ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh...

18
ХИМИ 2007

Upload: trinhtuyen

Post on 29-Aug-2019

311 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

ХИМИ

2007

Page 2: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

28

Боловсролын Үнэлгээний Төв

ХУÂИЛБАÐ A50 асуулт, нийт 100 оноо

ÍЭГÄҮГЭЭÐ ХЭСЭГ

Санамж: 1-р хэсэг нийт 86 оноотой. 1-16-р тест тус бүр 1,5 оноо, 17-47-р тест тус бүр 2 оноо.

1. Дараах холимгуудаас нэгэн төрлийн холимгийг заана уу.A. Савангийн хөөс B. Манан C. ÀгаарD. Хийжүүлсэн ундаа E. Óтаа

2. Âалентын электроны тоогоороо ижил элементүүдийг агуулсан эгнээг сонгоно уу.A. P, Si, Na, Cl B. Li, Na, K, Rb C. K, O, Na, H D. C, Be, F, O E. Cl, Ar, H , Na

3. Органик биш дан бодисын ангилалд хамаарах эгнээг сонгоно уу.A. BeO, MgO, CaO, BaO B. HF, HCl, HBr, HJ C. K2O, KOH, KHSO4, K2SO4D. H2, N2, O2, Cl2 E. S, SO3, H2SO4, K2SO4

4. Дундын давсуудыг агуулсан эгнээг сонгоно уу.A. NaHCO3, Na2CO3, Na2SO4, NaHSO4 B. Na2S, Na2SO3, NaHSO4, Na2SO4C. KNO3, K3PO4, Na2SO4, Na2S D. MgOHCl, MgCl2, Mg(HCO3)2, MgCO3E. Al(OH)Cl2, Al(OH)2Cl, Ca(OH)Br, (CuOH)2CO3

5. CaCO3 = CaO + CO2 гэсэн урвалын төрлийг тодорхойлж, 50 г кальцийн карбонатаас хичнээн эзэлхүүн нүүрсхүчлийн хий хэвийн нөхцөлд ялгарахыг бодож олно уу.

A. Задрах, 2,24 л B. Задрах, 11,2 л C. Задрах, 22,4 л D. Халалцах, 11,2 л E. Халалцах, 22,4 л

6. 0,5 моль хүхрийн хүчилд устөрөгчийн хичнээн атом агуулагдах вэ?A. 3,01·1023 B. 6,02·1023 C. 18,08·1023

D. 12,04·1023 E. 6,02·1022

7. 100 мл уусмалд 17,1 г барийн гидроксид агуулагдаж байсан бол уусмалын нормаль концентрац ямар байх вэ?A. 0,05 N B. 2 N C. 0,1 N D. 0,5 N E. 1 N

8. Óсны төлөв байдлын шилжилтийн муруйг ашиглан 10-20 минутын хооронд явагдах үзэгдлийг нэрлэнэ үү.

A. Хайлах B. ХөлдөхC. Áуцлах D. Óурших E. Халах

9. Донор акцепторын холбоотой нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Пентан B. Кальцийн хлорид C. Óс D. ЭтиленE. Àммонийн сульфат

10. Тригональ бүтэцтэй молекулыг сонгоно уу.A. HCl B. C2H4 C. CO2 D. CS2 E. F2

11. Àль эгнээ нь галогенуудыг тэдгээрийн ангижруулах шинжийн буурах дарааллаар зөв байрлуулсан бэ?A. F2 > Cl2 > Br2 > J2 B. F2 > Br2 > Cl2 > J2 C. Cl2 > Br2 > J2 > F2 D. J2 > Br2 > Cl2 > F2 E. J2 > Br2 > F2 > Cl2

12. Цэгийн оронд тохирох хариултыг нөхөж бичээрэй. Зэс нь . . . бодис юм.

À. цагаан өнгийн талст, хоргүй, усанд сайн уусдаг, өдөр тутам хүнсэнд хэрэглэгддэгÂ. улаан хүрэн өнгийн шингэн, маш аюултай, түүний нэгдлийг зургийн хальс угаахад ашигладагС. цайвар ногоон өнгийн хий, хортой, ундны усыг ариутгах, эд юмсыг цайруулахад ашигладагD. улбар шар өнгийн хатуу, хоргүй, цахилгаан дамжуулагч болгон хэрэглэдэгE. мөнгөлөг цагаан өнгөтэй хатуу, хоргүй, гэр ахуйн сав суулга үйлдвэрлэхэд өргөн хэрэглэгддэг

13. Гоо сайхны бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд ашигладаг нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Àнилин B. Тосны хүчил C. ГлицеринD. Áензол E. Мочевин

Page 3: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

29

14. Хар дарины найрлаганд ордог дан бодисыг нэрлэнэ үү.A. Нүүрстөрөгч B. Áертолетийн давс C. Цагаан фосфорD. Калийн нитрат E. Óлаан фосфор

15. Зургийг ажиглаад лабораторт ямар хий гарган авч байгааг заана уу. HNO3конц Хий

Cu

A. H2 B. NO2 C. NOD. N2O E. N2

16. Каучук үйлдвэрлэхэд ямар бодисыг түүхий эд болгон ашигладаг вэ? A. Áутен - 2, C4H8 B. Áутен - 1, C4H8 C. Áутадиен - 1,3, C4H6 D. Áутин - 1, C4H6

E. Áутин - 2, C4H617. Нэгэн атомын электрон байгууламж нь . . . 3d5 бол энэ атомд нийт хичнээн электрон агуулагдах вэ?

A. 21 B. 25 C. 23 D. 30 E. 32 18. Õ+3 ионы найрлаганд 10 электрон, 15 нейтрон агуулагдана. Õ элементийн үелэх систем дэх атомын дэс

дугаар болон массын тоог тодорхойлно уу. Дэс дугаар Массын тоо A. 10 28 B. 13 28 C. 13 25 D. 15 28 E. 15 25

19. Цэгийн оронд тохирох хариултыг нөхөж бичээрэй.3-р үеийн элементүүд нь . . . байдаг.

A. протоны тоогоороо ижилB. электроны тоогоороо ижилC. валентын электроны гол квантын тоогоороо ижилD. гадаад давхрааны электроны тоогоороо ижилE. нейтроны тоогоороо ижил

20. Химийн холбооны энерги ихтэй молекулыг заана уу?A. J - J B. F - F C. Cl - Cl D. Br - Br E. H - H

21. Өгүүлбэрийг гүйцээгээрэй.Àтомын талст оронт тортой бодисуудыг ионт нэгдлүүдтэй харьцуулахад усанд уусдаггүй. Яагаад гэвэл талст оронт торын зангилаан дахь ...

A. ионууд нь ионы холбоогоор холбогддог.B. атомууд нь туйлгүй ковалентын холбоогоор холбогддог.C. молекулууд нь туйлтай ковалентын холбоогоор холбогддог.D. молекулууд нь туйлгүй ковалентын холбоогоор холбогддог.E. атомын цөмүүд нь чөлөөт электронуудаар холбогддог.

22. рН = 9 бүхий натрийн гидроксидын уусмалын молийн концентрац ямар байх вэ?A. 1 М B. 10 М C. 10-7 М D. 10-9 М E. 10-5 М

23. 0,1 М концентрацтай 10 мл хүхрийн хүчил ба 0,1 М концентрацтай 10 мл натрийн гидроксидын уусмалуудыг холиход үүсэх уусмалын орчин ямар байх вэ?

A. Хүчиллэг B. Шүлтлэг C. СаармагD. Сул хүчиллэг E. Сул шүлтлэг

24. 4 саванд дараах бодисууд агуулагдаж байв. Тэдгээрийн аль нь цахилгааныг дамжуулахгүй вэ?I сав - Цэвэр ус II сав - Зэсийн сульфатын нунтагIII сав - Зэсийн сульфатын уусмал IV сав - Зэсийн сульфатын хайлмал

A. Зөвхөн III B. Зөвхөн II C. III ба IV D. II, III ба IV E. I, II, III ба IV

25. Дараах бодисуудын уусмал агуулсан хуруу шил тус бүрт натрийн сульфидын уусмалаас дусаахад аль хуруу шилэнд хар өнгийн тунадас буух вэ?I - CuSO4 II - CaCl2 III - ZnSO4 IV - Pb(NO3)2

A. Зөвхөн I B. Зөвхөн IV C. I ба IV D. II ба III E. II ба IV26. NaCl, CH3COONa, NH4Cl, KCl гэсэн давсуудыг усанд уусгахад гидролизд ордоггүйг нь сонгоно уу.

A. Натрийн ба калийн хлорид B. Натрийн ба аммонийн хлоридC. Натрийн хлорид ба натрийн ацетат D. Натрийн ацетат ба аммонийн хлоридE. Àммонийн ба калийн хлорид

Page 4: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

30

Боловсролын Үнэлгээний Төв

27. SO32- + H2O - 2e- SO4

2- + 2H+ гэсэн хувирлын хагас урвал ба SO32- ионы үүргийг тодорхойлно уу.

A. Исэлдэх урвал, исэлдүүлэгч B. Исэлдэх урвал, ангижруулагчC. Àнгижрах урвал, ангижруулагч D. Àнгижрах урвал, исэлдүүлэгчE. Дээрх бүгд тохирохгүй байна

28. x P + y HNO3 + 2H2O x H3PO4 + y NO гэсэн исэлдэн ангижрах урвалын x ба y-д харгалзах тоон утгыг олно уу.

x y A. 2 5B. 3 15C. 3 5 D. 5 15E. 5 3

29. Калийн хлоридын уусмал дундуур цахилгаан гүйдэл нэвтрүүлэхэд катод ба анод дээр ялгарах бодисуудыг тогтооно уу.

Катод Àнод A. K Cl2 B. K O2C. H2 O2D. H2 Cl2 E. O2 Cl2

30. Химийн урвалын хурдыг бууруулахад нөлөөлдөг хамгийн оновчтой хүчин зүйл юу вэ?A. Катализатор нэмэх B. Óрвалд орж буй эх бодисуудын хэмжээг багасгахC. Даралтыг бууруулах D. Даралтыг нэмэгдүүлэхE. Óрвал явагдаж буй савны эзэлхүүнийг багасгах

Fe2O3(хат) + 3CO(хий) 2Fe(хат) + 3CO2(хий) + Q гэсэн тэнцвэрийн тэгøитгэлийг аøиглан 31, 32-р асуултанä хариулаарай.

31. Тэнцвэрийн тогтмолыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлнэ үү.A. K = [Fe2O3][CO]3 / [Fe]2[CO2]

3 B. K = [Fe]2[CO2]3 / [Fe2O3][CO]3

C. K = [CO2]3 / [CO]3 D. K = [CO2] / [CO]

E. K = [CO]3 / [CO2]3

32. Шулуун урвалын чиглэлд тэнцвэрийг шилжүүлэхэд ямар хүчин зүйл нөлөөлөх вэ?A. Төмрийн нунтаг нэмэх B. Нүүрсхүчлийн хийн концентрацийг ихэсгэхC. Даралтыг багасгах D. Даралтыг ихэсгэхE. Температурыг багасгах

33. Органик нэгдлийн шинж чанарыг тодорхойлдог функциональ бүлгүүд болж чадахгүйг нь сонгоно уу.I - COOH II - CnH2n-6 III - CnH2n+1COOH IV - OH

A. I ба II B. III ба IV C. II ба III D. II, III ба IV E. I, II, III ба IV34. CH3 – C(NH2)CH3 – CH2 – CH(C6H5) – CH3 нэгдлийн зөв нэрийг олно уу.

A. 4-амин, 4-метил, 2-фенилпентан B. 2-амин, 2-метил, 4-фенилпентанC. 2-амин, 2, 4-диметилдекан D. ÀминдиметилбутилбензолE. Àминизогексилбензол

35. C6H10 гэсэн томьёотой цагирагт нүүрсустөрөгчид хичнээн сигма ба пи холбоо агуулагдах вэ? сигма пиA. 12 1B. 12 2C. 15 1 D. 16 2E. 16 1

36. C2H5Br + X + 2Y C4H10 + 2NaBr гэсэн Âюрцийн урвалын X ба Y-д харгалзах бодисуудыг сонгоно уу. X YA. CH4 NaOHB. C2H5ONa Br2C. C2H5Br NaOHD. C2H5OH Na E. C2H5Br Na

Page 5: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

31

37. HC ≡ CH гэсэн бүдүүвчийн X ба Y-д харгалзах бодисуудыг сонгоно уу. X YA. C2H5OH CH3COOHB. CH3CHO CH3COOHC. C2H5OH CH3CHOD. C2H4 CH3CHOE. C2H4 CH3COOH

38. C4H10O гэсэн найрлагатай нэгдэл хичнээн спиртийн изомер үүсгэдэг вэ?A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 E. 1

39. CH3CHO + H2 C2H5OH гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах вэ? A. Нэгдэх B. Халалцах C. ЯлгаруулахD. Полимержих E. Исэлдэх

40. Зэсийн гидроксидоор дараах бодисуудын алийг нь ялган таних вэ?A. Цууны хүчил B. Шоргоолжны хүчил C. Тосны хүчил D. Âалерианы хүчил E. Пропионы хүчил

41. Нэгэн төрлийн тосны дээд хүчлийн үлдэгдэл агуулсан 1,5 моль тосыг гидрогенжүүлэхэд 9 моль устөрөгч зарцуулагдсан бол карбон хүчлийн ерөнхий томьёог бичнэ үү.

A. CnH2n+1COOH B. CnH2n-1COOH C. CnH2n+3COOH D. CnH2n-3COOH E. CnH2n-5COOH

42. Сахарозын гидролизын бүтээгдэхүүнээр ямар нэгдлүүд үүсэх вэ?A. Глюкоз ба глюкоз B. Глюкоз ба фруктоз C. Фруктоз ба фруктоз D. Галактоз ба глюкоз E. Галактоз ба фруктоз

43. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөөрэй.Фенол ... -тай урвалд орж, цагаан өнгийн тунадас үүсгэдэг.

A. Óс B. Калийн перманганатын уусмал C. Шүлтийн уусмал D. Áромын усE. Шохойн ус

44. Óургийн найрлаганд ордог дикарбоксилийн бүлэг агуулсан амин хүчлийг нэрлэнэ үү.A. A-аланин B. Глицин C. СеринD. Глутамин E. Цистейн

45. Денатуржих үзэгдлээр уургийн аль бүтцэд нь өөрчлөлт гардаггүй вэ?A. Àнхдагч бүтэц B. Хоёрдогч бүтэц C. Гуравдагч бүтэцD. Дөрөвдөгч бүтэц E. Óургийн бүх бүтцэд өөрчлөлт гарна

46. Àзот агуулсан 5 гишүүнт гетероцагирагт нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Фуран B. Пиридин C. Пиримидин D. Тиофен E. Пиррол

47. Поликонденсацийн урвалаар ямар бодисыг нь гарган авах боломжтой вэ?A. Каучук B. Полиэтилен C. ПоливинилхлоридD. Фенолформальдегидын хуванцар E. Полибутадиен

ХÎЁÐÄУГААÐ ХЭСЭГ

Санамж: 2-р хэсэг нийт 14 оноотой. Даалгаврын хариуг хариултын хуудсанд бөглөхдөө дараах зүйлсийг анхаарна уу.

- Áутархай тооны таслалыг бичилгүй орхино. Жишээ нь: ab = 1,4 гэсэн тохиолдолд a = 1, b = 4 гэж бөглөнө. - 2.3-р асуултын ∆Н-ийн хасах тэмдгийг бичилгүй орхино.

2.1. 0,92 г Х øүлтийн металлыг 79,12 мл усанä уусгахаä хэвийн нөхцөлä 0,448 л устөрөгч ÿлгарчээ. (4 оноо)Äаалгавар:

- Х металлын харьцангуй атом масс (Ar = ab)-ыг олно уу. (1 оноо ) - Х металлын гидроксидын харьцангуй молекул масс (Mr = cd)-ыг олно уу. (1 оноо ) - Үүссэн уусмалын процентын концентрац (C% = e)-ийг тооцоолно уу. (1 оноо ) - ¯үссэн уусмалын нягт нь ρ =1 г/мл бол молийн конöентраö (CM = f, g)-ийг тооцоолно уу. (1 оноо)

Page 6: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

32

Боловсролын Үнэлгээний Төв

2.2. X, Y ба Z боäисууäыг холüж хэсэг хугацаанä байлгахаä αX + bYcZ гэсэн C

tt тэнцвэр

z

x

Y

43

2

1

тэнцвэр тогтсон бөгөөä äээрх 3 боäисын êонцентрац хугацаанаас хамаарсан хамаарлыг граôиêаар үзүүлжээ. ( 5 оноо )Äаалгавар: - Тэнцвэрийн тэгшитгэлийн коэффициентүүд (a, b, c)-ийг олно уу.

(тус бүр 1 оноо) - Тэнцвэрийн тогтмол (K = d)-ыг тооцоолно уу. (2 оноо)

2.3. Äараах өгөгäлүүäийг аøиглааä äаалгаврууäыг гүйцэтгээрэй. (5 оноо)

Холбоо Холбооны энерги (ккал/моль) Холбооны урт (нм10-3) H-H 104 74 F-F 38 144 H-F 136 ?Äаалгавар: - Дан бодисуудын үүсэхийн дулаан (∆H = a) хэдтэй тэнцүү байдаг вэ? (1 оноо) - Дан бодисуудаас фтортустөрөгчийн үүсэхийн дулаан (∆H = -bc)-ыг тооцоол. (1 оноо) - Хэвийн нөхцөлд 4,48 л устөрөгч урвалд ороход хичнээн ккал дулаан (Q = de) ялгарах вэ? (2 оноо) - H - F холбооны урт хэд (L = fgh10-3 нм)-ээс бага байх вэ? (1 оноо)

ХУÂИЛБАÐ B50 асуулт, нийт 100 оноо

ÍЭГÄҮГЭЭÐ ХЭСЭГ

Санамж: 1-р хэсэг нийт 86 оноотой. 1 - 16-р тест тус бүр 1,5 оноо, 17 - 47-р тест тус бүр 2 оноо.

1. Дараах бодисуудыг холиход нэгэн төрлийн холимог үүсгэх хос бодисуудыг заана уу.A. Төмрийн үртэс ба хүхэр B. Иод ба ус C. Элс ба модны үртэс D. Спирт ба иод E. Тос ба ус

2. Энергийн 2 түвшинтэй элементүүдийг агуулсан эгнээг сонгоно уу.A. Na, Li, Al, Cl B. C, Be, F, O C. K, O, Na, H D. P, Si, Na, Cl E. Cl, Ar, H , Na2

3. Дан бодисын ангилалд хамаарах эгнээг сонгоно уу.A. O2, S, Se, Te B. NaF, NaCl, NaBr, NaJ C. KCl, NaCl, RbCl, CsCl D. K2O, KOH, KHSO4, K2SO4 E. S, SO3, H2SO4, K2SO4

4. Хүчлийн оксид бүхий бодисуудыг багтаасан эгнээг сонгоно уу.A. K2O, Na2O, NO2, P2O5 B. ZnO, Al2O3, NO2, P2O5 C. K2O, Na2O, MgO, CaO D. MgO, CaO, SO2, SO3 E. NO2, P2O5, SO2, SO3

5. CaO + H2O = Ca(OH)2 гэсэн урвалын төрлийг тодорхойлж, 5,6 г кальцийн оксид урвалд орох үед үүсэх кальцийн гидроксидын массыг бодож олно уу.

A. Халалцах, 7,4 гр B. Нэгдэх, 7,4 гр C. Нэгдэх, 74 гр D. Нэгдэх, 3,7 гр E. Халалцах, 14,8 гр

6. 0,5 моль хүхрийн хүчилд хичнээн хүчилтөрөгчийн атом агуулагдах вэ?A. 3,01·1023 B. 6,02·1023 C. 18,08·1023 D. 12,04·1023 E. 6,02·1022

7. 100 мл уусмалд 4,9 г фосфорын хүчил агуулагдаж байсан бол уусмалын нормаль концентрац ямар байх вэ?A. 0,5 N B. 1 N C. 2,5 N D. 2 N E. 1,5 N

8. Óсны төлөв байдлын шилжилтийн муруйг ашиглан 20-30 минутын хооронд явагдах үзэгдлийг нэрлэнэ үү.

A. Хайлах B. ХөлдөхC. Áуцлах D. Óурших E. Халах

9. Зөвхөн ионы холбоо агуулсан нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Пентан B. Àммонийн сульфат C. Кальцийн хлорид D. Óс E. Этилен

Page 7: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

33

10. Дараах нэгдлүүдээс тетраэдр бүтэцтэй молекулыг сонгоно уу.A. CH4 B. CO2 C. HCl D. CS2 E. F2

11. Àль эгнээ нь галогентустөрөгчдийг тэдгээрийн исэлдүүлэх шинжийн буурах дарааллаар зөв байрлуулсан бэ?A. HF > HBr > HCl > HJ B. HF > HCl > HBr > HJ C. HJ > HBr > HCl > HFD. HCl > HBr > HJ > HF E. HJ > HBr > HF > HCl

12. Цэгийн оронд тохирох хариултыг нөхөж бичээрэй.Áром нь ... бодис юм.

À. цагаан өнгийн талст, хоргүй, усанд сайн уусдаг, өдөр тутам хүнсэнд хэрэглэгддэгÂ. улаан хүрэн өнгийн шингэн, маш аюултай, түүний нэгдлийг зургийн хальс угаахад ашигладагС. цайвар ногоон өнгийн хий, хортой, ундны усыг ариутгах, эд юмсыг цайруулахад ашигладагD. улбар шар өнгийн хатуу, хоргүй, цахилгаан дамжуулагч болгон хэрэглэдэгE. мөнгөлөг цагаан өнгөтэй хатуу, хоргүй, гэр ахуйн сав суулга үйлдвэрлэхэд өргөн хэрэглэгддэг

13. Áордоо болгон хэрэглэдэг нэгдлийг заана уу.A. Na2CO3 B. NaCl C. NaNO3 D. NaHCO3 E. Na2SO4

14. Шүдэнзний найрлаганд ордог нийлмэл бодисыг нэрлэнэ үү.A. Хүхэр B. Калийн нитрат C. Áертолетийн давсD. Óлаан фосфор E. Нүүрстөрөгч

15. Зургийг ажиглаад лабораторт ямар хий гарган авч байгааг заана уу. H2SO4конц Хий

Cu

A. H2 B. H2S C. SOD. SO2 E. S

16. Àзотын хүчил үйлдвэрлэхэд ямар бодисыг түүхий эд болгон ашигладаг вэ?

A. Зэсийн нитрат, Cu(NO3)2 B. Àзотлог хүчил, HNO2C. Àзотын (II) оксид, NO D. Àзотын (IV) оксид, NO2E. Àммиак, NH3

17. Нэгэн атомын электрон байгууламж нь ... 3d6 бол энэ атомд нийт хичнээн электрон агуулагдах вэ?A. 6 B. 22 C. 26 D. 24 E. 28

18. Х+ ионы найрлаганд 18 электрон, 19 нейтрон агуулагдана. Х элементийн үелэх систем дэх атомын дэс дугаар болон массын тоог тодорхойлно уу.

Дэс дугаар Массын тооA. 18 35 B. 15 32C. 19 37D. 15 29E. 19 38

19. Өгүүлбэрийг гүйцээгээрэй.VIIÀ бүлгийн галогенууд нь төсөөтэй шинжийг үзүүлдэг. Óчир нь . . .

A. протоны тоогоороо ижил B. электроны тоогоороо ижилC. валентын электроны гол квантын тоогоороо ижилD. гадаад давхрааны электроны тоогоороо ижил E. нейтроны тоогоороо ижил

20. Химийн холбооны энерги багатай молекулыг заана уу.A. F – F B. O = O C. H - H D. N = O E. N ≡ N

21. Өгүүлбэрийг гүйцээгээрэй.Хүхэртустөрөгчтэй харьцуулахад усны буцлах температур өндөр байдаг. Яагаад гэвэл . . .

A. усны молекулууд устөрөгчийн холбоогоор хүчтэй холбогддогB. усны молекул хүхэртустөрөгчийнхөөс илүү туйлтайC. хүхэртустөрөгчийн молекул усныхаас илүү туйлтайD. хүчилтөрөгчийн атом масс хүхрийнхээс бага байдагE. усны молекулын масс хүхэртустөрөгчийнхөөс бага байдаг

22. рН = 8 бүхий натрийн гидроксидын уусмалын молийн концентрац ямар байх вэ?A. 1 М B. 10 М C. 10-4 М D. 10-6 М E. 10-8 М

23. 0,1 М концентрацтай 15 мл давсны хүчил ба 0,1 М концентрацтай 10 мл натрийн гидроксидын уусмалуудыг холиход үүсэх уусмалын орчин ямар байх вэ?

A. Хүчиллэг B. Шүлтлэг C. СаармагD. Сул хүчиллэг E. Сул шүлтлэг

Page 8: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

34

Боловсролын Үнэлгээний Төв

24. 4 саванд дараах бодисууд агуулагдаж байв. Тэдгээрийн аль нь цахилгааныг сайн дамжуулах вэ?I сав - Цэвэр ус II сав - ГлицеринIII сав - Давсны хүчлийн уусмал IV сав - Хуурай зэсийн сульфат

A. Зөвхөн II B. Зөвхөн III C. III ба IV D. II, III ба IV E. I, II, III ба IV

25. Дараах бодисуудын уусмал агуулсан хуруу шил тус бүрт мөнгөний нитратын уусмалаас дусаахад аль хуруу шилэнд шар өнгийн тунадас буух вэ?I - KJ II - Na3PO4 III - K2CrO4 IV - NaCl

A. Зөвхөн I B. Зөвхөн II C. I ба II D. I, II ба IV E. I, II, III ба IV

26. NaNO3, NaCN, NH4Cl, CaCl2 гэсэн давсуудыг усанд уусгахад гидролизд ордогийг нь сонгоно уу.A. Натрийн нитрат ба цианид B. Кальцийн ба аммонийн хлоридC. Натрийн цианид ба аммонийн хлорид D. Натрийн нитрат ба кальцийн хлоридE. Натрийн цианид ба кальцийн хлорид

27. MnO4- + 8H+ + 5e- Mn2+ + 4H2O гэсэн хувирлын хагас урвал ба MnO4

- ионы үүргийг тодорхойлно уу.A. Исэлдэх урвал, ангижруулагч B. Исэлдэх урвал, исэлдүүлэгчC. Àнгижрах урвал, ангижруулагч D. Àнгижрах урвал, исэлдүүлэгчE. Дээрх бүгд тохирохгүй байна

28. K2Cr2O7 + yH2S + 4H2SO4 xCr2(SO4)3 + yS + K2SO4 + 7H2O исэлдэн ангижрах урвалын x ба y-д харгалзах тоон утгыг олно уу.

x yA. 1 3B. 1 1 C. 3 1D. 3 3E. 6 6

29. Зэсийн сульфатын уусмал дундуур цахилгаан гүйдэл нэвтрүүлэхэд катод ба анод дээр ялгарах бодисуудыг тогтооно уу.

Катод Àнод A. Cu O2B. Cu SO2 C. H2 SO2 D. H2 O2E. O2 SO2

30. Химийн урвалын хурдыг нэмэгдүүлэх хамгийн оновчтой хүчин зүйл юу вэ?A. Температурыг багасгах B. Óрвал явагдаж буй савны эзэлхүүнийг ихэсгэхC. Катализатор нэмэх D. Даралтыг бууруулахE. Óрвалд орж буй эх бодисуудын хэмжээг багасгах

Fe3O4(хат) + 4H2(хий) 3Fe(хат) + 4H2O(хий) + Q гэсэн тэнцвэрийн тэгøитгэлийг аøиглан 31, 32-р асуултанä хариулаарай.

31. Тэнцвэрийн тогтмолыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлнэ үү.A. K = [Fe3O4][H2]

4 / [Fe]3[H2O]4 B. K = [Fe]3[H2O]4 / [Fe3O4][H2]4

C. K = [H2O] / [H2] D. K = [H2O]4 / [H2]4

E. K = [H2]4 / [H2O]4

32. Шулуун урвалын чиглэлд тэнцвэрийг шилжүүлэхэд ямар хүчин зүйл нөлөөлөх вэ?A. Төмрийн оксид нэмэх B. Температурыг ихэсгэхC. Óстөрөгчийн концентрацийг ихэсгэх D. Даралтыг ихэсгэхE. Даралтыг багасгах

33. Органик нэгдлийн шинж чанарыг тодорхойлдог функционал бүлгүүдийг сонгоно уу. I – CnH2n+2 II – OR III – NO2 IV – COR

A. I ба II B. II, III ба IV C. III ба IV D. II ба III E. I, II, III ба IV

34. CH3-CH2-C(OH)CH3-CHC2H5-CH3 нэгдлийн зөв нэрийг олно уу.A. 3-гидрокси, 3-метил, 4-этилпентан B. 3-метил, 4-этилпентанC. 3-гидрокси, 3, 4-диметилгексан D. 2, 4-диметил, 4-оксигексанE. 2, 4-диметил, 3-гидроксигексан

Page 9: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

35

35. C4H6 гэсэн томьёотой задгай хэлхээт нүүрсустөрөгчид хичнээн сигма ба пи холбоо агуулагдах вэ? сигма пиA. 6 1B 9 2C. 9 1 D. 11 2E. 11 3

36. C3H7Br + X + 2Y C6H14 + 2NaBr гэсэн Âюрцийн урвалын X ба Y-д харгалзах бодисуудыг сонгоно уу. X YA. C3H7OH NaB. C3H7ONa Br2

C. C3H7OH NaOHD. C3H7Br Na E. C3H7Br NaOH

37. CH2= CH - CH3 HBr X KOH (уус) Y гэсэн бүдүүвчийн X ба Y-д харгалзах бодисуудыг сонгоно уу.

X YA. C3H7Br C3H7OHB. C3H7Br C2H5OHC. C3H6Br2 C2H2

D. C3H7Br C3H7OCH3

E. C2H5Br CH3OH38. C3H9N гэсэн найрлагатай нэгдэл хичнээн изомер үүсгэдэг вэ?

A. 6 B. 5 C. 4 D. 3 E. 239. C2H5OH C2H4 + H2O гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах вэ?

A. Халалцах B. Ялгаруулах C. НэгдэхD. Полимержих E. Исэлдэх

40. Дараах бодисуудаас алийг нь Áиуретийн урвалаар таних вэ?A. Нүүрс-ус B. Àмин нэгдэл C. Нитро нэгдэл D. Àльдегид E. Óураг

41. Нэгэн төрлийн тосны дээд хүчлийн үлдэгдэл агуулсан 1моль тосыг гидрогенжүүлэхэд 3моль устөрөгч зарцуулагдсан бол карбон хүчлийн ерөнхий томьёог бичнэ үү.

A. CnH2n+1COOH B. CnH2n+3COOH C. CnH2n-3COOH D. CnH2n-1COOH E. CnH2n-5COOH

42. Эслэгийн бүрэн гидролизын бүтээгдэхүүнээр ямар нэгдэл үүсэх вэ?A. β-глюкоз B. α-глюкоз C. ФруктозD. Сахароз E. Мальтоз

43. Цэгийн оронд тохирох хариултыг нөхөж бичээрэй.Àцетиленийг ... - ийн уусмал дундуур нэвтрүүлэхэд өнгө нь арилдаг.

A. ус B. хүчлийн уусмал C. шүлтийн уусмал D. калийн перманганатын уусмал E. шохойн ус

44. Óургийн найрлаганд ордог бөгөөд гидроксилийн бүлэг агуулсан амин хүчлийг нэрлэнэ үү.A. Àланин B. Серин C. Глицин D. Цистейн E. Глутамин

45. Махыг чанасны дараа уургийн аль бүтцэд нь өөрчлөлт гардаггүй вэ?A. Àнхдагч бүтэц B. Хоёрдогч бүтэц C. Гуравдагч бүтэц D. Дөрөвдөгч бүтэц E. Óургийн аль ч бүтцэд өөрчлөлт гарахгүй

46. Хүхэр агуулсан гетероцагирагт нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Пиррол B. Пиридин C. Тимин D. Тиофен E. Фуран

47. Дараах нэгдлүүдийн алинаас нь полимер нэгдэл гарган авах боломжтой вэ?A. Этан B. Изопрен C. Àнилин D. Резорцин E. Толуол

Page 10: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

36

Боловсролын Үнэлгээний Төв

ХÎЁÐÄУГААÐ ХЭСЭГ

Санамж : 2-р хэсэг нийт 14 оноотой. Даалгаврын хариуг хариултын хуудсанд бөглөхдөө дараах зүйлсийг анхаарна уу.

- Áутархай тооны таслалыг бичилгүй орхино. Жишээ нь: ab = 1,4 гэсэн тохиолдолд a = 1, b = 4 гэж бөглөнө. - 2.3-р асуултын ∆Н-ийн хасах тэмдгийг бичилгүй орхино.

2.1. 0,5 М Х(ÎÍ)2-èéí 200 ìë óóñìàë (ρ = 1,0 ã/ìë) áýëòãýõèéí òóëä 5,6 ã ÕÎ áîäèñûã óñàíä óóñãàæýý. ( 4 оноо )Äаалгавар:

- Х элементийн харьцангуй атом масс (Ar = ab)-ыг олно уу. (1 оноо) - ХО бодисын харьцангуй молекул масс (Mr = cd)-ыг олно уу. (1 оноо) - Х(ОН)2-ийн уусмалын процентын концентрац (C% = e, f)-ийг тооцоолно уу. (1 оноо) - X(OH)2-ийн уусмал дээр 50 мл ус нэмэхэд шинээр үүсэх уусмалын нормаль концентраци

(CN=g, h)-ийг тооцоолно уу. (1 оноо)

2.2. X, Y ба Z боäисууäыг холüж хэсэг хугацаанä байлгахаä aX bY + cZ гэсэн тэнцвэр тогтсон бөгөөä äээрх 3 боäисын êонцентрац хугацаанаас хамаарсан хамаарлыг граôиêаар үзүүлжээ. (5 оноо)

Äаалгавар:

1

2

3

4

C

z

ү

Х

t tтэнцвэр

- Тэнцвэрийн тэгшитгэлийн коэффициентүүд (a,b,c)-ийг олно уу. (тус бүр 1 оноо)

- Тэнцвэрийн тогтмол (K = def)-ыг тооцоолно уу. (2 оноо) 2.3. Äараах өгөгäлүүäийг аøиглааä äаалгаврууäыг гүйцэтгээрэй. ( 5 оноо)

Холбоо Холбооны энерги (ккал/моль) Холбооны урт (нм⋅10-3) H-H 104 74 Br-Br 46 228 H-Br 87 ?

Äаалгавар: - Дан бодисуудын үүсэхийн дулаан (∆H = a) хэдтэй тэнцүү байдаг вэ? (1 оноо) - Дан бодисуудаас бромтустөрөгчийн үүсэхийн дулаан (∆H = -bc)-ыг тооцоол. (2 оноо) - Хэвийн нөхцөлд 44,8 л устөрөгч урвалд ороход хичнээн ккал дулаан (Q = de) ялгарах вэ?(1 оноо) - H-Br холбооны урт хэд (L = fgh10-3нм)-ээс бага байх вэ? (1 оноо)

ХУÂИЛБАÐ C 50 асуулт, нийт 100 оноо

ÍЭГÄҮГЭЭÐ ХЭСЭГ

Санамж : 1-р хэсэг нийт 86 оноотой. 1-16-р тест тус бүр 1,5 оноо, 17-47-р тест тус бүр 2 оноо.

1. Дараах холимгуудаас нэгэн төрлийн биш холимгийг заана уу.A. Гууль B. Давсны уусмал C. Ширэм D. Óтаа E. Àгаар

2. Âалентын электроны тоогоороо ижил элементүүдийг агуулсан эгнээг сонгоно уу.A. Li, Na, Mg, Ca B. P, Si, Na, Cl C. Cl, Ar, H , Na D. C, Be, F, O E. F, Cl, Br, J

3. Органик биш нийлмэл бодисын ангилалд хамаарах эгнээг сонгоно уу.A. F2, Cl2, Br2, J2 B. BeO, MgO, CaO, BaO C. H2, N2, O2, Cl2 D. K, K2O, KOH, K2SO4 E. S, SO3, H2SO4, K2SO4

4. Суурилаг давсуудыг агуулсан эгнээг сонгоно уу.A. NaHCO3, Na2CO3, Na2SO4, NaHSO4 B. KNO3, K3PO4, Na2SO4, Na2SC. MgOHCl, MgCl2, Mg(HCO3)2, MgCO3D. Na2S, Na2SO3, NaHSO4, Na2SO4E. Al(OH)Cl2, Al(OH)2Cl, Ca(OH)Br, (CuOH)2CO3

Page 11: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

37

5. BaCl2 + Na2SO4 = BaSO4 + 2NaCl гэсэн урвалын төрлийг тодорхойлж, 10,4 г барийн хлоридаас хичнээн грамм барийн сульфатын тунадас үүсэхийг бодож олно уу.

A. Солилцох, 11,65 г B. Солилцох, 23,3 г C. Солилцох, 116,5 гD. Саармагжих, 116,5 г E. Саармагжих, 11,65 г

6. 0,5 моль фосфорын хүчилд хичнээн устөрөгчийн атом агуулагдах вэ?A. 3,01·1023 B. 9,03·1023 C. 6,02·1023

D. 18,08·1023 E. 6,02·1022

7. 100 мл уусмалд 13,35 г хөнгөнцагааны хлорид агуулагдаж байсан бол уусмалын нормаль концентрац ямар байх вэ?

A. 0,5N B. 4N C. 3N D. 2N E. 1N

8. Óсны төлөв байдлын шилжилтийн муруйг ашиглан 30-40 минутын хооронд явагдах үзэгдлийг нэрлэнэ үү.

A. Хайлах B. Хөлдөх C. ХөрөхD. Óурших E. Халах

9. Металлын холбоотой бодисыг нэрлэнэ үү.A. Кальцийн гидроксид B. Кальцийн хлорид C. Кальци D. Кальцийн сульфатE. Кальцийн оксид

10. Шугаман бүтэцтэй молекулыг сонгоно уу.A. CO2 B. CH4 C. C2H4 D. C6H6 E. H2O

11. Àль эгнээ нь галогенуудыг тэдгээрийн исэлдүүлэх шинжийн буурах дарааллаар зөв байрлуулсан бэ?A. F2 > Br2 > Cl2 > J2 B. F2 > Cl2 > Br2 > J2 C. J2 > Br2 > Cl2 > F2 D. Cl2 > Br2 > J2 > F2 E. J2 > Br2 > F2 > Cl2

12. Цэгийн оронд тохирох хариултыг нөхөж бичээрэй. Хөнгөнцагаан нь ... бодис юм.

À. цагаан өнгийн талст, хоргүй, усанд сайн уусдаг, өдөр тутам хүнсэнд хэрэглэгддэгÂ. улаан хүрэн өнгийн шингэн, маш аюултай, түүний нэгдлийг зургийн хальс угаахад ашигладагС. цайвар ногоон өнгийн хий, хортой, ундны усыг ариутгах, эд юмсыг цайруулахад ашигладагD. улбар шар өнгийн хатуу, хоргүй, цахилгаан дамжуулагч болгон хэрэглэдэгE. мөнгөлөг цагаан өнгөтэй хатуу, хоргүй, гэр ахуйн сав суулга үйлдвэрлэхэд өргөн хэрэглэгддэг

13. Àнтифриз болгон ашигладаг органик нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Áензол B. Тосны хүчил C. ÀнилинD. Этиленгликоль E. Мочевин

14. Хар дарины найрлаганд ордог нийлмэл бодисыг нэрлэнэ үү.A. Áертолетийн давс B. Калийн нитрат C. Цагаан фосфорD. Óлаан фосфор E. Нүүрстөрөгч

15. Зургийг ажиглаад лабораторт ямар хий гарган авч байгааг заана уу . HNO3шин Хий

Cu

A. H2 B. N2O C. NO2 D. NO E. N2

16. Пластмасс үйлдвэрлэхэд ямар бодисыг түүхий эд болгон ашигладаг вэ?A. Áутадиен-1,3, C4H6 B. Áутен-1, C4H8 C. Áутадиен-1,2, C4H6 D. Áутин-1, C4H6 E. Áутин-2, C4H6

17. Нэгэн атомын электрон байгууламж нь . . . 3d7 бол энэ атомд нийт хичнээн электрон агуулагдах вэ?A. 21 B. 23 C. 27 D. 25 E. 30

18. Х- ионы найрлаганд 18 электрон, 20 нейтрон агуулагдана. Х элементийн үелэх систем дэх атомын дэс дугаар болон массын тоог тодорхойлно уу.

Дэс дугаар Массын тооA. 13 35 B. 15 37C. 17 38D. 17 37E. 18 38

Page 12: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

38

Боловсролын Үнэлгээний Төв

19. Цэгийн оронд тохирох хариултыг нөхөж бичээрэй.4-р үеийн элементүүд нь ... байдаг.

A. протоны тоогоороо ижил B. электроны тоогоороо ижилC. валентын электроны гол квантын тоогоороо ижил D. гадаад давхрааны электроны тоогоороо ижилE. нейтроны тоогоороо ижил

20. Химийн холбооны энерги багатай молекулыг заана уу.A. J - J B. F - F C. Cl - Cl D. Br - Br E. H - H

21. Өгүүлбэрийг гүйцээгээрэй.Ионт нэгдлүүдийг атомын талст оронт тортой бодисуудтай харьцуулахад усанд сайн уусдаг. Яагаад гэвэл талст оронт торын зангилаан дахь ...

A. ионууд нь ионы холбоогоор холбогддогB. атомууд нь туйлгүй ковалентын холбоогоор холбогддогC. молекулууд нь туйлтай ковалентын холбоогоор холбогддогD. молекулууд нь туйлгүй ковалентын холбоогоор холбогддогE. атомын цөмүүд нь чөлөөт электронуудаар холбогддог

22. рН = 11 бүхий натрийн гидроксидын уусмалын молийн концентрац ямар байх вэ?A. 1 М B. 10 М C. 10-11 М D. 10-7 М E. 10-3 М

23. 0,1 М концентрацтай 10 мл давсны хүчил ба 0,1 М концентрацтай 10 мл барийн гидроксидын уусмалуудыг холиход үүсэх уусмалын орчин ямар байх вэ?

A. Хүчиллэг B. Шүлтлэг C. СаармагD. Сул хүчиллэг E. Сул шүлтлэг

24. 4 саванд дараах бодисууд агуулагдаж байв. Тэдгээрийн аль нь цахилгааныг дамжуулах вэ?I сав - Óс II сав - Натрийн хлоридын уусмалIII сав - Калийн хлоридын хайлмал IV сав - Цууны хүчлийн уусмал

A. Зөвхөн II B. Зөвхөн III C. II ба IV D. I, II, III ба IV E. II, III ба IV

25. Дараах бодисуудын уусмал агуулсан хуруу шил тус бүрт барийн гидроксидын уусмалаас дусаахад аль хуруу шилэнд цагаан өнгийн тунадас буух вэ?I - Na2SO4 II - K2CrO4 III - AlCl3 IV - K2CO3

A. Зөвхөн I B. Зөвхөн IV C. I, III ба IV D. I ба IV E. II ба IV

26. CuCl2, NH4NO3, BaCl2, NaNO3 гэсэн давсуудыг усанд уусгахад гидролизд ордогийг нь сонгоно уу.A. Зэсийн ба барийн хлорид B. Зэсийн хлорид ба аммонийн нитратC. Натрийн ба аммонийн нитрат D. Àммонийн нитрат ба барийн хлоридE. Áарийн хлорид ба натрийн нитрат

27. NO2- + H2O - 2e- NO3

- + 2H+ гэсэн хувирлын хагас урвал ба NO2- ионы үүргийг тодорхойлно уу.

A. Àнгижрах урвал, исэлдүүлэгч B. Àнгижрах урвал, ангижруулагчC. Исэлдэх урвал, ангижруулагч D. Исэлдэх урвал, исэлдүүлэгчE. Дээрхи бүгд тохирохгүй байна

28. xH2S + ySO2 (x+ y)S + 2H2O гэсэн исэлдэн ангижрах урвалын x ба y-д харгалзах тоон утгыг олно уу. x yA. 1 1B. 2 2C. 2 1D. 3 2E. 3 3

Page 13: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

39

29. Мөнгөний нитратын уусмал дундуур цахилгаан гүйдэл нэвтрүүлэхэд катод ба анод дээр ялгарах бодисуудыг тогтооно уу.

Катод Àнод A. Ag O2B. Ag NO2 C. H2 NO2 D. H2 O2E. O2 NO2

30. Химийн урвалын хурдыг бууруулахад нөлөөлдөг хамгийн оновчтой хүчин зүйл юу вэ?A. Катализатор нэмэх B. Óрвалд орж буй эх бодисуудын хэмжээг ихэсгэхC. Даралтыг бууруулах D. Даралтыг нэмэгдүүлэхE. Температурыг багасгах

2Fe(хат) + 3CO2(хий) Fe2O3(хат) + 3CO(хий) - Q гэсэн тэнцвэрийн тэгøитгэлийг аøиглан 31, 32-р асуултанä хариулаарай.

31. Тэнцвэрийн тогтмолыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлнэ үү.A. K = [Fe2O3][CO]3 / [Fe]2[CO2]

3 B. K = [Fe]2[CO2]3 / [Fe2O3][CO]3

C. K = [CO2] / [CO] D. K = [CO]3 / [CO2]3

E. K = [CO2]3 / [CO]3

32. Шулуун урвалын чиглэлд тэнцвэрийг шилжүүлэхэд ямар хүчин зүйл нөлөөлөх вэ?A. Төмрийн нунтаг нэмэх B. Даралтыг багасгахC. Температурыг багасгах D. Даралтыг ихэсгэх E. Нүүрсхүчлийн хийн концентрацийг ихэсгэх

33. Дараах органик нэгдлүүдээс карбонилийн бүлэг агуулсан нэгдлийг сонгоно уу. I – RCOOH II – RCOOR III – ROR IV – RCOR

A. I ба II B. Зөвхөн IV C. III ба IV D. I, II ба IV E. I, II, III ба IV34. CH3 - CH(OH) - CO - CHC2H5 - CH3 нэгдлийн зөв нэрийг олно уу.

A. 2-гидрокси, 4-этилпентанон-3 B. 2-гидрокси, 4-метилгексанон-3C. 4-гидрокси, 2-этилпентанон-3 D. 5-гидрокси, 3-метилгексанон-4E. 2-гидрокси, 2-метилгексанон-3

35. C5H8 гэсэн томьёотой цагирагт нүүрсустөрөгчид хичнээн сигма ба пи холбоо агуулагдах вэ? сигма пиA. 11 1B. 11 2C 12 1 D. 13 1E. 13 2

36. C2H5Br + X + 2Y C3H8 + 2NaBr гэсэн Âюрцийн урвалын X ба Y-д харгалзах бодисуудыг сонгоно уу. X YA. CH4 NaOHB. CH3ONa Br2C. CH3Br NaOHD. CH3OH Na E. CH3Br Na

37. H3C-CH3 Cl2 (hν)

X KOH(уус) Y гэсэн бүдүүвчийн X ба Y-д харгалзах бодисуудыг сонгоно уу. X YA. C2H5Cl C2H4B. C2H4Cl2 C2H5OHC. C2H5Cl C2H5OHD. C2H4Cl2 C2H4(OH)2E. C2H5Cl C2H6

38. C2H7N гэсэн найрлагатай нэгдэл хичнээн изомер үүсгэдэг вэ?A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 E. 1

Page 14: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

40

Боловсролын Үнэлгээний Төв

39. CH3CHO + Ag2O CH3COOH + 2Ag гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах вэ?A. Халалцах B. Исэлдэх C. Ялгаруулах D. Полимержих E. Нэгдэх

40. Зэсийн гидроксидоор дараах бодисуудын алийг нь таних вэ?A. Пропандиол-1, 2 B. Пропанол-2 C. Этанол D. Пропанол-1 E. Фенол

41. Нэгэн төрлийн тосны дээд хүчлийн үлдэгдэл агуулсан 0,1 моль тосыг гидрогенжүүлэхэд 0,6 моль устөрөгч зарцуулагдсан бол карбон хүчлийн ерөнхий томьёог бичнэ үү.

A. CnH2n+1COOH B. CnH2n-1COOH C. CnH2n+3COOH D. CnH2n-3COOH E. CnH2n-5COOH

42. Мальтозын гидролизын бүтээгдэхүүнээр ямар нэгдлүүд үүсэх вэ?A. Фруктоз ба фруктоз B. Глюкоз ба глюкоз C. Глюкоз ба фруктозD. Галактоз ба глюкоз E. Галактоз ба фруктоз

43. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөөрэй.Этиленийг ... -ийн уусмал дундуур нэвтрүүлэхэд өнгө нь арилдаг.

A. ус B. хүчлийн уусмал C. шохойн усD. шүлтийн уусмал E. бромын ус

44. 2 нүүрстөрөгчийн атом агуулсан уургийн найрлаганд ордог амин хүчлийг нэрлэнэ үү.A. Глицин B. Àланин C. Серин D. Цистейн E. Глутамин

45. Хүчтэй хүчлийн үйлчлэлээр уургийн аль бүтцэд нь өөрчлөлт гардаг вэ?A. Дөрөвдөгч бүтэц. B. Гуравдагч бүтэц. C. Хоёрдогч бүтэц.D. Àнхдагч бүтэц. E. Óургийн бүх бүтцэд өөрчлөлт гарна.

46. Àзот агуулсан 6 гишүүнт гетероцагирагт нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Пиррол B. Пиримидин C. Пиразол D. Тиофен E. Фуран

47. Синтезээр гарган авсан өндөр молекулт нэгдлийг нэрлэнэ үү.A. Эслэг B. Цардуул C. Хөвөн D. Найлон E. Ноос

ХÎЁÐÄУГААÐ ХЭСЭГ

Санамж: 2-р хэсэг нийт 14 оноотой. Даалгаврын хариуг хариултын хуудсанд бөглөхдөө дараах зүйлсийг анхаарна уу. - Áутархай тооны таслалыг бичилгүй орхино. Жишээ нь: ab = 1,4 гэсэн тохиолдолд a = 1, b = 4 гэж бөглөнө. - 2.3-р асуултын ∆Н-ийн хасах тэмдгийг бичилгүй орхино..

2.1. 1,6 г Х газрын øүлтийн металлыг 198,48 мл усанä уусгахаä хэвийн нөхцөлä 0,896 л устөрөгч ÿлгарчээ. ( 4 оноо )

Äаалгавар: - Х металлын харьцангуй атом масс (Ar = ab)-ыг олно уу. (1 оноо) - Х металлын гидроксидын харьцангуй молекул масс (Mr = cd)-ыг олно уу. (1 оноо) - Үүссэн уусмалын процентын концентрац (C% = e,f)-ийг тооцоолно уу. (1 оноо) - Үүссэн уусмалын нягт нь d = 1г/мл гэвэл молийн концентрац (CM = g,h)-ийг тооцоолно уу. (1 оноо)

2.2. X, Y áà Z áîäèñóóäûã õîëüæ õýñýã õóãàöààíä áàéëãàõàä αX bY + cZ

1

2

3

4

5

C

z

ү

Х

t tтэнцвэр

гэсэн тэнцвэр тогтсон бөгөөä äээрх 3 боäисын êонцентрац хугацаанаас хамаарсан хамаарлыг граôиêаар үзүүлжээ. (5 оноо)Äаалгавар: - Тэнцвэрийн тэгшитгэлийн коэффициентүүд (a, b, c)-ийг олно уу.

( тус бүр 1 оноо ) - Тэнцвэрийн тогтмол (K = d,e)-ыг тооцоолно уу. ( 2 оноо )

Page 15: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

41

2.3. Äараах өгөгäлүүäийг аøиглааä äаалгаврууäыг гүйцэтгээрэй. ( 5 оноо)Холбоо Холбооны энерги (ккал/моль) Холбооны урт (нм·10-3) H-H 104 74 J-J 36 266 H-J 71 ?

Äаалгавар: - Дан бодисуудын үүсэхийн дулаан (∆H = a) хэдтэй тэнцүү байдаг вэ? (1 оноо) - Дан бодисуудаас иодотустөрөгчийн үүсэхийн дулаан (∆H = -b)-ыг тооцоол. (2 оноо) - Хэвийн нөхцөлд 224л устөрөгч урвалд ороход хичнээн ккал дулаан (Q = cd) ялгарах вэ?

(1 оноо) - H - J холбооны урт хэд (L = efg·10-3нм)-ээс бага байх вэ? (1 оноо)

Page 16: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

42

Боловсролын Үнэлгээний Төв

2007 оны Химийн äаалгаврын түлхүүр

Íэгäүгээр хэсэг № Хувилбар А Хувилбар B Хувилбар С1 C D D2 B B E3 D A B4 C E E5 B B A6 B D B7 B E C 8 A E D9 E C C10 B A A11 D B B12 D B E13 C C D14 A C B15 B D D16 C E B17 B C C18 B E D19 C D C20 E A A21 B A A22 E D E23 A A B24 B B D25 C C C26 A C B27 B D C28 C A C29 D A A30 B C E31 C D D32 E C E33 C B D34 B C B35 E B D36 E D E37 B A C38 B C D39 A B B40 B E A41 D D D42 B A B43 D D E

Page 17: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2007

43

44 D B A45 A A E46 E D B47 D B D

Хоёрäугаар хэсэг

Хувилбар А Хувилбар B Хувилбар С2.1 2.2 2.3 2.1 2.2 2.3 2.1 2.2 2.3

a 2 1 0 4 2 0 4 3 0b 3 2 6 0 2 1 0 2 1c 4 2 5 5 3 2 7 1 2d 0 8 2 6 1 4 4 4 0e 2 6 3 4 8 1 5 1f 0 1 7 4 1 5 7g 5 0 0 5 0 0h 9 8 1 2

№ Хувилбар А Хувилбар B Хувилбар С

Page 18: ХИМИ 2007 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2007.pdf · oh гэсэн урвал органик урвалын ямар төрөлд хамаарах