทธ คดถงบญคณของ
แหลงน�า ทเปนตนก�าเนดสรรพ
สง แลวตงจตอธษฐานพรอม ๆ
กน ลอยไปในแมน�าล�าคลอง
ดวยกน (ประหยดงบประมาณ
และ) สานความสมพนธใน
ครอบครวคะ
22
การวเคราะหขอมล
คณภาพน�าทมความ
แปรปรวนสงมาก ๆ
บางครงไมอาจจะใช
คากลางทางสถต หรอ
Arithmetic Mean
ของขอมลหลาย ๆ ชด
เปนตวแทนคณภาพน�าได
แตวธทนยมใช คอ
50% Probability
หรอ P50 แทน
ซงมวธท�ากราฟงาย ๆ ดงน
ในทนจะยกตวอยาง
ประกอบงาย ๆ ไปดวยนะคะ
เชน น�าเสยของโรงงาน
แหงหนง ทเกบตวอยางแบบ
Composite มา 9 ครง
ไดคา BOD อยในชวง
200-490 mg/l
Column1 Column2 Column3 Column4m m/(N+1) % occurrence BOD ; mg/l1 0.1 10 2002 0.2 20 2253 0.3 30 2604 0.4 40 3155 0.5 50 3506 0.6 60 3657 0.7 70 4308 0.8 80 4609 0.9 90 490
ขนตอนท 2 ใหท�าคา Occurrence Probability ใน Column 2 โดยใชสตร
Occurrence Probability = m/(N+1)
ขนตอนท 3 ใหท�าคา % Occurrence ใน Column 3 โดยใชสตร
% Occurrence = Occurrence Probability x 100
ขนตอนท 4 Plot กราฟความสมพนธระหวาง % Occurrence กบ คา BOD
(Column 3 กบ 4) จะไดดงน
การวเคราะหขอมลดวย
Probability Graph
จดทำาโดย วฤษสพร โอภาพงพนธ
ขนตอนท 1 ใหเรยงล�าดบขอมลจากนอยไปมาก (Column 4) จากนนให
ก�าหนดล�าดบ m เรยงจาก 1 ไปถง 9 (Column 1) และ N เปนจ�านวนขอมลท
มทงหมด ในทน N=9
10 20 30 40 50 60 70 80 900
100
200
300
400
500
600
Occurence Probability ของคาBOD
Percent of time value is equal to or less than (%)
BOD
(mg/
l)
จากกราฟทไดจะเหนวา
50% Probability ของ BOD มคา
เทากบ 350 mg/l (ซงมคาใกลเคยง
กบคาเฉลย Arithmetic Mean
ซงเทากบ 343.89 mg/l)โดยความ
หมายของ 50% Probability หรอ
P50 หมายความวา 50% ของระยะ
เวลาทเกบตวอยาง จะมคา BOD ท
นอยกวาหรอเทากบ 350 mg/l
ในดานการออกแบบกมก
จะตองม safety factor (เผอเหลอ
เผอขาดเอาไวบาง) โดยมกจะใชคา
75% Probability แทน ในทนถา
จะออกแบบน�าเสยของโรงงานน ก
จะตองใชคา BOD ท P75 ซงมคา
เทากบ 450 mg/l
ตอนนจะได เลกเถยงกน
เสยทนะคะ วา ท�าไมไมใชคาเฉลย
Mean Average Median หรอ
Mode … บลา บลา บลา ...อม นะ
ทมา ;
วศวกรรมน�าเสย
(Wastewater Engineering)
โดย ผศ.ดร.เสนย กาญจนวงศ
ภาควชาวศวกรรมสงแวดลอม
คณะวศวกรรมศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม
ขอแสดงความยนดกบ
นองภา (ศศประภา ศรจรญ)กบตำาแหนง
รองชนะเลศอนดบ 1 มสสหพฒน
การจดท�ารายงานชนดและปรมาณสารมลพษเปนอกหนาทหนงของผควบคม
ระบบบ�าบดมลพษทตองจดท�าและจดสงตอกรมโรงงานอตสาหกรรมซง
จากอดตถงปจจบนไดมการพฒนาเปลยนแปลงรปแบบของการจดท�ารายงานเรอยมา
เรมทระเบยบกรมโรงงานอตสาหกรรมวาดวย
การจดท�ารายงานผลวเคราะหปรมาณสารมลพษ พ.ศ.2528 ไดก�าหนดไวดงน
ผควบคมมหนาทจดท�ารายงานชนดและปรมาณสารมลพษ
ตองจดท�าทกเดอนและน�าสงกรมโรงงานอตสาหกรรมทก 3 เดอน
รปแบบของรายงานทงหมด 3 หนากระดาษ เปนไฟลใหกรอกขอมลตางๆ คอ
รว.1 (หนาท 1) เปนขอมลวตถดบทใชในการผลต, ก�าลงการผลต, ประเภทของเสยทเกดขน,
การท�างานของระบบ,ระบบปองกนสงแวดลอมเปนพษ (ชนดระบบ,
ผปฏบตงานประจ�าเครอง, ระยะเวลารบผดชอบ,ผควบคมดแล),
ปรมาณสารเคมและการก�าจดตะกอน
รว.2 (หนาท 2) เปนตารางวเคราะหปรมาณสารมลพษน�า/อากาศของทางโรงงาน
รว.3 (หนาท 3) แบบรายงานการใชไฟฟาในระบบบ�าบดน�าเสย
24
ววฒนาการของรายงานชนดและปรมาณ
สารมลพษตามประกาศ
กรมโรงงานอตสาหกรรม
โดย อไรรตน ทาบตร
ขอดของระเบยบฯ ปพ.ศ.2528
1.เปนการท�ารายงานทกเดอน
(3 เดอนท�าครงกได) เตมขอมลใส
ไดเลยไมตองหาคาเฉลย
2.เมอสงขอมลใหกรมโรงงาน
แลวกถอวาส นสด ไมตองตดตาม
สถานะวารายงานสมบรณหรอไม
(หากทางกรมโรงงานสงสยจะตดตอ
กบทางโรงงานเอง โดยสวนใหญแลว
ทางกรมฯ เองกไมตดตอกลบ ซงถอวา
สนสดหนาทของผควบคมฯ)
ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม
เรองการจดท�าชนดและปรมาณสารมลพษทระบายออกจากโรงงาน พ.ศ.2550
โดยไดมประกาศยกเลกระเบยบฯ ปพ.ศ.2528 ทางกรมโรงงานอตสาหกรรมไดพฒนาปรบเปลยน
รปแบบจากการท�าแบบ Hard Copy ไปเปนแบบ File Electronics ซงสามารถ Download File ไดท
http://www2.diw.go.th/e-license/login.asp โดยขอมลทตองด�าเนนการคลายกบรปแบบรายงาน รว.
แบบเดม แตเปลยนมาด�าเนนการใน File PDF แทน ซงมขอมลดงน
รว.1 รายละเอยดทวไปเกยวกบขอมลทวไปของโรงงาน (คลายกบ รว. 1 ของระเบยบ ฯ ป พ.ศ.2528)
รว.2 รายละเอยดเกยวกบระบบบ�าบดน�าเสย
รว. 2/1 รายละเอยดเกยวกบจดระบายน�าทงของทางโรงงาน
รว.3 รายละเอยดเกยวกบระบบมลพษทางอากาศ
ตวอยางของรายงานชนดแลปรมาณสารมลพษ พ.ศ.2528
ขอเสยของระเบยบฯ ปพ.ศ.2528
1. จ�านวนเอกสารทตองจดเกบ
มจ�านวนมาก สญหายงาย
25
ขอดของประกาศฯ ปพ.ศ. 2550
1. การสงรายงาน สามารถสงผาน Internet ได ไมตองสงเอกสารไปทกรม ฯ
2. ขอมลมความละเอยดมากขน ไมซบซอน และสามารถด�าเนนการไดงาย
ขอมลโดยสวนใหญจะเปนตวเลขตาง ๆ
ขอเสยของประกาศฯ ป พ.ศ. 2550
1. ในการลงพารามเตอร Grease and Oil ของน�าออกระบบ หากผลการตรวจวดได
คา ND = Not Detected (หมายถงตรวจไมพบ) ซงในการด�าเนนการผานทางคอมพวเตอร
จะไมสามารถใสคา 0 (ศนย) ได เพราะผลการตรวจสอบรายงานนนจะแสดง Uncomplete
แตจะไมเกดขนกบกรณไมใสปรมาณตะกอน หลงจากตรวจสอบรายงานผลการตรวจจะ
แสดง Complete !!
2. ตองเขาไปตรวจสอบสถานะของรายงานอยเสมอวาอยในสถานะใด รอพจารณา/รบ
เรอง/ไมรบเรอง (ซงปจจบนระบบของทางกรมโรงงานขดของ ตองด�าเนนการจดสงรายงาน
ทางอเมล [email protected] จงไมสามารถเขาตรวจสอบสถานะได)
3. ในประกาศ ฯ ควรจะระบวาจะใหผมอ�านาจลงนามไดเมอใด (เมอพจารณาวารบ
เรองหรอเมอสงรายงานแลวเสรจ)
ขอแตกตางอยางเหนไดชดของ
รายละเอยดขอมลในรายงาน รว.
ระเบยบ ฯ ป พ.ศ. 2528 และ
ระเบยบ ฯ ป พ.ศ. 2550 คอ
การเปลยนรปแบบรายงานมา
เปน Electronic PDF File
เพมรายละเอยด รว.2/1 เปน
ขอมลเกยวกบจดระบายน�าทง
ของทางโรงงาน
การ จดส งรายงานต อกรม
โรงงานทก 6 เดอน โดยรอบท
1 (เดอนมกราคม-เดอนมถนายน) สง
รายงานไมเกนวนท 31 กรกฎาคม
รอบท 2 (เดอนกรกฎาคม-เดอน
ธนวาคม) สงรายงานไมเกนวนท 31
มกราคม
ผ ประกอบการต องท� าการ
สมครใชบรการ เม อสมคร
เรยบรอยแลวทางกรมโรงงานจะสง
Username และ Password มายง
E-Mail ททานสมครไว
อยางไรกตาม รายงานปรมาณ
ชนดและปรมาณสารมลพษของ
ประกาศฯ ป พ.ศ. 2550 ถอวา
เปนอกกาวหนงในการพฒนา
ระบบการจดสงรายงานตอทาง
ราชการ (ถงแมจะมปญหาบาง
อยางทกลาวมา)
“วนเพญ เดอนสบสอง น�ากนองเตมตลง เรา
ทงหลาย ชายหญง สนกกนจรง วนลอยกระทง ลอย
ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง ลอยกระทง กนแลว
ขอเชญนองแกว ออกมาร�าวง
ร�าวง วนลอยกระทง ร�าวง
วนลอยกระทง บญจะสง ให
เรา สขใจ บญจะสง ใหเรา
สขใจ”
“วนหนงแรม เดอนสบสอง น�ายงนองเตมตลง คน
ทงหลาย ชายหญง ปวดหวกนจรง กบขยะกระทง
ลอย ลอยเปนกอง ลอย ลอยเปนกอง ลอยกระทง
กนแลว ขอเชญพแกวออกมาทคลอง กระทงยงคง
เปนกอง กระทงยงคงเปนกอง รปทเหนชางนาปวด
ใจ รปทเหนชางนาปวดใจ”
เปนไงบางครบกบเพลง “วนขยะกระทง” (เพลง
แปลง “วนลอยกระทง”) อยากใหข�าๆ อยาไปซเรยส
มากนะครบ แตถาบงเอญเพลงนไปสะกดตอมอนรกษ
วฒนธรรมของใคร บงเอญวาไมพอใจ หรอรสกอกวา
เพลงนเปนบอนท�าลายวฒนธรรมอนดงาม (วากนไปนน)
กขออภยดวยนะครบ แตดวยความเคารพอยางยง ถาผม
จะบอกวาเพลงน มนมาจากความเปนจรง มนก�าเนดจาก
จตส�านกคนของไทยคนหนงทเหนภาพทไมนาดเหลา
นนมาจรง ทตองเหนการเปลยนแปลงในทางทด แตไมร
จะท�าอยางไร ทพอจะท�าไดคอรองบอกใหคนไทยดวย
กนไดรบรถงความจรง ดวยส�านกเหลาน เพลง “วนขยะ
กระทง” มนกคงไมเลวรายถงขนบอนท�าลายชาตมงครบ
แรม ๑ คำ� เดอน ๑๒
27
โดย วกรม กตกลไพศาล
ในทกป ณ วนขน 15 ค�า เดอน 12 ตามปฏทน
จนทคราส ในวนทน�าขนสงสดในรอบป เปนวนเดยวกบ
วนทปวงชนชาวไทยไมวาภมไหนตางรวมใจส�านกใน
คณแหงแมน�าล�าธาร สายธาราแหงชวตในทกแหงหน
ในวนททกคนรวมแสดงออกถงการร�าลกในคณาน
ประการพรอมนอบนอมขอขมาตอการกระท�าอนลวงเกน
ดวยดอกไมธปเทยนอนวจตร เพอเปนสารทสอระหวาง
ดวงใจของผคนถงพระแมคงคาและสายธารา
จากประวตอนยาวนานของเทศกาลแหงการ
ร�าลกตงแตสมยสโขทย ผานยคอยธยา พนมาถงธนบร
และยงคงสบทอดถงรตนโกสนทร และจากดอกบว
กะลาแหง วตถสอแทนดวงใจ กผนแปรเปนกาบกลวย
และดวยพลงแหงเทคโนโลยจงถอก�าเนดเปนกระทง
โฟมและกระทงขนมปงในทสด ดวยส�านกทดในการ
อนรกษวฒนธรรม การจะใชอะไรนนกไมผดความหมาย
ของประเพณอยางไร
แต ในทกวนแรม 1 ค�า เดอน 12 รงสางหลง
วนลอยกระทง ภาพทเหนกนเปนประจ�า สงทเราพบ
คอสภาพแหลงน�าทเสยหายและภาพโฟมจากกระทงท
ลอยอยเตมผวน�า ทผานมาในอดตอนไมนานนก หลาย
หนวยงานไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชนตางรณรงคให
เปลยนวสดทใชในการท�ากระทงจากโฟมซงเปนวสด
สงเคราะหทไมสามารถยอยสลายได ใหมาเปนวสดทยอย
สลายไดดวยธรรมชาต จนท�าใหหลายคน (รวมทงผม
ดวย) ตางเชอกนวาผรายคนลอยกระทงคอ “โฟม” และ
มนกเปนความเขาใจทฝงรากในเดกไทยหลายคน ในสมย
Dragon Ball เขาไทยเปนครงแรก (ซงตอนนสวนใหญ
กเปนพอคนแมคนกนบางแลว) และแลวกผานมาอกนบ
สบปปญหาน�าเนาจากกระทงกยงคงอย ทงกระทงกาบ
กลวย กระทงขนมปง ตางกถกน�าออกมาจ�าหนายแทน
กระทงโฟมกนทกป แตขยะกระทงจ�านวนมหาศาลกยงม
อยเหมอนเดม มอยเกลอนทวผวน�าทงทอยในสภาพช�ารด
และสมบรณ และดวยปรมาณอนมหาศาลเฉพาะในกรงเทพฯ
จงหวดเดยว จากขอมลทรบการเผยจากส�านกสงแวดลอม
กรงเทพฯ ในปทผานมา (พ.ศ.2552) พบวามขยะกระทง
เกดขนถง 882,418 กระทง !
อยาครบ อยาเพงตกใจ ตวเลขนเปนสญญาณท
ดแลวครบ เพราะในป พ.ศ. 2551 สามารถเกบไดถง
929,329 กระทง ถาจะใหยอนกนไปมากกวาน คาดวา
จะเปนลานกระทง
นแค กรงเทพฯ ทเดยว ถาคดรวมทงประเทศ มน
จะกสบลานใบละครบนน
ดวยปรมาณของขยะกระทงทเกดขน ยอมสงผล
กระทบตอสงแวดลอมอยางหลกเลยงไมได ดงนน หาก
พจารณากนใหดปญหาเรองขยะกระทงมนคงไมไดอยท
เราใชอะไรท�า แตมนอยเราใชมนไปคนละเทาไหร เพราะ
อยาลมวา ตอใหใชวสดทยอยลสายไดงายเชน ขนมปง แม
จะยอยสลายไดตามธรรมชาต สามารถใชเปนอาหารของ
สตวน�าได แตอยาลมวาขนมปงในน�าทมากไป มนกไม
ตางอะไรกบการเทขยะลงแหลงน�า ไมนานน�ากเนาไป
ตามระเบยบ
แมทกวนนในทกเชาแรม 1 ค�า เดอน 12 เราจะ
พบขยะกระทงจ�านวนมหาศาลอย แตกเร มมคนไทย
หลายกลมทเขาใจถงแกนของปญหาน คนไทยทเรมรณรงค
ใหเหนความส�าคญของปรมาณมากกวาชนดของวสด
ภายใตสโลกแกน “1 ครอบครว 1 กระทง
1 ครก 1 กระทง” แตกยงนาเสยดายทเสยงตะโกน
เหลานยงเบาเกนไป การรณรงคยงไมถงหวใจคนไทย
อยางทเคยท�าไดกบปญหากระทงโฟม
ในฐานะนกบอกเลาตวเลก ๆ คนหนงทจะ
ท�าได คอขอใชคอลมนนเปนอกหนงกระบอกเสยง
เพอการรณรงค “1 ครอบครว 1 กระทง 1 ครก 1
กระทง” เพอใหวนลอยกระทงเปนวนแหงการขอขมา
อยางแทจรงไมใช “ขอขมาแคเทยงคน เชาตรเรา
ท�าลาย”
ปญหาสงแวดลอมไทยบางทมนกเกดจาก
กระท�าทไมรตวของเราเอง เรมตนชวยกนตงแตวนน
กอนทรฐบาลจะออกกฏหมายใหใชกระทงน�าแขง
และก�าหนดทกวนแรม 1 ค�าเดอน 12 คอ วนขยะ
กระทงไทย ถาเปนเชนนนจรง เพลงนกคงหลอก
หลอนกบเราจนวนตาย
“วนหนงแรม เดอนสบสอง น�ายงนองเตมตลง
คนทงหลาย ชายหญง ปวดหวกนจรง
กบขยะกระทง ลอย ลอยเปนกอง
ลอย ลอยเปนกอง ….........”
¨ÐÃÇÂä´Œä§...¶ŒÒäÁ‹ÃÙŒàÃ×èͧà§Ô¹ (µÍ¹·Õè 2)โดย อธวรรณ จงธนสมบต
30
ฉบบทแลวทกคนคงรถงทมาของเงนหลง
เกษยณกนแลวนะคะ ฉบบนมเคลด (ไม) ลบใน
การวางแผนการใชเงนอยางชาญฉลาด มาฝากคะ
เรมตน
1.วางแผนทางการเงน โดยใหท�าดงน
1.1 ส�ารวจตวเอง ตองรกอนวาตวเราเปนประเภท
ไหน? เชน ชอบเกบออม หรอเปนคนทเหนใครมอะไร
ไมไดฉนตองม (เจาแมเทคโนโลย) ถาเปนอยางหลงน
ตองรบปรบเปลยนพฤตกรรมโดยดวน! คะ
1.2 ก�าหนดเปาหมายหรอสงทตองการ รวมทง
ระยะเวลา (สนหรอยาว) ทกคนคงจะตองมความฝน เชน
ท�างานอก 2 ปอยากซอรถ ท�างานอก 5 ปอยากผอนบาน
เปนของตวเอง หรอมเปาหมายวา จะแตงงานตอนอาย 30
ป ถาคณเรมมความคดเหลานแลว คณกเขาขายขอนแลวคะ
1.3 จดสดสวนการใชเงน และลองน�าไปปฏบต
ถาสดสวนหรอเปาหมายทก�าหนดไวแลวท�าไมไดเราอาจ
จะกลบมาวางแผนใหมเพอใหไดตามเปาหมาย
2.จดสรรคาใชจายตาง ๆ โดยตองรวบรวมรายไดทงหมด
จดบนทกคาใชจาย ท�าสรปและควบคมคาใชจายไมให
ตดลบอยตลอดเวลา
3.ออมเพลนเมนจน อยางทกลาวไวแลวคะวาเมอเงนเดอน
ออกทกคนจะตองรบน�าไปเกบออมกอน สวนทเหลอคอย
น�าไปใช หามใชกอนออมเพราะมนจะไมเหลอใหออม
คะ การเกบออมควรเรมจากมบญชเงนฝากอยางนอย 3
บญชโดยทแตละบญชจะตองมการออมอยางสม�าเสมอ
ทกเดอน ดงน
3.1 บญชออมทรพย หรอบญชเงนเดอน
3.2 บญชเงนเพอใชจายยามฉกเฉน ซงเคยมกร
ผรบอกวาควรเกบใหไดอยางนอย 6 เทาของคาใชจายตอ
เดอน แตควรจะเปน 6 เทาของเงนเดอนจะดกวาคะ
บญชนหามยงเดดขาด
3.3 บญชเงนฝากประจ�า 24 เดอน (ดอกเบยทได
ไมเสยภาษ) บญชประเภทนจะเปนบญชทฝกวนยในการ
ออมไดเปนอยางด ซงเพอนพนกงานของเราบางทานกได
เรมไปบางแลวโดยไดเขารวมโครงการออมทรพยของ
คณะกรรมการสวสดการคะ และถาใครยงไมไดเรมก
สามารถตดตอทคณะกรรมการสวสดการไดนะคะ
จะเหนไดวาบญชทใชออมจรงๆ กจะมแค 2 บญชหลง
เอง ซงกยงไมเพยงพอเพราะดอกเบยทเราไดรบถอวานอย
มากถาเทยบกบเงนเฟอ
4.การบรหารหน ควร
เปนหนทจ�าเปน (ไมใช
สงทตองการ) เชน บาน
การศกษาบตร
5.วางแผนประหยด
ภาษ ถาเราเขาขายจะ
ตองเสยภาษแลว เรา
ควรต อง เร มมองหา
คาใชจายทสามารถหยอนภาษได นอกเหนอจากเงน
กองทนส�ารองเลยงชพ เชน ดอกเบย คาซอทอยอาศย คา
เลยงดบพการ คาท�าประกนชวต LTF&RMF เปนตน
6.แผนการเงนเพอซอบาน เมอเราท�างานไดรายไดมาระ
ดบหนง ทกคนกคงอยากหาความสขสบายกายสบายใจ
กน นอกเหนอจากยานพาหนะ กคงจะเปนบาน ซง
ปจจบนราคาบานถอวาสงมาก เพราะฉะนน ถาเราจะ
ซอบานสกหลงเราคงตองเตรยมเงนดาวนไว รวมถงคา
เฟอรนเจอรของตกแตงบาน ดงนน เราควรอาจจะตอง
เรมวางแผนตงแตจะซอราคาเทาไหร(ตองไมเกนตวมาก
ราคานาจะประมาณไมเกน 30 เทาของรายได) และ
เรมเกบเงนใหไดอยางนอย 25-30% ของรายไดตอเดอน
หรอ 40% ของรายไดทงป ทกคนอาจสงสยวาบานท
เกนตวเปนยงไง ขอยกตวอยางงาย ๆ กคอบานทเมอเรา
เกษยณแลวยงผอนไมหมดนนแหละคะ
31
7. แผนการเงนเพอเจาตวนอย ขอนคงหลกเลยงไมไดนะคะ
ส�าหรบคนทมครอบครว อยากจะแนะน�าใหเรมวางแผน
เกบเงนอยางชาทสดกเมอรวาตงครรภแลว สกประมาณ
เดอนละ 3,000 บาท เพอเมอถงเวลาคลอดแลวคณจะได
ไมขดสนเรองเงน ออ! อยาลมนะคะคณยงมเงนคาคลอด
ทไดจากประกนสงคมปจจบน 12,000 บาท อนาคตจะ
เปน 13,000 บาท อกดวยคะ สวนเรองการศกษาบตร คด
วาทกคนกอยากมอบแตสงดๆ ใหกบลกของตวเอง เพราะ
ฉะนนกใหเกบตลอดอยาใหขาดนะคะ
8.แผนการเงนยามเกษยณ มกรผรใหสตรมาวา จะดวา
เงนออมนาจะพอเพยงหรอไม? ใหดวาตอนนมเงนตนอย
สกเทาใดแลว เงนออมกควรจะมอยในมอแลว คอ 10%
ของเงนรายไดทงปคณดวยอายในขณะนนของผออม
ตวอยางเชน นาย ก. อาย 30 ป มรายไดเดอนละ
12,000 บาท คดเปนรายไดปละ 144,000 บาท
(1/10) x 30 X 144,000 = 432,000 บาท
เพราะฉะนนนาย ก. ตองมเงนเกบอยางนอย 432,000 บาท
ถาอยางนนเรามาดกนสวา
เราพอจะมเงนทไดมาหลงเกษยณอะไรบาง
1.จากเงนกองทนส�ารองเลยงชพบรษททหกจาก
เงนเดอนพนกงาน 5% และบรษทสมทบอก 5% (ใครยง
ไมท�าแนะน�าใหรบท�ากอนดวนเลย)
2.จากประกนสงคม กรณชราภาพจะจายเมอผ
ประกนตนมอาย 55 ปบรบรณ และความเปนผประกน
ตนสนสดลงทานสามารถเขาไปเชคเงนของทานไดท
ทานสามารถตรวจสอบเงนของทานไดดงทกลาวไปใน
ฉบบทแลวคะ
3.เงนจากการเกบออมหรอทรพยสมบตเกา
4.เงนจากลกหลาน (ยากหนอยนะแคใหพอเลยง
ตวเองรอดกพอแลว)
5.เงนจากประกนชวตทจะไดรบกตอเมอครบ
อายสญญา
6.อนๆ เชน มรดก RMF เมออายครบ 55 ป
เหนแลวอยากเพงตกใจคะ
ถาใครยงไมไดเรมออมใหรบออมดวนคะ!
9.แผนการลงทน ทกวนนทกคนคงปฏเสธไมไดเลยวา
ไมมวธไหนเลยทจะเพมมลคาเงนไดมากกวาเงนเฟอ
ดงนน เราจงควรเรมมองหาการลงทนทไดผลตอบแทน
สงกวาท เปนอยนอกเหนอจากเงนฝากธนาคารเชน
ตราสารหนรฐบาล หรอหน ฯ แตอยาลมนะคะการลงทน
ทกอยางมความเสยง ผลงทนควรตองศกษาอยางละเอยด
กอนลงทนคะ
ส�าหรบตอนท 2 น คงท�าใหทกคนรจกการวางแผน
ทางการเงนของตวเองไดพอสมควรแลว
เพราะฉะนนอยามวรรอ รบเรวๆๆๆ คะ
ใหถอคตวา
“ออมกอนรวยกอน ออมมากกไดมาก” คะ
32
การแกปญหาการท�างานดวย “อรยสจส”
หลายคนคงจะรจก วงจร Deming ซงมกระบวนการคด 4 ขนตอนเปนวงจรตอเนองกน ประกอบดวย Plan (P) “การ
วางแผน” อยางรอบคอบ เพอ Do (D) “การปฏบต” อยางคอยเปนคอยไป แลวจง Check (C) “ตรวจสอบ” ผลทเกดขน
Action (A) วธการปฏบตใดมประสทธผลทสด กจะจดใหเปนมาตรฐาน หากไมสามารถบรรลเปาหมายได กตองมอง
หาวธการปฏบตใหมหรอใชความพยายามใหมากขนกวาเดม แนวคดเกยวกบวงจร PDCA เรมขนเปนครงแรกโดยนก
สถต Walter Shewhart ซงไดพฒนาจากการควบคมกระบวนการเชงสถตท Bell Laboratories ในสหรฐอเมรกาเมอ
ทศวรรษ 1930 ในระยะเรมแรก วงจรดงกลาวเปนทรจกกนในชอ “วงจร Shewhart” จนกระทงราวทศวรรษท 1950
ไดมการเผยแพรอยางกวางขวางโดย W.Edwards Deming ปรมาจารยทางดานการบรหารคณภาพ หลายคนจงเรยก
วงจรนวา “วงจร Deming”
แต เราชาวพทธรหรอไมว าพระพทธเ จาไดใหวงจร
กระบวนการคดการแกปญหาทดเยยมมาใหเราตงแต
พทธกาลแลว นนคอ อรยสจส
อรยสจส
เรมมาท�าความรจกรอฟนสงทเราชาวพทธไดยนมา
นานคอ อรยสจส วาหมายความวาอยางไร ส�าหรบหลายทาน
ทอาจจะรแลว กถอวาเปนการแลกเปลยนความรกแลวกน
ในทางธรรมะเรยก อรยสจส วาเปน “วถแหงความ
ดบทกข” โดยเรมจากตวปญหา หรอ ทกข ทตองท�าความเขาใจใหชดเจน และสบคนหาสาเหต เพอเตรยมไปวางแผน
ก�าจดเหตแหงปญหานน โดยมวธการปฏบต 4 ขนตอน เหมอนวงจร Deming คอ
1.ทกข คอ การก�าหนดใหรจกสภาพปญหา หมายถง ความไมสบายกาย ความไมสบายใจ อนเนองมาจาก
สภาวะททนไดยาก คอ เปนสภาะทบบคนจตใจ ความขดแยง การขาดความเทยงแท การพลดพรากจากสงทรก ความ
ไมสมปรารถนา เมอเกดทกขเราตองไมประมาท และตองพรอมทจะเผชญกบความเปนจรง
2.สมทย คอ การก�าหนดเหตแหงทกขเพอก�าจด หมายถง เหตทท�าใหเกดทกข คอ เปนสงเรมตนทท�าใหเกด
ทกข ทกขทเกดขนนนมสาเหตทแตกตางกนออกไป แตสาเหตทแทจรงทกอใหเกดทกข กคอ ตณหา หรอความอยาก
ความตองการ มอย 3 ประการคอ
2.1 กามตณหา หมายถง ความอยากไดสง
ทปรารถณาทกอยาง เชน อยากไดทรพยสน
เงนทอง
2.2 ภวตณหา หมายถง ความอยากเปนนน
อยากเปนน เชน อยากเปนคนดง อยากเปน
ดารา เปนตน
2.3 วภวตณหา หมายถง ความไมอยากเปน
นนเปนน เชน ไมอยากสอบตก ไมอยากเปน
คนพการ เปนตน
3.นโรธ คอ การดบทกขอยางม
จดหมาย ตองมการก�าหนดวาจดหมายท
34
ตองการคออะไร หมายถง ความดบทกข หรอภาวะทท�าใหตณหาดบสนไป ทกขเกดขนมสาเหตมาจากตณหา หรอ
ความอยาก ถาคนเราลดตณหาหรอความอยากไดมากเทาไร ทกขกยอมนอยลงไปดวย แตถาเราดบไดโดยสนเชงชวต
เรากจะมแตความสงบ
4.มรรค คอ การก�าหนดวธการในรายละเอยดและปฏบตเพอก�าจดปญหา หมายถง ขอปฏบตใหถงความทกข
ไดแก การเดนทางสายกลาง ซงมรรคมองคประกอบดวย 8 ประการ คอ
สมมาทฏฐ หมายถง ความเหนชอบ คอ การเหนตามความจรงและรวาอะไรด อะไรไมด
สมมาสงกปปะ หมายถง ความด�ารชอบ คอ การไมคดลมหลงใหเกดสขในอารมณ ไมคดอาฆาตพยาบาท
ตลอดจนไมเบยดเบยนผอน
สมมาวาจา หมายถง การเจรจาชอบ คอ การพดแตในสงทด ไมพดเทจ ไมพดสอเสยด ไมพดหยาบคาบ
ไมพดไรสาระ
สมมากมมนตะ หมายถง การกระท�าชอบ คอ การกระท�าในสงทด ไมฆาสตว ไมลกทรพย ไมประพฤตผดในกาม
สมมาอาชวะ หมายถง การเลยงชพชอบ คอ การประกอบอาชพทสจรต ไมคดโกง หลอกลวง ไมกระท�าในสงท
เปนผลรายตอผอน
สมมาวายามะ หมายถง พยายามชอบ คอ พยายามทจะปองกน ไมใหเกดความชว พยายามทจะก�าจดความชว
ทมอยใหหมดไป พยายามสรางความดทยงไมเกดใหเกด และ
พยายามรกษาความดทมใหคงอยตอไป
สมมาสต หมายถง การระลกชอบ คอ ระลกอยเสมอวาสงทรสงทเหนนนเปนไปตามความเปนจรง
สมมาสมาธ หมายถง การตงจตมนชอบ คอ การทสามารถตงจตใจใหจดจออยกบสงใดสงหนงไดนาน
สงทกลาวมาขางตนน เปนพนฐานทางธรรม อาจจะยาวไปหนอยแตอยากใหเขาใจ แลวอยางไรละทเกยวของ
กบกระบวนการคดแกปญหา หากเรามองพจารณหลกของอรยสจส อนไดแก ทกข สมทย นโรธ มรรค แลวเอาไป
เปรยบเทยบกบ วงจร Deming PDCA จะไดดงน
1.ทกข กคอ P (Plan) คอ การระบปญหา (ทกข) ทตองการแกไข หรอการวางแผนในการแกปญหา (ทกข)
2.สมทย กคอ D (Do) คอ การวเคราะหหาสาเหตของปญหา ก�าหนดเหตแหงทกขเพอก�าจด นนกคอการตง
สมมตฐาน เพอทดสอบทดลองลดปญหาหรอทกขและทดสอบตามสมมตฐานในการแกปญหา (ทกข)
3.นโรธ กคอ C (Check) คอ การเกบรวบรวมขอมล ทไดจาก สมทย หรอ Do
4.มรรค กคอ A (Action) คอ การน�าขอมลมาวเคราะห สรป น�าไปปฏบต เพอเปนมาตรฐานตอไป
นอกจากหลกอรยสจส แลวอาจจะใขควบคกบ “กจในอรยสจ 4” อนประกอบดวย
ปรญญา ( การก�าหนดร)
ปหานะ (การละ)
สจฉกรยา (การท�าใหแจง) และ
ภาวนา (การเจรญ หรอลงมอปฏบต )
กาลามสตร เปนพระสตรทพระพทธเจาไดสอนใหเราชาวพทธ วาดวยไมใหเชอสงใด ๆ อยางงมงายโดยไมใชปญญา
พจารณาใหเหนจรงถงคณโทษหรอดไมดกอนเชอ ดงนนลองพจารณาแลวลองปฏบตดครบ
35
âÅ¡ÃÍ´ à¾ÃÒСµÑÞ�Ù
ÍѹºØ¤¤Å ¡µÑÞ�Ù ÃÙŒ¤Ø³âÅ¡ÍØ»âÀ¤ ºÃÔâÀ¤ ÁÕãËŒËÅÒ¢ŒÒÇËÃ×Íà¡Å×Í ¼Ñ¡ËÃ×ÍËÞŒÒ »ÅÒËÃ×ÍäÁŒÃÙŒ¨Ñ¡ãªŒ ÍÂ‹Ò·Ó ÅÒ ãËŒËÒÂä»
͹Ö觤¹ µ‹Í¤¹ ·Ø¡¤¹¹ÕéŌǹᵋÁÕ ¤Ø³µ‹Í¡Ñ¹ ¹Ñé¹à»š¹ä©¹ÁͧãËŒ´Õ ´ÙãËŒàËç¹ àª‹¹¹Ñé¹ä«ÃŒâÅ¡ÃÍ´ä´Œ à¾ÃÒСµÑÞ�Ù ÃÙŒ¤Ø³¡Ñ¹
»ÃÐà·ÈªÒµÔ-ÈÒʹÒ-ÁËÒ¡ÉѵÃÔÂ�ÃÇÁ໚¹ ÍѵµÀÒ¾ä·Â ãËÞ‹ÁËѹµ�ÃÍ´ÁÒä´Œ à¾ÃÒÐÃÑ¡ã¤Ã‹ Í‹ҧ¼Ù¡¾Ñ¹¸�à¾ÃÒÐ ¡µÑÞ�ÙÁÕ ·Õèã¨àÍÂÏ
¾Ø·¸·ÒÊ