ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ

ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΤΗΝΩΝ

ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΑΞΙΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Η ΟΜΑΔΑ

ΠΤΗΝΑ

ΤΟΥ ΔΕΛΤΑ

ΚΑΙ ΠΤΗΝΟΜΟΡΦΕΣ

ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΑΞΙΟΥ

Στη πραγματικότητα δεν εξετάζουμε μόνο την περιοχή του Δέλτα του Αξιού αλλά και το Δέλτα του Αλιάκμονα όπως και τις εκβολές του Γαλλικού και του Λουδία αλλά και τις Αλυκές του Κίτρους, που θεωρούνται όλες μαζί ένας ενιαίος υγρότοπος.Ο μεγάλος πρωταγωνιστής, το νερό παίζει πολύμορφο ρόλο. Σύναμα γλυκό και αλμυρό δημιουργεί καταφύγια για τα πουλιά και τα ζώα.Ο άνθρωπος παρουσιάστηκε στην περιοχή μερικές χιλιάδες χρόνια πριν. Στην αρχή σε αρμονική σχέση με τα γύρω του. Κάποτε όμως άρχισε να διαμορφώνει το περιβάλλον για να αποκομίσει περισσότερα οφέλη με αποτέλεσμα να διαταράξει την ισορροπία του υγρότοπου. Αυτοί οι τέσσερις ποταμοί- ο Γαλλικός σε μήκος 60-65 χλμ. αλλά με τις εκβολές ξηρές προς τα νότια, ο Αξιός που είναι από τους μεγαλύτερους στα Βαλκάνια με εκβολές που σχηματίζουν ένα περίπλοκο Δέλτα, ο Λουδίας με εκβολές που επηρεάζονται από την παλίρροια και ο Αλιάκμονας με εκτεταμένο Δέλτα και μια σειρά από

λιμνοθάλασσες, δάση, βάλτους, ορυζώνες και εύφορα χωράφια, αλίπεδα- είναι πηγή ζωής για ζώα, φυτά αλλά κυρίως για τους ανθρώπους.Για να δούμε αναλυτικότερα τα είδη της ζωής:Φυτά: Περισσότερα από 5οο είδη φυτών διακοσμούν την περιοχή, όλα χαρακτηριστικά της βλάστησης που αναπτύσσεται σε υγροτοπικές περιοχές, έχει διαμορφωθεί ένας πλούτος από κοινωνίες φυτών, χάρη στις εναλλαγές και στην ποιότητα του νερού και του εδάφους. Ta ψάρια: Του γλυκού του, του αλμυρού αλλά και του υφάλμυρου νερού εκεί όπου το γλυκό νερό αναμιγνύεται με το αλμυρό. Ο Αξιός και ο Γαλλικός φιλοξενούν 36 είδη ψαριών.Τα αμφίβια και τα ερπετά: Βατράχια, νεροχελώνες, νερόφιδα, χελώνες και φίδια της ξηράς.Τα πουλιά; Κυριαρχούν με την ποικιλία τους.215 είδη.Υπάρχουν είδη που σύμφωνα με τις καταγραφές του Κόκκινου βιβλίου των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας είναι τα: α) Τα κινδυνεύοντα με άμεση εξαφάνιση όπως ο αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus),

η λεπτομύτα (Numenius Tenuivostis ), η χαλκόκοτα ( ) o ροδοπελεκάνος ( ). β) Κινδυνεύοντα όπως ο αργυροτσικνιάς ( ) ο στικταετός ( ), η λαγγόνα και ο λεπτόραμφος γλάρος.γ) Τρωτά όπως ο πορφυροτσικνιάς ( ), ο καλαμόκιρκος ( ), ο καλαμοκανάς ( ), η αβοκέτα ( ), το νεροχελίδονο ( ), και ο μαυροκέφαλος γλάρος. δ) Σπάνια όπως το φοινικόπτερο ή φλαμίγκο ( ).Τα θηλαστικά: Είναι 17 είδη όπως η βίδρα, ο ασβός, το τσακάλι, η αλεπού,η αγριόγατα, ο λαγόγυρος, ο λύκος και ο νεροβούβαλος.Ποιοι είναι οι βιότοποι; Τα παραποτάμια δάση, οι βάλτοι, τα υγρολίβαδα, τα λασποτόπια, οι καλαμώνες, οι θαμνώνες, οι αμμονησίδες, οι λιμνοθάλασσες και οι θαλασσινές ακτές. Αλλά και ο άνθρωπος με την παρουσία του και τις δραστηριότητες του δημιούργησε τους λεγόμενους ανθρωπογενείς βιότοπους, όπως οι ορυζώνες και τα αποστραγγιστικά κανάλια. Στις αρχές του 20ου αιώνα η λίμνη των Γιαννιτσών δεσπόζει στο κεντρικό τμήμα της πεδιάδας της Θεσσαλονίκης. Από το 1928 ως το 1934 μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα αλλάζουν ριζικά την φυσιογνωμία του τόπου.

Η λίμνη των Γιαννιτσών αποξηραίνεται, η κοίτη του Αξιού εκτρέπεται, ο Λουδίας μετατρέπεται σ’ ένα μεγάλο αποστραγγιστικό κανάλι. Μ’ όλα αυτά τα έργα ο υγρότοπος συρρικνώνεται κατά 70%. Η παραγωγική δραστηριότητα της περιοχής είναι μεγάλη. Εδώ παράγεται το 60-70% της συνολικής παραγωγής ρυζιού της χώρας. Στις εκβολές του Γαλλικού και του Αλιάκμονα εκτρέφονται μερικές δεκάδες νεροβούβαλοι από τους τελευταίους στην χώρα. Στο Θερμαϊκό κ’ολπο παράγεται το 90% των μυδιών της χώρας. Επίσης γίνεται αμμοληψία από τις κοίτες του Αξιού και του Αλιάκμονα. Αν λοιπόν δεν προσέξουμε με την όλο και πιο έντονη οικονομική δραστηριότητα θα αντιμετωπίσει ο υγρτότοπος σημαντικά προβλήματα που θα προέρχονται από: α) Την μη ορθολογική χρήση του νερού. β)την αξιοπρόσεκτη ρύπανση από απορρίματα, από την χρήση λιπασμάτων και γεωργικών φαρμάκων, αστικά και βιομηχανικά λύματα. γ) την Βόσκηση όταν γίνεται χωρίς σχεδιασμό και έλεγχο. δ) την αυθαίρετη δόμηση και όχληση από τα τροχοφόρα. ε) την εξόρυξη της άμμου. στ)το κυνήγι και την λαθροθηρία.

Αυτός ο υγρότοπος είναι μια σπουδαία φυσική και πολιτιστική κληρονομιά. Ήδη προστατεύεται από την Σύμβαση RAMSAR-υγρότοπος διεθνούς σημασίας-,την οδηγία 79/409 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από κρατικούς φορείς. Πρέπει να μείνει ανέπαφος και ανενόχλητος και για γίνει αυτό χρειάζεται φροντίδα απ’ όλους μας.Όλη αυτή η προσπάθεια του σχολείου μας εντάσσεται ακριβώς στη προηγούμενη πρόταση.

ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ

Α. ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ

1. ΜΕΛΑΝΙΝΗ Είναι οι πιο συνηθισμένη χρωστική ουσία των πτερωμάτων. Όση

περισσότερη μελανίνη υπάρχει τόσο πιο σκούρο είναι το χρώμα τους. Τα χρώματα που οφείλονται σ’ αυτήν είναι: Μαύρο, γκρι, σκούρο καφέ, φωτεινό καφέ, κόκκινο τούβλου, απαλό κίτρινο.

2. ΚΑΡΕΤΟΝΟΕΙΔΗ Χρωστικές ουσίες, που προσλαμβάνονται από τα πουλιά μέσω της

τροφής τους, όπως η κίτρινη καροτίνη από σπόρους, γρασίδι κ..α φυτικής προέλευσης τροφές. Σ’ αυτές οφείλονται: Το φωτεινό κίτρινο και φωτεινό κόκκινο.

3. ΠΟΡΦΥΡΙΝΕΣΧρωστικές ουσίες συγγενείς με τα συστατικά του αίματος (αιμογλοβίνη.). Σ’ αυτές οφείλονται: το καφέ και το καφεκόκκινο.

4. ΔΟΜΙΚΑ ΧΡΩΜΑΤΑΕίναι χρώματα που οφείλονται στην ανάλυση του λευκού φωτός εξαιτίας της κατασκευής-δομής του πούπουλου. Σ’ αυτά οφείλονται: Το λευκό, μπλε και πράσινο χρώμα.

5. ΙΡΙΔΙΣΜΟΣΟφείλεται στη σύνθεση των φίλτρων των κυτταρικών τοιχωμάτων (κερατίνη) ή στα σωματίδια της μελανίνης

ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ

Β.. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ.

Τα χρώματα των πουλιών τα βοηθούν να επιβιώσουν και όχι να τα κοσμήσουν. Τα πτερώματα που έχουν μια από τις χρωστικές που αναφέραμε είναι πιο ισχυρά ( η μελανίνη συνδυάζεται με αυξημένες ποσότητες κερατίνης ) και απορροφούν την θερμότητα από τις ακτίνες του ήλιου, που μερικές φορές είναι χρήσιμη για τα πουλιά. Επίσης σταματούν την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, προστατεύοντας την ευαίσθητη επιδερμίδα του πουλιού από τα ηλιακά εγκαύματα. Ακόμα και τα πουλιά που έχουν λευκό πτέρωμα είτε έχουν μαύρη επιδερμίδα ( μελανίνες ) είτε γκρί πτέρωμα κάτω από το λευκό (παράδειγμα οι γλάροι και οι πελεκάνοι.).

Γενικά τα χρώματα διακρίνονται στα κρυπτικά (cryptics) και φανερικά (phanerics) :

1. Κρυπτικός χρωματισμός: α. To χρώμα του πτερώματος ταιριάζει με το εξωτερικό περιβάλλον.

Έτσι αν διαβιούν τα πουλιά σε χωμάτινο ή αμμώδες περιβάλλον έχουν απαλό-ομαλό σχέδιο χρωμάτων. Από την άλλη αν διαβιούν σε χαλικώδες έδαφος έχουν τραχύ-διασπαστικό σχέδιο χρωμάτων. Με την ίδια λογική τα χρώματα αλλάζουν με την εποχή (χειμώνας-καλοκαίρι, χειμερινό- καλοκαιρινό « κουστούμι» .).

Β. Ta αντίθετα χρώματα που συνυπάρχουν στο χρωματισμό του πτερώματος, μειώνουν την τρισδιάστατη εικόνα του πουλιού και το «μετατρέπουν σε αφανές- επίπεδο αντικείμενο».

ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ

Β ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ

γ. Στο πτέρωμα αρκετών πουλιών υπάρχουν διασπαστικοί χρωματικοί δακτύλιοι, που προστατεύουν την αναγνώριση του πουλιού (πάπιες, τρυποκάρυδοι κ.α.)

απ’ ένα πιθανό εχθρό-αρπακτικό.

2. .Φανερικός χρωματισμός: a. Χρωματισμός διάκρισης: Χρειάζεται σαν σημάδι για την ταχεία

αναγνώριση του φίλου από τον εχθρό ή για να συγκρατεί ένα σμήνος συγκεντρωμένο. Ένα πουλί πρέπει να φορά τα σωστά «ρούχα» για να έχει κοινωνική ζωή μέσα στο είδος του.

β. Οι χρωματισμοί σημάδια αναγνώρισης έχουν σημαντική σεξουαλική σημασία. Έτσι αναγνωρίζουν τα αρσενικά άτομα τα θηλυκά ή το αντίθετο.

γ. Τα χρώματα χρησιμοποιούνται από πολλά είδη στις ερωτοτροπικές τελετές, για να προσελκύσουν συντρόφους, έτσι ώστε να ερεθιστούν και να συγχρονιστούν το αρσενικό και θηλυκό σύμφωνα με τα αναπαραγωγικά προγράμματα.

δ. Οι χρωματισμοί μπορεί να χρησιμοποιούνται σαν μέσο εκφοβισμού ή προειδοποίησης. Έτσι παίζουν το ρόλο τεχνάσματος για την συντήρηση ενέργειας, αφού αποφεύγεται μια μάχη.

ε. Οι έντονοι πλούσιοι χρωματισμοί (συνήθως των αρσενικών) ελκύουν τους εχθρούς μακριά από την φωλιά, σ΄αντίθεση με τον κρυπτικό χαρακτήρα των πτερωμάτων των θηλυκών που μένουν στη φωλιά για αν προστατεύσουν τους νεοσσούς.

ΨΑΡΟΝΙSTURNUS VULGARIS

Τα ψαρόνια έχουν μαύρα σώματα με μήκος περίπου 20 εκ. και κίτρινα ράμφη. Το πτέρωμα τους είναι διάστικτο ενώ το καλοκαίρι τα σημάδια στο στήθος τους, αντικαθίστανται με ιριδίζοντες τόνους πράσινου. Φωλιάζουν σε μικρές πόλεις, δένδρα, πάρκα και σε φάρμες. Τρέφονται με έντομα, σπόρους, φρούτα κ.α. Είναι θετικός ο ρόλος τους όσον αφορά την ομαλοποίηση του αριθμού των ζιζανίων και των εντόμων. όμως είναι καταστροφή για τους γεωργούς οι ζημιές που κάνουν στις σοδειές και στα σταφύλια. Η επιθετική συμπεριφορά τους απομακρύνει άλλα είδη πουλιών. Υπολογίζεται ο πληθυσμός τους σε 35-50 εκατομμύρια ζευγάρια εκτός από την Ισπανία, την Νοτιοδυτική Ιταλία και την Ελλάδα.Στη περιοχή του Δέλτα εμφανίζεται όλο τον χρόνο, σε μεγάλους αριθμούς τον χειμώνα, σε κοπάδια με εντυπωσιακούς σχηματισμούς την ώρα της πτήσης.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΙΑ ΤΗΣ:ΑΛΕΚΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ

ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΓΟΣMEROPS APIASTER

Το μέγεθος τους είναι 28 εκ. Χαρακτηρίζονται από λαμπρόχρωμο πτέρωμα. Τρέφονται με μέλισσες και άλλα έντομα. Το ράμφος τους τα προστατεύει από τα τσιμπήματα των μελισσών και έχουν αναπτύξει μηχανισμούς συμπεριφοράς για την απομάκρυνση του κεντριού. Είναι αγελαίο πουλί, που πετά χαριτωμένα σαν τα χελιδόνια ανεμοπορώντας με ακίνητες τις φτερούγες. Προτιμά τις θαμνώδεις περιοχές.Φωλιάζει κατά αποικίες, σε κοιλώματα που σκάβει σε πλαγιές, αμμόλακους και όχθες ποταμών. Διαχειμάζει στην Αφρική και είναι καλοκαιρινός επισκέπτης της Ευρώπης.Στο Δέλτα του Αξιού δημιουργεί την Άνοιξη μικρές αποικίες φωλιάσματος.

MONTEΛΟ:ΓΙΟΛΙ ΔΗΜΗΤΡΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΚΡΙΤΣΙΑΝΗ

ΑΛΚΥΟΝΗALCEDO ATTHIS

Αλλιώς ονομάζεται ψαροφάγος. Το μήκος της είναι 16 εκ. και το πτέρωμα της έχει ποικιλία χρωμάτων. Παραφυλάγει την λεία της που βρίσκεται στο νερό και μέσα σε 1,5 δ. καταδύεται μέχρι 0,5 μ. και συλλαμβάνει ψάρια μέχρι 7 εκ. Έχει την ικανότητα να αιωρείται επί τόπου σαν ελικόπτερο. Είναι μοναχικά πουλιά, ενώ σχηματίζουν μόνιμα ζευγάρια για όλη τους την ζωή, χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί επιστημονικά. Οι ψαράδες παραπονούνται ότι αποδεκατίζει τα ψάρια, όμως οι οικολόγοι παρατηρούν ότι τρέφεται με υδρόβια έντομα, που τρέφονται με προνύμφες ψαριών και έτσι τελικά προστατεύει την ιχθυοπαραγωγή. Στο Δέλτα παρατηρείται όλο το χρόνο κυρίως το χειμώνα.

0

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΜΑΓΔΑΣ ΜΑΣΤΟΡΑ

ΚΟΚΙΝΟΛΑΙΜΗΣ ERITHACUS RUBECULA

Ένα στρογγυλωπό, «χωρίς λαιμό», μικρό πουλί. Τα ενήλικα έχουν στήθος και μέτωπο ζωηρά πορτοκαλόχρωμα και ελαιοκαστανό πάνω μέρος. Φωλιάζει σ’ όλη την Ευρώπη, αν και περιορισμένα στην νοτιοδυτική, σε κήπους, δασώδεις περιοχές και θάμνους. Είναι μαχητικό πουλί, καυγαδίζοντας και με το είδος του, αλλά επιτίθεται και σ’ άλλα πουλιά. Οι περισσότερες μάχες βέβαια τελειώνουν σε λιγότερο από ένα λεπτό. Τα αρσενικά αλλά και τα θηλυκά κελαηδούν για να καθορίσουν και να υπερασπίσουν τις ατομικές τους περιοχές. Τα κελαηδίσματα είναι μοναδικά για το καθένα. Στα μέσα Ιανουαρίου όταν έχουν ζευγαρώσει, τα θηλυκά σταματούν να κελαηδούν ενώ τα αρσενικά εξακολουθούν για να δηλώσουν την περιοχή φωλιάσματος.Στη περιοχή του Δέλτα το συναντάμε όλο τον χρόνο.

MOJJT

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΜΑΝΑΤΙΑΔΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΠΡΑΝΤΣΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑΣ

ΑΓΡΟΧΕΛΙΔΟΝΟHIRUNDO RUSTICA

Είδος χελιδονιού με χαρακτηριστικό το κοκκινωπό-καφέ χρώμα του στήθους και του μπροστινού μέρους του κεφαλιού. Έχει μήκος 15-20 εκ. Την άνοιξη και το καλοκαίρι ζει στο βόρειο ημισφαίριο της γης ενώ τον χειμώνα μετακινείται προς το νότο, καλύπτοντας αποστάσεις μέχρι και 12000 χλμ. Η παρουσία των αγροχελίδονων είναι ζωτική για την μείωση των εντόμων αφού είναι η τροφή τους. Σε μία μέρα μπορεί να ταϊσουν με μέχρι 8000 έντομα τα μικρά τους. Είναι δείκτες-οργανισμοί μια και η μείωση τους συσχετίζεται με περιβαλλοντικές πιέσεις (π.χ. την αύξηση των αστικών περιοχών και την παύση της γεωργίας.).Κλασσικός ανοιξιάτικος επισκέπτης του Δέλτα του Αξιού

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΜΑΡΙΝΑ ΚΟΓΙΑΒΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΟΥΣΤΑΛΛΑ

ΛΑΜΠΡΟΒΟΥΤΙ GAVIA ARCTICA

Έχει μήκος περίπου 65 εκ. Είναι χαρακτηριστικές το χειμώνα οι γκρι αποχρώσειςτου πτερώματος τους. Στην Ευρώπη φωλιάζει κυρίως στην Σκανδιναβία όπως και στην Ρωσία, ανάμεσα σε λόχμες ή σε λιμνούλες με φρέσκο νερό.Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 200000 στην Ευρώπη μαζί με την Ρωσία.Το χειμώνα μεταναστεύει νοτιότερα ταξιδεύοντας σε μικρές ομάδες και ζει στις ακτές ή περιστασιακά σε καθαρές εσωτερικές υδάτινες συγκεντρώσεις.Διανύει μεγάλες αποστάσεις για να βρει φρέσκο νερό και τροφή.Στην περιοχή του Δέλτα είναι ένας σπάνιος χειμερινός επισκέπτης.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΔΡΟΣΑΚΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΤΖΕΝΗΣ ΟΡΦΑΝΟΥ

ΠΟΤΑΜΟΣΦΥΡΙΧΤΗΣCHARADRIUS DUBIUS

Έχει μήκος 15 εκ.. Φωλιάζει σε βοτσαλωτές όχθες ποταμών και σε λάκκους στο έδαφος. Εχθροί του είναι τα τα κοράκια, τα γεράκια, οι καρακάξες, οι αλεπούδες. Ενδιαφέρον έχει το ότι όταν φωλιάζει ένα ζευγάρι, έρχεται μερικές φορές και τρίτο πουλί, αρσενικό ή θηλυκό, που παίρνει μέρος στην επώαση, στην φροντίδα των νεοσσών και υπερασπίζεται ενίοτε και την περιοχή φωλιάσματος.Η απουσία οποιασδήποτε λευκής γραμμής από τα φτερά του, αμέσως τον ξεχωρίζει από τους πιο επιθετικούς ποταμοσφυρικτές. Υπάρχουν περίπου 66000 ζευγάρια στην Ευρώπη. Ο αριθμός τους μειώνεται δυστυχώς με την ελάττωση των υγροτόπων.Στην περιοχή του Δέλτα είναι αναπαραγόμενο είδος, σε πληθυσμούς που έχουν διεθνή σημασία. Το σύμπλεγμα των υγροτόπων είναι το πιο σημαντικό προπύργιο φωλιάσματος στην Ελλάδα.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΑΝΝΙΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΣΟΦΙΑΣ ΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ

ΤΣΑΛΑΠΕΤΕΙΝΟΣ UPOPA EPOPS

Έχει μήκος περίπου 30 εκ. Χαρακτηριστικά είναι τα φτερά του λοφίου του, που έχουνμαύρο χρώμα στην κορυφή τους. Το κεφάλι, ο λαιμός και το στήθος έχουν χρώμα καστανοκόκκινο. Ζει κυρίως στις άκρες των δασών εκεί όπου συνορεύουν με λιβάδια και βοσκότοπους, όπου υπάρχουν πρόβατα. Κυνηγά τα έντομα και τις κάμπιες τους με τα οποία τρέφεται αναζητώντας τα με το ράμφος του σε σχισμές δένδρων, στα κόπρανα των ζώων αλλά και σε κάθε ρωγμή ή τρύπα, που θα βρει. Πετάει αργά σαν πεταλούδα αναδεικνύοντας με χάρη τους ασπρόμαυρους σχηματισμούς των φτερών του. Βρίσκεται σ’ όλη την Ευρώπη σαν μεταναστευτικό πουλί.Στην περιοχή του Δέλτα έρχεται την Άνοιξη για να φωλιάσει. Η περιοχή είναι σημαντική και για την μετανάστευση.

MOΝΤΕΛΟ:ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΑΜΑΝΑΤΙΑΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΒΑΛΤΟΜΠΟΥΦΟΣASIO FLAMMEUS

Ζει σ’ όλες τις ηπείρους εκτός από την Αυστραλία και την Ανταρκτική, σε βαλτώδεις και θαμνώδεις περιοχές. Έχει μήκος 40 εκ. και άνοιγμα πτερών 1 περίπου μέτρο. Τρέφεται με μικρά θηλαστικά, όπως ποντίκια, είτε κουρνιάζοντας και περιμένοντας να εμφανιστεί το θήραμα είτε πετώντας σε ύψος 2 μέτρων πάνω από το έδαφος. Με την ακοή του μπορεί να ανακαλύψει το θήραμα του, που δεν φαίνεται κάτω από ένα παχύ στρώμα χορταριού. Είναι ένα ατομιστικό πτηνό και εκεί έγκειται η δυσκολία στην αναπαραγωγή του. Η αναγνώριση των φύλων γίνεται με παιχνίδια στον αέρα και προσφορά τροφής από το αρσενικό στο θηλυκό. Είναι σημαντική σε μια περιοχή η ύπαρξη του για τον περιορισμό του αριθμού των τρωκτικών που αποτελούν την κύρια διατροφή του.Σπάνιο πουλί στο Δέλτα του Αξιού, όπως άλλωστε και σ’ όλη την Ευρώπη.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΝΙΑΤΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΜΑΡΙΑΣ ΣΕΒΡΗ

ΝΑΝOΜΠΟΥΦΟΣASIO OTUS

Το χαρακτηριστικό του είναι τα δύο μακριά του αυτιά, που είναι σχεδόν πάνταανασηκωμένα. Άλλο χαρακτηριστικό είναι τα έντονα κίτρινα μάτια του.Συχνάζει στα δάση όπου και φωλιάζει, αλλά κυνηγάει σε ανοικτά μέρη με χωράφια, μικρά έλη ή λοφοπλαγιές.Τρέφεται με ποντίκια, μυγαλές και πιο σπάνια με πουλιά. Μερικές φορές τρώει σκαθάρια και βατράχους. Τον Απρίλη γεννά 4-7 αυγά. Τα μικρά αφήνουν την φωλιά ύστερα από 24 περίπου μέρες, αλλά τρέφονται από τους γονείς για δύο μήνες ακόμα.Στη περιοχή του Δέλτα του Αξιού το συναντάμε όλο το χρόνο, όπου και φωλιάζει.Γενικά θεωρείται σπάνιο είδος εδώ, εξαιτίας της καταστροφής των βιοτόπων του εφόσον εκλείπουν τα παρόχθια δάση.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΣΤΕΛΛΑΣ ΖΑΜΠΡΑ

ΚΟΚΚΙΝΟΥΡΗΣPHOENICURUS PHOENICURUS

Είναι μεταναστευτικό, μικρό σε μέγεθος, ωδικό πουλί. Φωλιάζει σε δάση με δένδρα που χάνουν τα φύλλα τους, σε θάμνους και σε βαλτώδεις περιοχές, από το ύψος της θάλασσας μέχρι τις κορυφές των βουνών. Τυπικό σημάδι αναγνώρισης του είναι το κούνημα της κόκκινης ουράς τουΣτην Ευρώπη βρίσκεται παντού αλλά κυρίως στη Σκανδιναβία, στην Βόρεια Αγγλία και στη Σκωτία.Χρησιμοποιεί την περιοχή του Δέλτα κυρίως ως μεταναστευτικό σταθμό.Μικρός αριθμός ατόμων φωλιάζει στη περιοχή.

MONTEΛΟ:ΛΕΝΤΙΑ ΣΕΛΕΝΙΤΣΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ ΤΑΞΙΦΩΤΗ

ΚΑΛΟΓΗΡΟΣPARUS MAJOR

Είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος μέλος της οικογένειας Parus, φθάνοντας σε μήκος τα 14 εκ.Φωλιάζει και διαχειμάζει σε δάση και σε θαμνώδεις περιοχές.Τρέφεται μ’ έντομα, αράχνες, σπόρους και φρούτα. Είναι κοινό είδος σε όλη την Ευρώπη εκτός από τον μακρινό Βορρά. Υπολογίζονται 37-52 εκατομμύρια τα ζευγάρια που φωλιάζουν σ’ όλη την Ευρώπη.Όλη η οικογένεια των Parus φημίζεται για το ωραίο της κελάηδισμα. Το ρεπερτόριο του περιλαμβάνει μέχρι 10 διαφορετικά μοτίβαΣτη περιοχή του Δέλτα εμφανίζεται όλο το χρόνο.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΡΑΝΙΑ ΧΑΛΚΙΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΑΔΑΜΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑΣ

ΓΑΛΑΖΟΠΑΠΑΔΙΤΣΑPARUS CARELEUS

Η τροφή της κυρίως αποτελείται από έντομα και αράχνες, όπως επίσης από φρούτα, σπόρους και χυμούς των δένδρων. Η τροφή της εξαρτάται από διάφορους παράγοντες π.χ. την εποχή. Κελαηδά όλο το χρόνο και έχει στο ρεπερτόριο τηςς 3-8 διαφορετικούς σκοπούς, ανάλογα με την περιοχή του πλανήτη που ζει. Δεν είναι μεταναστευτικό πουλί. Υπάρχει παντού στην Ευρώπη εκτός από την Βόρεια Σκανδιναβία. Υπολογίζονται σε 16-21 εκατομμύρια ζευγάρια αυτά που φωλιάζουν στην Ευρώπη.Στη περιοχή του Δέλτα είναι μόνιμος κάτοικος και την συναντάς όλο τον χρόνο.

ΜΟΝΤΕΛΟ: ΓΙΟΛΙ ΔΗΜΗΤΡΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΣΟΦΙΑΣ ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΟΥ

ΧΑΛΚΟΚΟΥΡΟΥΝΑCORACIAS GARRULOUS

Κορακίας ο φλύαρος ή αλλιώς χρυσοκόρακας ή πρασινοπούλι. Είναι εύκολο να την ξεχωρίσεις εξαιτίας των έντονων χρωματισμών της. Φωλιάζει σε κουφάλες δένδρων και στις μετώπες κτιρίων και βράχων. Τρέφεται μ’ έντομα σ’ ανοικτούς χώρους, συχνά κουρνιάζοντας πάνω σε σύρματα. Την Άνοιξη επιδεικνύεται ερωτικά πέφτοντας με στροφές στον αέρα. Ζει στην κυρίως στην Ν. Α. Ευρώπη και στην Ιβηρική χερσόνησο αλλά οι αριθμοί της συνεχώς μειώνονται.Στην περιοχή του Δέλτα είναι καλοκαιρινός επισκέπτης. Ο υγρότοπος του Αξιούείναι σημαντικός για την μετανάστευση της. Δυστυχώς και ‘δω οι αριθμοί της συνεχώς μειώνονται. Ένας από τους λόγους είναι το κυνήγι της για να την ταριχεύσουν.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΚΕΚΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΜΑΡΙΑΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ

ΒΡΑΧΟΚΙΡΚΙΝΕΖΟFALCO TINNUNCULUS

Διακρίνεται εύκολα από την μακριά και στρογγυλωπή στο κάτω μέρος της ουρά του.Το αρσενικό έχει γκρίζο κεφάλι και ουρά. Χαρακτηριστικό είναι το επί τόπου φτερούγισμα, χτυπώντας γρήγορα τα φτερά του. Σ’ αυτή τη θέση μένει για λίγα δευτερόλεπτα και αμέσως πετά για την πιθανή λεία του. Συνήθως τρέφεται με μικρά τρωκτικά, ερπετά και καμιά φορά και μικρά πουλιά, που τα συλλαμβάνει στο έδαφος. Είναι πουλί των ανοικτών εκτάσεων, σε θαμνώδεις περιοχές,σε αραιά δένδρα, σε πετρώδεις περιοχές ή απότομες ακτές. Είναι ένα πιο κοινά αρπακτικά στην Ευρώπη, στην οποία φωλιάζουν 250000-350000 ζευγάρια.Στη περιοχή του Δέλτα, το συναντάς όλο το χρόνο, λίγο πιο συχνά το χειμώνα, όπως όλα τα αρπακτικά άλλωστε. Είναι το πιο κοινό αρπακτικό στη περιοχή.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΓΡΗΓΟΡΙΑ ΜΟΧΩΡΙΔΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΓΚΕΚΑ

ΚΥΚΝΟΣ CYGNUS OLOR

Είναι το μεγαλύτερο υδρόβιο πουλί, με άνοιγμα φτερών 2,5 μέτρα.Ο κύκνος φωλιάζει στην Βορειοκεντρική Ευρώπη, Ασία και στην Β. Αμερική. Το χειμώνα φθάνει νότια μέχρι την Β. Αφρική και την Ν.Δ. Ινδία και Κορέα. Τρέφεται με υδρόβια φυτά έντομα, ψάρια και βατράχια. Όταν φωλιάζει η περιοχή που ορίζει είναι μεγάλη όσο μια μικρή λιμνούλα. Είναι πολύ επιθετικός, όταν υπερασπίζει την φωλιά του. Χρησιμοποιώντας τα πανίσχυρα φτερά του είναι ικανός να σκοτώσει και τα μεγαλύτερα αρπακτικά. Από εδώ προέρχεται και η αντίληψη ότι μάχεται μέχρι θανάτου. Είναι όμως λάθος η αντίληψη ότι μένει μέχρι να πεθάνει μαζί ένα σύντροφο, αφού αλλάζει μέχρι τέσσερις συντρόφους στη διάρκεια της ζωής του (μέχρι και 25 χρόνια).Στην περιοχή του Δέλτα εμφανίζεται τον χειμώνα, όμως μερικά άτομα μπορούν να εμφανιστούν και τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου.

ΜΟΝΤΕΛΟ:ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ:ΜΑΡΙΑΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Τα χρώματα του πτερώματος των πτηνών είναι προσαρμοσμένα στην ανάγκη για επιβίωση στο φυσικό τους περιβάλλον. Είναι αποτέλεσμα εξελικτικής διαδικασίας προσαρμογής χιλιάδων ετών σ’ ένα περιβάλλον που αλλάζει εξαιρετικάαργά για την αίσθηση της ανθρώπινης χρονικής κλίμακας. Τα χρώματα τους δεν τα βοηθούν να επιβιώσουν σ’ ένα περιβάλλον που αλλοιώνεται ταχύτατα από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις. Ο σκοπός μου σαν συντονιστή του προγράμματος ήταν με την μελέτη από τους μαθητές ενός πρωτεύοντος παράγοντα της επιβίωσης των πτηνών, να συνειδητοποιήσουν την σημαντικότητα να μείνει ανέπαφο το περιβάλλον του Δέλτα του Αξιού και να μελετήσουν τους κινδύνους που προκύπτουν από την αλόγιστη ανθρώπινη παρέμβαση. Μέσα στην λογική της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης- του ανοίγματος του σχολείου στην κοινωνία ,της αισθητικής και της σύνδεσης της σχολικής με την καθημερινή ζωή (οι μαθητές εμπεδώνουντις θεωρητικές επαγγελματικές γνώσεις που παρέχει το Τ.Ε.Ε)- οι μαθήτριες-τές του τομέα κομμωτικής- αισθητικής ανιχνεύοντας τα τονικά και γραμμικά στοιχεία των πτηνών εκφράζουν καλλιτεχνικά την φυσική αρμονία-τάξη, με δημιουργίες body art και κόμμωσης,εμπνευσμένες από κάποια είδη πτηνών από το μεγάλο αριθμό που ζουν στη περιοχή. Τα κριτήρια επιλογής των συγκεκριμένων ειδών είχαν σχέση με την δυνατότητα δημιουργικήςέκφρασης από τους μαθητές. Κλεάνθης Βασδόκας

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΧΕΛΙΔΟΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΗΔΟΝΑΣ

Ο Βασιλιάς των Θρακών Τηρέας,ο γιος του Άρη, παντρεύτηκε την Πρόκνη, μια από τις κόρες του βασιλιά των Αθηναίων. Έτσι αμείφθηκε ο Τηρέας για την βοήθεια που πρόσφερε στον πόλεμο ενάντια στον Λάβδακο τον βασιλιά της Θήβας. Όταν αυτή ένοιωσε μόνη στον μακρινό βορρά ζήτησε από τον Τηρέα να της φέρει την αδελφή της Φιλομήλα. Αυτός όμως στο ταξίδι βίασε την Φιλομήλα και της έκοψε την γλώσσα για να μην τον μαρτυρήσει. Η Φιλομήλα όμως κέντησε την ιστορία πάνω σε ύφασμα για να την φανερώσει στην Πρόκνη. Για εκδίκηση οι δύο αδελφές σκότωσαν τον γιο της Πρόκνης και του Τηρέα, Ίτυ. Κομμάτιασαν το αγόρι και αφού έβρασαν τα κομμάτια του, του τα έδωσαν να τα φάει. Όταν πέταξαν το κεφάλι του Ίτυ στον Τηρέα, αυτός κατάλαβε τι είχε φάει και καταδίωξε τις δύο γυναίκες με το σπαθί του. Επενέβη τότε ο Δίας και τους έκανε πουλιά. Ο Τηρέας μεταμορφώθηκε σε Τσαλαπετεινό, που ολοένα φωνάζει τον Ίτυ, η Πρόκνη σε αηδόνι που πάντα θρηνεί και τραγουδά και την Φιλομήλα σε χελιδόνι που μπορεί μόνο να τιτιβίζει.

Εδώ απεικονίζεται η Πρόκνη, ηΦιλομήλα και ο Ίτυ.(Εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας.490-480π.Χ.)

ΑΛΚΥΟΝΗ

Η Αλκυόνη ήταν κόρη του Θεού των ανέμων Αιόλου και της Εναρέτης ή της Αιγιάλης. Επίσης ήταν γυναίκα του Κήυκα, βασιλιά της Τραχίνας και υπήρχε μεγάλη αγάπη ανάμεσα τους. Σύμφωνα με μια εκδοχή ο Κύηκας χάθηκε σε ναυάγιο. Τότε η Αλκυόνη από την μεγάλη της θλίψη ρίχτηκε στην θάλασσα και μεταμορφώθηκαν και οι δύο σε πτηνά. Κατά μία άλλη εκδοχή ο Δίας τους μετaμόρφωσε, τον Κύηκα σε ψαροπούλι και την Αλκυόνη σε αλκυόνη, επειδή ο Κήυκας αποκαλούσε τον εαυτό του Δία και τη σύζυγο του Ήρα. Επιπλέον καταδίκασε την Αλκυόνη να γεννά τα αυγά της το χειμώνα αντίθετα με τα άλλα πουλιά που γεννάνε την άνοιξη. Επειδή όμως γεννούσε τα αυγά της στις ακροποταμιές, στις ακροθαλασσιές και στα βράχια, τα αγριεμένα κύματα άρπαζαν τα αυγά και τα μικρά της. Η Αλκυόνη με κλάματα παρακαλούσε τον Δία να τη συγχωρέσει. Ο Δίας την λυπήθηκε και διέταξε τους ανέμους να κοπάσουν την περίοδο που η Αλκυόνη κλωσούσε τα αυγά της. Έτσι το 1ο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου οι μέρες είναι καλές και η Αλκυόνη κλωσά τα αυγά της. Γι αυτό οι μέρες αυτές ονομάζονται αλκυονίδες.

Οι αγγειογράφοι πάνω στα αγγεία τουςαπεικόνιζαν πουλιά ακόμα και αν αυτά δεν είχαν σχέση με τον αναπαριστάμενο μύθο

ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΓΟΣ

Ο Μέροπας ήταν γιος του Τρίοπα και πατέρας του Εύμηλου και της Κω, από την οποία πήρε το όνομα της η νήσος Κω. Η σύζυγος του ήταν η νύφη Εχέμεια την οποία υπεραγαπούσε Όμως επειδή σταμάτησε να λατρεύει την Θεά Άρτεμη εκτοξεύτηκε απ’ αυτήν ζωντανή στον Άδη. Έτσι ο Μέροπας αποφάσισε να αυτοκτονήσει. Η θεά Ήρα όμως τον λυπήθηκε και τον μεταμόρφωσε σε μελισσοφάγο.

Η Άρτεμη απεικονίζεταισε λήκυθο λευκού βάθους(490 π.Χ.) μαζί με κύκνο.

ΚΥΚΝΟΣΟ Κύκνος ήταν νέος με σπάνια ομορφιά, γιος του Απόλλωνα

και της Θυρίης. Για να αποδείξει την φιλία του στον Κύκνο, ο Φύλιος δέχθηκε να υποβληθεί σε 3 άθλους. Κατάφερε να τελειώσει τους 2 πρώτους, αλλά για να τελειώσει τον τρίτο ζήτησε την βοήθεια του Ηρακλή. Πράγματι τον τελείωσε με επιτυχία και το λάφυρο, ένα ταύρο, ο Φύλιος τον θυσίασε στο βωμό του Δία, αφιερώνοντας τον στον Ηρακλή. Τότε ο Κύκνος πήρε κατάκαρδα την προσβολή και έπεσε στην λίμνη Κωνώπη.Στην ίδια λίμνη έπεσε και η μάνα του από τον καημό της.Ο Απόλλωνας τους μεταμόρφωσε και τους δύο σε υδρόβια πτηνά.

ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΒΑΣΔΟΚΑΣ ΦΥΣΙΚΟΣΚΛΕΑΝΘΗΣ ΒΑΣΔΟΚΑΣ ΦΥΣΙΚΟΣ

ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΡΓΙΑΝΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΣΣΤΕΛΛΑ ΠΑΡΓΙΑΝΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΣ

ΜΑΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ ΜΑΙΑΜΑΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ ΜΑΙΑ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ του ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ του προγράμματος προγράμματος και ΥΠΕΥΘΥΝΟΣκαι ΥΠΕΥΘΥΝΟΣΚΑΘΗΓΗΤΗΣΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

ΥΠΕΥΘΥΝΕΣΥΠΕΥΘΥΝΕΣΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ

ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΣΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΣ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΗΛΤΣΙΟΥΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΗΛΤΣΙΟΥ ΚΟΜΜΩΤΡΙΑ ΚΟΜΜΩΤΡΙΑ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΔΡΕΑΔΟΥ ΚΟΜΜΩΤΡΙΑΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΔΡΕΑΔΟΥ ΚΟΜΜΩΤΡΙΑ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝΟΙΟΙΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ

Η ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ-ΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗ ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ-ΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Β ΚΥΚΛΟΣ-Α ΤΑΞΗ-ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣΒ ΚΥΚΛΟΣ-Α ΤΑΞΗ-ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ

1.1. ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ2.2. ΓΚΕΚΑ ΔΗΜΗΤΡΑΓΚΕΚΑ ΔΗΜΗΤΡΑ3.3. ΖΑΜΠΡΑ ΣΤΕΛΛΑΖΑΜΠΡΑ ΣΤΕΛΛΑ4.4. ΚΡΙΤΣΙΑΝΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑΚΡΙΤΣΙΑΝΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ5.5. ΚΡΟΥΣΤΑΛΛΑ ΓΕΩΡΓΙΑΚΡΟΥΣΤΑΛΛΑ ΓΕΩΡΓΙΑ6.6. ΜΑΛΙΑΧΟΒΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣΜΑΛΙΑΧΟΒΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ7.7. ΜΑΣΤΟΡΑ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗΜΑΣΤΟΡΑ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ8.8. ΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ9.9. ΠΡΑΝΤΣΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑΠΡΑΝΤΣΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑ10.10. ΣΑΒΒΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑΣΑΒΒΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ11.11. ΣΑΜΑΡΤΖΕΦ ΘΕΟΔΩΡΟΣΣΑΜΑΡΤΖΕΦ ΘΕΟΔΩΡΟΣ12.12. ΤΑΞΙΦΩΤΗ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΤΑΞΙΦΩΤΗ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ13.13. ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑΤΣΟΜΠΑΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΘΗΚΑΝ ΣΤΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣΣΥΝΕΡΓΑΣΘΗΚΑΝ ΣΤΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ

1.1. ΑΔΑΜΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ 2. ΑΜΑΝΑΤΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗΑΔΑΜΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ 2. ΑΜΑΝΑΤΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ3. ΟΡΦΑΝΟΥ ΠΟΛΥΞΕΝΗ 4. ΣΕΒΡΗ ΜΑΡΙΑ3. ΟΡΦΑΝΟΥ ΠΟΛΥΞΕΝΗ 4. ΣΕΒΡΗ ΜΑΡΙΑ

Α ΚΥΚΛΟΣ-Β’ ΤΑΞΗ-ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣΑ ΚΥΚΛΟΣ-Β’ ΤΑΞΗ-ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ

1.1. ΑΡΓΥΡΟΜΑΤΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗΑΡΓΥΡΟΜΑΤΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ2.2. ΑΦΟΥΞΕΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑΑΦΟΥΞΕΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ3.3. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ4.4. ΓΙΟΦΤΣΗ ΑΝΝΑΓΙΟΦΤΣΗ ΑΝΝΑ5.5. ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΟΛΗΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΟΛΗ66 ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ77 ΜΟΥΡΤΖΙΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑΜΟΥΡΤΖΙΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ88 ΜΟΧΩΡΙΔΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑΜΟΧΩΡΙΔΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑ99 ΜΥΡΩΝΙΔΟΥΜΥΡΩΝΙΔΟΥ1010 ΠΑΝΤΕΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑΠΑΝΤΕΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ1111 ΣΕΛΕΝΙΤΣΑ ΛΕΝΤΙΑΣΕΛΕΝΙΤΣΑ ΛΕΝΤΙΑ1212 ΧΑΛΚΙΑ ΡΑΝΙΑΧΑΛΚΙΑ ΡΑΝΙΑ

Β’ ΚΥΚΛΟΣ-Α’ ΤΑΞΗ-ΤΟΜΕΑΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣΒ’ ΚΥΚΛΟΣ-Α’ ΤΑΞΗ-ΤΟΜΕΑΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

1.1. ΕΦΡΑΙΜΙΔΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΕΦΡΑΙΜΙΔΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ2.2. ΚΑΡΑΤΣΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗΚΑΡΑΤΣΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ3.3. ΚΟΥΣΤΟΥΛΙΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑΚΟΥΣΤΟΥΛΙΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ4.4. ΛΙΘΟΞΟΠΟΥΛΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑΛΙΘΟΞΟΠΟΥΛΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ5.5. ΠΕΤΡΙΔΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΠΕΤΡΙΔΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ6.6. ΤΥΜΠΟΥ ΦΙΛΙΩΤΥΜΠΟΥ ΦΙΛΙΩ

Α’ ΚΥΚΛΟΣ-Α’ ΤΑΞΗΑ’ ΚΥΚΛΟΣ-Α’ ΤΑΞΗ

1.1. ΣΙΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑΣΙΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ2.2. ΣΙΑΝΟΥ ΝΤΙΝΑΣΙΑΝΟΥ ΝΤΙΝΑ

ΟΔΗΓΙΕΣΠροτιμείστε την πλοήγηση με το « ποντίκι» του

υπολογιστή σας.

Ο κύκνος σας οδηγεί στη προηγούμενη διαφάνεια

ενώ ο κύκνος σας οδηγεί στην επόμενη. Το βελάκι

αναστροφής στο κεντρικό μενού. Κάντε «κλικ» με το «ποντίκι»

πάνω στο τετράγωνο με το εικονίδιο του πουλιού για να διαβάσετε

σχετικές πληροφορίες και να δείτε την αντίστοιχη δημιουργία των μαθητών.

Κάντε «κλικ» με το «ποντίκι» πάνω στο τετράγωνο με το εικονίδιο

του μοντέλου για να το δείτε σε μεγέθυνση.

Η παρουσίαση και η σχεδίαση έγινε από τον Κλεάνθη Βασδόκα με την βοήθεια του προγράμματος της Microsoft, Powerpoint. Για όλα τα κείμενα οι μαθήτριες χρησιμοποίησαν σαν «πηγές» βιβλία που είχαν στα σπίτια τους ή στις δημόσιες βιβλιοθήκες, αλλά κυρίως το διαδίκτυο. Οι μαθήτριες που ασχολήθηκαν με την συλλογή πληροφοριών ήταν οι:Ποιμενίδου Σοφία, Κριτσιάνη Κατερίνα, Μάστορα Μαγδαληνή, Ζάμπρα Στέλλα, Δημήτρη Γιόλη, Moύρτζιου Κατερίνα, Σελενίτσα Λέντια, Αφουξενίδου Σοφία, Γιόφτση Άννα, Τσομπανίδου Σοφία, Ταξιφώτη Κασσάνδρα από τα τμήματα κομμωτικής και Κουστουλίδου Βαρβάρα, Πετρίδου Ευαγγελία, Καρατσίδου Ελένη, Τύμπου Γαρυφαλλιά, Σιάνου Ντίνα Σιάνου Ευγενία από τα τμήματα Νοσηλευτικής. Το κείμενο σχετικά με τα χρώματα του πτερώματος των πουλιών γράφτηκε από τον Κλεάνθη Βασδόκα χρησιμοποιώντας σαν βιβλιογραφία τα βιβλία: “Manual of ornithology: avian structure and function/ Nobel S. Prator, Patrick J. Lynch.- The Life of Birds” 1975 by W.b. Saunders Company. Οι φωτογραφίες των πουλιών προέρχονται από τμήματα φωτογραφιών που αντλήθηκαν κυρίως από το διαδίκτυο, από εκδόσεις της Ορνιθολογικής Εταιρίας αλλά και από φωτογραφίες του Κλεάνθη Βασδόκα. Όλες υπέστησαν ηλεκτρονική επεξεργασία. Οι φωτογραφίες από την περιοχή του Δέλτα είναι: οι δύο πρώτες από τις μαθήτριες Ντίνα και Ευγενία Σιιάνου, οι επόμενες τέσσερις του Κλεάνθη Βασδόκα, και οι υπόλοιπες τρεις των μαθητών του Ε.Λ. Κυμίνων από την περσινή εργασία μου εκεί, Αναστασίας Ραγκάτση, Ειρήνης Μελετίδου και Πρόδρομου Μηλοβιανού.

O χάρτης της περιοχής του Δέλτα είναι μέσα από ένα πληροφοριακό έντυπο του Κέντροτ Πληροφόρησης Δέλτα. Οι φωτογραφήσεις των μοντέλων έγιναν από τον Κλεάνθη Βασδόκα. Το μακιγιάζ και τα κτενίσματα ανέλαβαν οι: Αδαμίδου Κυριακή, Αμανατιάδου Κυριακή, Γαβριηλίδου Αλεξάνδρα, Γκέκα Δήμητρα, Ζάμπρα Στέλλα, Κριτσιάνη Κατερίνα, Κρουσταλλά Γεωργία, Μάστορα Μάγδα, Ορφανού Πολυξένη, Ποιμενίδου Σοφία, Πραντσίδου Αθηνά, Σαββίδου Μαρία, Σεβρή Μαρία, Ταξιφώτη Κασσάνδρα, Τσομπανίδου Σοφία. Δάνεισαν το πρόσωπο τους, σαν μοντέλα, στις τελικές φωτογραφήσεις οι: Αμανατιάδου Κυριακή, Σελενίτσα Λέντια, Δημήτρη Γιόλη, Περιστέρη Άννα, Μοχωρίδου Γρηγορία, Μιχηλίδου Κατερίνα, Μανιάτη Αλεξάνδρα, Ευσταθιάδου Κατερίνα, Γιαννοπούλου Ελένη, Κογιάβα Μαρίνα, Χαλκιά Ράνια, Αδαμίδου Μαρία, Δροσάκη Αναστασία.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούμε θερμά τους:

Πάσιο Φιλώτα που εργάζεται στο Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα για τις ξεναγήσεις στη περιοχή και τις πληροφορίες που μας έδωσε, όπως και όλο το Κέντρο που είναι ο μοναδικός φορέας που μας παρείχε την επίσημη υποστήριξη του. Τον διευθυντή του 1ου ΤΕΕ Πολίχνης κ. Τσαουλίδη Αλέξανδρο για την συμπαράστασή του στην υλοποίηση του προγράμματος.

Τον κ. Καζατζίδη Σάββα Ph.d του Βιολογικού τμήματος και τον κ. Γκούντνερ Βασίλη αναπληρωτή καθηγητή του Βιολογικού τμήματος Θεσσαλονίκης για τις πληροφορίες που μας έδωσαν και ειδικότερα τον δεύτερο για την καθοδήγηση του στην βιβλιογραφία.

Tο Γιάννη Χρυσογένη, Art director και την Αναστασία Χριστοφορίδου, σκηνοθέτη, για την βιντεοσκόπηση της εργασίας της δημιουργικής ομάδας

Όλους τους μαθητές που συμμετείχαν ενεργά στο πρόγραμμα