บทที่ 14 การวางแผนความต้องการวัสดุ
TRANSCRIPT
บทท14 การวางแผนความตองการวสด
และการวางแผนทรพยากรองคกร
1
การน าเสนอภาพนงน จดท าขนจากหนงสอ การจดการการผลตและการปฏบตการ แปลถกตองตามลขสทธ โดย รชฏ ข าบญ และคณะ ผจดท าการน าเสนอภาพนง มไดมเจตนาละเมดลขสทธ แตจดท าขนเพอวตถประสงคทางการศกษาเทานน
เนอหาทน าเสนอ
กรณศกษาการวางแผนความตองการวสดตวแบบสนคาคงคลง
ระบบการวางแผนความตองการวสด
การจดการแผนความตองการวสด
เทคนคการก าหนดการสงซอหรอสงผลตการวางแผนความตองการวสดการวางแผนทรพยากรองคกร
บทสรป2
กรณศกษาบรษทระดบโลก (Global Company Profile)
การวางแผนความตองการวสดสรางความไดเปรยบทางการ
แขงขนใหกบ บรษท Collins Industries
เปนผผลตรถพยาบาลฉกเฉนรายใหญทสดในโลก ดวยความหลากหลายของผลตภณฑ ท าใหบรษทตองมการวางแผนความตองการวสดทมประสทธภาพ โดยใชระบบการวางแผนความตองการวสดทเรยกวาMRP
ท าใหประสานขอมลจากใบแสดงรายการชนสวนประกอบของรถแตละคนและฐานขอมลจากสนคาคงคลงมาใชในการสงซอและสงผลตวสด ท าใหขอมลมการปรบปรงทนสมยอยตลอดเวลาและลดปรมาณสนคาคงคลงไดกวา 30% ภายในระยะเวลา 2 ป
3
ผบรหารบรษท Collins ไดกลาวถงสงทจ าเปนส าหรบการจดการทางดานวสด ซงประกอบดวยงาน 4 อยาง ไดแก
1. แผนความตองการวสดจะตองสนบสนนกจกรรมการผลตใหสามารถผลตสนคาตามทลกคาตองการ
2. แผนความตองการวสดจะตองถกน าไปด าเนนการตามทไดวางแผนอยางเครงครด
3. แผนความตองการวสดควรพจารณาถงปรมาณและคาบเวลาทเหมาะสม
4. บรษทจะตองพยายามท าใหขอมลตางๆ มความถกตองแมนย า
4
กรณศกษาบรษทระดบโลก (Global Company Profile)
ความหมายของการวางแผนความตองการวสด
เปนการจดการระบบสนคาคงคลงทความตองการวสดเปน
แบบเกยวเนอง ซงความตองการแบบเกยวเนอง จะแตกตางจาก
ความตองการทเปนอสระตรงทปรมาณความตองการชนสวนม
ความสมพนธเกยวเนองกบปรมาณความตองการของชนสวนอนๆ
ในขณะทความตองการทเปนอสระนน ปรมาณความตองการ
ชนสวนใดๆจะไมมผลมาจากความตองการของชนสวนอนๆ
การวางแผนความตองการวสด
5
ตวอยาง ความตองการแบบเกยวเนอง
บรษทผลตรถยนต จะมองวาความตองการยางรถยนตขนอยกบปรมาณยอดผลตรถยนตโดยทรถยนต 1 คนจะตองใชยางรถ จ านวน 4 เสนและยางอะไหลอก 1 เสน ดงนนรถยนต 1 คนจะตองใชยางทงสน 5 เสน
สรปไดวา เมอผจดการฝายปฏบตการไดรบค าสงซอสนคา เขาจะตองกระจายความตองการนนมาเปนความตองการของชนสวนตางๆ และสรางแผนการสงซอหรอสงผลตชนสวนเหลานน เพอน ามาผลตหรอประกอบจนเปนสนคาทตองการตามปรมาณและเวลาทลกคาก าหนด
6
การวางแผนความตองการวสด
• ชวยตอบสนองตอความตองการของลกคาไดดขน มาจากการปรบปรงตารางการผลตทมประสทธภาพ
• ชวยตอบสนองและตดตามการเปลยนแปลงของตลาดและลกคาไดอยางรวดเรวและยดหยน
• ชวยเพมอตราการใชประโยชนจากเครองจกรและพนกงานใหมประสทธภาพดยงขน
• ชวยลดระดบปรมาณสนคาคงคลง
ประโยชนทไดรบจากการใชระบบการวางแผนความตองการวสด (MRP) มดงน
7
ขอมลทน ามาใชในการตดสนใจ
1.ตารางการผลตหลก [Master production schedule (MPS)]
2.ใบแสดงรายการวสดหรอขอก าหนดเฉพาะของผลตภณฑ
[Bill of material or specifications (BOM)]
3. ปรมาณสนคาคงคลง
4. ปรมาณชนสวนทอยในระหวางการสงซอ
5. เวลาน า
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
8
1.ตารางการผลตหลก [Master production schedule (MPS)]
เปนตารางทก าหนดปรมาณการผลตของชนดผลตภณฑ ระบปรมาณการผลตของแตละผลตภณฑ โดยจะใหขอมลความตองการของลกคาวาตองการสนคาอะไรและปรมาณเทาใด ตารางนเกดจากการกระจายของแผนการผลตรวม
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
9
10
กระบวนการของการวางแผนการปฏบตการ
11
ตวอยางการกระจายแผนการผลตรวมมาสตารางการผลตหลก
1.ตารางการผลตหลก [Master production schedule (MPS)]
สงเกตไดวาตารางผลตหลกจะแสดงถงประเภทของผลตภณฑทจะตองถกผลตในแตละสปดาห ซงคาตวเลขนนอาจเปน
1.ค าสงซอจากลกคา
2.จ านวนโมเดลชนสวน
3.จ านวนชนผลตภณฑ
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
12
2.ใบแสดงรายการวสดหรอขอก าหนดเฉพาะของผลตภณฑ [Bill of material or specifications (BOM)]
เปนใบแสดงชนสวนตางๆทประกอบเปนหนงผลตภณฑ โดยระบจ านวนชนสวนทจ าเปนส าหรบผลตภณฑนนๆ ขณะเดยวกนตารางการผลตหลกกสามารถไปประยกตใชในธรกจบรการได
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
13
14
ตวอยางตารางการผลตหลกส าหรบอาหาร ในรานอาหาร Nancy’s Specialty Food
3. ปรมาณสนคาคงคลง
ระบบการจดการสนคาคงคลง จะชวยใหทราบและสามารถตดตามความเคลอนไหวของปรมาณสนคาคงคลง รวมทงปรมาณชนสวนทงหมดทมอยในองคกร หากยงไมสามารถท าใหขอมลของปรมาณสนคาคงคลงมความแมนย ามากถง 99 % ได แผนความตองการวสดกมกจะไมประสบความส าเรจ
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
15
4. ปรมาณชนสวนทอยในระหวางการสงซอ
ขอมลของการสงซอจะไดมาจากการสงซอและฝายควบคมปรมาณสนคาคงคลง เมอมการสงซอนนและมก าหนดวนทวสดนนจะมาสงมอบ ซงถามขอมลการสงซอทดและแมนย า จะสามารถวางแผนการผลตและการสงซอวสดไดอยางมประสทธภาพ
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
16
5. เวลาน าเวลาน า คอ ระยะเวลาทใชส าหรบการสงซอจนกระทงชนสวน
หรอวตถดบมาถงโรงงาน จนกระทงเปนสนคาส าเรจรป
เวลาน าในกระบวนการผลตจะประกอบไปดวย การเคลอนชนงาน การประกอบชนในงานและเวลาในการผลตขนตอนตางๆ
เวลาน าในการสงซอจะนบตงแตทนทททราบถงความตองการชนสวนนน จนกระทงชนสวนนนมาถงและพรอมส าหรบการผลต
ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)
17
ระบบการวางแผนความตองการวสดสวนใหญจะเปนระบบซอฟทแวรคอมพวเตอร แตกระบวนการสรางความตองการวสดจะเปนการค านวณทไมซบซอนและสามารถค านวณไดดวยตนเอง ขอมลทจะน าสการค านวณไดแก ตารางการผลตหลก ใบรายการแสดงวสด ขอมลสนคาคงคลง ขอมลการสงซอชนสวนตางๆ และขอมลเวลาน า
โครงสรางระบบการวางแผนความตองการวสด
18
โดยแผนความตองการวสดรวมจะรวมขอมลทถกตองจากตารางการผลตหลกจะบอกปรมาณทตองสงผลตในแตละชวงเวลากบขอมลของโครงสรางผลตภณฑตามแผนผงเวลา หากมสนคาคงคลงไมเพยงพอจะตองท าการออกค าสงซอชนสวน ในปรมาณเทาใด และเมอใด เพอใหกระบวนการผลตสามารถผลตสนคาไดทนตรงตามความตองการของลกคา
19
โครงสรางระบบการวางแผนความตองการวสด
ตวอยาง ชดเครองเสยง Awesome ตองการชนสวนประกอบตางๆ
ตามโครงสรางผลตภณฑจากตวอยางทแลว โดยเวลาน าของสนสวน
ตางๆ ถกแสดงในตารางท 14.2 จากขอมลทงหมดเหลาน สามารถ
น ามาสรางแผนความตองการวสดรวมทสามารถตอบสนองความ
ตองการผลตภณฑ Awesome ในสปดาหท 8 จ านวน 50 ชดได ดง
แสดงในตารางท 14.3 ซงอธบายไดดงน
20
โครงสรางระบบการวางแผนความตองการวสด
21
แผนความตองการวสดรวม การผลตชดเครองเสยง Awesome จ านวน 50 ชด
สรปจากภาพ ถาตองการผลตภณฑ A จ านวน 50 หนวย ในสปดาหท 8 ตองเรมประกอบชนสวนA ใน สปดาหท 7 โดยสปดาหท 7เรมประกอบสนสวน A จ านวน 50 หนวย มความตองการชนสวน B จ านวน 100 หนวย และชนสวน C จ านวน 150 หนวยแตเวลาน าของชนสวน B และ C คอ 2 และ 1 สปดาห ดงนน การผลตชนสวน B เรมขนตงแตสปดาหท 5 จากนน ท าการค านวณลกษณะเดยวกนกบชนสวนทเหลออนๆ
22
แผนความตองการวสดรวม การผลตชดเครองเสยง Awesome จ านวน 50 ชด
การจดการแผนความตองการวสด
เปนแผนทมการเปลยนแปลงของขอมลอยตลอดเวลา โดยผจดการฝายปฏบตการจงตองปรบปรงเปลยนแปลงแผนความตองการวสดใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงตางๆซงปกตแลวจะท าการปรบปรงแผนมากกวา 1 ครงตอสปดาห โดยเครองมอทจะน ามาใชมอย 2 ชนด คอ
1)การก าหนดขอบเขตของเวลา
2)การก าหนดชนสวนทไมใหมการเปลยนแปลง
23
เทคนคการก าหนดขนาดรนของการสงซอหรอสงผลต
การวางแผนความตองการวสด (MRP) เปนระบบทดและมประสทธภาพส าหรบการก าหนดตารางการผลตและค านวณหาความตองการสทธ ซงการทราบถงความตองการสทธนนจะท าใหสามารถตดสนใจไดวาควรทจะสงซอหรอสงผลตชนสวนใด ปรมาณเทาไหร และเมอใด
โดยมเทคนคทสามารถน ามาชวยในการตดสนใจดงน
เทคนคการสงพอใชงวดตองวด
เทคนคการสงตามปรมาณสงซอทประหยด
24
เทคนคการสงพอใชงวดตองวด (Lot-for-lot technique)
เปนการสงซอหรอสงผลตตามปรมาณทมความตองการจรง เพอตองการใหมการสงเฉพาะเมอมความตองการเกดขนเทานน
เทคนคการสงตามปรมาณสงซอทประหยด (Economic order quantity technique)
เปนเทคนคทน าหลกการการค านวณปรมาณสงซอทประหยด มาผนวกเขากบหลกการของการวางแผนความตองการวสด ซงแนวคดนสามารถท าไดดงตวอยางตอไปน
เทคนคการก าหนดขนาดรนของการสงซอหรอสงผลต
25
การขยายขอบเขตของการวางแผนความตองการวสด
การวางแผนความตองการวสดแบบระบบปด (Closed-loop MRP)
เปนระบบการวางแผนความตองการวสดทสามารถสงขอมลยอนกลบจากระบบการควบคมสนคาคงคลงไปยงระบบการจดตารางการผลตทหนวยผลต
26
การวางแผนก าลงการผลต
ในระบบการวางแผนความตองการวสดแบบระบบปดนน ขอมลเกยวกบภาระงานจะถกสงมาจากแตละหนวยปฏบตการเพอใหผวางแผนทราบถงความตองการใชทรพยากรตางๆในแตละหนวยผลตเพอใหปฏบตงานตามภาระทไดรบมอบหมาย
การขยายขอบเขตของการวางแผนความตองการวสด
27
เทคนคส าหรบการปรบเปลยนภาระงาน มดงน
1.การแบงคาบภาระงาน (Overlapping) ลดเวลาน าโดยการสงงานบางสวนจากหนวยปฏบตการกอนหนาไปยงหนวยปฏบตการถดไปด าเนนการ
2.การกระจายภาระงาน (Operations splitting) เปนการกระจายงานใหแกเครองจกร 2 เครองเพอชวยกนท างาน สามารถชวยลดเวลา
3.การแยกภาระงาน (Lot splitting) เปนการแยกภาระงานออกเปนภาระงานยอยๆ เพอใหการท างานในชวงเวลานนไมเกนก าลงการผลตทมอย
การขยายขอบเขตของการวางแผนความตองการวสด
28
การวางแผนพสดและทรพยากร (Material Resource Planning (MRP II))
เปนการผสานขอมลทส าคญเขากบระบบการวางแผนความตองการวสด (MRP) โดยขอมลทส าคญเหลานนไดแก ขอมลก าลงการผลต ขอมลตนทนวตถดบ และตนทนคาใชจายในการผลตทงหมด นอกจากนนจะตองมขอมลของทรพยากรการผลตโดยระบบคอมพวเตอรจะท าการเชอมโยงขอมลจากฝายตางๆ
29
การขยายขอบเขตของการวางแผนความตองการวสด
การวางแผนทรพยากรองคกร [Enterprise Resource Planning (ERP)]
เปนระบบทชวยก าหนดและวางแผนทรพยากรทจ าเปนของทงองคกร ส าหรบน าไปใชในการตดสนใจ เพอสามารถสงมอบสนคาใหทนเวลาตามปรมาณและคณภาพทลกคาตองการความกาวหนาในระบบ MRP-II โดยเรยกระบบดงกลาววา การวางแผนทรพยากรองคกร หรอระบบ MRP ระบบดงกลาวนจะชวยใหบรษท
1. สามารถบรณาการขอมลจากทกๆ กระบวนการใหสามารถประมวลผลไดอยางอตโนมต
2. สามารถใชฐานขอมลกลางเพยงหนงเดยว เพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานรวมกนได
3. สามารถสอสารขอมลแบบเรยลไทม
30
ซอฟทแวรของระบบ ERP
• ซอฟทแวรดานการจดการโซอปทาน [Supply Chain Management (SCM)] เพอสอสารกบผจดหาวตถดบ โดยผานเครอขายระบบพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) และสอสารกบคลง MRP ใหสามารถจดซอและประสานกบผจดหาวตถดบ
• ซอฟทแวรการจดการการลก ค าสมพนธ [Customer Relationship Management (CRM)] เพอสอสารกบลกคา โดยถกออกแบบมาเพอสนบสนนการวเคราะหการขาย การก าหนดกลมลกคาเปาหมาย และการจดการพนกงานขายทงองคการ
การวางแผนทรพยากรองคกร [Enterprise Resource Planning (ERP)]
31
องคประกอบทง 5 สวนของระบบ ERP ไดแก การวางแผนความตองการวสด (MRP) ฝายการเงน ฝายทรพยากรบคคล การจดการโซอปทาน (SCM) และการจดการลกคาสมพนธ (CRM) สามารถเชอมโยงขอมลตางๆมาไวทศนยกลางเดยวกนได เพอน าไปใชเพอการตดสนใจทมประสทธภาพ
ซอฟทแวรส าหรบการเชอมโยงระบบขอมลนบางครงจะเรยกโปรแกรมวา ซอฟทแวรผสานการท างานดวยสอกลาง (EAI Software) โดยซอฟทแวรระบบเชอมตอเหลานสามารถขยายขอบเขตของ ERP ไปสระบบตางๆ
การวางแผนทรพยากรองคกร [Enterprise Resource Planning (ERP)]
32
O M I N A C T I O N
บรษท Benetton ใชระบบจดการดวยซอฟทแวร ERP
ผผลตเสอผากฬาจากประเทศอตาลไดน าระบบ ERP มาใช เชน
1. การสงซอ ถาพนกงานตองการจะสงซอ โดยเขามาสระบบ ERP ในโหมดการสงซอ ค าสงซอดงกลาวถกสงเขามาสบรษทโดยอตโนมต
2. การตรวจสอบคลงสนคา ERP มการแจงใบสงซอสฐานขอมลสวนกลางโดยตรวจสอบและพบค าสงซอสามารถสงมอบไดทนทจากคลงสนคา
3. การผลต โมดลการผลตของ ERP จะรบขอมลรายละเอยดการผลตจาก CAD และสงไปยงเครองทอแลวท าการจดตารางการผลต
33
ขอดและขอเสยของระบบ ERP สามารถสรปไดดงน
ขอด
1.ท าใหเกดการบรณาการระบบตางๆเขาไวดวยกน
2.สรางฐานขอมลกลางใหเกดความถกตองแมนย า รวดเรว
3.ปรบปรงกระบวนการการด าเนนงานไมใหเกดความผดพลาด
4.ปรบปรงการสอสารและความรวมมอระหวางหนวยงาน
5.น าไปสการสรางความไดเปรยบเชงกลยทธตอผแขงขน
การวางแผนทรพยากรองคกร [Enterprise Resource Planning (ERP)]
34
ขอเสย
1.ซอฟทแวรมราคาแพง
2.การประยกตใชในองคกรตองมการเปลยนแปลงขนาดใหญ
3.ระบบซบซอนท าใหบรษทหลายแหงไมประสบความส าเรจในการน าไปใช
4.การประยกตใชมการพฒนาอยางตอเนองบางครงอาจไมประสบความส าเรจได
5.ผเชยวชาญดาน ERP ยงมจ ากดท าใหการประยกตใชไมไดผลเทาทควร
การวางแผนทรพยากรองคกร [Enterprise Resource Planning (ERP)]
35
บทสรป
การวางแผนความตองการวสด (MRP) เ ปนวธท มประสทธภาพส าหรบในหารจดตารางในการผลตและการจดการวสดคงคลงเมอความตองการเปนแบบเกยวเนอง เพอจะท าใหการวางแผนความตองการวสดเปนไปอยางราบรน
ระบบการวางแผนทรพยากรองคกร (ERP) แมวาระบบนมราคาแพงและมความยงยากในการตดตงระบบ เมอไดรบการพฒนาจนประสบความส าเรจแลว ระบบนจะชวยสนบสนนกลยทธขององคการ
36