არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა -...
DESCRIPTION
2005 წლის აპრილი-სექტემბრის თვეებში, "ეი-სი-თი ინთერნეშენალმა" საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ინიციატივითა და განვითარებისა და რეფორმების ფონდის ფინანსური მხარდაჭერით აწარმოა ქვეყნის არაქართულენოვანი სკოლების სიტუაციური აღწერა. აღნიშნულის პარალელურად კვლევის მიზანს წარმოადგენდა, საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში კომპაქტურად დასახლებული სომხური, აზერბაიჯანული და შერეული ეთნიკური წარმომავლობის მოსახლეობის დამოკიდებულებების, განწყობებისა და ზოგადად რეგიონებში არსებული სკოლებსა და განათლების სისტემასთან დაკავშირებული სიტუაციის შესწავლა. აღნიშნულმა კვლევამ მოიცვა ქვეყანაში მოქმედი 314 არაქართულენოვანი და 142 შერეული ტიპის სკოლა (შესწავლილი სკოლების ჯამური მაჩვენებელი შეადგენდა 456 ერთეულს). კვლევა ჩატარდა დედაქალაქისა და ქვეყნის 9 რეგიონის (ქვემო ქართლის, შიდა ქართლის, სამცხეჯავახეთის, მცხეთა-თიანეთის, კახეთის, სამეგრელო-ზემო სვანეთის, იმერეთის, აჭარის და გურიის რეგიონების) ყველა არაქართულენოვან სკოლაში.TRANSCRIPT
![Page 1: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/1.jpg)
1
bsbrbsUvmfopwboj!tlpmfcjt!lwmfwb!
!
!
lwmfwjt!Tfefhfcjt!sf{jvnf!
!
kvlevis dizainikvlevis dizainikvlevis dizainikvlevis dizaini
2005 wlis aprili-seqtembris TveebSi, `ei-si-Ti inTerneSenalma~
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiTa da
ganviTarebisa da reformebis fondis finansuri mxardaWeriT awarmoa
qveynis araqarTulenovani skolebis situaciuri aRwera. aRniSnulis
paralelurad kvlevis mizans warmoadgenda, saqarTvelos sxvadasxva
regionSi kompaqturad dasaxlebuli somxuri, azerbaijanuli da Sereuli
eTnikuri warmomavlobis mosaxleobis damokidebulebebis, ganwyobebisa da
zogadad regionebSi arsebuli skolebsa da ganaTlebis sistemasTan
dakavSirebuli situaciis Seswavla. aRniSnulma kvlevam moicva qveyanaSi
moqmedi 314 araqarTulenovani da 142 Sereuli tipis skola (Seswavlili
skolebis jamuri maCvenebeli Seadgenda 456 erTeuls). kvleva Catarda
dedaqalaqisa da qveynis 9 regionis (qvemo qarTlis, Sida qarTlis, samcxe-
javaxeTis, mcxeTa-TianeTis, kaxeTis, samegrelo-zemo svaneTis, imereTis,
aWaris da guriis regionebis) yvela araqarTulenovan skolaSi.
respondentebis saxiT warmodgenilni iyvnen kvlevaSi monawile skolebis
direqtorebi, qarTuli enisa da literaturis pedagogebi da aseve 1200
respondenti im araqarTuli an Sereuli eTnikuri warmomavlobis
ojaxebidan, romelTa Svilebic araqarTulenovani skolebis
aRsazrdelebi arian. kvlevaSi monawile skolebis SerCevis ZiriTad bazad
gaTvaliswinebuli iyo mecnierebisa da ganaTlebisa saministros mier
mowodebul monacemTa baza, Tumca kvlevis msvlelobisas dadginda, rom
aRniSnuli baza srulad ar moicavda qveyanaSi realurad arsebul
araqarTulenovan skolebs. arsebuli baziT gaTvaliswinebul monacemebs
daemata 4 regionis (qvemo qarTlis, samcxe-javaxeTis, kaxeTisa da
samgrelo-zemo svaneTis) 17 skola. aqve aRsaniSnavia is garemoebac, rom
sabaziso monacemebiT mocul skolebs Soris 12 maTganSi ar Sedga
interviu. ZiriTadi mizezi, romlis gamoc ver moxerxda interviuebis
![Page 2: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Catareba ama Tu im skolaSi, iyo skolebSi araqarTuli seqtorebis
gauqmeba. aqve aRsaniSnavia is garemoebac, rom winamdebare kvleva daemTxva
regionebSi sasoflo-sameurneo samuSaoebis dawyebas, ris gamoc dabali
iyo moswavleTa gakveTilebze daswrebis sixSire. am mizeziT Seferxda
zogierT skolaSi ver moxda dakvirvebis warmoeba (interviuerebis mier
TiToeul skolaSi moswavleTa qarTulis gakveTilebze daswrebisa da
moswrebis Sefaseba).
respondentTa zogadi damokidebuleba mimdinare kvlevis mimarT,
mTlianobaSi SeiZleba dadebiTad SevafasoT. respondentTaA umravlesoba
(rogorc araqarTulenovani skolebis direqtorebi, aseve qarTuli enisa
da literaturis pedagogebic da mosaxleobac) iyo keTilganwyobili
mimdinare kvlevis mimarT da erTgvar imedsac gamoxatavdnen momavalSi
skolebSi zogadi viTarebis gaumjobesebis TvalsazrisiT. Tumca unda
aRiniSnos, rom savele samuSaoebis ganxorcielebisas warmoiSva
garkveuli sirTuleebi qvemo qarTlisa da samcxe-javaxeTis regionebis
zogierT skolebSi. aRniSnul regionebSi, skolebis direqtorebisa da
pedagogebis mxridan gamokiTxvasTan dakavSirebiT adgili ar hqonia raime
saxis winaaRmdegobas, Tumca zogierT skolebSi “ei-si-Ti”s
warmomadgenlebs aRiqvamdnen rogorc ganaTlebisa saministrodan
wargzavnili komisiis wevrebs. es faqti iwvevda respondentTa erTgvar
SeSfoTebas, ris gamoc respodentebi cdilobdnen faqtebis Selamazebas
da gansxvavebuli kuTxiT warmoCenas.
!
problemebiproblemebiproblemebiproblemebi skolebSiskolebSiskolebSiskolebSi da maTi gamomwvevi mizezebida maTi gamomwvevi mizezebida maTi gamomwvevi mizezebida maTi gamomwvevi mizezebi
winamdebare kvlevis Sedgebidan gamomdinare, SeiZleba iTqvas, rom
rogorc araqarTuli eTnikuri warmomavlobis saqarTvelos
moqalaqeTaTvis, aseve araqarTuli skolebis winaSec, enobrivi barieris
seriozuli problema arsebobs. qvemo qarTlisa da samcxe-javaxeTis
umetes soflebSi direqtorebTan interviuebis warmoeba mxolod rusul
an maT mSobliur enebze iyo SesaZlebeli. rig SemTxvavebSi, interviuebis
qarTul enaze warmarTva ara mxolod skolis direqtorebTan, aramed
qarTuli enis pedagogebTanac ki SeuZlebeli iyo. kvlevaSi monawile
qarTuli enisa da literaturis 1088 pedagogs Soris 11-ma ganacxada, rom
![Page 3: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/3.jpg)
3
ver saubrobs qarTul enaze, xolo 50-s ki ar SeuZlia qarTul enaze
wera-kiTxva. zemoT warmodgenili monacemebidan gamomdinare
araqarTulenovani skolebis aRsazrdelTa qarTulis codnis dabali
maCveneblebi arcaa gasakviri. araqarTuli garemo, romelSic bavSvebi
cxovroben da viTardebian, qarTuli enisa da literaturis swavlebis
dabali done, saxelmwifo enis codnis aucileblobis gaucnobierebloba,
is mTavari mizezebia, romelTa arsebobac araqarTvel bavSvebSi qarTuli
enis Seswavlis motivacias adablebs.
kvlevis Sedegebidan gamomdinare gamoikveTa kidev erTi mtkivneuli
sakiTxi, romelic araqarTulenovani skolebisaTvis gankuTvnili qarTuli
enisa da literaturis saxelmZRvaneloTa modificirebis saWiroebasa da
araqarTveli mowafeebis faqtoris gaTvaliswinebiT maTi adaftirebis
aucileblobaSi mdgomareobs. araqarTulenovan skolebSi qarTulis
swavleba yvelaze xSirad Semdegi avtorebis - guldemaSvilis, musaevisa
da afxazavas mier redaqtirebuli saxelmZRvaneloebiT mimdinareobs.
sagulisxmoba is faqti, rom qarTuli enisa da literaturis
pedagogebisaTvis rTuli aRmoCnda saxelmZRvanelos avtorebis
dasaxeleba da amasTanave maT mier gamoyenebuli saxelmZRavneloebis
Sefaseba (konkretuli mosazrebebis/argumentebis dasaxeleba). es
garkveulwilad miuTiTebs pedagogTa profesionalizmis dabal doneze.
rogorc skolebis direqtorebis, aseve pedagogebisa da mSoblebis mier
mowodebuli informaciebis Tanaxmad, gasuli saswavlo wlis manZilze
ganaTlebisa da mecnierebis saministros iniciativiT araqarTulenovani
skolebi maqsimaluriad maragdebodnen qarTuli enisa da literaturis
saxelmZRvaneloebiT (moswavleTa mxolod umniSvnelo nawili iyo iseTi,
romelsac saxelmZRvanelo ar gaaCnda). Tumca, rogorc irkveva
saxelmZRvaneloebis qona ar aris ganmsazRvreli motivatori enis
Seswavlis procesSi.
rogorc skolebis direqtorebTan warmoebuli kvlevis Sedegebidan
irkveva, qveyanaSi araqarTulenovan setorebze qarTuli enisa da
literaturis Seswavlas kviraSi saSualod 3 akademiuri saaTi eTmoba,
aRniSnuli saaTebis raodenoba, mniSvnelovnad CamorCeba azerbaijanuli,
somxuri da rusuli enisa da literaturisaTvis gankuTvnili
![Page 4: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/4.jpg)
4
akad.saaTebis raodenobas. kvlevaSi monawile pedagogebis komentarebis
Tanaxmad, qarTuli enis swavlebis sakiTxis gadasWrelad ar aris
sakmarisi mcire saprogramo saaTebi da mxolod pedagogebis aqtiuroba.
pedagogebi qarTuli enis Semswavleli saprogramo saaTebis gazrdis
aucileblobas aRniSnavdnen, Tumca ganxilvis sagans warmoadgens
praqtikulad ramdenad gamarTlebuli SeiZleba iyos pedagogTa dabali
profesionalizmis fonze akademiuri saaTebis gazrda.
rac Seexeba skolebis saerTo teqnikur problemebs, am fonze pirvel
rigSi aRsaniSnavia skolebis Senobebis mdgomareoba. unda iTqvas, rom
uamravi skola saswrafod saWiroebs remonts. `ei-si-Ti inTerneiSenalis~
interviuerTa dakvirvebiT, SenobaTa didi nawili, romlebSic
araqarTulenovani skolebia ganlagebuli - Zveli da avariulia, maTi
mdgomareoba safrTxes uqmnis aRsazrdelebsa da koleqtivs. aseve
aRsaniSnavia, rom skolebis did nawils sakuTar saswavlo sivrceSi ar
gaaCnia biblioTeka.
qarTuli enis swavlebis procesTan dakavSirebuli da zemoT ganxiluli
sakiTxebisa da sirTuleebis dasaZlevad aucilebelia kompleqsuri da
saxelmwifoebrivi midgoma am mimarTulebiT ganxorcielebuli reformebis
saxiT.
ojaxSi sasaubro enebi da enis sakiTxebiojaxSi sasaubro enebi da enis sakiTxebiojaxSi sasaubro enebi da enis sakiTxebiojaxSi sasaubro enebi da enis sakiTxebi
kvlevis Sedegebze dayrdnobiT SeiZleba iTqvs, rom saxelmwifo enis
codnasTan dakavSirebuli problemebi met-naklebad damaxasiaTebelia
kvlevaSi monawile regionebis mosaxleobisaTvis, gansakuTrebiT mwvaved
ki samcxe-javaxeTisa da qvemo qarTlis regionebSi igrZnoba. aRniSnul
mignebas adasturebs rogorc sakuTriv mosaxleobis kvlevidan miRebuli
Sedegebi, aseve araqarTulenovani skolebis maswavlebelTa kvlevis
monacemebic. qarTuls, ojaxSi ZiriTad sasaubro enad, respondentebis
saerTo raodenobis mxolod 5% asaxelebs. aqve aRsaniSnavia isic, rom
mosaxleoba, romlis qarTuli enis praqtikul codna da motivacia dabal
Sefasebas imsaxurebs, deklarirebas akeTebs saxelmwifo enis codnis
aucileblobasTan dakavSirebiT. qarTuli enis codnis aucileblobas
respondentebi ZiriTadad Semdgomi ganaTlebis misaRebad, qarTvelenovan
![Page 5: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/5.jpg)
5
mosaxleobasTan komunikaciisa da kargi samsaxuris misaRebad Tvlian
saWirod.
kvlevis gansakuTrebul mignebad SeiZleba CaiTvalos Semdegi garemoeba -
gamokiTxuli ojaxebis didi nawilisTvis ZiriTad sasaubro enas rusuli
da ara mSobliuri somxuri an azerbaijanuli warmoadgens.
rogorc ukve aRvniSneT, saxelmwifo enis codnasTan dakavSirebuli
problema gansakuTrebuli simwvaviT qveynis ori regionisaTvisaa (samcxe-
javaxeTisa da qvemo qarTlis regionebisaTvisaa) damaxasiaTebeli, rac am
regionebis mosaxleobas Soris Sereuli eTnikuri warmomavlobis
adamianTa simciriTaa gamowveuli. regionebi ZiriTadad erTi eTnikuri
jgufis warmomadgenlebiT aris dasaxlebuli, Sesabamisad, iSviaTia
Sereuli ojaxebic, aRniSnuli ki sxva enaze/enebze komunikaciis
aucileblobas ar qmnis. mdgomareobas kidev ufro arTulebs regionebs
Soris sabazro/marketinguli kavSirebis simcire. rogorc miRebuli
monacemebidan Cans, gamokiTxuli ojaxebis did umravlesoba sasoflo-
sameurneo saqmianobiTaa dakavebuli, Tumca ojaxebis mier warmoebuli
produqciis realizeba umetesad lokalurad, raionis masStabiT
warmoebs, rac isedac monoeTnikurobisken midrekili regionebis
izolacias kidev ufro amZafrebs. momavalSi saxelmwifos mxridan
vaWrobis, rogorc komunikaciis erT-erTi mniSvnelovani SesaZleblobis
mxardaWera da ganviTareba SesaZloa mniSvnelovani faqtori gaxdes
regionebSi qarTuli enis popularizaciis procesSi.
aqve aRsaniSnavia isic, rom mSoblebi sakuTari Svilebis mier qarTuli
enis codnas damakmayofileblad afaseben, maSin rodesac qarTuli enisa
da literaturis pedagogebi, aRsazrdelebis qarTuli enis codnas
mxolod saSualo Sefasebas aZleven. amavdroulad moswavleTa qarTuli
enis flobis dabal maCvenebels adasturebs is garemoebac, rom pedagogTa
umravlesobas qarTuli enis gakveTilebis Catareba sxva enebze uxdebaT.
monacemebi erTmniSvnelovnad metyvelebs im faqtze, rom moswavleebis
codna qarTul enaSi Zalian dabalia da es gansakuTebiT TvalSisacemi
dawyebiT klesebSia.
kvlevis Sedegebi aseve adasturebs im faqts, rom qarTuli enisa da
literaturis saxelmZRvaneloebis qonis problema araqarTulenovani
![Page 6: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/6.jpg)
6
skolis moswavleebs ar gaaCniaT. moswavleTa Zalian mcire nawilia iseTi,
romelsac ar gaaCnia qarTuli enis saxelmZRvanelo, aqedan gamomdinare,
erTmniSvnelovnad SeiZleba iTqvas, rom saxelmZRvaneloebis simcire ar
warmoadgens araqarTulenovan skolebSi moswavleebis qarTuli enis
codnis dabali maCveneblis gamomwvev mizezs.
aqve aRsaniSnavia, rom qarTuli enisa da literaturis pedagogTa
iniciativiT ganxorcielebul klasgareSe saqmianobaSi (romlebic
qarTuli enis codnis gaRrmavebas emsaxureba) mSobelTa CarTulobis
maCvenebeli dabalia. mSobelTa aqtiuroba RonisZiebebSi ZiriTadad
daswrebiT gamoixateba. xazgasasmelia is garemoebac, rom ufrosi da
damamTavrebeli klasebis moswavleTa mSoblebi ki zogadad naklebad
interesdebian qarTul enaSi maTi Svilebis akademiuri moswrebiT da am
mizniT skolaSi iSviaTad dadian.
yovelive zemoTTqmuli kidev erTxel adasturebs kompaqturad
dasaxlebul araqarTuli warmoSobis mosaxleobaSi saxelmwifo enis
codnaze moTxovnis dabal maCvenebels da motivaciis simcires.
religiasTan dakavSirebuli sakiTxebireligiasTan dakavSirebuli sakiTxebireligiasTan dakavSirebuli sakiTxebireligiasTan dakavSirebuli sakiTxebi
kvlevis Sedegebidan gamomdinare, saerTo jamSi, SeiZleba iTqvas, rom
oTxive regionis masStabiT gamokiTxuli ojaxebi religiurad sakmaod
ara-aqtiurni arian. gamokiTxulTa naxevari acxadebs, rom ar eswreba
religiur msaxurebas. mesamedi ki ufro iSviaTad eswreba vidre TveSi
erTxel. aRsaniSnavia, rom ufrosebTan SedarebiT bavSvebi kidev ufro
dabali sixSiriT eswrebian religiur msaxurebas. aseve dabali sixSiriT
mimdinareobs religiis istoriis Seswavla araqarTulenovan skolebSi,
rac savaraudod aRniSnuli sagniT mosaxleobis dainteresebis dabali
maCvenebliTaa ganpirobebuli. rogorc direqtorebTan warmoebulma
kvlevam gamoavlina, religiis istoriis Seswavla kvleviT moculi 456
skolidan, mxolod 59 erTeulSi mimdinareobs. aRniSnuli sagnis Seswavla
araqarTulenovan skolebSi III klasidan iwyeba da kviraSi saSualod erTi
akademiuri saaTi eTmoba. aqve aRsaniSnavia, rom meligiis istoriis
Seswavla struqturirebulad organizebul saxes ar atarebs. xSir
SemTavevebSi, skolebis direqtorebisaTvis ucnobi iyo maT skolebSi
![Page 7: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/7.jpg)
7
gamoyenebuli religiis Semswavleli literaturis avtorTa vinaoba da
saxelmZRvaneloebis gamocemis TariRebi. miuxedavad imisa, rom religiis
istoriis Seswavla skolebSi dabali intensivobiT mimdinareobs unda
aRiniSnos, rom qvemo qarTlis regionSi arsebuli skolebis direqtorebi
rig SemTxvevebSi malavdnen musulmanuri religiis swavlebis faqtebs.
pedagogebis pedagogebis pedagogebis pedagogebis profesiuli saqmprofesiuli saqmprofesiuli saqmprofesiuli saqmianobaianobaianobaianoba
kvlevaSi monawile qarTuli enisa da literaturis pedagogTa
profesiuli aqtiurobis maCvenebeli SesaZloa aradamakmayofileblad
Sefasdes. arcTu xSiria skolebSi profesiul sakiTxebTan dakavSirebiT
qarTuli enisa da literaturis maswavlebelTa Sekrebis sixSire.
miRebuli monacemebidan gamomdinare SegviZlia vivaraudoT, rom
pedagogebi Tavad arian naklebad motivirebulni profesiiT dakisrebuli
saqmis Sesrulebisas.
rogorc irkveva, qarTuli enisa da literaturis pedagogebis nawili
marTavs sxvadasxva saxis RonisZiebebs aRsazrdelebisaTvis, Tumca
RonisZiebebis Sinaarsidan (sadResaswaulo zeimebi, koncertebi)
gamomdinare, naklebad savaraudoa, rom aRniSnuli RonisZiebebi qarTuli
enis gaRrmavebasa da ganmtkicebisaTvis iyos gamiznuli da moswavleTa
motivaciis zrdas emsaxurebodes. kvlevisas aseve gamoikveTa, rom
araqarTulenovani skolebis pedagogebi Zalian dabali sixSiriT ecnobian
im profesiul literaturasa da siaxleebs, romelTac maT qveynis
mecnierebisa da ganaTlebis saministro sTavazobs. pedagogebis arcTu
didma nawilma SesZlo daesaxelebina is profesiuli literatura,
romelsac bolo dros gaecno. es faqti savaraudod ori mizeziT
SeiZleba iyos ganpirobebuli. kerZod, erTis mxriv regionebSi informacia
(profesiuli literatura/statia) ar aris saTanadod xelmisawvdomi,
xolo meores mxriv pedagogebi naklebad motivirebulebi arian gaecnon
maTi saqminobisaTvis saWiro informaciebsa da masalebs. am mxriv
mniSvnelovania skolebSi mimdinare siaxleebis Sesaxeb informaciis
miwodebis sixSiris zrda, xolo pedagogTa motivaciis gazrdis mizniT
maTi aqtiuri CarTva reformebis procesebSi, iqneba es
![Page 8: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/8.jpg)
8
saxelmZRvaneloebis modificireba Tu skolebis restruqturizaciis
procesebi.
informirebuloba ganaTlebis sistemaSi mimdinare siaxleebis Sesaxebinformirebuloba ganaTlebis sistemaSi mimdinare siaxleebis Sesaxebinformirebuloba ganaTlebis sistemaSi mimdinare siaxleebis Sesaxebinformirebuloba ganaTlebis sistemaSi mimdinare siaxleebis Sesaxeb
kvlevis Sedegebze dayrdnobiT SeiZleba iTqvas, rom ganaTlebis sferoSi
mimdinare siaxleebis Sesaxeb informacias pedagogebi SedarebiT dabali
sixSiriT ecnobian. ganaTlebis sistemaSi mimdinare cvlilebebisa da
siaxleebis Sesaxeb informirebulobis yvelaze dabali doniT samcxe-
javaxeTis regionis pedagogebi gamoirCevian, rac savaraudod qarTuli
enis codnis sakiTxebSi isedac preblemuri regionisaTvis saxarbielo ar
aris. am deficitis Sesavsebad, mniSvnelovani iqneba momavalSi regionebSi
(gansakuTrebiT samcxe-javaxeTSi) informaciis wyaroebis gaZliereba da am
wyaroebis saSualebiT informaciis miwodebis intensivobis zrda.
rogorc respondentTa komentarebidan Cans, ganaTlebis sferoSi mimdinare
siaxleebis Sesaxeb informacias qarTuli enisa da literaturis
pedagogebi ZiriTadad skolis administraciis, beWdviTi da samauwyeblo
mediisa da ganaTlebis raionuli ganyofilebebidan iReben. ramdenadac
pedagogebisaTvis ZiriTad sainformacio wyaros sakuTriv skolebis
administracia warmoadgens, amdenad sasurvelia maTTan muSaobis
gaaqtiureba (qveynis ganaTlebis sistemaSi mimdinare siaxleebis Sesaxeb
dainteresebis zrda da aRniSnul sakiTxebTan dakavSirebiT ufro
amomwuravi/vrceli informaciis miwodeba).
motivaciamotivaciamotivaciamotivacia
winamdebare kvlevis farglebSi qarTuli enisa da literaturis
pedagogebi afasebdnen maTi aRsazrdelebis qarTuli enis zepirsityvier
da weriT codnas, aTvisebis unarebsa da zogadad saxelmwifo enis
Seswavlis mimarT maTi motivirebulobis dones. miRebuli monacemebidan
gamomdinare, irkveva rom moswavleebis qarTuli enis aTvisebis donesa da
codnas pedagogebi zogadad saSualo Sefasebas aZleven. gansakuTrebiT
dabali qarTuli enis codna dawyebiTi klasis moswavleebSi fiqsirdeba,
rac maTi araqarTul garemoSi aRzrdiT aixsneba, amasTanave xazi unda
gaesvas im garemoebas, rom ufros klaselebTan SedarebiT swored am
![Page 9: არაქართულენოვანი სკოლების კვლევა - რეზიუმე 2005](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081801/55720820497959fc0b8bc334/html5/thumbnails/9.jpg)
9
kategoriis moswavleebi arian metad motivirebulni qarTuli enis
Seswavlisadmi. yovelive zemoTqmulis gaTvaliswinebiT ki mniSvnelovani
iqneba momavalSi skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi qarTuli enis
sabaziso ganaTlebis ukeT uzrunvelyofa.
Sedegebis Tanaxmad, gamovlinda rom skolebSi bavSvebis zrdasTan erTad
klebulobs qarTuli enis Seswavlisadmi maTi motivacia. rogorc irkveva,
xSirad araqarTulenovani skolebis moswavleebi zogadi ganaTlebis
miRebis Semdeg swavlis gagrZelebas sxva qveynebSi gegmaven, risTvisac
qarTulis codna aucileblobas ar warmoadgens. am mxriv SesaZloa
mniSvnelovani iyos moswavleebSi umaRlesi ganaTlebis saqarTveloSi
miRebis survilis gasamtkiceblad rigi samuSaoebis/ RonisZiebebis
gatareba.!