İ : 25 27 kânunusani 1324 c : 2...geçen sene her taraftan kış basiti bunların terbiyesi için...
TRANSCRIPT
İ : 25 27 Kânunusani 1324 C : 2
5. — Drama Mebusu Agâh Efendinin; Makedonya'da meskûn Rum ve Bulgar vatandaşlar beyninde muhtelifünfih kilise ve mekâtip hakkında bir sureti telif bulunmasına ve yeni bir münakaşaya mahal bı-rakılmamasına dair Dahiliye Nezaretinden istizah takriri.
R E Î S — Takr i r i hulasaten arz ediyorum.
D r a m a Mebusu Agâh imzasıyla veriliyor ve Dahiliye Nezaret inden istizahı mu tazammın bulunuyor. (Memleket imizde bulunan Makedonya 'da R u m ve Bulgar vatandaşlar ımız beyninde muhtelefünfîh kili-' se ve mektep hakk ında suretti telif ve büyük yortuları olan paskalyanın t akar rübü hasebiyle yeni bir münakaşaya meydan ver i lmemek üzere Hükümetçe bu bapt a ittihaz kılınan tedâbirin Dahi l iye Nezaret inden istizahını mübeyyin takrir.)
Bu istizahı isteyenler elini kaldırsın... (Eller kalkmaz) Kabul o lunmadı efendim.
A H M E T M A H İ R E F E N D İ (Kas tamonu) — Kilise maddes ine dair birçok istizah vaki oldu.
6. — Sinop Mebusu Hasan Fehmi Efendinin; Ah-zı Asker Kanununa muhalif olarak, İstanbul'da akti nikâh eyleyen taşralıların ailelerinin muinli, muinsiz olduğuna bakılmayarak askere şevkine dair Harbiye Nezaretinden istizah takriri.
R E İ S — Takr i r okunacaktır .
Riyaseti Celileye Zevcesine, pederi muin verilerek k u r a keşide
eden delikanlının pederinin vefatı üzerine tanz im olunacak ciheteyn mazbatası ile efradı mezuneye nakli Ahz-ı Asker K a n u n u Osmanîsi madde- i mahsusası ahkâmı sarihasından iken, sarahat i kanuniye hilâfına tarafeyn taşralı o lup 'İstanbul'da akdi icra kılınanların Cürümlerinden dolayı arız o lan muinsiZliklerinin k a n u n a ve müsavata t amamen muhalif o larak nazarı i t ibare a l ınmamasına dair hicrî 1313 tarihli Piyade Dairesinin kararıyla birçok aile muinsiz bırakılarak efradın şevkine ikdam olunmakta olduğundan, bu cihet in tasvip olunduğu takdi rde Harb iye Nezaret inden istizahını talep ve teklif ederim.
Sinop Mebusu H a s a n F e h m i
İ S M A İ L P A Ş A (Tokat) — Ahz-ı Asker Kanunu yapacağız,
H A S A N F E H M İ E F E N D İ (Sinop) — Buradaki maksadım, Harb iye Nezaret i elinde mevcut olan Ahz-ı Asker Kanunnames ine tevfikan asker ahzetmek ve sev-ke tmek icabederken, kanunun sarahat i hilâfına ola
rak kendilerince Piyade Dairesi veyahut Rüesa Daire» sinin karar ı , ki bu kanunun aslına muhal i f olarak b i r iki kişinin akdi sabit o lduktan sonra onun muinliği, ha remin in muinsizliği nazarı i t ibare a l ınmak lâzım gelirken ve her yerde bu rner ' î iken taşralı o lup İstan-b u l d a akitleri icra o lunanlar ın evlilikleri nazarı itibare a l ınmamas ı hakkındaki karar ı , ki b u kara r üzerine b i rçok aileleri muinsiz bırakıp sevk ediyorlar; bu ise k a n u n a muhaliftir .
Akd i sabık oldu m u , o karı için meselâ bir mu in arayacağız; bu , kanuna muhalif t i r diyorum, bunu ist izah edelim.
T A L Â T BEY (Edirne) — Yalnız m a d d e tayini lâzım gelir.
İ S M A İ L PAŞA (Tdkat) — Ahz ı Asker K a n u n u Meclisten geçecek efendim.
R E İ S — Bu istizahı kabu l edenler elini kaldırsın. Rica ederim elinizi indirmeyin ki sayalım. (Herkes kaldırır) Ekseriyet var efendim.
Ancak, o maddeyi ilave buyurunuz .
7. — Erzincan Mebusu Osman Fevzi Efendinin; Dersim'de cereyan eden sirkat ve asayişsizliklere dair Dahiliye Nezaretinden istizah takriri.
R E İ S — Dersimlilerin ahali-ıi mu t i aya zu lüm ve şekavetleri ve bu yüzden bir çok memleket ahalisi mahvo lmak derecesini bu lduğu ve ıslahının şiddetle lüzumu hakkında Dahil iye Nazı r ından istizah hak-' k ında Erzincan Mebusu Osman Fevzi Efendinin verdiği takriri okuyoruz.
(Takr i r okundu)
R E İ S — Sahibi t akr i r izahat ve rmek istiyor.
O S M A N F E V Z İ E F E N D İ (Erzincan) — Dersim denilen memal ik kısmen mutidir , fakat ekseri kısm ı gayri mutidir . Bunlar cehalet saikası ile ekserisi E rzu rum havalisi, Erzincan, K e m a h gibi K a z a ve Sancaklarda hırsızlık namıyla b i rçok hasar ika ediyorlar.
G iden sene bunlar ın terbiyelerine teşebbüs olundu ise de n a t a m a m kaldığından, erken bahar bunlar ın bazı mahal le rde ika-ı şekavet edeceği aşikârdır. Bina-' enaleyh, şimdiden ne tedbir i t t ihaz o lunduğuna dair tedabir icra olunmasını teklif ediyorum. Tar ik i ihtilâfları ne yolda, ne tür lü olacaktır , o vakit arz ederim.
H A C I M E H M E T E F E N D İ (Diyarbekir) — Bunların za ten senelerden beri şekavetle melûf ve nihayet geçen sene her taraf tan kış basiti bunlar ın terbiyesi için her ta raf tan müracaa t ettiler. Nihaye t güç hâl ile kış bas t ık tan sonra İrade-i Seniye çıkarttılar, o kış asker bir iş görmedi .
— 540 —
TBMM KÜTÜPHANESİ