ใบความรู้ที่ 1 บทที่ 5 เรื่อง...
TRANSCRIPT
ประเภทของเคร องดนตรสากล
เคร องดนตรสากล
เคร�องดนตรสากลมประวตความเปนมาท�ยาวนาน ในสมยกอนมนษยใชการตเกราะ เคาะไมประกอบในการสวดออนวอนเทพเจา ตอมามนษยเร�มดดแปลงอปกรณท�ใชในการลาสตว เชน ธน ด)ง โกรง มาเปนเคร�องดนตรหลากหลายชนด ปจจบนเราม เคร�องดนตรสากลหลายสกล และจาแนกไดหลายประเภทรวมท)งสามารถนามาประสมเปนวงดนตรสากลไดหลายรปแบบตามวตถประสงคของการนาไปใช ประวตความเปนมาของเคร องดนตรสากล เคร�องดนตรมประวตความเปนมายาวนานกวาผลงานทางดานดนตรท)งน)เพราะความเปนมาของเคร�องดนตร ข)นอยกบประโยชนในการใชเคร�องดนตรน)น ๆ ในสมยโบราณมนษยนบถอเทพเจาและมความเช�อวาปรากฏการณเหนอธรรมชาตตาง ๆ เกดจากการแสดงอทธฤทธ5 ของเทพเจา เพ�อความอยรอดปลอดภยจงตองมการบชา เทพเจาดวยการกระทาบชาบวงสรวงในรปแบบสวดออนวอนกราบไหว เตนราประกอบจงหวะหรอทาเสยงดวยการเคาะวตถตาง ๆ เพ�อใหเทพเจาไดยนหรอรบรวามนษยกาลงทาพธให ดงน)นเคร�องดนตรในยคแรก ๆ จงเร�มจากประเภทเคร�องตกอน ซ�งนอกจาก จะทาใหเสยงดงเพ�อใหเทพเจาไดยนแลวยงสามารถเลยนเสยงปรากฏการณจาก
��������
6
ธรรมชาตไดเชนทาเสยงฟารองโดยการใชกลองใบใหญตใหเกดเสยงกกกอง นอกจากน)เสยงกลองยงสามารถใชในการส�อสารหรอสงสญญาณแสดงความเปนพวกเดยวกน รวมท)งยงใชแสดงการละเลนเตนรา อนเปนการสรางความบนเทงใหกบมนษยในยค แรก ๆ อกดวย
ตอมามนษยพยายามเสาะแสวงหาอาหารเพ�อความอยรอดไดมการประดษฐเคร�องมอข)นมาเพ�อใชลาสตว เชน ใชไมซางสาหรบเปาลกดอก การเปาลกดอกเบาหรอแรงน) เองทาใหเกดเสยงในระดบตาง ๆ มนษยจงคดดดแปลงเปนเปาเขาสตวแทน และเม�อเขาสตวเร�มหายากข)นจงเปล�ยนมาทาดวยโลหะซ�งเปนตนกาเนดของเคร�องเปา นอกจากน) เม�อมนษยรจกประดษฐเคร�องมอสาหรบลาสตวท�เรยกวา “หนาไมหรอธน” ซ�งแตละคนจะมขนาดและทาใหเกดเสยงท�มระดบตางกน มนษยจงคดดดแปลงทาเปนพณชนดตาง ๆ (เคร�องดด ) และขอบขนาดตาง ๆ กน (เคร�องส) ซ�งเราเรยกเคร�องดนตรท)งสองประเภทน)รวมกนวา “เคร�องสาย” ประเภทของเคร องดนตร
เคร�องดนตรมมากมายหลายประเภท การแบงประเภทของเคร�องดนตรสากลน)นผรทางดานดนตรบางทานอาจแบงประเภทของเคร�องดนตรแตกตางกนไป โดยท�วไปแลวเคร�องดนตรสากลจะแบงตามหลกการเกดเสยงหรอวธการในการบรรเลง เรยกวา แบงประเภทตามสกล (Family) ของเคร�องดนตร ซ� งสามารถจาแนกไดเปน 5 ประเภท ดงน)
7
1. ประเภทเคร องดด การดดอาจใชน)วมอหรอปค (Pick) สวนใหญทาจากช)นสวนของกระดองเตากระ หรอพลาสตก เคร�องดนตรท�อยในกลมน)ไดแก กตาร (Guitar) แบนโจ (Banjo) แมนโดลน (Mandolin) ฮารป (Harp)
2. ประเภทเคร องส เคร�องดนตรชนดน)ใชคนชก ซ�งคนชกจะทาดวยไม และขนหางมา กอนเลนจะตองฝนขนหางมาดวยยางสน เพ�อทาใหเกดความฝด นอกจากใชคนชกแลวยงสามารถใชดดไดอกดวย เคร�องดนตรท�อย ในกลมน)ไดแก ไวโอลน (Violin) วโอลา (Viola) วโอลอนเชลโล (Violoncello) และดบเบลเบส (Double Bass)
3. ประเภทเคร องเปา เคร�องดนตรประเภทน) แบงยอยเปน 2 ประเภท ดงน) 3.1 เคร องเปาลมไม (The Woodwind Instruments)
เคร�องดนตรประเภทน)แบงตามกรรมวธท�ทาใหเกดเสยงเปน 2 ประเภท คอ 3.1.1 เปาลมผานชองลม ลาตวของเคร�องดนตรประเภทน) มลกษณะเปนทอ เคร�องดนตรท�อยในกลมน)ไดแก รคอรเดอร (Recorder) ปคโคโล (Piccolo) ฟลต (Flute) 3.1.2 เปาลมผานล)น เคร�องดนตรประเภทน)จะมล)นอยท�สวนของปากสาหรบเปา ล)นสามารถเปล�ยนได ล)นมท)งล)นเด�ยวและล)นค เคร�องดนตรท�อยในกลมน)ไดแก คลารเนต (Clarinet) แซกโซโฟน (Saxophone) โอโบ (oboe) องลซฮอรน (English Horn) บาสซน (Bassoon) คอนตราบาสซน(Contrabassoon)
ฮารป(Harp) กตาร (Guitar)
8
3.2 เคร องเปาลมทองเหลอง (The Brass Instrument)
เคร�องเปาประเภทน)ทาใหเกดเสยงโดยการเปาลมใหผานรมฝปาก ไปปะทะกบชองท�เปา (Mouth piece) ทาใหเกดการส�นสะเทอนของมวลอากาศ เคร�องดนตรท�อยในกลมน)ไดแก คอรเนท (Cornet) ทรมเปต (Trumpet) เฟรนฮอรน (French horn) ทรอมโบน (Trombone) บารโทน (Baritone) ยโฟเนยม (Euphonium) ทบา (Tuba) ซซาโฟน (Sousaphone)
ปคโคโล (Piccolo) แซก คลารเนต โอโบ รคอรด
ทรมเปต (Trumpet)
9
4. เคร องดนตรประเภทมล มนAว (The Keyboard Instrument )
เคร�องดนตรประเภทน) มล�มน)วเรยงกนเปนแผง เวลาเลนใชน)วมอกดลงบนล�มน)วของเคร�องดนตร การเกดเสยงน)นข)นอยกบกลไกภายใน ซ�งมลกษณะเปน คอนเลก ๆ ตท�เสนลวดหรอแทงโลหะหรอมลกษณะเปนทอลมท�มท�ปดเปด เคร�องดนตรท�มอยในกลมน)ไดแก เปยโน (Piano) ออรแกน (Organ) เซเลสตา (Celesta) ฮารปซคอรด (Harpsicord) แอคคอรเดยน (Accordion) เมโลเดยน (Melodion) ในปจจบนน) เคร�องดนตรประเภทล�มน)วไดถกปรบปรงใหทนสมยข)น โดยนาระบบไฟฟามาทาใหเกดเสยง เคร�องดนตรกลมน)ไดแก ออรแกนไฟฟาหรอ อเลคโทน (Electronic Organ or Electone) เปยโนไฟฟา (Electronic Piano)
5. เคร องดนตรประเภทเคร องต (The Percussion Instruments)
เคร�องดนตรประเภทน)ใชสาหรบประกอบจงหวะ บางชนดใชบรรเลงทานองได แบงเปนประเภทใหญ ๆ ตามลกษณะของระดบเสยงได 2 ประเภท ดงน)
10
5.1 ประเภทท�มระดบเสยงไมแนนอน (Indefinite Pitch) เคร�องดนตร
ประเภทน) เปนเคร�องตประกอบจงหวะไมสามารถตเปนทานองได แตสามารถใหจงหวะหรอคมจงหวะเพ�อใหการบรรเลงน)นพรอมเพรยงกนหรอตประกอบเพ�อใหการบรรเลงน)นมความไพเราะนาฟงย�งข)น เคร�องดนตรท�ทาจงหวะกลมน)ไดแก กลองใหญ (Bass Drum) กลองเทเนอร (Tenor Drum) ทมปาน (Timpani) กลองแตก (Snare Drum) ทอมบา (Tomba) มาราคส (Maracas) แทมบรน (Tambourine) ไทรแองเกล (Triangle) ฉาบ (Cymbals) กลองชด (Team Drum and Cymbals ) คาวเบลส (Cow Bell) วดบลอก(Wood Biock) บองโก (Bongos) ทอมทอม (Tom Tom) กรบ (Castanets) 5.2 ประเภทท�มระดบเสยงแนนอน (Indefinte Pitch) เคร�องดนตรประเภทน)สามารถไลเสยงและสามารถใชบรรเลงทานองได มบางชนดในกลมน) ท�ไมสามารถ เลนเปนทานองเด�ยว ๆ ไดแตกสามารถเทยบเสยงและตใหจงหวะได เคร�องดนตรกลมน)ไดแก ไซโลโฟน (Xylophone) คลอกเคนสปล (Glockenspiel) เบลไลรา (Bellyra) ระฆงราว (Tubular Bells)
เบลไลรา (Bellyra) ไซโลโฟน (Xylophone)
11