ZARARLI ALIKANLIKLARDAN KORUNMAK

Ad ne olursa olsun, insann ruh ve beden salna zarar veren her alkanlk zararldr. nsanlar zararl alkanlklara ynlendiren sebepleri grupta toplamak mmkndr:Olumsuz evreyle (zellikle arkada evresiyle) ilgili sebepler.Merak, zenti, taklit duygularyla ilgili sebepler, Mutsuzluk sebepleri.

nsann salkl, baarl ve mutlu olabilmesi iin beden ve ruh salnn her trl zararl eylerden korunmas lzmdr. nsann ruh ve beden saln bozan eylerin banda zararl alkanlklar gelir. Balca zararl alkanlklar; sigara, alkol, uyuturucu ve kumar bamlldr.

ZARARLI ALIKANLIKLARIN SEBEPLERCehlet, tembellik, bencillik, bilgisizlik, kt arkada, grup basks, aalk kompleksi, ktleri merak etme, ktlere zenme, ktleri taklit etme, birahane, diskotekler, mill kltrden uzaklama, ahlk deerlerin zayflamas, uyuturucu kltrnn benimsenmesi, d glerin ajan ve mafya faaliyeti, sevgiden, ilgiden ve efkatten mahrum kalma, isizlik,

ZARARLI ALIKANLIKLARIN SEBEPLERuyuturucu madde karm illarn kullanlmas,uyuturucu kartrlm yiyecek ve iecekler,kartmalar, kutlama ve elence partileri, zamann deerlendirilmemesi, baarszlk ve mutsuzluk, stres, ar lks ve elence hrs, Bir defa denemekle bir ey olmaz ve benzeri tuzak szler,

gayesizlik, mitsizlik, intibakszlk, geimsizlik, iddet, yalnzlk hissi, kendini kabul ettirme duygusu, iletiimsizlik, ekran bamll, kumara yol aan ortamlar ve oyunlar.

SGARANIN ZARARLARI Sigarada 4000 eit zehirli madde vardr. Grtlak ve beyin kanserinin %99u, beyin kanamalarnn %85i, damar tkanklklarnn %90, akcier kanserlerinin %90 sigara kaynakldr. Sigara ienlerin vcuduna %15 ila %33 orannd daha az oksijen girmektedir. (Kapal bir odada iilen bir tek sigarann duman iki aylk bir bebein lmne neden olmutur.) 100 tiryakiden 50si sigara yznden lmektedir. Sigara saln olduu kadar cilt gzelliinin de dmandr. Anne aday sigara ierse, ocuu; %80 erken veya l, %65 zrl (alkolde %100), %20 normal srede, fakat normalden kk doar.

SGARANIN ZARARLARI

Cilt, rengini ve canlln kaybeder. Vaktinden nce buruur ve prsr.Dileri sarartr, vaktinden nce bozar veirkinletirir.Gzler parlakln kaybeder.Gzn beyaz tabakas sar ve kirli bir renk alr.Sigara sesi, ses tellerini ve sesin ahengini bozar.

GEEN BU SREDE DNYADA 1 K SGARANEDENYLE LD.

EER MEVCUT SGARA MEPATERNLER DEVAM EDERSE21. YZYILDA TTNE BALI LMLERNSAYISI YILDA 1 MLYAR CVARINDA OLACAKTIR.

SGARAYI BIRAKMA TEKNKLERKesin karar vererek herhangi bir gn seilerek braklrSigara imeden geirilen gn sonunda kendinizi dllendirinSigara itiiniz zamanlar tespit edip daha dikkatli davrannBrakmak iin nedenleri belirleyinSigara ien arkada ve evreden uzaklanSigaray braktnz andan itibaren yaadnz olumlu eyleri not edinSigara ime istei uyandran yiyecek ve ieceklerden uzak durun

Planl ve ll bir yaam seinSizi strese sokacak konu ve tartmalardan uzak durunBo zamanlarnz ak havada veya dostlarnzla geirinYannzda sigaray hatrlatacak eya tamaynOlumlu alkanlklar gelitirinGne balarken kendinize zen gsterin, kendinizi iyi hissedeceiniz alkanlklarnz mutlaka yerine getirmeye aln.

20 dakika: Kan basnc ve kalp hz normale dner. Eller ve ayaklar, dolam normale dnd iin snmaya balar. 8 saat: Kanda oksijen dzeyi normale dner. Kalp krizi riski dmeye balar. 24 saat: Karbonmonoksit (egzoz gaz) vcuttan atlr. Akcierlerdeki balgam ve dier birikimler temizlenmeye balar. 48 saat: Nikotin vcutta artk saptanamaz. Tat ve koku alma duyusu artmtr.

72 saat: Solunum yollar gevedii iin nefes almak kolaylar. Vcut enerjisi artar. 2-12 hafta: Dolaim btn vcutta dzelir. Yrmek kolaylar. 3-9 ay: ksrk, nefes darl dzelir. Akcier ilevi yzde 5-10 orannda artar. 5 yl: Kalp krizi riski sigara ienlerin riskinin yarsna iner. 10 yl: Akcier kanseri riski sigara ienlerin riskinin yarsna iner. Kalp krizi riski hi sigara imemis biri ile eit olur.

ALKOLN ZARARLARI nsann bir santimetrekp kannda bir miligram alkol bulunmas, alkol zehirlenmesinin btn belirtileri iin yeterlidir. ayet bu miktar 4-5 miligrama kadar ykselirse, ien komaya girer. Komaya her giren kurtulamaz. Alkol asla bir gda deildir. Alkol iin sylenmi gzel szlere, aldatc reklmlara aldanmamaldr. Alkol il olmad gibi, alkoll ikiler itah ac da deildir. Bilakis zamanla mide rahatszlklarna, itahszlklara ve sindirim bozukluklarna sebep olur.

ALKOLN ZARARLARIAlkoln nih zarar akl hastalklar, feller, kalp, karacier, bbrek ve damar hastalklar, zrl ocuklar ve lm eklindedir. Alkolizmin tuza biradr. statistiklere gre, alkoliklerin %80i alkoll iki alkanlna bira ile balamlardr. Birada bulunan nitrozamin adl madde kansere sebep olmaktadr. Bira yapmnda kullanlan bira mayas, alkol reten bir maya tr olduundan alkolsz bira olmaz.

ALKOLN ZARARLARICinayetlerin% 5i,Boanmalarn% 80i,Irza tecvzlerin % 50si,Trafik kazalarnn % 70i,Aile ii iddetin % 70i,Grevini terk edenlerin % 60, alkol yzndendir.ntihar olaylarnda alkoln etkisi, imeyenlere oranla 58 kat fazladr.Alkol beyni % 17 orannda kltmekte, bunun sonucu ocuklara da aynen intikal etmektedir.

ALKOLN OLUTURDUU BEDENSEL SORUNLARYorgunluk, halsizlikKusma ve bulantGastritKilo almaKaracier hastalklarHipertansiyonKronik gerilim, ba arlarKronik diyare (ishal)

UYUTURUCU FELKET Uyuturucu maddeler, beyin ve akl salnn en byk dmandr. Balca etkileri; delilik, erken bunama, uur ve hafza kayb, sayklama, hayl grme, korku, evham, zaman ve mekn alglamasnda bozukluk,

iktidarszlk, kangren, kan phtlamas, kalp hastal, karacier ve bbreklerde iltihap ve tkanma, depresyon, lm istei, nefes darl,

ksrk, boulma hissi, solunum felleri, intihar ve lmdr.

Orta derecede kuvvetli bir gram uyuturucu bir milyon beyin hcresini ldrmektedir. Uyuturucuyu bir veya iki defa kullanmak bamllk yapar. Uyuturucunun, girdii aileyi ykmamas dnlemez.

Dalgnlk Uyuklama Uyku bozukluu Konuma gl Burun aknts Terleme Titreme Dengesizlik UYUTURUCUNUN FZKSEL ETKLER

Bitkinlik Gzde kanlanmaGz bebeinde daralama Yzde kzarma-soukluk Kabzlk shal Mide-Barsak yaknmalarYrme bozukluuSolunum glArlar

e kapanma evre deiiklii Konuma ieriinde deime Ar para harcama Su ileme eilimi Evden uzaklama Madde kokusu UYUTURUCUNUN TOPLUMSAL RUHSAL ETKLER

Duygu durumu deiiklii lgi-istek kayb Donukluk Bilisel bozukluklar Baarda azalma Bakmsz d grn Gerek d konuma

Madde kullanmaya balayan genlerde ortak baz zellikler dikkat ekmitir:--- Ani tepkiler veren ---Saldrgan ya da asi davranlar olan ---Her eyi reddeden ---Davran bozukluu gsteren ---Aykr davranlar iinde bulunan ---Erken yalarda davran problemleri olan ---abuk heyecanlanan ---e dnk olan ---Fazlasyla itaatkar olan ---Yatlarndan ar etkilenen

MADDE KULLANIMINA BALAMA YAI

% 3115 YA ALTI% 4316-20% 1221-25% 626-30% 830 YA ST

YASADII MADDE KULLANIMININ HEDEF GENLKTRYasad madde kullanmnda hedef kitle 15-25 ya grubundaki genlerdir.Yasad Kresel Madde Kullanm Eilimi 2002 Raporuna gre;

185 milyon kiiDnyada yasad madde kullananlarn says 185 milyon kii olarak tahmin edilmektedir.

lkemiz ile ilgili veriler 1Erkeklerin % 53, kadnlarn % 20si sigara imektedir.Kii bana sigara tketiminde Avrupa lkeleri arasnda ilk sralardadr. Lise rencilerinin % 20.1i sigara imektedir. Madde kullanm oran % 3.5dir.Alkol kullanm oran % 20dir.

lkemiz ile ilgili veriler 2

En az bir kez madde kullanan genlerin oran % 2.6dr.1994 ylnda Ankara da yaplan bir almada alkol bamllk skl % 1.5 olarak bulunmutur.

lkemiz ile ilgili veriler 3Bamllarn % 70i, 20 ya altnda ki genlerdir. Madde ile ilk tanma genelde 12-17 ya grubu arasndadr,18-25 ya grubu arasnda dzenli kullanm grlmektedir.

ZARARLI ALIKANLIKLARDAN KORUNMA YOLUSevgi, ilgiye ve efkate Eitim evre (Aile, okul, arkada ve i evreleri)Medya, Genel ahlak sahibi olmak ocua evre artlarn o ekilde hazrlamaldr ki, onun davran karsnda ona syleyeceimiz sz; Sakn yapma yerine, Aferin! olmaldr.

Sokak ocuklarnn hepsinin sokak ocuu olularnn, tiner ve bally koklamalarnn nedeni, sulu ocuklarn tamamna yaknnn su ilemelerinin sebebi, yetikin sulularn byk ounluunun sulu olmalarnn nedeni, ocukluk ve genlik yllarnda sevgiden, ilgiden ve efkatten mahrum kalmalar ve bozuk kiiler ve bozuk evreler tarafndan ynlendirilmeleridir.

ZARARLI ALIKANLIKLARDAN KORUNMAKONUSUNDA DKKAT EDLECEK HUSUSLARBilindii gibi zararl alkanlklar, kiinin ruh ve beden saln bozan alkanlklardr. Zararl alkanlklar konusunda verilen bilgilendirmelerde dikkat edilmesi gereken hususlar unlardrocuklara ve genlere hibir zararl, zellikle uyuturucu madde gsterilmemeli ve nasl kullanld retilmemelidir.Uyuturucu maddelerin adlar ve nasl elde edildikleri bildirilmemelidir.

3.Uyuturucu maddeler gaz, sv ve kat halde kullanlarak kiilerin tuzaklara drld anlatlmaldr.4.Zararl maddeleri kullananlarn nasl krize girdii ve nasl ld anlatlmal ve gsterilmelidir. Tehlikeli madde ve tehlikeli davran o ekilde tantlmaldr ki; zendirici olmayp caydrc olsun.

ocuklar ve genler grdklerini taklit eder, rendiklerini yaparlar. Bu nedenle zararl alkanlklar konusunda insanlar, zellikle ocuklar ve genler bilgilendirilirken, onlarn grdklerini taklit edecekleri ve rendiklerini yapacaklar unutulmamal

nsan iki temel davranndan biri, haz duyduu eye yaklamak, dieri, elem duyduu eyden uzaklamaktr. nsan tehlikeli eyi, haz verici zannederse, bilmeden felkete srklenir. Fakat onun felket unsuru olduunu kesin olarak bilirse, ondan uzak durur. te zararl alkanlklar, birok kii tarafndan ve medyada zellikle internette, zendirildii iin ocuklar ve genler bunlardan haz duyacaklarn dnerek, bilmeden lme giderler.

Halbuki, zararl alkanlklarn getirdii kriz ve lm gibi sonular grdkleri zaman, ayn eyi asla yaamak istemezler. Zararl bir maddenin hem kullann, hem de getirdii sonucu retmek ve gstermek doru deildir. nk zararl maddeyi kullanmay dnen kiinin zihni onu kullanmaya programlanrsa, bu durumda gelecek sonucu dnemez olur ve ilk frsatta zararl maddeyi kullanr.

NORMAL BEYN

UYUTURUCU KULLANDIKTAN SONRA

UYUTURUCU ECSTASY HAP KULLANAN KNN BEYN GRNTSNCESONRA

1974 TRKYE GZEL3 YIL SONRA

Normal bir insan 5 ylda bu kadar deiemez

11 ayda byle bir fiziksel deiim olabileceine inanabiliyor musunuz?

Bir insanda ki bu hzl deiimi sizce ne yapabilir.!?

ZGR NSAN BAIMLI

OLAMAZ ,

BAIMLI

NSAN ZGR

DELDR.