ใบความรท 1 ความสำาคญของการจดสภาพสงแวดลอมในฟารมเลยงสตว

1. ความหมายของสภาพสงแวดลอมในฟารมเลยงสตว1.1 ความหมายของสงแวดลอม

มผใหความหมายของคำาวา สงแวดลอม“ ไวตาง ๆ กน ดงน”พระราชบญญตสงเสรมและการรกษาคณภาพสงแวดลอมแหง

ชาต พ.ศ. 2535 (1) ไดใหคำานยามของ สงแวดลอม “ หมายถง สงตาง ๆ ทมลกษณะทางกายภาพและชวภาพทอยรอบตวมนษย ซงเกดขนโดยธรรมชาตและสงทมนษยไดสรางขน ”

สงแวดลอม หมายถง สงทเกดขนตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน สงทเปนรปธรรมและนามธรรม สงทเหนไดดวยตา และไมสามารถเหนไดดวยตา สงทเปนทงทใหคณและใหโทษ

สงแวดลอม หมายถง สงทอยรอบตวเรา ทงสงทมชวตและไมชวต ทงทเกดขนเองตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน ทงทมองเหนไดและไมสามารถมองเหนได (เชน ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม ความเชอ ฯลฯ) สงแวดลอมเหลานมอทธพลเกยวโยงถงกน เปนปจจยในการเกอกลซงกนและกนอยางเปนระบบ ดงนนผลกระทบทเกดจากปจจยหนงจะมสวนเสรมสรางหรอทำาลายสภาพแวดลอมอกสวนหนงได เนองจากสงแวดลอมเปนวงจรหรอวฏจกรทเกยวของกนไปทงระบบ (2)

1.2 สภาพสงแวดลอมในฟารมเลยงสตว หมายถง สภาพของสงตาง ๆ ทอยในฟารม ซงมทงสงทมชวตและไมชวต สงทเกดขนเองตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขนมา

ดงนน การจดสภาพสงแวดลอมในฟารมเลยงสตว หมายถง การจดสภาพสงตาง ๆ ในฟารมเลยงสตวใหมความเหมาะสมตอสตวทเลยงและผอยอาศยภายในฟารม ตลอดจนไมสรางความเดอดรอนใหกบชมชนโดยรอบ

2. ความสำาคญของการจดสภาพสงแวดลอมในฟารม

2.1 ความสำาคญของสงแวดลอมตอการเลยงสตว ในการเลยงสตวมความสมพนธกบสงแวดลอมอยางใกลชดและ

พงพาอาศยกนตลอดเวลา สงแวดลอมชวยอำานวยประโยชนตอการสตวเลยงอยางมหาศาล เชน

2.1.1 เปนปจจยทจำาเปนแกการดำารงชวต ไดแก เปนแหลงอาหาร ทอยอาศย (ภาพท 1.1-1.3)

2.1.2 เปนแหลงทรพยากรธรรมชาตทจำาเปนในการเลยงสตว ไดแก ดน นำา แรธาต ฯลฯ (ภาพท 1.4-1.5)

2.1.3 ใหความรมรนแกสตวทเลยง (3) เชน ตนไมภายในฟารมเลยงสตว ชวยเปนรมเงา และชวยทำาใหอากาศเยนสบายไมรอน ซงจะมผลทำาใหสตวไมเครยด สขภาพจตของสตวจะด ทำาใหกนอาหารไดดและการเจรญกจะดตามไปดวย

2.1.4 ทำาหนาทรองรบของเหลอ เศษทเกดจากการเลยงสตว เชน ขยะมลฝอยตาง ๆ มลสตว นำาเสย อากาศเสย

ภาพท 1.1 สงแวดลอมเปนแหลงอาหารและทอยอาศย ทมา:

ภาพท 1.2 สงแวดลอมเปนแหลงอาหารและทอยอาศย ทมา:

ภาพท 1.3 สงแวดลอมเปนแหลงอาหารและทอยอาศย ทมา:

ภาพท 1.4 เปนแหลงทรพยากรธรรมชาตทจำาเปนในการเลยงสตว ไดแก ดน นำา แรธาต ฯลฯทมา: http://www.weekendhobby.com/board/landrover/question.asp?page=2&id=26014

ภาพท 1.5 เปนแหลงทรพยากรธรรมชาตทจำาเปนในการเลยงสตว ไดแก ดน นำา แรธาต ฯลฯทมา: http://rb-old.blogspot.com/2010/06/blog-post.html

2.2 ความสมพนธระหวางสตวเลยงภายในฟารมกบสงแวดลอมสงแวดลอม ไมวาจะเปนสงแวดลอมตามธรรมชาต หรอ สง

แวดลอมทมนษยสรางขน ลวนมอทธพลอยางลกซงตอความเปนอย การอยรอด และมความสมพนธกบสตวเลยงภายในฟารม การเปลยนแปลงทางภมศาสตรของโลก ไมวาจะเปนการเปลยนแปลงทางธรณวทยา สภาพลมฟาอากาศ ลกษณะภมประเทศ ยอมสงผลกระทบตอสงมชวต เพราะสงแวดลอมเหลานทำาใหมการเปลยนแปลงในองคประกอบ การกระจายผลผลต กลาวโดยสรปสงแวดลอมมอทธพลตอสตวเลยงภายในฟารม ดงน

2.2.1 อทธพลของสงแวดลอมตอการกระจายตวของสตวเลยง ลกษณะสงแวดลอมทางกายภาพ มความสมพนธเกยวของกบจำานวน ความหนาแนน และการกระจายตวของสตวเลยง เชน การเลยงไกแบบโรงเรอนเปด กบโรงเรอนปด ความหนาแนนในการเลยงกแตกตางกนดวย กลาวคอ ในการเลยงแบบโรงเรอนปดทสามารถควบคมอณหภมภายในได จะมจำานวนไกทเลยงหนาแนนกวาการเลยงแบบโรงเรอนเปด ซงใชพนทในการเลยงเทากน

2.2.2 อทธพลของสงแวดลอมตอความเปนอยของสตวเลยงภายในฟารม สงแวดลอมทางกายภาพ ไดแก ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ ซงมความสำาคญและมอทธพลตอสภาพความเปนอย กจกรรมตาง ๆ ของสตว เชน เมอสภาพอากาศรอน สตวจะไมคอยกนอาหาร จะกนแตนำา (4) เพอชวยระบายความรอนในรางกาย

2.3 เทคโนโลยกบการพฒนาฟารมเลยงสตว

เทคโนโลย คอ วทยาการทเกยวกบศลปะในการนำาเอาวทยาศาสตรมาประยกตใชใหเกดประโยชนในทางปฏบต โดยเทคโนโลยทนำามาใชในวงการการเลยงสตวของประเทศไทย เปนเทคโนโลยทชวยในขบวนการผลตสตว เชน เทคโนโลยในฟารมระบบปดทชวยในการควบคมอณหภมภายในโรงเรอนใหสตวอยไดสบาย ระบบการใหนำาใหอาหารสตวเลยง ระบบการกำาจดของเสยในฟารม เครองมออปกรณในการผสมเทยม ระบบการจดการดานเอกสารและธรการภายในฟารม ฯลฯ

เทคโนโลยตาง ๆ นำามาใชในฟารมเลยงสตวชวยพฒนาการทำางานใหเปนระบบและรวดเรวมากยงขน

3. ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมในปจจบนแมนำา ลำาธาร และทะเลกเตมไปดวยสงปฏกล อากาศรอบ ๆ

ตวเรากเปนพษเปนภยตอสขภาพ เนองมาจากควนพษ หมอก สารเคม ทมนษยสรางขน ดนและนำากมสารเคมทเปนพษซงใชในดานการเกษตรและอตสาหกรรม ชนบททเคยสวยงามกไดอบอวลไปดวยกลนทไมนาเชยชม

3.1 สาเหตของวกฤตการณสงแวดลอมสาเหตกวาง ๆ ของปญหามลพษในสงแวดลอมทสำาคญ ๆ ไดแก การ

เพมจำานวนอยางรวดเรวของประชากร การขยายของตวเมอง และการใชเทคโนโลยสมยใหมในการผลตทงทางดานการเกษตรและอตสาหกรรม สาเหตทง 3 ประการนทำาใหเกดการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมตามธรรมชาตได (6)

3.1.1 การเพมจำานวนของประชากร หมายถงความตองการในการใชทรพยากรธรรมชาตเพอการดำารง

ชวตขนพนฐานไดแก พนททำากนทางการเกษตรทเพมขนอยางรวดเรวจนมการบกรกทำาลายปาอนควรสงวนไว ความตองการในการใชทรพยากรอน ๆ เปนตนวา นำา อากาศ แรธาต พลงงาน ปจจบนขาดการวางแผนการใชอยางมประสทธภาพและไมคำานงถงความตองการในอนาคต จนเกดความเสอมโทรมของสภาพสงแวดลอมขนโดยทวไป และอาจทำาใหเกดผลเสยหาย

รายแรงในอนาคต หากยงมการทำาลายหรอการใชทรพยากรธรรมชาตกนอยางไมระมดระวงตอไปอก

3.1.2 การขยายของตวเมอง เมองหรอชมชนทรวมเรยกวา การตงถนฐานมนษย เปนสง

แวดลอมทมนษยสรางขน จะทำาใหเกดการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมตามธรรมชาต การขยายตวอยางรวดเรวของเมอง ซงโดยปกตแลวจะขาดการวางแผนและผงเมองไวลวงหนา ทำาใหเกดปญหาขนเปนตน

การขยายตวของเมองนนปกตจะมการขยายตวทางอตสาหกรรม เกดขนเนองจากการอตสาหกรรมจะไดรบประโยชนจากการอยใกลชดกบเมองขนาดใหญ ซงมตลาด การคมนาคมและบรการ แตการขยายตวทางอตสาหกรรมมกจะขาดการวางแผนหรอควบคมทเพยงพอ จงเปนสาเหตททำาใหเกดปญหานำาเสย อากาศเสยรวมทงสารพษทโรงงานอตสาหกรรมปลอยออกมา ซงจะกอใหเกดอนตรายตอสขภาพ

3.1.3 การใชเทคโนโลยสมยใหมการใชเทคโนโลยสมยใหมในการผลตทางดานการเกษตร เชน

การใชปยและยาฆาแมลง กอใหเกดความเสอมโทรมของคณภาพของดน ดนเปนพษ และอาจแพรกระจายตวลงสแมนำาลำาธาร จนเปนสาเหตของนำาเสย

ทางดานอตสาหกรรม สารบางอยางทใชในการผลต เชน ตะกว ปรอท สารหน เปนพษรายตอสขภาพอนามยและยากแกการกำาจดสารทตกคางอย การใชพลงงานอยางไมถกวธกอาจกใหเกดปญหาสงแวดลอมขนทงทางดานนำาเสย อากาศเสย และการเปนพษจากความรอน อยางไรกตามถงแมมนษยสามารถควบคมสภาวะแวดลอมไดบางสวนโดยการใชเทคโนโลยสมยใหม แตยงมผลเสยหายทเกดขนตามมาอกอยางไมสนสดและสงทตองตระหนกในเทคโนโลยนน กคอ การศกษาทรอบคอบและการวางโครงการตามความจำาเปนและเหมาะสมใหเกดประโยชนอยางแทจรง ซงไมใชหวงเพยงแตประโยชนในระยะเวลาสน ๆ เทานน

สรปสาเหตของปญหาสงแวดลอมในฟารมเลยงสตวอนเนองมาจากการใชเทคโนโลย

1. การเลอกใชเทคโนโลยในงานฟารมทไมเหมาะสม และการใชสารเคมตาง ๆ มากเกนความจำาเปน ทำาใหเสยสมดลของสภาวะแวดลอมรวมทงกอใหเกดสารพษตาง ๆ ทำาใหสภาวะแวดลอมในฟารมและบรเวณรอบนอกเปนพษ สงผลกระทบตอสตวในฟารมและบคคลทอาศยอยภายในฟารมรวมทงชมชนรอบขาง

2. พฤตกรรมของมนษย ไดแก การขาดความรทางดานการจดการสงแวดลอมทเหมาะสม ประชาชนสวนใหญยงขาดจตสำานกตอการจดการสงแวดลอม รวมทงผประกอบการบางคนทขาดความรบผดชอบไมปฏบตตามกฎหมาย (5)