1

บทท�� 2ประวัติ�พระพ�ทธศาสนา และชาดกในพระพ�ทธศาสนา

พุ�ทธประวัติ� หมายถึ�ง การศึ�กษาประวัติ�ควัามเป�นมาของพุระพุ�ทธเจ้�าติ�งแติ!เก�ดจ้นติาย แติ!โดยจ้ะท$าการศึ�กษาพุระพุ�ทธประวัติ�จ้ากพุระพุ�ทธร%ปปางติ!างๆ ซึ่�(งเป�นสัญลักษณ์-สั$าคญของพุระพุ�ทธศึาสันา

1. พระพ�ทธร�ปปางส�าคัญ ท.(แสัดงพุ�ทธประวัติ�ม.ดงน.�1. พระพ�ทธร�ปปางมารวั�ชย เป�นพุระพุ�ทธร%ปปางน(งขดสัมาธ�แสัดง

พุ�ทธประวัติ�ในค0นก!อนวันติรสัร% � ซึ่�(งได�ม.พุญามารซึ่�(งเป�นก�เลัสัควัามอยากติ!างๆ คอยติามขดขวัางม�ให�ทรงสั$าเร2จ้โพุธ�ญาณ์ได� แติ!ในท.(สั�ดพุญามารก2พุ!ายแพุ�พุระพุ�ทธองค-ติรสัร% �สั$าเร2จ้

2. พระพ�ทธร�ปปางปฐมเทศนา เป�นพุระพุ�ทธร%ปปางน(งขดสัมาธ� ม.กวัางหมอบแสัดงพุ�ทธประวัติ�ในคราวัท.(แสัดงธรรมเทศึนาคร�งแรกโปรดป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5

3. พระพ�ทธร�ปปางล�ลา เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงประทบย0นยกสั�นเท�าขวัาข��นสั%งจ้ากพุ0�นเป�นอ�ร�ยาบถึเสัม0อนวั!าก$าลังม.การเคลั0(อนไหวัร!างกายแสัดงพุ�ทธประวัติ�ในขณ์ะท.(พุระพุ�ทธเจ้าเด�นทางไปเผยแผ!พุระพุ�ทธศึสัานาในด�นแดนติ!างๆ

2. พระพ�ทธร�ปปางประจำ�าวันท��ส�าคัญ2.1 พระพ�ทธร�ปปางถวัายเนติร (ประจำ�าวันอาท�ติย&) เป�นพุระพุ�ทธ

ร%ปทรงประทบย0นทอดพุระเนติรไปทางติ�นโพุธ�6 ไม!ทรงกระพุร�บติาแสัดงพุ�ทธประวัติ�ภายหลังจ้ากการติรสัร% �ได�เด�นออกจ้ากติ�นโพุธ�6ท.(ประทบแลั�วัหนกลับมาทอดพุระเนติรติ�นโพุธ�6อ.กคร�ง พุระหติถึ-ท�งสัองลังมาประสัานกนอย%!ข�างหน�าระหวั!างพุระเพุลัาพุระหติถึ-ขวัาทบพุระหติถึ-ซึ่�าย อย%!ในอาการสังวัร

2.2 พระพ�ทธร�ปปางห้(ามญาติ� (ประจำ�าวันจำนทร&) เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงประทบย0น ยกพุระหติถึ-ขวัาติ�งฝ่9าม0อไปข�างหน�าแสัดงพุ�ทธประวัติ� เม0(อคร�งเสัด2จ้ไปห�ามพุระประย%รญาติ�ไม!ให�ท$าสังครามกนเพุ0(อแย!งน$�าในแม!น$�าโหร�ณ์.ท.(แห�งขอด

2

2.3 พระพ�ทธร�ปปางไสยาสน& (ประจำ�าวันองคัาร) เป�นอ�ร�ยาบถึบรรทมติะแคงข�างขวัา หลับพุระเนติรแลัะพุระเศึ.ยรหน�นพุระเขนย หร0อหมอนแสัดงประวัติ�เม0(อติอนให�อสั%รกายหน�(งเข�าเฝ่:า

2.4 พระพ�ทธร�ปปางอ� (มบาติร (ประจำ�าวันพ�ธกลางวัน) เป�นพุระพุ�ทธร%ปท.(ย0นโดยพุระหติถึ-ท�งสัองยกประคองบาติรในระดบเอวั แสัดงถึ�งพุ�ทธประวัติ�เม0(อคราวัเสัด2จ้โปรดพุระประย%รญาติ�ท.(กร�งกบ�ลัพุสัด�-

2.5 พระพ�ทธร�ปปางป*าเลไลย& (ประจำ�าวันพ�ธกลางคั+น) เป�นพุระพุ�ทธร%ปในอ�ร�ยาบถึประทบบนก�อนศึ�ลัา ห�อยพุระบาทท�งสัองข�างม.ช้�างแลัะลั�งคอยเฝ่:า แสัดงพุ�ทธประวัติ�เม0(อคร�งทรงหลั.กหน.ควัามวั� !นวัายจ้ากการทะเลัาะวั�วัาทกนของภ�กษ�สังฆ์-เม0องโกสัมพุ.ไปประทบในป9า

2.6 พระพ�ทธร�ปปางสมาธ� (ประจำ�าวันพฤห้สบด�) เป�นพุระพุ�ทธร%ปในอ�ร�ยาบถึน(งขดสัมาธ� พุระหติถึ-วัางหงายซึ่�อนกนโดยพุระหติถึ-ขวัาทบพุระหติถึ-ซึ่�ายแสัดงพุ�ทธประวัติ�เม0(อคร�งติรสัร% �เป�นพุระสัมมาสัมพุ�ทธเจ้�า

2.7 พระพ�ทธร�ปปางร�าพ-ง (ประจำ�าวันศ�กร&) เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงย0น พุระหติถึ-ท�งสัองประสัานยกข��นประทบท.(พุระอ�ระ (หน�าอก)พุระหติถึ-ขวัาทบพุระหติถึ-ซึ่�าย แสัดงพุ�ทธประวัติ�หลังติรสัร% �แลั�วัทรงร$าพุ�งธรรมท.(ติรสัร% �วั!ายากเก�นท.(มน�ษย-ธรรมดาจ้ะเข�าใจ้ได�

2.8 พระพ�ทธร�ปปางนาคัปรก (ประจำ�าวันเสาร&) เป�นพุระพุ�ทธร%ปน(งขดสัมาธ� ม.พุญานาคแผ!พุงพุานปกคลั�มเบ0�องหลังพุระเศึ.ยร แสัดงพุ�ทธประวัติ�ภายหลังติรสัร% �แลั�วัขณ์ะท.(พุกผ!อนใกลั�สัระน$�าแห!งหน�(ง ม.ฝ่นติกลังมา พุญานาคม�จ้ลั�นท-จ้�งได�ปกป:องม�ให�พุระองค-ได�รบอนติรายจ้ากฝ่น

เม0(อสั$าเร2จ้เป�นพุระสัมมาสัมพุ�ทธเจ้�า แลั�วัพุระองค-ก2ได�เสัร2จ้ไปท.(ป9าอ�สั�ปตินมฤคทายวัน เพุ0(อโปรดป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5 โดยแสัดงธรรมบทแรก ค0อ ธมมจ้กกปปวัตินสั%ติร จ้นป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5 บรรลั�โสัดาบนป4ติติ�ผลั

3. การปฐมเทศนา การปฐมเทศึนา หมายถึ�ง การแสัดงธรรมคร�งแรกของพุระพุ�ทธเจ้�า

โดยพุระพุ�ทธเจ้�าได�แสัดงโปรดป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5 ซึ่�(งในอด.ติเคยเป�นผ%�ติ�ดติามแลัะเคยปรนน�บติ�พุระองค-มาท.(ป9าอ�สั�ปตินมฤคทายวัน ซึ่�(งติรงกบวันข��น 15

ค$(า เด0อน 8 พุอสัร�ปสัาระสั$าคญได�ดงน.�

3

1. ข�อปฏิ�บติ�ท.(ผ%�ใฝ่9หาหนทางหลั�ดพุ�นควัรหลั.กเลั.(ยง 2 ประการ ค0อ การหมกม�!นในกามสั�ข แลัะการทรมานร!างกายด�วัยวั�ธ.การติ!างๆ ซึ่�(งเป�นวั�ธ.ปฏิ�บติ�ท.(ไม!เคร!งครดแลัะไม!หย!อนยานจ้นเก�นไป

2. หนทางท.(น$าไปสั%!การหลั�ดพุ�น ค0อ การปฏิ�บติ�ติากหลักอร�ยมรรคหร0อมรรค 8 ซึ่�(งเป�นทางสัายกลัาง หร0อมช้ฌิ�มาปฏิ�ปทา ซึ่�(งประกอบไปด�วัยแนวัทางปฏิ�บติ� 8 ประการ ได�แก!

2.1 ควัามเห2นช้อบ (สัมมาท�ฐ�) ม.ควัามเห2นท.(ถึ%กติ�องติามท$านองคลัองธรรม

2.2 ควัามด$าร�ช้อบ (สัมมาสังกปปะ) ได�แก! ค�ดแติ!สั�(งท.(ถึ%กติ�องด.งาม ปราศึจ้ากควัามหลังผ�ด

2.3 การเจ้รจ้าช้อบ (สัมมาวัาจ้า) หมายถึ�ง เวั�นจ้ากการพุ%ดช้(วั 4 ประการ ได�แก! พุ%ดเท2จ้ พุ%ดค$าหยาบ

พุ%ดสั!อเสั.ยด แลัะพุ%ดเพุ�อเจ้�อไร�สัาระ 2.4 การกระท$าช้อบ (สัมมากมมนติะ) ค0อ ลัะเวั�นจ้ากการ

ประพุฤติ�ช้(วัทางกาย 3 ประการได�แก! การ ฆ์!าสัติวั- ลักทรพุย- แลัะประพุฤติ�ผ�ดในกาม

2.5 การเลั.�ยงช้.พุช้อบ (สัมมาอาช้.วัะ) ค0อ ประกอบอาช้.พุสั�จ้ร�ติท.(ไม!ผ�ดกฎหมายแลัะไม!ผ�ดศึ.ลัธรรม

2.6 ควัามเพุ.ยรพุยายามช้อบ (สัมมาสัติ�) หมายถึ�ง ม.สัติ�ร% �ติวัติ0(นอย%!เสัมอ

2.7 ควัามระลั�กช้อบ (สัมมาสัติ�) หมายถึ�ง ม.สัติ�ร% �ติวัติ0(นอย%!เสัมอ 2.8 ควัามติ�งใจ้ม(นช้อบ (สัมมาสัมาธ�) ค0อ ติ�งจ้�ติให�แน!วัแน!อย%!

กบสั�(งใดสั�(งหน�(ง จ้นเก�ดสัมาธ�3. สั�(งท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงติรสัร% � ได�แก! ควัามจ้ร�งอนประเสัร�ฐหร0อ

อร�ยสัจ้ 4 ซึ่�(งเป�นแนวัทางในการแก�ป4ญหาในการด$าเน�นช้.วั�ติ 4 ข�นติอน ได�แก! 3.1 ท�กข- ค0อควัามท�กข- หร0อป4ญหาของช้.วั�ติท�งหมด ท�งท�กข-ท.(

เก�ดข��นเป�นประจ้$าแลัะท�กข-จ้รท.(เก�ดในบางคร�ง 3.2 สัม�ทย ค0อสัาเหติ�ของท�กข- หร0อสัาเหติ�ของป4ญหาช้.วั�ติ

ท�งหมด

4

3.3 น�โรธ ค0อวั�ธ.การในการดบท�กข- หร0อภาวัะหมดป4ญหา 3.4 มรรค ค0อทางดบท�กข-หร0อแนวัทางแก�ป4ญหาช้.วั�ติซึ่�(ง

ประกอบด�วัย 8 แนวัทาง เร.ยกวั!า มรรค 8ดงน�น ในการแสัดงปฐมเทศึนาของพุระพุ�ทธเจ้�าจ้�งเป�นการแสัดงให�

ทราบถึ�งหนทางท.(จ้ะน$าไปสั%!การหลั�ดพุ�น ได�แก! การหลั.กเลั.(ยงในการหมกม�!นในกามแลัะการทรมานตินเองโดยวั�ธ.การติ!างๆ เน0(องจ้ากเป�นวั�ธ.การท.(ม.ควัามเคร!งครดจ้นเก�นไป นอกจ้ากน�นพุระพุ�ทธองค-ยงแสัดงถึ�งหนทางท.(จ้ะแสัดงหาหนทางแห!งการหลั�ดพุ�นซึ่�(งเป�นทางสัายกลัาง หร0ออร�ยมรรคเป�นวั�ธ.การปฏิ�บติ�ท.(ไม!เคร!งครดแลัะหย!อนยานจ้นเก�นไป ซึ่�(งจ้ะน$าไปสั%!การหลั�ดพุ�น นอกจ้ากน�นในการแสัดงหลักธรรมเร0(องธมมจ้กกปปวัตินสั%ติรในการแสัดงปฐมเทศึนาของพุระพุ�ทธเจ้�า พุระองค-ยงได�ทรงแสัดงถึ�งควัามจ้ร�งอนประเสัร�ฐ หร0ออร�ยสัจ้ 4 ท.(เป�นแนวัทางในการแก�ไขป4ญหาติ!างๆ ท.(เก�ดข��นในการด$าเน�นช้.วั�ติของคนเรา

4. โอวัาทปาติ�โมกข์&โอวัาทปาติ�โมกข- หมายถึ�ง ค$าสัอนของพุระพุ�ทธเจ้�าท.(เป�นหวัใจ้ของ

พุระพุ�ทธศึาสันาท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงแสัดงแก!สัาสัวักในวันมาฆ์บ%ช้า ซึ่�(งติรงกบวันข��น 15 ค$(า เด0อน 3 ณ์ วัดเวัฬุ�วัน เม0องราช้คฤห- ม.สัาร$าคญดงน.�

1. การไม0ท�าบาปท1งปวัง หมายถึ�ง การไม!ท$ากรรมช้(วั อนเป�นสั�(งท.(ท$าให�ผ%�อ0(นได�รบควัามเด0อนร�อน หร0อ

ท$าให�ผ%�อ0(นเก�ดควัามเศึร�าเสั.ยใจ้ท�งปวัง2. การท�าก�ศลให้(ถ-งพร(อม หมายถึ�ง การท$าควัามด.ไม!ท$าให�ผ%�อ0(นเด0อดร�อน แลัะก!อให�เก�ดประโยช้น-ติ!อ ผ%�อ0(นด�วัย3. การท�าจำ�ติใจำข์องตินให้(ผ่0องใส หมายถึ�ง การท$าจ้�ติใจ้ของตินให�

บร�สั�ทธ�6 ปราศึจ้ากสั�(งท.(ท$าให�จ้�ติใจ้ เศึร�าหมอง ข�!นมวัอนได�แก! โดยไม!ม.ควัามค�ดท.(เป�นอคติ�กบผ%�อ0(น

5. ชาดกในพระพ�ทธศาสนา

5

ช้าดก หมายถึ�ง เร0(องราวัของพุระพุ�ทธเจ้�าในอด.ติก!อนท.(จ้ะติรสัร% �เป�นพุระสัมมาสัมพุ�ทธเจ้�า ในช้�นน.�ขอยกติวัอย!างช้าดก 2 เร0(องมาให�นกเร.ยนได�ศึ�กษาค0อ เร0(องนนท�วั�สัาลัช้าดก แลัะเร0(องสั�วัรรณ์หงสัช้าดก

5.1 นนท�วั�สาลชาดก เป�นเร0(องราวัของพุระโพุธ�สัติวั-ซึ่�(งเสัวัยช้าติ�เป�นโคของพุราหมณ์-คนหน�(ง ม.ช้0(อวั!า โคนนท�วั�สัาลั ซึ่�(งเจ้�าของได�เลั.�ยงด%อย!างด.เม0(อโคเติ�บใหญ!ข��นก2ม.ควัามค�ดวั!า พุราหมณ์-ได�ให�การอ�ปถึมภ-เลั.�ยงด%ตินเป�นอย!างด.ย�(ง สัมควัรจ้ะท$าการติอบแทนบ�าง วันหน�(งโคนนท�วั�สัาลัจ้�งแจ้�งควัามประสังค-แก!พุรามณ์-แลัะให�พุราหมณ์-ไปท�าพุนนโควั�นทกเศึรษฐ.วั!า โคนนท�วั�สัาลัสัามารถึลัากเกวั.ยนท.(ผ%กติ�ดติ!อกนไปได�ติ�งร�อยเลั!มเกวั.ยน พุราหมณ์-จ้�งรบท�า เม0(อติกลังกนแลั�วัเขาจ้�งเอาเกวั.ยนบรรท�กด�วัยทราย กรวัดเติ2มท�งร�อยเลั!ม แลั�วัติ�งเป�นแถึวัผ%กให�ติ�ดติ!อเน0(องกนเป�นคนเด.ยวั คร�งแรกเจ้�าของโคออกค$าสั(งด�วัยควัามหยาบคาย โคนนท�วั�สัาลัได�ย�นจ้�งย0นเฉยไม!ลัากเกวั.ยน ท$าให�พุราหมณ์-แพุ�พุนนเศึรษฐ. สั!วันโคนนท�วั�สัาลัเม0(อกลับมาถึ�งบ�านเห2นพุราหมณ์-เศึร�าโศึกท.(เสั.ยพุนน แลัะได�สั$าน�กผ�ดท.(ตินได�เนรค�ณ์ติ!อพุราหมณ์-จ้�งไปบอกให�ท�าพุนนกบเศึรษฐ.อ.กคร�งหน�(ง แลัะให�ออกค$าสั(งท.(สั�ภาพุไม!หยาบคาย ซึ่�(งในคร�งท.(สัองน.�พุราหมณ์-เจ้�าของโคจ้�งใช้�ค$าสั(งท.(สั�ภาพุ โคนนท�วั�สัาลัจ้�งลัากเกวั.ยนร�อยเลั!มไปได� ท$าให�พุราหมณ์-ช้นะเศึรษฐ.ได�ทรพุย-เป�นจ้$านวันมาก

ชาดกเร+�องน�1สอนให้(ร�(วั0า การใช้�ค$าพุ%ดท.(สั�ภาพุอ!อนโยนติ!อผ%�อ0(น เป�นสั�(งท.(ควัรกระท$าเป�นอย!างย�(ง หากติ�องการควัามรกแลัะการช้!วัยเหลั0อจ้ากบ�คคลัอ0(น

5.2 ส�วัรรณห้งสชาดก เป�นเร0(องราวัของพุระโพุธ�สัติวั-ท.(เก�ดมาเป�นพุราหมณ์-ติระก%ลัหน�(ง ม.ภรรยาแลัะลั%กสัาวั 3 คน ติ!อมาพุราหมณ์-ได�เสั.ยช้.วั�ติลังแลัะได�ไปเก�ดเป�นหงสั-ทองท.(ม.ขนเป�นทองค$า สัามารถึระลั�กช้าติ�ได� ได�เห2นควัามลั$าบากของภรรยาแลัะลั%กสัาวัของตินท.(ติ�องรบจ้�างคนอ0(นเลั.�ยงช้.พุ จ้�งเก�ดควัามสังสัาร ได�สัลัดขนให�แก!พุวักเขาเหลั!าน�นอย%!เสัมอจ้นครอบครวัม.ฐานะท.(ร $(ารวัย ติ!อมาวันหน�(งนางพุราหมณ์.ผ%�เป�นภรรยาเก�ดควัามโลัภอยากได�มากกวั!าเด�ม นางจ้�งได�จ้บหงสั-แลัะถึอนขนจ้นหมด แติ!ขนหงสั-เหลั!าน�นก2กลัายเป�นขนธรรมดาไม!ได�เป�นขนหงสั-ทองค$าเหม0อนแติ!ก!อน หลังจ้ากน�นหงสั-ก2ได�บ�นหน.ไปโดยไม!ได�กลับมาอ.กเลัย

ชาดกเร+�องน�1สอนให้(ร�(วั0า บ�คคลัควัรย�นด.ในสั�(งท.(ตินเองม.อย%! การค�ดโลัภมาก ไม!ร% �จ้กในการประมาณ์ติน อาจ้จ้ะท$าให�ลัาภหายหร0อไม!ได�สั�(งใดเลัย

6

แบบทดสอบท�� 2ประวัติ�พระพ�ทธศาสนา และชาดกในพระพ�ทธศาสนา

ติอนท�� 1 จำงเล+อกคั�าติอบท��ถ�กติ(อง1. สั�(งใดท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงบ$าเพุ2ญประโยช้น-เพุ0(อประโยช้น-สั�ขของช้าวัโลัก

1. การแสัดงธรรมแก!ประช้าช้น 2. การเสัด2จ้เย0อนพุระมารดาบนสัวัรรค-

3. การทรงโปรดพุระราช้นดดา 4. การเสัด2จ้โปรดหม%!เทวัดา

2. ในแติ!ลัะวันพุระพุ�ทธเจ้�าจ้ะทรงบ$าเพุ2ญประโยช้น-แก!ช้าวัโลักก.(ประการ1. 2 ประการ 2. 3 ประการ 3. 4 ประการ4. 5 ประการ

7

3. การเสัด2จ้โปรดบ�คคลัใดของพุระพุ�ทธเจ้�าท.(จ้ดเป�นญาติติถึจ้ร�ยา หร0อการบ$าเพุ2ญประโยช้น-ติามพุระประย%ร ญาติ�

1. การเสัด2จ้โปรดนางพุ�มพุา2. การเสัด2จ้ออกบวัช้เป�นสัามเณ์รของพุระราห�ลั3. การแสัดงธรรมโปรดพุระเจ้�าสั�ทโธทนะ4. ถึ%กท�กข�อ

4. พุระพุ�ทธเจ้�าเสัด2จ้ไปห�ามพุระประย%รญาติ�ท.(เติร.ยมท$าสังครามกน เพุราะขดแย�งกนในเร0(องใด

1. การแย!งน$�าเพุ0(อการเกษติร 2. การย�ดครองด�นแดน

3. การย�ดครองโบราณ์สัถึานสั$าคญ 4. การแย!งแร!ธาติ�สั$าคญ

5. สั�(งใดท.(เป�นการบ$าเพุ2ญประโยช้น-ในฐานะพุระพุ�ทธเจ้�าท.(สั$าคญท.(สั�ด1. การค�นหาทางพุ�นท�กข-ให�กบมน�ษย- 2. การเผยแผ!พุระ

ศึาสันา3. การบ$าเพุ2ญเพุ.ยรทางจ้�ติ 4. การค�นพุบควัามเจ้ร�ญ

อนประเสัร�ฐ

6. พุ�ทธประวัติ�เป�นการศึ�กษาประวัติ�ควัามเป�นมาของบ�คคลัใด1. ประวัติ�ของพุระเจ้�าสั�ทโธทนะ 2. ประวัติ�ของ

พุระพุ�ทธเจ้�า3. ประวัติ�ของพุระอานนท- 4. ประวัติ�ของพุระโมคคลั

ลัานะ

7. พุระพุ�ทธร%ปปางมารวั�ช้ยเป�นพุระพุ�ทธร%ปปางน(งขดสัมาธ� แสัดงถึ�งประวัติ�ของพุระพุ�ทธเจ้�าในเหติ�การณ์-ใด

8

1. เหติ�การณ์-ในวันประสั%ติ� 2. เหติ�การณ์-ในวันติรสัร% �3. เหติ�การณ์-ในวันปฐมเทศึนา 4. เหติ�การณ์-ในวัน

ก!อนปร�น�พุพุาน

8. พุระพุ�ทธร%ปปางปฐมเทศึนาเป�นพุระพุ�ทธร%ปปางน(งขดสัมาธ� ม.กวัางหมอบ แสัดงถึ�งประวัติ�ของพุระพุ�ทธเจ้�า ในเหติ�การณ์-ใด

1. เหติ�การณ์-ในวันเข�าพุรรษา2. เหติ�การณ์-ในวันออกพุรรษา3. เหติ�การณ์-ในวันปฐมเทศึนา4. เหติ�การณ์-ในวันท.(ทรงออกผนวัช้ในพุระพุ�ทธศึาสันา

9. พุระพุ�ทธร%ปปางลั.ลัาเป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงประทบย0นคลั�ายกบก$าลังเคลั0(อนไหวัร!างกายแสัดงถึ�งประวัติ�ของ พุระพุ�ทธเจ้�าในเหติ�การณ์-ใด

1. เหติ�การณ์-ในการเสัด2จ้ไปเผยแผ!พุระพุ�ทธศึาสันาในด�นแดนติ!างๆ2. เหติ�การณ์-ในการเสัด2จ้ไปทรงห�ามไม!ให�พุระประย%รญาติ�ท$าสังครามกน3. เหติ�การณ์-ในการติ!อสั%�กบพุญามารท.(ขดขวัางไม!ให�พุระองค-ทรงติรสัร% �

ได�4. เหติ�การณ์-ในการเสัด2จ้ไปโปรดพุระราช้มารดาบนสัวัรรค-ช้�นดาวัด�งสั-

10. พุระพุ�ทธร%ปปางถึวัายเนติร จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันใด1. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันจ้นทร- 2. เป�นพุระพุ�ทธร%ป

ประจ้$าวันองคาร3. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันอาท�ติย- 4. เป�นพุระพุ�ทธร%ป

ประจ้$าวันพุ�ธ

11. พุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันจ้นทร- ค0อพุระพุ�ทธปางใด1. พุระพุ�ทธร%ปปางห�ามญาติ� 2. พุระพุ�ทธร%ปปาง

ไสัยาสัน-

9

3. พุระพุ�ทธร%ปปางอ��มบาติร 4. พุระพุ�ทธร%ปปางถึวัายเนติร

12. พุระพุ�ทธร%ปปางไสัยาสัน- จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันใด1. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันศึ�กร- 2. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$า

วันเสัาร-3. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันจ้นทร- 4. เป�นพุระพุ�ทธร%ป

ประจ้$าวันองคาร

13. พุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุ�ธกลัางวัน ค0อพุระพุ�ทธปางใด1. พุระพุ�ทธร%ปปางถึวัายเนติร 2. พุระพุ�ทธร%ปปาง

ห�ามญาติ�3. พุระพุ�ทธร%ปปางอ��มบาติร 4. พุระพุ�ทธร%ปปางป9าเลั

ไลัย-

14. พุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุ�ธกลัางค0น ค0อพุระพุ�ทธปางใด1. พุระพุ�ทธร%ปปางนาคปรก 2. พุระพุ�ทธร%ปปางสัมาธ�3. พุระพุ�ทธร%ปปางห�ามญาติ� 4. พุระพุ�ทธร%ปปาง

ป9าเลัไลัย-

15. พุระพุ�ทธร%ปปางสัมาธ� จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันใด1. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุ�ธ 2. เป�นพุระพุ�ทธร%ป

ประจ้$าวันพุฤหสับด.3. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันศึ�กร- 4. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$า

วันเสัาร-

16. พุระพุ�ทธร%ปปางนาคปรก จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันใด1. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุฤหสับด. 2. เป�นพุระพุ�ทธร%ป

ประจ้$าวันศึ�กร-

10

3. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันเสัาร- 4. เป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันอาท�ติย-

17. พุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันศึ�กร- ค0อพุระพุ�ทธปางใด1. พุระพุ�ทธร%ปปางอ��มบาติร 2. พุระพุ�ทธร%ปปางร$าพุ�ง3. พุระพุ�ทธร%ปปางสัมาธ� 4. พุระพุ�ทธร%ปปาง

นาคปรก

18. การแสัดงธรรมคร�งแรกของพุระพุ�ทธเจ้�าโดยพุระพุ�ทธเจ้�าได�แสัดงโปรดบ�คคลัใด

1. การแสัดงธรรมโปรดอ�ทกดาบสั 2. การแสัดงธรรมโปรดป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5

3. การแสัดงธรรมโปรดพุระเจ้�าพุ�มพุ�สัาร 4. การแสัดงธรรมโปรดพุระเจ้�าสั�ทโธทนะ

19. หนทางแห!งการหลั�ดพุ�นเป�นทางสัายกลัาง หร0อมช้ฌิ�มาปฏิ�ปทาได�แก!หลักธรรมในเร0(องใด

1. หลักธรรมเร0(องเบญจ้ขนธ- 2. หลักธรรมเร0(องอร�ยมรรค

3. หลักธรรมเร0(องสังคหวัติถึ� 4 4. หลักธรรมเร0(องเบญจ้ศึ.ลั เบญจ้ธรรม–

20. ควัามเจ้ร�ญอนประเสัร�ฐท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงติรสัร% �ได� หมายถึ�งหลักธรรมในเร0(องใด

1. หลักธรรมเร0(องไติรสั�กขา 2. หลักธรรมเร0(องอร�ยสัจ้ 4

3. หลักธรรมเร0(องโอวัาท 3 4. หลักธรรมเร0(องพุรหมวั�หาร 4

11

21. พุระพุ�ทธเจ้�าได�ทรงแสัดงหลักธรรม เร0(องโอวัาทปาติ�โมกข- คร�งแรกเม0(อใด

1. แสัดงในวันมาฆ์บ%ช้า 2. แสัดงในวันอาสัาฬุหบ%ช้า

3. แสัดงในวันเข�าพุรรษา 4. แสัดงในวันวั�สัาขบ%ช้า

22. หลักค$าสัอนในเร0(องใดท.(ไม!เก.(ยวัข�องกบหลักธรรมเร0(องโอวัาทปาติ�โมกข-ในพุระพุ�ทธศึาสันา

1. การไม!ท$าบาปท�งปวัง 2. การท$าก�ศึลัให�ถึ�งพุร�อม

3. การท$าจ้�ติใจ้ของตินให�ผ!องใสั 4. การขยนหม(นเพุ.ยรในการประกอบอาช้.พุ

23. ช้าดกในพุระพุ�ทธศึาสันา เป�นเร0(องราวัของบ�คคลัใดในอด.ติ1. เป�นเร0(องราวัของพุระสัาร.บ�ติร 2. เป�นเร0(องราวัของ

พุระพุ�ทธเจ้�า3. เป�นเร0(องราวัของพุระอานนท- 4. เป�นเร0(องราวัของ

พุระโมคคลัลัานะ

24. ช้าดกในพุระพุ�ทธศึาสันาเร0(องนนท�วั�สัาลัช้าดก เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบสั�(งใด

1. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบโคติวัหน�(ง 2. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบลั�งแลัะจ้ระเข�

3. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบเติ!าท.(อาศึยอย%!ในบ!อ4. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบพุญาเหย.(ยวั

25. ช้าดกในพุระพุ�ทธศึาสันาเร0(องสั�วัรรณ์หงสัช้าดก เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบสั�(งใด

1. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบหงสั-ทอง

12

2. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบนกค��มกบนายพุราน3. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบมนติ-เสักมะม!วัง4. เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบนกขม��นกบนายพุราน

แบบทดสอบท�� 2ประวัติ�พระพ�ทธศาสนา และชาดกในพระพ�ทธศาสนา

เฉลยคั�าติอบ ติอนท�� 1

1. (1) 2. (4) 3. (4) 4. (1)5. (1)6. (2) 7. (2) 8. (3) 9. (1)10. (3)11. (1) 12. (4) 13. (3) 14. (4)15. (2)16. (3) 17. (2) 18. (2) 19. (2)20. (2)21. (1) 22. (4) 23. (2) 24. (1)25. (1)

เฉลยละเอ�ยด ติอนท�� 11. เฉลยข์(อ 1 การแสดงธรรมแก0ประชาชน

เห้ติ�ผ่ล เพุราะการท.(มน�ษย-เก�ดมาติ�องม.หลักธรรมท.(ย�ดเหน.(ยวัจ้�ติใจ้ ซึ่�(งคอยย$�าเติ0อนวั!าเราติ�อง

ท$าควัามด. ลัะเวั�นควัามช้(วัติามค$าสั(งสัอนของพุระพุ�ทธเจ้�า ดงน�นสั�(งท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรง

บ$าเพุ2ญประโยช้น-ติ!อช้าวัโลัก หร0อโลักติถึจ้ร�ยา ค0อการแสัดงธรรมแก!ประช้าช้น

13

2. เฉลยข์(อ 4 5 ประการ เห้ติ�ผ่ล ในแติ!ลัะวันพุระพุ�ทธเจ้�าทรงบ$าเพุ2ญประโยช้น-แก!ช้าวัโลัก 5 ประการ ซึ่�(งถึ0อเป�น

โลักติถึจ้ร�ยา ได�แก!1. ช้!วังเช้�าเสัด2จ้บ�ณ์ฑบาติ2. ช้!วังค$(าทรงประทานโอวัาท3. ช้!วังเท.(ยงค0อทรงเปEดโอกาสัให�เข�าถึามป4ญหา4. ช้!วังเช้�าติร% !ทรงพุ�จ้ารณ์าผ%�ท.(ควัรจ้ะเสัด2จ้ไปโปรดองค-ค�ลั�

มาลั เพุ0(อให�ประช้าช้นได�รบควัามร!มเย2น ควัามสังบสั�ขด�วัยธรรม

3. เฉลยข์(อ 4 ถ�กท�กข์(อเห้ติ�ผ่ล เพุราะการเสัด2จ้โปรดนางพุ�มพุา การเสัด2จ้ออกบวัช้

เป�นสัามเณ์รของพุระราห�ลั แลัะถึ�าแสัดงธรรมโปรดพุระเจ้�าสั�ทโธทนะลั�วันแติ!เป�นการบ$าเพุ2ญประโยช้น- เพุ0(อพุระประย%รญาติ� หร0อญาติติถึจ้ร�ยาท�งสั��น เน0(องจ้ากท�กคนถึ0อวั!าเป�นญาติ�ของพุระพุ�ทธเจ้�า

4.เฉลยข์(อ 1 การแย0งน�1าเพ+�อการเกษติรเห้ติ�ผ่ล เม0(อคราวัพุระญาติ�ท�ง 2 ฝ่9าย เก�ดควัามขดแย�งกนเร0(องผลัประโยช้น-เพุ0(อการทดน$�าใน

แม!น$�าโรห�ณ์.ท.(แห�งขอดเหลั0อน�อยไปใช้�ในการท$านา ซึ่�(งไม!สัามารถึท.(จ้ะติกลังกนได� จ้�ง

เคลั0(อนไหวัเติร.ยมท$าสังครามห$�าห(นกน พุระพุ�ทธเจ้�าทรงทราบจ้�งเสัร2จ้ไปทรงห�าม

แลัะให�พุระประย%รญาติ�ท�ง 2 ฝ่9ายหนเจ้รจ้ากน เพุ0(อให�เก�ดสันติ�ภาพุ ควัามขดแย�งจ้�งได�ย�ติ�ลัง

5.เฉลยข์(อ 1 การคั(นห้าทางพ(นท�กข์&ให้(กบมน�ษย&เห้ติ�ผ่ล เม0(อเก�ดมามน�ษย-ท�กคนติ�องถึ�งแก!กรรม แลัะจ้�ดม�!งหมายสั%งสั�ดของมน�ษย-ก2ค0อ การพุ�น

14

ท�กข-ท.(พุระพุ�ทธเจ้�าได�สั (งสัอนไวั� ดงน�นสั�(งท.(เป�นการบ$าเพุ2ญประโยช้น-ในฐานะ

พุระพุ�ทธเจ้�าท.(สั$าคญท.(สั�ดค0อ การค�นหาทางพุ�นท�กข-ให�กบมน�ษย-

6.เฉลยข์(อ 2 ประวัติ�ข์องพระพ�ทธเจำ(าเห้ติ�ผ่ล เพุราะพุ�ทธประวัติ� หมายถึ�ง การศึ�กษาประวัติ�ควัามเป�นมาของพุระพุ�ทธเจ้�าติ�งแติ!ทรง

ประสั%ติ�จ้นถึ�งการเสัด2จ้สั%!ปร�น�พุพุาน

7.เฉลยข์(อ 2 เห้ติ�การณ&ในวันติรสร�(เห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางมารวั�ช้ย เป�นพุระพุ�ทธร%ปปางน(งขดสัมาธ�แสัดงพุ�ทธประวัติ�ใน

ค0อก!อนวันติรสัร% � ซึ่�(งได�ม.พุญามารซึ่�(งเป�นก�เลัสัควัามอยากติ!างๆ คอยติามขดขวัางม�ให�

ทรงสั$าเร2จ้โพุธ�ญาณ์ได� แติ!ในท.(สั�ดพุญามารก2พุ!ายแพุ�พุระพุ�ทธองค-ติรสัร% �สั$าเร2จ้

8.เฉลยข์(อ 3 เห้ติ�การณ&ในวันปฐมเทศนาเห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางปฐมเทศึนา เป�นพุระพุ�ทธร%ปปางน(งขดสัมาธ� ม.กวัางหมอบ

แสัดงพุ�ทธประวัติ�ในคราวัท.(แสัดงธรรมเทศึนาคร�งแรก หร0อการปฐมเทศึนาโปรด

ป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5 ท.(ป9าอ�สั�ปตินมฤคทายวัน

9.เฉลยข์(อ 1 เห้ติ�การณ&ในการเสด6จำไปเผ่ยแผ่0พระพ�ทธศาสนาในด�นแดนติ0างๆเห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางลั.ลัา เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงประทบย0นยกสั�นเท�าขวัาข��นสั%งจ้าก

พุ0�นเป�นอ�ร�ยบถึเสัม0อนวั!าก$าลังม.การเคลั0(อนไหวัพุระวัรกาย แสัดงพุ�ทธประวัติ�ใน

15

ขณ์ะท.(พุระพุ�ทธเจ้�าเด�นทางไปเผยแผ!พุระพุ�ทธศึาสันาในด�นแดนติ!างๆ

10. เฉลยข์(อ 3 เป8นพระพ�ทธร�ปประจำ�าวันอาท�ติย&เห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางถึวัายเนติร เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงประทบย0นหน�าไปทางติ�นโพุธ�6

ไม!ทรงกระพุร�บติา แสัดงพุ�ทธประวัติ�ภายหลังจ้ากการติรสัร% �ได�เด�นออกจ้ากติ�นโพุธ�6ท.(ประทบ แลั�วัหนกลับมาทอดพุระเนติรติ�นโพุธ�6อ.กคร�ง จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันอาท�ติย-

11. เฉลยข์(อ 1 พระพ�ทธร�ปปางห้(ามญาติ�เห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางห�ามญาติ� เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรง

ประทบย0น ยกพุระหติถึ-ขวัาติ�งฝ่9าม0อไปข�างหน�า แสัดงพุ�ทธประวัติ�เม0(อคร�งเสัด2จ้ไปห�ามพุระ

ประย%รญาติ�ไม!ให�ท$าสังครามกนเพุ0(อแย!งน$�าในแม!น$�าโหร�ณ์.ท.(แห�งขอด จ้ดเป�น

เพุราะพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันจ้นทร-

12. เฉลยข์(อ 4 เป8นพระพ�ทธร�ปประจำ�าวันองคัารเห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางไสัยาสัน- เป�นอ�ร�ยาบถึบรรทมติะแคงข�างขวัา หลับพุระเนติร

แลัะพุระเศึ.ยรหน�นพุระเขนยหร0อหมอน แสัดงประวัติ�เม0(อติอนให�อสั%รกายหน�(งเข�าเฝ่:า

จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันองคาร

13. เฉลยข์(อ 3 พระพ�ทธร�ปปางอ� (มบาติรเห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางอ��มบาติร เป�นพุระพุ�ทธร%ปท.(ย0นโดยพุระหติถึ-ท�งสัองยกประคอง

16

บาติรในระดบเอวั แสัดงถึ�งพุ�ทธประวัติ�คราวัเสัด2จ้โปรดพุระย%รยาติ�ท.(กร�งกบ�ลัพุสัด�-

จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุ�ธกลัางวัน

14. เฉลยข์(อ 4 พระพ�ทธร�ปปางป*าเลไลย&เห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางป9าเลัไลัย- เป�นพุระพุ�ทธร%ปในอ�ร�ยาบถึประทบบนก�อนศึ�ลัา ห�อย

พุระบาทท�งสัองข�าง ม.ช้�างแลัะลั�งคอยเฝ่:า แสัดงพุ�ทธประวัติ�เม0(อคร�งทรงหลั.กหน.ควัามวั� !นวัายจ้ากการทะเลัาะวั�วัาทกนของภ�กษ�สังฆ์-เม0องโกสัมพุ.ไปประทบในป9า จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุ�ธติอนกลัางค0น

15. เฉลยข์(อ 2 เป8นพระพ�ทธร�ปประจำ�าวันพฤห้สบด�เห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางสัมาธ� เป�นพุระพุ�ทธร%ปในอ�ร�ยาบถึน(งขดสัมาธ� พุระหติถึ-วัาง

หงายซึ่�อนกนโดยพุระหติถึ-ขวัาทบพุระหติถึ-ซึ่�าย แสัดงพุ�ทธประวัติ�เม0(อคร�งติรสัร% �เป�น

พุระสัมมาสัมพุ�ทธเจ้�า จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันพุฤหสับด.

16. เฉลยข์(อ 3 เป8นพระพ�ทธร�ปประจำ�าวันเสาร&เห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางนาคปรก เป�นพุระพุ�ทธร%ปน(งขดสัมาธ� ม.พุญานาคแผ!พุงพุาน

ปกคลั�มเบ0�องหลังพุระเศึ.ยร แสัดงพุ�ทธประวัติ�ภายหลังติรสัร% �แลั�วัขณ์ะท.(พุกผ!อนใกลั�

สัระน$�าแห!งหน�(ง ม.ฝ่นติกลังมาพุญานาคม�จ้ลั�นท-จ้�งได�ปกป:องม�ให�พุระพุ�ทธองค-ได�รบ

อนติรายจ้ากฝ่น จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันเสัาร-

17. เฉลยข์(อ 2 พระพ�ทธร�ปปางร�าพ-งเห้ติ�ผ่ล เพุราะพุระพุ�ทธร%ปปางร$าพุ�ง เป�นพุระพุ�ทธร%ปทรงย0น พุระหติถึ-ท�งสัองประสัานยกข��น

17

ประทบท.(พุระอ�ระ (อก) พุระหติถึ-ขวัาทบพุระหติถึ-ซึ่�าย แสัดงพุ�ทธประวัติ�หลังติรสัร% �

แลั�วัทรงร$าพุ�งธรรมท.(ติรสัร% �วั!ายากเก�นท.(มน�ษย-ธรรมดาจ้ะเข�าใจ้ได� จ้ดเป�นพุระพุ�ทธร%ปประจ้$าวันศึ�กร-

18. เฉลยข์(อ 2 การแสดงธรรมโปรดป9ญจำวัคัคั�ย&ท1ง 5เห้ติ�ผ่ล เพุราะหลังจ้ากพุระพุ�ทธเจ้�าทรงติรสัร% �ร% �แจ้�งเห2นจ้ร�งในสั�(งติ!างๆ แลั�วั พุระองค-ก2ทรงน�ก

ถึ�งบ�คคลั 2 กลั�!มท.(เป�นผ%�ม.พุระค�ณ์ท.(จ้ะติ�องไปแสัดงธรรมให�ฟั4ง ค0อ อาจ้ารย-ท.(เคยสัอนวั�ช้าติ!างๆมาแติ!ท!านได�เสั.ยช้.วั�ติไปแลั�วั แลัะป4จ้จ้วัคค.ย-ท�ง 5 ท.(เคยปรนน�บติ�พุระองค-มา ดงน�นพุระพุ�ทธเจ้�าจ้�งได�เสัด2จ้ไปโปรดป4ญจ้วัคค.ย-ท�ง 5 ท.(ป9าอ�สั�ปตินมฤคทายวัน

19. เฉลยข์(อ 2 ห้ลกธรรมเร+�องอร�ยมรรคัเห้ติ�ผ่ล เพุราะหนทางแห!งการหลั�ดพุ�น เป�นทางสัายกลัางหร0อมช้ฌิ�มาปฎ�ปทา ได�แก!

หลักธรรมในเร0(องอร�ยมรรค 8 ท.(ประกอบด�วัยแนวัทางปฎ�บติ� 8 ประการ ได�แก! ควัาม

เห2นช้อบ (สัมมาท�ฐ�) (สัมมาสังกปปะ) การเจ้รจ้าช้อบ (สัมมาวัาจ้า) การกระท$าช้อบ

(สัมมากมมนติะ) การเลั.�ยงช้.พุช้อบ (สัมมาอาช้.วัะ) ควัามเพุ.ยรพุยายามช้อบ

(สัมมาวัายามะ) ควัามระลั�กช้อบ (สัมมาสัติ�) ควัามติ�งใจ้ช้อบ (สัมมาสัมาธ�)

20. เฉลยข์(อ 2 ห้ลกธรรมเร+�องอร�ยสจำ 4

เห้ติ�ผ่ล เพุราะควัามจ้ร�งอนประเสัร�ฐท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงติรสัร% �ได� หมายถึ�ง หลักธรรมในเร0(อง

อร�ยสัจ้ 4 ซึ่�(งเป�นแนวัทางในการแก�ป4ญหาในการด$าเน�นช้�วั�ติ 4 ข�นติอน ได�แก!

1. ท�กข- ค0อ ควัามท�กข- หร0อป4ญหาของช้.วั�ติท�งหมด

18

2. สัม�ทย ค0อ สัาเหติ�ของท�กข- หร0อสัาเหติ�ของป4ญหาช้.วั�ติท�งหมด

3. น�โรธ ค0อ วั�ธ.การในการดบท�กข- หร0อภาวัะหมดป4ญหา4. มรรค ค0อ ทางดบท�กข- หร0อแนวัทางแก�ป4ญหาช้.วั�ติซึ่�(ง

ประกอบด�วัย 8 แนวัทาง

21. เฉลยข์(อ 1 แสดงในวันมาฆบ�ชาเห้ติ�ผ่ล เพุราะโอวัาทปาติ�โมกข- หมายถึ�ง ค$าสัอนของพุระพุ�ทธเจ้�าท.(เป�นหวัใจ้ของ

พุระพุ�ทธศึาสันาท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงแสัดงแก!สัาวักในวันมาฆ์บ%ช้า ซึ่�(งติรงกบวันข��น 15

ค$(า เด0อน 3 ณ์ วัดเวัฬุ�วัน เม0องราช้คฤห- ได�แก! การไม!ท$าบาปท�งปวัง การท$าก�ศึลัให�ถึ�ง

พุร�อมแลัะการท$าจ้�ติใจ้ของตินให�ผ!องใสั

22. เฉลยข์(อ 4 การข์ยนห้ม�นเพ�ยรในการประกอบอาช�พเห้ติ�ผ่ล เพุราะหลักธรรมเร0(องโอวัาทปาติ�โมกข-ท.(พุระพุ�ทธเจ้�าทรงแสัดงกลั!าวัถึ�งการท$าควัามด.

3 ประการ ค0อ การไม0ท�าบาปท1งปวัง ค0อ การไม!ท$ากรรมช้(วั อนเป�นสั�(งท.(ให�ผ%�อ0(นได�รบ

ควัามเด0อดร�อน การท�าก�ศลให้(ถ-งพร(อม ค0อ การท$าควัามด. ไม!ท$าให�ผ%�อ0(นเด0อดร�อน

แลัะก!อให�เก�ดประโยช้น-ติ!อผ%�อ0(นด�วัย แลัะการท�าจำ�ติใจำข์องตินให้(ผ่0องใส ค0อ การท$าจ้�ติใจ้ของตินให�บร�สั�ทธ�6 ปราศึจ้ากสั�(งท.(ท$าให�จ้�ติใจ้เศึร�าหมองข�!นมวั ไม!ม.ควัามค�ดท.(เป�นอคติ�กบผ%�อ0(น ดงน�นการขยนหม(นเพุ.ยรในการประกอบอาช้.พุ จ้�งไม!ได�เก.(ยวัข�องกบหลักธรรม เร0(องโอวัาทปาติ�โมกข-

23. เฉลยข์(อ 2 เป8นเร+�องราวัข์องพระพ�ทธเจำ(าเห้ติ�ผ่ล เพุราะช้าดกในพุระพุ�ทธศึาสันา หมายถึ�ง เร0(องราวัของพุระพุ�ทธเจ้�าในอด.ติก!อนท.(จ้ะ

19

ติรสัร% �เป�นพุระสัมมาสัมพุ�ทธเจ้�า ซึ่�(งม.ประมาณ์ 500 ช้าติ� หร0อ 500 ปาง

24. เฉลยข์(อ 1 เป8นเร+�องราวัท��เก��ยวักบโคัติวัห้น-�งเห้ติ�ผ่ล เพุราะช้าดกในพุระพุ�ทธศึาสันาเร0(องนนท�วั�สัาลัช้าดก เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบโคของ

พุราหมณ์-คนหน�(งม.ช้0(อวั!า โคนนท�วั�สัาลั ซึ่�(งเจ้�าของได�เลั.�ยงด%อย!างด. เม0(อโคเติ�บใหญ!ข��นก2ม.ควัามค�ดวั!าพุราหมณ์-ได�ให�การอ�ปถึมภ-เลั.�ยงด%ตินเป�นอย!างด.ย�(ง จ้�งติอบแทนเจ้�าของท.(ได�ท�าพุนนกบโควั�นทกเศึรษฐ.วั!าสัามารถึลัากเกวั.ยนได� 100

เลั!ม ท$าให�พุราหมณ์-ช้นะพุนนเศึรษฐ.ได�ทรพุย-เป�นจ้$านวันมาก

25. เฉลยข์(อ 1 เป8นเร+�องราวัท��เก��ยวักบห้งส&ทองเห้ติ�ผ่ล เพุราะช้าดกในพุระพุ�ทธศึาสันาเร0(องสั�วัรรณ์หงสัช้าดก

เป�นเร0(องราวัท.(เก.(ยวักบพุระโพุธ�สัติวั-ท.(เก�ดมาเป�นพุราหมณ์-ติระก%ลัหน�(ง ม.ภรรยาแลัะลั%กสัาวั 3 คน ติ!อมาพุราหมณ์-ได�เสั.ยช้.วั�ติลัง แลัะได�ไปเก�ดเป�นหงสั-ทองท.(ม.ขนเป�นสั.ทองค$าสัามารถึระลั�กช้าติ�ได� ได�เห2นควัามลั$าบากของภรรยาแลัะลั%กสัาวัของตินท.(ติ�องรบจ้�างคนอ0(นเลั.�ยงช้.พุ จ้�งเก�ดควัามสังสัาร ได�สัลัดขนให�แก!พุวักเขาเหลั!าน�นอย%!เสัมอจ้นครอบครวัม.ฐานะท.(ร $(ารวัย