Θέματα Αναπηρίας Νο 16

40

Click here to load reader

Upload: -

Post on 23-Mar-2016

226 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Τεύχος 16 (Φεβρουάριος - Απρίλιος 2009) του περιοδικού της ΕΣΑΜΕΑ

TRANSCRIPT

Page 1: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÈÝìáôáÁíáðçñßáò

ÈÝìáôáÁíáðçñßáò

Ôïõñéóìüò ãéá üëïõò!

Åêôéìþíôáò... ôç óéùðÞ!

Ìéá âñáäéÜ óôï ÈÝáôñï Êùöþí

ÄçìÞôñçò ×. Ðáîéíüò

Ðñüåäñïò Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ Áèçíþí

Αφιέρωμα:

Page 2: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

Éäéïêôçóßá:ÅèíéêÞ Óõíïìïóðïíäßá Áôüìùí ìå Áíáðçñßá - Å.Ó.Á.ìåÁ.Åêäüôçò: ÂáñäáêáóôÜíçò ÃéÜííçò Ðñüåäñïò Å.Ó.Á.ìåÁ.Äéåõèýíôñéá:×áôæçðÝôñïõ ÁíèÞÁñ÷éóõíôÜêôñéá:ÈåùíÜ ¢ííáÓåëéäïðïßçóç - Äéá÷ùñéóìïß - Öéëìò:ÁÐÅÉÊÏÍÉÓÇ (210 6006430-1)Åêôýðùóç: ÄÅÓÌÏÓ (210 6644156)

Ãñáöåßá Å.Ó.Á.ìåÁ.:Åë. ÂåíéæÝëïõ 236, 163 41 Çëéïýðïëç, ÁèÞíáÔçë. 210 - 9949837Fax: 210 - 5238967E-mail: [email protected] http://www.esaea.gr

Åêäßäåôáé óå 7.500 áíôßôõðá êáé äéáíÝìåôáéäùñåÜí.

Óå ðåñßðôùóç áíáäçìïóßåõóçò ðáñáêáëïýìå íá áíáöÝñåôå ùò ðçãÞ ôo "ÈÝìáôá Aíáðçñßáò".

Ôá åíõðüãñáöá Üñèñá äåí åêöñÜæïõí õðï÷ñåùôéêÜ ôéò áðüøåéò ôçò Å.Ó.Á.ìåÁ.

Ù½˜ÔÚ 16ÖåâñïõÜñéïòÌÜñôéïòÁðñßëéïòÁ

ÈÇ

ÍÁ

20

09

EditorialEditorial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .03ÁíÜëõóç:ÁíÜëõóç: Ôïõñéóìüò ãéá üëïõò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .04ÈÝóåéò:ÈÝóåéò: Ðñüóâáóç êáé Ðñïóâáóéìüôçôá ôùí Áôüìùí ìå Áíáðçñßáóôçí ÅëëçíéêÞ Äéêáéïóýíç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .08BÞìá:BÞìá: ÅèíéêÞ Ïìïóðïíäßá ÊéíçôéêÜ ÁíáðÞñùí - Áãþíáò ãéá ôá äéêáéþìáôá ôùí ðëÝïí áðïêëåéóìÝíùí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11ÓõíÝíôåõîç: ÄçìÞôñçò ×. Ðáîéíüò - Ðñüåäñïò Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ Áèçíþí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 ÁöéÝñùìá:ÁöéÝñùìá: ÌáíéöÝóôï ãéá ôéò ÅõñùåêëïãÝò 2009 - Ôßðïôá ãéá ôá ¢ôïìá ìå Áíáðçñßá, ÷ùñßò ôá ¢ôïìá ìå Áíáðçñßá . . . . . . . . . . . . . . . .18

Ðáñïõóßáóç:Ðáñïõóßáóç: Åêôéìþíôáò... ôç óéùðÞ - Ìéá âñáäéÜ óôï ÈÝáôñï Êùöþí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23ÅõñùðáúêÜ - ÄéåèíÞ ÈÝìáôá:ÅõñùðáúêÜ - ÄéåèíÞ ÈÝìáôá: Ç ÄéåèíÞò Óõììá÷ßá ãéá ôçí Áíáðçñßá óôçí ÁèÞíá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27

ÓõíÜíôçóç ôçò Å.Ó.Á.ìåÁ. ìå ïìÜäá âïõëåõôþí ôïõ Óïóéáëäçìïêñáôéêïý Êüììáôïò ôçò Óïõçäßáò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29Óõíåñãáóßåò: Óõíåñãáóßåò: Å.Ó.Á.ìåÁ. êáé ÏëïìÝëåéá ÐñïÝäñùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31Ç Å.Ó.Á.ìåÁ. ðáñåìâáßíåé, ðñïôåßíåé, äéåêäéêåß...Ç Å.Ó.Á.ìåÁ. ðáñåìâáßíåé, ðñïôåßíåé, äéåêäéêåß... . . . . . . . . . . . . . . .33Åêäüóåéò: Åêäüóåéò: Ïäçãüò ÐñïóâÜóéìùí Øõ÷áãùãéêþí ÄñáóôçñéïôÞôùí óôçí ÅëëÜäá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 2

Page 3: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ε αφορμή τις επερχόμενες Ευρωεκλογές του Ιουνίου, το τεύχος που κρα-τάτε στα χέρια σας είναι αφιερωμένο στο «Μανιφέστο για τις Ευρωεκλογές2009», το οποίο περιλαμβάνει τα 10 κυριότερα αιτήματα του Ευρωπαϊκού

Αναπηρικού Κινήματος για να γίνει η διάκριση λόγω αναπηρίας παρελθόν. ΣτοΜανιφέστο γίνεται αναφορά σε βασικούς τομείς που χρήζουν άμεσης παρέμβα-σης και λήψης μέτρων, προκειμένου να είναι εφικτή η ισότιμη διαβίωση των ατό-μων με αναπηρία τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Με βάση και τις επιταγές της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμωνμε Αναπηρία, η ελληνική νομοθεσία, πρέπει αν μη τι άλλο να εκσυγχρονιστεί,ώστε να δύναται να προστατεύσει τα δικαιώματα του πλέον ευπαθούς 10% τουελληνικού πληθυσμού, δηλ. των ατόμων με αναπηρία. Γι’ αυτό και για τηνΕ.Σ.Α.μεΑ. η αναμόρφωση της εθνικής νομοθεσίας ήταν ανέκαθεν βασική προτε-ραιότητα. Στις επόμενες σελίδες, λοιπόν, μπορείτε να διαβάσετε τις θέσεις τουαναπηρικού κινήματος για τα νομικά εμπόδια και ελλείψεις που δυσχεραίνουνακόμα περισσότερο την καθημερινότητα των ατόμων με αναπηρία, καθώς και τιςαπόψεις ενός εξέχοντα νομικού, του κου. Δημήτρη Παξινού, Προέδρου της Ολο-μέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων και του Δικηγορικού Συλλό-γου Αθηνών.

Και βέβαια, η διακριτική μεταχείριση ίσως γίνεται περισσότερο εμφανής κατάτους καλοκαιρινούς μήνες, οπότε είναι πλέον εξόφθαλμα ορατό ότι τα άτομα μεαναπηρία δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους υπόλοιπους συμπολίτες τους στιςδιακοπές και την ψυχαγωγία. Ενόψει της θερινής περιόδου, η Συνομοσπονδίακρούει για μια ακόμα φορά τον κώδωνα του κινδύνου και εφιστά την προσοχήστην ανάγκη εφαρμογής όσων προβλέπει ο «Τουρισμός για όλους».

Σε αυτό το τεύχος, το Βήμα δίδεται στην Εθνική Ομοσπονδία Κινητικά Αναπήρωνκαι στις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα στελέχη του αναπηρι-κού κινήματος, ώστε να γίνει η Ελλάδα μια χώρα φιλόξενη για τους χρήστες ανα-πηρικών αμαξιδίων και τα άτομα με κινητική αναπηρία εν γένει, κατά τα ευρωπα-ϊκά πρότυπα.

Τέλος, τα «Θέματα Αναπηρίας» σας μεταφέρουν για μια βραδιά στο ΘέατροΚωφών, μια πρωτοβουλία που έχει κερδίσει πολλές διακρίσεις, όχι όμως και τηνανάλογη στήριξη από την ελληνική Πολιτεία.

Καλή Ανάγνωση.

ÉùÜííçò ÂáñäáêáóôÜíçò

Ðñüåäñïò Å.Ó.Á.ìåÁ.

Ì

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 3

Page 4: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

4ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Ìáñßëõ ×ñéóôïöÞ, ÔïðïãñÜöïò Ìç÷áíéêüò, Åìðåéñïãíþìùí ðñïóâáóéìüôçôáò, ÓõíåñãÜôçò ÅÓÁìåÁ

Είναι γεγονός ότι ο τουρισμός για τηχώρα μας αποτελεί βασική πηγήεσόδων, αντίστοιχη τομέων βαριάςβιομηχανίας. Να σας παραπέμψωσχετικά σε πρόσφατη ομιλία τουΥπουργού Τουριστικής Ανάπτυξηςστα γραφεία Τύπου και Ενημέρωσηςτων ελληνικών πρεσβειών, με θέμα«Θωράκιση και βελτίωση της αντα-γωνιστικότητας του ελληνικού τουρι-σμού» (Δευτέρα, 17 Νοεμβρίου2008), όπου αναφέρθηκαν τα εξής:«Ο ελληνικός τουρισμός, είναι έναςκορυφαίος κλάδος της ελληνικήςοικονομίας. Ποια είναι τα στοιχείαπου μας επιτρέπουν να μιλάμε γιαεθνικό στόχο: το ότι η εθνική οικονο-μία κερδίζει 11,5 δισ. ευρώ το χρόνοαπό τα τουριστικά έσοδα. Το ότι

850.000 άνθρωποι ζουν άμεσα ήέμμεσα από τον ελληνικό τουρι-σμό.…»

Είναι επίσης γεγονός ότι η ζήτησητουριστικών προϊόντων αυξάνεταισταθερά, παρά το γεγονός ότι πρό-σκαιρα σε περιόδους οικονομικών ήκοινωνικών κρίσεων μπορεί ναυπάρξει κάποια ύφεση της τάσηςαυτής. Στην ίδια ομιλία του ο Υπουρ-γός ανέφερε: «Η άποψή μου, όμως,είναι ότι πρέπει να κρατήσουμε στομυαλό μας δύο δεδομένα: Πρώτον, ηκρίση διαφέρει σημαντικά από τιςπροηγούμενες που βίωσε, τα τελευ-ταία χρόνια, ο διεθνής τουρισμός.Δεν αφορά στην ασφάλεια του πολί-τη, και δεν αφορά στην υγεία του.

Δεύτερον, οι διακοπές, αποτελούνγια το σύγχρονο άνθρωπο ανάγκη,δικαίωμα και όχι πολυτέλεια. Αυτόσημαίνει ότι η μεν διάθεση για δια-κοπές θα παραμείνει υψηλή -ενδε-χομένως και να ενταθεί- η δε πρόθε-ση μπορεί να υποχωρήσει, αλλάαργά ή γρήγορα, θα επανέλθει ίσωςκαι δριμύτερη.»

Όπως είναι φυσικό η ζήτηση αυτήδεν περιορίζεται σε ορισμένες μόνοκατηγορίες πολιτών, αντίθετα αφοράσε ευρύ φάσμα πολιτών ακόμη καιαυτών χαμηλότερων εισοδημάτων.Αφορά επίσης και στα άτομα με ανα-πηρία, αλλά και σε άλλες ομάδες μεπαρόμοια χαρακτηριστικά (ηλικιω-μένοι, οικογένειες με μικρά παιδιά

Ôïõñéóìüò ãéá üëïõò!

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 4

Page 5: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÁíÜëõóç

κ.λπ.), οι οποίες επιθυμούν, μπο-ρούν ή θα μπορέσουν να αξιοποιή-σουν τουριστικές προσφορές, εφό-σον αυτές σχεδιαστούν κατά τέτοιοτρόπο που να αίρουν τα εμπόδια πουορθώνονται σήμερα (αρχιτεκτονικά,πολιτιστικά και νοοτροπίας).

Έτσι, λοιπόν, δημιουργείται η ανάγκησχεδιασμού τουριστικής πολιτικήςγια όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτωςηλικίας, αναπηρίας και λοιπώνχαρακτηριστικών, δηλαδή «Τουρι-σμού για Όλους». Στο σημείο αυτόπρέπει να αναφέρουμε ότι ο όροςαυτός στη χώρα μας συχνά χρησιμο-ποιείται με λάθος τρόπο, κάνονταςαναφορά μόνο σε πολίτες χαμηλώνεισοδημάτων. Σπανιότερα περιλαμ-βάνει πέραν αυτών και τα ηλικιωμέ-να άτομα (άνω των 65 ετών, που επί-σης έχουν μειωμένα εισοδήματαλόγω συνταξιοδότησης) και ακόμηπιο σπάνια τα άτομα με αναπηρία. Μεαυτό εξάλλου το σκεπτικό της ανα-φοράς σε πολίτες χαμηλών εισοδη-μάτων και ηλικιωμένων χρησιμο-ποιείται ο όρος «Τουρισμός γιαόλους» και στην ιστοσελίδα τουΥπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξηςκαι του ΕΟΤ.

Η ιδέα όμως του «Τουρισμού γιαόλους» σε ευρωπαϊκό και διεθνέςεπίπεδο βασίζεται στη φιλοσοφία του«Σχεδιασμού για όλους» (δηλαδήτου σχεδιασμού αγαθών, υπηρεσιώνκαι περιβαλλόντων που μπορούν ναχρησιμοποιηθούν από όλους, στομεγαλύτερο δυνατό βαθμό, χωρίς νααπαιτούνται ειδικές προσαρμογές ήεξειδικευμένος σχεδιασμός) και έχειπλέον επικρατήσει σχετιζόμενοςάμεσα με την ικανοποίηση των ανα-γκών όλων των πολιτών συμπερι-λαμβανομένων των ατόμων με ανα-πηρία. Η πιο επιτυχημένη δε προ-σέγγιση του όρου «Τουρισμός γιαόλους» είναι αυτή του Νορβηγικού

Συμβουλίου Πολιτικής για την Ανα-πηρία, η οποία αναφέρει τα εξής:«Κάθε ένας –ασχέτως αναπηρίας-πρέπει να μπορεί να ταξιδέψει προςμία χώρα, στο εσωτερικό της και σεοποιαδήποτε τοποθεσία, αξιοθέατοή εκδήλωση που θα ήθελε να επι-σκεφθεί.» (NORDISKA HANDIKAP-POLITISKA RADET 2002, σελ.17).

Η φιλοσοφία του «Τουρισμού γιαόλους» γεννήθηκε στη Μεγ. Βρετα-νία, όταν το 1989 πρωτοδημοσιεύτη-κε η έκθεση «Τουρισμός για όλους»,η οποία εστίαζε στον τουριστικότομέα και τους αντίστοιχους επιχει-ρηματίες, προτρέποντάς τους ναδημιουργήσουν πακέτα στη λογικήτης ποιότητας και της κοινωνικήςένταξης, που θα λάμβαναν υπόψη τιςανάγκες όλων των δυνητικών πελα-τών χωρίς εξαιρέσεις, συμπεριλαμ-βανομένων των ατόμων με αναπη-ρία.

Η ανταγωνιστικότητα του τουριστι-κού προϊόντος συνδέεται άμεσα μετις προσφερόμενες υπηρεσίες καιπροϊόντα. Οι άνθρωποι επιλέγουνπάντα εκείνες τις υπηρεσίες και ταπροϊόντα που ανταποκρίνονταικαλύτερα στις ανάγκες, τις προσδο-κίες αλλά και τις οικονομικές δυνα-τότητές τους. Αν δε, ο υποψήφιοςπελάτης είναι άτομο με αναπηρίατότε πέραν των συνήθων προσδο-κιών το τουριστικό προϊόν για ναείναι ελκυστικό γι΄αυτόν θα πρέπεινα ικανοποιεί και πρόσθετες προσ-δοκίες, προσδοκίες, οι οποίες περι-λαμβάνουν τη διασφάλιση συνθη-κών που θα του επιτρέψουν να απο-λαύσει τις διακοπές του χωρίς εμπό-δια. Και φυσικά, μη ξεχνάμε, ότι τοτουριστικό προϊόν είναι αποτέλεσμασύνθεσης μιας σειράς παραμέτρων:μεταφοράς, υποδομών, υπηρεσιώνκαι ανθρώπινου δυναμικού. Ανκάποια από αυτές τις παραμέτρους

δεν ικανοποιεί την ανάγκη για εύκο-λη και αυτόνομη πρόσβαση, τοσυνολικό τουριστικό προϊόν κατα-στρέφεται. Έτσι οδηγούμαστε στοσυμπέρασμα ότι ο «Τουρισμός γιαόλους» είναι ταυτόχρονα και αυστη-ρά «ποιοτικός» τουρισμός. Όπου οόρος «ποιότητα» περιέχει και τη διά-σταση της ικανοποίησης των αυξη-μένων προσδοκιών και αναγκώντων πελατών και τη διασφάλιση τηςπροσδοκώμενης άνεσης και ασφά-λειας σε συνδυασμό με την ελκυστι-κότητα των πακέτων.

Ας προσπαθήσουμε όμως να προ-σεγγίσουμε τον «Τουρισμό γιαόλους» με οικονομο-τεχνικά κριτή-ρια. Είμαι σίγουρη πως οι περισσό-τεροι από μας θα βρεθούν προεκπλήξεων …

Σήμερα στην Ευρωπαϊκή Κοινότηταο αριθμός των ατόμων με αναπηρίαανέρχεται σε 50.000.000 άτομα (στοι-χεία της Eurostat, έκδοση 2001), ταοποία σε ποσοστό τουλάχιστον 50%ταξιδεύουν και συνοδεύονται από1,56 άτομο κατά μέσο όρο (στοιχείατου Ομοσπονδιακού ΥπουργείουΟικονομίας και Εργασίας της Γερ-μανίας), ανεβάζοντας τον αριθμό σεπερίπου 65.000.000 άτομα. Εάν δε,σε αυτά συνυπολογισθεί και ο αριθ-μός των ηλικιωμένων ατόμων άνωτων 65 ετών, που πλέον έχουν τελεί-ως διαφορετικές συνήθειες και του-ριστική συμπεριφορά από τις προη-γούμενες γενεές συνομηλίκων τουςκαι ο οποίος αναμένεται σχεδόν ναδιπλασιαστεί μέχρι το 2050, ανεβά-ζοντας το αντίστοιχο ποσοστό από20% σε 40% του πληθυσμού, αλλάκαι των οικογενειών με παιδιά σεκαρότσι, οι οποίες οικογένειες τατελευταία χρόνια έχουν αρχίσει ναταξιδεύουν ολοένα και συχνότερα(δύο κατηγορίες με παρόμοιες ανά-γκες πρόσβασης με τα άτομα με ανα-

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 5

Page 6: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

6

AíÜëõóç

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

πηρίες), ο τελικός αριθμός υπερδι-πλασιάζεται και γίνεται ιδιαίτεραελκυστικός στην βιομηχανία τουτουρισμού. Απλά συγκρίνετέ τον μετα περίπου 15,7 εκατ. τουρίστες, πουκατά δήλωση του Υπουργού Τουρι-στικής Ανάπτυξης είχε η χώρα μαςκατά το 2007 και αναλογιστείτε πόσομερίδιο αυτής της αριθμητικά αυξα-νόμενης αγοράς θα μπορούσε ηχώρα μας να διεκδικήσει με τηνκατάλληλη πολιτική, τώρα πουακόμη οι ανταγωνιστικές χώρες δεβρίσκονται σε ιδιαίτερα καλύτερηκατάσταση όσον αφορά προσβάσι-μες υπηρεσίες και υποδομές..

Στο σημείο αυτό αξίζει να σας ανα-φέρω κάποια στοιχεία που προκύ-πτουν από έρευνα του ΓερμανικούΟμοσπονδιακού Υπουργείου Οικο-νομικών και Εργασίας, που έγινε το2002, με θέμα τις οικονομικές επι-πτώσεις του «Τουρισμού για όλους».Για πρώτη φορά τεκμηριωμένα καιαξιόπιστα στοιχεία σχετιζόμενα με τιςαπαιτήσεις και την τουριστικήσυμπεριφορά των ατόμων με ανα-πηρία και γενικά με μειωμένη κινη-τικότητα είδαν το φως της δημοσιό-τητας. Και τα αποτελέσματα ήτανπράγματι εντυπωσιακά!

Η μελέτη κατέγραψε ότι το 54% τωνατόμων που έχουν καταγραφεί ωςάτομα με αναπηρία στη Γερμανία(3.640.000 άτομα) ταξιδεύει για του-ρισμό κάθε χρόνο. Κατά μέσο όροκάθε ταξιδιώτης κάνει 1,3 ταξίδιαδιακοπών το χρόνο ανεβάζοντας τοσυνολικό αριθμό των μετακινήσεωνστα 4.740.000, εκ των οποίων το41,2% γίνεται στο εσωτερικό τηςχώρας και έχει μέση διάρκεια 13,9ημέρες. Τα άτομα με αναπηρία στηΓερμανία ξοδεύουν κατά τις διακο-πές τους ετησίως 945€ ανά άτομοέναντι 818€ του μέσου γενικού πλη-θυσμού, τα οποία αρκούν για νασυντηρήσουν 65.000 θέσεις εργασί-ας πλήρους απασχόλησης ετησίως.

Τα άτομα με αναπηρία προτιμούν τηνπερίοδο χαμηλής κίνησης (Μάϊο,Σεπτέμβριο και Οκτώβριο) σε αντί-θεση με το γενικό πληθυσμό πουπροτιμά την περίοδο υψηλής κίνη-σης (Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο), ενώτο 26% αυτών δηλώνουν πιστοί στοντουριστικό προορισμό που θα ικανο-ποιήσει τις προσδοκίες τους. Το 48%δηλώνει ότι θα ταξίδευε συχνότερααν υπήρχαν περισσότερες προσβά-σιμες υποδομές. Για το 71% περίπουτων ατόμων με αναπηρία τη μεγαλύ-τερη σημασία στην επιλογή προορι-σμού έχει η οργάνωση του ταξιδιού(προετοιμασία, πληροφόρηση, κρά-τηση), ως πιο αξιόπιστη δε πηγήπληροφόρησης θεωρούν τουςφίλους ή άλλα άτομα με αναπηρίαλόγω ουσιαστικής έλλειψης αξιόπι-στης πληροφόρησης και γνώσης τωναναγκών τους από τους παρόχουςτουριστικών υπηρεσιών.

Η παραπάνω πληροφόρηση μπορείνα μετασχηματισθεί σε σημαντικήσυνιστώσα μεγάλης οικονομικήςσημασίας και να οδηγήσει στηδημιουργία των κατάλληλων προϋ-ποθέσεων για την ανάπτυξη του«Τουρισμού για όλους». Αίρονταςεμπόδια οι πάροχοι τουριστικώνυπηρεσιών μπορούν να προσεγγί-σουν μια αυξανόμενη νέα αγορά καινα αποκτήσουν ανταγωνιστικά πλεο-νεκτήματα σε εθνικό, ευρωπαϊκό καιδιεθνές επίπεδο. Η επένδυση στον«Τουρισμό για όλους» είναι επένδυ-ση στο μέλλον, με ωφέλειες για τοσύνολο των εμπλεκόμενων παραγό-ντων στην τουριστική βιομηχανία:

• Για τα άτομα με αναπηρία και γενι-κά τα άτομα με μειωμένη κινητικό-τητα για τα οποία ο τουρισμός γίνε-ται ευκολότερος και ελκυστικότε-ρος, επιτρέποντάς τους να ασκή-σουν το βασικό δικαίωμα για συμ-μετοχή στην αναψυχή, κοινωνικήσυναναστροφή και τελικά πλήρησυμμετοχή στα κοινωνικά δρώμε-να.

• Για όλους τους παρόχους τουριστι-

κών υπηρεσιών λόγω της αύξησηςτου αριθμού των δυνητικών πελα-τών.

• Για τους τόπους προορισμού πουμε αφορμή την παροχή υπηρεσιώνγια όλους βελτιώνουν τις υποδο-μές τους, γίνονται ανταγωνιστικό-τεροι και αποκτούν πρόσθετη αξία.

• Για τη χώρα σαν τουριστικό προο-ρισμό, λόγω αύξησης της ζήτησηςκαι τη δημιουργία ανταγωνιστικό-τερης τουριστικής βιομηχανίας.

Παρόλα αυτά η πλειοψηφία τωνπαρόχων τουριστικών υπηρεσιώνστη χώρα μας, αλλά και η ίδια ηΠολιτεία, δεν έχουν ακόμη αντιλη-φθεί την οικονομική και κοινωνικήσημασία του «Τουρισμού για όλους».

Ένα απλό παράδειγμα: κατά την πρό-σφατη προετοιμασία των Ολυμπια-κών και Παραολυμπιακών Αγώνων– εκτός των άλλων – διαπιστώθηκεσχετική πρόβλεψη προσβάσιμωνυποδομών σε ξενοδοχειακές μονά-δες κατηγορίας De luxe και Α’,παντελής έλλειψη όμως σε αντίστοι-χες μονάδες χαμηλότερων κατηγο-ριών, γεγονός που καθιστά τις τουρι-στικές υποδομές της χώρας προσι-τές μόνο σε άτομα με αναπηρίεςυψηλών εισοδημάτων. Όταν είναιγνωστό ότι συνήθως η αναπηρίασυνοδεύεται από αποκλεισμό απότην εργασία και συνεπώς χαμηλάεισοδήματα.!

Επίσης οι υψηλών κατηγοριών ξενο-δοχειακές μονάδες απεδείχθησανπερισσότερο ενήμερες σε θέματαπροσβασιμότητας και δυνατότηταςανάπτυξης των πελατειακών σχέσε-ων με άτομα με αναπηρίες και σεκάθε περίπτωση «ανοικτές» σε κάθεσυνεργασία για την βελτίωση τωνυποδομών και υπηρεσιών τους στηνκατεύθυνση αυτή, σε αντίθεση μεαυτές των χαμηλότερων κατηγο-ριών. Πιθανόν λόγω του ότι οι περισ-σότερες από αυτές αποτελούν κρί-κους πολυεθνικών επιχειρήσεων, οιοποίες σε μόνιμη βάση αφουγκράζο-

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 6

Page 7: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÁíÜëõóç

νται την αγορά προκειμένου να επιβιώ-σουν στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκεςτου σημερινού διεθνούς ανταγωνι-σμού. Εν πάση περιπτώσει οι προσβά-σιμες τουριστικές υποδομές δεν ξεπερ-νούσαν το 0,50% σε όλη τη χώρα! Για ναμην αναφερθούμε στις υποχρεώσειςπου επιβάλλει του ΕΟΤ για πρόβλεψηπροσβάσιμων δωματίων με ανώτεροπλαφόν τα 10 προσβάσιμα δωμάτια ανάξενοδοχείο! Ανώτερο πλαφόν!!! Όταν ηΕΕ επιβάλλει πλέον Κανονισμούς για τηδιευκόλυνση και τα δικαιώματα τωνατόμων με αναπηρία κατά τις μετακινή-σεις τους με στόχο την αύξηση τηςκινητικότητάς τους.

Οι νεότερες πολιτικές στον τομέα τουτουρισμού επικεντρώνονται πλέονιδιαίτερα στην πρόσβαση σε αξιόπιστηπληροφόρηση και στην προσβασιμότη-τα των διαδικασιών κρατήσεων. Ιδιαί-τερη έμφαση δίνεται στην τυποποιημέ-νη καταχώρηση αξιόπιστων, λεπτομε-ρών στοιχείων, σχετικά με τις προσβά-σιμες υποδομές και υπηρεσίες, εύκολαπροσβάσιμων από τους ενδιαφερόμε-νους, σε συμβατικές και προσβάσιμεςμορφές, ώστε ο καθένας ανάλογα με τιςπροσωπικές του ανάγκες να μπορεί νακρίνει ο ίδιος αν οι παροχές τον ικανο-ποιούν ή όχι.

Είναι λάθος όμως να εστιάσει κανείςμόνο στη συνιστώσα αυτή της προσβά-σιμης πληροφόρησης, εάν δεν έχει ήδηαναπτύξει στρατηγική και πολιτικές γιατη διασφάλιση προσβάσιμων υποδο-μών και εκπαιδευμένων στελεχών,κάτι το οποίο αποδεδειγμένα λείπει απότη χώρα μας. Πρόσφατα εκφράστηκε ηάποψη ότι τα άτομα με αναπηρία δεσυμμετείχαν στο πρόγραμμα επιδοτού-μενου τουρισμού της προηγούμενηςπεριόδου. Οι αρμόδιοι όμως δεν αναλο-γίστηκαν ποιες μπορεί να ήταν οι πραγ-ματικές αιτίες. Πρώτον οι ξενοδοχεια-κές υποδομές που είχαν ενταχθεί στοπρόγραμμα δεν ήταν προσβάσιμες.Είναι πάγια τακτική των ξενοδόχων ναδηλώνουν ότι οι υποδομές που διαθέ-τουν είναι προσβάσιμες χωρίς ούτε τηγνώση για το τι σημαίνει προσβάσιμη

υποδομή να διαθέτουν, αλλά ούτε καικάποια πιστοποίηση γι’ αυτό, αφούεξάλλου δεν υπάρχει καμία σχετικήαρχή πιστοποίησης. Δεύτερον η πληρο-φόρηση ενδέχεται να μην έφτασε στουςάμεσα ενδιαφερόμενους : οι ιστοσελί-δες του ΕΟΤ και του Υπουργείου δενείναι προσβάσιμες, έντυπα σε προσβά-σιμες μορφές δεν υπάρχουν, ειδικάεκπαιδευμένο προσωπικό δεν υπάρχει.

Ιδιαίτερα η εκπαίδευση των στελεχώντου τουριστικού τομέα σε θέματα σχετι-ζόμενα με την αναπηρία και τη συναλλα-γή με άτομα με αναπηρία αποτελεί μιασημαντική παράμετρο για τη δημιουργίαφιλικών και προσβάσιμων περιβαλλό-ντων. Πότε αλήθεια προγραμματίστηκεαντίστοιχη εκπαίδευση στην Ελλάδα;

Είναι πια καιρός να αντιληφθούμε ότι ητουριστική πολιτική της χώρας σαντμήμα της γενικότερης οικονομικής καιαναπτυξιακής πολιτικής, η οποία πλέονβάσει των νεώτερων ευρωπαϊκών επι-ταγών πρέπει να αποβλέπει στην αει-φόρο οικονομική ανάπτυξη, δε μπορείνα αγνοεί τη διάσταση της αύξησης τηςκοινωνικής συνοχής, δε μπορεί νααγνοεί την ικανοποίηση των αναγκώνμιας μεγάλης κατηγορίας πολιτών τωνατόμων με αναπηρία. Είναι εξάλλουεμφανές ότι το μέγεθος της αγοράς τωνατόμων αυτών είναι πολύ μεγαλύτεροαπό το μέγεθος αγορών προς τις οποίεςστρέφεται η ελληνική τουριστική πολιτι-κή στο πλαίσιο προσέλκυσης νέωνπελατών με την προώθηση εναλλακτι-κών μορφών τουρισμού, πχ. θρησκευ-τικού, οικολογικού κ.λπ.

Κλείνοντας πρέπει να τονίσω ότι ο«Τουρισμός για όλους» δεν αποτελείπρόσθετο είδος τουρισμού, δεν είναιεναλλακτικός, θεματικός, ειδικός τουρι-σμός αλλά η γενική πλατφόρμα πάνωστην οποία πρέπει να βασιστούν όλα ταείδη τουρισμού (συμβατικά και εναλλα-κτικά ή θεματικά) και το ελληνικό του-ριστικό προϊόν, στο πλαίσιο μιας κοινω-νίας βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης,μιας κοινωνίας με επίκεντρο τονάνθρωπο.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 7

Page 8: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

8

ÈÝóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Θέματα Προσβασιμότηταςόλων των κτιριακών υπο-δομών του ΥπουργείουΔικαιοσύνης, των επο-πτευόμενων φορέων τουκαθώς και των Δικαστηρί-ων όλων των βαθμίδων

Η προσβασιμότητα έχει αναδει-χθεί σε θεμελιώδες δικαίωμα, τοοποίο η Πολιτεία έχει υποχρέωσηνα διασφαλίζει ώστε να επιτρέπε-ται σε όλα τα μέλη της κοινωνίαςνα μπορούν αυτόνομα, με ασφά-λεια και με άνεση να προσεγγί-σουν και να χρησιμοποιήσουνόλες τις προσφερόμενες υποδο-μές, τις υπηρεσίες και τα αγαθά.

Ως εκ’ τούτου και επειδή όλες οικτιριακές υποδομές του Υπουρ-γείου Δικαιοσύνης και των επο-πτευόμενων φορέων του(Σωφρονιστικών Καταστημάτων,Υποθηκοφυλακείων κ.λπ.) καθώς

και των Δικαστηρίων της χώρας(Διοικητικών, Πολιτικών, Ποινι-κών), χρησιμοποιούνται καθημε-ρινά από το σύνολο των πολιτών,με οποιαδήποτε ιδιότητα και αναυτοί τα χρησιμοποιούν, θα πρέ-πει να καταστούν πλήρως προ-σβάσιμα στα άτομα με αναπηρία.

Δεδομένου δε ότι κάποιο άτομο,ανεξάρτητα από τη φυσική τουκατάσταση, μπορεί να κληθεί ναεργαστεί στο χώρο της Δικαιοσύ-νης, τα κτίρια πρέπει να είναιπροσβάσιμα στο σύνολό τους(οριζόντια και κατακόρυφα) καιόχι μόνο στα σημεία που χρησι-μοποιούνται για το κοινό.

Ειδικότερα, ως προς τις κτιριακέςυποδομές που στεγάζονται οιυπηρεσίες του ΥπουργείουΔικαιοσύνης, συμπεριλαμβανο-μένων των ΣωφρονιστικώνΚαταστημάτων, Υποθηκοφυλα-κείων και όλων γενικά των επο-

πτευόμενων φορέων τους καθώςκαι των Δικαστικών Μεγάρων θαπρέπει να ληφθούν άμεσα μέτραγια να καταστούν οι είσοδοι και οιχώροι υποδοχής αυτών προσβά-σιμοι στα άτομα με κινητική ανα-πηρία (π.χ. κατασκευή ραμπών,εγκατάσταση προσβάσιμων ανελ-κυστήρων κ.λπ.).

Σε ότι αφορά στους χώρους υπο-δοχής των Δικαστικών Μεγάρωνθα πρέπει να προβλέπεται πληρο-φόρηση και σε προσβάσιμημορφή για όλες τις κατηγορίεςαναπηρίες (π.χ. γραφή Braille,ανάγλυφη σήμανση, ανάγλυφοιχάρτες) σχετικά με το κτίριο(αριθμός ορόφων, θέση στηνοποία βρίσκεται ο επισκέπτης τουκτιρίου, πινάκια δικαστικών υπο-θέσεων, θέση στοιχείων κατακό-ρυφης επικοινωνίας, θέση εξό-δων κινδύνου κ.λπ.) αλλά και μετις υπηρεσίες εντός του κτιρίου(όροφος, αριθμός αιθουσών που

Ç äéêáéïóýíç ùò èåóìüò óôïí ïðïßï âáóßæåôáé ôï ïéêïäüìçìá ôçò Äçìïêñáôßáò êáé ôïõ ÊñÜôïõòÄéêáßïõ, ðñÝðåé íá áó÷ïëçèåß óïâáñÜ êáé åðéóôáìÝíá ìå ðñïâëÞìáôá ðïõ áíôéìåôùðßæåé ìßá áðüôéò ðëÝïí åõðáèåßò ïìÜäåò ôïõ ðëçèõóìïý üðùò åßíáé ôá Üôïìá ìå áíáðçñßá.

Ôá Üôïìá ìå áíáðçñßá áíôéìåôùðßæïõí óïâáñÝò äõóêïëßåò ðñüóâáóçò ü÷é ìüíï óôéò Õðçñåóßåò ôïõÕðïõñãåßïõ Äéêáéïóýíçò áëëÜ êáé óôï óýíïëï ôùí äéêáóôçñßùí üëùí ôùí âáèìßäùí, ðïëëÝò äéá-ôÜîåéò ôïõ åëëçíéêïý äéêáßïõ Ýñ÷ïíôáé óå Üìåóç áíôßèåóç ìå ôç íÝá äéêáéùìáôéêÞ ðñïóÝããéóç ãéáôçí áíáðçñßá, åíþ Üèëéåò åßíáé ïé óõíèÞêåò äéáâßùóçò ôùí êñáôïõìÝíùí ìå áíáðçñßá óôï óýíï-ëï ôùí óùöñïíéóôéêþí êáôáóôçìÜôùí ôçò ÷þñáò, ïé ïðïßïé áíôéìåôùðßæïõí ðñüóèåôá ðñïâëÞìá-ôá ðïõ ðçãÜæïõí áðü ôçí ßäéá ôçí áíáðçñßá ôïõò.

Ðñüóâáóç êáé Ðñïóâáóéìüôçôáôùí Áôüìùí ìå Áíáðçñßá

óôçí ÅëëçíéêÞ Äéêáéïóýíç

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 8

Page 9: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

9ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

διεξάγονται οι δικαστικές υποθέσειςκ.λπ.).

Σημαντικό ρόλο αποτελεί η πρόσβα-ση των ατόμων με αναπηρία σεθέματα ενημέρωσης και επικοινω-νίας με δεδομένη την ποικιλία τωναναπηριών και τις διαφορετικέςανάγκες που διαμορφώνονται γιακάθε κατηγορία αναπηρίας. Ως εκ’τούτου απαιτείται η λήψη όλων τωνενδεδειγμένων μέτρων για να κατα-στούν η σήμανση και η επικοινωνίαπροσβάσιμες και σε μορφές πέραντων συμβατικών. Έτσι για τα άτομαμε προβλήματα όρασης και ακοήςεπιβάλλεται να προβλεφθεί σεόλους ανεξαιρέτως τους χώρουςτων Κεντρικών και ΠεριφερειακώνΥπηρεσιών του Υπουργείου Δικαιο-σύνης, των εποπτευόμενων φορέ-ων του καθώς και των δικαστικώνμεγάρων: • η χρήση μεγάλων χαρακτήρων

και έντονων χρωματικών αντιθέ-σεων,

• η χρήση της γραφής Braille, ανά-γλυφων χαρτών - μακετών, ανά-γλυφης σήμανσης ή ηχητικήςσήμανσης,

• η χρήση οπτικής σήμανσης,• η πρόβλεψη κειμενοτηλεφώνων

σε όλους τους χώρους των δικα-στικών υπηρεσιών,

• η πρόβλεψη μετάφρασης στη νοη-ματική ώστε να μπορούν τα άτομαμε προβλήματα ακοής να ασκούνόλες τις υποχρεώσεις και ταδικαιώματα τους ενώπιον τουνόμου.

Επίσης, για να καταστεί η πληροφό-ρηση προσβάσιμη σε όλες τις κατη-γορίες των ατόμων με αναπηρίααπαιτείται η εξασφάλιση της προ-σβασιμότητας των ιστοσελίδων τουΥπουργείου Δικαιοσύνης και όλωντων εποπτευόμενων φορέων του σεεπίπεδο τουλάχιστον «ΑΑ», όπως

αυτό καθορίζεται από τις διεθνείςπροδιαγραφές προσβασιμότηταςW3C - WAI με βελτίωση ή και επα-νασχεδιασμό τους και συνεχήενσωμάτωση των διαθέσιμων πλη-ροφοριών.

Προσαρμογή του ΕλληνικούΔικαίου στη νέα δικαιωματική προσέγγισηγια την αναπηρία

Με την παρ. 6 του άρθρου 21 τουΣυντάγματος της χώρας μας, σεσυνδυασμό με την αρχή της αναλο-γική ισότητας όπως ορίζεται με τηνπαρ. 1 του άρθρου 4 και με τη διάτα-ξη του άρθρου 116 παρ. 2 που επι-τρέπει τη λήψη θετικών μέτρωνυπέρ των ομάδων που τελούν υπόσυνθήκες πραγματικής ανισότητας,η χώρα μας εναρμονίστηκε με ταπιο προοδευτικά Συντάγματα άλλωνχωρών, υιοθετώντας τη νέαδικαιωματική προσέγγιση για τηναναπηρία.

Εν’ τούτοις και παρά τις ουσιαστικέςαυτές συνταγματικές αλλαγές, τοΕλληνικό Δίκαιο σε όλες του τιςμορφές (Αστικό, Ποινικό, Κληρονο-μικό, Οικογενειακό κ.λπ.) παρου-σιάζει σοβαρές ελλείψεις ως προςτην προσαρμογή του όχι μόνο στιςΣυνταγματικές Διατάξεις που προ-στατεύουν τα δικαιώματα των ατό-μων με αναπηρία αλλά και σε μιασειρά Ευρωπαϊκών Οδηγιώνκαθώς και με τη Διεθνή Σύμβασητου Ο.Η.Ε. για τα ανθρώπιναδικαιώματα των ατόμων με αναπη-ρία, η οποία προσυπογράφτηκε καιαπό τη χώρα μας.

Ενδεικτικά, αναφέρουμε τη γενι-κευμένη χρήση του αντιεπιστημονι-κού και αναχρονιστικού όρου«Κωφάλαλος» στο σύνολο της ελλη-νικής Δικονομίας, ο οποίος έρχεται

σε πλήρη αντίθεση με το δόκιμο όρο«Κωφός». Επίσης, ως παράδειγμααναφέρουμε το άρθρο 382 του Ποι-νικού Κώδικα, σύμφωνα με τοοποίο οι «κωφάλαλοι» δεν είναιπροσωρινά ικανοί για να εκπληρώ-σουν καθήκοντα του ενόρκου. Επί-σης σημαντικά κενά παρατηρούνταιως προς τον τρόπο λειτουργίας τουδικαστικού ελέγχου του εγκλεισμούτων ψυχικά ασθενών, με τον οποίοστην πράξη ακυρώνεται η βασικήεπιδίωξη του Ν.2071/92, που επι-τάσσει και προϋποθέτει ως βασικήεγγύηση της προάσπισης τωνδικαιωμάτων των ατόμων με ψυχι-κή αναπηρία την ύπαρξη δικαστικούελέγχου.

Τα παραδείγματα αυτά αποτελούνένα ελάχιστο δείγμα των διατάξεωντου ελληνικού δικαίου που έρχονταισε άμεση αντίθεση με τη νέαδικαιωματική προσέγγιση για τηναναπηρία και αποδεικνύουν τοδίκαιο του αιτήματος του εθνικούαναπηρικού για την άμεση προσαρ-μογή του ελληνικού δικαίου με τοΑναθεωρημένο ΣυνταγματικόΔίκαιο της χώρας μας και τη ΔιεθνήΣύμβαση για τα Δικαιώματα τωνΑτόμων με Αναπηρία.

Σχεδιασμός και εφαρμογήειδικών μέτρων για τηνκάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών των ατόμων μεαναπηρία που διαβιούν στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας

Το αναπηρικό κίνημα έχει επισημά-νει την αναγκαιότητα του σχεδια-σμού και της εφαρμογής ειδικώνμέτρων για την κάλυψη των ειδικώναναγκών των ατόμων με αναπηρίαπου κρατούνται στις φυλακές τηςχώρας.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 9

Page 10: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

10

ÈÝóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Τα στοιχεία που έρχονται στο φωςτης δημοσιότητας για τις άθλιες συν-θήκες διαβίωσης των κρατουμένωνστο σύνολο των σωφρονιστικώνκαταστημάτων της χώρας είναιβέβαιο ότι αφορούν και τους κρα-τούμενους που είναι άτομα με ανα-πηρίες και αντιμετωπίζουν πρόσθε-τα προβλήματα που πηγάζουν απότην ίδια την αναπηρία τους. Δυστυ-χώς, τα προβλήματα αυτά μεγιστο-ποιούνται εάν λάβουμε υπόψη μαςτα ακόλουθα στοιχεία:

i. έλλειψη προσβασιμότητας σεόλους τους χώρους των σωφρο-νιστικών καταστημάτων, μηεξαιρουμένων και των προσω-ρινών χώρων κράτησης σεαστυνομικά τμήματα κ.λπ.,

ii. δραματική αύξηση των κρατου-μένων με αποτέλεσμα την πλήρηεξαθλίωση των συνθηκών ζωήςτους,

iii. έλλειψη νοσοκομείων καιψυχιατρείων δικαιοδοσίας τουΥπουργείου Δικαιοσύνης. Τοένα και μοναδικό νοσοκομείοκαι ψυχιατρείο δικαιοδοσίας τουΥπουργείου Δικαιοσύνης παρα-κολουθεί χιλιάδες περιστατικάκρατουμένων,

iv. έλλειψη ιατρικού και νοσηλευτι-κού προσωπικού που χαρακτη-ρίζεται από την έλλειψη βασικώνιατρικών ειδικοτήτων ακόμα καιγια τη στοιχειώδη παρακολούθη-ση απλών περιστατικών,

v. έλλειψη στοιχειώδους φαρμα-κευτικής περίθαλψης των κρα-τουμένων.

Οι σημαντικές αυτές ελλείψεις πουεγκυμονούν τραγικούς κινδύνουςγια την υγεία όλων των κρατουμέ-νων είναι ολοφάνερο ότι οδηγούνστην πλήρη εξαθλίωση των κρατου-μένων με αναπηρία. Ειδικότερα, γιααυτούς τους κρατούμενους πρέπεινα γίνει αντιληπτό από όλους τους

αρμοδίους ότι ο περιορισμός τηςπροσωπικής τους ελευθερίας γιαοποιοδήποτε λόγο δεν τους αφαιρείούτε την αναπηρία ούτε τις πρόσθε-τες ανάγκες που πηγάζουν απόαυτή.

Με τον πρόσφατο Ν.3727/2008, τοΥπουργείο Δικαιοσύνης προσπάθη-σε να ανοίξει το δρόμο για την καθι-έρωση ενός νέου πλαισίου λειτουρ-γίας και διαβίωσης των κρατουμέ-νων μέσα στις φυλακές. Το αναπη-ρικό κίνημα ευελπιστεί ότι στησυνέχεια των ενεργειών τουΥπουργείου σας για τον εκσυγχρο-νισμό του σωφρονιστικού συστήμα-τος της χώρας θα προχωρήσει στοσχεδιασμό και τη λήψη ειδικώνμέτρων για τη βελτίωση των συνθη-κών ζωής των κρατουμένων μεαναπηρία, έτσι ώστε να καλύπτονταιοι ιδιαίτερες ανάγκες που πηγάζουναπό την αναπηρία τους.

Σε αυτή τη κατεύθυνση το αναπηρι-κό κίνημα της χώρας ζητάει τηνενεργοποίηση της διάταξης της παρ.2 του άρθρου 3 του Ν.2776/1999, ηοποία ορίζει ρητά «ειδική μεταχείρι-ση των κρατουμένων όταν δικαιο-λογείται από τη νομική ή πραγματι-κή κατάσταση του, όπως υποδίκωνκαι καταδίκων, έγγαμων και αγά-μων, ανηλίκων, γυναικών, ανδρών,ατόμων με ειδικές ανάγκες ή για τιςθρησκευτικές ή άλλες πεποιθήσειςεφόσον γίνεται υπέρ του κρατούμε-νου και προς εξυπηρέτηση τωνειδικών αναγκών που απορρέουναπό την κατάσταση στην οποία ευρί-σκεται.»

Για να καταστεί όμως ενεργή ηανωτέρω διάταξη απαιτείται ηάμεση λήψη θεσμικών μέτρων,όπως: α) Προσβασιμότητα όλων των κτι-

ριακών υποδομών των σωφρο-νιστικών καταστημάτων.

β) Άμεση στελέχωση του νοσοκο-μείου και του ψυχιατρείου τωνφυλακών Κορυδαλλού με ιατρι-κό, νοσηλευτικό και παραϊατρικόπροσωπικό για την παροχή ιατρι-κής και θεραπευτικής φροντίδαςστους κρατούμενους με αναπη-ρία και χρόνιες παθήσεις.

γ) Διασύνδεση του νοσοκομείουτων φυλακών Κορυδαλλού καιόλων ανεξαιρέτως των σωφρονι-στικών καταστημάτων με τα Γενι-κά Πανεπιστημιακά Νοσοκομείατης χώρας και τα Κέντρα Αποκα-τάστασης των Ατόμων με Αναπη-ρία.

δ) Δωρεάν παροχή ιατροφαρμα-κευτικής περίθαλψης, συμπερι-λαμβανομένων των τεχνικώνβοηθημάτων, των θεραπευτικώνμέσων και των αναλωσίμων υλι-κών τους, στους κρατούμενουςμε αναπηρία και χρόνιες παθή-σεις .

ε) Εξατομικευμένη θεραπεία γιατους ψυχικά πάσχοντες κρατού-μενους στα σωφρονιστικά κατα-στήματα της χώρας, καθώς καιτους ακαταλόγιστους εγκληματίεςτου άρθρου 69 του ΠοινικούΚώδικα.

Οι σοβαρές δυσκολίες πρόσβασης,οι σοβαρές ελλείψεις ως προς τηνπροσαρμογή του ελληνικού Δικαίουστις Συνταγματικές Διατάξεις, στιςΕυρωπαϊκές Οδηγίες καθώς και στηΔιεθνή Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για ταανθρώπινα δικαιώματα των ατό-μων με αναπηρία αλλά και οι άθλιεςσυνθήκες διαβίωσης των κρατου-μένων με αναπηρία στο σύνολο τωνσωφρονιστικών καταστημάτων τηςχώρας, θα πρέπει να ξεπεραστούν,δεδομένου ότι η Δικαιοσύνη δενέχει το δικαίωμα να παρέχει σταάτομα με αναπηρία υπηρεσίεςκατώτερης ποιότητας ή με διαφορε-τικούς όρους συντηρώντας τηνάνιση μεταχείριση. Θ.Α.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 10

Page 11: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

11ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

Για τη μεγάλη και μακρο-χρόνια δράση της Ε.Ο.Κ.Α,τόσο στη διεκδίκηση ίσωνευκαιριών για τα άτομα μεκινητική αναπηρία, τις επι-τυχίες της και τις μελλοντι-κές της προτεραιότητες,μίλησε στα «Θέματα Αναπηρίας» ο Πρόεδρόςτης κος Νικόλαος Σκόνης.

Ποιες κατηγορίες αναπηρίας εκπροσωπεί ηΕΟΚΑ και πόσα μέλη αριθμεί;

Το σύνολο των κινητικά αναπήρων στην πατρί-δα μας ανέρχεται στις 550.000 (στοιχεία Euro-stat 2003) και η Ομοσπονδία αριθμεί συνολικά19 φορείς - μέλη. Οργανωμένοι και ενεργοίείναι ωστόσο όχι περισσότεροι από 11.500,πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μεγάληδυνατότητα για νέες οργανώσεις και μεγαλύτε-ρη μαζικοποίηση.

Όσο για τις κατηγορίες, εκπροσωπούνται όσοιέχουν κινητική αναπηρία μη επιδεινούμενηαπό πλήθος αιτιών (πλην φυσιολογικής φθο-ράς), όσοι έχουν αναπηρία επιδεινούμενη απόπλήθος αιτιών (πλην φυσιολογικής φθοράς),ακρωτηριασμούς άνω και κάτω άκρων, εγκε-φαλικά περιστατικά γενικώς.

Επιπλέον συμπεριλαμβάνουν τους περιπατητι-κούς και ακρωτηριασμένους χωρίς τεχνικά

ÅèíéêÞÏìïóðïíäßá

ÊéíçôéêÜÁíáðÞñùíÁãþíáò ãéá ôá

äéêáéþìáôá ôùí ðëÝïíáðïêëåéóìÝíùíÌéá áðü ôéò ðëÝïí åõðáèåßò êáôçãïñßåò ôùí áôüìùí

ìå áíáðçñßá, êáè’ üëá áðïêëåéóìÝíç áöïý ïé ÷ñÞóôåòáíáðçñéêïý áìáîéäßïõ âéþíïõí ôï áöéëüîåíï ðåñé-âÜëëïí ôçò ÷þñáò ìáò åíôïíüôåñá ßóùò áðü êÜèå ÜëëïÜôïìï ìå áíáðçñßá, åßíáé áíáìößâïëá ôá Üôïìá ìåêéíçôéêÞ áíáðçñßá.

Ç Ýëëåéøç ìÝôñùí êáé ðïëéôéêþí ãéá ôçí êáèïëéêÞðñüóâáóç ôùí áôüìùí ìå êéíçôéêÞ áíáðçñßá óôïöõóéêü êáé äïìçìÝíï ðåñéâÜëëïí åðéâÜëëåé óôï Üôïìïìå êéíçôéêÞ áíáðçñßá íá æåé åîáñôþìåíï áðü êÜðïéïÜëëï ðñüóùðï, ìå ôá ðåíé÷ñÜ åðéäüìáôá íá ìçíåðáñêïýí ãéá ôçí êÜëõøç áêüìá êáé ôùí êáèçìåñé-íþí åîüäùí ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôçí ßäéá ôçí áíáðç-ñßá. Ôá Üôïìá ìå êéíçôéêÞ áíáðçñßá êáôáëÞãïõí ôéòðåñéóóüôåñåò öïñÝò íá æïõí Ýãêëåéóôá óôïõò ôÝóóåñéòôïß÷ïõò åíüò óðéôéïý, ðåñéìÝíïíôáò êáñôåñéêÜ íáöôÜóåé êÜðïôå ç ÅëëÜäá ôï åðßðåäï Üëëùí åõñùðáú-êþí ÷ùñþí, ðïõ áíáãíùñßæïõí ôá áíèñþðéíá äéêáéþ-ìáôá ôùí êéíçôéêÜ áíáðÞñùí êáé öñïíôßæïõí ãéá ôçíáíåîáñôçóßá ôïõò êáé ôçí åëåýèåñç êáé áíåìðüäéóôçóõììåôï÷Þ ôïõò óôá êïéíùíéêÜ, ðïëéôéóôéêÜ êáé åðáã-ãåëìáôéêÜ äñþìåíá.

Óôï ìÝôùðï áõôü êáé óå áõôü ôï óêïðü åßíáé ôáãìÝíçáðü ôï 1999, Ýôïò ßäñõóÞò ôçò, ç ÅèíéêÞ ÏìïóðïíäßáÊéíçôéêÜ ÁíáðÞñùí (Å.Ï.Ê.Á.) ðïõ áðïôåëåß ôïíåêöñáóôÞ ôùí ðáñáðëçãéêþí – ôåôñáðëçãéêþí êáéâáñéÜ êéíçôéêÜ áíáðÞñùí óå üëç ôçí ÅëëÜäá. Ðñüêåé-ôáé ãéá ôï äåõôåñïâÜèìéï öïñÝá ôùí áôüìùí ìå êéíçôé-êÝò áíáðçñßåò ðïõ éäñýèçêå óôç ÷þñá ìáò êáé áãùíß-æåôáé ãéá ôçí êïéíùíéêÞ Ýíôáîç ôùí áôüìùí ìå âáñéÝòêéíçôéêÝò áíáðçñßåò, ôçí áðïäï÷Þ ôïõò áðü ôçí êïéíù-íßá êáé ôçí áíáâÜèìéóç ôçò ðïéüôçôáò æùÞò ôïõò.

ÂÞìá

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 11

Page 12: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

12ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

ÂÞìá

βοηθήματα, τους περιπατητικούςκαι ακρωτηριασμένους με τεχνικάβοηθήματα, τους χρήστες αναπηρι-κού αμαξιδίου χειροκίνητου (παρα-τετραπληγία), τους χρήστες ηλε-κτρικού αμαξιδίου που δεν έχουνδυνατότητα χρήσης χειροκίνητουαμαξιδίου (παρά-τετραπληγία).

Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι τηςΕΟΚΑ;

Βασικός στόχος είναι η συνεχήςπροσπάθεια να γίνουν τα προβλή-ματα και οι ανάγκες μας κομμάτιτης συνείδησης των πολιτών και νααποτελέσουν μέρος του αξιακούσυστήματος της Ελληνικής πολιτεί-ας.

Για την επίτευξη του στόχου είναισημαντικό το κοινωνικό μοντέλοκαι η πολιτική βούληση, συγκεκρι-μένα, η εφαρμοσμένη πολιτικήπρέπει να πορεύεται με επίκεντροτον άνθρωπο και τις ανάγκες τουαλλά και η πολιτική βούληση ναεκφράζετε με συγκεκριμένη πράξηκαι όχι με λόγια. Η κάθε δέσμευσηνα μην υπακούει απλώς στην ανά-γκη της συγκυρίας, αλλά να αποτε-λεί συνειδητό και υποχρεωτικάεφαρμόσιμο κομμάτι της πολιτικήςκαι αυτών που την εκπροσωπούν.

Στόχος του κινήματος των κινητικάαναπήρων είναι η συμμετοχή, ησυμφωνία και η συναπόφαση, απα-ραίτητες προϋποθέσεις για την ενό-τητα στην δράση. Παράλληλα ημαζικοποίηση και η ενδυνάμωσηόλων των κινητικά αναπήρων θαδώσει σημαντικές δυνατότητες επί-τευξης στόχων με απαραίτητη τηνενιαία αντίληψη και τους κοινούςαγώνες στη συνδικαλιστική πυρα-μίδα.

Πόσο εύκολο είναι για ένα άτομο

με κινητική αναπηρία να μετακινη-θεί στην Ελλάδα;

Για να είναι πιο αξιόπιστη η απάντη-ση στην ερώτηση σας θα πρέπει ναχωρίσουμε τα άτομα με κινητικήαναπηρία σε δύο μεγάλες κατηγο-ρίες, τους περιπατητικούς και τουςχρήστες αναπηρικού αμαξιδίου. Οιανάγκες είναι διαφορετικές αλλάκαι κοινές σε κάποια εμπόδια,όπως η κακή συντήρηση των πεζο-δρομίων, η πρόσβαση στο φυσικόπεριβάλλον, η έλλειψη αναβατο-ρίων σε κτήρια κ.λπ.

Όσο αφορά τη μετακίνηση τωνβαριά κινητικά αναπήρων, πουείναι στην ουσία οι χρήστες τωναναπηρικών αμαξιδίων, τα πράγ-ματα γίνονται από γκρι ως μαύρα. Ηοποιαδήποτε μετακίνηση στονΕλλαδικό χώρο και όχι μόνο, προϋ-ποθέτει την ανάγκη συνοδού, καιαυτή τη δυνατότητα την έχουν μόνοόσοι μπορούν να πληρώνουν γι’αυτό, όσοι δεν μπορούν είναι απο-κλεισμένοι, είτε για οικονομικούςλόγους είτε από έλλειψη προσβάσι-μων διαδρομών. Είναι εντελώςδίκαιο το αίτημα των βαριά κινητικάαναπήρων για την πλήρη επιχορή-γηση κοινωνικού συνοδού-φροντι-στή υγείας σε 24 βάση.

Το ζήτημα για τους κινητικά αναπή-ρους δεν είναι μόνο η μετακίνησηστην Ελλάδα, αλλά η δυνατότητα ναβγούμε από το σπίτι μας και νακάνουμε αυτό που ο κάθε πολίτηςέχει το δικαίωμα να κάνει, να επι-σκεφτούμε την τοπική αγορά, νααγοράσουμε τα αναγκαία για τηνεπιβίωση και την υγεία μας, κ.λπ.

Η Πολιτεία αλλά και η Τοπική Αυτο-διοίκηση θα μπορούσαν να λύσουνσημαντικά προβλήματα, να πάψει ηχορήγηση αδειών σε καταστήματα

που δεν πληρούν όρους επισκεψι-μότητας για κινητικά αναπήρους.

Πως αντιμετωπίζει η κοινωνία ταάτομα με κινητική αναπηρία;

Μπορώ να πω ότι τα πράγματα δενείναι ίδια με το παρελθόν, υπάρχειμεγαλύτερη ενημέρωση και ευαι-σθητοποίηση των πολιτών, απέχου-με όμως πολύ από τις χώρες τηςΕυρώπης.

Η πληροφόρηση για τα προβλήματατων ΑμεΑ πρέπει να περάσει μέσααπό την εκπαίδευση όλων των επι-πέδων (πρωτοβάθμια – δευτερο-βάθμια - τριτοβάθμια).

Ο πολιτισμός σε μια χώρα μετριέταιμε το πώς αντιμετωπίζει τα ζητήμα-τα των αναπήρων πολιτών, με αυτότο δεδομένο εύκολα βγάζουμεσυμπέρασμα σε τι χώρα ζούμε.

Πως θα χαρακτηρίζετε τις σχέσειςτης ΕΟΚΑ με την Ελληνική πολι-τεία; Υπάρχει συνεργασία; Τι πρέ-πει να αλλάξει;

Η σχέση με την ελληνική Πολιτείαδεν χαρακτηρίζεται από τη στάσηκαι την ευαισθησία ορισμένωνφωτεινών εξαιρέσεων, ούτε απόαποσπασματικές πολιτικές πουαπαντούν συγκυριακά και πρόσκαι-ρα. Θα υιοθετήσω απόλυτα ωςχαρακτηρισμό για τις σχέσεις μαςμε την Πολιτεία τον όρο «κολακευ-τικός λαϊκισμός».

Η σχέση μας θα μπορούσε να κρι-θεί και να αξιολογηθεί αν υπήρχεσυγκροτημένη εθνική πολιτική γιατα άτομα με αναπηρία. Η συνεργα-σία των κινητικά αναπήρων με τηνελληνική Πολιτεία στηρίζεται, είτεστις διαπροσωπικές σχέσεις, είτεόπου περιστασιακά εξυπηρετεί την

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 12

Page 13: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÂÞìá

13ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

Πολιτεία. Η όποια συνεργασία είναιγια τα «μάτια», δεν είναι αποτέλε-σμα πολιτικών που απαντούνσυγκροτημένα έστω με μακροπρό-θεσμες στοχεύσεις στην επίλυσηπροβλημάτων και μιας σοβαρήςδουλειάς για την εναρμόνιση τηςΕλλάδας με τις άλλες χώρες τιςΕυρώπης.

Τα όργανα των αναπήρων είναιπολύ πιο μπροστά από την Πολιτεία.Οι μελέτες και οι θέσεις της ΕΣΑμεΑκαι των Δευτεροβαθμίων Οργάνωντης είναι πολύ πιο συγκροτημένεςαπό τις αποσπασματικές απόψειςτων αρμοδίων οργάνων της Πολι-τείας για τα θέματα της αναπηρίας.

Χωρίς κανένα δισταγμό θα έλεγα ότιόλα πρέπει να αλλάξουν. Είναικαθοριστική η συγκρότηση ΓενικήςΓραμματείας ΑμεΑ σε μια Πολιτείαπου ενδιαφέρεται ουσιαστικά γι’αυτό το ευαίσθητο κομμάτι της κοι-νωνίας μας.

Πως κρίνετε τον τρόπο που αντι-μετωπίζουν τα σύγχρονα μέσαμαζικής ενημέρωσης τα άτομα μεκινητική αναπηρία;

Αν κανείς ανατρέξει στα συμπερά-σματα των συνεδρίων «ΜΜΕ καιΑναπηρία» θα αναγνώσει την πραγ-ματικότητα. Ο ρόλος των ΜΜΕ είναιαπόλυτα συνδεδεμένος με τηνεμπορικότητα του θέματος. Περ-νούν στρεβλά την εικόνα της πραγ-ματικότητας, προβάλλοντας από τημια τον ήρωα της ζωής και από τηνάλλη τον ταλαιπωρημένο ανάπηρο.Αυτό πουλάει και αυτό κάνουν,εμείς πάντα στο ίδιο έργο θεατές.

Ο τρόπος που παρουσιάζουν τηνκινητική αναπηρία είναι ο ίδιος μετις άλλες αναπηρίες, διαφέρει μόνοότι το αναπηρικό αμαξίδιο είναι πιοκοντά στο να προκαλέσει τον οίκτο.

Αυτή είναι η πραγματικότητα και ταστερεότυπα της παρουσίασης, ηπλαστή αντίθεση του επιτυχημένουμε τις ιδιαίτερες ικανότητες, τουμαχητή νικητή της ζωής και από τηνάλλη του επαίτη. Καμιά κουβένταόμως για την Πολιτεία και τις υπο-χρεώσεις της.

Στόχος είναι να προκαλέσουν απότη μια το θαυμασμό και από τηνάλλη τη συμπόνια και τον οίκτο και

να ξυπνήσουν τα φιλανθρωπικάαισθήματα στους τηλεθεατές – όλαμακριά από την πραγματικότητα καιτην αλήθεια απλά και μόνο μιαψευδή εικονική πραγματικότητα.

Λείπει ο ανάπηρος μαχητής αυτόςπου αγωνίζεται συλλογικά καικαθημερινά προβάλλοντας αιτήμα-τα, προτείνοντας λύσεις, αυτός πουμε τη δράση του άλλαξε εν μέρειτην νοοτροπία, αυτός που συμμετέ-χει για το γενικό καλό, ο ενεργόςΕυρωπαίος πολίτης της αναπηρίας.

Υπάρχει μέριμνα και ισότιμη μετα-χείριση για τα άτομα με κινητικήαναπηρία στα σχολεία και τα πανε-πιστήμια της χώρας;

Πριν το 1981 τα άτομα με αναπηρίαήταν απόντα από νομοθετικό πλαί-σιο της χώρας μας, στην πορείαάρχισαν σιγά – σιγά να αναφέρο-νται, ενώ και στο Σύνταγμα τηςχώρας υπάρχουν αναφορές.

Παρόλα αυτά, η ζοφερή εικόνα τηςεκπαίδευσης δεν έχει λείψει, είτεαπό την μη εφαρμογή των συ-νταγματικών υποχρεώσεων της

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 13

Page 14: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

14

ÂÞìá

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

óõí

Πολιτείας είτε από το ελλιπές καιανεφάρμοστο νομοθετικό μας πλαί-σιο.

Βέβαια τα πράγματα γίνονται χειρό-τερα με τα ειδικά σχολεία και τηνπαρεχόμενη ποιότητα της εκπαί-δευσης. Τα σχολεία αυτά δεν αξιο-λογήθηκαν ποτέ, δεν εξοπλίστηκανμε την υλικοτεχνική υποδομή, δενυπήρξαν αναλυτικά εκπαιδευτικάπρογράμματα και ειδικά βιβλία,πασιφανής έλλειψη σε νέα τεχνολο-γία και εξειδικευμένο εκπαιδευτικόπροσωπικό.

Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ταπράγματα δεν είναι καλύτερα, μαζίμε όλα τα άλλα είναι και το πρόβλη-μα της μετακίνησης και της πρό-σβασης.

Περί ισοτιμίας και μέριμνας καλόείναι να υπενθυμίζουμε σε μόνιμηβάση στην Πολιτεία τις συνταγματι-κές της υποχρεώσεις ίσως κάποτετις εφαρμόσουν. Λόγια παχιά έχου-με ακούσει πολλά, αλλά στην μετά-φραση τους σε πράξη, υπάρχειέλλειμμα.

Ελπίζουμε σε μια Πολιτεία πιο ευαί-σθητη και με την απαιτούμενη απο-τελεσματικότητα. Απαραίτητη προϋ-πόθεση για κάτι σωστό στο μέλλονείναι η συμμετοχή των Οργάνωνεκπροσώπησης του αναπηρικούκινήματος σε όλα τα επίπεδα τουεκπαιδευτικού συστήματος.

Μεγάλος αριθμός ατόμων με κινη-τική αναπηρία διαβιεί σε ιδρύματα,υπό άθλιες συνθήκες που έρχο-νται συχνά στο φως της δημοσιό-τητας. Τι ενέργειες απαιτούνται γιανα αλλάξει αυτή η κατάσταση;

Πρόκειται για πολύ μεγάλο θέμα μεδιιστάμενες απόψεις για την ύπαρ-

ξη των ιδρυμάτων ή την στήριξη τηςοικογένειας και της αυτόνομης δια-βίωσης. Η αλήθεια δεν μπορείπαρά να είναι κάπου στη μέση.

Αυτά τα ιδρύματα σε μια σύγχρονηκοινωνία δεν μπορούν παρά ναμετεξελιχθούν σε ξενώνες φροντί-δας και αποκατάστασης παρέχονταςπαράλληλα ποιότητα ζωής στηνδιαβίωση των ατόμων και περιβάλ-λον που ο κάθε συνομήλικος τουςαπολαμβάνει.

Η ύπαρξη τους και η σύγχρονημετεξέλιξη τους είναι αναγκαία γιαπεριστατικά που έχουν ανάγκησυνεχούς φροντίδας. Αναγκαίαείναι επίσης για άτομα με βαριάκινητική αναπηρία που έχουν χάσειτους ανθρώπους που τους προστά-τευαν.

Μέσα από αυτά και μετά από εκπαί-δευση όσοι μπορούν θα πρέπει ναοδηγούνται στην ανεξάρτητη διαβί-ωση με συνεχή στήριξη από τηνΠολιτεία. Η Πολιτεία οφείλει νατους παρέχει όλα αυτά για να δίνετεη δυνατότητα της ανεξάρτητης δια-βίωσης.

Ποιες είναι οι βασικές προτεραιό-τητες της ΕΟΚΑ;

Είμαστε πολύ νέα διοίκηση και δενέχουμε προλάβει να κάνουμε τιςαπαραίτητες διαδικασίες που θαοριστικοποιήσουν το πρόγραμμαδράσης μας και θα ορίσουν τις προ-τεραιότητες μας. Αλλά όπως και ναέχει δεν μπορεί να βρίσκεταιμακριά από τους στόχους για:

• Κάλυψη των βασικών αναγκώντων ατόμων με κινητική αναπη-ρία.

• Άρση του αποκλεισμού και τηςαπομόνωσης.

• Πρόληψη, περίθαλψη και αποκα-τάσταση.

• Στήριξη της οικογένειας.• Απασχόληση.• Καθιέρωση της κάρτας αναπηρί-

ας - λειτουργικότητας.• Εκπαίδευση.• Ενημέρωση της κοινωνίας.• Πρόσβαση (υποδομές, υπηρεσί-

ες, μέσα μαζικής μεταφοράς).• Ίση μεταχείριση.

Η σειρά που αναφέρω τις προτε-ραιότητες δεν έχει καμία σημασίαμε την βαρύτητά τους.

Αυτό τέλος που θέλω να πω σεόλους είναι ότι η Ομοσπονδία θαπαραμένει πάντα ανοιχτή στη συμ-μετοχή και τη δράση, στις νέεςιδέες και τον εθελοντισμό, το πεδίοαναμέτρησης μας είναι η από καρ-διάς προσφορά και μοναδική πρό-κληση το καλύτερο μέλλον τωνκινητικά αναπήρων.

Θ.Α.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 14

Page 15: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

Προστατεύονται νομικά τα άτομαμε αναπηρία στην Ελλάδα; Αν ναι, σε ποιο βαθμό;Αν όχι, που εντοπίζετε τα σημα-ντικότερα κενά;

Ο Ν.2643/1998 εν μέρει έχει κατα-στεί ανενεργός, εν μέρει έχειξεπερασθεί από τα πράγματα.Έκτοτε, παρά τις υποσχέσεις, δενέχει εισαχθεί προς ψήφιση νομο-σχέδιο, που να ανταποκρίνεταιστις σημερινές ανάγκες και ναδίδει λύσεις απορρόφησης τωνΑμεΑ, όπως συμβαίνει στις χώρεςτης Δυτικής Ευρώπης, π.χ. όσοναφορά στους δικηγόρους, ο νόμοςαυτός, όπως έχει σήμερα, έχεικαταστεί γράμμα νεκρό και η υπο-τιθέμενη προστασία που παρέχειείναι ανύπαρκτη, με κυριότερουςλόγους α) αφενός τη συρρίκνωσητων κατ’ άρθρ. 2 παρ. 8 υπόχρεωνφορέων του δημόσιου τομέα με τησυνεχή ιδιωτικοποίηση επιχειρή-σεων και οργανισμών που περι-λαμβάνονται σε αυτούς. Έτσιέπαυσε η υποχρεωτική πρόσληψηδικηγόρων σε οργανισμούς και

επιχειρήσεις που απασχολούνμεγάλο αριθμό δικηγόρων, όπωςλ.χ. η Εθνική Τράπεζα, και απορ-ροφούσαν στο παρελθόν πολλούςτυφλούς και άλλους ανάπηρουςδικηγόρους, αφ’ ετέρου δε τουκαθοριζόμενου υψηλού ελάχιστουαριθμού (άνω των πενήντα) τωναπασχολούμενων στους άνωφορείς ατόμων, για τον υπολογι-σμό σ’ αυτά του ποσοστού προ-σλαμβανομένων, και το ότι δενπεριλαμβάνονται στους υπόχρε-ους για την πρόσληψη δικηγόρωνφορείς του δημοσίου τομέα και οιδημόσιες υπηρεσίες, Ν.Π.Δ.Δ. καιοργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκη-σης (Ο.Τ.Α.), ενώ προβλέπεται(άρθρ. 3 παρ. 1 και 6) η υποχρεω-τική πρόσληψη σ’ αυτούς προστα-τευόμενων ατόμων άλλων κατη-γοριών.

Αναμφίβολα η Διεθνής Σύμβασηγια τα Δικαιώματα των Ατόμωνμε Αναπηρία μπορεί να συμβάλ-λει στην αλλαγή των συνθηκώνδιαβίωσης των ατόμων με ανα-πηρία. Τι μπορεί να γίνει για να

διασφαλιστεί η εφαρμογή της;

Όπως όλα τα πράγματα, απαιτείταιισχυρή πολιτική βούληση για τηδιασφάλιση της εφαρμογής της,αρχής γενομένης από την υπογρα-φή και κύρωση του ΠροαιρετικούΠρωτοκόλλου, το οποίο προβλέ-πει δικαίωμα ατομικής ή ομαδικήςπροσφυγής των ατόμων με ανα-πηρία στην Επιτροπή παρακολού-θησης της σύμβασης, εναντίονσυμβαλλομένου κράτους, το οποίοκαταπατά τις διατάξεις της Σύμβα-σης.

Ας μην λησμονούμε, ότι η Σύμβα-ση αυτή κατοχυρώνει δικαιώματα650 εκατομμυρίων ανθρώπωνστον κόσμο, όσον δε αφορά στηχώρα μας δίνεται η ευκαιρία ναδείξει το κοινωνικό της πρόσωποκαι τον πολιτισμό που την διακρί-νει.

Πως μπορεί να προωθηθεί ο νέοςνομικός πολιτισμός για την ανα-πηρία, όπως αυτός διαμορφώνε-ται μέσα από το ευρωπαϊκό

ÄçìÞôñçò ×. ÐáîéíüòÐñüåäñïò Äéêçãïñéêïý

Óõëëüãïõ Áèçíþí

ÓõíÝíôåõîç

15ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç •

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 15

Page 16: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

δίκαιο και τη Σύμβαση;

Το άρθρο 21 παρ. 6 του Συντάγματος προβλέ-πει, ότι «τα άτομα με αναπηρίες έχουνδικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων πουεξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελ-ματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στηνκοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή τηςΧώρας».

Όμως η διάταξη αυτή έχει αποβεί κενό γράμ-μα, αφού δεν έχουν ψηφισθεί οι εκτελεστικοίνόμοι, απαραίτητοι για την εφαρμογή τουΣυντάγματος. Η Διεθνής λοιπόν Σύμβαση,έρχεται να καλύψει το μεγάλο κενό στηνεσωτερική νομοθεσία, αρκεί να κυρωθεί τοπροαιρετικό πρωτόκολλο και να δώσει μίαάλλη νομική διάσταση. Έχουμε λοιπόν πολύδρόμο μπροστά μας για να ξεφύγουμε από τηστενή πελατειακή σχέση και εξάρτηση πουδιακρίνει τον τρόπο χειρισμού ακόμη και τωνπλέον κρίσιμων κοινωνικών θεμάτων. Οπολιτισμός, ιδιαίτερα ο νομικός, δοκιμάζεταισε τέτοιες κρίσιμες περιπτώσεις, που πρέπεινα προσαρμοσθεί στο Ευρωπαϊκό δίκαιο καιτις νέες αντιλήψεις, όπως αυτές προβάλλο-νται μέσα από τη Σύμβαση.

Πόσο εύκολο είναι, από την εμπειρία σας,να ενταχθεί ένα άτομο με αναπηρία στηναγορά εργασίας και να ασκήσει ανεμπόδι-στα τα επάγγελμά του; Συναντήσατε ποτέπερίπτωση δικηγόρου ή δικαστικού με ανα-πηρία; Τι προβλήματα αντιμετώπιζε;

Είναι πράγματι πολύ δύσκολο να ενταχθείστην αγορά εργασίας ελλείψει νομοθετικούπλαισίου, αλλά και μίας γενικότερης παιδεί-ας, που πρέπει να διαπερνά την ελληνικήκοινωνία, στον τρόπο αντιμετώπισής τους. Τοπρώτο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, όπωςτο έζησα και το ζω, είναι της αποκατάστασήςτους, το μέλλον, ιδιαίτερα όταν δεν θα έχουντη φροντίδα των γονέων τους. Όταν με πολ-λές θυσίες σπούδασαν, πολλοί με άριστα,ξαφνικά η χαρά τους μετατρέπεται σε λύπη,με την πραγματικότητα που αντικρίζουν. Όταν

δεν έχουν ληφθεί από το κράτος τα απαραί-τητα μέτρα, έτσι ώστε όπως περιγράφεται στοάρθρο 1 της Σύμβασης, να εξασφαλίζονται ταανθρώπινα δικαιώματα και η αξιοπρέπειαόλων των ατόμων με αναπηρίες, καθώς καιη συμμετοχή τους σε όλες τις κοινωνικέςδραστηριότητες.

Κατά πόσο είναι καταρτισμένοι σε θέματαανθρωπίνων και ατομικών δικαιωμάτωνατόμων με αναπηρία όσοι αποφοιτούν απότις Νομικές Σχολές;

Αυτά δεν διδάσκονται, εμπεδώνονται μέσωμιας φιλοσοφίας, μιας πολιτικής που έχειμάθει να σέβεται και να δίνει προτεραιότητασ’ όσους την χρειάζονται, σ’ όσους ατυχείςσυγκυρίες τους έφεραν σε μειονεκτική θέση.Ο αποφοιτών από τη Νομική Σχολή έχει μίαευρύτερη καλλιέργεια, οι σπουδές του είναιανθρωπιστικές και αποβλέπουν ουσιαστικάστην προάσπιση των ανθρωπίνων και ατομι-κών δικαιωμάτων, στην προάσπιση τωνασθενέστερων και πιο ευάλωτων κοινωνι-κών ομάδων. Θεωρώ ότι ο δικηγόρος είναιφυσικός υπεράσπιστής τους, ο βασικός προ-στάτης τους. Το ανθρωπιστικό ιδεώδες πρέ-πει να διακρίνει τον τρόπο σκέψης μας και νατον κατευθύνει σ’ ανάλογες δράσεις.

Κατά πόσο οι δικαστές γνωρίζουν το δίκαιογια την αναπηρία και αν κατά τη γνώμη σαςο τρόπος που λειτουργεί η δικαιοσύνησήμερα προστατεύει τα άτομα με αναπηρίααπό δυσμενή διακριτική μεταχείριση.

Με τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο υπ’αριθμ. 3689/08 για τη Σχολή Δικαστών, επήλ-θαν σημαντικές αλλαγές στο μέχρι τώρα υφι-στάμενο καθεστώς. Ειδικότερα, σχετικά με τοδικαίωμα συμμετοχής στο άρθρο 10 παρ. γπροβλέπεται ότι «σε περίπτωση διαπίστωσηςέλλειψης φυσικών σωματικών δεξιοτήτωνκάποιου υποψηφίου, εξετάζεται από τηνανωτέρω υγειονομική επιτροπή, αν η έλλει-ψη αυτή εμποδίζει ή όχι την άσκηση τωνδικαστικών του καθηκόντων. Εφόσον πιστο-

óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõ

16

ÓõíÝíôåõîç

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 16

Page 17: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç • óõíÝíôåõîç •

ÓõíÝíôåõîç

17ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

• Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1949. • Το 1964 εγκαταστάθηκε στο Δήμο Ζωγράφου, όπου περάτωσε και τις γυμνασιακές του σπουδές. • Το 1967 εισήλθε στη Νομική Σχολή Αθηνών, αποφοίτησε το 1972 και απέκτησε την άδεια ασκήσεως

δικηγορικού λειτουργήματος το 1974. • Από το 1976 εκλέγεται συνεχώς Σύμβουλος στο Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.• Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Δ.Σ.Α. επί δύο τριετίες - επί της προεδρίας Σωτ. Πολύδωρα (1990-1993) και επί

προεδρίας Αντ. Ρουπακιώτη (1999-2002).• Στις 15 Μαρτίου 2002 εξελέγη Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών για την περίοδο 2002-2005. • Στις 7 Μαρτίου 2005 επανεξελέγη Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών για την περίοδο 2005-2008.• Στις 3 Μαρτίου 2008 επανεξελέγη Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών για την περίοδο 2008-2011.

*Πηγή www.dsa.gr

ποιηθεί από την επιτροπή η υγείακαι η σωματική καταλληλότητάτου για την άσκηση των ανωτέρωκαθηκόντων, λαμβάνονται όλα τααναγκαία μέτρα για τη διευκόλυν-ση της συμμετοχής του υποψη-φίου στον εισαγωγικό διαγωνι-σμό. Στα μέτρα διευκόλυνσηςμπορεί να περιλαμβάνεται και ηπαροχή παράτασης για την ολο-κλήρωση της εξέτασης. Η παράτα-ση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνειτο ένα δεύτερο του προβλεπόμε-νου χρόνου για την ολοκλήρωσητης εξέτασης».

Αναμφίβολα είναι μία σημαντικήεξέλιξη σε σχέση με το μέχρι τώραισχύον καθεστώς και αναμφίβολαθα συντελέσει, σιγά σιγά και στηνκαλλιέργεια ενός διαφορετικούκλίματος στον ευρύτερο χώρο τηςΔικαιοσύνης, με την παρουσίααυτής της κατηγορίας των συμπο-λιτών μας. Θεωρώ ότι η Δικαιοσύ-νη, οι δικαστές στην πολύ μεγάληπλειοψηφία τους προστατεύουν ταάτομα με αναπηρία από δυσμενείςδιακριτικές μεταχειρίσεις, οι δευπάρχουσες εξαιρέσεις επιβε-βαιώνουν τον κανόνα. Ο καλόςδικαστής και αν δεν γνωρίζει το

δίκαιο για την αναπηρία, θα τοαναζητήσει και θα το εφαρμόσει.Σημασία έχει η υπευθυνότητα καιη ευαισθησία που διακατέχει τονΈλληνα δικαστή, που κι αυτός,περισσότερο από τους άλλους,πρέπει να έχει κατά νου, ότι όλαστη ζωή είναι ένας κύκλος, πουφέρει αρμονία ή δυσαρμονία.

Δεδομένου ότι τα περισσότεραδικαστήρια όλων των βαθμών, οιεισαγγελίες, τα δικηγορικά γρα-φεία στεγάζονται σε παλιά κτίρια,ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα,τι θα μπορούσε να γίνει για νακαταστούν προσβάσιμα στα άτομαμε αναπηρία;

Αυτό είναι μια άλλη μεγάλη κου-βέντα. Δυστυχώς, στη χώρα μαςδεν δίνεται η ανάλογη σημασία στηΔικαιοσύνη, ως θεσμός, στονοποίο βασίζεται το οικοδόμηματης Δημοκρατίας, το ΚράτοςΔικαίου. Υπάρχουν ήδη πολλέςελλείψεις στην υλικοτεχνική υπο-δομή , χωρίς προβλέψεις για τηνπροσβασιμότητα ατόμων πουαντιμετωπίζουν προβλήματα,Ακόμη και στα νέα δικαστικά κτί-ρια δεν έχουν προβλέψει τη δυνα-

τότητα πρόσβασης. Η Ε.Σ.ΑμεΑ.έχει θέση στην Ελληνική Κυβέρ-νηση το θέμα αιτούμενη τη λήψημέτρων ώστε να καταστούν προ-σβάσιμες οι κτιριακές υποδομέςτόσο μέσω της κατασκευήςραμπών και προσβάσιμων ανελ-κυστήρων, όσο και με την παροχήπληροφόρησης σε προσβάσιμημορφή για όλες τις κατηγορίεςαναπηρίας (γραφή Braille, ανά-γλυφη σήμανση, ανάγλυφοι χάρ-τες, διερμηνεία νοηματικής γλώσ-σας για τα άτομα με κώφωση κτλ.)

Είμαστε ακόμη πολύ πίσω, αλλάήδη σε σχέση με το παρελθόνέχουν γίνει βήματα, αρκεί η πατη-μασιά να αφήνει γερά ίχνη.

Εμείς καθ’ όσον μας αφορά είμα-στε στη διάθεση της ΕθνικήςΣυνομοσπονδίας και του Προέ-δρου κ. Ι. Βαρδακαστάνη καικυριολεκτώ, όσα δεν αναφέρθη-καν στην κοινή συνέντευξη τύπου,ευελπιστώ ότι θα αποτελέσουν τηναρχή για μία ουσιαστική συνεργα-σία που θα διασφαλίζει την προ-σβασιμότητά τους φυσική καινομική των ατόμων με αναπηρίαστη Δικαιοσύνη. Θ.Α.

Âéïãñáöéêü Óçìåßùìá Ä. Ðáîéíïý

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 17

Page 18: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÁöéÝñùìá

18ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Εμείς, περισσότεροι από 50 εκα-τομμύρια πολίτες με αναπηρίαστην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τηνυποστήριξη του ΕυρωπαϊκούΦόρουμ Ατόμων με Αναπηρία,εκπροσωπώντας μία στις τέσσε-ρεις οικογένειες και το 15% τουεκλογικού σώματος, διαθέτουμετη δύναμη για να κάνουμε τημεγάλη διαφορά στις επερχόμενεςΕυρωεκλογές. Καλούμε εσένα,τον υποψήφιο στις εκλογές τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου του2009, να δεσμευτείς ότι θα συμπε-ριλάβεις τις ανάγκες μας τόσοστην πολιτική προεκλογική σουεκστρατεία, όσο και μετά όταν θααναλάβεις τα καθήκοντά σου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Όλοι οι πολίτες της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης θα κληθούν να συμμετέ-χουν στις εκλογές του Ευρωπαϊ-κού Κοινοβουλίου, την πιο σημα-ντική και άμεση δημοκρατική δια-δικασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,η οποία θα λάβει χώρα τον Ιούνιο

του 2009. Είναι μοναδική ευκαι-ρία για τα νέα μέλη του νέουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου ναδεσμευτούν πάνω σε συγκεκριμέ-νες αλλαγές, οι οποίες δύνανται ναδιασφαλίσουν ότι οι πολίτες μεαναπηρία μπορούν πλήρως νααπολαμβάνουν τα ατομικά, κοινω-νικά, οικονομικά και πολιτικά τουςδικαιώματα.

Εμείς, οι πολίτες με αναπηρία,επιθυμούμε να συμμετέχουμεστην οικοδόμηση μιας Ευρωπαϊ-κής Ένωσης υπέρ των πολιτών.Εμείς, ως εκ τούτου, ζητούμε οιανάγκες μας και τα δικαιώματάμας να λαμβάνονται υπόψη ωςακολούθως: 1. το δικαίωμα στην ισότιμη πρό-

σβαση στην ψηφοφορία και στησυμμετοχή στις προεκλογικέςεκστρατείες

2. ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιογια Όλους

3. την άμεση επικύρωση καιεφαρμογή της Διεθνούς Σύμβα-

σης για τα Δικαιώματα των Ατό-μων με Αναπηρία του Οργανι-σμού των Ηνωμένων Εθνών

4. μια ευρεία Νομοθεσία για τηνΑναπηρία που θέτει στόχουςκαι σκοπούς σε επίπεδο Ευρω-παϊκής Ένωσης

5. το δικαίωμα στη συμμετοχή στιςδιαδικασίες λήψης αποφάσεωντης Ευρωπαϊκής Ένωσης καιστην ένταξη των δικαιωμάτωντων ατόμων με αναπηρία σεόλους τους τομείς πολιτικήςτόσο σε επίπεδο Ένωσης όσοκαι σε εθνικό επίπεδο

6. το δικαίωμα στην ισότιμη πρό-σβαση και στις ίσες ευκαιρίεςστην εκπαίδευση

7. το δικαίωμα στην ίση μεταχείρι-ση στην απασχόληση

8. το δικαίωμα στην κοινωνικήπροστασία, την κοινωνικήασφάλιση και το ελάχιστο εγγυ-ημένο εισόδημα

9. το δικαίωμα στην αυτόνομηδιαβίωση στην κοινότητα καιστην επιλογή

ÌáíéöÝóôï ãéá ôéò ÅõñùåêëïãÝò 2009Ôßðïôá ãéá ôá ¢ôïìá ìå Áíáðçñßá,

÷ùñßò ôá ¢ôïìá ìå Áíáðçñßá

Ôá 10 ÊÕÑÉÏÔÅÑÁ áéôÞìáôá ôïõ Åõñùðáúêïý Áíáðçñéêïý ÊéíÞìáôïò

ãéá íá ãßíåé ç äéÜêñéóç ëüãù áíáðçñßáò ðáñåëèüí

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 18

Page 19: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

19

ÁöéÝñùìá

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

10. το δικαίωμα στην πρόσβασηστα αγαθά και τις υπηρεσίες,στα μέσα μαζικής μεταφοράς,στις δημόσιες υποδομές, στηνεπικοινωνία και στα μέσα ενη-μέρωσης

ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ; • Τα άτομα με αναπηρία δεν απο-

τελούν μια μικρή μειοψηφία: Εί-μαστε πάνω από 50 εκατομμύ-ρια πολίτες με αναπηρία, εκπρο-σωπώντας περισσότερο από το15% του πληθυσμού της Ευρω-παϊκής Ένωσης.

• Μια στις 4 οικογένειες διαθέτειένα μέλος με αναπηρία.

• Είναι περισσότερο από δύοφορές πιο απίθανο για εμάς ναφτάσουμε την τριτοβάθμιαεκπαίδευση από ότι ο γενικόςπληθυσμός.

• Πολλά παιδιά με αναπηρία δενέχουν ίσες ευκαιρίες όσοναφορά στην πρόσβαση στηνεκπαίδευση.

• Η πηγή του εισοδήματός μαςείναι λιγότερο πιθανό να προέρ-χεται από την εργασία μας καιπερισσότερο από την παροχήπρονοιακών επιδομάτων. Επι-πρόσθετα, το εισόδημά μας γενι-κά είναι σημαντικά χαμηλότεροαπό ότι το εισόδημα του γενικούπληθυσμού.

• Δεν ερχόμαστε αντιμέτωποιμόνο με την ανεργία, δύο φορέςπερισσότερο από ότι ο γενικόςπληθυσμός, βάσει των διαθέσι-μων στατιστικών στοιχείων γιατην αγορά εργασίας, αλλά χιλιά-δες από εμάς αποκλείονται απότην αγορά εργασίας και ως εκτούτου και από τις στατιστικέςγια την ανεργία.

• Εμείς διαβιούμε σε ένα μη προ-σβάσιμο περιβάλλον, παρά τογεγονός ότι εκπροσωπούμε,μαζί με τα υπόλοιπα άτομα πουέχουν προσωρινά περιορισμένηκινητικότητα, το 40% του πληθυ-σμού.

• Μεταξύ των ατόμων με αναπη-ρία, ένα από τα δύο άτομα δενέχει συμμετάσχει ποτέ σε δρα-στηριότητες που σχετίζονται μετον ελεύθερο χρόνο, τον πολιτι-σμό ή τον αθλητισμό, και δενείχε ποτέ πρόσβαση σε θέατρα,σε κινηματογράφους, σε συναυ-λίες, σε bars και εστιατόρια, σεβιβλιοθήκες….

• Αντιμετωπιζόμαστε με απομό-νωση και προκατάληψη.

• Υπάρχουν πάνω από 200.000άτομα με αναπηρία εξαναγκαζό-μενα να ζουν έγκλειστα σειδρύματα, δίχως να έχουν τοδικαίωμα της επιλογής, αποστε-ρώντας τους με αυτόν τον τρόποουσιαστικά τα πιο θεμελιώδηανθρώπινα δικαιώματά τους.

• Η ελεύθερη μετακίνηση τωνατόμων στην ΕυρωπαϊκήΈνωση είναι μόνο ένα όνειρο γιαεμάς, αφού τις περισσότερεςφορές τα εμπόδια δεν μας επι-τρέπουν να βγούμε έξω από τασπίτια μας.

• Στην εκστρατεία 1million4disa-bility (1εκατομμύριο για την ανα-πηρία) περισσότεροι από1.300.000 πολίτες υπέγραψανγια τη θέσπιση ευρέων ευρωπα-ϊκών νομοθετικών μέτρων προ-κειμένου η διάκριση λόγω ανα-πηρίας να γίνει παρελθόν.

2009 ΚΑΙ ΜΕΤΑ - ΤΙΠΟΤΑ ΓΙΑ ΤΑΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ, ΧΩΡΙΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

Βασιζόμαστε σε εσένα για τηνπροώθηση των δικαιωμάτων τωνσυμπολιτών σου με αναπηρία καιτων οικογενειών τους.

Βασιζόμαστε σε εσένα για τη δια-σφάλιση της πλήρους εμπλοκήςκαι διαβούλευσης με τα ίδια ταάτομα με αναπηρία, τους γονείςτους - στην περίπτωση που δενμπορούν τα ίδια τα άτομα ναεκπροσωπήσουν τους εαυτούςτους - και τις αντιπροσωπευτικέςτους οργανώσεις σε όλα τα ζητή-ματα που τα αφορούν, στη βάσητης αρχής “τίποτα για τα άτομα μεαναπηρία, χωρίς τα άτομα με ανα-πηρία”.

Βασιζόμαστε σε εσένα για να μηνξεχαστεί και μείνει μετέωρη ηέκκληση περισσοτέρων από1.300.000 πολιτών με αναπηρίαπου επιθυμούν η διάκριση λόγωαναπηρίας να γίνει παρελθόν.

Βασιζόμαστε σε εσένα προκειμέ-νου να συμπεριλάβεις τις 10κυριότερες προτεραιότητές μαςστην προεκλογική σου εκστρα-τεία.

�� Το δικαίωμα στην ισότιμηπρόσβαση στην ψηφοφορίακαι στη συμμετοχή στις προε-κλογικές εκστρατείες

Εμείς, οι πολίτες με αναπηρία,πρέπει να είμαστε ικανοί ναασκούμε πλήρως τα εκλογικάμας δικαιώματα, καθώς επίσηςκαι το δικαίωμά μας να ενημερω-νόμαστε για τους υποψηφίους, γιατα προεκλογικά τους προγράμμα-τα αλλά και για το δικό μαςδικαίωμα να ψηφίζουμε. Αυτόσημαίνει ότι η ψήφος μας πρέπει

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 19

Page 20: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÁöéÝñùìá

20ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

να είναι ελεύθερη και αποτέλε-σμα επιλογής που προκύπτει απόενημέρωση, δίχως άσκησηκαμιάς ψυχολογικής βίας από τοπεριβάλλον μας και αυτό πρέπεινα διασφαλίζεται οπουδήποτε κι’αν ζούμε, ειδικά δε για τα άτομαπου ζουν σε ιδρύματα κλειστήςπερίθαλψης. Αυτό περιλαμβάνειτο δικαίωμά μας να ψηφίζουμεμυστικά και αυτόνομα ή με τηβοήθεια ενός προσωπικού βοη-θού, εάν κάτι τέτοιο απαιτείται, σεπροσβάσιμους χώρους, με προ-σβάσιμα ψηφοδέλτια, διαδικασίεςψηφοφορίας και δημόσιες συζη-τήσεις. Το προεκλογικό υλικό καιη πληροφόρηση πρέπει να είναιδιαθέσιμο σε πλήρως προσβάσι-μες μορφές, όπως είναι η εκτύ-πωση με μεγεθυμένους χαρα-κτήρες, κείμενα σε μορφή Brail-le, ηλεκτρονικές μορφές, διερμη-νεία στη νοηματική γλώσσα, κεί-μενα με εύκολη και κατανοητήγλώσσα, υποτιτλισμός στα προ-γράμματα της τηλεόρασης καιφωνητική περιγραφή.

Εμείς, όπως και κάθε πολίτης,πρέπει να απολαμβάνουμε ελεύ-θερα και αυτόνομα το δικαίωματου “εκλέγεσθαι” τόσο στηνΕυρωπαϊκή Ένωση όσο και εκτόςαυτής.

�� Ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιογια Όλους

Εμείς, οι πολίτες με αναπηρία,ζητούμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβού-λιο να αποτελέσει ένα μοντέλομέσω της διασφάλισης της πλή-ρους και ισότιμης πρόσβασηςτων ατόμων με αναπηρία στιςεγκαταστάσεις του, στα κείμενάτου, στις ιστοσελίδες του και στιςσυναντήσεις τους (χρησιμοποιώ-ντας το σύστημα μεγέθυνσης τουήχου - loop system - και τη διερ-μηνεία στη νοηματική γλώσσα) καιτης διασφάλισης των ίσων ευκαι-ριών των ατόμων με αναπηρίαστην απασχόληση.

�� Άμεση επικύρωση και εφαρ-μογή της Διεθνούς Σύμβασηςγια τα Δικαιώματα των Ατό-μων με Αναπηρία του Οργανι-σμού των Ηνωμένων Εθνών

Εμείς, τα άτομα με αναπηρία, πρέ-πει να ωφεληθούμε από τη πιοσημαντική και για πρώτη φοράνομικά δεσμευτική Διεθνή Σύμβα-ση για τα Δικαιώματα των Ατόμωνμε Αναπηρία μέσω της άμεσηςεπικύρωσης και εφαρμογής τηςαπό τις Ευρωπαϊκές Κοινότητας,τους Θεσμούς της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης και τα Κράτη Μέλη της.

�� Μία ευρεία νομοθεσία για τηνΑναπηρία που θέτει στόχουςκαι σκοπούς σε επίπεδοΕυρωπαϊκής Ένωσης

Εμείς, οι πολίτες με αναπηρία,ζητούμε τη θέσπιση μιας ισχυρήςΝομοθεσίας για την Αναπηρίαπου θα βασίζεται στη Διεθνή Σύμ-βαση για τα Δικαιώματα των Ατό-μων με Αναπηρία και η οποία θακαταπολεμά όλα τα εμπόδια ταοποία αντιμετωπίζουν τα άτομαμε αναπηρία καθημερινά στηνκοινωνία, θα προβλέπει την απο-φυγή νέων εμποδίων και θα επι-τυγχάνει την προώθηση των ίσωνευκαιριών και την ισότιμη συμμε-τοχή σε όλες τις πτυχές της ζωής,συμπεριλαμβανομένης της εκπαί-δευσης, των μεταφορών, της υγεί-ας - πρόνοιας, της κοινωνικήςπροστασίας, των κοινωνικώνυπηρεσιών, της πρόσβασης στααγαθά και τις υπηρεσίες, τη στέγα-ση, την απασχόληση.

�� Το δικαίωμα στη συμμετοχήστη διαδικασία λήψης αποφά-σεων της Ευρωπαϊκής Ένω-σης και στην ένταξη τωνδικαιωμάτων των ατόμων μεαναπηρία σε όλους τουςτομείς πολιτικής τόσο σε επί-πεδο Ένωσης όσο και σε εθνι-κό επίπεδο

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 20

Page 21: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

21

ÁöéÝñùìá

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Εμείς, τα άτομα με αναπηρία,όπως κάθε πολίτης, επιθυμούμενα συμμετέχουμε ενεργά στηνκοινωνία και σε οποιαδήποτεαπόφαση σχετίζεται άμεσα ήέμμεσα με τις ζωές μας.

Εμείς, τα άτομα με αναπηρία,θεωρούμε ότι τα δικαιώματά μαςθα τυγχάνουν μεγαλύτερου σεβα-σμού εάν λαμβάνονται υπόψη σεόλους τους τομείς πολιτικής τόσοσε επίπεδο Ένωσης όσο και σεεθνικό επίπεδο, επιστρατεύονταςόλες τις γενικές πολιτικές και ταμέτρα ειδικά για το στόχο της επί-τευξης της εξίσωσης των ευκαιρι-ών των ατόμων με αναπηρία. Επι-πρόσθετα, όταν καθορίζονται καιεφαρμόζονται αυτά τα μέτρα και οιπολιτικές, πρέπει να εξετάζονταιμε συστηματικό οι ενδεχόμενεςεπιπτώσεις που θα έχουν σταάτομα με αναπηρία.

�� Το δικαίωμα στην ισότιμηπρόσβαση και στις ίσες ευκαι-ρίες στην εκπαίδευση

Εμείς, ως παιδιά και ενήλικες μεαναπηρία, πρέπει να απολαμβά-νουμε την ισότιμη πρόσβαση στηνεκπαίδευση. Πρέπει να μας δίνε-ται η δυνατότητα να λαμβάνουμεεκπαίδευση στα σχολεία του γενι-κού πληθυσμού, λαμβάνονταςπαράλληλα υπόψη τις ειδικέςεκπαιδευτικές μας ανάγκες αλλάκαι τις επιθυμίες μας.

�� Το δικαίωμα στην ίση μεταχεί-ριση στην απασχόληση

Εμείς, όπως κάθε πολίτης, πρέπεινα απολαμβάνουμε την ίση μετα-χείριση αναφορικά με τις προσλή-ψεις και με τη διατήρηση της

θέσης εργασίας μας. Επιπρόσθε-τα, πρέπει να απολαμβάνουμείσους μισθούς και δικαιώματα,καθώς και επαγγελματικό κύροςκαι καταξίωση. Τέλος, οι εργοδό-τες πρέπει να προχωρούν σεεύλογες προσαρμογές του εργα-σιακού χώρου στις δικές μας ανά-γκες.

�� Το δικαίωμα στην κοινωνικήπροστασία, στην κοινωνικήασφάλιση και στο ελάχιστοεγγυημένο εισόδημα

Εμείς, οι πολίτες με αναπηρία,συμπεριλαμβανομένων των ατό-μων που δεν θα μπορέσουν ποτένα εργαστούν καθώς και τωνοικογενειών τους, που είμαστε ταπρώτα θύματα της οικονομικήςκρίσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση,πρέπει να έχουμε το δικαίωμα ναζούμε με αξιοπρέπεια, πάνω απότο επίπεδο φτώχειας.

Από αυτή την άποψη, εμείς ζητού-με μια προσέγγιση που θα απο-καθιστά τις πληθωριστικέςτάσεις, που θα επενδύει περισσό-τερα σε προσβάσιμες υποδομέςκαι σε επιδόματα και θα προχωράσε φοροαπαλλαγές, ούτως ώστε οιφτωχοί, οι ηλικιωμένοι, τα άτομαμε αναπηρία και οι οικογένειέςτους να μπορούν να αγοράζουναγαθά και υπηρεσίες, βελτιώνο-ντας τοιουτοτρόπως την οικονο-μική κατάσταση.

Η αξία του να επενδύεις στονάνθρωπο είναι πιο σημαντική απόότι να επενδύεις με στόχο τοκέδρος και αυτό μπορεί να λει-τουργήσει προς όφελος ολόκλη-ρης της κοινωνίας. Εάν το χάσμαμεταξύ των ασθενέστερων και

των πλουσιότερων διευρυνθεί,αυτό θα έχει άσχημες συνέπειεςγια την κοινωνία στο πέρασμα τουχρόνου.

Από αυτή την άποψη, εμείς ζητού-με να υπάρξει ένας σαφής προσ-διορισμός του ελάχιστου εγγυη-μένου εισοδήματος και να διαχω-ριστεί το εισόδημα από τα αναπη-ρικά επιδόματα, τα οποία ουσια-στικά εξυπηρετούν στην κάλυψητων πρόσθετων δαπανών πουδημιουργεί αυτή καθ’ αυτή η ανα-πηρία.

Επιπρόσθετα, δεδομένου ότι ηελευθερία μετακίνησης των ατό-μων αποτελεί θεμελιώδη δικαίω-μα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εμείςπρέπει να έχουμε το δικαίωμα νααπολαμβάνουμε ίσες ευκαιρίεςστην κοινωνική προστασία καιστα συστήματα κοινωνικήςασφάλισης όταν μετακινούμαστεαπό μία χώρα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης σε μία άλλη, για να σπου-δάσουμε, να εργαστούμε ή νασυναντήσουμε ένα μέλος τηςοικογένειάς μας.

�� Το δικαίωμα στην αυτόνομηδιαβίωση στην κοινότητα καιστην επιλογή

Εμείς, όπως κάθε πολίτης, πρέπεινα έχουμε τη δυνατότητα να ζούμεσε μέρος που εμείς έχουμε επι-λέξει, να λαμβάνουμε τις δικέςμας αποφάσεις, να χρησιμο-ποιούμε υπηρεσίες που διασφαλί-ζουν την αυτονομία μας και τηνισότιμη συμμετοχή μας (π.χ. τοδικαίωμα για προσωπική βοή-θεια). Η οικογένεια πρέπει να ανα-γνωρίζεται ότι διαδραματίζεικεντρικό ρόλο στις επιλογές ζωής

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 21

Page 22: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÁöéÝñùìá

22ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

ενός ατόμου με αναπηρία, στηνεκπαίδευσή του και στην κοινωνι-κή ένταξη των παιδιών με αναπη-ρία και των ατόμων με βαριέςαναπηρίες και πολλαπλές ανάγκεςεξάρτησης που δεν είναι ικανά ναεκπροσωπήσουν τους εαυτούςτους. Για την επίτευξη της αυτόνο-μης διαβίωσης, πρέπει να διατίθε-νται σε επίπεδο τοπικής κοινότη-τας, υπηρεσίες και υποστήριξηπροσαρμοσμένες στις ανάγκεςτων ατόμων με αναπηρία και τωνοικογενειών τους.

�� Το δικαίωμα στην πρόσβασηστα αγαθά και τις υπηρεσίες,στα μέσα μαζικής μεταφοράς,στις δημόσιες υποδομές, στηνεπικοινωνία και στα επικοι-νωνιακά μέσα

Εμείς, όπως κάθε καταναλωτής,πρέπει να έχουμε το δικαίωμα ναεπιλέγουμε και να ωφελούμαστεαπό την ευρεία ποικιλία των προϊ-όντων και των υπηρεσιών τηςαγοράς. Πρέπει να λαμβάνονταινομοθετικά μέτρα που θα αφο-ρούν στους κανόνες της εσωτερι-κής αγοράς και τα οποία θα δια-σφαλίζουν ότι όλα τα αγαθά και οιυπηρεσίες που διατίθενται είναιπλήρως προσβάσιμες σε εμάς,στη βάση της αρχής “Σχεδιάζο-ντας για Όλους”.

Εμείς, όπως και κάθε πολίτης,πρέπει να μπορούμε να ταξιδεύ-ουμε ελεύθερα και αυτόνομα, μελεωφορεία, τρένα, αεροπλάνα ήπλοία, οπουδήποτε και εάν έχου-

με επιλέξει να πάμε.

Εμείς, όπως κάθε πολίτης, πρέπεινα μπορούμε να προσεγγίζουμε,ελεύθερα και αυτόνομα, ακόμηκαι όταν συνοδευόμαστε από ένανοδηγό ή σκύλο που μας καθοδη-γεί, οποιοδήποτε δημόσιο κτίριοκαι δημόσιο χώρο, όπως είναι ταπάρκα, οι παιδικές χαρές, ταεστιατόρια, τα μπαρ, τα θέατρα, ταεμπορικά κέντρα, τα μουσεία ήοποιοδήποτε άλλο μέρος τουδομημένου περιβάλλοντος, όπωςείναι τα πεζοδρόμια, οι δρόμοι, οιδιαβάσεις πεζών. Πρέπει να λαμ-βάνονται νομοθετικά μέτρα προ-κειμένου να καταστήσουν τοδομημένο περιβάλλον πλήρωςπροσβάσιμο, στη βάση της αρχήςτου “Σχεδιάζοντας για Όλους”.

Εμείς, όπως κάθε πολίτης, πρέπεινα έχουμε πλήρη πρόσβαση σεκάθε είδους πληροφόρηση τουιδιωτικού ή δημόσιου τομέα,μέσω της διάθεσης ενημερωτικούυλικού σε προβάσιμες μορφές(ηλεκτρονική μορφή, κείμενα σεμορφή Braille, εκτύπωση μεμεγεθυμένους χαρακτήρες, διερ-μηνεία στην νοηματική γλώσσα,ηχητική περιγραφή, υποτιτλισμός,κείμενα με εύκολη και κατανοητήγλώσσα). Εμείς πρέπει να έχουμεπρόσβαση σε όλα τα είδη ηλε-κτρονικών επικοινωνιακώνμέσων, όπως είναι το διαδίκτυο,τα κινητά τηλέφωνα,….δίχωςκανένα πρόσθετο κόστος, προκει-μένου να διασφαλίζεται η πλήρηςσυμμετοχή μας στην κοινωνικοοι-

κονομική ζωή της κοινωνίας.

Εμείς, όπως κάθε πολίτης, πρέπεινα έχουμε το δικαίωμα να προ-βαίνουμε σε κρατήσεις εισιτηρί-ων για ταξίδια ή για το θέατρο ήνα ενημερωνόμαστε ή να διαχει-ριζόμαστε ένα τραπεζικό λογα-ριασμό μέσω του διαδικτύου,δίνοντάς με αυτόν τον τρόπο τηδυνατότητα, όπως και σε κάθεπολίτη, να εργαστούμε και νασπουδάσουμε.

Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμωνμε Αναπηρία (EDF) είναι μιαευρωπαϊκή οργάνωση - ομπρέλαπου εκπροσωπεί τα συμφέρονταπερισσοτέρων από 50 εκατομμυ-ρίων ατόμων με αναπηρία στηνΕυρώπη. Μέλη του ΕυρωπαϊκούΦόρουμ Ατόμων με Αναπηρίαείναι εθνικές οργανώσεις -ομπρέλες ατόμων με αναπηρίααπό τις χώρες της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης και του ΕυρωπαϊκούΟικονομικού Χώρου, ΕυρωπαϊκέςΜη Κυβερνητικές Οργανώσειςπου εκπροσωπούν διαφορετικέςκατηγορίες αναπηρίας και Οργα-νώσεις και άτομα συντεταγμένα σεζητήματα αναπηρίας. Η αποστολήτου Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμωνμε Αναπηρία είναι η διασφάλισητης πλήρους απόλαυσης τωνθεμελιωδών και ανθρώπινωνδικαιωμάτων των ατόμων με ανα-πηρία και της ενεργούς εμπλοκήςτους στην ανάπτυξη και την εφαρ-μογή ευρωπαϊκής πολιτικής.

Θ.Α.

Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, Rue du Commerce 39 - 41, B - 1000 Brussels (Βρυξέλλες)

Τηλέφωνο: +32/2/282.46.00, Fax : +32/2/282.46.09E-mail: [email protected] Ιστοσελίδα: http://www.edf-feph.org

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 22

Page 23: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

Ðáñïõóßáóç

23ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

Βράδυ Κυριακής, λίγο μετά τις 20.00και το κέντρο της Αθήνας δεινοπαθείαπό την κίνηση. Κορναρίσματα,εκνευρισμός και στα αριστερά ηπλατεία Κουμουνδούρου, ένασημείο που πρέπει υποχρεωτικά ναπεράσεις για να φτάσεις στην οδόΣαχτούρη. Κατεβαίνω δειλά από τοταξί και ψάχνω γρήγορα τον αριθμό8, αφού έχω ήδη αργήσει και ηπαρέα μου – που ήθελε να δει τηνπαράσταση – με περιμένει ήδη μέσα.

Το κτίριο δεν μοιάζει με θέατρο,

όμως η μεγάλη ουρά από νέουςανθρώπους που περιμένουν καρτε-ρικά να κόψουν εισιτήριο υποδηλώ-νει ότι είμαι στο σωστό σημείο. Στομεγάλο, ενιαίο χώρο που θυμίζειπερισσότερο μπαράκι ή μια αίθουσαεκδηλώσεων ζευγαράκια, φίλοι,μοναχικοί τύποι κάθονται υπομονε-τικά και απολαμβάνουν τις μελωδίεςμπλουζ και τζαζ μουσικής, ενώ το1/3 περίπου της αίθουσας, η σκηνή,παραμένει άδεια, και στον τοίχο προ-βάλλονται αποφθέγματα του Μπου-σκάλια για τη σημασία της επικοινω-

νίας και ασπρόμαυρες φωτογραφίες.

Κανείς δεν έχει παρατηρήσει τησιωπή που κυριαρχεί. Κανείς δενενοχλείται, δεν νιώθει άβολα απόαυτήν. Γιατί οι άνθρωποι εξακολου-θούν να μιλούν στη νοηματική και ηεικόνα είναι πιο δυνατή από τον ήχο.

Μέσα στα πηγαδάκια, δίπλα στομπαρ, βρίσκω τη Σοφία Ρομπόλη, τηδιερμηνέα της Νοηματικής Γλώσ-σας, που συνεργάζεται με τη θεατρι-κή ομάδα, με την οποία είχαμε

Åêôéìþíôáò… ôç óéùðÞÌéá âñáäéÜ óôï ÈÝáôñï Êùöþí

Γράφει η Άννα Θεωνά

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 23

Page 24: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ραντεβού για τη συνέντευξη. «Μετάτην παράσταση θα τα πούμε», μουλέει μετά τις απαραίτητες συστάσειςκαι μου παραδίδει ενημερωτικάέντυπα και φωτογραφίες.

Λίγα λεπτά αργότερα, οι παρέες δια-λύονται, η μουσική σταματά και οιηθοποιοί βγαίνουν στη σκηνή φορώ-ντας μαύρα ρούχα, πιασμένοι σε μιαμεγάλη αγκαλιά όλοι μαζί. Η παρά-σταση αρχίζει.

Η εικόνα αξίζει όντως χίλιες λέξεις.Η παράσταση είναι ότι ακριβώς λέεικαι ο τίτλος της: οι περιπέτειες ενόςακούοντα στη χώρα των κωφών, σεμια έξυπνα δοσμένη παράσταση, μιαιδέα της θεατρικής ομάδας, σε σκη-νοθεσία Νίκου Αξιώτη – ο οποίοςείναι και ο «ακούων» - που αντι-στρέφει τους όρους και τους ρόλουςκαι κάνει την πλειοψηφία μειονότη-τα.

Η υπόθεση απλή και καθημερινή.Ένας νεαρός ακούοντας, που ενο-χλείται υπερβολικά από το γεγονόςότι δεν μπορεί να επικοινωνήσει μεμια κωφή οικιακή βοηθό στο σπίτιτου, πέφτει για ύπνο και ονειρεύεταιαυτό που για κείνον είναι ο ορισμόςτου εφιάλτη: ότι εκείνος είναι μενακούων, όμως στη ίδια του την πόληόλοι οι υπόλοιποι είναι κωφοί. Έτσι,ξεκινώντας ακόμα και από τις πιοβασικές ανάγκες, συνειδητοποιείσιγά σιγά πόσο δύσκολο είναι ναζητήσεις πληροφορίες σε μια στάσηλεωφορείου, να ζητήσεις βοήθεια,να βρεις μια δουλειά για να ζήσεις,

να παραγγείλεις φαγητό σε έναεστιατόριο. Μέχρι που στο τέλος,φτάνοντας πια στα όρια της τρέλας,κάτι αλλάζει μέσα του και αρχίζει νακαταλαβαίνει.

Οι εξαιρετικές ερμηνείες από τηνομάδα του Θεάτρου Κωφών, πουαποτελείται από τους ΑπόστολοΓιαννόπουλο, Βασίλη Κόσκορη,Βίκυ Πανταζή, Ευανθία Πλαχούρα,Μαρία Τουλούμη, Νίκο Αξιώτη,Σταύρο Λένα και ΤριαντάφυλληΚαραγκιόζη, με την πολύτιμη βοή-θεια της Σοφίας Ρομπόλη σου χαρί-ζουν απίστευτες εικόνες, άλλοτεκωμικές και άλλοτε πιο δραματικές,πάντοτε όμως το ίδιο έντονες μεαποτέλεσμα το κείμενο να είναι απλάπεριττό, ενώ η ηλεκτρική κιθάρα τουΓιώργου Ζυγούρη συνοδεύει αρμο-νικά την παράσταση.

Όταν τα φώτα σβήνουν νιώθειςάλλος άνθρωπος… Εξαγνισμένος,απαλλαγμένος από προκαταλήψεις,φόβους και δισταγμούς. Γιατί ηπαράσταση είναι μια γερή γροθιά στοστομάχι. Δεν έχει σκοπό να σε κάνεινα λυπηθείς ή να συμπονέσεις, αλλάνα καταλάβεις, κάνοντας αυτό πουθα έπρεπε από μόνοι μας να κάνου-με, να μπούμε στη θέση των κωφώνέστω για ένα λεπτό.

Η αυλαία πέφτει. Οι ηθοποιοί βγαί-νουν στη σκηνή ξανά για να αποθεω-θούν από τους θεατές και υποκλίνο-νται. Το θέατρο όμως δεν αδειάζει… Οι παρέες παραμένουν στις θέσειςτους για ένα ακόμα ποτό και μια χει-

ραψία με τα παιδιά της θεατρικήςομάδας, η οποία θα παραμείνει εκείμέχρι και αργά το βράδυ μαζί με τηΣοφία Ρομπόλη για να συζητήσουνγια την παράσταση, τα επόμεναμαθήματα, τα μελλοντικά βήματα.

Δειλά δειλά, παίρνω τα πράγματάμου και κάθομαι στην παρέα τους,δίπλα στην κα. Ρομπόλη. «Κάνατε τοπρώτο βήμα της επικοινωνίας», λέειχαμογελώντας και ξεκινά να μιλά γιατο Θέατρο Κωφών, που έκλεισε ήδητα 25 χρόνια παρουσίας με δεκάδεςπαραστάσεις, πολλές διακρίσεις - μεαποκορύφωμα τη συμμετοχή στουςΠαραολυμπιακούς Αγώνες του 2004- και αμέτρητα εμπόδια. «Δεν έχου-με πόρους. Τα παιδιά δεν πληρώνο-νται, δουλεύουν στις δουλειές τουςτο πρωί και το απόγευμα έρχονταιστο θέατρο. Σε ένα μήνα το ενοίκιοθα στοιχίζει 1000 ευρώ και δενξέρουμε πως θα τα πληρώσουμε. Ταλεφτά επαρκούν μόνο για να πληρω-θούν οι λογαριασμοί», λέει χαρακτη-ριστικά και προτρέπει τα παιδιά νασυμμετάσχουν στη συζήτηση.

Η προετοιμασία για μια παράστασηείναι μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδι-κασία διαρκούς ανταλλαγής απόψε-ων. Όπως εξηγεί η κα Ρομπόλη πουείναι και υπεύθυνη γι’ αυτήν, μπο-ρούν να περάσουν ώρες ολόκληρεςγια να καταλήξουν σε μια ικανοποιη-τική μετάφραση και για τις δύο πλευ-ρές, ακόμα και για μια λέξη. Αρχικάτο κείμενο μεταφράζεται στη νοημα-τική από εκείνη, τα παιδιά προτεί-νουν εναλλακτικές γιατί η νοηματική

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:41 Page 24

Page 25: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

είναι η δική τους γλώσσα και ενσυνεχεία συνεργάζονται και καταλή-γουν στην πιο σωστή λύση και για ταελληνικά και για τη μετάφραση στηνοηματική. «Είναι μια άχαρη καισυνάμα μαγική διαδικασία», τονίζει.

Πως όμως αντιμετωπίζει η κοινήγνώμη, η κοινωνία τους κωφούς;«Δεν μας έχουν αποδεχτεί, να περά-σει η νοηματική στην κοινότητα τωνακουόντων. Ένας ακούων που είχεας πούμε κάποιον κωφό στο περι-βάλλον του θα καταλάβει, κάποιοςάλλος όμως θα νιώσει άσχημα,όπως και για όλα τα άτομα με αναπη-ρία. Είναι θέμα ανθρώπου σε πολύμεγάλο βαθμό», λέει ο ΑπόστολοςΓιαννόπουλος για τον τρόπο πουαντιμετωπίζει η κοινωνία τουςκωφούς.

«Όταν υποστεί αρκετές φορές τοναποκλεισμό ο κωφός, κλείνεται στονεαυτό του και χτίζει έναν αρνητισμόπρος τους ακούοντες» συμπληρώνειη Σοφία Ρομπόλη.

Όσο για τον έρωτα και τη θέση τουστη ζωή των κωφών, τα παιδιά απα-ντούν ότι κατά κύριο λόγο οι κωφοίερωτεύονται κωφούς, όχι ότι απο-κλείεται η σχέση με τους ακούοντες,όμως δεν μπορούν εύκολα να κατα-λάβουν έναν κωφό.

Το λόγο παίρνει η Ευανθία Πλαχού-ρα, η οποία εξηγεί ότι προερχόμενηαπό ένα περιβάλλον ακουόντων καιέχοντας μπει στην κοινότητα τωνκωφών πολύ πρόσφατα – έμαθε

νοηματική πριν 6-7 χρόνια – ησκέψη στην ελληνική γλώσσα και τηνοηματική γλώσσα είναι τελείωςδιαφορετική. «Για παράδειγμα σεμια απλή πρόταση, η σύνταξη στηνοητική είναι πολύ διαφορετική»,λέει η Ευανθία, η οποία εξομολογεί-ται: «Έχω κάνει σχέσεις με ακούο-ντες, δεν είχα πρόβλημα μαζί τους.Πρέπει όμως να κοιταζόμαστε συνέ-χεια στα μάτια. Αν στρέψει το κεφάλιτου και μου πει κάτι, εγώ δεν θα τονακούσω. Επίσης, οι ακούοντεςλατρεύουν τη μουσική και αφιερώ-νουν στις κοπέλες τους τραγούδια.Ίσως θέλει μέσα από το τραγούδι ναμου πει κάτι βαθύ κι εγώ δεν θα τοκαταλάβω γιατί δεν μπορώ να κατα-λάβω τα λόγια. Κι αυτό δυστυχώςδεν μπορώ να το αλλάξω».

Οι εμπειρίες όμως για το κάθε ένααπό τα παιδιά είναι διαφορετικές,καθώς έχουν μεγαλώσει σε διαφο-ρετικό περιβάλλον, έχουν διαφορετι-κό ποσοστό κώφωσης κι αυτό αλλά-ζει τα δεδομένα για τον καθένα τους.Κατά πλειοψηφία ωστόσο, δηλώ-νουν ότι δεν θα άλλαζαν τίποτα απόαυτό που είναι, ακόμα κι αν είχαν τηδυνατότητα μέσω κάποιας επέμβα-σης να αναστρέψουν την κατάστασήτους.

«Θα ήταν ένα τεράστιο δώρο, αλλάνιώθω ότι θα χάσω όλα όσα πέρασα,όλες μου τις εμπειρίες. Γεννήθηκακωφή για κάποιο λόγο. Αυτό με βοή-θησε να ανακαλύψω πια είμαι», λέειη Ευανθία.

Μαζί της συμφωνεί και η Τριαντα-φύλλη: «Δεν θα το έκανα. Είμαικωφή, είμαι μια χαρά, δεν έχω κανέ-να πρόβλημα. Έχω τα μάτια μου καιαυτό μου φτάνει».

Η Βίκυ όμως έχει διαφορετικήάποψη: «Θα ήθελα να δω πως είναινα ακούς τον ήχο του νερού, τη μου-σική. Ήμουν μικρή ακούουσα. Είμαιη Βίκυ και θα είμαι η ίδια Βίκυ, θαήθελα για λίγο να δω πως είναι».

Όσο για τα μελλοντικά τους σχέδια;Αγαπούν πολύ το θέατρο, θέλουν νασυνεχίσουν, όμως το γεγονός ότι δενέχουν τη δυνατότητα να φοιτήσουνσε δραματικές σχολές, κρατικές,λόγω προεδρικού διατάγματος πουαποκλείει τη φοίτηση σε μη αρτιμελήάτομα στέκεται ανυπέρβλητο εμπό-διο. Εκείνοι ωστόσο θα συνεχίσουνκαι ελπίζουν ότι κάποια στιγμή θααλλάξουν νοοτροπίες, στάσεις καισυμπεριφορές.

«¸íáò áêïýùí

óôç ÷þñá ôùí êùöþí»

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, η ώρα έχεικυλήσει τόσο γρήγορα και ευχάρισταπου δεν το έχουμε καν καταλάβει. Ηπαρεϊστικη ατμόσφαιρα παρασύρειτην κουβέντα σε αστεία περιστατικάαπό μια τρελή καθημερινότητα πουόλοι μας βιώνουμε, κάποιοι ίσως πιοέντονα.

Τη συζήτηση παρακολουθεί μεενδιαφέρον και ο σκηνοθέτης Νίκος

Ðáñïõóßáóç

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 25

Page 26: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

Ðáñïõóßáóç

26

Αξιώτης, ο μόνος ακούων στη θεατρική ομάδα. Λίγο πρινφύγει από το θέατρο, μίλησε στα «Θέματα Αναπηρίας» γι’αυτή τη δουλειά και την εμπειρία του ως ακούων από τησυνεργασία με το Θέατρο Κωφών.

«Μέσα από την παράσταση τραβάμε τα άκρα και αντι-στρέφουμε την κατάσταση. Δεν ξέρω αν θα ήθελα ναείμαι μέρος μιας μειονότητας που αντιμετωπίζει τόσαπροβλήματα, ενώ δεν υπάρχει λόγος. Τα πράγματα είναιαπλά και τα κάνουμε τόσο δύσκολα», τονίζει.

Η συνεργασία με το Θέατρο Κωφών ήταν τυχαία, όπωςλέει: «Δεν είχα καμιά σχέση με κωφούς, νοηματική ήκάτι άλλο. Όμως το 2003, η καλλιτεχνική διευθύντρια στησχολή μου και καλλιτεχνική διευθύντρια του ΘεάτρουΚωφών κα Νέλλη Καρρά μας έφερε εδώ να κάνουμεκάτι κινησιολογικό. Έτσι γνώρισα τα παιδιά. Ήμασταν 40άτομα, 20 ακούοντες, 20 κωφοί και δεν είχαμε απολύτωςκανένα πρόβλημα επικοινωνίας. Βγάλαμε δουλειάμηνών σε τέσσερεις ώρες. Έτσι έβαλα σκοπό κάποιαστιγμή να συνεργαστώ με το Θέατρο Κωφών. Η πρώτηαπόπειρα ναυάγησε για οικονομικούς λόγους, πολλοίέφυγαν, εγώ όμως δεν ήθελα να τα παρατήσω, το ίδιο καιη δεύτερη».

Καθοριστική για την ενασχόλησή του υπήρξε η πρώτηεπαφή και συνεργασία με το Θέατρο Κωφών, η οποία τουάλλαξε την εικόνα για τους κωφούς. «Η πρώτη μουεμπειρία το 2003, που είχα κι εγώ την προκατάληψη, μεβοήθησε να σπάσω το τείχος μέσα μου. Τώρα πια δενμου κάνει εντύπωση. Δεν υπάρχει καμιά διαφορά. Υπήρ-

χαν μέρες που γελάσαμε, που συγκινηθήκαμε, που αγα-πήσαμε, που μισήσαμε, που τσακωθήκαμε, που αγκα-λιαστήκαμε, όπως και με τους υπόλοιπους ανθρώπουςστη ζωή μου που είναι ακούοντες. Απ’ έξω φαίνεται ίσωςκάτι πολύ μεγάλο, για μας όμως είναι πολύ απλό. Είμα-στε όλοι άνθρωποι».

Θετικά είναι όμως και τα μηνύματα από τον κόσμο.«Μέχρι τώρα, παρακολουθούσαν τις παραστάσεις κυρί-ως κωφοί θεατές, ή φίλοι των παιδιών. Τα τελευταίαχρόνια όμως, με πολλή δουλειά, προχωρήσαμε πολλάπολλά βήματα. Πλέον οι θεατές που έρχονται δεν έχουνσχέση με κώφωση. Αυτός μας ενδιέφερε. Να βγει τοθέατρο προς τα έξω. Οι κριτικές ήταν πολύ καλές καιπιστεύω ότι καταφέραμε να ανοίξουμε έστω και λίγο ταμάτια αυτών που δεν θέλουν να δουν την αλήθεια».

Áíôß åðéëüãïõ

01.00 μετά τα μεσάνυχτα. Τα παιδιά κουρασμένα από τηνπαράσταση μαζεύουν τα πράγματά τους και κανονίζουντο επόμενο ραντεβού για μάθημα και πρόβες. Χαμόγελα,αγκαλιές, φιλιά, μετά από μια πολύ ευχάριστη νύχτα.

Βγαίνοντας από το κτίριο της Οδού Σαχτούρη, οι δρόμοιείναι άδειοι και μια γλυκιά, οικεία ησυχία πλανάται στοναέρα. Στη διαδρομή με το αυτοκίνητο του Αντώνη, ενόςφίλου που ήρθε μαζί μου στην παράσταση, άκουσα μιααπό τις πιο όμορφες φράσεις στη ζωή μου: «Ευχαριστώπολύ για απόψε. Σήμερα, εκτίμησα τη σιωπή…».

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 26

Page 27: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ÅõñùðáúêÜ - ÄéåèíÞ ÈÝìáôá

27ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

Το 2009 αποτελεί αναμφίβολα μιαχρονιά που δύσκολα θα ξεχαστεί,αφού σφύζει από τις πρωτοφανείςδιεθνείς συγκυρίες που λαμβάνουνχώρα, με την οικονομική κρίση ναείναι πλέον καθόλα έκδηλη καιεμφανής σε κάθε γωνιά του πλανή-τη. Για το εθνικό και ευρωπαϊκόαναπηρικό κίνημα όμως, η ίδια αυτήχρονιά δεν θα ξεχαστεί για έναν λόγοδιαφορετικό. Διότι μέσα σε αυτή τηχρονιά, με τις πολλές προκλήσεις καιαντιξοότητες που καλούνται τα άτομαμε αναπηρία να αντιμετωπίσουν,έλαβε χώρα για πρώτη φορά επίελληνικού εδάφους η συνάντησητων ηγετών του αναπηρικού κινήμα-τος όλου του κόσμου.

Ο λόγος για τη Συνεδρίαση της Διε-θνούς Συμμαχίας για την Αναπηρία(International Disability Alliance –IDA), που φιλοξενήθηκε στην Αθήναστις 27 και 28 Μαρτίου 2009, μεπρωτοβουλία της Εθνικής Συνομο-σπονδίας Ατόμων με Αναπηρία καιτου Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμωνμε Αναπηρία, σε συνεργασία με τηΝομαρχία Αθηνών και την οικονομι-

κή υποστήριξη του ΥπουργείουΕξωτερικών και στην οποία έδωσαντο «παρών» 17 εκπρόσωποι αναπη-ρικών οργανώσεων από όλο τονκόσμο.

Για δύο ημέρες οι ηγέτες των οργα-νώσεων όπως η Παγκόσμια ΈνωσηΤυφλών, το Παγκόσμιο Δίκτυο τωνΑτόμων με Ψυχική Αναπηρία, ηΠαγκόσμια Ομοσπονδία Κωφών, ηΠαγκόσμια Οργάνωση για τη Νοητι-κή Αναπηρία και περιφερειακώναναπηρικών οργανώσεων (ΛατινικήΑμερική, Ασία, Ωκεανία, Αφρική),που επί πολλά συναπτά έτη αγωνίζο-νται και αντιμετωπίζουν τις δικέςτους προκλήσεις για να αρθεί ο απο-κλεισμός των ατόμων με αναπηρίακαι να διασφαλιστεί η ισότιμη διαβί-ωσή τους σε διεθνές επίπεδο, ένω-σαν τη φωνή τους και στην κοινήγλώσσα της ισότητας αντάλλαξαναπόψεις και εμπειρίες για την κατα-πολέμηση των διακρίσεων και τηνάρση κάθε αποκλεισμού.

Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.Α.μεΑ. και τουΦόρουμ κος Ιωάννης Βαρδακαστά-

νης εξέφρασε την ικανοποίηση τουγι’ αυτήν την ανεκτίμητης σημασίαςσυνάντηση, καθώς και την πεποίθη-ση ότι μπορεί να θέσει στέρεεςβάσεις σε μια πιο εντατική συνεργα-σία ανάμεσα σε όλες τις χώρες τουκόσμου: “Η σημερινή συνάντησητων ηγετών του παγκόσμιου αναπη-ρικού κινήματος, είναι μια συνάντη-ση ιστορική, μια συνάντηση πολύτι-μη για όλους τους συμπολίτες μας μεαναπηρία σε κάθε γωνιά του πλανή-τη. Η αναπηρία δεν έχει εθνικότητα,όπως δεν έχει χρώμα, φύλο ή ιδεο-λογία. Σήμερα ενώνουμε τη φωνήμας, γινόμαστε μια γροθιά, για νασπάσουμε την καθεστηκυία τάξηπραγμάτων, που θέλει τα άτομα μεαναπηρία αντικείμενα οίκτου καιφιλανθρωπίας και να εγκαθιδρύ-σουμε ένα νέο πολιτισμό για την ανα-πηρία απ’ άκρη σ’ άκρη στον πλανή-τη. Το λυκαυγές αυτής της σημαντι-κής πρωτοβουλίας θα είναι και ηδύση της διακριτικής μεταχείρισηςκαι του αποκλεισμού.”

Η ατζέντα της Συνεδρίασης της Διε-θνούς Συμμαχίας συμπεριέλαβε

Ç ÄéåèíÞò Óõììá÷ßá ãéá ôçí Áíáðçñßá óôçí ÁèÞíá

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 27

Page 28: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

28

ÅõñùðáúêÜ - ÄéåèíÞ ÈÝìáôá

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

θέματα που έχουν να κάνουν με τηνανασυγκρότηση του παγκόσμιουαναπηρικού κινήματος, με τα επι-τεύγματά του, τους τομείς παρέμβα-σης και το πρόγραμμά του στα νέαδεδομένα που δημιουργεί και η Διε-θνής Σύμβαση των Δικαιωμάτωντων Ατόμων με Αναπηρία, καθώςκαι τη διοργάνωση περιφερειακώνσεμιναρίων ενδυνάμωσης στελεχώντου αναπηρικού κινήματος σε διά-φορες χώρες του κόσμου, όπωςαυτό που θα πραγματοποιηθεί στοΚάιρο για τον αραβικό κόσμο τονΑπρίλιο του 2009.

Ôï ïéêïõìåíéêü áßôçìá ãéá

ßóç ìåôá÷åßñéóçΜπορεί οι συμμετέχοντες στη συνά-ντηση να προέρχονται από διαφορε-τικές χώρες και πολιτισμούς, όμωςοι τοποθετήσεις τους διαπνέονταιαπό μια και μόνη αρχή: ότι η αναπη-ρία είναι οικουμενική, δεν γνωρίζειχρώμα, φύλο ή θρησκεία και αυτήπρέπει να είναι και το εφαλτήριο τουαγώνα για την άρση των εμποδίωνπου ορθώνονται στην ισότιμη διαβί-ωση των ατόμων με αναπηρία, σεόποιο μέρος του πλανήτη κι αν ζουν.

Τα «Θέματα Αναπηρίας» είχαν τηνευκαιρία να συνομιλήσουν με τουςεκπροσώπους των αναπηρικώνοργανώσεων που συμμετείχαν στηνσυνεδρίαση, οι οποίοι μοιράστηκαντις εντυπώσεις, τις προσδοκίες καιτις απόψεις τους τόσο για τη συνά-ντηση, όσο και τη Διεθνή Σύμβασητων Ατόμων με Αναπηρία.

Jan Peter – Stromgren (IFHOH):

Η σημασία αυτής της συνάντησηςέγκειται στο ότι οι στόχοι μας είναιιδιαίτερα σημαντικοί. Συζητούμε γιατο μέλλον μας και το πώς μπορούμενα αξιοποιήσουμε τη Διεθνή Σύμβα-ση για τα Δικαιώματα των Ατόμων μεΑναπηρία. Κάθε τέτοια συνάντησηδυναμώνει τους ανθρώπους. Ερχό-

μαστε από διαφορετικά μέρη της γηςκι όμως διαπιστώνουμε ότι έχουμετα ίδια προβλήματα όπου και ναζούμε, δεν είμαστε μόνοι. Είμαστεπολλοί, έχουμε τις ίδιες ανάγκες καιτα ίδια προβλήματα. Ο διεθνής χαρα-κτήρας της Σύμβασης μας επιτρέπεινα τη χρησιμοποιήσουμε ως βάσηγια το διάλογο με τους πολιτικούςπαράγοντες κάθε χώρας για τις ανά-γκες των ατόμων με αναπηρία.

Maryanne Diamond (WBU):

Αυτή είναι η πρώτη φορά που συμ-μετέχω σε μια τέτοια συνάντηση. ΗΔιεθνής Σύμβαση είναι σημείο ανα-φοράς της εποχής μας, και η συμμε-τοχή των μη κυβερνητικών οργανώ-σεων στα στάδια της υπογραφής,κύρωσης και παρακολούθησης τηςεφαρμογής της μας δίνει την ευκαι-ρία να συναντηθούμεόλοι μαζί με κοινά προ-βλήματα για να βρούμελύσεις και να επιτύχου-με την αλλαγή.

Markku Jokinen (WFD):

Αντικείμενο της συζή-τησής μας είναι το μέλ-λον και το πως μπορού-με να συνεχίσουμε ναδουλεύουμε όλοι μαζίμέσω της IDA, λαμβά-νοντας αποφάσεις για τηΣυμμαχία, που θα έχουν αντίκτυποκαι επίδραση σε ολόκληρο τονκόσμο και το παγκόσμιο αναπηρικόκίνημα. Όσον αφορά στη ΔιεθνήΣύμβαση, πιστεύω ότι είναι θετικήγια όλα τα άτομα με αναπηρία. Γιατους κωφούς είναι ιδιαίτερη σημα-ντική, γιατί είναι η πρώτη νομοθετικήρύθμιση σε διεθνές επίπεδο πουαναγνωρίζει τη νοηματική γλώσσακαι υποχρεώνει το κράτος να παρά-σχει υπηρεσίες διερμηνείας τηςνοηματικής.

Venus Ilagan (RI):

Θέλω να υπογραμμίσω τη σημασίααυτής της συνάντησης και να ευχα-

ριστήσω το Φόρουμ που μας έδωσετη δυνατότητα να συναντηθούμεστην Αθήνα. Πρόκειται για μια συνά-ντηση ιδιαίτερα σημαντική πρώτααπό όλα γιατί πλέον έχουμε τη Διε-θνή Σύμβαση και έχουμε την υπο-χρέωση να δουλέψουμε για να δια-σφαλίσουμε ότι η φωνή της Συμμα-χίας, ως αντιπροσωπευτική φωνήτων ατόμων με αναπηρία, θα ακου-στεί. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τη στήριξητης ελληνικής Πολιτείας σε αυτή τησυνάντηση. Η Σύμβαση θα φέρειμεγάλη αλλαγή. Πριν μερικά χρόνιαδεν μπορούσαμε καν να φανταστού-με αυτή την εξέλιξη. Υπάρχουν 600εκατομμύρια άτομα με αναπηρία σεόλο τον κόσμο. Δεν μπορείς να ισχυ-ρίζεσαι ότι προσπαθείς για ένανκαλύτερο κόσμο χωρίς να λαμβάνειςυπόψη τις ανάγκες 600 εκατομμυρί-

ων ανθρώπων, χωρίς να σέβεσαι τηδιαφορετικότητα.

Diane Richler (II):

Η Συμμαχία φέρνει μαζί τους παγκό-σμιους οργανισμούς των ατόμων μεαναπηρία και τις οικογένειές τους.Δεν έχουμε πολλές ευκαιρίες νασυναντιόμαστε, οπότε όταν συμβαί-νει αυτό, πρέπει να το εκμεταλλευ-τούμε. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότιέχουμε κοινή στρατηγική κατά τοδιάλογο με τον ΟΗΕ, ιδιαίτερα τώραπου υπάρχει η Διεθνής Σύμβαση καιεπίσης να ανταλλάξουμε εμπειρίες.

Wilfredo Guzman (DPI):

Η συνάντηση αυτή είναι ιδιαίτερα

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 28

Page 29: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

29ÈÝìáôá

Áíáðçñßáò

ÅõñùðáúêÜ - ÄéåèíÞ ÈÝìáôá

σημαντική. Έχει να κάνει με τηνΣυμμαχία και το πως μπορεί ναπροωθηθεί ως ένα διεθνές καιπαγκόσμιο δίκτυο και φυσικά μετη Διεθνή Σύμβαση. Συζητούμεγια το διάλογο με τα ΗνωμέναΈθνη και καταστρώνουμε τηνπολιτική ατζέντα της Συμμαχίας.Πιστεύω ότι Σύμβαση δεν μπο-ρεί να λύσει από μόνη της ταπροβλήματα των ατόμων μεαναπηρία. Η δημόσια χρηματο-δότηση είναι απαραίτητη σεκάθε χώρα, με δημόσιες ποιοτι-κές υπηρεσίες, υγεία, πρόνοιααποκατάσταση, απασχόληση καιπροσβασιμότητα. Η Σύμβασηείναι μόνο ένα εργαλείο.

Janet Amegatcher (WNUSD):

Η συνάντηση είναι πολύ σημα-ντική γιατί διαφορετικές κατηγο-ρίες αναπηρίας συναντώνται καισυζητούν για τα κοινά προβλή-ματα. Μιλάμε για τη Σύμβασηκαι το πως μπορεί να εφαρμο-στεί και να επικυρωθεί από τιςχώρες που δεν την έχουν επικυ-ρώσει ακόμα. Γιατί αν δεν γίνειαυτό, δεν πρόκειται να τηνεφαρμόσουν. Για τα άτομα μεψυχική αναπηρία, η Σύμβασηδιασφαλίζει ότι δεν τα ξεχνούν.Κανένα είδος αναπηρίας δεν θαμείνει έξω από τις θετικές αλλα-γές που θα φέρει η Σύμβαση.

J. E. Chaker (AODP):

Η Συμμαχία από μόνη της είναιιδιαίτερα σημαντική γιατί ενώνειόλα τα αναπηρικά κινήματα σεένα κοινό σκοπό, τη διασφάλισητη δικαιωμάτων των ατόμων μεαναπηρία, στο πλαίσιο της Διε-θνούς Σύμβασης. Μπορεί ναφέρει σημαντικές αλλαγές στηζωή των ατόμων στις αραβικέςχώρες. Παντού χωράνε αλλα-γές. Εμείς έχουμε νόμους, όμωςυπάρχει περιθώριο βελτίωσης.Ενώνουμε τη φωνή μας και

ανταλλάσσουμε απόψεις, για τοσεβασμό των δικαιωμάτων τωνατόμων με αναπηρία.

Maria Regina Melo Atalla

(RIADIS):

Είναι μια πολύ σημαντική συνά-ντηση για τη Διεθνή Σύμβαση.Μας πάει ένα βήμα μπροστά γιατη σύσφιξη των δεσμών και τηνπαρακολούθηση της εφαρμογήςτης Σύμβασης. Η Σύμβαση ανα-μένεται να φέρει στη ΛατινικήΑμερική μεγάλη αλλαγή, αφούέχει ήδη επικυρωθεί και επομέ-νως είναι δυνατή η μετάβασηστην απευθείας εφαρμογή της.

Ryosuke Matsui (APDF):

Ανταλλάσσουμε απόψεις για τηΣύμβαση και πως μπορεί ναπροωθηθεί. Είναι μια στρατηγι-κή συνάντηση για την προώθη-σή της. Πρέπει να δουλέψουμεπολύ σκληρά. Πρέπει να δουλέ-ψουμε σε διεθνές και εθνικόεπίπεδο για να επιτύχουμε τακαλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

Alexander Grandia (WFDB):

Η Συμμαχία κάνει πολύ σημαντι-κή δουλειά στην εφαρμογή τηςΔιεθνούς Σύμβασης τωνΔικαιωμάτων των Ατόμων μεΑναπηρία. Παίρνουμε αποφά-σεις για το πώς μπορούμε νασυνεχίσουμε, να αντιμετωπί-σουμε τις προκλήσεις, πως μπο-ρούμε να συμμετάσχουμε ενερ-γά και να επηρεάσουμε θετικάτις διαδικασίες στον ΟΗΕ υπέρτων ατόμων με αναπηρία.Χρειάζεται να προωθηθεί ηεκπαίδευση των ατόμων μεαναπηρία, η απασχόλησή τους,να είναι οικονομικά ανεξάρτητοι,να έχουν την επιλογή να ζουν τηζωή τους όπως επιθυμούν. ΗΣύμβαση δίνει τη δυνατότητα ναγίνουν σεβαστά αυτά τα δικαιώ-ματα.

ÓõíÜíôçóç ôçò Å.Ó.Á.ìåÁ.

ìå ïìÜäá âïõëåõôþí ôïõ

Óïóéáëäçìïêñáôéêïý

Êüììáôïò ôçò Óïõçäßáò

Μια ξεχωριστής σημασίας συνάντησηείχε στις 20 Μαρτίου 2009 στα ΚεντρικάΓραφεία της Ε.Σ.Α.μεΑ. αντιπροσωπείατης Συνομοσπονδίας με επικεφαλής τονΠρόεδρό της κο Ιωάννη Βαρδακαστάνημε ομάδα βουλευτών του Σοσιαλδημο-κρατικού Κόμματος της Σουηδίας.

Στη συνάντηση παραβρέθηκαν οι βου-λευτές: κ. Anders Ygeman, Πρόεδρος τηςΕπιτροπής Περιβάλλοντος και ΑγροτικώνΘεμάτων, κ. Nikos Papadopoulos, Μέλοςτης Επιτροπής Πολιτισμού, κα. VeronicaPalm, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κοι-νωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, κα.Sylvia Lindgren, Μέλος της ΕπιτροπήςΑπασχόλησης, κ. Borje Vestlund, Μέλοςτης Επιτροπής Ανάπτυξης και ο κ. BosseRingholm, Πρώην Υπουργός Οικονομι-κών και Εξωτερικών.

Κατά τη συνάντηση, οι δύο πλευρέςαντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τις συν-θήκες διαβίωσης των ατόμων με αναπη-ρία στην Ελλάδα και τη Σουηδία, τέθηκανεπί τάπητος ζητήματα όπως η απασχόλη-ση, η εκπαίδευση, η προνοιακή και επι-δοματική πολιτική και η προσβασιμότητατων ατόμων με αναπηρία.

Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.ΑμεΑ. καλωσόρισετους Σουηδούς βουλευτές και τόνισε ότι ηΣουηδία αναμφίβολα αποτελεί πρότυποαναφορικά με την αντιμετώπιση των ατό-μων με αναπηρία από την πολιτεία και τηνκοινή γνώμη και για το λόγο αυτό πρέπεινα εντατικοποιηθεί η συνεργασία ανάμε-σα στις δύο χώρες και να συνεχιστεί ηγόνιμη ανταλλαγή απόψεων και know –how, ώστε να επιτευχθεί η άρση του απο-κλεισμού και της διακριτικής μεταχείρι-σης των ατόμων με αναπηρία.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 29

Page 30: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

30

ÅõñùðáúêÜ - ÄéåèíÞ ÈÝìáôá

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

O Πρόε-δρος τηςIDA κοςW i l l i a mRowland,

μίλησε στα «Θέματα Αναπηρίας» γιατη συνάντηση, τη Διεθνή Σύμβασηκαι τις προκλήσεις που καλείται νααντιμετωπίσει η IDA στο αμέσωςεπόμενο διάστημα.

Ποια η σημασία της συνάντησης;Η συνάντηση σημαδεύεται από τηνθέση σε ισχύ της Διεθνούς Σύμβα-σης για τα Δικαιώματα των Ατόμωνμε Αναπηρία, που ανοίγει ένα και-νούριο κεφάλαιο για την αναπηρία.Τα πάντα πρέπει στο μέλλον να διέ-πονται από τη Σύμβαση. Επομένωςτο πώς θα συνεχίσουμε να δρούμεδεδομένης της ύπαρξής της Σύμβα-σης, είναι το κεντρικό ζήτημα στοτραπέζι του διαλόγου. Έχουμε σχέ-σεις με τον ΟΗΕ, την ΠαγκόσμιαΟργάνωση Υγείας, την UNESCO καιπολλούς άλλους διεθνείς οργανι-

σμούς και διαπραγματευόμαστεόλους τους τομείς, όπως την εκπαί-δευση, την υγεία, την απασχόληση.Πρέπει όμως να έχουμε κοινές,συμπεφωνημένες θέσεις. Αυτή είναικαι η πεμπτουσία της συνάντησηςστην Αθήνα.

Ποιος είναι ο βασικός στόχος τηςΣυμμαχίας;Καταρχήν να υπερασπίζεται τις κοι-νές θέσεις στις διαπραγματεύσεις μετον ΟΗΕ και άλλους φορείς, να προ-ωθήσει την υπογραφή, κύρωση καιτη σωστή εφαρμογή της Σύμβασηςασκώντας πίεση σε όλες τις χώρεςκαι να ενθαρρύνει άτομα με αναπη-ρία να την παρακολουθούν.

Ποιες οι βασικές προτεραιότητεςτης Συμμαχίας;Πρώτα από όλα να αναγνωριστεί ωςη αντιπροσωπευτική φωνή της διε-θνούς αναπηρικής κοινότητας. Είμα-στε η δύναμη που πρέπει να συμ-βουλεύεται ο ΟΗΕ, που πρέπει να

κρίνει τη διαδικασία εφαρμογής τηςΣύμβασης. Έχουμε όμως και δομικάθέματα να λύσουμε. Στο επόμενοδιάστημα αλλάζει η διοίκηση της IDAκαι αποφασίσαμε να την αναλάβειγια τα επόμενα τρία χρόνια το Ευρω-παϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπη-ρία.

Πως θα παρακολουθήσει την εφαρ-μογή της Σύμβασης η Συμμαχία;Θα συμμετάσχουμε σε συναντήσειςμια επιτροπής ειδικών στην παρακο-λούθηση διεθνώς. Θα δούμε τιςενέργειές τους, θα κάνουμε παρεμ-βάσεις, θα ασκήσουμε κριτική όπουχρειάζεται και το γεγονός ότι στηνIDA συμμετέχουν και παγκόσμιοιφορείς, μπορούμε να απευθυνθούμεακόμα και στις κυβερνήσεις μεμο-μωμένων χωρών. Η υιοθέτηση τηςΣύμβασης προχωρεί καλά, χρειάζε-ται όμως να ασκήσουμε πίεση καιγια την επικύρωση και της Σύμβα-σης και του Προαιρετικού της Πρω-τοκόλλου.

William Rowland – Ðñüåäñïò IDA«×ñåéÜæïíôáé êïéíÝò èÝóåéò êáé óõìðåöùíçìÝíç óôñáôçãéêÞ»

1. Disabled Peoples' International –DPI (Διεθνής Οργάνωση εκπρο-σώπησης των ατόμων με φυσικήαναπηρία)

2. Inclusion International – II (Διε-θνής Οργάνωση εκπροσώπησηςτων ατόμων με νοητική αναπηρία)

3. International Federation of Hardof Hearing People - IFHOH (Διε-θνής Ομοσπονδία Βαρήκοων)

4. Rehabilitation International – RI(Διεθνής Οργάνωση για την Απο-κατάσταση)

5. World Blind Union - WBU(Παγκόσμια Ένωση Τυφλών)

6. World Federation of the Deaf –WFD (Παγκόσμια ΟμοσπονδίαΚωφών)

7. World Federation of the DeafBlind - WFDB (Παγκόσμια Ομο-σπονδία Τυφλο-κωφών)

8. World Network of Users andSurvivors of Psychiatry - WNUSD(Παγκόσμιο Δίκτυο Ατόμων μεΨυχική Αναπηρία)

9. Arab Organization of DisabledPeople - AODP: (Αραβική Οργά-νωση Ατόμων με Αναπηρία)

10. European Disability Forum –EDF (Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατό-μων με Αναπηρία)

11. Asia Pacific Disability Forum -APDF (Φόρουμ Ατόμων με Ανα-πηρία των χωρών της Ασίας καιτου Ειρηνικού)

12. Red Latinoamericana de Organi-

zaciones no Gubernamentalesde Personas con Discapacidad ysus familias - RIADIS (Λατινοα-μερικανό Δίκτυο Μη Κυβερνητι-κών Οργανώσεων των Ατόμωνμε Αναπηρία και των Οικογε-νειών τους)

13. Secretariat of the Africa Decadeof Persons with Disabilities(Γραμματεία της ΑφρικανικήςΔεκαετίας των Ατόμων με Ανα-πηρία)

14. Handicap International (ΔιεθνήςΟργάνωση Ατόμων με Αναπηρία)

15. Survivor Corps (Οργάνωση πουεκπροσωπεί τους επιζήσαντεςαπό τις νάρκες)

Ïé ïñãáíþóåéò ðïõ åêðñïóùðÞèçêáí

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 30

Page 31: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

31

Óõíåñãáóßåò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Η υπογραφή της Διεθνούς Σύμ-βασης για τα Δικαιώματα τωνΑτόμων με Αναπηρία συνιστάαναμφίβολα μια κίνηση – τομήγια τα ελληνικά δεδομένα, καθώςθέτει τις βάσεις για τηναναγνώριση, την προστα-σία και το σεβασμό τωνανθρωπίνων και θεμε-λιωδών δικαιωμάτωντων ατόμων με αναπηρία,ιδιαίτερα σε μια χρονικήστιγμή, όπου η παγκόσμιαοικονομική κρίση, φέρνεινέα δεδομένα και επιτάσ-σει νέες πολιτικές,παρεμβάσεις και μέτρα.

Ωστόσο, δεν μπορεί να παραγνω-ρίσει κανείς ότι η Σύμβαση απόμόνη της, χωρίς να συνοδεύεταιαπό ρηξικέλευθες και ριζοσπα-στικές πρωτοβουλίες, ιδιαίτερασε εθνικό επίπεδο, είτε με τημορφή νομοθεσίας, είτε μέτρωνενίσχυσης οικονομικής και μη,δεν μπορεί να φέρει το επιθυμη-τό αποτέλεσμα.

Δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μιαχώρα στην οποία τα θέματα ανα-πηρίας έχουν αρχίσει να αφο-ρούν το γενικό πληθυσμό και τηνΠολιτεία μόλις τα τελευταία χρό-νια, η ανάγκη συνασπισμού καικοινής δράσης, φαντάζει πιο επι-τακτική από ποτέ.

Κάπως έτσι ξεκίνησε η συνεργα-σία ανάμεσα στην Εθνική Συνο-μοσπονδία Ατόμων με Αναπηρίακαι των Δικηγορικών Συλλόγωντης χώρας, με στόχο την κοινή

παρέμβαση για την ουσιαστικήθωράκιση και αποτελεσματικήυπεράσπιση των δικαιωμάτωντων ατόμων με αναπηρία.

Ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνο-μοσπονδίας Ατόμων με Αναπη-ρία κ. Ιωάννης Βαρδακαστάνηςσυναντήθηκε στις 18 Μαρτίου2009 με τον Πρόεδρο της Ολομέ-λειας των Προέδρων των Δικη-γορικών Συλλόγων της χώραςκαι Πρόεδρο του ΔικηγορικούΣυλλόγου Αθηνών κο ΔημήτρηΠαξινό, μια συνάντηση ουσίας,κατά την οποία τέθηκαν στο τρα-πέζι του διαλόγου τα δικαιώματατων ατόμων με αναπηρία και τοισχύον νομικό πλαίσιο για την

προστασία τους από κάθε μορφήαποκλεισμού, διάκρισης και άνι-σης μεταχείρισης.

Από την πλευρά του ο κος Παξι-νός δήλωσε την αμέριστησυμπαράσταση και υποστή-ριξη των Δικηγορικών Συλ-λόγων στον αγώνα του ανα-πηρικού κινήματος για τηδιάδοση και εμπέδωση τουνέου νομικού πολιτισμούγια τα άτομα με αναπηρίαστην Ελλάδα.

Στον απόηχο αυτής τηςσημαντικής συνάντησης,πραγματοποιήθηκε κοινή

Συνέντευξη Τύπου στις 23Μαρτίου 2009, με την επιτακτικήανάγκη άμεσης κύρωσης τηςΔιεθνούς Σύμβασης για ταΔικαιώματα των Ατόμων με Ανα-πηρία και υπογραφής και τουΠροαιρετικού της Πρωτοκόλλουστο επίκεντρο.

Αξίζει να αναφερθεί ότι όλοι οισυμμετέχοντες, ο ΑντιπρόεδροςΒ΄ της Ε.Σ.Α.μεΑ. κ. Γρ. Λεοντό-πουλος, ο Ταμίας της Ε.Σ.Α.μεΑ.κ. Κ. Γαργάλης, η Υπεύθυνη γιαΘέματα Ισότητας και γυναικών μεαναπηρία της Ε.Σ.Α.μεΑ. κα. Μ.Γκουνίδου, ο Πρόεδρος τουΔικηγορικού Συλλόγου Πειραιώςκ. Στέλιος Μανουσάκης, ο Καθη-

Å.Ó.Á.ìåÁ. & ÏëïìÝëåéá ÐñïÝäñùíÄéêçãïñéêþí Óõëëüãùí

Êïéíü ìÝôùðï ãéá ôá äéêáéþìáôá ôùí áôüìùí ìå áíáðçñßá

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 31

Page 32: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

32

Óõíåñãáóßåò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

γητής και Αντιπρόεδρος της Εθνι-κής Επιτροπής για τα Δικαιώματατου Ανθρώπου κ. Λίνος Σισιλιά-νος, ανάμεσα στους οποίους καιοι κύριοι Βαρδακαστάνης καιΠαξινός, αναγνώρισαν το έλλειμ-μα του ελληνικού νομικού πλαι-σίου και την ανάγκη θέσπισηςαποκλειστικής και επαρκούςνομοθεσίας για τα άτομα με ανα-πηρία, ώστε να διασφαλίζεται ηανεμπόδιστη άσκηση τωνδικαιωμάτων τους, σύμφωνα καιμε το Σύνταγμα τηςΧώρας, άρθρο 21παρ.6, για το οποίο δενέχουν θεσπιστεί οιανάλογοι εκτελεστικοίνόμοι.

Στο ίδιο μήκος κύμα-τος, τονίστηκε ότι απα-ραίτητη προϋπόθεσηγια την επιτυχημένηδιάδοση και εμπέδω-ση του νέου νομικούπολιτισμού για την αναπηρία,όπως αυτός υπαγορεύεται από τηΔιεθνή Σύμβαση, είναι η διασφά-λιση της προσβασιμότητας, φυσι-κής και νομικής, των ατόμων μεαναπηρία στη Δικαιοσύνη. Προςαυτήν την κατεύθυνση μπορεί νασυμβάλλει σημαντικά καταρχήν ηκατάλληλη εκπαίδευση τωνμελών του δικαστικού σώματοςτης χώρας, ανεξαρτήτως βαθμί-δος από τη στιγμή της εισαγωγήςτους στις νομικές σχολές ώστε ναείναι εξοικειωμένοι με τις ανά-γκες των ατόμων με αναπηρία, ταδικαιώματά τους και τις παραβά-σεις αυτών με τις οποίες έρχονταισυχνά αντιμέτωποι. Στο ίδιομήκος κύματος απαραίτητη κρί-νεται και η επιμόρφωση των

δικηγόρων, δικαστικών λειτουρ-γών και εισαγγελέων της χώρας,ώστε να διαφυλάσσεται η ισότιμημεταχείριση των ατόμων με ανα-πηρία στην απασχόληση (Ν.3304/2005) από την ελληνική Δικαιο-σύνη.

Επιπλέον, ιδιαίτερη μνεία έγινεκαι στο ζήτημα της προσβασιμό-τητας όλων των δικαστικών κτι-ρίων (Πρωτοδικεία, Ειρηνοδι-κεία, Εφετεία, Άρειος Πάγος,

κ.λπ.) οριζόντια και κατακόρυφα,ζήτημα το οποίο η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχειθέσει στην ελληνική κυβέρνηση,με αφορμή μεμονωμένες περι-πτώσεις, καθώς δεν υπάρχειτέτοια πρόβλεψη, με αποτέλεσματην απίστευτη ταλαιπωρία τωνατόμων με αναπηρία. Έτσι, είναιαπαραίτητη η λήψη μέτρων ώστενα καταστούν προσβάσιμες οικτιριακές υποδομές τόσο μέσωτης κατασκευής ραμπών καιπροσβάσιμων ανελκυστήρων,όσο και με την παροχή πληροφό-ρησης σε προσβάσιμη μορφή γιαόλες τις κατηγορίες αναπηρίας(γραφή Braille, ανάγλυφη σήμαν-ση, ανάγλυφοι χάρτες, διερμη-νεία νοηματικής γλώσσας για ταάτομα με κώφωση κ.λπ.)

Εξέχουσα θέση κατείχε τέλος ηανάγκη εκσυγχρονισμού τουσωφρονιστικού συστήματος τηςχώρας, καθώς και της λήψηςειδικών μέτρων για την κάλυψητων ιδιαιτέρων αναγκών τωνατόμων με αναπηρία που δια-βιούν στις φυλακές, θέματα για ταοποία η Συνομοσπονδία έχειεπανειλημμένα παρέμβει μεέγγραφα διαμαρτυρίας στιςαρμόδιες αρχές, ζητώντας τη στε-λέχωση των σωφρονιστικών

ιδρυμάτων με κατάλ-ληλα εκπαιδευμένοπροσωπικό που ναμπορεί να ανταποκρι-θεί στις πολλαπλέςανάγκες του κρατου-μένου που προκύ-πτουν από την αναπη-ρία, αφού σε καμίαπερίπτωση ο περιορι-σμός της ελευθερίαςτου, δεν σημαίνει ότισταματά να υπάρχει η

αναπηρία ή ότι αφαιρούνται καισυνταγματικά κατοχυρωμένα τουδικαιώματα.

Τόσο ο κ. Βαρδακαστάνης, όσοκαι ο κ. Παξινός, συμφώνησανγια την περαιτέρω ενδυνάμωσητου νέου αυτού κοινού μετώπουυπέρ των δικαιωμάτων των ατό-μων με αναπηρία, την εντατικο-ποίηση της διμερούς συνεργασί-ας και την ενίσχυση του αγώνατου αναπηρικού κινήματος τηςχώρας για ένα πλήρες και δίκαιονομικό περιβάλλον, που θα σέβε-ται τα δικαιώματα των ατόμων μεαναπηρία και θα άρει κάθε διά-κριση και αποκλεισμό που αυτάυφίστανται.

Θ.Α.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 32

Page 33: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

33

ÐáñåìâÜóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.Α.μεΑ.στη Γενική Εκλογική Συνέ-λευση της ΠεριφερειακήςΟμοσπονδίας ΑμεΑ Ηπείρου

Ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομο-σπονδίας Ατόμων με Αναπηρία κ.Ιωάννης Βαρδακαστάνης παρα-βρέθηκε στην εκλογική ΓενικήΣυνέλευση της ΠεριφερειακήςΟμοσπονδίας Ατόμων με Αναπη-ρία Ηπείρου, η οποία έλαβε χώραστις 29 Μαρτίου 2009 στην Άρτα.

Στη Συνέλευση που είχε στόχο τηνανάδειξη των διοικητικών οργά-νων της Ομοσπονδίας συμμετεί-χαν 65 αντιπρόσωποι από 5 σωμα-τεία ατόμων με αναπηρία και 3σωματεία γονέων ατόμων με ανα-πηρία, από όλους τους Νομούςτης Ηπείρου.

Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.Α.μεΑ.σε εκδήλωση του ΕΨΥΕΠΕΑ:Πάτρα, 29 Μαρτίου 2009

Ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομο-σπονδίας Ατόμων με Αναπηρία κ.Ιωάννης Βαρδακαστάνης παρα-βρέθηκε σε εκδήλωση του σωμα-τείου γονέων, κηδεμόνων καιφίλων των ατόμων με αυτισμό τουΝομού Αχαΐας (ΕΨΥΕΠΕΑ), ηοποία έλαβε χώρα στις 29 Μαρ-τίου 2009 στην Πάτρα.

Κατά την εκδήλωση τιμήθηκανδιακεκριμένοι συμπολίτες μας καιεπιστήμονες που έχουν συνεισφέ-ρει στον αγώνα για την προάσπισητων δικαιωμάτων, την προαγωγήκαι αναβάθμιση υπηρεσιών ψυχι-κής υγείας, εκπαίδευσης και δια-βίωσης των παιδιών με αυτισμό. Στην εκδήλωση μίλησαν ο Δρ.Κωτσόπουλος Σωτήρης, Διδά-κτωρ του Πανεπιστημίου Memo-rial του Καναδά, ο κ. Αλεξίου Χρή-στος Ιδρυτής και Επίτιμος Πρόε-δρος της Ελληνικής ΕταιρείαςΠροστασίας Αυτιστικών Ατόμωνκαι αντιπρόεδρος του ΠαγκόσμιουΟργανισμού Αυτισμού και η κ.Αναστασία Μανωλοπούλου, αντι-πρόεδρος της ΕΨΥΕΠΕΑ.

Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.Α.μεΑ.στο πρώτο Εκλογικό Συνέδριο της ΠεριφερειακήςΟμοσπονδίας ΑμεΑ ΔυτικήςΕλλάδας

Ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομο-σπονδίας Ατόμων με Αναπηρίακος Ιωάννης Βαρδακαστάνηςπαραβρέθηκε και χαιρέτισε στηνέναρξη των εργασιών του πρώτουΕκλογικού Συνεδρίου της Περιφε-ρειακής Ομοσπονδίας Ατόμων μεΑναπηρία Δυτικής Ελλάδας. ΤοΣυνέδριο έλαβε χώρα στις 22Μαρτίου 2009 στην Πάτρα.

Ο Πρόεδρος του ΕυρωπαϊκούΦόρουμ Ατόμων με Αναπηρία και της Ε.Σ.Α.μεΑ.στη Βουλγαρία

Επίσκεψη στη Βουλγαρία πραγμα-τοποίησε στις 19 Μαρτίου 2009 οΠρόεδρος του ΕυρωπαϊκούΦόρουμ Ατόμων με Αναπηρία καιτης Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατό-μων με Αναπηρία Ελλάδας κοςΙωάννης Βαρδακαστάνης, όπουείχε σειρά συναντήσεων με τοπι-κούς φορείς ατόμων με αναπηρία,στο πλαίσιο της σύσφιξης τωνδεσμών συνεργασίας των δύοχωρών για την αντιμετώπιση τωνπροβλημάτων που αντιμετωπί-ζουν καθημερινά τα άτομα με ανα-πηρία στα Βαλκάνια.

Κατά τη συνάντηση στη Σόφια μετον Υφυπουργό Απασχόλησης τηςΒουλγαρίας, αρμόδιo για ζητήματαατόμων με αναπηρία, ο κος Βαρ-δακαστάνης εξέθεσε τις θέσειςτου ευρωπαϊκού και του εθνικούαναπηρικού κινήματος για τοζήτημα της κύρωσης της ΔιεθνούςΣύμβασης των Δικαιωμάτων τωνΑτόμων με Αναπηρία καθώς καιτης υπογραφής και κύρωσης τουσυμπληρωματικού Πρωτοκόλλουτης, τονίζοντας ότι είναι αδήριτηανάγκη η άμεση αποδοχή καικύρωσή τους, καθώς τα νέα δεδο-

Ç ÅÓÁìåÁ ðáñåìâáßíåé,ðñïôåßíåé, äéåêäéêåß...

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 33

Page 34: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

34

ÐáñåìâÜóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

μένα που δημιουργούν, δίνουννέα ώθηση και δυναμική στοναγώνα των ατόμων με αναπηρίαγια την άρση κάθε αποκλεισμούκαι διακριτικής μεταχείρισης σεβάρος τους.

Επιπλέον, ο κος Βαρδακαστάνηςτόνισε την ανάγκη άμεσης συμμε-τοχής του Εθνικού ΣυμβουλίουΑτόμων με Αναπηρία στις Επιτρο-πές Παρακολούθησης των Επιχει-ρησιακών Προγραμμάτων τουΕΣΠΑ 2007 – 2013 της Βουλγαρί-ας, της αυστηρής τήρησης τουΆρθρου 16 του Γεν. Κανονισμούτων Ταμείων για τα ζητήματα προ-σβασιμότητας καθώς και τηςλήψης αποτελεσματικών καιουσιαστικών μέτρων για την προ-στασία των ατόμων με αναπηρίααπό την οικονομική κρίση πουταλανίζει τον πλανήτη.

Ο Πρόεδρος του Φόρουμ ζήτησεαπό τη Βουλγαρική κυβέρνηση νααναγνωρίσει με νόμο το ΕθνικόΣυμβούλιο Ατόμων με Αναπηρίατης Βουλγαρίας ως ΚοινωνικόΕταίρο της βουλγαρικής κυβέρνη-σης και κοινωνίας και να τουπαράσχει την αναγκαία δημόσιαοικονομική υποστήριξη για ναμπορέσει να επιτελέσει το σκοπότου. Στη συνέχεια ο κος Βαρδακα-στάνης είχε συνάντηση με τονΠρόεδρο του Εθνικού ΣυμβουλίουΑτόμων με Αναπηρία Βουλγαρίαςκο Krasimir Kotsev και τα μέλητου Διοικητικού του Συμβουλίου,με τους οποίους συζήτησε ταπαραπάνω θέματα και συμφώνη-σαν ότι υπάρχει ανάγκη πιο στενήςσυνεργασίας.

Επιπλέον, ο κος Βαρδακαστάνης

ανακοίνωσε στο Εθνικό Συμβού-λιο ότι τους επόμενους δύο μήνεςη Ε.Σ.Α.μεΑ. θα αναλάβει πρωτο-βουλία συνάντησης των ΕθνικώνΣυμβουλίων ΑμεΑ των Βαλκανί-ων στην Ελλάδα προκειμένου νασυντονιστεί καλύτερα το αναπηρι-κό κίνημα στην περιοχή.

Άδικη και αντικοινωνική ηαπόφαση του ΔημοτικούΣυμβουλίου Φιλιατών για μηχρηματοδότηση του ΚέντρουΣτήριξης ΑμεΑ

Την έντονη διαμαρτυρία και αγα-νάκτησή της για την απόφαση πουελήφθη πρόσφατα από την πλειο-ψηφία του Δημοτικού ΣυμβουλίουΦιλιατών Θεσπρωτίας και αφοράουσιαστικά στην κατάργηση τουέργου «Κέντρο στήριξης ατόμωνμε αναπηρίες και προστατευόμεναδιαμερίσματα» με προϋπολογισμό660.115,42€, το οποίο είχε εντα-χθεί στο μέτρο 3.3 του Προγράμ-ματος «ΘΗΣΕΑΣ», για να έχει χρη-ματοδότηση το έτος 2009, εξέφρα-σε η Εθνική Συνομοσπονδία Ατό-μων με Αναπηρία με επιστολή τηςστον Υπουργό Εσωτερικών κ. Π.Παυλόπουλο.

Σύμφωνα με το απόσπασμα Πρα-κτικού με αριθμό 3/2006 της τακτι-κής συνεδρίασης του ΔημοτικούΣυμβουλίου Φιλιατών, μετά απόεισήγηση του Δημάρχου Φιλιατώνκ. Μ. Ντουμάζιου, αποφασίστηκεη τροποποίηση της προαναφερ-θείσας απόφασης του ΔημοτικούΣυμβουλίου και η μεταφορά τουχρηματικού ποσού από το μέτρο3.3 του Προγράμματος «ΘΗΣΕΑΣ»στο μέτρο 2.9 του ιδίου Προγράμ-

ματος για προμήθειες που αφο-ρούν σε αγορά διαμορφωτήρων(γκρέιντερ), απορριμματοφόρωνκ.λπ., διότι δεν υπάρχει χρηματο-δότηση για τη λειτουργία τουΚέντρου και ως εκ τούτου θακατασκευαστεί έτσι ένα κτίριο πουδε θα λειτουργεί.

Στην προκειμένη περίπτωση, τίθε-νται τεράστια ερωτηματικά για τοσύνολο των ενεργειών της Δημο-τικής Αρχής Φιλιατών, η οποίαπριν προχωρήσει σε αυτήν τηντροποποίηση που δείχνει το πιοσκληρό και ανάλγητο κοινωνικότης πρόσωπο, θα έπρεπε να είχεαναζητήσει όλες τις δυνατέςλύσεις για τη χρηματοδότηση ενόςέργου απόλυτα αναγκαίου για τηβελτίωση των καθημερινών συν-θηκών ζωής των ατόμων με ανα-πηρία.

Το έργο είχε ενταχθεί στο Πρό-γραμμα «ΘΗΣΕΑΣ» με απόφασητου Δημοτικού Συμβουλίου το2006 και είχε προγραμματιστεί ναξεκινήσει το έτος 2009. Επομένως,εάν υπήρχε ουσιαστική πρόθεσηγια την κατασκευή του έργου, θαέπρεπε η Δημοτική Αρχή να είχεπροχωρήσει μέσα σε αυτή τηντριετία στην εξασφάλιση τωνπόρων που απαιτούνται και για τηλειτουργία του, είτε μέσω τουΠρογράμματος «ΘΗΣΕΑΣ» είτεμέσω άλλων ΕπιχειρησιακώνΠρογραμμάτων που υλοποιούνταιστην Περιφέρεια της Ηπείρου.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζήτησε την προσωπι-κή παρέμβαση του κου Παυλό-πουλου, αφενός προς το Δήμαρχοκαι το Δημοτικό Συμβούλιο Φιλια-τών για την άρση αυτής της τροπο-

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 34

Page 35: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ποίησης, προκειμένου να υλοποι-ηθεί ένα έργο που στοχεύει στηναναβάθμιση και διεύρυνση τωνπαρεχόμενων κοινωνικών υπη-ρεσιών προς τους δημότες, μεέμφαση στις πιο ευαίσθητες κοι-νωνικές ομάδες και αφετέρουπρος το Γεν. Γραμματέα της Περι-φέρειας Ηπείρου για να μην προ-χωρήσει στην έγκριση αυτής τηςάδικης απόφασης, που έχει ανα-στατώσει το αναπηρικό και γονεϊ-κό κίνημα της Θεσπρωτίας.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. διεμήνυσε προς τηΔημοτική Αρχή των Φιλιατών ότιθα βρεθεί αντιμέτωπη με το σύνο-λο του αναπηρικού κινήματος τηςχώρας, το οποίο βρίσκεται στοπλευρό των ατόμων με αναπηρίατης Θεσπρωτίας.

Συνάντηση της Ε.Σ.Α.μεΑ.με τον Υφυπουργό Οικονομικών κ. Ι. Λέγκα

Στις 10 Μαρτίου 2009, αντιπροσω-πεία της Ε.Σ.Α.μεΑ με επικεφαλήςτον Πρόεδρο της κ. Ι. Βαρδακα-στάνη συναντήθηκε με τον Υφυ-πουργό Οικονομίας και Οικονομι-κών κ. Ι. Λέγκα.

Κατά τη συνάντηση αυτή στο επί-κεντρο βρέθηκε το αίτημα τηςΕ.Σ.Α.μεΑ. που αφορούσε στηνεπέκταση του εκτάκτου επιδόμα-τος κοινωνικής συνοχής και στουςέμμεσα ασφαλισμένους τωνασφαλιστικών ταμείων. Η αντι-προσωπεία της Ε.Σ.Α.μεΑ. επεσή-μανε στον Υφυπουργό ότι με τηνπαρούσα ρύθμιση το επίδομαθέρμανσης χορηγείται μόνο στουςσυνταξιούχους που λαμβάνουν τοΕΚΑΣ. Με αυτό τον τρόπο απο-

κλείονται τα προστατευόμενα μέλητων ασφαλισμένων που είναιάτομα με βαριά αναπηρία καθώςκαι οι συνταξιούχοι με αναπηρίαπου δεν λαμβάνουν το ΕΚΑΣ, διότιστο ατομικό ή οικογενειακό τουςεισόδημα συνυπολογίζεται τοεξωϊδρυματικό επίδομα παραπλη-γίας ή το επίδομα απολύτου ανα-πηρίας.

Επιπλέον, τέθηκε επί τάπητος τοσύνολο των ασφαλιστικών καισυνταξιοδοτικών θεμάτων πουαφορούν τους ασφαλισμένους στοΤαμείο του Δημοσίου.

Η αντιπροσωπεία της Ε.Σ.Α.μεΑ.επεσήμανε ότι η ικανοποίηση τωνανωτέρω αιτημάτων αποτελείαναγκαία προϋπόθεση για ναεκλείψουν οι εμφανείς διαφορο-ποιήσεις, που αφορούν στο είδοςκαι στο ύψος των ασφαλιστικώνκαι συνταξιοδοτικών παροχώνμεταξύ του Ασφαλιστικού Ταμείουτου Δημοσίου και των λοιπώνΑσφαλιστικών Ταμείων.

Επεσήμανε, επίσης, ότι η ικανο-ποίηση των ανωτέρω αιτημάτωνπρέπει να απασχολήσει την Πολι-τεία ιδιαίτερα σε αυτή τη δυσμενήοικονομική περίοδο, η οποίαπλήττει πρώτα και κύρια τα άτομαμε αναπηρία που αντιμετωπίζουνεκτός των άλλων πρόσθετα οικο-νομικά βάρη εξαιτίας των ανα-γκών που πηγάζουν από την ανα-πηρία τους.

Ο Υφυπουργός κ. Ι. Λέγκας υπο-σχέθηκε να μελετήσει σε βάθος ταπροαναφερόμενα αιτήματα και ναεπανέλθει επί αυτών σε σύντομοχρονικό διάστημα.

Διαμαρτυρία της Ε.Σ.Α.μεΑγιατί δεν έχει κληθεί να συμμετέχει στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία

Την έντονη διαμαρτυρία και δυσα-ρέσκειά της εξέφρασε η ΕθνικήΣυνομοσπονδία Ατόμων με Ανα-πηρία με επιστολή της στονΥπουργό Παιδείας κ. Α. Σπηλιωτό-πουλο για τη μη πρόσκλησή της νασυμμετάσχει στον Εθνικό Διάλογογια την Παιδεία, ο οποίος ξεκίνησεεπισήμως στις 09.03.09.

Παρά το γεγονός ότι η Συνομο-σπονδία είχε αποστείλει στις 20Φεβρουαρίου 2009 με έγγραφότης το πλαίσιο των οριζόντιωναιτημάτων που αφορούν σταθέματα εκπαίδευσης των ατόμωνμε αναπηρία, ζητώντας παράλλη-λα τον καθορισμό συνάντησης μετον Υπουργό, μέχρι και σήμεραδεν έχει λάβει καμιά απάντηση.

Η Συνομοσπονδία, ο τριτοβάθμιοςκοινωνικός και συνδικαλιστικόςφορέας εκπροσώπησης των ατό-μων με αναπηρία και των οικογε-νειών τους και επίσημα αναγνω-ρισμένος Κοινωνικός Εταίρος τηςελληνικής Πολιτείας για θέματααναπηρίας τονίζει ότι ο ΕθνικόςΔιάλογος για την Παιδεία δεν μπο-ρεί να καταστεί σε καμία περίπτω-ση εθνικός, εάν στο πλαίσιο τουδεν ενταχθούν και τα θέματαεκπαίδευσης των ατόμων με ανα-πηρία, οι οποίοι επί σειρά ετώναντιμετωπίζουν στη συντριπτικήτους πλειοψηφία τον αποκλεισμόαπό όλες τις βαθμίδες της εκπαί-δευσης.

35

ÐáñåìâÜóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 35

Page 36: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

36

ÐáñåìâÜóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. διεκδικεί την ισότι-μη συμμετοχή της, προκειμένουο διάλογος αυτός να καταστείγόνιμος και να επιφέρει απτά καιουσιαστικά αποτελέσματα γιαόλους τους Έλληνες πολίτες μεαναπηρία, που αποτελούν το 10%του ελληνικού πληθυσμού καιζητεί από τον κ. Σπηλιωτόπουλονα ορίσει το συντομότερο δυνατόσυνάντηση με τους εκπροσώ-πους της. Τα άτομα με αναπηρίαπρέπει εδώ και τώρα να πάψουννα είναι παρίες του εκπαιδευτι-κού συστήματος της χώρας.

Συνάντηση αντιπροσωπείαςτης Ε.Σ.Α.μεΑ. με τονΥπουργό Εσωτερικών

Συνάντηση με τον Υπουργό Εσω-τερικών κο. Προκόπη Παυλό-πουλο, πραγματοποίησε στις 4Μαρτίου 2009 αντιπροσωπεία τηςΕθνικής Συνομοσπονδίας Ατό-μων με Αναπηρία, προκειμένουνα του υποβάλει Υπόμνημα με τοσύνολο των αιτημάτων και τωνπροτάσεων της Ε.Σ.Α.μεΑ. πουάπτονται της αρμοδιότητας τουΥπουργείου Εσωτερικών και τωνεποπτευόμενων φορέων του γιατη βελτίωση των συνθηκώνκαθημερινής ζωής των ατόμωνμε αναπηρία.

Για μια ακόμα φορά η Συνομο-σπονδία έδωσε ιδιαίτερη έμφασηστο κρίσιμο ζήτημα της διασφάλι-σης της προσβασιμότητας τωνατόμων με αναπηρία στο φυσικόκαι δομημένο περιβάλλον, προ-τείνοντας μια σειρά ενεργειώνπου μπορούν να συμβάλλουνστην ταχύτερη άρση των εμποδί-ων που εγκλωβίζουν τα άτομα με

αναπηρία σε τέσσερεις τοίχους.

Στο ίδιο μήκος κύματος τονίστηκεη ανάγκη προώθησης της προ-σβασιμότητας των ατόμων μεαναπηρία και στην πληροφόρη-ση, το ηλεκτρονικό περιβάλλονκαι τις υπηρεσίες, προκειμένουτα άτομα με αναπηρία να έχουνεπί της ουσίας ίσες ευκαιρίες μετους λοιπούς συμπολίτες τους. Σε δεύτερο επίπεδο, η Ε.Σ.Α.μεΑ.εστίασε και σε θέματα που απα-σχολούν τα άτομα με αναπηρίακαι αφορούν στο νέο Δημοσιοϋ-παλληλικό Κώδικα, από τονοποίο απουσιάζουν ευεργετικέςδιατάξεις που θα κινούνται στοπνεύμα της παρ. 6 του άρθρου 21του Συντάγματος της Χώρας μας.

Όπως επεσήμανε η Συνομοσπον-δία, η διαμόρφωση ευνοϊκώνσυνθηκών απασχόλησης για ταάτομα με αναπηρία αποτελείευθύνη του Κράτους ειδικά σε ότιαφορά το δημόσιο τομέα. Γι’ αυτόαπαιτείται η διασφάλιση δίκαιηςπολιτικής προσλήψεων, προαγω-γών, μεταθέσεων, αποσπάσεων,ευέλικτων ωραρίων εργασίας γιατα άτομα με αναπηρία, προσαρ-μοσμένης στις πρόσθετες ανά-γκες που πηγάζουν από την ανα-πηρία. Άλλωστε, η διαμόρφωσηευνοϊκών συνθηκών απασχόλη-σης συνδέεται άρρηκτα με τηνπροσβασιμότητα όλων των υπο-δομών (κτιριακών, ηλεκτρονικώνκ.λπ.) του δημοσίου τομέα.

Παράλληλα η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζήτησετη διασφάλιση εκπροσώπησήςτης σε Επιτροπές του ΥπουργείουΕσωτερικών, προκειμένου με τοσυμβουλευτικό ρόλο της να συμ-

βάλλει τα μέγιστα στην ανάδειξητης διάστασης της αναπηρίας καιστην οικοδόμηση της κοινωνικήςαλληλεγγύης.

Αναφορικά με την απασχόλησητων ατόμων με αναπηρία, ηΣυνομοσπονδία ζήτησε τη δια-σφάλιση της εργασίας των ατό-μων με αναπηρία που έχουνπροσληφθεί μέσω των τετράχρο-νων επιδοτούμενων προγραμμά-των του Ο.Α.Ε.Δ. στις Δημοτικέςκαι Αναπτυξιακές Επιχειρήσειςτων ΟΤΑ της χώρας, ζήτημα πουαπασχολεί κατά κόρον το άτομαμε αναπηρία της χώρας.

Ιδιαίτερη μνεία έγινε και στηνανάγκη λήψης μέτρων για τη δια-σφάλιση των προνοιακών δομώνκοινωνικής φροντίδας που λει-τουργούν στους Δήμους τηςχώρας, όπως είναι τα Προγράμ-ματα «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ»,«ΚΔΑΠ», «ΚΗΦΗ» κ.λπ., οι οποί-ες χρειάζονται αναβάθμιση για τηδιασφάλιση της απρόσκοπτηςλειτουργίας τους, στελέχωση μεμόνιμο και επαρκές προσωπικόκαι χρηματοδότηση από εθνικούςπόρους.

Τέλος, η Συνομοσπονδία έθεσε τοζήτημα της ανάγκης ίδρυσηςΓραφείων Εξυπηρέτησης & Υπο-δοχής Μεταναστών με Αναπηρίαστην Αθήνα και στα Παραρτήματάτης και σε μεγάλες πόλεις όπωςΘεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηρά-κλειο.

Από την πλευρά του, ο κος Παυ-λόπουλος αναγνώρισε το δίκαιοτων αιτημάτων της Συνομοσπον-δίας για τα θέματα προσβασιμό-

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 36

Page 37: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

37

ÐáñåìâÜóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

τητας, φυσικής και ηλεκτρονικήςκαι αναφέρθηκε στις προσπάθει-ες του Υπουργείου για την άρσητου αποκλεισμού των ατόμων μεαναπηρία και ιδιαίτερα του Υφυ-πουργού κου Χ. Ζώη, με τονοποίο η Συνομοσπονδία θα συνα-ντηθεί τις επόμενες ημέρες για ταζητήματα αυτά.

Επιπλέον, ζήτησε από τηνΕ.Σ.Α.μεΑ. να συμμετέχει ενεργάστο Επιχειρησιακό ΠρόγραμμαΔιοικητικής Μεταρρύθμισης μετη διεξαγωγή μελετών γύρω απότο θεσμικό πλαίσιο για τα άτομαμε αναπηρία στη χώρα, ενώ ανα-κοίνωσε στην Συνομοσπονδία ότιθα μετέχει στο ΠαγκόσμιοΦόρουμ για τη Μετανάστευση,που θα λάβει χώρα στην Αθήνατο Νοέμβριο, δεσμευόμενοςπαράλληλα για την ανάληψη δρά-σεων υπέρ των μεταναστών μεαναπηρία, καθώς και την προσε-κτική εξέταση των προτάσεωντης Ε.Σ.ΑμεΑ. για τους εργαζόμε-νους με αναπηρία στο δημόσιοκαι ευρύτερο δημόσιο τομέα.Όσον αφορά στους μετανάστες μεαναπηρία, ο κος Παυλόπουλοςδήλωσε ότι θα μελετηθεί η διεύ-ρυνση των ΚΕΠ, ώστε να εξυπη-ρετούνται επαρκώς και οι μετα-νάστες με αναπηρία.

Διασφάλιση προσβασιμότη-τας των ατόμων με αναπηρία στις υπηρεσίες και τους εποπτευόμενουςφορείς του ΥΜΕ

Με στόχο την προώθηση μέτρωνπου θα διασφαλίζουν την ισότιμησυμμετοχή των ατόμων με ανα-

πηρία στις καθημερινές δραστη-ριότητες, η Εθνική Συνομοσπον-δία Ατόμων με Αναπηρία κατέθε-σε τις θέσεις / προτάσεις τουεθνικού αναπηρικού κινήματοςσε θέματα αρμοδιότητάς του, μεΥπόμνημά της στον ΥπουργόΜεταφορών και Επικοινωνιώνκο Ευριπίδη Στυλιανίδη στις17.02.09.

Η Συνομοσπονδία εστίασε στηνπαρουσίαση των υφιστάμενωνπροβλημάτων σχετικά με ταάτομα με αναπηρία στους τομείςαρμοδιότητάς του, που αποτε-λούν τις κρισιμότερες προτεραιό-τητες στην προσπάθεια διασφάλι-σης της προσβασιμότητας και τηςάρσης του αποκλεισμού των ατό-μων με αναπηρία, καθώς και στιςευρωπαϊκές επιταγές, στις οποίεςη χώρα μας δεν μπορεί να μείνειαδιάφορη.

«Ανάγκη λήψης άμεσωνμέτρων για την προσβασιμό-τητα των ατόμων με αναπηρία»: Υπόμνημα στοΥΠΕΧΩΔΕ

Την ανάγκη άμεσης λήψηςμέτρων για τη διασφάλιση τηςπροσβασιμότητας των ατόμων μεαναπηρία, που έχει αναγνωρισθείπλέον ως ο καθοριστικός παρά-γοντας εξίσωσης των ευκαιριώνγια όλους τους πολίτες αλλά καιαπαραίτητο στοιχείο της αειφό-ρου ανάπτυξης, με βάση και τηνέα Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ γιατα Δικαιώματα των Ατόμων μεΑναπηρία, την οποία συνυπέγρα-ψε η χώρα μας, τόνισε η Ε.Σ.Α-μεΑ. σε επιστολή της προς τον

Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κο. Γ. Σουφλιάστις 17.02.09.

Δεδομένης της Διεθνούς Σύμβα-σης, η Συνομοσπονδία τόνισε ότιδεν υπάρχει πλέον καμία δικαιο-λογία για αναβολές, καθώς ηπραγματικότητα και οι υποχρεώ-σεις της χώρας επιβάλλουν τηνένταξη της προσβασιμότητας στιςεπείγουσες προτεραιότητες καικάλεσε τον Υπουργό για τονάμεσο καθορισμό συνάντησης μεαντιπροσωπεία της, προκειμένουνα συζητηθούν εκτενώς τα ζητή-ματα που άπτονται της αρμοδιό-τητας του Υπουργείου του.

«Τουρισμός και Άτομα μεΑναπηρία»: Υπόμνημα τηςΕ.Σ.Α.μεΑ. στον Πρόεδροτου ΕΟΤ

Tη θέσπιση σταθερής συνεργασί-ας μεταξύ του ΕΟΤ και τηςΕ.Σ.Α.μεΑ. με τη μορφή Προ-γραμματικής Σύμβασης, στοπλαίσιο της οποίας μπορούν ναεξεταστούν και να δρομολογη-θούν από κοινού δράσεις, που θαστοχεύουν αφενός στην ισότιμηαντιμετώπιση των τουριστών μεαναπηρία και αφετέρου στηναξιοποίηση του μεγάλου αυτούτμήματος της τουριστικής αγοράς,που αποτελούν τα άτομα με ανα-πηρία και οι πληθυσμιακές κατη-γορίες με παρόμοιες ανάγκες, γιατην τόνωση της εθνικής βιομηχα-νίας τουρισμού, πρότεινε εγγρά-φως η Συνομοσπονδία με Υπό-μνημά της στον Πρόεδρο του ΕΟΤστις 16.02.09.

Θ.Α.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 37

Page 38: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

38

Åêäüóåéò

ÈÝìáôá Áíáðçñßáò

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, στο πλαίσιοτου Έργου «Προσβάσιμες Διαδρομές Κοινωνικής ΈνταξηςΑμεΑ», Ε.Π. «ΥΓΕΙΑ – ΠΡΟΝΟΙΑ» 2000 – 2008, ΜΕΤΡΟ 3.2,πραγματοποίησε την έκδοση του ΟΔΗΓΟΥ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΩΝΨΥΧΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Ηέκδοση του οδηγού ανατέθηκε, με τη διαδικασία του δημό-σιου διαγωνισμού, στον ανάδοχο HIMALΑYΑ TRAVEL A.E.

Ο Οδηγός περιλαμβάνει καταγραφή προσβάσιμων υποδομών(ξενοδοχεία, μουσεία, βασικές αθλητικές εγκαταστάσεις,εστιατόρια / καφέ, θέατρα, κινηματογράφοι, εμπορικάκέντρα, και άλλες υπηρεσίες όπως δημαρχεία,νοσοκομεία, κέντρα υγείας). Γεωγραφι-κώς ο Οδηγός καλύπτει κυρίως τιςπρωτεύουσες των νομών, αλλά καιάλλες πόλεις ιδιαίτερου ενδιαφέροντοςτης χώρας.

Αναμφίβολα, το δικαίωμα της πρόσβασηςτων ατόμων με αναπηρία στον πολιτισμό,τον τουρισμό κα την ψυχαγωγία αποτελείθεμελιώδες δικαίωμα των ατόμων μεαναπηρία, το οποίο σχετίζεται άμεσα με τηνποιότητα ζωής τους και τη δυνατότητασυμμετοχής σε κοινωνικές δραστηριότη-τες. Άλλωστε, στη Διεθνή Σύμβαση για ταΔικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, πουψηφίστηκε πρόσφατα από τον Ο.Η.Ε. (άρθρο30) γίνεται αναφορά στην υποχρέωση τωνκρατών να λαμβάνουν όλα τα απαραίτηταμέτρα ώστε τα άτομα με αναπηρία να έχουνπρόσβαση στις τουριστικές υποδομές καιυπηρεσίες.

Ωστόσο, η πλειοψηφία όσων παρέχουν τουριστικές και άλλεςυπηρεσίες στη χώρα μας δεν έχουν ακόμη αντιληφθεί τηνοικονομική και κοινωνική σημασία του προσβάσιμου τουρι-σμού ή «Τουρισμού για όλους». Η ανάπτυξη στρατηγικής καιπολιτικών για τη διασφάλιση προσβάσιμων υποδομών καιεκπαιδευμένων στελεχών, είναι κάτι το οποίο αποδεδειγμέναλείπει από τη χώρα μας.

Η έκδοση του Οδηγού καλύπτει το κενό τυποποιημένης κατα-χώρησης αξιόπιστων πληροφοριών, σχετικά με τις προσβά-σιμες υποδομές και υπηρεσίες.

Για τη συλλογή των στοιχείων διενεργήθηκε πρωτογενήςέρευνα σε όλη τη χώρα, βάσει εξειδικευμένων ερωτηματο-λόγιών. Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων έγινε απόαπογραφείς, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν για το σκοπό αυτό. Τη

συμπλήρωση των ερωτηματολογίων ακολούθησε η επεξερ-γασία και η δημιουργία βάσης δεδομένων. Η βάση δεδομέ-νων αποτέλεσε το υλικό για την έκδοση του έγχρωμου «Οδη-γού Προσβάσιμων Ψυχαγωγικών Δραστηριοτήτων στηνΕλλάδα» έκτασης 318 σελίδων.

Οι συντελεστές της έκδοσης του Οδηγού έλαβαν υπόψη τουςτην ποικιλομορφία των αναγκών των ατόμων με αναπηρίακαι υιοθέτησαν ως βασική κατευθυντήρια αρχή το γεγονόςότι κανείς δεν γνωρίζει καλύτερα τις ανάγκες τους από τα ίδιατα άτομα με αναπηρία. Στη βάση αυτής της αφετηρίας ακο-

λούθησαν τη μέθοδο της κωδικοποιημένηςπαράθεσης των αποτελεσμάτων των αυτο-ψιών, με αναφορά αριθμητικών δεδομέ-νων μόνο όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο,έτσι ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να δια-θέτει στοιχεία που θα του επιτρέψουν νααποφασίσει ο ίδιος αν οι υποδομές είναι ήδεν είναι κατάλληλες για τη δική του προ-σωπική εξυπηρέτηση. Η επιλογή αυτήείχε επίσης και ως θετικό αποτέλεσματον περιορισμό της επιβάρυνσης τουμεγέθους του Οδηγού. Επίσης παραθέ-τουν γενικότερες πληροφορίες πουμπορεί να φανούν χρήσιμες στο χρήστητου Οδηγού, όπως πληροφορίες σχετι-κά με υπηρεσίες υγείας και τοπικέςαναπηρικές οργανώσεις, ενδυναμώ-νοντας το αίσθημα ασφάλειας του ατό-μου με αναπηρία που ταξιδεύει.

Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στονΟδηγό αφορούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα άτομαμε κινητική αναπηρία και ιδιαίτερα τα άτομα με αμαξίδιο.Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατά τις αυτοψίες δεν εντοπί-στηκαν (πλην ελάχιστων περιπτώσεων) ειδικές διευκολύν-σεις για τις υπόλοιπες κατηγορίες αναπηρίας (αισθητηριακέςαναπηρίες, νοητική αναπηρία κ.λπ.).

Στις πρώτες σελίδες του Οδηγού παρατίθενται βασικές οδη-γίες χρήσης, ιδιαίτερες επισημάνσεις, επεξήγηση της ορολο-γίας και των σημάτων που χρησιμοποιούνται προς διευκό-λυνση του χρήστη.

Ο Οδηγός είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των ατόμωνμε αναπηρία. Ο Οδηγός προβάλει τις προσβάσιμες τουριστι-κές και ψυχαγωγικές υποδομές σε περισσότερες από1.000.000 οικογένειες ατόμων με αναπηρία στην Ελλάδα, γιανα γνωρίζουν τι μπορούν να επισκεφτούν.

Ïäçãüò ÐñïóâÜóéìùí Øõ÷áãùãéêþíÄñáóôçñéïôÞôùí óôçí ÅëëÜäá

Ï Ïäçãüò äéáôßèåôáé äùñåÜí áðü ôá ÊåíôñéêÜ Ãñáöåßá ôçò Å.Ó.Á.ìåÁ. (Ä/íóç Åë. ÂåíéæÝëïõ 236, Çëéïýðïëç, ÁèÞíá, ôçë. 210 9949837)êáé áðü ôá ÐáñáñôÞìáôÜ ôçò óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí ÐÜôñá êáé óôï ÇñÜêëåéï ÊñÞôçò. Åðßóçò, ï Ïäçãüò åßíáé äéáèÝóéìïò óåçëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ óôçí éóôïóåëßäá ôçò Óõíïìïóðïíäßáò óôç äéåýèõíóç www.esaea.gr/odigos/

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 38

Page 39: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

Äéåêäéêïýìå ìáæß

ìßá ÍÅÁ õðçñåóßá ôçò ÅÓÁìåÁ

óôç äéÜèåóç ôùí ðïëéôþí

ìå Þ ÷ùñßò áíáðçñßá!

Υπ

ηρ

εσία

Πλη

ρο

φό

ρη

ση

ς κ

αι

Υπ

οσ

τήρ

ιξη

ς

Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να απευθύνεται καθημερινά σ’ αυτήν από τις 08.00 έως τις 16.00στο τηλέφωνο 210 9949837 ή μέσω e-mail [email protected]

Αρμόδιοι υπάλληλοι:Φωτεινή Μπερδέκλη και Παναγιώτης Μαρκοστάμος

Η υπηρεσία μπορεί:• Να δώσει απάντηση σε ερωτήματα σχετικά με τα

δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία όλων τωνκατηγοριών.

• Να υποστηρίξει και να συνηγορήσει υπέρπροσωπικών αιτημάτων σχετικά με την αναπηρία.

• Να δώσει πληροφορίες σε ομάδες του γενικούπληθυσμού (π.χ. φοιτητές, ερευνητές,επαγγελματίες κ.λπ.) που ενδιαφέρονται γιαθέματα αναπηρίας.

teuxos16.qxp 29/04/2009 11:42 Page 39

Page 40: Θέματα Αναπηρίας Νο 16

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

Åë. ÂåíéæÝëïõ 236, 163 41 Çëéïýðïëç, ÁèÞíáÔçë. 210 - 9949837 • Fax: 210 - 5238967

e-mail: [email protected] • http://www.esaea.gr