การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานAsset Based Community DevelopmentAsset Based Community Development ((A B C D)A B C D)

• คมอสาหรบผนาการเปลยนแปลงชมชนรวมสมยพฒนาจากแนวคดของ 2 นกบกเบกทางปญญา John P. KretzmanJohn P. Kretzman และและ John L John L. McKnight.. McKnight.

••ดวยการกาวพนหลมดวยการกาวพนหลมเกาเกาของการพฒนาแบบดงเดมของการพฒนาแบบดงเดม ทอาศยปญหาของชมชนเปนทตงทอาศยปญหาของชมชนเปนทตง มาสการคนพบขมทรพยทางปญญามาสการคนพบขมทรพยทางปญญา ความสามารถความสามารถ และสนทรพยชมชนเปนรากฐานสาคญและสนทรพยชมชนเปนรากฐานสาคญ

ชมชนเขมแขง ตองเสรมสรางจากขางใน

ดวยมมมองทสดใสและสนทรพยของชมชน

อทยวรรณ กาญจนกามลสถาบนเสรมสรางพลงชมชน

คานา

เมอเราคดถงสงดๆรวมกน เมอนนพวกเราจะมความสขใจ พลงแหงสนตสขจะเกดได หากมใจเปนหนงเดยว การพฒนาใดๆในชมชน สงคม หรอประเทศ ทใชสนทรพยชมชนเปนฐาน จะเปนทยอมรบและยงยน

หนงสอนคอคมอเพอการเสรมสรางพลงใหเกดขนในทกสงคมทมคาเพราะคณหมออทยวรรณ กาญจนกามล ไดอทศแรงกายและแรงใจ อกทง มประสบการณทยาวนานในการคลกคลกบชาวบาน เพอกอกระแสการเสรมสรางพลงชมชนทมาจากขางในจตใจอยางแทจรง

หนงสอนอานงาย ใชงายและจดเปนนวตกรรมสาคญในการเสรมสรางสงคมทมคณภาพทนาภาคภมใจ

- ดร.ถวลวด บรกล

การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน _______________________

อทยวรรณ กาญจนกามล D.D.S., C.D.P.H., M.P.Hบทนา:ทกสงดอยทใจ

มนษยทกคนตางมสตปญญา ความสามารถ และพรสวรรค ดวยกน ทงสน ไมทางใดกทางหนง การมชวตอยอยางมคณภาพ ขนอยกบวา ความสามารถเหลานนจะมโอกาสไดถกนามาใชหรอไดแสดง ออกและพรสวรรคไดถกนามาแบงปนแกผอนบางหรอไม หากเปนเชนนนจรง เขากจะเปนผทมคณคา รสกตวเองวามพลงอยรวมสงคม ไดอยางมเกยรตและเปนสข และชมชนทเขาอาศยอยจะมพลงยงขน เนองจากอานสงคทเขาไดกระทา

เมอใดกตาม ทเขามโอกาสไดใชความสามารถของตวเอง ชมชนกเขมแขงยงขนไปอกและสงผลมาถงตวเขาดวย นนคอคาตอบทวา ทาไมชมชนทเขมแขง จงเปนแหลงททาใหผคนในทองถนไดมตวตน และไดแสดงตนเปนประจกษวามคณคา ในขณะทชมชนออนแอ กลบประสพแตความลมเหลวในการทาใหผคนในชมชนแสดงออกซงความความสามารถ ทกษะและพรสวรรคเหลานนไมวาจะดวยเหตผลใดกตาม

ในขณะท วตถดบทใชในการกอรางสรางชมชน คอความ สามารถของสมาชกในชมชนนนเอง บางชมชนกลบลมเหลวทจะทาความเขาใจกบเรองดงกลาว หนงในเหตผลทขมพลงเหลานไมไดถกนามา ใชในชมชนทออนแอกคอ ผคนในชมชนเองกลบมองชมชนของตนวาขาดแคลน แทนทจะมองเหนถงความสามารถของสมาชกในชมชน

การมองความขาดแคลนเปนทตงนเปนการอธบายถงความจาเปนของชมชนซงในทายทสดกแปลงมาเปนปญหาของชมชนทจะตองมการเยยวยา และแกไข

ความเขมแขงของชมชนแปรผนตรงกบ จานวนของผคนทอทศตนเพอใหชมชนเปนสข

-Nancy Diamond

Alexis De Tocqueville

“ในแหงหนตาบลใดกตาม ทมคนมอานาจและความรารวย คนออนแอและยากจนกจะรสกถงอปสรรค ขวากหนาม

โดยเหตทเขารสาเหนยกถงสถานภาพทตอยตาความเหลอมลา สญสนความหวงในตวเองและจมจอมอยในความดอยมาตรฐานความดของมนษย”

เราตองเปลยนแปลงในสงทเราอยากจะเหนมนเกดขนบนโลกใบน-มหาตมะ คานธ

ชองวางของสงคมไทย ระหวางไมมกบมลนเหลอ

เปนทประจกษชดวา มนษยทกคนตางกมความจาเปนหรอความขาดแคลนดวยกนทงสนเชนเดยวกนกบการมความสามารถและพรสวรรค อยในตวสมาชกของชมชนทกคน ขอเทจจรงนทาใหเรานกถงแกวนา ทมนาอยครงแกว จงมลกษณะนาพรองไปครงแกว หรอนามอยครงแกว อยางไรกตาม ผคนสามารถสรางชมชนของเขาใหเขมแขงได กดวยสวนของความสามารถทสมาชกของชมชนมอย เพราะฉะนนขอมลพนฐานทจาเปนเพอพฒนาชมชนใหเขมแขงกคอทาเนยบความสามารถของผคนในทองถนนนเอง

ทโชครายไปกวานนกคอ สมาชกของชมชนในบางชมชนมความเชอทผดๆวา เขาสามารถสรางชมชนของเขาได โดยการจดทา ทาเนยบของความขาดแคลน ไปขอรบการสนบสนนจากภายนอก ซงกไดผล แมกระทงรฐบาลไทยในบางยคสมย กยงใหประชาชนไปลงทะเบยนความยากจน ซงสามารถนบจานวนหวไดวา ในชมชนมคนทบรรจความวางเปลา ไวเปนจานวนเทาใด ปญหา กคอขอมลนใชไมไดสาหรบสรางชมชน เพราะเหตวา มนใชสาหรบเปนขอมลผบรโภค หรอไม กแสดงศกยภาพความเปนลกคา หรอผขอรบบรการในอนาคต ซงบอกถงความออนแอ ในขณะทชมชนทเขมแขงจะมกแตผคนทมฐานะเปนพลเมอและผผลตเทานน

ชมชนมสนทรพยและความสามารถ

ชมชนมปญหาและความขาดแคลน

วถทางการพฒนาชมชน 2 แบบ แบบท 1 แบบดงเดม

ฐานคด: ความจาเปน ความขาดแคลนจดมงหมาย: การเปลยนแปลงองคกรการสอสาร: ปญหาและการใสใจ ผนาการเปลยนแปลง: มออาชพ ผเชยวชาญ นกเทคโนโลยทศนะของปจเจกชน เปนผรบบรการ ลกคา ผปวย

ฐานความจาเปนของชมชนฐานความจาเปนของชมชน คอคอ ““ ปญหาปญหา””คนไมมงานทา แกงมอเตอรไซค อาชญากรรม ครอบครวแตกแยก คนไรบาน อบตเหตเดกถกลอลวง คนอานหนงสอไมออก ขาดสวสดการ คนยากจน เดกหนเรยน เอดส คนฆาตวตาย คนตดยา ขายาเสพตด แกง 18มงกฎ แมอายนอย วณโรค คนปวยโรคประสาท โรคจต โรคเรอรง อากาศเปนพษ สารปรอทปนเปอน บญหาขยะ ปญหาทศนะอจาด ฯลฯ

แบบท 2 แบบทางเลอกใหมฐานคด: สนทรพยชมชนจดมงหมาย: เพมความสามารถชมชน สรางชมชนการสอสาร: พรสวรรค ความสาเรจ ความหวง ความใฝฝนผนาการเปลยนแปลง: ผนาธรรมชาต สมพนธภาพ ทศนะของปจเจกชน พลเมอง ผผลต เจาของ ผรวมพฒนา

สนทรพยชมชน “ขมทรพย ขมพลง”เยาวชน ผสงวย แมบานพอบาน ศลปน วด โบสถ โรงเรยน ศาลาประชาคม หองสมด สอพนบาน ชมรม วงดนตร สวนสาธารณะ สวนสมนไพร ตลาดกลมฟอนเจง โรงละคร ศนยสขภาพชมชน วทยชมชน โรงเรยนโรงพยาบาล ศนยการเรยนรชมรมวฒนธรรม โรงเรยนชมชน พพธภณฑพนบาน ฯลฯ

ดงเชนชางไมคนหนงประสพอบตเหตจนตองเสยขาไปขางหนงเมอหลายปมาแลว จะเหนไดชดวา เขาเปนผพการ อยางไรกตาม เขากมทกษะ ความสามารถ หากเรารแตวาเขาเสยขาไปขางหนง เราคงไมสามารถสรางชมชนของเรารวมกนไดดวยขอมลเชนนน แตหากเรารวาเขามความสามารถในการเปนชางไมมากอน ขอมลน จงจะสามารถสรางชมชนไดเมอเปนเชนนกทาใหคดไดวา การจะสรางสรรคสงดงาม ใหเกดขนในชมชนของเรานน สงสาคญประการแรกกคอ ตองมความคดในเชงบวกโดยการเหนคณ คาของสงทมอย

ดงบทกวทวาดงบทกวทวา::

แมไมมสองแขนแมไมมสองแขน ไมเปนไรไมเปนไรฉนจะใชสองขามาสรางสรรคฉนจะใชสองขามาสรางสรรค แมไมมสองขาแมไมมสองขา กชางมนกชางมน ฉนจะใชแขนฉนฝาฟนไปฉนจะใชแขนฉนฝาฟนไป

แมไมมสองตาใหมองเหนแมไมมสองตาใหมองเหน ฉนจะเปนนกรองทเสยงใสฉนจะเปนนกรองทเสยงใส แมไมมสองหแมไมมสองห ไมเปนไรไมเปนไร ฉนจะเปนคนใบทใจดฉนจะเปนคนใบทใจด

แมไมมบานไหนใหพานกแมไมมบานไหนใหพานก ฉนจะพกปาชาเปนเพอนผฉนจะพกปาชาเปนเพอนผ แมไมมอายยนถงหมนปแมไมมอายยนถงหมนป ฉนจะทาวนนใหดงามฉนจะทาวนนใหดงาม

แมไมมเงนทองของมคาแมไมมเงนทองของมคา ฉนจะหาเลยงตนทนแบกหามฉนจะหาเลยงตนทนแบกหาม แมศกษาเลาเรยนไมไดความแมศกษาเลาเรยนไมไดความฉนกจะพยายามจนไดดฉนกจะพยายามจนไดด

แมไมมอะไรหลายๆอยางแมไมมอะไรหลายๆอยาง ฉนจะสสรรคสรางดวยศกดศรฉนจะสสรรคสรางดวยศกดศร รวบรวมของทกอยางเทาทมรวบรวมของทกอยางเทาทมมาเสรมสรางโลกนใหสวยงามมาเสรมสรางโลกนใหสวยงาม [1][1]

[1][1] จากหนงสอจากหนงสอ ""ทอไยในยามยากทอไยในยามยาก""ของของ มงคลมงคล ชยวฒชยวฒ หรอหรอ

เดอะจกงเดอะจกง www.lannapoem.comwww.lannapoem.com

การเปลยนแปลงของชมชนอยางยงยนและมความหมายนน มาจากภายในชมชนเองเสมอ

ผเชยวชาญกมใชใครทไหน หากแตเปน……“สมาชกของชมชนทนชวยกนจดประกายขนมา”

‘มนษยทกคนมพรสวรรคอยในตวไมอยางใดกอยางหนง และมคณคาตอผอนดวย ในชมชนทเขมแขง มความตระหนกถงคณคาเหลานน และสามารถนามาใชใหเกดประโยชนตอสงคม ในขณะทชมชนออนแอไมตระหนกวาคนในชมชนมคณคา จงสญเสยโอกาสอยางมหาศาล’

-John McKnight and John Kretzman

ภาพท 1 เยาวชนของชมรมผบรโภคทชาญฉลาดนาเสนอแผนทสนทรพยชมชน ตาบลฟาฮามทรวมกนจดทาในการประชมเชงปฏบตการ “ประสานความคดเนรมตชมชน” ทเชยงใหม

คตฐานสาคญ การพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยของชมชนเปนฐาน

• เชอวาการเปลยนแปลงของชมชนอยางยงยนและมความหมายนน มาจากภายในชมชนเองเสมอ

• ผเชยวชาญกมใชใครทไหนหากแตเปนสมาชกของทนนทรวมกนจดประกายขนมา• เนนทการใชขมพลง สตปญญาและความสามารถของชมชน มากกวาการพงไปการแกปญหาและความขาดแคลนของชมชน

• มองทตวสมาชกในชมชนใหพบวามทงความสามารถและพรสวรรคและใช“สงทม”เหลานนได

หลกการของการพฒนาชมชนรวมสมย• หากตองเรยนรเรองชมชนเขมแขง สมมาทฐแรกทสาคญกคอ

“ภมปญญาอยในชมชนของเราเองตองเปนหลกหาใชจากขางนอกไมภมปญญาอยในชมชนของเราเองตองเปนหลกหาใชจากขางนอกไม””•ประการตอมาคอ ““รซงถงคณคาและใชประโยชนจากความสามารถรซงถงคณคาและใชประโยชนจากความสามารถ ทกษะและพรสวรรคทกษะและพรสวรรคของผคนและชมชนของผคนและชมชน แทนทจะสาระวนอยกบปญหาและความขาดแคลนแทนทจะสาระวนอยกบปญหาและความขาดแคลน””•• ประการสดทายกคอ““ทานจะเรยนรไดในเรองททานรเทานนทานจะเรยนรไดในเรองททานรเทานน””

ท

• ไดพฒนาศกยภาพ รเรมสรางสรรค • ไดใชความสามารถ ทกษะสงสด• สมปรารถนา ประสพความสาเรจ•ชวตเปยมความหมาย•มความเปนมนษย มอจฉรยะ •บรรลอรหนต

• มอตลกษณ ศกดศร เกยรตยศ • มมโนธรรม สานกสาธารณะ• เคารพตวเอง เคารพผอน•ไดรบความเคารพ นบถอ

•รกกน หวงใยกน สงคมยอมรบ •เปนเจาของ ใกลชด... กบสงทรก•มอาชพ การงาน มหลกฐานมนคง•ปลอดโรค ปลอดหน •ปลอดภยในชวต ทรพยสน

ปจจย 4 ออกกาลงกาย พกผอน เพศสมพนธ

-บนไดแหงความสข

สขภาพองครวม

อยรอด

มนคง

สงคม

ตวตน

เตมเตม

ผงภาพท 1 แสดงการปนปายบนไดแหงความสข ตามทฤษฎความตองการของมนษย ของมาสโลว•ทกชวตจาเปนตองมเปาหมายททาใหเกดพลงความคดและปลกเราจตใจ

-เอ เอช มาสโลว•ความสาเรจเกดขนเมอฉนเพมคณคาใหตวเอง ชวตเปยมความหมายเกดขนเมอฉนเพมคณคาใหผอน

- จอหน ซ แมกสเวลล

การพฒนาชมชนเรมจากทใด?เรมจาก...........การตงวงเวทสนทรยสนทนา รวมคนหาสงดแลวชนชม นนคอการตงตนถามหาความสาเรจทเคยเกดขนในชมชนนน อานสงคของมนจะทาใหผคนมความเชอมนในความสามารถของตวเอง และมความบนดาลใจทจะทางานรวมกนตอจากนนเรมจาก........การรคณคาของทนทางสงคมโดยเฉพาะอยางยง รความสาคญของสนทรพยชมชน และนคอเหตผลสาคญทจะตองพฒนาจาก“พลงของชมชน” ทมสมาคม ชมรม องคกร ทมงานและตวของ สมาชกชมชนเปนเสาหลกคายนอยเรมจาก......การทาใหคนสรางสมพนธภาพ ทดตอกน ทงระหวางคนตอคน องคกรตอองคกร ภายในและภายนอกชมชนเรมจาก........การทาใหเกดความรสกวาเปนเจาของรวมกนมโอกาสรวมกน การไดรบประโยชนรวมกน ซงเปนหลกการพนฐานของการเสรมสรางพลงชมชนเรมจาก..ความคดและความพยายามทจะทาให “ประชาสงคมเขมแขง” ซงเนนยานก หนาทจะทาใหผคนทงหลาย มความเปน“พลเมอง”มากกวาเปน“ราษฎร”เรมจาก...การทาใหผคนเกดความรบผดชอบรวมกน....และทาใหเกดธรรมาภบาลทองถนขนจรงทน

เรมท...การคด พลกชวตใหมชวา มองโลกในดานบวก

จากความสาเรจ ความหวงและพลงของชมชน

ชวตหนงจะเปยมความหมายกตอเมอ ชวตนนสงผลกระทบในทางทดตอชวตของคนอน

- แจคก โรบนสน

จะเอออานวยใหเกดกระบวนการไดอยางไร?

การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานเปนกระบวนการทจะตองมการจดการและขบเคลอนเพอการเปลยนแปลงดวยตวเอง มทงเกดขนเองอยางทนททนใด หรออาศยองคกรพฒนาทงจาก องคกรของรฐหรอเอกชน จากภายนอกไปชวยเรมกระตนใหเกดกระบวนการ โดยไมไปครอบงาชาวบานมการนาเอาวธการ และเทคโนโลยไปใชจดเวท สรางกระบวนการมสวนรวมเปนชด ๆ แตทสาคญ คอตองไมเปนพมพเขยวสาเรจรปตายตว เปนแตเพยงเครองมอนาทางทาใหเกดการรวมคด รวมทาจนประสพผลสาเรจ กระบวนการดงกลาวมตงแต

1. รวบรวมเรองราวเลาสกนฟง เรองความสาเรจทเคยทาเองหรอรวมกนทามากบมอ2. จดตงกลมแกนนากนเอง3. จดทาแผนทความคด แผนทเดนดน แผนทสนทรพยชมชน 4. กาหนดวสยทศนและธรรมนญพลเมองรวมกน 5. วางแผนปฏบตการรวมกน6. ขบเคลอนและเชอมประสานขมพลงสรางเศรษฐกจชมชนรวมกน 7. กอเกดกจกรรม การลงทน การใชสนทรพยตามวตถประสงครวมกน8. ตดตามและประเมนผลรวมกน9. ถอดบทเรยน จดการความรและขยายผลรวมกน

พดงาย ๆ คอ มสขรวมกนเสพ มทกขรวมฟนฝา เรมตนรวมคนควา หาสงดมาเปนทน รวมหวและจมทาย รวมใจกายสนบสนน เอาปญญามาคาจน เปนเสาหลกปกชมชน

สมาชกภาคพลเมองสาม ภรรยา ผประสานงานเครอขายชมชนนกวชาการสมาชก อ.บ.ต./เทศบาลนกพฒนาเอกชน

2 4

3

ภาพท 2,3และ4 แสดง กจกรรมชมชนในงานศพ เวทชาวบาน และการวางแผนปฏบตการในชมชนของตนเอง

เงนทอง ผเชยวชาญ และอานาจจากภายนอก เปนเรองรอง

การรวบรวมเรองราว:เขาสามารถรวบรวมเรองราวแหงความสาเรจททองถนไดรเรมดวยกนเปนรอยเปนพนในความสาเรจเหลานนพวกเขาทางานกนยงไง?เบองหลงความสาเรจเขาอาศยปจจยใดบาง? อยางไร?ในปจจยทมอยอยางมากมายเหลานน ทนามาใชบอย ครงมากกวาปจจยอนลองยกมาสก 5 ปจจย?

65

ภาพท 5และ6 สมาชกชมชนตาบลฟาฮาม กาลงรางแผนทสนทรพยชมชนภายหลงจากการสนทนาถงสงด ๆของชมชน

สนทรพยแรกคอ พลเมอง

สมาชกของชมชนทองถนคอ “พลเมอง”เปนปจเจกชน เปนลกจาง เจาของทดนเปนพอคาเปนชาวนาเปนกรรมกรเปนเยาวชนเปนนกเรยนเปนผสงวย

ทสาคญกคอ.......ความรก ความศรทธา ความหวง กาลงใจ ไฟชวตและจตวญญาณ

ของพนองในชมชนตองมากอนใดอน

ความแตกตางระหวางโครงการประชานยมกบโครงการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานเหนไดจากทงจากความคดและการกระทาของสมาชกชมชน

โครงการประชานยมเราคอผรบบรการ ผบรโภคเราไมมกาลง ยงตองหาเลยงครอบครว อกทงยงตองทามาหากนเรามปญหา เราตองรองเรยนเรายงไมเปนอสระ ตองพงพงคนอนหากเรายอมตามเขา เขาจะมาแกปญหาใหเรา

โครงการพฒนาทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

เราคอพลเมอง(ผอทศตนใหกบชมชน)เรามเกยรตยศและศกดศรของเราเองเราสามารถสรางสมพนธภาพดงามในชมชนรวมกนไดเราคอคาตอบเราเทาเทยมกนเราทางานรวมกนได

แผนทขมพลงเราแตละคนลวนม:

พรสวรรค (Gifts) พรอมจะแบงปนความชาญฉลาด (Talents) พรอมจะแสดงออกความใฝฝน (Dreams) พรอมจะเปลงประกายความหวง (Hopes) พรอมจะพบกบชวตทดงามพลงใจ(will power) พรอมจะสรรคสรางโลกใหสดใส

อะไรคอ“พรสวรรค”มนเปนความสามารถทมอยในตวแลวโดยไมจาเปนตองฝกฝน ....เมอใดฝกฝนเราเรยกมนวา “พรแสวง”

เราทกคนลวนมพรสวรรคดวยกนทงสน ไมเรองใดกเรองหนง....แตเราเรยนรทจะซอนมนเอาไว

หากมนยงไมไดนามาแบงปน แลกเปลยน มนกเปนเพยงศกยภาพของเราทแฝงอยในตวเราบางครงเราเรยกมนวา“ของขวญ”ซงหมายถงสงทจะมอบใหผอนและมผรบอยางแนนอน

มนจะเปนพรสวรรคไดกตอเมอ.....เรานามาแบงปน/แลกเปลยนกบผอนไดเทานน

พรสวรรคคอขมพลงสวนตวพรสวรรคในการใช “ความคด”

(ประวตศาสตร วฒนธรรม ภาพยนตร ศลปะ)พรสวรรคในการใช“มอ /รางกาย”

(ชางไม ตกลองสะบดชย วาดรป ถกพรม ตกแตงบาน ทากบขาว เลนกฬา )พรสวรรคในการใช “ใจ” สงทเราใสใจลกซง

(สงแวดลอม ธรรมชาต การศกษา )

พอใจในสงทมพอใจในสงทม เขาใจในสงทเปนเขาใจในสงทเปน มองเหนโลกแตในดานสดใสมองเหนโลกแตในดานสดใส คอความสวางไสวของชวตคอความสวางไสวของชวต

คาถามในการสนทนาเพอจดทาแผนทสนทรพยชมชน

ชดคาถามทเสรมสรางพลงใจคสนทนา ทานมพรสวรรค ความสามารถ ความถนด ทกษะอะไรบาง?ทจะทาใหผคนประหลาดใจมาก?อะไรทาใหทานเปนสมาชกของครอบครวทยงใหญ?อะไรทาใหทานใชเวลาไปดวยความภาคภมใจในวนหนง ๆ?มสงดอะไรบางทเกดขนในละแวกเพอนบานของทาน?

ทาไมตองทาแผนทขมพลง?

มนเปนเครองมอสาหรบนาไปสการสรางสมพนธภาพระหวางผคนในชมชนไมใชสาหรบใหขอมลผมาเยอนแลวเกบขนหง หรอมไวโออวดทาใหทราบวา มผใดในชมชนของเรามความสามารถ พรสวรรคในดานใดบางทาใหคนสนใจเรองเดยวกน ตดตอสอสารกนไดงายเกดการจดประกายใหคนทาด มทยนในสงคมไดสมศกดศรเปนลายแทงคนหาขมทรพยภมปญญาชาวบานในดานตาง ๆเปนเครองมอททรงพลงในการสรางเสรมชมชนรวมกนใชเปนเครองมอนาทางคนหาคนดศรชมชนเปนแผนทเกยรตยศสามญชน คนเดนดน ทจะมทยนในปราการดานสดทาย

7

8

ภาพท 7 เวทสนทรยสนทนาในชมชนชาวอาขา เรองวฒธรรมชนเผาในการเลยงดลกดวยนมแมในหมบานภาพท 8 เวทสนทรยสนทนา ในหองประชม อบต. แมสะลอง เชยงรายโครงการโภชนาการของแมและเดก

อะไรชกจงใจผคนใหทางานอยางทมเท?

ลองนกถงสงททาใหผคนทาบางสงบางอยางอยางทมเท ไมเสยดายเวลาและเงนทอง:

เดก ๆ ทาดวยความหมกมน เอาเปนเอาตาย ถนถนอม ระมดระวง ของรกของหวง งานอดเรก สงสะสมของ“แฟนพนธแท”คนงวนอยกบบางอยางจนลมวนเวลาเชน แตงหนา วาดรป เลนเกมส ถายรปโพสตลงเนต

บทบาทของสมาชกชมชน:ผนา – ผสามารถทาใหคนมาทางานรวมกนไดไมเรองใดกเรองหนงผลองหน – ผทมศกยภาพแตยงไมมใครเหนแวว ยงไมมโอกาส

นาพรสวรรคออกมาใช แสดงออกหรอแบงปนผอนใหเปนประโยชน ตอเพอนบาน ชมชน หรอสงคม

ผมพรสวรรค – ทมเจตนาด เสยสละในสงทตนเองสามารถทาไดดเพอผอน ชมชน สาธารณะ สงคม

บทบาทของผประสานสมพนธผประสานสมพนธ คอคนทเกงในเรองการคนพบวา ใครใสใจกบอะไร และจะทาใหเขาใชสนทรพยของเขาใหมคณคาตอ ผอนหรอชมชนไดอยางไรมความสามารถในการเปน “แมวมอง”รวาความสามารถ พรสวรรค ความถนด ความชอบของใครอยตรงไหน !ไดรบความไวเนอเชอใจจากผอน ผคนจะตอนรบเขาดวยความยนดและเตมใจมหนาททาใหสปอตไลต สองฉายไปทคนทาอะไรดๆ ใหคนอนไดชม

ระหวางสมาคมกบสถาบน

สถาบน

สมาคมเราจะเปนอะไร อยางไร นน ดไดจาก”เราคดอยางไร ทาอยางไร” สญลกษณของสถาบนมลกษณะรป 3 เหลยม

สญลกษณของสมาคมมลกษณะเปนรปวงกลมสมาคมมการทางานดงอศวนโตะกลมทถอความเทาเทยมมากอนในขณะท สถาบนมอานาจลดหลนตามตาแหนงบรหาร

ผอานวยการสถาบน

ผจกการฝายผลต ผจกการฝานฝกอบรม ผจดการฝายบรการ

พลเมองกบมออาชพ หมวกคนละใบ!!!!

หมวก“พลเมอง” คอ หมวกแหงสต ปญญา และการขนอาสา หมวก “มออาชพ” คอหมวกททานไดรบ “งาน”ไปทาและได “คาตอบแทน” ทานจะใชหมวกมออาชพในเวลาทางานในสานกงานหรอสถาบนแตไมใชขณะอยในชมชนของทานเอง

ความเปนพลเมองของทานจงอยทคนทงหลายยอมรบในตวทานทานเปนคนทมพรสวรรค ทพรอมจะ“แบงปน”(อะไรกบใครๆ)

ในฐานะททานเปน พอแม พนอง เพอนฝง หรอเพอนบาน

ในสถาบน/สมาคมเราจดการกนยงไง?

สถาบน/องคกร สมาคม

ใชวธควบคม - จาง ยนยอม - อาสา

ผลตสนคาผลตบรการ

มความรก ความผกพน พรอมทจะให

ลกคา ผบรโภค พลเมอง เพอนบาน

อาศยความจาเปน อาศยความสามารถ

ผงภาพท 2 แสดงความแตกตางในการจดการระหวางสถาบน กบสมาคมในชมชน

การเปนพนธมตรกบสถาบนเพอนบาน

กรณานกถง องคกรภาคประเภทสถาบนในชมชนของทานทงทเปนอยแลวและกาลงจะเปนในอนาคต

แลวกรอกรายชอลงไปในชองวางเพอประโยชนในการทาโครงการและตดตอสอสารในอนาคต

องคกรของทานเปนแลว

กาลงจะเปน

การเปนพนธมตรกบสมาคมหรอชมชมเพอนบาน

กรณานกถง องคกรภาคประเภทสมาคมในชมชนของทาน ทงทเปนอยแลวและกาลงจะเปนในอนาคต

แลวกรอกรายชอลงไปในชองวางเพอประโยชนในการทาโครงการและตดตอสอสารในอนาคต

องคกรของทานเปนแลว

กาลงจะเปน

“กบใครสกคนทคอย หวงใย /ใสใจ/ผกพน ?”• ความหวงใย ใสใจ ผกพนไมเหมอนสงของบรการ เราผลตไมได• มนเปนพนธะสญญาท “ผให”ตกลงใจ/ปกใจแลวทจะ“ใหเปลา”• จดการใหเกดขนไมไดหรอ ผลตไมได...เหมอนบรการ • มนเกดกบ “ใจ” ผใหบรการเอง • หนงในความผดพลาดอยางใหญหลวงในเรองการกาหนดนโยบายกคอ

การเสแสรงวาระบบบรการนนผลตความหวงใย ใสใจไดแตมความจรงทมการพสจนแลวกคอ “ไมได”

• ความหวงใย ใสใจ ผกพน นนเปนสงสาคญของความเปนชมชน

อกภารกจของผประสานสมพนธอกภารกจของผประสานสมพนธจดทาตารางรายชอของผคนทเปนตวแทนประสานงานในแตละชมชนระบรายชอผคนทเปนขมพลงและภมปญญาของชมชน 2 ลกษณะ

เนนทมงานทจะขบเคลอนชมชนไดอยางรอบดาน(แบบองครวม)o เนนเฉพาะเรองจดทาตารางผคนทเปนพลเมองผสามารถรวบรวมและจดการกบสนทรพยชมชนได

ชมชนทประสพความสาเรจ

•• เพอนบานไปมาหาสกนเพอนบานไปมาหาสกน•• พงพาอาศยความสามารถพงพาอาศยความสามารถ

ความเกงความเกง ความถนดความถนด พรสวรรคของกนและกนพรสวรรคของกนและกน

•• มผนาธรรมชาตหลากหลายมผนาธรรมชาตหลากหลาย•• ชวยกนกอตงกลมชวยกนกอตงกลม ชมรมชมรม

และสมาคมทางานกนเองและสมาคมทางานกนเอง •• รบผดชอบตอผลลพธทตนเองรบผดชอบตอผลลพธทตนเองไดทาลงไปไดทาลงไป

•• รกชมชนอยากเหนอนาคตทดรกชมชนอยากเหนอนาคตทด •• มสานกพลเมองมสานกพลเมอง•• คนพบสงทตนเองมคนพบสงทตนเองม•• รวาตวเองตองการอะไรรวาตวเองตองการอะไร•• ทางานทใสใจรวมกนทางานทใสใจรวมกน•• ฝนไดไกลฝนไดไกล และจะไปใหถงและจะไปใหถง•• ““ใหให””มากกวามากกวา ““รบรบ””

จดทาแผนทสมาคมตวอยางคาถามในการสนทนาเพอจดทาแผนทสมาคม

ทานเปนสมาชก กลม ชมรม สโมสร สมาคมใดบาง ?...ทงท “เปน”และ “ไมเปน”ทางการ?

บอกเราวามอะไรทเคยทามาด ๆ ในชมชนททานมความภาคภมใจในชางเวลาทผานมามประเดนใดบาง และสงททานใสใจและอยากทางาน?มอะไรททานจะแบงปนชมชนไดบาง ?มสมพนธภาพอะไรด ๆทนบางระหวางผคน องคกรทองถน และทางราชการ ?ทานจะแนะนาใคร เขามารวมอยางแขงขนอก กรณาบอกชอ ทอย การพบปะ?

ทาการบาน เพอการเมองภาค“พลเมอง”

คนหาความสาเรจ ความงดงาม และความใฝฝนของชมชนใหพบคนหาญาตธรรมกลยาณมตรทพรอมจะเปนผนาการเปลยนแปลงตงกลม ชมรม สมาคม เหลาผสนใจจดเวทชาวบานลาน สนทรยเสวนา ถอดบทเรยน แลกเปลยนเรยนร สอสาร 2 ทาง ทาใหคนเคยไรสมเสยงไดมโอกาสเปลงเสยงเนนในเรองทชาวบานสนใจ ใสใจ และมผลกระทบตออนาคตชมชนจดทาเนยบ เครอขาย คนดศรชมชน สงดๆ ภมปญญารวมกนทาแผนทพดได แผนทเดนดน แผนทขมพลง แผนทสนทรพยของชมชนรวมทากจกรรมในชมชนอยางมสวนรวม มชวตชวา สมาเสมอ รวมตดตาม จดประกาย คอยใหกาลงใจกนและกนรวมประเมนผลดวยเมอทางานเสรจแลว

วาระแหงการสนทนาอยางมสวนรวม

คตชนพลเมอง วาดวยเรอง “สนทรยสนทนา”

ผลดกนพด ผลดกนฟงมทงหรรษา และวชาการไดทงงาน และผองเพอนไดทงผมาเยอนและชมชนเราทกคนสามารถเปนครรวมกนแลกเปลยนเรยนรรวมกนเชดชคนทาดรวมชนชมสงทเขามเคารพในศกดศรของ“เราทกคน”

ปฏบตการขบเคลอนชมชนอยางมสวนรวม

เรมกระบวนการขบเคลอนมลกษณะเปนปฏบตการรวมหม จดเวทสนทรยสนทนาในชมชน เพอทาทาเนยบสนทรพยชมชน 5 กลมไดแก

1. สนทรพยของปจเจกชน2. สนทรพยของสถาบน3. สนทรพยของสมาคม4. สนทรพยธรกจชมชน5. แหลงทรพยากรธรรมชาต

ทาเนยบสนทรพยขององคกรชมชน..................................................วนท...............................................หนา........................................

ชอขององคกร คนสามารถตดตอได โทรศพท

_________ _________ __________

_________ _________ _________

__________ _________ _________

_________ __________ _________

_________ _________ __________

_________ _________ _________

__________ _________ _________

_________ __________ _________

_________ _________ __________

_________ _________ __________

_________ __________ _________

ทาเนยบกจกรรม ปฏบตการททารวมกนในชมชน การประเมนผลความสาเรจ

เครองมอ ประกอบการปฏบตงาน

ชมชน..................................................วนท...............................................หนา........................................

ชนดของกจกรรม ผรบผดชอบ เวลาททา ความแตกตางไปจากเดม

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

_________ _________ __________ _________

เมอรวมกนจดทาทาเนยบ สนทรพย ขมพลง หรอ ทนของชมชนสาเรจแลว บรรจสงเหลานนลงไปใน“แผนท สนทรพยชมชน และ แผนทเดนดน”เพอทจะนาตนทนเหลานไปใชอยางมคณคาในอนาคต

ตวอยางทสามารถนามาลงในแผนท คอสนทรพยของแตละคน แตละทมงาน แตละองคกร ระบถง กลม ชมรม เครอขาย และกจกรรมทผคนในชมชนสามารถเปนเจาภาพ ทารวมกนอยางภาคภมใจ ทงทางเศรษฐกจชมชน ทางสงคม ทางวถชวตวฒนธรรม ทางสงแวดลอม ทางการศกษา ตลอดจนทางการเมองภาคพลเมอง ในแตละเรองเราสามารถบรรจลงในแตละแผนท อยางหลากหลายและงดงาม

9 11

1210

ภาพท 9,10,11,12 แสดงการรวมกนจดทาแผนทเดนดนเครอขายของชมรมผบรโภคทชาญฉลาดหลายตาบล

ผลงานแผนทเดนดนของเดก ๆ แหงชมรมผบรโภคทชาญฉลาด บานสวนดอก ตาบลสวนดอก

และบานแมหอย ตาบลนาตกแมกลาง จอมทอง เชยงใหม

13

14

ภาพท 13 แสดงถงความภาคภมใจของสมาชกชมรมผบรโภคเมอรวมจดทาแผนทสนทรพยชมชนเสรจแลวภาพท 14 แสดงแผนทเดนดนทรางโดยชาวบาน หมบานแมหอยและบานนาตกแมกลาง เชยงใหม

ผลลพธ –การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยของชมชนเปนฐาน(Outcome --ASSET BASED COMMUNITY DEVELOPMENT)

(ปจเจกชนสนใจเฉพาะเรองสวนตวเปนหลกสมพนธภาพไมไดรบการพฒนา

แผนทสนทรพยชมชน

รปแบบสมพนธภาพทอาศยเครอขาย ความไววางใจ และปทสฐาน

ผจดประกาย “นวตกรชมชน”

ผงภาพท 3 บทบาทของ นวตกรชมชนในการใชแผนทสนทรพยชมชน ชวยกอใหเกดสมพนธภาพใหม

= กจกรรมชมชน(Community action is one of the outcomes)

แผนผงขางบนแสดงใหเหนถง ความสนใจของปจเจกชนทไมมพลงหรอสมพนธภาพทดตอกนกนและกน ไมมความเกยวของกนและกน ในเวลาตอมา จากการจดประกาย กอกระแสกลมพลงในชมชน การพฒนาสมพนธภาพจงเรมขน ลกศร แสดงถง ความเกยวของ และลกษณะของเครอขายใหม ซง เปนผลลพธของการสรางสมพนธภาพภายหลงการจดเวทสาธารณะสอสารกนแบบ 2 ทาง นคอจดเรมตนของความเปลยนแปลงในชมชน ทมผลลพธในเชงบวก การเสรมสรางพลงชมชนจงเรมตนโดยเปนกจกรรมชมชนททาใหผคนมาคนหาศกยภาพ และเปลยนเรยนรซงกนกนและกนในสงดๆ ทเคยมและรวมทาดวยกนมา ตงแตสมยบรรพชนจนถงปจจบน จดทาทาเนยบของทนทางสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมชมชน สรางจนตนาการถงคณภาพชวตทดและสงทปรารถนาจะใหเกดขนรวมกนในอนาคต และนาเอาพรสวรรค ทมอยในผคนแตละคน มากอใหเกดความเปลยนแปลงตามความปรารถนาในทสดอยางมศลปะ

การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนจาเปนตองม “นวตกรชมชน”

การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนจาเปนตองม “นวตกรชมชน”ทางานในฐานะผจดประกาย ผกอกระแส ผประสานสมพนธ และผเสรมสรางพลงกลม ททางานเปนทม บทบาทของทมงานมตงแต จดเวทใหมการสอสาร 2 ทาง ระหวางสมาชกในชมชนดวยกน ทาใหเกดการแลกเปลยนเรยนรใน เรองความร ความสามารถ ความถนด พรสวรรคของกนและกน แลวขนทาเนยบไวในฐานะสนทรพยอนมคาพรอมทจะนามาใชใหเกดประโยชนตอชมชน การกอใหเกดสมพนธภาพใหม ซงนาไปสความไววางใจวา เราเปนพวกเดยวกน อยางจรงใจ สมพนธภาพใหมแหงการรวมเปนทมผนาความเปลยนแปลง กลายเปนชมชนทกลาวขานกนถงสงด จดแขง และจดเดน ซงจะนาไปสการแบงปน การทางานรวมกนดวยความรสกถงเกยรตศกด และความเคารพนบถอซงกนและกนการเปลยนแปลงชมชนไปสสงทดกวารวมกนวถชวตและวฒนธรรมชมชน มความสาคญยงตอการพฒนาชมชน ทมนษยเปนศนยกลางแหงการพฒนา แตดวยแนวคดการพฒนาทางวตถในอดตชวง 40ปทผานมา มการเรยนรวถชวตและวฒนธรรมแบบแยกสวน โดยใหความสาคญเฉพาะวตถและละเลยคณคาทางจตใจ สงคม และศกยภาพของชมชนดงนนเพอใหเกดระบบคดใหมในการพฒนา จงมความจาเปนอยางยงทจะตองปรบเปลยนระบบการเรยนรเพอกอใหเกดการดแลทางวฒนธรรมแบบองครวมทมชมชนเปนศนยกลาง และเชอมโยงกลมกลนกบวถชวตจตวญญาณ และนาไปสการเสรมสรางสตปญญา ทจะสบทอดภมปญญาอนทรงคณคา โดยการมสวนรวมของชมชนอยางแทจรง ซงจะสงผลใหเกดความเขมแขงของชมชน อยางแทจรงในมตแหงการพฒนาในอนาคต

จากผงภาพท 4 5 6และ 7แสดงบทบาทและหนาทของทมงาน นวตกรชมชน ผจดประกาย “นวตกรชมชน” คอ ผนาการเปลยนแปลงไปสชมชนทดกวาเดม เขาเหลานนคอ ผนาชมชนตามธรรมชาตทมในทองถนอยแลว ดวยจตสานกดทมตอชมชนของตนเอง หากไดรบการสงเสรมศกยภาพ และกาหนดบทบาทใหม ใหเปนผรบใชชมชน เพออานวยความสะดวกใหชมชนเกดการเรยนรทางวฒนธรรมจดประกายใหชมชนไดมการสอสารทางวฒนธรรมอยางสมาเสมอตลอดจนชวยเกอหนนใหชมชนรวมกนคด รวมกนวางแผนการเรยนรทางวฒนธรรมชมชน เพอนาเอาสนทรพยชมชนทงในดานภมปญญาทองถน ทนทางสงคม ทนทางเศรษฐกจ และ ทนทางวฒนธรรม มากอใหเกดคณคาทางจตใจ และเพมมลคาผลตภณทชมชน ตลอดจนการนาไปส คณภาพชวตทด ของผคนในชมชน กจะทาใหเกดการพฒนาชมชน และทาใหชมชนเขมแขงไดในทสด

ผนาทดควรจะตองมภาวะผนาและเปนผนาการเปลยนแปลง ในการบรหารจดการศกษานนนอกจากผนาการเปลยนแปลงจะเปนตวจกรสาคญในการขบเคลอนการดาเนนงานแลว ในการทจะทาใหผใตบงคบบญชาหรอผรวมงานไดมสวนรวมในการพฒนางานนน ใหสาเรจลลวงตามวตถประสงคอยางมคณภาพและมประสทธภาพ ดงนนผนาการเปลยนแปลงทดควรจะตองสรางใหผใตบงคบบญชาหรอผรวมงานนน เปนผนาในการดาเนนงานหรอดาเนนกจกรรมตาง ๆ เพอใหงานสาเรจตามเปาหมายซงอาจเรยกไดวาเปน "ผนาเหนอผนา"

เยาวชน

นกวชาการ

ผนาทองถน

หนวยราชการ

ทมงาน “นวตกรชมชน”(Community Innovator) มบทบาทในการจดประกายการทางานรวมกนเปนคณะเพอเปลยนแปลงชมชนใหดไปกวาเดมคอ1) เปนผเอออานวยใหการสนทนาในเวทประชมของชมชนมประสทธผล(Facilitator)2) เปนผกอกระแสกลมพลงในชมชนใหรวมกนทากจกรรมชมชนอยางตอเนอง(Advocate)3) เปนผประสานสมพนธใหทมงาน กลม และชมชนทางานเปนเครอขายทด(Mediator)4) เปนผเสรมสรางพลงใจใหเกดการทางานเปนหมคณะทมชวตชวา(Empowerer)

FAME MODEL: Kanchanakamol U. :2002

ผงภาพท 4 แสดงนยามของ นวตกรชมชน ใน FAME Model

คณภาพชวตดขนครอบครวอบอนชมชนเปนสขสงคมเขมแขง

รจกตนเอง

รจกชมชน

รจกเหต รจกผลรจกประมาณตนรจกกาละ เทศะรจกบคคลรจกชมชน

FAME MODEL:Kanchanakamol U. :2002

ผอานวยความสะดวก ผกอกระแสสงคม ผประสานสมพนธ ผเสรมสรางพลง

ชมชนF A M E

(Catalyst)

นวตกรชมชน(ผจดประกาย)

ชมชน เสวนา

ปฏบตการรวมหม

ปจเจกชนเปลยนแปลง สงคมเปลยนแปลง

เกดผลกระทบตอสงคม :สงคมววฒน

ผงภาพท 5 แสดงกระบวนการสอสารเพอการเปลยนแปลงชมชนโดยมนวตกรชมชนคอยจดประกาย

ทมงานนวตกรชมชน

ผนาการเปลยนแปลง

วกฤต/นวตกรรม นโยบาย สอมวลชนเทคโนโลย

ชมชนสนทรยสนทนา

ชมชนปฏบตการ

ประเมนสถานการณองคกร

กาหนดวสยทศนกาหนดวตถประสงค

วางแผนปฏบตการ

เสนอทางเลอกปฏบตการ

• สอ•สขภาพ•การศกษา•วฒนธรรม•อน ๆ

คณคาข

องการม

สวนร

วมความขดแยง / ความไมพอใจ

• ของแตละบคคล•ของชมชน • ของกลม• ของทมงาน • อน ๆ

จดการภายในองคกร

รปแบบผสมผสานของการสอสารเพอการเปลยนแปลงชมชน

ความไมเหนพองตองกน

สงกระตนจากภายใน

ดาเนนงาน

ผลกระทบตอชมชน : ชมชนาภวฒน

อปสร

รค/กา

รสนบ

สนนจ

ากภายน

อก

ความเปลยนแปลงของปจเจกชนความเปลยนแปลงของสงคม

• ความร•ทศนคต•ทกษะ•เจตนารมณ•อน ๆ

• ภาวะผนา•ความสามารถของชมชน•ระดบและความเทาเทยมของการมสวนรวม• ประสทธผลโดยรวม• ความรสกในความเปนเจาของ•การผนกกาลง•การลมหวจมทาย•ปทสถานทางสงคม

• ผลลพธ vsวตถประสงค

ประเมนผลอยางมสวนรวม

รบรความทาทายตอ

การเปลยนแปลง

ระบและกอเกดภาค แกนนา/ผนาการเปลยนแปลงและผมสวนไดเสย

เตรยมทมแกนนา /ผนาการ

เปลยนแปลง

จดทา ทาเนยบ/แผนท สนทรพยชมชน

กาหนดธรรมนญพลเมอง

กระจายบทบาท/ความรบผดชอบ ตดตาม/ดแล

ผงภาพท 6 ทมงานนวตกรชมชนกบกระบวนการประชมสนทรยสนทนาและความคาดหวงในการกอเกดผลกระทบ

ทมงาน“นวตกรชมชน”

ชมชนปฏบตการรวมหม

รบรความทาทายตอ

การเปลยนแปลง

ระบและกอเกดภาค แกนนา/ผนาการเปลยนแปลง

และผมสวนไดเสย

เตรยมทมแกนนา /ผนาการ

เปลยนแปลง

จดทา ทาเนยบ/แผนท สนทรพยชมชน

การประเมน

สถานการณโครงการ/องคกร

รวมกาหนดวสยทศน

รวมกาหนดวตถประสงครวมวางแผน

ปฏบตการ

กาหนดธรรมนญพลเมอง

รวมออกแบบทางเลอกปฏบตการ

กระจายบทบาท/ความรบผดชอบ

รวมตดตาม/ดแล

รวมจดการภายในองคกร

รวมดาเนนการ

ผลกระทบตอชมชน : ชมชนาภวฒน

ความเปลยนแปลงของปจเจกชน ความเปลยนแปลงของชมชน

• ผลลพธ vs วตถประสงค

ประเมนผลอยางมสวนรวม

ชมชนสนทรยสนทนาสนทนา

FAME MODEL:Kanchanakamol U. :2002ผงภาพท 7 ทมงานนวตกรชมชนกบกระบวนการประชม

ดาเนนยทธศาสตร

พฒนาเครองชวด ระบความรบผดชอบ

พฒนายทธศาสตรการสรางเสรมสขภาพ

จดทาทาเนยบขมพลง

วเคราะหประเดนสขภาพ

ตดตามและประเมนผล

จดทาแผนทสนทรพยชมชน

วงจรระบและจดอนดบความสาคญ

โครงการโครงการสรางเสรมสขภาพชมชนสรางเสรมสขภาพชมชน

ผงภาพท 8 แสดงกระบวนการพฒนาสขภาพชมชน

ความคาดหวงจาก

สนทรยสนทนา

ความชดเจนของประเดนการเขยนโครงการ

การนาแนวคดมมมองใหมของการอบรมมาจดทาแผนโครงการ ชมชน

ความร / เทคนค / วธการ

จดทาแผนโครงการตามยทธศาสตรใหมของ ชมชน

ความร,เทคนค,ทกษะการทางานรวมกบชมชน

จตวทยาการทางานรวมกบชมชนเขาใจ เขาถง พฒนาชมชนอยางมสวนรวม

การจดทาแผนทชมชนทมประสทธภาพ

กระบวนการเขาถงชมชนแบบมสวนรวม

ทกษะการสอสาร สรางสมพนธภาพกบชมชน

แนวคดใหมในการพฒนาชมชน

เทคนคการจดกจกรรมในชมชนใหมๆ

ทกษะความร ความสามารถในการเปนผนา

เทคโนโลยการมสวนรวม

มความสามคค เอออาทรซงกนและกน

ไมเครยด ไมนาเบอ นาสนใจ นาเรยนร ตลอดการอบรม

รจกเพอนใหมๆไดความร สนกสนาน

การจดทาแผนโครงการ การทาง

านรวมก

บชมชน

ความร

ประสบก

ารณใหม

ๆ

ภาวะผนา

บรรยากาศการอบรม