เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

24

Upload: joy-preeya

Post on 12-Apr-2017

114 views

Category:

Education


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี
Page 2: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ค าน า

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม จดท าขนเพอใชประกอบการเรยนรส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนส คว “สวสด ผดง วทยา” ซ ง เอกสารประกอบการจดการ เรยนรน มจ านวน 6 เลม

เลมท 1 เรอง การเกดปฏกรยาเคม เลมท 2 เรอง สมการเคม เลมท 3 เรอง มวล พลงงานกบการเกดปฏกรยาเคม เลมท 4 เรอง ปจจยทมผลตอการเกดปฏกรยาเคม เลมท 5 เรอง ปฏกรยาเคมในชวตประจ าวน เลมท 6 เรอง การใชสารเคมอยางถกตองปลอดภย

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรนจดท าขนเพออ านวยความสะดวกใหครและนกเรยนสามารถน าไปใชในการจดกจกรรมการเรยนรประกอบแผนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม ในระดบ ชนมธยมศกษาปท 2 ซงประกอบไปดวยแบบทดสอบกอน - หลงเรยน บนทกกจกรรมการทดลอง ใบงานและใบความร ผจดท าหวงเปนอยางยงวาจะเปนประโยชนแกครผสอน นกเรยนหรอบคคลทสนใจทวไป

ปรชญภทร เลงระบ า

Page 3: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

สารบญ

หนา

ค าน า ก สารบญ ข แบบทดสอบกอนเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม 1 กจกรรม 2.1 การเกดปฏกรยาเคม 3 ใบความรท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม 7 ใบงานท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม 10 แบบทดสอบหลงเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม 12 ภาคผนวก 14

ตวอยางการบนทกกจกรรม 2.1 การเกดปฏกรยาเคม 15 เฉลยใบงานท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม 17 เฉลยขอสอบกอนเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม 19 เฉลยขอสอบหลงเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม 20

บรรณานกรม 21

Page 4: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

แบบทดสอบกอนเรยนเรอง การเกดปฏกรยาเคม

ค าชแจง 1. แบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 10 ขอ ใชเวลา 10 นาท 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ ************************************************************************************************** 1. การเปลยนแปลงในขอใดจดวามการเปลยนแปลงทางเคมเกดขน

ก. เกดตะกอน ข. เกดฟองแกส ค. มสเปลยนแปลงไป ง. สงเกตไดจากทกขอ

2. การเปลยนแปลงในขอใดเปนการเปลยนแปลงทางเคม ก. การระเหดของลกเหมน ข. การละลายของเกลอในน า ค. การยอยสลายสารอนทรยในดน ง. การควบแนนของไอน าในอากาศ

3. ขอใดไมใชการเกดปฏกรยาเคม ก. การผลตน าโซดา ข. การเตมน าตาลทรายลงในกาแฟด า ค. การมกลนหนของน ามนเมอเปดฝาขวดทงไว ง. การเผากระดาษเงนกระดาษทองในวนตรษจน

4. ขอใดเกดปฏกรยาเคม 1. การท าทงเจอรไอโอดน โดยผสมไอโอดนกบเอทานอล 2. การเหมนหนของน ามนเมอทงไวนานๆ 3. การผลตน าอดลมและน าโซดา 4. บมมะมวงดบจนเปนมะมวงสก

ก. 1 2 3 ข. 2 3 4 ค. 1 2 4 ง. 1 3 4

5. ขอใดทไมใชการเปลยนแปลงทางเคม ก. กลวยสก ข. การจดประทด ค. ละลายน าตาลในน า ง. การลกไหมของไมขดไฟ

1

Page 5: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

6. เมอใหความรอนกบสารประกอบชนดหนง อาจมการเปลยนแปลงตาง ๆ ดงตอไปนไดทงสน ยกเวนขอใด

ก. มวลเพมขน ข. มสารประกอบชนดใหมเกดขน ค. สลายตวใหธาต ง. มแกสเกดขน

7. ขอใด ไมใช ปฏกรยาเคม ก. กนยาลดกรดเพอลดความเจบปวดจากโรคกระเพาะ ข. ใชยาลางหองน า ท าความสะอาดพนหองน า ค. การเผาไหมของแกสบนเตาหงตม ง. การท านาเกลอ

8. ขอใดถกตองเมอมปฏกรยาเคมเกดขน ก. พลงงานจะคายออกมา ข. พลงงานจะถกดดเขาไป ค. มการเปลยนแปลงสถานะเกดขน ง. มทงการใหพลงงานออกมาและการดดพลงงานเขาไป

9. ขอใดเปนปฏกรยาเคมประเภทคายความรอน ก. การท าน าแขงแหง ข. ลกเหมนตงทงไวมขนาดเลกลง ค. การเผาผลาญอาหารในรางกายมนษย ง. ใสโซดาไฟลงในน าใชมอจบภาชนะดจะรสกรอน

10. การท าไวน เปนการท าใหเกดปฏกรยาระหวางยสตกบอะไร ก. น าตาลจากผลไม ข. กรดในผลไม ค. เบสในผลไม ง. ออกซเจนในอากาศ

***********************************************************************

2

Page 6: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

กจกรรม 2.1 การเกดปฏกรยาเคม

สมาชกในกลม 1. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 2. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 3. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 4. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท.................. ... 5. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 6. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท.....................

จดประสงคของกจกรรม ทดลองและอธบายการเปลยนแปลงทสามารถสงเกตได เมอมปฏกรยาเคมทเกดขน และยกตวอยาง

ปฏกรยาเคมบางปฏกรยา

วสดอปกรณและสารเคม รายการ ปรมาณ/กลม

1. ทตงหลอดทดลอง 2. หลอดทดลองขนาดกลาง 3. สารละลายเลด (II) ไนเตรต 0.1 mol/dm3 4. สารละลายโพแทสเซยมไอโอไดด 0.1 mol/dm3 5. น าสมสายชกลน 5% 6. ผงฟ 7. กรดไฮโดรคลอรก 0.1 mol/dm3 8. สารละลายดางทบทม 0.1 mol/dm3 9. สารละลายโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต 0.1 mol/dm3 10. กรดซตรก

1 อน 8 หลอด 5 cm3 5 cm3 5 cm3

1 กรม หรอ 1 ชอนเบอร 1 5 cm3 5 cm3 5 cm3

1 กรม หรอ 1 ชอนเบอร 1

3

Page 7: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

วธทดลอง

1. น าหลอดทดลองขนาดกลางมา 4 หลอด ท าการทดลองในแตละหลอดตามขอ 2-5 2. หลอดท 1 ใสสารละลายโพแทสเซยมไอโอไดด 2 cm3 ลงในหลอดทดลอง ใชมอจบหลอดทดลองไว

ตลอด จากนนหยดสารละลายเลด(II)ไนเตรตทละหยดจนครบ 5 หยด สงเกตลกษณะของสาร และการเปลยนแปลงทเกดขนทงกอนและหลงการเตมสาร บนทกผล

3. หลอดท 2 ใสผงฟ 1 ชอนเบอร 1 ลงในหลอดทดลอง ใชมอจบหลอดทดลองไวตลอด จากนนหยดน าสมสายชลงไป 20 หยด สงเกตลกษณะของสาร และการเปลยนแปลงทเกดขนทงกอนและหลงการเตมสาร บนทกผล

4. หลอดท 3 ใสสารละลายดางทบทมเจอจาง 2 cm3 ลงในหลอดทดลอง ใชมอจบหลอดทดลองไวตลอด จากนนหยดกรดไฮโดรคลอรกทละหยดจนครบ 20 หยด สงเกตลกษณะของสาร และการเปลยนแปลงทเกดขนทงกอนและหลงการเตมสาร บนทกผล

5. หลอดท 4 ใสสารละลายโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต 2 cm3 ลงในหลอดทดลอง ใชมอจบหลอดทดลองไวตลอด จากนนเตมเกลดของกรดซตรกประมาณครงชอนเบอร 1 สงเกตลกษณะของสาร และการเปลยนแปลงทเกดขนทงกอนและหลงการเตมสาร บนทกผล

4

Page 8: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ผลการทดลอง

คของสารทผสมกน ผลการสงเกต กอนผสม หลงผสม

1. โพแทสเซยมไอโอไดด + เลด (II) ไนเตรต

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

2. ผงฟ + น าสมสายชกลน

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

3. ดางทบทม + กรดไฮโดรคลอรก

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

4. โซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต + กรดซตรก

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………..

5

Page 9: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

อภปรายผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สรปผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… การเปลยนแปลงของสงตางๆ รอบตวเรา มการเปลยนแปลงใดบางทแสดงวาสารเกดปฏกรยา เคมและไมเกดปฏกรยาเคม? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6

Page 10: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ใบความรท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม

ปฏกรยาเคม (Chemical reaction) คอ การเปลยนแปลงทเกดขนกบสารแลวท าใหไดสารใหมท

มสมบตเปลยนไปจากเดม เชน การเผาไหมเชอเพลงตาง ๆ การสกกรอนชองโลหะ การบดเนาของอาหาร การยอยอาหารในกระเพาะอาหารและล าไสเลก การเกดฝนกรด

https://pixabay.com/th//กองไฟ-เปลวไฟ-ไม-การเผาไหม-1354472/

http://www.satriwit3.ac.th/external_newsblog.php?links=1236

http://aplus.com/a/awesome-office-supplies?no_monetization=true

7

Page 11: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

เมอมปฏกรยาเคมเกดขน สามารถสงเกตไดจากหนงหรอหลายขอตอไปน

1. มฟองแกส เชน เมอจมลวดแมกนเซยมลงในกรดไฮโดรคลอรก เกดฟองแกสไฮโดรเจน 2. มตะกอน เมอสารละลายซลเวอรไนเตรต เกดปฏกรยากบกรดไฮโดรคลอรก เกดตะกอนสขาวของซล

เวอรคลอไรด 3. สของสารเปลยนไป เชน แกสไนโตรเจนมอนอกไซดและแกสออกซเจน ไมมส แตเมอเกดปฏกรยาเคม

ไดแกสไนโตรเจนไดออกไซดทมสน าตาลแดง 4. อณหภมเพมขนหรอลดลง 5. มกลนเกดขน

http://www.chem.uiuc.edu/webfunchem/MgHClexp/MgHClExp6.htm

http://mrsaintsscience.weebly.com/chapters-9--11--chemical-reactions--stoichiometry.html

ปฏกรยาเคมบางปฏกรยาเกดเรวมาก เชน การเผาไหมของกระดาษ , การระเบด และ

บางปฏกรยาเกดชามาก เชน การเกดสนมของเหลก การเกดหนงอกหนยอย

http://album.sanook.com/files/2430743 http://board.postjung.com/606235.html

8

Page 12: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ในปฏกรยาเคมทเกดขนอาจมการดดหรอ คายพลงงานใหกบสงแวดลอม โดยเมอเกดปฏกรยาจนไดสารใหมแลว จะท าใหสารใหมกลบคนเปนสารเดมกอนท าปฏกรยาไดยากหรอท าไมไดเลย ในปฏกรยาเคมจะประกอบดวยสาร 2 ชนด คอ

1. สารตงตน คอ สารทมอยหรอสารทน ามาท าปฏกรยาเคม

2. ผลตภณฑ คอ สารทเกดขนหลงจากปฏกรยาเคมสนสดลง

9

ภาพจากหนงสอเรยนวทยาศาสตรพนฐาน ม.2 เลม 2 บรษทอกษรเจรญทศน อจท.จ ากด

Page 13: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ใบงานท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. การเปลยนแปลงทางกายภาพ หมายความวาอยางไร

ตอบ 2. การเปลยนแปลงทางเคม หมายความวาอยางไร

ตอบ 3. การเปลยนแปลงของสารในชวตประจ าวนการเปลยนแปลงใดบางจดเปนการเปลยนแปลง ทางกายภาพและการเปลยนแปลงใดบางจดเปนการเปลยนแปลงทางเคม

ตอบ 4. จงยกตวอยางการเปลยนแปลงสมบตทางกายภาพ และการเปลยนแปลงสมบตทางเคมของสารทนกเรยนเคยพบในชวตประจ าวนมาอยางละ 3 ตวอยาง

ตอบ 5. การเปลยนแปลงตอไปนจดเปนการเปลยนแปลงทางกายภาพหรอการเปลยนแปลงทางเคม เพราะเหตใด

การเปลยนแปลงของสาร ประเภทของการเปลยนแปลง เหตผล

http://www.siamchemi.com/สารกนบด/

https://pixabay.com/th/สนม-เหลก-สกร-สงทแนบมา-โลหะ-861756/

http://www.charpa.co.th/articles/rotten02.php

10

Page 14: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

การเปลยนแปลงของสาร ประเภทของการเปลยนแปลง เหตผล

https://www.quora.com/What-is-the-reaction-between-zinc-and-hydrochloric-acid

https://pixabay.com/th/น าแขง-ฤดหนาว-เยน-แชแขง-570500/

https://pantip.com/topic/31343459

http://www.blisby.com/blog/diy-coffee-filter-roses/

http://www.took-d.com/product/19/เมลดปอป คอรน-พนธผเสอ-ตรา-corona

11

Page 15: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

แบบทดสอบหลงเรยนเรอง การเกดปฏกรยาเคม

ค าชแจง 1. แบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 10 ขอ ใชเวลา 10 นาท 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ ************************************************************************************************** 1. ขอใดเกดปฏกรยาเคม

1. การท าทงเจอรไอโอดน โดยผสมไอโอดนกบเอทานอล 2. การเหมนหนของน ามนเมอทงไวนานๆ 3. การผลตน าอดลมและน าโซดา 4. บมมะมวงดบจนเปนมะมวงสก

ก. 1 2 3 ข. 2 3 4 ค. 1 2 4 ง. 1 3 4

2. ขอใดไมใชการเกดปฏกรยาเคม ก. การผลตน าโซดา ข. การเตมน าตาลทรายลงในกาแฟด า ค. การมกลนหนของน ามนเมอเปดฝาขวดทงไว ง. การเผากระดาษเงนกระดาษทองในวนตรษจน

3. การเปลยนแปลงในขอใดจดวามการเปลยนแปลงทางเคมเกดขน ก. เกดตะกอน ข. เกดฟองแกส ค. มสเปลยนแปลงไป ง. สงเกตไดจากทกขอ

4. ขอใดทไมใชการเปลยนแปลงทางเคม ก. กลวยสก ข. การจดประทด ค. ละลายน าตาลในน า ง. การลกไหมของไมขดไฟ

12

Page 16: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

5. การเปลยนแปลงในขอใดเปนการเปลยนแปลงทางเคม

ก. การระเหดของลกเหมน ข. การละลายของเกลอในน า ค. การยอยสลายสารอนทรยในดน ง. การควบแนนของไอน าในอากาศ

6. ขอใดเปนปฏกรยาเคมประเภทคายความรอน ก. การท าน าแขงแหง ข. ลกเหมนตงทงไวมขนาดเลกลง ค. การเผาผลาญอาหารในรางกายมนษย ง. ใสโซดาไฟลงในน าใชมอจบภาชนะดจะรสกรอน

7. การท าไวน เปนการท าใหเกดปฏกรยาระหวางยสตกบอะไร ก. น าตาลจากผลไม ข. กรดในผลไม ค. เบสในผลไม ง. ออกซเจนในอากาศ

8. ขอใดถกตองเมอมปฏกรยาเคมเกดขน ก. พลงงานจะคายออกมา ข. พลงงานจะถกดดเขาไป ค. มการเปลยนแปลงสถานะเกดขน ง. มทงการใหพลงงานออกมาและการดดพลงงานเขาไป

9. ขอใด ไมใช ปฏกรยาเคม ก. กนยาลดกรดเพอลดความเจบปวดจากโรคกระเพาะ ข. ใชยาลางหองน า ท าความสะอาดพนหองน า ค. การเผาไหมของแกสบนเตาหงตม ง. การท านาเกลอ

10. เมอใหความรอนกบสารประกอบชนดหนง อาจมการเปลยนแปลงตาง ๆ ดงตอไปนไดทงสน ยกเวนขอใด ก. มวลเพมขน ข. มสารประกอบชนดใหมเกดขน ค. สลายตวใหธาต ง. มแกสเกดขน

***********************************************************************

13

Page 17: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

14

ตวอยางการบนทกกจกรรม 2.1 การเกดปฏกรยาเคม เฉลยใบงานท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม เฉลยขอสอบกอนเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม เฉลยขอสอบหลงเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม

Page 18: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ตวอยางการบนทกกจกรรม 2.1 การเกดปฏกรยาเคม

สมาชกในกลม 1. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 2. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 3. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 4. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 5. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท..................... 6. ชอ..................................................................................................ชน.................เลขท.....................

จดประสงคของกจกรรม

เมอท ากจกรรมนแลว นกเรยนควรจะสามารถทดลองและอธบายการเปลยนแปลงทสามารถสงเกต ไดเมอมปฏกรยาเคมทเกดขน และยกตวอยางปฏกรยาเคมบางปฏกรยา

วสดอปกรณและสารเคม รายการ ปรมาณ/กลม

1. ทตงหลอดทดลอง 2. หลอดทดลองขนาดกลาง 3. สารละลายเลด (II) ไนเตรต 0.1 mol/dm3 4. สารละลายโพแทสเซยมไอโอไดด 0.1 mol/dm3 5. น าสมสายชกลน 5% 6. ผงฟ 7. กรดไฮโดรคลอรก 0.1 mol/dm3 8. สารละลายดางทบทม 0.1 mol/dm3 9. สารละลายโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต 0.1 mol/dm3 10. กรดซตรก

1 อน 8 หลอด 5 cm3 5 cm3 5 cm3

1 กรม หรอ 1 ชอนเบอร 1 5 cm3 5 cm3 5 cm3

1 กรม หรอ 1 ชอนเบอร 1

15

Page 19: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

ผลการทดลอง

คของสารทผสมกน ผลการสงเกต กอนผสม หลงผสม

1. โพแทสเซยมไอโอไดด + เลด (II) ไนเตรต

สารละลายทง 2 ชนด ใสไมมส

มตะกอนสเหลองเกดขน

2. ผงฟ + น าสมสายชกลน

- ผงฟเปนผงสขาว - น าสมสายชเปนของเหลวใสไมมส

ไดสารละลายไมมส และมฟองแกสเกดขน

3. ดางทบทม + กรดไฮโดรคลอรก

- ดางทบทม มสมวง - สารละลายกรดไฮโดร คลอรกใสไมมส

สของสารละลาย จางหายไป

4. โซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต + กรดซตรก

- สารละลายโซเดยม ไฮโดรเจนคารบอเนต ใสไมมส - กรดซตรกเปน ของแขงสขาว

เกดฟองแกสมอณหภมลดลง

อภปรายผลการทดลอง

ในหลอดท 1 จะมตะกอนสเหลองเกดขน ในหลอดท 2 มฟองแกสเกดขน ในหลอดท 3 สของสารละลายจางหายไป ในหลอดท 4 มฟองแกสเกดขนและอณหภมของสารละลายลดลง

เมอวดอณหภมดวยเทอรมอมเตอรจะพบวาในทกๆ หลอดจะมอณหภมเปลยนแปลงไปเลกนอย สรปผลการทดลอง

เมอสารเกดปฏกรยาเคม จะมการเปลยนแปลงทสามารถสงเกตได ไดแก การเกดตะกอน การเกดฟองแกส การเปลยนแปลงสของสารขณะเกดปฏกรยา การเปลยนแปลงอณภมเชนมการเพมขนของอณหภมหรอมการลดลงของอณหภมของสารเมอสนสดปฏกรยา

การเปลยนแปลงของสงตางๆ รอบตวเรา มการเปลยนแปลงใดบางทแสดงวาสารเกดปฏกรยา เคมและไมเกดปฏกรยาเคม?

แนวค าตอบ การเปลยนแปลงทไมเกดปฏกรยา เชน การละลายของสาร การหลอมเหลว การตกผลก เปนตน การเปลยนแปลงทเปนการเกดปฏกรยาเคม เชน การเผาไหม การรวมตวกนของกรดกบเบส การเกดสนม การสกของผลไม การหายใจ เปนตน

16

Page 20: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

เฉลยใบงานท 2.1 การเกดปฏกรยาเคม

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. การเปลยนแปลงทางกายภาพ หมายความวาอยางไร

ตอบ การเปลยนแปลงทเกยวกบสมบตทางกายภาพของสาร ไมมสารใหมเกดขนภายหลงการ เปลยนแปลงองคประกอบและสมบตทางเคมของสารจะเหมอนเดม แตรปรางภายนอก อาจแตกตางจากเดม 2. การเปลยนแปลงทางเคม หมายความวาอยางไร

ตอบ การเปลยนแปลงทเกยวของกบการเกดปฏกรยาเคม มสารใหมเกดขน โดยสารใหมทเกดขน มองคประกอบและสมบตทางเคม แตกตางไปจากเดม 3. การเปลยนแปลงของสารในชวตประจ าวนการเปลยนแปลงใดบางจดเปนการเปลยนแปลง ทางกายภาพและการเปลยนแปลงใดบางจดเปนการเปลยนแปลงทางเคม

ตอบ การเปลยนแปลงทางกายภาพ เชน การระเหดของลกเหมน การระเหยของน า การเปลยนแปลงทางเคม เชน การเกดสนมเหลก การระเบดของประทด 4. จงยกตวอยางการเปลยนแปลงสมบตทางกายภาพ และการเปลยนแปลงสมบตทางเคมของสารทนกเรยนเคยพบในชวตประจ าวนมาอยางละ 3 ตวอยาง

ตอบ ตวอยางการเปลยนแปลงทางกายภาพ เชน การกลายเปนไอของน า การระเหดของลกเหมน การหลอมเหลวของน าแขง ตวอยางการเปลยนแปลงทางเคม เชน การเกดสนมของเหลก การบดเนาของอาหาร การทอมขาวทเคยวไว แลวรสกวามรสหวานเกดขน 5. การเปลยนแปลงตอไปนจดเปนการเปลยนแปลงทางกายภาพหรอการเปลยนแปลงทางเคม เพราะเหตใด

การเปลยนแปลงของสาร ประเภทของการเปลยนแปลง เหตผล

http://www.siamchemi.com/สารกนบด/

การเปลยนแปลงทางเคม มกลนและรสชาตทเปลยนแปลงไป

https://pixabay.com/th/สนม-เหลก-สกร-สงทแนบมา-โลหะ-861756/

การเปลยนแปลงทางเคม มสนมเหลกสแดงมาเกาะทนอต

http://www.charpa.co.th/articles/rotten02.php

การเปลยนแปลงทางเคม มราเกดขน

17

Page 21: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

การเปลยนแปลงของสาร ประเภทของการเปลยนแปลง เหตผล

https://www.quora.com/What-is-the-reaction-between-zinc-and-hydrochloric-acid

การเปลยนแปลงทางเคม มฟองแกสเกดขน

https://pixabay.com/th/น าแขง-ฤดหนาว-เยน-แชแขง-570500/

การเปลยนแปลงทางกายภาพ เปนการเปลยนสถานะจากของแขงเปนของเหลว

https://pantip.com/topic/31343459

การเปลยนแปลงทางเคม มความรอนเกดขน และมเปลวไฟสตาง ๆ ขนอยกบชนดของโลหะทบรรจอยในพลไฟ

http://www.blisby.com/blog/diy-coffee-filter-roses/

การเปลยนแปลงทางกายภาพ เกดการเปลยนแปลงรปรางของกระดาษแตยงคงสมบตของกระดาษเหมอนเดม

http://www.took-d.com/product/19/เมลดปอป คอรน-พนธผเสอ-ตรา-corona

การเปลยนแปลงทางเคม เมลดขาวโพดเมอไดรบความรอนเกดการเปลยนแปลงสภาพเปนปอบคอรนไมสามารถกลบคนสภาพมาเปนเมลดขาวโพดเหมอนเดมไดอก

18

Page 22: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7

8

9 10

19

Page 23: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เรอง การเกดปฏกรยาเคม

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4

5 6 7

8

9

10

20

Page 24: เล่ม 1 การเกิดปฏิกิริยาเคมี

เอกสารประกอบการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 7 ขน เรอง การเปลยนแปลงพลงงานและการเกดปฏกรยาเคม

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (2552). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. _____.(2552). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2554). หนงสอเรยน รายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 เลม 1. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ สกสค. ลาดพราว. _____. เทคโนโลย. (2554). คมอคร รายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 เลม 1. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ สกสค. ลาดพราว. เสยง เชษฐศรพงศ. (2556). MINI วทยาศาสตร ม.2. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: บรษท ส านกพมพ พ.ศ. พฒนา จ ากด. _____. (ม.ป.ป.). วทยาศาสตร ม.2 เลม 1. กรงเทพมหานคร: บรษท ส านกพมพ พ.ศ. พฒนา จ ากด. ฝายวชาการส านกพมพภมบณฑต. (ม.ป.ป.). คมอ-เตรยมสอบ วทยาศาสตร ม.2 หลกสตร 51. กรงเทพมหานคร: บรษท ภมบณฑตการพมพ จ ากด. ประดบ นาคแกว และดาวลย เสรมสขบญ. (2555). วทยาศาสตร ม.2. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: บรษท ส านกพมพแมค จ ากด. รศ. ดร. ยพา วรยศ และคนอน ๆ. (ม.ป.ป.). วทยาศาสตร ม.2 เลม 2 . พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: บรษท อกษรเจรญทศน อจท. จ ากด.

21