BAfiYAZI • 13

TDB GÜNDEM‹ASKER‹M‹Z LÜBNAN’A G‹TMEMEL‹ Bakanlar Kurulu’nun Birleflmifl Milletler

Güvenlik Konseyi karar› do¤rultusunda Lübnan’a asker gönderme karar› almas› üzerine TDB

bir bas›n aç›klamas› yaparak Türkiye’nin Ortado¤u’daki kaos ortam›na sürüklenmemesi

gerekti¤ini belirtti. • 14

ÇALINTI MALZEMEYE D‹KKAT Korkmaz Difl Deposu’na ait diflhekimli¤i

malzemeleri yüklü araç 16 A¤ustos 2006 günü ‹stanbul Güngören’den çal›nd›. Firman›n sahibi

O¤uz Korkmaz yaklafl›k 500 bin YTL tutar›ndaki malzemenin piyasaya sürülememesi ve

çalanlar›n yakalanabilmesi için diflhekimlerinin yard›m›n› istiyor. • 34

GSS’N‹N UYGULAMASINA YÖNEL‹K ÇALIfiMALAR Genel Sa¤l›k Sigortas›

Kanununun uygulanmas› için haz›rlanacak yönetmeliklerde hizmet sat›n al›nmas›n›n kriterleri

ile TDB ve Odalar›n nas›l yer alaca¤› konular›nda çal›flmalar devam ediyor. • 36

ODALARDAN HABERLERADANA’DA YO⁄UN Z‹YARETLER GSS sürecinde muayenehanelerden hizmet

al›nmas›n›n hayata geçirilebilmesi için diflhekimi odalar›n›n bölgelerindeki faaliyetleri sürü-

yor. Adana Diflhekimleri Odas› da geçti¤imiz haftalarda bu do¤rultuda bir dizi giriflimde bu-

lundu. • 28

MESLEKTEN GEÇ‹C‹ ALIKONMA CEZASI Bal›kesir’de muayenehanesinde

sahte diflhekimi çal›flt›rd›¤› belirlenen bir diflhekimine bir ay meslekten men cezas› verilerek

muayenehanesi mühürlendi. • 20

DOSYA: GENEL SA⁄LIK S‹GORTASISORULARLA GENEL SA⁄LIK S‹GORTASI 1 Ocak 2007’de yürürlü¤e girecek

olan GSS’nin sa¤l›k alan›na getirdiklerini ve diflhekimli¤i hizmetlerinde yol açaca¤› de¤ifliklik-

leri soru-cevap fleklinde basitlefltirerek aktar›yoruz. • 40

‘BU GSS, TOPLUMSAL ‹ÇER‹KL‹ B‹R YASA DE⁄‹L’ Genel Sa¤l›k Sigortas›

Yasas›na son derece elefltirel bakan Devrimci ‹flçi Sendikalar› Konfederasyonu (D‹SK) Genel

Baflkan› ve Emek Platformu dönem sözcüsü Süleyman Çelebi’ye GSS’ye hangi gerekçelerle

karfl› ç›kt›klar›n› sorduk. • 44

GENEL SA⁄LIK S‹GORTASI Bursa Diflhekimleri Odas› Genel Sekreteri Emel

Coflkun’un tam ad› Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› olan yasayla ilgili kapsaml›

incelemesine sayfalar›m›zda yer veriyoruz. • 50

• Sahibi TDB Yönetim Kurulu Ad›na Genel Baflkan Celal Korkut Y›ld›r›m • Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Genel Sekreter Murat Ersoy • TDB Yay›n Kurulu Sorumlusu Tar›k ‹fl-

men • Genel Yay›n Yönetmeni Tatyos Bebek • TDBD Bilimsel Dan›flma Kurulu TDB E¤itim Komisyonu’dur • Yay›n Türü: Yayg›n süreli yay›n • Editör Hakan Sürmen •

Görsel Yönetmen fieref Kartal • Reklam için baflvuru Tel: (212) 327 84 41 (pbx) / Fax: (212) 327 84 43 • Ofset Haz›rl›k Repronet • Bas›m yeri Tor Ofset ‹mam Çeflme Cad.

26/2 Ayaza¤a fiiflli, ‹stanbul • Bas›m tarihi Eylül 2006 • Editoryal üretim ve yap›m Nisan ‹letiflim nisaniletisim@superonline.com Tel: 0212. 327 84 41 Cihannüma Mah. Salih

Efendi Sok. Mistafl ‹flhan› 4/9 Befliktafl ‹stanbul• Yönetim Yeri ve Yaz›flma Adresi Ziya Gökalp Caddesi No: 37/11 Yeniflehir-ANKARA Tel: (312) 435 93 94 www.tdb.org.tr

e-mail: tdb@tdb.org.tr • ISSN: 1303-9784

TDBD A¤ustos-Eylül 2006 95.say› 18.000 adet bas›lm›flt›r. TDB üyelerine ücretsizdir. 2 ayda bir, y›lda 6 say› yay›mlan›r.

14

28

44

TDBD95içindekiler

REKLAM ‹NDEKS‹ (Alfabetik)

AC DENTAL .........................................127

AKADEM‹K DENTAL ...................... 53-91AKT‹F DIfi T‹CARET..............................110

BENL‹O⁄LU ......................................... 37BRAUN/ORAL B ............................ 06-07

BUTLER GUM ...................................... 25CAN MED‹KAL ........................ 97-99-101

CL‹N‹C ART ......................................... 49COLGATE ............................. Ön kapak içi

DENTANET .................................... 08-09

DENTLAZER ........................................ 75DENTOSAN .......................... 60-61-62-63

EMS .................................................... 85EST‹ ..................................................... 31

FARMAL‹NK ........................................ 131GÜLO⁄UZ D‹fi DEPOSU ................. 22-23

GÜNEY DENTAL ............... 17-55-123-129GÜNEY D‹fi ................................... 38-111

IVOCLAR-V‹VADENT ........................... 69IMICRYL .............................................. 12

‹PANA .............................. Arka kapak içi

KAVO ................................................. 47L‹DER D‹fi ....................................... 70-71

MANNAS .......................................... 87MEFFERT ‹MPLANT ENS. ................. 79

MCS MED‹KAL .................................. 59ONUR D‹fi DEPOSU ........................... 27

OSSEO‹NTEGRASYON DERN. ........... 133ÖNCÜ DENTAL .................................. 35

PAfiA DENTAL ................................... 33RF SYSTEM ....................................... 43

SEVENLER D‹fi DEPOSU .................... 67

SIGNAL .................................. Arka kapakSÖNMEZ MED‹KAL D. .............. 03-04-05

TEKM‹L ............................................... 105TEKNOGEM ........................................ 115

TOROS DENTAL ................................. 117TR‹ADENT .......................................... 19

TURAN UYSAL ve ORT ...................... 93UN‹MED ............................................. 136

VOCO .................................................. 83W&H ................................................. 125

‘GSS F‹KR‹NE KARfiI ÇIKMAK DO⁄RU DE⁄‹L’ Halk Sa¤l›¤› Bilim Uzman› Dr.

Murat F›rat, Genel Sa¤l›k Sigortas›’n›n kavram olarak savunulmas› gerekti¤ini, sistemin uygulan-

mas›nda çeflitli nedenlerle yaflanabilecek sorunlar›n ayr›ca tart›fl›lmas›n›n daha do¤ru oldu¤unu

belirtiyor. • 56

D‹fiHEK‹ML‹⁄‹ CAM‹ASINDANSAMSUN’DA KONGRE HEYECANI TDB 13. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi 19-24

Haziran 2006 tarihlerinde Samsun’da yap›ld›. • 64

‘SA⁄LI⁄I GEL‹fiT‹REN OKULLAR, DÜNYA ÇAPINDA B‹R PROJE’ TDB

yeni bir toplumsal projeyi hayata geçiriyor: Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullar. Proje hakk›nda ‹.Ü.

Diflhekimli¤i Fakültesi Toplum A¤›z Difl Sa¤l›¤› Anabilim Dal› Baflkan› Prof.Dr. ‹nci Oktay’dan bilgi

ald›k. • 88

‘FDI ÇALIfiMALARINA TDB OLARAK KATKI SUNUYORUZ’ Befl y›ld›r

TDB’yi FDI Dental Practice Komisyonu’nda temsil eden Prof.Dr. Nermin Yamal›k’la FDI’›n hedef-

leri ve TDB’nin FDI çal›flmalar›na katk›lar› üzerine görüfltük. • 94

FAKÜLTELERDEN Ülkemizdeki diflhekimli¤i fakültelerinin tan›t›m›na devam ediyoruz. Bu

say›da Marmara Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr. Selçuk Basa ve Ege Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr. Selda Ertürk ile

görüfltük. • 106

B‹L‹MSELLAZERLER NE KADAR GÜVENL‹? Prof.Dr. Jale Görücü, Diflh. Zeynep Yenen • 96

MESLEK‹ SORUMLULUKLAR Prof.Dr.Nermin Yamal›k’›n FDI-Dental Practice Komitesi

projesi olarak haz›rlad›¤› ‘Diflhekimli¤i profesyonellerinin sorumluluklar› ve haklar›’ bafll›kl›

makale dizisinin ikinci bölümünü yay›ml›yoruz. • 102

ÇEfi‹TL‹HAYATI KAL‹TEL‹ YAfiAMAK Yaflad›¤›m›z hayat›n kendisini bir sanat eserine

çevirmek, onu daha kaliteli yaflamak mümkün. Prof.Dr. fiebnem Türkün bu konuda kendi öneri-

lerini s›ral›yor. • 112

‘BEN‹ YOLA VURAN BU ‹NSANLAR’ Tayfun Talipo¤lu 1 milyon 400 bin kilometreyi

aflt›¤› program›ndan bahsederken Anadolu insan›na hayranl›¤›n› her f›rsatta vurguluyor. • 118

DÜfiLER‹ ZORLAYAN KAPADOKYA Yeryüzünün en çarp›c› co¤rafyalar›ndan biri

olan Kapadokya, peribacalar› ve yeralt› flehirleriyle insan belle¤inde y›llarca unutulmayacak

flekilde yer eder. – Akgün Akova yazd›. • 120

64

118

106

120

TDB Genel Baflkan› Celal K. Y›ld›r›m

ugünlerde yaflad›klar›m›z geçmiflte yaflad›klar›m›zdan

özünde farkl› fleyler de¤il. Terör giderek günlük yaflan-

t›m›zdaki yerini yeniden büyütmeye bafllad›. Cumhur-

baflkanl›¤› seçimi gündemden düflmüyor. ABD’nin ül-

kemizi, uzun bir zamandan beri Ortado¤u’daki kirli

‘proje’lerine alet etme giriflimleri yo¤unlaflt›. Memurlar›n ücretleri-

nin artt›r›lmas› yönündeki hakl› talepleri, hükümetin bu konudaki

yaklafl›mlar›, açmazlar› ve daha bir çok konu üzerinde çok fley ya-

z›labilir. Ama bu yaz›n›n konusu ilk ve son kez baflka bir konu ile

s›n›rl› olacak.

Bu köflede yazan TDB Baflkanlar› olarak yaz›lar›m›z› her zaman ev-

rensel de¤erler, insan haklar›, bar›fl, terör, çevre sorunlar›, demok-

rasi ve mesleki konular ile s›n›rlamaya çal›flt›k. Zaman zaman ki-

milerinin elefltirisini, kimilerinin de övgüsünü ald›k.

Gösterdi¤iniz tepkiler hayat›n ak›fl›na uygun tav›rlard›. Yap›c› ve

yönlendirici yaklafl›mlardan etkilenerek kendimizi sorgulay›p dü-

flüncelerimizi yeniden sizlerle paylaflmaya çal›flt›k.Öncelikle bizleri

elefltirerek katk›da bulunan ve elini tafl›n alt›na sokan

meslektafllar›ma ve odalar›m›za teflekkür ediyoruz.

Uzun zamandan beri baz› odalar›m›z›n dergilerinde, web sitelerin-

de TDB Merkez Yönetim Kurulu’na yönelik kulland›klar› ifadeler

hakk›nda düflüncelerimizi sizlerle paylaflmak istiyoruz. Elefltirinin

ötesinde hakarete varan söylem ve suçlamalara karfl› bugüne ka-

dar TDB hiçbir iletiflim arac›nda bir yan›t vermedi. Aksine kurum-

sal ve insani iliflkilere verdi¤i önem, kiflilere ve kurumlara karfl›

gösterdi¤i sayg› nedeniyle sessiz kald›.

Suçlamalar› yapan odalar›n siyasi, hukuki ve ekonomik s›k›nt›lar›

oldu¤unda hiçbir yasal yükümlülü¤ü olmamas›na karfl›n gerekli du-

yarl›l›¤› göstererek gerekli deste¤i vermeye çal›flt›. Önyarg›l› dav-

ranmadan gere¤ini yerine getirdi.

Kurumlar ve kifliler aras›nda farkl› görüflleri olmas› do¤ald›r. Hatta

do¤rusu da budur. Herkesin ayn› görüflte olmas› yaflam›n geliflim

çizgisine ayk›r›d›r. Mesleki sorunlar›m›z›n çözümüne yönelik de¤i-

flik görüfllerin ortaya at›lmas› ve bunlar üzerinden TDB’nin politika-

s›n›n oluflturulmas› kurumsal iflleyiflin gere¤idir.

Genel kurullarda ve baflkanlar konseyi toplant›lar›nda oluflturulan

politikalara yönelik elefltirileri bu mecrayla s›n›rlamay›p d›fl›m›za

tafl›mak, üstelik yap›c› elefltiri üretmek yerine hor gören, küçüm-

seyen bir söylemin kullan›lmas›, ülkemizdeki siyaset yapma anla-

y›fl›n›n baz› oda yönetimlerimize de sirayet etti¤ini göstermektedir.

Bu siyaset yapma tarz›n›n siyasi partileri ve ülkemizi hangi nokta-

ya tafl›d›¤›n› hep birlikte gördük, görüyoruz. Ayn› anlay›fl›n baz› oda-

lar›m›zda hakim olmas›n›n ve devam etmesinin mesle¤imizi ve ku-

rumlar›m›z› nerelere tafl›yaca¤›n› sizlerin de¤erlendirmelerine b›ra-

k›yoruz.

Türk Diflhekimleri Birli¤i’ni gazetecilere, firmalara, dekanlara flika-

yet etmenin, flikayetin ötesinde Merkez Yönetim Kurulu üyeleri

hakk›nda suçlay›c› söylemde bulunman›n kurumlar›n sayg›nl›¤›na

ve mesle¤imize bir yarar› olmad›¤› anlafl›lmal›d›r.

TDB’yi elefltiren, suçlayan oda yönetimlerinin görevde olduklar› dö-

nem içerisinde asli görevlerini ne kadar yapt›klar›n› ve TDB’nin po-

litikalar›n›n oluflmas›nda ne kadar katk›da bulunduklar›n› vicdan

sahibi olan herkes aç›k yüreklilikle sorgulamal›d›r.

Resmi ve özel kurumlarla yap›lan görüflmelerde “Siz bu Odan›zla

ayn› fleyleri söylemiyorsunuz. O Oda baflka öneride bulunuyor, siz

baflka fleyler söylüyorsunuz, diflhekimlerini kim temsil ediyor” söy-

lemlerine neden olanlar›n mesle¤imize bir katk›s›n›n olmad›¤›n›

akl›selim sahibi herkesin bilmesi gerekir.

GSS yasas›n›n uygulanma sürecinde bir sendika gibi ilgili devlet

kurumlar›yla pazarl›k yapacak olan TDB’nin çok bafll› gösterilmesi

ve zay›f düflürülmesinin kime yarar› oldu¤unun fark›na var›lmal›d›r.

‘Ben olmazsam, benim söylediklerim kabul edilmezse bu yap› ifl-

levsizdir, baflar›s›zd›r’ yaklafl›mlar› ve söylemleriyle TDB’nin ve

odalar›m›z›n güvenilirli¤inin zedelendi¤i görülmelidir.

Bir Alman atasözüyle sözümüz bitirmek istiyoruz. “Körler görmese

de y›ld›zlar ›fl›ldamaya devam ediyor.” Evet, baz›lar› görmek iste-

mese de TDB; Türk Diflhekimleri Birli¤i’ni ve diflhekimi odalar›n›

bugüne tafl›yanlara flükran duygular›n› sunarak yoluna devam edi-

yor.

Sevgilerimizle...

Körler görmese de y›ld›zlar ›fl›ldamaya devam ediyor...

B

K açırılan iki askerini gerekçe göste-rerek geçti¤imiz 12 Temmuz günü

Lübnan'a giren ‹srail'in Hizbullah ope-rasyonunda ölen sivil sayısı 60'ı geçti.Sabaha karflı Beyrut-fiam karayolu, Bey-rut Havalimanı ve Filistin Halk Kurtu-lufl Cephesi'ne ait bir üssü bombalayan‹srail, Beyrut Havalimanı'nı bu sabahtekrar vurdu. Havalimanı, kul-lanılamıyor.‹srail Hükümetinin hem bölge barıflını,hem uluslararası hukuk kurallarını hiçesayan böyle bir askeri harekatı, sadece‹srail iç politikasının ve sadece Filistin'eiliflkin güvenlik kaygılarının çerçevesin-de de¤erlendirilemez. Amerika BirleflikDevletleri'nin açık deste¤i ile ‹srail'inbafllattı¤ı bu harekat, Ortado¤u’da ortave uzun vadede arzu edilen barıfl or-tamından daha da uzaklaflılmasına ne-den olacaktır. Aslında, bu harekatınyakın bir zamanda ‹ran'ı hedef alacakbir Amerikan saldırısının ön hazırlı¤ıoldu¤u varsayımına ulaflmak çok zorde¤il.

Böylece ABD, “Büyük Ortado¤u Proje-si” hedefi için o malum o bilinen senar-yosunu yazdı. Aktörlerini aynı oyununbir baflka perdesinde bir daha sahneyesürmüfl oldu.Harita mühendislerine sözde meflru ze-minler yaratarak, Ortado¤u petrol kay-naklarına ABD patenti vurmak için ye-ni ülke sınırları çizme amaçlarına,halkların kendi özgür iradeleri dıflındayarataca¤ı kukla devletler eliyle ulafl-ma senaryoları.Bu senaryoda, yangın var. Alevler için-

de haykıran masumlar. Onları çaresizseyreden donmufl gözyaflları var. Kangölüne dönmüfl evler, ocaklar var. Busenaryonun bir baflka yerinde, sözdeuygar dünya, sessiz ve tepkisiz seyredi-yor yaflanan vahfleti. Bu utancı yüre¤inde taflıyanların birlik-teli¤i ülke sınırları tanınmadan sa¤lan-malıdır. Resmi otoritelerin yerine siviltoplum güçleri, dünya halkları insanlıkadına güç birli¤i yapmalıdır. Çünkü;kan ve gözyaflı akıtmanın hiçbir meflruaçıklaması olamaz..!

Kan ve gözyafl› ak›tman›n hiçbir meflru gerekçesi olamaz!TDB Genel Baflkan›Celal Korkut Y›ld›r›m bir bas›naç›klamas›yla ‹srail’in Lübnan’›iflgalini ve sivillerin katledilmesini k›nad›:

K ›br›s Türk Tabipler Birli¤i, K›br›sTürk Tabipleri Odas› ve K›br›s Türk

Difl Tabipleri Odas› temsilcileri 21 Tem-muz 2006 tarihinde ‹stanbul’da TDByöneticileriyle biraraya geldiler. K›br›sTürk Tabipleri Birli¤i ad›na Baflkan Dr.Bülent Dizdarl›, K›br›s Türk TabipleriOdas› ad›na Baflkan Dr. Kenan Arifo¤luve K›br›s Türk Difl Tabipleri Odas› ad›-na Baflkan Dr. Filiz Kuntay’›n kat›ld›¤›toplant›da TDB’yi Genel Baflkan CelalKorkut Y›ld›r›m, Genel Sekreter MuratErsoy ve MYK üyesi Tar›k ‹flmen temsilettiler.

Toplant›da, K›br›s’tan gelen delegasyonsorunlar›n› iletti ve K›br›s’ta aç›lmas›kararlaflt›r›lan özel diflhekimli¤i fakülte-siyle ilgili s›k›nt›lar›n› dile getirdi. TDByetkilileri de TDB’nin yeni diflhekimli¤i

fakültelerinin aç›lmas›na karfl› ol-du¤unu ve daha fazla diflhekim-li¤i fakültesine ihtiyaç olmad›¤›n›defalarca dile getirdi¤ini aktard›-lar.Toplum a¤›z difl sa¤l›¤›na yönelikortak projeler ve özellikle ‘Sa¤l›¤›Gelifltiren Okullar’ projesinin uy-

gulamas›yla ilgili detaylar görüflüldü.Yap›lan bilimsel kongrelere karfl›l›kl›olarak kat›l›m›n sa¤lanabilmesi amac›y-la yap›labilecek çal›flmalar da gündemeal›nd›.

K›br›sl› sa¤l›kç›lar Türkiye’deydiK›br›s Türk Tabipler Birli¤i, K›br›s Türk Tabipleri Odas›, K›br›s Türk Difl Tabipleri Odas› temsilcileri 21 Temmuz günü yap›labilecek ortak çal›flmalar› de¤erlendirmek üzere TDB yöneticileriyle biraraya geldiler.

BM ’nin ateflkes kararına ba¤lı ola-rak Lübnan’ın güneyine ulusla-

rarası askeri güç yerlefltirilmesi konusuuzun süredir ülkemizin gündemini mefl-gul etmekte ve bu konuda çeflitli tartıflma-lar sürmektedir.Dün toplanan Bakanlar Kurulu top-lantısında Türkiye’nin, BM GüvenlikKonseyi'nin 1701 sayılı kararı çerçevesin-de BM Barıfl Gücü'ne asker gönderilmesi-ne karar verilmifltir. Ancak; bölgedeki ge-liflmelere ilgisiz kalmama, olaylara dahilolma, çaresizlik içindeki Lübnan devleti-ne yardımcı olma gibi tezlerle gerekçelen-dirilmeye çalıflılan bu karar, uzun vadedeülkemizi Ortado¤u’da yaflanan kaos or-tamının içine çekmeye çalıflan bir yak-laflımın göstergesidir.BM'nin 1701 sayılı kararı çerçevesindeLübnan'a geniflletilmifl bir Barıfl Gü-

cü’nün gönderilmesi, ABD bafltaolmak üzere Batı'nın çıkarlarınahizmet eden bir geliflmedir. ‹sra-il’in haftalarca sürdürdü¤ü iflga-le, hukuksuzlu¤a karflı en küçükbir itirazı bile yüksek sesle dilegetirmekten çekinen BM, sözkonusu kararıyla aslında ‹srail’euluslararası bir zırh sa¤lamayayönelmifltir.ABD’nin demokrasi(!) adına ifl-gal etti¤i Irak; ‹srail’in iflgalialtında tuttu¤u Filistin ve Lüb-nan ile yeni bir boyuta taflınanOrtado¤u gerçe¤inde Türkiye,bir oyunun içine çekilmek isten-mektedir.Bundan sonraki hedef; büyük bir ihtimal-le Suriye ve ‹ran olacaktır. Böylece Türki-ye, fiilen ABD ve yandaflı Batı’nın yazdı¤ı

senaryonun ma¤durları arasına girecek-tir.Türkiye bölgesindeki bu istikrarsızlıkoyununun bir aktörü olmamalıdır.Lübnan’a askerimiz gitmemelidir!

Askerimiz Lübnan’a gitmemeliBakanlar Kurulu’nun BM Güvenlik Konseyi karar› do¤rultusunda Lübnan’a asker gönderme karar›

almas› üzerine TDB bir bas›n aç›klamas› yaparak Türkiye’nin Ortado¤u’daki kaos ortam›na sürüklen-memesi gerekti¤ini belirtti.

‹srail’in sald›rganl›¤›na karfl› 21 A¤ustos 2006 günü‹stanbul’da yap›lan mitinge TDB Genel Baflkan› Celal

Y›ld›r›m da kat›ld›.

Misvak›n anti bakteriyel özelli¤i kan›tlanamad›8-31 Temmuz 2005 tarihleri aras›nda çe-flitli televizyon kanallar›nda yay›mlananColgate Palmolive Temizlik Ürünleri San.ve Tic. A.fi.’ne ait “Misvak Özlü Difl Ma-cunu” içerikli reklamlarda “(…) Yeni Col-gate Misvak Özlü. Misvak›n bilinen antibakteriyel özelli¤iyle Colgate’in kalsiyumve florid formülü birlefliyor. Difllerinizgüçlü ve sa¤l›kl› olsun diye(…)” ifadelerinyer ald›¤› ancak misva¤›n anti bakteriyelözelli¤i bulundu¤u iddias›n›n reklam ve-ren firma taraf›ndan kan›tlanamad›¤›; Bu durumun, 4077 say›l› Kanun'un 4822say›l› Kanun'la de¤iflik 16 nc› maddesihükmüne ayk›r› oldu¤una, reklam verenColgate Palmolive Temizlik Ürünleri San.ve Tic. A.fi.’ne 50.012,20 YTL idari paracezas› ile durdurma cezas› verilmesinekarar verilmifltir.

Ortodonti hakk›nda yanl›fl yönlendirmeCoca Cola Meflrubat Pazarlama ve Dan›fl-manl›k Hiz. A.fi. taraf›ndan 17 fiubat - 20Nisan 2006 tarihleri aras›nda çeflitli tele-vizyon kanallar›nda yay›mlanan “CocaCola” markal› ürüne iliflkin “Gülümse”bafll›kl› reklamlarda, difl tedavisi gördü¤üanlafl›lan bir genç k›z›n diflleriyle meflru-bat fliflesinin kapa¤›n› açmas›n›n, özellik-le ortodontik tedavi gören hastalar ve top-lumun di¤er üyeleri aç›s›ndan a¤›z ve diflsa¤l›¤›na zarar veren yanl›fl yönlendirme-lere sebep oldu¤u; Bu durumun, 4077 say›l› Kanun'un 4822say›l› Kanun'la de¤iflik 16 nc› maddesihükmüne ayk›r› oldu¤una ve reklam ve-ren Coca Cola Meflrubat Pazarlama ve Da-n›flmanl›k Hiz. A.fi. fiti. hakk›nda 54.913YTL idari para cezas› ve durdurma ce-zas› verilmesine karar verilmifltir.

F›nd›kl› reklama farkl› sebepten cezaTDB’nin f›nd›k kabu¤unun diflle k›r›ld›¤›ve izleyiciyi yanl›fl yönlendirdi¤i gerekçe-

siyle flikayet etti¤i reklama ise Kurul’danfarkl› bir gerekçeyle ceza geldi. Kurul’unbu konudaki aç›klamas› flöyle: Atlas G›daSan. ve Tic. A.fi. taraf›ndan Kas›m 2005tarihi itibariyle çeflitli televizyon kanalla-r›nda yay›mlanan “Cafe Crown F›nd›k”isimli ürüne ait reklamlarda, Tar›m veKöyiflleri Bakanl›¤›’n›n 22 Mart 2006 tarihve 9138 say›l› görüfl yaz›s›ndan, an›lanürünün bilefliminde do¤ala özdefl f›nd›karomas› olmas›na ra¤men ürüne f›nd›kl›izlenimi verildi¤inin anlafl›ld›¤›; Bu duru-mun, 4077 say›l› Kanun'un 4822 say›l› Ka-nun'la de¤iflik 16nc› maddesi hükmüneayk›r› oldu¤una, reklam veren Atlas G›daSan. ve Tic. A.fi. hakk›nda 50.012,20-YTL idari para cezas› ve durdurma ce-zas› verilmesine karar verilmifltir.

Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› Reklam Kurulu TDB ve diflhekimi odalar› taraf›ndan yap›lan baflvurular›de¤erlendirerek üç ürünün reklam›n› durdurdu. Kurul, söz konusu firmalar› ayr›ca para cezas›yla da

cezaland›rd›. Kurulun kararlar›n› afla¤›da yay›ml›yoruz.

Reklam Kurulu’ndan TV reklamlar›na ceza

TDBToplum A¤›z Difl Sa¤l›¤› Ko-misyonu 30 A¤ustos 2006

günü toplanarak Sa¤l›¤› GelifltirenOkullar Projesi baflta olmak üzere sür-dürülen çal›flmalar› de¤erlendirdi. Ko-misyon sorumlusu Tar›k ‹flmen ve Ko-misyon üyeleri Zerrin Küpçü, AytenY›ld›r›m, Kevser Cüre, Güler Sel, Hedi-ye Sözer, Hüseyin Tunç, Esra Özatay veSultan Yavuzer’in yer ald›¤› toplant›yaBursa Diflhekimleri Odas› ad›na Meh-met Ayd›n ve Antalya DiflhekimleriOdas› ad›na fiahender Çengil de kat›ld›-lar. TDB Genel Baflkan› Celal KorkutY›ld›r›m ve ‹stanbul Üniversitesi Diflhe-kimli¤i Fakültesi Toplum A¤ız DiflSa¤lı¤ı Bilim Dalı Baflkanı Prof.Dr. ‹nciOktay da toplant›da haz›r bulundular.Toplant›n›n bafl›nda Celal Y›ld›r›m,TDB’nin ve Komisyonun çal›flmalar›ylailgili k›sa bir konuflma yapt›. Prof.Dr.‹nci Oktay da “Sa¤l›¤› Gelifltiren Okul-lar Projesi”yle ilgili geliflmeleri aktard›.

Üzerinde dört y›ld›r çal›fl›lan projeninson aflamaya geldi¤i, önümüzdeki e¤i-tim y›l›nda pilot olarak KKTC’de baflla-nacak e¤itimin Türkiye’de de Sa¤l›k Ba-kanl›¤› Ana Çocuk Sa¤l›¤› ve Aile Plan-lama Genel Müdürlü¤ü, Milli E¤itimBakanl›¤› ‹lkö¤retim Genel Müdürlü¤ü

ve TDB ortakl›¤›yla uygulanmas› konu-sunda prensip anlaflmas›na var›ld›¤› ak-tar›ld›. 22 Kas›m’a kadar projenin star-t›n›n verilece¤ini aktaran Prof.Dr. Ok-tay’›n sunumundan sonra Komisyonunyapmas› gerekenler ve di¤er etkinliklergörüflüldü.

Toplum A¤›z Difl Sa¤l›¤› Komisyonu topland›

‹nsan sa¤l›¤›ndan tasarruf olmaz!

U ak sahiplerinin (bir sosyal güvenlikkurulufluna mensup olanlar ile ye-

flil kart sahibi kifliler) ve bunlar›n bak-makla yükümlü olduklar› kiflilerin sa¤-l›k harcamalar›yla ilgili 2006 Y›l› TedaviYard›m›na ‹liflkin Uygulama Tebli¤i 29Nisan ve 31 May›s 2006 tarihlerinde ya-y›mlanm›flt›. Buna ek olarak Maliye Ba-kanl›¤›’n›n 1 Temmuz 2006 tarihli Res-mi Gazete’de yay›nlanarak yürürlü¤egiren Tedavi Yard›m›na ‹liflkin Uygula-ma Tebli¤i ile sa¤l›k harcamalar›nda ba-z› k›s›tlamalara gidildi.IMF’nin “sa¤l›kta tasarruf yap›n” tali-mat›na çözüm olarak bulunan “sa¤l›ktatasarruf” tebli¤inin yay›nlanmas› üzeri-ne Türk Diflhekimleri Birli¤i biraç›klama yaparak insan sa¤l›¤›ndantasarruf edilemeyece¤ini ifade etti. TDB’nin aç›klamas› flöyle:

Tasarruf Ad›na Sa¤l›k Hizmetlerinde KarmaflaSa¤l›k harcamalar›nda yaflanan art›flaçözüm olarak, Maliye Bakanl›¤› taraf›n-dan haz›rlanan ve Resmi Gazete’de ya-y›nlanarak yürürlü¤e giren Bütçe Uygu-lama Tebli¤i ile, IMF’nin ‘sa¤l›kta tasar-ruf yap›n’ talimat› hayata geçirilmekte-dir.Hiçbir bilimsel temele dayanmayan birortalama fatura hesab›yla oluflturulanbu paket fiyat uygulamas›, kaliteli sa¤-l›k hizmetlerini ortadan kald›rmakta,ödeme gücü olmayan vatandafllar› çare-siz b›rakmaktad›r.Tasarruf politikalar›, insan sa¤l›¤›ndanvazgeçerek yap›lamaz. Gelinen nokta-da, Türkiye’de sa¤l›k hizmeti almak ar-t›k bir lüks olmufltur. Hiçbir koflulda,insan hayat›na iliflkin hizmetlerde her-

hangi bir tasarrufa gidilmesi ve k›s›tla-ma yap›lmas› söz konusu olmamal›d›r.Tasarruf ad›na yap›lacak uygulamalar-daki çeflitli zorluklar, hastalar›n hekimeve tedaviye erifliminde ç›kar›lacak en-geller, uzun vadede daha fazla hastal›-¤›n ortaya ç›kmas›na neden olacak vesa¤l›ks›z bir toplum ortaya ç›kacakt›r.Yap›lmas› gereken; gereksiz harcamala-r›n önlenerek, hekim eme¤inin korun-mas› ve hizmetin hasta sa¤l›¤›n› koru-maya yönelik olarak güçlendirilmesidir.Bu noktada Hükümet, halk›n genel sa¤-l›¤›n› etkileyen, hastalar›n sa¤l›k hiz-metlerine eriflmesini engelleyen ve sa¤-l›k kurulufllar›n› sa¤l›k hizmeti ürete-meyecek hale getiren bu uygulamadanvazgeçmeli; bilimsel kriterlere uygunmaliyet analizi yaparak, hizmet bedelle-rini belirlemelidir.

Maliye Bakanl›¤›’n›n 1 Temmuz tarihli ‘sa¤l›kta tasarruf’ genelgesi üzerine Türk Diflhekimleri Birli¤i bir

aç›klama yapt› ve IMF direktifleriyle insan sa¤l›¤›ndan vazgeçerek tasarruf yap›lamayaca¤›n› belirtti.

TDB Toplum A¤›z Difl Sa¤l›¤› Komisyonu 30 A¤ustos 2006 günü toplanarak Sa¤l›¤› Gelifltiren OkullarProjesi baflta olmak üzere sürdürülen çal›flmalar› de¤erlendirdi.

TDB ’nin web sitesi www.tdb.org.tr’de uzunca bir sü-redir Diflhekimi Ara bafll›¤› alt›nda diflhekiminin

ismi girilerek bilgilerine ulafl›labiliyordu. Yurttafllar›n ve ülke-mizde bulunan yabanc›lar›n diflhekimine ulaflmalar›n› kolay-laflt›rmak amac›yla geçti¤imiz günlerde bu uygulama geniflle-tildi. Art›k il ve ilçe ad› girerek orada bulunan tüm diflhekim-lerinin isim ve telefonlar›na ulafl›lmas› mümkün olacak.Uygulama sayesinde bir yandan haks›z rekabetin önlenmesihedeflenirken bir yandan da Türkiye’de bulunan T.C. uyruk-lular›n ve yabanc›lar›n ticari olarak bu ifli yapan arac›lara bafl-vurmak zorunda kalmalar›n›n da önüne geçilmifl olacak.

DiflhekimineInternetten ulafl›labilecekHastalar›n bulundu¤u il ve ilçelerdeki diflhekimlerinin listesine TDB’nin web sayfas›ndan ulaflabilmesini sa¤layan uygulama çal›flmaya bafllad›.

Milletvekillerine implant ayr›cal›¤›

M illetvekilleri, eski milletvekilleri,d›flar›dan atanan bakanlar ve bun-

lar›n bakmakla yükümlü olduklar› ailefertleri, TBMM Difl Klini¤i’nde, resmive özel sa¤l›k kurumlar›nda difl tedavi-lerini yapt›r›labiliyor. Ayr›ca heyet ra-poruyla, protez yap›m›na destek ama-c›yla, her çenede iki ve belli koflullardada üç implant bedeli TBMM taraf›ndanödeniyordu. 30 Temmuz günü Radikal Gazetesi’ndeyay›mlanan ‹smet Demirdö¤en imzal›haberde AKP Genel Baflkan Yard›mc›s›Nükhet Hotar Göksel'in implant tedavi-si faturas›n›n bedelinin yönetmeli¤inöngördü¤ü koflullara uymad›¤› ve s›n›r-lar› aflt›¤› gerekçesiyle TBMM taraf›n-dan ödenmemesi ve konuyla ilgili ya-

k›nmalar üzerine TBMM Baflkanl›k Di-van›’n›n toplanarak, tedavi yönetmeli-¤inde de¤iflikli¤e gitti¤ini, 21. madde-deki s›n›rlamalar› kald›rd›¤›n› ve her çe-ne için alt› implant yap›labilmesine ola-nak sa¤land›¤›n› belirtti. Demirdö¤en ayr›ca, yönetmeli¤in yü-rürlü¤e girmesi için Baflbakanl›¤a gön-derilirken, yay›mlan›ncaya kadar kamu-

oyuna yans›mamas› için de gizli tutul-du¤unu iddia etti. Bilindi¤i gibi TDB Asgari Ücret Tarife-sinde bir implant›n bedeli 850 YTL.(Bufiyata implant malzemesi dahil de¤il.) Yönetmelik de¤iflikli¤iyle milletvekille-rinin difl tedavilerinde yeni olanaklarsa¤land›¤›n› belirten Demirdö¤en, yaz›-s›nda Maliye Bakanl›¤›'n›n 2006 Y›l›Bütçe Uygulama Talimat›'yla çal›flanla-r›n tedavi hakk›n›n k›s›ld›kça k›s›ld›¤›-na, ayn› flartlarda implant yap›lmas› ge-reken çal›flanlara 90-120 YTL ödeme ya-p›ld›¤›na ve 2007 y›l› bafl›nda yürürlü¤egirecek Sosyal Güvenlik ve Genel Sa¤-l›k Sigortas› Yasas›'ndaysa implant be-dellerinin tümüyle kapsam d›fl› b›rak›l-d›¤›na dikkat çekti.

30 Temmuz 2006 tarihli Radikal Gazetesi’nde yay›mlanan habere göre milletvekilleri ve bakmakla yükümlü oldu¤u kiflilere yap›lacak implant say›s› art›yor.

Sa¤l›k Bakanl›¤› Ana Çocuk Sa¤l›¤› ve Aile Planlama-s› Genel Müdürlü¤ü’nce 11 Temmuz 2006 tarihinde

yap›lan “Koruyucu Diflhekimli¤i Bilim Kurulu” toplant›-s›na Türk Diflhekimleri Birli¤i’ni temsilen DiflhekimiZerrin Küpçü kat›ld›.0-6 yafl çocuklar›n difllerinde koruyucu uygulamalar bafl-l›k metin üzerinde çal›flmaya devam edilen toplant›dagörüflülen konular ve al›nan kararlar flunlar:• 0-6 yafl çocuklara yönelik sa¤l›k okur yazarl›¤› olufltur-

mak amac›, kampanya biçiminde yürütülmesi düflünül-mektedir.

• Davran›fl de¤iflikli¤ini hedefleyen projenin pilot uygu-lama biçiminde yürütülmesi uygun bulundu. Uygula-ma Prof.Dr. ‹nci Oktay taraf›ndan yürütülecektir.

• Koruyucu Diflhekimli¤i Bilim Kurulu’nun bir sonrakitoplant›s› 29 Eylül 2006 tarihinde yap›lacak olup, top-lant›dan önce yap›lacak olan çal›flmalar elektronik or-tamda grup üyeleri aras›nda paylafl›lacakt›r.

Koruyucu Diflhekimli¤i Bilim Kurulu topland›“Koruyucu Diflhekimli¤i Bilim Kurulu” toplant›s›na Türk Diflhekimleri Birli¤i’ni temsilen Diflhekimi Zerrin Küpçü kat›ld›.

U flak Diflhekimleri Odas›, Genel Sa¤-l›k Sigortas› ve Kamunun muaye-

nehanelerden hizmet al›m›yla ilgili birbilgilendirme toplant›s› düzenledi. Top-lant›ya TDB Merkez Yönetim Kuruluüyesi Tümay ‹mre de kat›ld›.Genel Sa¤l›k Sigortas› ve Kamunun

muayenehanelerden hizmet sat›n alma-s›yla ilgili meslektafllar›m›z› bilgilendir-mek ve çeflitli alternatif fikirler üretmekamac›yla düzenlenen toplant›da çeflitlimeslek sorunlar› da ele al›nd› ve görüflal›flveriflinde bulunuldu. GSS ve Kamu-nun muayenehanelerden hizmet al›-

m›yla ilgili geliflecek süreçte izlenmesigereken yol hakk›nda de¤erlendirmeleryap›ld›. Bütün bu de¤erlendirmelersonunda, öncelikli hedef olarak mesle-¤imizin sayg›nl›¤›n› yitirmeden tam birbirliktelik içinde hareket edilmesi görü-flünde birleflildi.

B al›kesir Diflhekimleri Odas›’ndanal›nan bilgiye göre geçti¤imiz aylar-

da Bal›kesir merkezinde bir diflhekimimuayenehanesine baflvuran bir hasta-n›n tedavi sonras›nda protezin kullan›-m›yla ilgili flikayetlerinin giderilmesiiçin söz konusu diflhekiminin muaye-nehanesine birkaç defa daha gitti¤i vebu süreçte, kendisine protezi yapan veher gitti¤inde ilgilenen kiflinin diflheki-mi olmad›¤›n› fark etti¤i ö¤renildi. Hastan›n daha sonra Cumhuriyet Sav-c›l›¤›’na flikayette bulunmas› ve kendi-sine protezi yapan kifli ve diflhekimihakk›nda dava açmas›n›n ard›ndan da-va sürecinde difl protezi yapan kiflininmuayenehane sahibi diflhekiminin ka-y›npederi oldu¤u ve baflka hastalara dabakt›¤› anlafl›ld›. Cumhuriyet Savc›l›¤›,

diflhekimi hakk›nda görevsizlik karar›verdi ve dosyay› ‹l Sa¤l›k Müdürlü-¤ü’ne gönderdi. Cumhuriyet Savc›l›¤›n›n görevsizlik ka-rar›nda, diflhekiminin muayenehanesi-ni yetkisi olmayan kifliye açt›¤› ve çal›fl-mas›na izin verdi¤i tespiti yap›ld›. ‹lSa¤l›k Müdürlü¤ü’nün dosyay› Bal›ke-sir Diflhekimleri Odas›’na göndermesi

üzerine Oda Yönetim Kurulu diflhekimihakk›nda yapt›¤› ilk inceleme ve disip-lin soruflturmas› sonucunda dosyay› Di-siplin Kuruluna sevk etti ve DisiplinKurulu da diflhekimine bir ay meslek-ten geçici al›konma cezas› verdi. TDBYüksek Disiplin Kurulu’nun bu cezay›onaylamas› üzerine söz konusu diflhe-kiminin muayenehanesi 17 Temmuz2006 tarihinde Bal›kesir DiflhekimleriOdas› yetkili kurulu taraf›ndan kapat›l-d›. ‹lgili yönetmelik maddesi gere¤ince difl-hekimi, kapat›lan muayenehanesini biray süresince açamayacak ve bir ay içer-sinde mesle¤ini Oda bölgesinde icraedemeyecek.Söz konusu sahte diflhekimi hakk›ndaaç›lan dava ise halen sürüyor.

Bal›kesir’de muayenehanesinde sahte diflhekimi çal›flt›rd›¤› belirlenen birdiflhekimine bir ay meslekten men cezas› verilerek muayenehanesi mühürlendi.

Diflhekimine meslekten geçici al›konma cezas› verildi

Uflak’ta GSS toplant›s›

Uflak Diflhekimleri Odas›, Genel Sa¤l›k Sigortas› ve Kamunun muayenehanelerden hizmet al›m›yla ilgili

bir bilgilendirme toplant›s› düzenledi. Toplant›ya TDB Merkez Yönetim Kurulu üyesi Tümay ‹mre de kat›ld›.

AIDS , sar›l›k ve tüberküloz gibibulafl›c› hastal›klar›n yan›

s›ra, standartlara uygun olmayan vekanserojen etkisi olan materyalleri has-talara kullanarak tedavisi son derecezor hastal›klara sebep olan sahte diflhe-kimleri, art›k topluma verdikleri zarar-lar›n karfl›l›¤›n› hak ettikleri cezalaraçarpt›r›larak ödüyor.Diflhekimli¤i e¤itimi almadan diflhe-kimli¤i yapmaya çal›flanlar›n önüne ge-çen 5181 say›l› kanun, sahte diflhekim-lerinin faaliyetleriyle mücadelenin en

önemli aya¤›n› oluflturuyor.Bu ba¤lamda sahte diflhekimleriyle mü-cadelede önemli bir karar daha verildi.Isparta Yalvaç Asliye Ceza Mahkemesi,sahte diflhekimli¤i yapan N.G.Ç’in,1219 say›l› Tababet ve fiuabat› Sanatla-r›n›n Tarz› ‹cras›na Dair Kanun’un5181 say›l› kanunla de¤iflik 41. madde-si gere¤ince cezaland›r›lmas›na kararverdi.Mahkeme, diflhekimli¤i diplomas› ol-mad›¤› halde diflhekimli¤i mesle¤ini ic-

ra etti¤i, difl çekimi ve protez yapt›¤› fla-hitler arac›l›¤›yla tespit edilen, ayr›cadiflhekimli¤i diplomas› olmad›¤› haldeinternette kendisini protez uzman›doktor olarak tan›tarak sayfa açt›¤› be-lirlenen N.G.Ç’nin eylemine uyan,5181 say›l› kanunla de¤iflik 41. madde-si gere¤ince takdiren 2,5 y›l hapis ve833.000 YTL para cezas› ile cezaland›-r›lmas›na ve diflhekimli¤i mesle¤indekullan›lan araç ve gereçlerine el konul-mas›na karar verdi.

Isparta Yalvaç Asliye Ceza Mahkemesi difl çekimi ve protez yapt›¤› flahitler

arac›l›¤›yla tespit edilen ve internette kendisini protez uzman› doktor olarak tan›tan

bir sahte diflhekimine 2,5 y›l hapis ve 833.000 YTL para cezas› verdi. Ayr›ca kulland›¤›

araç ve gereçlerine de el konuldu.

Sahte diflhekimleriylemücadelede önemli karar..

Edirne Diflhekimleri Odas›, TTB, TMMOB, ADD, D‹SK,KESK, E⁄‹T‹MSEN ve DYP ‹l Teflkilat›, 4 A¤ustos 2006 tarihinde PTT Binas›n›n önünde yapt›klar› ortak bas›naç›klamas›yla ‹srail'in Lübnan'da giriflti¤i iflgali ve sivillerihedef alan sald›r›lar›n› k›nad›lar. Bas›n aç›klamas›na çoksay›da Edirneli de kat›larak destek verdi.

Edirne DiflhekimleriOdas›’ndan ‹srailsald›r›s›na k›nama

Meslektafl›m›z›n katilleri yakaland›S on günlerde artan fliddet olay-

larının son kurbanı bir diflheki-mi oldu. ‹zmir’de mesle¤ini sürdü-ren diflhekimi Zekiye Gökflin, vah-fli bir cinayete kurban gitti. Türk Diflhekimleri Birli¤i taraf›n-dan olayla ilgili yap›lan aç›klama-da Türkiye’de gelir adaletsizli¤ininve yoksulluk oranının artması; göçnedeniyle büyük kentlerde oluflankontrolsüz yapılaflma ve iflsizlikolgusu, gelecek kaygısı, kültürelyozlaflma ve yabancılaflman›n top-lumdaki fliddet olaylarının art-

masına neden oldu¤u belirtilereksiyasi iktidarın toplumsal cinnetevaran fliddet olaylarının temelindeyatan sorunlar›n önüne geçmekiçin gerekli tedbirleri bir an öncehayata geçirmesi gerekti¤i ifadeedildi.TDB, olayı fliddetle kınayarak ci-nayetin faalinin/faillerinin bir anönce yakalanması için Emniyetgüçlerinin harekete geçmesini is-tedi. Dergimiz bask›ya haz›rland›-¤› s›rada katilin ve iki suç orta¤›-n›n yakaland›¤› haberi al›nd›.

A ntalya Diflhekimleri Odas›’n›n ikiy›l boyunca yürüttü¤ü çabalar so-

nuçlar›n› verdi ve Türkiye’de ilk kez birdiflhekimi odas› ISO 9001 Kalite Yöne-tim Sistem Belgesi almaya hak kazand›.Antalya Diflhekimleri Odas› yaklafl›k750 üyesiyle Türkiye’deki dördüncü bü-yük diflhekimleri odas› olarak çal›flma-lar›n› sürdürüyor. Yak›n zamanda flehir nüfusuyla birlikteüye say›s›n›n da h›zla artmas› berabe-rinde çeflitli sorunlar getirince Oda Bafl-kan› Rukselan Selek’in önerisiyle KaliteYönetim Sistemi kurma yönünde çal›fl-malar bafllad›.2005 y›l› Nisan ay›nda bafllayan e¤itimçal›flmalar›n›n zorlu¤u ve ciddiyetinigörünce biraz ürktüklerini belirten OdaYönetim Kurulu üyeleri, yine de Kas›m2005’teki 20. kurulufl y›ldönümüne ye-tifltirmek için çok çabalad›klar›n› ve bu-nu baflard›klar› için çok mutlu oldukla-r›n› vurgulad›lar.TSE taraf›ndan en ince ayr›nt›s›na ka-dar denetlenen çal›flmalar sonras›ndaTSE taraf›ndan belge al›nmas›na engel

olacak bir aksakl›k tespit edilmedi¤in-den 10 Kas›m 2005 tarihinde AntalyaDiflhekimleri Odas›’n›n Kalite YönetimSistem Belgesi almaya hak kazand›¤›aç›kland›.

Toplum a¤›z difl sa¤l›¤› çal›flmalar›Antalya Diflhekimleri Odas› ToplumA¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Komisyonu da top-luma yönelik çal›flmalar›n› sürdürüyor.Komisyonun son iki y›ldaki çal›flmala-r›nda toplam 113 okulda 81.662 ö¤ren-ciye ulafl›ld›, bu çal›flmalar s›ras›nda ta-mam› sponsor kaynaklar› kullan›larak

temin edilen 52.000 adetdifl f›rças› ve macunu da-¤›t›ld›.Antalya Valili¤i’nin ciddi

deste¤inin yan› s›ra beledi-yelerin ve hay›rsever vatan-

dafllar›n da katk› yapt›¤› çal›flmalaryerel bas›n, radyo ve TV kanallar›ndada yer ald›.Oda, Antalya Büyükflehir Belediyesi ilebirlikte ö¤retim y›l› boyunca bir okul et-kinli¤i gerçeklefltiriyor. Her hafta bir il-kö¤retim okuluna gidilerek okulda a¤›zve difl sa¤l›¤›yla ilgili bilgilendirme yap›-l›p f›rça ve macun da¤›t›l›yor.Ayr›ca Antalya Sosyal Hizmetler Mü-dürlü¤ü’yle birlikte yine y›l içerisindeayda bir kez olmak üzere Sosyal Hiz-metler Çocuk Esirgeme Kurumu yurtla-r› baflta olmak üzere huzurevleri, sevgiköyü gibi kurumlarda da çal›flmalar sü-rüyor.Antalya Diflhekimleri Odas› YönetimKurulu aç›klamas›nda zengin bir gönül-lü diflhekimi kadrosu olmas›yla gururduyduklar› belirtilerek komisyonun gö-reve bafllad›¤› günden itibaren ay›rd›k-lar› zaman ve emekle çal›flmalar›üyelerine teflekkür edildi.

Antalya Diflhekimleri Odas› ISO 9001 belgesi ald›

Antalya Diflhekimleri Odas›’n›n iki y›l boyunca yürüttü¤ü çabalar sonuçlar›n› verdi ve Türkiye’de ilk kezbir diflhekimi odas› ISO 9001 Kalite Yönetim Sistem Belgesi almaya hak kazand›.

Antalya Diflhekimleri Odas› Toplum A¤›z Difl Sa¤l›¤› Komisyonu Çaltepe köyünde yap›lan bir e¤itim çal›flmas› s›ras›nda.

Hepatit B afl›s›n› yapt›rd›n›z m›?

B ir meslektafl›m›zBursa’da bir t›p

merkezinde sözlefl-meli olarak çal›fl-mak için baflvurudabulunur. Kendine aitmalzemeleri kurmakve masraflar› düflüldüktensonra net kar›n %30’unu Mer-keze vermek üzere sözleflmeyaparak 14 Temmuz 2005 tari-hinde çal›flmaya bafllar. AncakT›p Merkezi’nin sürekli el de-¤ifltirmesi ve sa¤l›k müdürlü¤ütaraf›ndan s›k s›k kapat›l›p aç›l-mas›, uygun bir çal›flma ortam›yaratmad›¤›ndan ayr›l›p kendimuayenehanesini açmak ister.Diflhekimi, yap›lan protokoleuygun olarak 2006 Temmuzbafl›nda sözleflmeyi tek tarafl›feshederek 20 gün sonra malze-melerini toplayaca¤›n› Merkezebildirir. Yeni açaca¤› muayenehaneyihaz›rlay›p 20 Temmuz’da Mali-ye’ye baflvurur. Kendi ad›na fa-tural› olan ve T›p Merkezindebulunan malzemeleri de Mali-ye’de demirbafl olarak kay›t al-t›na al›n›r. Söz verilen 20 gün-lük süre doldu¤unda malzeme-lerini almak için kiralad›¤› biraraçla T›p Merkezine gider.Diflhekimini bir sürpriz bekle-mektedir. fiirket müdürü mal-zemeleri göndermek istemez vemalzemelerin diflhekimi tara-f›ndan t›p merkezine devredil-di¤ini belirten bir belge göstere-rek polis ça¤›r›r. Eflyalar› araç-tan indirilerek T›p Merkezinekonur. Bunun üzerine diflhekimi yarg›-ya baflvurur. Bu arada cihazlaradava sonuna kadar ihtiyati ted-bir konup yediemin olarak ken-disine verilmesini ister. Mahke-me, yediemin olarak T›p Mer-kezi temsilcisini tayin eder ve

malzemeler Merkezdekal›r. fiirket müdürü-nün gösterdi¤i bel-genin alt›ndaki im-zalar›n da kriminal

polis laboratuvar›ndayap›lan incelemelerin-

de diflhekimine ait olmad›-¤› ve taklit edilerek at›ld›¤› tes-pit edilir.Tüm bu yaflananlardan sonradiflhekimi, meslek örgütünebaflvurmas›n›n do¤ru alaca¤›n›düflünmesiyle “Muayenehaneaçmak için tüm belgelerimi ta-mamlad›m. Cihazlar›m olmad›-¤› için hiçbir ifllem yapam›yo-rum ve günlük zararday›m.Hastalar›ma vermifl oldu¤umrandevular› iptal etmekteyim.Tek geçim kayna¤›m diflhekim-li¤i mesle¤imi icra edememek-teyim. Cumhuriyet savc›l›¤›nave Hukuk Mahkemesine baflvu-rarak flikayette bulundu¤um fla-h›s ve t›p merkezi hakk›nda ge-re¤inin yap›lmas›n› ...” diyerekBursa Diflhekimleri Odas›’nabaflvurur.Oda; malzemelerin mülkiyetiy-le ilgili diflhekimi ve T›p Merke-zi aras›ndaki anlaflmazl›¤›nmahkemeye intikal etti¤ini be-lirterek “...an›lan diflhekimli¤iaraç gereçlerini kullanarak diflsa¤l›¤› hizmeti vermek üzereMüdürlü¤ünüze yap›lacak ça-l›flma ruhsat› baflvurular›n›nmülkiyet anlaflmazl›¤› çözülenekadar bekletilmesi yerinde ola-ca¤› düflünülmektedir.” ifadele-riyle durumu ‹l Sa¤l›k Müdürlü-¤ü’ne bildirir. Son y›llarda poliklinik ve mer-kezlerin ço¤almas›yla birliktebu tür olaylara s›k rastlar olduk.Meslektafllar›m›z›n ma¤dur ol-mamalar› için benzeri durum-larda daha dikkatli olmalar›n›öneriyoruz.

Diflhekiminin ma¤duriyeti

Bursa’da bir meslektafl›m›z›n bafl›ndan geçen veafla¤›da özetledi¤imiz süreç, meslektafllar›m›z›n iflanlaflmalar›nda daha dikkatli olmalar› gerekti¤ini

düflündürüyor.

Oda bedelleri YTL cinsindendir.* Girifl Cuma ö¤le yeme¤i ile yap›lacakt›r.** Girifl Perflembe ö¤le yeme¤i ile yap›lacakt›r.

1 6 .Uluda¤

Sempozyumu

Bursa Diflhekimleri Odas›

15-17 Aral›k 2006

15-16-17 1 4 - 1 5 - 1 6 - 1 7

KAYIT BEDELLER‹ ARALIK 2006 ARALIK 2006 C - C T S - P Z * P R - C - C T - P Z * *

Tek Kiflilik Odada Bir Kifli 320.- 4 8 0 . -

‹ki Kiflilik Odada Bir Kifli 2 3 8 . - 3 5 7 . -

Üç Kiflilik Odada Bir Kifli 2 2 4 . - 3 3 6 . -

Dört Kiflilik Odada Bir Kifli 2 0 0 . - 3 0 0 . -

7-12 Yafl 1 2 0 . - 1 8 0 . -

0-6 Yafl Ü c r e t s i z Ü c r e t s i z

Baflvuru ve ayr›nt›l› bilgi için:Bursa Diflhekimleri Odas›Aktarhüssam M. De¤irmen S. 9/B 16050 BURSATel : 0224 222 69 69-221 30 39 Fax : 0224 223 53 39Web : www.bursadishekimleriodasi.org e-mail : bdo@ttnet.net.tr

info@bursadishekimleriodasi.orguludag@bursadishekimleriodasi.org

Son Baflvuru: 20 Kas›m 2006SDE Puan› için baflvuru yap›lacakt›r

Kartanesi Otel’de 2 gün 2 gece herfley dahil Konaklama (Aç›k Büfe) Hoflgeldiniz kokteylifiarap-sucuk partisiCafe-break, havuz, ö¤le ve akflam yemeklerinde alkollü alkolsüz içecekler, gün boyu barlarda yerli alkollü ve alkolsüz içecekler, Fitness center, sauna, aç›k jakuzi, squash, mini club, sinema.Diflhekimi kat›l›mc›lara çanta ve kat›l›m belgesi

Bursa Diflhekimleri Odas›'n›n geleneksel konukseverli¤i eflli¤inde

Adana’da Genel Sa¤l›k Sigortas›sonras› a¤›z difl sa¤l›¤› hizmetleri-nin durumu ve muayenehanelerdenhizmet al›nmas›na yönelik olarakbir dizi giriflimde bulundunuz. Bun-lardan biraz bahseder misiniz?Milletvekilleriyle, parti il baflkanlar›ylagörüfltük, bizzat iflyerlerine giderek.Adana milletvekillerinden AKP’li ÖmerÇelik, Abdullah Çal›flkan, Vahit Kiriflçi,Ziyaettin Ya¤cı, Zeynep Tekin Börü,Recep Garip, Abdullah Torun, Ali Kü-çükayd›n, Atilla Baflo¤lu ve CHP’liU¤ur Aksöz, Gaye Erbatur, TacidarSeyhan, Kemal Sa¤ ve Ziya Yergök ilegörüfltük. Ayr›ca Osmaniye’de AKP,

CHP, DYP ve Anavatan’›n il baflkanla-r›yla görüflme yapt›k. Bu görüflmelerde31 May›s 2006 tarihinde ç›kan ve2007’de yürürlü¤e girecek olan GSSKanununun sa¤l›kl› bir flekilde iflleye-bilmesi için kurulacak komisyonlardaTDB’nin de olmas› gerekti¤ini anlatt›k.Özel ve kamu sa¤l›k kurulufllar›ndanhizmetlerin al›m›nda çabukluk ve iyikontrolün yap›lmas›n› istedik. Diflhe-kimlerinin %85’i özel muayenehaneler-de çal›flt›¤›ndan muayenehanelerdenhizmet sat›n al›nmas› için TDB ile otu-rup konuflulmas› gerekti¤ini ifade ettik.Asgari Ücret Tarifesi’nin biraz afla¤› çe-kilmesi, Bütçe Uygulama Talimat› be-dellerinin de art›r›larak bir ortak payda-n›n bulunmas› gerekti¤ini vurgulad›k.Parti il baflkanlar›na da görüfllerimizianlatt›k ve bu görüfllerimizi onlar›n damilletvekillerine anlatmalar›n› istedik.Özellikle AK Parti’nin il baflkan› Musta-fa Attaro¤lu ‘Bana bir metin sunun, bumetni ben orada de¤erlendireyim’ de-yince milletvekillerine verdi¤im metnionlara da verdim. ‹yi bir çal›flma yapt›k.

Sahte diflhekimlerine yönelik olarakda baz› görüflmeleriniz oldu galiba?Evet, Adana Emniyet Müdürü’nü ziya-ret ederek sahte diflhekimlerine yap›-lan bask›nlarda gönderdi¤imiz diflhe-kimlerinin iyi korunmas› ve güvenli¤iniyi sa¤lanmas›n› temin etmek gerekti¤i-ni söyledik. Çünkü daha evvel yaflad›¤›-m›z olaylar var. Emniyet müdürü de bi-ze ‘bask›nlardan önce bize telefon etti-¤inizde ben size ekibi hemen derhal ç›-kart›r›m’ fleklinde güvence verdi. Sonzamanlarda yapt›¤›m›z bask›nlarda çokolumsuz fleyler cereyan etmedi ama bizher halükarda herhangi bir fley olur dü-flüncesiyle gönderdi¤imiz arkadafllar›-m›z›n can güvenli¤ini sa¤lamak amac›y-la bir uyar›da bulunduk.

Bu çal›flmalarda TDB’yle koordinas-yon kuruyor musunuz?Tabii ki. Bu görüflmelerden sonra AKPAdana Milletvekili Prof.Dr. Vahit Kirifl-çi Odam›z› ziyaret etti. ‹l ve ilçe yöneti-minden dokuz kiflilik bir grup olarak

Adana Diflhekimleri Odas› Baflkan› As›m Savafl:

‘Çal›flmalar TDB’yle koordinasyon halinde yürümeli’

Adana Diflhekimleri Odas› Baflkan› As›m Savafl ve Genel Sekreter Mustafa Bilgilio¤luEmniyet Müdürlü¤ü’nü ziyaretleri s›ras›nda

GSS sürecinde muayenehanelerden hizmet al›nmas›n›n hayata geçirilebilmesi için diflhekimi odalar›n›n bölgelerindeki faaliyetleri sürüyor. Adana Diflhekimleri Odas› da geçti¤imiz haftalarda bu do¤rultuda bir dizi giriflimde bulundu. Oda Baflkan› As›m Savafl’tanbu çal›flmalar hakk›nda bilgi ald›k.

geldiler. Bu çal›flmalar›m›z›n karfl›l›¤›n-da flunu gördük ki, insan bilmedi¤inindüflman›d›r. Bilmesi için gidip aktarma-s› laz›m, iletiflim kurmas› laz›m. Buradae¤er Birli¤i desteklemek ve Birli¤in güç-lü olmas›n› sa¤lamak istiyorsak yapaca-¤›m›z çal›flmalardan Birlik’i haberdaretmemiz ve Birlik’in de o organizasyon-lar› de¤erlendirerek görüflmeler yapma-s› laz›m ki birlikten kuvvet do¤sun. Ay-r› yaklafl›mlar olabilir, bunlarda da bir-birimizi incitmeden her fleyi ortaya ko-yarak, flapkam›z›n bitini ay›klay›p neti-ceye varmak mecburiyetindeyiz. Bizimmesle¤imiz Allah’›n yaratt›¤› en flereflivarl›k olan insan›n kendine hizmet et-mektedir. Bu hizmeti en güzel flekildegötürmek için de özellikle GSS’nin2007’de yürürlü¤e girdi¤i tarihten itiba-ren birbirimizi çok iyi kontrol etmemiz

ve Sa¤l›k Bakanl›¤›’nda da kontrol me-kanizmas›n›n iyi tespitini sa¤lamak la-z›m. ‹çimizde suistimale yeltenebilecek-leri de ay›klamam›z laz›m. Biz ay›kla-mad›¤›m›z taktirde toplum bize sahte-kar gözüyle bakar. Hiç kimseye de yap-t›¤› hatalarla diflhekimlerini töhmet al-t›nda b›rakma hakk› tan›mayal›m. Mes-lektafllar›m›n da hassasiyet göstermele-ri gerekir.

bizimle paylafl›r m›s›n›z?an›lar›n›z›Türkiye’de bilimsel diflhekimli¤inin 100. y›l› nedeniyle TDB ve ‹stanbul Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi taraf›ndan genifl kapsaml›

bir arfliv tarama çal›flmas› yürütülmektedir. Bu çal›flmaya katk›sa¤layabilecek her türlü belge, foto¤raf, resim, yaz› ya da an›ya ihtiyac›m›z var.

Arflivinizdeki bilgilerin genel hazinemizde de yer almas›n› isterseniz lütfen TDB’yi (0.312.435 93 94) ve ‹ÜDF’ni (0.212.414 25 65) aray›parfliv çal›flmas›na katk›da bulunmak istedi¤inizi belirtin.

NOT: Belgelerinizin dijital kopyalar› al›nd›ktan sonra orijinali en k›sa süre içerisinde size geri verilecektir.

!

Ortado¤u’da fiiddete Son‹stanbul Diflhekimleri Odas› 20 Tem-muz 2006 tarihinde ‹srail’in Lübnan veFilistin’e sald›r›lar›n› bir bas›n aç›kla-mas›yla k›nad›. ‹stanbul DiflhekimleriOdas› Yönetim Kurulu yapt›¤› aç›kla-mada Filistin ve Lübnan’da yaflananfliddetin bütün Ortado¤u’yu sarabilece-¤ine dikkat çekerek uluslararas› ve ulu-sal kamuoyunu Ortado¤u’da yaflananac›lara duyarl› olmaya ça¤›rd›. ‹stanbulDiflhekimleri Odas›’n›n içinde yer ald›-¤› Sa¤l›k Meslek Odalar› KoordinasyonKurulu da 21 Temmuz 2006 günü Hay-darpafla Numune Hastanesi’nin önün-de toplanarak ‹srail’in Lübnan ve Filis-tin’e sald›r›s›n› protesto etti. Devrimci ‹flçi Sendikalar› Konfederas-yonu D‹SK’in ‹srail’in Filistin ve Lüb-nan’a sald›r›lar›n› k›namak amac›yla 26

Temmuz 2006 tarihinde Taksim GeziPark›’nda yapt›¤› bas›n aç›klamas›na‹DO Baflkan› Mustafa Dü¤encio¤lu veYönetim Kurulu üyeleri, aktivistleriyleTDB Genel Baflkan› Celal Y›ld›r›m veGenel Sekreter Murat Ersoy da kat›ld›.

ABD ve ‹srail’i protesto mitinginde‹DO da yerini ald›20 A¤ustos 2006 tarihinde meslek oda-lar› ve sendikalar “ABD ve ‹srail’i Dur-dural›m” bafll›kl› bir miting düzenledi-ler. Sendikalar ve meslek örgütlerinind›fl›nda, sivil toplum kurulufllar› ve siya-si partilerin de kat›ld›¤› mitingde ‹stan-bul Diflhekimleri Odas› da yer ald›. Ka-d›köy Tepe Natilus, Haydarpafla Numu-ne Hastanesi ve Haydarpafla Gar›’n›nönünden yürüyüfle geçen kalabal›k kor-tej Kad›köy ‹skelesi’nde topland›. Mey-danda toplanan yaklafl›k yedi bin kifli‹srail’in Lübnan ve Filistin’e sald›r›lar›-n› protesto etti, Türkiye’nin Lübnan’aasker göndermemesini istedi.

Marmara Ü. Diflhekimli¤i Fakültesimezuniyet töreni yap›ld›2005-2006 dönemi Marmara Üniversi-tesi Diflhekimli¤i Fakültesi mezuniyettöreni 7 Temmuz 2006 tarihinde Harbi-ye Askeri Müzesi’nde gerçekleflti. Ö¤-

rencilerin d›fl›nda velilerin ve fakülteçal›flanlar›n›n da bulundu¤u törende s›-ras›yla, Fakülte Dekan› Prof. Dr. SelçukBasa ve Dekan Yard›mc›s› Yasemin Ku-lak Özkan birer konuflma yapt›. Dahasonra ‹stanbul Diflhekimleri Odas› ad›-na konuflan Baflkan Mustafa Dü¤enci-o¤lu genç meslektafllar›na etik kurallar-dan ayr›lmamalar›n› ö¤ütledi. Törendeyeni mezunlar, ‹stanbul DiflhekimleriOdas› Denetleme Kurulu Baflkan› Prof.Dr. Turhan Atalay’a Onur Ödülü verdi.

A¤›z ve difl sa¤l›¤› e¤itimleri‹stanbul Diflhekimleri Odas› ToplumA¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Komisyonu, Ça¤daflE¤itim Vakf›’n›n kursiyer ö¤rencilerineve velilerine 14 Temmuz 2006 tarihindea¤›z ve difl sa¤l›¤› e¤itimi düzenledi.E¤itmen Diflhekimi Kevser Üstün’ünkonuflmac› oldu¤u e¤itimde 30 ö¤rencive 12 veliye difl f›rçalaman›n önemi vebeslenmenin difl sa¤l›¤›na etkisi anlat›l-d›.

Sa¤l›k Meslek Odalar› Koordinasyonu toplant›s›‹stanbul Sa¤l›k Meslek Odalar› Koordi-nasyonu 9 A¤ustos 2006 tarihinde ‹s-tanbul Üniversitesi Baltaliman› SosyalTesisleri’nde yemekli bir toplant› yapt›.‹DO’nun organize etti¤i toplant›ya ‹DOBaflkan› Mustafa Dü¤encio¤lu, BaflkanVekili Kadir Ö¤üt, Genel Sekreter Ah-met Gürbüz, Yönetim Kurulu ÜyesiProf. Dr. Gamze Aren, Tar›k Tuncay,‹stanbul Tabip Odas› Baflkan› Prof.Dr.Özdemir Aktan, Genel Sekreteri Hüse-yin Demirdizen, ‹stanbul Eczac› Odas›Baflkan› Zafer Kaplan ve Yönetim Ku-rulu üyeleri, ‹stanbul Veteriner Hekim-ler Odas› Baflkan› Prof.Dr. Tahsin Yeflil-dere ve Oda Yönetim Kurulu üyeleri ol-mak üzere 19 kifli kat›ld›. Samimi birortamda gerçekleflen toplant›da, Sa¤l›kMeslek Odalar› Koordinasyonu’nunsekreteryas›n› yürüten ‹DO’nun önü-müzdeki dönemde de ayn› görevi sür-dürmesine, ayda bir kez toplant› yap›l-mas›na karar verildi. Sa¤l›k politikala-r›nda birlikte hareket edilmesi gerekti¤ikonusunda ortaklafl›ld›.

‹DO Yerel Ö¤renci Kolu davetlisiolarak ‹stanbul’a gelen ilk

ö¤renci grubunu oluflturan üç S›rbistan-l›, iki Bosna-Hersekli ve befl Macar ö¤-renci 19 Temmuz 2006 tarihinde ‹stan-bul Diflhekimleri Odas›’n› ziyaret etti.

Yurtd›fl›ndan gelen ö¤renciler kendi ül-kelerindeki diflhekimli¤i fakülteleri vediflhekimli¤i birlikleri hakk›nda ‹DOYönetim Kurulu’na bilgi verdi. BaflkanMustafa Dü¤encio¤lu da ‹DO ve çal›fl-malar› hakk›nda ö¤rencilere bilgi verdi.

De¤iflim Program›yla gelen ö¤renciler ‹DO’yu ziyaret etti

‹DO ‹srail’in Lübnan’› iflgalini protesto etti

‹stanbul Diflhekimleri Odas› iflgali protesto amac›yla bir bas›n aç›klamas› yapt› ve ‹stanbul’da yap›lan etkinliklerin tamam›nda yer ald›. ‹DO’nun mesleki aktiviteleri de sürüyor.

T ürk Tabipleri Birli¤i’nin 54. BüyükKongresi, 24-25 Haziran tarihlerin-

de, Ankara Üniversitesi T›p Fakülte-si’nde yap›ld›. Seçimlere Etkin Demok-ratik TTB ve Ulusal Hekim Dayan›flma-s› gruplar› kat›ld›. TTB’nin 451 delegesi-nin 420’sinin kat›ld›¤› seçimleri Etkin

Demokratik TTB Grubu adaylar› kazan-d›.Aç›l›fl konuflmalar›, Merkez Konseyi ça-l›flma, mali ve denetleme raporlar›n›nsunulmas›, tabip odas› temsilcilerininkonuflmalar›n›n yap›ld›¤› ilk günün ar-d›ndan ikinci gün merkez kurullar›n se-çimi yap›ld›. Seçim sonucunda yeni

Türk Tabipleri Birli¤i Merkez Konseyiflu isimlerden olufltu:Prof.Dr. Gençay Gürsoy, Ali Çerkezo¤-lu, Sinan Ad›yaman, Altan Ayaz, Mu-harrem Baytemur, Hülya Biriken, Nec-det ‹pekyüz, Erkan Kapakl›, OrhanOdabafl›, ‹skender Sayek, Mustafa Va-tansever.

Türk Tabipleri Birli¤i’nin 24-25 Haziran tarihlerindeyap›lan 54. Büyük Kongresi’nde yönetime Prof.Dr.Gençay Gürsoy baflkanl›¤›ndaki Etkin Demokratik TTB Grubu adaylar› seçildi.

Bu y›l 27.si ‹talya’n›n Floransaflehrinde düzenlenen ve orijinalad› ‘World Medical and Health

Games’ olan Dünya T›p Olimpiyat›’ndafutbol branfl›nda ülkemizi temsil edenSa¤l›k Çal›flanlar› Gençlik ve Spor Ku-lübüne ba¤l› DENTTÜRK futbol tak›m›Olimpiyatlarda 3. olup bronz madalyaalarak oyunlara damgas›n› vurdu.Anadolu Sa¤l›k Merkezi sponsorlu¤un-da ‹l Gençlik Spor Müdürlü¤ü tesisle-rinde diflhekimi fiahin Filik yönetimin-de haftada 3 gün çal›flarak oyunlarahaz›rlanan sa¤l›kç›lar›m›z, 39 tak›maras›ndan baflar›yla ilerleyerek 3. ol-du.‹talya, ‹spanya ve ‹talya- Napoli ta-k›mlar›n›n yer ald›¤› grupta 2. s›radayer alarak üst tura ç›kan ekibimiz buturda Kuzey ‹talya tak›m›n› penalt›-larla eleyerek çeyrek finale ad›n› yaz-

d›rmay› baflard›.Çeyrek finalde Cezayir tak›m›n› 2-0 gibinet bir skorla geçen ekibimiz, yar› final-de geçen y›l›n flampiyonu Hollanda ileeflleflti. Yar› finalde tecrübeli rakibineboyun e¤en ekibimiz, 3. lük 4. lük ma-ç›n› Slovenya ile oynad›.Slovenya’y› 4-1 gibi net bir skorla geçenekibimiz oyunlar› 3. olarak tamamlay›pbronz madalyaya ulaflt›. Tak›m›m›zdanCanan Can da oyunlar›n en de¤erlioyuncusu seçildi.

Tak›m kaptan› ve antrenörü diflhekimifiahin Filik baflar›lar›n› dergimize de-¤erlendirirken “Çok çal›flt›k ve birbiri-ne inanan çok kaliteli bir ekip olufltur-duk. ‹lk defa kat›ld›¤›m›z futbol ana ka-tegoride 3. olarak çok ciddi bir sonuç el-de ettik ve Türkiye olarak biz de var›zdedik. K›s›tl› imkanlarla hatta imkan-s›zl›klarla ç›kt›¤›m›z bu yolda hem ülketan›t›m›n› baflar›yla yapt›k hem de ülke-mizde sa¤l›k sektöründe güçlü bir sos-yal oluflumun varoldu¤unu ispatlad›k.

Hem madalya hem en iyi oyuncuödülünü alarak disiplin, sempatimizve centilmenli¤imizle be¤eni kazan-d›k. Baflta küçük de olsa bize spon-sor deste¤i veren Anadolu Sa¤l›kMerkezi olmak üzere, ‹l GençlikSpor Müdürlü¤ü’nden Adnan Kuzuve bize inanan herkese teflekkürederiz” dedi.

27.si bu y›l 1-8 Temmuz tarihlerinde ‹talya’da yap›lanDünya T›p Olimpiyat›’nda Türkiye ekibi Denttürk futboldaüçüncülü¤ü elde etti.

Biz de var›z

TTB 54. Büyük Kongresi yap›ld›

Ekibe ulaflmak ya da kat›labilmek için:

www.dentturk.comTel: 0.212. 272 36 39

Cep: 0.533. 747 67 15 (Diflhekimi fiahin Filik)

Korkmaz Difl Deposu’na ait diflhekimli¤i malzemeleri yüklü araç 16 A¤ustos 2006 günü ‹stanbul

Güngören’den çal›nd›. Firman›n sahibi O¤uz Korkmaz yaklafl›k 500 bin YTL tutar›ndaki malzemenin

piyasaya sürülememesi ve çalanlar›n yakalanabilmesi için diflhekimlerinin yard›m›n› istiyor.

Çal›nt› malzemeye dikkatBilmeden suça ortak olabilirsiniz

Öncelikle geçmifl olsun. Olay›n na-s›l gerçekleflti¤ini anlatabilir misi-niz?Zaman zaman flehir d›fl›na uzun süreliç›k›fllar›m›zda yapt›¤›m›z gibi bir önce-ki akflamdan kamyonumuzu yükleyipGüngören’de evimin önüne park ettik.Baz› illerde ihale malzemeleri vard›,hem onlar› teslim edecektik hem de Ko-caeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Bat› Ka-radeniz’de 15 günlük bir seyahat yapa-cakt›k. Fakat ertesi sabah (16 A¤ustos)Çarflamba günü kalkt›¤›m›zda arac›-m›z evin önünde yoktu. Olay gündüzyap›lm›fl. Sabah eflimin kardefli10:30’da arabay› görmüfl bakkala gi-derken. Fakat 11’de biz kalkt›¤›m›z-da araç yoktu. Bütün birikimimizleberaber arac›m›z gitti. Gerek Emni-yet Müdürlü¤ü, gerek jandarma ol-sun herkes yo¤un bir çal›flma içeri-sinde oldu¤u halde bugüne kadar biriz bulamad›k. Onlar, ‘bu sektör h›r-s›zl›¤›’ diyor.

Sektör h›rs›zl›¤› derken difl sektö-rünü bilen birileri mi yapt› deni-yor?Yani, benim arac›m› çalan araç h›r-s›zlar› de¤il. Rastgele çal›nmad›,özellikle diflhekimli¤i malzemeleriiçin çal›nd›. Y›llar önce bir h›rs›z›n

haberleri ç›km›flt›. Ankara’da MerkezDifl Deposunu soymufl. Metro Difl De-posunu soymufl. ‹stanbul’da Turan Uy-sal’› soymufl. Böyle alt› tane difl deposu-nu soyan bu h›rs›z bir difl deposu açm›flve olmad›k yerlerde satarak elinden ç›-karmaya çal›flm›flt› bu malzemeyi. Ya-kaland›¤›nda kalan malzeme bile 170milyar tutuyordu. Önemli bir k›sm›n›da satm›fl. Bu noktada hekimlerimizinde biraz daha duyarl› olmas› gerekiyor.Malzemeyi kimden ne koflullarla ald›k-lar›na dikkat etmeleri laz›m.

Çal›nan malzemenin de¤eri nedir?‹lk baflta tutana¤a 200 bin YTL yazd›r-d›k ama sonra hesaplad›¤›m›zda 500bin YTL’yi buldu¤unu fark ettik. Belkiben kendimi toparlayamam, benim ço-lu¤um çocu¤umun gelece¤i de gittiama benden sonra bu ifli yapan arka-dafllar zor duruma düflmesin.

Sizden çal›nan ürünler muhtemelenbir flekilde piyasa sürülecek. Bununas›l yapabilirler? Diflhekimlerininnelere dikkat etmesi laz›m?‹lk önce depolara satmaya çal›flacaklar.

Bakt›lar ki flüpheleniliyor, er geç mu-ayenehanelere tek tek, geze geze sat-maya çal›flacaklar. Hekimlerimiz uma-r›m ucuz oldu¤u düflüncesiyle bu türmalzemelere itibar göstermezler. Difl-hekimlerinin bafl belas› biliyorsunuz,sahte diflhekimleri. Sahte diflhekimi difl-hekimi için ne anlam ifade ediyorsa bi-zim aç›m›zdan da çantac›lar ayn› flekil-de. Çantas›nda üç tane miad› geçmiflveya çal›nt› malzeme. Bunlar› muayene-hane muayenehane gezerek sat›yor.Malesef baz› hekimlerimiz bunlar› mu-ayenehanesine al›yor. Getirdi¤i h›rs›z-l›k mal› de¤ilse bile kaçakt›r. Bu da birçeflit h›rs›zl›kt›r.

Diflhekimi neye dikkat etmeli bura-da?Diflhekiminin bir kere D‹fiS‹AD kimli¤iolmayan insanlardan malzeme almama-s› laz›m. Dikkat etmek zorundalar aksitaktirde biliyorsunuz çal›nt› mal almakda bir suçtur, ciddi s›k›nt›lar yaflayabi-lirler. Ayr›ca kendileri için de kayg›lanmal›-lar. Bu malzemeyi rahat satan insanlaryar›n öbür gün muayenehaneleri soya-

bilir. En son Kocaeli’nde üç, Gölcük’tebir, Sakarya’da bir, Hendek’te bir mu-ayenehane soyuldu. Çal›nan fleylerröntgen kafas›, RVG, kamera, reflek-tör veya türbin gibi pahal› malzeme-lerdi. Bunu sektörü bilen ve omuayenehaneye girmifl birinin yapm›flolmas› ihtimali yüksek.

Diflhekimleri herhangi bir flekildekendilerine sat›lan maldan kuflku-land›klar› zaman ne yaps›nlar?D‹fiS‹AD’a ya da do¤rudan banabildirebilirler. fiüphelendikleri herfleyde bizi arayabilirler. Çünkü enufak bir ipucu bile bizi do¤ruya götü-recek. Belki sat›lan bir kutu frezin sa-yesinde benim çoluk çocu¤umun ha-yat› 23 y›ll›k mücadelemin birikimikurtulacak.

Birkaç y›l önce ortaya ç›kan bir vakada alt›ayr› difl deposunu soyan h›rs›z çald›¤›malzemeleri elden ç›karabilmek için difl

deposu kurmufl, bir süre sonra yo¤unlaflanflüpheler üzerine yakay› ele vermiflti.

2007 y›l› bafl›nda uygulanmayabafllayacak Genel Sa¤l›k Si-

gortas› için altyap› haz›rl›klar› devam edi-yor. Genel Sa¤l›k Sigortas› Kanunu’nda difl-hekimli¤i hizmetlerinin uygulamas›nayönelik 12 yönetmelik haz›rlanmas› gere-kiyor. Haz›rlanacak yönetmeliklerde hiz-met sat›n al›nmas›n›n kriterleri ile TDBve odalar›n nas›l yer alaca¤› konular›ndaTDB A¤›z Difl Sa¤l›¤› Hizmetlerinin Su-numu ve Finansman› Çal›flma GrubuSamsun’da yap›lan Baflkanlar KonseyiToplant›s›ndan sonra, 22 Temmuz’da ‹s-tanbul’da ve 23 A¤ustos’ta Ankara’da ikitoplant› yapt›. 8-9 Eylül 2006 tarihlerindeDiyarbak›r’da yap›lacak Baflkanlar Kon-seyi toplant›s›nda tart›fl›lmak üzere temelkonu bafll›klar› belirlendi. Buna göre:• Hizmet bedellerinin ödenme flekli nas›l

olmal›d›r? • Kifliye yönelik koruyucu sa¤l›k hizmet-

leri nelerdir? • Difl Protezi tan›m› içerisine neler gir-

melidir?• Diflhekimi muayenesinden kat›l›m pay›

al›nmal› m›d›r? • Diflhekimli¤i hizmetlerinde baflvuru ve

sevk zinciri nas›l olmal›d›r? • Provizyon Sistemi nas›l olmal›d›r?• Acil Diflhekimli¤i hizmetleri neleri

kapsamal›d›r? • Reklam yapanlara karfl› önlemlerimiz

neler olmal›d›r?• Meslek kurulufluna verilmesi söz konu-

su olabilecek sorumluluklar neler ola-bilir? Nas›l bir sistem kurulmal›d›r?

• Kurum sa¤lanacak sa¤l›k hizmetlerinintürlerini, miktarlar›n› vb. yönetmeliklebelirleyecektir. Bu belirlemede neleredikkat edilmelidir?

• Estetik amaçl› ortodontik tedavininkriterleri nas›l belirlenmelidir?

• Diflhekimlerini sözleflmesiz çal›flmayateflvik etmeli miyiz? Sözleflmesiz çal›fl-man›n ajantaj ve dezavantajlar› neler-dir?

• Sözleflmesiz sa¤l›k hizmeti sunucusunagiden sigortal›ya kurumun yapaca¤›ödemenin süresi belli de¤ildir. Bu du-rum sözleflmesiz çal›flacak olanlar içinbir sak›nca yarat›r m›?

• Kurum sözleflme yapmak için ne gibiflartlar ileri sürebilir?

• Tip Sözleflmenin oluflturulmas›ndaTDB’nin konumu ne olmal›d›r?

• Meslekten al›konma cezas› alm›fl olan-lar›n ceza süresinde uyaca¤› kurallarneler olmal›d›r?

• Diflhekimli¤i hizmetlerinin sistem d›-fl›nda b›rak›lmas› veya hizmet bedelle-rinin düflük belirlenmesi durumundaizlenecek politikalar neler olmal›d›r?

Genel Sa¤l›k Sigortas› Kanununun uygulanmas› için haz›rlanacak yönetmeliklerde hizmet sat›n al›nmas›n›n kriterleri ile TDB ve Odalar›n nas›l yer alaca¤› konular›nda TDB A¤›z Difl Sa¤l›¤›

Hizmetlerinin Sunumu ve Finansman› Çal›flma Grubu çal›flmalar›na devam ediyor. Bu çerçevede, 8-9 Eylül 2006 tarihlerinde Diyarbak›r’da yap›lacak Baflkanlar Konseyi toplant›s›nda

tart›fl›lmak üzere temel konu bafll›klar› belirlendi.

GSS’nin uygulamas›na yönelikçal›flmalar devam ediyor

A ¤ız ve difl sa¤lı¤ı hizmetlerinin mu-ayenehanelerden satın alınması ile il-

gili olarak Sa¤lık Bakanlı¤ı ve Türk Diflhe-kimleri Birli¤i tarafından oluflturulan or-tak çalıflma grubu üyeleri, 8 A¤ustos 2006tarihinde üçüncü defa bir araya geldiler.Çalıflma grubu toplantısına, Sa¤lık Ba-kanlı¤ı Tedavi Hizmetleri Genel MüdürYardımcısı Ahmet Büyükakp›nar bafl-kanlı¤ında Sa¤lık Bakanlı¤ı yetkilileri veTürk Diflhekimleri Birli¤i’ni temsilenMerkez Yönetim Kurulu üyesi Tümay ‹m-re ile A¤ız ve Difl Sa¤lı¤ı HizmetlerininSunumu ve Finansmanı Komisyonu üye-leri Hüseyin Emino¤lu ve Muharrem Ar-mutlu katıldılar.

Toplantıda Sa¤lık Bakanlı¤ı yetkilileri ta-rafından; hizmetin kifli baflı ödeme siste-miyle gerçekleflmesi gerekti¤i, bunun içindiflhekiminin eline ayda net; 2500 YTLgeçmesi, hizmet sırasında tüketilen elek-trik, su ve personel gideri vb. de¤iflken gi-derlerin bir kısmının da ödenebilece¤ifleklinde bir öneri sunuldu.Türk Diflhekimleri Birli¤i yetkilileri ise;hizmet sunumunun do¤ru, adil ve sürdü-rülebilir olması için, tedavi çeflitleri vekapsamlarının belirlenmesinin elzem ol-du¤unu, bunun yapılmaması halinde, bü-yük sorunların yaflanaca¤ını ifade ettiler.Bu öneriler ıflı¤ında konunun yeni birtoplantıda ele alınması kararlafltırıldı.

Çözüm çabalar› sürüyorMuayenehanelerden hizmet sat›n al›nmas›yla ilgili çal›flma grubu

üçüncü toplant›s›n› gerçeklefltirdi.

• Finansman› sa¤lanan sa¤l›k hizmetle-ri ve süresine iliflkin usûl ve esaslarlailgili yönetmelik

• Kurumca sa¤lanmayacak sa¤l›k hiz-metleri’nin uygulanmas›na iliflkin usûlve esaslarla ilgili yönetmelik

• Yol gideri, gündelik ve refakatçi gi-derleri’nin uygulanmas›na iliflkin usûlve esaslarla ilgili yönetmelik

• Yurt d›fl›nda tedavi ile ilgili yönetmelik • Sa¤l›k hizmetlerinden yararlanma

flartlar›’n›n uygulanmas›na iliflkin yö-netmelik

• Kat›l›m paylar›n›n ödenme usûlleri ileilgili maddenin uygulanmas›na iliflkinyönetmelik

• Acil hallerin ve acil sa¤l›k hizmetleri-nin neler oldu¤una, hangi yöntem veölçütlerle tespit edilece¤ine iliflkinyönetmelik

• Sa¤l›k hizmetlerinin ödenecek bedel-lerinin belirlenmesine iliflkin yönet-melik

• Sa¤l›k hizmeti sat›n alma sözleflmele-rinin haz›rlanmas› ve akdedilmesi,sa¤l›k hizmeti giderlerinin ödenmesive bu maddenin uygulanmas›na ilifl-kin yönetmelik

• Kontrol muayenesi uygulanmas›nailiflkin yönetmelik

• Yersiz ödemelerin tespiti ile geri al›n-mas›na iliflkin usûl ve esaslarla ilgiliyönetmelik

• Bilgi ve belge isteme hakk›, bilgi vebelgelerin Kuruma verilme usûlü ileilgili yönetmelik

Haz›rlanacak yönetmelikler

dosya:SOSYAL

GENELSA⁄LIKS‹GORTASI

Sorularla GSS

Süleyman Çelebi

Emel Coflkun

Murat F›rat

S‹GORTALAR

Hastal›k ve anal›k sigortas› nedir?Sigortal›ya hastal›k ve anl›k hallerineba¤l› olarak ortaya ç›kan iflgöremez-lik süresince günlük geçici iflgöre-mezlik ödene¤i verilmesidir. (Md.15)

Fiili hizmet süresi nedir? Diflhekim-leri için geçerli midir?

Sigortal›ya, belli iflyerlerinde çal›flt›k-lar› her 360 gün için eklenen gün sa-y›s› fiili hizmet süresi zamm›d›r.Röntgen, radyum ve benzeri iyonizanradyasyonlar›nda çal›flan diflhekimle-ri çal›flt›klar› her 360 gün için 90 günfiili hizmet süresi zamm› al›rlar.(Md.40)

Sigortal›lar, ödedikleri prim oran›n-da m› haklardan yararlanacaklar?

Hay›r. Kanun kapsam›ndaki kiflileresa¤lanacak sa¤l›k hizmetleri ile kifli-lerden al›nan sa¤l›k primleri aras›ndailiflki kurulamaz. Yani herkes, ne ka-dar prim ödemifl olursa olsun alaca¤›sa¤l›k hizmeti de¤iflmeyecektir.(Md.62)

Hangi durumda yurt d›fl› tedavi sözkonusu olacak?

• Geçici görevle yurt d›fl›na gidenlerinacil hallerinde,• Sürekli yurt d›fl› görevde olanlar›n,• Tedavisi yurt içinde mümkün olma-yanlar›n, tedavileri yurt d›fl›nda sa¤la-n›r. (Md.66)

Sa¤l›k hizmetlerinden yararlanmakiçin flart var m›d›r?

Evet vard›r;• Emekliler hariç, tüm sigortal›lar sa¤-l›k hizmetinden yararlanmak için sonbir y›l içinde en az 30 gün GSS primiödemifl olmas›,• Kendi hesab›na çal›flanlar›n hiçbirprim borcu olmamas›,

• Acil haller hariç olmak üzere foto¤-rafl› resmi bir kimlik belgesinin gös-terilmesi flartt›r. (Md.67)

Kat›l›m pay› her halde al›nacak m›?Hay›r. Afla¤›daki durumlarda kat›l›mpay› al›nmayacak;• ‹fl kazas›, meslek hastal›¤› ve askeritatbikatlarda sa¤lanan sa¤l›k hizmet-lerinde,• Aile hekimi muayeneleri ve kifliyeyönelik koruyucu sa¤l›k hizmetlerin-de,• Kronik hastal›klar ve organ naklin-de,• Kontrol muayenelerinde. (Md.69)

Kat›l›m pay›nda s›n›r var m›d›r?Evet. Kat›l›m pay› o tarihte uygula-nan asgari ücretin % 75’ini geçemez.(Md.68)

GSS prim gelirleri nerelerde kulla-n›labilir?

GSS prim gelirleri; yönetim giderlerive sa¤l›k hizmetlerinden baflka hiçbiramaç için kullan›lamaz. (Md.74)

Sigortal›lar istedi¤i hekime gidebi-lir mi?

Sigortal›lar, GSS’nin hükümlerineuymak flart› ile istedi¤i sa¤l›k hizmetisunucusuna gidebilir. (Md.77)

Sigortal›lar ne kadar prim ödemekleyükümlü?

• Emeklilik için sigortal›n›n primeesas kazanc›n›n %20’si (%9’u sigor-tal›, %11’i iflveren taraf›ndan),• GSS için sigortal›n›n prime esas ka-zanc›n›n %12,5’i (%5’i sigortal›, %7,5’iiflveren taraf›ndan),• ‹fl kazas› ve meslek hastal›¤› için %1-6,5 (tamam› iflveren taraf›ndan)• Tüm toplanan primlerin % 25’i ka-dar devlet katk› yapar. (Md.81)

Ödenecek primler için s›n›r var m›?Evet var. Ödenecek primin hesaplan-mas›nda prime esas kazanç dikkateal›nacakt›r. Prime esas kazanc›n alt li-miti o tarihte uygulanan asgari ücret,üst limiti ise asgari ücretin 6,5 kat›kadard›r. (Md.82)

Prim borçlar›nda zaman afl›m› varm›d›r?

Evet. Kurumun prim ve di¤er alacak-lar› on y›ll›k zaman afl›m›na tabidir.(Md.93)

16 Haziran’da Resmi Gazete’de yay›mlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› (GSS) Kanunu 1 Ocak 2007’de yürürlü¤e girecek. Yürütülmesi Sosyal Güvenlik Kurumu taraf›ndan sa¤lanacak olan

GSS’nin sa¤l›k alan›na getirdiklerini ve diflhekimli¤i hizmetlerinde yol açaca¤› de¤ifliklikleri soru-cevap fleklinde basitlefltirerek aktar›yoruz.

GSS’ye genel bir bak›fl

Sorularla Genel Sa¤l›k Sigortas›

GSS sadece hastaneleri, merkezleri vepoliklinikleri mi kaps›yor? Muayene-hanelerle sözleflme yap›lmayacak m›?

Sistem bütün sa¤lık kurum ve kurulufl-larını kapsıyor. Serbest çalıflan (muaye-nehanecilik) yapan diflhekimi istersekurum ile sözleflme yapacak. (md.3)

Hastalar›n hekim seçme özgürlü¤üolacak m›?

Sigortalılar, GSS iflleyifliyle ilgili kural-lara uymak kofluluyla hekimini seçmehakkına sahiptir. (md.77)

GSS içerisine al›nmamak gibi bir uy-gulama olabilir mi?

Sa¤lık Bakanlı¤ı’nca ruhsatlandırılantüm muayenehaneler sözleflme yapmahakkına sahip görünmektedir.Sa¤lık Bakanlı¤ı veya ilgili kamu idare-leri tarafından sa¤lık hizmetine iliflkinsa¤lık hizmeti sunucularına ruhsat ve-ya izin verme uygulaması olması halin-de ruhsat veya izin alınmıfl olması, söz-leflme yapılabilmesi için yeterli ola-caktır. Hizmeti satın alma sözleflmeleri-nin hazırlanması ve akdedilmesi ku-rumca çıkarılacak yönetmelikle düzen-lenece¤inden yönetmeli¤in içeri¤iönem kazanmaktadır. (md.73)

GSS içerisinde yer almak için kurum-la sözleflme yapmak zorunlulu¤u varm › ?

Diflhekimi sözleflme yapmak zorundade¤ildir. Ancak sözleflmesiz sa¤lık hiz-meti sunucusunun flartlarının sözlefl-meli sa¤lık hizmeti sunucusunda ara-nan flartlara uygun oldu¤unun kurum-ca kabul edilmesi flarttır.

Sözleflme yapan diflhekimi kurumunbelirledi¤i fiyat d›fl›nda fark talepedebilir mi? Fark talep ederse cezaiyapt›r›m› nedir?

Kurumun belirledi¤i fiyatın dıflındafark talep edilemez. Ancak ö¤retimüyeleri, belirlenen fiyatın iki katını ala-bilir. Fark talep edenlerin sözleflmeleribir yıl süre ile feshedilir. (md.73)

Sevk zinciri olacak m›? Nas›l olacak?Evet olacak. Kurum tarafından, Sa¤lık

Bakanlı¤ı’nın görüflü alına-rak sevk sisteminin kural-ları belirlenecek. (md.70)

Sevk zincirine uyulmadanhizmet al›nmas›n›n yapt›r›-m› nedir?

Katılım payı için: Sevk zin-cirine uymadan hekime gi-den vatandafltan katılımpayı tutarı %50 oranındaarttırılarak alınır. (md.68)Tedavi hizmeti için: ‹fl kazası, meslekhastalı¤ı, afet, savafl hali ve acil hallerdıflında sevk zincirine uyulmadan; söz-leflmeli diflhekimine gidildi¤inde belir-lenen tutarın % 70’i diflhekimine ku-rumca ödenir. (md.70)

Sözleflme yapan hekim gelen hastayabakmak zorunda m›?Yapılacak tedavi bedeli konusunda biranlaflmazlık söz konusu olamayacak.Sözleflme yapan diflhekimi bu fiyatlarlahizmet verdi¤ini taahhüt etti¤i için farklıbir ücret talep edemez. Ancak deontolojitüzü¤ü gere¤ince baflka nedenlerden do-layı hastayı kabul etmeme hakkı bulun-m a k t a d ı r .Sözleflme yapmayan diflhekimi farkl›ücret alabilir mi?

Evet, alabilir. Ancak kurumdan alına-cak tutarlarda farklılıklar olacaktır.Sevk zincirine uyularak gidildi¤indebelirlenen tutarın %70’i, hizmeti alankifliye (hastaya) kurumca ödenecek.Sevk zincirine uyulmadan gidildi¤indebelirlenen tutarın % 50’si hizmeti alankifliye kurumca ödenecek. (md.73)Acil hallerde ise; alınan sa¤lık hizmeti-nin bedeli, sözleflmeli diflhekimleri içinbelirlenen bedeller esas alınarak gibi fa-tura karflılı¤ı kiflilere(sa¤lık sigortalısıveya bakmakla yükümlü oldu¤u) ku-rumca ödenir. Sözleflme yapmayan difl-hekimi acil hallerde sigortalı kiflidenveya kurumdan herhangi bir fark talepedemez. (md.73)

Sözleflmenin feshedilme flartlar› ne-l e r d i r ?

Kurumca yapılan inceleme sonucundahaksız menfaat temin etmek mak-

sadıyla sunmadı¤ı sa¤lık hizmetini fa-tura eden, gerçe¤e aykırı belge düzen-leyen, kurumun belirledi¤i ücretindıflında fark talep eden, kapsam dıflısa¤lık hizmetlerini kapsam içi gibi gös-teren, hak sahibi olmayanlara sa¤lıkhizmeti sunan sözleflmeli sa¤lık hizme-ti sunucularına 1 aydan 1 yıla kadar fe-sih cezası verilir. Ayrıca her fiil için ku-rumca yersiz ödenen tutarların 5 ila 10katı idari para cezası uygulanır.Sözleflmesiz sa¤lık hizmeti sunucu-larının hak sahibi olmayanlara sa¤lıkhizmeti sunması hariç di¤er fiilleri iflle-mesi halinde de bir yıl süreyle acil du-rumlar dıflında ödeme yapılmaz.( m d . 1 0 3 )

Tedavi bedellerini kim belirleyecek?Maliye Bakanlı¤ı, Sa¤lık Bakanlı¤ı,Devlet Planlama Teflkilatı Müsteflarlı¤ı,Hazine Müsteflarlı¤ı ve kurum temsilci-lerinden oluflan 5 kiflilik Sa¤lık Hizmet-leri Fiyatlandırma Komisyonu’nca bazıkriterlere göre belirlenecek. KomisyonTürk Diflhekimleri Birli¤i’nin görüflünüalacak. (md.72)

GSS’de diflhekimli¤i hizmetleri

Diflhekimi sözleflme

yapmak zorunda de¤il.

Ancak sözleflmesiz sa¤lık

hizmeti sunucusunun

flartlarının, sözleflmeli sa¤lık

hizmeti sunucusunda

aranan flartlara uygun

oldu¤unun kurumca kabul

edilmesi gerekiyor.

Sorularla Genel Sa¤l›k Sigortas›

Tedavi bedelleri ne olacak? TDB’ninAsgari Ücret Tarifesi mi, Bütçe Uygu-lama Talimat› m› geçerli olacak?

Her ikisi de geçerli olmayacak. Kapsamiçerisinde yer alan tedavi kalemlerininbedellerini kurum belirleyecek. Kap-sam dıflında kalan tedavileri ise yasagere¤ince TDB belirleyecek. (GSSmd.72 ve 3224 sayılı kanun md.26)

Kapsam d›fl› hizmetlerde kurumunherhangi bir ücret önerisi olacak m›?

3224 sayılı Türk Diflhekimleri Birli¤iKanunu asgari ücretin her yıl belirlen-me görevini TDB Merkez Yönetim Ku-rulu’na vermifltir. Kapsam dıflı tedavibedellerinin belirlenme sorumlulu¤uTürk Diflhekimleri Birli¤i’ne aittir.

Hangi tedaviler kapsam içerisindeo l a c a k ?

• Konulan teflhise dayalı olarak yapıla-cak tıbbi müdahale ve tedaviler, kon-servatif difl tedavisi ve kanal tedavisihasta takibi, travma ve onkolojik teda-viye ba¤lı protez uygulamaları, a¤ız vedifl hastalıkları ile ilgili acil sa¤lık hiz-metleri*. Bu tedavilerin bedellerinin ta-

mamı sevk zincirine uyuldu¤u zamankurumca ödenecek.• 18 yaflını doldurmamıfl ve 45 yaflındangün almıfl kiflilerin difl protezleri. Bu te-davilerin belirlenen bedellerinin %50’sikurum tarafından ödenecek.• 18 yaflını doldurmamıfl kiflilerin orto-dontik tedavilerini belirlenen bedelleri-nin %50’si kurum tarafından ödene-cek. Estetik amaçlı ortodontik uygula-malar kapsam dıflı. Ortodontik tedavi-lerin hangilerinin tıbbi gereklilik veyaestetik uygulama oldu¤u kurum ta-rafından belirlenecek.• Tedavi ifllemleri ve bedelleri çıkarıla-cak bir yönetmelikle belirlenecek.( m d . 6 3 )

Yap›lan tedavilerin bedelleri ne kadarzamanda ödenecek?

Tahakkuk tarihinden itibaren en geç75 gün içerisinde ödeme yapılacak. ‹fl-lemlerin gecikmesi halinde tahakkukeden tutarın %75 ila 90’ı arasındaki tu-tarı son ödeme tarihini takip eden ilk iflgününde avans olarak ödenecek.( m d . 9 7 )

Kat›l›m pay› hangi tedavilerde, ne ka-dar olacak?

Muayene ücretlerinden 2 YTL alına-cak. (Vergi Usul Kanunu uyarınca de-¤erlendirme oranına göre kurum ta-rafından her yıl artırılacak) (md.68)Ayrıca ortodontik tedavi ve protez be-dellerinin %50’si hastadan alınacak.( m d . 6 3 )

Kat›l›m pay› nas›l al›nacak?Katılım payı emeklilerin aylıklarından,çalıflanların ise ücret ya da maafl-larından mahsup edilecek. Katılım pay-larının nasıl ödenece¤i yönetmeliklebelirlenecek. (md. 68)

Kat›l›m pay› al›nmayacak hallerKontrol muayenelerinden ve kifliye yö-nelik koruyucu sa¤lık hizmetlerindenkatılım payı alınmayacak. (md.69)

Kat›l›m pay› almaman›n yapt›r›m› ne-d i r ?

Katılım paylarını tahsil etmeyen sözlefl-meli diflhekimlerinden; fiilin her tek-rarında, tahsil edilmeyen katılımpayının on katı tutarında ceza alınır.

( m d . 1 0 2 )Diflhekimi yapaca¤› tedavileri kendisimi belirleyecek?

Evet. Diflhekimi yasanın 63. maddesinegöre gerek gördü¤ü tıbbi müdahaleleriy a p a c a k .

Yap›lan tedaviler ve düzenlenen fatu-ralar kontrol edilecek mi?

Evet, kontrol edilecek. ( md. 78,94)

T›bbi, mali ve idari uygulama hatala-r›na karfl› yapt›r›m var m›?

Evet, sunulmayan veya sunulmamasıgereken sa¤lık hizmetleri ve hak sahibiolmayanlara sunulan hizmet bedelleri-nin befl katı, kimlik tespitiyapılmadı¤ında, tedavi bedelinin beflkatı, kurumun denetim ve kontrol yap-masına engel olanlara aylık asgari ücre-tin iki katı idari para cezası verilecek.( m d . 1 0 2 )

Tedavilerde kullan›lacak materyalincinsi, miktar› ve kullan›m süresi ola-cak m›? Bunu kim belirleyecek?

Evet olacak. Kurum tarafından yönet-melikle düzenlenecek. (md.63)

Tedavi ifllemlerinin kimler taraf›ndan(diflhekimi ve uzman diflhekimi) yap›-laca¤›na dair bir düzenleme var m›?

Diflhekimli¤i hizmetlerinde sevk zinci-rinin olaca¤ı yasanın 70. Maddesindebelirtilmektedir. Sevk iflleminin aile he-kiminden diflhekimine mi yoksa diflhe-kiminden uzman diflhekimine mi ola-ca¤ı yönetmelikle belirlenecek.

Elektronik ortama geçme zorunlulu¤uolacak m›?

Kurum gerçek ve tüzel kiflileri (hasta-ne, poliklinik ve muayenehaneler) bil-gilerin aktarımında elektronik sistemikurmaya zorunlu kılmaya yetkilidir.(md. 100)

Tedavi bedellerinin yetersiz olmas›durumunda ne yap›lmas› gerekecek?

Mesle¤imizi bekleyen en büyük soru-lardan birisi bu olacaktır. Sözleflme bi-reysel olarak yapıldı¤ı için karar da bi-reysel olarak verilecektir. Ancak mes-lektafllarımızın bu süreçte TDB’nin de-¤erlendirmelerini ve ça¤rılarını dikkatealmaları mesle¤imizin gelece¤iaçısından önem taflıyacaktır.

Kurumca yapılan inceleme

sonucunda sunmadı¤ı

sa¤lık hizmetini fatura eden,

gerçe¤e aykırı belge

düzenleyen,

hak sahibi olmayanlara sa¤lık

hizmeti sunan sözleflmeli sa¤lık

hizmeti sunucularına 1 aydan

1 yıla kadar fesih cezası

verilecek.

Sorularla Genel Sa¤l›k Sigortas›

Emek Platfomu hangi ihtiyaçlarlakuruldu? Bugün geldi¤i noktada ifl-levini yerine getirme konusunda negibi zorluklar›n›z var? Emek Platformu, 1999 y›l›nda ülkemiz-de emekçilerin emek örgütlerinin yafla-nan sorunlara ortak müdahalesi, ortakhedefler do¤rultusunda mücadele etme-si ve temel konularda çözümler üretme-si hedefiyle kuruldu. Oluflumunda, geç-miflte yaflanan Demokrasi Platfor-mu’nun deneyimleri de dikkate al›na-rak, iflçi, kamu emekçisi, emekli ve çe-flitli meslek gruplar›n›n örgütleri yer al-d›. Özetle, Emek Platformu, içinde yer ald›-¤›, emek a¤›rl›kl› ve emek temelli örgüt-lerin ortak amaçlar için bir araya geldi¤ibir yap›lanma olarak düflünüldü, bu te-melde çal›flma yürütmeye çal›flt›. Emek Platformu kuruluflundan itiba-ren, oldukça etkili eylemleri gerçeklefl-tirdi, yay›mlad›¤› ortak talepler bildiri-siyle gündem oluflturdu, iktidarlar, siya-

si partiler karfl›s›nda büyük bir güç ola-rak yer ald›. Bugün geldi¤imiz noktada Emek Plat-formu kendisinden beklenen yerde de-¤ildir. Hem genifl emekçi kesimlerininhem de Emek Platformu’nu oluflturanörgütlerin beklentilerine yan›t vereme-mektedir.

Platform’un ülke sorunlar› ve hükü-met politiklar› üzerindeki temel gö-rüflleri nelerdir? Bugün ülkemizde iflsizlik ve yoksullafl-ma ciddi sorunlar yaratacak bir düzeyeulaflm›flt›r. Sosyal güvenlik sistemi ça-¤›n ve toplumun gereklerine yan›t vere-cek bir yap›dan ve iflleyiflten yoksun-dur. E¤itim sistemi her yönüyle bir çö-küfl içindedir. Bu temel sorunlar karfl›-s›nda AKP’nin izledi¤i politikalar çö-züm üretmekten çok uzak olmas›n›nyan›nda sürekli yeni sorunlar do¤ur-maktad›r. Bunda da bafll›ca etkenin Hü-kümetin izledi¤i politikalar›n, özünde

Uluslararas› Para Fonu (IMF) ve DünyaBankas› taraf›ndan dayat›lan reçetelerinuygulanmas›ndan ibaret olmas›d›r. 3Kas›m 2002 seçimleri öncesi Emek Plat-formu bileflenleri bir araya gelerek alter-natif program›n› oluflturdu. Kamuoyu-na deklare etti.

Platform’un içerisinde zaman zamanortak politika oluflturulmamas› ne-reden kaynaklan›yor? Öncelikle Emek Platformu, gerek temsilettikleri emek kesimleri gerekse yakla-fl›mlar› bak›m›ndan birbirinden olduk-ça farkl› örgütlerin bir araya gelmesiyleoluflmufltur. Bu durum do¤al olarak herkonuda ortak bir görüfl oluflturulmas›-n›n önündeki bafll›ca engeli olufltur-maktad›r. Buna bir de siyasi partilerleiliflkiler ve siyasal yaklafl›mlar ekleninceortak kararlar›n al›nmas›nda, ortak dü-flüncelerin üretilmesinde sorun yaflan-maktad›r.

Genel Sa¤l›k Sigortas›, y›lbafl›ndan itibaren uygulanacak olmas› nedeniyle sadece sa¤l›k alan›nda

çal›flanlar›n de¤il tüm toplum kesimlerinin en önemli gündem maddelerinden biri haline geldi. Sisteme

son derece elefltirel bakan Devrimci ‹flçi Sendikalar› Konfederasyonu (D‹SK) Genel Baflkan› ve Emek

Platformu dönem sözcüsü Süleyman Çelebi’ye GSS’ye hangi gerekçelerle karfl› ç›kt›klar›n› sorduk.

‘Bu GSS, toplumsal içeriklibir yasa de¤il’

SSGSS’ye karfl› Emek Platfor-mu’nun çeflitli aç›klamalar› ve ey-lemleri oldu. SSGSS’de temel olarakneye karfl› ç›k›yorsunuz?SSGSS Yasas› ile getirilen model, ülke-mizdeki sosyal güvenlik sistemini orta-dan kald›rarak, sosyal güvenlik hizmet-lerinin kamu hizmeti olmaktan ç›kar›l-mas›n› ve özellefltirilmesini, sosyal hakniteli¤indeki konular›n bireysel sorum-luluklar haline getirilmesini, bu yollaçal›flanlar üzerinden yarat›lan kamusalkaynaklar›n piyasalar›n yarar›na sunul-mas›n›, devletin sosyal yükümlülükleriiçin ay›rmas› gereken kaynaklar›n ser-mayeye aktar›lmas›n› hedeflemektedir. Yasa ile emeklilik alan›nda toplumdakibireyler ve kuflaklar aras›ndaki dayan›fl-ma ortadan kald›r›lm›fl, emeklilik siste-minin giderlerinin azalt›lmas› içinemekli ayl›klar› düflürülmüfl, özelliklehizmet akdi ile çal›flanlar aç›s›ndan ta-mamlanmas› olanaks›z olan prim öde-me gün say›s› ve emeklilik yafl›n›n yük-seltilmesi ile çal›flanlar için emeklili¤inhayal bile edilemeyece¤i bir gelecek ha-z›rlanm›flt›r. Yasan›n ikinci önemli yan›, sa¤l›k hak-k›n› ortadan kald›racak bir finansmanyöntemi olan Genel Sa¤l›k Sigortas›n›nuygulamaya dönüfltürülmesi amac›ylayap›lan düzenlemedir. Genel Sa¤l›k Si-gortas›, bir sosyal sigorta olarak de¤il,özel sigortac›l›k anlay›fl›na ve tekni¤inegöre düzenlenmifltir. Oysa, sa¤l›k, birsosyal risktir ve bu riske karfl› halk›nkorunmas›, sosyal devlette kamusalkaynaklarla devletçe yerine getirilmesigereken bir görevdir. Gerçekte, Genel Sa¤l›k Sigortas›, Dün-ya Bankas›’n›n da önerdi¤i gibi sa¤l›¤›ntümüyle bir hak olmaktan ç›kar›larak,piyasalaflt›r›lmas›nda gerekli olan araç-lardan biridir. Gelir da¤›l›m›n›n bozuk oldu¤u, ulusalgelirin eflitsiz da¤›ld›¤›, kay›t d›fl› eko-nominin bu denli büyük ve yayg›n oldu-¤u, iflsizlik ve yoksullu¤un uygulananekonomi politikalarla süregenlik kazan-d›¤› ve kan›ksat›lmaya çal›fl›ld›¤› koflul-larda, primli bir sistemin, ad› “genelsa¤l›k sigortas›” olarak tan›mlansa daböyle bir modelin ifllemesi olanaks›zd›r.Bu durumda, devlet sa¤l›k hizmeti sa¤-lamaktan çekilecek ve primli bir sistemyürürlü¤e girdi¤inde – ki bunun uygula-malar› flimdiden bafllam›flt›r- sa¤l›k birhak olmaktan ç›kar›larak, toplumsal bo-yutu ve niteli¤i ortadan kald›r›larak ki-

fliselleflmifl ve özelleflmifl bir nitelik ka-zanacakt›r. Sa¤l›k, ödenen prim karfl›l›-¤› yararlan›lacak ve fiyat› piyasada olufl-mufl sat›n al›n›r hizmet haline dönüfle-cektir. Yani, kurulmaya çal›fl›lan sistemle sa¤-l›k piyasalaflt›r›lmakta, sa¤l›k hizmetleripiyasada oluflacak fiyatlara endekslen-mektedir. Prim ödemesini zaman›ndayapmayanlar›n sa¤l›k sigortas›n›n sa¤la-d›¤› haklardan yararland›r›lmamas› sos-yal sigorta anlay›fl› ile ba¤daflmayacaközel sigortac›l›k yaklafl›m›n›n bir sonu-cudur. Hizmetten yararlanmada katk›pay› ad› ile, yine bugünden uygulamayadönüfltürüldü¤ü gibi, paral› sa¤l›k anla-y›fl› yayg›nlaflt›r›lmaktad›r. Sigortal›n›n “hekim ve sa¤l›k kuruluflu-na seçme özgürlü¤ü” ad› alt›nda, kamu-sal sa¤l›k hizmetlerinin önü kapanmak-ta, ticarileflme ve piyasalaflma destek-lenmektedir. Sa¤l›k hizmetleri, aile he-kimli¤i ile bafllayan bir basamakland›r-ma ifllemiyle, “temel teminat paketine”indirgenmektedir. Bu paketin içeri¤inindar tutulmas› ve yönetmeliklerle belir-lenmek yoluyla de¤iflikli¤e aç›k olmas›sistemin do¤as› gere¤idir. Böylelikle te-mel teminat d›fl›ndaki sa¤l›k hizmetleri-nin çeflitlendirilerek fiyatland›r›lmas›,her aflama için do¤rudan katk› pay›al›nmas›, giderek özel sa¤l›k sigortas›arac›l›¤›yla tümüyle paral› hale gelmesi-nin yolu aç›lmaktad›r. Bu, sa¤l›kta kamusal sorumlulu¤un si-likleflmesi, sa¤l›¤›n temel bir hak ol-maktan ç›kar›lmas› ve özel sigortac›l›-¤›n, kamu hizmetinin yerine geçmesianlam›na gelmektedir. Sa¤l›k hizmetiüreten kurumlar›n iflletmeye dönüfltü-rülmesi, kamunun sa¤l›k hizmetindençekilmesi, kamuya ait tüm sa¤l›k tesisle-

rinin piyasa kurallar›na göre çal›flmas›,sa¤l›¤› halk›n ço¤unlu¤unun ulaflama-yaca¤› bir noktaya tafl›yacak giriflimleriçin ilk ad›m niteli¤i tafl›maktad›r.

Daha önceki bir D‹SK genel kuru-lunda genel sa¤l›k sigortas›n›n sis-tem olarak kabul edilebilir oldu¤un-dan söz ediliyor. Genel sa¤l›k sigor-tas›’na kavram olarak karfl› m›s›n›z,yoksa hükümetin uygulay›fl biçimi-ni mi benimsemiyorsunuz? “Genel Sa¤l›k Sigortas›”, eme¤in ç›kar-lar›n› savunan bir emek örgütü olarakD‹SK’in destekledi¤i ve tafl›d›¤› anlamauygun olarak uygulamaya dönüflmesi-ne özlem duydu¤u bir modeldir. “GenelSa¤l›k Sigortas›”, tüm yurttafllar› kapsa-yan, vergilerle finanse edilen ve devlet-çe planlanarak tüm topluma yay›lan birhizmetler toplam› olmak zorundad›r.Anayasa’n›n sosyal devlet olma ilkesibunu gerektirir. D‹SK kavram olarak“Genel Sa¤l›k Sigortas›”na karfl› de¤il-dir. Sa¤l›k, bir çok uluslararas› belgedetemel bir hak olarak tan›mlanm›fl ve butemel haktan herkesin yararlanmas› ileilgili koflullar›n devletçe sa¤lanmas› ge-reklili¤inden söz edilmifltir. Sa¤l›k buanlamda sosyal bir nitelik tafl›maktad›rve bir sosyal sigorta dal›d›r. Oysa yasa-laflan GSS, toplumsal içerikli bir genelsa¤l›k sigortas› de¤ildir. Özel sigortac›-l›k tekni¤ine göre bireysel sorumlulukolarak kurgulanm›fl ve iflleyifli tan›mlan-m›flt›r. Emeklilik, yafll›l›k, maluliyet, ka-za, anal›k gibi sosyal sigortalar› düzen-leyen sigorta dallar›ndan farkl› olarakdüflünülüp tasarland›¤› içindir ki, yasametninde bile ayr› düzenlenmifltir.GSS’nin sosyal bir nitelik tafl›mad›¤› vebireylere yük ve sorumluluk yükleyen

Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› Yasa tasar›s› TBMM’de görüflülürken Emek Platformu da tasar›y› protesto etmek amac›yla çeflitli eylemler yapm›flt›.

yan› öylesine aç›kt›r ki, Yasa’n›n ad›ndabile di¤er sosyal sigortalardan ay›rmakgere¤i duyulmufl ve yasa “Sosyal Sigor-talar ve Genel Sa¤l›k Sigortas›” olarakadland›r›lm›flt›r.

Kamunun insan gücü ve altyap›s›halk›n sa¤l›k hizmeti ihtiyac›n› kar-fl›layacak düzeyde de¤il. Ülke kay-naklar›n›n verimli kullan›lmas› aç›-s›ndan de¤erlendirildi¤inde sa¤l›khizmetlerinin kamu sa¤l›k kurulufl-lar›ndan al›nd›¤› gibi muayenehane-lerden de al›nmas› do¤ru bir çözümolmaz m›?Kamunun insan gücü ve altyap›s›n›n,özellefltirmeye olanak sa¤layacak koflul-lar›n yarat›lmas› amac›yla çökertildi¤ibir gerçektir. Bunun en somut örne¤iSSK hastaneleridir. Geçmiflte, K‹T’lerde gerekli yat›r›mlar yap›lmayarak, yük-sek faizle borçland›r›larak, izlenen ben-zer yöntemlerle, elden ç›kar›lmak içinhaz›rlanm›fllard›r. Ülkemizde, sa¤l›khizmetlerine cepten yap›lan harcamala-r›n oran›n›n yüksekli¤i zaten uzun birsüreden beri özelleflen sa¤l›¤›n bir gös-tergesidir. Muayenehaneler ya da sa¤l›kiflletmeleri, bugün sa¤l›k sisteminin birparças›na dönüflmüfltür. Burada DünyaBankas› taraf›ndan önerilen sa¤l›k siste-mi tasar›m›nda konuyu çok boyutlu ola-rak görmek olanakl›d›r. DB, cepten ya-p›lan düzensiz ve belirsiz harcamalar›,Türkiye’nin sa¤l›k harcamalar› için ye-terli bulmamaktad›r. Uluslararas› ticare-te konu olabilecek bir sa¤l›k pazar› için,sa¤l›k harcamalar›n›n düzenli ve bü-yüklü¤ü bilinen bir finansman yöntemiile karfl›lanmas› gerekmektedir. Ulusla-

raras› sa¤l›k tekelleri için Türkiye’ninçekici hale gelmesi ancak bu koflullardaolanakl›d›r. GSS de bu nedenle bir yasakonusu olarak gündeme gelmifltir. Da-ha do¤rusu uzunca süreden beri DB’nindayatt›¤› bu model, AKP Hükümeti ileuygun “iklimi” buldu¤undan yasalafla-bilmifltir. Amaç, halk›n sa¤l›¤›n›n, sos-yal devlet ilkesi de göz ard› edilerek sos-yal bir hak olmaktan, temel bir hak ol-maktan ç›kart›lmaya çal›fl›lmas› ve sa¤l›-¤›n tümüyle piyasaya özgü bir meta ola-rak yeniden biçimlendirilmesidir.

Sa¤l›k hizmetlerinde finansman›ngenel bütçe kaynakl› olmas› ya daprimlerden karfl›lanmas› (Türki-ye’de vergi sisteminin adaletsizli¤ide gözönüne al›nd›¤›nda) sa¤l›k hiz-metlerine ulafl›m aç›s›ndan bir farkyarat›r m›?Türkiye’nin sa¤l›k sorunlar›n›n, sa¤l›-¤›n finansman› için seçilen bir yöntemüzerinden tart›fl›lmas› do¤ru bir bafllan-g›ç oluflturmayacakt›r. Vergi politikala-r›n›n adil olmad›¤›, çok kazanan›n çok,az kazanan›n az vergi ödemedi¤i, ülke-nin vergi sistemini çal›flanlar›n ödedi¤ivergilerden oluflan bir havuzun olufltur-du¤u düflünüldü¤ünde, vergilerle kar-fl›lanmas› gereken bir haktan, sa¤l›khakk›ndan yararlanmak için, prim öde-mek ya da kat›l›m pay› ödemek zorun-da kalmak, iki kez vergilendirilmek an-lam›na gelmektedir. Sa¤l›k politikalar›,öncelikler ve stratejilerin belirlenmesiile ilgili birçok temel sürecin iç içe geçti-¤i koflullar›n konusudur. Ekonomik po-litikalar, vergi düzenlemelerini ve kamukaynaklar›n›n da¤›l›m›n› denetleyen

mali politikalar, kalk›nma hedefleri, ifl-gücü planlamas›, çal›flma koflullar› vb.birçok konu, sa¤l›k ile yak›ndan ilgili-dir. Tüm bunlar›n bafl›nda da sa¤l›¤›benzer di¤er temel haklarda oldu¤u gi-bi, bu sorunlar›n s›ralamas›nda yerlefl-tirdi¤iniz konum gelmektedir. Sa¤l›khizmetlerine ulafl›m›n bir finansmanmodeli üzerinden de¤il, ülke koflullar›-n›n tümünün birlikte de¤erlendirildi¤ive gelir da¤›l›m› ve bölgesel eflitsizliklerdahil her türlü eflitsizli¤in giderilmesinihedefleyen politikalarla birlikte de¤er-lendirilmesi gerekmektedir.

Sa¤l›k hizmetleri sunumunda katk›pay› al›nmas› tart›fl›l›yor. Oysa hiz-metin gereksiz kullan›m›n› önlemekamac›yla yaflamsal olmayan durum-larda cayd›r›c›l›k aç›s›ndan katk› pa-y› al›nmas›n›n önemli oldu¤u söyle-niyor. Ne dersiniz?Sa¤l›k hizmetlerine, yurttafllar için ko-lay eriflim sa¤land›¤› ve basamakland›r-ma ifllemini geçeklefltirecek kurumsalmekanizmalar yayg›nlaflt›¤› ölçüde busorunlar› aflmak olanakl›d›r. Kuflkuyave kötü kullan›ma karfl› önlem almayadayal› önyarg›larla kural koymak, bukonuda beklenen davran›fl de¤iflikli¤inisa¤layamayaca¤› gibi gerekli ya da ge-reksiz baflvurular› ay›rmak konusundada belirleyici olamayacakt›r.

Yasan›n emeklilikle ilgili bölümüde ‘mezarda emeklilik’ diye adland›-r›ld›. Di¤er taraftan emeklilik yafl›-n›n düflük kalmas›n›n bir süre sonrasosyal güvenlik sistemini çökertece-¤i de iddia ediliyor. Buna iliflkinfarkl› bir argüman var m›? Türkiyekoflullar›nda emeklilik yafl› ne olma-l› sizce?Emeklili¤in de aralar›nda oldu¤u sosyalkoruma sistemleri, emek ve sermayeninuzlaflma koflullar›n› sa¤lad›¤›, sosyo-ekonomik politikalar uygulanmas›nailiflkin koflullar›n var oldu¤u bir döne-min ürünüdür. Bugün, bu koflullar›n or-tadan kalkt›¤›, sermayenin öncelikleri-nin, eme¤in elde etti¤i haklar› azaltaraköne ç›kt›¤› koflullar› yafl›yoruz. Yaflad›-¤›m›z adil ve hakça olmayan bu koflul-larda dayat›lan, sosyal güvenlik sistemive bu sisteme iliflkin düzenlemelerin,ekonominin iflleyiflinde bir yük olufltur-du¤u sav›. Ülkemiz koflullar›nda, bu ko-nuda yaflanan gerçeklerin hangisininsorunlar›n a¤›rl›kl› kayna¤›n› olufltur-

‘D‹SK kavram olarak

“Genel Sa¤l›k Sigortas›”na

karfl› de¤ildir.

Ancak yasalaflan GSS,

toplumsal içerikli bir genel

sa¤l›k sigortas› de¤ildir. ’

du¤u konusu çok aç›k olmasa da, emek-lilik yafl› üzerinden yürütülen bir tart›fl-ma söz konusu. Emeklilik sistemininbir aktuerya hesab›na dayal› olarak bi-çimlendirilmesi sistemin iflleyifli aç›s›n-dan gerekli. Bu konudaki parametrikdüzenlemelerin gereklili¤i de teknik birzorunluluk olabilir. Ancak, ülke koflul-lar›nda giderek a¤›rlaflan çal›flma orta-m›nda, tamamlanmas› olanakl› olma-yan çal›flma sürelerinin toplam› ile ilgilibir prim ödeme gün say›s› ve yafl s›n›r›tan›mland›¤›nda, insanlar›n umutsuzlu-¤a ve gelecek kayg›s›na itildi¤i bir top-lumsal durum ortaya ç›k›yor. Sa¤l›k sis-temi, insanlar›n sosyal seleksiyona terkedildi¤i bir model olarak biçimlendiri-lirken, sonuçlar› bu noktaya varacak biruygulama yaflama geçirilirken, hala da-ha iyi olan bugünün verileri ile yap›lm›flhesaplamalarla, 2030’lar için ortalamayaflam süresi belirlemek gerçekçi birde¤erlendirme olarak görünmemekte-dir. Bu konudaki en somut ve net yan›t,Say›n Cumhurbaflkan›m›z›n veto gerek-çesi ve Anayasa Mahkemesine yapt›¤›iptal baflvurusundaki gerekçede bulun-maktad›r. Ortalama yaflam süresinin 67oldu¤u koflullarda, 65 yafl emeklilik için

yeterince geç bir yaflt›r.

SSGSS yasas›nda varolan komisyonve kurullarda atanm›fllar›n say›s› se-çilmifllerin say›s›ndan daha fazla. Budurumu nas›l de¤erlendiriyorsu-nuz?SSGSS Yasas›n›n ve bu yasay› ifllerli¤ekavuflturacak uygulamadan sorumluolan kurumu düzenleyen Sosyal Gü-venlik Kurumu Yasas›n›n haz›rlanmas›ile ilgili tüm süreçlerde D‹SK olarakkarfl› ç›kt›¤›m›z konulardan biri de buolmufltur.

AB konusunda “sosyal Avrupa”,“eme¤in Avrupas›” gibi kavramlar›savunuyorsunuz. Bununla neyi kas-tetti¤inizi biraz açar m›s›n›z? Avrupa her fleyden önce bir ekonomikbirlik. Ve elbette bu oluflumun temel di-nami¤ini sistemin egemen kesimlerioluflturuyor. Ancak bununla birlikte ABsosyal ve siyasal bir birlik olmaya da ça-l›fl›yor. Burada da farkl› ç›karlar çat›fl›-yor ve farkl› AB projeleri birbiriyle mü-cadele ediyor. Bir kesim ekonomik ve ticari bir birlik,yani liberal bir Avrupa istiyor. Buna

karfl› solcular, sosyal demokratlar, sen-dikalar, çevreciler “sosyal bir Avrupa”istiyor. Entegrasyon sadece ekonomikalanda s›n›rl› kalmas›n, sosyal alanda dakurallarla, yasalarla belirlenen bir en-tegrasyon olsun istiyorlar. Ayr›ca bu-nun politik bir entegrasyonla da güçlen-dirilmesi için mücadele ediyorlar. Tabi-i ki haz›rlanan ama flu anda rafa kald›r›-lan Avrupa Anayasas›’n›n öngördü¤übir entegrasyonu istemiyorlar. BuradaTemel Haklar fiart› ile pek çok hak gü-vence alt›na al›n›rken, di¤er bölümleriy-le bu haklar›n kullan›lmas› fiilen engel-leniyordu. Bu nedenle de özellikle Fran-sa’da iflçiler bunu reddetti. Sosyal Avru-pa daha baflka bir fleydir. Sosyal Avru-pa, günümüz koflullar›nda sosyal hakla-r›n tek tek ülkeler düzeyinde korunma-s›n›n ve gelifltirilmesinin güçlü¤ündenhareketle, sermayenin küresel entegras-yonu karfl›s›nda eme¤in de en az›ndanAvrupa bölgesel düzeyindeki haklar›-n›n korunmas› ve güçlendirilmesi mü-cadelesinin ad›d›r. Biz de bunu do¤rubuluyoruz ve bu sürecin içinde yer al-maya çal›fl›yoruz.

Türkiye’nin siyasi yaflam› ve de ge-lece¤iyle ilgili hem bir sendika bafl-kan› kimli¤iyle hem de kiflisel ola-rak neler düflünüyorsunuz? Türkiye iyi yönetilmiyor. Halk mutsuzve karamsar. Yeni bir ç›k›fl ar›yor. Mev-cut siyasi sistem bu yönde umut vermi-yor. ‹ktidarda sa¤ bir parti var. Yapt›k-lar›yla halk›n özlemlerine yan›t ürete-miyor. Ama bugün henüz güçlü bir al-ternatif ortaya ç›kabilmifl de¤il. Muhale-fet halk›n daha iyi yaflama arzusuna ya-n›t üretebilecek bir program ortaya ko-yam›yor. Sürekli negatif bir söylem üreten ve mil-liyetçili¤i yücelten bir muhalefet sergile-niyor. Oysa böyle bir muhalefet halk›nbir numaral› sorunu olan iflsizlik ve yok-sullu¤a çare de¤ildir. Bugün üzerindet›rmanmakta olan teröre de çare de¤il-dir. Çare hem ifli, afl›, hem de özgürlü¤ü vedemokrasiyi bir bütün olarak halk›nönüne serecek olan ça¤dafl bir sosyaldemokrat, sol iktidard›r. Bunun imkan›vard›r. Yeter ki bu yönde bütün dina-mikler ve güçler yenilenerek bütünlefl-sin. Bu yönde çabalar sürmektedir. ‹na-n›yorum ki sonbahardan itibaren buyönde bir alternatif halk›n önüne ç›kar›-lacakt›r.

‘Genel sa¤l›k sigortas›,

bir sosyal sigorta olarak

de¤il, özel sigortac›l›k

anlay›fl›na ve tekni¤ine

göre düzenlenmifltir.

Oysa, sa¤l›k, bir sosyal

risktir ve bu riske karfl›

halk›n korunmas›,

sosyal devlette kamusal

kaynaklarla devletçe

yerine getirilmesi

gereken

bir görevdir. ’

Sa¤l›¤›n anayasal bir hak ve sosyalgüvenli¤in devletin vazgeçilemeztemel unsurlar›ndan biri olmas›

nedeniyle sosyal güvenlik sistemi yeni-den yap›lan›rken meslek örgütü olarakhem mesle¤imiz hem de toplumsal ka-zan›lm›fl haklara sahip ç›kmak görevi-miz olmal›d›r.

Bu nedenle 16 Haziran 2006 tarihin-de Resmi Gazete’de yay›mlanan ancakCumhurbaflkan›n›n baz› maddelerininiptali için Anayasa Mahkemesi’ne gö-türdü¤ü Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤-l›k Sigortas› Kanunu’nu, dünyada veAvrupa’da sa¤l›k alan›nda yaflananlarlabirlikte toplumsal haklar ve ülkemizingenel sa¤l›¤›na, dolay›s›yla diflhekimli-¤ine getirecekleri aç›s›ndan de¤erlen-dirmek sürecin daha sa¤l›kl› alg›lanma-s› aç›s›ndan faydal› olacakt›r.

Avrupa’da Sa¤l›k Politikalar›Dünyada ve Avrupa’da sa¤l›k alan›nda-ki de¤iflimler ekonomik ve sosyal de¤i-flikliklerle birlikte seyretmifltir. Avru-pa’da sa¤l›k sistemlerinin geliflimi1880’li y›llardan itibaren de¤iflik peri-yotlarla kazan›mlara dönüflmüfl ve budönüflüm genellikle kötü çal›flma koflul-

lar›na karfl› iflçi örgütlerinin mücadele-leri sonucunda elde edilmifl da¤›n›k ves›n›rl› kazan›mlarla olmufltur. Avru-pa’da ‹kinci Dünya Savafl›’n›n sonunakadar hükümetler bütüncül bir sa¤l›kve sosyal güvenlik sistemi kuramam›fl-lard›r. ‹kinci Dünya Savafl› sonunda ikiyol izlenmifltir; Fransa, Belçika ve Al-manya varolan sosyal güvenlik sistem-lerini gelifltirerek ulusal sosyal güvenliksistemlerini, ‹ngiltere, ‹sveç ve di¤er ül-keler ise ulusal sa¤l›k sistemlerini kur-mufllard›r.1

1970’li y›llara kadar sosyal mücade-le ile sosyal hizmetler için önemli kaza-n›mlar elde edilmifl ancak daha sonrayaflanan ekonomik krizler sosyal gü-venlik sistemlerinde çeflitli finansmansorununa ve dolay›s›yla k›s›tlamalaraneden olmufl, 80’li y›llarda bu dalga da-ha da belirginleflerek devam etmifltir.89’da Do¤u Avrupa ülkelerinde ve Sov-yetler Birli¤i’nin da¤›l›fl› ile ortaya ç›kanülkelerde sa¤l›k sistemlerine ekonomikgerekçelerle “reform” ad› alt›nda ciddimüdahaleler olmufltur.2

Tüm bu reform süreçlerine uluslara-ras› finans kurumlar›n›n çizmifl oldu¤uperspektiften bakmak, sürecin arka pla-n›n› anlamland›rmak aç›s›ndan oldukçaönemlidir. 1980’lerin bafl›ndan bu yanatüm dünya genelinde hakim olan neo-liberal dalgan›n yans›malar›n› emeklilikve sa¤l›k sistemlerinde reformun gerek-lili¤i üzerine gelifltirilen söylemlerde degörmek mümkündür.

Dünya Bankas›’n›n 1993 tarihli ra-poru, sa¤l›k sistemlerinin kalitesini veverimlili¤ini artt›rman›n önemini vur-gulam›flt›r. Bunu yaparken de daha azmerkeziyetçi, rekabet düzeyi yüksek,vergiler yerine katk› paylar›, özel ve ge-nel sa¤l›k sigortalar› gibi kaynaklardanfinanse edilen bir model gelifltirmifltir.1994 tarihli raporunda ise, nüfusun yafl-lanmas›, do¤urganl›k oranlar›n›n düfl-mesi ve yaflam beklentisinin artmas›n›nülkelerin emeklilik sistemleri üzerindemali bir yük oluflturaca¤›na dayanarakemeklilik sistemlerinde devletin rolünü

azalt›rken özel sektörün alan›n› geniflle-ten üç katmanl› bir sistem önerisi getir-mifltir. Görüldü¤ü gibi her iki raporunda dayand›¤› nokta, devletin hareketalan›n› küçülterek emeklilik ve sa¤l›kgibi sosyal refah› do¤rudan ilgilendirenalanlarda özel sektörün etkin bir aktörolarak tan›mlanmas›d›r.

Türkiye’de Sa¤l›k Politikalar›Türkiye’ye bakt›¤›m›zda da özellikle90’l› y›llar›n bafl›ndan itibaren, siyasi ik-tidarlar, Dünya Bankas›’n›n önerilerinikendi önerileri gibi sunarak sa¤l›k siste-mimizdeki sorunlar› çözme iddias›ndabulunmufllard›r. Sunulan projelerin ül-kemizin toplumsal gerçekleriyle çeliflti-¤i ve asl›nda bu projelerin bizim gibi ge-liflmekte olan ülkelere önerilen, dayat›-lan standart projeler oldu¤unu öncelik-le saptamak gerekir.

Bu projelerin dayat›lma gerekçesi,ilaç endüstrisi, geliflen t›bbi teknoloji,özel sa¤l›k sigortas› ve özel sa¤l›k hiz-meti sunumu ile bu alanda kâr oran›n-daki art›flla iliflkili olarak sa¤l›k sektörü-nün tüm dünyada sermaye için cazibealan›na dönmesidir. Yani bu “dönü-flüm” için ülkemiz sa¤l›k alan›n›n genelolarak sermayeye ve serbest piyasayaaç›lmas› giriflimidir denilebilir.

Bu saptamalarla birlikte ülkemizsa¤l›k alan›nda hem finansman hem dehizmet sunumunda bir kaos oldu¤unu,ancak, bu kaosun zaman içinde yukar›-da s›ralanan gerekçelerle ilintili olarakyarat›ld›¤›n› da belirtmek gerekmekte-dir.

Genel olarak SSGSS Kanunu’nunmevcut sorunlar›n çözümünden çok,var olan sorunlar›n kal›c› olmas›na ze-min haz›rlayacak bir yasal düzenlemeolaca¤› yönünde kayg› duyulmal›d›r.SSGSS a¤›rl›kl› olarak sa¤l›k hizmetle-rinin finansman›n genel bütçeden de¤ilde primlerden sa¤lanmas› anlay›fl›n› ge-tiriyor. Sa¤l›k hizmetlerinin flu an de¤i-flik kurumlar arac›l›¤›yla zaten sa¤l›kprimleriyle ve genel bütçeden ayr›lankaynakla yürütüldü¤ü, yap›lan düzen-

Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› Kanunu

Emel Coflkun*

* Diflhekimi, Bursa Diflhekimleri Odas› Genel Sekreteri

lemenin tüm kurumlar›n Sosyal Güven-lik Kurumu ad› alt›nda tek çat›da top-land›¤› söylemi, yukar›da dile getirilenkayg›y› do¤rular niteliktedir. Sa¤l›ktaDönüflüm’ün temel gerekçelerinden bi-ri hizmete talebin ve sa¤l›k giderlerininsürekli artmas›na karfl›n genel bütçe-den ayr›lan pay›n kaynaklar›n s›n›rl›l›¤›gerekçesiyle artmamas›, ayr›ca SSK veBa¤kur’un prim toplamadaki sorunlar›nedeniyle var olan sistemin sürdürüle-bilirli¤inin olmamas›d›r.

Toplumumuzun sa¤l›k kültürü veprim ödemedeki davran›fl›n› de¤erlen-dirmek için kurumlar›n prim ödemeoranlar›na bakmak yeterlidir. Prim top-lama oranlar› SSK’da %85, Ba¤-Kur’da%36 civar›ndad›r. Ba¤-Kur’da priminidüzenli ödeyenlerin oran› %15’tir. Ta-r›m kesiminde çal›flanlar›n ise %53’ühiç prim ödememifltir.3 Bu sorununSSGSS ile nas›l afl›laca¤› ise belirsizdirve sistemin sürdürülebilirli¤i endiflesisona ermeyecektir. Yine, finansmanmodeli genel vergiler ve bütçe oldu¤un-da yap›lan elefltirilerden biri olan çal›-flanlarda kay›t d›fl›l›k, adil olmayan ver-gi sistemi ve dolayl› vergilerle ilgili kay-g›lar, primlerle finansman yöntemindede daha önemli boyutlarda ortaya ç›ka-cakt›r.

Kanunda bir çok düzenleme yönet-meliklere b›rak›ld›¤›ndan önümüzdekigünlerde sistemin sürdürülebilirli¤iaç›s›ndan vazgeçileceklerin yaflayarakgörülece¤i saptamas›n› yapmak yanl›flolmayacakt›r. Bu konuda, yasa henüzyürürlü¤e girmedi¤i halde son günler-de, yine IMF direktifleriyle sa¤l›kta ta-sarruf yapma amac›yla ilaçta ve özelsa¤l›k kurulufllar›ndan hizmet al›m›ndayap›lan düzenlemelere bakmak önü-müzdeki günler için bir fikir vermekte-dir.

Dayat›lan IMF paketleriyle sa¤l›kharcamalar›n›n k›s›tlanmas› talebinin,finansman yöntemi ne olursa olsun ger-çeklefltirilmeye çal›fl›laca¤› gerçe¤i degözden kaç›r›lmamal›d›r. Bununla bir-likte tüm dünyada sa¤l›k hizmetlerininfinansman›nda genel vergilerle finanseedilmesinin, sigorta ile finanse edilme-sine oranla daha eflitlikçi ve daha ve-rimli oldu¤u, genel olarak kabul görenbilimsel bir gerçektir.4

Ayr›ca ülkemiz için sa¤l›ktan tasar-ruf yapma anlay›fl›n›n zemini gerçekçide¤ildir. Türkiye’de 2005 y›l›nda, sosyalyard›m ve hizmetler de dahil olmaküzere, sosyal güvenlik kurumlar›n›ntoplam harcamalar›n›n milli gelire oran›% 12.1 gibi bir düzeydedir. AB ülkele-

rinde ise sosyal harcamalar›n milli geli-re oran› % 19 gibi yüksek de¤erlerdeseyretmektedir. OECD ülkelerinin orta-lama kifli bafl› sa¤l›k harcamas› 2005 y›-l› için 1880 dolarken, Türkiye’de kiflibafl› sa¤l›k harcamas› 443 dolard›r.5

(Son bir y›l içinde yap›lan düzenleme-lerle bu dikkat çekici art›fl›n iliflkileriniaraflt›rmak ve bu paran›n nereye gitti¤i-ni de sorgulamak gerekir.)

Bu rakamlar AB yolunda ilerleyenbir Türkiye’nin bütçeden sosyal harca-malara aktar›lan yüzdeyi artt›rmas› ge-reklili¤inin ve hatta zorundal›¤›n›n alt›-n› çizmektedir. Bu ba¤lamda asl›ndaesas sorun IMF ve Dünya Bankas›’n›ndevlet harcamalar›n› k›sma yönündekibask›lar›n›n bu toplumsal gerçeklikleri-mizle çeliflmesidir.

SSGSS ve A¤›z Difl Sa¤l›¤› HizmetleriSa¤l›k Sistemi; sa¤l›kla ilgili e¤itimdenekonomiye kadar pek çok de¤iflik alan-da gerçeklefltirilen faaliyetlerin bütünüolarak ifade edilmekte ve sistemin tümtoplumu eflitlik ve sorumluluk anlay›fl›içinde kapsamas› gerekmektedir. Siste-mi oluflturan insan gücü, hizmetler, ör-gütlenme vb. gibi parçalar›n birbirleriy-le uyumu ve etkileflimi çok ciddi birönem tafl›makta ve tek bir alan için ba-¤›ms›z olarak yap›lan planlamalar bafla-r›l› olamamaktad›r. Bu nedenle a¤›z diflsa¤l›¤› ve hastal›klar› için yap›lan plan-lamalar›n genel sa¤l›ktan ayr› düflünül-memesi ve bu konuda yap›lacak çal›fl-malar›n genel sa¤l›k sistemi içine enteg-re edilmesi gerekmektedir.6 A¤›z diflsa¤l›¤›na temel yaklafl›m bu olmal›d›r.

Ülkemizdeki sa¤l›k hizmetleri için-de a¤›z difl sa¤l›¤›na iliflkin bilimsel veak›lc› bir devlet politikas›ndan bahset-mek ne yaz›k ki mümkün de¤ildir. Tür-kiye kifli bafl›na 2005 y›l› rakamlar›yla446 dolarl›k harcamas›yla yaln›zca teda-vi hizmetlerine yönelmeye kalk›flmak-tad›r. Kifli bafl›na düflen bu sa¤l›k harca-mas›n›n içinde diflhekimli¤i hizmetleri-nin pay›n› % 7 kabul edersek yaklafl›k31 dolard›r. Genel sa¤l›kta koruyucuhizmetlerin pay› % 0.9 kadard›r. Diflhe-kimli¤inde ise koruyucu hizmetler yer

almamaktad›r. Bu yaklafl›m›n sonuçlar›-n› toplumun a¤›z difl sa¤l›¤› göstergele-rindeki kabul edilemez rakamlarda gör-mek mümkündür.

SSGSS Kanunu’nu toplumsal vemesleki aç›dan de¤erlendirirken önce-lenmesi gereken dört bafll›k bulunmak-tad›r. Bunlar aç›s›ndan Kanunu incele-di¤imizde afla¤›daki saptamalar ortayaç›kmaktad›r:

Tüm nüfusu kapsayacak m›? Kanunun üçüncü bölümünde 18 yafl›n›doldurmam›fl kifliler, t›bben baflkas›n›nbak›m›na muhtaç olan kifliler; acil hal-ler, ifl kazas› ile meslek hastal›¤› halleri,bildirimi zorunlu bulafl›c› hastal›klar ve63. maddede say›lan sa¤l›k hizmetlerin-den, afet, savafl, grev ve lokavt hali ha-riç olmak üzere yararlanabiliyorlar.

60. maddenin f bendi hariç; yani bukanundan önce yürürlükte bulunansosyal güvenlik kanunlar›na göre gelirveya ayl›k ba¤lanm›fl olan kifliler hariçdi¤er kapsam içindeki kiflilerin sa¤l›khizmeti sunucusuna baflvurdu¤u tarih-ten önceki son bir y›l içinde toplam 30gün sa¤l›k sigortas› prim ödeme gün sa-y›s›n›n olmas›, kendi ad›na ya da ba-¤›ms›z çal›flanlar için ise, baflvurdu¤utarihte k›sa ve uzun vadeli sigorta prim-leri dahil genel sa¤l›k sigortas› primborcu bulunmamas› gerekmektedir.

Ba¤-Kur, SSK’l›lar için olmasa daEmekli Sand›¤› mensuplar› için bu an-lamda bir hak kayb› ortaya ç›kmakta-d›r.

Finansman modeli

genel vergiler ve bütçe

oldu¤unda yap›lan

elefltirilerden biri olan

çal›flanlarda kay›t d›fl›l›k, adil

olmayan vergi sistemi ve dolayl›

vergilerle ilgili kayg›lar, primlerle

finansman

yönteminde daha önemli bo-

yutlarda ortaya ç›kacakt›r.

SSGSS herkesi de¤il, yukar›da say›-lan kifliler hariç sadece prim ödeyenlerikapsayacakt›r. Yani sa¤l›k bir insanhakk› olmaktan ç›kar›lacak, sa¤l›kprim ve katk› pay› arac›l›¤›yla sat›n al›-nan yard›ma dönüflecektir. Ülke nüfu-sunun önemli bir kesimini oluflturandüzenli bir geliri olamayan ve kay›t d›fl›çal›flan kiflilerden prim toplanmas›ndaciddi sorunlar yaflanaca¤› aç›kt›r. YaniSSGSS sisteminde finansman›nda fatu-ran›n yine kay›tl› çal›flan dar gelirlilereç›kaca¤› kesindir.

Ülkemizde sa¤l›¤a ayr›lan pay›n dü-flüklü¤ü ve tüm ülkelerde oldu¤u gibiülkemiz de de artan yaflam süresi ve er-ken emeklilik yafl› gibi nedenlerle sü-rekli artan sa¤l›k giderleri aç›s›ndan ba-k›ld›¤›nda, SSGSS sisteminde gelir vegiderler aras›nda denge kurulmas› gere-kece¤inden bir süre sonra verilecek hiz-metlerin s›n›rland›r›lmas› ya da hizmetisunanlara yap›lacak ödemelerin düflü-rülmesi gündeme gelecektir. Dolay›s›y-la sistemin finansman›nda ortaya ç›ka-cak sonuçlar›n faturas› hastaya ve sa¤-l›k personeline aktar›lm›fl olacakt›r.

Tüm nüfusu kapsay›p kapsamaya-ca¤› konusunda henüz haz›rl›k aflama-s›nda olan Sosyal Yard›mlar ve PrimsizÖdemeler Kanun Tasar›s› (SYPÖ) ilebir de¤erlendirme yapmak önemlidir.Kanunun özellikle yoksullar ve yoksul-luk tehlikesi ile karfl› karfl›ya olan grup-lar üzerindeki etkilerine dair ç›kar›mlaryapabilmek için bu de¤erlendirme ge-reklidir.

Nüfusun % 50.1’inin halen kay›t d›-fl› istihdam edildi¤i, % 30 gibi önemli birkesimin Yeflil Kart dahil hiçbir sosyalgüvenlik sistemi taraf›ndan kapsam al-t›na al›nmad›¤› ve bölgeler aras› ve içieflitsizliklerin hayli yüksek oldu¤u birortamda, yeni yasa ile getirilen de¤iflik-liklerin yoksullar ve yoksulluk tehlikesiile karfl› karfl›ya olan kesim üzerindederin etkileri olmas› kaç›n›lmazd›r.

SSGSS Kanunu’nun vatans›zlar ves›¤›nmac›lar› da kapsam dahiline al›yorolmas› da, yoksulluk ve sosyal d›fllanmaile mücadele alan›nda getirdi¤i önemlibir katk› olarak de¤erlendirilebilir.

SSGSS’de a¤›z difl sa¤l›¤› hizmetleri nas›l yer al›yor?Kanunda difl tedavileri ile ilgili “Kiflilerinhastalanmalar› halinde ayakta veya yata-rak; a¤›z ve difl muayenesi, diflhekiminingörece¤i lüzum üzerine a¤›z ve difl hastal›k-lar›n›n teflhisi için gereken klinik muayene-ler, laboratuar tetkik ve tahlilleri ile di¤ertan› yöntemleri, konulan teflhise dayal› ola-

rak yap›lacak t›bbi müdahale ve tedaviler,difl çekimi, konservatif difl tedavisi ve kanaltedavisi, hasta takibi, travmaya ve onkolo-jik tedaviye ba¤l› protez uygulamalar›, a¤›zve difl hastal›klar› ile ilgili acil sa¤l›k hiz-metleri, 18 yafl›n› doldurmam›fl kiflilerin or-todontik difl tedavileri ile 18 yafl›n› doldur-mam›fl ve 45 yafl›ndan gün alm›fl kiflilerindifl protezlerinin 72 nci maddeye göre belir-lenecek tutar›n›n %50’si” finansman› sa¤-lanan sa¤l›k hizmetleri içinde yer al-maktad›r. Sigorta modeli tercih edilenpek çok ülkede oldu¤u gibi 18 yafl alt›için daha genifl bir kapsam söz konusu-dur.

Travmaya ya da onkolojik tedaviyeba¤l› protez uygulamalar› hariç, 18 ve45 yafl aras›nda protezler kapsam d›fl›n-da b›rak›lmaktad›r.

A¤›z ve difl muayenesi, diflhekimi-nin görece¤i lüzum üzerine a¤›z ve diflhastal›klar›n›n teflhisi için gereken kli-nik muayeneler, laboratuar tetkik vetahlilleri ile di¤er tan› yöntemleri, ko-nulan teflhise dayal› olarak yap›lacakt›bbi müdahale ve tedaviler, difl çekimi,konservatif difl tedavisi ve kanal tedavi-si, hasta takibi, a¤›z ve difl hastal›klar›ile ilgili acil sa¤l›k hizmetleri tüm yaflgruplar› için finansman› sa¤lanan sa¤l›k

hizmetleri içinde yer al›yor.Estetik amaçl› ortodontik difl tedavi-

leri kapsam d›fl› tutulmufltur.Hizmetlerin kapsam›n›n netleflmesi

asl›nda Kuruma b›rak›lm›fl. “Kurum, fi-nansman› sa¤lanacak sa¤l›k hizmetlerininteflhis ve tedavi yöntemleri ile f bendindebelirtilen sa¤l›k hizmetlerinin türlerinin,miktarlar›n› ve kullan›m sürelerini Sa¤l›kBakanl›¤›’n›n görüflünü alarak belirlemeyeyetkilidir. Kurum bu amaçla bilimsel ko-misyonlar kurar, ulusal ve uluslar aras› tü-zel kiflilerle iflbirli¤i yapabilir.“ denilmek-tedir.

Bunun anlam› flu; finanse edileceksa¤l›k hizmetlerinin kapsam› SSGSSKanunu’nun toplayabilece¤i prim mik-tar›na ba¤l› olacakt›r. Yoksulluk, kötüyönetim, popülizm gibi nedenlerleprim toplamada bugüne kadar ne kadarbaflar›s›z oldu¤umuz ortadad›r. Buna,hizmet üretmeye de¤il hizmet sat›n al-maya dayal› bir model olmas› nedeniyleSSGSS’nin sa¤l›k hizmetlerini pahal›-laflt›raca¤› da eklenince primlerden el-de edilecek gelir ile sa¤l›k hizmetine ay-r›lacak gider aras›ndaki dengenin sa¤-lanmas› mümkün olmayacak, tedavile-rin kapsam› bafllang›çtakine göre gittik-çe daha daralacakt›r.

SSGSS Kanunu ile flu an tüm teda-vilerini hemen hemen hiç bir ücret öde-meden kamu kurumlar›nda yapt›rabi-len toplumun yoksul kesimleri aç›s›n-dan önemli bir hak kayb› olacakt›r.

GSS ile diflhekimli¤inde hizmete ulaflma nas›l etkilenecek?SSGSS Kanunu’nda katk› pay› al›nacakhizmetler aras›nda, ayakta tedavide he-kim ve diflhekimi muayenesi, ortez,protez, iyilefltirme araç ve gereçleri,ayakta tedavide sa¤lanan ilaç bedelleribulunmaktad›r.

Muayeneler için kat›l›m pay› VergiUsül Kanunu uyar›nca her y›l yenidende¤erleme oran› kadar artt›r›lmak üze-re 2 YTL olarak belirlenmifl. “Ortez, pro-tez, iyilefltirme araç ve gereçleri, ayakta te-davide sa¤lanan ilaç bedelleri ise hayatiöneme sahip olup olmamas›, kiflilerin pri-me esas kazançlar›n›n, gelir ve ayl›klar›n›ntutar› ve benzeri ölçütler dikkate al›narak%10 ile %20 oranlar› aras›nda olmak üzereKurumca belirlenir“ denilmektedir.

Ortez, protez, iyilefltirme araç ve ge-reçlerinin kat›l›m pay› ve oran›, genelsa¤l›k sigortal›s› ve bakmakla yükümlüoldu¤u kiflilerin sevk zincirine uyma-dan, di¤er basamaktaki sa¤l›k hizmetsunucular›na do¤rudan müracaatlar›halinde % 50 oran›nda artt›r›l›yor. Bu

SSGSS herkesi de¤il,

sadece prim ödeyenleri

kapsayacakt›r.

Yani sa¤l›k bir insan hakk›

olmaktan ç›kar›lacak, prim

ve katk› pay› arac›l›¤›yla sat›n

al›nan yard›ma dönüflecektir.

kat›l›m pay› tutar›n›n sa¤l›k hizmetininal›nd›¤› tarihteki asgari ücretin % 75’inigeçemeyece¤i belirtilmektedir.

Bu ifade kat›l›m paylar›n›n ne mik-tarda olabilece¤ine iliflkin bir ipucudur.Asgari ücretle çal›flan biri için gelirinin% 75’ini sadece katk› pay› için sa¤l›khizmetine ay›rabilmek mümkün de¤il-dir. Bu denli yüksek katk› paylar› sa¤l›khizmetlerine ulaflmada önemli bir engelolacak, hizmete ulaflmada eflitsizlikleriartt›racakt›r.

Kanun’un 69. maddesi katk› pay›al›nmayacak haller, sa¤l›k hizmetleri vekiflileri tan›mlan›yor. Aile hekimi mu-ayeneleri ve kifliye yönelik koruyucusa¤l›k hizmetleri bu kapsamda yer al-maktad›r.

Bizim gibi kifli bafl›na düflen gelirindüflük oldu¤u ülkelerde koruyucu he-kimlik çok önem tafl›r. Türkiye’de 12milyon kifli günde sadece 1 dolar, 13.5milyon kifli 1.5 dolarla yaflamaya çal›fl›-yor. Bu koflullarda toplumsal koruyucusa¤l›k hizmetleri daha da önem kazan›-yor. Ancak kanunda bahsedilen sadecekifliye yönelik koruyucu sa¤l›k hizmet-leri. Toplumun tümüne yönelik plan-lanmas› ve yürütülmesi gereken koru-yucu sa¤l›k hizmetlerinin bu önemli bo-yutu ne yaz›k ki göz ard› edilmektedir.

Madde 70‘te hizmet basamaklar› vesevk zinciri tan›mlan›yor. Tan›, ön tan›,hekimlerin ve diflhekimlerinin uzman-l›klar› dikkate al›nmak suretiyle sevkzincirinin Kurum taraf›ndan belirlene-ce¤i belirtilmektedir. Aile hekimleri bi-rinci basamak hizmet sunucusu olarakbelirlenmifltir.

Burada diflhekimli¤i aç›s›ndanönemli bir nokta, diflhekimli¤i hizmet-lerinin birinci basamakta tan›mlanma-m›fl olmas›d›r. Diflhekimli¤i hizmetle-rinde koruyucu uygulamalar› içeren bi-rinci basamak diflhekimli¤i hizmetleri,toplumun a¤›z difl sa¤l›¤› düzeyininyükseltilmesinde anahtar role sahiptir.Bu nedenle kanunda yer alan tedaviedici diflhekimli¤i hizmetleri ile a¤›z diflsa¤l›¤› aç›s›ndan meslek örgütü olarakhedefledi¤imiz kazan›mlara ulaflmakmümkün de¤ildir.

GSS sa¤l›k çal›flanlar›na ne getiriyor?Kanunda sa¤l›k çal›flanlar› aç›s›ndan dayeni görevler tan›mlanmaktad›r. ”Sa¤l›khizmeti sunucular›, genel sa¤l›k sigortal›s›ve bakmakla yükümlü oldu¤u kiflilerin sa¤-l›k hizmetlerinden yararlanmaya müstahakolup olmad›¤›n›, Kurumun elektronik veyadi¤er ortamlarda sa¤layaca¤› yöntemlere

uygun olarak kontrol etmek ve belgelemekzorundad›r.” Buna göre hekimlerin has-talar›n› muayeneye bafllamadan sa¤l›khizmetlerinden yararlanmaya müsta-hak olup olmad›¤›n› sorgulamalar› ge-rekmektedir.

Ayr›ca Kanun sa¤l›k hizmetinin su-numunda ve belgelenmesinde ortaya ç›-kacak hatalardan dolay› sa¤l›k hizmetisunucular›na idari soruflturma ve paracezalar› yapt›r›m› getirmektedir. Bu du-rum sa¤l›k hizmeti sunucular›na hekim-lik d›fl›nda para ve evrak kontrolörlü¤ügörevini yüklemektedir. Vazgeçilemezbir hekimlik de¤eri olan insan yaflam›-n›n ve sa¤l›¤›n›n önceli¤i, böyle bir yak-lafl›mla zedelenece¤i gibi ba¤›ms›z he-kimlik uygulamalar› da zarar görecek-tir.

Kamuda görevli meslektafllar›m›z›bekleyen tabloyu hükümetin birlikteyürütmeye çal›flt›¤› aile hekimli¤i, yerelyönetimler ve kamu idare yasalar› ilebirlikte ele ald›¤›m›zda net bir flekildegörebiliyoruz; Tüm kamu çal›flanlar›n›nsözleflmeli statüde çal›flmalar› hedeflen-mektedir.

Kanunda a¤›z difl sa¤l›¤› hizmetleri-nin sunumunda ve hizmete ulafl›mdaönemli bir sorun olarak gördü¤ümüzco¤rafi da¤›l›mda dengesizlik sorununaçözüm olacak bir tahdid söz konusu de-¤ildir.

Yine Kanun’un 72. maddesi sa¤l›khizmetlerinin ödenecek bedellerininbelirlenmesi bölümünde Sa¤l›k Hizmet-leri Fiyatland›rma Komisyonu’nda mes-lek örgütlerinin yer almamas›, TDB’ninsadece görüfl al›nacaklar kurumlar ara-s›nda say›lmas› meslek örgütünün ini-siyatifini s›f›rlayan olumsuz bir durum-dur.

SonuçSa¤l›k temel bir insan hakk›d›r. Biz buülkenin müflterisi de¤il, birer sa¤l›k ça-l›flan›, yurttafl› ve sahipleriyiz. Bir mes-

lek örgütü ve diflhekimleri olarak herke-sin ihtiyac›na uygun, nitelikli, eflit veulafl›labilir sa¤l›k hizmeti almas›ndanyana olmak zorunday›z.

Sosyal güvenlik ve sa¤l›k sistemle-rindeki kazan›mlar, tarihsel süreçte top-lumsal dinamiklerin uzun erimli ve mü-cadeleci çal›flmalar›yla elde edilmifltir.Meslek örgütleri politikalar›n› bu bilinç-le oluflturmal› ve bu politikalar›n hayatageçirilmesinde de etkin, dirençli bir çiz-gide durmal›d›r.

NE YAPMALI?• Sa¤l›k ve Sosyal Güvenlikte sosyal

devlet esas al›nmal›,• Sa¤l›¤a kamusal destek artt›r›lmal›, • Sa¤l›k hizmetleri piyasa koflullar›na

terk edilmemeli,• Vergi reformu yap›larak adil bir vergi-

lendirilmeye gidilmeli,• Kay›t d›fl› ekonomi ve kay›t d›fl› istih-

dam kay›t alt›na al›nmal›,• Toplumdaki gelir da¤›l›m› adaletsizli-

¤ine çözüm bulunmal›,• Sa¤l›k hizmetlerinde finansman›,

Dünya Bankas› ve IMF direktiflerido¤rultusunda prim ya da katk› pay-lar› a¤›rl›kl› de¤il, geliflmekte olan ül-keler için çok daha adil ve toplumungenifl kesimlerini koruyan finansmanyöntemi olan genel bütçeden karfl›-lanmal›, bu konuda tüm sa¤l›k çal›-flanlar› örgütleriyle dayan›flma içinegidilmeli,

• Sa¤l›k hizmetlerinde tedavi edici de¤il,koruyucu hekimlik esas al›nmal›,

• Bölgesel eflitsizlikler giderilmeli, diflhe-kimi ve sa¤l›k kurumu da¤›l›m› den-geli hale getirilmeli,

• A¤›z difl sa¤l›¤› hizmetlerinin serbestçal›flan diflhekimlerinden al›nmas›n›nsadece GSS ile mümkün olaca¤› ön-kabulünden vazgeçilmeli,

• Yaflanan bu süreç var olan haklar› gerigötürecek ve sa¤l›¤› piyasa koflullar›-na terk edecek bir süreçtir, bu görül-meli ve meslek örgütü olarak yeni birperspektif belirlenmeli,

• Bununla ilgili olarak, toplumun tümkesimleri harekete geçirilmeye çal›fl›l-mal›.

Çeflitli yap›sal nedenlerle

primlerden elde edilecek

gelir ile sa¤l›k hizmetine

ayr›lacak gider aras›ndaki

dengenin sa¤lanmas›

mümkün olmayacak,

tedavilerin kapsam›

bafllang›çtakine göre

gittikçe daha daralacakt›r.

KAYNAKLAR:

(1) Toplum Hekim Dergisi, May›s-Haziran 2005

(2) Toplum Hekim Dergisi, Temmuz-A¤ustos 2004

(3) TTB Yay›nlar›, GSS Kitap盤›, ‹kinci Bas›m 2006

(4) Toplum Hekim Dergisi, Mart-Nisan 2002,

(5) OECD 2005 Raporu

(6) Prof.Dr. Inci Oktay, Ülkemizde Diflhekimli¤i Aç›s›ndan

Sa¤l›k Sisteminin De¤erlendirilmesi, 2002 BDO Bülteni

Sa¤l›k sistemine ne gibi yenilikler ge-liyor?Ülkemizde sa¤l›k sisteminin iflleyifliyle il-gili tart›flmalar uzun süredir devam et-mektedir. Hatta sa¤l›k sisteminin iflleyifli-ni tümüyle çözmüfl ve tart›flmalar›n olma-d›¤› bir örnek bulunmad›¤›n› belirtmekdaha do¤ru olur. Ülkemizdeki yak›nmala-r› hat›rlarsak;• Sa¤l›k hizmetlerine ulaflmada sorunlar

yaflanmas›,• Ulafl›labilen sa¤l›k hizmetinin niteli¤i,• Sa¤l›k hizmet birimlerinin altyap› so-

runlar›,• Sa¤l›k insan gücünün niteli¤i ve niceli¤i,• Basamakl› sa¤l›k hizmet sisteminin ça-

l›flt›r›lamamas› nedeniyle özellikle has-tanelere afl›r› yüklenme,

• Sa¤l›k güvencelerinin geçerli oldu¤u ku-rumlar aras›nda farkl›l›k,

• Sa¤l›k güvence kapsamlar› aras›ndafarkl›l›k,

• Sa¤l›k güvencesi bulunmayan insanlar…gibi sorunlar› s›ralamak rahatl›kla vekonuyla ilgili hemen herkesin yapabile-ce¤i bir listeydi.

Sa¤l›k sisteminin tek elde toplanmas›-na ne diyorsunuz? Farkl› kurumlara ait sa¤l›k hizmet birim-leri bulunmas› kaynak israf› olarak tan›m-

lanmakta ve hizmetlerin tek elde toplan-mas› genel kabul görmekteydi. Yanyanabulunan baz› sa¤l›k kurumlar› örnek ola-rak gösterilip bu kurumlar›n baz›lar›ndayatak ve personel olmad›¤› ve hasta kuy-ruklar›n›n bulundu¤u belirtilirken yan ta-raftaki sa¤l›k kurumunda yatak ve sa¤l›kpersoneli sorunu olmad›¤› halde polikli-nik say›s› ve yatak doluluk oranlar›n›ndüflüklü¤ünü belirten yaz› ve haberler iles›kl›kla karfl›lafl›lmaktayd›.Sa¤l›k hizmetlerinin tek elde toplanmas›,desteklenmesi gereken karar ve uygula-malar aras›nda yer almaktad›r. Sisteminiflletilmesi s›ras›nda yaflanan s›k›nt›lar ileatama ve nakillerde yaflanan politik yak-lafl›mlar› desteklemek tabi-i ki olas› de¤il ve elefltirmek gerekli ancaksistemin özüne uygun olan yaklafl›m› dadesteklemek yerinde olacakt›r. Ayr›ca224 say›l› Sa¤l›k Hizmetlerinin Sosyallefl-tirilmesi Hakk›nda Kanun’da sa¤l›k hiz-metlerinin tek elde toplanmas› gereklili-¤ini vurgulam›fl ve yasallaflt›rm›flt›r.

Sa¤l›k ocaklar› yerine aile hekimli¤isisteminin yerlefltirilmesi uygun birçözüm mü?Mevcut sistemde sa¤l›k ocaklar›n›n etkinolmad›¤› yaklafl›m› s›kl›kla vurgulanmak-tad›r. Bu yap›lar›n etkin k›l›nabilmesi için

altyap› sorunlar›n›n çözülmesi ve hizmetveren kadronun bu yap›lar› benimsemesisa¤lanmal›yd›. Çal›flanlar›n mutlu olma-d›klar› bir süreçte, kaliteli hizmet sunmakolas› gözükmemektedir. Y›llard›r bununörnekleri sa¤l›k ocaklar›nda yaflanm›flt›r.Mesleki tatmini sa¤lanamayan memnuni-yetsiz sa¤l›k personeli ile kaliteli sa¤l›khizmeti sunulamamaktad›r.Sa¤l›k ocaklar›n›n sorunlar›n› çözüp dahaiyi hizmet sunmalar›n› sa¤lamak yerinebu hizmet birimlerini gözden ç›kartarakaile hekimli¤i sistemine geçmek berabe-rinde farkl› sorunlar yaratacakt›r ve yarat-maktad›r. Pilot uygulama yap›lan illerdeaile hekimi olmak isteyen hekim buluna-mamas› nedeniyle zorla aile hekimli¤ineyönlendirme fleklinde bir uygulamaya gi-dilmektedir ki bu yaklafl›m›n sorunun çö-zümüne katk›s› olaca¤›na inanmak güçle-fliyor. Zorunlu ve inan›lmam›fl aile hekim-li¤i sisteminin de sa¤l›k çal›flan› içinmemnuniyetsizlik yarataca¤› aç›kt›r.

Toplumsal muhalefetin çeflitli bile-flenleri GSS’ye baz› elefltiriler getirdi-ler. Sizin GSS’yle ilgili genel de¤er-lendirmeniz nedir?Genel Sa¤l›k Sigortas› (GSS) yaklafl›m› iletoplumdaki tüm kesimlere ayn› standart-ta sa¤l›k hizmeti verilmesi ve sa¤l›k hiz-

Genel Sa¤l›k Sigortas›’n›n sa¤l›k alan›na getireceklerine iliflkinfarkl› yaklafl›mlar› dergi sayfalar›m›za aktarmaya çal›fl›yoruz.Halk Sa¤l›¤› Bilim Uzman› Dr. Murat F›rat, Genel Sa¤l›kSigortas›’n›n kavram olarak savunulmas› gerekti¤ini, sisteminuygulanmas›nda çeflitli nedenlerle yaflanabilecek sorunlar›nayr›ca tart›fl›lmas›n›n daha do¤ru oldu¤unu belirtiyor.

‘GSS fikrinekarfl› ç›kmakdo¤ru de¤il’

metine ulafl›m›n kolaylaflt›r›lmas› hedefolarak benimsenmektedir. Böyle bir he-defe karfl› ç›kman›n mant›¤› olmad›¤› dü-flüncesindeyim. Asl›nda GSS’ye karfl› ç›-kan görüfllere bak›ld›¤›nda da temel ola-rak bu yaklafl›ma karfl› ç›k›lmad›¤›, primtoplamada yaflanabilecek zorluk, süreciniflletimi ile ilgili kayg›lar›n ön plana ç›kt›-¤› görülmektedir. fiimdiye kadar yaflanansüreçler bu kayg›lar› hakl› k›lmaktad›r.Toplanamayan primlere sürekli aflar ç›-kart›lmas›, al›nan sa¤l›k hizmetlerineödeme yap›lamamas› nedeniyle baz› sos-yal güvence kurumlar›na hizmet sunul-mamas›, bütçelerde s›k›nt› yaflanmas› ne-deniyle sa¤l›k hizmet paketlerinde daral-t›lmalar yap›lmas› gibi örnekler sürekliolarak yaflanmakta ve bu nedenle de sis-tem tart›fl›lmaktad›r. Uygulamada yafla-nabilecek sorunlar ile ilgili kayg› duyul-mas›n›n hakl› nedenleri olmas›na karfl›n,kayg›lar› do¤ru noktaya yönlendirip çö-züm aray›fl›n› buna göre yapmak dahaolumlu olacakt›r.

Bu sistem sa¤l›k harcamalar›n›n art-mas›na yol açar m›? Özellikle ilaç har-camalar›...Paket fiyatlar belirlenerek sa¤l›k hizmeti-nin özel sa¤l›k kurumlar›ndan da sat›nal›nmaya bafllanmas› hem hizmete ulafl-may› daha da kolaylaflt›rm›fl hem de kuy-ruklar nedeniyle kamu sa¤l›k hizmetinebaflvurmayan ve sosyo-ekonomik duru-mu daha iyi olan kesimin de sosyal gü-vencesini kullanmaya bafllamas›na yol aç-m›flt›r. Bunun sonucu olarak da sa¤l›khizmet giderlerinde art›fllar ortaya ç›k-m›flt›r. Bununla birlikte SSK ilaçlar›n›n daözel eczanelerden al›nmaya bafllanmas›hizmete ulaflmay› kolaylaflt›rmak yan›ndadaha önce özel ihaleler ile çok daha indi-rimli olarak al›nan ilaç giderlerinin artma-s›na neden olmufltur.Tüm bu süreçler sa¤l›k giderlerinin art-mas›na yol açmaktad›r. Önümüzdeki sü-reçte sa¤l›k giderlerinin daha da artmas›kaç›n›lmazd›r. Ülkemizdeki kifli bafl› sa¤-l›k harcamas› hakk›nda çok farkl› verilerortaya konulmaktad›r. Sosyal güvencekurumlar›n›n kifli bafl› sa¤l›k harcamalar›yan›nda araflt›r›c›lar›n verileri dikkateal›nd›¤›nda ülkemizdeki kifli bafl› sa¤l›kharcamas›n›n 450 USD civar›nda oldu¤usöylenmektedir. AB ülkelerinde kifli bafl›sa¤l›k harcamalar› 1.600-3.000 USD aral›-¤›nda de¤iflmektedir. ‹laç, t›bbi cihaz vesarf malzemeleri gibi esas maliyet mikta-r›n› belirleyen etmenlerin yaklafl›k olarakayn› maliyette oldu¤u düflünülürse, sa¤l›khizmeti kalitesi ve ulafl›labilirli¤i artt›kça

giderlerin de AB ülkelerine yaklaflmas›kaç›n›lmazd›r. Yaln›zca insan gücü mali-yetlerinin ülkemizde daha düflük olmas›aradaki bu büyük gider fark›n› aç›kla-maktan uzakt›r. Sa¤l›k hizmetine ulafl›la-mamas› ve yeterli sa¤l›k hizmeti al›nama-mas› kifli bafl› sa¤l›k harcamalar›ndaki 4-6kat fark›n oluflmas›n›n nedenleri aras›n-dad›r. Dolay›s›yla hizmet al›m›n›n art›fl›y-la birlikte sa¤l›k giderlerinde de art›fl bek-lemek gerekir.

GSS'de herkes sisteme al›nd› ve fi-nansman büyük oranda primlerle sa¤-lanacak. Ek bir kaynak yarat›lmazsasa¤l›k hizmetleri yeteri derecede veri-lebilecek mi?GSS’nin devreye girmesiyle birlikte tümnüfus sa¤l›k sigortas› kapsam›na al›na-cak. Bu yaklafl›m tam anlam›yla sosyaldevlet yaklafl›m›. Hizmet içeri¤i tart›fl›la-bilir olsa dahi yaklafl›m do¤ru. Halenmevcut sosyal güvence sistemlerinde

do¤rudan kamu pay› tan›mlanmam›flkenGSS’de kamu katk› pay›n›n da olmas›olumlu bir geliflme. Ancak tan›mlananprimler ve kamu katk› pay› ile bu genifl-likte bir sa¤l›k paketinin karfl›lanabilmesikonusunda hakl› soru iflaretleri var. Bukayg›lara aynen kat›lmaktay›m. Ayr›ca ül-kemizde “prim ödeme nas›l olsa affedilir”yaklafl›m›n›n nas›l de¤ifltirilip eksiksizprim toplanabilece¤i de önemli soru ifla-retlerinden biri.Prim toplama ve hizmet karfl›l›klar›n›ödemede yaflanacak sorunlar hizmet ve-ren kurulufllar›n hizmet verme ya da nite-likli hizmet verme sürecinin önünde en-geller oluflturabilecektir. Bu konu günü-müzde de s›kl›kla gündeme gelmekte vekayg›lar›n artmas›na neden olmaktad›r.Nitekim sa¤l›k harcamalar›n›n getirdi¤iyükün hafifletilmesi için sürekli olarak“önlem paketleri” devreye sokulmas› bu-nun bir göstergesi. Teminat paketinin süreklili¤inin sa¤lana-bilece¤i yönünde bir güvence yok. Za-manla havuzda oluflabilecek kay›plar ne-deniyle teminat paketi daralt›labilir. Böy-le bir olas›l›k her zaman için söz konu-sudur. Bunun nas›l geliflece¤i toplumsalmuhalefete ba¤l›d›r.Teminat paketi oldukça genifl tan›mlan-m›fl durumda. Paket d›fl›nda fazlaca birhizmet kalm›fl de¤il. Paket d›fl›ndaki buhizmetlerin kifliler taraf›ndan cepten öde-me olarak yap›lmas› kaç›n›lmaz bir yakla-fl›m. Hele bizim ülkemiz gibi bütçe k›s›tl›-l›¤› olan ülkelerde tüm sa¤l›k giderlerininödenebilmesi ne yaz›k ki olas› de¤il. Ön-celikli sa¤l›k sorunlar›n›n çözümüne ön-celik tan›mlanmas› gerekiyor.

Koruyucu hekimlik hizmetlerinin sis-

‘Sa¤l›k sisteminin tek elde

toplanmas›ndan önce

yanyana bulunan

sa¤l›k kurumlar›n›n

birinde hasta kuyruklar› varken

di¤erinde yatak ve sa¤l›k

personeli sorunu

olmad›¤› halde poliklinik

say›s› ve yatak doluluk

oranlar›n›n düflük kald›¤›na

tan›k olabiliyorduk.’

temdeki yeri ne olmal› sizce?Koruyucu hekimlik sisteminin aile he-kimli¤i d›fl›nda tutulmas› ve çevre sa¤l›¤›ile birlikte bütünsel bir yaklafl›mla veril-mesi önem tafl›yor. Sa¤l›k kültürü olufl-turmada yeterince yol alamam›fl, çevreselsa¤l›k zararl›lar›n› kontrol alt›nda tutama-yan ya da buna yönelik yeterli politikalar›olmayan ülkede, çocuk sa¤l›¤›, anne sa¤-l›¤›, çal›flan sa¤l›¤›, kanserler, bulafl›c›hastal›klara yönelik köklü sa¤l›k politika-lar› oluflturmak ve uygulamak kamununkaç›n›lmaz görevleri aras›nda yer almak-tad›r. Bu tür sorunlar piyasa koflullar›nab›rak›lamaz. Piyasa koflullar› bu tür hasta-l›klar ortaya ç›kt›ktan sonra tedavisi ile il-gilenir ki bu yaklafl›m hem insanca de¤il-dir hem de çok pahal›d›r. K›s›tl› sa¤l›kbütçesinde daha büyük kay›plar›n engel-lenebilmesi için bu tür hastal›klara karfl›netkin koruyucu önlem politikalar› olufltu-rulmas› ve uygulanmas› gereklidir.

Kamu ile özel nas›l rekabet edecek?Kamu kurumlar› ile özel sa¤l›k kurumla-r›n›n rekabet edebilmesi için kamu ku-rumlar›nda da etkin maliyet analizlerininyap›lmas› gereklidir. Kamuya ait olanak-lar ile ucuza mal edilebilen sa¤l›k hizmetiile özel sektörün rekabeti adaletsizlikleriçerir. Bu eflitsizlikler durumunda her ikikesime ayn› fiyat politikas› uygulanmas›durumunda ise hizmet kalitesinde sorun-lar ortaya ç›kmas› ya da suistimalleringündeme gelmesi kaç›n›lmazd›r.Hizmet kalitesinin ve etkinli¤inin denet-lenebilmesi için tan›-tedavi protokollerimutlaka yaflama geçirilmelidir. Sa¤l›k ku-rumlar›n›n elektronik sisteme geçifllerini

tamamlamalar› ve uygun denetim sistem-lerinin kurulmas› gerekir.

Katk› paylar› hizmete ulaflmay› engel-lemeyecek mi?GSS’de katk› paylar›n›n ödenebilmesiiçin tamamlay›c› sigorta sistemlerinindevreye girmesi ve bu sistemin iflleyiflininkolaylaflt›r›lmas› gerekir. Daha lüks ko-flullarda sa¤l›k hizmeti almak isteyen kifli-lere engel ç›karman›n mant›¤› yok. Ka-munun tan›mlad›¤› temel sa¤l›k hizmetpaket fiyat›n› GSS karfl›larken kiflininyapt›rd›¤› tamamlay›c› sa¤l›k sigortas› dapaket fiyat d›fl›ndaki fark› karfl›lar. Böyle-ce süreç küstürücü olmadan daha sa¤l›kl›iflleyebilir. Katk› paylar›n›n yüksek oluflu,al›m gücü s›n›rl› olan kesimin hizmeteeriflmesi önünde engel oluflturabilir. Bunedenle temel sa¤l›k hizmetlerinin katk›pay›ndan muaf tutulmas› bir yaklafl›molabilir.

‹nsan gücü planlamas› ve ülke kay-naklar›n›n verimli kullan›lmas› dik-kate al›nd›¤›nda diflhekimli¤i hizmet-lerinin kamudan oldu¤u gibi muaye-nehanelerden de al›nmas›na ne dersi-niz?Diflhekimli¤i hizmetlerinin özel muaye-nehanelerden al›nmas› yaklafl›m› kaynak-lar›n efektif kullan›m› aç›s›ndan do¤ru biryaklafl›m olur. Ancak burada belirlenecekpaket fiyatlar›n di¤er sa¤l›k hizmetlerin-deki fiyatlara eflde¤er olmas› durumundadiflhekimleri bu fiyatlarla özel muayene-hanelerde hizmet verebilir mi sorusunusormadan geçemiyorum. San›r›m yak›ngelecekte özel muayenehaneler yerine

grup hekimli¤inin geçerli oldu¤u difl teda-vi merkezleri yayg›nlaflacakt›r. Böylecemaliyetlerin afla¤›ya çekilmesi sözkonusuolabilir.

Bu reformun mant›¤›n›n arka plan›n-da kamunun sosyal güvenli¤e kaynakay›ramamas›ndan dolay› giderek özelsigortac›l›¤a kay›fl olaca¤› söyleniyor...‹zlenen sa¤l›k politikalar›n›n arkas›nda,teminat paketinin zamanla daralt›larakkiflilerin ek sigorta yapt›rmaya zorlanma-s› gibi bir yaklafl›m düflünülebilir. Ancakbu yaklafl›m olabilir diye mevcut sisteminsürmesini savunman›n da bir anlam› yok.Mevcut sistemde de paket daralt›l›p kifli-lerin ceplerinden sa¤l›k hizmeti almayazorlanmas› yaflanan bir olgu. Daha iyisa¤l›k hizmeti almak isteyenler ya ceple-rinden ödemekteydiler ya da kamu sa¤l›khizmetlerine ulaflabilmek için kay›t d›fl›baz› paralar harcamaktayd›lar. Mevcutsistemin iyi ifllememesi nedeniyle yo¤unve hakl› yak›nmalar vard›. Sa¤l›kta dahaiyiye yönelik bir yaklafl›m› desteklemekama ayn› zamanda hak kay›plar›na karfl›da direnmek gerekiyor.Fransa’da yak›n zamanda toplumun iflgüvencesini etkileyen bir yasaya karfl›toplum önemli bir direnme gösterdi veyasa geri çekilmek zorunda kald›. Oysaülkemizde emeklilik yafl›n› ileri yafllaratafl›yan düzenlemeye karfl› toplumumuz-da yeterince tepki olufltu¤unu söyleyeme-yiz. Hatta toplumun bu konuda yeterlibilgisi oldu¤u dahi söylenemez.

Mezarda emeklilik söylemi için nedüflünüyorsunuz. Türkiye'de emekli-lik yafl› ne olmal›d›r?Emeklilik yafl›n›n daha ileri yafllara çekil-mesi kaç›n›lmaz olmakla birlikte bu yasaile aflamal› olarak 65 yafl›na tafl›nmas› ül-kemiz insan›na yap›lan bir haks›zl›kt›r.Örnek olarak verilen AB ülkelerinde orta-lama yaflam süresi 78-80 oldu¤u halde ül-kemizde bu s›n›r halen 68 olarak kabuledilmektedir. Dolay›s›yla bizden yaklafl›k10 y›l fazla yaflayan insanlarla ayn› yafllar-da emekli olmak makul olmasa gerek. Sa-dece emeklilik yafllar›nda eflitlik sa¤lana-maz, yaflama ve çal›flma koflullar›nda daeflitli¤in sa¤lanmas› gerekir. Ayr›ca ülke-mizde iflletmelerde sürekli olarak genç-leflme politikas› izlenirken daha ileri yafl-lardaki insanlar hangi iflletmelerde çal›fla-rak sosyal güvencelerini sa¤layabilecektirsorusuna da mant›kl› bir yan›t verebil-mek gerekir.Aksi bir yaklafl›m›n art niyetli bir yakla-fl›m oldu¤unu düflünüyorum.

‘Teminat paketinin

süreklili¤inin sa¤lanabilece¤i

yönünde bir güvence yok.

Zamanla havuzda oluflabilecek

kay›plar nedeniyle teminat

paketi daralt›labilir.

Böyle bir olas›l›k

her zaman için söz konusu.’

Her y›l oldu¤u gibi Kongre heye-can› Kongreden önceki üç günboyunca sürdürülen Meslek So-

runlar› Sempozyumu’yla bafllad›. Mes-lek Sorunlar› Sempozyumu’nun aç›l›fl›19 Haziran sabah› Ondokuz May›s Üni-versitesi kampüsü içerisindeki TepeOtel’de yap›ld›. Toplant›n›n sunumunuyapan Samsun Diflhekimleri Odas› Yö-netim Kurulu üyesi Reyhan Abac› ilksözü Kongre Organizasyonunda MSSSorumlusu olarak görev yapan SamsunDiflhekimleri Odas› Baflkan Vekili SuatSemiz’e verdi. Semiz, konuflmas›ndaMSS’de ele al›nacak konular› belirte-rek, sempozyumun mesle¤in gelece¤i-ne yön verece¤ini ifade etti. Daha sonraSamsun Diflhekimleri Odas› ve KongreOrganizasyon Komitesi Baflkan› Abdul-lah ‹lker, Samsun Diflhekimleri Odas›olarak bu organizasyonu üstlenmektenmutluluk duyduklar›n› belirtti.

Sahte diflhekimlerinin korunmas› giriflimine tepkiTDB Genel Baflkan› Celal Y›ld›r›m daöncelikle güncel baz› geliflmelerdenbahsetti. Özellikle Diyarbak›r Milletve-kili Aziz Akgül’ün sahte diflhekimlerinimeflrulaflt›rmaya yönelik giriflimini sertbir flekilde elefltiren Y›ld›r›m, TDB’ninkararl› tutumu sonucu söz konusu giri-flimin gerçekleflmedi¤ini aktard›. Sa¤l›kBakanl›¤›’na yap›lan ziyarette ele al›nankonular› da aktaran Y›ld›r›m, kamununmuayenehanelerden hizmet sat›n alma-s› ve sahte diflhekimleriyle ilgili olarakal›nan tutumlardan bahsetti. Y›ld›r›m,AB’ye üyelik sürecini önemsedi¤ini ifa-de eden bir hükümetin milletvekilleri-nin AB’nin normlar›yla çeliflen ifadelerkullanmas›n›n anlafl›lmaz oldu¤unu dasözlerine ekledi. Verilen aran›n ard›n-dan A¤›z Difl Sa¤l›¤› Hizmetlerinin Su-numu ve Finansman› Çal›flma Grubukamunun diflhekimli¤i hizmetlerinind›flar›dan sat›n almas›na iliflkin rapo-runda yapt›¤› de¤ifliklikleri aktard›. Ça-l›flma Grubu Baflkan› TDB MYK Üyesi

Tümay ‹mre’nin genel sunumunun ar-d›ndan çal›flma grubunun yapt›¤› de¤i-fliklikler raportör Ali Gürlek taraf›ndansunuldu.

Kamunun muayenehanelerden hizmet almas› MSS gündemindeydiSunumun ard›ndan Oda baflkanlar›n›nsorular› al›narak yan›tland›. TrabzonDiflhekimleri Odas› Baflkan› AdnanGünnar uzmanl›kla ilgili rapora elefltiri-ler getirdi. Bir soru üzerine TDB Tan› veTedavi Protokolleri Haz›rlama Komis-yonu sorumlusu Prof.Dr. Murat Akka-ya protokollerin haz›rlanmas› sürecinive geliflen noktay› aktard›. Yasada acil diflhekimli¤iyle ilgili ibare-ler yer almas› nedeniyle bu kapsaman e l e r i n

Samsun’da Kongre heyecan›TDB 13. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi 19-24 Haziran 2006 tarihlerinde Samsun’da yap›ld›.

Türkiye’nin dört bir yan›ndan ve yurtd›fl›ndan Samsun’a gelen yaklafl›k 1200 diflhekimi Samsun Diflhekimleri Odas›’n›n dört dörtlük ev sahipli¤iyle a¤›rlan›rken Karadeniz de h›rç›nl›¤›n› bir haftal›¤›na

-Kongre yüzü suyu hürmetine- ertelemifl gibiydi.

girmesinin gerekti¤i tart›fl›ld›. Kamunun muaye-nehanelerden hizmet sat›n almas›nda ödemele-rin kifli bafl› ya da tedavi bafl› yap›lmas› da günde-me al›narak gerekli yaklafl›mlar dinlendi. Ö¤leden sonraki oturumda komisyon üyesi Mu-harrem Armutlu Genel Sa¤l›k Sigortas› Yasas›n›ndiflhekimli¤iyle ilgili maddelerinin neler getirdi¤i-ni, diflhekimlerinin sistemde nas›l yer alaca¤›n›,sevk zincirinin nas›l iflleyece¤ini genel hatlar›ylaaç›klad›. Armutlu hizmet karfl›l›¤› ödeme birimle-rine iliflkin sunumunu yaparken bir diflhekimineüç bin hastan›n ba¤lanmas› ve y›lda iki ifllem ya-p›lmas› durumunda diflhekimlerinin baflka hiçbirifl yapmayaca¤›n›, de¤erlendirmenin bu hesabagöre yap›lmas› gerekti¤ini ifade etti. Sevk zincirinin aile diflhekimleri üzerinden miyoksa do¤rudan diflhekimine baflvuru fleklindemi ifllemesi gerekti¤i üzerine görüfller beyan edil-dikten sonra uzman diflhekimlerine sevk konusuele al›nd›. Kurumla yap›lacak anlaflmada kifli bafl› ya da hiz-met bafl› uygulaman›n tercih edilmesi amac›ylatart›flmalar yap›ld›. Sa¤l›k Bakan› Recep Ak-da¤’›n diflhekimlerinin ayda 2500 YTL’lik bir ge-lire raz› olmalar›na iliflkin sözleri de bu noktadaelefltirilere hedef oldu. Hizmet fiyatlar›n›n bölge-lere göre de¤iflmemesi ama kamu ve özel aras›n-da belli farkl›l›klar›n olabilece¤i konusunda or-taklafl›ld›. ‹kinci gün, öncelikle acil diflhekimli¤i hizmetleri-nin hangileri olmas› gerekti¤i konusunda tart›fl-malar yürütüldü. Yine, devlet taraf›ndan yap›la-cak geri ödemelerin vadesinin ne kadar olmas›gerekti¤i de ele al›nd›.

Sa¤l›k turizmi de tart›fl›ld›TDB ve Oda baflkanlar›n›n toplant›s› sürerkenSa¤l›k Turizmi ve Diflhekimli¤i Hizmetlerine Et-kileri Çal›flma Grubu toplant›lar›na bafllad›. TDBeski Genel Baflkan› Eser Cilasun baflkanl›¤›ndatoplanan çal›flma grubu bu konunun etik ve adilbir flekilde çözümlenebilmesi için önerilerini günboyunca süren toplant› s›ras›nda oluflturdu. Baflkanlar Konseyi toplant›s›n›n son gündemi3224 say›l› TDB ve Diflhekimi Odalar› Yasas›’ndayap›lmas› planlanan de¤iflikliklerin tart›fl›lmas›y-d›. Bu gündem kapsam›nda TDB ve Odalar›n 20y›ll›k faaliyetleri boyunca yasadan kaynakl› ola-rak yaflad›klar› s›k›nt›lar da gündemde bulundu-rularak TBMM’den istenecek de¤ifliklikler karar-laflt›r›ld›.

‹lk günün akflam› top-lant› sonras›

Samsun Bü-y ü k fl e h i rB e l e d i y eB a fl k a n ›Yusuf ZiyaY › l m a z ’ › n

TDB Baflkanlar Konseyi toplant›s›n›n temel gündem maddesi GSS ve kamunun muayenehanelerden hizmet al›m›yla ilgili yap›lmas› gerekenlerdi.

MSS kat›l›mc›lar› toplu halde.

Expodental 2006-IDEX06’n›n kurdelesi Samsun Diflhekimleri Odas› Baflkan› Abdullah ‹lker, Prof.Dr. Türker Sandall›, D‹fiS‹AD Genel Baflkan› Bekir Mannaso¤lu,Bilimsel Komite Baflkan› Hülya Köprülü ve TDB Genel Baflkan› Celal Y›ld›r›m taraf›ndan kesildi.

TDB A¤›z Difl Sa¤l›¤› Hizmetlerinin Finansman› ve Sunumu Çal›flma Grubu’nun biry›ldan uzun süredir yürüttü¤ü çal›flma son halini ald›. (soldan sa¤a) Arka s›ra:Memduh Mazmanc›, Ali Gürlek, Hüseyin Emino¤lu, U¤ur Yapar. Ön s›ra: Tümay‹mre, Saba Ery›lmaz, Muharrem Armutlu, Emel Coflkun.

rehberli¤inde flehrin tarihi ve turistik baz› me-kanlar› gezildi. Belediyeye ait iki otobüs sempoz-yum kat›l›mc›lar›na tahsis edilerek hofl bir ko-nukseverlik örne¤i gösteren Y›lmaz, teleferikleç›k›lan Samsun Baruthane tepesinde M.Ö. 5. yüz-y›la ait ve oldukça iyi korunmufl iki tümülüsü biz-zat gezdirerek, tarihçeleri ve ortaya ç›kar›l›fllar›hakk›nda bilgiler verdi. ‹kinci günün akflam› toplant› biraz erken bitirile-rek otobüslerle Ünye’ye bir gezi düzenlendi. Baz›yerel mimari örnekleri ve bak›rc›lar çarfl›s› gezil-dikten sonra yenen yeme¤in ard›ndan tekrarSamsun’a dönüldü. MSS’nin son günü diflhekimli¤i fakültelerinin de-kanlar› da Samsun’a geldiler ve TDB Merkez Yö-netim Kurulu’yla birlikte toplant›lar›na bafllad›-lar. Bilimsel diflhekimli¤inin 100. y›l›na iliflkin ha-z›rl›klar ve yeni diflhekimli¤i fakültelerinin aç›l-mas›na karfl› tav›r gibi konular›n da ele al›nd›¤›toplant› akflam saatlerine kadar sürdü.

Kongre heyecan› bafll›yorKongre sabah› önce Expodental 2006-IDEX06’n›n yap›laca¤› bina giriflinde k›sa konufl-malar›n ard›ndan fuar›n kurdelesi Samsun Difl-hekimleri Odas› Baflkan› Abdullah ‹lker, Prof.Dr.Türker Sandall›, D‹fiS‹AD Genel Baflkan› BekirMannaso¤lu, Bilimsel Komite Baflkan› HülyaKöprülü ve TDB Genel Baflkan› Celal Y›ld›r›m ta-raf›ndan kesildi. Henüz firmalar›n standlar› yerleflmeye çal›fl›l›r-ken k›sa bir sergi turu yap›ld›ktan sonra aç›l›fl tö-reni için büyük salona geçildi. Piyanist Sevinç Ramazanova’n›n k›sa resitali’ninard›ndan Kongre için özel olarak haz›rlanan sine-vizyon gösterisiyle tören bafllad›. Samsun Diflhe-kimleri Odas› Baflkan› Abdullah ‹lker diflhekimle-rini Kurtulufl Savafl› meflalesinin yak›ld›¤› kenttea¤›rlamaktan onur duyduklar›n› belirtti ve Sam-sun’a gelerek heyecanlar›n› paylaflan meslektafl-lar›na teflekkür etti. Ard›ndan söz alan 19 May›sÜniversitesi Rektörü Prof.Dr. Ferit Bernay üni-versitelerinin her geçen gün daha yetkinleflti¤inibelirterek özellikle diflhekimli¤i fakültesiyle gu-rur duyduklar›n› aktard›.

Süleyman Gündüz: Kongrenin Anadolu’yatafl›nmas› yerinde bir ad›mSakarya Milletvekili diflhekimi Süleyman Gün-düz de konuflmas›nda çocuklu¤unda memleketiTrabzon’a giderken Samsun’da denize kavufltuk-lar›n›, bu yüzden Samsun’da hep ‘evime geldim’hissini yaflad›¤›n› anlatarak TDB’nin KongreyiAnadolu illerine de tafl›ma karar›n›n yerinde birad›m oldu¤unu söyledi. TDB Genel Baflkan› Celal Y›ld›r›m, TDB’nin 20.y›l›n› kutlad›¤›n› ifade ederek 20 y›lda neredennereye gelindi¤ini k›saca özetledi. Bugün enönemli gündem maddesinin kamunun muayene-

T DB ve Dentsply’›n birlikte

organize ettikleriÖ¤renci Proje Gelifltirme Yar›flmas›sonuçland›. Marmara Ü. Diflhekimli-¤i Fakültesi’nden Erol Cans›z, “Posttipi siman ve kalan difl dokusu mikta-r›n›n, kök ve çevresinde oluflanstreslere olan etkisinin üçlü sonluelemanlar analizi ve invitro k›r›lma

testleri ile incelenmesi” adl› projesiy-

le birincilik ödülüne lay›k görüldü.Yar›flmada Ondokuzmay›s Üniversi-tesi’nden Seniha Halat ikinci, SelçukÜniversitesi’nden Tu¤çe Ersoyüçüncü oldu.Kazananlar ödüllerini 22 May›s’taKongre’nin aç›l›fl kokteyli öncesindedüzenlenen törenle ald›lar.

TDB/Dentsply Diflhekimli¤i Ö¤renci Program› sonuçland›

Samsun Diflhekimleri Odas› ve Kongre Organizasyon Komitesi Baflkan› Abdullah ‹lker ve Organizasyon Komitesi Genel Sekreteri Tuncay Seven.

Atatürk Kültür Merkezi’nin ve Büyük Samsun Oteli’nin (üstte) tüm imkanlar› kullan›larak kat›l›mc›lara sorunsuz bir Kongre ortam› yar›t›lmaya çal›fl›ld›.

hanelerden hizmet almas› oldu¤unu ifade eden Y›ld›-r›m, GSS yasas› ç›karken muayenehanelerin de sistemedahil edilmifl olmas›n›n bir baflar› oldu¤unu ancak bun-dan sonra ç›kacak yönetmeliklerin daha önemli oldu-¤unu hat›rlatt›. Samsun Valisi Hasan Basri Güzelo¤-lu’nun konuflmas›n›n ard›ndan aç›l›fl töreni sona erdi.Üç gün sürecek bilim, teknoloji ve e¤lence maratonubafllam›flt› art›k. ‹lk gün daha akademik konferanslar haricinde ikiönemli panel de yap›ld›. Bunlardan ilki ‘100. Y›la ‹kiKala Türk Diflhekimli¤i’ bafll›¤› alt›nda Sa¤l›k Bakanl›¤›ve YÖK’ün de temsilcilerinin kat›l›m›yla yap›ld›. Diflhe-kimli¤inde Hukuki Sorunlar bafll›¤› alt›nda yap›lan di-¤er panelin kat›l›mc›lar› da TDB Yüksek Disiplin Kuru-lu Baflkan› Ahmet Ataç, Isparta ‹l Sa¤l›k Müdürlü¤üHasta Haklar› ‹l Koordinatörü Ercan fiimflek, HAYADBaflkan› Leyla Ezgi ve TDB Hukuk Dan›flman› MustafaGüler’di.

Yol Öykücüsü Samsun’da mola verdiKonuklar›m›zdan Tayfun Talipo¤lu ilk günün akflam›düzenlenen ve öncesinde Dentsply Ö¤renci Proje Ge-lifltirme Yar›flmas› ödül töreninin yap›ld›¤› kokteyldebir ara mikrofonu alarak diflhekimlerine bir mini kon-ser sundu. Bam Teli adl› kendi tarz›n› yaratan progra-m›n yarat›c›s› Talipo¤lu, ikinci gün ö¤le saatlerinde debüyük salonu dolduran yüzlerce diflhekimine keyiflianekdotlar anlatt›. Zaman zaman duygulanan zamanzaman da kahkahalar atan seyirci toplulu¤u konuflma-s›n›n bitiminde Talipo¤lu’nu güçlü bir alk›flla yolcu et-ti.

Göksel’le cofltukBilimsel konferanslar›n da sosyal prog-ram›n da yo¤unlaflt›¤› ikinci günün ak-flam› Yelken Kulüp’te yap›lan gala ye-me¤inin konu¤u pop sanatç›s› Gök-sel’di. Sempatik tav›rlar›yla geceyirenklendiren Göksel popüler flark›-lar›yla e¤lenceli bir gece ya-flatt›.

2007’de ‹stanbul’da

bulufluyoruz

Üçüncü günün akflam› vedasaati geldi¤inde özellikle or-ganizasyonda görev alanla-r›n yorgunlu¤u gözlerindenokunuyordu. Kapan›fl törenin-de sahneye ça¤›r›larak teflek-kür edilen görevliler bütünyorgunluklar›n› meslektafllar›-n›n teflekkür alk›fllar›yla att›-lar. Kongre flamas›n› ‹stanbulDiflhekimleri Odas› Baflkan›Mustafa Dü¤encio¤lu teslimal›rken herkes içinden geçe-ni dile getiriyordu: Seneyeyine buluflal›m.

Tayfun Talipo¤lu’nu dinlemek üzere Atatürk Kültür Merkezi’nin Y›lmaz BilginSalonu ad› verilen oditoryumunda toplanan yüzlerce diflhekimikonuflmas›n›n bitiminde Talipo¤lu’nu ayakta alk›fllayarak yolcu ettiler.

Bilimsel programda konferanslar›n yan›nda çeflitli konularda befl ayr› uygulamal› kursa kat›lanlar sorular›na an›nda yan›t buldular.

Sosyal program yine dolu dolu yafland›. Aç›l›fl kokteylinde kimimeslektafllar›m›z bat› ritimlerinde dans ederken kimi meslektafllar›m›z dahalay havas›n› bofl geçmediler.

Baz› konferanslarda önceden kestirilemeyen talep yo¤unlu¤u nedeniylemeslektafllar›m›z›n bir k›sm› yukar›daki gibi merdivenlere oturmak durumunda kalsa da herkes durumu anlay›flla karfl›lad›(üstte solda). Kongre gazetesi bu y›l tek say› olarak ve Amisos Güncesi ad›yla yay›mland›.

TDB Merkez Yönetim Kurulu vediflhekimli¤i fakültelerinin

dekanlar›n›n bir araya geldi¤i toplant›21 Haziran günü Meslek Sorunlar›Sempozyumu s›ras›nda gerçeklefltirildi. 2008 y›l›nda ülkemizde bilimsel diflhe-kimli¤inin 100. y›l›n›n kutlanacak ol-mas› nedeniyle bu büyük y›ldönümüneiliflkin haz›rl›klar toplant›n›n ilk günde-mini oluflturdu. Ayd›nlat›lm›fl hastaonam formuyla ilgili görüflmelerin ar-d›ndan yabanc› uyruklu diflhekimleri-nin denklik durumu gündeme geldi.

Öncelikle Avrupa Birli¤i’ne üyelik süre-cinin ileriki aflamalar›nda önem kaza-nacak olan bu konuyla ilgili olarak li-sansüstü e¤itimin ve muayenehane aç›l-mas›nda ortaya ç›kabilecek durumlarayr› ayr› ele al›nd›. Birlik’in, odalar›n, fakültelerin ve branflderneklerinin yapt›klar› çok say›dakibilimsel toplant› ve kongrelere bir dü-zen ve standart verilmesi için de görüfl-meler yürütüldü. Lisans E¤itimi, Uz-manl›k, DUS, Master, Doktora ve Sü-rekli Diflhekimli¤i E¤itimi konular›nda-

ki son durum ele al›nd›. Yeni diflhekimli¤i fakültelerinin aç›lma-s› konusu da toplant›da ele al›nd›. Bukonuda da TDB ve dekanlar›m›z›n bü-yük oranda ayn› fikirde olduklar› görül-dü. Toplant›n›n son gündemi diflhekimli¤ie¤itiminin Avrupa Birli¤i ülkelerinindiflhekimli¤i e¤itimlerine uyumu konu-sunda gelinen nokta ve yap›lmas› gere-kenlerdi. Kat›lan dekanlar›m›z›n çokilerletici bulduklar› toplant› bu gün-demle sona erdi.

TDB Merkez Yönetim Kurulu ve diflhekimli¤i fakültesi dekanlar› 21 Haziran’da Samsun’da biraraya geldi.

Yüzüncü y›la haz›rlan›yoruz

Süleyman Demirel Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Dekan› Prof.Dr. M. Üstün Gülda¤:

‘Hasta onam formu hayata geçirilecek’Bu sefer top-lant›n›n gün-demi oldukçayo¤undu. Enuzun toplant›-

lar›m›zdan birini yapt›k. Mesle¤imizde özellikle yeni Türk CezaYasas›’n›n ç›kmas›ndan sonra yasal zo-runluluklar oldukça fazla. Hasta haklar›y-la ilgili kanuni sak›ncalar yaratabilecek

konular var. Onun için hasta onam for-munun bir an önce hayata geçirilmesi vehaz›rlanan hasta onam formunun küçükde¤iflikliklerle her fakültenin kullan›labi-lece¤i konusunda görüfl birli¤ine var›ld›. Türkiye d›fl›ndaki fakültelerden mezunolan diflhekimlerinin Türkiye’de tan›na-bilmesi konusunu da ele ald›k. Bu konudada dikkatli davran›lmas› gerekti¤i, konu-nun akademik anlamda de¤erlendirilme-

siyle muayenehanecilik yapabilme anla-m›nda de¤erlendirilmesi aras›nda birazfarkl› düflünülmesi gerekti¤i konusundada genelde bir görüfl birli¤i oluflturduk.Nas›l di¤er ülkeler bizden giden diflhe-kimlerine yüksek lisans e¤itimi, mastere¤itimi veriyor ama serbest çal›flma hakk›vermiyorsa bizde de benzer uygulamala-r›n olabilece¤i konusunda genel bir görüflbirli¤i oldu¤unu düflünüyorum.

Gazi Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Dekan› Prof.Dr. Gökhan Alpaslan:

‘Yeni diflhekimli¤i fakültesi aç›lmamas› konusunda hemfikiriz’

Ulusal diflhe-kimli¤i e¤itimia k r e d i t a s y o n ut o p l a n t › n › ngündem mad-

delerinden biriydi. Bu konuda kendi fikri-mi sundu¤um gibi di¤er hocalar›m›n dafikirlerinden faydalanma f›rsat› elde et-tim. Akreditasyonla ilgili ben baz› haz›r-

l›klar› yap›p bir sonraki toplant›yasunaca¤›m. Daha sonra hep beraber ülke-miz için en uygun olacak olan modelioluflturmak üzere çal›flmalar›m›za devamedece¤iz. Yeni diflhekimli¤i fakültelerininaç›lmamas› konusunda bütün hocalar›m›-z›n ayn› fikirde oldu¤unu gördük. Kaliteve kantiteyle ilgili problemlerin çözülme-sine öncelik verilmesi, yani verdi¤imiz

diflhekimli¤i e¤itimin ancak altyap›s› sa¤-lam, ö¤retim üyesi kaynaklar› sa¤lanm›flüniversitelerde yap›labilece¤i konusundafikir birli¤i olufltu. Bu toplant›lara ilk kezkat›ld›m. O yüzden hem hocalar›m› tan›mak, baz›konulardaki düflüncelerini ö¤reniyor ol-mak benim için gerçekten bir kazan›m ol-du.

T a r t › fl t › ¤ › m › zkonular›n birk›sm› dokuz se-neden tart›flt›¤›-

m›z konular. Tabii bu ne TDB’nin ne dedekanlar›n kabahati. Çünkü baz› fleylerelimizde de¤il. Mesela tamamen politikdüflüncelerle e¤itim amaçl› de¤il ama te-davi amaçl›, sanki difl poliklini¤i açar gibidiflhekimli¤i fakülteleri aç›l›yor. Bu sonderece yanl›fl ama bizim elimizde de¤il.TDB senelerden beri ciddi olarak u¤raflveriyor. Dekanlar toplant›s›nda biz aç›l-mamas› karar›na var›yoruz. Ama politikyaklafl›mlarla aç›l›yor ve duydu¤umuz ka-dar›yla 4-5 tane daha yeni diflhekimli¤i fa-kültesi aç›lmas› karar› al›nm›fl. Dolay›s›y-

la bizim elimizde olmayan birfley. Ama bizim elimizde olan fleyler var. Me-sela iki y›l sonra, 2008’de Türkiye’de bi-limsel diflhekimli¤inin 100. y›l›n› kutlaya-ca¤›z. Bu çok önemli bir y›ldönümü. Bu-nun için de ana fakültemiz olan ve bilim-sel diflhekimli¤inin temellerinin at›ld›¤›‹stanbul Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakül-tesi Dekanl›¤›’n›n baflkanl›¤›nda bir ko-mite kuruldu. Ülkemizde diflhekimli¤iningeldi¤i noktaya yak›fl›r bir flekilde kutlan-mas›n› sa¤layaca¤›z. AB ile e¤itimde akreditasyona geçilmesiçal›flmalar›na h›z vermeyi planl›yoruz. Za-ten pek çok fakültemiz bu çal›flmalarabafllad›. Bütün dekanlar bunun gayretiiçinde. 2008 y›l›na bunu yetifltirebilirsek, -

YÖK zaten 2010 y›l›na kadar bunun yetifl-mesi karar›n› ald›- 100. y›lda diflhekimli¤ie¤itimimize büyük bir katk›da bulunmuflolaca¤›z. Problemle dayal›, ezbercili¤e de-¤il çözücülü¤e dayal›, ezbercili¤in d›fl›ndaö¤rencilerin sosyal hayat›na a¤›rl›k verenbir program oluflturmak istiyoruz. Bu, e¤i-tim aç›s›ndan son derece önemli. Uzmanl›k konusunda flu anda AB’de dedurum net de¤il. Her ay baflka bir anabi-lim dal›n›n uzmanl›¤› söz konusu oluyor.Benim görüflüm; madem Avrupa ile akre-dite oluyoruz e¤itimizde, bekleyelim on-lar hangi anabilim dallar›nda uzmanl›kkarar› al›rlarsa biz de dekanlar ve TDBolarak o anabilim dallar›nda uzmanl›ktakarar k›lal›m.

‹stanbul Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Dekan› Prof.Dr. Hasan Meriç:

‘100. y›l›m›z› yak›fl›r flekilde kutlayaca¤›z’

Her fleydenönce bu toplan-t›lar›n çok ba-flar›l› oldu¤unainan›yorum ve

TDB’ye bunu organize etti¤i için de çokteflekkür ediyorum. Yeni fakültelerin aç›lmas›n› tamamen po-pülizm olarak görüyorum. Bir diflhekimli-¤i fakültesinin görevi ö¤renci yetifltirmekve bilimsel araflt›rma yapmakt›r. Üçüncüs›rada hastalara bakmak gelir. Bunun içindiflhekimli¤i fakültesi aç›lmaz. Demek kiuzman diflhekimlerini o yörelere götürdü-¤ümüz zaman yeni fakülte aç›lmas›n›n

gerekçesi kalmayacak. Bizim için önemli olan bir di¤er konu dahasta onam formu. Yeni Türk Ceza Ka-nunu hastalara genifl haklar tan›yor. Bizde kendimizi yapt›¤›m›z ifller aç›s›ndanhiç olmazsa bir nebze korumak aç›s›ndantoplant›da konuyu ele ald›k. As›l önemli-si Türker hocan›n dedi¤i gibi 100. y›l›m›z.Gerçekten ayn› hissi, ayn› heyecan› benbütün dekanlarda ve TDB’de gördüm. Bu100. y›l›n her konuda, kongresinden sos-yal etkinliklerine kadar baflar›l› olaca¤›inanc›nday›m. Ve burada bütün camian›n100. y›lda aya¤a kalkaca¤›na ve bizi des-tekleyece¤ine inan›yorum.

100. y›lda 2008 kongresi TDB, ‹stan-bul Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi vedi¤er fakültelerle ortak olarak ‹stanbul’dayap›lacak. Bir belgesel haz›rlanacak. Bu-nun için çeflitli kiflilerle görüflüyoruz. ‹simvermeyeyim flu anda. Fakültelerin oldu¤uflehirlerde fakülteler ve diflhekimleriodalar›, fakülteler olmad›¤› yerlerde dediflhekimleri odalar› bütün ülkeyi kapsa-yacak flekilde etkinlikler yap›lacak. Bu et-kinliklerde spordan sanata, edebiyattankültür yar›flmalar›na kadar herfley olacak.Çok derin, çok detayl› bir program haz›r-l›¤› içerisindeyiz. 100. y›l›m›z› yak›fl›r fle-kilde kutlayaca¤›z.

Yeditepe Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Dekan› Prof.Dr. Türker Sandall›:

‘AB ile akreditasyon, en önemli proje

TDB MYK üyeleri ve dekanlar›m›z toplan-t› sonras› bir hat›ra foto¤raf› çektirdiler:(Soldan sa¤a) TDB MYK üyesi Prof.Dr.Murat Akkaya, TDB MYK üyesi TuncerTaflk›n, Hacettepe Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr.

Osman Taha Köseo¤lu, Karadeniz TeknikÜ.D.F. Dekan Yard›mc›s› Yrd.Doç.Dr. Es-ra Baltac›o¤lu, Dicle Ü.D.F. Dekan›Prof.Dr. Fatma Atakul, Marmara Ü.D.F.Dekan› Prof.Dr. Selçuk Basa, K›r›kkale

Ü.D.F. Dekan Yard›mc›s› Doç.Dr. HakanTüz, Yeditepe Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr. Tür-ker Sandall›, Baflkent Ü.D.F. Dekan Yar-d›mc›s› Prof.Dr. Sina Uçkan, ÇukurovaÜ.D.F. Dekan› Prof.Dr. ‹lter Uzel, Cumhu-riyet Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr. Bülent Bek,‹stanbul Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr. HasanMeriç, TDB Genel Baflkan› Celal KorkutY›ld›r›m, Ankara Ü.D.F. Dekan› Prof.Dr.Nejat Bora Sayan, TDB Genel Baflkan Ve-kili Prof.Dr. Taner Yücel, TDB MYK üyesiTar›k ‹flmen, Süleyman Demirel Ü.D.F.Dekan› Prof.Dr. M. Üstün Gülda¤, TDBGenel Sekreteri Murat Ersoy, Ege Ü.D.F.Dekan Yard›mc›s› Prof.Dr. Serhat Ç›nar-c›k, TDB MYK üyesi Tümay ‹mre, TDBMYK üyesi Mehmet Çal›k.

Sa¤l›k turizminin Meslek sorunla-r› Sempozyumu gündemine al›n-mas› hangi ihtiyaçtan kaynaklan-d›?Sa¤l›k turizmi günden güne geliflenbir gerçeklik. Organize olarak ya dabireysel olarak böyle fleyler yap›l›yor.‹nsanlar, özellikle Avrupal›lar veyaAvrupa’da yaflayan Türkler Türki-ye’ye hem tatil yapmaya hem diflleri-ni yapt›rmaya geliyorlar. Burada gide-rek bir ifl alan› olufluyor. Bunu bellibir disiplin alt›na almak ve kurallar›n›koymakt› amac›m›z.

Çal›flma Grubu konuyu hangi bafl-l›klarda ele ald›?Öncelikle sa¤l›k turizmi konusundavarolan durumu tespit ettik. Ondansonra bunu disipline etmenin yollar›-n› tart›flt›k. Bu konuda herhangi birmevzuat olmad›¤›n›, bir mevzuatoluflturulmas› için TDB’nin daha ileriçal›flmalar yapmas› gerekti¤i konu-sunda görüfl birli¤ine vard›k. Bu iflinfirma, kurulufl ya da kiflilerin diflheki-minden komisyon alarak organize et-mesi fleklinde de¤il de daha yasal veetik s›n›rlar içinde nas›l yap›labilece-¤ini tart›flt›k. Bu olayda diflhekimleri-nin ma¤dur olmas›n› engellenmekamac›yla mevzuat çal›flmas› yap›lmas›gerekti¤ini de görüfltük. Diflhekimle-rinin bafl›na gelebilecek hukuksal so-runlar, mali sorumluluklar için ne gi-bi önlemler al›naca¤›n› tart›flt›k.

Türkiye’de bu ifli profesyonel dü-zeyde yapan firmalar var m›?Diflhekimli¤i alan›nda de¤il de genel

sa¤l›k alan›nda var. Ama bireysel giri-flimlerle baz› fleyler yap›l›yor. Onuniçin zaten böyle bir çal›flma grubununkonuyu ele almas›na ihtiyaç duyuldu.

Vard›¤›m›z sonuçlardan birazbahseder misiniz?Globalleflen dünyada sa¤l›k turizmibir gerçeklik art›k. Bu yap›lageliyor veönümüzdeki dönemde daha yo¤unbir flekilde yap›laca¤›n› da görüyoruz.Dolay›s›yla bunun mutlaka meslekörgütü taraf›ndan yönlendirilmesi,kontrol alt›na al›nmas›, disipline edil-mesi gerekiyor. Ayr›ca ülke turizmiaç›s›ndan ve ülkemizin içinde bulun-du¤u maddi problemlere paralel ola-rak diflhekimlerinin maddi problem-lerinin giderilmesine katk› olmas› aç›-s›ndan da bir gereklilik.

Yap›lmas› gerekenleri nas›l s›rala-d›n›z?Bu konuda tabii çal›flma grubumuzunbir buçuk günlük çal›flmas›yla bir

mevzuat ç›kmas› söz konusu de¤il.Ama TDB’nin bir mevzuat çal›flmas›yapmas› gerekti¤i, hastalara yönelikayd›nlat›lm›fl onam formlar›n›n olufl-turulmas› gerekti¤i noktalar›nda bir-lefltik. TDB’ye çok görev yükledik.Hasta anamnezleri için çok geniflkapsaml› formlar oluflturulmas› gere-kiyor. ‹çerisinde uluslararas› hukukbilgisi olanlar›n, bu alanda çal›flanla-r›n, turizmcilerin bulundu¤u daha ge-nifl bir çal›flma grubuyla daha geniflkapsaml› çal›flmalar yap›lmas› da ge-rekiyor. Uluslararas› turizm fuarlar›nda buyönden tan›t›mlar›n yap›labilece¤i,diflhekimlerinin, muayenehaneleri-nin, yard›mc› personelinin sertifika-land›r›lmas›, akredite edilmesi gerek-ti¤i gibi konular› konufltuk. Böyle so-rumluluklar yükledik TDB’ye. Bunlar›içeren raporumuzu sunduk ve Bafl-kanlar Konseyi’nde yürütülen tart›fl-malar›n ard›ndan rapora son flekli ve-rildi.

Sa¤l›k turizminin kurallar›n› koymal›y›z

Sa¤l›k Turizmi ve Diflhekimli¤i Hizmetlerine EtkileriÇal›flma Grubu Baflkan› Eser Cilasun:

TDB Sa¤l›k Turizmi ve Diflhekimli¤i Hizmetlerine Etkileri Çal›flma Grubu toplant› s›ras›nda:(Soldan sa¤a) Hüseyin Tunç, Hilmi Güngör (raportör), Eser Cilasun, Ali ‹zar, Erkim Ero¤lu.

Kamunun muayenehanelerden diflhekimli¤i hiz-meti al›m›n› gördü¤üm kadar›yla bütün Türki-ye’deki odalar benimsemifl durumda. Kamununmuayenehanelerden hizmet al›m›n› GSS’denba¤›ms›z bir kavram olarak düflünmek laz›m.Burada GSS’nin bu istemimize nas›l yans›yaca¤›üzerine tart›flmalar da yap›ld› ve bana göre çokyararl› oldu. En az›ndan ç›kacak yönetmelikler-de -ki as›l belirleyici olan bunlar olacak- yerimi-zin ne olmas› gerekti¤ini netlefltirdik.Biz GSS’de finans kavram›n› can al›c› nokta ola-rak görüyoruz. Sa¤l›¤a ayr›lan bütçe yetersiz, buda sistemin iflleyiflini s›k›nt›ya sokar. Sa¤l›¤a ay-r›lan bütçenin artmas› laz›m. %4’ler düzeyin-deydi, flimdi %6’lara ç›kt›¤›na dair bakan›n aç›k-lamas› var. Bunun en az›ndan geliflmifl ülkeler-deki oranda olmas›n› talep etmeliyiz. Böyleliklekatk› paylar›ndan çok devletin buraya ay›rd›¤›bütçenin art›r›lmas› sa¤lanmal›. Çünkü primintoplanmas›nda ciddi s›k›nt› olabilir. Sosyal gü-venlik kurumunun çat›s› flu anda çat›ld› fakatpriminin nas›l toplanaca¤› sorusu hala duruyor.

GSS, bir finans meselesi. Bu havuzun paras› biryerlerden gelecek. Primli bir flekilde toplanacakveya al›nan vergilerden aktar›lacak. Türkiye’deen ciddi anlamda prim toplayan kurum EmekliSand›¤›. SSK, primin tahsilinde zorluk çekiyor,%66-67 civar›nda prim tahsilat› var. Ba¤-Kur’dada %36-%40’lara ç›kan bir prim tahsilat› var. Ya-ni prim toplanam›yor. Di¤er taraftan tar›m iflçi-leri var, %49’u bulan kay›t d›fl› yani sigortal› ol-mayan ve prim ödemeyen bir kitle var. Yap›lmas› gerekenleri s›ralarsak; çal›flanlar›n ka-y›t alt›na al›nmas› bir, primlerin ödenmesi iki,adil vergi sisteminin kurulmas› üç, iflsizli¤in ön-lenmesi dört, devletin sa¤l›¤a ay›rd›¤› pay›n art›-r›lmas› befl. Duyumlar›m›za göre diflhekimlerinebir total bütçe öneriliyor. Bu paray› tüm serbestçal›flan diflhekimlerine paylaflt›r›l›yor. Bütünhastalar da diflhekimlerine paylaflt›r›l›yor ve bu-nunla a¤›z difl sa¤l›¤›n› çözün deniyor. Bu, bir ta-raftan toplumun a¤›z ve difl sa¤l›¤›n› hizmetinitam olarak alamamas›na di¤er taraftan diflheki-minin mesle¤inde mutsuz olmas›na yol açar.

‹stanbul Diflhekimleri Odas› Baflkan› Mustafa Dü¤encio¤lu:

‘Sa¤l›¤a ay›r›lan bütçenin art›r›lmas› laz›m’

Oda baflkanlar› GSS’yi ve muayenehanelerden

hizmet al›m›n› de¤erlendirdi

Baflkanlar Konseyi toplant›s› çok yararl›yd›. Fi-kirlerin çat›flmas› sayesinde daha sa¤l›kl› görüfl-ler üretebiliyoruz. Yaln›z benim üzüldü¤üm birnokta, bazen çok rijit konuflmalar›n yap›lmas›.Bunlar ortam› geriyor ve bizi de üzüyor. Halbu-ki bu tür fleylerin daha çok genel kurullarda ol-mas› laz›m. Kamunun muayenehanelerden hizmet almas›çok güzel bir olay. Yaln›z, hekim bafl›na veya ki-fli bafl›na ücretlendirme çok yanl›fl. Muhakkakhizmet bafl›na olarak ücretlendirilmesi gereki-

yor. Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ve Çal›flma ve SosyalGüvenlik Bakanl›¤›’na bu konuyu çok iyi bir fle-kilde anlatmak laz›m. Yaln›z TDB de¤il odalarda kendi bölgelerindeki siyasilere bunlar› anlat-mas› laz›m. GSS’de diflhekimli¤i mesle¤inin yer almas› tabiiki güzel bir olay. Uzun u¤rafllar, ikna çabalar›sonunda bu sa¤land›. Ama dedi¤im gibi hizmetal›m› konusunda ilgili bakanl›klara bunalt›c› birbask› yapmak laz›m. Yoksa onlar kendi bildikle-rini yapmaya devam edeceklerdir.

Gaziantep Diflhekimleri Odas› Baflkan› Ahmet Fehmi Batur:

‘Yaln›z TDB de¤il odalar da bu konuda çaba harcamal›’

Meslek Sorunlar› Sempozyumu’nda kamununözelden hizmet al›nmas› konusunu tart›flt›k.3224 say›l› TDB Yasas›’nda yap›lmas›n› istedi¤i-miz de¤ifliklikler üzerinde tart›flt›k. Bu tür tart›fl-malar›n mesle¤imiz için çok yararl› oldu¤unudüflünüyorum. Biz Oda olarak kamunun özelden hizmet sat›nal›nmas› yönünde yap›lacak bütün çal›flmalaraaktif olarak kat›lmay› arzu ediyoruz. At›l kapasi-teyle çal›flan muayenehanelerin daha verimli ha-le getirilmesi için kamunun özelden hizmet sa-t›n almas› çok yararl› bir projedir. Kamunun bir-

kaç çekince noktas› var. Bunlar afl›ld›¤›nda bu-nun gerçekleflebilece¤ini düflünüyorum. Çal›fl-malar›m›z bu yönde ve gayet olumlu flekilde iler-liyor. Geçti¤imiz günlerde say›n Bakanla Oda baflkan-lar› ve TDB Merkez Yönetim Kurulu olarak biraraya geldi¤imizde konuyu dile getirdik. Sa¤l›kBakanl›¤›’n›n aile diflhekimli¤i yönünde birplan› var. Bu fikrin henüz alt›n›n doldurul-mad›¤›n› görüyoruz. Bu tür planlamalaryap›l›rken meslek örgütümüzün elefltiri vekatk›lar›n›n al›nmas› gerekti¤ini düflünüyoruz.

Mersin Diflhekimleri Odas› Baflkan› Dr. Ekrem Duran:

‘At›l çal›flan muayenehaneler verimli hale gelecek’

Sempozyum’da Genel Sa¤l›k Sigortas›, kamu-nun muayenehanelerden hizmet almas›yla ilgiliyapt›¤›m›z tart›flmalar›n sonuna geldik. Hükü-metin yasalaflt›rd›¤› ve 2007 bafl›ndan itibarenyürürlü¤e girecek olan kanunla ilgili bizim dehemen hemen her konuda haz›rl›klar›m›z ta-mam. Yeter ki hükümet bu konuda ad›m atmaniyetinde olsun. Muayenehaneden hizmet sat›nalabilmesi için bizden isteyebilece¤i uygulama-lar›n hepsini biz sonuna kadar yapabilecek ka-dar donan›ml› ve haz›rl›kl› durumday›z. Art›khükümetin ad›m atmas›n› bekliyoruz. Hem mu-ayenehanelerden hizmet sat›n al›nmas› ad›na,hem GSS’nin ifllerli¤i ve yürütülebilmesi ad›na

hükümete sunabilece¤imiz raporlar, hükümetleve Sa¤l›k Bakanl›¤› ile yap›lacak toplant›lardaher katk›ya haz›r›z flu an. GSS’nin birçok eksiklikleri var. Di¤er birçokfleyde oldu¤u gibi tepeden inme, sivil toplum ör-gütlerinin ve meslek odalar›n›n görüflleri dikka-te al›nmadan bir fleyler yapmaya çal›fl›yorlar. Biztabii ki bu anlamda biraz k›rg›n›z. E¤er Sa¤l›kBakanl›¤› ile oluflturulan Komisyon’da bizim ça-l›flmalar›m›z dikkate al›n›p de¤erlendirilirsehem %85’i muayenehanede çal›flan diflhekimle-rimiz için daha iyi olaca¤›n›, halk›m›z›n a¤›z diflsa¤l›¤› düzeyinin de yükselece¤ini düflünüyo-ruz.

Zonguldak Diflhekimleri Odas› Baflkan› Metin Ö¤üt:

‘Biz haz›rl›¤›m›z› yapt›k, s›ra hükümette’

Bu, kat›ld›¤›m beflinci Meslek Sorunlar›Sempozyumu. GSS’nin yasalaflmas›ndan sonra-ki toplant› olmas› nedeniyle daha verimli geçe-ce¤ini düflünüyordum ama umdu¤umu bulama-d›m. Bunda baz› arkadafllar›n konuflulmas› ge-reken fleyleri, gündemde olan fleyleri yeterincekonuflmam›z› engelleyen, buray› bir genel kurulhavas›na sokan olumsuz katk›lar› oldu. O ne-denle istedi¤imiz verimi alamad›k diye düflünü-yorum. Kanunda diflhekimli¤i hizmetlerinin hizmet su-nucusu olarak muayenehanelerin isminin geç-mesi bence büyük bir kazan›m. Ancak kanununyönetmeliklerle, tüzüklerle içinin doldurulmas›

gerekiyor. Öyle veya böyle, kamunun özeldenhizmet sat›n almas› yönünde at›lm›fl çok önem-li bir ad›m GSS. Baz› yanl›fl yönleri olabilir amadiflhekimli¤i ad›na önemli bir kazan›m; içinindoldurulmas› flart›yla. Bunun için çal›flma yap›l-mas› gerekiyor, bizim katk›m›z gerekiyor. Aile hekimli¤i konusunda bence birinci basa-mak olarak muayenehanelerin kabul edilmesigerekiyor. Sa¤l›k oca¤›nda pratisyen bir doktorarkadafl›n sevk yapmas› bürokratik bir yöntem.Orada bir diflhekimini istihdam etmek yine ay-n› flekilde devlete bir yük. Bunun yerinedo¤rudan diflhekimlerinden hizmet al›nmas›gerekiyor diye düflünüyorum.

Denizli Diflhekimleri Odas› Baflkan› Metin Had›ml›:

‘GSS’de yer almam›z bir kazan›m’

Kamunun serbest çal›flan diflhekimlerinden hiz-met sat›n almas› gerçekten çok istedi¤imiz, özle-di¤imiz bir fley. Bu sayede herkesin kay›t alt›naal›naca¤›n› ve devletin de kuyruklarda bekleyenvatandafl›na kolayl›k sa¤lam›fl olaca¤› kan›s›nda-y›m. Sa¤l›k Bakanl›¤› ile yapm›fl oldu¤umuz gö-rüflmede bu tam bir kesinlik kazanmad›, birazhavada kald›. Ama ümit ediyorum ki bu ifl birönce 2007’de bafllayacak ve at›l durumdaki mu-ayenehaneler biraz canlanacak. Aksi halde ser-best diflhekimlerimizin durumu kötü. Ço¤u mu-ayenehane %10 verimlilikle çal›fl›yor. Sa¤l›k turizmi de Sempozyumda bir çal›flmagrubunda ele al›nd›. fiu ana kadar kafalar›m›zdageliflen bir fley yok ama bunun etik de¤erlerind›fl›na ç›kmadan ve tüm diflhekimlerinin yarar›-na düzenlenebilmesi halinde önemli faydalar›-

m›z olaca¤›na inan›yorum. Bakanl›¤›n diflhekimleriyle tek tek sözleflmeyapmaya yönelmesi ve en az›ndan bir k›s›mmeslektafl›m›z›n belirlenecek çok düflük fiyatlar-la çal›flmaya meyletmesi gibi bir durumun orta-ya ç›kabilece¤i kayg›s›n› ben de tafl›yorum. Sa¤-l›k Bakanl›¤›nda yapm›fl oldu¤umuz toplant›da,Sa¤l›k Bakan› bu fiyatlar›n düflük olaca¤›n› biz-zat aç›klad›. fiu anda çal›flm›fl oldu¤umuz fiyatla-r›n çok alt›nda olaca¤› endiflesi bende de var. Bunoktada yap›labilecek fley, evet, fiyatlar› birazafla¤› çekmek ama bu hizmetin verilemeyece¤idüzeylere düflürmemek olmal›. Her diflhekimi-nin kendi yöresinde Odas›yla birlikte çeflitli ey-lemlerle bu do¤rultuda Sa¤l›k Bakanl›¤›’na bas-k› yapmas› gerekti¤i düflüncesindeyim. Birlikte-li¤in daha da güçlenmesi gerekiyor.

Ayd›n Diflhekimleri Odas› Baflkan› Hayri Saltan:

‘Birlikteli¤imizi korumak zorunday›z’

Toplant›da geliflen süreçte genel anlamdaTDB’nin izledi¤i yol ayr›nt›lar›yla baflkanlara an-lat›ld›. Genel Sa¤l›k Sigortas› kabul edildi ve difl-hekimleri için uygulamak istenilen fleyler var.Buna karfl› biz de ne yapabiliriz diye konufluyo-ruz burada. Yasa içerisinde a¤›z difl sa¤l›¤› hiz-metleri genel olarak yer ald›. Öncelikle, bununyer almas› baflar›d›r. Bundan sonras› ne olacak,bu çok belirgin de¤il. Ama flunu yapmak gerek-ti¤ini düflünüyorum. Diflhekiminin geliri giderifludur, buna göre bu ifllemi flu fiyat›n alt›ndayapmamas› gerekir tarz›nda bir çal›flma yap›p -ki bu yap›ld›, biliyoruz- hükümete bildirilmesilaz›m. Biz sadece bizim ihtiyaçlar›m›z› tespitedip bunun alt›nda herhangi bir teklifin bizim

taraf›m›zdan kabul edilemeyece¤ini belirtme-miz laz›m. Biz kendi duruflumuzu koruyaca¤›zki onlar ona göre bize teklif getirsinler. Bununyap›lmas› gerekti¤ini düflünüyorum. Odalar›n ve Birli¤in iradesine ra¤menhükümetin tek tek diflhekimleriyle sözleflmeleryapmas› ihtimali var. Bu rakamlar› karfl›layabil-mek için hizmet kalitesinin düflece¤i yönündekayg›lar›m var. Bunun önlenmesi çok önemli.Ama insanlar›n ihtiyaçlar› var, geçinmeye çal›fl›-yorlar. Belki biz ço¤unluk anlam›nda bunun ar-kas›nda duraca¤›z ama herkes durmayabilir. Budurumda da en az›ndan o hekimin nelerle karfl›-laflaca¤›n› ona anlatmal›y›z. Bizim görevimiz buolmal›.

Kocaeli Diflhekimleri Odas› Baflkan› Nuran Kaya:

‘Kendi duruflumuzu korumam›z laz›m’

TDB taraf›ndan belli aral›klarla yap›lan Baflkan-lar Konseyi’nin 19-21 Haziran’daki Samsuntoplant›s›nda Türkiye’deki 32 Oda baflkan› vegenel sekreterleri olarak biraraya geldik. Toplant› tüm oda bölgelerinden gelen meslek-tafllar›m›zla bir araya gelerek, sorunlar›m›z›paylaflt›¤›m›z ve bu sorunlara çözüm arad›¤›m›zbir hava içinde çok yo¤un bir flekilde geçti. Toplant›n›n ana konusu kamunun muayeneha-nelerden hizmet sat›n almas› ve Genel Sa¤l›k Si-gortas› kanunuyla ilgili görüflmelerdi. Sa¤l›k Ba-

kanl›¤› ile üç y›l› aflk›n bir süredir yap›lan görüfl-meler sonucunda May›s ay›nda Sa¤l›k Bakan›ile yap›lan toplant›n›n ard›ndan bir çal›flma gru-bu oluflturuldu. Bu komisyonun çal›flmalar› hak-k›nda bilgiler al›nd›. Detaylar baflkanlar taraf›n-dan tart›fl›l›p TDB ve komisyona düzenlenmeküzere iletildi.Bir di¤er konumuz ise 3224 say›l› yönetmelikhakk›nda görüflmeler yap›l›p genel kurulda ka-rar al›nmas› için düzenlemeler yap›ld›. Verimlibir toplant› oldu¤unu düflünüyorum.

Edirne Diflhekimleri Odas› Baflkan› Agah Tümay Akgün:

‘Sorunlar›m›z› masaya yat›rd›k’

Ayhan Gelo¤luS i g n a l

Fuar bizim aç›m›z-dan çok güzel geçti,memnunuz. Ürünlerin nelerle il-gili oldu¤unu gelen

diflhekimi arkadafllar›m›za anlatt›k. Ne-ye, nas›l müdahale edecekleri konusun-da bilgi verdik. Organizasyonda çal›flan arkadafllar ha-rikan›n üstünde çal›flt›lar. Fazlas›yla dayard›mc› oldular bize. Konferans saatle-rinin uzun ve aralar›n biraz k›sa olmas›fuarda harcanan zaman› biraz azaltt›ysada biz her fleyiyle memnun kald›k.

Bilal ÜnalButler Gum

Bizim ürünlerimizmedikal niteliktea¤›z difl sa¤l›¤› ürün-leri; burada diflhe-kimlerine tan›tarak

hastaya ulaflmas›n› sa¤l›yoruz. Her nekadar son tüketici kullan›yor olsa dakozmetik amaçl› a¤›z difl sa¤l›¤› ürünle-rinden farkl› olarak her ürünün bir en-dikasyonu ve medikal kullan›m alan›var. Anadolu’nun her bölgesinden ge-len hekimlere kendimizi tan›tabilme-miz için ideal bir fuard›. Büyük bir or-ganizasyon s›k›nt›s› yaflamad›k sadecefuar›n iki ayr› binada olmas› ve baz› he-kimlerin buradaki standlar› farkedeme-mesi fleklinde bir s›k›nt› yaflad›k amaonun d›fl›nda bizim aç›m›zdan olum-luydu.

Cansun MertGüney Difl Deposu

Türkiye’de bu alan-da faaliyet gösterenfirmalar›n›n büyükbir ço¤unlu¤u bura-da. Diflhekimlerin-

den de özellikle Karadeniz ve Do¤u ille-rinden önemli bir kat›l›m oldu¤u görü-lüyor. Fuara ilgi yüksek düzeyde. Yeniürünler, yeni teknolojiler ilgi çekiyor.Kurslar yap›ld›, baz›lar›na biz sponsorolduk. Bunlara kat›l›mlar gayet etkin. Oaç›dan kat›l›mc›lar zannediyorummemnundurlar. Samsun’da konaklama ve fuar alan›ylailgili baz› s›k›nt›lar› olsa da k›sa bir süreiçin bunlara katlanmak çok zor de¤il.

Sibel Yi¤itD e n t a n e t

‹stanbul’daki fuarlargibi de¤il tabii amaSamsun için fena birfuar de¤il bence. ‹n-sanlar ilgileniyorlar,

bir sürü soru al›yoruz. Sat›fl›m›z çokfazla olmasa da ürünlerimizi tan›tt›k. Ticari aç›dan zay›f olmas›n›n temel ne-deni döviz kurlar›nda yaflanan dalga-lanma. Memnuniyetsizlik büyük oran-da bundan kaynaklan›yor. Çünkü difl-hekimleri bence bir bekleme sürecinde-ler. Kurlar›n istikrar kazanmas›n› bekli-yorlar. Yoksa ürünlere ilgi var, merakediyorlar, ö¤renmek istiyorlar. ‹stanbulfuarlar›nda hekimler ürünler hakk›ndadaha bilgili oldu¤undan fiyatla dahaçok ilgileniyorlar. Burada ilgi daha ürüntan›maya yönelik.

Fatih Mannaso¤lu Mannas Difl Deposu

‹stanbul d›fl›na kat›-l›nan fuarlarda zatenamaç yeni hekimler-le tan›flmak. Sam-sun veya di¤er Ana-

dolu flehirlerinden kat›lan hekimler ye-nilikleri görmek amac›yla daha bir ilgigösteriyor. Fuarda havaland›rma sisteminin zay›fl›-¤›, salonlar›n da¤›n›kl›¤› gibi fiziki flart-lardan kaynaklanan baz› s›k›nt›lar ya-fland›. Umuyorum bundan sonraki fu-arlarda çeflitli teknik s›k›nt›lar›n da afl›l-mas›yla herfley daha güzel olacak.

Cihan Halil RF SystemD e n t a l i n e

Burada bugüne ka-dar kongrelere ge-nelde kat›lan kitled›fl›nda bölgesel, de-

¤iflik bir kitleyle karfl›laflt›k. Bu aç›danfaydas›n›n oldu¤unu söyleyebilirim.Ama art›k Kongrelerin ‹stanbul’da mer-kezi olarak yap›lmas› ve illerde dahaküçük organizasyonlar›n odalar taraf›n-dan yürütülmesi laz›m. Bu, bütün dün-yada da böyle. Amerika’y› tekrar kefl-fetmeye gerek yok. Fuara ve bizim sundu¤umuz teknolojikürünlere bölgedeki diflhekimlerinin il-gisi çok yüksek. Buraya gelerek belkiy›llarca tan›flamayaca¤›m›z bir kitleyletan›flt›k diyebilirim. Böyle bak›nca bi-zim aç›m›zdan amac›na ulaflt›. En az›n-dan bu durum bizi rahatlatt›.

Firmalar›n EXPODENTAL2006-IDEX06 izlenimleri

TDB ve D‹fiS‹AD’›n ikinci kezberaber düzenledikleri EXPODENTAL2006-IDEX06Kongre’ye paralel olarak 22-24 Haziran 2006 tarihlerindeSamsun’da yap›ld›. Fuar sonras›izlenimlerini ald›¤›m›z firma temsilcileri sergi salonlar›n›nyetersizli¤inden yak›nd›lar.

Gülay ÖzelBenlio¤lu Dental

Fuarda birtak›meksiklikler ve fuars a l o n l a r › n › nda¤›n›kl›¤›ndan do-lay› hekimler iste-

dikleri performans› bulamad›lar firma-lardan. O nedenle fuar firmalaraç›s›ndan zay›f geçti. Kongrenin iki ayr›binaya bölünmesi de s›k›nt› do¤urdu.Ama Anadolu’ya da aç›lmak anlam›n-da, hekimlerin firmalar› birarada gör-mesi aç›s›ndan iyi oldu. Firmalar aç›s›n-dan tek dezavantaj›, hepsi çok da¤›n›kyerlerdeydi. Hekimler hepsine ulafla-mad›. En az›ndan sektöre karfl› görevi-mizi yapt›k diye düflünüyoruz.

Tuncay Demirhan Lider Difl A.fi.

Biz firma olarak fua-ra gelirken sadeceürün tan›t›m›n› veyeniliklerimizi dek-lare etmeyi amaçla-

r›z. Bunda Samsun’da da baflar›l› olduk.Karadeniz bölge bayiimiz Mahya DiflDeposu ile olan birlikteli¤imizi tüm Ka-radeniz diflhekimlerine deklare etmiflolduk. Bu da bizim için bir art›yd›. Amaflu bir gerçek ki e¤er bu fuar› uluslarara-s› alana tafl›mak istiyorsak bunun tekadresi ‹stanbul’dur.

Kemal EstiEsti A.fi.

‹stanbul ve Samsunfuarlar› ayr› konsep-tedir. ‹stanbul fuar-lar› uluslararas›d›r,bu ulusal bir fuard›r.

Biz Anadolu’nun bir köflesine gelirkenbütün bu imkans›zl›klar› bilerek geldik.Bilerek gelinen fleylerde flikayet olmaz.Aksine Anadolu’nun bir köflesine gidipbu büyüklükte bir organizasyonu sun-du¤umuz için sevinmeliyiz. Bugün ya-flanan s›k›nt› da fuar›n yetersizli¤indençok bugünlerde ülke ekonomisinde ya-flanan dalgalanmadan kaynaklan›yor.

Yüksel O¤uzGülo¤uz Ltd. fiti.

Ankara menfleili birfirmay›z. Fuara herdönem kat›l›yoruz.Fuar bu sene Sam-sun’da olmas› dola-

y›s›yla biraz sönük geçece¤ini tahminediyorlard›. Ama bizim için iyi oldu. Bi-zi daha çok döviz kurunun art›fl› etkile-di. Görüfltü¤ümüz diflhekimleri dolarve avrodaki art›fltan dolay› alacaklar›ürünleri erteleme e¤ilimine girdiler.Ama burada çok güçlü ba¤lant›lar kur-duk. Karadeniz d›fl›ndaki bölgelerdenkat›l›m daha azd›. Ama Karadeniz Böl-gesi, Trabzon ve Ordu taraf›ndan çoksay›da diflhekimi geldi. Bu bölgeye gel-menin böyle bir avantaj› oldu. Bir de es-ki müflterilerimizle bu flekilde görüflmeimkan› bulduk.

fiengül Kaya Bafleskio¤lu Güney Dental

TBR ve Micro Megaürün müdürüyüm.Kat›l›m ‹stanbul’da-ki kadar yo¤un de-

¤ildi ama standlara ilgi oldukça iyi. ‹kigün kurs düzenledik. Kurslara kat›l›mnormalin çok üstünde. Biz asl›nda bafl-lang›çta biraz önyarg›yla gelmifltik amafirma olarak fuardan memnun kald›k.Ürünlerimiz büyük ilgi gördü. ‹mplantave endodontiye son dönemlerde ilgiartt›¤›ndan stand›m›zda da bunun fark-l›l›¤›n› yaflad›¤›m›z› düflünüyorum. Organizasyon anlam›nda kurslarda kü-çük s›k›nt›lar yaflad›k ama görevlilerlekonufltu¤umuzda k›sa sürede problem-leri hallettiler. Herkese teflekkür ediyo-rum. Benim aç›mdan keyifli bir fuard›.

Bilgin GirayDentLazer

Bu, sektördeki ikincifuar›m›z. Diflhekim-lerinin Lazere olanilgisi henüz zay›f.Evet, bakanlar oldu,

izahatlar verdik ama diflhekimleri bukonuya pek ›s›nmam›fllar daha. Bunuda sayg›yla karfl›l›yorum çünkü diflhe-kimli¤i fakültelerinde bile bu konu yay-g›n bir flekilde ifllenmifl de¤il. BugünAvrupa ülkelerinde lazer anabilim dal›olmufl durumda. Üniversitede bu konu-lar ifllenmedi¤i için diflhekimleri bu ko-nuya çok so¤uk geliyorlar. Fiyatlar daucuz olmad›¤› için sektör çok yavafl ge-lifliyor.

Mithat AkarsuPafla Dental

Kat›l›m olarak he-kim say›s› iyi amasat›fl anlam›nda ve-rimli olmad› bence.Anadolu’da yeni bir

ürün sunarken fiyat çok belirleyici olu-yor. Buraya ‹stanbul kongrelerinde pek gör-medi¤imiz insanlar da kat›l›yor. De¤i-fliklik bundan kaynaklan›yor da olabi-lir. Küçük illerdeki ticari kapasitenin s›-n›rl› olmas›ndan kaynaklan›yor olabilir.Bizim için çok tatmin edici olmad› yani.

Harika Gökçesu D e n t s p l y

fiehrin olanaklar›dahilinde yap›labile-cek her fleyin yap›l-d›¤›n› düflünüyo-rum. Kat›l›mc› profi-

li olarak daha farkl› bir kitleyle karfl›lafl-t›k. Her yere gelmeyen insanlar vard›.Karadeniz’den, Kars, I¤d›r, Erzurumvb. farkl› bölgelerden gelen hekimlervard›. Bu da iflin güzel taraf›yd›. Orga-nizasyona yönelik aksakl›klar vard›ama ‹stanbul d›fl›nda bu iflleri yapmakkolay de¤il, tahmin edebiliyoruz. ‹stan-bul’daki gibi olmayaca¤›n› bilerek gel-di¤imiz için, çok yüksek beklentili gel-medi¤imiz için mutluyuz.

Alin KuyumciyanM e d i f a r m

Samsun’da olmak-tan memnunuz.Stand yerimizi sonanda bulabildi¤imiziçin pek istedi¤imiz

gibi olmad›. Pek göz önünde olan birsalonda olmad›¤›m›z için hekimlerin bi-zi burada bulmas› zor oldu. Bizim fuarakat›lma amac›m›z mümkün mertebeçok hekimle bir araya gelmek. O amac›-m›za ulaflamad›¤›m›z için üzüldük.Ama genelde organizasyon için çok ça-ba sarf edilmifl; o da görülüyor. Sosyalprogram olsun, standlara verilen hiz-met olsun gayet iyiydi.

Enver Atal› Unimed Ltd. fiti.

Bizim her kongredebir bilimsel aktivitedeste¤imiz oluyor.Bu sene de lazer veameliyat mikrosko-

buyla ilgili iki tane kurs yapt›k. Ameli-yat mikroskobu diflhekimleri için yenibir fley. Hakikaten çok ilginç fleyler gös-terildi. Gelen hekimler de etkilendi.Diflhekimli¤i makrodan mikroya do¤rugidiyor. Yani art›k diflin daha fazla deta-y›n› görerek baflar› oranlar›n› yükselte-cekler. Kurslar verimli geçti ama insanlar stan-da gelmediler. Stand›m›z› kurarkenmekandan dolay› çok zorluk çektik.Ama bizim yerimiz buras›, yine buradaolaca¤›z. Seneye ‹stanbul’da inflallah.

‹brahim B e l e n l i o ¤ l uD M S

TDB Kongre organi-zasyonlar›, gelenek-selli¤inin yan› s›radi¤er özel ve anlaml›

yönleri ile de de¤erlendirilmelidir.Mustafa Kemal ve arkadafllar›n›n ulusalba¤›ms›zl›k mücadelesi için Samsun-’dan bafllatt›¤› yürüyüflün an›s›, TDBörgütlülü¤ünün 20. y›ldönümünün he-yecan›, ‹stanbul d›fl›nda Anadolumu-zun farkl› bir köflesindeki kongreninözgünlü¤ü, tüm bu organizasyonu çeki-ci yapan ek unsurlard›. Kongre öncesindeki kayg›lar›m›z›n ya-n› s›ra kongre esnas›nda ülke ekonomi-sinin al›fl›lagelmifl dibe vurufllar›ndanbirinin tekrarlanmas›na ra¤men, iyi kikat›lm›fl›z dedik. TDB örgütlülü¤ününyo¤un özveri ve eme¤ine sayg› sunmak-tan, tüm kat›lanlara, özellikle stand›-m›zda bizi ziyaret eden tüm dostlara vehekimlerimize teflekkür etmekten bafl-ka ne diyebiliriz.

Ahmet DemirToros Dental

Biz imalat da yapanbir firmay›z. Akrilikdifl imalat› yap›yoruzkendi fabrikam›zda.Ve Avrupa kalite

sertifikas›na sahibiz. Genelde TDB’nintüm fuarlar›na kat›l›yoruz. Fuar›n Sam-sun’da yap›lmas› güzel ama belli s›k›n-t›lar› da beraberinde getiriyor. Otelproblemi, fuar alan›ndaki havaland›r-ma sistemi gibi. Ama organizasyonla il-gili herhangi bir s›k›nt›m›z yok. Dahaiyi fleyler olaca¤›na inan›yoruz.

Mustafa ‹lker A k t a flGülsa T›bbi Cihazlar

TDB ile D‹fiS‹AD’›nbirlikteli¤inden bizmemnunuz. Fuar ge-nel olarak iyi geçti

bizim aç›m›zdan. Portföyümüze yeniekledi¤imiz birçok ürünümüz vard›.Onlar› hekimlerimize tan›tma f›rsat›bulduk. Stand›m›za ve ürünlerimize ilgiçok yüksekti. O aç›dan da memnunuz.Lokasyon olarak fazla bir flikayetimizyok. Sonuçta ‹zmir firmas› oldu¤umuz-dan ‹stanbul ve Samsun aras›nda bizimiçin çok fazla fark yok.

Yalç›n Ataç Mahya Ltd. fiti.

Samsun’da yerel birfirmay›z. Böyle birfuar›n Karadeniz’deyap›lmas› önceliklebizim için onur veri-

ci. Ben böyle bir fuar›n baflar›l› oldu¤u-na inan›yorum. Altyap›da baz› eksiklik-ler olabilir ama flehirler bunu zamaniçerisinde görüp mutlaka eksikliklerinibeklentilere göre düzeltirler. Bir yerdenbafllamak laz›m. Bugün Samsun’da olu-yorsa yar›n Diyarbak›r’da olsun.

Faruk KoçFarko Dental

‹lk kez TDB’nin fu-ar›na kat›l›yorum.Di¤er fuarlardan el-bette ki daha etkili ol-du¤unu düflünüyo-

rum. Bizim imal etti¤imiz ürünler yeniürünler oldu¤u için stand›m›z ilgi çekti.fiimdi patentli ürünler yapmaktay›z. Kat›lan diflhekimi say›s› da yeterli bence.Yaln›z, binan›n yap›s›ndan kaynakl›olarak baz› diflhekimleri standlar›n yerinibulmakta zorland›klar›n› söylediler.

Oktay Aç›kgözA-C Dental

Sistem Prosis ve Sis-tem Perfect olarakdiflhekimli¤i cihazla-r› imal ediyoruz.Fuardan aç›kças›

pek memnun kalmad›k. Kat›l›m say›s›az olmamas›na ra¤men çok az say›dahekime ulaflabildik. Bu da büyük oran-da salonlar›n da¤›n›kl›¤›ndan kay-nakland›.Gelen diflhekimleri ilgiliydi; ilgilenen,ihtiyac› olanlara doyurucu yan›t vere-bildik. Bizim beklentimiz de zaten buy-du. Ama az say›da hekime ulaflabildik.Yine de Karadeniz ve Do¤u bölgesineulaflmak aç›s›ndan olumlu oldu.

Meslektafllar›m›z ne diyor?

Hülya Terzio¤lu S a m s u n

Genel olarak bilimselprogramdan mem-nunuz. Bir tak›m ak-samalar var ama o ar-t›k ola¤an diye düflü-

nüyorum do¤rusu. Sergi alan› malum, bi-raz iniflli ç›k›fll›. Fiziki flartlar nedeniylebiraz zor oldu ama genel olarak iyi say›-l›r. ‹yi bir Kongreydi. Ben daha önce birçok Kongreye kat›ld›m. ‹stanbul, ‹zmir,Ankara birço¤una kat›ld›m. Oralar›nflartlar›yla k›yaslayamay›z ama bu da gü-zel, renkli bir Kongre oldu. Samsun’da yap›lm›fl olmas›yla Sam-sun’un ileri bir ad›m att›¤›n› düflünüyo-rum. Çok da faydal› oldu diye de¤erlen-diriyorum. Esnaf aç›s›ndan bile çok ya-rarl› görüyorum. Buraya gelen her insanbiraz al›flverifl de yap›yor ve piyasa hare-ketleniyor. Ayr›ca ‹stanbul’daki kongre-lere çeflitli vesilelerle gidemeyen diflhe-kimleri için de bir f›rsat oldu bu.

Ali Say›nG a z i a n t e p

Baz› aksakl›klar ol-mas›na ra¤menKongre güzel geçtidiyebilirim. Herhan-gi bir flikayetimiz

yok ama uluslararas› bir Kongrenin yü-künü ancak ‹stanbul kald›r›r diye düflü-nüyorum. Anadolu illerinin teknik vefiziki kapasiteleri bu ifli baflarmalar›nayetmiyor. Baflkanlar Konseyi toplant›la-r› ya da daha küçük çapl› sempozyum-lar Anadolu illerinde yap›labilir ve çokyarar› da olur. Ama kongreleri kald›ra-m›yor Anadolu illeri. Antalya’da bile buproblemleri yaflad›k.Bir de konferans konular› biraz dahamuayenehanelere yönelik olursa dahamemnun oluruz.

Ulviye DikmenD ü z c e

Düzce’den hepinizeselam getirdim. ‹lkdefa yap›lmas›nara¤men bu kadar s›-cak ve sevecen bir

kongreyi yaflamad›m dersem yalan ol-maz. Bence de Uluslararas› Diflhekimli-¤i Kongremiz daha genifl bir kitleye ula-flabilmek için Anadolu’ya yay›lmal›,Samsun’daki gibi. ‹stanbul tekelinde ol-mamal›. Anadolu’da bir büyük kenti-mizde bu heyecan› yaflamak beni çokmutlu etti. ‹stanbul’da yaflad›¤›m izdi-ham› ben kendi ad›ma söyleyeyim Sam-sun’da yaflamad›m. Organizasyondakiarkadafllar›m› candan kutluyorum.

Sad›k EmirH a t a y

Hatay’dan burayagelirken çok umutlugelmifltim. Umdukla-r›mda da yan›lma-d›m. Diflhekimli¤i

Kongresinin 13.’sünün Samsun’da ya-p›lmas› ayr› bir anlam katt›. Organizas-yonda emekleri geçen tüm arkadafllar›-ma sonsuz teflekkürler ederim. SamsunDiflhekimleri Odas› büyük bir etkinli¤ehem kendi adlar›na hem mesle¤imiz ad›-na ve hem de turizm ad›na imza att›.

Halil Day›o¤lu ‹ s t a n b u l

Kongre atmosferolarak çok güzel. Be-nim aç›mdan Sam-sun’da yap›lmas› daçok güzel. Ayr› bir il-

de olunca sadece kongreye konsantreolabiliyorsunuz. Bilimsel program da kurslar da gayetgüzeldi. Genel olarak oldukça baflar›l›.Ama biraz daha fazla kurs ve daha faz-la yabanc› kat›l›mc› olabilirdi diye düflü-nüyorum. Organizasyonla ilgili herhangi bir s›k›n-t› yaflamad›m. Fuar alan› biraz da¤›n›k-t›. Firmalar da bu konuda flikayetçilerdiama san›r›m bu da salon yetersizli¤in-den kaynakland›.

Cihat Y›lmaz S a m s u n

Daha önceki kon-grelere hiç kat›lma-m›flt›m. ‹lk defa iflteSamsun’a gelmiflkenkaç›rmayal›m de-

dim. Kat›ld›¤›m bölümleriyle memnu-num. Bundan sonraki kongrelere deflartlar›m uygun olursa kat›lmay› düflü-nüyorum. Girdi¤im bilimsel konferanslar› be¤en-dim. Fuar, sergi alan›m›z ise k›s›tl›. Ara-d›¤›m›z firmay› ya da ürünü bulmaktazorland›k. Derli toplu de¤il. Yine deSamsun’da yap›lmas› güzel oldu.

‹stanbul Üniver-sitesi 1984 me-zunuyum. 15y›ldan beri mes-le¤imi ‹sviçre’des ü r d ü r ü y o r u m ,

orada muayenehanem var. Gördü¤ümflu ki, Türkiye kongre olay›n› ö¤renmifl.Özellikle ‹stanbul’da yap›lan kongrelermükemmel. Son senelerde ço¤una kat›-

l›yorum. Birkaç arkadafl geliyoruz, hepi-miz de mutlu ayr›l›yoruz. Özellikle ye-mekler konusundaki cömertlik de haki-katen bizim ekstra özelli¤imiz. Baflkaülkelerde böyle bir fley yok. Kongre fi-yatlar› Avrupa’dan gelen biri için çokuygun ama Türkiye için konuflamayaca-¤›m. Organizasyon çok iyi. Baz› eksik-likler var ama Samsun bu ifli ilk kez ya-p›yor, o kadar olur.

Oradaki kongrelerle k›yaslad›¤›m›z za-man afla¤› yukar› ayn› düzeyde.Avrupa’da salonlar, bazen teknik du-rum biraz daha iyi belki ama flu anda bi-zim de hocalar›m›z ço¤u dizüstü bilgisa-yarlar›yla sunumlar›n› yap›yorlar falan,ayn› tekni¤i afla¤› yukar› yakalam›fllar.Bak›yorum çekimler mükemmel de¤il,bir iki fley eksik ama gene de ben olum-lu görüyorum.

Avrupa’ya gelecektik. Avrupa’ya git-miflken o tarihlerde diflhekimli¤iyle ilgi-li kongre var m› diye internetten arafl-t›rd›k ve Türkiye’de bir kongre oldu¤u-nu ö¤rendik. Daha önce bulunmad›¤›-m›z için Türkiye’nin de çok güzel bir se-çenek olaca¤›n› düflündük ve geldik. Çok mutluyuz. Geri döndü¤ümüzdetüm arkadafllar›m›za Türkiye’deki kon-grelere gitmelerini söyleyece¤im. Türk-

çe konuflamad›¤›m›z için herkes bizeyard›mc› olmaya çal›flt›. ‹lk geldi¤imiz gün özellikle Türk erkek-lerini çok as›k suratl› bulmufltuk, insan-lar hep gergin flekilde cevap veriyordu.fiimdi anl›yoruz ki kongrenin bafllang›-c›ndaki stresten dolay› böyleydi. fiimdiher fley yerine oturdukça insanlar›n da-ha mutlu, daha güler yüzlü oldu¤unugörüyoruz. San›r›m bizi gören herkes çok flafl›rm›fl-

t›. Çok uzaktan geldi¤imizi ö¤reninceneden geldi¤imiz konusunda herkesçok flafl›rd›. Bilimsel programdan çokkad›nlar olarak flu ana kadar al›flverifllemeflguldük. Özellikle el aletlerinde vedisposible baz› ürünlerde fiyatlar›n çokuygun oldu¤unu gördük. Biraz daha güçlü bir tan›t›m yap›labilir-se Avustralya’dan diflhekimlerinin bukongreye gelebilece¤ini ve çok be¤ene-ce¤ini düflünüyorum.

Ben ayn› zamanda -28 ülkenin diflhe-kimlerinin oldu¤u- Asya Pasifik Diflhe-kimleri Birli¤i’nin Baflkan Yard›mc›s›-y › m .Öncelikle organizasyondan çok mem-nun kald›m. Beni havaalan›ndan karfl›-lad›lar, bu çok hofluma gitti.

Kongreden internet vas›tas›yla haberdaroldum. Daha detayl› bilgi alarak kat›l›manlam›nda yard›mc› olmak isterim.Çünkü ben 1964 y›l›nda Türkiye’denmezun oldum ve Türkiye’yi çok seviyo-rum. Türkler çok samimi insanlard›r, ar-kadafllard›r. Ben hakikaten çok severim.Ben, Dental Tribun’in de yönetiminde-yim ve Dental Tribun bütün dünyayabinlerce da¤›t›lan bir yay›n. Türkiyehakk›nda bana bilgiler gelirse, Türkiyehakk›ndaki konular› haber yapmaktanmutluluk duyar›m.

Ürdün’de 5000’den fazla diflhekimi var.6 milyonluk bir nüfusumuz var. Diflhe-kimi bafl›na düflen hasta oran› flu andayüksek. Türkiye’den mezun olanlardabu diflhekimleri aras›nda en baflar›l›olanlar›. TDB yönetim kuruluna bu organizasyoniçin teflekkür ederim. Ayr›ca TDB’nin deAsya Pasifik Diflhekimleri Birli¤i içeri-sinde aktif bir üye olmas›n› çok isterim.Türk bayra¤›n› da Asya Pasifik Diflhe-kimleri Birli¤i bayraklar› aras›nda bu or-ganizasyon içinde görmek isterim.

Konuklar Kongreyi be¤endiÜrdün Diflhekimleri Birli¤i Baflkan› Dr. Munir Amro:

‘Organizasyonu çok be¤endim’

Kongre’ye Avustralya’dan kat›lan diflhekimi Sabine Bommer:

‘Herkes yard›mc› olmaya çal›flt›’

‹sviçre’de yaflayan Türkiyeli diflhekimi Ömer Öcal:

‘Türkiye kongre olay›n› ö¤rendi’

Maria SaweckS a b i n e

B o m m e r

Kongre’ye say›ca az da olsa uluslararas› kat›l›m da vard›. Komflu ülkelerden gelenlerin haricinde iki konu¤umuz vard› ki dünyan›n di¤er ucundan, Avustralya’dan gelmifl olmalar› dikkatimiziçekti ve sorduk: ‘Hangi rüzgar att›’

Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullar Projesibildi¤imiz kadar›yla Dünya Sa¤l›kÖrgütü’nün bütün dünyada önerdi-¤i bir program. DSÖ taraf›ndan buprogram›n önerilme amac› nedir?Bugüne kadar bu ba¤lamda kaç ül-kede program yaflama geçirildi vebunun Türkiye’deki uygulamas›nas›l bafllad›?Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullar Projesi’ninesas› dünyada bulafl›c› olmayan kronikhastal›klar›n önümüzdeki y›llarda bafl-l›ca sa¤l›k sorunlar› olaca¤› öngörüsü-ne dayan›yor. Diyabet, kanser, kalphastal›klar› gibi hastal›klar›n önümüz-deki on y›llarda dünyada ön plana ç›-kaca¤› düflünülüyor. Bu nedenle, özel-likle e¤itim döneminde, çocukluktankazan›lm›fl do¤ru sa¤l›k davran›fllar›ciddi bir önem kazan›yor. Genellikleaileden bu ölçüde bir davran›fl kazan›-

m› olamad›¤› için okullarda ö¤rencile-re sa¤l›klar›n› gelifltirecek ve koruya-cak davran›fl yöntemini benimsetmeküzere bu program ortaya at›ld›.

Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün birçokraporunda a¤›z difl hastal›klar›n›n ge-nel sa¤l›kla çok yak›ndan iliflkisi oldu-¤u ve kötü a¤›z hijyeninin osteoporoz,diyabet, kalp hastal›klar› riskinin art-mas›na yol açt›¤› belirtiliyor. DünyaSa¤l›k Örgütü kronik hastal›klarla ilgi-li bir sa¤l›k e¤itim program› yap›yorsa-n›z bunun yan›na mutlaka a¤›z difl sa¤-l›¤›n›n da ilave edilmesini öneriyor. fiuanda birçok ülkede uygulanmaktaolan Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullar kavra-m› bu nedenle ortaya ç›kt›. Dünya Sa¤-l›k Örgütü’nün 2010 y›l› hedeflerindeö¤rencilerin % 95’inin sa¤l›¤› gelifltirenokullarda e¤itim almas› isteniyor.

Sa¤l›¤› Gelifltiren Okul derken il-kö¤retimle veya ortaö¤retimle ilgili birsa¤l›k e¤itim program›ndan söz ediyo-ruz. Genellikle üzerinde durulan te-mel konu flu: Madem ki çocuklar okul-da sosyal olarak kiflilik yönünden, dav-ran›fl yönünden bir de¤iflime u¤ruyor-lar o zaman biz çocuklara okullardado¤ru sa¤l›k davran›fllar›n› da kolay-l›kla kazand›rabiliriz. Ancak bugüne

kadar yap›lan çal›flmalarda diflhekim-leri ne kadar okullara gidip yayg›n ola-rak sa¤l›k e¤itimi program› yapsalarda istenen ölçüde bir davran›fl de¤iflik-li¤i sa¤lanam›yordu. Bunun üzerinediflhekiminin destekledi¤i, ancakokullar›n e¤itim program›na benzerbiçimde haz›rlanm›fl e¤itim program-lar›yla a¤›z difl sa¤l›¤›n› çocuklara vere-lim düflüncesi geliflti. Bu, özellikle ge-liflmifl ülkelerde flu anda çok yayg›n.Biz de bu sistemi kendi koflullar›m›zagöre yeniden planlayarak yeni bir mo-del oluflturuyoruz. Projenin ad› da"A¤›z ve Difl Sa¤l›¤›n› Gelifltiren Okul-lar Projesi " olabilir.

Geçmiflte sizin Bilecik’te, TDB veOdalar›n kendi bölgelerinde yap-t›klar› bir çok a¤›z ve difl sa¤l›¤›n›koruma ve gelifltirme projeleri ol-du. Bu projenin o projelerden fark›ne?Bilecik’teki çal›flma okullarda bir koru-yucu program uygulayarak ve yo¤unbir sa¤l›k e¤itimi yaparak difl f›rçalamaal›flkanl›¤›n› okulun günlük aktivitele-ri içine entegre edebilmek amac›ylayap›lm›fl bir çal›flmayd›. Sa¤l›k Bakan-l›¤›’na okullarda a¤›z difl sa¤l›¤›na yö-

‘Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullar, dünya çap›nda bir proje’

Söylefli: Ayten Y›ld›r›m

Türk Diflhekimleri Birli¤i ‹.Ü. Diflhekimli¤i Fakültesi Toplum A¤›z Difl

Sa¤l›¤› Anabilim Dal› Baflkan› Prof.Dr. ‹nci Oktay’›n dan›flmanl›-

¤›nda yeni bir toplumsal projeyi hayata geçiriyor: Sa¤l›¤› Ge-

lifltiren Okullar. Projenin ç›k›fl noktas›n› ve nas›l ilerleye-

ce¤ini Prof.Dr. Oktay’a sorduk.

nelik bu program› bir model olarakönerebilir miyiz; bu, uygulanabilir birprogram m›, bunu denemek üzereyapt›k. O programda a¤›rl›kl› olarakdiflhekimleri vard›. Sa¤l›k e¤itimini vedi¤er çal›flmalar› diflhekimleri yürüttü.

Sa¤l›¤› gelifltiren okullar›n bundanfark›, daha çok ö¤retmenlerin e¤itimmodeline uygun bir planlamayla yürü-tülecek olmas›. Diflhekimi d›flar›dandestekleyecek. Böylelikle program›nyayg›nlaflmas› ve diflhekimli¤iyle ilgilibilgileri okul e¤itim program›na uygunolarak ö¤retmene verdi¤imiz içinonun da bunlar› uygulamas› daha ko-lay olacak. Ö¤retmene her zamankistandartlarda bir haz›rl›k yapmad›k.A¤›z difl sa¤l›¤› flöyledir, flundan dola-y› difl çürür gibi de¤il. Tam tersine bire¤itim program› gibi her ders için ama-c›, hedefleri, o hedefleri sa¤layabilmesiiçin ö¤retmenin aktarmas› gereken uy-gulamalar bir bütün olarak tasarlan›-yor.

Bu projenin di¤er bir fark› da flu:Her s›n›f› kapsayan, ayr› konular› içe-ren e¤itim materyalleri olacak ve ko-nular beflinci s›n›fa do¤ru giderek geli-flecek. E¤itim bütün bir y›la yay›lacak.Yani bir kez gidip anlat›p ç›kmaktansaTürkçe, Matematik ya da Hayat Bilgisidersinde o dersin gidiflat›na uygun ola-rak ellerine verilmifl kitapç›klar›n yar-d›m›yla bütün bir y›l boyunca bu e¤iti-mi alacaklar.

Birinci s›n›ftaki ö¤renciye yönelikprogramla örne¤in beflinci s›n›ftakiö¤renciye yönelik program aras›n-da bir farkl›l›k olacak m›?Bizim daha önce yapt›¤›m›z sa¤l›k e¤i-timi programlar›nda hedefimiz ilgi, tu-tum ve davran›fl› de¤ifltirmekti. Buprojede ise bunda bir de¤ifliklik yap-t›k. ‹lkö¤retim programlar› ö¤rencile-

rin geliflimlerine uygun psikososyalfaktörleri esas al›narak yap›l›yor ve bu-nun gelifltirilmesine çaba harcan›yor.Biz de buna paralel bir program haz›r-lad›k. Mesela birinci s›n›fta özelliklebireysel yeterlilik ve kendine güvenfaktörlerini art›r›c› bir sa¤l›k e¤itimimodeli planlad›k. Ama ikinci s›n›ftasa¤l›k kontrol oda¤›n› gelifltiren birsa¤l›k e¤itim materyali haz›rl›yoruz.Temel soru hep fludur: Biz ne yaparsakinsan davran›fl›n› de¤ifltirir? Birçokmodel var. Bunlar›n bir k›sm› diyor kitutumu de¤ifltirin; bir k›sm› sa¤l›kkontrol oda¤›n› de¤ifltirin, bir k›sm›güdüyü de¤ifltirin diyor. Biz çocukla-r›n geliflmesine paralel olarak befl y›ll›ksüreçte bunlar›n hepsini dikkate alanbir program planlad›k. Geçmiflteki sa-dece tutumu de¤ifltirmeye yönelikprogramlardan daha genifl kapsaml›bir program uyguluyoruz.

Beflinci s›n›fa kadar devam ettirme-nizin nedeni nedir?Hem e¤itimi birkaç y›la yo¤unlaflt›r›pçocuklar›n di¤er ders programlar›n›bozmamak hem de konular› giderekdaha komplike olacak flekilde e¤itimprogramlar›na paralel olarak ö¤rene-bilmelerini sa¤lamak. Genellikle bizdaha eski programlarda hep gingivitisve difl çürü¤ü üzerinde duruyorduk.Ama flimdi bu befl y›ll›k süreç içindebunun içinde erozyon, ortodontikanomaliler vb. daha farkl› a¤›z difl sa¤-l›¤› sorunlar› da yer alacak.

Ayr›ca, sürekli geri bildirimlerleprojenin yürütülme sürecindeki aksa-malar› belirleyip ertesi y›l onlar› düzel-terek program› dinamik bir süreç flek-linde sürdürmeyi amaçl›yoruz. Baz› kurumlar ya da baz› meslek-tafllar›m›z ilkokullarda zaman za-man bir günlü¤üne veya bir güniçerisinde iki saatlik a¤›z difl sa¤l›-¤› e¤itimi çal›flmalar› yap›yor. Befly›l boyunca sürecek böyle bir pro-jeyi göz önünde bulundurdu¤u-muzda bu iki saatlik e¤itimlerinbüyük bir anlam ifade etmedi¤i,eme¤in bofla gidece¤i organizas-yonlar oldu¤unu söylemek do¤ruolur mu?‹ki saatlik programlarla bir davran›flde¤iflikli¤i oluflturmak pratik olarakmümkün de¤il. Ama meslek kurulufl-lar›n›n yapt›¤› programlar›n flöyle birkatk›s› oldu, ö¤retmenler ve ö¤rencileraç›s›ndan bir fark›ndal›k yaratt›. A¤›zdifl sa¤l›¤› konusu önemliymifl, bizimbilmedi¤imiz, ö¤renmemiz gerekenbilgiler varm›fl, a¤›z difl sa¤l›¤› genelsa¤l›¤›m›z› da etkiliyormufl gibi. Amadavran›fl de¤iflikli¤i için program›nmutlaka uzun süreli olmas› ve sa¤l›ke¤itimi aç›s›ndan birçok pekifltiriciyedayanmas› gerekiyor.

Bilecik’teki çal›flma

okullarda bir koruyucu program

uygulayarak ve yo¤un bir

sa¤l›k e¤itimi yaparak

difl f›rçalama al›flkanl›¤›n›

okulun günlük aktiviteleri içine

entegre edebilmek amac›yla

yap›lm›fl bir çal›flmayd›.

Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullar›n

bundan fark›, daha çok

ö¤retmenlerin e¤itim modeline

uygun bir planlamayla

yürütülecek olmas›.

Davran›fl de¤iflikli¤i kavram›n› s›k-ça kullan›yorsunuz. Bunu birazaçar m›s›n›z?Bu projenin esas› zaten çocuklarda diflf›rçalama al›flkanl›¤›n› yerlefltirmek vebunun yan› s›ra ailelere flunu ifade et-mek: Sadece difl f›rçalamayla çocukla-r›m›z›n difllerinin korunmas› mümkünde¤il, baflka uygulamalar›n da bununyan›nda yer almas› gerekiyor. Diflhe-kimleri art›k difl çürüklerinden difletihastal›klar›ndan çocuklar› nas›l koru-yacaklar›n› biliyorlar. Bu hastal›klar›

% 70’e kadar azaltmak mümkün.fiu anda toplumun bilgisiz oldu¤u ko-nu bu. Bunu mutlaka velilere ve ö¤ren-cilere anlatmak zorunday›z. Bu proje-nin bir hedefi de bu olacak; yapt›¤›m›ze¤itimin davran›fl de¤iflikli¤i halinegelmesi.

Projenin sonuçlar›n› uluslararas›platformda de¤erlendirmeyi düflü-nüyor musunuz?Bu, ciddi bir proje. Mutlaka de¤erlen-dirilmesi laz›m. Projenin sonuçlar›n›nhem ulusal düzeyde yetkili kurumlarahem de uluslararas› platformda DSÖ,UNICEF gibi kurumlara sunulmas› ge-rekir. Zaten bu nedenle de projenin bustandartlara uygun bir de¤erlendirmeplan› var. Bütün bu de¤erlendirmelersonunda ümit ediyoruz ki bizdekiokullar da DSÖ’nün 2010 y›l› hedefineuyumlu olarak a¤›z difl sa¤l›¤› aç›s›n-dan Sa¤l›¤› Gelifltiren Okullara dönü-flecek.

TDB, sizin dan›flmanl›¤›n›zda pro-jeyi KKTC’de uygulamaya bafllaya-cak. K›br›s’taki uygulamadan nelerbekliyorsunuz?Meslek kurulufllar›yla çok uzun za-mandan beri çal›fl›yorum ve Türki-ye’de meslek kurulufllar›n›n özellikletoplumsal koruyucu programlarda birdeneyim kazand›¤›n› düflünüyorum.Bu projeyi de Türkiye’de deneyim ka-zanm›fl olan meslek kuruluflunun budeneyimi K›br›s’a aktarmas› olarak gö-rüyorum. Proje daha sonra ‹stan-bul’daki okullarda da bafllayacak ve is-teyen Odalara da benzer program› ve-rerek o illerde yürütülmesini sa¤laya-ca¤›z.

Projenin kontrolü ve de¤erlendiril-mesi aç›s›ndan K›br›s’taki uygulama-

n›n önümüzü ayd›nlataca¤›n› düflünü-yorum. Zaten esas hedef bu projeyi birmodel olarak haz›rlay›p meslek kuru-lufluna veya yetkili kurumlara devre-derek onlar›n bu projeyi devam ettir-mesini sa¤lamak.

Projeye toplumun, ebeveynlerinkat›l›m›n› sa¤lamaya yönelik birçaban›z olacak m›? Evet, e¤er ö¤rencilerde bir davran›flde¤iflikli¤i oluflmas›n› istiyorsak bu-nun toplumun bütün kesimleri taraf›n-dan desteklenen bir proje olmas› gere-kiyor. Ailenin veya o bölgede yaflayaninsanlar›n her birinin bu projeden ha-berdar olmas› ve desteklerini sa¤laya-cak biçimde planlanmas› gerekiyor.Bunu sa¤lamak amac›yla da çevredekiiflyerlerine yönelik afifller, panolar vebroflürler haz›rlan›yor.

E¤itimde en önemli nokta, çocuk-larda elefltirel ve demokratik düflünce-yi oluflturabilmek. Temel hedef bu. Bu,

üniversite için de geçerli, ilkö¤retimiçin de geçerli ve çok önemli. Bir di¤ertemel nokta da, yaflam boyu ö¤ren-mek.

Bu projenin bir farkl› yönü de flu,biz sadece t›bbi koruyucu uygulama-larla bir baflar› elde etmeye çal›flm›yo-ruz. T›bbi aç›dan diflleri korumak üze-re flor veriyoruz, davran›flsal aç›danbir de¤ifliklik yaratmaya çal›fl›p, çocuk-larda sa¤l›kl› davran›fllar› belirlemeyeçal›fl›yoruz ve üçüncüsü, toplum kat›l›-m›n› sa¤layarak, bu konuda fark›nda-l›k kazanm›fl bir toplumsal yap› olufl-turmaya çal›fl›yoruz. Bunun sa¤l›k sis-temine etkisi ve onu de¤ifltirmek üze-re beraberinde getirdi¤i öneriler de enson ç›kt›s› olacak program›n.

Projenin kademe kademe nas›l iler-leyece¤inden biraz bahseder misi-niz?Birinci s›n›fta t›bbi aç›dan ö¤rencileri-miz flor gargaras› kullan›yor. Yapaca-¤›m›z muayenelerde çocuklar›n yük-sek çürük risk grubunda olanlar› ay›ra-bilirsek proje çerçevesinde bunlaraikinci bir flor yöntemi uygulamam›zgerekiyor, yüksek çürük risk grubun-da tek bir koruyucu yöntem yetmiyor.Bunun d›fl›nda ö¤rencilere difl f›rçala-ma al›flkanl›¤›n› kazand›rmay› ve do¤-ru f›rçalama yöntemini ö¤retmeye çal›-fl›yoruz, zira gelifligüzel difl f›rçaland›¤›zaman bir sonuç almak mümkün ola-m›yor.

Davran›fl k›sm›yla ilgili olarak, bi-rinci s›n›fta, çocuklara çok ana hatla-r›yla do¤ru difl f›rçalamay› esas alan bire¤itim program› sunuyoruz. Bu e¤itimprogram›n› 22 Kas›m’da diflhekimleri-nin okullarda yapaca¤› sa¤l›k e¤itimprogramlar›yla destekliyoruz.

Sosyal yönden de çocuklarda bafl-lang›çta a¤›z difl sa¤l›¤›na ba¤l› yaflamkalitesi ölçütlerine bakaca¤›z ve prog-ram›n sonunda bu ölçütlerin nas›l de-¤iflti¤ini de de¤erlendirece¤iz. Yanihem t›bbi hem sosyal hem de davra-n›flsal aç›dan de¤erlendirece¤iz.

Kendini sürekli olarak sorgulayanve yenileyen bir proje olacak, anla-d›¤›m›z kadar›yla...Evet bu nedenle birinci y›l birer ayl›karal›klarla alaca¤›m›z geri bildirimlerleprojenin gidiflini denetlemek ve olabi-

‘E¤er sa¤l›k politikas›n›

planlayanlar Türkiye’nin

on y›l sonraki sa¤l›k

harcamalar›n› dikkate

al›yorsa bu hastal›klar›n

bir sonraki kuflakta

%70 azalt›lm›fl olmas›n›n

bütçeye ne kadar büyük bir

katk›s› olaca¤›n› görmeleri

gerekiyor.’

lecek en ufak bir aksakl›¤› bile düzelte-rek devam etmek gerekiyor. ‹kinci y›lbirinci s›n›flar için bir problem yok,program› düzenlemifl olaca¤›z. ‹kinciy›l ikinci s›n›flar›n program› bafllaya-cak.

Diflhekimli¤i hizmetlerinin çokmaliyetli oldu¤u ve bunun yan›ndadifl ve difleti hastal›klar›n›n önlene-bilir hastal›klar oldu¤u fleklinde ta-n›mlaman›z› göz önüne al›rsak pro-jenin ekonomik kazanc›n› de¤er-lendirebilir misiniz?fiöyle düflünelim; elimizdeki verileregöre birinci s›n›fa bafllarken sadece ikiçocuktan bir tanesinin daimi diflindeçürük var. Ama 12 yafl›na gelip beflincis›n›f› bitirirken bu çürük % 207 ora-n›nda art›yor. E¤er biz birinci s›n›ftabu program› bafllat›rsak ve bu befl y›l-l›k süreçte bu çürüklerin %70’ini koru-yabilirsek tedavi maliyetinin de%70’ini ortadan kald›rm›fl›z demektir.Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün 2010 y›l› he-defi olarak 12 yafl›ndaki çocuklarda diflçürü¤ü ve sonuçlar› say›s›n›n 1,5 olma-s› isteniyor. Biz Bilecik’te yapt›¤›m›zçal›flmada bu hedefi yakalad›k. Bir bu-çu¤un alt›na düfltü. Yani bu projeylebu hedefi yakalamak ve onu biraz afla-¤› çekmek bile mümkün olabilecek.

Bu çaptaki bir projenin sadecesponsor kurulufllar›n katk›lar›ylagerçeklefltirilmesi mümkün mü?Toplumsal kazan›mlar› düflünül-dü¤ünde projenin en az›ndan malikülfetini devletin üstlenmesi ge-rekmez mi?

Asl›nda bütün dünyada özellikle 18yafla kadar bu programlar›n bütünüdevlet sorumlulu¤unda. Üstelik buprogramlar›n maliyetleri tedavi mali-yetleriyle k›yasland›¤›nda çok düflük.Yine, bütün dünyada a¤›z difl sa¤l›¤›-n›n birinci basamak hizmetleri sosyalgüvenlik sistemi içine entegre ediliyor.Ve bu hizmetlerin sosyal güvenlik sis-temi taraf›ndan her çocu¤a verilmesigerekiyor.

GSS yasas› ç›kt›, önümüzdeki gün-lerde de yasayla ilgili yönetmelik-ler ç›kacak. Bu sistemde böyle birprojenin de¤erlendirilmesi aç›s›n-dan önerileriniz var m›?

GSS’nin baflar›l› olabilmesi için sa¤l›¤›gelifltiren projelerin uygulanmas› flartbence. E¤er sadece bugünü düflünür-sek bu proje sadece bugün için sosyalgüvenlik kurumlar›na çok fazla bir fleyifade etmeyebilir ama e¤er sa¤l›k poli-tikas›n› planlayanlar Türkiye’nin ony›l sonraki sa¤l›k harcamalar›n› dikka-te al›yorsa bu hastal›klar›n bir sonrakikuflakta %70 azalt›lm›fl olmas›n›n büt-çeye ne kadar büyük bir katk›s› olaca-¤›n› görmeleri gerekiyor.

Di¤er taraftan bu projelerinin yay-g›nlaflmas› gündeme geldi¤inde bizimdiflhekimi say›m›z bir sonraki jeneras-yonun sa¤l›k sorunlar›n› karfl›layabile-cek düzeyde olaca¤› için diflhekimi sa-y›s›n›n art›r›lmamas› da gerekiyor. Zi-ra, e¤er bu projeyi yaparsak flu andaTürkiye’de var olan diflhekimleri teda-vi ihtiyac›n› karfl›layabilirler. Yeni fa-külte açmak yerine flu anda verdi¤imize¤itimi gözden geçirerek diflhekimininçal›flma alan›n geniflletmemiz laz›m.Avrupa yüksek e¤itim alan›n›n bir par-ças› olacaksak Türkiye’de de diflheki-mine yard›mc› olacak yüksek okul dü-zeyinde bölümler açmal›y›z. Yard›mc›personelle çal›flma yayg›nlaflt›¤›nda dadiflhekimini daha fazla bilgi, deneyimve yüksek teknolojiyi kullan›l›r biçim-de mezun etmemiz gerekiyor ki butablonun bir parças› olabilelim.

‘Bütün dünyada özellikle

18 yafla kadar bu

programlar›n bütünü

devlet sorumlulu¤unda.

Üstelik bu programlar›n

maliyetleri tedavi

maliyetleriyle

k›yasland›¤›nda çok düflük.’

‹stanbul’da pilot çal›flma için giriflimlerTDB Genel Baflkan› Celal Korkut Y›ld›r›m ve MYK üyesi Tar›k ‹flmen 16 A¤ustos2006 günü ‹stanbul ‹l Milli E¤itim Müdürü Ata Özer’i ziyaret ederek ‘Sa¤l›¤› Ge-lifltiren Okullar’ projesinin pilot uygulamas›n›n ‹stanbul’da yap›lmas› için bilgiverdiler. Özer de projenin yararl› olaca¤›na inand›¤›n›, ancak Bakanl›¤›ngörüflünün al›nmas› gerekti¤ini ifade etti. TDB taraf›ndan projeyle ilgilihaz›rlanan dosya da kendisine sunuldu.

En son FDI Dental Practice Komitesitoplant›s› ne zaman yap›ld› ve buy›lki toplant›n›n özelli¤i ne idi?FDI’da komite toplant›lar› senede 2 kezgerçeklefltiriliyor. Bu toplant›lardan bi-risi mutlaka FDI Kongresi s›ras›nda ger-çeklefltiriliyor. Di¤eri ise ço¤unlukla ikiFDI Kongresi aras›nda ve 6 ayl›k bir za-man diliminde oluyor. FDI Dental Prac-tice Komitesi (DPC) en son Mart ay›ndaFDI merkez ofisinde Ferney-Voltaire’deMart ay›nda topland›. Geçen y›la göreen önemli de¤ifliklik toplant›n›n üyele-rin fiziksel kat›l›m› ile gerçekleflmifl ol-mas› idi. Çünkü geçen y›l, ekonomikgerekçeler ile, komite toplant›lar› inter-net üzerinden gerçeklefltirilmiflti veüyeler hiç bir araya gelmemifllerdi. FDImerkezinin bu yeni toplant› düzeni ileilgili anketine yan›t olarak ise birçok ko-mite üyesi bu türden toplant›lar›n ger-çek toplant›lar gibi verimli olmad›¤›n›belirtmiflti. Belki bu geri bildirimin deetkisiyle fiziksel toplant› ortam› yeni-den oluflturulmufl oldu. Ayr›ca komitetoplant›lar› bu y›l geçen y›ldan farkl›olarak birbirini takip eden günlerdegerçeklefltirildi¤i için farkl› komitelerinbir araya gelmelerine de olanak sa¤lad›.Bu ortak komite toplant›lar› fleklindegerçekleflmemifl olsa da farkl› komitele-re mensup üyelerin tan›flmalar› ve ayn›

ortam› paylaflmalar› sa¤lanm›fl oldu.

Komite toplant›lar›n›n gündemi na-s›l oluflturuluyor?Esas olarak DPC toplant› gündemi birönceki toplant›n›n tutanaklar›na,FDI’ya ulaflan sorunlar ve proje önerile-rine ve komite üyelerinin önerilerinegöre belirleniyor. Önceki toplant›n›ntutanaklar› çal›flma program›, projeleringeldi¤i nihai durum ve aflamalar ve yeniproje önerilerinin de¤erlendirilmesi gi-bi noktalar› kaps›yor. Herhangi bir ül-kenin diflhekimleri birli¤i FDI’ya projeönerisinde de bulunabiliyor. Bu neden-le FDI kendine ulaflan proje önerileriniilgili komiteye yönlendiriyor. Komite dekendi görev kapsam› içindeki bu proje-yi gündemine al›p-almamay› kararaba¤l›yor. Son dönemde FDI genel mer-kezi kendine üye birliklerden projeönerileri ulaflma say›s›ndaki azl›¤a dik-kat çekiyor ve üye birlikleri bu aç›dandaha kat›l›mc› olmaya davet ediyor. Ta-bii ki bir projenin gündeme al›nmas›n-da sorunun önemi, bilimsel temelleribulunup-bulunmad›¤›, dünyada ne ka-dar diflhekimini ilgilendirdi¤i ve projeönerisinin FDI kurallar›na uygun olarakhaz›rlan›p haz›rlanmad›¤› belirleyicioluyor.

Türk Diflhekimleri Birli¤i’nin öner-di¤i projeler var m›?Evet. Benim bildi¤im kadar› ile TürkDiflhekimleri Birli¤i’nin önerdi¤i ikiproje FDI’›n ilgili komiteleri taraf›ndanele al›n›yor. Bunlardan ilki amalgamdolgular›n hangi durumlarda estetikdolgu maddeleri ile de¤ifltirilmesi ge-rekti¤ine iliflkin esaslar›n belirlenmesi.Burada ana amaç rastgele kriterler ileamalgam dolgular›n de¤iflimini yapma-mak ve bunun kan›ta-dayal› bilimsel te-mellerini oluflturmak. Örne¤in amal-gam dolgular›n de¤ifltirilmesinin acabaoral baz› lezyonlar›n iyileflmesinde kat-k›s› olabilir mi? Ve bunun kan›tlar› var-sa gerçekten bu de¤iflimi hastan›n genelsa¤l›¤› için yapmal› m›y›z? Yoksa daya-na¤› olmayan de¤iflimler ile ciddi eko-nomik yükler mi oluflturuluyor? Bu ko-nunun bu noktalar aç›s›ndan incelen-mesini önermiflti TDB. Yan›lm›yorsamFDI Bilimsel Komitesi de bu konu üze-rinde çal›fl›yor. ‹kinci konu ise hastala-r›n bir hak olarak diflhekimleri taraf›n-dan iyi bir flekilde bilgilendirilmesi.DPC bu konuda hekim-hasta iliflkilerinikonu alan projesini gerçeklefltirdi vebilgilendirilmifl onam ve hastan›n difl-hekimi taraf›ndan bilgilendirilmesi debu kapsamda ele al›nd›. TDB dergisindede yay›nlanan makale dizisinin bir tane-

Türk Diflhekimleri Birli¤i’nin Dünya Diflhekimleri Birli¤i FDI bünyesindeki çal›flmalar› her geçen gün art›yor.

Befl y›ld›r TDB’yi FDI Dental Practice Komisyonu’nda temsil eden ve geçti¤imiz Mart ay›nda Baflkan

Yard›mc›l›¤›na seçilen Prof.Dr. Nermin Yamal›k’la FDI’›n hedefleri ve TDB’nin FDI çal›flmalar›na katk›lar›

üzerine görüfltük.

‘ FDI çal›flmalar›n›n yönlendirilmesine TDB olarak katk› sunuyoruz’

si de bu konuya ayr›lm›flt›. Bu iki projeönerisi TDB’nin FDI bilimsel ve meslekiçal›flmalar›na aktif olarak kat›l›m›n›n veFDI çal›flmalar›n› yönlendirme gayreti-nin somut ürünleri olarak da kan›mcaönem tafl›maktad›r. TDB’nin bu çabala-r›n›n gelecekte de devam etmesininFDI’a katk› aç›s›ndan yararl› ve önemlioldu¤unu düflünüyorum.

Genel olarak TDB’nin FDI’ya katk›-s›n› nas›l de¤erlendiriyor sunuz?Bunun TDB’nin etkinli¤i ile de birba¤lant›s› olabilir mi?TDB’nin FDI’ya katk› ve deste¤inin hergeçen gün artt›¤› kan›s›nday›m. Birazönce sözünü etti¤imiz iki proje önerisiciddi birer katk›d›r. Dahas› TDB EROve FDI nezdinde birçok kez görüfllerinianketler arac›l›¤› ile ifade etmektedir.ERO çal›flma gruplar›ndan TDB’ye ula-flan anketler, ki bunlar çok çeflitli mesle-ki konular ve sorunlar ile ilgili oluyor,doldurularak zaman›nda yan›tlanmayaçal›fl›l›yor. Böylelikle ERO ve FDI’a cid-di bir bilgi ve veri ak›fl› sa¤lan›yor. Hemde TDB kendini uluslararas› platformdaifade etmifl oluyor böylelikle. Geçen dö-nem içinde serbest diflhekimli¤inin so-runlar›, kad›n diflhekimlerinin çal›flmakoflullar› ve sürekli diflhekimli¤i e¤itimiile ilgili birçok veri ulaflt›r›ld› ERO’ya.Ancak veri ak›fl› konusunda belirgin ek-sikliklerimizin bulundu¤unun da far-k›nda olmam›z gerekli. Ne yaz›k ki biz-den istenen her türlü istatistiki veriyisa¤layam›yoruz henüz. Hala bu aç›dançeflitli altyap› eksikliklerimiz var.TDB’nin üyeleri ERO çal›flma gruplar›n-da yer al›yorlar. Örne¤in sürekli diflhe-kimli¤i e¤itimi çal›flma grubunda ve ka-d›n ve diflhekimli¤i çal›flma gruplar›ndaERO çal›flmalar›na katk›da bulunuyo-ruz. Öte yandan TDB FDI nezninde ikikomite üyesi taraf›ndan temsil ediliyorki bu nereden bakarsan›z bak›n orta öl-çekli birçok ülkenin FDI’da baflarama-d›¤› bir fley. Bir anlamda TDB FDI’dagücünün üstünde bir temsil gerçekleflti-riyor diyebiliriz.

Bu nas›l oldu sizce?Bafl›ndan beri bu sürecin içinde de¤ilimama size flu kadar›n› söyleyebilirim kibunun arkas›nda uzun y›llar ve uzunyollar var. Hiç kuflkusuz çok da fedakar-l›k. TDB’in de¤iflik dönemdeki yönetici-leri, delegeleri ve kat›l›mc›lar› uluslararas› platformdaki bugünkü konumu

y›llar içinde büyük bir özveri ile haz›rla-m›fllar kan›mca. O y›llardaki k›s›tl› ola-naklar ile bugünleri hayal etmek dahimümkün de¤ilken üstelik. TDB’nin bubaflar› öyküsü inan›nca ve öncelik veri-lince birçok fleyin baflar›labilece¤ininbir örne¤i. Geçmiflten bu güne de¤in buçabalara katk›da bulunan herkese içten-likle teflekkür ediyorum ben.

Bu arada siz de Dental Practice Ko-mitesi’nin Baflkan Yard›mc›l›¤›’naseçildiniz...Evet bu son toplant›da bu flekilde hoflbir geliflme oldu. Ben ilk seçildi¤imdeülkem ve TDB için en iyisini yapmayaçal›flaca¤›ma dair söz vermifltim. Geçeny›llar içinde en temel önceli¤im de ver-di¤im bu söz oldu. Çal›flmalar›n›z›nuluslararas› platformda onaylanmas› ki-flisel olarak size hiç kuflkusuz ki çok bü-yük bir gurur veriyor tabii ama benimiçin daha önemlisi ülkemin ve mesle¤i-min temsiline pozitif katk›lar yapabili-yor olmak. Bunu gerçekten çok önemsi-yorum çünkü bugün benim yaflad›¤›msürecin gelecekte genç meslektafllar›miçin uluslararas› platformda yeni ola-naklar yaratmak aç›s›ndan önemli oldu-¤unu kavr›yorum ve bu sorumluluklahareket ediyorum. Söyledi¤im gibi ver-di¤im sözü tutmaya çal›fl›yorum.

DPC çal›flmalar›na tekrar dönersekkomite flu anda hangi konular› gün-demine alm›fl durumda?Komite gündeminde flu anda Diflhekim-lerinin Haklar› ve Sorumluluklar› konu-su var. Çin’de yap›lacak FDI Kongresin-de bu konu bir DPC Forumu fleklindeele al›nacak. Bu foruma ‹talya, Avustral-

ya ve ‹ngiltere’ den konuflmac›lar kat›la-cak ve bu forumu projeden sorumluDPC üyesi olarak ben yönetece¤im. Fo-rumdan elde edilecek geri bildirimdensonra bir FDI beyanat› haz›rlayaca¤›z.Bir di¤er konu ise Diflhekimli¤inde Ka-lite Sistemleri. Bu dünyada son dönem-de oldukça çok tart›fl›lan bir konu. Bizde bir makale ile bu konudaki ana tar-t›flma unsurlar›na aç›kl›k kazand›rmay›ve meslektafllar›m›z› bilgilendirmeyiamaçl›yoruz. Bu konu gelecek y›l Duba-i’de yap›lacak FDI Kongresindeki DPCForumunun da konusu olarak belirlen-di. Son FDI Baflkan›n›n s›kl›kla vurgu-lad›¤› bir konu etik. DPC’de de etik difl-hekimli¤i standartlar› konusunda birproje var. Hasta haklar› ve yükümlülük-leri de bu alanda yürütülen bir di¤erproje. T›p-diflhekimli¤i iliflkisi ve ergo-nomi de gündemdeki di¤er konular.Ayr›ca di¤er tüm FDI Komiteleri gibiDPC’de eski FDI beyanatlar›n› bugünkügeçerlilikleri ve güncellikleri aç›s›ndangözden geçiriyor ve de¤ifliklik ihtiyac›olup-olmad›¤›n› belirliyor.

FDI’›n tüzük de¤iflikli¤iyle yenidenyap›lanmas› FDI’in reaksiyon yete-ne¤ini nas›l etkiledi?Çok uzman de¤ilim bu konuda amaflimdi eskisine göre daha h›zl› hareketedebiliyor galiba. H›zl› yan›t ve hareketönemli ancak bu de¤iflimin arkas›ndaiçinde bulundu¤umuz yüzy›la uygunkurumsal bir kimli¤in gelifltirilmesi ihti-yac› idi. Yani daha fleffaf ve daha etikbir yap›lanma da en az h›zl› hareket ka-dar önemli idi FDI için. fiimdi yeni tü-zük ve yap›lanmas› ile tüm bu hedeflereulaflmay› amaçl›yor.

Prof.Dr. Nermin Yamal›k, FDI Dental Practice Komisyonu üyeli¤ine seçildi¤i 2001 FDIKualalumpur Kongresi’nde FDI Seçilmifl Baflkan› Ratnanesan, TDB Genel Baflkan›Prof.Dr. Onur fiengün, FDI Baflkan› Monnot ve TDB D›fl ‹liflkiler Komisyonu üyesiProf.Dr. Mine Nay›r ile birlikte.

Lazerler pek çok ifllevi olan, çok kullan›fll› cihazlard›r.Klinikte pulpa kanallar›n›n sterilizasyonu, dentin has-sasiyeti, periapikal dokular›n tedavisi, rekurrent aftoz-

lar, maxiler sinüzit, çekim sonras› yara iyileflmesi, kal›c› difl-lerin reimplantasyonu, çene eklemi rahats›zl›klar› gingivitis,periodontitis ve oral mukoza rahats›zl›klar›nda kullan›labilir-ler. Ancak lazerler ayn› zamanda yüksek zarar verebilme po-tansiyeli ve risk unsuru tafl›yan, dikkatli kullan›lmad›¤› za-man hasta, hekim ve sa¤l›k ekibi aç›s›ndan ciddi sorunlaroluflturabilecek apareylerdir. Bu gün kliniklerde intra-oralyumuflak doku ifllemlerinde 50 mW-3W aras› dozlar, sert do-ku çal›flmalar›nda, yani mine dentin sement ve kemik prepa-rasyonlar›nda ise daha yüksek dozlar ( 3.5 W ve üstü) kulla-n›ld›¤› bilinmektedir. Bu güç yelpazesi içinde diflhekimi veekibi için zararl› olabilecek dozlar›n ve parametrelerin önce-den bilinip güvenlik önlemlerinin al›nmas› önemlidir1-5.Medikal lazer kazalar› genel olarak operatör hatalar›ndankaynaklanmaktad›r. Tüm vakalar›n içerisinde bu pay % 67 le-re kadar uzanmaktad›r. Food & Drug Administration/ Cen-ter for Devices of Radiological Health (CDRH), LSC( LaserSafety Committee), British Medical Laser Association(BMLA), Rockwell Laser Industries (RLI), Federal AviationAdministration (FAA), US Army’s Laser Accidents and Inc›-dents Registry (LAIR), lazerlerin medikal pratikte kullan›mgüvenli¤ini amaçlayan kurulufllard›r. Bu kurulufllar internetarac›l›¤›yla veya direkt olarak gönderilen lazer kaza raporla-r›n› veri taban›nda toplamaktad›r. Kurulufllardan elde edilenbulgulara göre 869 yaralanma ve ölüm vakas› bildirilmifltir.Lazer kazalar›ndan ölümle sonuçlananlar›n›n say›s› ise tümvakalar›n % 29’undan fazlad›r ve 254 olarak rapor edilmifltir.

Elde edilmifl bilgilere göre vakalar›n % 67’si kullan›c› hatas›n-dan kaynaklanmaktad›r. Di¤er % 33’lük k›s›m ise ekipmanhatas› (lazer kaynakl› yang›n -fiber k›r›lmas›- fiber kaynakl›di¤er sorunlar) ile ilgilidir6-16.

Lazerlerin oluflturabilece¤i zararlar iki k›s›mda incelenebilir:

Primer zararlar:Direkt lazerden kaynaklanan gözü ve deriyi risk alt›na sokanzararlard›r. Özellikle retina kornea ve lens en fazla etkilenenbölümlerdir. Retinal hasar›n tedavisi mümkün de¤ildir. Dik-katsiz çal›flmalar ve güvenlik kurallar›na uymama sonucu gö-rüfl azalmas› veya kayb› meydana gelebilir. Gözün lens taba-kas›, ›fl›klar› biriktirerek optik densiteyi defalarca kez yo¤un-laflt›r›p, göz için zararl› olabilme olas›l›¤›n› artt›r›r. 300 nmlik dalga boyuna sahip tüm ultraviyole ›fl›nlar› korneataraf›ndan absorbe edilirler. 400 nm dalga boyuna sahip la-zer ›fl›¤› ise lens taraf›ndan absorbe edilir. Retinal hasar 400-700 nm görünür ›fl›k ve 780-1.400 nm yak›n ›nfrared ›fl›k ileolur. CO2, Er:YAG, Excimer lazer gözün korneas›nda, Ar-gon, Dye, Nd:YAG, Kripton, He-Ne gibi lazerler ise retinadahasara neden olurlar.U.V. radyasyonu gözde bir seri biyo-kimyasal ve morfolojik de¤iflikliklere yol açar ki ; kortikal ka-tarakta kadar ulaflabilir. Özellikle genç bireylerin gözleri U.V›fl›klar›n› daha fazla geçirme yetene¤ine sahiptir. ‹kinci etkilenen k›s›m deridir. Ancak gözler için belirtilendozlar›n çok daha üzerinde enerjiler sonucu oluflmaktad›r.Ifl›¤›n dokuda absorbsiyonu ›fl›¤›n dalga boyuna göre de¤iflir-ken en önemli etki termal etki, yani; yüzeyde ›s›nmad›r kiyan›k yaralanmalar›na yol açar. Özellikle dalga boyu 950 nmnin üstünde olan ›fl›klar su taraf›ndan daha iyi absorbe edilir-ler. Sa¤l›kl› bireylerde yak›n infrared ›fl›¤›n›n ço¤u kan pig-ment hücreleri taraf›ndan absorbe edilir ve bu devaml› sirku-lasyon sayesinde bir ›s›nma söz konusu olamaz. Bundan do-lay› yak›n infrared ›fl›klar 950 nmden daha yüksek dalga bo-

Lazerler ne kadar güvenli?

* Diflhekimi, Hacettepe Ü. Diflhekimli¤i Fakültesi Difl Hastal›klar› ve Tedavisi Anabilim Dal›

** Prof.Dr., Hacettepe Ü. Diflhekimli¤i Fakültesi Difl Hastal›klar› ve Tedavisi Anabilim Dal›

Zeynep Yenen*Jale Görücü**

yunda olduklar›nda (bunlar cerrahi giriflimlerde kullan›lanlazerlerdir), herhangi bir doku zarar› meydana getirmezler.Lazer ›fl›¤›n›n spot boyutu oluflacak zararlar›n büyüklü¤ü-nü etkileyen baflka bir faktördür.Yüksek risk faktörleri ciddi önlemler almay› zorunlu k›l-maktad›r. Lazer ›fl›klar›n›n dokulara etkisinin sadece ›fl›¤a ba¤l› olma-d›¤› bilinmektedir. Ayn› zamanda irradie edilen dokuya(hedef organ) da önemli ölçüde ba¤l›d›r.Bu konuda en önemli faktör hedef organlar›n veya yap›la-r›n absorbsiyon katsay›lar›d›r. Ancak absorbsiyon katsay›-s›n› göz önüne al›rken biyolojik dokulardaki yans›ma s›çra-ma emilme ve derine da¤›lma özellikleride önem kazan›rve lazerin etki mekanizmas› ablasyondan kagulasyona de-¤iflir6-10.

Sekonder zararlar:Lazerin kullan›m›na ba¤l› olarak meydana gelen zararlar-d›r. Bunlar befle ayr›lmaktad›r:

• Mekanik zararlar, Lazer kavitesindeki tüplerdeki yüksekbas›nç do lay›s›yla oluflabilir.

• Elektriksel zararlar, Lazer unitle lambalar›n›n patlamas›sonucu meydana gelebilir.

• Kimyasal zararlar, Lazer cihaz›n›n yap›s›nda kullan›lanmateryale ba¤ l› olarak geliflebilir. Baz› Excimer lazerler,lazer medyumlar›nda toksik florin ve klorid kullan›rlar.Herhangi bir s›z›nt› söz konusu oldu¤unda bu gazlar ha-va yolu ile ventilasyona kar›fl›rlar.Baz› Die lazerler toksik veya nörotoksik materyallerdir.Bu cihazlar›n yer de¤ifltirilmeleri esnas›nda üreticilerintavsiyelerine çok iyi uyulmal›d›r. Sal›nan gazlar›n veya-buharlar›n deriyle konta¤›ndan veya inhalasyonundankaç›n›lmal›d›r.Argon ve Kripton lazerler yüksek miktarda toksik beril-yum içerirler. Bu tüpler dolay›s›yla özel dikkat gerek-mektedir.• Yang›n tehlikesi.- Lazerin güç ç›k›fl›yla veya elektrik aksam›yla ilgili olarak meydana gelebilir. - Ayr›ca çevredeki materyaller yang›n tehlikesi olufltura-bilir. Aliminyum, bak›r, amalgam gibi materyaller yans›-t›c› özellik tafl›yarak sentetik, tahta veya parlay›c› likidlerüzerinde yanma tehlikesi oluflturabilirler. - Operasyon alan›nda bulunan gazlar, solventler, yan›c›ve parlay›c› likitler, ka¤›t rulolar üzerine direkt veya yan-s›yan lazer ›fl›klar› nede niyle meydana gelebilecek tutufl-ma veya parlamalar yang›n tehlikesi oluflturabilir.• Spesifik zararlar, sekonder radyasyon sonucu meyda-na gelir. Uzun ekspoz zamanlar› kornea enfla masyonuveya eriteme neden olur. Çal›flma proçesleri sonucu olu-flabilir. Tozlara uygulan›rsa aeresoller oluflur ve inhalas-yonundan kaç›n›lmal›d›r11-15.

Lazer çal›flmalar›nda oluflan aerosollerin inhalasyonunun önemi:

Üç çeflit aeresol meydana gelebilir1. Respire edilemeyecek büyüklükte olanlar: Herhangi-

bir korunma önlemi almak gerekmez.

2. Aerodinamik çap› 10 mikrometreden küçük olanlar yanirespire edilebilenler: Bunlar içinde özellikle karsi nojenik ve-ya toksik materyallerden kaynaklanan aeresoller kullan›c›için yüksek sa¤l›k riski oluflturur.

3. Gazlar: Karsinojenik veya toksik materyallerden kaynakla-nan gazlar kullan›c› için yüksek sa¤l›k riski oluflturur.

Toksik materyaller: Gazlar›, tozlar›, buharlar› çeflitli organ-larda akut ve kronik hastal›klar›n riskini tetikler.Karsinojenik materyaller: Bunlar üç alt gruba ayr›l›rlar:A1: Kesin olarak karsinojenik oldu¤u belirlenen materyal-ler(Benzen , Nikel).A2:Sadece hayvan deneylerine göre karsinojenik oldu¤ukategorize edilmifl olan materyaller (bütadine, kobalt veonun türevleri).

B:A¤›r karsinojenik potansiyeli flüphesi tafl›yan materyaller(formaldehit ve diflhekimli¤inde bulunan organik materyal-lerden pyroliz ürünler) .

Metaller: Bunlar paslanmaz çelik krom ve nikel gibi mater-yallerin kesilmesi s›ras›nda ortaya ç›karlar. Nikel ve onunalt gruplar› karsinojenik kabul edilirler. Tüm çal›flmalardaortama saç›lan partiküllerin büyüklü¤ü 0.042 ile 0.35 mik-rometre aras›nda de¤iflmektedir ve bu durum mikron dü-zeyi filtrasyon sa¤layacak koruyucu kullan›lmas›n› gerekti-rir.

Organik Materyaller: Bunlardan saç›lan partiküllerin bü-yüklü¤ü 0.07 ile 0.25 mikron aras›nda de¤iflmektedir . Üçalt gruba ayr›l›rlar.

• Hidrokarbon konsantrasyonu oluflturanlar:Polimerler yük-sek hidrokarbon konsantrasyonuna sahiptirler.

• Karbonmonoksit konsantrasyonu oluflturanlar: Polikarbo-natlar yüksek karbonmonoksit konsantrasyonuna sebepolurlar (50mg/m2). Poliamid ise 25mg/m2 lik karbonmo-noksit konsantrasyonuna sebep olur.

• Karsinojenik Materyaller:- Polisiklik aromatik hidrokarbonlar.- Benzen.- Karbonil türevleri.- Fenol.

Lazer çal›flmalar› yap›l›rken bu materyaller kullan›l›yorsa ve-ya ortamda bulunuyorsa yüksek güvenlik önlemleri al›nmas›gereklidir16-17.

Geçmifl y›llarda Amerika da pek çok lazer kazas› rapor edil-mifltir ve bir çok da rapor edilmeyen lazer kazas› vakas› ol-du¤u düflünülmektedir. Health Care Laser Systems (HCLS)ve American National Standarts Institute (ANSI) bu konuüzerinde durarak lazerlerin insan dokular›ndaki bioetkilerini(koagulasyon, ablasyon, insizyon) aç›klam›fllar ve Class 3b ,Class 4 lazerlerle çal›fl›rken gerekli önlemler al›nmad›¤› tak-dirde ciddi lazer kazalar› olabilece¤i konusunda uyar›da bu-lunmufllard›r18-21.Lazerlerin zararlar›ndan bahsederken MPE, NHZ, NOHDbilinmesi gereken kavramlard›r.• Maksimum izin verilen maruziyet dozu (Maximum Permis-

sible Exposure) MPE• Lazerlerin direkt, yans›yan, s›çrayan ›fl›nlar›ndan oluflan

potansiyel zararlar›n tamam›n› kapsayanalan (NominalHazard Zone) NHZ

• Göze zarar vermeksizin çal›fl›labilecek minumum mesafe(Nominal Ocular Hazard Distance) NOHD16,17.

Lazer ›fl›¤›n›n gücüne ve dalga boyuna göre meydana getire-bilece¤i zararlar, 1984 ve 1990 da American National Stan-darts Institute (ANSI) ve Occupational Safety and HealthAdministration (OSHA) standartlar›na göre; InternationalElectrotechnical Commission (IEC) 825 normu çerçevesinde 4 ayr› tehlike s›n›f›na ayr›l›rlar.

Class 1:Bu lazerler tehlike s›n›f›na girmezler. Çok düflük güçlü diotlazerler bu gruba girerler.

Resim 1.

Eski ve yeni lazer risk s›nflamas› (Beer F den al›nm›flt›r)

Resim 2.

Lazerlerin risk gruplar›na göre dikkat edilmesi gerekli unsurlar.

Tablo Lazer risk gruplar›n› optik bir aletle bakma (büyüteç),

ç›plak gözle bakma (göz resmi), Uzun süre çal›flma (t>>), k›sa süre çal›flma (t<<), yans›yan veya saç›lan ›fl›klardan

oluflabilecek yang›n tehlikesi (k›rm›z› ›fl›k demeti) ve deriyle

kontakt (el resmi) durumunda olas› zararlar aç›s›ndan

kategorize etmektedir (Beer F den al›nm›flt›r)

Class 2:Güçleri 1 mw un alt›nda olan ve ›fl›¤› gözle görülen lazer-lerdir. ( He-Ne gibi). Bu lazerler do¤rudan ›fl›¤›n içine bak›-l›rsa tehlike teflkil ederler. Aksi takdirde gözün k›rpma ref-leksi bir savunma oluflturur.

Class 3:Ciltle temas ettiklerinde bir tehlike teflkil etmezler. Yang›ntehlikesi oluflturacak güçte de¤ildirler. Ancak direkt veyayans›yan ›fl›klar›na ç›plak gözle bak›lmas› tehlikelidir. Bugrup lazerler iki alt s›n›fa ayr›l›rlar.

Class 3a:Ifl›¤›na büyüteç, mikroskop gibi optik sistemlerle ve koru-mas›z gözle bak›lmamas› gereken lazerlerdir.

Class 3b:Ifl›¤›na asla gözlüksüz bak›lmamas› gereken maximum 0.5watt gücünde olan lazerlerdir.

Class 4:Yanma tehlikesi oluflturan cilt ve gözler için tehlike teflkileden 0.5 Watt dan daha yüksek güce sahip olan lazerler-dir. Bu lazerlerin yans›yan veya geniflleyerek saç›lan ›fl›kla-r› dahi gözler için tehlikelidir. Kesinlikle emniyet tedbirle-rinin al›nmas› gerekir. Sert doku lazerlerinin ço¤u bu gru-ba girer .

2003 e kadar yukardaki s›nflama kullan›lmaktayd›. Son y›l-larda EN 60825-1 normu çerçevesinde yap›lan Lazer risks›n›flamas› ise 7 ayr› gruba dayanmaktad›r. Bunlar:

Class1:Güvenli lazer grubudur. Örne¤in CD playerlar. Hiçbir gü-venlik önlemi almaya gerek yoktur.

Class1 M:Ifl›¤›na ç›plak gözle bak›lmas›nda sak›nca olmad›¤› haldeoptik bir aletle bak›ld›¤›nda zararl› olan lazerlerdir.

Class2:Eski s›n›flamadaki Class2 ile ayn›d›r. 400-700 nm lik dalgaboyuna sahip görünür skaladaki lazerler olarak tan›mlan›r-lar. 1 mW un alt›nda güç söz konusudur. Bunlara örnekolarak lazer pointerlar› verebiliriz. Hiçbir güvenlik önlemialmaya gerek yoktur.

Class2 M:Ifl›¤›na ç›plak gözle bak›lmas›nda sak›nca olmad›¤› haldeoptik bir aletle bak›ld›¤›nda zararl› olan lazerlerdir.

Class 3R:400-1400 nm dalga boyuna sahip lazerlerdir. Lazer güven-

li¤i e¤itimi almak ve güvenlik kurallar›na uymak gerekli-dir.

Class 3B:Eski s›n›flamadaki Class 3 B ile ayn›d›r. Gücü 0.5 Watt danküçük lazerlerdir. UV. den uzak ›nfra-red e kadar uzan›r-

lar. Lazer güvenli¤i e¤itimi almak ve güvenlik kurallar›na uy-mak gereklidir.

Class 4:Gücü 0.5 Watt dan daha yüksek yang›n ve tutuflma tehlikesitafl›yan göze ve deriye zararlar› olabilen lazer grubudur. La-zer güvenli¤i e¤itimi almak ve güvenlik kurallar›na uymakgereklidir10-16,22,23.

Dental lazerlerin güvenli kullan›m› için uyulmas› gereken kurallar:

1. Tüm ekip lazer e¤itimi almal›d›r. Kullan›lan lazerin pa-rametreleri çok iyi bilinmelidir.

2. Lazer ›fl›klar›n›n yans›t›c› yüzeylere çarpmas› oluflabile-cek zararlar› önlemek için mümkünse ortamdan ayna gibiparlak yüzeyler uzaklaflt›r›lmal›d›r.

3. Cildin korunmas› amac›yla lazer ›fl›¤›n›n önünden geç-memeye çal›flmal› ve aç›k alanlar kapat›lmal›d›r.

4. Bütün personel ve hasta standartlara uygun koruyucugözlük kullanmal›d›r. Bu gözlüklerde lazer çeflidine göre de-¤iflmektedir. Örne¤in Nd:YAG lazer ›fl›klar›ndan gözümüzükorumak için yeflil, Argon için amber ve CO2 lazer den ko-runmak için aç›k renkli gözlük kullan›lmal›d›r. Gözlüklerinyeterli koruyuculukta olup olmad›¤› araflt›r›lmal› k›r›k veyaçatlak yada deforme gözlükler asla kullan›lmamal›d›r.

5. Patlay›c› karakterde gazlar›n inhalasyonundan sak›nma-l›d›r (Oluflan duman›n kanser yapma riski vard›r).

6. Lazer kullan›lan odan›n kap›s›na uyar›c› levhalar as›lma-l›d›r .

7. Mümkünse kap›lar› lazer sistemine entegre edilmelidir.Bu kap›lar lazer sistemi çal›fl›yor iken kendili¤inden kapan›rve ancak lazer at›mlar› durdu¤u zaman aç›l›r. Lazer bulunanodan›n iki kap›s› olmal›d›r.

8. Lazer cihaz› hastan›n ve hekimin sa¤›nda bulunmal›d›r.9. Lazerlerle ilgili elektriksel tehlikeler de önemlidir. La-

zerler yüksek voltajla çal›flan cihazlard›r. Yüksek voltaj ge-rektirmeyen lazerler bile elektrikle çal›flt›klar›ndan olas› yan-g›n tehlikelerine karfl› tedbirli olmakta fayda vard›r.

10. En az 13 cm lik bak›fl uzakl›¤› ve 10 sn lik çal›flma süre-si olas› riskleri en aza indirmek aç›s›ndan tavsiye edilmekte-dir.

11. Lazerin ve uygulanacak prosedürlerin FDA onay› olma-s› flartt›r. Örne¤in amalgam›n lazerle kald›r›lmas› kesinlikleönerilmez.

12. Lazer ›fl›klar›na gözlüksüz bak›lamayaca¤› gibi herhan-gi bir büyütücü gözlük ile de bak›lmamal›d›r

13. Normalde 4 mikrometre den fazla dalga boyuna sahiplazerler için cam bir koruma sa¤lar. Ancak daha k›sa dalgaboyunda lazerler örne¤in Nd:YAG lazerler pencereden di¤erodalara geçebilirler. Bu yüzden lazerle çal›fl›lan odan›n pen-ceresine yal›tkan materyaller kaplanmal›d›r.

14. Lazerler tüblerinde yüksek bas›nç , kavitelerinde alçakbas›nç tafl›yan cihazlard›r. Bu cihazlar›n yerleri de¤ifltirilirkendikkatsiz davran›lmas› sonucu veya kat› lazerlerin flash lam-balar› de¤ifltirilirken patlama ya da yang›n meydana gelebilir.Teknik olarak çok dikkatli davran›lmal›d›r.

15. Uygulama için belirtilen en küçük güç birimleriyle ça-l›flmak ilke edinilmelidir

16. Mümkünse giriflim esnas›nda lazeri çok iyi bilen bir

teknik eleman operasyon alan›nda haz›r bulunmal›d›r.17. Lazerle çal›fl›lan odan›n ventilasyonu çok iyi olmal›d›r

(Özellikle HF excited CO2 Lazerler rezanotör çevresindeozon oluflturur. Bu göze ve solunum sistemine zarar verebi-lir. Havaland›rman›n yan› s›ra olas› s›zmalar› önlemek ama-c›yla rezanotör çevresi yal›t›m›n›n da çok iyi olmas› gerekli-dir).

18. Ekipman›n kalitesi çok iyi olmal›d›r.

Lazerler uygulamalar s›ras›nda önerilen flekilde kullan›lma-d›klar› takdirde ciddi cilt yan›klar›na, korneal opasiteyi etki-leyerek katarakta, kronik respiratuar hastal›klara neden ola-bilirler. Bu nedenle her lazer kullan›c›s› ANSI tarafindan be-lirtilen lazer güvenlik kurallar›na uymaya ve kullanaca¤› la-zeri çok iyi tan›maya mecburdur63-67.Kabul edilmifl ve 1 Haziran 2005 te yürürlü¤e girmifl ya-sa kapsam›nda lazer uygulanmas› düflünülen hastadanbilgilendirilmifl izin (ayd›nlat›lm›fl onam) formu doldu-rulmas› zorunludur10,15,16,24-30.

KAYNAKLAR

1. International Commission on Non-Ionizing radiation Protection. Revision of Guidelines on Limits of Exposure to Laser

Radiation of Wavelengths Between 400 m and 1.4 µm. Health Physics. 2000 :79;431-440

2. Frame PW. A History of Radiation Detection Instrumentation. Health Physics. 2005:88;613-637.

3. Lund BJ. Zwick H. Lund JD. Stuck EB. Effect of Source Intensity on Ability to Fixate:Impl›cations for Laser Safety. Health

Physics. 2003:85;567-577.

4. Miller KE. Operational Health Physics. Health Physics. 2005: 88;638-652.

5. Bozkurt A. Onaral B. Safety assesment of near infrared light emitting diodes for diffuse optical measurements.

Biomedical Engineering Online 2004, 3:9;1-10

6. Dimitri O. Lukianova YE. Shnip AI. Photothermal Detection of Laser-Induced Damage in Single Intact Cells. Lasers Surg

Med. 2003;33(5):320-329.

7. Puran S. Bora, Zhiwei Hu,† Tongalp H. Tezel, Jeong-Hyeon Sohn, Shin Goo Kang, Jose M. C. Cruz, Nalini S. Bora,

Alan Garen, and Henry J. Kaplan. Immunotherapy for choroidal neovascularization in a laser-induced mouse model simu-

lating exudative (wet) macular degeneration2003, The National Academy of Sciences. Proc Natl Acad Sci U S A. 2003

March 4; 100(5): 2679–2684.

8. Zuclich JA. StolarskiDJ. Retinal Damage Induced By Red Diode Laser. Health Physics.2001:81;8-14.

9. Tanzi EL. Lupton JR. Alster TS. Lasers in Dermatology:Four Decadesv of Progress. J Am. Acad.Dermatol:2003:49; 1-

3 4 .

10. Bahn S.L Kriser D.B. Dental lasers safe or sorry? Compend Contin. Educ Dent Vol XV, N.6. 812-825

11. Szymanska J. Work-related v›s›on hazards in the dental office. Ann Agric Environ Med 2000, 7, 1-4.

12. Edwards B.E. Barnes L.K. Gibbs J.B Nguyen G.B. Medical laser safety hazard evaluation. Operational topic. August

2002 36-44.

13. Moseley H. Operator Error is the Key factor Contributing to Medical Laser Accidents. Lasers Med Sci. 2004:19;105-

1 1 .

14. Türkmen C. Çeflitli lazer sistemlerinin dentin üzerine etkilerinin ve pulpa odas›nda oluflturduklar› ›s› de¤iflikliklerinin in

vitro olarak incelenmesi. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi. 1997.

15. Barat K. Laser Accidents: Occurence and Response. Radiation Safety Journal. 2003:84;93-95.

16. Beer F. Strabl J. Wenisch J. Laser Safety. JOLA. 2005:5;71-77.

17. Rice J. Analyzing Hazards. Wavelenghts, 2004:12;22-23

18. Edwards BE. A Comprehensive Laser Safety Program for the Research University Setting. Radiation Safety

J o u r n a l . 2 0 0 2 : 8 3 ; 3 2 - 3 5 .

19. International Commission on Non-Ionizing radiation Protection. ICNIRP Statement on L›ght-Emitting Diodes (LEDS)

and Laser Diodes:Implications for Hazard Assesment. Health Physics.2000.:78;744-752.

20. Edwards B. Stenner M. Park T. Development of a laser Entrway Safety Control System in the Research University

Setting. Radiation Safety Journal. 2003:84;s74-79.

21. Lewandowski MA. Hinz MW. A Simple Approach to Industrial Laser safety. Radiation Safety Journal. 2005:88; s24-30.

22. Bellows J. Laser use in veterinary dentistry.

.Vet Clin North Am Small Anim Pract 2002 May;32(3): 673-92

23. Fry TR: Laser safety. Vet Clin North Am Small. Anim Pract. 2002 May;32(3):535-47.

24. M.Tagger.E.Ferber Effet du laser CO2 « swiftlase » sur la dentine coroner et radiculare Realites

C l i n i q u e s . V o l . 5 n ° 3 . 1 9 9 4 .

25. Hallais C. Abadie M. Utilisation du laser Nd:YAG sur les materiaux dentaires pertürbations physsiques. Realites

C l i n i q u e s . V o l . 5 n ° 3 . 1 9 9 4 . 3 4 5 - 3 5 2 .

26. Rice J. Laser Safety and Human Eye. JALD. 2004:21

27. .Aoki A Ohno J. Yoshino T. Bando K. Oda S. Watanabe H. Ishikawa I. Evaluation of inadvertent irradiation of the

Er:YAG Laser on Soft Tissue. International Laser Congress. Athens, Grece, 25-28 Sept. 1996.

28. Kübler AC.Stenzel W. Rühling M. Meul B. Fischer JH. Experimental Evaluation of Possible Side Effects of Intra-

Operative Photodynamic Therapy on Rabbit Blood Vessels and Nerves. Lasers Surg Med. 2003:33;247-255.

29. Gelskey SC, White JM, Gelskey DE, Kremers W. Vapor emissions resulting from Nd:YAG laser interaction with tooth

structure. Dent Mater. 1998 Nov;14(6):453-7.

30. Fried D. Ashouri N. Breunig T. Shori R. .Mechanism of Water Augmentation During IR Laser Ablation of Dental

Enamel Lasers Surg Med 2002:31;186-193

Diflhekimlerinin sorumluluklar›,mesle¤in yasal boyutlar› ile s›n›r-l› de¤ildir. Meslek ve kamu ara-

s›ndaki sosyal sözleflmeden do¤an vediflhekimi olmak ile iliflkili bulunan ay-r›cal›klar, temel ilkeler ve de¤erler vegönüllü taahhütler, bireysel diflhekimle-rine ek mesleki ve etik sorumluluklar›getirmektedir. Bu tür sorumluluklar›nher türden analizi hastalara karfl› olansorumluluklar›n tan›mlanmas›yla bafllarçünkü diflhekimleri kendilerini hastala-r›na hizmet etmeye adam›fllard›r ve ilk(öncelikli) düflünceleri hastalar›n›n ha-yat›, sa¤l›¤› ve esenli¤idir1. Bu öncelik-ler, ayn› zamanda bir diflhekiminin so-rumluluklar›n›n da en önemli k›sm›n›oluflturmaktad›r. Hastalar›n haklar›özel bir önem tafl›maktad›r çünkü temelinsan haklar›n›n tan›nmas›, hasta hak-lar›na sayg› ve hasta yandafll›¤› (taraftar-l›¤›) kaliteli ve etik tedavinin tamamla-y›c›lar›d›r1–4.

Hastalara karfl› bafll›ca (temel) sorumluluklar Adaleti gelifltirmek mesleki bir hedeftir.Tedavi herhangi bir ayr›m yapmadan veönyarg›s›z olarak sa¤lanmal› ve her has-tan›n itibar›, haklar› ve bireyselli¤i veeflsizli¤e sayg› duyulmal›d›r2–5. S›r tutmave hastan›n kiflisel gizlili¤inin korunma-

s›, özel bir ilgi gerektirir çünkü bunlarkaliteli tedavinin ana elemanlar›d›rlarve hastalar› tedavi almalar› ve tedavi sü-recinde dürüst olmalar› yönünde cesa-retlendirmektedirler1–3,6. Bu nedenledirki, kanunen tersi gerekli olan haller d›-fl›nda, tüm kiflisel bilgiler gizli olmak zo-rundad›r ve tam bir gizlilik politikas›(elektronik bilgi dahil) gerekmektedir1-4.Diflhekimli¤i mesle¤inin hedefleri, in-sanlar için sa¤l›kta özerklik oluflturmal›-d›r1. Hastan›n özgür seçim hakk›na veözgür iradesine her zaman sayg› duyul-

mal›d›r ve tedavi süreci, hastan›n özerk-li¤i ile çat›flmamal›d›r2–4,7. Bilgilendiril-mifl onam, hastan›n bilgilendirilmifl birbiçimde seçim yapt›¤› yasal ve/veya ah-laki bir süreç ve hastan›n özerkli¤ineaç›k bir sayg› belirtisi olarak yorumlan-mal›d›r1,4,7. Diflhekimlerinden hastalar›-na karfl› bir dan›flman gibi hareket et-meleri ve hastay› tedavi sürecine kat›l-ma yönünde teflvik etmeleri, ve hastala-ra profesyonel görüfl, dürüst ve tam bil-gi sa¤lamalar› beklenmektedir1-4,7. Form-lar›n/belgelerin imzalanmas› aç›k ve ya-

rarl› bir diyalogun yerine geçemez vekat›l›mc› bir ortakl›¤›, karfl›l›kl› anlafl-may› ve tedavide sorumlulu¤un dahafazla paylafl›m›n› sa¤layamaz7.Güven, herhangi bir hasta-diflhekimi et-kilefliminde as›l unsurdur, çünkü gü-venli bir iliflki diflhekiminin kaliteli birtedavi sa¤lamas›n› mümkün k›lar, hastamemnuniyetini art›r›r ve kendi meslekiyükümlülüklerini yerine getirmesineimkan sa¤lar1 , 4. Tedavide güvenli biriliflki kurmak, hastalarla iliflkilerde uy-gunsuz tav›rlardan kaç›nmak, hasta fli-kâyetlerini iyi bir biçimde ele almak veher koflul alt›nda hastaya do¤ruyu söy-lemek çok önemlidir. Tedavi süreci ah-laki bir ortakl›k oldu¤undan ve adilolunmas› gerekti¤inden dolay› ayr›myapmak kabul edilemez. Ticari menfa-atler mükemmelli¤in standartlar› halinegelemezler ve klinik yarg›yla, klinik öz-gürlükle, e¤itimsel ve bilimsel bilgiyle,kalite ve tedavinin standartlar›yla vediflhekimi-hasta iliflkisiyle çat›flamaz-lar1,4.Zarar vermeme ve savunmas›z› korumagörevleri, temel ahlaki de¤erlerdir. Has-talar›n güvenli¤i her zaman önce geldi-¤inden1 tedavi mant›kl›, etik, güvenli vegeçerli bilimsel ilkeler temeline dayan-mal›d›r2,4. Uygun acil tedaviyi sa¤lama-ma veya hastan›n tedavisini - gereklidüzenlemeleri yapmadan – yar›m b›rak-mak, hastan›n menfaatlerini üstün tut-mak ve hastan›n tedavideki devaml›l›kve verimli tedvi alma haklar›na sayg›

Mesleki sorumluluklar

Nermin Yamal›k*

* Prof.Dr., Bu makale dizisi FDI-Dental Practice Komitesi projesi olarak Prof.Dr.Nermin Yamal›k taraf›ndan haz›rlanm›flt›r. International Dental Journal’da bas›m›na bafllanm›fl olan

ve üç bölümden oluflan bu makale dizisi derginin editöründen al›nan izin do¤rultusunda tercüme edilerek dergimizde de ayn› s›ra ile yay›nlanmaktad›r (Yamalik N. Diflhekimli¤i pro-fesyonellerinin sorumluluklar› ve haklar›. 2. Mesleki sorumluluklar. Int Dent J 2006:56 Number:3 :168-170).

Diflhekimli¤i profesyonellerinin sorumluluklar› ve haklar›-2

Diflhekimlerinin oldukça iyi tan›mlanm›fl yasal, mesleki ve etik sorumluluklar› olmas›na ra¤men meslekgelifltikçe, diflhekimli¤i mesle¤inden beklenen talepler artt›kça ve profesyonelli¤in kapsam› de¤ifltikçediflhekimlerinin görevlerinin tan›m› ve görevlerine iliflkin sorumluluklar› daha fazla genifllemektedir. Bu

nedenle, diflhekimlerinin görev ve sorumluluklar›n›n sürekli gelifltirilmesi kaliteli tedavi sa¤lamak, mesle-ki standartlar›n gelifltirmek ve mesleki statüyü sürdürmek aç›s›ndan çok önemlidir. Öte yandan,

mesle¤in güvenilirli¤ini desteklemek ve buna ba¤l› olarak hem kamu güvenini hem de mesle¤e vebireysel diflhekimlerine karfl› artan beklentileri karfl›lamak için çaba gösterilmesi gerekmektedir.

duymak ilkeleriyle ba¤daflmaz1. Diflhe-kimleri t›bbi acil durumlarda uygun fle-kilde davranabilmeli, gerekli yönlendir-meleri yapmal› ve gerekti¤inde ikincibir profesyonel görüfl almal›, sadece gü-venli ve kalitesi test edilmifl ürünlerikullanmal›, dürüst (iyi niyetli) tedaviyleba¤lant›l› olarak ilaçlar› yazmal› ve has-ta kay›tlar›n› iyi tutmal›d›rlar3,4. Diflhe-kimleri sa¤l›k ve güvenlik kanunlar› vemevzuat›yla uyum sa¤lamal› ve sadecesa¤l›¤›n, güvenli¤in ve enfeksiyon kon-trolünün önerilen standartlar›n›n sa¤-land›¤› durumlarda tedavi sa¤lamal›d›r-lar. Hastalar›n güvenli¤i, genifl bir ko-nudur ve (yasal olarak gerekli olmasada) diflhekimlerinin taciz ve ihmalin be-lirtilerinin fark›na varmalar› (aflina ol-malar›) beklenir. Hastalar›n bilimselaraflt›rmalara kat›lmak için bilgilendiril-mifl onam›n› almak, mesleki hata-lar›n analizi, meslek ahlak›na tersdüflen davran›fl› rapor etmek vetüm dental ekibin sorumluluklar›-n› tafl›mak gibi sorumluluklar has-talar›n korunmas› ilkesinden do¤-maktad›r4. Ekip lideri olarak, difl-hekimleri, ekip üyelerinin e¤itim-lerini ve yeterliliklerini sa¤lamal›,sadece yasal olarak uygun görevle-ri nitelikli kiflilere vermeli, ekipüyelerini zarardan korumal› ve ay-n› zamanda istihdam yasas›na uy-mal›d›rlar3,4.

Diflhekimleri baflkalar›n›n menfaatinikendi menfaatlerinden üstün tuttukla-r›ndan dolay›, hastalar›n ve toplumunmenfaatlerini daima öncelikli bir konu-ma koymal›d›rlar3,4. Tedavinin standart-lar› tüm hastalar› kapsamaktad›r. Teda-vi yüksek kalitede, etik ve kan›ta-dayal›olmal›d›r8. Kendi kendini de¤erlendir-me, kendi yeterlili¤ini ve s›n›rlar›n› bil-me, mesleki standartlar› ve tedavininkalitesini gelifltirmek için uygun faali-yetlere kat›lma ve bilginin ve becerile-rin güncellenmesi, sürekli mesleki geli-fliminin beklenilen standartlar›d›r3 - 5 , 8.Diflhekimleri, karar verme, elefltirel dü-flünme, bilgi yönetimi, kapsaml› tedavi,davran›flsal yönetim ve kalite ve efl dü-zey de¤erlendirme (meslektafllar› tara-f›ndan yap›lan de¤erlendirme) sistemle-rinde kat›l›m ve profesyonellik alanlar›-na yap›lan ve her geçen artan vurgununfark›nda olmal›d›rlar8. ‹flbirli¤i ve mes-lektafllarla ve di¤er sa¤l›k sa¤lay›c›lar›ile tecrübelerin paylafl›lmas›, bilimsel

bütünlük ve güvenilir araflt›rma bulgu-lar›n›n uygulama içinde birlefltirilmesi,tedavinin yararlar›n› en üst düzeye ç›-karmaktad›r. Bu nedenle, diflhekimleribilimsel standartlar› yükseltmeli ve yük-sek kalitede araflt›rmay› teflvik etmeli vedi¤er sa¤l›k tedavi sa¤lay›c›lar›na sayg›duymal›d›r2,4,9.

Topluma karfl› olan bafll›ca sorumluluklar“Diflhekimlerinin mesleki sorumlulu¤utedavi aray›fl›ndaki bireylerin tedavisi-nin ötesine geçmektedir”10.Toplumun güveni bir ayr›cal›k oldu¤un-dan dolay› diflhekimleri kamuya adalet-li olmal›d›rlar ve mesle¤in de¤erlerineve taahhütlerini göz önünde tutmal›d›r-lar, böylece bu güveni sürdürmeyi ba-fl a r b i l i r l e r3. Mesle¤in temel felsefesi

olan “toplumun oral sa¤l›¤›n› korumave gelifltirme”ye dayanarak toplumdakien uygun oral sa¤l›¤a ulaflmak ve kalite-li tedaviye eriflimde eflitsizlikleri yok et-mek için ortak taahhütler çok önemli-dir4,10,11. Oral hastal›klar›n ço¤unun ön-lenebilir olmas› ve oral sa¤l›¤›n genelsa¤l›k, refah ve yaflam kalitesi için ge-rekli olmas›ndan dolay› oral sa¤l›k e¤iti-mi/teflviki diflhekimli¤i için anahtar biraktivitedir3,5. Kuflkusuz diflhekimlerininsorumluluklar›, hastayla tan›mlananrisk faktörlerini tart›flmay›, zararl› al›fl-kanl›klardan bireyleri vazgeçirmeyi, ko-ruyucu davran›fllar› teflvik etmeyi ve herhastan›n kendi sa¤l›¤›n›n sorumlulu¤u-nu vurgulamay› da kapsamaktad›r3,5,9,10.Tekrarlanan motivasyon, ihtiyaca yöne-lik oral hijyen e¤itimi ve diflhekimindendüzenli geri bildirim, hastalar› koruyu-cu programlara devam aç›s›ndan cesa-retlendirerek sa¤l›k durumlar›n› gelifl-t i r m e k t e d i r1 2. Diflhekimlerinden hembireysel hem de kollektif olarak kamuoral sa¤l›¤›n›n gelifltirilmesinde aktif bi-

çimde katk›da bulunmalar› ve bilimselbilgi ile oral hastal›klar›n›n kamu alg›la-mas› aras›ndaki uçurumu gidermeleribeklenmektedir. Diflhekimleri, ayr›ca,toplumda oral sa¤l›¤›n genel sa¤l›¤›n ay-r›lmaz bir parças› oldu¤u anlay›fl›n› ge-lifltirmek ve oral sa¤l›¤› di¤er toplumsalsa¤l›k programlar›n›n içine entegre et-mek zorundad›rlar. Bu hedeflere, agre-sif (›srarl›) bir sa¤l›k teflvi¤i ve koruyucuhekimlik programlar›yla, uygun hizmet-lere ulafl›labilirli¤in art›r›lmas›yla ve ka-muya etkin bilgi aktar›m›yla ulafl›labi-lir.1,3,8,10,11 Bu sebeple sosyal olarak dahasorumlu ve kültürel olarak daha yetkinbir tav›r gerekmektedir. Diflhekimlerinidaha fazla toplumsal sorumluluk alma-lar› için cesaretlendiren ve toplum hiz-metiyle diflhekimli¤i ö¤rencilerinin sos-yalleflmesini mümkün k›lan dental e¤i-

tim felsefesi, diflhekimlerinin toplu-mun oral sa¤l›¤›nda bir “farkl›l›k”yaratmalar› ve oral sa¤l›kta eflitsiz-likler üzerinde “ölçülebilir” bir etki-ye sahip olmalar›n› sa¤layabilir.Dental kurumlar, diflhekimli¤inin veprofesyonelli¤in de¤erlerinin ö¤retil-mesine daha fazla odaklanmak zo-rundad›rlar10.Ayr›ca, bir ülkede toplumun genelsa¤l›¤›n›n ve esenli¤inin korunmas›,tüm sa¤l›k tedavisi sa¤lay›c›lar› içinulusal bir sorumluluktur3,8,10. Diflhe-kimleri, bir ulusu etkileyebilecek ge-

nel risk faktörlerinin ve flartlar›n›n alt›-n› çizmek ve toplumsal sa¤l›¤› ve refah›aktif olarak teflvik eden aktiviteleriniçinde yer almak zorundad›rlar6,9,11. Bes-lenme yönünden dan›flma, çeflitli t›bbiproblemlerin tan›s› ve yönetimi, oralkanser taramas› ve tütün kullan›m›ndurdurulmas› bu tür aktivitelerin ör-nekleridir10,13,14. Tütün (sigara) kullan›-m›n›n durdurulmas›, tütün kullan›m›-n›n belirtilerinin ve semptomlar›n›n ta-n›s›n›, gerekli bilginin sa¤lanmas›n›,hastalar›n izlenmesinde ve onlara yar-d›mc› olmada kan›ta-dayal› yönetmlerinkullan›lmas›n›, toplumsal aktivitelerekat›l›m› ve politikac›lar› ve toplum li-derlerini etkilemek için yap›lan giriflim-leri kapsamaktad›r13. Do¤ru kay›tlar tu-tarak ve gerekli bilgileri sa¤layarak difl-hekimleri suçun keflfine ve takibat›na(kovuflturmas›na) katk›da bulunabilir-ler. Diflhekimlerinin toplumsal rollerive ve toplumsal talepler belirli durum-lar alt›nda örne¤in, felaket olaylar›nda,daha fazla geniflletilebilir. Diflhekimli¤i

global bir meslek olma yönünde gelifl-tikçe, ortak bir do¤ru-adalet ve globalölçekte oral sa¤l›¤› gelifltirmede ve eflit-li¤i teflvik etmede daha genifl bir sorum-luluk aç›s›ndan daha kapsaml› bir bak›flaç›s› (görüflü) muhtemelen gerekli ola-cakt›r.

Meslektafllara ve mesle¤e olan bafll›ca sorumluluklarToplum ve meslek aras›ndaki dinamiksosyal sözleflme, görev tan›mlamas›n›ve profesyonelli¤in ba¤lam›n› dahaönemli k›lmakatd›r2,16. Profesyonel stan-dartlar›n ve kalite ölçütlerinin gelifltiril-mesine kat›larak ve bu standartlara s›k›s›k›ya ba¤l› kalarak, diflhekimlerindenmesle¤in itibar›n› yükseltmeleri ve top-lumun güvenini sürdürmeleri beklen-mektedir2–4,8. Di¤er bir meslektafl› birhatadan dolay› alenen elefltirmemek yü-kümlülü¤ü, sadece bir meslektafl› koru-mak de¤il fakat bir di¤erinin ciddi zarargörmesine mani olmaya yard›m etmeknoktas›ndaki ahlaki bir görevden, mes-lektafllara olan güveni zay›flatmamak-tan ve mesle¤e duyulan sayg›dan kay-nak almaktad›r1. Profesyonel bütünlük,profesyonel destek (örne¤in, cesaretlen-dirme, rehberlik, yard›m), iflbirli¤ineuygun bir ortam›n sa¤lanmas›, uyumlu-luk, meslektafllar›n kiflili¤ine ve eflitli¤i-ne sayg› ve objektif profesyonel stan-dartlara dayanan yorumlar, profesyo-nelli¤in tamamlay›c› ö¤eleridir1-4,8.Burada k›saca özetlenmifl olan sorumlu-luklar›n yan› s›ra, tüm sa¤l›k profesyo-nelleri, do¤al olarak bir baflkas›n›n cid-di bir zarardan korunmas› için ona yar-d›m etmede herhangi bir insan›n so-rumluluklar›n› ve iyi bir vatandafl olma-n›n tüm sorumluluklar›n› paylafl›rlar1,16.Diflhekimlerinin temel sorumluluklar›,herkes taraf›ndan kabul edilmekle bir-likte, diflhekimlerinin görev ve sorum-luluklar›n›n yorumlanmas›nda ülkedenülkeye farkl›l›klar olabilece¤i unutulma-mal›d›r.

K A Y N A K L A R

1. Doyal L, Cannell H. Whistle blowing: the ethics of revealingProfessional incompetence within dentistry. Br Dent J 1993 174: 95-

1 0 1 .2. Bridgman A, Collier A, Cuningham J et al. Teaching and assess-ing ethics and law in the dental curriculum. Br Dent J 1999 187:217-2 1 9 .

3. International principles of ethics fort he dental profession. FDIPolicy Statement. General Assembly, Seoul, Korea. 1997.h t t p : / / w w w . f d i w o r l d e n t a l . o r g4. Booklets of ethical and Professional conduct – American,

Canadian and Swiss Dental Associations.5. Hobdell M, Sinkford J, Alexander C et al. Ethics, equity and globalresponsibilities in oral health and disease. Eur J Dent Educ 2002 6(s3): 167-178.

6. Weinstock E, Skoulas A, Kugel G et al. The myth of dentist-patientconfidentiality. Compendium 2000 21: 1056-1064.7. Hodbell MH, Myburgh NG, Kelman M et al. Setting global goalsfor oral health for the year 2010. Int Dent J 2000 50: 245-249.

8. Plasschaert A, Boyd M, Andrerieu S et al. Development ofProfessional competencies. Eur J Dent Educ 2002 6: 33-44.

9. Blinkhorn AJ. Dental health education: what lessons have we

ignored? Br Dent J 1998 184: 58-59.10. Woman S, Lalumandier J, Canion S et al. Re-examining educa-tional philosophy: the issue of professional responsibility ,“Cleveland First”. J Dent Educ 2003 67:406-411.

11. Petersen PE. The world oral health report 2003: Continuousimprovement of oral health in the 21st century-approach of the WHOglobal oral health programme. Community Dent Oral Epidemiol 20033 1 ( S 1 ) : 3 - 2 3 .

12. Axelsson P, Nystrm B, Lindhe J. The long-term effect of a plaguecontrol program on tooth mortality, caries and periodontal disease inadults. Results after 30 years of maintenance. J Clin Periodontal2004 31: 749-757.

13. Johnson NW. The role of dental team in tobacco cessation Eur JDent Educ 2004 8 (S4): 18-24.14. Herman WW, Konzelman JL Jr, Prisant LM. New national guide-lines on hypertension: a summary for dentistry. J Am Dent Assoc

2004 135: 576-584.15. Avon SL. Forensic odontology: the roles and responsibilities ofdentists. Can Dent Assoc 2004 70: 453-458.16. Gruen RL, Pearson SD, Brennan TA. Physician-citizen-public

roles and Professional obligations. JAMA 2004 291:94-98

TDB – SDE Yüksek Kurulu’nun 24 May›s 2006 tarihli

toplant›s›nda de¤erlendirilen etkinlikler:

Kredilendirilen etkinlikler

Restoratif Diflhekimli¤i Derne¤i Tel: 0212.414 20 20Etkinli¤in ad› : Porselen Laminat Vener Kursu

Etkinli¤in tarihi : 01-02.09.2006

Estetik Diflhekimli¤i Tel: 0212.414 20 20Akademisi Derne¤i (EDAD)Etkinli¤in ad› : EDAD Eylül Etkinli¤i 2006

Etkinli¤in tarihi : 08-09.09.2006

Estetik Diflhekimli¤i Tel: 0212.414 20 20Akademisi Derne¤i (EDAD)Etkinli¤in ad› : 10.Uluslararas› Estetik Diflhekimli¤i Akademisi Kongresi

Etkinli¤in tarihi : 15-16-17.09.2006

Türk Periodontoloji Derne¤i Tel: 0232.388 11 05Etkinli¤in ad› : 36.Bilimsel Kongresi ve 16.Sempozyumu

Etkinli¤in tarihi : 21-23.09.2006

Ankara Üniversitesi Difl.Hek.Fak. Tel: 0312.213 55 07Etkinli¤in ad› : 3Oral ‹mplantoloji Mezuniyet Sonras› E¤itim Program›

Etkinli¤in tarihi : 20-21-22-23.11.2006

Ankara Üniversitesi Difl.Hek.Fak. Tel: 0312.213 55 07Etkinli¤in ad› : Ankara Üniversitesi / Boston Üniversitesi Diflhekimli¤i

Fakülteleri Bilimsel Toplant›s› Etkinli¤in tarihi : 24-25-26.11.2006

Fakültenizin kuruluflundan bugünekadar ki tarihsel geliflimini özetleye-bilir misiniz?Fakültemiz, 1962 y›l›nda Murat Bar›flt›-ran taraf›ndan, ‹stanbul Özel Diflhekim-li¤i Yüksek Okulu ad›yla kuruldu. ‹stan-bul Üniversitesi’nin ö¤retim üyelerin-den Prof.Dr. Sadi Irmak, Prof.Dr. S›tk›Velicangil ve Prof.Dr. Suat ‹smail Gür-kan’dan oluflan denetim heyetinin tek-lifleri do¤rultusunda, 1963 y›l›n›n Kas›may›nda fiiflli’deki binas›nda faaliyete geç-ti. Okul’un ilk müdürü olarak daProf.Dr. Suat ‹smail Gürkan görev ald›.

1965 y›l›nda ‹stanbul Özel Diflhe-kimli¤i Yüksek Okulu Niflantafl›’nda bu-lunan yeni binas›na tafl›nd› ve ilk me-zunlar›n› bu binada verdi. 1965-1972 y›l-lar› aras›nda Okul’un müdürlü¤üneDoç.Dr. O¤uz Baz getirildi. 1969 y›l›ndade¤ifltirilen Okul yönetmeli¤iyle ö¤re-tim y›l› 4 y›ldan 5 y›la ç›kar›ld› ve staj sis-temi uygulan›m›na geçildi.

1976’dan itibaren ‹stanbul Üniversi-tesi Diflhekimli¤i Fakültesi’nin ö¤retimve s›nav yönetmeli¤i aynen kabul edile-rek paralel bir e¤itim sa¤land›.

1981’de Yüksek Ö¤renim Kanunuile ‹stanbul ‹ktisadi ve Ticari ‹limlerAkademisine ba¤l› olan Diflhekimli¤iYüksekokulu, 20 Temmuz 1982 tarihin-de kurulan Marmara Üniversitesi’neba¤lanarak M.Ü. Diflhekimli¤i Fakültesi

ad›yla e¤itimine devam etti.

Fakültenizin bugün geldi¤i noktaylailgili de biraz bilgi alabilir miyiz?40 y›ll›k geçmifli olan Fakültemiz ‹ngiliz-ce e¤itim veren tek Diflhekimli¤i Fakül-tesi olarak bugün ÖSS s›ralamas›nda enüst s›ralarda yer al›yor.

Ö¤rencilerin daha fazla pratik yapa-rak mezun olabilmeleri için önceden 2y›l olan klinik çal›flmalar›n› 3 y›la ç›kart-t›k. 3. s›n›ftan itibaren klini¤e giren ö¤-renciler, pratik tecrübenin çok önem ta-fl›d›¤› diflhekimli¤inde eskisinden dahafazla klinik uygulama imkân›na kavufl-tu. 5. s›n›f ö¤rencilerine entegre staj uy-gulamas› getirilerek mezun olacak ö¤-rencilerimizin hastalar›n›n tedavilerinibafltan sona kadar kendileri tek bir kli-nikte tamamlamas› ve gerçek diflhekiminosyonuna sahip olarak mezun olmalar›sa¤land›.

Fakültemiz ö¤retim üyelerinin bilim-sel alandaki çal›flmalar› dünyan›n say›l›dergilerinde yer al›yor. Ö¤retim üyeleri-miz yurtiçi ve yurt d›fl›nda konferanslarvermek üzere sürekli davet ediliyor. Fa-kültemiz bilimsel baflar›lar›yla uluslararas› platformlarda da ön s›ralarda yeral›yor. 2000–2005 y›llar› aras›nda 980uluslararas› yay›n, 1200 ulusal yay›n ve2250 adet bildiriyle tüm diflhekimli¤i fa-külteleri aras›nda en üst s›ralarda yer al-

man›n gururunu ve sevincini yafl›yoruz.Bu y›l web sitemiz yenilenerek aka-

demik ve idari personelin, ö¤rencileri-mizin ve hastalar›m›z›n hizmetine su-nuldu. (dental.marmara.edu.tr) Fakülte-miz bu y›l ayr›ca ISO 9001 belgesi almakiçin de baflvuruda bulundu.

Ö¤rencilerinizin çal›flaca¤› hasta bul-ma konusunda problem yafl›yor mu-sunuz? Hasta profilini kimler olufltu-ruyor? (Resmi evrakl›, özel vb.)Ö¤rencilerimiz, stajlar› s›ras›nda özellik-le protetik difl tedavisi stajlar›nda hastabulmakta zorlan›yorlar. Di¤er klinikstajlar›nda flu ana kadar böyle bir prob-lem gözlemedik.

Hasta profilimizi a¤›rl›kl› olarak res-mi evrakl› hastalar (Emekli Sand›¤›,SSK) oluflturuyor. Say›sal olarak ifadeetmek gerekirse, 2005 y›l› içerisindekihasta da¤›l›m›m›z flu flekilde gerçeklefl-mifltir: Resmi evrakl› olarak baflvuran7040 hastam›za karfl›l›k özel (ücretli)olarak baflvuran hasta say›m›z 5795.

Mezun olan ö¤rencilerinizle iletifli-miniz devam ediyor mu? Mezunlar›-n›z ifl bulma aç›s›ndan s›k›nt› çeki-yor mu?Mezun olan ö¤rencilerimiz ile iliflkileri-miz mezunlar derne¤imiz kanal›yla de-vam ediyor. fiu ana kadar yapt›¤›m›z

‘ Amac›m›z çok ama niteliksiz hekim yetifltirmek olmamal›’

Marmara Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Dekan› Prof.Dr.

Selçuk Basa, Fakültesi hakk›ndaki sorular›m›z› yan›tlarken

bilimsel yay›nlarda üst s›ralarda olduklar›n›n alt›n› çizdi.

Prof.Dr. Basa, diflhekimli¤i fakültesi aç›l›rken sadece

say›sal bir ilerlemenin hedef al›nmas›n›n da bilimsel bir

yaklafl›m olmayaca¤›n› belirtiyor:

Fakültelerden

gözlemlerde, mezunlar›m›z›n ifl s›k›nt›s›yaflad›¤›na pek rastlamad›k.

Diflhekimli¤i fakültelerinin say›s›her y›l art›yor. Buna ba¤l› olarak me-zun olan diflhekimi say›s› da art›yor.‹nsan gücü planlamas› aç›s›ndan de-¤erlendirdi¤inizde bu olguyu do¤rubuluyor musunuz? Bu durum e¤iti-min kalitesini de etkiliyor mu?Diflhekimli¤i fakültelerinin say›s›n›nartmas› insangücü planlamas› aç›s›ndande¤elendirildi¤inde çok do¤ru görün-müyor. Mezun olan hekim say›s› artt›k-ça bu hekimlerin piyasada ifl bulmalar›zorlafl›yor ve ayr›ca daha ucuz ve kalite-siz ifl yapmaya yönlendiriliyorlar. Bu-gün yeni aç›lan diflhekimli¤i fakültele-rinde yeterince kalifiye ö¤retim üyesibulunmuyor bu da ö¤renci e¤itimininyetersiz olmas›na neden oluyor. Amac›-m›z çok say›da niteliksiz hekim yetifltir-mek olmamal›. Amac›m›z Avrupa stan-dartlar›nda hekimlik nosyonuna sahipher türlü bilgi ve donan›mla yüklenmiflhekimler yetifltirmek olmal›.

Avrupa Birli¤i sürecinde e¤itimdeakreditasyonla ilgili çal›flmalar›n›zhakk›nda bilgi alabilir miyiz? Me-zunlar›n›zdan Avrupa’da çal›flmakisteyenler ne gibi sorunlarla karfl›la-

fl›yor?Avrupa Birli¤i sürecinde

e¤itimde akreditasyonla ilgiliçal›flmalar›m›z devam edi-yor. Bu konuyla ilgili kuru-lan komisyonlar derslerin

verilme flekli, süresi, içerikle-ri hakk›nda düzenlemeler ya-

p›yor ve kredilendirme sistemin-deki de¤ifliklikleri inceleyerek araflt›r-malar›n› sürdürüyor. 2007 y›l› sonunakadar akreditasyon çal›flmalar›m›z› ta-mamlamay› hedefliyoruz. Mezunlar›-m›z flu anda Avrupa’da çal›flam›yor.Diploma denklikleri henüz olmad›¤›için mutlaka gidece¤i ülkenin stratejisi-ne göre ancak 2–3 y›ll›k bir e¤itim dahaald›ktan sonra çal›flabiliyor. Akreditas-yon çal›flmalar› tamamland›¤› zaman busorun da tamamen çözülecek.

Fakültemiz ile Finlandiya Oulu Uni-versitesi Diflhekimli¤i Enstitüsü aras›n-da 2006/2007 Akademik y›l›nda lisansve lisansüstü ö¤rencisi ve ö¤retim üyeside¤iflimi için ikili anlaflma yap›ld›.

Bugüne kadar yaflad›¤›n›z en önemlisorunlar nelerdir? Elinizde imkanolsa fakülteniz için ne yapmay› dü-flünürsünüz?Hastalar›n ulafl›m sorunlar› nedeniyleö¤rencilerimizin e¤itim hastas› bulmas›zorlaflmaktad›r. ‹mkânlar›m›z›, e¤itim

ve sa¤l›k hizmetlerini daha ileriye tafl›-mak amac›yla, fakültemizin özellikleklinik ve hastane hizmetleri birimlerinimodern ve ça¤dafl donan›ma kavufltur-mak için kullanmay› düflünüyoruz.Özellikle çocuk ve engelli hastalarda ge-nel anestezi alt›nda yap›lmakta olan uy-gulamalar konusunda Fakültemiz çokönemli bir a盤› kapat›yor. Talep güngeçtikçe art›yor ve bu konuda daha iyihizmet verebilecek fiziki yap›ya ihtiyaçduyuluyor. Bu konuyla ilgili projeleroluflturuldu ve maddi kaynak sa¤lanma-s› için çal›fl›l›yor.

TDB ile iliflkilerinizi de¤erlendire-bilir misiniz?Diflhekimli¤i mesle¤inin standartlar›n›yükseltmek ve ortak projeler gerçeklefl-tirme konusunda tam bir iflbirli¤i içindeoldu¤umuz meslek kuruluflumuzla ileti-flimimiz her dönemde üst düzeyde ol-du. SDE programlar› düzenleyerek, yada TDB’nin düzenledi¤i kurslara destekvererek, meslektafllar›m›z›n e¤itim vepratik uygulama düzeyini sürekli bir fle-kilde yükseltme konusunda ortak hede-fe ulaflmak için gayret sarfediyoruz.Özellikle TDB’nin diflhekimli¤i fakülte-lerinin dekanlar›n› bir araya getirerekdüzenli bir flekilde yapmakta oldu¤utoplant›lar bilgilendirme ve ortak stan-dart belirleme aç›s›ndan çok yararl› olu-yor ve ileriye yönelik çok önemli pren-sip kararlar› al›n›yor.

Fakültemiz ve çal›flanlar›, TDB ilemesleki ve akademik iflbirli¤ini daha daileriye tafl›ma konusunda isteklidir.

Prof.Dr. Basa, flu anda mezunlar›n›n Avrupa ülkelerinde çal›flmak istemeleri durumunda2-3 y›ll›k bir ekstra e¤itim almak zorunda kald›¤›n›, akreditasyonun tamamlanmas›ndansonra bu sorunun da ortadan kalkaca¤›n› belirtiyor.

Fakültelerden

Ö¤renci say›s› (2005-2006)

Tüm s›n›flarda toplam ö¤renci say›s›: 580

2005-2006’da mezun olanö¤renci say›s›: 96

Kontenjan: 93 + 4 yabanc›uyruklu ö¤renci

Akademik kadroProfesör 2 8Doçent 1 0Yard. Doçent 1 5Dr. Ö¤r. Üyesi 1Arafl. Gör. 22

Say›larla Marmara ÜniversitesiDiflhekimli¤i Fakültesi

Fakültenizin kuruluflundan bugünekadarki tarihsel geliflimini özetleye-bilir misiniz?Ege Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi1964 y›l›nda temeli at›lan kendi bina-s›nda, 1968 y›l›nda e¤itim ve ö¤retimebafllad›. Kurumumuz Türkiye’de ‘fakül-te’ olarak ilk kurulan ve mesle¤imizine¤itimine uygun olarak projelendirilmiflözgün binas›nda hizmete bafllayan ilkdiflhekimli¤i kurulufludur.Bafllang›ç y›llar›nda çok az say›daki ö¤-retim görevlisi ve asistan›n görev yapt›-¤› befl kürsüyle e¤itimini sürdüren fa-kültemiz ilk mezunlar›n› 1973 y›l›ndaverdi. 1981’de yürürlü¤e giren YüksekÖ¤retim Kanunu ile akademik yap›lan-mas› de¤iflen fakültemiz bugün yedianabilim dal›yla e¤itim, araflt›rma vesa¤l›k hizmetlerini sürdürüyor.‹lerleyen y›llarla birlikte akademik kad-rosu ve fizik olanaklar› büyük geliflimgösteren fakültemiz bugün 14.000m2’lik bir kullan›m alan›na sahip. Y›ldayaklafl›k 25 bin hastan›n tedavi gördü¤ükliniklerimizde günün teknolojisine gö-re yenilenmifl 220 tedavi ünitesi bulu-nuyor. Eriflilen bu say›yla ö¤rencilerimi-zin herbirine e¤itimleri süresince kulla-nacaklar› bir tedavi ünitesi verme ola-

na¤›na sahibiz.Preklinik ve klinik e¤itimi olarak sür-dürdü¤ümüz e¤itim program›nda,preklinik e¤itimini ö¤rencilerimiz içindaha verimli ve kolay hale getirmekamac›yla Fantom laboratuvar›m›z›, gü-nün teknolojisine uygun fantom bafll›k-lar› ve elektrikli otomatik döküm cihaz-lar›yla donatm›fl bulunuyoruz. Üçüncüs›n›f›m›z›n ikinci döneminde bafllayanklinik e¤itimimiz ise son s›n›fta “Multi-disipliner Klinik E¤itimi” ile sürdürül-mektedir. Bu sistem ö¤rencilerimizehastalar›n› bir bütün olarak ele alaraktedavi planlar›n› ve tüm tedavilerini ya-pacak olanaklar› sa¤lamaktad›r.Fakültemiz bugün dört adet büyükderslik, bir bilim sanat amfisi, çok say›-da laboratuvar, alt yap›lar› tümüyle ye-nilenmifl anabilim dal› klinikleri, elek-tron mikroskobuna (SEM) sahip araflt›r-ma birimi, görsel dökümantasyon mer-kezi, bilgisayar laboratuvar› ve kütüp-haneyle e¤itim, araflt›rma ve sa¤l›k hiz-metlerini ça¤dafl düzeyde sürdürüyor. Geçen y›l hizmete giren merkezi sterili-zasyon ünitemiz, fakültemizde enfeksi-yon kontrolü aç›s›ndan önemli bir ifllevgerçeklefltiriyor. Ö¤rencilerimiz klinik-lerde kulland›¤› el aletlerini steril poflet-

ler

Ö ¤bumuKlinsaylunm›zyafl

Meflimr›nyorGelekruzgrelerdt›¤›luflruzA ybullar›ta yda weEko

Ege Üniversitesi DiflhProf.Dr. Selda Ertürk,

aç›s›ndan s›k›nt›lar› osay›s›n›n daha da art

s›k›nt›lar yaflanabilecErtürk, teknik aç›dan

birçok fakültenin üzeö¤renci de¤iflimi prog

ö¤rencilerin anlat›mla

Fakültelerden

‘Avrupa ülkelerinden gelmisafir ö¤rencilerimiz fla

m›z açt›klar› muayenehanelerde genel-likle baflar›l› olurlarken kamu ve özelkurulufllarda ifl bulma konusunda ulu-sal çaptaki sorunlar genç meslektafllar›-m›z› da etkilemektedir.

Diflhekimli¤i fakültelerinin say›s›her y›l art›yor. Buna ba¤l› olarak me-zun olan diflhekimi say›s› da art›yor.‹nsan gücü planlamas› aç›s›ndan de-¤erlendirdi¤inizde bu olguyu do¤rubuluyor musunuz? Bu durum e¤iti-min kalitesini de etkiliyor mu?Geliflmifl ülkelerin toplumlar›na sun-duklar› sa¤l›k hizmetlerini, uzun y›llarboyunca ›srarla izledikleri tutarl› sa¤l›kpolitikalar›yla sürdürdüklerini hepimizbiliyoruz. Konu a¤›z ve difl sa¤l›¤› hiz-meti aç›s›ndan ele al›nd›¤›nda; ülkemizgenelinde gereksinim duyulan diflheki-mi say›s›n›n belirlenmesi, bu diflhekim-lerimizin bölgelere göre dengeli da¤›l›-m› ve bu da¤›l›m›n özendirilmesi, veri-lecek hizmetlerde bir standard›n sa¤-lanmas› gibi öncelikli konular›n sa¤l›kpolitikas›n›n içinde mutlaka yer almas›gerekti¤ini devaml› olarak dile getiriyo-ruz. Asl›nda bu politika ak›lc› olmal› vesiyasal düflüncelerden uzak tutulmal›.Ancak halihaz›rdaki uygulamalar›n buönerilerin do¤rultusunda olmad›¤›n›görüyoruz. Bu koflullar alt›nda say›la-r› h›zla artan diflhekimli¤i fakül-

telerinin gerek e¤itimin kalitesi ve ge-rekse sa¤l›k hizmetleri aç›s›ndan ülke-mizde yaflanan sorunlara yenilerini ek-leyece¤i konusunda ciddi endifleler du-yuyoruz.

Avrupa Birli¤i sürecinde Fakültenizie¤itim ve fiziki altyap› aç›s›ndan na-s›l de¤erlendiriyorsunuz?Fakültemizin bugün sahip oldu¤u e¤i-tim olanaklar› ve fizik alt yap›s›yla uzuny›llard›r hedeflenen bir düzeye ulaflm›fl

olmas›ndan duydu¤um mutlulu¤uöncelikle ifade etmek isterim. Bi-lindi¤i gibi önümüzde bir AB sü-reci var. Bu süreç için Fakültemi-zi de¤erlendirdi¤imizde bu konu-

da çok yol alm›fl oldu¤umuzu hat-ta deneyim sahibi oldu¤umuzu ra-

hatl›kla söyleyebilirim. Ege Üniversitesi Diflhekimli¤i FakültesiAvrupa Birli¤i’nin e¤itim alan›ndaki fa-aliyet programlar›ndan birisi olan Eras-mus program›na ülkemizden kat›lan ilkdiflhekimli¤i fakültesi oldu. Ege Üniver-sitesi Rektörlü¤ü’nün giriflimleri sonu-cunda kat›ld›¤›m›z bu program çerçeve-sinde eflleflti¤imiz “Porto ÜniversitesiDiflhekimli¤i Fakültesi (Portekiz) ile2002–2003 E¤itim ve Ö¤retim y›l›ndanbafllayarak karfl›l›kl› ö¤renci de¤iflimiyap›yoruz. 2006–2007 E¤itim-Ö¤retimy›l›ndan itibaren Hollanda NijmegenÜniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi debu sisteme dahil oluyor. Özellikle yurt d›fl›ndan gelen ö¤rencile-rin izlenimlerini sizlere aktarmak istiyo-rum:

Ülkband›kduknertaymerenbu belFakleribirlDedande

Ava k rhakz u nistefl›yE.Üdi¤döngözlemyenç a l ›a k rh a zmadanleriMeistedip

e bu birimden al›yorlar.

ilerinizin çal›flaca¤› hastakonusunda problem yafl›yorz?imizde e¤itime yönelik hastas›ndan herhangi bir s›k›nt› bu-r. Aksine baz› anabilim dallar›-

önem dönem hasta yo¤unlu¤uz.

olarak ö¤rencilerinizle ileti-devam ediyor mu? Mezunla-bulma aç›s›ndan s›k›nt› çeki-

dönemlerde mezun olmufl mes-›m›zla iletiflimimizi sürdürüyo-ültemizce organize edilen kon-

mpozyum vb. bilimsel etkinlik-eslek içi e¤itim kapsam›nda aç-urslarda ve gelenekselleflen bu-

oplant›lar›nda bir araya geliyo-

mezunlar›m›z›n ço¤unun sonklar› adres ve telefon numara-imizde var. Kendilerine e- pos-a da ulaflabildi¤imiz gibi onlarteyle ilgili haber ve duyurular›am›zdan ö¤renebiliyorlar. ik olanaklara sahip mezunlar›-

mli¤i Fakültesi Dekan›ap› ve fiziki flartlar

d›¤›n› ancak ö¤renci› durumunda çeflitli

i ifade ediyor. upa ülkelerindeki

e olduklar›n› da ›yla gelen

örnekliyor.

Ege Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi’nin geçti¤imünitesi, fakültede enfeksiyon kontrolü aç›s›ndan önkliniklerde kulland›¤› el aletlerini steril pofletler içinde

Fakültelerden

Ö¤renci say›s› (2005-2006)

Tüm s›n›flarda toplam ö¤renci say›s›: 634

2004-2005’te mezun olanö¤renci say›s›: 82

Kontenjan: 100 + 10 yabanc›uyruklu ö¤renci

Akademik kadroProfesör 6 6Doçent 2 1Yard. Doçent -U z m a n 1Arafl. Gör. 3 0Doktora Ö¤r. 8 8

elen afl›r›yor’

Say›larla Ege ÜniversitesiDiflhekimli¤i Fakültesi

Fakültenizin kuruluflundan bugüne kadarki tarihsel ge-liflimini özetleyebilir misiniz?Ege Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi 1964 y›l›nda temeliat›lan kendi binas›nda, 1968 y›l›nda e¤itim ve ö¤retime baflla-d›. Kurumumuz Türkiye’de ‘fakülte’ olarak ilk kurulan vemesle¤imizin e¤itimine uygun olarak projelendirilmifl özgünbinas›nda hizmete bafllayan ilk diflhekimli¤i kurulufludur.Bafllang›ç y›llar›nda çok az say›daki ö¤retim görevlisi ve asis-tan›n görev yapt›¤› befl kürsüyle e¤itimini sürdüren fakülte-miz ilk mezunlar›n› 1973 y›l›nda verdi. 1981’de yürürlü¤e gi-

ren Yüksek Ö¤retim Kanunu ile akade-mik yap›lanmas› de¤iflen fakültemizbugün yedi anabilim dal›yla e¤itim,araflt›rma ve sa¤l›k hizmetlerini sürdü-rüyor.‹lerleyen y›llarla birlikte akademik kad-rosu ve fizik olanaklar› büyük geliflimgösteren fakültemiz bugün 14.000m2’lik bir kullan›m alan›na sahip. Y›ldayaklafl›k 25 bin hastan›n tedavi gördü-¤ü kliniklerimizde günün teknolojisinegöre yenilenmifl 220 tedavi ünitesi bu-lunuyor. Eriflilen bu say›yla ö¤rencileri-mizin herbirine e¤itimleri süresincekullanacaklar› bir tedavi ünitesi vermeolana¤›na sahibiz.Preklinik ve klinik e¤itimi olarak sür-dürdü¤ümüz e¤itim program›nda,preklinik e¤itimini ö¤rencilerimiz için

daha verimli ve kolay hale getirmek amac›yla Fantom labora-tuvar›m›z›, günün teknolojisine uygun fantom bafll›klar› veelektrikli otomatik döküm cihazlar›yla donatm›fl bulunuyo-ruz. Üçüncü s›n›f›m›z›n ikinci döneminde bafllayan klinik e¤i-timimiz ise son s›n›fta “Multidisipliner Klinik E¤itimi” ile sür-dürülmektedir. Bu sistem ö¤rencilerimize hastalar›n› bir bü-tün olarak ele alarak tedavi planlar›n› ve tüm tedavilerini ya-pacak olanaklar› sa¤lamaktad›r.Fakültemiz bugün dört adet büyük derslik, bir bilim sanat am-fisi, çok say›da laboratuvar, alt yap›lar› tümüyle yenilenmiflanabilim dal› klinikleri, elektron mikroskobuna (SEM) sahiparaflt›rma birimi, görsel dökümantasyon merkezi, bilgisayarlaboratuvar› ve kütüphaneyle e¤itim, araflt›rma ve sa¤l›k hiz-metlerini ça¤dafl düzeyde sürdürüyor.

Geçen y›l hizmete giren merkezi sterilizasyon ünitemiz, fakül-temizde enfeksiyon kontrolü aç›s›ndan önemli bir ifllev ger-çeklefltiriyor. Ö¤rencilerimiz kliniklerde kulland›¤› el aletleri-ni steril pofletler içinde bu birimden al›yorlar.

Ö¤rencilerinizin çal›flaca¤› hasta bulma konusundaproblem yafl›yor musunuz?Kliniklerimizde e¤itime yönelik hasta say›s› aç›s›ndan herhan-

Prof.Dr. Ertürk, fakültesinin diflhekimli¤i e¤itimine uygun olarak projelendirilmifl özgün binas›nda hizmete bafllayan ilk diflhekimli¤i kuruluflu oldu¤unu ifade ediyor.

Zaman› daha mutlu ve keyifli k›-lan, yiyecekleri lezzetli, suyu do-yumsuz, havay› solunabilir ya-

pan fley ‘hayat’t›r. Huzuru, keyfi, nefle-yi, sevgiyi vazgeçilmez k›lan fley ise ha-yat›n ‘kalite’sidir. E¤er birbirine çok ya-k›flan kelimelerden bir kolye yapmay›düflünürsek, ‘kalite’ ve ‘hayat’ kelimele-rini bu kolyede mutlaka yan yana koy-mal›y›z. Kaliteli bir hayat derken ‘haya-t› daha kaliteli yaflamak’ fikrini anlat-maya gayret ediyoruz. Kaliteli hayat›nzor oldu¤unu savunanlar, elefltirileriniböyle bir yaflam›n onlar› lezzetten vekeyiften uzak tutmas›na dayand›r›rlar.Yanl›flt›r! Kaliteli hayat brokoli çorbas›içip brüksel lahanas› yemek, sabah›nso¤u¤unda kofluya ç›k›p akflam›n erkensaatlerinde yata¤a girmekse ‘biz onu al-mayal›m’ derler. Hakl›lar! Çünkü haya-t›n içinde haz yoksa, aflk, coflku, nefle,hasret ve heyecan yoksa, k›sacas› tatyoksa, o asl›nda yaflanmam›fl, en az›n-dan eksik yaflanm›fl bir hayatt›r.‘Kaliteli hayat’ asl›nda çok daha farkl›bir fleydir. Kaliteli hayat sadece sa¤l›kl›olup sa¤l›kl› kalmay›, erken uyuyup er-ken uyanmay›, güne bir bardak ›l›k suy-la bafllay›p geceyi bir fincan papatya ça-y›yla sonland›rmay›, f›rsat buldukça yü-rüyüp merdiven ç›kmay› ya da antioksi-danlardan zengin, ya¤lardan fakir biryaflam› ifade etmiyor. Kaliteli hayat, ha-yata çok daha farkl›, büyük, rengarenkve k›p›r k›p›r bir pencereden bakman›z›sa¤lamakt›r.Benzer flekilde kaliteli hayat; dostlu¤u,arkadafll›¤›, komflulu¤u, sevgiyi, aflk›,özlemi ve ayr›ca mutlaka bir toplulu¤aya da bir toprak parças›na ait olmay›,

yani sosyal ihtiyaçlar›n›z›n tümünüönemsemeyi gerektiriyor. Dr. Erdal Atabek’e göre ‘kalite’, tutarl›insan, bilinçli yaflam demektir. ‘Kalitelihayat’ paran›n elde ettikleriyle sa¤lana-maz. ‘Kaliteli hayat’, duygular›n aç›k-lanmas›n›n kalitesi, düflüncenin kalitesidemektir. Düflünebilmek, düflünceleri-ni gelifltirebilmek, düflüncelerini payla-flabilmek, düflüncelerini savunabilmekdemektir. ‘Kaliteli hayat’, kendi hayat›-n› yönetebilmek demektir. kendi irade-siyle, kendi seçimiyle, kendi yönlendir-mesiyle yaflam› baflarmak demektir.Kiflinin bireysel kalitesini art›rmas›, top-lumsal kalitenin de artmas›n› sa¤laya-cakt›r. Toplumsal kalitenin artm›fl ol-mas› kiflinin bu dünyada kendisine, di-¤erlerine ve yaflam›na bir anlam bulma-s›n› sa¤layacakt›r.Yaflam› daha de¤erli ve daha anlaml› al-g›layabilen kifli eylemlerinde, düflünce-lerinde tutarl› ve üretme çabas› içindeolacakt›r. Olumlu sonuçlar üretebilmekiçin olumlu haz›rl›klar›n içine girecek-tir. Kaliteli yolculu¤a ç›kan bir kiflinin;okumas›, gezmesi, yeni insanlar tan›-mas›, notlar alabilmesi, bu notlar› yaz›-ya dökebilmesi, kendini gelifltirecek et-kinliklere ve gönüllü çal›flmalara kat›l-mas›, düflünmesi ve paylaflmay› becere-bilmesi gerekmektedir.Gördü¤ümüz her yeni yer, hem do¤algörüntü, hem insan zenginli¤i ile bizebirçok fley katabilir. Gerek okuduklar›-m›zdan, gerek gezdi¤imiz yerlerde kar-fl›laflt›¤›m›z olaylar, kifliler, söylenenlerhakk›nda notlar almay› bir al›flkanl›khaline getirelim. Not al›nan fleyin hat›r-lanmas›, olaylar ve olgular hakk›ndado¤ru iliflkinin kurulmas› böylece sa¤la-nabilir. Her yeni insan bizim için bir zenginlikkayna¤› olabilir. Do¤ru zamanda, do¤ru

yerde ve do¤ru kifliyle beraber olabilme-nin önemi büyüktür. Kimin do¤ru kiflioldu¤unu bilebilseydik, do¤rudan onagidebilirdik. O halde yeni insanlarla ta-n›flt›ktan sonra bilgi birikimimiz insan-lar› tan›ma yetene¤imiz ve sezgilerimiz-le insanlar› tan›yabilir, kendi ortak ya-

flant› ve gözlemlerimizle kifli hakk›ndada daha detayl› ve tutarl› bilgi edinebili-riz. Kendimizi gelifltirecek yeni kiflilerletan›flmak ve dengeli, sa¤l›kl› bir duygu-sal ve kültürel al›flverifle geçilmesi ge-rekmektedir.Haf›zan›n bireysel ve toplumsal anlam-da zay›fl›¤›n›n önüne geçebilmek içinyazma eylemine geçilmesi gerekmekte-dir. Düflüncelerin yaz›ya dökülmesi,bunlar›n kal›c›laflmas›n›, daha sonrakiad›mlar›m›zda bakabilece¤imiz notlarolmas›n› hem de daha da derinleflmeyisa¤layacakt›r.Her türlü etkinli¤e kat›lmak bize birfleykatsa da, zaman ve kendi bireysel amaç-lar›m›z do¤rultusunda ister istemez se-çici olmak durumunday›z. Konferans-lar, paneller, kurslar, sergiler, dinletiler,toplu etkinlikler, resitaller, seminerlerbize büyük bir bilgi birikimi sa¤laman›nyan› s›ra, hem kifliler aras› iliflkileri ge-lifltirmemize hizmet eder hem de olgun-laflmam›za yard›mc› olur.Gönüllü çal›flmalara kat›larak kendimi-ze çok yard›m edebiliriz, daha de¤erlihisseder, ifle yarar, yeni dostluklar ku-rar ve kendimizi gelifltiririz. Çeflitli siviltoplum kurulufllar›n›n çal›flmalar›na

L. fiebnem Türkün*

* Doç.Dr., Ege Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi, Difl Hastal›klar› ve Tedavisi AD

Kaliteli hayat, hayata çok daha farkl›, büyük, rengarenk ve k›p›r k›p›r bir penceredenbakman›z› sa¤lamakt›r.

Hayat› kaliteli yaflamak

destek vererek hem toplumsal sorumlu-lu¤umuzu yerine getirmek hem de ken-dimizi de¤iflik aç›lardan gelifltirmek ola-nakl› hale gelecektir.Duygular›m›z›, düflüncelerimizi bir yan-dan gelifltirirken bir yandan da paylafl-may› becerebilmeliyiz. ‹nsan›n paylafla-bilece¤i kiflilere sahip olmas› haz vemutluluk verir. Henry Ford ‘birarayagelmek bafllang›çt›r, bir arada durabil-mek ilerlemektir, birlikte çal›flmak ba-flar›d›r’ der. Paylafl›lamayan duygu vedüflünceler bize zamanla s›k›nt› verebi-lir.Sonuç olarak kiflisel kalitemiz varoluflu-muzu simgeler ve olacaklar›m›z hakk›n-da bize ›fl›k tutar. Kendimizi sürekli ge-lifltirirken, çevremizi de gelifltirece¤imi-zin fark›na varmal›y›z. Yeni, yarat›c› veolumlu bak›fl aç›lar›n›n eyleme geçmek-le birlikte bizi gelifltirece¤inin fark›navarmam›z gerekir. Hayat kalitesinin veya baflka bir deyifllekaliteli hayat›n tarifini Abraham Mas-low’un ihtiyaçlar hiyerarflisi teorisinedayand›ranlar da vard›r. Bu teoriye göreinsan›n ihtiyaçlar› s›ras›yla flunlard›r:

1. Fiziksel ihtiyaçlar (yiyecek, su, bar›nma...)

2. Güvenlik ihtiyac› (emniyet, korunma, sa¤l›k..)

3. Sosyal ihtiyaçlar (bir toplulu¤a ait olma hissi, sevgi...)

4. Sayg› görme ihtiyac› (toplumda say›lma, sosyal statü)

5. Kiflisel ilgileri, fikirleri, idealleri ortaya koyma ihtiyac› (kendini gelifltirme, kiflisel yaflam› zenginlefltirme, kiflisel hedefleri....)

Bu s›ralama kiflisel anlay›fla göre de¤iflir.Ancak, yayg›n görüflle bunlar› gerçek-lefltiren insan›n kaliteli hayat› yakala-m›fl oldu¤u varsay›l›yor. Bu s›ralamadayer alan ilk dört ihtiyaç maddelerini,diflhekimleri olarak, k›smende olsa gi-dermifl bulunmaktay›z. Ancak kendimi-zi gelifltirmeye ve kiflisel yaflam›m›z›zenginlefltirip güzellefltirmeye her za-man ihtiyac›m›z vard›r. Bu ba¤lamda,baz› olaylara bak›fl aç›m›z› ve davran›fl-lar›m›z› de¤ifltirebilirsek, yaflam›m›z›çok daha huzurlu ve mutlu hale getire-biliriz. Sizlere verece¤im birkaç öneriyidikkate alarak; yorgunlu¤u, üzüntüyüve s›k›nt›y› yaflam›n›zdan ç›kar›p haket-ti¤iniz KAL‹TEL‹ YAfiAMA ulaflabilir-siniz.

Birinci ve belki de en önemli önerim, hayat› düne veya yar›na göre yaflamaktan vazgeçip bugünüyaflamay› ö¤renmektir.Temel görevimiz, uzakta ve sisler ara-s›nda duran› görmek de¤il, yan› bafl›-m›zda aç›kca görünenleri yapmakt›r.Geçmiflin kap›lar›n› kapat›n, onu gö-mün gitsin. Gelece¤in yükünü dünün-küyle birlefltirip bugün tafl›maya kalkar-san›z y›k›l›rs›n›z. Gelece¤in kap›lar›n›da t›pk› geçmiflinkiler gibi s›ms›k› kapa-t›n. Gelecek bugündür, yar›n yoktur.‹nsan›n kurtulufl günü bugündür. Ener-ji kayb›, zihinsel huzursuzluk, gerginlikve üzüntüler gelecek konusunda endifleduyan insanlarda görülür. O halde,Tanr›’n›n yaratt›¤› bugünün tad›n› ç›ka-ral›m ve mutlu olal›m. Shakespear’indemifl oldu¤u gibi, ‘geçmiflten dert içinyak›nmak, yeni dert edinmektir’.

‹kinci önerim, bizi üzen ve hayat›m›z› etkileyen olumsuz olaylardan mant›kl› düflünerek kurtulmam›z gerekti¤idir. Dr. Alexis Carrel’in de demifl oldu¤u gi-bi ‘Üzüntüyle mücadele etmeyi bilme-yenler erken ölürler’. Bir problemle kar-fl› karfl›ya kald›¤›m›zda, kendimize flu 3soruyu sormal›y›z:

a) Bu sorunu çözemezsem bafl›ma gelebilecek en kötü olas›l›k ne olabilir?

b) Bu olas›l›kla karfl›laflmaya hazirm›y›m?

c) Zihinsel olarak kabul etti¤im bu kötü durumu düzeltmek için ne yapabilirim?

Yani gerçekleri fark edelim, onlar› ana-

liz edelim, bir karara var›p onu uygula-yal›m. Üzüntülerin ço¤u, ne hakk›ndakarar vereceklerini tam olarak bilme-yen, ancak yine de karar vermeye çal›-flan insanlar taraf›ndan yaflanmaktad›r.Ancak kararlar›m›z› eyleme geçirmedi-¤imiz sürece yapt›¤›m›z belirleme ve çö-zümlemeler zaman ve enerji kayb› ol-maktan öteye gitmez. Bir karara vard›-¤›m›zda ise, bunun sonuçlar›yla ilgiliendiflelenmekten vazgeçmeliyiz. Sartedemifltir ki, ‘hayatta yap›lacak o kadarçok hata var ki, ayn› hatay› yapmakta ›s-rar etmenin anlam› yok’.

Üçüncü önerim, gerçekleflme olas›l›¤› çok düflük olan fleyler hakk›nda endiflelenmemek ancakkaç›n›lmazla da iflbirli¤i yapmakla ilgilidir.Kendimize flunu sormal›y›z: ortalamalaryasas›na göre endiflelendi¤im bu olay›ngerçekleflme olas›l›¤› nedir? Unutma-mal›y›z ki endiflelendi¤imiz bu fleylerin%90’› gerçekleflmez. Ancak kesinliklede¤ifltiremeyece¤imiz fleyleri bir an ön-ce kabul etmek bizi birçok yersiz üzün-tüden kurtaracakt›r. Epistetus demifltirki ‘ Mutlulu¤a giden tek yol vard›r ve buirademizin d›fl›ndaki fleyler yüzündenkayg›lanmay› b›rakmakt›r’. Bu k›sa duasize ne demek istedi¤imi tam olarak ifa-de edecektir: Tanr›m!Bana de¤ifltiremedi¤im fleyleri kabul etmek için Sükünet,De¤ifltirebilece¤im fleyler içinCesaret,Ve bunu ay›rdedebilmem içinAk›l ver !

Dördüncü önerim, olaylara veya kiflilere hakettiklerinden fazla önem veya de¤er vermememiz gerekti¤idir. ‹nsanlar›n üzüntülerinin ço¤u nesnele-re verdikleri yanl›fl de¤erlerden kaynak-lanmaktad›r. Yaflamdaki herfleye gerçekde¤erini verebilmeyi baflard›¤›m›zda,üzüntülerimizin %50’sinden de kurtul-mufl oluruz. ‹nsanlar›n tart›flmalarla ge-çirecek zamanlar› yoktur. E¤er bir insansize sald›rmaktan vazgeçerse siz deonun geçmiflte size yapm›fl olduklar›n›unutun. ‹nsanlardan çok fley bekleme-meye de kendimizi bir an önce al›flt›r-mal›y›z.

Beflinci önerim, talafllar› do¤ramaya çal›flmamakla ilgili.Olup bitmifl, geçmiflte kalm›fl fleyler içinkendinizi üzerseniz, testereyle talafldo¤ram›fl gibi olursunuz. Ak›ll› kiflilerasla oturup yenilgilerine hay›flanmaz-lar; coflkuyla düflünüp zararlar›n› en azaindirmeye çal›fl›rlar. Napolyon bile yap-t›¤› önemli savafllar›n üçte birini kaybet-mifltir! Kim bilir, bizim hatalar›m›z›n or-talamas› da onunkinden fazla de¤ildirbelki de. Hiçbir güç geçmifli geri getire-mez. Geçmiflin yap›c› olabilmesinin birtek yolu vard›r; hatalar›m›z› sakin birbiçimde analiz edip bunlardan olabildi-¤ince yararlanmak ve sonra da bunlar›unutmak.

Alt›nc› önerim, olumlu zihinsel bir tutum tak›nmakla ilgili. Bizi biz yapan düflüncelerimizdir. Hepi-mizin u¤raflmas› gereken tek sorun,do¤ru düflünceler seçebilmektir. Mutlufleyler düflünürsek mutlu, üzücü fleylerdüflünürsek üzgün oluruz. Korkutucufleyler düflünürsek korkar, hastal›kla il-gili fleyler düflünürsek hasta ve baflar›-s›zl›kla ilgili fleyler düflünürsek de bafla-r›s›z oluruz. Siz, oldu¤unuzu düflündü-¤ünüz kifli de¤ilsiniz. Siz, ne düflünü-yorsan›z osunuz. Shakespeare demifltirki ‘Asl›nda hiçbirfley iyi veya kötü de¤il-dir. Herfley bizim onlar hakk›nda ne dü-flündü¤ümüze ba¤l›d›r’. Zihinsel huzu-rumuzun ve yaflamdan ald›¤›m›z zevkinnerede oldu¤umuza ve kim oldu¤umu-za de¤il, tamamen zihinsel tutumumu-za ba¤l› oldu¤u bir gerçektir. Zihin ken-di bafl›na cenneti cehennem, cehenne-mi de cennet k›labilecek güçtedir. Ken-di huzurumuzu ancak kendimiz yarata-biliriz. Bilgeli¤in zirvesi, bugünde yafla-mak, gelece¤i planlamak ve geçmiflten

kar sa¤lamakt›r.

Yedinci önerim, düflmanlar›m›zakarfl› kin tutmamakla ilgili. Düflmanlar›m›zdan nefret etti¤imizde,onlara bize hükmetme gücünü vermifloluruz. Bu düflmanlar uykumuza hük-mederler, ifltah›m›za, kan bas›nc›m›za,sa¤l›¤›m›za, mutlulu¤umuza hükmeder-ler. Bizi ne kadar üzdüklerini, nas›l ya-ralad›klar›n› ve bizden nas›l intikam al-d›klar›n› bilseler, sevinçten deliye dö-nerlerdi herhalde! Hiçbir kozmetik ürü-nü insanlara hoflgörü, anlay›fl ve sevgidolu bir kalbin sa¤layaca¤› güzelli¤inyar›s›n› veremez. ‹ncil flöyle der: sevgi-nin oldu¤u yerde ot yemek, nefretin ol-du¤u yerde et yemekten daha iyidir.Hepimiz düflmanlar›m›z› sevebilecekkadar yüce bir ruha sahip olmayabiliriz,ancak kendi sa¤l›¤›m›z ve mutlulu¤u-muz için en az›ndan onlar› affetmeye veyapt›klar›n› unutmaya çal›flmal›y›z. Ei-senhower demifltir ki: ‘hofllanmad›¤›n›zkifliler hakk›nda kafa yorarak bir daki-kan›z› bile harcamay›n’.

Sekizinci önerim, iyilik yapmaktan zevk almak ve minnet beklememekle ilgili.‹nsanlar›n minnet duymay› ve teflekküretmeyi unutmas› do¤ald›r; bizler böylebir beklenti içine girersek kalbimiz k›r›-l›r. Minnet inceli¤in meyvesidir, kabainsanlarda görülmez. Oysa nankörlükdo¤al bir fleydir; t›pk› yabani otlar gibi.Minnet ise güle benzer, bak›lmas›, su-lanmas›, korunmas›, sevilmesi ve ilgile-nilmesi gerekir. Mutlu olmak için tekneden minnet görmek de¤ildir. Birfley-ler vermifl olman›n zevki insan› mutlu

etmeye yetebilir.

Dokuzuncu önerim, sahip olduklar›m›z›n fark›na var›p tad›n› ç›karmam›zla ilgili. Yaflam›m›zdaki fleylerin %90’› do¤ru,%10’u yanl›flt›r. Mutlu olmak istiyorsak,yapmam›z gereken %90’l›k do¤ru bölü-me konsantre olmak ve %10’luk yanl›flfleylere bofl vermektir. Üzülmek, ac›çekmek, ülsere yakalanmak istiyorsakbu kez %10’u oluflturan yanl›fllar› önem-seyip %90’› oluflturan do¤rular› ise ta-mamen gözard› etmemiz yeterli olacak-t›r. Bizler sahip oldu¤umuz inan›lmazzenginlikleri bir an bile unutmamal›y›z.Schopenhauer der ki : hep sahip olama-d›klar›m›z›n fark›nda oluruz, sahip ol-duklar›m›z› gözümüz görmez. ‹flte dün-yadaki en büyük trajedi budur. Dünya-daki tüm savafllara, felaketlere nedenolan fleyde bu düflünceden baflka bir fleyde¤ildir. O halde sahip olduklar›m›ziçin flükretmeyi ö¤renmeliyiz. LoganPearsall Smith hayatta 2 hedefin oldu-¤unu söyler; ‘istediklerini elde etmek veelde ettiklerinin tad›n› ç›karmak’. An-cak ak›ll› insanlar›n ikinci hedefe deulaflt›klar›n› unutmay›n!

Onuncu önerim, kendimizi keflfetmek ve kendimiz olmakla ilgili.Ne olursa olsun kendiniz olun. ‹nsan›kendinden baflka biri olmaya çal›flmakve zihninde ve bedeninde var olan kifli-yi reddetmek kadar üzen birfley yoktur.Sizi oluflturan fley deneyimleriniz, çev-reniz ve genetik özelliklerinizdir. ‹yi yada kötü, kendi küçük bahçenizi ekipbiçmeniz, hayat denen orkestrada ken-di küçük enstrüman›n›z› çalman›z gere-kir. Douglas Malloch’un fliiri bu öneriyiçok güzel anlatmaktad›r.

E¤er zirvede çam olamazsan,Vadide bir çal› ol ama ol.

Derenin yan›ndaki en güzel çal› sen ol,A¤aç olamazsan küçücük bir çal› ol

Çal› olamazsan bir parça çimen ol,Süsle, flenlendir bir yol kenar›n›.

Balina olamazsan küçücük bir bal›k ol,Ama göldeki bal›klar›n en k›vrak olan›

Onbirinci önerim, baflkalar›na iyilikyaparak kendimizi unutmakla ilgili.Hz. Muhammed demifltir ki: iyilik, birbaflkas›n›n yüzünde gülümseme yara-tan fleydir. Yanl›zca kendini düflünenbirisi yaflamda hiçbirfley elde edemez.

Baflkalar›na yard›m etmek u¤runa ken-dini unutan kifli ise yaflamdan gerçek-ten zevk alabilir. E¤er kifli hayattanzevk almak istiyorsa, baz› fleyleri yanl›z-ca kendisi için de¤il, baflkalar› için denas›l daha iyi hale getirece¤ini düflünüpplanlamal›d›r. ‹nsan›n mutlulu¤u di¤er-lerinin mutlulu¤una ba¤l›d›r.

Onikinci önerim, haks›z elefltirilerekulak asmamakla ilgili.Sald›r›ya u¤ray›p elefltirildi¤inizde, bu-nu yapan›n kendini önemli biri sanarakbüyük keyif ald›¤› için bu ifli yapt›¤›n›akl›n›zdan ç›karmay›n. Ço¤unluklaelefltirinin nedeni, dikkat çekecek ka-dar büyük bir ifl baflarman›zd›r. Pek çokkifli kendisinden daha iyi e¤itim görmüflveya daha baflar›l› olan birini suçlay›pbundan tuhaf bir keyif al›r. Haks›z elefl-tirilerin asl›nda maskelenmifl bir övgüoldu¤unu akl›n›zdan ç›karmay›n. Unut-may›n, meyve veren a¤aç tafllan›r. Sizdo¤ru yapt›¤›n›za yürekten inan›yorsa-n›z, baflkalar›n›n sözlerinin sizi rahats›zetmesine asla izin vermemelisiniz. S›ra-dan insan, en küçük bir elefltiri karfl›s›n-da öfkelenir; ak›ll› insan ise bu elefltiri-lerden kendisini engelleyen, onaylama-yan fleylerden ders almay› bilen kiflidir.Hiçbirimizin her zaman hakl› olmas›mümkün de¤il. En büyük bilginlerdenEinstein bile vard›¤› sonuçlar›n%90’›n›n yanl›fl oldu¤unu söylemiflti!Düflmanlar›m›z›n fikirleri, diyordu LaRochefoucauld, bizi do¤rulara yaklaflt›-r›r.

Onüçüncü önerim, dinlenmeyi ö¤renmekle ilgili.Yorgunluk üzüntüye karfl› direnciniziyitirmenize yol açmaktad›r. Tam anla-m›yla gevfler ve rahatlarsan›z üzüntü-den kurtulursunuz. Bu amaçla, yorul-may› beklemeden s›k s›k dinlenmeyiö¤renmeliyiz. Dinlenmek asla hiçbirfleyyapmamak anlam›na gelmez, aksine birçeflit kendini yenilemektir. Zihinsel ça-l›flma tek bafl›na sizi yormaya yetmez.Psikiyatrlar yorgunlu¤umuzun büyükbölümünün zihinsel ve duygusal tutu-mumuzdan kaynakland›¤›n› bildiri-yorlar. Salt fiziksel nedenlerdenkaynaklanan yorgunlu¤a pekaz rastlan›r. Gerginlik bir al›fl-kanl›kt›r. Dinlenmek de biral›flkanl›kt›r. Kötü al›flkan-l›klardan kurtulabilir, iyial›flkanl›klar edinebiliriz.Üzüntü, gerginlik, duygusal

karmaflalar yorgunlu¤un en büyük 3 ne-denidir. Sinirsel yorgunlu¤un çözümügevfleyip rahatlamak ve dinlenmektir.Gerilim ve yorgunluk insan› çabuk yafl-land›r›r ve hiçbirfley canl›l›¤›n›za vegenç görünümünüze daha fazla zararveremez.

Ondördüncü önerim, iflleri önem s›ras›na göre yapmam›zla ilgili.Hemen çözümlenmesi gereken sorun-larla ilgili olanlar d›fl›nda tüm ka¤›tlar›masan›zdan kald›r›n. Yap›lacak milyon-larca iflin oldu¤u ve bunlar› yapmayavaktinizin olmad›¤› size sürekli hat›rla-t›l›rsa, bu sadece gerilim ve yorgunlu¤aneden olmakla kalmay›p, yüksek tansi-yon, kalp düzensizlikleri ve ülser gibihastal›klara yol açarak sizi üzebilir. Çokçal›flmaktan kimse ölmemifltir. Insanlarenerjilerini bofl yere harcad›klar›ndanve bitiremedikleri iflleri için üzülmektenölürler. ‹flleri önem s›ras›na göre yap-may› ö¤renmeliyiz. Bir problem ile kar-fl›laflt›¤›m›zda, karar verebilecek kadarveriye sahipsek, bu problemi hemençözmeliyiz, kararlar›m›z› ertelememeli-yiz. Unutmay›n, karars›zl›k ve gecikme,baflar›s›zl›¤›n sebebidir.

Onbeflinci önerim, yapt›¤›n›z ifltenzevk almay› ö¤renmemizle ilgili.Yorgunlu¤un ve mutsuzlu¤un belli bafl-l› nedenlerinden biri de can s›k›nt›s›d›r.Heyecanl› ve ilginç bir iflle u¤raflt›¤›m›z-da çok ender olarak yoruluruz. Emer-son der ki, ‘yap›l›rken heycan duyulma-yan ifller baflar›lamaz’. Yapt›¤›m›z ifltenkeyif al›rsak daha çok enerjiniz olur, da-ha mutlu olursunuz, daha az yorulur vedaha az üzülürsünüz. Bu sebeple e¤eriflinize ilgi duyuyor gibi davran›rsan›z,bu rolünüz gerçekten de iflinize ilgi duy-man›z› sa¤layacakt›r. Yo¤unlu¤umuzu,gerilimimizi ve kayg›lar›m›z› giderme-mize de yard›mc› olacakt›r. ‹flinize ilgiduyarsan›z, kayg›lar›n›zdan kurtulaca-¤›n›z› ve bir süre sonra iflinizde yüksele-ce¤inizi, gelirinizin artaca¤›n› unutma-y›n. Hiç biri gerçekleflmese bile en az›n-

dan yorgunlu¤unuz en alt düzeye ine-cek ve ifl d›fl›ndaki saatleriniz keyifli ge-çecektir.Hayat›n› bir film fleridi gibi görürmüflölmek üzere olan kifli. Geriye bakt›¤›zaman hayat› kaliteli yaflay›p yaflamad›-¤›na nas›l karar verir bilemiyorum. Eniyi maddi kazançlar elbette bizim olma-l›d›r. Bunun olmas›n›n hayat›m›za bellibir standart getirece¤i muhakkak amaya mutlulu¤u getirecek mi?* Hayat›n›zda fliddetli, kavurucu rüz-garlar esti¤inde buna engel olam›yor-sak, durup kaç›n›lmaz› kabullenelim.Sonra ifle koyulup kumlar› temizleye-lim.* Her günümüzü gördü¤ümüz ilk, göre-ce¤imiz son gün gibi yaflayal›m.* ‘Dün dayand›m, bugün de dayanabili-rim. Ayr›ca yar›n neler olabilece¤ini dü-flünmek için kendime izin vermiyorum’diyelim. Sözlerimi Shakespear’in çok güzel di-zeleriyle bitirmek istiyorum:

‹nsanlar›n ço¤u kaybetmekten korktu¤uiçin, sevmekten korkuyor.

Sevilmekten korkuyor, kendisini sevilmeyelay›k görmedi¤i için.

Düflmekten korkuyor, sorumluluk getirece¤i için.

Konuflmaktan korkuyor, elefltirilmektenkorktu¤u için.

Duygular›n› ifade etmekten korkuyor, red-dedilmekten korktu¤u için.

Yafllanmaktan korkuyor, gençli¤inin k›y-metini bilmedi¤i için.

Unutulmaktan korkuyor, dünyaya iyi birfley vermedi¤i için,

Ve ölmekten korkuyor asl›nda yaflamay›bilmedi¤i için.

Hepinize kaliteli bir yaflam diliyorum

sevgili meslektafllar›m.

KAYNAKLAR1. Dr. Erdal Atabek. Belki de Sensin. Varl›k Yay›nlar›, 1995.

2. Fernando Savater. O¤luma Ahlak Üstüne Ö¤ütler. ‹letiflim Yay›nlar›,

1999.

3. Hakan Büyükdere. Hayat›n›z› De¤ifltirecek Öyküler. Neden Kitap,

2004.

4. Dale Carnegie. Üzüntüyü B›rak Yaflamaya Bak. Epsilon Yay›nevi,

2005.

5. Dale Carnegie. Dost Kazanma ve ‹nsanlar› Etkileme Sanat›. EpsilonYay›nevi, 2005.

6. Daniel Goleman. Duygusal Zeka. Varl›k (Bilim) Yay›nlar›, 1999.

7. Prof.Dr.Do¤an Cücüelo¤lu. ‹yi Düflün Do¤ru Karar Ver. Sistem

Yay›nlar›, 1997.

8. Richard Bach. Mart› Jonathan Livinston. Epsilon Yay›nevi, 1994.

9. Dr.Zülfikar Özkan. Mutluluk ve Baflar› Yollar›. Hayat Yay›nlar›,

1999.

10. Wes Beavis. Düflledi¤iniz ‹nsan Olun. Beyaz Yay›nlar›, 2000.

11. Erich Fromm.Sevme Sanat›. Payel Yay›nevi, 1995.

12. Paulo Coelho. Simyac›. Can Yay›nlar›, 2002.

13. Marlo Mogan, Mark Victor Hansen, Maida Rogerson, Martin

Rutte, Tim Clauss. Tavuk Suyuna Çorba. HYB Yay›nc›l›k, 2002.

Kongre’nin ikinci günü Samsun’a gelerek meslektafllar›m›za bilimsel konferanslar aras›nda nefes alacaklar› bir ‘muhabbet’

sunan Tayfun Talipo¤lu 1 milyon 400 bin kilometreyi aflt›¤›program›ndan bahsederken Anadolu insan›na hayranl›¤›n› her f›rsatta vurguluyor:

‘Beni yola vuran bu insanlar’

K›sa bir özgeçmifl alabilir miyiz siz-den?Kars’ta do¤dum ama Ankara, Malatya,Eskiflehir, ve sonra tekrar Ankara ‘daokudum. Ama kiflili¤imin olufltu¤u enönemli y›llar›m Eskiflehir’de geçti. Belkide o yüzden beni Eskiflehirli zannediyor-lar.

Müzi¤e ilgili ve yetenekli oldu¤unuzhalde gazetecilik yapma arzusuylakonservatuara girmekten vazgeçmifl-siniz. Kendinizi notalarla de¤il de ke-limelerle ifade edece¤inizi o zaman-dan biliyor muydunuz?Hay›r bilmiyordum. Ben o dönemde birfleyi fark ettim. Ben yeteneklerin enönemlisinin insan›n kendisinin fark›ndaolmas› oldu¤unu düflünürüm. Onbir ya-fl›ndayd›m, keman dersi al›yordum, kon-servatuara girme durumu vard›. Konser-vatuar›n müdürü rahmetli Mithat Fen-men beni hocam›n yan›nda dinledi. Ç›-karken dedim ki ‘özel konuflabilir miyiz?’Çünkü hocam çok ümitli, aileyi de ümit-lendiriyor falan. Dedim ki ‘Hocam benhiç birinci keman çalacak yetenekte biradam de¤ilim, hatta belki orkestrada çala-cak kadar. Siz hocamı ikna etseniz, onukırmak istemiyorum. Ben bu sınava gir-mesem’. Ve böylece yolumu çizmifl ol-dum.

Sonra kaymakam olmaya karar ver-miflsiniz...Evet, ama kaymakaml›k siyasi nedenlerleolmad›. fiikayet ederken bakt›m ki asl›n-

da ben buymuflum. Çünkü flikayet etmekbir sanatt›r. Yani çeflitli flekillerde flikayetedebilirsiniz. Bu ülke bat›yor da diyebilir-siniz. Bu ülkenin batmamas› için bunlar›nolmas› gerekir diye yaklaflabilirsiniz. Be-nim birikimim o noktaya getirmiflti beni. Bam Teli türünün ilk örne¤idir. Y›llarsonra flunu farkettim: Beni kaymakamyapmad›lar ama o kadar kaymakaml›¤›kafama yerlefltirmiflim ki su ak›p yata¤›n›bulur ya, yine ayn› ifli yap›yorum. Yinesorunlar, yine köy köy dolafl›yorsun. Tekbir avantaj› var, beni merkeze alam›yor-lar.

Niye kaymakam yapmad›lar sizi?Bu da komik bir hikayedir, beni ‘komü-nisttir’ diye kaymakam yapmad›lar; benive bir sürü arkadafl›m›. Y›llarca hep me-rak ettim benim güvenlik soruflturmamniye kötüydü diye. Herhangi bir kamptayer almam›flt›m. Rüzgar›n dinmesindenyanayd›m. Gerçekten de bar›fltan, s›n›rla-r›n kakmas›ndan yana bir adam›m. Orta-okulda da böyle düflünüyordum. Hama-seti sevmedim hiç. Hasbelkader yaflam seni bir yere getirir,televizyon program› yapars›n. Al›rs›nherkesin yapt›¤› gibi befl tane konuk, ke-yif yapars›n. Herkes ayn› fleyi yap›yordikkat edin. Üçlü bir kanepe, bir tane ma-sa, masada oturan bir adam. Bunun nere-si üretim allahaflk›na? Topluma kazand›r-d›¤› ne var? Kabak çekirde¤i programlar›bunlar. Yani bizim iddiam›z yok, vakitgeçsin, televizyon zaten e¤lence arac›...Ama bu halk›n zaten kaybedecek vaktiyok arkadafllar. Zaten biz dört kuflakt›rvakit geçiriyoruz, problem buradan kay-naklan›yor.

Sizin habercilik döneminizden bu ya-

na sürdürdü¤ünüz romantik bir üslu-bunuz var. Bu tarzla habercilik yap-man›z yad›rgand› m›?‹nsanlara ba¤›rarak bir fley anlatmak ba-na göre bir ifl de¤il. Ba¤›r›rs›n; dersin kikardeflim bu nas›l bir rezalet, bu nas›l birsiyasal parti, bu nas›l vali, falan, bir yön-tem budur. Bir de flöyle demek var: “El-bette ki her valinin görevi hem devletinhem de halk›n ç›kar›n› korumakt›r, amasay›n vali acaba bu iki ö¤e aras›nda ne ka-dar dengeli davranabiliyor” gibi bir cümlekurdu¤unuzda karfl›dakinin de flevkinik›rmam›fl olursunuz. Çünkü herkes so-nuçta iyi niyetlidir bence. Benim habercilik anlay›fl›mda Baflbakanbugün AB konusunda flunu dedi demekyeterli gelmez. Ben hep ‘bu insanlara nesa¤lar’ k›sm›nda kald›m. Bunu da roman-tiklik olsun diye yapm›yorum, benim o¤-lum bu toplumda yaflayacak. Para, mal,mülk b›rakabilirsiniz ama iyi bir toplum-da yaflama flans› vermezseniz bunlar›nhiçbirinin anlam› yok. Ben on senedir bu-nu anlatmaya çal›fl›yorum. ‹yi yaflama ar-zular› olsun istiyorum. Süleyman Demirel’e bir gün dedim ki,benim iflçim, benim köylüm diyorsunuznerede bu? ‘Bak kardeflim’, dedi, bencesiyasi hayat›nda söyledi¤i en do¤ru laf bu-dur: ‘‹yi yaflama arzusu olmayan insan›iyi yaflatamazs›n kardeflim’. Ben bunuflöyle de¤ifltirdim. Talep olmadan verdi-¤in hizmetin bir anlam› yok. Ben insanlara diyorum ki talep edin. Biziyi yaflamak istiyoruz, biz iyi bir caddedeyürümek istiyoruz deyin.

Sizin o romantik tarz›n›z› taklit edenkomedyenler var. K›z›yor musunuzhiç?Hay›r, çünkü mizah yap›yor kardeflim.

Söylefli: Demet AlyurtFoto¤raflar: Hakan Sürmen

Tayfun Talipo¤lu’nun ses tonunu taklitediyor, röportaj tarz›n› abart›yor. O ‘sek-kiz’ laf› gerçekten var, birçok yerde ya-fland›. Abartma olmasa mizah olmaz za-ten. Kalk›p dese ki bu h›rs›zd›r, fludur bu-dur; o zaman hakaret olur. Türkiye’de bumizah-hakaret ayr›m›n› da iyi yapmak ge-rekiyor ki bu çocuk (fiahan Gökbakar)onu iyi yap›yor. Politikac›m›z mizaha kar-fl›.

Yine de için için k›zmad›n›z m›?Asla! Ben nas›l gülüyorum biliyor musun?Bir de, beni çok iyi taklit ediyor, di¤erle-rinde o kadar baflar›l› de¤il. Bir gün büro-da bir bakt›m, televizyonda bir fleye gülü-yorlar ama ben gelince kapat›yorlar. ‹çeri-den kendi sesim geliyor “Allah Allah” di-yorum ya, “ben böyle bir seslendirmeyapmad›m”. Sonunda dedim bu ne yahu?‘Sana bir fley gösterece¤iz k›zma abi’ de-diler. Bakt›m ki böyle bir adam. Sonra be-ni asistan› arad›. Dedim ki, söyle benikendi aras›n. Sonra ‘Abi, k›zars›n diyeben aramad›m’ falan dedi. Gittim progra-m›na kat›ld›m. Yapt›¤› tiplemenin yerineben geçtim, anonslar› ben yapt›m, falan.

Gitti¤iniz bölgelerde hiç diflhekimitalebinde bulunan oldu mu?Diflhekimi talebinde bulunan olmad› amabenim ilk yapt›¤›m doktorluk diflhekimli-¤idir. Erzurum’un Tekman’›nda bir da¤köyüne gidiyoruz, y›llar önce. Kar arac›y-la gidiyoruz, 10-12 metre filan kar var.Ah›rla birleflmifl bir ev. S›cak olsun diyehayvanlarla beraber duruyorlar. Girdimiçeriye ikram falan -Anadolu halk› öyle-dir. Bir gram ekme¤ini senle paylafl›r. Omüthifl bir fleydir. Beni yola vuran bu in-sanlar.- Bir tane kad›n var sokakta. Bir deçocuk var. Çocu¤un da difli a¤r›yor. Babaçekmeye çal›fl›yor çekemiyor filan derkenbakt›m ki difl çürümüfl. Çaresiz kald›m,çocuk çok a¤l›yor. Yan›m›zda pense var-d›, bir as›ld›m flak diye difl ç›kt›. Çocuk ra-hatlad›, adam allah raz› olsun dedi. Yaniköylerde ilk yapt›¤›m ifl diflhekimli¤idir.

Bir sahte diflhekimi potansiyeli vard›sizde yani...(Gülüyor) Evet, buradan bir haber ç›karsize.

Sizin program›n›z gibi kalitesi genelkabul gören programlar çok izlenen-ler aras›na giremiyor. Bunu neye ba¤-l›yorsunuz?Evet, ilk yüze bile giremiyoruz. Bunu na-s›l aç›klayabiliriz? Dünyada 12 Eylül dar-

besi kadar baflar›l› bir siyasal dönüflüm ta-rihte yok. Ne Frans›z devrimi ne Çin nede Ekim Devrimi... Bunlar›n hepsininyerleflmesi için uzun y›llar geçti. Kimi yer-leflti, kimi yerleflemedi. Ama 12 Eylül’deKenan Evren öyle bir toplum hedeflediki, bu toplum hiçbir fleyden anlamas›n,okumas›n, z›p z›p oynas›n, yeter ki depo-litize olsunlar. Bunda son derece baflar›l›oldu. Yarat›lan Türkiye’yi sabah program-lar›nda görüyoruz. Gençlere k›z›yorlarya, ben hiç k›zm›yorum. Bütün olumsuzkoflullara ra¤men p›r›l p›r›l gençler yetifli-yor. Bizim dönemimizde bu kadar olum-suzluk yoktu. Bizim dönemimizde iyi ör-nekler vard›. fiimdi çocuklar›n önünde iyiörnek say›s› az. S›n›fta kendince bulufllaryapan çocu¤u de¤il de göbek atan› ekranaç›kart›rsan göbek atan makbul olur. Bir çocu¤a do¤umdan itibaren turflu suyuverirsen sonra niye anne sütü istemiyordiye davac› olamazs›n. 1980’den beri tur-flu suyu veriyorsun flimdi diyorsun ‘abigençler böyle’. Ne yaps›n gençler?

Bundan sonra yapmak istedi¤iniz bafl-ka bir tarz var m›?Hay›r baflka tarz yapamam. Ben genellik-

le çocuk ve kad›n röportaj›nda çok ilerle-dim. Ve bir de sorunlar› anlatmada çokiyi ilerledim. Dövüflmeden anlatmay› ö¤-rendim en az›ndan. Karfl›dakine sayg› du-yarak anlatmak çok önemli. Benim flartla-r›mda yetiflmemifl bir insan›n benim gibidüflünmesini bekleyemem. Gerçekçi ol-mak laz›m. Onun için hiç kimsenin inan-c›na kar›flmad›m.

Y›lda kaç kez diflhekimine gidiyorsu-nuz?S›n›f arkadafllar›mdan biri Antalya’da difl-hekimi. Ona s›k s›k gidiyorum ama teda-vi için uzun süre kalamad›¤›mdan süreklikavga halindeyiz. Sen köylü müsün diyebana sald›r›r. Ha, bak size çok önemli birini anlatay›m;Hac› diye bir ö¤retmen. Elaz›¤’da buldumben bunu. Okulun 10 ö¤rencisi var, 9olursa kapan›yordu. Bu köy ö¤retmeniokula geldi¤inde hepsine birer difl f›rças›,birer macun alm›fl. Hadi benim canlar›mdiyor ve hepsi difllerini f›rçalamaya gidi-yorlar. Sonra çok duyuldu bu. Hocan›nCD’leri üniversitelerde gösteriliyor bili-yor musunuz; bir adam bulundu¤u yerdeneler yapabilir diye. fiu anda milli e¤iti-min geçti¤i sisteme o zamandan geçmifl.Balonlara yazm›fl fiflleri. Sana ne balongeldi filan diye. Gitmifl maafl›yla org al-m›fl. Org ö¤reneyim ki onlara ö¤reteyimdiye. Böyle bir adam. Yani, insanlara birfley vermeden bir fley alamazs›n.Adam evinin önünün, yolunun güzel ol-mas›n› isteyecek. Bunu çözmeden ulusalpolitika yap›yor herkes. Önce bir önün-deki yolu iste, çamur olmas›n. Kendisinisevmesini sa¤lamak laz›m. Kendini seventoplumu sever. Romantiklik olsun diyesöylemiyorum, çocu¤um bu toplumda ya-flayacak. Para pul de¤il iyi bir Türkiye b›-rakmak gerekiyor.

‘Televizyonda herkes

ayn› fleyi yap›yor, dikkat edin.

Üçlü bir kanepe, bir tane masa,

masada oturan bir adam.

Bunun neresi üretim

allahaflk›na?

Topluma kazand›rd›¤› ne var?

Kabak çekirde¤i

programlar› bunlar.’

Yaz› ve foto¤raflar: Akgün Akova

stanbul’dan bindi¤i Nevflehirotobüsünde uyuyup kalan ve

gözlerini flafak vakti ilk kez geldi¤i Ka-padokya’da açan birini düflünün! Her-halde flaflk›nl›kla gözlerini o¤uflturacakve düfl görüp görmedi¤ini anlamaya ça-l›flacakt›r. Gerçekten de Kapadokya,yeryüzünün en çarp›c› co¤rafyalar›ndanbiridir ve her görene baflka fleyler dü-flündürür. Kimisi Derinkuyu’daki yeral-t› kentine inerken duydu¤u heyecan›,kimisi peribacalar› aras›nda kayboluflu-

nu, kimisi Ihlara Vadisi’ndeki yürüyü-flünü, kimisi de Avanos’daki çömlek us-talar›n› an›msayacakt›r y›llar sonra bile.

1950 y›l›nda Kapadokya’ya gelenSeferis de, bu büyüden nasibini alm›flve co¤rafya için “anlafl›lmaz oyuncak-larla dolu bir yayla” tan›m›n› yapm›flt›r.fiöyle ekler Nobel ödüllü yazar: “‹nsanakl›n›n alabilece¤i en flafl›rt›c› biçimle-rin ortas›nday›z flimdi. Olabilecek tümsivrilik biçimleri: difl, çivi, köfle, e¤e,testere, b›çak, hepsi de ola¤anüstü bo-

i

Düflleri zorlayan

Kapadokya

yutlarda, parçalanm›fl, k›r›lm›fl, karma-kar›fl›k, tafllaflm›fl, sar›yor çevremizi.Anlat›lmaz bir toprak parçalanmas› bu;her yanda, her türden monolitler dikili,kimilerinin tepesinde kayadan külahlarvar; renkleri bir sel yata¤›ndan ötekinegeçtikçe de¤ifliyor, kimi zaman beyaz,kimi zaman pembe, ya da hafif bir ye-flil.”

Kapadokya’n›n öyküsünü anlamakiçin bafl›m›z› kald›r›p zirvesi yaz›n bilekarlarla kapl› olan Erciyes Da¤›’na bak-mam›z gerek. Çünkü peribacalar›n›noluflumu, milyonlarca y›l önce birer ak-tif yanarda¤ olan Erciyes ve Hasan Da-¤›’n›n püskürttü¤ü lavlar›n kilometre-lerce öteye yay›l›p so¤umas›yla baflla-m›fl. Bu tüflerle biriken tabakay› rüzgar,ya¤mur ve seller afl›nd›r›nca peribacala-r› ile erozyon vadileri oluflmufl. Kendisi-ne yerleflim yeri arayan insano¤lu da,kolay kaz›lan yüzeyleri oymufl ve co¤-rafyaya delik deflik bir dünya eklemifl.Bölge, Anadolu tarihinden gelip geçenuygarl›klar›n izlerini tafl›yor. Hititler,Frigler, Medler, Persler, Makedonyal›-lar, Romal›lar, Pontoslular, Selçuklularve Osmanl›lar’dan bugüne kalan renk-ler ve dokular hala var. Hal›lardaki de-senlerden çömleklerdeki boya ifllerine,el yap›m› bez bebeklerden kaya kilisele-rindeki fresklere kadar birçok yerde on-lar› görebilirsiniz. Yöre halk› da, eski birgelene¤i hala koruyarak, k›z çocuklar›-n›n saçlar›n› Hititlerden kalma saç flek-liyle örüyor. Bir zamanlar gübrelerin-den yararlan›lan güvercinler için yap›-lan güvercinliklerin cepheleri de beze-melerle süslü. Bu bezemelerin ço¤ununsilinmifl ya da dökülmüfl olmas›na kar-fl›n, ‹slam gelene¤inin bir uzant›s› olan“iflçilik” hala görülebiliyor.

Balonla KapadokyaYöredeki bir vadiye adlar›n› veren gü-vercinler, son y›llarda Kapadokya üze-rinde nazl› nazl› sal›nan rengarenk ba-lonlara art›k al›flt›lar. Dünyan›n enönemli balon uçufl bölgesine dönüflenbölgede, k›fl hariç her mevsim uçulabili-yor. Balon yolcular›n›n serüveni, saba-h›n beflinde bafll›yor. Balon ekibi onlar›otellerinden al›p uçuflun yap›laca¤› yeregötürürken, bir yandan rüzgar›n h›z› öl-çülüyor. Sepetler dört kifliyle on kifliaras›nda de¤iflen yolcu kapasitesine sa-hip. Balonla uçmak ilk bak›flta ürküntüverici gibi görünse de, yükseklik korku-su olanlar dahil çok keyif verici bir de-

neyim. Hatta, Kapadokya’y› gökyüzün-den görmeyen birinin bu eflsiz co¤rafya-n›n görkeminin boyutlar›n› kavrayama-yaca¤›n› söylemek yalan olmaz. Pilo-tun maharetiyle alçal›p yükselen balon-dan bahçelerinde kahvalt› eden insanla-ra “günayd›n” diyebilir, turistleri karfl›-lamak için süsledikleri develeriyle evle-rinden ç›kan devecileri görebilir, yenigelinin mutfakta çay demlerken söyle-di¤i türküyü duyabilirsiniz. Hatta “Ya-flas›n dünya! Yaflas›n hayat!” diye ba¤›r-mak içinizden geliyorsa, ba¤›r›n! Kimse

buna flafl›rmayacakt›r. ‹ndi¤inizde depatlayan flampanyalarla yap›lan küçükbir kutlama var! “Ne çabuk geçti bir bu-çuk saat” diye içinizden geçirecek ve ak-l›n›za tak›lan bir soruyla sizi yine oteli-nize götürecek olan minibüse binecek-siniz : “‹nsano¤lunun neden kanatlar›yok ki?!”

Kapadokya’y› “hakk›yla” gezmekaylar sürer dersem, hemen umutsuzlu-¤a kap›lmay›n. Hele hele sonbaharda,ba¤bozumundaki sar›fl›n haliyle baflka;k›fl›n beyaz yorgan›n› üzerine çekip uy-

Kapadokya'daki peribacalar›n›n baz›lar›nda bugün de yaflayan insanlar var.Kalabal›klaflt›kça bacalar›n yan›na evlerini de yapm›fllar (üstte).

Kapadokya'ya gelenlerin yanlar›nda götürdükleri hediyelik eflyalar›n bafl›nda So¤anl› bebekleri geliyor (karfl› sayfada altta).

kuya dald›¤›nda baflka güzel desem…K›z›lçukur Vadisi’nin üzerindeki tepe-lerde günbat›m›n› seyretmek insandaafl›k olma duygusu yarat›yor desem…Ay ›fl›¤›nda peribacalar›n›n aras›nda do-laflmak insan›n içine tuhaf bir ürküntüveriyor desem… Sonra K›z›l›rmak’›n ça-muruna ellerinizle flekil verip kendiçömle¤inizi kendiniz yapsan›z desem…Ya da Avanos’ta Galip Usta’n›n y›llard›rbiriktirdi¤i binlerce saç tutam›ndan olu-flan “Saç Müzesi”ne siz de saç tellerinizide ekleyin desem… Yola koyulur musu-nuz?

Kaya kiliseleri ve yeralt› flehirleriAsl›nda Kapadokya’ya gitmek için say›-s›z neden var. Hristiyanl›¤›n ilk dönem-lerindeki önemli merkezlerden biri olanbölge, ilginç kaya kiliseleriyle dolu. To-kal›, Çar›kl›, Karanl›k, Elmal›, Y›lanl›, ElNazar kiliseleri bunlardan yaln›zca bir-kaç›. ‹nsan akflamüzeri çevreyi gezdi-¤inde, eski ça¤larda yaflayan rahip vekeflifllerin buralarda nas›l duygularla in-zivaya çekildi¤ini anlayabiliyor. Ortahi-sar’da yerin alt›ndaki do¤al narenciyedepolar›, Mustafapafla (Sinasos)’dakieski evler, kad›n ve çocuklarla dolu atarabalar›, beyaz gelinlikli Kapadokya

bebeklerinin yan›s›ra Uçhisar’daki kalede Kapadokya dokusunu tamaml›yor.

Bölgede 36 yeralt› flehri oldu¤unuö¤rendi¤imde çok flafl›rm›flt›m. Oysaflimdi biliyorum ki, bu alandaki çal›flma-lar derinlefltirilse, daha birçok yeralt›kentine ulafl›laca¤›n› söylemek hayal ol-maz. Uzun tünellerle yeralt›ndan köyve kasabalara ba¤land›klar› rivayet edi-

len, ama zamanla oluflan çökmeler ne-deniyle ço¤u kapanan bu flehirler asl›n-da yeralt›ndaki labirentlerden baflka birfley de¤il. Bir sald›r› karfl›s›nda, binlerceinsan›n gizlenmesini sa¤l›yordu yeralt›flehirleri. Bu labirentlerin yap›m› s›ra-s›nda kaz›lan topra¤›n ve hafriyat›n na-s›l yukar›ya ç›kar›ld›¤›, nereye at›ld›¤›,bütün bunlar› kaç kiflinin yapt›¤› gibi

Bir Selçuklu kervansaray› olan Saruhan'da sema gösterileri yap›l›yor.

Avanos'ta çömlek ustas› Chez Galip'in iflli¤inin kap›s›n›n üstündeki Kapadokya rölyefi

sorular›n hala net bir yan›t› yok. Gerekhavaland›rma sistemleri, gerekse yuvar-lak tafl kap›lar› ile inceden inceye tasar-lanm›fl olan bu labirent flehirlerin enünlüleri, Derinkuyu ve Kaymakl›.

Güzel Atlar ÜlkesiGenifl bir alana yay›lan Kapadokya böl-gesinin “gidilmezse olmaz” yerlerindenbiri olan Ihlara Vadisi, 1969 y›l›nda bu-lunan bakire k›z mumyas› ile ünlendi.150 metre derinlikteki bu vadide yüz-lerce kilise turist ak›n›na u¤ruyor.

Ama biz sizi derinlerden yükseklereç›karal›m! Özellikle yaz günlerinde günbatarken, Uçhisar kalesinin üzerinde

saçlar›n›z› esen rüzgara b›rakt›¤›n›zda,afla¤›daki Göreme Vadisi’nin yap›s› yer-yüzünün varoluflu üzerinde felsefi dü-flünceler yaratabilir. Üstelik peribacalar›aras›nda gezinirken, deveye ya da insa-na benzeyen do¤al oluflumlarla da kar-fl›laflabilirsiniz. Güvercinlik Vadisi’ndeyürürseniz ibibikten nar bülbülüne, as-ma kufllar›ndan k›z›lgerdanlara kadarbirçok kuflun size hoflgeldiniz dedi¤iniduyacaks›n›z. Kapadokya’da elbette herfley tafl, toprak ve kayadan ibaret de¤il…

Yöreyi gezmek için bisiklet kirala-mak sizi çocukluk günlerinize götürebi-lir. Pedallar› çevirirmek için Eylül-Ekimve Nisan-May›s aylar› ideal. Ayr›ca mo-

tosiklet kiralayarak da Kapadokya’y›gezme f›rsat›n›z var. ‹ki saatlik bir fay-ton turu yapmak isteyenler, Uçhisar ka-lesinin alt›ndaki durakta s›raya girmeli-ler. Ata binmek içinse, hem Avanos’da,hem de Uçhisar’da kiral›k at bulabilirsi-niz. Belki de bu en iyisi, ne de olsa ad›“Güzel Atlar Ülkesi” anlam›na gelenKapadokya’das›n›z! Konaklama sorunuyok bölgede, her keseye uygun otel vepansiyonlar var. Ama kayalara oyulmuflya da yörenin sar› tafl›ndan yap›lm›fl ev-lerde kalmay› tercih edenler de az de-¤il…

Yöre, bir el sanat› cenneti. Çömlek-den mermer eflyalara, oya iflli tülbent-

Avanoslu ustalar yüzlerce y›ld›rK›z›l›rmak'›n çamurundan çömlekleryarat›yorlar.

lerden alç›dan yap›lm›fl peribacalar›biblolar›na kadar say›s›z hediyelik eflyatezgahlarda sat›l›yor. Kapadokya’da ya-p›lacak en iyi al›flverifllerden biri de, eldokumas› hal› ve kilim almak. ÇünküOrta Anadolu’nun kaliteli hal›lar›n›nyan›s›ra ülkenin dört bir yan›ndan top-lanm›fl özgün ve de¤erli hal›lar ça¤dafltasar›mlarla müflterilere tan›t›l›yor.

Kapadokya’ya gelip dönemeyenlerKapadokya’ya gezmek için gelip burayayerleflen yabanc›lar›n say›s› da az de¤il.Ço¤u ald›klar› eski bir Kapadokya evinirestore edip yaz k›fl oturuyor; pansiyonolarak da kiral›yorlar. Bunlardan biriolan Frans›z mimar Jacques Avizou, Ka-padokya’da ev alan ilk yabanc›. Bugünekadar sat›n ald›¤› yirmi “ev enka-z›”ndan on üçünü yeniden aya¤a kald›-r›p “Les Maison de Cappadoce”yi yarat-m›fl.

Göreme’de balon flirketi kuran ‹ngi-liz Kaili Kidner ile ‹sveçli Lars-Eric Mö-re, say›s›n› unuttuklar› kadar Kapadok-ya üzerinde uçtuklar› halde, her seferin-de afla¤›da yepyeni fleyler gördüklerini

söylüyorlar. Gökyüzünü paylaflmay› veifllerini Kapadokya kadar seviyorlar.Tek sorunlar›, iflleri yüzünden Türki-ye’nin di¤er yerlerini gezememeleri!

Çömlek ustas› Galip Körükçü ile ev-lenip Avanos’da kalan Hollandal› Lilianise, kasaban›n kültürel yaflam›na etkinolarak kat›l›yor. Açt›¤› kültür merkezin-de Avanoslu çocuklara el sanatlar› veresim kursu veriyor.

Ve Almut Wegner… Wegner, birressam ve tablolar›yla dolu olan dörtkatl› evi bir galeriyi and›r›yor. Çocukla-r› Türk okullar›na gidiyor ve o içindekirenkleri burada buldu¤una inan›yor.

Söylemeye gerek var m› bilmem,Kapadokya gezegeninde herkese yervar. Yeter ki yürekleri merakla ve sev-giyle dolu olsun…

Uçhisar'dakiMaison deCappadocia,yörenindokusunauygun restoreedilmifl eskievlerdenolufluyor.

A¤›z sa¤l›¤›n› korurken, diflleri ori-jinal ve do¤al renginde güvenli

beyazlatma… A¤art›c›, peroksit ya da sert afl›nd›r›c›i ç e r m e z …Klinik olarak test edilmifl özel yumuflakformülü, difllerde güvenli ve do¤al beyaz-l›k sa¤lar.Düzenli kullan›ld›¤›nda sadece lekeyi ç›-karmaz, oluflmas›n› da önler. A¤artma ifl-lemlerinden sonra da güvenle kullan›l›r,a¤›z difl sa¤l›¤›n› riske atmadan uzun dö-nemli koruma sa¤lar.Etki Mekanizmas›:Mikronlaflt›r›lm›fl (2-4 mikron) yüksek te-mizleyici özellikli silika, mekanik olaraklekeleri ç›kar›r. Özel silika parçac›klar›-n›n ideal kombinasyonu minumum afl›n-d›rma ile mükemmel temizlik sa¤lar.Eflsiz leke çözücü içeri¤i (Disodium C12-

14 Pareth-2 Sulfosuc-cinate) Japonya'da ge-lifltirilmifltir. Yumuflakkimyasal formül, diflminesi çatlaklar›na danüfuz ederek lekelerintutunmas›n› ve birik-mesini önler. Özel ak-tif içeri¤i difl minesi-nin inorganik yap›s›nazarar vermeden orga-nik lekeleri çözerken, tutunmay› önleyiciformülü lekelerin oluflmas›n› da engeller.Maksimum florür içeri¤i (1490 ppm) çü-rü¤ü önlemeye yard›mc› olur, mineral yo-¤unlu¤unu art›rarak, beyazlatma ifllemi-nin daha etkili k›lar.PEG (Polyethyleneglycol) sigara gibi d›flkaynakl› inorganik lekelere karfl› etkili-d i r .

IMP (Isopropylmethylphenol) uzun süre-li, taze ve ferah nefes sa¤lar.G.U.M Original White, kalsiyum iyonlar›üzerine olumsuz etkisi nedeniyle difl mi-nesini zay›flatan Polyphosphates içer-m e z .

Scala Tel: 0.312. 387 51 75

Original WhiteLeke ve plak kontrolü için

PostScript Picture

Original White logo

K err'in yeni LED cihaz› L.E.Demetron II'nin ›fl›k ç›k›flyo¤unlu¤u, Periyodik Level Shifting teknolojisi saye-

sinde 1200 mW/cm2'den bafll›yor, birer saniyelik aral›klar-la 1600 mW/cm2'de en üst düzeye ulafl›yor ve bu sayede ci-haz universal kompozitleri ve aç›k renkleri 5 saniyede po-limerize ediyor. Tek flarjla 300 x 5 saniye çal›flma olana¤›veren cihaz›n 5, 10 ve 20 saniyelik zaman seçenekleri mev-cut. L.E.Demetron II, dahili fan› sayesinde sessiz çal›flt›¤›gibi ›s›nma da yapm›yor. Ayr›ca cihaz›n üzerinde bulunanradyometresi, cihaz›n ›fl›k gücünün yeterlili¤inin ölçümüneolanak veriyor. Cihaz kablosuz, pilli tasar›m› sayesinde uy-gulama kolayl›¤› sa¤l›yor ve yedek piliyle beraber sat›l›yor.

Güney Dental Tel: 0.216.420 90 09

D iflin çevresindeki kemi¤in içine anestezik solüsyo-nun enjekte edilmesini sa¤layan bir tekniktir.

Cortical plakaya elektronik olarak i¤nenin girmesinisa¤layan QuickSleeper, Transcort i¤nelerle kullan›l›r.Bu, enjeksiyon esnas›nda s›zma riski olmadan corticalplakadan i¤nenin 2 mm' ye kadar kolay bir flekilde geç-mesine olanak sa¤lar. Bu operasyon hasta için tama-men a¤r›s›z ve ac›s›zd›r. Çünkü cortical plakada hiç si-nir yoktur. Bu teknikle iste¤e ba¤l› olarak 2, 4, 6 veyadaha fazla diflin anestezisi mümkündür. Hasta ve he-kim konforunu artt›r›r. Stresi ortadan kald›ran buanestezi flekli yüksek performansl›, çabuk ve etkilidir.

Toros Dental Tel: 0.242.247 76 16

Qu›cksleeper 2Transcort›cal Anestezi

L.E.Demetron II Led kaynakl› ›fl›k cihaz›

N ano teknoloji içeren ilk ak›flkankompozit olan G r a n d i o

F l o w ’un üretilmesiyle, ak›c›l›¤›n›kaybetmeden yüksek doldurucu ora-n›na sahip bir flow, yüksek perfor-mans kompozitler ve ak›flkan kompo-zitler aras›ndaki bofllu¤u kapatm›flt›r.Bu materyal konuldu¤u yerde damla-madan kalma özelli¤i sayesinde yüze-ye mükemmel biçimde yay›l›r. Gran-

dio Flow fl›r›ngas›ndan direk, güve-nilir ve çabuk biçimde uygulanabilir.Ürünün özellikleri: G r a n d i oFlow’un içindeki nano doldurucularboflluklar› en uygun biçimde doldur-ma özelli¤ine sahiptir - % 80,2 doldu-rucu oran› di¤er tüm ak›c› kompozit-lerden ve birçok geleneksel hibridkompozitten belirgin biçimde dahayüksektir. Bu sayede Grandio Flow,yüksek düzeyde k›r›lmaya dayan›kl›-l›k, düflük polimerizasyon büzülmesive yüksek düzeyde abrazyona daya-n›kl›l›k gibi mükemmel özellikler gös-terir. Bunlar da Grandio Flow’u, mini-mal invaziv, s›n›f III – V aras› kavite-ler ve uzat›lm›fl fisürlerin örtülmesin-de ideal k›lar. Grandio Flow’un 10renk seçene¤i mevcuttur, özelliklefleffaf, do¤al florasan ve ayn› zamandada kolay cilalanabilir olmas› sayesin-de estetik diflhekimli¤inin tüm ihti-yaçlar›n› karfl›lar.

www.voco.come-mail: i.tiedemann@voco.de

Grandio Flow Ak›flkan kompozit ‘nano’ flow

Y eni klamp gerektirmeyen rubber damsistemi OptraDam, son y›llardaki en

yarat›c› aksesuarlar› içeren OptraLine se-risine en son eklenen üründür. Optra-Dam diflhekimli¤inde devrim niteli¤indebir de¤ifliklikle klasik rubber dam sistem-lerinin zorluklar›n› ortadan kald›rarakmodern restoratif tekniklerin gerektirdi¤itam bir izolasyona imkan vermektedir. Üçboyutlu ve esnek anatomik flekli sayesin-de OptraDam oral kaviteye son derece ra-hat ve afl›r› gerginlikler oluflturmaks›z›nyerlefltirilir. OptraDam üç boyutlu ben-zersiz tasar›m› sayesinde oral kavitedemetal klampler olmaks›z›n kullan›labilir.Bu nedenle, uzun süren tedavi ifllemleris›ras›nda dahi hastada rahats›zl›k olufltur-maz. Klasik rubber dam'ler ile k›yasland›¤›nda,OptraDam kullan›ld›¤›nda gerekirse heriki dental arkta tek uygulama ile izole edi-lebilir. Bunun d›fl›nda esnek yap›daki Op-tra Dam dudak ve yanaklar› otomatik ola-rak çal›flma ortam›ndan uzaklaflt›rarakdiflhekiminin görüfl sahas›n› geniflleterekoral kaviteye girifl kolayl›¤› sa¤lar. Optra-Dam'in tasar›m›na entegre edilmifl esnekçerçevesi sayesinde a¤›za yerlefltirilmesi-de son derece kolayd›r. Sonuç olarak tekkifli yaln›z bafl›na çabuk ve kolay olarakOpraDam'i yerlefltirebilir. Herbir Optra-Dam ayr› ayr› paketlendi¤inden hijyenikstandartlarda tamamen karfl›lamaktad›r. OptraDam endodontik tedavi benzeripekçok dental uygulaman›n sorunsuz veetkin yap›labilmesine olanak verir. Endo-dontik tedavide OptraDam'in esnekli¤isebebiyle X-ray al›n›rken rubber dam'ina¤›zdan ç›kar›lmas› gerekmez. Bu ifllemikolaylaflt›r›rken zaman ve paradan tasar-ruf sa¤lar.

Güney Difl Deposu Tel: 0216. 466 83 83

‹ talyan C.B.M firmas› taraf›ndanüretilen EGLE 20 B s›n›f› otoklav,

masa üstü vakumlu buhar otoklav-lar› standard› olan EN13060 norm-lar› en son güncellenmifl hali olan2004 standartlar›na tam uygun üre-tilmektedir. (prEN13060-1-2004 ) 1945 y›l›ndan beri sterilizasyon üze-rinde çal›flan C.B.M ayn› zamandaAvrupa'da sterilizasyon normlar›n›yaz›lmas› görevini yürüten teknikkomitesi (TC102) çal›flma grubuüyesidirEGLE, korozyona dirençli AISI 304

paslanmaz çelikten imaledilmifl 18 litrelik tekparça kaynaks›z haznesi10 y›l üretici garantilidir.Kapak, d›fl aksam ve sutanklar› da ayn› malze-meden üretilmifltir.Yekpare hazne otoklav-larda termodinamik pro-ses için bir avantaj teflkileder; ›s›nma daha çabuk-tur, yük ve çember ara-

s›nda sirküle olan doymufl buhar›nçok daha efektif kullan›l›r, harca-nan enerji miktar› da nispeten da-ha az olup ön ›s›nma faz› da bu se-bepten daha k›sad›r.Nemsiz tam doygun buhar eldeedilmesi 'yük'e buhar›n penetrasyo-nu için önemlidir. EGLE ba¤›ms›zbuhar jeneratörü sayesinde üretilenbuhar kalitesi ve zaman›nda avantajsa¤lar. ,PrEN1306-2004 standard›na göredo¤ru kalitede doymufl buhar içer-sinde su oran› maksimum %3 olma-l›d›r. Jeneratör olmayan cihazlardabu oran daha fazlad›r.

Triadent Tel: 0212.523 25 10

EAGLE 20B s›n›f› Otoklav

OptraDamKlamp gerektirmeyen

rubber dam sistemi

SEKTÖRDEN HABERLER

L ider Difl A.fi., Türkiye’nin dört biryan›ndaki bayilerini K›z›lcaha-

mam’da buluflturdu. K›z›lcahamam’daAsya Finans Termal Resort’ta 2-4 Hazi-ran tarihleri aras›nda yap›lan etkinliklerdahilinde ilk gün firman›n tan›t›m filmigösterildi ve yeni dental ünit modelininlansman› gerçeklefltirildi. ‹kinci gün

programda e¤itim seminerleri, bayiileraras› futbol turnuvas› ve havuzbafl› man-gal ziyafeti vard›. Son gün sertifikalar›nve hediyelerin kat›l›mc›lara sunuldu¤ubir kapan›fl töreniyle program sona erdi.Lider Difl yetkilileri kat›l›mc›lar›n be¤e-nisi kazanan bu etkinli¤i geleneksel ha-le getirmeyi planlad›klar›n› belirttiler.

Lider Difl bayileriyle biraraya geldi

B isco firmasının piyasayasundu¤u BisCover,

kompozitler de çok sık görü-len kenar sızıntılarını ört-mek, özellikle sigara ve kah-ve tüketimi çok fazla olanhastalarda dolguların renk de¤iflimini en-gellemek, dolgu ile difl arasındaki sınırıortadan kaldırarak sekonder çürükoluflumunu önlemek amacıyla, direkt ve-ya indirekt tüm kompozit restorasyonlarve akrilik esaslı restorasyonların yüzeyle-rini kolay ve hızlı bir flekilde parlak, pü-rüzsüz hale getiren reçine esaslı bir cila li-k i t i d i r .Geleneksel tesviye-cila ifllemlerinin takipedilmesine gerek kalmaması ve uygula-masının oldukça kolay olması avantaj-l a r ı d ı r .Kompozit restorasyonlar tesviyeyapıldıktan sonra yüzeylerine asit uygu-lanır, yıkanıp kurulandıktan sonra bir

fırça yardımıyla ince bir tabaka sürülerek15 saniye boyunca ıflıkla sertlefltirilir.Böylece hem restorasyon yüzeyi parlakve pürüzsüz olur hem de yüzey sertli¤iartar. Aynı uygulama geçici akrilik ku-ronlar için de yapılabilir, ancak asit uygu-laması gerekli de¤ildir. BisCover ile gele-neksel cila yöntemleriyle elde edileme-yen bir parlaklı¤ın oluflması hasta mem-nuniyetini arttırarak hekime prestij ka-zandırır. Ayrıca yenilenen flırınga formu sayesindede kullanımı çok rahattır setten çıkan kü-çük pamuk fırçaları Biscover flırıngalarınucuna takarak uygulaya bilirsiniz.

Pafla Dental Tel: 0.212. 531 29 71

E lexxion’›n yeni nesil alman la-zer teknolojisi ile üretilen yük-

sek performansl› 3 farkl› lazer ciha-z› bulunmaktad›r. Elexxion Duros, 20 watt gücü ve25 Hz de¤iflken at›m oran› olan ye-ni bir Er: YAG lazer cihaz›d›r. Dal-ga boyu 2.940 nm.’dir. Sert doku-larda mükemmel performans göste-rir. El parças› ergonomiktir, rahatkullan›l›r, ayn› zamanda otoklavla-nabilir özelliktedir. Cihaz›n s›k›flt›-r›lm›fl hava veya su için d›flar›danekstra bir ba¤lant›ya ihtiyac› yok-tur.Elexxion Claros, 30 watt gücü,20.000 Hz. maksimum at›m oran›n-da, yüksek kesim h›z› olan Diyodelazerdir. Dalga boyu 810 nm.’dir.Karbonizasyonun oluflmas› nere-deyse imkans›zd›r. Düflük penet-rasyon derinli¤inde çal›fl›r. Bu dayumuflak dokuda nazik çal›flabilmeanlam›na gelir. El parças› ergono-miktir, kontrolü kolayd›r, güvenliçal›flma sa¤lar, ayn› zamanda otok-lavlanabilir özelliktedir. Etkin vemakul fiyatl› olan disposable fiberkullan›m›na imkan verir. ElexxionClaros istenirse Elexxion Delos’açevrilebilir.Elexxion Delos’un, haf›zas›nda100’den fazla endikasyon kay›tl›d›r.Ayr›ca ihtiyaca göre “hassas perfor-mans modifikasyonu” ayar› yap›la-bilir. Bu hekime çok fazla zamankazand›r›rken güvenli dozaj ayar›n›da garanti eder. Hareketli ayak pe-dal› kolay çal›flma imkan› sa¤lar.Makine üzerinden veya ayak peda-l›ndan cihaz kontrol edilebilir. He-kim iki farkl› dalga boyunda (810nm ve 2.940 nm) çal›flabilir.

Dentanet Tel: 0.212. 292 65 96

Elexxion

Rezin esasl› likit cila

Dental Lazer

BisCover

ÖdüllüBulmaca

SOLDAN SA⁄A

1. Resimde görülen, Yahudi kimli¤i yüzün-den ülkesinden uzaklaflt›r›lmas› nedeniyle1933-1950 y›llar› aras›nda ‹stanbul Üniversi-tesi’nde görev yaparak Türkiye’de diflhekim-li¤inin geliflimine büyük katk›larda bulun-mufl Almanyal› bilim insan› • Eski Roma’dakonsüllerin yoklu¤unda genifl yönetim yet-kileri kullanan adli görevli 2. Norbart...(1897-1990), kitaplar›nda Bat› Avrupa’dauygarl›¤›n geliflmesini karmafl›k bir evrimsüreci olarak aç›klayan sosyolog • Argodagizli, sakl› köfle • Fizikte birbirinden uzakla-flan ›fl›nlar 3. Büyükbafl hayvan • ToprakMahsülleri Ofisi • Eski dilde bencil • Otiziki-lik bir deste iskambil ka¤›d›yla oynanan biroyun 4. Amerikyum’un simgesi • Mahkum-

lar›n ayaklar›na tak›lan zincir • ‹slam dinin-de bir ibadet • Pek iyi, güzel 5. Midilli adas›-n›n di¤er ad› • K›talar› ay›ran büyük deniz •Birdenbire oluveren, apans›z 6. Türkiye Tafl-kömürü Kurumu • Bir ifli yapaca¤›na söz ver-mek • Tenis gibi oyunlarda maç›n her bir bö-lümü • Türkiye Petrolleri Anonim Ortakl›¤›7. Noel ve Liam Gallagher kardefller taraf›n-dan kurulan 90’l› y›llar›n en ünlü Britanyal›rock topluluklar›ndan biri • Afrika’n›n güne-yinde ba¤›ms›z krall›k 8. ‹yilik yap denize at,bal›k bilmezse ... bilir • Eski M›s›r dininde in-san ruhunun bafll›ca özelliklerinden biri •Kal›nca, susams›z ve ya¤l› bir çeflit simit 9.fiiili¤in ço¤unluk mezhebi • Yabanc› parala-r›n ulusal para cinsinden de¤eri • Arap alfa-besinde bir ünsüzün dar, düz ve k›sa okuna-

ca¤›n› belirten iflaret10. Guns’n Roses mü-zik grubunun kurucu-su, Axl ... • ‹çinden suak›t›lmak için topra¤›kazarak aç›lan su yolu •Bir çeflit fleker 11. Ter-si, Türkiye’nin plakaiflareti • Kalay’›n simge-si • ABD’de bir eyalet •Japonya’n›n önemli sa-nayi kentlerinden biri12. Gösteriflli, hofl, ça-l›ml› • Baflkas›n›n s›r-t›ndan geçinmeyi huyedinmifl kimse • Ye-

men’in plaka iflareti 13. Birkaç katl›, çokodal›, büyük ve gösteriflli ev • Do¤ruluktanayr›lmayan, dürüst kimse • Atefl 14. Satranc›and›ran Çin kökenli bir oyun • Futbolda to-pun kale çizgisini geçmesi • Arabistan Yar›-madas›’n›n güneyinde ülke • Ekrem ..., YeniTürkiye Partisi’nin kurucusu ve ilk genelbaflkan› olan siyaset adam› 15. Difl-çeneanomalileriyle ilgilenen diflhekimli¤i disipli-ni • Güney Amerika’ya özgü iri bir y›lan tü-rü.

YUKARIDAN AfiA⁄IYA

1. Özellikle Esir fiehir üçlemesiyle ve DevletAna roman›yla tan›nan Türk yazar› • Sokaka¤z› 2. Bir fleyin göstergesi olan, belirli iz •Kendine özgü bir biçimi olmayan • Müstah-kem mevki 3. Afrika’da nehir • Özellikle or-taça¤da inançla bilimi birlefltirmeye çal›flandüflünce sistemi 4. Uzakl›k belirten bir ün-lem • Tantal’›n simgesi • ... Jacquet, 1998Dünya Kupas›’n› kazanan Fransa milli tak›-m›n›n teknik direktörü • Bir kuruluflun ad›-n›n simge fleklinde haz›rlanm›fl biçimi 5. Ni-kolay ..., Ve Çeli¤e Su Verildi’nin yazar› • H›-ristiyanl›kta, kilise temsilcilerinin çeflitli ko-nular› karara ba¤lamak üzere topland›¤›meclis 6. Do¤u Afrika’da, Kenya ve Tanzan-ya’da yaflayan göçebe halk • Taraf • Telefonselam› 7. François ..., Sekiz Kad›n, Havuz,Befl Kere ‹ki gibi filmleriyle tan›nan Frans›zyönetmen • Orduda görevli bulunan, erdenmareflale kadar herkes • Beyaz 8. Chin Tao

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1 1

12

13

14

15

Ad-soyad: ........................................... Telefon: ..................................

Do¤ru yan›t› 31 Ekim 2006 akflam›na kadar0.212.327 84 43 nolu faksa gönderen okuyu-cular›m›z aras›nda yapaca¤›m›z çekiliflle 10okuyucumuz Güney Difl Deposu’ndan biradet Z E F I R O LASCOD M‹N‹ K ‹ T kazanacak.

Hediyeleriniz kargoyla adresinize teslim edilecek.

Bu say›n›n arma¤an›:

10 kifliye

ZEFFIRO LASCOD

Adres: ...........................................................................................................

............................................................................. ‹l:.....................................

Y

1

123456789

101 112131415

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

EVTUfiENKO

NARH

IRA

TEZER

MUfi

Ü

LO‹S

V‹TAM‹N

AS

M‹ZAH

N

TALENCE

AN

NUREYEV

SE

Y

Z

‹AGO

UREY

RA‹

BAÇ

OKUL

RAHVAN

‹S

G

ARAFAT

ÜRE

LEMANAAAAA

ARAL

GAUD‹AAAAAAB

UM

‹NKARAAAAAMA‹

A

N

T

VAAAAAC

HAC

ASERAM‹K

HAfiARI

BEZEN

KARAB‹NA

ASA

AK‹RA

EZEL‹

US

M

AZA

‹YOT

N

H‹CAP

CYAN

F

ÖT

AZER‹CE

KATR‹NA

UEFA

‹

RAN

EDEN

SVAZ‹LAND

ANEM‹

Ayna, orak sond ve preselden oluflan mini kit

Ku r s , Kongre, Se m p o z y u m94. SAYI Arma¤an kazananlar

Numan SandalANTALYAEmel Ar›kAFYONEmre ÇulhaMERS‹NBrindufla SarlarANTALYAHeval ‹lhanDEN‹ZL‹Elifnur ErdemANKARASelma Kayhan‹STANBULGüngör TuranKONYAHakan Erdo¤an‹STANBULHikmet K›r›mBALIKES‹R

..., Kültürün Özellefltirilmesi’nin yazar› Tay-vanl› yazar • Ortaça¤da Orta Avrupa’da ya-flayan bir halk • ‹stanköy, Bodrum yak›nla-r›nda bir Yunan adas› • Telli bir çalg› 9. Ege-menli¤i alt›na alma • Bedri ... Eyübo¤lu 10.Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü • Üzün-tü, ac›, keder 11. Kromozomlar›n temel bile-fleni • Eski dilde yanl›fl söz 12. Uluslararas›Banka Hesap Numaras› • Tanju ..., 1996’dakaybetti¤imiz ünlü flark›c› 13. ... Inter Pares,eflitler aras›nda birinci anlam›nda Latincedeyim • Mehmet ..., geçti¤imiz günlerde yi-tirdi¤imiz tiyatro sanatç›m›z 14. 70’li y›llar›nünlü ikilisi Alagöz Kardefller (sadece önisimleri) • Anlama yetene¤i 15. Behiç ...,Cumhuriyet Gazetesi’nde “Kim Kime DumDuma” adlı bandı çizen karikatürist • Al›flt›r-ma çal›flmas› • Kar›fl›k renk 16. Duyu ÖtesiAlg› • Alman Nazi Partisi’nin yar› askeri ör-gütü • Argoda çok düflük nitelikli, kalitesiz17. ‹talya’n›n güneyinde kent • Elektroensfe-lografi • Umberto ..., Gülün Ad› ve FoucoultSarkac›’n›n yazar›, ‹talyan romanc› 18. Mer-singillerden, Türkiye’nin güneyinde de yeti-flen bir a¤aç türü • Rey • Gerçek süresi neolursa olsun, çok k›sa zaman 19. Bir nota •Ac› ünlemi • ... Chandler, (1888-1959)Amerikalı polisiye yazarı 20. Sodyum’unsimgesi • Michael ..., Benim Cici Silah›m,Fahrenheit 9/11 gibi savafl karfl›t› belgesel-leriyle tan›nan ABD’li yönetmen • GüneyAmerika’da s›rada¤.

Dünya Diflhekimli¤i Birli¤i (FDI) 94. Kongresi 22-25 Eylül 2006 fienzen-ÇinTel: +33 4 50 40 50 50Faks: +33 4 50 40 55 55www.fdiworldental.org/congress

Çek Diflhekimleri Birli¤i Prag Diflhekimli¤i Günleri11-14 Ekim 2006 Prag - Çek CumhuriyetiTel: +420 224 918 613Fax: +420 234 709 619E-mail: stepankova@dent.cz

Beflinci Uluslararas› Osseointegrasyon Kongresi 09-10-11 Kas›m 2006Swissotel-‹stanbulTel: 0212 234 54 82Fax:0212 230 53 06www.osseder.org

Türk Diflhekimli¤i Birli¤i 14. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi 11-17 Haziran 2007Lütfi K›rdar Kongre Merkezi‹stanbulTel: 0.212.219 66 45Faks: 0.212.232 05 60www.tdbkongresi.comE-mail: bilgi@tdbkongresi.com

VEFATEdirne Diflhekimleri Odas› üyesimeslektafl›m›z Semih Uçankale

21 Temmuz 2006 tarihinde vefat etmifltir.

Ailesi ve yak›nlar›n›n ac›s›n› paylafl›r,baflsa¤l›¤› dileriz.