1

2

رتبیت

ادارہی۔1

3.....................................................................................................................................................ادارہ۔ارطفل:دیع

اضمنیم:رقاؿ:::۔2

5....................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:نال ا::ومادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحتارقلاؿ۔:زخانئ

اضمنیم:دحثی۔:3 7...................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومنال ا::ادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحتزخانئ:ادحلثی۔

رعمتف:ااعشر ۔4

11.......................دمحم:ارتخ:اصبح:ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومنال ا::ادقس: خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت ۔یسک:صلخم:یک:اضعی:وکیئ:رقابین:ںیہن:اجیت

ااکرب:وفلماظت :۔5

:وفلماظت۔

ملتل

11......................................................................:ہیلعہللتمح ومنال ا:اشہ:دمحم:ارشػ:یلع:اصبح:اھتونیرضحت:میکح:انالتم:دجمد:ا

13...................................................................................ہیلعہللتمح ومنال ا:اشہ:اربار:اقحل:اصبح:رہدویئادقس:رضحت: اہنسل:یحموفلماظت۔

15.........................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:میکحاشہ:ومنال ا::ادقس: ابہلل:دجمد:زامہن:رضحتخیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:وفلماظت۔

وماظع :ہنسح۔6

:ایح:الہ :دؽ:یک 17......................................................... دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہت:انالتم:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:میلح ۔تدااتسؿ

اضمنیم:واقمنالت۔7

21......................................................دمحم:ارتخ:اصبح::ہیلعہللتمح:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ادقس:ومنال ا::اشہ:میکح:خیش۔ذرک :راگتفں

24.......................................................................احظف:دمحم:اشہ:زبی:اصبح::انجب۔ہیلعہللتمح خیش:ادحلثی:رضحت:ومنال ا:وصیف:رسور:اصبح

26.....................................................................................................................................دیس:رمعاؿ:لصیف:اصبحدیع۔

29........................................................................................................................ومنال ا:ااحسؼ:ینیسح:اصبح۔انجب:امہ:وشاؽ

32.........................................................................................ومولی:ویفس:میلس:اصبح۔وانال:ذمبہ:االسؾ:ےس:ےنلیھپ:یزیت:ںیم:داین

35االصح:ارفوز:اطخب.............................................................:کیاک:اہیلعہللتمح اصبح::::دمحم:بیط:یانالالسؾ:اقر:ادب:اور:االتخػ:راےئ۔:میکح

38..............................................................................................................انجب:ااسحؿ:اقحل:اصبح تبحص :اصحل:یک:اتیمہ۔

43...................................................................................................................................احظف:ومحمد:یلع:یملع:وجارہات۔::::

45...........................................................................................................................رتحمہم:اؾ:نسح:اصہبح۔اور:دیع:وخانیت

رفتماقت۔8 48....................................................................................................قیفش:ادمح:وتسبی:اصبح::رضحت:ومنال ا۔رفس: اہم:اجحز:دقمس

51..................................................................................................رضحت:ومنال ا:اقمس:نیسح:اصبح:۔زگرے:دنچ:دؿ::ںیم:المایشئ

56.....................................................................................................دارانالاتفء:اجہعم:ارشػ:ادملارس۔ؿ:ےک:وجاابتاور:ا اسملئ:

58.........................................................................................................................................ادارہ:اخاقنہ:ےک:بش:وروز۔

61...............................................(اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچ:تاراشد:امظع:اصبح:دممہلظ:) امظ:امیلعت:رضحت:یتفمےک:بش:وروز۔اجہعم:

3

ولٹ:رک::ظفل:ےہ:اس:ےک:ینعم::زابؿ:اک:رعیب:اور:رسمت:اک:دؿ:ےہ۔دیع:وخیش:ارطفل:املسمونں:یک:دیع

۔:اس:ےک:ڑپایگ:اس:اک: اؾ:دیع:ےہ:اس:ےیل:وچں:ہک:رہ:اسؽ:ولٹ:رک:ایت:۔:دیعابر:ابر:اےن:ےک:ںیہاےن:اور:

روزوں::اک:ہلسلس::دؿوچں:ہک:ا:س::روزہ:وھکےنل:ےک:ںیہ:اور:رطف:ےک:ینعم:ںیہ:اور:رسمت:ےک:یھب:وخیش:ینعم:کیا

وملس::بج:ہکم:ےس:رجہت:رک::اہلل:ہیلع:یلص:میرک:ےہ۔یبن:ایگ:ایارطفل:اک: اؾ:د:متخ:وہاجات:ےہ:،ذہلا:اس:وہتار:وک:دیع

نالےئ:وت:واہں:ےک:ولگ:وھچےٹ:وھچےٹ:وہتاروں:ےک:العوہ:ون:روز:اک:نشج:اور:ھچک:سبے:وتبں::فیرشت:ہنیےک:دم

ابر::رھپ:بج:یلہپ:،ایوملس:ےن:اؿ:ابوتں:وک:تخس: ا:دنسپ:رفام:اہلل:ہیلع:وپاج:اک:وہتار:انمےت:ےھت۔وضحر:یلص:یک

ہک:رہ::ایےک:ااصنر:وک:اخمبط:رک:ےک:رفام:ہنیوملس:ےن:دم:اہلل:ہیلع:ض:وہےئ:وت:وضحر:یلصاملسمونں:رپ:روزے:رف

اسؽ::رہےہ،:اب:مت::ایےس:دبؽ:د:وںوک:اؿ:دو:دیع:وںدیع:یےن:اہمتر:ےہ،:اہلل:اعتیل:وہیت:دیع:وقؾ:ےک:ےیل

رکو۔:ایوک:وطبر:وہتار:انم:انالیحض:اور:دیع:ارطفلدیع

ولاتٹ۔::ںیہن:سویاسلئ:ام:رتمح:ےس:وکیئ:دؿ:ےہ:ہک:اس:دؿ:اہلل:یک:نیاک:دؿ:اس:دقر:امہ:رت:ارطفلدیع

:الچ:ؿےہ:وت:اطیش:ایت:دیع:ہک:بج:یھب:رفامےت:ںیہہیلع:اہلل::ےہ:ہک:رضحت:وبہ:نب:ہبنم:رۃمح:اولقلب:ںیم:اکمۃفش

بضغ::ہک:اپ:اس:دقر:اس:ےک:رگد:عمج:وہ:رک:وپےتھچ:ںیہ:نیطرک:امتؾ:ایش:ھکید:دبوحایس::رک:روات:ےہ،:اس:یکالچ

و:اہل::اہلل:ہیلع:یلص:ہیدمحم:ےن:اج:ےک:دؿ:اتم:اہلل:اعتیل:!وہ:اتہک:ےہ:ہک:اہےئ:اوسفس:؟ںیہ:ں اک:اور:اداس:ویک

وغشمؽ:رکدو۔:ںیم:اسفنین:ذلوتں:اور:وخااشہت :ےہ،:ذہلا:مت:اںیہن:ایوملس:وک:شخب:د

ولیچں:ےک:اجؽ::ںیہک:مہ:اطیشؿ:اور:اس:ےکاک:ااہظر:رکےت:رکےت::ےک:دؿ:وخیش:دیعوغر:رکںی:ہک:

ذہلا:اجبےئ:وہل:و:بعل:اور:۔:ید:ااجزت:ںیہناہلل:اعتیل:ےن: یک نج:رکےن:ےگلوت:ںیہن: ااجزئ:اکؾ:ںیم:ارک:وہ:

:دہایےس:ز:دہایاہلل:اک:ز:،ںیرثکت:رک:ابعدات:یکذرک:اہلل:اور:ےک:دؿ::ہک:دیع:اچےیہ:ںیمہانگوہں:ںیم:ےنگل:ےک:

۔ےس:دور:رںیہاومں:ڈر:ں: اچ:اگونں:اور:وملفاور: ںیرکش:ادا:رک

:اسیا:ومعامدیع:ےک:دؿ: اےنپ:رھگ:البےت:::ر ےت:دار:اور:دو ت:اةحب:وک:یوہات:ےہ:ہک:ولگ:اےنپ:مہ:پل

:۔یبن:۔اس:رکموہ:لمع:ےس:اانتجب:رک ا:اچےیہوک:دور:رےتھک:ںیہ:ںوبیاور:رغ:رکےت:ںیہ:دوعںیت:اور:اؿ:یک:ںیہ

اہلل:ہنع::ریض:ہریاوبرہ:رضحتےہ۔::یک:ابراہ:اتدیک:رےنھک:یک ؽاک:اخص:ایخ:ںوبیوملس:ےن:رغ:اہلل:ہیلع:یلص:میرک

3 ادارہ ادارہی

دیع:ارطفل

4

راہ::رکےن:وانالاہلل:یک:یربخریگ:یک:ںاور:ونیکسم:ااںہک:ویب:ایوملس:ےن:رفام:اہلل:ہیلع:ےہ:ہک:اپ:یلص:یےس:رمو

ہک:وہ:اس::ایرفام:یھب:ہیوملس:ےن::اہلل:ہیلع:امگؿ:ےہ:ہک:اپ:یلص:ارطح:ےہ۔اور:ریم:اہجد:رکےن:واےل:یک:ںیم

رکات۔::رطح:ےہ:وج: اہغ:ںیہن:وہات:اور:اس:روزے:دار:یک:ںیہن:رطح:ےہ:وج:تسس:ت:رکےن:واےل:یکابعد

اک:زدنہ:رانہ::ںوبیہک:رغ:ںیامنشئ:ہن:رک:اینت:ےن:اپ:وک:امؽ:ےس:ونازا:ےہ:وت:اس:یک:ارگ:اہلل:اعتیل:ذہلا

:ای ںایڈہ: ےنم:شو ت:یکےک:رھگ:ےک:اس:بیےہ:ہک:رغ:یئگ:ید:رتتیب:ہیاملسمونں:وک::ےیل:دورھب:وہ:اجےئ۔ایس

اگ::ےک:مغ:یک:اور:وہ:ےب:اچرہ:ےب:یسب:رک:امےنگن:ںیگل:ھکید:ہک:اس:ےک:ےچب:یھب:اجںیئ:ولھپں:ےک:ےکلھچ:ہن:ےکنیھپ

:یک:دیع:ات:ہک:وہ:اور:اؿ:ےک:ےچب:یھب:رانھک:اچےیہ:ؽاک:اخص:ایخ:ںوبیومعق:رپ:رغ:ےکدیع:اتلج:رےہ۔اس:ےیل:ںیم

:،اج ا:اچےیہ:ںاہیاؿ:ےک::اور:وخ:دیھب:الب ا:اچےیہ:دؿ:اےنپ:رھگوں:ںیم:اس:۔اںیہناشلم:وہ:ںیکس:ںیم:ںوخویش

اک:ااسحس:ہن:وہ۔:وہےناتہک:اؿ:وک:اگل:گلھت:

:اہلل:اعتیل:،ےک:ومعق:رپ:وہ:ربص:رکش:ےس:اکؾ:ںیل:ےہ:اؿ:رپ:نالزؾ:ےہ:ہک:دیع:یگنت:نج:ےک:اپس:امؽ:یک:اب

:رک :ہن :ںیمہ:ںیےس:وکشہ :اےنپ::اتید:ںیہن:ںویک:ہک:وہ :ہن :دورسوں:ےک:امؽ:رپ:رسحت:رکےن::یویباور وچبں:وک

ےن:نج:وک::۔اہلل:اعتیلںیہن:ںیم:ابلس وج:دوتل:ےہ:وہ:یتمیق:و:ربص:ےک:وکسؿ:یک:ی وقت:ےگل:ڑپکوں:ںیم:دن۔ویپںید

وت:وہ::ذتل:ہن:ااھٹںیئ:رکےن:یک:تیاہلل:ےس:اکش:ایامےنگن::اور:کیھب:ےہ:ارگ:وہ:ربص:و:رکش:ےس:اکؾ:ںیل:ایمک:امؽ:د:ںیم:داین

یلص:اہلل:ہیلع::ہک:اپ:رکےت:ںیہ:تیروا:دیدالخ:وہں:ےگ۔رضحت:ااسہم:نب:ز:ادلاروں:ےس: ےلہ: تن:ںیمام

:وت:)ںیم: تن:ےک:دروازے:رپ:ںیم:’’ایےن:رفاموملس: :دہایدالخ:وہےن:واےل:ز:ہک(:اس:ںیم:اھکیےن:د:ڑھکا:وہا

‘‘(:رواک:وہا:اھت۔اور:امؽ:دار:ولشوں:وک:)اسحب:ےک:ےیل:ںیہ:رتاسمنیک

دؿ::ہیرطح::۔اعؾ:دؿ:یکرضورت:ںیہن:رکےن:یک:تیےس:وکشہ:اکش:ےک:دؿ:اہلل:اعتیل:دیع ےیل:اس

۔:وک:بس:ھچک:ےتھجمس:ںیہ:ی:اور:داین:وج:ومت:ےس:اغلف:ںیہ:ںیہ:وک:اتسیت:اؿ:ی:ںراینیگن:یک:ر:اجےئ:اگ۔:داینزگ:یھب

ارج::نیرتہب:اسیاس:اک:ا:اعتیلاہلل::ؿد:کی۔ا:ںیوک:دادغار:ہن:وہےن:د:یبیرغ:اخرط:اینپ:دؿ:یک:کیےک:ا:دیع:اس:ےیل

ےگ۔:ےک:بس:دؿ:وھبؽ:اجںیئ:ےگ:ہک:یگنت:اطع:رفامںیئ

اےنپ:رپورداگر:اک::اظرہ:رکے:ہک:وہ:وایعق:ہیےہ:ہک:دنبہ:اےنپ:لمع:ےس::ہیےک:دؿ:اک:الص:اکؾ::دیع

وں:ارطفل:روز:دیع ۔انمےن:اک:قح:ےہ:ولشوں:وک:اج:وخیش:اؿ:ی:ربدار:و:ااطتع:زگار:ےہ:اور:درتقیقحں:رفام

:وج،:ااسی:وسحمس:ںیہن:وہ ااچےیہ:ہک:راضمؿ:ےک:ےنیہم:ںیم:رظن:ا ا:اچےیہ:ی:دیع:ےہ،:اےس:روزوں:یک:دیع:یک

۔یدوڑ:اگل:د:یک:رطػ:رواں:دواں:ےھت:اوہنں:ےن:وایسپ:ولگ: تن:یک

أ أ أ أ

دیع:ارطفل

5

اہلل:اک:ااجعز :البتغ:الکؾ

:ریسفت:اہلل:ہیلع:رۃمح:ہم:اولیسالع:؟دالخ:ایک:ںویک‘‘ افل:نالؾ’’اس:ےک:دعب:وساؽ:ےہ:ہک:ابوسلء:رپ

لمتشم:ےہ:وج:اوناع:فلتخم:ااقحلقئ:رپ:افل:نالؾ:سنج:اک:ےہ:اور:سنج:وہ:یلک:ہیہک::رفامےت:ںیہ:ںیم:روح:ااعملین

سج:وتق:رقاؿ: ازؽ:وہراہ::ینعی ںیہ:دالخ:وہ:بس:اس:افل:نالؾ:ںیم:ںیہ:ںیمسق:ینتج:انگوہں:یک:ینعیےہ::وہیت

وہ:بس::وہں:یگ:ادیپ:انگوہں:یک:ںیمسق:کت:ینتج:تماور:ایق:ںیھت:ںیمسق:ینتج:انگوہں:یک:اھت:اس:وتق:یھب

وج:وہں::اور:ادنیہ:،:وموجدہ:ےنتج:انگہ:ںیہاگاک:مکح:رکات:رےہ:سفن:مت:وک:رہ:ربایئ:ینعی ،دالخ:ںیہ:ںیم‘‘ افل:نالؾ’’

:ایک:وھکی،البتغ:د:ےک:الکؾ:یک::اعتیلسنج:اک:ےہ۔:اہلل‘‘ افل:نالؾ:’’ہیرکات:رےہ:اگ،::اقتاض:ےگ:اؿ:بس:اک:ںیہمت

:امنیس:،ںیھت:ںیہن:اور:ںیملف:ڈیویاہکں:ےھت،:و:ویاڈ:ڈیوی،!:بج:رقاؿ: ازؽ:وہ:راہ:اھت:اس:وتق:راشؿ:ےہ:اس:یک

سج:ےس::نالؾ:سنج:اک:دالخ:ایک:اشؿ:ےہ:ہک:افل:ایک:یک:اہلل:اعتیل:ےھت:نکیل:ےئن:انگہ:ںیہنےھت،:اےنت:ےئن::ںیہن

:وصرںیت:یئن:یئن:یھب:ینتج:کت:انگوہں:یک:تمالبتغ:ےہ:ہک:ایق:یسیا::اک:الکؾ:ےہ:سج:ںیمولعمؾ:وہا:ہک:اہلل

ا وہےئ:ےہ۔::افل:نالؾ:بس:اک:ااحہط:ےیک:ہیوہں:ےگ: ااوناع:و:ااسقؾ:دیپ:اور:ےنتج:یھب:وہں:یگ:اجیدا الا ما

ی ب رااحم :یھب:تیا:ہیےگ۔::ظ:رںیہسفن:ےک:رش:ےس:وفحم:وہ:وی:ہیرتمح:اک:اس:یک:وہ:ولگ:نج:رپ:اہلل:رگمرا

:تیڑگ:ڑگا:رک:امانگن:ڑپے:اگ۔:اس:ا:اس:ےک:ےیل:رہ:یتکس:رتمح:ںیہن:ہیاتہک:ولعمؾ:وہ:ہک:رہ:وتق:: ازؽ:یک

: ماںیم : ی ےہ:وت::ہیدصمر:،زامہین:،رظہیف:ہیےہ؟::ایک: ب رااحم الا ماا را

حما ف اا رتہمج:وہا:::اک ت راق ۃ وا ب را

ےس::ف روہ:ےگ۔::رتمح:ےک:اسےئ:ںیم:بج:کت:مت:اہلل:یک:رتمح:اس:وتق:کت:رےہ:یگ:یک:یلاہلل:اعت:ینعی

اور::نب:ایگ:اور:وتق:ےس:زامہین:نب:ایگ:رظہیفاحم رتمح::بج:کت:اہلل:یک:ینعی رتمح:ےس:دصمر:نب:ایگ:امیض:را

وہ ا:: از:ںیہن:ہی:صخش:وک:ہک:یسک:وہیئ:تحیصن:رےہ:اگ:اس:وتق:کت:مت:ےچب:روہ:ےگ،:اس:ونعاؿ:ےس:ایک:ہیاک:اس

ا اس:ےیل:،اچےیہرتمح::نج:ولشوں:رپ:اہلل:یک:ینعی‘‘ رگم:وہ:ولگ’’سج:اک:رتہمج:وہات:ہک::ایرفام: ازؽ:ںیہن:ن م

ن ،ےہ:وہ:انگوہں:ےس:ےتچب:ںیہ: ازؽ:وہیت ا:سج:اک:رتہمج:وہا:ہک:بج:اہلل:یک:، ازؽ:ایک‘‘ ماا’’،ایک: ازؽ:ںیہن:م

وتق:رتمح::۔:ولعمؾ:وہا:ہک:وتق:دباتل:راتہ:ےہ،:یسک: چ: ےتک:ںیہوتق:ولگ:انگوہں:ےس:رتمح: ازؽ:وہ:ایس

۔وتق:اہمترے:دؽ:ےک:احنالت:دبؽ: ےتک:ںیہ:اور:یسک:وہیگ:وتق:ںیہن:یسک:وہیگ

5

ارتخ:اصبح: زامہن:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:دمحمخیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد اضمنیم:رقاؿ

ارقلاؿزخانئ

6

فیرعت:یک:سفن

:وساؽ::یسفن:ےک:رش:ےس:افحتظ:رضور:ےک:ےیل:رتمح:ےنیل:اہلل:یک :ےہ:ہک:سفن:یک:ہیےہ:ذہلا

رکات:وہں::ؿایب:ںیفیرعتاچر سفن:یک:ےہ؟:اب:زیچ:ےہ؟:سفن:ایک:ایک:فیرعت

ما (1ا ظل کلھا

س

ف االنا

وف ۃ االتا ھا اج سا :وتقیف:یک:ےہ:اور:اس:اک:رچاغ:اہلل:اعتیل:اابلکل:ادنریھ سفنیق وا

۔ےہےن:یک::رۃمح:اہلل:ہیلعالعہم:اولیس:فیرعت:ہیےہ۔:

اث ےتھکل:ںیہ:ںیم:ۃرشح:وکشم:اہلل:ہیلع:رۃمح:یاقر:الم:یلع:فیرعت:یدورس:سفن:یک(2 دک اسا

اال

وح یف ال وا

اط ل

ا یف بس

ف النا اوا ھما طا ینا س وا تا

م لمع:رکےت:روہ::ےہ،:ارگ:کین:ےہ:ہن:فیطل:سفن:ہن:فیثکۃ

:یاہلل:ےن:د:اسدہ:یتخت:کیا:ینعیوہ:اجات:ےہ::وہ:اجات:ےہ:اور:ارگ:ربا:لمع:رکو:وت:سفن:فیثک:وت:سفن:فیطل

:ےچب:وک:اسدہ:یتخت:ےہ،:ےسیج:ایگ:ایھکل:دو،:سفن:مت:وک:رجمد،:اسدہ:د:ھکل:دو،:اچوہ:وت:ربایئ::ریےہ:اچوہ:وت:اس:رپ

:ںیفیدو:رعت:ھکل:دو۔:سفن:یک:ابںیت:یوھکل،:اچےہ:وت:اس:رپ:دنگ:فیےہ:اچےہ:وت:اس:رپ:رقاؿ:رش:اجیت:ید

۔یک::اہلل:ہیلعی:رۃمحاقر:الم:یلع:کیاور:ا:یک::رۃمح:اہلل:ہیلعالعہم:اولیس:کیا:،وہ:ںیئگ:ؿایب

::نس:ول،:رفامےت:ںیہ:یھب:فیرعت:یک:اہلل:ہیلع:رۃمح:یانالتم:اھتون:میکح:کیاب:ا(3 ہک:سفن: اؾ:ےہ:رموغابت

:وہ،:ےسیج:یتیااجزت:ہن:د:تعیرش:نج:یک:ںیزیچ:دیہوہ:رموغابت،:وہ:دنسپ:یک:تعیبط:ینعیاک::رشہیع:ریغ ::ہیعبط

مکح:ےہ:ہک:اؿ:ےس:وچب،:اؿ:ےس:رفار::دخا:اک:ےہ:نکیل:وت:املئ:وہیت:رطػ:تعیبط:انگہ:ےک:اقتےض:ہک:اؿ:یک

اؿ:اک: اؾ:سفن:ےہ:۔:وج:اہلل:وک: ا:دنسپ:ںیہ:ںیزیچ:دیہوہ:دنسپ::یک:تعیبط:ینعیرکو::راایتخ

:ایک:یک:اس:ریقف:فیرعت:وچیھت(4 :وہ :یاجر:اضقےئ:وہشات،:وہشات:ےک:اہجں:ےس:ےلصیف:یےہ؟:اجمر:ےہ،

:یاہجں:ےس:اجر:ہگج،:وت:وہشت:ےک:ےلصیف:وہےن:یک:یاجر:ںیہ::ینعمےک:ی وکاررٹ،:رجم:ڈیہ:ینعی ،وہےت:ںیہ

اضقےئ:وہشات۔:یاس:اک: اؾ:سفن:ےہ،:اجمر:وہےت:ںیہ

)اجری:ےہ(

زخانئ:ارقلاؿ

وسد:وخروں:یک:دباحیل

رضحت:اوبرہریہ:ریض:اہلل:ہنع:ےس:رواتی:ےہ:ہک:روسؽ:اہلل:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےن:اراشد:

:ولشوں:رپ:زگرا:نج:ےک: ٹی:اےنت:سبے:سبے:ےھت:)ےسیج:رفامای:ہک:سج:رات:ےھجم:ریس:رکایئ:یئگ:ںیم:اےسی

ااسنونں:ےک:رےنہ:ےک(:رھگ:وہےت:ںیہ:اؿ:ںیم:اسپن:ےھت:وج:ابرہ:ےس:اؿ:ےک:وٹیپں:ںیم:رظن:ارےہ:ےھت:

ںیم:ےن:اہک:ہک:اے:ربجالیئ!:ہی:وکؿ:ولگ:ںیہ؟:اوہنں:ےن:اہک::وسد:اھکےن:واےل:ںیہ۔

(31)رعماج:یک:ابںیت:

7

51ربمن:دحثی

م ل مسا جاا با

ه عندا

کل وا

طی ماا ااع

لا ذا وا انا لل ماا ااخا

اور:رہ::ھچک:اس:ےن:اطع:ایک:وج ےہ:تیکلم:یک:اور:ایس:ےہ:وج:اس:ےن:واسپ:ےل:ایلاک::ی:اعتیل::ےب:کش:ارتہمج

وتق:رقمر:ےہ۔:کیےئش:اک:اس:ےک:اپس:ا

ہنع:اک:بج:ااقتنؽ:وہا:وت::اہلل:اعتیل:امہنع:ےک:واادل:رضحت:ابعس:ریض:اہلل:اعتیل:رضحت:دبعاہلل:انب:ابعس:ریض

سج:ےس::یک:تیزعت:یسیرگ:اےئ:اور:اوہنں:ےن:ا(:شباہییت)د:یدبو:کیا:نکیل:یک:تیتہب:ولشوں:ےن:زعت

ےن:اہک:ہک:اے:دبعاہلل:انب:ابعس!::ںاوہن:،وہیئ:امہنع:وک:تہب:یلست:اہلل:اعتیل:رضحت:دبعاہلل:انب:ابعس:ریض

رتہب:ےہ:اور::ایدہابعس:اک:اہلل:ز:ایرتہب:وہ::ایدہمت:ز:اتبا:ہک:اہمترے:واادل:ےک:ےیل:ہی۔:اہمترے:واادل:اک:ااقتنؽ:وہ:ایگ

ارج:و:وثاب:الم:ہکلب:اس:ےس::وج:ںیہمت:رپ:ربص:ےک:دبہل:ںیم:مغ:اچنہپ:اور:اس:تبیصم:وافت:ےس:وج:ںیہمت:یکابعس:

:ہیاتبا:ہک::ہیوت::لم:ایگ:اعتیل:سبھ:رک:اہلل :احبسؿ:اہلل!:ایک:؟ےہ:ابعس:ےس:رتہب:ںیہن:ایک:اہمترے:ےیل:میظع:ااعنؾ

ؿ:اطع:رفامات:ےہ۔:اہلل:سج:وک:اچےہ:ومضم:ےک:ےھت:وہ،:نکیل:اہیتد:؟ونعاؿ:ےہ

طی ہک:ےت:ںیہاموملس:اراشد:رف:ہیلع:اہلل:اعتیل:وضحر:یلص ماا ااع

ذا وا لا مہ::اہلل:وج:زیچ:انا لل ماا ااخا

:ےن:اطع:رفامیئ:ےہ:وہ:ایس:اس:ےن:ےل:یل:وج:زیچ:،ےہ،:اس:اک:امکل:اہلل:ےہ:یک:اہلل:ی:ںیہن:یےہ:وہ:امہر:ےس:اتیل

:،یھت:ںیہن:زیچ:رکےت:ویکں:ہک:وہ:اپ:یک:مغ:ںیہن:ایدہواسپ:ےل:ےل:وت:اپ:اس:رپ:زاامتن::اینپ:۔:ارگ:وکیئیھت

ےہ:ہک:مہ:ولگ::ہیوہج::مغ:وہات:ےہ:اس:یک:ایدہوہ:اس:اک:امکل:ےہ۔:مہ:وک:وج:دح:ےس:ز:،اس:ےن:ےل:یل:یھت:سج:یک

:وبنت:ں:۔احنالےتھجمس:ںیہ:تیکلم:ےس:اس:وک:اینپ:یطلغ ا ںیہ:ہیہک:اافلظ ذا انا لل ما مت:ےس::ےنوج:ھچک:اہلل:ااخا

:صخش:اینپ:اانپ:ےتھجمس:وہ؟:ارگ:اپ:وک:وکیئ:ںاک:اھت،:اےس:مت:ویک:وہ:اہلل:ی:سج:وک:اہلل:ےن:اےنپ:اپس:الب:ایل:،ےل:ایل

:یامےگن:ہک:ریم:یےک:دعب:وہ:اپ:ےس:ڑھگ:اس:وک:اامعتسؽ:رک:ےیجیل:رھپ:دو:ےنیہم:دے:دے:ہک:اپ:دو:ےنیہم:یڑھگ

:یڑھگ:اپ:یک:،ہیےیجیل:!ےہ:اصبح:ےگ:ہک:کیھٹ:ںیہک:یہیاپ::،ےگ:ںیہن:وت:اپ:روںیئواسپ:رک:دےیجی::یڑھگ

واادلہ::یہک:امہر:ںیرکش:رک:۔:وت:اپ:یھبیھت:یےھجم:د:یڑھگ:ہک:اےنت:دؿ:کت:اپ:ےن:اینپ:ہیےہ:ہکلب:اپ:اک:رکش

وھچاٹ:اس::اپ:وک:ںیم:،:نپچب:یاؿ:وک:ا اھٹ: ےتک:ےھت:وت:اہلل:اعتیل:ورہن:اس:ےس: ےلہ:یھب:ید:زدنیگ:وک:اہلل:ےن:اینت

ا ؿ:اک:ااسحؿ:ےہ:ہک:اپ:ولگ:سبے:وہ:ےئگ،:ام:اشء:اہلل:ابؽ:ےچب:دار:وہ:ےئگ::ہیا اھٹ: ےتک:ےھت،::وھچڑ:رک:اہلل:اعتیل

واادلہ:وک::یاپ:اک:رکش:ےہ:ہک:اپ:ےن:امہر:!اےنت:روز:کت:اپ:ےک:اپس:راھک:ذہلا:رکش:ادا:ےیجیک:ہک:اہلل:ای،بت:الب

7

ارتخ:اصبح: زامہن:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:دمحمخیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد اضمنیم:دحثی

انئ:ادحلثیزخ

8

ہک::ار:ںیہہک:مہ:اپ:ےک:رکش:زگ:ید:یوہ:صخش:اتہک:ےہ:سج:وک:اپ:ےن:ڑھگ:دے:راھک،:ےسیج:اےنت:رعہص:ںیمہ

::وہ:یھب:۔:وج:ھچک:ےل:ایلیھت:وہیئ:ید:اپ:ےن:ںیمہ:یڑھگ:اےنت:رعہص:کت:اینپ طی اہلل:اک: ماا ااع

لا وج:ھچک::اوروا

اہلل!:اپ:اک:ااسحؿ::ای:ےہ:ہک:اؿ:اک:رکش:ایک:،ےیجیک:رکش:ادا:اؿ:اک:یھب:ںیہ:ید:ںیوج:زیچ:،اک:ےہ:اہلل:ی:وہ:یھب:ایاطع:رفام

اونالد::ی۔:ریمںیہ:وہیئ:ید:ںیتمعن:اور:ینتک:۔وہا:ےہ:ایرس:رپ:اطع:رفام:ےریم:ہیواادل:اک:اس:ےےہ:ہک:اپ:ےن:ریم

اے:اج:اتکس،:اؿ:اک:رکش:ادا:ےیجیک:ہک::ایک:نج:اک:امشر:ںیہن:ںیہ:وہیئ:ید:اکمؿ:ےہ،:زہاروں:ںیتمعن:،ےچب:ںیہ:یےہ،:ویب

وتمعنں:اک:ےب:امشر:زابونں:ےس:رکش:ادا:رکات:وہں::رےب:امش:اپ:یکاہلل!:

م ل مسا جاا با

ه عندا

کل وا

:اور:اہلل:اعتیل

: ےلہ:ی:اہیںےک::ےہ:اور:وج:ھچک:اطع:رفامات:ےہ:اہلل:اعتیل:وج:ھچک:اہلل:اتیل:،وتق:رقمر:ےہ:کیاک:ا:رہ:زیچ:اہیںےک:

:الگس:نالےئ:نکیل:کیےس:ا:فیرش:ہنیاپ:دم:الثمرقمر:ےہ::ں:اک:وتق:یھبکت:ہک:ربونت:اہیںےس:دقمر:ےہ:

:یھب:ےہ:ہک:ربونتں:یک:اپک:ںیم:ثیوتق:رقمر:اھت۔:دح:یہیوت:ھجمس:ےیجیل:ہک:اس:اک::ہچب:ےس:وہ:رگ:ایگ:ااچکن:یسک

وتڑ::ںس:ویکاک:الگ:فیرش:ہنیوت:ےن:دم:!ہن:رکو:ہک: ا:نالقئ:ےب:رطح:اٹپیئ:اےنپ:وچبں:یک:ےہ:اس:ےیل:رمع:وہیت:کیا

اسی۔:ارکاجےت:ںیہ:ایدیتوچبں:رپ:ز:ارثک:اس:اعمہلم:ںیم:۔وشر:اچم:وہا:ےہ:کیا:رھگ:ںیم:،رک:رےہ:ںیہ:یئ۔:امر:اٹپاید

:ہن:رکو:ہکلب:اٹپیئ:ایدہز:الگس:وک:دوونں:اہوھتں:ےس:وبضمط:ڑکپا:رکو:نکیل:!ےس:اھجمس:دو:ہک:ےٹیب:رنیم:،رک ا:اچےیہ:ںیہن

ا اناا لل وا اناا وہک وتق:رقمر:اھت۔:یہیاھت:اور:اس:اک::اک:وتق:متخ:وہ:ایگ:زدنیگ:اس:یکجعونا ری یہ ال

ہک:اجےن::ہیوت::کیا::اس:ےک:ذہم:دو:اکؾ:ںیہ:وتق:ںیم:ےسیوہ:اجےئ:وت:ا:یمغ:وکیئ:سج:ےک:رھگ:ںیم

اب:وہ::،:وہ:یئگمتخ:ڈلیف:لمع:یک:اس:یک:،اب:وہ:ےب:لمع:وہ:ایگ:ویکں:ہک:وج:الچ:ایگ:وثاب:اچنہپےیئ:واےل:ےک:ےیل

وثاب::اصیؽ ا:ایدہےس:ز:ایدہز:ینعی اچےیہ رک:اتکس:ذہلا:اس:وک:حبص:و:اشؾ:وثاب:اک:اپرلس:انجیھب:لمع:ںیہن:وخد:وکیئ

ۂالثم:وسر:وثاب:وت:اس:رطح:ےس:ہک:التوت:رکیل:۔:دبینابعدت:دوونں:اک:وثاب:اچنہپ ا:اچےیہ:ابعدت:اور:امیل دبین:،ےیجیک

رمہبت::نیت:ای ایڑپھ:رک:شخب:د:نیسی د قلی ہوا الل ابر::نیت:ای،حبص:و:اشؾ:شخب:د:ڑپھ:رک:ہشیمہقلی ہوا الل ااحا

د ااحا

ےن:ڑپاھ:ےہ:اس:اک:وثاب::وج:ںیم:ہیاہلل!::ایہک::ایےک:ربارب:وثاب:اتلم:ےہ،:اہلل:ےس:ہہک:د:رقاؿکیڑپےنھ:ےس:ا

رطػ:ےس:وثاب:اک:اپرلس:اتچنہپ:رےہ:اگ۔:اشؾ:اپ:یک:اس:رطح:روز:اک:روز:حبص:و:،واادلہ:وک:اچنہپ:دےیجی:یریم

:ہی! ںہک:اہلل:ایم:وثاب:اتچنہپ:ےہ:وت:وہ:رمےن:واےل:وپےتھچ:ںیہ:ہیاات:ےہ:ہک:بج::ںیم:فیرش:ثیدح

ہک::رفامےت:ںیہ:۔:اہلل:اعتیلرک:رےہ:ںیہ:اب:لمع:ںیہن:،مہ:وت:رم:ےئگ:ںیہ:،ںیہ:اہکں:ےس:سبھ:ری:ںایکین:یامہر

رمےن:واولں:ےک:اامعؽ: اہم::رپ:دورسوں:اک:لمع:ارخت:ںیم:ےہ۔دےیھکی:زنیم:ری:وثاب:جیھب:اونالد:ںیہمت:یاہمتر

ےتک:ذہلا:امہرے:::رکویکں:ہک:اب:وہ:لمع:ںیہن:،لچ:راہ:ےہ:اس:رطح:اؿ:ےک:لمع:اک:رٹیم:،اھکل:اج:راہ:ےہ:ںیم

۔ھچک:ےجیھب:اونالد:ںیمہ:یہک:امہر:اپرولسں:اک:ااظتنر:رکےت:ںیہ

:اس:اک::ایدہےس:ز:و:ام:اہیف:وثاب:اک:ہفحت:اؿ:وک:داین:ہیےہ:ہک::ںیم:فیرش:ثیدح وبحمب:وہات:ےہ۔:ذہلا

:مک:از:مک:حبص:و:اشؾ:نیت:ںی،رک:ایشخب:د:ھچک:ڑپھ:رک:اےنپ:ازعاء:و:ارقابء:وک:وج:رم:ےئگ:ںیہ:ومعمؽ:انبےیجیل:ہک:روزاہن:ہشیمہ

قل ہوا رمہبت: د ب عوذ قل اا رمہبت:نیت:الل ااحا ا

فالاق براسرمہبت:نیتال ب النا ا

ڑپھ:رک:قل ااعوذ بر

زخانئ:ادحلثی

9

:ایانجت::ایمسق:اک:اکنال:اجدو::یسک:،ےہ:ہک:ولخمؼ:ےک:رہ:رش:ےس:افحتظ:رےہ:یگ:یھب:ہیافدئہ::کیاور:اس:اک:ا:ایشخب:د

ہ:اصقنؿ:ںیہن:کیاحدس:اپ:وک:ا:اور:وکیئ:ڑپویس:وکیئ:ؿاطیش:وضحر:یلصراو وبنت:ںیہ:ظ ویکں:ہک:اافل:،اچنہپ:اتکس:ذر

فیکا وملس:اک:الکؾ:ےہ:اہلل:ہیلع تاک شا

۔:ںیہ:اکیف:رہ:رش:ےس:افحتظ:ےک:ےیل:وسرںیت:ںونیت:ہیینعی ء من کل

۔:ںیہن:ابت:اتہک:ی:ےس:وکیئ:تعیبط:اینپ:اتہک:ےہ:وج:اہلل:الہکات:ےہ،:یبن:وی:اٹاتل:ویکں:ہک:یبن:ابت:وک:اہلل:ںیہن:یک:یبن

۔وت:رات:رھب:افحتظ:رےہ:یگ:اور:اشؾ:وک:ڑپھ:ایل:افحتظ:وہ:یئگوت:اشؾ:کت::حبص:وک:ڑپھ:ایل

دنمش::رپ:ڑپ:اجےئ:اگ۔:وکیئ:ربتک:ےس:ا اٹل:ایس:لمع:رکے:اگ:وت:اس:لمع:یک:یلفس:ایاحدس:اجدو::ارگ:وکیئ

اپ::وسرںیت:ںونیت:ہیحبص:و:اشؾ::ےگ۔:اس:ےیل:ںیاس:وک: ا:اکؾ:رک:د:انبےئ:اگ:وت:اہلل:اعتیل:اپ:ےک:الخػ:امیکس

چنہپ:اجےئ:اگ::اؿ:وک:وثاب:یھب:،واادلہ:وک:شخب:دےیجی:وک:اینپ:اور:ایس:ڑپاھےیئ:وچبں:وک:یھب:ی:اور:اےنپ:ویبڑپےیھ:یھب

:یاسر:اورےک:رش:ےس:اور:انجت:اور:اکنال:لمع:رکاےن:واولں:ےک:رش:ےس::نیطاور:ایش:نیاور:اپ:ولگ:احدس

رھپ:مہ::ںیہ:ےتیرپ:اجدو:اور:اکنال:لمع:رکا:د:دینمش:ےگ۔:اج:لک:وت:صب:ذرا:ذرا:یس:ولخمؼ:ےک:رش:ےس:وفحمظ:رںیہ

:وج:ںیمہ:ہن:رک:ںیل:ںلمع:ویک:ہیوت:اعولمں:ےک:اپس:اجےن:ےک:اجبےئ:مہ::،دوڑےت:ںیہ:ػرط:ولگ:اعولمں:یک

:رضورت:ںیہن:یھبک:اعلم:ےک:اپس:اجےن:یک:سج:ےک:دعب:یسک:،ےہ:ایوملس:ےن:اطع:رفام:ہیلع:اہلل:اعتیل:وضحر:یلص

۔ںیہ:اعلم:گھٹ:ےھٹیب::نانونے:دصیویکں:ہک:اج:لک:ڑپے:یگ

:رہ:اجےن:واولں:وک:قبس:احلص:رک ا:ہک:اج:اؿ:یک:ینعیدورسا:اکؾ:اؿ:ےک:اجےن:ےک:دعب:امسپدناگؿ:وک:

ےس:اجرےہ:وہں:ےگ:اور:اج:لک:وت::اس:داین:رطح:مہ:یھب:دؿ:اےئ:اگ:ہک:ایس:کیا:،ےہ:یابر:یاور:لک:امہر

ےھت،:اےھچ::سبے:رسیئ:،رےتہ:ےھت:ںیم:فیہکم:رش:ی ا:دع:اسؽ:ےک:ومنال:45۔:ارےہ:ںیہ:سیےو:رمییسنجا

:ہن:وکیئ:، اور:ااقتنؽ:وہایگ:یرگ:یلایپ:اہھت:ےس:اچےئ:یک:،رےہ:ےھت:اخےص:ےھت۔ااچکن:یلیٹ:وفؿ:اات:ےہ:ہک:اچےئ:یپ

ےک:ااقتنؽ:ےس:مہ:بس:وک:قبس:احلص::روںدووتس!:اےنپ:ایپ:اس:ےیل:۔تحص:یھت:وخب:ایھچ:،یھت:ریامیب:دؽ:یک

:احؽ:ےس:اتہک:ےہ::: ااج:ےک:ےچین:زنیم:دؿ:مہ:وک:یھب:کیہک:ا:ےیہرک ا:اچ ؎ ےہ،:رمدہ:بج:ربق:ےک:ادنر:اجات:ےہ:وت:زابؿ

ہیرکش واول اچنہپےن: کت: ربق: اے: رکشہی

ےگ:اس:زنمؽ:ےس:مہ:ےلچ:اجںیئ:ی:اےلیک:اب

:احؽ:دورسا:رعش:یھب:اور ؎ ڑپاتھ:ےہ:::شبابؿ

اع:ہن:السؾبس:لچ:دےی:د:ےک:ربق:ںیم:داب

وک: زامےن وہ:ایگ ایک:ںیم رید یس ذرا

دؿ:بس:وک:ا ا::ہیےہ۔::ڈایل:اماں:رپ:اج:مہ:ےن:دخا:ےک:مکح:ےس:یٹم:ی رمرم:ےک:اپنال:اھت:اؿ:اماں:ےن:ںیمہ:نج

۔ںیرک:ریایت:رانہ:ےہ:واہں:ےک:ےیل:اہجں:ہشیمہ:ینعی ںیاس:ےس:قبس:احلص:رک:ےہ:۔:اس:ےیل

)اجری:ےہ(

زخانئ:ادحلثی

11

10

خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:: ااعشر:رعمتف

یسک:صلخم:یک:اضعی:وکیئ:رقابین:ںیہن:اجیت

11

قح:اعتیل:اشہن:ےس:قلعت:سباھےن:یک:ربتک

ػ:وخوگتفگ:ںیم:رفامای:ہک:انتج:قلعت:قح:اعتیل:ےس:سباتھ:اجات:ےہ:اانت:ی:ولخمؼ:ےس:عمط:اور::اکی:ۂلسلس

اتٹھگ:راتہ:ےہ:اس:یک:ہی:احتل:وہاجیت:ےہ:سج:وک:رفامےت:ںیہ::::؎

ومدح:ہچ:رباپےئ:رسیی:زرش:

ہچ::وفنالد::دنہی::یہن:ربرسش

و:رہاشس:انب::دشزسک::ادیم

ںیمہ::ا ت:اینبد:وتدیح::وصب

)ومدح:ےک:ریپوں:ںیم:نالچل:دنالےن:ےک:ےیل:وس ا:ڈاؽ:دو::ایڈراےن:ےک:ےیل:ولتار:اس:ےک:رس:رپ:رھک:دو،:اس:وک:ہن:

یسک:ےس:نالچل:وہیت:ہن:وخػ:وہات:ےہ:یہی:وتدیح:یک:اینبد:وہیت:ےہ:ہک:ریغب:قح:اعتیل:ےک:یسک:ےساتمرث:ںیہن:وہات۔(

یھبک:یعبط:فعض:ببس:وہاجات:ےہ:ولخمؼ:ےس:وخػ:اک:وہ:اس:ےس:ینثتسم:ےہ،:اکی:ابداشہ:ےن:اکی::اہں

شبرگ:ےس:وگتفگ:رکےت:وہےئ:احتل:ظیغ:ںیم:اہک:ہک:وکیئ:ےہ؟:شبرگ:ےن:یھب:ااقتنام:اہک:ہک:وکیئ:ےہ؟:اؿ:ےک:

رکےن:الچ۔:ابداشہ:وت:ریش::ےنہک:ےک:اسھت:ی:اکی:وکےن:ںیم:ےس:اہنتی:زربد ت:ریش:ربب:الکن:اور:ابداشہ:رپ:ہلمح

ےک:وخػ:ےس:اھباگ:ی:اھت:رگم:ہی:شبرگ:یھب:ڈر:رک:اھبےگ۔:ہی:یعبط:وخػ:وہات:ےہ:اےسی:ی:ومیس:ہیلع:االسلؾ:ےن:

سج:وتق:اانپ:اصع:زنیم:رپ:ڈانال:اور:وہ:اژداہ:نب:ایگ:وت:وخد:ی:وخػ:اھک:رک:اھبےگ۔:قح:اعتیل:رفامےت:ںیہ:ی

اف لا تا

ااف ی لا یا نا انلی سا

یمیا ال ادا ):اے:ومیس:ڈرو:ںیہن:اور:امہرے:وضحر:ںیم:ربمغیپ:ڈرا:ںیہن:رکےت(:وت:ومیس: ل

ہیلع:االسلؾ:رپ:یھب:وخػ:اطری:وہا:ہی:یعبط:وخػ:وہات:ےہ:ضعب:ولشوں:ےن:زامہن:رحتکی:الختف:ںیم:ریمے:

:ےہ:اور:شورٹنمن:وت:رھپ:وقت:یک:قلعتم:اہک:ہک:ہی:شورٹنمن:ےس:ڈرات:ےہ:ںیم:ےن:اہک:ہک:ومذی:ےس:رہ:وکیئ:ڈرات

زیچ:ےہ:ںیم:وت:اسپن:ےس:ڈرات:وہں،:وھچب:ےس:ڈرات:وہں،:ڑھبےس:ڈرات:وہں:وت:ہی:وخػ:یعبط:ےہ:ینثتسم:ےہ۔

(4/21)وفلماظت:میکح:انالتم::

11

:ااکرب :رضحت:ومنال ا:اشہ:دمحم:ارشػ:یلع:اصبح:اھتونی:میکح وفلماظت

ملتل

:انالتم:دجمد:ا

وفلماظت

12

رصتخم:اجعم:داع

اکی:داہییت:صخش:ےن:رضحت:وانال:ےس:داع:ےک:ےیل:رعض:ایک۔:رضحت:وانال:ےن:اؿ:وظفلں:ںیم:داع:

اس:رپ:اس:صخش:ےن:اہنتی:ی:ارسفدہ:ےجہل:ںیم:رعض:ایک:ہک:یج:صب۔:ہی:یھب:اکیف:‘‘ اہلل:الھب:رکے۔’’ہک::رفامیئ

ےہ:رفامای:ہک:اےسی:وبےتل:وہ:ہک:ےسیج:وبجمری:ںیم:اہک:اجات:ےہ:ہک:ری:وج:ھچک:وہایگ:ہی:ی:یہس۔:اھبیئ!:مت:ےن:ی:

:وت:ےہ: لصف:اور:زابؿ:رپ:ےہ: لمج:اور:داع:ریمے:ےس:وکؿ:یس:لیصفت:ایبؿ:یک:یھت؟:وی:روسؾ:یک:رخایب:دؽ:ںیم

اچےتہ:ںیہ: لصف:یک،:وج:دؽ:ںیم:ےہ:اےس:ےتہک:ںیہن،:دنبہ:دخا:ارگ:زابؿ:ےس:اور:ھچک:اتہک:اور:زایدہ:داع:رکداتی:اور:

ہی:بس:وک:اشلم:ےہ۔‘‘اہلل:الھب:رکے’’ہی:یھب:ایک:وھتڑی:داع:ےہ:ہک:

(4/23)وفلماظت:میکح:انالتم::

ادب:اور:فلکت:ںیم:رفؼ

:ادب:یک:وصرت:انبےئ:ےھٹیب:ےھت،:رضحت:وانال:ےن:دھکی:رک: اکی:اصبح:سلجم:ںیم:تہب:ی:زایدہ

رفامای:ہک:اپ:سج:تئیہ:ےس:ےھٹیب:ںیہ:اور:یھب:وکیئ:اس:رطح:اھٹیب:ےہ:ای:اپ:ی:رپ:بس:ےس:زادئ:ادب:اک:ہبلغ:

:وک:ھچک:وت: لق:ےس:اکؾ:انی:ےہ؟ھجم:وک:اس:تئیہ:ادب:ےس:ااسی:ولعم:ؾ:وہات:ےہ:ہک:ےسیج:ھجم:وک:انبےت:وہ۔:ادیم

اچےیہ:ےھجم:ایسی:تسشن:ےس:یگنت:وہیت:ےہ:ہک:اکی:املسمؿ:دنباھ:وہا:اھٹیب:ےہ،احصہب:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:

یک:دختم:ںیم:اہنتی:ی:ےب:یفلکت:ےک:اسھت:رےتہ:ےھت:ںیم:ہی:ںیہن:اتہک:ہک:ےب:ادب:ونب،:ادب:اہنتی:رضوری:

ادب:اور:زیچ:ےہ:فلکت:اور:زیچ:ےہ:اور:الص:ادب: اؾ:ےہ:راتح:راسین:زیچ:ےہ،:بلطم:ہی:ےہ:ہک:فلکت:ہن:وہ:

اک،:ادب:ےتہک:ںیہ:ظفح:دحود:وک:اور:ہی:سبوں:ی:ےک:ےیل:ںیہن:ہکلب:وھچوٹں:ےک:یھب:دحود:اور:وقحؼ:ںیہ:سبوں:ےک:

:ےہ::ادب۔:الخہص:ہی:ہک:سبوں:ےکذہم:اور:وھچوٹں:ےک:ذہم:سبوں:ےک:وقحؼ:ںیہ::اؿ:ےکوقحؼ:ادا:رکےن:اک: اؾ

ذہم:وھچوٹں:اک:ادب:ےہ:اور:وھچوٹں:ےک:ذہم:سبوں:اک:ادب:ےہ،:اخودن:ےک:ذہم:ویبی:اک:ادب:ےہ:ویبی:ےک:ذہم:

اخودن:اک:ادب،:ااتسد:ےک:ذہم:اشرگد:اک:ادب:ےہ:اشرگد:ےک:ذہم:ااتسد:اک:ادب،:ریپ:ےک:ذہم:رمدی:اک:ادب:ےہ:رمدی:

پ:اک:ادب،:اہیں:رپ:ادب:ےس:رماد:وقحؼ:اکادا:ےک:ذہم:ریپ:اک:ادب،:ابپ:ےک:ذہم:ےٹیب:اک:ادب:ےہ:ےٹیب:اک:ذہم:اب

رک ا:اور:راتح:راسین:ےہ:سج:اک:ہی:احلص:ےہ:ہک:یسک:وک:اذیا:ہن:اچنہپوںی:ہی:ےہ:حیحص:ریسفت:ادب:یک:ینعی:ظفح:دحود:

سج:اک:الخہص:ےہ:ہک:بس:وک:راتح:اچنہپںیئ:ادب:وت:راہ:ی:ںیہن:ضحم:فلکت:ی:فلکت:رہ:ایگ:ےہ:اظرہا:میظعت:

ےتھجمس:ںیہ:ہی:ااسی:ےہ:اسیج:یسک:ےن:اہک:ےہ::::؎:ورکتمی:وک:ادب

ےہ:رشاتف:وت:اہکں:صب:رشواتف:ےہ:طقف

ت::ایس ت:::ےس::ایگرصػ:ایس:::ابیق::ےہ:

(4/22)وفلماظت:میکح:انالتم::

وفلماظت

13

دورسی:لصف)ااحدثی :ابمرہک:یک:روینش:ںیم(

:اتدیکات:اور:رتک:رپ:اس:ںیم:وہ:دحںیثی:ںیہ:نج:ںیم:ارم:ابرعملوػ:اور:یہن:نع:ارکنمل:ےک:قلعتم

ودیعںی:ںیہ۔

:ارکؾ:یلص::فائده :رشہفی:ےک:دعب:اؿ:ااحدثی:یک:رضورت:ہن:یھت:رگم:ہی:اظرہ:رکےن:ےک:ےیل:ہک:وضحر اایت

اہلل:ہیلع:وملس:ےن:اس:ابب:ںیم:سک:دقر:اتدیک:رفامیئ:ےہ:اور:سک:درہج:اس:یک:اتیمہ:دنالیئ:ےہ:ربتاک:رصػ:دنچ:

:اجیت:ںیہ۔ااحدثی:ہعم:رتہمج:ےک:لقن:یک

یلہپ:دحثی

انگوہں:ےس:روانک:دقرت:ےک:وہےت:وہےئ:رہ:املسمؿ:ےک:ذےم:رضوری:ےہ:اور:اامیؿ:یک:العتم::

ےہ:

د ی ع سا ب اا ن عا

ال : الا قا ر د را ت ع سا

لا سا وا ہ ی لا عا الل لا صا الل لا و س

اا :ل و ق یا م

را ن می ا

م ک ن م افا ر کا ن م

ل

غا ی ا فا ه د یا ب ه ی

ا ن ا م ل ا فا ہ ان سا ل ب فا ع ط تا س ی

ا ن ا م ل قا ب فا ع ط تا س ی

وا ہ ب ل

کا ل ذی

اا

ف عا ض

ان ما ی ال

وضحر::یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےن:رفامای::مت:ںیم:ےس:وج:صخش:یسک: ااجزئ:اکؾ:وک:وہےت:وہےئ:دےھکی:اس:وک:اہھت:ےس:دبؽ:

ےس،ہی:یھب:ہن:رکےکس:وت:دؽ:ےس،:اور:ہی:اامیؿ:اک:بس:ےس:زمکور:درہج:ےہ۔دے،اور:ارگ:ہی:ہن:رکےکس:وت:زابؿ:

:رشہیع:ےہ۔:اظرہ:ےہ:ہک:ااطتستع:اباسللؿ:رہ:وتق:احلص:ےہ،::فائده ااطتستع:ےس:رماد:ااطتستع

ااطتستع:ہن:وہےن:یک:دقتری:بک:ققحتم:وہیگ۔اس:ےس:اثتب:وہا:ہک:ااطتستع:ےس:رماد:ہی:ےہ:ہک:اس:ںیم:

:ہن:وہ:سج : ا نکم:وہ۔ااسی:رطخہ

:اغ ب:اعد ا:یک:اقموتم:ہب:ن ذا ائل کا سا ماي لل

ااظر ۃ النا وضا ف الا

ه قادا

الل ما را ناوا و

ھان ۃ التا ما

ي لاکی ال ااضا

ال

اس:دحثی:ےک:وماقف:اینپ:احتل:رپ:رظن:اغرئ:ڈاےنل:یک:رضورت:ےہ:ہک:دقرت:ےک:وہےت:وہےئ:مہ::فائده

:ونع:یک:وکاتی:وت:ںیہن:وہری:ےہ؟ےس:یسک

13

:ااکرب خیش:ااشملخی:یحم:اۃنسل:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:اربار:اقحل:اصبح وفلماظت

وفلماظت

14

دورسی:دحثی

اکی:دباکر:وک:انگوہں:ےس:ابووجد:دقرت:ےک:ہن:روےنک:رپ:یھب:اسری:وقؾ:رپ:وابؽ:ااجات:ےہ:

بد ریر بن عا ن جا الی الل عا تاعاضا الل نہ قاالا را لایہ :عا عا

لا الل ولا الل صاس عت را سا

ا یاق لام سا ن ف قاوم یا :ول وا ل یاک ج ونا ماامن را

در

یاق

اص عا ما فیہ بال

ل ی لی عا عما

وا اان

غای

ی لا لایہ وا یا عا

ا اان

الل بعقااب قابلاباہ ونا الا ااصا

وتواغای

م

یم:ہک:یسک:وقؾ:ںیم:وہ:اؿ:ںیم:انگہ:رکات:وہ:اور:وہ:ولگ:وضحر:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےن:رفامای::ںیہن:ےہ:وکیئ:اکی:اد

روےنک:یک:دقرت:رےتھک:وہں:اور:ہن:روںیک:رگم:اہلل:اعتیل:اؿ:رپ:اؿ:ےک:رمےن:ےس: ےلہ:ذعاب:اچنہپدںی:ےگ۔

اس:دحثی:ےک:ومضمؿ:وک:ابر:ابر:وتہج:ےس:ڑپےیھ:اوراس:وک:ذنہ:نیشن:رکےن:ےک:دعب:وسےئچ:ہک:اینپ::فائده

ینعی:ویبی،:ےچب،:اشرگد:و:رمدی:ےک:رکنمات:رپ:امہرا:ایک:اعمہلم:ےہ؟:اور:اےنپ:وتانیعب

رسیتی:دحثی

ابووجد:دقرت:ےک:غیلبت:وھچڑ:دےنی:ےس:ۂملک:ہبیط:ذعاب:دعف:ںیہن:رکات:

ا اا ن عا ا و ر را نا اا :الا قا س ن

ا عا الل لا صا الل لا و س لا سا وا ہ ی ل

اا لا : الا قا م ا ا لا ال زا ت

ا الل لا ا لی ع فا ن ت

ا ا قا ن م ا ا وا الا ت

ن عا د ر ہ

الن وا ابا ذا عا ال

ا ما ۃا ما ق ا م ال س ی ا قا ھا ق ا با و ف تا ارا یا :او ال

الل لا و س

ما

س اال یا : الا ا قا ھا ق با اف فا ت

ہا ظ

ر ما عا ال

ب ل

لا فا اص عا ما ال

کا ن ی لا وا ر

غا ی یا

ہشیمہ:اےنپ:ےنہک:واولں:وک:افدئہ:داتی:اور:اؿ:ےس:ذعاب:و::لالی ال الل:وملس:ےن:رفامای::وضحر :ارکؾ:یلص:اہلل:ہیلع

وابؽ:وک:دعف:رکات:رےہ:اگ:بج:کت:وہ:اس:ےک:قح:اک:ااقحتسػ:)ےب:رپوایئ(:ہن:رکںی۔:احصہب:ریض:اہلل:مہنع:ےن:

ہلل:یک: ارفاموینں:اک:رعض:ایک::ای:روسؽ:اہلل!:اس:ےک:قح:اک:ااقحتسػ:ایک:ےہ؟:رفامای:ہک:ملھک:الھک:ا

لمع:وہ:اور:ہن:ااکنر:ایک:اجےئ:ہن:رواک:اجےئ۔

دورسی:دحثی:ےک:افدئے:وک:رھپ:ڑپھ:ےیجیل۔ :فائده

)اجری:ےہ:(

وفلماظت

رہ:فیلکت:رپ:ارج:انلم

یبن:رکمی:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےن:اراشد:رفامای:بج:مت:ںیم:ےس:یسک:وک:وکیئ:فیلکت:ےچنہپ:وت:اےس:اچےیہ:

ا ہک:وہ:ہی:ےہک۔: اس:فیلکت:رپ:وثاب:اک:بلط:اگر:وہں۔:ےھجماس:رپ:ارج:ای:اہلل:ںیم:جعونا ری یہ اناا لل وا اناا ال

( 22اطع:رفامےیئ:اور:اس:یک:ہگج:ےھجم:وکیئ:اس:ےس:رتہب:زیچ:اطع:رفامےیئ۔)اعمرشیت:وقحؼ:ورفاضئ::

15

فیرعت:وتہب:اور:دناتم:یک

دناتم:ےہ:وہ:اقلب:رفغمت:ےہ:اور::اگہنگر:ےک:دؽ:ںیم:کت:یسک:بجارشاد فرمایا کہ

صخش::کیوتہب:دناتم:ےہ۔:ا:تقیقح :،دناتم:وخد:وتہب:ےہ:ہکں:ےہ:ویک:ےک:دارئے:ےس:اخرج:ںیہن:وبقمتیل

وتہب:وبقؽ::وت:اس:یک:ہی رمایگںیم: ٹنڈیسکیااور: الکن:ںیہناک:ظفل:وتہب:ںیم:ہنم:ےس: یدلجرگم: انگہ:رپ: ادؾ:وہایگ

دام یہ ۃالتوبہک::رفامےت:ںیہ:ںیم:روح:ااعملین:ریسفت:اہلل:ہیلع:رۃمح:اولیس:العہم۔ےہ :تقیقح:ہب:یکوت:،ۃالنا

:امغ:و:امل:دیپ:دؽ:ںیم:،رشدنمہ:وہایگ:؟یک: ارفامین:اےنپ:رب:یک:ںےن:ویک:ہک:اہ!:ںیم:دناتم:ےہ،:دؽ: ادؾ:وہایگ

ھک:دیپ:دؽ:ںیم:،وہاجےئ رپ::وں انالقئ:وہں:ہک:اےنپ:اہھت:ےس:اےنپ:ریپ:اسیک:وہاجےئ:ہک:اہ!:ںیم:امغ:ااجےئ،:د

؎ امر:راہ:وہں::یاہلکڑ

وخرد:رایماموچاپےئ:ام:د ت

اعتبق:رخاب:رکراہ:ےہ،:امہرے:امکل،:امہرے:اپےنل:واےل:وک: اراض::یوک:اھکراہ:ےہ،:امہر:اہھت:امہرے:ریپ:امہرا

تاابا راتہ:ےہ::رکراہ:ےہ:اور:امہرے:لبقتسم:وک:ابتہ:رکراہ:ےہ۔:رہ:انگہ:اک:لبقتسم:رطخے:ںیمنیاوتہب:صب::الا م

ب وا ۃ اما دا النا یہا ۃ با و لتا اا دناتم:ےہ:قال

ال

ااالم اماۃ یہا ت دا ھک:اجےن:اک: اؾ:النا

اور:دناتم:دؽ:ےک:د

ےگ:اور:ارگ:وتہب:رکےل:اگ:وت::ےک:امتؾ:انگہ:اعمػ:وہاجںیئ:ےس:اافغتسر:رکےل:اگ:وت:امیضزابؿ:بج::ےہ۔:نکیل

لبقتسم:رونش:وہاجےئ:اگ۔

اخقل:یک:راض:وک:ولخمؼ:یک:راض:رپ:دقمؾ:رںیھک

ہک::ااکنؽ:دو،:اخقل:وک:وخش:روھک۔:اپ:اتبدؽ:ےس:ؼ:ےک:اک ےن:اک:ڈر:ولخم:یسکارشاد فرمایا کہ

اصبح!::حایس:وھکیہک:د:اور:دنبر:ہہک:رےہ:ںیہ:ںایارڈر:رکراہ:ےہ:اور:ولڑم:وک:وکیئ:حایس:ارگ:لگنج:ںیم:ریش

:ےگ:ںیہک:ںایاور:امتؾ:ولڑم:روت:دنبےہ۔: ایوشمرہ:د:ہیمہ:وک:وت:ےن::ریش::ےہک:اگ:حایسوت: ۔وشمرے:رپ:ولچامہرے:

مت:دعتاد:ںیم:ےب:کش:اکی:ےہک:اگ:ہک:ایسح:وت:ا:امہری:ابت:امؿ:ول۔ذہلےہ،::دہایزارثکتی: یرکاول،:امہر:ہک:انشکیل

ابت::وہ:اس:یک:دہایاطتق:ز:ذہلا:سج:یک۔ےگ:دے:وت:اہمترے:ووض:وٹٹ:اجںیئداھڑ::ریش:ایھبنکیل:وہنالھک:

؟یک:یویب:یاہمتر:ایےہ::ہدایاطتق:ز:یک:اہلل:اعتیل::ہک:رکںیل:اب:ہلصیفصب: ،امںین

15

:ااکرب ارتخ:اصبح: زامہن:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:دمحمد خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجم وفلماظت

وفلماظت

16

وت:اہلل:وانال:وہاگ:ارگ:وہ:وانال:وہ:وت::داڑیھ:ی:کیابس:داڑیھ:ڈنما:دںی،:رصػ: ارگ:وپرے:اپاتسکؿ:ںیم

درای:ےک:اہبا:ےک:اخمفل: ہشیمہ:ےس:ڈرات:وہں:اور:ریش:اجبےئ:اخقل :ریش:یک:تیارثک یک:ںویولڑم:ےہک:اگ:ہک:ںیم

،ےہ:تمالع:وہےن:یک:ریشاس:ےک: ہیاگ،::ےریتب:یک:رطػ:رغمےہ:وت::ارطػ:اہب:ےہ،:ارگ:رشمؼ:یک:اتریت

راض:سک:رطػ:ےہ؟::اہلل:یک:وھکیاور:اعمرشے:ےس:تم:ڈرو،:د:ےہ:ہک:وساسیٹئ:ہیالعتم::نم:وہےن:یکؤماور:

مت:وک:رو ا:ڑپے:نکیل:ےسنہ:وت:مت:اؿ:رپ:وسنہ:اور:وہک:ہک:مت:سنہ:وت:رےہ:وہ:وکیئ:مت:رپ:رکاات:وہں:ہک:ارگ::دایاس:رپ:دو:رعش:

۔اہللاؿ:اشء::،ےک:دؿ:انسنہ:وہاگ:تماگ:اور:مہ:وک:ایق

بس:ےن::اوڑاھ:وت: اخوتؿ:ےن:ربہعق:کیا:،ایبس:ےن:انسنہ:رشوع:رکد:،ریھک:صخش:ےن:داڑیھ:کیا

:افدئہی:::ںیمےنھکر:،:اہلل:وک:رایضاوڑوھ ہن:اوڑےھ:مت:وت:ربہعق:ربہعق:اچےہ:وکیئ:۔:اخدناؿ:ںیمایانسنہ:رشوع:رکد

:ےاور:ریماوڑںیھ: ربہعق:وعرںیت:ےک:ےیل:وت:اہلل:اعتیل:؟اک ےن:واولں:یک:ایےہ::دہایتق:زاط:!:اہلل:یکیئھبےہ،

؎ ںیلڑپھ:دو:رعش::ہیےسنہ:وت::،:بج:وکیئںی۔:اک ےن:واولں:ےس:تم:ڈررںیھک:داڑیھ:اہلل:ےک:ےیل:املسمؿ:اھبیئ

وھکیواول:ےھجم:سنہ:سنہ:ےک:ہن:د:ےنھکید:اے

:ےلچ:اگ:ہک:وضحر:یلص:ےک:دؿ:مت:وک:اتپ:تمےہ:مت:سنہ:ول:رگم:ایق::اؿ:وک:وہک:کیھٹاؿ:رپ:ےسنہ:وت:وکیئ:،ںیہکہی: وخانیت

اک::انئسیڈ:ےئن:یھب:ربہعقاج:لک:ےہ:ہک:اےنپ:رہچوں:وک:ےب:اقنب:تم:رکو۔::ایوملس:ےن:مہ:وک:مکح:د:ہیلع:اہلل:اعتیل

وہ:وت:الھک:امؽ:اہجں:رطخہ:ےہ::ےہ؟:ایلص:ایک:ہی ،ںیہ:وہیئ:یلھک:اور:اںیھکن:رہچہےہ:ہک:اسرا:مسج:ڈاکھ:وہا:ےہ:اور:

اس:ےک:اورپ: ،:ںیلیچراھک:ےہ:اک:شو ت:ےل:اجراہ:وہ:اور:اس:وک:الھک:وہا:یرکب:ےہ:ہک:وکیئ:یسیاثمؽ:ا:اس:یکےہ۔

:ا س:وک:اپھچےئ:وہےئ:ےہ۔:اتب:ہیاک:اپ:یرگم:رکب:ںیہ:رہلاری :ہیاپ:ای یگ:ںیہلمح:رک:رپشو ت::!:ںیلیچاوج:ےہ:وہ

؎ رکول:دایرعش::ہیہن:اےئ:اگ۔:وت::یھبںیم:ےک:ہنم::وت:اؿ:ہیاپ:؟یگ:ا اھٹںیئ

وھکیواول:ےھجم:سنہ:سنہ:ےک:ہن:د:ےنھکید:اے

ہن:انبدے ھجم:اس:: ںیہک: تبحم::یھب: وک: مت

ےک:اپس::وھکاتل،:ریپ:دوااخہن:ںیہناانپ:ےتسنہ:ےھت:ہک:تہب:ےہ۔:ھجم:رپ:ولگ::تہب:اسنہ:ایگرپ:یھب: ارتخ:وہ:ےہ:سجہی:

:اؿ:یک:اب:وکیئ:،ےہ:ڈباھ:وہایگ:خیش:اریم:،رکاتکس:ںیہن:ےک:اسھت:ےب:وافیئ:ریپ:ںیمہک:اہک::ےن:ڑپا:وہا:ےہ۔:ںیم

دورسا:رہباحؽ:اب: ۔یشخب:وتقیف:یک:یاک:رکش:ےہ:سج:ےن:مہ:وک:وافدار:اہلل:اعتیل:،ےہ:دختم:رکےن:وانال:ںیہن

؎ نس:ول:رعش:یھب

واول: رکےن: رصبتہ: رپ: احؽ: ےریم

داھکےئؿ:د ہیارگ:قشع::یھب:ںیہمت

وفلماظت

17

اده لی عبا م عا لا سا واافی ک امد لل وا

ا باعد اال ااما

فی طا

اذینا اص ال

جی ن الا یطی فاااعوذ بالل منا الشا

حی ن الا حمی بسم الل الا

ا اایھا اذ ی نا العا الصی یی ا ما نوی نوا اتاقوا اللا وا کوی ما

یا دق ا

یی

یک:العامتوبقتیل :ابعدت

ےھجم:لہس:وہںیئگ:زنمںیل:ہک:وہا:ےک:رخ:یھب:دبؽ:ےئگ

ےئگ: لج: ےک: راہ: رچاغ: وت: ا:اگل ںیم: اہھت: اہھت: ریتا

ایئ: اکپر رک اج یہی: ںیم اعمل دوونں: تبحم

ایئ: ایر اید : وک: ا یس: اچاہ: ےن ایر: وخد: ےسج

؎ یدوتقیف:عمج:وہےن:یک:بت:ی:اہیں:ےہ:بس:ےس:تبحم:رفامیئ:مہ:ازعلت:ےن::اہلل:رب

ہی:دقؾ:اےتھٹ:ںیہن:ااھٹےئ:اجےت:ںیہ

ااسنؿ:ےک:صب:ںیم:ںیہن:ہک:دجسم:ںیم:اجےئ:بج:کت:ہک:اہلل:اعتیل:ذجب:رفامرک:ا س:وک:اینپ:ابراگہ:ںیم:اےن:یک:

ےن::صخش::احیج:ادماد:اہلل:اصبح:رجارج:ن ی:ونر:اہلل:رمدقہس:ےس:اکی:ااجزت:ہن:اطع:رفامںیئ۔:خیش:ارعلب:و:امجعل

وہےئ:زگریئگ:روزہ:رےتھک::،جح:رکےت:وہےئ:،وساؽ:ایک:ہک:رضحت:اکی:وطلی:رعےص:کت:ونالف:ڑپےتھ:وہےئ

:ہی:وخػ:دؽ:ںیم:امسای:وہا:ےہ:ہک:ولعمؾ:ںیہن:ہی:ابعدت:وبقؽ:یھب:وہیئ:ای:ںیہن؟:وت:رضحت:احیج:اصبح: نکیل:

راشد:رفامای:ہک:ہی:اتبا:ہک:مت:یسک:ابداشہ:ےک:درابر:ںیم:اجا:اور:ابداشہ:اہمترے:اےن:وک:دنسپ:ہن:رکے:وت:دوابرہ:ےن:ا

:اہلل:اعتیل:وج:ابداشوہں:وک:ابداشتہ:یک:کیھب:اطع: :وت اےنپ:اشی:لحم:ںیم:دالخ:وہےن:یک:ااجزت:دے:اگ؟

دار:رپ:اکٹلدےتی:ںیہ،:وہ:سج:ےس::اچےتہ:ںیہ:ۂتخت:رفامےت:ںیہ،:بج:اچےتہ:ںیہ:تخت :اشی:رپ:اھٹبےت:ںیہ:اور:بج

وخش:وہےت:ںیہ:اےس:اےنپ:درابر:ںیم:اےن:یک:وتقیف:اطع:رفامےت:ںیہ،::بج:اہلل:اعتیل:یلہپ:امنز:وبقؽ:رفامےتیل:ںیہ:

:بت:دوابرہ:امنز:ڑپےنھ:یک:وتقیف:اطع:رفامےت:ںیہ،:بج:الہپ:روزہ:وبقؽ:رفامےتیل:ںیہ:وت:دوابرہ:روزہ:رےنھک:یک:وتقیف

17 میلح:انالتم:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہت: اضمنیم:واقمنالت

:ایحت الہ :دؽ:یک:دااتسؿ

18

اطع:رفامےت:ںیہ،:الہپ:رمعہ:وبقؽ:رفامای:رھپ:دوابرہ:رمعہ:رکےن:یک:وتقیف:اطع:رفامےت:ںیہ،:الہپ:جح:وبقؽ:رفامےتیل:ںیہ:

وت:دوابرہ:جح:یک:وتقیف:اطع:رفامےت:ںیہ۔

ومنال ا:اشہ:دمحم:ادمح:اصبح:یک:ںیتقفش

دقہس:یک:دختم:ںیم:ااعشر:یک:اہل:اابد:ںیم:رضحت:ومنال ا:اشہ:دمحم:ادمح:اصبح:رپاتب:ڑگیھ:ونر:اہلل:رم

ابرہ:اکی:جب:ےئگ:وت:رضحت:واادل:اصبح:ونر:اہلل:رمدقہس::سلجم:ںیم:اہلل:یک:تبحم:ےک:اجؾ:و:انیم:اٹلےئ:اجرےہ:ےھت:ہک

ااجزت:ےل:رک:اینپ:ایقؾ:اگہ:رشتفی:ےل:ےئگ،:وھتڑی:دری:ےک:دعب:ھچک:وشر:اچم:وت:واادل:اصبح:یک:اھکن:لھک:یئگ،:داھکی:

رشتفی:نالرےہ:ںیہ،رضحت:یک:رمع:ا س:وتق:ایس:اسؽ:ےس:زایدہ:یھت:اور:ہ:دمحم:ادمح:اصبح:رضحت:ومنال ا:اشوت:

ںیہن:داھکی:وہ:ھجمس:یھب:ںیہن:اتکس:ہک:اس:رپ:انھٹیب:انتک:تقشم:اک:رہشک::اسلکیئاسلکیئ:رہشک:رپ:ارےہ:ےھت۔سج:ےن::

ہلل:رمدقہس:ےن:رعض:ایک:ہک:اکؾ:ےہ۔:رہباحؽ:رضحت:اسلکیئ:رےشک:رپ:رشتفی:نالےئ:وت:رضحت:واادل:اصبح:ونر:ا

؎:: رضحت:اپ:ےن:ویکں:زتمح:رفامیئ،:ےھجم:بلط:رفامےت:،:ںیم:احرض:وہاجات۔:اس:رپ:رفامای::ہک:::::

وہں ایگ: نالای: ںیہن: اای ںیم

وہں: ایگ: دے:رک:زتاپای: تبحم

تبحم: ار رسا: نالھک: اتھجمس

ںیہن:اھجمس:ںیم:اھجمسای:ایگ:وہں

ؿ:ےک:ےیل:اےنپ:خیش:ومنال ا:اشہ:اربار:اقحل:اصبح:یک:دختم:ںیم:ایگ:وت:رضحت:ومنال ا:اشہ:دمحم:بج:ںیم:اچسیل:د

ادمح:اصبح:رپاتب:ڑگیھ:یک:دختم:ںیم:یھب:احرض:وہا،:رضحت:ےھجم:دےتھکی:ی:تہب:وخش:وہےئگ:اور:رفامای:ہک:

::ںیم:اسمرف:وہں،:رفامای:!تصب:اج:ایبؿ:یھب:اہمترا:ی:وہاگ:اور:امنز:یھب:مت:ی:ڑپاھا:ےگ۔:ںیم:ےن:اہک:ہک:رضح

وکیئ:ابت:ںیہن:مت:دو:راعکت:ڑپاھ ا،:ںیم:ولشوں:وک:ہلئسم:اھجمسدوں:اگ،:اس:رطح:وہ:اسمرف:ےک:ےھچیپ:امجتع:ےس:

ومنال ا:امنز:ڑپےنھ:اک:رطہقی:ھکیس:ںیل:ےگ:اور:دنی:اک:اکی:ہلئسم:ھکیس:انی:اکی:زہار:راعکت:ےس:زایدہ:الضف:ےہ۔:

:ںیہ:نج:ےک:اپس:سبے:سبے:ااکرب:الثم:رضحت:ومنال ا:ا بی:امحا ن:ام::وہ:تیصخشاشہ:دمحم:ادمح:اصبح:

صنمف:دبع:امحزاؼ:رپ:رعیب:زابؿ:ںیم:احہیش:ےہ،اؿ:ےک:ابرے:ںیم:العہم:ونبری:رۃمح:اہلل:ہیلع:اصبح:نج:اک:

:اوب:انسح:رفامای:رکےت:ےھت:ہک:وپری:داین:ںیم:اس:وتق:اؿ:ےس:سبا:دحمث:وکیئ:اور:ںیہن:ےہ،اؿ:ےک:العوہ::ومنال ا

یلع:دنوی:رۃمح:اہلل:ہیلع،:دار:اولعلؾ:دویدنب:ےک:دصر:یتفم:رضحت:یتفم:ومحمدنسح::وگنگی::ونر:اہلل:رمدقہس:اور:درگی:

سبے:سبے:املعء:رشتفی:نالےت:ےھت:اور:رضحت:ےک:اہیں:ایقؾ:رفامےت:ےھت:احنالں:ہک:رضحت:ایبؿ:ںیہن:

:ےھت،:ااعشر:یک:سلجم:وہیت:یھت۔:رضحت:رسااپ:تبحم:رفامےت:ےھت،اہلل:یک:تبحم:اور:االصیح:ااعشر:ڑپاھ:رکےت

:ایحت الہ :دؽ:یک:دااتسؿ

19

ےھت،:ینعی:ارگ:تبحم:وک:وکیئ:مسج:اتلم:وت:وہ:رضحت:ومنال ا:اشہ:دمحم:ادمح:اصبح:رپاتب:ڑگیھ:اک:وہات۔:بج:اپ:اک:وکیئ:

؎ اخدؾ:ای:رمدی:اتہک:ہک:رضح:ت:ںیم:اج ا:اچاتہ:وہں:وت:رفامےت:::

ہنم:ےس:ایک:لکن:ایگ: اظمل:ہی:ریتے:

اک: اؾ:نس:رک:ریما:دؽ:دلہ:ایگاجےن:

اؿ:یک: ربونتں:وک:دھکی:رکاؿ:اھکای:رکےت:ےھت:امہمؿ:اھک ا:نج:ربونتں:ںیم:اور:بج:اپ:ےک:امہمؿ:ےلچ:اجےت:وت:

ںیم:اؿ: ،ولشوں:ےن:اتبای:ہک:ابلکل:ارخی:وتق:ےہوت:احرضی:وہیئ:ریمی:اکی:دہعف:۔روای:رکےت:ےھتاید:ںیم:

السؾ:بج:ںیم:ےن: ،ںینیشم:یگل:وہیئ:ںیھت:،ڈارٹک:وموجد:ےھتوموجد:ےھت،::تہب:ااکربایگ:وت:واہں:رمکے:ںیم:ےک:

:اےنپ:اہھت:ےس:،رھپ:ارے:رہظم:ایمںاور:رفامای:رضحت:یک:اھکن:لھک:یئگ:ایک:وت: اور: ڈرپ:یک:وسیئ:اکنؽ:دیوفرا

،ء:ںیم:دبؽ:یئگاب:ریمی:امیبری:افش:،ےھجم:اھٹبااور::ود:یھب:اکنؽ:وسیئ:ہی:دورسی:ےس:دلجی:ےس:رفامای:ہک:ڈارٹک:

ںیم::؟وکؿ:اای:ےہےن:وپاھچ:ہک:اپ:ےک:اسھت:اور:رضحت::،اشہش:اشبش:وہیئگصب:رھپ:رضحت:یک:تعیبط:ابلکل:

دلجی:۔:رھپ:رفامای:ہک:اب:وچبں:ےک:ےیل:یھب:اپچن:اپچن:وس:روےپ:دے:رےہ:ںیہ:،ےچب:یھب:اےئ:ںیہہک:ےن:اتبای:

واہں:ای:ہک:رفام:،املسمؿ:یک:یھتوج:اکی:ص:دواکؿ:یھت:وصخمیک:الگب:اجنم::،ےس:اجا:رگؾ:رگؾ:اچےئ:ےل:رک:اا

ا۔ےس:الگب:اجنم:ےل:ا

وشر:وہا:ہک:رضحت:رشتفی:نالرےہ:ںیم:وھتڑی:دری:اچنہپ:وت:انشیٹس:اےن:ےک:ےیل:بج:ںیم:واسپ:

:،احرض:وہاجات:الب:ےتیل،ںیم:اپ:ےھجم::!رضحت:،ہٹنھگ:ابیق:اھت:رلی:اےن:ںیم:وپؿایھب:وت:ہک:ںیم:ےن:اہک::۔ںیہ

۔دھکی:ولں:ولعمؾ:ںیہن:رھپ:الماقت:وہیگ:ای:ارخت:ںیم:الماقت:وہیگاای:ہک:ںیہن:دؽ:ںیم::!رفامای

)اجری:ےہ(

:ایحت الہ :دؽ:یک:دااتسؿ

ں:اکایخؽ:ےہ:ہک:اھجڑو:امردےنی:ےس:رضموب:ہیلع):سج:وک:اھجڑو:امر:دی:اجےئ(:اس:اک:مسج:(ضعب:ولشو1

وسھک:اجات:ےہ،:اھجڑو:رپ:اکتھتردو،:وس:ہی:ابت:ضحم:ےب:الص:ےہ۔

(:امہرے:اہیں:رموج:)ینعی:رواج:(ےہ:ہک:بج:ںیہک:وکیئ:ادیم:اجراہ:وہ:اور:اس:وک:ےھچیپ:ےس:البای:اجےئ:وت:2

وہاجات:ےہ:ہک:ےھجم:ےھچیپ:ےس:مت:ےن:ویکں:البای:ےہ،:ویکں:ہک:ریما:اکؾ:ںیہن:وہاگ:وس:اس::وہ:ڑلایئ:ڑلےن:وک:ایتر

ابت:یک:رشتعی:ںیم:وکیئ:الص:ںیہن۔

(اینپ:زابؿ:داوتنں:ےک:ےچین:دب:اجےن:ےس:یسک:ےک:اگیل:دےنی:اک:ایخؽ:رک ا:ضحم:ےب:الص:ےہ۔3

اس:یک:ھچک:الص:ںیہن:۔(:وہشمر:ےہ:ہک:اہھت:یک:یلیھتہ:ںیم:اخرش:وہےن:ےس:ھچک:اتلم:ےہ،4

(99،111)االغط:اوعلاؾ:

21

اک:ہلسلس:وظع

:ااجزت:ےس:ریشواین:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:وظع:یھب:یک:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعرضحت:ادقس:وھپوپلر:رمدش ا

اھت:ہک::ؿرپ:ایب:تیوظع:ارقح:وک:دو:رمہبت:ےننس:اک:ومعق:الم:اس:ااک::رۃمح:اہلل:ہیلع:اہک:رکےت:ےھت۔:رضحت:ریشواین

ا اایھا اذ ی نا الا ف یی خلی

ینوا اد ما

یم کاافا ا

یل الس

۔رطح:دالخ:وہاجا:یوپر:االسؾ:ںیم!واول::امیؿاے:ا:ۃ

:ںیہن:اھت:ہک:االسؾ:ےک:ضعب:مکح:رپ:لمع:رکےن:ضعب:مکح:رپ:لمع:ہن:رکےن:ےس:االسؾ:اکلم:ہی الخہص

وطافؿ:ےس:دواچر:وہات:ےہ:وت:اہجز:اک:اور:اہجز:اخمفل:وہااں:ےس::ہک:بج:وہایئ:یھت:یاثمؽ:د:بیجع:کیا،وہات

:ےک:دابا:اک:اقمہلب:ایک:اتیرکد:راتفر:وک:زیت:اتپکؿ:اہجز:یک :وطافین:رطح:بج:انگوہں:یک:یساجےکس:ا:ےہ:اتہک:وہا

:اصہحل(:وک:زیت:ینعیراتفر:):ینید:اس:یک:رےنھک:ےک:ےیلاک:اہجز:وفحمظ::نیوہں:وت:د:لچ:ری:زیت:ںیم:داین:وہاںیئ :اامعؽ

رک ا:ڑپے:اگ۔:ایدہاک:اامتہؾ:ز:یاحرض:تبحص:ںیم:ذرک:اہلل:اور:الہ:اہلل:یک:،رک ا:ڑپے:اگ

ی:ادقس:وھپوپلر:رمہبت:رضحت :کیارقح:ا:یھب:ڈوھہنل:ںیم:اہیںےک::رۃمح:اہلل:ہیلع:ریشواین:رضحت

:تنس:ںیم:ابر:اہنت:وموصػ:اک:امہمؿ:راہ:ےہ۔:رہ:زیچ کیےک:اسھت:اور:ا:رۃمح:اہلل:ہیلع کلھج::یک:تعی:اور:رشاابتع

رکات:وہں::لیدرج:ذ:۔:وج:درالص:ربعت:ےک:ےیلیھت

امعتسؽ:رشاع::ونممع:ےہ۔اوہج:ےس:اس:اک::ہک:دبوب:یک:ےتیہن:ےنلج:د:اک:لیت:یٹم:دجسم:ںیم:اینپ (1)

::،رپ:درتسوخاؿ:اھچبرک:اھکےت:اھک ا:زنیم (2) :ےک:باط ق:بس:تنس:،امہمونں:ےک:اسھت:اھکےت:رتشیبارثک:و

امہمونں:وک: ےلہ:اھٹبےت،:درتسوخاؿ:اھچبےت،:اھکےن:ےس: ےلہ:اہھت:دولھاےت،:اھکےنکچ:ےک:دعب: ےلہ:درتسوخاؿ:

اوھٹاےت:رھپ:امہمونں:ےک:اہھت:دولھاےت۔

احلصء:ےک:ابلس:ےس:اراہتس:اور:امنز:ےک:اپدنب:رظن:اےئ۔:یھب:المزنیم (3)

المزؾ:وک::کیاےنپ:ا:ںیم:وہےن:ےک:ابووجددنہل:اخمن:وک:ربہعق::اک:اامتہؾ:اھت:اینپ:ےرپد:رشیع:رات:ںیموتسم (4)

رظن:تم:ڈاول۔:اورپ:یھب:ںیم:وہےن:ےک:ابووجد:ربہعق::ینعیافحتظ:روھک::ہک:رظن:یک:یک:تیدہا

:اور:زماح:یھب:الکیم:ہتفگش:اھکےت:اور:امہمونں:اک:دؽ:وخش:رکےن:ےک:ےیل:اےنپ:امہمونں:ےک:اسھت:وخد:یھب (5)

رکےت۔

20 ارتخ:اصبح: زامہن:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:دمحمخیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد اضمنیم:واقمنالت

ذرک :راگتفں

21

ارثک:اامتم:رکےت۔:امجتع:ےس:ادا:رکےت:وخد:ی:امنز:دجسم:ںیم (6)

:اہلل:اقر:رۃمح:اہلل:ہیلع:ریشواین:رضحت :رحوػ:یک:تیےھت:اہن:یھب یاماشء ۔رکےت:ادایگیئ:دمعہ

۔یھت:قشم:یک:و:رقات:یک:دیوجت:اصبح:ریشواین:ےس:اباضہطب:نف :دیعس:یرضحت:اقر

نالےت:وت::فی۔:وھپوپلر:رشتانمتبس:اور:تبحم:یھت:تیوک:ارقح:ےس:اہن:رۃمح:اہلل:ہیلع:ریشواین:رضحت

؎::::رفامےت:ںیہ::رۃمح:اہلل:ہیلعرضحت:رویم:۔ہن:وہیت:یریس:رکےت:اور:مہ:دوونں:یک:وٹنھگں:ابت:تیچ

ت:شش:قطن:از:اشنؿ:دویتس:وج

ےب:: از: قطن: یگتسب

لفت

ت:ی:ا

امدن::::رتشدؽ:::ہک:::دربل:::ددی::::یک:::

:::امدن: یک دید لگ: ےلبلب

ش

م

خ

؎: اےئ:ایدےک:دو:ااعشر::اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:یدنو:ؿامیلس:العہم:دیس:رضحت

اک اونیھک رگم: اداںیئ زہار: رتی

ےہ:ںیم وگتفگ:ایراہن::وج: ابت: اخص::وہ

ںیم ےہ:لتقم: ےل:ایگ ےھجم: ابر: زہار

ےہ:ںیم:رگ:ولگ:ےرطقہ:وج:ریم:کیا:وہ

یھب ی:رۃمح:اہلل:ہیلعقلعت:اھت:اوررضحت:وھپوپلر وااہلہن:بیجع:ےس:یھب:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعرمدش ا:وھپوپلر:رضحت

اخادلہ:اخمن::اہیلہ:اور:اؿ:یک:اایگ:رک:ابغ:ابغ:وہاجےت:اور:رفامےت:ہک:امہرا:ریش:ھکیریشواین:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:وک:د

ےس::انعایت اہلل:واولں:یک:ےسیاعسدت:ےہ:ہک:ا:یسب:اؿ:رضحات:یک:ہی۔:ذجموہب:ایئگ:یےک:قلعتم:رفامےت:امہر

رضحت:ریشواین:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےس::یھب:رضحت:ومنال ا:اشہ:اربار:اقحل:اصبح:رہدویئ۔:امنال:امؽ:وہےئ

:ااقتنؽ:ی:رۃمح:اہلل:ہیلعتبحم:رفامےت:ےھت۔بج:رضحت:ادقس:وھپوپلر:تہب:ی :اس:وتق:رضحت:اک وہا

ےن:وج:اترثات:ارقح:وک:اراقؾ:::رۃمح:اہلل:ہیلع:اہلل:ہیلع:ےک:قلعتم:رضحت:رمدش ا:رہدویئریشواین:اصبح:رۃمح

وتاہجت:اور::رپ:لقن:رکدوں:اتہک:اہلل:واولں:یک:اہیںنع:وہک:وہ:وانال: اہم:نم::ےہرفامےئ:انمبس:ولعمؾ:وہات:

اک:ادنازہ:وہےکس۔:ایتانع

ویئرہد اہم:رضحت:ومنال ا:اشہ:اربار:اقحل:اصبح::تیزعت:لقن

یلبالصرب الم یاکموا وفقنا الل تعالی لطف السایم یدزاصبح::انجب:میکح:رکمیم

بمنتہ و فضہل یوالفوز الکب

!اہلل:ورباکہت:ورۃمح:مکیلع:االسلؾ

ذرک :راگتفں

22

تہب:ولعمؾ:وہات::۔:فعض:یھبری:ںیہن::اجؿولعمؾ:وہات:ےہ:ہک:دبؿ:ںیم ویں۔ربخ:یلم:اجاکنہ:یک:احدہث

ربص::!ےہ۔:اماشء:اہلل:اک:ببس:نب:ری:تیسبے:وکسؿ:و:وقت:ےیل:ےریم:تیعم:ےہ۔:رضحت:ریشواین:اصبح:یک

۔:ےئگوہ:میتیمہ:بس:ولگ:اب::وطخط:ھکل:رےہ:ںیہ:یتیو:االقتسؽ:اک:اہپڑ:نب:رک:بس:ےک: اؾ:زعتاناا لل وا اناا

ا ہ ال نا ییجعوی ری

امت:ےب:دح:رسمت:اک:ابث:۔:اپ:ےک:احنالت:و:دخارث:ےہ:ہک:اکؾ:اتلچ:ںیہن:اسیدؽ:و:دامغ:رپ:ا:ریمے

ؽ:ات:ا اہتن:سب:خیش:۔:دختمرکش:ںیہ:ےنب:اور:اقلبا اعسدت:ےہ،::یاز:او ا وا الل كا ارا ب با قا ت

ا الل ل

واالسلؾ

اقحل:اربار

ؽ::؍:رعیب26 ء1963 ؍:اتسگ17باط ق::ھ1383انالو

اور:اابتقاست:ںایکلھج:ےک:اسھت:دواتسہن:طخ:و:اتکتب:یک:ارقح

و تعالی تبارك باسہ

ابدجمل:وارکلؾ:دیرتحمؾ:و:رکمؾ:ز:بحم

اہلل:و:رباکہت:ورۃمح:مکیلع:االسلؾ

وھکلں۔:ااں:وت:وخد:اتباں۔:اوطس:وخدوس،::۔:زماج:اک:احؽ:ایکایاک:ونہتش:لک:رشػ:دصور:نال:؍:یئم16

:افریس:مشیربگ:ابدر،:ارب ر

صعترک:حبص:الم:ںیم:اؿ:بس:اک:رشتب:انبرک:اپین۔مخت:اکوہ:،اکمش:رویم:،اخؾ:رقمض،:

اافہق:وہا۔:اعتیل:زنہل:وک:ہلضفب:دؿ:ںیم:اامعتسؽ:رکات:وہں:اکیف

و:تبحم:ےس:رساشر:وتبحصں:ےک:::فیرپ،احلص:رںیہ:اعتیل:ہلضفب:راںیتح:یاسر:ںیم:ؾایق:زگہتش

ذات:وتسدہ:افصت:اک:وساؽ::اہجں:کت:اپ:یک:،وت:وسحمس:ہن:وہیت:وہیت:یھب:فیلکت:وکیئ:وہےت:وہےئ:ارگ:وایعق

؎: ض:ےہ:ہکےہ:رع

:ابغ:سک:وک:ایھچ

ستگلگ ےگل:ےہ:ھجت:نب:

دامغ:سک:وک: ےس:اانت: رےھک:ولگں:تبحص:

واالسلؾ:طقف

انسح:از:ڈوھہنل:ازلنم:دمحم:ا بی:ارقح

ھ1388؍:رفص:27

)اجری:ےہ(:

ذرک :راگتفں

23

24

اسۂحن:اراحتؽ

اوایل: درتف : اب: اسنسؿ: ےہ:ں:ویک

ءاایبن: وارث وہےئ:: رواہن::::ایک

ےس:ااھٹ:اسابئں:ےک:رسوں:ںوصویف

ءوصایف رسور : ےلچ تن: وسےئ

()احلص:انمتیئ

اور:کلم ::ریض:اہلل:امہنعنب:رمع:ااجہعم:دبعاہلل:::ایل: ثی،رسرپ تادحل:نالوہر:ےک:خیش:اجہعم:ارشہیف

::یدمحم:نسح:ارمرست:ےک:ےتکہم:وھپؽ:رضحت: :ادقس:ومنال ایتفم:یاھتون:نی،نشلگ اعمل:د:اپاتسکؿ:ےک: اومر:اور:دیج

::رۃمح:اہلل:ہیلع::رصتخم:::االسػ:رضحت:ادقس:ومنال ا:وصیف:ایداگر رۃمح:اہلل:ہیلع::ےک:الج:ہفیلخ دمحم:رسور:اصبح:

ااقتنؽ:رفام:ےئگ۔:نالوہر:ںیم::وک:اجہعم:ارشہیف::ء2118 یئم:15العتل:ےک:دعب:ربوز:لگنم:

۔:اپ:رۃمح:اہلل:ہیلع::ےن::اہلل:اور:حلصم:ےس:رحموؾ:وہ:یئگ:ویل:کیرتلح:ےس:اتم:ا:اپ::رۃمح:اہلل:ہیلع::یک

:دنم:وسشوار:وھچڑے:ںیہ:تاور:زہاروں:اشرگد:اورنالوھکں:دیقع:ںایٹیب:،:نیتےٹیب:رتحمہم،:نیت::اہیلہامسپدناگؿ:ںیم

:زدنیگ:ؾامت:ےھت:۔اپ::رۃمح:اہلل:ہیلع::ےن:اینپ:اور:ملع:و:االخص:اک:رکیپ:ی دمحم:رسور:اصبح:زدہووقت:یف۔:رضحت:وص

،اور:اؿ:دخامت:اک:یھت:وفق:رک:ریھک:ےیل:ےک::االصح:و:ستہیک:وعاؾ:اانلس:یک:راو:سیدرس:و:دتر:،ااشتع:یک:نید

:زر:ےس:ےنھکل:ےک:اقلب:ںیہ راہ:۔اپ:یک:یرمع:کت:اجر:یارخ:ہلسلس:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع::یک ۔اپ::دخامت:اب

اپ:: ۔وہیئ:ںیہن:ءامنز:اضق:یھب:ولبتغ:ےس:ومت:کت:وکیئ:نج:یک:یھت:یتسہ:ہاپزیک:یسیا:کیایک:ذات:رۃمح:اہلل:ہیلع:

۔یزگار:د:ڑپاھ:ےن:ںیم:ثیو:دح:التوت:،ونالف،:ذرک:اور:ریسفت:زدنیگ:یرۃمح:اہلل:ہیلع::ےن:اسر

::رضحت:یک: :ربوز :انجزہ لگنم:دعب:امنز:رہظ:رضحت:ےک:سبے:اصبح:زادے:رضحت:ومنال ا:امنز

اور::ینی اومر:د:کلم:رھب:یک:۔امنز: :انجزہ:ںیمیئگ:ادا:یک:ںیمنالوہر: اجہعم:ارشہیف:ادتقاء:ںیم:اصبح:یک ؿ امحمح:قیتع

:،:اصبح:داتم:رباکمہت:دمحم:رہظم:انالتم:ومنال ا:اشہ:میکح:اقلب:ذرک:رضحت:ادقس:میلح:نج:ںیم:تایصخش:یسایس

24

انجب:اشہ:زبی:اصبح رفتماقت

رضحت:ومنال ا:وصیف:رسور:اصبح

25

:اعریف

مقل

موتق:رضحت:ڈارٹک:اشہ:دبع:ا

ت

اصبح::یدبع:ادقلوس:رتذم:اصبح:داتم:رباکمہت:،رضحت:ومنال ا:یتفم:

۔:دعتاد:اشلم:یھت:یتہب:سب:ےس:قلعت:رےنھک:واےل:ولشوں:یک:امتؾ:ۂبعشزدنیگ:تیمس

:یک :رۃمح:اہلل:ہیلع: :ویل:ریش:دتنیف:اپ: :ارھچہ:ںیم:اشہ د

لنچل

ےک:دعب::نیفدت:،وہیئ:ربقاتسؿ:ااحہط:وم

دعتاد:ےن:ربق:ےس::یسب:دنموں:یک:تسج:رپ:دیقع:وہ:یئگ:یربق:ابمرک:ےس:وخوبش:اجر:رضحت::رۃمح:اہلل:ہیلع::یک

۔::ایڈولارک:اےس:ربارب:رک:د:ےن:ربق:رپ:دوابرہ:یٹم:ااظتنہیم:سج:ےک:دعب:اجہعم:یک::یااھٹ ا:رشوع:رک:د:یٹم

اور:دنبہ:ارثک:اؿ::و:تبحم:یھت:تےس:وااہلہن:دیقع::دمحم:رسور:اصبح::رۃمح:اہلل:ہیلع:دنبہ:وک:رضحت:وصیف

ومعمؽ::بیجع:کیاھت:اور:داعاں:ےک:ےیل:دروخا ت:رکات:اھت:۔رضحت:::رۃمح:اہلل:ہیلع::اک:ا:اتید:یاحرض:اجمسل:ںیم:یک

:رایداگدمحم:ارتخ:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع::ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:رضحت:ادقس:ومنال ا:اشہ:میکح:خیش::اھت:ہک:بج:یھب

ےک:)وچں:ہک::رضحت:وک:ےنلچ::ریامیب:نالےت:وت:رضحت::رۃمح:اہلل:ہیلع::ابووجد:اینپ:فینالوہر:رشت:ارشہیف:ہیاخاقنہ:ادماد

اجمسل::رک(:رضحت:وانال:رۃمح:اہلل:ہیلع::یک:ھٹیب:ی:ںیم:یاس:ےیل:رضحت:::رۃمح:اہلل:ہیلع::اگڑ:یھت:وہیت:یدوشار:ںیم

رشتک:رفام:ےت:ےھت:۔:ںیم

اوسفس:اور:مغ:ےک::تیربخ:اہن:اپ::رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:واصؽ:یک:نالوہر:ںیم:ارشہیف:ہیاداخاقنہ:ادم:ایداگر

۔یئگ:اسھت:ینس

ےک:ااسذتہ:رکاؾ:اور:رضحت::رۃمح:اہلل:ہیلع::ےک:امسپدناگؿ:ےس:رضحت::رۃمح:اہلل:ہیلع:::مہ:اجہعم:ارشہیف

دراجت:ےک:ےیل:دؽ:و:اجؿ:ےس::یرکےت:وہےئ:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع::ےک:دنلب:شیپ:تیونسمؿ:زعت:رتلح:یک:یک

:یک:۔:اہلل:اعتیلداع:شو:ںیہ : :اقمؾ:بیصن:ایل:ےب:اسحب:رفغمت:رفام:رک: تن:ارفلدوس:ںیم:رضحت:رۃمح:اہلل:ہیلع:

:لیو:ارج: :زج:رےھک:اور:امسپدناگؿ:وک:ربص :لیمج:یو:اسر:یاجر:تموک:ات:ایق:ضیف:رواحین:و رفامےئ:،:اور:اؿ:ےک:یملع

۔:انیم،اطعرفامےئ::وتقیف:رضحت::رۃمح:اہلل:ہیلع::ےک:شقن:دقؾ:رپ:ےنلچ:یک:یھب:اطعء:رفامےئاور:ںیمہ

خر

یا ام وا ال عا

ب ال امد لل را

اناااان ال وا

ع دا

ی

وخش:االخؼ:ےھترضحت:اامؾ:اوب:ہفینح:

رضحت:دبع:اہلل:انب:ابمرک:رۃمح:اہلل:ہیلع:رفامےت:ںیہ:اامؾ:اصبح:یک:سلجم:بس:ےس:زایدہ:ابواقر

اور:وخش:االخؼ:ےھت،ڑپکا:اصػ:رھتسا:زبی:نت:رفامےت:ےھت،:اکی:دؿ:مہ: وہا:رکیت:یھت،:اپ:وخش:رو

ولگ:اجعم:دجسم:ںیم:ےھت،:اکی:اسپن:اامؾ:اصبح:یک:شود:ںیم:رگایگ،:ولگ:اھبگ:ڑپے:نکیل:اامؾ:اصبح:

(232اکفر:دیجنسیگ:ےک:اسھت:اینپ:ہگج:ےھٹیب:رےہ:اور:اسپن:وک:کٹھج:دای۔)اامؾ:اوبہفینح:وساحن:وا

رضحت:ومنال ا:وصیف:رسور:اصبح

26

:وخیش:اسیا:ینعی،::ولےنٹ:اور:واسپ:وہےن:ےک:ںیہ:دصمر:ےس:قتشم:ےہ:سج:ےک:ینعم:‘‘وعد’’اک:ظفل::دیع

: یک:وبقتیل:وتقشمں:یک:راضمؿ:یکاور:رب:اک:رکش:ادا:رکےن:اک:دؿ:رک:اےئ۔اج::اک:دؿ:وج:ابر:ابر:ولٹ اک:دؿ:داع:

اوقاؾ:و:اممکل:ےک::رگیاوقاؾ:ےک:وہتار:ےس:ابلکل:فلتخم:ےہ۔د:رگیاک:وصتر:دےکوہتار: دیع:االسؾ:ںیم۔:ےہ

:ےیل:واولں:ےک:االسؾ:ےن:اےنپ:امےنن:۔:نکیلاج ا:ےہےس:ازاد:وہ:داک:بلطم:رہ:رطح:ےک:دحود:و:ویقوہتار::ںاہی

ےن::اہلل:اعتیل۔:ایس:ےیل:اک:رہظم:وہ:تیاؿ:یک:دبعہک:وہ::ںیےس:رک:دنازاک:ااہظر:اس:ا:وخیشوہ:ہک:ہی:دنسپ:ایک:ےہ:

:ےہ:وج:دیع:رفامیئ:اتدیک:وطبر:رکشاہن:ادا:رکےن:یک:دیعراعکت:امنز::دواس:دؿ:ےک:ومعق:رپ:ےک::وک:وخیش:ؿامیالہ:ا

الص:روح:ےہ۔:یک

ے:ںیہ:اگہ:یک:بج:ولگ:دیع

کلن

ندبہل:ےہ:اس:زمدور::ہک:ایک:ںیہ:رفوتشں:ےس:رفامےتاعتیل:وت:رب::رطػ:

:یوپر:یاور:ارجت:وپر:یزمدور:ےہ:ہک:اس:یک:یہیہک:اس:اک:دبہل::ےت:ںیہرکاک:وج:اانپ:اکؾ:وپرا:رکاکچ:وہ؟:وہ:رعض:

:ےن:اںیہن:وہں:ہک:ںیمشواہ:انبات::ںیہمت:ہک:اے:رفوتش!:ںیم:ںیہ:اراشد:رفامےتاہلل:اعتیل:وت::۔اجےئ:یاطع:رکد

:دنبوں:ےس:اطخب:رفام:رک:ی۔:رھپراض:اور:رفغمت:اطع:رفامد:اینپ:ےک:دبہل:ںیم:حیراضمؿ:ےک:روزوں:اور:رتاو

اج:ےک:دؿ:اےنپ::!مسق:یک:یزعت:و:الج:ؽ:اور:دنلب:یریم،:دنبو!:ھجم:ےس:اموگن:ےاے:ریم اراشد:وہات:ےہ:ہک

وج:وساؽ:رکوےگ::ےک:ابرے:ںیم:دایناور:اطع:رکوں:اگ،:وج:وساؽ:رکوےگ::ارخت:ےک:ابرے:ںیم:اینپ:اامتجع:ںیم

ہب: رجمومں:اور:اکرفوں:ےک:رو:ںیہمت:ںیم:!مسق:زعوالجؽ:یک:ےریم:۔تحلصم:رپ:رظن:رکوں:اگ:یاہمتر:اس:ںیم

: رو ےک:روز:اتم::ارطفل دیع رک:وج:ھکیوثاب:وک:د ۔رف ےت:اس:ارج:ووہں:وہایگ:مت:ےس:رایض:ںیم:،وس:ا:ہن:رکوں:اگر

انمےت:اور::ںاور:رفتح:و:ااسبنط:ےک:اسھت:وخایش:اجات:ےہ:رسمور:و:اشدامں:وہےت:ںیہ:ایرکداعؾ: ےیلےک::ہیدمحم

(وارتلبیہ:۔)ارتلبیغلھک:اجےت:ںیہ

امنز:دیع:یک:ادایگیئ:یک:ایترویں:ےک:ےیل:ونسمؿ:و:بحتسم:اامعؽ:درج:ذلی:ںیہ:

،: انخ:رتاانش،رک ا:یرایت:یکاجےن::اگہا ھٹ:رک:دیع:ےریحبص:وس:،ڑپانھامجتع:ےس: امنز:رجف:دجسم:ںیم

،:ارطفل:ےس: ےلہ:دصۂق:رطف:ادا:رک ا:امنز:دیع،وخوبش:اگل ا،اصػ:رھتسے:ڑپکے:اننہپ،لسغ:رک ا،وسماک:رک ا

:شو::اج ا:ؽاگہ:دیپ:دیع ا،اھک:زیچ:اور:یھٹیم:وکیئ:ایوھچاروں:اک:اھک ا::ایوک:اجےن:ےس: ےلہ:اطؼ:دعد:وجھکروں::امنز:دیع

26 اصبح:رمعاؿ:لصیف:دیس اضمنیم:واقمنالت

دیع

27

راےتس:ےس::کیا:،رحج:ںیہن:رپ:اےن:ںیم:یوسار:ںیم:اج ا:الضف:ےہ:اور:وایسپ:ؽدیپرگم:ںیہ: ےتکاج:رپ:یھب:یوسار

۔اج ا:اور:دورسے:راےتس:ےس:واسپ:ا ا

ریبکت:رشتقی::۔اچےیہ:ینہکاواز:ےس:ریبکت:رشتقی:اہتسہ:یک:امنز:ادا:رکےن:ےک:ےیل:اجےت:وہےئ: دیع

اا لل اا ہی:ےہ: ک

ا اا لل اا رب

ک

اا ا لا رب

اا الل وا الل لا ا لی ک

ا اا لل اا رب

ک

اا لل وا رب

د م ال

۔وابج:ےہ:اک:ہبطخ:اننس:دیع::::،اک:ہبطخ:ںینس:اور:دیع:رںیہ:امنز:ادا:رکےن:ےک:دعب:ےھٹیب:یک:دیع

اک:ااہظر:رک ا:وخیش

انیابد:د ابمرک:اسپ:ںیم

:داعہیئ:اور:فلس:اصنیحلبحتسم:ےہ۔:احصہب:رکاؾ::انیابمرةکد:د:یک:دورسے:وک:دیع:کیےک:دؿ:ا:دیع

:کی(:ولگ:اںیم:ہنیدم:ینعی) ںاہیہک:امہرے::ایےھت۔:اامؾ:امکل:ےن:رفام:ےتیابمرک:د:یک:املکت:ےک:اسھت:دیع

ا وا ںیہ:ےتیابمرک:ابد:اؿ:املکت:ےس:د:یک:دورسے:وک:دیع الل مناال با :یاور:اہمتر:یاہلل:امہرمنکا تاقا

(رکےت۔)ااقثلت:نالنب:ةحؿ:ںیہن:ؽرحج:ایخ:یئوک:وبقؽ:رفامےئ۔:اور:مہ:اس:ںیم:ںایکین

ےہ۔روزے:ےک:دوراؿ:ااسنؿ:ےس:وج::ادایگیئ:امہ:اکؾ:دصۂق:رطف:یک:کیانمتبس:ےس:ا:ارطفل:یک:دیع

:ایےن:دصۂق:رطف:اک:مکح:دیلص:اہلل:ہیلع:وملس::روسؽ:اہلل:ےک:ےیل:التیف:اس:یک:ےہ:وہیت:یطلغ:ایوھبؽ:وچک:

ےن:دصۂق:رطف:روزوں:وک:وغل:اور:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ہک:اپ:ایرفامےن:ریض:اہلل:امہنع:ےہ۔رضحت:انب:ابعس:

(1619)اوبدااد:ےہ۔::ایرقمر:رفام:ےک:ےیل:یروز:یک::اور:اسمنیکابوتں:ےس:اپک:رکےن:ےک:ےیل:یدنگ

::رعاؼ،ااغفاتسنؿ،ربامریمشک،،نیطسلف:ےک:ومعق:رپ:ںیمہ:ہک:دیع:ہیابت::یدورس داین:رھب:ےک:اور

ےس:ھچک:ںیہن:ںاہی ۔:ارگ:مہ:اؿ:ےک:ےیل:وھبانل:اچےیہ:ں:ےک:وصعمؾ:وچبں:وک:ںیہناملسمؿ،وصخاص:واہ:ولظمؾ

ہک:اؿ:ےک::ےس:داع:وت:رک: ےتک:ںیہ:رکےت:وہےئ:اہلل:اعتیل:دایاور:اسملئ:وک::ںویناشیرپ: ےتک:وت:مک:از:مک:اؿ:یکرک:

رکے۔:تیانمےن:اک:ومعق:انع:ںرطح:وخایش:یامہر:یھب:اسملئ:لح:رکے:اور:اںیہن

رات:وک::یک:اکومں:وک:اچدن:رات:رپ:ہن:اٹنال:اجےئ،:اتہک:دیع:دہایےس:قلعتم:ز:ہک:دیع:اچےیہ:وکشش:رکین

:وج:ایس:ںیہ:رک:یتیل:راایتخ:اتیمہ:ومعمیل:ریغ:ںیامنز:یسیوہات:ےہ:ہک:ا:ؾےس:ولعم:اج:ےکس۔:رقاؿ:دیجم:ایدلج:وس

:ی:یسیہک:ا:۔:اس:ےیلےیہاچ:رکین:رضور:یعس:اپےن:یک:ہچ:اںیہنں:۔:انچااجںیئ:وصرت:احؽ:ںیم:یسک:رطح:یک

اخص::راک:وطب:ںویاور: ادار:اسمہ:اازع:بیرکےت:وہےئ:رغ:یرایت:یک:۔:دیعیگ:ارج:اک:ابث:ںینب:ومعمیل:ریغ:ںیامنز

رخچ:رک ا:ذبات::راہ:ںیم:اور:دخا:یک:سبے:ارج:اک:ابث:ںیہ:یھب:ںایکین:ومعمیل:یئگ:یک:۔:راضمؿ:ںیمرںیھک:ؽایخ

دیع

28

ےہ۔:یکین:یتہب:سب:کیوخد:ا

لہچ:لہپ،:امہگ::ابزار:یک:اور:رسمت:اک:دؿ:وہات:ےہ:نکیل:اک:دؿ:رہ:املسمؿ:ےک:ےیل:وخیش:ارطفلدیع

اگےن::اواز:ںیم:رک:اویچن:ھکید:یو:ار:اور:یٹ:یس:یاک:اسرا:دؿ:و:ولفحمں:دیع:یک:وکد،:اھکےن:ےنیپ:وچبں:اک:لیھک:،یمہگ

۔اج:یتکس:یک:رہزگ:احلص:ںیہن وخیش یقیقح:یک:وغشمؽ:وہ:رک:دیع:ںیم:تاحیرفت:رشیع:ریغ:رگینس:رک:اور:د

ےن:راضمؿ:ےک:لمکم::اہلل:اعتیل:ںیہنج:روزہ:دار:اجےتن:ںیہ:وخش:بیصن:اک:فطل:وی:وخیش:یقیقح:اس

روزہ::ینعیراھک:‘‘ارطفل::دیع’’وملس:ےن::اہلل:ہیلع:اک: اؾ:روسؽ:اہلل:یلص:۔:اس:دیعاطع:رفامیئ:وتقیف:روزے:رےنھک:یک

رطػ::یاور:دورس:۔وہ:یگ:ایک:وخیش:یکاےس:روزہ:وھکےنل::ںیہن:اھک:یاب:سج:صخش:ےن:روزہ:ر:،دیع:وھکےنل:یک

العتم:ےہ::اس:ابت:یک:ہیوت::ای ااجزئ:وخااشہت:وک:وپرا:رک:ےک:انم:وک:اےنپ:سفن:یک:ارگ:روزہ:رےنھک:واولں:ےن:دیع

اس:انمےن:واےل:اک:دؽ::وخیش:یک:دیع:ای رہ:یئگ:یمک:ںیم:رتتیب:ہک:راضمؿ:اابملرک:ےک:روزے:رھک:رک:سفن:یک

وغشمؽ:ےہ۔:وطر:رپ:انمےن:ںیم:ضحم:ریمس:ںوخایش:یک:اور:وہ:صخش:دیع:ےہ:ےس:ابلکل:اخیل:ی ونر :وقت

:نس :انی،ہفحت:د:ںیدووتسں:اخص:رک:رضورت:دنموں:وک:احتفئ:د:وں،سیےک:دؿ:اےنپ:زع:دیع

اجےئ:ہن::ایرضورت:ےک:باط ق:د:ہفحت:دورسے:یک:۔ےہ:اس:ےس:تبحم:سبیتھ:،ےہ:یھب:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:روسؽ:

ےک::اس:وخیش:نکیل:ںیدیےئن:ڑپکے:ےئن:وجےت:رخ:،انمںیئ:ںوخب:وخایش:اپ:یھب:۔دنسپ:ےک:باط ق:ہک:اینپ

رضور::ںیم:ںوخویش:یک:دیع:اینپ:یھب:اںیہن:بسح:وتقیف:۔ہن:وھبںیل:وک:یھب:ںاملسمؿ:اھبویئ:بیومعق:رپ:اےنپ:رغ

۔ںیرک:کیرش

:ںیم:ںوخویش:دورسوں:یک:،ایرکےن:اک: اؾ:کیرش:ںیم:ںوخویش:دورسوں:وک:اینپ:ےہ:ی:الص:ںیم:دیع

وہ:اتکس:رغتب::اشلم:ںیہن:ںیم:ںوخویش:یک:دیع:وکیئ:اخدناؿ:ںیم:،ارگ:امہرے:ڑپوس:ںیم۔وہےن:اک: اؾ:کیرش

۔یگ:ںیلم:ںوخایش:دیل:یک:دیع:دمد:رکےن:ےس:ی:وہج:ےس:وت:اس:یک:یک

دیع

ورع:ووقتی

:اںیہن:وکہف:ےک:ابزار:ںیم: اکی:رمہبت:وکہف:ںیم:ھچک:ولگ:رکبایں:ولٹ:امر:رکےک:ولےٹ:اور

:ںیئگ:اور:ولٹ:یک:رکبویں:یک:انشتخ:ابیق:ہن:ری،:بج:رفوتخ:رکدای:،:وہ:رکبایں:رہش:یک:رکبویں:ںیم:رؽ:لم

اامؾ:اصبح:وک:اس:واہعق:اک:ملع:وہا:وت:اپ:ےن:ولشوں:ےس:وپاھچ::رکبی:زایدہ:ےس:زایدہ:ےنتک:اسؽ:زدنہ:رہ:یتکس:

ےہ؟:وت:ولشوں:ےن:وجاب:دای::است:اسؽ۔:وت:اپ:ےن:وکہف:ںیم:رےتہ:وہےئ:است:اسؽ:کت:رکبویں:اک:

(56ہک:ںیہک:ہی:وی:رچایئ:وہیئ:رکبی:اک:شو ت:ہن:وہ۔)اامؾ:اوبہفینح:وساحن:وااکفر:شو ت:انتوؽ:ںیہن:ایک:

29

اور:اضفلئ::توصخایص:یک:وشاؽ:

ےک:ےیل:اور:اکشر::تحو:ایس:رعب:ریسںیم::اس:ہنیہم،:ےہ:ہنیہم:ںادوس:اسؽ:اک:وشاؽ::ارکملؾ:االسیم

رفس: ینعم:وشاؽ::ابحتفل:ےس:اموخذ:ےہ:سج:ےکہی: ۔::اس:اک: اؾ:وشاؽ::راھک:ایگےیلاس:،ےھتاجےت:رھگوں:ےس:ابرہ:

:اوینٹنرکےن:ےک:ےیل: :د :یکاک :ےہ۔اس:امہ :ااھٹ ا :اضفلئ:ںیہ:ؾ یلہپ:اؿ:ںیم:ےس:،تہب:یس:وصخایصت:اور

ہک::ںویک:ےتہک:ںیہ:یھب:امحۃمح:ؾویےہ:سج:وک::وہیت:دیع:املسمونں:یکوک:یک:یلہپ:اترخی:امہ:وصختیص:ہی:ےہ:ہک:اس:

اےنپ:دنبوں:رپ:رتمح: ازؽ:رفامات:ےہ۔:اس:دؿ:اہلل:اعتیل

وشاؽ::ےک:ھچ:روزے:

ے:رےھک،روز:ھچ:یلفن:وشاؽ::ںیم:ینعی راضمؿ:ےک:دعب:واےل:ہنیہم:ےن:املسمونں:ےک:ےیل:اہلل:اعتیل

ےک:ربارب::وںاسؽ:ےک:روز:کیاور:اؿ:اک:وثاب:ا:،ابعدات:و:اذاکر:اک:ہلسلس:متخ:ہن:وہ:اجےئ:اتہک:راضمؿ:ےک:اجےت:ی

۔امہ:وشاؽ::یک:ںیہ وہیئ:ؿایب:تہب:تلیضف:اس:یک:ںیم:ثیرطػ:املئ:وہ۔ااحد:اس:یکیک:تعیبط:ہک:ااسنؿ:اتراھک:

ارگ:وکیئ:اس:امہ:ںیم:ھچ:روزے:رھک:ےل:وتاےس::اکی:دورسی:وصختیص:ہی:ےہ:ہک:راضمؿ:ےک:روزوں:ےک:دعب

ا رفامای:ےنیلص:اہلل:ہیلع:وملس:روسؽ:اہلل::۔وپرے:اسؽ:ےک:روزوں:اک:وثاب:لم:اجےئ:اگانا ثم ماضا اما را ان صا

م

عا باات أ

ا من ہ

ر ام الدا کاانا کاصیا ال وا شا ست

باب اسحتباب، کتاب الصیام،3/169:حصحی مسلم)ہ

سج:ےن:راضمؿ:ےک:روزے:رےھک:اور:اس:ےک:دعب:وشاؽ:::(ام من شوال اتباعا لمضانیأ ۃصوم ست

ینعی:اس:وک:وپرے:اسؽ:روزے:رےنھک:اک:وثاب:لم:اجےئ:اگ:،:۔ےک:ھچ:روزے:رےھک:اس:ےن:شوای:ہشیمہ:روزے:رےھک

:ویکں:ہک::،:اسؽ:ایس:رطح:اس:ےن:شش:دیعی:روزوں:اک:اامتہؾ:ایک:وت:شوای:اس:ےن:وپری:رمع:روزے:رےھک:اور:ارگ:رہ

نا ےہ:اراشد:ابری:اعتیل اسای

اءا بال انی جاا ۃ م الا ثا

اامیی

عاش:دس:ےسیکین:یک:اےس:اس:)اکی(:سج:ےنفاہلا

ےک:ربارب:وہایگ:اور:ھچ:دؿ:ےک:روزے:اسھٹ:دؿ:ےک::وزےانگ:ےلم:اگ:،:اس:واےطس:اکی:ےنیہم:اک:روزہ:دس:امہ:ےک:ر

اور:وج:امتؾ:رمع::ےک:روزے:رےنھک:اک:وثاب:ےلم:اگ:۔:ؽینعی:لمکم:اکی:اسروزے:ےک:ربارب:وہےئ:،:اس:رطح:ابرہ:امہ:

راضمؿ:ےک:اسرے:روزے:رےنھک:ےک:دعب:وشاؽ::ےک:ھچ:روزے:راتھک:راہ:وت:شوای:اس:ےن:اسری:رمع:روزے:رےھک۔

29

ومنال ا:دمحم:ااحسؼ:ینیسح:اصبح: اضمنیم:واقمنالت

امہ:وشاؽ

31

: ےہ:ہک:راضمؿ:اابملرک:ےک::ایک:ریاملعء:رکاؾ:ےن:رحتابرے:ںیم:ےک::ذموکرہ:تلیضفاس:ےک:العوہ

وک:دور:رفام:اور:یمک:اس:وکاتی:وشاؽ::ےک:اؿ:ھچ:روزوں:ےس:اہلل:اعتیل:،ںیہ:رسزد:وہاجیت:ںوکاتایہ:وج:روزوں:ںیم

:ونالف:یک وج:ننس:و:ةسن:وہیگ:راضمؿ:ےک:رفض:روزوں:ےس:وی:۔:اس:رطح:اؿ:ھچ:روزوں:یکںیہ:ےتید

ےہ۔:اتیرا:رفامدوک:وپ:ںوکاتویہ:رفض:امنزوں:یک:ہعیےک:ذراؿ: رفض:امنزوں:ےک:اسھت:ےہ:ہک:اہلل:اعتیل

دیع:ھچ:روزے:امہ :وشاؽ::ںیم:ہیا:ےہ،:ذہل:ھچ:روزے:لسلسم:رےنھک:اک:ذرک:ںیہنوشاؽ::ےک: ںیم:ثیااحد

۔:احلص:وہاجےئ:یگ:تلیضف:ہی اہغ:رکےک::رےنھک:ےس:یھب:ںیم:اور:چیب:رےھک:اج ےتک:ںیہ:اگلاتر:یھباک:دؿ:وھچڑ:رک:

:ےیلےہ:اس::وموجد:ںیہن:دلیل:وکیئ:ےن:یکروزوں:ےک:وابج:وہھچ:وشاؽ::ےک::ونس:ںیم:رقاؿ

ھچ:۔:وشاؽ::ےک:اؿ::ںیہہکلب:تنس:ںیہ:وابج:ںیہن:ایاتم:ہملسم:اک:اافتؼ:ےہ:ہک:وشاؽ::ےک:ھچ:روزے:رفض:

:وہےن:رپ:روہمر:املعء:اک:اافتؼ:ےہ۔روزوں:ےک:تنس

:دعب:ھچ:ریھک:ہک:راضمؿ:ےکتلیضف::ہی:ےیلرپ:لضف:و:ااسحؿ:ےہ:ہک:اس:ےن:امہرے: ہی:اہلل:اک:مہ

اہلل:ےک:اس:لضف:و:رکؾ:ںیمہ:: اگ۔ذہلا::روزے:وشاؽ::ںیم:یھب:رھک:ںیل:وت:ںیمہ:وپرے:اسؽ:اک:وثاب:لم:اجےئ

۔ےیہومعق:اہھت:ےس:ںیہن:اجےن:دانی:اچ:ی::اور:ہی:رہنےیہرک ا:اچ:اافتسدہےس:

جح:ےک:ونیہمں:ںیم:الہپ:ہنیہم

ںیم:وہات:ےہ:سج:ےک:ابرے:ںیم::ر حجاشہوشاؽ::یک:رسیتی:وصختیص:ہی:ےہ:ہک:اس:اک:امشر::امہ

ضا ف اک:اراشد:ےہ::اہلل:اعتیلا فار

انی فا ت می لی عی ہر ما

یاج ااش

یھنا اال قا وا لا یی

ویفاثا وا لا فس اجا فالا را

یال

الا ف ا منی خا جدا لی عایا تاف اج وا ما

ی ال

یہ ی لامی

ا یاعی دوی وا ا فاانا خا الل وا تازای

وی ییق اد التا الا

ن اقوی ات وا اب اول ی بایال

ی:اےنپ:ویبی:ال جح:ےک:رقمر:ےنیہم:ںیہ:اس:ےیل:وج:صخش:اؿ:ںیم:جح:نالزؾ:رکے:وہ

یکین:رکو:ےگ:اس::وجےس:لیم:المپ:ہن:رکےن:،:انگہ:ےک:رکےن:،:اور:ڑلایئ:ڑگھجے:رکےن:ےس:اتچب:رےہ:اور:مت:

بس:ےس:رتہبنی:وتہش:اہلل:اک:ڈر:ےہ:اور:اے::،ربخ:ےہ:،:اور:اےنپ:اسھت:رفس:رخچ:ےل:ایل:رکواب:اہلل:اعتیل ےس:

ھجم:ےس:ڈرےت:راہ:رکو۔:!ودنم لق

قاالا ںیہ:اس:یک:ریسفت:ںیم:رفامےترۃمح:اہلل:ہیلع:انب:ریثک:اامؾ ، شوالیہ قاالا ابن عما باار ال

ا ،ۃ الجذ من وعش،يوذوالقعد ذا ہی اذ وا لا ال باار ہ قا عان ال ا ۃ غا ی بص ہ عا

تفسی ال)زمال

ےس:زجؾ:ےک: ےن:اینپ:حیحص:ںیم:دبعاہلل:نب:رمع:یینعی:اامؾ:اخبر (يالبقر يف تفسی سور،541؍1:بن کثیل

۔ےس:رماد:وشاؽ::ذی:ادعقل:اور:رشعہ:ذی:اہجحل:ےہ:اشہر معلماةرواتی:یک:ےہ:ہک::اسھت:اقیلعت

ےس:وہیت:ےہ:،:اور:وج:صخش:اس:ےس:لبق: :ےہ:ہک:جح:ےک:ونیہمں:یک:اادتا:وشاؽ:ےس:ولعمؾ:وہات:اس

امہ:وشاؽ

31

جح:اک:ارحاؾ:ابدنےھ:اگ:اس:اک:ارحاؾ:جح:حیحص:ںیہن:وہاگ:،:ویکں:ہک::جح:اک:ہی:ارحاؾ:اس:ےک:وتق:ےس: ےلہ:ابدناھ:ایگ:

یگ:،:اور:اےس:وہ:ےہ،سج:رطح:ارگ:وکیئ:امنز:وک:اس:ےک:وتق:ےس: ےلہ:ڑپھ:ےل:وت:اس:یک:امنز:در ت:ںیہن:وہ

اک:وتق:وہاجےن:ےک:دعب:دوابرہ:ڑپینھ:ڑپے:یگ:،:ایس:رطح:وشاؽ:اس:امنز: جح:ابدنےنھ:واےل:وک::ےس: ےلہ:ارحاؾ

ےس: ےلہ:عتمت:یک: رطح:ارگ:یسک:ےن:وشاؽ::ایسرشوع:وہےن:ےک:دعب:دوابرہ:ارحاؾ:ابدنانھ:ڑپے:اگ۔ امہ:وشاؽ:

:اس:اک:ہی:رمعہ:جح:عتمت:اک:رمعہ:ںیہن:وہاگ:ہکلب:یلفن:رمعہ:وہاگ:۔تین:ےس:رمعہ:اک:ارحاؾ:ابدناھ:اور:رمعہ:ایک:وت

:وشاؽ: :جح:ےک:دورسے:ونیہمں:اور :ابوتں:اور:گنج:ےک:العوہ یھب:قسف:ووجفر،:دنگی:اور:ےبوہدہ

،:اخص:وطر:ےس:ارحاؾ:یک:احتل:ںیم:انچب:اچےیہاشہر الرام :سج:رطح:ودجاؽ:ےس:ایس:رطح:انچب:اچےیہ

اس:رشػ:احلص:ےہ:وج::ںیم:ےس:وہےن:اک:یھبشہر حج اوک:احؽ:وشاؽ:::رہبنالزیم:ےہ۔ںیم:وت:اس:ےس:ارتحاز:

تلیضف:ےہ۔:یسبہنیہم:یک:اکی:

امہ:وشاؽ

اکی:رمہبت:اپ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےن:ہبطخ:دےتی:وہےئ:اراشد:رفامایہک:ریمے:رب:ےن:ےھجم:مکح:

:ےن::دای:ےہ:ہک:ںیم:ںیہمت:وہ:ابںیت:اتبدوں:وج:مت:ںیہن:اجےتن:نج یک:ےھجم:اج:میلعت:دی:ےہ):اہلل:اعتیل:اشہنس

اراشد:رفامای(:ہک:رہ:امؽ:وج:ںیم:ےن:یسک:دنبہ:وک:دای:ےہ:وہ:اس:ےک:ےیل:الحؽ:ےہ)ینعی:ولشوں:ےن:اےنپ:اپس:ےس:

:وہےئ:اوماؽ:ںیم:رحتمی:رکیل:ےہ:ےسیج:رشمنیک:ضعب:اوماؽ:وک:وتبں:ےک:ےیل:اخص:

ے

وج:اہلل:ےک:دی

اہلل:اعتیل:ےن:وج:امؽ::(اؾ:یک:الیصفتت:ولشوں:ےن:اےنپ:وطر:رپ:وجتسی:رکریھک:ںیھترکدےتی:ےھت:اور:الحؽ:ورح

اطع:رفامای:اس:ںیم:ےس:الحؽ:رطہقی:رپ:اامعتسؽ:رک ےتک:ںیہ:نکیل:الحؽ:وک:رحاؾ:اور:رحاؾ:وک:الحؽ:رقار:دےنی:اک:

ےن:دنبوں:وک:دیپا:ایکوہ:بس:اہلل:اعتیل:اک:اراشد:ےہ:ہک:ںیم:::زین:اراشد:رفامای:۔یسک:ولخمؼ:وک:اایتخر:ںیہن:ےہ

ےک:امےنن:واےل:اور:اجےنن:واےل:ےھت:اؿ:ےک:اپس:ایشنیط:اےئگ:وہنجں:ےن:اؿ:وک:اؿ::وتدیح:فینح:ےھت:ینعی:

ےک:دنی:ےس:دور:رکدای:اور:دنبوں:ےک:ےیل:وہ:زیچںی:رحاؾ:رکدںی:وج:ںیم:ےن:الحؽ:یک:ںیھت:اور:ایشنیط:ےن:

سج:ےک:ےیل:ںیم:ےن:وکیئ:دلیل: ازؽ:ںیہن:یک۔اؿ:وک:مکح:دای:ہک:ریمے:ےیل:رشکی:وجتسی:رکںی

وغبمض:زمدی:رفامای:ہک:البہبش:اہلل:اعتیل:ےن:الہ :زنیم:یک:رطػ:داھکی:وس:اؿ:ںیم:رعب:وریغ:رعب:وک:

رقار:دای:وساےئ:اؿ:الہ:اتکب:ےک:وج:اقبایےھت:)ینعی:اؿ:ںیم:ےس:وج:ولگ:قح:رپ:اقمئ:ےھت(:اور:اہلل:اعتیل:

ےھجت:وعبمث:ایک:اتہک:ریتی:ازامشئ:رکوں:اور:ریتے:ذرہعی:دورسوں:یک:یھب:ےن:زمدی:رفامای:ہک:ںیم:ےن:

ازامشئ:رکوں:اور:ںیم:ےن:ھجت:رپ:ایسی:اتکب: ازؽ:رکدی:ےسج:اپین:ںیہن:دوھ:اتکس)ینعی:ےنیس:ںیم:وفحمظ:ریتہ:

(461ےہ(:اس:اتکب:وک:اپ:وسےت:وہےئ:یھب:ڑپںیھ:ےگ:اور:اجےتگ:وہےئ:یھب۔)وکشمۃ:ااصملحیب::

:رسور :وکنین:)اتکب: (26ملسو هيلع هللا ىلص:اموخذ:از::ریست

32

نیچ:ںیم:االسؾ

:نیچ:یرکوڑ:اابد:ارب:سیت:کیا :یوانال:کلم:ےہ،:رساکر:یاابد:دہایاک:بس:ےس:ز:داین:ےک:اسھت:

ےہ:ہکبج::دصی:2ےس::1اک::یلک:اابد:یک:رکوڑ:ےہ:وج:نیچ:لک:دعتاد:اچر:املسمونں:یک:ںیم:ذراعئ:ےک:باط ق:نیچ

:میلست:و:امشر:وک:حیحص:ادعادارگ:اؿ::،دس:رکوڑ:املسمؿ:رےتہ:ںیہ:تیرقت:ںیم:ذراعئ:ےک:باط ق:نیچ:یرساکر:ریغ

ےک:احلظ::یاابد:ےہ:وج:رعب:اممکل:ںیم:دہایز:ےس:یھب:یاابد:دعتاد:رصم:یک:املسمونں:یک:ںیم:اجےئ:وت:نیچ:رکایل

:دورسا:کلم:ےہ:اہجں:املسمؿ:اےنپ:کلم:یک:دنہواتسؿ:ےک:دعب:نیچ:ںیم:ایشیا::ےس:سبا:کلم:ےہ۔:زبریغےس:بس

۔اجےت:ںیہ:امشر:ےیک:اتیلق:یبس:ےس:سب

رضحت:امثعؿ:نب:افعؿ::ہفیلخ:ےبس:ےس: ےلہ:اس:وتق:اچنہپ:بج:رسیت:ؾاالسؾ:اک:اغیپ:ںیم:نیچ

وکحلتم:اھت۔:ااک:دار:نیچ:اھت،:اچگن:اؿ:اس:زامےن:ںیم:ودف:اجیھب:کیاچگن:اؿ:ا:ھ::ںیم: 29 اہلل:ہنع:ےن::ریض

:دتایق:اس:ودف:یک :اہلل:ہنع::ےن:یک:واقص:ریض:وملس:ےک:اموم:ں:رضحت:دع:نب:ایب:اہلل:ہیلع:روسؽ:اہلل:یلص:

:،ےک:ابداشہ:ےس:الماقت:یک:اھت۔اس:ودف:ےن:نیچ:انیدوعت:د:ےکرفامں:روا::وک:االسؾ:یک:۔اس:اک:دصقم:نیچیھت

ایاملسمونں:ےک:رنہ:نہس:ےس:وافق:رکا:ےک:اوحاؽ:زین:اےس:االسؾ

ن

اشدنار::کیا:رہش:ںیم:۔:اس:ودف:ےن:ک

:یھب:ہی۔:یک:ریمعت:دجسم:یک ےہ۔:اجیت:(:ےک: اؾ:ےس:اجینMemorial Mosqueدجسم:):داگرای دجسم:اج:

۔ےتلم:ںیہ:دموفؿ:وہےن:ےک:ااشرات:یھب:ںیم:اہلل:ہنع:ےک:نیچ:رضحت:دع:ریض

:ےن:یئ:ابرہ:ےس:اےن:واےل:املسمؿ:نیغلبم:ےئگ۔اس:زامےن:ںیم:ووفد:نیچ:ر:یئاس:ےک:دعب:اگلات:

۔:ےک:رفس:رکےن:رشوع:رکدےیئ:نیچ:رغض:ےس:یھب:ازاں:املسمونں:ےن:اجترت:یک:دعب۔ںیک:ریمعت:اسمدج:یھب

:اءاادتاھت۔::ایاالسؾ:وبقؽ:رک ا:رشوع:رکد:ولشوں:ےن:اادتاء:االسؾ:ےس:ی:ےک:فلتخم:العوقں:ںیم:اس:رطح:نیچ

:واہں:ےک:املسمونں:ںیم:،اںیئ:واےل:املسمونں:وک:تہب:الکشمت:درشیپ:ےنیدوعت:د:اجرک:االسؾ:یک:نیچ:ںیم

اتہک:ولگ::ید:میلعت:یک:وک:رعیب:ںاور:وینیچ:زابؿ:یھکیس:اوھنں:ےن:ینیچ:وک:اعؾ:رکےن:ےک:ےیل:میلعت:رقاؿ:یک

۔رقاؿ:وک:ڑپھ:ںیکس:زابؿ:ںیم:رعیب

ہک:املسمونں:ےن:اس:اجبن:تہب::ری:ہیوہج:وت::کیا:یک:ہن:ےنلیھپ:زیتی:ےساالسؾ::ںیم:نیچ:ںیم:امیض

32

ومولی:ویفس:میلس:اصبح اضمنیم:واقمنالت

داین:ںیم:زیتی:ےس:ےنلیھپ:وانال:ذمبہ:االسؾ

33

:ےہ:ہک:غیلبت:ہیوہج::ی۔:دورسیوتہج:د:دعب:ںیمسج:رطح::وہیکس:احلص:ںیہن:تیوقت:یاالسؾ:وک:اس:رطح:امد

۔کمک:رفامہ:رکےت:رےہ:ںیہ:وک:رہ:رطح:یک:ںویرنشم:یئرچچ:اسیع:رغمیب:،وک:احلص:یھت:تیئاسیع

ہک:رقاؿ::وکشش:یک:اجےنن:یک:ہیانس:وت::ےن:االسؾ:ےک:ابرے:ںیم:داشہ:اکؿ:یشےک:اب:نیچ:ء:ںیم1679

اک:رتہمج:وموجد:ےہ:اتہک:وہ::رقاؿ:دیجم:زابؿ:ںیم:ینیچ:ہک:ایک:۔اس:ےن:ولعمؾ:ایکںیہ:یئگ:ید:تامیلعت:ایک:ںیم

ء1683:ات۔:رک:یارزو:وپریک:اس::ہن:لم:اکس:وج:اسیرقاؿ:ا:یھب:کیاوسفس:ہک:اےس:ا:اےس:ڑپھ:رک:ھجمس:ےکس،نکیل

وکشش::اجےنن:یک:ہیوت:اس:ےن::ایک:شیپ:اور:اس:ےن:ابداشہ:وک:رقاؿ:ےفحت:ںیم:ایودف:اس:ےک:اپس:ا:رعیب:کیا:ںیم

:رتہمج:رک:ےکس۔:نکیل:زابؿ:ںیم:اس:اک:ینیچ:صخش:وموجد:ےہ:وج:اس:ےک:ےیل:اسیا:وکیئ:تنطلس:ںیم:ہک:اس:یک:یک

:کیوہج:ےس:االسؾ:ا:یک:یبدعؾ:دایتس:یک:رچیرٹل:االسیم:ںیم:زابؿ:اکس۔ینیچ:لمصخش:ہن::وکیئ:اسیاےس:ا:اس:ابر:یھب

۔اھت:وصخمص:رگوہ:اک:ذمبہ:نب:رک:رہ:ایگ

:رچیرٹل:االسؾ:ےک:ےیل:املعء:ےن:غیلبت:واقثتف:وک:اس ےنم:رےتھک:وہےئ:االسیم:بیذہت:یک:نیچاتمہ:اب:

:رکد:رایت ابعدات:اک:ومجمہع:اھجمس:اجات:اھت:،::وہا:ہک:االسؾ:،وج:ضحم:اقعدئ:اور:دنچ:ہیےہ۔:اس:اک:افدئہ::ایرک ا:رشوع:

:زابؿ:ںیم:ےک:ااغز:کت:ینیچ:یدص:ںیےک:وطر:رپ:اج ا:اجےن:اگل:ےہ۔:اوسین:تاور:اظنؾ:ایح:نیلمکم:د:کیاب:ا

:رتامج:نیچ:یسیرقاؿ:ےک:ضعب:ارگن:ےک:اوارخ:ںیم:یدص:ںیاھت،:اتمہ:اوسین:ںیہن:برقاؿ:اک:لمکم:رتہمج:دایتس

:ںیم:یدص:ںی۔:وسیبرتےمج:اک:اکؾ:رشوع:ایک:اوراوہنں:ےن:یھب:یلم:کیوک:رحت:ےک:املسمونں:ےچنہپ:وت:اؿ:ےس:نیچ

۔رتےمج:ےک:اکؾ:اک:ااغز:وہا:زابؿ:ےس:رقاؿ:ےک:رباہ:را ت:رعیب:ںیم:یئنج:اور:اھگنش:ؿایت:،گنجیب

ےک:ومجموعں:ےک:رتامج:وت::ثی۔:ااحدایگ:اکؾ:ایک:و:یقیقحت:یملع:یھبںیم: اؿےک:دیم:ثیرطح:دح:ایس

:ااحدوہےکس:اہتبل:ںیہن ح

ےک::ااصملحیب:ۃوکشم:۔اؿ:ںیماشعئ:وہ:ےکچ:ںیہ:زابؿ:ںیم:ےک:ضعب:ومجمےع:ینیچ:ثی:بح

وہج::وہےن:یک:ایہم:رتامجآمذخ،:ابوصخلص:رقاؿ:ےک::یداشلم:ےہ۔االسؾ:ےک:اؿ:اینب:اک:الخہص:یھب:یالعوہ:اخبر

ےہ۔:االسؾ:اک:اعترػ:احلص:رک ا:ااسؿ:وہ:ایگ:ےک:ےیل:ےس:الہ :نیچ

وہ:وج:دورسے:ملسم:اممکل::کیا:،دو:مسق:ےک:ولگ:اپےئ:اجےت:ںیہ:املسمونں:ںیم اس:وتق:ینیچ

انشتخ::۔:دورسے:وہ:وج:االسیمرکےت:ںیہ:شیپ:ریدتعمؽ:وصت:کیا:االسؾ:یک:ںیم:اور:نیچ:رہ:رک:اےئ:ںیہ:ںیم

:یداینباو:راس:ےک::تامیلعت:وہ:االسؾ:یک:ےک:ادنر:االسؾ:اک:دافع:رکےن:اک:ذجہب:وت:ےہ،:نکیل:،اؿوھک:ےکچ:ںیہ

ےہ::احلص:یک:میلعت:ےک:اوکسولں:ںیم:ےہ:ہک:اوہنں:ےن:نیچ:ہیوہج::۔اس:یکااکحامت:کت:ےس: اوافق:ںیہ

:ںیم:گنایکنس:نکیل:رےتہ:ںیہ:ےک:رہ:العےق:ںیم:ےہ۔:املسمؿ:نیچ:ایگ:ایاہجں:اؿ:ےک:ذونہں:ےس:االسؾ:رھکچ:د

املسمؿ:اےنپ::ںیم:ےہ۔:نیچ:ںیم:تیوطر:رپ:ارثک:اقمیم:یملسم:اابد:روغیا:رےنھک:وایل:تیثیح:یک:اتیلق:یلسن

۔اور:دحتم:ںیہ:اجکیوہےئ:وہےن:ےک:ابووجد::۔اس:رطح:وہ:ےلیھپرےتہ:ںیہ:العوقں:ںیم:ایوصخمص:ولحمں:

زیتی:ےس:ےنلیھپ:وانال:ذمبہ:االسؾداین:ںیم:

34

،اور:ایل:یاثون:،اادتایئ:نج:ںیم:دمارس:اقمئ:ںیہ:ںیم:نیچ:ےک:ےیل:و:رتتیب:میلعت:وچبں:یک:ملسم

ہقف:و::ثیرقاؿ،:ملع:دح:زابؿ،:ریسفت :رقاؿ:ےس:ےل:رک:رعیب: ارظہ:ےہ،اس:ںیم:اجیت:ید:میلعت:رمالح:ںیم:نیت

دؽ:ےس::اور:وخد:یھب:ںیہ:ےتید:میلعت:یوچبں:وک:االس:یھب:نیےہ۔:اس:ےک:العوہ:واادل:اجیت:ید:میلعت:یک:ہوریغ

اجات:ےہ۔:ایاور:رقاؿ::اک:درس:د:میلعت:االسیم:یھب:اسمدج:ںیمزین: رقاؿ:ڑپےتھ:ںیہ

:ا:یک:نیچ ےہ:وج:اقمئ:ایک:ادارہ::یرساکر:کیا اؾ:ےس:اػ:اچانئ:ےک::نشیا:یسوسیوکحتم:ےن:االسم

اور::زہار:اسمدج:سیلاس:ادارے:ےک:تحت:گل:گھب:اتنیپ۔اھبنات:ےہ:یذہم:دار:املسمونں:ےک:اعمالمت:یک

اراکؿ::ےک:یئ:ےہ۔:ااظتنہیم:ےہ:وج:دجسم:ےک:اعمالمت:ےط:رکیت:ااظتنہیم:کیا:۔:رہ:دجسم:یکاچپس:زہار:اامؾ:ںیہ

:ادماد:ےک:ذراعئ:ںیم:امیل:ےک:ااظتنؾ:اور:رمتم:ےک:ےیل:دجاامؾ:رکات:ےہ۔:اؿ:اسم:رسربای:نج:یک:وہےت:ںیہ

اس:ادارے::اجبن:ےس:ادماد:اشلم:ےہ۔:یک:ںملسم:ومیظنت:اور:اعیمل:تڈنف:،:اعؾ:املسمونں:ےک:ایطع:وکحیتم

:رساکر:اامتہؾ:فلتخم:رہشوں:ںیم:ریزےک دمارس:ےک:امتؾ:۔اؿ:ںیہےئگ:رکواےئ::ریمعتیھب:دمارس::یدس:

:ںیم:رگناین:یکوکحتم::یک:وہےن:واےل:نیچ:ےہ:اور:اؿ:ےس:افرغ:الیصحتل:وکحتم:ادا:رکیت:یک:ارخااجت:نیچ

۔:اخونں:ےک:رتممج::ےک:دہعوں:رپ:افزئ:وہےت:ںیہ اور:وزارت::ںوینپمک:ہعمج:و:امجاعت:اور:وکحیتم:،ااتسد:،:اامؾ

:وہیت:ہگج:یھب:اک:اجونر:ذحب:رکےن:یک:العوہ:رقابین:ووض:اخہن:ےکتیب:االخلء:اور::دج:ںیماسم:یسب:یک:نیچ

اھبؽ:،::ھکید:،:املسمونں:ےک:اومر:یک:میلعت:اعمرػ:یک:،:رمدوں:ےک:نفک:دنف:،:االسیم:ہایب:یاشد:ےہ،:اسمدج:ںیم

:اور:ونومولدوں:ےک:اکؿ:ںیم:ےقیرط:االسیم ۔:رہ:دجسم::اومر:ااجنؾ:اپےت:ںیہ:ےنہک:ےسیج:تماذاؿ:و:ااق:ےس:ذحب:

:ےہ:۔:نیچ:وہیت:یھکل:خیرصتخم:اتر:رھتپ:بصن:وہات:ےہسج:رپ:دجسم:اور:اس:العےق:ےک:املسمونں:یک کیا:ںیم

۔:وہےت:ںیہ:نج:ےک:رجحے:دجسم:ےک:اسھت:ی:دعتمد:اعمل:وہےت:ںیہ:رہ:دجسم:ںیم:یک

مک:رمع:وجاونں:رپ:لمتشم:ےہ،:االسؾ::ےساسؽ::سیت:یاابد:دصی:ابسیئ:املسمونں::یک:اس:وتق:ینیچ

ےک::رٹنیس:چرسیر:ء:ےک:ویپ2111رکراہ:ےہ۔::راایتخ:تیثیح:وبقمؽ:ذمبہ:یک:دہایبس:ےس:ز:ںیماؿ:وجاونں:

:دصی2اک::یاابد:وج:لک:ینیچ:نالھک:یھت::دو:رکوڑسیتنیت:تیرقت:یاابد:املسمونں:یک:ںیم:ادعاد:و:امشر:ےک:باط ق:نیچ

ےہ۔:یک:شویئ::نشیپ::یکرکوڑ:کت:ےنچنہپ:3دعتاد::املسمونں:یک:ںیم:کت:نیچ:ء2131ےن:ےہ۔:اس:رٹنیس

)اجری:ےہ(

أ أ أ أ

داین:ںیم:زیتی:ےس:ےنلیھپ:وانال:ذمبہ:االسؾ

35

اعشرئ:اہلل:اک:ادب

دنی:ےک:ےیل:ادب:اکی:اینبدی:زیچ:ےہ:سج:دح:کت:ادب:اور:اتدب:سباتھ:اجےئ:اگ...ایس:دح:کت:

ااسنؿ:اک:دنی:وقی:وہات:اجےئ:اگاور:سج:دقر:ےب:ادیب:،:اتسگیخ:،:رجات:واسجرت:اور:ےب:ابیک:سبیتھ:اجےئ:یگ:

:ےس: اتٹ:اجےئ:اگ...:وخاہ:ملع:وہ:ای:لمع:اؿ:ںیم:رشتعی:ےن:اداب:یک:راعتی:ریھک:ےہ:...:الثم:...ااسنؿ:دنی

رقاؿ:رکمی:ںیم:اراشد:رفامای:ایگ:ہک:

اے:اامیؿ:واول!:یبن:رکمی:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک:سلجم:ابمرک:ںیم:ھٹیب:رک:دنلب:اواز:ےس:وگتفگ:تم:رکو:

:اواز:ہن:وہ:ہک:یبن:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک:اواز:ےس:سبھ:اجےئ:...:ورہن:اس:اک:...:اینپ:اوازوں:وک:تسپ:رکو:اور:ایسی

حط:وہاجںیئ:ےگ:...:ہن:اس:رپ:ارج:رمبت:وہاگ:ہن:وثاب... ہجیتن:ہی:وہاگ:ہک:اہمترے:اامعؽ:حن

دحثی:ںیم:ےہ:ہک:رضحت:رمع:ریض:اہلل:ہنع:یقلخ:وطر:رپ:دنلب:اواز:اور:ربجی:اوصلت:ےھت:...:اواز:ی:

ح:دنلب:یھت:ہک:اہتسہ:وبےتل:وت:ااسی:ولعمؾ:وہات:ہک:زور:ےس:وبؽ:رےہ:ںیہ:...نکیل:اس:اتی:ےک:ارتےن:اس:رط

:ریمی:اواز:ےک:دعب:اانت:اہتسہ:وبےنل:ےگل:ہک:دعب:دہعف:اکؿ:اگل:رک:اننس:ڑپات:اور:رفامےت:ےھجم:ہی:وخػ:ےہ:ہک:ںیہک

حط:ہن:وہاجںیئ...:اس:ےس:ہلئسم :لکن:اای:ہک:ادب:بس:ےس:سبی:زیچ:ےہ...:اتقیق:دنلب:وہاجےئ:اور:ریمے:اامعؽ:حن

وت:ادب:قح:اعتیل:اشہن:اک:ےہ:...:تمظع:وایل:ذات:اہلل:ی:یک:ےہ:...:اس:واےطس:ہک:اس:یک:ابراگہ:ںیم:ادب:اور:

وتاعض:اچےیہ:رھپ:سج:سج:وک:اہلل:ےس:ةسن:وہیت:اجےئ:یگ:اس:اک:ادب:اقمئ:وہات:اجےئ:اگ...:الثم:رقاؿ:رکمی:اک:

نا :ایک:ایگ:ہک:ادب:اقمئویر ہا طا

می الا ال

ہ س ارگ:احتل:انجتب:کت:اجن ت:چنہپ:یئگ:وت:التوت:یھب: ااجزئ::لا یاما

وہیئگ...:شوای:زابؿ:یھب:اپک:ہن:ری:...:ہی:رقاؿ:اک:ادب:الھکسای:ایگ:ہک:اس:الکؾ:یک:ةسن:اہلل:یک:رطػ:ےہ:...:

:ےہ:ہی:الکؾ:اہلل:ںیہن:ےہ:...ہی:وت:اکںووں:اک:ومجمہع:ےہ:...:وج:سج:اک اؾ:الکؾ:اہلل:ےہ:...:اہلل:اک:ادب:اہوھتں:ںیم

رحوػ:ووقنش:ےھکل:ںیہ:ہی:الکؾ:یک:العامت:ںیہ...الکؾ:وہ:ےہ:سج:اک:ملکت:ایک:اجےئ:...:رھپ:وہ:رحوػ:اور:وقنش:

اجںیئ:نج:اکںوات:ںیم:درج:ںیہ:اںیہن:یھب:ےب:ووض:اہھت:اگلےن:ےس:عنم:ایک:ایگ:وہ:اکںوات:سج:دلج:ںیم:یس:ےیل:

وہ:یھب:وابج:امیظعتل:نب:اجیت:ےہ...:تقیقح:ںیم:ہی:الکؾ:اک:ادب:التبای:ایگ:نکیل:وج:زیچںی:اس:یک:رطػ:وسنمب:

وہیت:ںیئگ...:اؿ:اک:ادب:یھب:وابج:وہات:الچ:ایگ...الکؾ:یک:وہج:ےس:وقنش:اور:وقنش:یک:وہج:ےس:اکںو:اور:دلج:

درہج:یھب:اتسگیخ:اؿ:ںیم:ےس:یسک:زیچ:یک:یک:اجےئ:وت::درہج:دبرہج:بس:یک:میظعت:رضوری:رہھٹیت:یئگ...:ارگ:ادین

35

اک:اکی:االصح:ارفوز:اطخب:میکح:انالالسؾ:اقری:دمحم:بیط:اصبح: اضمنیم:واقمنالت

:راےئا دب:اور:االتخػ

36

حط:وہےن:اک:ادنہشی:ےہ:...:اس:ےیل:ہک:ےب:ادیب:ےک:اسھت:دنی:اقمئ:رہ:ںیہن:اتکس... اامعؽ:ےک:طبض:وحن

...:اہلل:اک:رھگ:ہی:ةسن:ایس:رطح:بج:اہلل:اک:ادب:وابج:ےہ:وت:تیب:اہلل:اک:ادب:یھب:وابج:وہایگ:

ا...احنالں:ہک:قح:اعتیل:زیچ:اور:مسج:واکمؿ:ےس:ربی:ںیہ...:نکیل:ةسن:بج:ایت:بج:ایئگ:وت:ادب:نالزؾ:رہھٹ

ےہ:ہک:وہ:ایلجتت:رابین:اک:رمزک:ےہ:وت:اس:رھگ:اک:ادب:رضوری:وہایگ...

ادب:وابج:وہا:وت:سج:دجسم:رحاؾ:ںیم:تیب:اہلل:واعق:ےہ:وہ:دجسم:یھب:وابج:امیظعتل:بج:تیب:اہلل:اک:

وہیئگ:اور:اس:درہج:ابربتک:نب:یئگ:ہک:ارگ:اکی:امنز:اہیں:ڑپیھ:اجےئ:وت:اکی:نالھک:امنز:اک:وثاب:اتلم:ےہ:ہی:اس:

ةسن:یک:ربتک:ےہ...

:وابج:امیظعتل:وہایگ:اور:اس:اک:دجسم:رحاؾ:سج:لحم:ںیم:واعق:ےہ:وہ:ہکم:رکمہم:ےہ:وت:ہکم:رکمہم:یھب

ادب:رضوری:وہایگ:اور:ہکم:رکمہم:واہعق:اجحز:ںیم:ےہ:اور:اجحز:اور:اسرے:رعب:اک:ادب:وابج:وہایگ...دحثی:

:ایگ: ب ح ںیم:رفامایا ال وا ان ما ی ا ب عا

ب فا ن ہ ض غ

:افنؼ:یک:اق :اامیؿ:اور:ضغب:رانھک، رعب:ےس:تبحم:رک ا

رہج:اسرے:اداب:وابج:وہےت:ےلچ:ےئگ:ارگ:ےب:ادیب:اور:اتسگیخ:یسک:اکی:ںیم:العتم:ےہ...:رغض:درہج:دب

یھب:ایئگ:وت:دنی:اک:ابیق:رانہ:لکشم:وہاجےئ:اگ...

ریغ:اایتخری:امکنالت:اک:ادب

اس:ےیل:اتدب:اور:وتریق:ومیظعت:نالزؾ:رقار:دی:یئگ...:دحثی:ںیم:رفامای:ایگ...

رے:سبوں:یک:وتریق:ںیہن:رکات:وہ:مہ:ںیم:ےس:ںیہن:وج:صخش:امہرے:وھچوٹں:رپ:رمح:ںیہن:رکات:اور:امہ

وہاگ...ااکرب:یک:میظعت:ووتریق:وابج:رقار:دی:یئگ:اور:دیکمھ:دی:یئگ:ہک:ارگ:اےس:ہن:ااجنؾ:دو:ےگ:امہری:امجتع:ںیم:

اگ...امشر:ںیہن:وہاگ:اور:ہی:وتریق:وادب:رمع:یک:سبایئ:یک:وہج:ےس:ےہ:ارگ:وکیئ:ملع:راتھک:ےہ:وت:ملع:یک:وہج:ےس:ادب:وہ

ملع:ےک:اسھت:زدہ:وانقتع:ےک:ذجابت:اور:االخؼ:راتھک:ےہ:وت:اؿ:اک:ادب:وابج:وہاگ:نکیل:ارگ:وکیئ:

یھب:امکؽ:ہن:وہ:رصػ:رمع:یک:سبایئ:وہ:...:اس:و:ہج:ےس:یھب:اس:اک:ادب:رضوری:وہاگ...

:دحثی:ںیم:اراشد:رفامای:ہک:وج:صخش:یسک:وبڑےھ:یک:میظعت:اس:ےک:وبڑاھ:وہےن:یک:وہج:ےس:رکے:وت

وہ:اس:ےس: ےلہ:ںیہن:رمے:اگ:ہک:قح:اعتیل:اس:ےک:ےیل:وھچےٹ:دیپا:رکدںی:ےگ:وج:اس:یک:میظعت:رکںی:ےگ...

دحثی:ںیم:رفامای:ہک:وج:صخش:دیفس:داڑیھ:وانال:اہھت:الیھپ:رک:داع:اماتگن:ےہ...:قح:اعتیل:رفامےت:ںیہ:ےھجم:

ہلل:واقر:ےہ:وج:ضحم:رمع:یک:سبایئ:یک:وہج:ےس:ایح:ایت:ےہ:ہک:اےس:اخیل:واسپ:رکدوں:وت:ہی:اس:یک:داڑیھ:اک:دنع:ا

اےس:احلص:وہایگ:ےہ:ارگ:اس:سبایئ:ےک:تحت:اور:سباایئں:یھب:عمج:وہاجںیئ...:ملع،:االخؼ:وت:ادب:یھب:سباتھ:

اجےئ:اگ:نکیل:ارگ:وکیئ:رنہ:ہن:وہ:وت:یقلخ:امکؽ:رپ:یھب:ادب:یک:نیقلت:یک:یئگ:ےہ:...:الثم:دحثی:ںیم:اراشد:ےہ:...:

اامتم:رکےن:اک:قح:اس:اک:ےہ:وج:بس:ےس:حیحص:رقاؿ:ڑپےھ...:بس::اقر أمھ لکتاب اللیوم القوم

)رھپ(:وج:نس:اک:ملع:زایدہ:فان کانوا ف القراءي سواء فاعلمہ بالسنۃ ےس:زایدہ:رقاؿ:اک:اعمل:وہ:...:

:راےئ ادب:اور:االتخػ

37

زایدہ:وافق:وہ::راتھک:وہ:اےس:سباھای:اجےئ...ارگ:نس:ےک:ملع:ںیم:یھب:بس:ربارب:وہں:وت:اسملئ:ولصۃ:ےس:وج

:ارگ:اس:ںیم:یھب:بس:ربارب:ںیہ... :ارگ:: اےس:اےگ:سباھا... رفامای:ہک:وج:وخوصبرت:وہ:اےس:اےگ:سباھا...

اسرے:ےک:اسرے:نیسح:ولیمج:عمج:وہں...:رفامای:سج:اک:بسن:اواچن:وہ:اےس:اےگ:رکو:وت:وکیئ:وصختیص:

سبے:الہ:امکؽ:عمج:ںیہ:اور:یسک:اجلہ:وک:اامتم:دقمؾ:رکین:اچےیہ:ہک:دتقمویں:وک:اعر:نالقح:ہن:وہ...:ارگ:سبے:

ےک:ےیل:سباھای:اںیہن:اعر:نالقح:وہاگ:ہک:ےسیک:سباھدای؟:ارگ:بس:نیسح:ولیمج:وہں:اور:یسک:ادنےھ:رہبے:وک:

سباھدای:اںیہن:اقحرت:دیپا:وہیگ:ہک:ہی:اہکں:ےس:اےگ:سبھ:ایگ؟

:احنالں:ہک:ہی:وکیئ:اایتخری:امکؽ:بج:اور:امکنالت:ںیم:بس:ربارب:وہں:رھپ:وخوصبریت:وک:اےگ:راھک:ایگ

ںیہن...:دخا:یک:انبیئ:وہیئ:زیچ:ےہ:نکیل:ریغ:اایتخری::زیچ:یھب:ضعب:اواقت:وصختیص:اک:ببس:نب:اجیت:ےہ...:

دقتؾ:ودقتمی:ےک:ےیل:اداب:یک:رضورت:ےہ:اور:اؿ:اداب:ںیم:ضعب:دہعف:وکتینی:زیچںی:یھب:دالخ:وہاجیت:

:یک:دی:وہیئ:زیچ:ےہ:رگم:اس:ےک:ابووجد:رفامای:اس:اک:ادب:رکو...:احلص:ہی:ںیہ...ابووجدہی:ہک:ہک:رمع:ای:نسح:اہلل

الکن:رہ:سبایئ:میظعت:یک:قحتسم:ےہ...:وخاہ:وہ:وکتینی:وہ:ای:رشتیعی،:اایتخری:وہ:ای:ریغ:اایتخری:ارگ:وتریق:ہن:یک:یئگ:وت:رفامای:

ہک: نکم:ےہ:اہمترے:اامعؽ:اور:دنی:رپ:ارث:ڑپ:اجےئ...

ةسن:اک:ادب:

کت:ہک:وتبسنں:اک:ادب:الھکسای:ایگ:ہی:وج:اہلل:واولں:ےک:اہں:وتبسنں:یک:وتریق:یک:اجیت:ےہ:ہک:خیش:یک::اہیں

:ونط:اک:یھب:ةسن:یک:وہج:ےس:ادب:رکےت:ںیہ...دحثی:ںیم:رفامای: :اور تمظع:رکےت:ںیہ...خیش:یک:اونالد

با ۃ ما اط فا عا ض

م ۃ ا ن

ن می قا افا اہا ذا ا

د

ی:رگج::ان ذا ا :اس:ےن:ےھجم:افہمط:ریما شوہش:ےہ:سج:ےن:اےس:اتسای

اتسای...اس:اک:بلطم:ہی:ےہ:ہک:سج:ےن:افہمط:ریض:اہلل:اہنع:یک:وتریق:یک:اس:ےن:اہلل:اور:اس:ےک:روسؽ:یک:وتریق:

یک...:ہی:وتریق:رشػ:احصتیب:یک:وہج:ےس:ںیہن:الھکسیئ:یئگ:ہی:وتاور:احصہب:ریض:اہلل:مہنع:ںیم:یھب:ےہ:ہکلب:یبن:رکمی:

وملس:یک:اونالد:وہےن:یک:وج:ةسن:ےہ:ایس:اک:ادب:الھکسای:ایگ...:یلص:اہلل:ہیلع

احصب:ریض:اہلل:ااس:ےیل:رفامای:ہک:افہمط:ریض:اہلل:اہنع:ریما:رگج:شوہش:ےہ...:ہی:ںیہن:رفامای:ہک:ریمے:

ےہ::مہنع:ںیم:دالخ:ےہ...:احصتیب:ےک:اسھت:ھچک:اور:زیچںی:یھب:عمج:وہںیئگ:وج:اونالد:روسؽ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:وہ ا

ہک:ہی:زج:ےہ:روسؽ:اہلل:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:اک:وت:بج:بلق:ںیم:روسؽ:اک:ادب:وہاگ:وت:اونالد:روسؽ:اک:یھب:وہاگ...

:دمحم:اقمس:اصبح: اونوتی:رۃمح:اہلل:ہیلع:ابئن:داراولعلؾ: ںیم:ےن:اےنپ:شبرشوں:ےس:رضحت:ومنال ا

...:اسدات:اک:وکیئ: ااب غ:ہچب:یھب:ااجات:وت:رساہہن:ا:ؿ:یک:اعدات:ںیم:ادب:اک:احلظ:ےب:دح:وہاتدویدنب:ےک:قلعتم:انس:ہک

:یک:رطػ:ھٹیب:اجےت:اور:رفامےت:ہک:داین:دخموؾ:زادوں:یک:زعت:رکیت:ےہ...:ہی:اسرے:اعمل:ےک:

ے

وھچڑ:رک:اپئ

:احنالں:ہک:ہچب: ااب غ:ےہ:رگم:رفامےت:ںیہ:ہی: دخموؾ:زادے:ںیہ...اسرے:اعمل:رپ:اؿ:یک:میظعت:وابج:ےہ:...

(22ہی:اونالد:روسؽ:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےہ...)االسػ:یک:ابیمہ:تبحم:ےک:ریحت:ازیگن:وااعقت::دخموؾ:زادہ:ےہ

:راےئ ادب:اور:االتخػ

38

اور:اکی:دحثی:ںیم:رفامای::

عید اب سا ن أ و رض الل عنہعاس عا را

اناہ سا لاى الل أ لای لا الل صا ا یا ہ عالام سا ل قو وا

من و احب إلا م لا یا لا تصا اماکا إلا تاق ا ، وا عا کل طا

ا

یلص:اہلل:ہیلع:وملس:ےن: رضحت:اوبدیعسریض:اہلل:ہنع::یبن:رکمی:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےس:رواتی:رکےت:ںیہ:ہک:اپ

رفامای::وساےئ:ومنم:ادیم:ےک:یسک:یک:تبحص:تم:اایتخر:رک:اور:ریتا:اھک ا:وساےئ:رپزیہاگر:ےک:وکیئ:ہن:اھکےئ۔:

ثی:ںیم:رفامای:اوراکی:دح

اب ن أ د رض الل عنہ عا لا لا ،خاکاانات ۃ وا با

ول الل :قاالا ،حص

س لاى الل قاالا را لا صا یہ عا

الام سا :وا

ا أ ط ی إذاا را أع

ا قاد

ل ج الا ز ت

دا ف ہ

ن نطق ،ایالد قلاۃ ما وا من ،وا

ب تا

فاإنا ہ فااق

ۃ لاقا یا ہ ما

ک

ال

احصیب:روسؽ:رضحت:اوبالخد:ریض:اہلل:ہنع::ےس:رواتی:ےہ:ہک:ارضحنت::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےن:رفامای::بج:مت:

دوھکی:ہک:یسک:ادیم:وک:ہک:داین:ںیم:اس:وک:رتبغ:ںیہن:ےہ:اور:وہ:صخش:مک:شو:یھب:ےہ

وت:اس:یک:تبحص:ںیم:روہ:تمکح:اس:ےک:دؽ:رپ:ڈایل:اجےئ:یگ۔:::

رطح:اپ::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےن:اوبزرنی::ریض:اہلل:ہنع::ےس:رفامای:ایس:

اب ن أ ز عا انا ،ن رض الل عنہی را أ ہ

ول الل قاالا لا

س لاى الل را لا صا یہ عا

الام سا لاى :وا ادلکا عا الا أ أ

ك اذ ہی ملا ال

ام ا ال ا خا ہ ب ب ی تص ذا

ی

ن ا ی الد

اخر

ال ا ،؟ يوا ل ا ی عا الس أ جا کا بما

ر ہ

ک إذاا ،ل الذ وا

ر الل عتا بذک طا اناکا ماا استا لسا

ك

ار ةا فا

لا احبا ف ،خا أ ف ،الل وا

أابغض ز ی ،الل وا باا را

ا ل ہا :ن ی ا أ

با جا من ا

ر ا إذاا خال ج انا الا ةا أ

ع ا ہت یشا ائرا أ ازا ہ عا یا شا هخا فا مالک کلال بعونا أ ہ سا

نا ی

ل صا

لا ا إنا :قولونا یا وا ،یہعا بانا ف ہ راال صا یوا

كا ف ،کا فاصہل دا سا جا

ا تعمل

عتا أان طا ل فاإن استا عا

لکا فااف ذی

داین:وارخت:یک:الھبیئ:احلص:رک ےتک::ایکںیم:ںیہمت:دنی:یک:اینبد:اور:اس:اکالخہص:ہن:اتباں:سج:ےک:ذرےعی:مت

:ےس:اینپ:زابؿ::رکےن:واولں:یک:اجمسل:ںیم:اھٹیب:رکو:اور:بج:اہنتیئ:وہ:وتاہجں:کت:وہےکس:ذرک:ایہلوہ؟ذرک:اور:اید:ایہل

روھک:،:اور::ےیلرکواور:یسک:ےس:ضغب:روھک:وت:اہلل:ی:ےک::ےیلوکرحتمک:روھک:اور:یسک:ےس:تبحم:رکو:وتاہلل:ی:ےک:

38

انجب:ااسحؿ:اقحل:اصبح اضمنیم:واقمنالت

:اصحل:یک:اتیمہتبحص

39

رھگ:ےس:اتلکنےہ:وترتسزہار:رف ےت:اس::ےیل!ایکںیہمت:ہتپ:ےہ:ہک:بج:ادیم:اےنپ:اھبیئ:ےس:الماقت:ےک:اوبرزنی:

داعرکےت:وہےئ:ےتہک:ںیہ::ایرب!اس:ےن:ریتی:وہج:ےس::ےیلےک:ےھچیپ:ےتلچ:ںیہ:اور:بس:ےک:بس:اس:ےک:

:لمع:رکوکسوترضور:رک ا۔اقلعتت:اقمئ:رےھک:ںیہ:،وتاس:وکوجڑدے:،ارگمت:وخد:اس:وک:اس:اکؾ:ںیم:اگلوکس:اور:اس:رپ

یک:رظنںیم:اور:فلس:اصنیحل:تبحص:اصحل:یک:اتیمہ:ااکرب:احصہب

تبحص:اصحل:یک:ایس:اتیمہ:اور:ایھچ:وسلجمں:یک:ایس:اتریث:اور:اافدتی:ےک:شیپ:رظن:احصہب:واتنیعب:اور:

انچں:ہچ:فلس:اصنیحل:اس:یک:سبی:اتدیک:رکےت:ےھت:اور:اس:اک:اؿ:ےک:اہیں:سبا:اامتہؾ:اپای:اجات:اھت

(:رفامےت:ںیہ:ھ:::::32رضحت:دبع:اہلل:نب:وعسمد:ریض:اہلل:ہنع:)ؾ::

ثااک الل أ

ارا وا ذک

ل جا زا وا لا ،عا لا عا دای وا احا با أ لا تاصحار الل ،کا أان

لاى ذک اناکا عا اعا ان أ

ا إلا مل جا زا وا عا

یس:یک:اایتخر:رکو:وجاہمترا:دخا:ےک:ذرک:رپاعموؿ:وہ۔اہلل:اکذرک:رثکت:ےس:رکو:اور:مہ:ینیشن:یھب:ا

:(رفامےتںیہ::ھ:::32اور:اوبدرداء::ریض:اہلل:ہنع:)ؾ:::

ف ن م :الا قا رض الل عنہ الدرداء عن أب ل ج الا ہ ق ما وا ه اشا ما

وا ہل خا د

ا ما

وا ہ جا ر ہ س ل ما

ا عا ما أ ل ہ

ع ال

م ل

:ھجمس:داری:اور: لق:دنمی:یک:العتم:ےہ۔الہ:ملع:یک:تبحص:ںیم:انھٹیب

:(رفامےت:ںیہ:ھ:::::32رضحت:اوبذر:ریض:اہلل:ہنع:)ؾ::::

و س عت را لاى الل لا الل سا ا صا ل ہ ی عا

الام سا حدا اا :ل قو یا وا وا

خا ي ل

ل ی من جا

وء ی ،س السا

ل ا

ال واالح خا ی الصا

س

حدا ی وا

ي منا ال

ک ل ف فاص) ل الس ماا لا فاض

ن کل اوض ف ،یہعن یا ة عا

ارك ال ت (یہوا

ںیم:ےن:روسؽ:اہلل::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےس:انس:اہنتیئ:ربے:دو ت:ےس:رتہب:ےہ:اور:ااھچدو ت:اہنتیئ:ےس:رتہبےہ۔

ایس:رطح:رضحت:اوبذرریض:اہلل:ہنع::ےس:رواتی:ےہ:

اب ن أ خا :قاالا نہ رض الل عذار عا ول الل داس را سجدا وا ما

ت ال

لاى الل ل ا صا ل ف ہ ی عا

الام سا ہ ی وا

ا الاست إل ت فائ و یفاقاالا ہ ی فا اعا باا ذار ت

ا بالل ا أ شا ذ اط یا من شا

ی

ال ن وا

س ال

ن

اوا لل ت أس شا قل

اط یا ن

م ی قاالا ناعا

اہلل::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےن:ھجم:ےس:رفامای:اے:اوبذر!:ایشنیط:نج:واسن:ےس:اہلل:یک:انپہ:امگن:ایل:رکو۔ںیم:روسؽ:

ےن:رعض:ایک::ایکااسنونں:ںیم:یھب:ایشنیط:وہےت:ںیہ؟رفامای:اہں۔

(اکاراشد:ھ::::261رضحت:ابسیدی:اطسبیم:)ؾ::

تبحص :اصحل:یک:اتیمہ

41

ب :قال بلیأبو موسى الد لا اقا ؟د من أحصبیزی قلت ل

ذا إ ا ما

ا ذا إ وا كا ادا عا ت ض ا أا ت ب نا ذ ا عا ابا ت کا ی ل

اوبومیس:دیلبی:رفامےت:ںیہ:ہک:ںیم:ےن:رضحت:ابسیدی:اطسبیم::ےس:وپاھچ:ںیم:سک:یک:تبحص:اایتخر:رکوں؟رفامای::

رکدے:۔:اس:یک:ہک:ارگمت:امیبر:وہاجا:وتوہ:اہمتری:ایعدت:رکے:اور:ارگ:مت:وکیئ:انگہ:رکوھٹیب:وتہ:ںیہمت:اعمػ

اس:ےس:رضحت:ابسیدی:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:رماد:اہلل:اعتیل:یک:تبحص:یھت:۔

(ےن:رفامای:ھ515:تبحص:یک:ایس:اتیمہ:ےک:شیپ:رظن:اامؾ:زغایل:رۃمح:اہلل:ہیلع)ؾ::

ا ال اما أ ا یر ـحا ـوا ل عا

ـصن ت یا ى الد حبا

ا فاص

ہ

و ـس

ب

اعا ما باانا الط

قااتل ل

ا م ا ۃل ل ب عا ہ ى التاشا

ال اء بال وا تدابع ق ق منا یا الطا بع من حا س ر یث لا ی الطا

د

احب صا

ـفا ہ

اسا ـم ال ۃ جا

ر ـال ا ـص عا ی حا ـل

ن یى الد اسا ـات ماال رصا وا

ك ال

ر ا ۃ حا د ف ہا د تز ہ الا

ن ا فالذی یا الد

ار ه لکا تک

طلا ۃ حبا ـص ن ا ا وا یب الد ب ص ی ا اغ ۃحبا ـسحتا یـنا ف ـی ب ـــالا

ی ال

ا ي خر

بعش:انالامیؿ:ںیم:ےہ:

ش اابر

نا ال لامیا

سزیز بن عا

بد ال ایسا :عا ل

د سا اسد إلا ماا حا ا

...لل

من فاہلا

اء ضا

غ با

د ال احا أ

کل

يا حدا واى ال ارا أ وا

ی ىخا فاتا

...ا لل

لی ھا من جا

وء فاان س الس

إن

ض

د قاعا

ر ی)ؾ:حتل

(:اداب:تبحص:ایبؿ:رکےت:وہےئ:رفامےت:ںیہ:ھ298:ایس:رطح:رضحت:امثعؿ:ا

:وقد سئل عن الصحبۃ فقال:سعت أبا عامثن یقول :أبو السی الوراق قال

مع الل عزوجل بسن الصحبۃ (1) ا ودوام دب ال

۔اقبۃ والم یبۃ ال

یہعل صلى الل السول معا ۃ والصحب(2)ا اتباع ب و سلم

ر ہ اظا وم ولا ہ نتس

۔کم ال

۔ۃحتام والدمال ب اء الل یع أولما ۃ والصحب(3)

معا ۃ والصحب(4) ۔اللق سن ب والولد ل ہال

عا ما ۃ والصحب(5)

بدوام خوان ال ال وا بش ال

ا ا ما ساط ب ن ا ثم کن إ یم ل

عا ما ۃ الصحبوا (6)

ا عاء الد ب ال ھال ا عا ۃ حمالا وا ہل یہل

اہلل:اعتیل:یک:تبحص!:وضحری::بلق:،اشیگتسئ:اور:نسح:ادب:ےس:رکین:اچےیہ۔(1)

۔اپ:یک:تمظع:ےک:ااسحس:اور:اابتع:نس:ےس:رکین:اچےیہ:وضحر::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::یک:تبحص(2)

تبحص::اؿ:ےک:اقمؾ:ورمہبت:ےک:باط ق:ارتحاؾ:ےس:رکین:اچےیہ۔اوایلء:اہلل:یک:(3)

الہ:وایعؽ:ےک:اسھت:اےھچ:االخؼ:ےس:رانہ:اچےیہ۔(4)

تبحص :اصحل:یک:اتیمہ

41

ربادراؿ:االسؾ:یک:تبحص:دنخہ:اشیپین:ےس:رکین:اچےیہ:رشبہکیط:وہ:انگوہں:ںیم:التبمہن:وہں۔(5)

ھت:رکین:اچےیہ۔اور:اجولہں:یک:تبحص:اؿ:رپ:تقفش:ورہمابین:اور:اؿ:ےک:قح:ںیم:داعےک:اس( 6)

ر ی:یک:ہی:نیقلت:اس:اوصؽ:رپینبم:ےہ:ہک:حتل

درتقیقح:رضحت:امثعؿ:ا

تبحص:یک:نیت:ںیمسق:ںیہ::

ربارب:واےل:یک:تبحص(3وھچےٹ:یک:تبحص:)(2سبے:یک:تبحص:)(1)

سبے:اور:شبرگ:یک:تبحص:،الص:ںیم:تبحص:ںیہن:دختم:وہیت:ےہ:،یسک:ےن:وصنمرنب:فلخ:(1)

::اپ:انتک:رعہص:اوبامثعؿ:رغمیب:یک:تبحص:ںیم:رےہ:؟اپ:ےن: ارایض:ےس:اسلئ:یک:(:ےس:وپاھچھ: 462 رغمیب)ؾ:

رطػ:داھکی:اور:رفامای:ںیم:وتاؿ:یک:تبحص:ںیم:ںیہن:راہ:،اہتبل:ںیم:اؿ:یک:دختم:ںیم:راہ،ںیم:اؿ:اکاخدؾ:وہں۔

اایتخر:ہی:یھب:اعسدت:دنمی:اکاکی:ادناز:ےہ:ہک:شبرشوں:یک:تبحص:،اےنپ:اپ:وک:اؿ:اکاخدؾ:ھجمس:رک:

یک:اجےئ۔اور:لمکم:وطر:رپ:اؿ:اکادب:وحلمظ:راھک:اجےئ۔

:رۃمح:اہلل:ہیلع:ھ465:اامؾ:اوبااقلمس:ریشقی)ؾ:: (:رفامےت:ںیہ:ہک:ںیم:اےنپ:ریپ:رضحت:وبیلع:داقؼ:

یک:دختم:ںیم:بج:یھب:احرض:وہات:وت:اس:دؿ:روزہ:رھک:رک:احرض:وہاتاھت۔

اقفشمہن:رباتا:ایکاجےئ۔:وھچےٹ:یک:تبحص:اکاقتاض:ہی:ےہ:ہک:اس:ےک:اسھت(2)

ہی:دوونں:ابںیت:روسؽ:ارکؾ::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::ےک:اس:اراشد:رپینبم:ںیہ:ہک:اپ::یلص:اہلل:ہیلع:وملس::

ےن:رفامایےہ:

اب أمااماۃ، قاالا ن أ و :عاس لاى الل ل الل قاالا را ا صا ل ہ ی عا

الام سا :وا

ام ان ل م

ب ـی ا کا

ا جل

غ یا ناا، وا ی م صا ا رحا

ناا فالا یا سا ی منا

رتہمج:ینعی:وج:سبے:اکارتحاؾ:ہن:رکےاوروھچےٹ:رپ:تقفش:ہن:رکے:،وہ:مہ:ںیم:ےس:ںیہن۔

اور:اےنپ:مہ:ہلپ:اور:مہ:رمہبت:یک:تبحص:اکاقتاض:،ااثیرووتفت:ےہ:۔ااثیر:اکوہفمؾ:ےہ:دورسے:وک:(3)

س:اکوہفمؾ:ہی:ےہ:ہک:تمہ:اور:وحےلص:ےس:اکؾ:ےل:اےنپ:اپ:رپرتحیج:دانی:۔اور:وتفت:اکینعم:ےہ:وجاں:رمدی:،ا

رک:دورسے:ےک:اکؾ:ا ا۔

ارگکین:تبحص:رسیم:ہن:وہ:وت:ایک:ایکاجےئ؟

ارگ:کین:ولشوں:یک:تبحص:رسیم:ہن:وہوتمک:از:مک:ربی:تبحص:ےس:انچباچےئہ:ویکں:ہک:ربی:تبحص:ےک:تہب:

ں:ےک:قلعتم:دبامگین:دیپارکیت:ےہ:،اس:زایدہ:اصقن ات:ںیہ،اؿ:ںیم:ےس:اکی:ہی:یھب:ےہ:ہک:ربوں:یک:تبحص:،وکین

ےک:ربالخػ:رضحت:ذواونلؿ:رصمی:ےک:وقبؽ::اصنیحل:اور:کین:ولشوں:یک:تبحص:ےس:زدنیگ:اپزیکہ:وہاجیت:ےہ۔

تبحص :اصحل:یک:اتیمہ

42

:ربے:مہ:نیشن:ےس:رتہب:ےہ

ک

حدوا الس ج وا ہ نار وا یمالک بن د ندا ا ع م و یا ئت ج :فار قال الصا حماد بن واقد إ وا ه

ی ى ل

ا با ہمو ط ر خ عا ضا د وا قا لب کا ہب ان جا

أطرد بت ہا ذا فا یہ دیا ین م ی ذا خا ہ ہعا فقال دا ه

ذا لا ہی وء الس س یلجا ذ ی ن یو

(::یک:دختم:ںیم:احرض:وہا:ھ::::131امحد:نب:وادق:ےتہک:ںیہ:ہک:اکی:روز:رضحت:امکل:نب:دانیر:رۃمح:اہلل:ہیلع:)ؾ::

اؿ:ےک:اپس:اکی:اتکاھٹیب:ےہ:،ںیم:اےس:اٹہےن:اگل:وترفامای:وھچڑو۔:وتداھکی:وہ:اہنت:ےھٹیب:ںیہ:اور

ہی:ربے:مہ:نیشن:ےس:رتہب:ےہ،ہی:ےھجم:فیلکت:ںیہن:داتی۔

ینعی:ربے:ادیم:یک:تبحص:اصقنؿ:دہ:وہیت:ےہ:۔ربے:ادیم:یک:تبحص:ںیم:ےنھٹیب:ےس:وترتہبہی:ےہ:ہک:

:زایدہ:دب:رت:وہاتےہ۔ادیم:ےتک:ےک:اسھت:ےھٹیب:۔بلطم:ہی:ےہ:ہک:ربامہ:نیشن:ےتک:ےس

(ےن:امہی: از:ریسفت:ںیم:رضحت:امکل:ھ1225ایس:رطح:رضحت:اقیض:دمحم:انثء:ا:اامثعلین:ارہظملی:)ؾ:

نب:دانی:ر:اکوقؽ:لقن:رکےت:ںیہ:

ة :قال مالک بن دینارذ وا اعا نى إذا ت

ن وذلک ل

یاطی ال اشد من شا نس أ

اطیا ال یا إنا شا

انا بالل ذاہ یا اص عا عا اى الما نس جییئنى فاجیرنى إل

ن وشیاطیا ال

یاطیا ال نى شا با عا

امکل:نب:دانیر:اکوقؽ:ےہ:ہک:ایشنیط:اسن:،ایشنیط:نج:ےس:زایدہ:رشری:وہےت:ںیہ۔بج:ںیم:اوعذ:ابہلل:ڑپھ:

اتیلوہں:وتایشنیط:نج:اھبگ:اجےت:ںیہ:نکیل:ایشنیط:اسن:ابووجد:اوعذابہلل:ڑپےنھ:

:ےھجم:یلع:انالالعؿ:انگہ:یک:رطػ:ہ ےتچنی:ںیہ۔ےک:یھب

من وجعز عا ه ایذ اعا إ طانا یالش نا إ :د والسنہومارض الل عنہ قال قتادي ن المو

ب إ ہذ یہغوااا نا تمد م لى م

طان ی و شا ہ وا نس ال

اا فا نس ال

ب هراغ

من ال ہمو تنا

ف لیا

رفامےت:ںیہ:بج:اطیشؿ:ااسنؿ:ےک:ورالغےن:ںیم: ااکؾ:وہاتےہ:وتوہ:یسک:رضحت:اتقدہ:،اجمدہ:اور:نسح:رمہمح:اہلل:

اطیشؿ:ادیم:ینعی:رسشک:ااسنؿ:ےک:اپس:اجرک:ااسنؿ:وک:اکہبےن:رپ:ااسکاتےہ۔

)اجری:ےہ(

أ أ أ أ

تبحص :اصحل:یک:اتیمہ

43

اکر اہم::میظع:کیاک:ا:یاشہ:وسر:ریش

اشخ:ےس:ےھت،::یوسر:اھٹپؿ:یک:ینولاہ:ہیاخؿ:اھت،::دی اؾ:رف:اک:ایلص:یاشہ:وسر:ےک:ابداشہ:ریش:دنہواتسؿ

وک:انتج:انم:ووکسؿ:الم::ایراع:دنہواتسؿ:یک:ںیم:ےک:زامۂن:رمکحاین:یاشہ:وسر:اہک:اجات:ےہ۔:ریش:یوسر:اںیہن:ےیل:ایس

:وکیئ:یاشہ:وسر:ےک:ےنتج:رومز:ےس:ریش: تالم،اومر:ایس:ںیہن:دورسے:ابداشہ:ےک:دہع:ںیم:یسک اور:ہن::ااگہ:اھت:

۔:رغض:اس:ےن:اےنپ:اپچن:اسہل:ےیک:دورسے:ےن:ںیہن:یسک:ےنتج:اک:ؾ:اس:ےن:ےیک:رافہ:ںیم:یک:ایاھت،کلم:اور:راع

ہن:رکےکس۔:یھب:ہک:دورسے:رمکحاؿ:اچپس:اسولں:ںیم:اےنت:اکؾ:ےیک:دور :وکحتم:ںیم

دو::نیرت:لیوط:،اؿ:ںیم:اکؾ:رکواےئ:ںیہ:تہب:ےس:رافی:وہستل:ےک:ےیل:یک:ایےن:راع:یاشہ:وسر:ریش

:ارگہ:ےس:ےل:رک:امڈنو:)العہق:دمراس:(کت:اجیت:کیےس:ا:اشلم:ےہ،:نج:ںیم:یھب:ریمعت:ہتخپ:ڑسوکں:یک:ہیرو

)اگنبؽ(کت:ںراگااجنپب:ےک:ہعلق:رواتہس:ےس:ےل:رک:اتس:یےہ:اور:دورس:ےہ،:وج:اسڑےھ:اچر:وس:وکس:یبمل

ےہ۔:لیوط:(:لیم1511ڑسک:دنپرہ:وس):ہیےہ:اور::اجیت

دار:درتخ:وگلاےئ:اور:اؿ:ےک:لھپ::ہیہف:اسدوونں:اجبن:دورط:ےن:اؿ:ڑسوکں:یک:یاشہ:وسر:ریش

:اؿ:ںیم:وکس:رپ:رساےئ:ہتخپ:ونباںیئ:اؿ:دوونں:ڑسوکں:رپ:رہ:نیت:وفق:ےھت،زین:اسمرفوں:ےک:ےیل دو::اور

ذمبہ:رہ::ؽ ایخہک:الب:ایاور:اعؾ:مکح:د:ےک:ےیل:ںاودنہ:کیاور:ا:املسمونں:ےک:ےیل:کیاخےن:ونباےئ:،ا:ابوریچ

رظن::افحتظ:ےک:شیپ:اجؿ:وامؽ:یک:رہ:رساےئ:ںیم:،اجےئ:یگ:زخاہن:ےس:یک:یرساکر:یامہمؿ:وناز:اسمرف:یک

رطػ:ےس:مکح:اھت:ہک::اقنرہ:اھت:اور:ابداشہ:یک:کیرطح:رہ:رساےئ:ےک:دروازے:رپ:ا:اھت،:ایس:ایگ:اک:ااظتنؾ:ایک:وپسیل

ےس:اگنبؽ:کت::اجےئ:اور:ارگہ:ایاھک ا:اگل:د:ےک:ےیل:اسمرفوںوتق:امتؾ::،:ایسسج:وتق:مہ:اھک ا:اھکےن:ںیھٹیب

:اقنرے:ا :نس:رک:اجبےئ:اجںیئ:دورسے:یک:کیامتؾ :وہاجےئ:مہ:اہنت:دنہواتسؿ:ےک:اشیاواز :اتہک:ولعمؾ

ےہ۔::کیرش:یھب:ایراع:یہکلب:امہرے:اسھت:امہر:وہرےہ:ںیہ:درتسوخاؿ:ےس:وظحمظ:ںیہن

(ء1915: عبط:خیرٹکہ:،ہنٹپ:،:اتر:یوبد:یواہبر،عبطم:اربک:ہسیوصۂب:ا ڑ:دیدج:خی)اتر

وخش:یعبط:یک:اہلل:روسؽ

ےک:قلعتم:اھکل:ےہ:ہک:االسؾ::رضحت:وخات:نب:ریبج:وہشمر:احصیب:ںیم:ہیبلح:تےن:ریس:یبلح:العہم

اؿ::،دؿ:وہ:دنچ:وعروتں:ےک:اپس:ےس:زگرے،:اؿ:وعروتں:ےک:نسح:ےن:اؿ:اک:دؽ:ومہ:ایل:کینالےن:ےس:لبق:ا

43

احظف:ومحمد:یلع اضمنیم:واقمنالت

یملع:وجارہات:

44

ٹب:دو۔:اس:اہبہن::ریساسھت:لم:رک::ےےہ۔:مت:ریم:اوٹن:اھبگ:ایگ:ااہبہن:رتااش:ہک:ریم:ہیےک:ےیل::ےک:اپس:ےنھٹیب

وملس:اک:زگر::اہلل:ہیلع:ےئگ۔:ادرھ:ےس:روسؽ:اہلل:یلص:اؿ:وعروتں:ےک:اپس:ھٹیب:ےس:رضحت:وخات:نب:ریبج

بج:رضحت:وخات:نب::ےس:زگر:ےئگ۔:دعب:ںیم:یگدیجنس:احؽ:ھجمس:ےئگ:نکیل:وملس:تقیقح :اہلل:ہیلع:وہا،اپ:یلص

::ریبج :رسور :نالےئ:وت :اعمل:یلصاالسؾ عا ا فا ما ےن:رکسماےت:وہےئ:اؿ:ےس:وپاھچ::ملسو:اہلل:ہیلع:دوا بعیكا ل

:ضیرعت:وملس:یک:اہلل:ہیلع:اپ:یلص:انب؟:رضحت:وخات:نب:ریبج:؟:اہمترے:اھبےگ:وہےئ:اوٹن:اک:ایکالشارد

:ہیلع:اہلل:یلص:)روسؽ:اہلل:ای ینعی،:یا رسول الل قیده السلمہک::ایھجمس:ےئگ:اور:سبا:وخوصبرت:وجاب:د

(2:ہیبلح:ت۔:)ریسایل:ابدنھاس:وک:وت:االسؾ:ےن::(وملس

اہروؿ:ردیش:یک:ریغت: :اامیین:

اور::اسؽ:اہجد،:اؿ:ےک:اقملب:یسک:کیاسؽ:جح:رکےت:اور:ا:کیاک:ومعمؽ:اھت:ہک:ا:اہروؿ:امحدیش:ہفیلخ

العےق::ےن:اسیلح:ںولعمؾ:وہا:ہک:روویم:رپ:اںیہن:جح:ےس:وایسپ:کیےگ،:اں:وہ:ےیک:ےن:اس:دقر:جح:ںیہن:ہفیلخ

۔:اس:ےن:وک:وجش:اایگ::ےہ۔:ہفیلخرک:ایل:اور:زہاروں:املسمونں:وک:دیق:،رپ:اابد:املسمونں:رپ:اظممل:ڈاھ:رےھک:ںیہ

:راہ::ںویہک:املسمونں:رپ:اظممل:ےس:ابز:ااجےئ:اور:دیق:ولہکا:اجیھب:اور:امکحتہن:ادناز:ںیم:رواہن:ایک:یچلیاانپ:ا وک:وفرا

ےک:دؽ::ینیریوعرت:رمکحاؿ:ا:ےک:ےنچنہپ:رپ:واہں:یک:یچلیاجےئ۔:ا:ادا:ایک:سکیٹ:ںیم:اپداش:یک اور:اس:اجےئ،ایک

۔اور:اس:ےن:امتؾ:رشاطئ:امؿ:ںیل:وہا اوخػ:دیپ:ںیم

و ر:وک:ابداشہ:انب:د:یک:ینیریاالقنب:رباپ:وہا،:ا:واہعق:ےک:ھچک:رعہص:دعب:روؾ:ںیم:اسفق

نو ر:ایگ:ایہگج:

فق

ن۔:

وہج:ےس:حلص:رک::یک:یزمکور:یرطف:،اخوتؿ:یھت:کیا:ینیریوک:طخ:اھکل:ہک:ا اہروؿ:امحدیش:ےن:وکحتم:اھبنسےتل:ی

و ر::دنم:رویم:تریغ:کیہگج:ا:اب:اس:یک:،یھت:دیلاور:شب: اداین:اس:یک:ہی ،رپ:راض:دنم:وہ:یئگ:ےنیاور:رخاج:د:یلفق

ن

وہا::ووصؽ:ایک:اجےئ:اگ،:ہکلب:مت:اب:کت:ایک:اب:وہ:ادا:ںیہن:یھت:دے:ری:ولجہ:ارفوز:ےہ،:اسہقب:وکحتم:وج:سکیٹ

:رایت:اتنجئ:ےنتگھب:ےک:ےیل:ادا:رکو:ورگہن:نیگنس:تنطلس:وک:سکیٹ:واسپ:رکو:اور:رجامےن:ےک:وطر:رپ:رویم:اسرا:سکیٹ

۔اب:ولتار:رکے:یگ:ہلصیف:ؿدرایم:امہرےروہ۔:

صخش:وک:ملق::کیےن:ا:وہنںا:،اےئگ:و:بضغ:ںیم:وتکمب:اچنہپ:وت:وہ:ظیغ:ہیےک:اپس::امحدیش:اہروؿ

تشپ:رپ:اھکل::طخ:یک:اور:ایس:ایولبا:دوات:ےک:اسھت

نینم:از:اجبن:اریم:،اہلل:امحا ن:امحمیح:مسب’’

ے

ومل

:انبؾ:گس :روؾ،:او:اکرف:ےک:ےچب!:ںیم:اہروؿ:امحدیش:ا

‘‘۔رضورت:ںیہن:اگ،:ےننس:یک:ےھکیاوھکنں:ےس:د:اس:اک:وجاب:وت:اینپ:،طخ:المہظح:ایک:اےن:ریت

۔:واہں:ےئدغباد:ےس:روؾ:رواہن:وہ:رک:روز:رکشل :رجار:ےل:یساور:ا:ایوجاب:ھکل:رک:وتکمب:واسپ:وجھبا:د:ہی

::۔:صیق اک:احمرصہ:رک:ایل:ےک:داراتنطلسل:ہینطنطسق:ںروویم:ےتچنہپ:ی و رفق

ن:د:ہیروؾ: :ؿاشیو:رپ:اؿرک:ریح:ھکیامرجا

:روؿ:امحدیش۔:اہاک:ارقار:ایک:ےنید:ہیرک:ےک:زج:ارتعاػاک::یطلغ:ت:ہن:رکاکس،:اور:اینپارج:وہ:اقمہلب:رکےن:یک:،وہایگ

و ر:وک:ولغمب:و:ذلیلفق

ن ۔ےئگادا:رکےن:اک:ودعہ:ےل:رک:دغباد:واسپ:ا:ہیزج:دہایرک:ےک: ےلہ:ےس:ز:

یملع:وجارہات

45

4

ہک::بلطم:رہزگ:ںیہن:ہیاس:اک:و:رسمت:اک:دؿ:ےہ:نکیل:اک:دؿ:وخیش:ہک:دیع:کش:ںیہن:وکیئ:اس:ںیم

و:رسمت:اک:دؿ:رقار:دے:رک::ر:وخیشاو:حیےک:دؿ:وک:رفت:۔:ارثک:ولگ:دیعںیاےئ:وہ:رک:زگر:وج:اپ:ےک:دؽ:ںیم

وک:ضعب:رکنمات::وخانیتشیپ:ریتہ:ںیہ۔:اہیں:۔:اؿ:ںیم:وخانیت:یھب:شیپ:ںیہدےتیاپامؽ:رکی:دحود:وک::رشیع

۔ںیہےس:اصدر:وہےت:ےک:دؿ:اؿ::وج:اعؾ:وطر:رپ:دیعےہ: وصقمد:رک ا::رپ:ہیبنت

:اےس:انمےن:ےک::یرایت:اچدن:رات:یک رضورت::یک:ےنی:وتہج:درپ:تامیلعت:االسیم:ںیمہےیل:اور

:رات:ےہ۔اس:رات:راضمؿ:رتصخ:وہاجات:ےہ:اور:اہلل:اعتیل:یک:ےہ۔اچدن:رات:درالص:ابعدت:اور:تلیضف

زگارا؟:ایک: اسیکراضمؿ:ہک:مہ:ےن::اانپ:احمہبس:رک ا:اچےیہ:ںیمہ۔:اس:رات:ںیہ:ےتید:یزمدور:زمدور:وک:اس:یک

:وج:اہلل:اعتیل::اچںیئہرکےن: ںیہناکؾ: ےسیاس:رات:ا:ںیمہ:ےیل:؟اسںیہن:ای یلاورفغمت:رک:ےس:اینپ:اعتیل:اہلل

:۔ںیےک:بضغ:وک:دوعت:د

اک:اس:دقر:االتخط:وہات:ےہ:ہک::ںونوجاؿ:ڑلےک:ڑلویک:اس:رات:ابزاروں:ںیمہک::ےہہی:وہات::رگم

نہب:ےک:ےیل:اھبیئ:ای نیوخاہ:واادل۔ذماؼ:وہات:ےہ:اھچڑ:اور:یسنہ:ڑیھچ:اسپ:ںیم:،اشونں:ےس:اشےن:رکٹاےت:ںیہ

ریغ: ںڑلایک۔ںیہ:ےتدیےفحت:رخرضور: دورسے:ےک:ےیل:کیاڈنیوباےئ:رف:وراڈنیرگؽ:رفںیہن:رگم: ای ںیدیرخ

:ےہاپک:ںیم: ثی لکش:ےہ۔دح:کیا:ز ا:یک:یھب:ہی،ںیہ یتوگلا:یدنہماور: یتنہپ:ںایوچڑےس:رمدوں:ےک:اہھت:

(ی)اخبر۔اک:ز ا:ےہڑکپ ا:اہھت:اہھت:ہک:) ارحمؾ:اک(

۔:ہی:وہات:ںیہن:دؿ:یھب:کیرے:اراضمؿ:وکزگہک:بج::ںیہ:اجےت:ےیکاکؾ:اس:وتق:انگہ:ےک: ہی

:ؽاک:ایخ:وںنک:زیچ:ںیم:یرایت:یک:دیع:یک:ں،اخص:رک:امں:اک:ااحتمؿ:وہات:ےہ:ہک:وہ:اےنپ:وچبں:اور:ویچب:نیوتق:واادل

:وجےہ:اور:امنشئ:ےس:اکؾ:ےل:ریوضفؽ:رخیچ: ےک:اسامؿ:ںیم:تنیو:ز:بیےک:ابلس:اور:ز:،اؿےہ:رھک:ری

ےک:ومعق:رپ:بس:ےس::نیوملس:دیع:اہلل:ہیلع:روسؽ:اہلل:یلص۔تمکح:اور:دترب:ےس::ایوک:تخس: ادنسپ:ےہ::یلاہلل:اعت

تہب:زایدہ: ی:وہ:ای ہک:وہ:این:بلطم:ںیہن:ہیدمعہ:ابلس:اک:رہزگ::ای نیرتہبنکیل:وخوصبرت:ابلس:ےتنہپ:ےھت۔::دہایز

اےنپ:واسلئ:وک::وہاتکس:ےہ۔:اس:ےلسلس:ںیم:نیر:رتہبدمعہ:او:رپا ا:ابلس:یھباصػ:رھتسا:وہ۔:ہکلب:دالھ:وہا::یتمیق

ارساػ:ےس:اکؾ::دہایو:اراشئ:رپ:تہب:ز:شئةیز:اور:اس:یک:ااختنبابلس:ےک::۔:ارثک:وخانیت:اچےیہدانھکیرضور:

ہصح:اور:اطتق:ےس::وتق:اک:رتشیب:،امتؾ:رت:الصںیتیح:وہ:اینپ:ےک:ےیل:ووصیل:یک:اور:داد:و:نیسحت:۔:وخد:امنیئںیہ:یتیل

45

رتحمہم:اؾ:نسح:اصہبح نالتاقماضمنیم:و

وخانیت:اور:دیع:

46

لمع:اہلل:ےک:بضغ:وک:سباھےن:اک::ہی۔:اؿ:اک:ےہ:ںیہنحیحص:وج::ںیہ:دیتیوفق:رک:رک:واسلئ:اس:اکؾ:ےک:ےیلسبھ:

وخوبش:اک::کہم:وایل:زیت:،وہ:کہم:وایل:وج:یکلہ:ںیاامعتسؽ:رکیھب:ایسی:وخوبش::وخانیت۔:ایس:رطح:ابث:وہ:اتکس:ےہ

۔اجزئ:ںیہن:اامعتسؽ:وعروتں:ےک:ےیل

:وک:اجؿ:انی:وخانیت:یسی۔:اںیہ:ےس:اصمہحف:رکیت:وںدار:ر ےترمد:رحمؾ::ریغ وخانیتدیع:ےک:دؿ:

:اہلل:ہیلع:اہلل:یلص:روسؽ۔:اتید:ااجزت:ںیہن:رحمؾ:ےک:اسھت:اہھت:المےن:یک:وعروتں:وک:ریغ:نیہک:امہرا:د:اچےیہ

ےس::مت:ںیم: ’’ایےہ۔:اپ:ےن:رفام:ےس:عنم:ایک:رحمؾ:وعرت:ےس:اہھت:المےن:ےس:یتخس:وملس:ےن:رمدوں:وک:ریغ

اس:ےس:رتہب:ےہ:ہک:وہ:اس:وعرت::اس:ےک:ےیل:ہیولےہ:ےک:ڈڈنے:ےک:اسھت:امرا:اجےئ:وت::ےک:رس:ںیم:کیا:یسک

‘‘ ۔الحؽ:ںیہن:وک:اہھت:اگلےئ:وج:اس:ےک:ےیلسلسل)ال

(226: اۃحیحصل:ۃ

:رہ:رک:لبیک:رھگوں:ںیم:ای انھکیاور:ڈراےم:د:اج:رک:ںیملف:رھگوں:ںیم:امنیسایس:رطح:دیع:یک:ویٹھچں:ںیم:

:ایاپ:ںیم:وخانیت:۔:اگےن:ےننس:اک:وشؼ:تہب:یساجزئ:ںیہن:وہاجات:اننس:اور:ومیقیس:انھکید:ںیملف:ےعیےک:ذر و:ٹین

ہک:اہلل:اور:اس:ں:احنال:،ںیہ:ہلغشم:یتھجمس:نیرتہب:اکدؽ:الہبےن:وک: ومیقیسدوراؿ:اکؾ:اکج:ےک:ارثک:وہ::،اجات:ےہ

:یھب::اس:ےس:وا ہتس:ارفاد:وک:تخس:ودیعےہ:ہکلب:ایےک:انالت:وک:رحاؾ:رقار:د:ےک:روسؽ:ےن:ہن:رصػ:ومیقیس

اتم::یریم: ’’ایوملس:ےن:رفام:اہلل:ہیلع:ہک:روسؽ:اہلل:یلص:رکےت:ںیہ:ؿایب:یےہ۔:رضحت:اوب:امکل:ارعش:انسیئ

ےگ۔:اؿ:ےک:رسوں:ےک:اپس::اور:رھک:ںیل:ےگ:اور:رشاب:اک: اؾ:وکیئ:ںیرک:ےک:ھچک:ولگ:رضور:رشاب:ونیش

:ںیم:ی:داسنھ:دے:اگ:اور:اؿ:ںیم:زنیم:ںیہن۔:اہلل:ایگ:اگںیئ:ںاگےن:واایلےگ:اور::اجبےئ:اجںیئ:انالت:ومیقیس

اس::وج:وخانیت:،ےہ:ںیہن:ودیع:ومعمیل:ہی:(412)ننس:انب:امہج:: ‘‘ولشوں:وک:دنبر:اور:وسر:انب:دے:اگ۔:ےس:یئ

۔اچےیہ:وتہب:رکین:یچسےک:وضحر:اںیہن:وفرا:اہلل::التبم:ںیہ:رمض:ںیم

وخب:جس:دجھ:رک:رھگوں:ےس:ےب:رپدہ:وہ:رک:ابزاروں:اور::وخانیت یتہب:اسر:ےک:دونں:ںیم:دیع

اہلل:اور:اس:ےک::۔ںیہ:التبم:رکیت:ےنتف:ںیمدب:رظنی:ےک:اور:تہب:ےس:ولشوں:وک::ںیہ:اجیت:ایت:اگوہں:ںیم:تحایس

وا قارنا ف ےہ:ایہل:رفامؿ۔ید:ااجزت:ںیہن:ےس:ےنلکن:یک:ںرھگو:روسؽ:ےن:وعروتں:وک:رپدے:ےک:ریغب

ب

ااہل تکنا و ی

جا ال اجنا تاربا تاربا لا ۃ وا ولی یا

:زامۂن:اجتیلہ:میکٹ:رک:روہ:اور:دق:اور:اےنپ:رھگوں:ںیم:ال

(33:اھگنسر:تم:رکو۔:)انالزحاب:ارطح:انب:یک

(:ےہ۔:بج:وہ:زیچ:اپھچےن:یکینعی:وعرت:رتس:)’’ےہ:::وملس:اک:اراشد:رگایم:اہلل:ہیلع:اہلل:یلص:روسؽ

:بیرق:دہایرتمح:ےک:بس:ےس:ز:راتہ:ےہ۔:اور:وہ:اےنپ:رب:یک:اتک:ںیم:اس:یک:ؿےہ:وت:اطیش رھگ:ےس:یتلکن

(5591انب:ةحؿ:::)حیحص‘‘ ےہ۔::ےہ:بج:وہ:اےنپ:رھگ:ےک:ادنر:وہیت:اس:وتق:وہیت

وخانیت:اور:دیع

47

48

:اجمسل:ںیم:ومعام:الہ:ملع:رضحات:یک:احرضی:ری:نج:ےس:یئ:رضحات:ےک: اؾ:ذنہ:ںیم: اشؾ:یک:

:وةلطء:یک::ںیہن :داھکی:ہک:رضحت:وانال:ےس:نج:ںیم:املعء :یک:اگنوہں:ےن: ںیہ:رہباحؽ:اؿ:دنچ:دونں:ںیم:ارقح:

الماقںیت:وہںیئ:اؿ:یک:دعتاد:البہبش:دو:وس:ےس:زادئ:وہیگ:۔:االگ:دؿ:ہعمج:اک:دؿ:اھت:امنز:ہعمج:ےک:وفرا:دعب:رضحت:وانال:

اقری:دمحم:راضمؿ:اصبح:رموحؾ:ےک:رھگ:ےئگ:اہجں::ابق:ء:ےک:ہلحم:ںیم:انجبدجسم:یک:تیعم:ںیم:مہ:امتؾ:دخاؾ:

شوای:اتگل:اھت:ہک:وکیئ:االجس:اک:اھت:سبا:وعیس:رھگ::،اقری:اصبح:رموحؾ:ےک:اصزبحاد:اگؿ:ےن:دوعت:اک:اامتہؾ:ایک:اھت

ہچ:رضحت:وانال:یک:وموجد:یگ:ںیم:زیمابونں:ںیم:ےس:اکی:ونوجاؿ:ےن:وجہک:اقری:راضمؿ:ں:انچ:،رپورگاؾ::ےہ

رقاؿ:رکمی:یک:وخوصبرت:ادناز:ںیم:التوت:یک:رھپ:اکی:دورسے:وپےت:ےن:ںیہ:وپےت::اصبح:رموحؾ:ےک

دمہنی:ونمرہ:ےک:دنچ:دمعہ:تعن::وخاں:اؿ:اک:زیمابؿ:ےن:اتبای:ہک::۔:اؿ:ےک:قلعتم:رتہبنی:ادناز:ںیم::رعیب:مظن:انسیئ

وظحمظ:وہےئ:رھپ:رضحت:شبؾ:تہب::ےئرضحت:وانال:اور:امتؾ:رشاکںیم:امشر:وہات:ےہ،:اؿ:یک:مظن:نس:رک:ونوجاونں:

وانال:ےکاراشد:رپ:انجب:اقمس:رجگ:اصبح:ےن:یھب:سبے:دؽ:وسزااعشر:انسےئ:۔

:،رپورگاؾ:ےک:ارخ:ںیم:اھکےن:اک:اامتہؾ:وہا:،ہ:ےہراوہگاک:وسحمس:وہاہک:ہی:رھگاہن:دینی:اور:ملع:ولمع:

:حبص:ی:مہ:ولشوں:یک:اپاتسکؿ:ہی:دمہنی:ونمرہ:یک:اکی:اید:اگر:دوعت:یھت:اور:ارخی:یھب:یھت:ہک:اےلگ:روز:ہتفہ:یک

۔وایسپ:یھت:

رصع:اک:وتق:رقبی:وہ:امنز:مہ:بج:اقری:راضمؿ:رموحؾ:ےک:رھگ:ےس:واسپ:اےئ:وت:رحؾ:رشفی:ںیم:

ؾ:اھت::ہک:وجہامنز:رصع:ےک:دعب:رضحت:وانال:یک:تیعم:ںیم:راہ:شئ:اگہ:رپ:ی:سلجم:ری:اور:دیقعت:دنموں:اک::،اکچ:اھت

راہ:ااور:اس:دوراؿ:وج:الماقوتں:اک:ہلسلس:راہ:ہی:وپرے:اھٹ::روزہ:ایقؾ:ںیم:اتلچ:ی:۔:رھبی:وہیئ:یھت ی:راہشئ:اگہ:وپر

ااسی:اتگل:اھت:ہک:مہ:دمہنی:ونمرہ:ںیم:رصػ:اھٹ:دؿ:ںیہن:ہکلب:اکی:امہ:ےس:زایدہ:رہھٹے:رےہ:ںیہ:ویکں:ہک:اؿ:اھت۔:

وغشمتیل:ووتہج:ےس:ااسی:اتگل:::دح:درہج:اور:رضحت:وانال:یک:اؿ:رضحات:ےک:اسھت::دنچ:دونں:ںیم:اینت:زایدہ:الماقںیت

۔ےہ:رپ:ینبم:رصتخم:ںیہن:ہکلب:وطلی:دمت:ایقؾ:ایس:ےیل:ااسحس:وہات:اھت:ہک:ہی:ےہ:اھت:ہک:تہب:زایدہ:رصموتیف::ری:

د:رضحت:وانال:وخامہرے:اھٹ:دؿ:زگر:ےکچ:ےھت:رصػ:رات:ابیق::یھت:ایلگ:حبص:وایسپ:یھت:اور:مہ:ایک:ہکلب:

رضحت:وانال:۔ہک:الہ:و:ایعؽ:ےک:ےیل:ھچک:ہفحت:احتفئ:ووساغت:یک:رخدیاری:رک:ںیکس:وک:یھب:ومعق:ہن:لم:اکس

48

دمح:وتسبی:اصبحرضحت:ومنال ا:قیفش:ا رفتماقت

رفس: اہم:اجحز:دقمس

49

ہچ:ارقح:رامق:ں:انچرخدیاری:رکںیل۔بس::دی:ہک:ھچک:رخدیاری:رکین:وہ:وت:ایھب:رات:ےہ ےنمہ:دخاؾ:وک::ااجزت

:اور:ںیلوریغہ:رخدی:وجھکرںی:اور:ھچک:رضورت:یک:زیچںی:ےس:ارحلوػ:اور:اقمس:رجگ:اصبح:ےن:رقبی:ی:داکؿ:

:،ومذؿ:وجہک:اج:لک:ہکم:رکمہم:ںیم:میقم:ںیہاس ق:ےک:دجسم:ارشػ:نشلگ:اابقؽ: اس:رفس::ںیم:رضحت:وانال:یک::

رفامہ:یک:رامنہیئ:ےن:تہب:ےس:اومر:ںیم:ںیمہ::ںںیم:وپرے:اھٹ:دؿ:دمہنی:ونمرہ:ںیم:اسھت:رےہ:اوہندختم:

اکؾ:وخش:اولسیب:ےس:اوہنں:ےن:ااجنؾ:دای:اور:ہمہ:الثم:ززمؾ:یک:ھچک:وبںیلت:دمہنی:ونمرہ:ےس:ی:رھبین:ںیھت:اس:اک

دجسموبنی:یلص:اہلل::فزاه لل خیا۔:الچےن:یک:یعس:رفامےت:ےھتوتق:رضحت:وانال:یک:دختم:ںیم:ولیہ:رئیچ

فی:ےک:اکی:اخدؾ:وجہک:اہبووپلر:ےک:رےنہ:واےل:ںیہ:وہ:ارثکو:رتشیب:رضحت:وانال:یک:دختم:ںیم:رشہیلع:وملس:

وصخیص:وطر:رپ:دجسم:وبنی:یلص:اہلل:ہیلع:وملس::رشفی:ےس:ی:وہقہ:ایتررک:ےکرضحت::رض:رےتہ:اور:یھبک:یھبکاح

فزاه الل خیا ۔ےیل:ےل:اےت:ےھت:وانالےک

:وتحص:ہکبج:تہب:اس:دنچ:روزہ:رفس:ںیم:یہی:وسحمس:رکات:اور:وساتچ:اھت:ہک:رضحت:وانال:یک:تعیبط:ںیم

:اھتایھچ:ہن:یھت:اور:اعمنیجل:ےن:دیپؽ:ےنلچ:ےس:عنم:رفامای: :رپ:ی:ا ا:اج ا:وہات:اھت:اس::،وہا

ے

ل

ایس:ےیل:ولیہ:چ

تیفیک:ںیم:بج:اس:دقر:رصموایفت:اک:اعمل:ےہ:وت:ارگ:رضحت:یک:تحص:رتہب:وہیت:اور:یسک:مسق:یک:اایتحیط:

ورپزیہی:دہاایت:ہن:وہںیت:وترضحت:وانال:یک:رصموایفت:ینتک:زایدہ:وہںیت:تقیقح:ہی:ےہ:ہک:وپرے:وچسیب:ےٹنھگ:

:ہب:لکشم:نیت:اچر:ےٹنھگ:ی:اراؾ:رکےت:وہں:ےگ:۔:اہلل:اعتیل:رضحت:وانال:وک:اکلم:تحص:و:ردنریتس:ںیم:رضحت:وانال

۔انیم:،اطعرفامےئ:اور:ابربتک::رمع:زعسی:اطع:رفام:ےئ

ػ:اور:ومولی:ارشػ:اقحل:اھگیچن:اےلگ:دؿ:امہری:وایسپ:یھت:وت:رضحت:وانال:ےک:اسھت:ارقح:رامق:ارحلو

:ارئیھت:ارفہقی:واےل:رصػ:مہ:ااس :اسیھت:دمہنی:ونمرہ بج::،:وپرٹ:ےس:اپاتسکؿ:ےک:ےیل:رواہن:وہےئدو

وپرٹ:ےک:ےیل:رواہن:وہےئ:وت:رضحت:وانال:وک:اولداع:ےنہک:ےک:ےیل:رضحت:وانال:یک:راہشئ:اگہ:ےس:مہ:ولگ:ارئی

:اوب:امیلسؿ::وپرٹ:ںیم:احظف:ارئی:،رضحات:اےئ:وہ:رقتتی:سیت:ےک:رقبی:ےھتووپرٹ:کت:وج:اةحب:ارئی

وبرڈگن:اور:اسامؿ:عمج:رکاےن:ےک:رمہلح:کت:امہرے:اعموؿ:رےہ:اور:اس:ےک:دعب:ھچک:اةحب:وت:اصبح:

:واسپ:ےلچ:ےئگ:اتمہ:احظف: :دنچ:اةحب:ارئی:اوب:امیلسؿ :ی:ےنب:وہےئ:رتشک:اصبح:اور :وپرٹ:ےک:ادنر

ری:اور:اساعت:تیعم:احلص:روٹسیرٹن:ےس:ھچک: اہتش:یک:زیچںی:ونبارک:ےل:اےئ:رضحت:وانال:ےک:اسھت:ھچک:

اولداع:ےتہک:وسحمس:ایک:ہک:جن:یک:رطػ:اجےن::ےگل:وت:ارقح:ےن:اررچنالاپیبج:اہجز:اک:وتق:رقبی:وہااور:مہ:ڈ

:ہک:احظف::ےس:زگر:رےہ:وہں:یک:تیفیک::شوای:مغ:اوردرگی:اسیھتاوب:امیلسؿ:وہےئ:احظف: اوب:ہکلب:ارقح:ےن:داھکی:

اےئ:ری:اطع:رفامےئ:اور:خیش:و:رمدش:یک:اس:اخص:وک:زج اہلل:اؿ:،یک:اوھکنں:ںیم:اوسن:ےھت::امیلسؿ:اصبح:

۔انیم: ،:وک:رشػ:وبقتیل:اطع:رفامےئتبحم

ھچک:ی:دری:دعب:رہظ:اک:وتق:وہا:اچاتہ:اھت:وت:رضحت:وانال:ےن::،ںیم:اےئگےک:ادنروین:ےصح:وپرٹ:مہ:ارئی

رفس: اہم:اجحز:دقمس

51

ت:یک:یئ:امنز:یک:ہگج:رپ:اجرک:رضحںیم:ینب:وہ:جناہچ:وی:ایئ:یپ:نالں:دارکےتیل:ںیہ:انچارفامای:ہک:مہ:ولگ:رہظ:یک:امنز:

رقتتی:ڈزیھ::،ارقح:اور:ومولی:ارشػ:اقحل:اصبح:ےن:امنز:رہظرصق:ادا:یک:اور:رھپ:ااظتنر:اگہ:ںیم:اےئگ:ادتقاء:ںیم

:نالنئ:یک:یھت:وج: ےلہ:رایض:اجین:یھت:رھپ:واہں:ےس:رکایچ:این:یھت:۔:وعسدی:ارئی:الفٹئ:ےجب:رپواز:اک:وتق:اھت:ہی:

:زگرے:ےھت:االعؿ:وہا:ہک:امتؾ:اسمرف:اہجز:ےس:ابرہ:رشتفی:ےل:اجںیئ:رایض:چنہپ:رک :دنچ:تاحمت:ی:

یک:اتری:وہیئ:بت:ی:ھچک:دری:رضحت:وانال:ےن:رفامای:ہک:بج::۔دورسے:اہجز:ےک:ذرہعی:رکایچ:رواہن:وہیگالفٹئ:

اہجز:ےک:::ایگ:ےہ:رہب:احؽ:اس:دبتئلاھت:ہک:اہجز:دبتلی:وہ:اگ:اور:اغابل:سک:ہبش:ای:اایتحط:یک:انبء:رپ:ااسیایکوہایگ:وسحمس:

دمحب:اہلل:ریو:اعتیف:ےس:اےنپ:ونط:یک:رسزنیم::رپ:ےچنہپ:۔:وہیئ۔لمع:ےک:ببس:رفس:ںیم:رقتتی:اکی:ےٹنھگ:یک:اتری:

:یک::وپرٹ:رپ: ےلہ:ی:ےس:اگڑی:وموجد:یھت:اس:ےیل:رضحت:وانال:تعیبطرضحت:وانال:ےکےیل:ارئی

:ی:اخاقنہ:رشت :فی:ےل:اےئ:اور:ارقح:اورومولی:ارشػ:اقحل:اسامؿ:ےک:ااظتنرکت:ارئی ااسزی:ےک:ببس:وفرا

وپرٹ:رپ:رےہ:وجہک:دمحباہلل:دلج:ی:افرغ:وہےئگ:اور:رھپ:ارقح:اےنپ:رھگ:یک:رطػ:اورومولی:ارشػ:اقحل:اھگیچن:

دت:اصبح:اخاقنہ:یک:رطػ:رواہن:وہ:ےئگ:اس:رطح:امہرا:ہی:دس:روزہ:رمعہ:اک:رفس:اہنتی:ی:رھب:وپر:اشملغ:و:ابع

۔ےس:ومعمر:زگرا:::ںاور:الہ:ملع:واحلصء:یک:الماقوت

رفس:ےس:قلعتم:ارقح:ےک:اترثات:

وپرے:رفس:ںیم:ارقح:ےن:وسحمس:ایک:ہک:تیعم:ورافتق:یک:وہج:ےس:ارقحوک:وج:زپریایئ:وزعت:یلم:وہ:

ح شواور:ابرابر:اس:وحاہل:ےس:اغ: ب:رموحؾ:اک:ہی:رعش:ذنہ:ںیم:یلم:رضحت:رمدش:ی:رتحمؾ:یک:ربتک:ےس:ی:چ

ن

ا :اھت

؎ ن

انب:ےہ:ہش:اک:اصمبح:رھپے:ےہ:ارتاات:

ایک:ےہ:: اغ ب:یک:اربو: ںیم: رہش: ورگہن

:ملق:ورقاطس:ںیم:ہن:ااکس:وج:ایسن:ؿ:ےک:ببس:ےس:ای:

ے

:اک:ذترکہ:ااحطۃ :::اس:رفس:ابمرک:ںیم:یئ:ایصخشت:و:وااعقت:

ہیل:ااعلثی:ومنال ا:ادمح:اخؿ:وپری:دم:ہ:ےہ:الثم:خیش:ادحل:ایگذنہ:ےس:وحم:وہ:ہن:رکےن:یک:وہج:ےس:وتق:رحتری:رب

اہنتی:رگؾ:ملس:ںیم:وہیئ:وج:رضحت:وانال:ےس:ہل:وےس:یھب:الم:اقت:رحؾ:وبنی:یلص:اہلل:ہیلع::وا :لیبدصر:یتفم:ڈاھ

۔::اک:ااہظر:رفامایےلم:اور:ےب:دح:وخیش:وجیش:ےس:

ا

لامی عیب ال امد لل را

اناا اان ال وا

ع دا

خرا وا

أ أ أ أ

رفس: اہم:اجحز:دقمس

51

)اپوچنںی:طسق(

اہتش:: ےلہ:رواحین

:ای،:ذرک:ےس: ےلہ:رضحت:وانال:ےن:رفام:ذرک:وہیئ:ربوز:رعمجات:وک:امنز:رجف:ےک:دعب:سلجم :17؍11؍23 :::

بس:‘‘( ارشػ:اقحل’’)رضحت:اک:اخدؾ:اخص:!ارشػ:ایذرک:ےک:دعب:رفام::۔ںیہ: اہتش:رکےتیل:: ےلہ:رواحیناےیئ

:کیےل:رےہ:ےھت،::ا:کیا:کیبس:اةحب:ا۔ارشػ:وجھکر:ےل:اےئ::اھبیئ:۔رالھکدووجھک::یک:ہنیدم:کیا:کیوک:ا

۔کیا:کی:ا:ایوت:رضحت:ےن:رفام:ےس:زادئ:ایل:کیےن:ا:اسیھت

:وانال:یک:دختم:ںیم:۔:وجھکر:اھکےن:ےک:دعب:اہھت:اصػ:رکےن:ےک:ےیل3 :اسیھت:کیا رضحت

ن

:ےن:ٹ

:،ایک:شیپ

ن

!::مک:ےیجیک:ای،رضحت:ےن:رفامےھت:ایدہز:ٹ

:رفامیئ:رضحت:ےن:ہیبنت:۔ایل:ھکیرضحت:وانال:ےن:د:،ایپ:ےس:ںیہن:ہقی:رطتنس:ےن:اپین:اسیھت:کی۔ا4

رطػ:وتمہج::ی،::دورس::یاس:ےس:وتہج:اٹہد:یھت:رکین:سج:وک:ہیبنت:اور:صب::،ابیق:‘‘ایل:اہھت:ےس:یپ:ابںیئ:’’:ایاور:رفام

وغشمؽ:وہےئگ۔:وہےئ:اور:ابوتں:ںیم

:ایؿاورد:ر:ایےن:درتسوخاؿ:اچب:ابؿ:رضحت:وک:تہب:دنسپ:ےہ،:زیمےہ:ایؿلھپ:سج:اک: اؾ:در:کی۔:ا5

:،رضحترضحت:ےل:ےئجیل::ےن:اہک:یسک:رفام:رےہ:ےھت::،::ارخ:اةحب:ںیم:رضحت:انتوؽ:ںیہن:نکیل:ایگ:اید رھک:یھب

۔ںیہ:ذرا:اہھت:دوھ:ےتیل::ایےن:رفام

ادم:یک:ہنیدم:الہ

Peinang نالےن:واےل::رضحت:ومنال ا:دمحمنب::فیرشت:ےس:فیرش:ہنیدم:تبحم:ںیم:درد :اقۂلف:ںیم

۔روقن:سبھ:یئگ:ادم:ےس:امہرے:اقہلف:یک:اشلم:وہےئگ۔اؿ:یک:اور:ومنال اادمح:نب:ومنال ا:دبعاولدیح:ومنال ا:دمحمزریب

رضحت::،امہرےںیہ:ےک:ےجیتھب::اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:ن ی:ومنال ا:دبعاظیفحلرضحت:ت:ادوونں:رضح:ہی

:ںیم:فیرش:ہنیاخاقنہ:وکوج:دم:یکومنال ا:دبع:اظیفحل:ن ی:اصبح:ادمح:اصبح:ےن:رضحت:ومنال ا::،رےتھک:ںیہتبحم:ےس:

:اہلل:ذ :ےہ۔:دوونں:اماشء :۔:اہلل:اعتیلاصحل:ونوجاؿ:ںیہ:ادعتساد،کین:یےہاھبنسنال:وہا :نیےندوونں:وک:رتہب:

51

رضحت:ومنال ا:نیسح:اقمس:اصبح رفتماقت

المایشئ:ںیم:زگرے:دنچ:دؿ:

52

:تہب:اتمرث:رضحت:ےس:تبحم:اؿ:ےس:تہب:اتمرث:وہا،وہ:یھب:درد :ےس:ونازا:ےہ:،اقۂلف:اور:االخؼ:اعہیل:تافص

رھپ:رضحت:ومنال ا:دمحم:رمع:نب:ومنال ا::وہےئ:،رتصخ:وہےت:وہےئ:رورےہ:ےھت۔:دودؿ:امہرے:اسھت:رےہ

ےل:اجرےہ:ےھت:،اؿ:ےک:اپس:ےلچ:ےئگ۔:فیاصبح:وج:دقح:رشت:ن ی:دبعاظیفحل

رضحت:ےک:اسھت:بج::،تہب:وخش:وہےئ:ےس:رضحت:وانال:یھب:ومشتیل:اقہلف:ںیم:اؿ:دوونں:یک

:اکیف:اور:رضحت:وت:اماشء:اہلل:اس:ابرے:ںیم:یھت:وت:اعمل:االسؾ:ےک:فلتخم:اسملئ:رپ:ثحب:وہیت:وہ:دوونں:ےتھٹیب:یھب

ےہ۔:اشؿ:یھب:شبرشوں:یک:یہیاور::رےتھک:ںیہ:دیپسچل

اکاموحؽ:رعیبںیم Peinang ارشػ:ادملارس:دمرہس

دختم::یک:رضحت:وانال:ںیہ:ریرضحت:ومنال ا:رمق:ازلامؿ:اصبح:وج:دمرہس:ارشػ:ادملارس:ےک:دم

اک:مظن:نب:اجےئ،:وحارات:)وبؽ::میلعت:یک:رعیب:ہک:اؿ:ےک:اہں:یھب:ےھت،:ارقح:ےن:رضحت:وانال:ےس:رعض:ایک:ںیم

:ےن:اتدیئ::اجںیئرصػ:دنپرہ:ٹنم:صتخم:ےیک:ےیلاچؽ(:ےک: ،:رھپ:اماشء:اہلل:اےگ::رفامیئ:وت۔۔۔:رضحت:وانال:

۔ایاتب:ہقیکت:ہک:وحار:اک:وپرا:رط:ںاہی،::::رفامیئ:رامنہیئ:ےس::اؿ:یک:لیصفت:یرضحت:وانال:ےنوپر

:ز::اجںیئےس:ےیل:اس:اک:اصنب:تہب:لہس:ےہ۔صب:وحارات:ٹین:ارقح:ےن:رعض:ایک :تنحم:یک:ایدہ،:

المدلل۔ایاتبد:ہقیےس:اکنےنل:اک:رط:ےہ۔:رھپ:ٹین:رضورت:ںیہن

وایسپ :رںیماعمل:وکانالوپمل:اشہ

اھت:ہک:: ےلہ:رعض:ایک:ہکاسیج:،وہیئ:ایسپےس:اشہ:اعمل:و Pinangربوز:رعمجات::اشؾ17؍11؍23اج::

:اہلل::،ںیہ:رےتہھچک:ہن:ھچک:اراشدرفامےت:وہےئاےنپ:ےنلم:واولں:ےک:اسھت:ےھٹیب:ریکترضحت:وانال:د اور:اماشء

:اگہ:ی:ؾ:اھت،:رضحت:وانال:ایقرپورگاؾ:ےط:ںیہن:اشؾ:وک:وکیئ:،ےس:اخمبط:وہرک:بس:وک:رصموػ:رےتھک:ںیہ:رہیسک

:ہنیاک:ومہعق:الم،دم:وتق:مہ:ولشوں:وکرضحت:ےک:اسھت:ےنھٹیب:لیاشعء:ےک:دعب:وط:ےھت،رغمب:ےک:دعب:رھپ:ںیم

:اس:دوراؿ:اکیف:ےک:اةحب:یھب:فیرش :اماشء:اہلل:رضحت:وانال:::ولعمامت:احلص:وہںیئ:یخیاتر:یاسر:ےھت: وک:،:

!!ےہ::یوتتہب:وق:ت:اکاحہظف:یھب:،:ارخرضح:ایدےہولعمامت:اکوارفہصح::یخیاتر

رۃمح:اہلل::ہن:متخ:وہےن:وانال:ہلسلس:اھت:،:::رضحت:وانال:ےن::رضحت:ادمح:اشہ:ادبایل:کیا:!ںیھتولعمامت:ایک

:ویل:ہیلع:ےک اؾ::دحمث:میظع : اؾ:رضحت:ادمح:اشہ::اکلب ایدر:،اہلل::رۃمح:اہلل:ہیلع::ےک:طخ:اکذرکایک:رضحت:اشہ: ےک:

،:رضحت::ومنال ااشہ:::اکذترکہ:ایک:ۃمح:اہلل:ہیلع:راہلل:::رضحت:ہیقف:،:اؿ:ےک:خیش:ےکمکح::اکذرک:ایکرۃمح:اہلل:ہیلع: ادبایل

:رۃمح:اہلل:ہیلع: دیہش:اامسلیع :دراس:ےک:ےیل:ررک ا،اےنپ:اپ:وکایت:ےیلاکاہجد:ےک: : ،:حتف:: اریت:ایںیم:دوردورکت:

۔درھا ا:ؿاانپوپراایب:ےیلاکاکتشر:ےک::کیانلچ:،:ا:دوھپ:ںیم:وپردجسم:ںیم

المایشئ:ںیم:زگرے:دنچ:دؿ

53

:اورےک:مکح:ویفساقمس:ےک اؾ:اجحج:نب::دمحمنب ::رضحت:ومحمد:زغونام::اکذرک:،:دواہب:،: :یء:ا،رہن،: ےک::

اکرۃمح:اہلل:ہیلع:یوھپوپلر:رضحت:ومنال ااشہ:دبعاینغل::یروھگڑوں:رپزگ:رمعاسھٹ:دصی:اؿ:یکہک: ایرفامںیم:ابرے:

۔ہوریغ:ہےھت:وریغ:رکےتقشم:ایک:الچےن:یک:ذترکہ:وہاہک:نالیھٹ

۔وگتفگرفامیئ:ےس:بس::رپ:اماشء:اہلل:رضحت:ےن:لیصفت:اؿ

رعیب:دجدی

ہظفح:اہلل:اور::رضحت:ومنال ا:دمحمنب:ومنال ا:دمحمزریب ےک:اةحب:فیرش:ہنیدم:سلجم::ںیم:رپفی:اس

:وگتفگےس:ضیفتسم:رضحت:وانال:یک:ہظفح:اہلل:یھب:ومنال اادمح:نب:ومنال ا:دبعاولدیح :دوراؿ:وگتفگ:: وہرےہ:ےھت:،

:اعیمل :اماشء:اہلل: :ارگ:ہچ:اؿ:یک:ںیہ:فغش:رےتھک:ایدہز:نالت:ےس:اکیفاح:وسحمس:وہاہک:دوونں:رضحات: یامدر:،

:واہں:ےنلپ:سبےنھ:یک:رعب:ںیم:اشئدیپ:اؿ:یک:ےہ:نکیل:ںیہن:زابؿ:رع:یب :اور رعیب:وہج:ےس:اؿ:یک:وہےن:

:دوراؿ:سلجم:اسیج:تہب:ایھچ : :چیب:اممکل:ےک:رضحات:یک:رگید:میقم:رعب:ںیم:ہکےہ:، ںیم:چیب:اعدت:ےہ:ہک:

:دوراؿ:سلجم:رعیب:دوونں:رضحات:یھب:ہیرطح::ایس:ںیہ:ےتیوبؽ:د:املکت:یھب:اسھت:رعیب:زابؿ:ےک:اینپ

۔املکت:وبؽ:رےہ:ےھت

:رںیماتفمح:اولعلؾ:وکانالوپمل:اجہعم

ااسذتہ:اور: :رںیماجہعم:اتفمح:اولعلؾ:وکانالوپملاک:ربوز:ہعمج::حبص:دس:ےجب:رضحت:وانال::17؍11؍24اج:

ےھت،::ےک:اةحب:یھب:فیرش:ہنیامہرے:دم:ںیم:یاجےت:وہےئ:اگڑ:رطػ:ےس:اطخب:اھت۔:اجہعم:یک:ةلطء

کت::ریاک:ہلسلس:رشوع:وہا،د:فیرپ:درود:اپک:اور:تعن:رشیلص:اہلل:ہیلع:وملس:دوراؿ:رفس:اماشء:اہلل:وضحر:ارکؾ:

ےہ:اواز:اور:ہجہل:ےک:اسھت:ڑپھ:رےہ:ےھت:ہک:ضعب:اةحب:وت:رور:ریایپ:یسیوت:اماشء:اہلل:ا:ہلسلس:راہ،:ادمح:اھبیئ

۔:اجےت:ںیہدرج:ےیکااعشر:دنچ::ںیم:لیالچ:ذ:اک:ہلسلس:یھب:یرعش:واشرع:ےھت۔:زین

ذہب عنده من ل ا ذہبوا قد الناس رایت

ذہبوا قد فعنہ الناس ذہب عنده ل ومن

ۃفض عند ه من ال منفضۃ الناس رایت

ۃفضمنفعنہ الناس قد ۃعنده فض ل ومن

مال عنده من ال مالوا قد الناس رأیت

مالوا قد الناس فعنہ مال عنده ل ومن

اسک ما :فقلت ، یيقص احتت بدر رأیت

لو :فقالت ل ،ل :فقالت ، ل ، ل :فقلت ، لو

المایشئ:ںیم:زگرے:دنچ:دؿ

54

:ةلطءااسذتہ:اور:تیمس:ریاجہعمرپ:دم:چنہپ:ےئگ::،:اجہعم:ےک:ٹیگ:ح:اولعلؾ:ںیممہ:دس:ےجب:اجہعم:اتفم

:رضحت:وانال:اامتجع:اھت:،:اس:ےیل::وموجد:اھت،: لصت:اجعم:دجسم:ںیموانالےک:اابقتسؽ::ےک:ےیل:رضحتاکمج:ریفغ

:ایےس:اطخب:رفام:ةلطءےل:ےئگ:،:اورواہں:ااسذتہ:اور::فیدجسمرشت:اھدیس

ےہ:اپ:ےب:صب:ںیہن

اپ:ےن:ضحم:اےنپ:لضف:ورکؾ::می!:ہک:اے:رب:رکاہلل:اعتیل:اک:رکش:ادا:رک ا:اچےیہ:یاارشادفرما

:ہی۔اور:ںیاطع:رفامد:یھب:وبقتیل:،ایاہلل!رفامیئ:تیاور:ااجزت:انع:وتقیف:ادارے:ےک:ادنر:اےن:یک:ینید:ےس:ںیمہ

:اھت:مہ:ےن:رکایل:ا ا::،وج:امہرے:صب:ںیم::ںیم،دمرےس: ااھت:رھگ:وھچڑ ا:،:امں:ابپ:وک:وھچڑ:امہرے:صب:ںیم:!اہلل:ایہک:

وک::اور:امہرے:ےنیس:ےہ،:اپ:امہرے:اےن:وک:وبقؽ:رفامںیل:اپ:ےب:صب:ںیہن:نکیل:اس:ےک:دعب:مہ:ےب:صب:ںیہ

کت:ہک:رمےت:دؾ:کت::اہیں۔:ںیاطع:رفامد:وتقیف:رکےن:یک:ایدےک:اسھت::وک:ااسین:میاور:رقاؿ:رک:ںیرشنمح:رفامد

۔ںی:وبقؽ:رفامدےک:ےیل:نیولسنں:وک:اےنپ:د:اور:ادنئہ:اےن:وایل:ںیاطعرفامد:وتقیف:یک:انسےن حیرتوا

اکرکش:ادا:رک ا:اچےیہ:اہلل:اعتیل وھچوٹں:وک:یھب

،::وھچوٹں:ےگ ںوہ:رایض:اہلل:اعتیل:ےگ:اےنت:ی:اک:انتج:رکش:ادارکےت:رںیہ:اہلل:اعتیل:یاارشادفرما

اےنپ:لضف::اہلل:اپ:ےن:ںیمہ:ایامشروہےکس:ہک:یھب:اؿ:اک:::اتہک:رکشزگاروں:ںیماچےیہاکرکش:ادا:رک ا::اہلل:اعتیل:وک:یھب

وعرت::کین:کیےگ۔:ا:وبقؽ:رفامںیل:اہلل:اعتیل:۔:اؿ:وچبں:ےک:روےن:وکای:وبقؽ:رفامےک:ےیل:نیورکؾ:ےس:اےنپ:د

اوسفس:::نکیلوں:وک:اچےیہہک:رو ا:وت:سب:ایرفام:۔روات:تہب:ےہ:ہیہک:رضحت::اہلل:واےل:ےک:اپس:نالیئ:کیےچب:وک:ااےنپ:

۔ںیہ:دنبرکا ا:اچیتہ:ےہ:اور:اپ:اؿ:ےک:روےن:وک:یھب:اور:وچبں:ےن:رو ا:رشوع:ایک:ایہک:سبوں:ےن:رو ا:وھچڑد

دلیل:یک:تایح:امیینرپرو اا:انگوہں

:وہےت:ی:اوہرک:دیپ:اےس:ابرہ:اات:ےہ:دیپ:وطر:رپ:بج:امں:ےک: ٹی:یہچب:رطف:یاارشادفرما

:روےن:ےس:ڈارٹک:یھبامررک:روات:خیچ:کیا :ڈارٹکاین::ےہ:اور اور::ںیہ:وخش:وہاجیت:یھب:ںوخش:وہاجات:ےہ:اور

:نالاں:ایئہک:اھٹم:رھگواولں:ےس:ےتہک:ںیہ مہ:ےن:وت:اےس::ےتہک:ںیہ:اےلوہا:ےہ:۔رھگ:و:ا،:ہچب:تہب:تحص:دنم:دیپ:

ےہ:ہک::دلیل::وخد:اس:ابت:یکرو ا:ہیہک::ولعمؾ:ہک:وہ:تحص:دنم:ےہ:؟:وت:وہ:ےتہک:ںیہ:ےہ:؟:اپ:وک:ےسیک:ںیہن:اھکید

:ارگ:ہن:روات:وت:ںیمہ :رو ا:دنالتل:رکات:ےہ:ہک::ااات:ہک:ہچب:ذعمور:وہرک:دیپ:ھجمس:ںیم:ہچب:تحص:دنم:ےہ:،: :،: : :ہیوہا

ا ء:اس:ےک:حیحص:امتؾتحص:دنم:ہچب:ےہ:،::

ضع:امسجین:ےہ:اس:یک:رو ا:دلیل:ہی ینعی:روراہ:ےہ:،::،::اس:ےیل:اسمل:ںیہ:ا

:دنبہ:بج:اےنپ:انگوہں:وک::رپ:،:امسجین:تایح :اس:یک:ہی:روات:ےہ:وت:ےکرک:ایدتحص:رپ،: رپ:دنالتل::تایح:امیینا:

المایشئ:ںیم:زگرے:دنچ:دؿ

55

:ا اس:رکات:ےہ:ہک:ایھب :اس ےنم:ےہ،اس:ےیل:ابیق:امیؿاک :اےنپ:اہلل:ےک: رکےک:روراہ::ایدانگوہں:وک::اےنپ:وہ

۔ںیاطع:رفامد:وتقیف:روےن:یک:اہلل:اعتیلےہ۔

اثمؽ:وتہب:ےس:وصحؽ:وکسؿ:یک

اتسپؿ::یک:امں ںیم:ےہ:سج:ےک:ہجیتن:وہیت:اراماتم:دیب:ہچب:بج:رواتےہ:وتامں:یک:یاماارشادفر

:ا:ںیم اتگلےہ::وہاجاتےہ:اور:ہچب:ہنم:اگلرکےنیپ:لیدبت:ںیم:دودھدیفس:ںیم:ڈنکیس:کیوجرسخ:وخؿ:وہاتےہ:وہ

ہ:بج:انگوہں:رطح:دنب:ایس:وساجاتےہ،دنین:رھباجاتےہ:وتوکسؿ:یک:اس:اک: ٹی:ےتیپ:کت:ہک:دودھ:ےتیپ:اہیں،

:ےل:ےتیل:اےنپ:اوغش:رتمح:ںیم:اہلل:اعتیلوجش:ااتےہ:وت::رتمح:ںیم:ایےئرکےک:رواتےہ:وت:اہلل:ےک:در:ایدوک

وکسؿ:ااجاتےہ:۔:کت:ہک:اس:وک:یھب:اہیں،::::ںیہ

رباکت:احظف:رقاؿ:یک

:اورا ؿ:ںیم:وہےت:ںیہ:ےک:اکمبت:اہجں:یھب:رقاؿ:دیجم:یاارشادفرما :ایظفح::وج:ےچب:رقاؿ:ےک:،

ربتک:ےس:وپرا:العہق:اہلل:ےک:الکؾ::اؿ:یک:،:نکیل:ںیہ:وخد:وت:ونمر:وہےت:ی:،وہرصموػ:وہےت:ںیہ: ارظہ:ڑپےنھ:ںیم

اک:رفامؿ::یلص:اہلل:ہیلع:وملس۔:اپ:ےہوہ:اجات:ےس:رطعموہاجات:ےہ:اور:زہاروں:اافت:اور:انگوہں:ےس:وفحمظ:یھب

وہ:اہلل:اعتیل:اک:الکؾ:ےہ۔:ں:ہکرکو،ویک:ےس:ربتک:احلص:ایک رقاؿ:دیجم:فانہ کلم الل،تربك بالقران ےہ:

دجسمںیم:ڈینیامنز:ہعمج:ا

اسرے:اةحب::ےل:ےئگ،امنز:ہعمج:ےک:دعب:اکیف:فیدجسم:رشت:ڈینی:اےک:دعب:امنز:ہعمج:ےک:ےیل:ؿایب

:ےھت:وہنجں:ےن:رضحت:یھب:ےسیےھت،ضعب:ا:یھب:ےک:نیقلعتم:اہلل:ہیلع:سبےرضحت:وانال:رۃمح:نج::ںیم:،ےلم

:رضحت:وانال:اسؽ:ےک:ےیل:ےس:اےلگ:تبحم:ےس:ےنلم:واولں:ےن:ایھب:!۔:اماشء:اہللرھک:یل:یھڑادےک:وماظع:ڑپھ:رک:

۔واہں:ےس:بس:اشہ:اعمل:واسپ:اےئگ،::رھپ:یدوعت:د:وکوصخیص

)اجری:ےہ۔(

أ أ أ أ

المایشئ:ںیم:زگرے:دنچ:دؿ

56

وساؽ:وشاؽ:ےکھچ:روزےرےنھکاکایکمکح:ےہ؟

ہک:دحثی:رشفی:ںیم:اس:یک:تہب:تلیضف:واردوہیئ:وجاب:وشاؽ:ےکھچ:روزےرانھکبحتسم:ےہ،ویکں:

ےہ،وضحریلص:اہلل:ہیلع:وملس:اکاراشدےہہک:وج:صخش::راضمؿ:اابملرک:ےک:روزے:رےنھک:ےک:دعب:وشاؽ:ےک:ھچ:

روزے:رھک:ےل:اگ:وت:ہی::ہشیمہ::روزہ::رےنھک:ےک:ربارب:ےہ۔

وہاورایس:گیب:ںیم:لپچ:یھب::ػ:ےکدوراؿ:ارگ:اکی:گیب:ںیم:حیبست،وجھکرایززمؾ:اکاپیناوساؽ:جح،رمعہ:ایوط

اجںیئ:،وتجح:رمعہ:ایوطاػ:وہاجےئاگایںیہن،اورایک:اس:ےسانگہ:ےلماگ۔یسک:یلیھت:ںیم:ڈاؽ:رکرھک:دےیئ

:ےک :ںیم:حیبست:اورززمؾ:ےکاپین:وریغہ :ارگوکیئ:ادیم:یسک:گیب:وریغہ وجاب:واحض:رےہہک:دوراؿ: جح:ورمعہ

:وکااھٹرکوطاػ،یعس:اوردورساسھت،یسک:یلیھت:ںیم:لپچ:یھب:ٹیپل:رکرھک:ےلاوراس: اعفؽ:جح:اداے:اگیب:

:ہن:یگل:ںیہن:ڑپےاگ،رشبہکیط:اؿ:ںولپں:رپوتاس:ےسجح:اوررمعے:رپوکیئ:ارث رکے : وکیئ:اجن ت:وریغہ

وہاہتبل:ادب:ہی:ےہہک:ںولپں:یک:یلیھت:وکاؿ:ربتمک:زیچوں:ےساگل:رےھک۔

رںیت:لم:رک:یھب::رفس:رکیتکس:ای:دو:اچر:وعرفس:رکےن:ںیم:یسک:رحمؾ:رمد:اک:وہ ا:رضوری:ےہ:::ےیلوساؽ::وعرت:ےک

اور:وج:یھب:مکح:وہ:اگ:ایک::وہ:رفس:رشیع:اور:اعؾ:رفس:ںیم:ربارب:وہ:اگ:ای:اگل؟ںیہ:

:اےنپ:وشرہ:ای:یسک:رحمؾ:ےک:ریغب:رفس::ےیلوجاب:وعرت:اکی:وہ:ای:اکی:ےسزایدہ:رہ:وصرت:ںیم:وعرت:ےک

ولک::77.24نکیل:وج:رفس:رشیع:اسمتف:اک:ہن:وہ:ینعی:ولک:رٹیم:ےہ:رک ا:اجزئ:ںیہن:77.24یک:اسمتف: رشیع:سج

رک:ابرہ:اجںیئ:اور:یسک:ےنتف::اک:ادنہشی:ہن: رٹیم:ےس:مک:وہ:وت:اس:وصرت:ںیم:وعرت:ارفنادی:وطر:رپ:ای:ھچک:وعرںیت:لم

وہ:وت:اس:یک:اجنگشئ:ےہ:اہتبل:وموجدہ::اموحؽ:ےک:شیپ:رظن:وعرت:وک:اس:وصرت:ںیم:یھب:اےنپ:وشرہ:ای:یسک:رحمؾ:

ابرہ:اج ا:رتہب:ےہ۔ی:اسھت:ےک:

وساؽ::رپازئ:وبڈن:یک:احلص:رکدہ:ااعنیم:رمق::ےس:جح:ای:رمعہ:رک ا::اجزئ:ےہ:ای:ںیہن:؟

:اور:امؽ:رحاؾ:وک:ریغب:وثاب:یک:تین:ےک:دصہق:رک ا: وجاب:رپازئ:وبڈنز:ےس:احلص:رکدہ:ااعنیم:رمق:رحاؾ:ےہ:

ےس:یسک:ےن:جح:رک:ایل:وت:اس:اک:رفہضی:اسطق:وہ:اجےئ:اگ::اور:نالزؾ::وہات:ےہ::اس:ےس:جح:رک ا:اجزئ:ںیہن::اہتبل:ارگ:اس:

:رحاؾ:وک:اس:ںیم:رخچ:رکےن:اک:انگہ:یھب:وہ:اگ:۔ امؽ

56

دار:انالاتفء:اجہعم:ارشػ:ادملارس،:رکایچ اقترفتم

اسملئ:اور:ا ؿ:ےکوجاابت

57

یھب:صتخم:رک:دای:ےہ::ینعی::::ےیلجح::ےک:وساؽ::زگہتش:یئ:اسولں:ےسہمکحم:میلعت:ولباتسچؿ:ےن:وبہبد:ڈنف:وک:ادایگیئ

:ےس:دروخاںیتس:بلط:رکےک:ذبر :اور:اس:لمع:ںیم:اس:ڈنفےس:المزنیم: ہعی:رقہع:ادنازی:جح:رپ:اجیھب:اجات:ےہ:

المزنیم:)ہک:نج:ےس:رہ:امہ::رمق:اکیٹ:اجیت:ےہ:(ےس:یسک:یھب:مسق:یک:اشمورت،راےئ:ای:ااجزت:ںیہن:یل:اجیت:ہکبج:

اس::رمق:ںیم:ریغ:ملسم:المزنیم:یھب:اشلم:وہےت:ںیہ:اب:وساؽ:ہی:ےہ:ہک:ایک:اس:رمق:ےس:جح:رک ا:اجزئ:ےہ؟

:المزنیم:یک:ااجزت:ےک::رےہ:ہک:وبہبد:ڈنف::ہمکحم:میلعت:یک:تیکلم:ںیم:وہات:ےہ:ذہلاارگ:ذموکرہ:ہمکحموجاب:واحض

:ذب رہعی:رقہع:ادنازی:المزنیم:وک:جح:رپ:ےجیھب:اور:اس:ںیم:ریغ:ملسم:المزنیم:یک:وٹکیت:یھب:اشلم:وہ:وت:جح:یک:ریغب:

:اور: ہقلعت:اکحؾ:اک::ذموکرہ:ابنال::رطےقیےس:جح:تلیضف:ےہ:اعسدت::احلص:رکےن:ںیم::وکیئ:رحج:ںیہن::ہکلب:ابث

رکوا ا::یھب:اجزئ:ےہ۔

وساؽ::ایک:وطاػ:ےئلیک:ووض:رضوری:ےہ؟

وجاب:وطاػ:ےئلیک:ووض:رک ا:وابج:ےہ:،ارگ:دوراؿ:وطاػ:ووض::وٹٹ:اجےئ::وت:وطاػ:رکےن:واےل:وک:رضوری:

اہجں:ےس:وطاػ:وھچڑا::اھت:وی:ےس:ےہ::ہک:وہ:وطاػ:وھچڑ:رک:ووض:رکےن:الچ:اجےئ:اور:ووض:رکےک:واسپ:ارک:

رشوع:رکےک:وطاػ:وپرا:رکے۔

رک:ارگ:جح:وک:اجای:اجےئ:وت::اس:ےس:جح:ادا:وہ:اگ:ای:ںیہن:؟ےلو زٹ:وسیا:وساؽ:

وہں:اؿ:وقانین:یک:اپدساری:::ےیلوجاب:واحض:رےہ:ہک:یسک:کلم:ےک:وہ:وقانین:وج:اعؾ:ولشوں:یک:الفح:ےک

ہک:وکحتم:ں:رک:جح:ادا:رکےن:ںیم:وچےل:زٹ:وسیا:زئ:ںیہن،ذہلا:و رشاع:رضوری:ےہ:اور:اؿ:یک:الخػ:ورزی:اج

وعسدہی:ےک:اقونؿ:یک:الخػ:ورزی:ےہ::اس:ےیل:ارگ:اس:رطح::جح:ادا:ایک:اجےئ:وت:جح:وت:ادا:وہ:اجےئ:اگ:رگم:وعسدی:

وکحتم:ےک:اقونؿ:یک::الخػ:ورزی:رکےن:اک:انگہ:وہاگ::اس:ےیل:ااسی:رک ا:حیحص:ںیہن:ےہ:۔

اس:ےیل:ںیم:ےسزادئ:ےہاسؽ::71 رمعہ:اک:ارادہ:ایک:ےہ:اؿ:یک:رمعینپ:ایم:اور:اسس:ےک:اسھت:وساؽ::ںیم:ےن:ا

اسؽ:ےہ:اس:یک:ایھب:اشدی:ںیہن:وہیئ::21اےنپ:اکی:دو ت:وک:ےل:رک:اج ا:اچاتہ:وہں:سج:یک:رمع::ےک:ےیلدمد:

:وہ،:وت:ایک:ںیم:اےنپ:ےس:مک41یک:رمع: ےہ:وٹر:واےل:ےن:اتبای:ہک:وکیئ:رمد:ریغ:رحمؾ:ےک:اسھت:ںیہن:اج:اتکس:سج

دو ت:وک:اینپ:اسس:اک:رحمؾ:اتب:رک:ےل:اج:اتکس:وہں:؟ارگ:ےل:ایگ:وت:انگہ:وہ:اگ؟

ہل:ںیم:بج:ہک:اپ:اک:دو ت:اپ:یک:اسس:اک:رحمؾ:ںیہن::اوراس:وک:ارگ:اپ:اسس:اک:رحمؾ:وئسم:وجاب:وصرت

:اجزئ:ںیہن:۔اتب:رک:ےل:ےئگ:وت:اس:طلغ:ایبین:اک:انگہ:وہ:اگ:،ذہلا:ہی:وصرت:اایتخر:رک ا

أ أ أ أ

اسملئ:اور:ا ؿ:ےکوجاابت

58

خیش:ادحلثی:رضحت:ومنال ا:وصیف:دمحم:رسور:اصبح:یک:رتلح

:اشہ:میکح:دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہت:ےک:ارخی:ااتسذ:خیش:ادحلثی: میلح:انالتم:رضحت:ومنال ا

انال:داتم:اجہعم:ارشہیف:نالوہر:رضحت:ومنال ا:وصیف:دمحم:رسور:اصبح:وج:ایحت:ےھت:اک:اسہحن:اراحتؽ:اور:رضحت:و

: :28رباکمہت:اک:ااتسذ:یک:تبحم:ںیم:امیبری:ےک:ابووجد:اؿ:ےک:انجزہ:ںیم:رشتک:ےک:ےیل:نالوہر:اک:اگنہیم:رفس:دعب:رجف:

ھ:ااچکن:نالوہر:ےس:االطع:یلم:ہک:رضحت:ےک:ااتسذ:رتحمؾ:انجب:وصیف:دمحم:رسور:اصبح:رات:نیت:1439ةعشؿ:

مہت:ےن:وفرا:انجزہ:ںیم:احرضی:اک:ارادہ:رفامای:اور:حبص:وسا:ےجب:ےک:رقبی:ااقتنؽ:رفامےئگ۔:رضحت:وانال:داتم:رباک

ایگرہ:ےجب:یک:الفٹئ:ےس:نالوہر:رواہن:وہ:رک:انجزہ:ںیم:رشتک:رفامیئ۔:رضحت:وصیف:دمحم:رسور:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:

:ڑپاھیئ:اور:الس ؾ:ےک:ےٹیب:انجب:ومنال ا:قیتع:امحا ن:اصبح:ےن:رتق:ازیم:مغ:یک:اواز:ےک:اسھت:امنز:انجزہ

ریھپےت:ی:رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:ےس:ےلگ:گل:رک:اابکشر:اوھکنں:ےس:وخب:روےئ:اور:رضحت:یک:ادم:ےس:

وج:ا ؿ:وک:یلست:اور:اانیمطؿ:احلص:وہا:اس:اک:ااہظر:رفامای۔)اہلل:اعتیل:رضحت:وصیف:دمحم:رسور:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:

امںیئ،انیم(:انجزے:ںیم:رہش:اور:ریبوؿ:رہش:ےس:یک:ربق:وک:ونر:ےس:رھبدے:اور:اؿ:ےک:دراجت:وک:وخب:دنلب:رف

وعاؾ:ووخاص:یک:تہب:سبی:دعتاد:رشکی:یھت۔:امنز:انجزہ:ےک:دعب:رضحت:داتم:رباکمہت:ےس:اجہعم:ارشہیف:ےک:

ااسذتہ:رکاؾ:اور:مظتنم:رضحا:ت:ےن:الماقت:یک:اور:رضحت:یک:ادم:رپ:سبی:رسمت:اک:ااہظر:رفامای۔

ؾ:اگہ:دارانوکسؿ::رشتفی:ےل:ےئگ:اور:ھچک:دری:اراؾ:ےک:دعب:امنز:دعب:ازاں:رضحت:وانال:نالوہر:ںیم:ایق

رصع:یک:ادایگیئ:ےکدعب:خیش:ادحلثی:رضحت:ومنال ا:رشمػ:یلع:اھتونی:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:زعتتی:ےک:ےیل:اجہعم:

داراولعلؾ:انالالسہیم:اکرماؿ:البک:العہم:اابقؽ:اٹاؿ:رشتفی:ےل:ےئگ:اہجں:رضحت:ومنال ا:رشمػ:یلع:اھتونی:

:اہلل:ہیلع:ےک:ربادراؿ:انجب:اقری:ادمح:ایمں:اھتونی:اور:انجب:ڈارٹک: لیل:ادمح:اھتونی:رضحت:یک:ادم:ےک:رۃمح

رظتنم:ےھت۔دوونں:رضحات:ےس:رضحت:وانال:ےن:ومنال ا:رشمػ:یلع:اھتونی:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:ااقتنؽ:رپ:اےنپ:دیل:

اک:ذترکہ:اتلچ:راہ:اور:اؿ:ےک:اسھت:رضحت:یک:مغ:اور:دصےم:اک:ااہظر:رفامای:اور:رغمب:یک:امنز:کت:رضحت:ومنال ا:

:دوراؿ:وگتفگ:رضحت:ڈارٹک: لیل:ادمح:اھتونی:دمہ:رضحت:ومنال ا:رشمػ:یلع: ایدںی:وگتفگ:اک:وموضع:رںیہ،

:رحنیم:رشنیفی:اور:وخاشہ:لقتسم:وکستن:دمہنی:ونمرہ:اور:یبن:ارکؾ:یلص:اہلل:ہیلع: اھتونی:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:وشؼ

وںیہ:اک:وہاجےن:یک:ارزو:ںیم:ڈوےب:وہےئ:ااعشر :تبحم:رضحت:وک:انسےت:رےہ،:دارانوکسؿ:وملس:ےک:وجار:ںیم:

58

یتفم:دمحم:اراشد:امظع:اصبح:داتم:رباکمہت رفتماقت

اخاقنہ:ےک:بش:وروز

59

ایقؾ:اگہ:ںیم:دعب:رغمب:وایسپ:وہیئ،:رات:دری:کت:الہ:ملع:واشمخی:رہش:رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:یک:زایرت:

رسمور:ولےتٹ:والماقت:ےک:ےیل:اےت:رےہ:اور:رضحت:وانال:یک:دؽ:ومہ:ےنیل:وایل:الماقت:ےس:رفاحں:واشداں:

رےہ،:رات:ی:رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:ےن:حبص:دعب:رجف:ااتسذ :رکمؾ:یک:ربق:رپ:احرضی:ےک:ےیل:ربقاتسؿ:اشدامؿ:

اٹاؿ:اجےن:اک:ارادہ:رکایل:اھت۔

دعب:رجف:انجب: لیل:ارشػ:ریشواین:)انب:رضحت:ومنال ا:یتفم:ولیک:ادمح:ریشواین:ونر:اہلل:رمدقہ(:یک:

ےلہ:اےنپ:ااتسذ:رکمؾ:رضحت:ومنال ا:وصیف:ےن:ور:راقفء:ربقاتسؿ:احرض:وہےئ:اہجں:رضحت:رامنہیئ:ںیم:رضحت:وانال:ا

دمحم:رسوراصبح::رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:ربق:رپ:افہحت:وخاین:یک:رھپ:ایس:ربقاتسؿ:ںیم:اراؾ:رفام:اےنپ:درگی:ااسذتہ:رکاؾ:وصخاص:

:رۃمح:اہلل:ہیلع،:رضحت:ادرسی:ادمح:اکدنولھی:رۃمح:اہلل:ہیلع،:رضحت:ومنال ا:دیبع: رضحت:ومنال ا :اہلل:ارمرستی:

ومنال ا:وقعیب:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:اور:رضحت:اھتونی:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےس:وصخیص:قلعت:رےنھک:واےل:ہفیلخ:اجمز:

تعیب:رضحت:ومنال ا:احظف:لیلج:ادمح:ریشواین:رۃمح:اہلل:ہیلع:اور:اؿ:ےک:اصزبحادے:دمری:سلجم:ایصۃن:انیملسمل:

ولیک:ادمح:ریشواین:رۃمح:اہلل:ہیلع:اور:ابین:اجہعم:ارشہیف:نالوہر:رضحت:ومنال ا:یتفم:دمحم:نسح::اپاتسکؿ:رضحت:ومنال ا

ارمرستی:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:دوونں:ازواج:اور:وٹیبں:ومنال ا:دبع:امحا ن:ارشیف:اور:اخدناؿ:ےک:درگی:ارفاد:یک:وبقر:رپ:

:احرض:وہ:رک:افہحت:وخاین:یک:اور:بس:ےک:ےیل:ااصیؽ:وث :رفدا اب:ایک۔:اہلل:اعتیل:امتؾ:رموحنیم:یک:ےب:اسحب:رفدا

ارخت: تن:ارفلدوس:ںیم:اؿ:اک:اسھت:ربوز:رفغمت:رفامںیئ:اور:اؿ:ےک:دراجت:وک:دنلب:رفامںیئ:اور:مہ:وک:یھب:

ےجب:حبص:یک:الفٹیئ:ےس:رکایچ:اخاقنہ:ےک:ےیل:رواہن:وہےئگ۔:8:31بیصن:رفامںیئ:دعب:ازاں:رضحت:

ےک:ةلطء:ںیم:اانسد:یک:میسقت:اجہعم:ارشػ:ادملارس:ہبعش:ظفح

: :داتم:رباکمہت:1439ةعشؿ:امظعمل::29دبھ :ےک:ااچکن:رفس:ےس:وایسپ:رپ:رضحت:وانال :نالوہر ھ

:را ت:اجہعم:ارشػ:ادملارس:یک:دجسم:ارشػ:اتسلگؿ:وجرہےک:دجدی:ےصح:ےک:رمزکی: ارئیوپرٹ:ےس:رباہ

ؾ:اور:اؿ:ےک:رسرپ ت:رضحات:ےس:اچھک:دروازہ:)ابب:ارتخ:(ےس:دجسم:ںیم:رشتفی:نالےئ:اہجں:دجسم:ةلطء:رکا

چھک:رھبی:وہیئ:یھت۔:رضحت:وانال:ہی:رظنم:دھکی:رک:تہب:رسمور:وہےئ۔:امتؾ:ااسذتہ:وةلطء:اور:اؿ:ےک:رسرپ ت:

رضحات:ےن:رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:یک:اس:رقتبی:ںیم:رشتک:ےس:تہب:وخیش:اک:ااہظر:رفامای۔رضحت:وانال:

:اےنپ:وصخمص:ملح:داتم:رباکمہت:ےن:اس:لسلسم:اکھت:دےنی: :اخرط:اور ن تح:اہنتی:ط واےل:رفس:ےک:ابووجد

:2واالقتسؽ:واےل:زماج:ےک:وماقف:لمکم:رقتبی::ںیم: ےٹنھگ:ےس:زادئ:ارخ:کت:رشتک:رفامیئ:اور:وہاہنر:افحظ::

رکاؾ:یک:وحہلص:ازفایئ:ےک:ےیل:سفنب :سیفن:اانسد:میسقت:رفامںیئ۔امحل:ہلل!:اماشء:اہلل:!:ااسمؽ:رضحت:وانال:داتم:

:اور:دمحم:یفطصم:ہملسس(اور::اکی:وپےت:)دمحم:رمع:ہملسس:(ےن:وافؼ:ےک:ااحتمؿ:رب اکمہت:ےک:دووناوسں:)دمحم:اسن:ہملسس

ںیم:اکایمیب:احلص:یک:اور:رضحت:وانال:ےک:وھچےٹ:وپےت:دمحم:ہحلط:ہملسس:ےن:دمرےس:ےک:ااحتمؿ:ںیم:اینپ:فص:ںیم:

اوؽ:وپزنشی:احلص:یک۔

اخاقنہ:ےک:بش:وروز

61

االسؾ:اابد:اک:رفس

راضمؿ:اابملرک:حبص:دعب:رجف:االسؾ:اابد:2ےک:دعب:رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:ہعمج:اکی:دؿ:اراؾ

رشتفی:ےل:ےئگ:اہجں:رضحت:اسنیکل:رطقی:اور:اةحب:ےس:وظع:وتحیصن:یک:اجمسل:ںیم:دؿ:رھب:رصموػ:

رےہ:اور:اکی:دؿ:ایقؾ:ےک:دعب:رکایچ:اخاقنہ:وایسپ:رشتفی:ےل:اےئ۔

امہمونں:یک:ادم

سفن:یک:رغض:ےس::ع:وہےت:ی:اہلل:اعتیل:یک:تبحم:اور:االصح:االخؼ:وستۂیکراضمؿ:اابملرک:ےک:رشو

الب:اایتمز:رگن:ولسن:وج:ہن:رصػ:ونط :زعسی:ےس:ہکلب:ریبوؿ:اممکل:ےس:اسنیکل :رطقی:یک:ادم:اک:ہلسلس:رشوع:وہا:

:اہلل:ہیلع:وملس:ےک:اخاتصل:اکی:اہلل:ودحہس:نالرشکی:یک:راض:و:تبحم:اور:اس:ےک:ایپرے:روسؽ:رضحت:دمحم:یفطصم:یلص

ےک:ایپرے:رطےقی:وک:یلمع:زدنیگ:ںیم:نالےن:ےک:ےیل:اخاقنہ:احرض:وہےئ۔

ہکبج:رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:ےن:اخاقنہ:ںیم:وتق:اگلےن:واےل:اسنیکل:یک:رتتیب:ےک:ےیل:فلتخم:

:اواقت:ںیم:االصیح:تسشن:ےک:اسھت:اسھت:رقاؿ:اپک:یک:حیحصت:ےک:ےیل:اجہعم:ےک:وجتدی:ورقات:ےک:ااتسد

انجب:اقری:افروؼ:اجؿ:اصبح:وک:رقمر:رفامای:اتہک:اسنیکل:رقاؿ:اپک:وجتدی:ےک:اسھت:ڑپےنھ:یک:قشم:رکںیل:

اور:انجب:یتفم:ضیفم:امحا ن:اصبح:وک:نس:ےک:باط ق:امنز:یک:ادایگیئ:یک:قشم:رکاےن:ےک:ےیل:رقمر:رفامای:

ذ:انجب:ومنال ا: فی:اہلل:الولصمؽ:وک:تغ:اور:اسنیکل:ںیم:ةلطءرکاؾ:واملعء:ےک:ےیل:اجہعم:ےک:دہعم:رعیب:ےک:ااتس

رعیب:یک:رجارت:ےک:ےیل:رقمر:رفامای:نج:ےس:بس:اسنیکل:ےن:اافتسدہ:ایک۔

رضحت:وانال:داتم:رباکمہت:یک:رسرپیتس:ںیم:اسنیکل:رطقی:رضحت:وانال:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:وصیت:

ےس:ریساب:وہےت:رےہ،:ہکبج:دعب::ایب ات:نج:ںیم:اہلل:اعتیل:یک:تبحم:ورعمتف:ےک:ولعؾ:و:اعمرػ:ےک:اجؾ:وانیم

امنز :رصع:رضحت:وانال:رۃمح:اہلل:ہیلع:ےک:ااعشر :رعمتف:ےس:دولں:یک:نیکست:اک:اسامؿ:اور:دعب:رتاوحی:ےک:رضحت:

وانال:داتم:رباکمہت:ےک:اامیؿ:ارفوز:ایب ات:یھب:وہےت:رےہ۔

أ أ أ أ

اخاقنہ:ےک:بش:وروز

61

داعےئرفغمت

اجمزتعیب:رضحت:ومنال اقیفش:ادمحوتسبی:::ےکہفیلخےکااتسذادحلثی:اوررضحت:وانالدممہلظاجہعم:

:ااقتنؽ::ےکاصبح:زادےزگداتم:رباکمہتاصبح: :رشفی:ےکابمرک:ہنیہم:ںیم :راضمؿ :دونں ہتش

رفامےئگ،اہلل:اعتیل:رموحؾ:یک:اکلم:رفغمت:رفامےئاورامسپدنہ:اگؿ:وکربصلیمج:اطعرفامےئ۔

یک:رفغمت:ےکےیلداعیک:دروخا ت:ےہ۔:اقرنیئ:ےسیھب:رموحؾ

اسؽ::اکااغزےئنیمیلعت:

اجہعم:ںیم:ےئنیمیلعت:اسؽ:اکااغزاؿ:اشءاہلل:ازعلسیوشاؽ:ارکملؾ:ےکارخی:رشعےںیم:وہاگ،اس:ےلسلسںیم:داےلخ:

وکرشوع:وہرےہںیہ۔ء2118 وجؿ25:باط ق:ھ1439 وشاؽ:ارکملؾ11اؿ:اشءاہلل:ازعلسیربوزریپ

:اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچرباےئہبعش: االعؿ: داہلخ

ن ب

حنللب

بتک:

داےلخ ےکہبعش:بتک:ےک12ػ:ادملارس:رکایچ:ھدنھ:ولبچ:وساسیٹئ:اتسلگؿ:وجرہالبک:اجہعم:ارش

وکرشوع:وہرےہںیہ۔ء2118وجؿ25:باط ق:ھ1439وشاؽ:ارکملؾ11اؿ:اشءاہلل:ازعلسیربوزریپ

ا دیموار:رضحات:درج:ذلی:ا ومر:ذنہ:نیشن:رفامںیل:

ےجبےسوہں:ےگ۔8:11(....داےلخحبص:1)

﴾کت:وہاگ۔11:31﴾ےس﴿7:31(....وجتدیاکااحتمؿ:حبص﴿2)

:نال ا3) : اہم :ےہ،الص:ھدنایدصتقی :وہ ارضوری :اپس :ںیم:داےلخےکےیلوتمہطس:ایڈمؽ :اویل (....درہج

رضوری:ےہ۔

(....درہج:اثہین:ںیم:داےلخےکےیلدرہج:اویل:اکررٹسجنشی:اکرڈوہ ارضوری:ےہ۔4)

رشوع:وہں:ےگ۔ہکبج:دقمی::ےسھ1439وشاؽ:ارکملؾ:11(....دقمی:ودجدیةلطءرکاؾ:ےکداےلخربوزریپ5)

:اةلطءےکد :اترخی :ارخی :ارکملؾ23ےلخیک دعبدقمی: ےہ۔اس:ےکء2118وجنالیئ8:باط قھ1439وشاؽ

اکداہلخ:ںیہن:وہاگ۔ ةلطء

61

یتفم:دمحم:اراشد:امظع:اصبح:داتم:رباکمہت رفتماقت

اجہعم:ےک:بش:وروز

62

ےک ہتش:اسؽ:اکالص:ہجیتن:اسہقب:دمرہس:ےکرٹیلڈیپرپدمرہس:یک:رہم(....دجدیةلطءوکداےلخےکےیلزگ6)

ےیل ؼ:ادملارس:ےکتحت:ااحتمؿ:دایےہوتاےلگدراجت:ےکاسھت:نال ارضوری:ےہ،زیندجدیةلطءےنارگواف

ےک اسہقب:وافیق:درہج:یک:ھدن/فشک:اادلراجت:ایدصتقی: اہم:نال ارضوری:ےہ،زینرابس:ةلطءرکاؾ:داےلخ

ےیلزتمح:ہن:رفامںیئ۔

(....دجدیةلطءاےنپاسھت:افرؾ)ب(ایاےنپویپمکرٹازئانشیتخ:اکرڈیک:وفوٹاکیپ:عم:الص:رضورنالںیئ۔7)

:اکرڈونباےنیک:دمت:وکچنہپ:ہ ی:وہں،اؿ:ےکےیل ادرااکویپمکرٹازئانشیتخ:ءیک:رمعںی:انشیتخ(....نج:ةلط8)

نال ا )ب( افرؾ اکرڈنال ارضوری:ےہ۔ارگاس:رمعکت:ہن:ےچنہپوہں:وتواادل/رسرپ ت:اکویپمکرٹازئانشیتخ:اکرڈ،

رضوری:وہاگ،ایدرےہہک:امتؾ:اکںوات:ایلص:وہں:وقنؽ: ااقلب:وبقؽ:ںیہ۔

ارظہ:رقاؿ:رکمی:ےکااحتمؿ:ںیم:اکایمب::وہ ارضوری:ےہ۔زینامتؾ:دراجت:ںیم:وک: ب:ملع:(....رہدجدیاط9)

ےکےیلا ردو،انھکل،ڑپانھانھجمس،وبانلرضوری:ےہ۔ داےلخ

امتؾ:ةلطء:رکاؾ:ےک:ےیل:اےنپ:رسرپ ت:ےک:ویپمکرٹازئ:انشیتخ:اکرڈ:یک:وفوٹ:اکیپ:اور:اپوپسرٹ:اسزئ:دو:دعد:(....11)

ؾ:ےک:اسھت:کلسنم:رک ا:رضوری:ےہ،:افرؾ:رپ:اضنم:اک:وفؿ:ربمن:ای:ومابلئ:ربمن:درج:رک ا:اتزہ:وصتریںی:داہلخ:افر

نالزیم:ےہ،:زین:اضنم:اک:داےلخ:ےک:ےیل:وخد:احرض:وہ ا:رضوری:ےہ:،:اضنم:ےک:احرض:وہےئ:ریغب:داےلخ:یک:اکرروایئ:

ںیہن:یک:اجےئ:یگ،:امضتن: اہم:اضنم:وخد:رپ:رکےک:عمج:رکواےئ۔

نیت:ةلطءیک:امضتن:ےلاتکسےہاوروکیئ:یھب:اط ب:یسک:اط ب:ملع:اکاضنم:ںیہن:نب::(....اکی:اضنم11)

اتکس۔اضنم:ےکاعمےلمںیم:دوھہک:دی:ایطلغ:وفؿ:ربمنیک:وہج:ےساط ب:ملع:ارخاج:اکقحتسم:وہاگ۔

(....امتؾ:ةلطءیک:وعض:عطق:نس:ےکباط ق:وہ انالزیم:ےہ،الخػ:رشع:وعض:عطق:رےنھکواےلاط ب:ملع:12)

ںیہن:دایاجےئاگ۔:وکرہزگداہلخ

یگ۔ں:یسپ:وہا(....ایدرےہہک:دصتاقیت،اصتوری،انشیتخ:اکرڈیک:وفوٹاکیپ: ااقلب:و13)

ااکؾ:وہےنیک:وصرت:ںیم:رہزگ:ء(....نحتمم:رضحات:اکایمب:ای ااکؾ:رکےنںیم:لمکم:اباایتخرںیہ۔ةلط14)

زتمح:ہن:رفامںیئ۔

وہں:ےگ،اؿ:ی:وکاجہعم:ںیم:ایقؾ:واعطؾ:یک:ااجزت:(....وجدقمی:ایدجدیةلطء:داےلخیک:اکرروایئ:ںیم:رشکی:15)

:ریغب:وٹنک: :ادم:رےہ:اگ، :ایقؾ:واعطؾ:اکوٹنک:اجری:ایکاجےئاگوجنیت:دؿ:کت:اکر وہیگ:اوراس:ےکےیلاباقدعہ

ےکیسک:یھب:اط ب:ملع:وکایقؾ::واعطؾ:یک:ااجزت:ںیہن:وہیگ۔

وہں:اوراہھت:یک:رگتف:ںیم:ہن:اںیئ۔رکاؾ:ےکےیلرضوری:ےہہک:اؿ:ےکابؽ:ارگنسیی:ہن::ةلطء(....امتؾ:دجدی16)

یلم:یگ۔:رکایچ:ےسابرہرصعی:ولعؾ:ےکااحتم ات:دےتیںیہ:اؿ:وکاس:ےلسلسںیم:یٹھچ:ںیہن:ءوجةلط(....17)

اجہعم:ےک:بش:وروز

63

ر سٹ(و(....دمرہس:ےکرقب:18)مفک

ےک وجار)اوؿ:ااپرٹنمٹ،اریمجرپاڈئ،ھدنھ:ولبچ:وساسیٹئ:اورافسری:

:وہ ارضوری:ےہ۔ےکےیلاجہعم:ےکامتؾ:مظن:ںیم:اشلم:ءراہیشئ:ةلط

وایئ:اےلگدؿ:حبص:وہیگ۔ر(:اادتاہیئ:اوروتمہطس:اکااحتمؿ:دعبازرہظوہاگاوراکر1ونٹ)

(:اویل:اوراثہین:رعیب:ےکےیلداےلخبسح:اس ق:وہں:ےگ۔2ونٹ)

اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچ تدرتفامیلعت از

ارشػ:ادملارس:رکایچ:اجہعمانالاتفء:صصخت:یف:رباےئۂبعش االعؿ: داہلخ

:رکایچ:ںیم:درۂجاجہعم:ا ::رشػ:ادملارس: رکاؾ:وک::ةلطءصصخت:یف:انالاتفء:ںیم:داےلخ:ےک:وخاشہ:دنم:

:ربوز (:ےس:درتف:ء2118وجؿ::25:)ھ1439وشاؽ:ارکملؾ11اغابل::ریپاالطع:دی:اجیت:ےہ:ہک:اس:اسؽ:اؿ:اشء:اہلل:

رقتریی:ااحتمؿ::یھب:وہاگ۔اؿ:امیلعتت:ںیم:داےلخ::یک:دروخاںیتس:ووصؽ:یک:اجںیئ:یگ:اور:ا دیمواروں:اک:رحتریی:و

دوونں:ااحتم ات:ںیم::اکایمیب:رضوری:ےہ۔ا دیموار:رضحات:درج:ذلی:ا ومر:ذنہ:نیشن:رفامںیل:

:ثیدح ۂےسدورہ:درس:اگ:ینیدنتسم:د:یسکایادملارس::وافؼروجع:رکںی:وج::ءرصػ:وہ:ةلط:داےلخےکےیل...٭

:دجا ازمک:درہج:دیج:مکایاتممز:درۂج:ےکااحتمؿ:ںیم :اکایمب:ںیم:اکایم: ب:وہےئ:وہں۔اس:ےس:مک:درم :ںیم:

روجع:ہن:رفامںیئ۔:ءوہےن:واےل:ةلط

اک:طخ:تہب:زایدہ::ءا ردو:اوررعیب:رمس:اطخل::ںیم:اصػ:رھتسی:رحتری:یھب:داےلخ:ےئلیک:رضوری:ےہ،نج:ةلط...٭

روجع:ہن:رفامںیئ۔::ےیلرخاب::وہوت:وہ:داےلخ:ےک

ؼ::اور:وعض:عطق:املعء::،احلصء::ےک:باط ق:وہ ا:نالزیم:ےہ۔ےک:اامعؽ:واالخ:ةلطءدنم:داہلخ:ےک:وخاشہ...٭

:ایسیس:...٭ :رانھک:ونممع:وہاگ:زین:یسک:یھب:مسق:یک: :انمجن:ای:امجتع:ےس:یسک:یھب:مسق:اک:قلعت: :میلعت:یسک: دوراؿ

:ورزی:::امشر:وہیگ۔ رسرگیم:اضےطب:یک:الخػ

ااحتمؿ:رقاؿ:دیجم:یریوہاگ،ہکبج:رقتہقف:ےسقلعتم:: ،ہقف،اوصؽثیدح:،ملع ریسفت::ااحتمؿ:یریرحت...٭

)اکلم(ےسوہاگ۔ہیاوردہا:،ونرانالونارااصملحیب:ۃ(،وکشم)رتہمج:وریسفت

:دریگتس:ابعرت:یک:ااحتمؿ:ںیم:یریاوررقت:الصتیح:یک:یسیون:وومضمؿریادناز رحت:ااحتمؿ:ںیم:یریرحت...٭

وقت:وکدمرظنراھکاجےئاگ۔:ارختساج:یک:وباط ب:ےکحیحص

ےہ۔:یمیلعت:دوراہین:لمکم:رک ا:رضوری:دواسہل:ںیم:داہلخ:ےنیل:ےک:دعب:::ءانالاتف:صصخت:یف...٭

اوراقمہل:ےنھکلےکاسھت:اسھت::ی ضعب:ارجات:ابتکل:ےکباطہعل،دووساتفو:یک:ہقف:یفنح:اصنب:ںیم...٭

اشلم:ےہ۔:یھب:میلعت:یک:یسیاورارگن ،فلتخم:وکرزسہدیدج:اعمالمت

اجہعم:ےک:بش:وروز

64

ؽ::اسؽ دیدجت:داےلخیک:اسؽ:دوؾ:ںیم...٭ ۔رپوموقػ:وہیگ:ےکاتنجئ:اوراکررکدیگاو

دای:اجےئ:اگ۔::اکایمب:وہں:ےگ:اؿ:وک:ایقؾ:واعطؾ:اور اہتش:تیمس::اماہہن::وقعمؽ:وہفیظ::ةلطء...درہج:صصخت:ےک:وج:٭

:،دودعداحہیلدعدوفوٹاکیپ::کیا:کیا:ھدنعم:فشک:اادلراجت:یک:یک:فیرش:ثیدح:ۂدورداےلخےکےیل:ونٹ

۔ںیئدروخا ت:ےکاسھت:رضورفل:رفام::وفوٹاکیپ:اکرڈیک:انشیتخ اےنپ:اور:اےنپ:اضنم:یک:،ریاصتو

داہلخ:ےکاایؾ:ںیم:رکدایاجےئاگ۔ااحتمؿ:اکاالعؿ::یریرحت

اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچ تازدرتفامیلعت

صصخت:یف:ادحلثی:اوبنلی:رشفی::االعؿ: داہلخ:رباےئۂبعش

اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچ

یک:الصتیح:دیپا:رکےن:اور:ملع:دحثی:واوصؽ:دحثی،:نف:اامسء::حیحص:اور:میقس:ااحدثی:ںیم:زیمت:رکےن

امحاجؽ،:وقادع:رجح:ودعتلی:ںیم:رجارت:دیپا:رکےن:اور:رختجی:وقیقحت:یک:یگنشت:اھجبےن:ےک:ےیل:اجہعم:ارشػ:

ادملارس:رکایچ:ںیم:صصخت:یف:ادحلثی:اوبنلی:ارشلفی:ےک: اؾ:ےس:ادمحل:ہلل:اکی:لقتسم:ہبعش:اقمئ:ےہ۔

:ریپداہلخ:ےک:وخاشہ :دروخاںیتس:ربوز :رکاؾ ::11دنم:ةلطء وجؿ::25باط ق:ھ1439وشاؽ:ارکملؾ

ء::ےس:درتف:امیلعتت:ںیم:عمج:رکا ےتک:ںیہ۔2118

رشاطئ: داہلخ

:ارعلہیب٭: :ادملارس :ےسدور:...داےلخےکےیلوافؼ :اگہ :درس :اییسک:دنتسم:دینی اپاتسکؿدحثی:رشفی::ہ

:اکایمب:وہ ا:رضوری:ےہ۔ےکااحتمؿ:ںیم:درہج:اتممزایمک:ازمک:دیجدجاںیم

داےلخےکےیلدورہ:دحثی:رشفی:یک:ھدنعم:فشک:اادلراجت:یک:اکی:اکی::دعدوفوٹاکیپ،دودعداحہیل:...٭

۔ںیئانشیتخ:اکرڈیک:وفوٹاکیپ::دروخا ت:ےکاسھت:رضورفل:رفام:اصتوری،:اےنپ:اور:اےنپ:اضنم:ےک

تک:ےکقحتسم:وہں:ےگ۔روایئ:ںیم:رشرولطمہب:وکافئ:ےکاحلم:ةلطء:رکاؾ:ی:داےلخیک:اک...٭

:ااحتمؿ:ایلاجےئاگ،رحتریی:اوررقتریی:ااحتمؿ: ونٹ:داہلخ:ےکادیموارةلطءرکاؾ:ےسرحتریی:اوررقتریی:

رتہمج:وریسفترقاؿ:رکمی،ۃبخنا:رکفل،وکشمۃ:ااصملحیب،اورونرانالونارےسقلعتم:وہاگ۔

اجہعم:ارشػ:ادملارس:رکایچ تامیلعت درتف از

أ أ أ أ

اجہعم:ےک:بش:وروز