ΧΗΜΕΙΑ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ - 2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

1

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ε. Ατσαλάκη

1ο Φύλλο Εργασίας

Hλεκτρονιακή δομή των ατόμων (Κεφ.2

ο)

Ονομ/νυμο μαθητή:……………………................

Γενικό Λύκειο Βάμου

Χημεία Α΄ Λυκείου

Ερωτήσεις Θεωρίας 1.Πως είναι ένα απλό μοντέλο σύμφωνα με τον Bohr;

2.Τι είναι η στιβάδα;

3.Σε πόσες στιβάδες κατανέμονται τα ηλεκτρόνια που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι

σήμερα;

4. Τι καθορίζει ο κύριος κβαντικός αριθμός;

5. Ποια είναι η σχέση της ενέργειας ενός ηλεκτρονίου με την στιβάδα στην οποία

κινείται;

6. Ποιοι είναι οι βασικοί κανόνες κατανομής ηλεκτρονίων σε στιβάδες;

Ασκήσεις και προβλήματα για λύση 1. Να συμπληρώσετε τα κενά:

Σύμφωνα με το ατομικό πρότυπο του Bohr τα ηλεκτρόνια κινούνται σε

……………(1) τροχιές γύρω από τον …………..(2) οι οποίες είναι ………..(3) και

ονομάζονται …………..(4).

Κάθε στιβάδα χαρακτηρίζεται από τον κύριο ………….(5) αριθμό. Όσο μεγαλύτερη

τιμή έχει, τόσο μεγαλύτερη είναι η …………(6) του ηλεκτρονίου από τον πυρήνα.

Ο μέγιστος αριθμός ηλεκτρονίων που μπορούν να πάρουν οι ……….(7) πρώτες

στιβάδες δίνεται από τον τύπο ………….(8).

2. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες είναι

λανθασμένες (Λ);

1. Η πιο κοντινή στιβάδα στον πυρήνα ενός ατόμου είναι η Q. 2. Ο κύριος κβαντικός αριθμός παίρνει τιμές 0,1,2,3,…….

3. Η στιβάδα L περιέχει μέχρι 10 ηλεκτρόνια.

4. Ηλεκτρόνια ίδιας στιβάδας έχουν περίπου ίδια ενέργεια.

5. Η στιβάδα Μ αντιστοιχεί σε n=3.

6.Η στιβάδα Μ έχει μεγαλύτερη ενέργεια από την στιβάδα L.

7. Η εξωτερική στιβάδα περιέχει από 8 έως 18 ηλεκτρόνια.

8. Η στιβάδα Q ενός ατόμου μπορεί να περιέχει 9 ηλεκτρόνια.

9. Το 18Αr έχει στη στιβάδα Μ 8 ηλεκτρόνια.

10. Το άτομο του 20Ca περιέχει στην εξωτερική του στιβάδα 8 ηλεκτρόνια.

2

3. Να βρείτε την ηλεκτρονιακή δομή των ατόμων:

4Be 16S 20Ca 35Br 37Rb 54Xe 56Ba 34Se 86Rn 88Ra

4. Nα αντιστοιχίσετε τα άτομα της στήλης Α με τον αριθμό των ηλεκτρονίων της

εξωτερικής στιβάδας.

Στήλη Α Στήλη Β

19Κ 6e

16S 3e

2He 1e

3Li 2e

7N 5e

5B

5. Nα επιλέξετε τη σωστή απάντηση:

1. Εξωτερική στιβάδα ενός ατόμου είναι:

α. η Q β. αυτή που έχει 8 ηλεκτρόνια γ .η τελευταία που έχει

ηλεκτρόνια δ. η τελευταία που είναι συμπληρωμένη.

2.Το στοιχείο 20Χ έχει τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική στιβάδα με

το στοιχείο:

α. 12Ψ β. 10Ω γ. 18Λ δ. 19Θ

3.Στοιχείο με ατομικό αριθμό 18 έχει την ίδια ηλεκτρονική διαμόρφωση με το :

α. 17Cl β.12Mg2+

γ.15P 3-

δ.19K

4.Aπό τις παρακάτω στιβάδες μεγαλύτερη ενέργεια έχει η:

α. L β. N γ. K δ. P

5.Η εξωτερική στιβάδα ενός ατόμου έχει 4 ηλεκτρόνια. Ο ατομικός αριθμός του,

δεν μπορεί να είναι:

α. 32 β. 14 γ. 50 δ. 24

3




Περιοδικός Πίνακας

(Κεφ.2ο)

Ονομ/νυμο μαθητή:……………………................



Ερωτήσεις Θεωρίας

1. Τι είναι ο Περιοδικός Πίνακας;

2. Ποιος λόγος οδήγησε τους επιστήμονες στην κατασκευή του Περιοδικού Πίνακα;

3. Τι εννοούμε όταν λέμε ότι οι ιδιότητες των στοιχείων μεταβάλλονται περιοδικά με

τον ατομικό τους αριθμό;

4. Πόσες περιόδους και πόσες ομάδες έχει ο Περιοδικός Πίνακας;

5. Τι κοινό έχουν τα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια περίοδο του Περιοδικού Πίνακα;

6. Τι κοινό έχουν τα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια ομάδα του Περιοδικού Πίνακα;

7. Τι είναι οι λανθανίδες και τι οι ακτινίδες;

8. Πως μεταβάλλεται ο μεταλλικός και πως ο αμεταλλικός χαρακτήρας των στοιχείων

σε μια ομάδα και σε μια περίοδο του Περιοδικού Πίνακα;

9. Ποια είναι η χρησιμότητα του Περιοδικού Πίνακα;

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

Αλκάλια λέγονται τα στοιχεία της ……….(1)ομάδας του Περιοδικού Πίνακα, εκτός

από το ……….(2).

Ο Περιοδικός Πίνακας αποτελείται από ……….(3) οριζόντιες γραμμές που λέγονται

…………(4).

Τα χημικά στοιχεία είναι τοποθετημένα στον Περιοδικό Πίνακα κατά αυξανόμενο

……………(5) ……………(6)

Τα στοιχεία που ανήκουν στην 2η ομάδα του Περιοδικού Πίνακα ονομάζονται

……………(7), ενώ αλογόνα ονομάζονται τα στοιχεία της …………(8) ομάδας.

Ο Περιοδικός Πίνακας περιλαμβάνει………..(9) κατακόρυφες στήλες, οι οποίες

ονομάζονται ……….(10).

Τα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια κύρια ……….(11) του Περιοδικού Πίνακα, έχουν

παρόμοιες ιδιότητες και ίδιο …………(12) ……….(13) στην …………(14) τους

στιβάδα.

Τα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια………….(15) του Περιοδικού Πίνακα, έχουν τα

ηλεκτρόνιά τους κατανεμημένα σε ίδιο αριθμό………….(16).

2. Να γράψετε την ηλεκτρονιακή δομή των στοιχείων: 13Al, 16S, 53I, 51Sb.

4

Στη συνέχεια να βρείτε σε ποια ομάδα και σε ποια περίοδο ανήκει το καθένα.

3. Να υπογραμμίσετε τη σωστή απάντηση:

1.Αν το στοιχείο Χ έχει ατομικό αριθμό Ζ, ενώ το στοιχείο Ψ έχει ατομικό αριθμό

Ζ+1, τότε:

Α. Τα Χ και Ψ μπορεί να ανήκουν στην ίδια ομάδα του Π.Π.

Β. Τα Χ και Ψ μπορεί να ανήκουν στην ίδια περίοδο του Π.Π.

Γ. Τα Χ και Ψ ανήκουν οπωσδήποτε στην ίδια ομάδα του Π.Π.

2. Το στοιχείο 19Χ έχει παρόμοιες ιδιότητες με το στοιχείο:

Α. 1Τ Β. 3Φ Γ. 9Ψ

3.Η εξωτερική στιβάδα ενός ατόμου είναι η Ν. Το στοιχείο αυτό ανήκει:

Α. Στην 14η ομάδα του Π.Π.

Β. Στην 4η περίοδο του Π.Π.

Γ. Στην τέταρτη περίοδο και στην 14η ομάδα του Π.Π.

4.Το στοιχείο 20Χ έχει τον ίδιο αριθμό e- στην εξωτερική του στιβάδα με το στοιχείο:

Α. 2Τ Β.10Φ Γ.18Ψ

5.Το ευγενές αέριο Χ έχει ατομικό αριθμό Ζ. Στις αλκαλικές γαίες ανήκει το στοιχείο

που έχει ατομικό αριθμό:

Α. Ζ+1 Β. Ζ+2 Γ. Ζ-1

6. Το στοιχείο Γ έχει 1 μόνο ηλεκτρόνιο στη στιβάδα σθένους του που είναι η Ν. Το

στοιχείο έχει ατομικό αριθμό:

Α. 14 Β. 11 Γ. 19

7. Το ευγενές αέριο Κr έχει ατομικό αριθμό 36. Το πλησιέστερο αλογόνο έχει

ατομικό αριθμό:

Α. 38 Β. 37 Γ. 35

8. Το στοιχείο Sr , με ατομικό αριθμό 38, έχει παρόμοιες ιδιότητες με το στοιχείο:

Α. 56Βa. Β. 12Μg Γ. και με τα δύο

5

4. Ποιες προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες είναι λανθασμένες (Λ);

1. Δεν είναι δυνατόν δύο στοιχεία με διαδοχικούς ατομικούς αριθμούς να

ανήκουν στην ίδια ομάδα του Περιοδικού Πίνακα (Π.Π.).

□

2. Το 1Η και το 3Li έχουν παρόμοιες χημικές ιδιότητες, γιατί και τα δύο έχουν

ένα μόνο ηλεκτρόνιο στην εξωτερική τους στιβάδα.

□ 3.Τα άτομα όλων των ευγενών αερίων, έχουν 8 ηλεκτρόνια στην εξωτερική

τους στιβάδα.

□

4.Όλα τα στοιχεία που η εξωτερική τους στιβάδα είναι η Ο ανήκουν στην 5η

περίοδο του Π.Π.

□

5. Το υδρογόνο, αν και ανήκει στην 1η ομάδα του Π.Π., δεν ανήκει στα

αλκάλια. □

6.Το 13Al και το 17Cl έχουν παρόμοιες ιδιότητες. □

7.Το 37Rb και το 53Ι είναι στοιχεία της ίδιας περιόδου. □

8.Το 86Rn έχει 8 ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα. □

9.Το 35Br και το 53Ι έχουν παρόμοιες ιδιότητες. □

10. Αν δύο στοιχεία ανήκουν στην ίδια ομάδα του Π.Π., όποιο έχει

μεγαλύτερο ατομικό αριθμό, έχει περισσότερα e- στην εξωτερική του στιβάδα. □

5.Το στοιχείο Χ με ατομικό αριθμό Ζ ανήκει στα ευγενή αέρια και δεν είναι το ήλιο.

Σε ποια ομάδα του Π.Π. ανήκει καθένα από τα στοιχεία Α και Β, τα οποία έχουν

ατομικούς αριθμούς Ζ+2 και Ζ-3αντιστοίχως;

6.Να υπολογίσετε τον ατομικό αριθμό του στοιχείου Χ, το οποίο βρίσκεται στην 15η

ομάδα και στην 3η περίοδο του Π.Π.

7.Να υπολογίσετε τους ατομικούς αριθμούς:

α) του δεύτερου αλκαλίου

β) της πρώτης αλκαλικής γαίας

γ) του τρίτου αλογόνου

δ) του τρίτου ευγενούς αερίου

8.Ο ατομικός αριθμός του ευγενούς αερίου Χ είναι 18. Τα ιόντα Α2- και Δ

+ είναι

ισοηλεκτρονικά με το Χ. Σε ποια ομάδα και σε ποια περίοδο του Π.Π. ανήκει καθένα

από τα στοιχεία Α και Β;

6




Γενικά για τους Χημικούς Δεσμούς (Κεφ.2

ο)

Ονομ/νυμο μαθητή:……………………................



Ερωτήσεις Θεωρίας 1. Τι ονομάζεται χημικός δεσμός;

2. Γιατί τα άτομα σχηματίζουν χημικούς δεσμούς;

3. Πότε σχηματίζεται δεσμός μεταξύ δύο ατόμων Α και Β;

4. Ποια χαρακτηριστικά ενός ατόμου καθορίζουν τη συμπεριφορά του;

5. Γιατί τα ηλεκτρόνια της εξωτερικής στιβάδας καθορίζουν τη συμπεριφορά

ενός ατόμου;

6. Τι γνωρίζετε για τα ευγενή αέρια;

7. Τι είναι τα μονήρη ηλεκτρόνια;

8. Γιατί και πως η ατομική ακτίνα καθορίζει τη χημική συμπεριφορά ενός

ατόμου;

9. Πως μεταβάλλεται η ατομική ακτίνα στα στοιχεία μιας ομάδας και πως στα

στοιχεία μιας περιόδου του Π.Π.;

Ασκήσεις για λύση

1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:

1.Όταν δύο άτομα σχηματίζουν χημικό δεσμό, η ενέργεια του συστήματος:

α) Δεν μεταβάλλεται β) Αυξάνεται γ) Μειώνεται

2.Τα στοιχεία της 3ης

κύριας ομάδας του Π.Π. έχουν:

α) 2 e- σθένους β) 3 e

- σθένους γ) 5 e

- σθένους δ) 8 e

- σθένους

3.Κατά τη δημιουργία χημικού δεσμού, τα άτομα έχουν την τάση να αποκτούν

δομή:

α) Αλκαλίου β)Αλκαλικής γαίας γ) Αλογόνου δ) Ευγενούς αερίου

4.Το άτομο του 15Ρ έχει:

α) 3 e- σθένους β) 4 e

- σθένους γ) 5 e

- σθένους δ) 6 e

- σθένους

5.Τα μονήρη ηλεκτρόνια στο άτομο του 16S είναι:

α) 2 β) 4 γ) 6 δ) 0

6.Το αλκάλιο με τη μικρότερη ατομική ακτίνα είναι το:

α) 3Li β) 11Na γ) 55Cs δ) 87Fr

7

7.Στην 3η περίοδο του Π.Π. τη μικρότερη ατομική ακτίνα έχει:

α) Το αλκάλιο β) Το αλογόνο γ) Το ευγενές αέριο δ) Η αλκαλική γαία

2. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

Η χημική συμπεριφορά ενός του ατόμου καθορίζεται από τα ηλεκτρόνια ……..(1)

και την ατομική ……….(2)

Τα ηλεκτρόνια της ……….(3) στιβάδας ονομάζονται και ηλεκτρόνια ………..(4)

Είναι από ένα μέχρι ……….(5).Όταν είναι μέχρι τέσσερα είναι όλα………….(6),

ενώ από το πέμπτο και μετά σχηματίζουν ………..(7) ηλεκτρονίων.

Η ατομική ακτίνα …………(8)από πάνω προς τα κάτω σε μία ομάδα του Π.Π.

και ελαττώνεται από ……….(9) προς τα ……….(10).

3.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές(Σ) και ποιες είναι λάθος(Λ);

1. Κατά τη δημιουργία χημικού δεσμού, η ενέργεια του συστήματος

αυξάνεται. □ 2 Τα ηλεκτρόνια της εξωτερικής στιβάδας, ονομάζονται και ηλεκτρόνια

σθένους □

3 .Όταν σχηματίζουν χημικούς δεσμούς, τα άτομα αποκτούν δομή ευγενούς

αερίου. □

4 .Όσο μικρότερη είναι η ατομική ακτίνα, τόσο δυσκολότερα το άτομο

αποβάλλει ηλεκτρόνια. □

5. Η ατομικά ακτίνα αυξάνεται από τ’ αριστερά προς τα δεξιά σε μια περίοδο

του Π.Π. □

6. Η ατομική ακτίνα των αλογόνων αυξάνεται με την αύξηση του ατομικού

αριθμού. □

7. Τα στοιχεία των τριών πρώτων ομάδων του Π.Π .είναι ηλεκτραρνητικά. □

8. Όταν ένα στοιχείο έχει πέντε ηλεκτρόνια σθένους, τα τρία είναι μονήρη. □

9.Τα ευγενή αέρια δεν έχουν μονήρη ηλεκτρόνια. □

10. Σε όλους τους χημικούς δεσμούς έχουμε αποβολή ή πρόσληψη

ηλεκτρονίων. □

4. Να γράψετε τους ηλεκτρονιακούς τύπους των στοιχείων:

2He 4Be 14Si 20Ca 18Ar 35Br 8O-2

19K+

5. Nα συγκρίνετε την ατομική ακτίνα στα παρακάτω ζεύγη:

α) 11Na και 12Mg β) 7N και 15P γ) 13Al και 17Cl δ) 18Ar και19Κ

6. Να συγκρίνετε τα μέταλλα 11Na, 12Mg και 19K ως προς τον ηλεκτροθετικό

τους χαρακτήρα.

7. Να διατάξετε τα παρακάτω στοιχεία κατά αυξανόμενο ηλεκτροαρνητικό

χαρακτήρα: 7N, 9F, 17Cl

8




Είδη Χημικών Δεσμών (Κεφ.2

ο)

Ονομ/νυμο μαθητή:……………………................



Ερωτήσεις Θεωρίας 1. Πότε λέμε ότι μεταξύ δύο στοιχείων σχηματίζεται ιοντικός δεσμός;

2. Ποιες είναι οι ιδιότητες των ιοντικών ενώσεων;

3. Πότε λέμε ότι μεταξύ δύο στοιχείων σχηματίζεται ομοιοπολικός δεσμός;

4. Τι ονομάζουμε ηλεκτρονιακό και τι συντακτικό τύπο μιας χημικής ουσίας;

5. Τι ονομάζεται ηλεκτραρνητικότητα;

6. Τι ονομάζεται πολικός και τι μη πολικός δεσμός;

Διαφορές μεταξύ ιοντικού και ομοιοπολικού δεσμού:

Ιοντικός δεσμός Ομοιοπολικός δεσμός

1. Συνδέεται ένα μέταλλο με ένα

αμέταλλο.

1. Συνδέεται ένα αμέταλλο με ένα άλλο

αμέταλλο ή συνδέονται μεταξύ τους

άτομα του ίδιου αμετάλλου.

2.Γίνεται αποβολή ηλεκτρονίων από το

ηλεκτροθετικό άτομο και πρόσληψη

ηλεκτρονίων από το ηλεκτροαρνητικό.

2.Γίνεται αμοιβαία συνεισφορά

ηλεκτρονίων,

οπότε δημιουργούνται κοινά ζεύγη

ηλεκτρονίων

3. Οι ελκτικές δυνάμεις μεταξύ των

ιόντων είναι ηλεκτροστατικής φύσεως

(Coulomb).

3.Οι ελκτικές δυνάμεις μεταξύ των

ατόμων είναι ηλεκτρομαγνητικής φύσεως.

4. Σχηματίζεται κρυσταλλικό πλέγμα

που αποτελείται από ιόντα

4.Σχηματίζονται μόρια.

Διαφορές μεταξύ ιοντικών και ομοιοπολικών ενώσεων:

Ιοντικές ενώσεις Ομοιοπολικές ενώσεις

1.Δεν αποτελούνται από μόρια.

Σχηματίζεται κρυσταλλικό πλέγμα που

περιέχει ιόντα με καθορισμένη αναλογία.

1.Αποτελούνται από μόρια.

2. Είναι στερεά κρυσταλλικά σώματα, με

υψηλό σημείο τήξεως.

2. Είναι αέρια, υγρά ή στερεά σώματα με

χαμηλό σημείο τήξης.

3.Τα τήγματα και τα υδατικά τους

διαλύματα είναι καλοί αγωγοί του

ηλεκτρισμού.

3.Σε καθαρή μορφή, είναι κακοί αγωγοί

του ηλεκτρισμού.

4. Είναι γενικά ευδιάλυτες στο νερό. 4. Είναι γενικά δυσδιάλυτες στο νερό.

5. Ιοντικές ενώσεις είναι τα άλατα, τα

υδροξείδια των μετάλλων, τα οξείδια των

μετάλλων και τα υδρίδια των μετάλλων.

5. Ομοιοπολικές ενώσεις είναι οι ενώσεις

μεταξύ των αμετάλλων.(οξέα, οξείδια

των αμετάλλων, οι περισσότερες

οργανικές ενώσεις…)

9

Ασκήσεις για λύση 1.. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις:

Ο ιοντικός δεσμός σχηματίζεται μεταξύ ενός ………(1) και ενός ………(2) με

μεταφορά……….(3) Τα αντίθετα φορτισμένα ……….(4) που σχηματίζονται, έλκονται

μεταξύ τους με ……….(5) δυνάμεις.

Ο χημικός δεσμός που σχηματίζεται με αμοιβαία συνεισφορά ………(6) ονομάζεται

………..(7) και σχηματίζεται μεταξύ ……….(8) στοιχείων. Ένας ομοιοπολικός δεσμός

χαρακτηρίζεται ως ……….(9),……….(10) ή ………(11)ανάλογα με τον αριθμό από κοινά

ζεύγη ηλεκτρονίων που έχουν τα άτομα που συμμετέχουν σ’ αυτόν.

Ομοιοπολικός δεσμός που σχηματίζεται από άτομα του ίδιου στοιχείου χαρακτηρίζεται μη

……….(12), ενώ όταν δημιουργείται από άτομα διαφορετικής ……….(13) χαρακτηρίζεται

……….(14).Στην περίπτωση αυτή, το κοινό ζεύγος ηλεκτρονίων μετατοπίζεται προς το

……….(15) ……….(16) άτομο

2.Να περιγράψετε τον τρόπο σχηματισμού χημικού δεσμού μεταξύ των στοιχείων:

α. 20Ca και 16S β. 19K και 9F

γ. 11Na και 8O δ. 12Mg και 35Br

ε. 13Al και 9F ζ. 12Mg και 7N

η. 12Mg και 1H θ. 3Li και 1H

3.Ποιο από τα επόμενα ζεύγη στοιχείων δε σχηματίζει ιοντικό δεσμό;

α. 19Κ με 8Ο β. 12Μg με 16S γ. 15Ρ με 17Cl δ. 20Ca με 17Cl

Nα αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

4..Να περιγράψετε το σχηματισμό της ένωσης μεταξύ των Α και Β, αν γνωρίζετε ότι το Α ανήκει

στην 3η περίοδο και 1

η κύρια ομάδα, ενώ το Β ανήκει στην 2

η περίοδο και στην 6

η κύρια ομάδα.

5.Το στοιχείο καίσιο (Cs) έχει ατομικό αριθμό 55. Ποια ένωση σχηματίζει με το 8Ο;

α. CsO β.CsO2 γ.Cs2O3 δ.Cs2O

6..Δίνονται τα στοιχεία 56Βa και 9F.Ποια από τις επόμενες προτάσεις είναι σωστή;

α. Το BaF είναι στερεό στις συνήθεις συνθήκες.

β. Το BaF2 είναι αέριο στις συνήθεις συνθήκες.

γ. Το Ba2F είναι στερεό στις συνήθεις συνθήκες.

δ. Το BaF2 είναι στερεό κρυσταλλικό στις συνήθεις συνθήκες.

7. Να περιγράψετε το σχηματισμό χημικού δεσμού μεταξύ των ατόμων:

α. 15P και 35Βr β.1H και 16S γ.17Cl και 17Cl δ.1H και 8O

8. Να περιγράψετε τον τρόπο σχηματισμού των παρακάτω ομοιοπολικών ενώσεων:

α. H2S β. CCl4 γ. NH3

δ. CO2 ε. PH3 στ.HF

ζ. F2 η. O2 θ. N2

Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί: H:1, S:16, C:12, Cl:17, N:7, P:15, F:9, O:8

9..Δίνονται τα στοιχεία: 12Mg, 8O και 17Cl. Να γίνει αντιστοίχιση της κάθε ένωσης που υπάρχει

στη στήλη Α με το είδος του δεσμού της που αναφέρεται στη στήλη Β.

1. MgO Α. ιοντικός

2. H2O

3. HCl Β. ομοιοπολικός μη πολικός

4. Cl2

5. H2 Γ. ομοιοπολικός πολικός

6. MgCl2

7. CaH2

10




Αριθμός Οξείδωσης-

Ονοματολογία Χημικών Ενώσεων (Κεφ.2

ο)

Ονομ/νυμο μαθητή:……………………................



Ερωτήσεις Θεωρίας 1. Τι δείχνει ο μοριακός τύπος μιας χημικής ένωσης;

2. Τι είναι ο αριθμός οξείδωσης (Α.Ο.);

3. Πως υπολογίζεται θεωρητικά ο αριθμός οξείδωσης;

4. Ποιοι είναι οι πρακτικοί κανόνες για την εύρεση του αριθμού οξείδωσης.

Αριθμοί οξείδωσης κυριότερων στοιχείων

Μέταλλα Αμέταλλα Ag, K, Na +1 F, Cl, Br, I -1 Ca, Ba, Mg, Mn, Zn, Ni,

Pb, Sn +2 S,O -2

Al, Cr +3 N, P -3 Cu, Hg +1, +2 Η +1

Fe +2, +3

Ονοματολογία κυριότερων πολυατομικών ιόντων NH4

+ : αμμώνιο MnO4

- : υπερμαγγανικό

OH-

: υδροξείδιο CrO4-2

: χρωμικό

CN-

: κυάνιο Cr2O7-2 :

διχρωμικό

NO3-

: νιτρικό ClO4-

: υπερχλωρικό

ClO3-

: χλωρικό ClO2-

: χλωριώδες

CO3-2

: ανθρακικό ClO-

: υποχλωριώδες

SO4-2

: θειικό HPO4-2

: όξινο φωσφορικό

PO4-3

: φωσφορικό H2PO4-

: δισόξινο φωσφορικό

Ασκήσεις 1. Να υπολογιστεί ο Α.Ο. του αζώτου σε καθεμία από τις ενώσεις:

HNO3, NO2, NO, N2O, NH3.

2. Να υπολογιστεί ο Α.Ο. του άνθρακα σε καθεμία από τις ενώσεις:

CH4, CH3F, CO, CO2, CH2O, HCOOH, CH3OH

3. Να υπολογιστεί ο Α.Ο. των παρακάτω στοιχείων στα αντίστοιχα ιόντα:

α. του Ν στο ΝΟ3-

δ. του S στο SO4-

11

β. του Ρ στο ΡΟ3-3

ε. του Ρ στο ΗΡΟ4-2

γ. του C στο ΗCO3 ζ. του Ν στο ΝΗ4+

4. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα , βάζοντας σε κάθε κενό τον αντίστοιχο

μοριακό τύπο:

O-2

Cl- CN

- OH

- NO3

- SO4

-2 PO4

-3

K+

Ca+2

Al+3

Fe+2

Cu+

NH4+

H+

5. Nα χαρακτηρίσετε τις παρακάτω ενώσεις ως οξέα, βάσεις, οξείδια ή άλατα.

1. CO2 6. HF 11.Ca(OH)2

2. HNO3 7. NH3 12.CuO

3. AlCl3 8. SO3 13.(NH4)3PO4

4. KOH 9. CaCO3 14.Na2SO4

5. Fe2O3 10.H3PO4 15.HCN

6. Να γράψετε τους χημικούς τύπους από τα παρακάτω οξέα και βάσεις:

Νιτρικό οξύ: Υπερχλωρικό οξύ: Υδροξείδιο του νατρίου:

Υδρόθειο: Υδροχλώριο: Υδροξείδιο του αργιλίου:

Θειικό οξύ: Υδροκυάνιο: Υδροξείδιο του καλίου:

Φωσφορικό οξύ: Χλωρικό οξύ: Υδροξείδιο του ψευδαργύρου:

Υδροβρώμιο: Νιτρώδες οξύ: Υδροξείδιο του βαρίου:

7. Να γράψετε τους χημικούς τύπους των παρακάτω αλάτων και οξειδίων:

Θειικό νάτριο: Ανθρακικός ψευδάργυρος:

Φωσφορικό αργίλιο: Όξινος θειικός σίδηρος ΙΙΙ:

Χλωρικό ασβέστιο: Κυανιούχο κάλιο:

Βρωμιούχο βάριο: Φωσφορικό αμμώνιο:

Νιτρικός χαλκός Ι: Ιωδιούχος υδράργυρος:

Θειούχο αμμώνιο: Νιτρικός μόλυβδος:

Χλωριούχος σίδηρος ΙΙΙ: Όξινο φωσφορικό νάτριο:

Φωσφορικό ασβέστιο: Ανθρακικό βάριο:

Οξείδιο του αργιλίου: Τριοξείδιο του θείου:

Διοξείδιο του άνθρακα: Οξείδιο του ασβεστίου:

Οξείδιο του βαρίου: Μονοξείδιο του άνθρακα:

Οξείδιο του σιδήρου ΙΙΙ: Οξείδιο του χαλκού Ι:

Μονοξείδιο του αζώτου: Οξείδιο του νατρίου:

8.. Να γράψετε τα ονόματα των παρακάτω ενώσεων:

1. Να2Ο 9. CuS 17. K2CO3 25. Fe(CN)3

2. CaSO3 10.K3PO4 18. NaClO4 26. Cl2O7

3. Zn(ClO4)2 11.CuO 19. P2O5 27. CO

4. Κ2Ο 12.Cu2O 20. Al(ClO)3 28. Al(H2PO4)3

5. Fe2O3 13.AgNO3 21. SO3 29. N2O3

6. Na2SO3 14.N2O5 22. NH4HSO4 30. FeCl3

12

7. ZnSO4 15.KI 23. SO2 31. NH3

8. FeO 16. CO2 24. Fe(OH)2 32. HNO3

ΧΗΜΕΙΑ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ - 2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Documents