รายงานประจำปี 2558...

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยMinistry of science and technology

ANNUAL REPORT • 2015Ministry of science and technology2

สาร พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร .......................................................................................4ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย .......................5รศ.ดร.วระพงษ แพสวรรณ ปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ...................................6

“สรางอนาคตประเทศไทยดวยนวตกรรม”โดย ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ............8

วสยทศนกรมวทยาศาสตรบรการ ............................................................................................................................16ส�านกงานปรมาณเพอสนต .......................................................................................................................17ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ...................................................................19สถาบนมาตรวทยาแหงชาต ......................................................................................................................21ส�านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต ...........22องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต ..........................................................................................23สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย ..............................................................24 ส�านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) .............................26สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน) ...............................................................27สถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน) .............................................................................28สถาบนสารสนเทศทรพยากรน�าและการเกษตร (องคการมหาชน) ..........................................29สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) .....................................................................30ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) .............................................................................32ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร (องคการมหาชน) ..........................................................33

CONTENTSA N N U A L R E P O R T • 2 0 1 5Ministry of science and technology

รายงานประจำาป • 2558กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 3

ผลงานเดนในรอบป 2558ส�านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ..................................................................... 36กรมวทยาศาสตรบรการ ............................................................................................................................ 60ส�านกงานปรมาณเพอสนต ....................................................................................................................... 68ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ................................................................... 75สถาบนมาตรวทยาแหงชาต ...................................................................................................................... 82ส�านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต ........... 87สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย .............................................................. 94องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต .......................................................................................100ส�านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) ..........................104สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน) ............................................................109สถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน) ..........................................................................112สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) ................................................................116สถาบนสารสนเทศทรพยากรน�าและการเกษตร (องคการมหาชน) .......................................123ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) ..........................................................................130ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร (องคการมหาชน) .......................................................136


ปจจบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยมความส�าคญตอการด�าเนนชวตของมนษย ในการอ�านวย ความสะดวกในการใชชวตประจ�าวนและการประกอบธรกจ ทงดานการตดตอสอสาร ดานการแพทย ดานโภชนาการ และดานอตสาหกรรม เปนตน รฐบาลจงมนโยบายในการสงเสรมการวจยและพฒนานวตกรรม เพอยกระดบประเทศไทยใหมความสามารถทางการแขงขนและกาวหนาทดเทยมกบ นานาประเทศ

การวจยและพฒนานวตกรรมใหม ๆ รวมทงการสงเสรมใหประชาชนสามารถเขาถงความร ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยจงเปนภารกจทส�าคญของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในการขบเคลอนแผนนโยบายใหเกดเปนรปธรรม โดยการสรางความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษาในการรวมลงทนงานวจยและพฒนา การขนบญชนวตกรรม และการพฒนาสนคาผลตภณฑทสรางความเขมแขงใหวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ตลอดจน การถายทอดเทคโนโลย สระดบชมชนใหสามารถพงพาตนเองได พรอมทงผลกดนงานวจยไปสการใชประโยชนไดจรงในเชงพาณชยและสอดคลองกบความตองการของตลาด

ในโอกาสน ผมขอเปนก�าลงใจใหบคลากรและเจาหนาททกคนของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย มงมนพฒนาผลงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย นวตกรรมและการวจยพฒนา เพอน�าประเทศไทยกาวสความเปนผน�าในการผลตนวตกรรมใหม ๆ ใหกบสงคม และยกระดบ ความสามารถของประเทศใหมความพรอมในการแขงขนทงในระดบอาเซยนและในระดบเวทโลกตอไป

เนองในโอกาสจดท�าหนงสอรายงานประจ�าป 2558กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สารพลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร

พลเอก (ประยทธ จนทรโอชา) นายกรฐมนตร


ในรอบปทผานมา กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ด�าเนนการขบเคลอนงานดานการปฏรป เพอเปลยนผานจาก ประเทศทขบเคลอนโดยประสทธภาพ เปนประเทศทขบเคลอนดวยนวตกรรม ซงจ�าเปนจะตองสรางกลไกขบเคลอนการ เตบโตใหม ๆ ทสามารถสรางขดความสามารถในการแขงขน ท�าใหเกดการเตบโตอยางทวถง และเปนมตรกบสงแวดลอม โดยมเปาหมายเพอใหประเทศไทยหลดพนจากกบดกรายไดปานกลางภายในป 2569 เพอเรงพฒนาประเทศไปสเปาหมาย ดงกลาว กระทรวงวทยาศาสตรฯ จงเรงสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ตามนโยบาย รฐบาล ในการบรณาการเชอมโยงกบหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน ภาคการผลต และชมชนอยางเปนรปธรรม ผานคณะท�างาน 5 กลม ประกอบดวย กลมวจยเชงพาณชยและ SMEs กลมวจยเชงสงคมและชมชน กลมโครงสรางพนฐานและการบรการดาน วทน. กลมพฒนาก�าลงคนและความตระหนก และกลม วทน. เพอทรพยากร ซงจากการแบงการท�างานดงกลาว สงผลใหเกด โครงการทประสบความส�าเรจอยางเปนรปธรรม อาท โครงการ Talent Mobility ปลดลอคเงอนไขใหนกวจยภาครฐสามารถไปท�างานรวมกบภาคเอกชนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนใหภาคเอกชนได โครงการพฒนาก�าลงคนเพอเปลยนจากประเทศทใชแรงงานเขมขน ไปสประเทศทใชความรเขมขนในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม โครงการมาตรการลดหยอนภาษดานการวจยและพฒนาจาก 200% เปน 300% โครงการคปองนวตกรรมเพอยกระดบและพฒนาขดความสามารถของ SMEs โครงการจดท�าโครงสรางพนฐานดานมาตรฐานและคณภาพของประเทศทส�าคญในการผลกดน ใหเกดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ เรยกวา MSTQ แบงเปน 4 หมวดหลก ไดแก ระบบมาตรวทยา (Metrology) การก�าหนดมาตรฐาน (Standardization) การทดสอบ (Testing) และการรบรองคณภาพ (Quality Assurance) โครงการจดท�าบญชนวตกรรมเพอสนบสนนและสงเสรมในการน�าผลการวจย พฒนาและนวตกรรมไทยมาใชใหเกดประโยชน ตอการพฒนาระบบเศรษฐกจของประเทศ และสามารถผลตสเชงพาณชยไดอยางมาตรฐาน โครงการกระจายความเจรญไปส ชมชนทองถน ผานเครอขายกลไกและอทยานวทยาศาสตรภมภาค เชน การจดใหมทปรกษาวทยาศาสตรประจ�าจงหวดใหการ สนบสนน SMEs ในทองถน การพฒนาโมเดลบรหารจดการน�าชมชน การสรางแกมลงกกเกบน�า การจดสรรทดนแบบ เศรษฐกจพอเพยงโดยใหชาวบานเขามามสวนรวม โครงการมอบกลองโทรทรรศนและสอการเรยนรดาราศาสตร แกโรงเรยนกวา 300 โรงเรยน ใน 77 จงหวดทวประเทศ รวมถงโครงการเชอมโยงความรวมมอดาน วทน. กบตางประเทศและประชาคมอาเซยน เปนตน

จากผลการด�าเนนงานทผานมา ไดสะทอนใหเหนถงความส�าคญในการใชประโยชนจาก วทน. เพอเพมขดความสามารถ ของประเทศ ในการสรางสงคมนวตกรรมทางเศรษฐกจเชงพาณชย รฐบาลจงไดจดกลมการท�างานใหม โดยใหกระทรวง วทยาศาสตรฯ อยในกลมเศรษฐกจ เพอรวมบรณาการกบกระทรวงสายเศรษฐกจมากยงขน นบเปนสญญาณและโอกาสทดของกระทรวงวทยาศาสตรฯ ในการทจะขบเคลอนงานดานการปฏรป วทน. เพอใหประเทศไทยกาวสการเปนกลมประเทศรายไดสงและยกฐานะเปนประเทศพฒนาแลว

ในโอกาสน ผมขอขอบคณผบรหาร ขาราชการ พนกงาน และเจาหนาทกระทรวงวทยาศาสตรฯ ทกทาน และขอเปนก�าลงใจ ใหทานไดรวมแรงรวมใจกนขบเคลอนการปฏรปและการใช วทน. เพอเปนขอตอทส�าคญในการวางรากฐานประเทศไปสการสรางเศรษฐกจทเขมแขง มนคง มงคง และยงยนตอไป

(ดร. พเชฐ ดรงคเวโรจน) รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สารดร. พเชฐ ดรงคเวโรจนรฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย


วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมเปนปจจยส�าคญในการพฒนาและขบเคลอนเศรษฐกจ สงคม ฐานความรและขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ และมสวนในการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน โดยผานกระบวนการสรางความตระหนกรใหกบประชาชนใหคดอยางมตรรกะ มเหตผล มภมคมกนตนเอง และมการประยกตใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ตลอดจนมความรความสามารถพงพาตนเองได

ในปงบประมาณ 2558 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดตอบสนองนโยบายรฐบาลดานการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรมภายใตวสยทศนของรฐบาล “มนคง มงคง ยงยน” โดยผานการขบเคลอนการด�าเนนงานทส�าคญ ไดแก

1. เพมการลงทนดานการวจย พฒนา และนวตกรรม เพอขยายผลและตอยอดงานวจยและพฒนาสการใช ประโยชนในเชงพาณชย และสงเสรมความรวมมอระหวางมหาวทยาลย หนวยงานวจยของภาครฐและเอกชน เชน ใชยางธรรมชาตเปนวตถดบในการแปรรปเปนผลตภณฑยาง ใชแสงซนโครตรอนเพมมลคาอญมณและ เครองประดบ วจยสมนไพรเปนผลตภณฑเพอสขภาพทงในรปแบบผลตภณฑยาจากสมนไพร และผลตภณฑ อาหารเสรมและเวชส�าอาง เปนตน

2. เสรมสรางสงคมนวตกรรม เพอสนบสนนการสรางสงคมทมคณภาพ โดยสนบสนนพฒนาก�าลงคนดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมใหกบทกภาคสวน โดยเฉพาะภาคเอกชนซงจ�าเปนตองมบคลากรทมความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมในการคนควาวจยและพฒนาผลตภณฑใหม รวมถงกระบวนการผลตทมประสทธภาพ เชน จดตงศนยอ�านวยความสะดวก Talent Mobility ในสวนกลางและภมภาค รวม 4 แหง ไดแก มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) ภาคเหนอ (มหาวทยาลยเชยงใหม) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (มหาวทยาลยขอนแกน) และภาคใต (มหาวทยาลยสงขลานครนทร) เพอประสานงานความตองการบคลากรวจยของสถานประกอบการกบหนวยงานตนสงกด สนบสนนการจดท�า/ ปรบปรงกฎระเบยบในการสงเสรมนกวจยไปปฏบตงานในสถานประกอบการ นอกจากน ไดเลงเหนถงความส�าคญในการขยายโอกาสทางการศกษาเรยนรดานดาราศาสตรใหทวถงทกจงหวด และจดกจกรรมนทรรศการ เพอสงเสรมการเรยนร กระตนความสนใจ สรางแรงบนดาลใจและความตระหนกใหแกเยาวชนและประชาชน เปนตน

3. ปฏรประบบการใหสงจงใจ เพอเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศควบคกบ การสนบสนนนโยบายรฐบาลในการน�าพาประเทศไทยไปสประเทศพฒนาแลว (Developed Country)

สารรศ.ดร. วระพงษ แพสวรรณปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย


โดยมเปาหมายในการเพมการลงทนวจยและพฒนาไมต�ากวารอยละ 1 ของรายไดประชาชาต ภาครฐและ ภาคเอกชนลงทนในสดสวน 30:70 กระทรวงวทยาศาสตรฯ จงเรงด�าเนนการผลกดนมาตรการตางๆ เพอเปนกลไกในการสนบสนนภาคการผลตใหมความเขมแขงขน เชน มาตรการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล ส�าหรบคาใชจายการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมจาก 200% เปน 300% มาตรการทางภาษส�าหรบ เงนบรจาคเพอการวจย พฒนาและนวตกรรม โครงการคปองนวตกรรมเพอยกระดบและพฒนาขดความ สามารถของ SMEs รวมถงจดท�าบญชนวตกรรมไทยและบญชสงประดษฐไทย เปนตน

4. สงเสรมใหโครงการลงทนขนาดใหญใชประโยชนจากผลการศกษาวจย พฒนาและนวตกรรม ตามความเหมาะสม โดยก�าหนดเงอนไขใหมการลงทนในวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมส�าหรบ การลงทนในโครงการขนาดใหญ (Mega Projects) ชวยลดการน�าเขาเทคโนโลย พงพาเทคโนโลยของตนเองมากขน เปดโอกาสใหภาคการผลตเขามามสวนรวมกจกรรมตางๆ ภายใตโครงการลงทนขนาดใหญมากขน เชน การสนบสนนก�าลงคนและเทคโนโลยดานระบบขนสงทางราง และการน�าเทคโนโลยการส�ารวจ ระยะไกลและภมสารสนเทศมาประยกตใชกบภารกจดานรถไฟ ไดแก การท�าแผนทตามแนวเสนทาง ออกแบบและกอสราง บ�ารงรกษาเสนทาง และบรหารจดการทดน เพอใหโครงการเกดประโยชนสงสด เปนตน

5. ปรบปรงและจดเตรยมใหมโครงสรางพนฐานและบรการดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ซงเปนโครงสรางพนฐานทางปญญาทส�าคญในการตอยอดสการใชเชงพาณชยของภาคอตสาหกรรมใหม ความพรอม ทนสมย และมการกระจายในพนทตางๆ เชน สงเสรมกจการอทยานวทยาศาสตรใน 3 ภมภาค (ภาคเหนอ : จงหวดเชยงใหม ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ : จงหวดขอนแกน และภาคใต : จงหวดสงขลา) การใชดาวเทยมบรหารจดการไฟปาและตดตามภยแลง พฒนาระบบศนยคลงขอมลน�าและภมอากาศ แหงชาต จดตงศนยบรหารจดการน�าระดบจงหวด เปนตน

การด�าเนนการของกระทรวงวทยาศาสตรฯ ตลอดป 2558 ส�าเรจลลวงไปไดดวยด ดวยความรวมมอรวมใจของผบรหารและบคลากรของกระทรวงวทยาศาสตรฯ รวมทงเครอขายและหนวยงานทเกยวของ ในการผลกดนและขบเคลอนการด�าเนนงานตางๆ ใหเกดผลส�าเรจเปนรปธรรม และเกดผลสมฤทธสงสด ตอประเทศชาตและประชาชน จงขอขอบคณมา ณ โอกาสน

(รศ.ดร. วระพงษ แพสวรรณ) ปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย


โดย ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน

รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ประเทศทสามารถหลดพนจากกบดกประเทศรายไดปานกลาง ตางใชการลงทนดาน

วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) เปนเครองมอในการเปลยนแปลงประเทศไปส

ประเทศรายไดสงและยกระดบคณภาพชวตประชากรใหดทงสน ส�าหรบประเทศไทย รฐบาลมการ

ตงเปาหมายทชดเจนในการขบเคลอนประเทศ โดยภายในป 2559 น รฐบาลคาดหวงใหประเทศไทย

มการลงทนวจยและพฒนาไมต�ากวารอยละ 1 ของ GDP และเพมขนไมนอยกวารอยละ 2 ของ GDP

ภายในป 2564 โดยมงหวงใหสดสวนการลงทนวจยและพฒนาในป 2564 รอยละ 70 เปนการลงทน

โดยภาคเอกชน ดงนน ภาครฐจงตองปรบเปลยนบทบาทไปเปนผอ�านวยความสะดวก และสราง

สภาพแวดลอมในการท�านวตกรรม ใหภาคเอกชนสามารถใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยตอยอด

สการท�านวตกรรมไดอยางมประสทธภาพ โดยไดตงเปาหมายใหภายในป 2564 ประเทศไทยจะม

บคลากรวจยและพฒนาไมต�ากวา 25 คนตอประชากร 10,000 คน เพอรองรบการขยายการลงทน

ดานการวจยและพฒนาของประเทศทมภาคเอกชนเปนผน�า

นอกจากนประเทศไทยยงตองเผชญกบความทาทายอกหลายประการโดยเฉพาะ การเขา

สสงคมผสงอายอยางเตมรปแบบ ในป 2568 และจากสถานะทประเทศไทยมบทบาทเปนผน�า

ในการทองเทยวเชงสขภาพอยในปจจบน หากสามารถสรางนวตกรรมทางการแพทยและบรการ

สาธารณสขส�าหรบผสงอาย จะเปนโอกาสอนดทประเทศไทยจะเปนผน�าในตลาดการบรการสขภาพ

ส�าหรบผสงอายของโลกขณะเดยวกน การรวมตวของประชาคมอาเซยน ซงจะเปนทงโอกาสและ

ความทาทายของประเทศไทย จากตลาดภายในทมประชากร 67 ลานคน กลมประเทศอาเซยน

จะมประชากรรวมกนมากกวา 600 ลานคน สนคาและบรการจากประเทศไทยจงจะมโอกาส

เขาถงกลมตลาดทใหญขนหลายเทาตว เชนเดยวกบ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สงคมโลก

ทเปลยนผานสสงคมคารบอนต�า วทน. จะชวยใหประเทศไทยสามารถพฒนานวตกรรมผลตภณฑ

“ สรางอนาคตประเทศไทย ดวยนวตกรรม”

ประเทศไทยก�ำลงกำวส ยคกำรเปลยนผำนทส�ำคญจำกประเทศทขบเคลอน

เศรษฐกจดวยประสทธภำพกำรผลต ไปสกำรเปนประเทศทขบเคลอนเศรษฐกจ

ดวยนวตกรรม จำกรำยงำนดชนนวตกรรมโลก ทจดท�ำโดยองคกรทรพยสนทำง

ปญญำโลก (WIPO) รวมกบหนวยงำนพนธมตร ไดจดใหประเทศไทยอยในกลม

ประเทศทก�ำลงเรยนร และมศกยภำพทจะยกระดบประเทศสเศรษฐกจฐำนนวตกรรม

และสงคมแหงควำมร กำรวำงเปำหมำยอนำคตของประเทศทชดเจน ทจะมงพฒนำ

ประเทศไปในทศทำงดงกลำวจงเปนเรองส�ำคญ


ทเปนมตรตอสงแวดลอม และคงสถานะประเทศท

ขบเคลอนเศรษฐกจดวยการสงออกไวได

ปญหาความเหลอมล�าและการมสวนรวมของ

ชมชน การน�า วทน. ไปใชเพอตอยอดภมปญญา

ทองถน จะสงผลใหชมชนตาง ๆ สามารถพฒนา

ผลตภณฑทมมลคาเพมสงขน กอใหเกดการยกระดบ

รายไดของประชาชนในทองถนและมการกระจาย

รายไดทเปนธรรม ขณะเดยวกนการเปลยนแปลง

ทางเทคโนโลยและนวตกรรม ประเทศจ�าเปนตอง

ยกระดบการสนบสนนผประกอบการฐานนวตกรรม

ทงตอยอดใหเกดการใชประโยชนเชงพาณชย

“จากความทาทายหลาย ๆ อยาง เหนไดชดเจน

วาประเทศไทยไมสามารถหลกเลยงทจะใช วทน. เปน

ตวขบเคลอนอนาคต ประเทศไทยไดกาวสยคทตอง

แขงขนกบประเทศอน ๆ บนฐานความร การสราง

มลคาเพมของผลผลตของประเทศดวยนวตกรรมถอ

เปนหวใจทจะท�าใหประเทศไทยสามารถยกระดบ

จากประเทศรายไดปานกลาง แตการจะกาวไปส

จดทประเทศจะสามารถขบเคลอนดวยนวตกรรม

บทบาทภาครฐทส�าคญคอ การลงทนพฒนาสภาพ

แวดลอมทางนวตกรรมทเหมาะสม ดงนน จงถงเวลาท

ประเทศจ�าเปนตองมการปฏรป วทน. เพอใหเกดการ

เปลยนแปลงโครงสรางประเทศอยางเปนรปธรรม”

เพอใหประเทศไทยเกดการปฏรปครงใหญ

ประเทศไทยจ�าเปนตองมการเปลยนแปลง โดยตอง

เปลยนผานจากการเปนประเทศทขบเคลอนโดย

ประสทธภาพ (Efficiency-driven) เปนประเทศท

ขบเคลอนโดยนวตกรรม (Innovation-driven) ซงจ�าเปนตองสราง

กลไกขบเคลอนการเตบโตใหมๆ ทสามารถสรางขดความสามารถใน

การแขงขน (Productive Growth) ท�าใหเกดการเตบโตอยางทวถง

(Inclusive Growth) และตองเปนการเตบโตทเปนมตรตอสงแวดลอม

(Green Growth) โดยมเปาหมายเพอใหประเทศไทยหลดพนจาก

กบดกรายไดปานกลางภายในป 2569 เพอเรงพฒนาใหประเทศไทย

ไปสเปาหมายดงกลาว วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.)

จะเปนกลไกหลกกลไกหนงในการขบเคลอนใหประเทศไทยเปลยนจาก

ประเทศทใชแรงงานเขมขนไปสประเทศทใชความรเขมขนในการพฒนา

เศรษฐกจและสงคม เพอสามารถกาวสการเปนกลมประเทศรายไดสง

และยกฐานะเปนประเทศพฒนาแลว

ในป 2557 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดรบมอบหมาย

จากรฐบาล ใหจดท�าขอเสนอการปฏรปวทยาศาสตร เทคโนโลยและ

นวตกรรม และไดมการจดเวทปฏรป วทน. ครงท 1 ขนทงในสวนกลาง

และสวนภมภาค โดยมประชาชนและผมสวนไดเสยจากทกภาคสวนใน

สงคมรวมก�าหนดแนวทางและมสวนรวมในกระบวนการปฏรป วทน.

มากกวา 1,800 คน และไดประเดนยทธศาสตรการปฏรป วทน. ทง

เชงโครงสรางและกลไก ดงน

1. ยทธศำสตรกำรปฏรปเชงโครงสรำงประกอบดวย 1) ก�าหนดใหนวตกรรมเปนฐานหลก (Platform) ของการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมโดยเฉพาะในแผนพฒนาทส�าคญของประเทศ

ทงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและแผนพฒนารายสาขา

ทเกยวของ

2) ปรบระบบก�ากบและบรหารจดการ วทน. ของประเทศ โดยให

ผบรหารสงสดของประเทศไดรบขอมลเชงลกและค�าปรกษาทมการ

กลนกรองโดยผทรงคณวฒ โดยเฉพาะจากภาคเอกชนอยางเปนระบบ

• แผนภาพท 1 ทศทางการเปลยนผานประเทศไทย


มหลกและเปาหมายชดเจน ซงอตสาหกรรมทประเทศไทยมความ

ไดเปรยบเชงแขงขน

• การลงทนในโครงการขนาดใหญ (Mega-Projects) ซงก�าหนด

เงอนไขใหมการลงทนใน วทน. เพอสนบสนนโครงการ กอใหเกดการ

จางงาน ชวยลดการน�าเขาเทคโนโลย พงพาเทคโนโลยของตนเอง

มากขน ซงจะเปดโอกาสใหภาคการผลตของไทยเขามามสวนรวมมากขน

• การลงทนและท�างานรวมกนระหวางภาครฐและภาคเอกชน

(Public-Private Partnership) ซงจะท�าใหมพลงในการขบเคลอน

เศรษฐกจสงสด เนองจากมการแบงหนาท (Division of Labor) กนอยาง

ชดเจน ท�าใหเกดผลตภาพ (Productivity) ประสทธภาพ (Efficiency)

ผลสมฤทธ (Effectiveness) ทางเศรษฐกจทมปญหาคอขวดอยใน

ปจจบน

2.ยทธศำสตรกำรปฏรปเชงกลไก เพอขบเคลอนใหเกดการลงทน วทน. ของประเทศใหถงรอยละ 1

ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) ภายในป 2559 โดยก�าหนด

จดเนนทจะเปนยทธศาสตรและทศทางขบเคลอนการลงทน วทน. จากทง

ภาครฐและเอกชน ไดแก การยกระดบโครงสรางพนฐานทาง วทน.

การก�าหนดอตสาหกรรมยทธศาสตร การก�าหนดใหโครงการลงทน

ขนาดใหญมเงอนไขในการลงทนดาน วทน. การพฒนาผประกอบการ

ฐานนวตกรรม และทส�าคญคอ การพฒนาบคลากร วทน. เพอรองรบ

การวจยและพฒนา วทน. ในสาขายทธศาสตร ทงน การด�าเนนการให

ส�าเรจตามยทธศาสตรขางตน ตองอาศยกลไกทชวยน�าไปสการปฏบต

ทเปนรปธรรมได เชน กลไกความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

การบรณาการระหวางหนวยงานทเกยวของ เปนตน

แผนภาพท 2 ยทธศาสตรการปฏรปเชงโครงสรางเพอ อภวฒนประเทศไทยไปสประเทศรายไดสงและประเทศพฒนาแลว

แผนภาพท 3 ยทธศาสตรการปฏรปเชงกลไกเพอขบเคลอนการลงทน วทน. ของประเทศใหถง 1% ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) ภายในป 2559

3) ปรบระบบงบประมาณดาน วทน. ใหเออตอ

การลงทนทมความตอเนองทงระยะสนและระยะยาว

และการจดสรรงบประมาณในรปแบบการบรณาการ

ตามยทธศาสตร (Agenda-based Budgeting) เพอ

ใหการลงทนดาน วทน. เกดผลลพธตอเศรษฐกจและ

สงคมอยางเปนรปธรรม

อนง ความสมพนธระหวางยทธศาสตรการปฏรป

หลกทง 3 ประการยงน�าไปสการวางนโยบายอก 3 ดาน

คอ

• การก�าหนดอตสาหกรรมยทธศาสตรระดบ

ชาต (Strategic Industries) เพอใหการพฒนา วทน.

แผนพฒนำเศรษฐกจและสงคมแหงชำต ฉบบท 12:นวตกรรมแหงชำต

ระบบก�ำกบและบรหำรจดกำรวทน. ของประเทศ

ระบบงบประมำณ วทน.

ของประเทศ

รฐรว

มเอก

ชนโครงกำรขนำดใหญอตสำหกรรมเปำหมำย

ผลตภณฑมวลรวมภำยในประเทศ

11,000,000 ลำนบำท

กำรลงทน วทน.110,000 ลำนบำท40% 60%

กำรลงทนจำกภำครฐ44,000 ลำนบำท

วจยและพฒนำ25,000 ลำนบำท

กำรใชประโยชนเชงพำณชย

4,000 ลำนบำท

โครงสรำงพนฐำน


กำรลงทนของภำครฐเปนกำรชกน�ำใหภำคเอกชนลงทนเพม

ก�ำลงคน วทน.5,000 ลำนบำท

บรษทไทยขนำดใหญ


บรษทขนำดกลำงและเลก


บรษทขำมชำต6,600 ลำนบำท

กำรลงทนจำกภำคเอกชน66,000 ลำนบำท


การขบเคลอนการลงทนในภาครฐนนสามารถ

จดสรรใน 4 ประเภทการลงทนดงน

1. การลงทนในระบบวจย 25,000 ลานบาท

ซงตองมเปาหมายเปนการวจยเชงประยกตในสาขาท

สรางมลคา รวมถงการเกษตร เชน ขาว มนส�าปะหลง

ยางพารา ออย ขาวโพด ผลไม ฯลฯ ภาคอตสาหกรรม

เชน อาหาร ปโตรเคม ยานยนต อเลกทรอนกส ฯลฯ

ภาคบรการ เชน ทองเทยว โลจสตกส สขภาพ

ไปจนถงการลงทนในโอกาสใหม ๆ เชน ชวเภสชภณฑ

(Bio-pharmaceutical) แฟชน เปนตน

2. การลงทนในการสรางและพฒนาก�าลง

คนทางดาน วทน. ซงครอบคลมหวงโซทรพยากร

มนษย นบตงแตการปรบระบบการเรยนการสอน

วทยาศาสตรในระดบประถมศกษาใหเปน Enquiry-

based Learning การปรบปรงหลกสตรระดบ

มธยมศกษาและปรญญาตรใหเปน Liberal Arts

การจดท�าระบบอาชวศกษาใหเปน Problem-based

และ Science-based Technology College

การสงเสรมการเรยนรเพออาชพในวทยาลยชมชน

(Community College) การแบงกลมมหาวทยาลย

ออกเปนกลมมหาวทยาลยวจย กลมมหาวทยาลย

เทคโนโลย กลมมหาวทยาลยเพอการพฒนาทองถน

การพฒนานกวจยและการสงเสรมการผลตบณฑต

ปรญญาเอกใหเพยงพอตอความตองการ และการ

ลงทนรวมกบภาคเอกชนเพอยกระดบทกษะและ

ความรของแรงงานไปสแรงงานความร (Knowledge

Workers) ซงรวมถงการยกระดบแรงงานไรทกษะของ

ไทยทก�าลงถกแรงงานตางชาตเขามาแทนท หรอการ

ยกระดบเกษตรกรไทยทหนมาประกอบอาชพอนอน

จะท�าใหสมดลของแรงงานเกษตรกรกบการสราง

มลคาเพมในภาคเกษตรดขน ทงหมดนดวย วทน.

3. รฐตองมกลไกในการสนบสนนภาคการผลต

ใหมความเขมแขงขน (Technology Innovation

and Commercialization Support) ซงประกอบ

ดวยมาตรการสรางแรงจงใจทางการเงน การลงทน

และภาษ การอ�านวยความสะดวกในการเขาเมอง

ของผเชยวชาญตางประเทศ การอ�านวยความสะดวก

จดเดยว การสงเสรมใหมการพฒนาวทยาศาสตร

ในบรษทไทยทไปลงทนในตางประเทศ การสนบสนนดานการคมครอง

ทรพยสนทางปญญา การแกกฎระเบยบและกฎหมายทเออตอการท�า

ธรกจ การสงเสรมการสรางนคมนวตกรรมของภาคเอกชน การสนบสนน

การลงทนทมความเสยง (Venture Capital) ตลอดจนการสนบสนนการ

สรางผประกอบการรนใหม (Entrepreneurship Program)

4. รฐควรลงทนในโครงสรางพนฐานทางดาน วทน. ซงรวมถง

อทยานวทยาศาสตร (Science Park) ทงในสวนกลางและสวนภมภาค

อทยานนวตกรรมเฉพาะทาง เชน Food Innopolis, Space Park

ควรลงทนในหองปฏบตการทดสอบผลตภณฑ อปกรณทางวทยาศาสตร

ในโรงเรยนและมหาวทยาลย พพธภณฑวทยาศาสตรและการออกแบบ

ตลอดจนการลงทนในเมองหรอเขตวทยาศาสตร (Science City)

การลงทนของรฐทงหมดเพอเปนการสนบสนนใหเอกชนลงทน

ใน วทน. เพมขนโดยล�าดบ อยางไรกตาม ยทธศาสตรการลงทนของ

ภาคเอกชนอาจมความแตกตางกน โดยเฉพาะอยางยง ระหวางบรษทขามชาต

บรษทไทยขนาดใหญ และบรษทไทยขนาดกลางและขนาดยอม ซงม

ความตองการการสนบสนนตางกนในรายละเอยด เปนทประจกษใน

ประเทศทพฒนาแลววาเมอเอกชนลงทนใน วทน. แลว ปญหาตาง ๆ ท

เคยเกดขนกจะไดรบการแกไขไปโดยระบบ ไมวาจะเปนปญหาวจยขนหง

การละเมดทรพยสนทางปญญา การวางงาน การกดกนทางการคา

ตลอดจนการแขงขนกบผผลตทมแรงงานราคาถกเปนตนทน

การลงทนของรฐจะตองเนนใหเกดการกระจายความเจรญให

ประชาชน เกษตรกรและผประกอบการในภมภาคไดรบประโยชนอยาง

ทวถงดวย เพอลดความเหลอมล�าระหวางเมองและชนบท ซงเปน

นโยบายส�าคญของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) โดยเฉพาะ

อยางยงการกระจายความเจรญไปสจงหวดทมรายได (ผลตภณฑ

มวลรวมของจงหวด) ตอประชากรยงต�ากวาคาเฉลยของทงประเทศ

โดยสรป กรอบแนวทางการปฏรป วทน. สามารถแสดงภาพรวมได

ดงแผนภาพท 4 ซงการปฏรป วทน. นนเปรยบเสมอนการสรางความ

แขงแรงใหบาน (ประเทศไทย) เพอพฒนาไปสการเปนประเทศรายไดสง

และประเทศพฒนาแลวภายในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 12 (ป พ.ศ. 2560–2564) โดยมเปาหมายเปลยนเศรษฐกจ

ของประเทศใหเปนเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม (Innovation-

driven Economy)

ในการด�าเนนการไปสเปาหมายดงกลาวจ�าเปนตองปฏรปจดระบบ

เชงโครงสรางทเปนเสมอนเสาเขมของบาน (รากฐานหลกของการ

พฒนายงยน) ทง 3 ดานดงทไดกลาวขางตน คอ

1) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมทก�าหนดใหนวตกรรมเปนแรง

ขบเคลอนหลกของการพฒนาประเทศในระยะ 10 ปขางหนา


2) ระบบก�ากบและบรหาร วทน. ของประเทศ

ทผ บรหารสงสดของประเทศไดรบขอมลเชงลกท

แมนย�าทนเหตการณและค�าปรกษาทมการกลนกรอง

โดยผทรงคณวฒอยางเปนระบบเพอการตดสนใจและ

ก�าหนดนโยบายทมประสทธภาพและประสทธผล

3) ระบบการจดสรรงบประมาณดาน วทน. ท

สามารถรองรบการแปลงนโยบายและยทธศาสตร

ไปสการปฏบตทมประสทธภาพ ซงโดยขอเทจจรง

การด�าเนนโครงการดาน วทน. ใหเกดผลกระทบ

ตอการพฒนาทเปนรปธรรมสวนใหญใชระยะเวลา

ด�าเนนการทตอเนองยาวนานกวา 1 ป จ�าเปนตอง

มระบบงบประมาณทสามารถประกนความตอเนอง

ของการลงทนหรอการสนบสนนทตอเนองจนเสรจ

สนโครงการตามทไดก�าหนดไว

ควบคไปกบการปฏรปจดระบบเชงโครงสราง

เพอความแขงแรงของรากฐานทง 3 ดานดงกลาว ตอง

ก�าหนดจดเนนทจะเปนยทธศาสตรและทศทาง

ขบเคลอนการลงทน วทน. จากทงภาครฐและเอกชน

ใหบรรลเปาหมายรอยละ 1 และรอยละ 2 ของ

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) ภายในป 2559

และ 2564 ตามล�าดบ เพอสรางขดความสามารถ

วทน. ไปสนบสนนการเพมความสามารถการแขงขน

ของภาคการผลตและบรการ และการพฒนาเศรษฐกจ

ในภมภาค ทองถนและชมชนอยางทวถง รวมทงการยกระดบคณภาพ

และความมนคงปลอดภยในสงคม สขภาพและสวสดภาพของประชาชน

การศกษา สงแวดลอมและความมนคงทางพลงงาน

ยทธศาสตร 5 ดานเพอรองรบการขบเคลอนการลงทนสรางความ

สามารถทาง วทน. จากทงภาครฐและเอกชนประกอบดวย

1) ปรบปรง พฒนา บรหารจดการเพอยกระดบและใชประโยชน

โครงสรางพนฐาน วทน. สระดบสากล

2) ก�าหนดอตสาหกรรมยทธศาสตรเพออนาคตเพอใหการพฒนา

วทน. มหลกและเปาหมายชดเจน

3) ก�าหนดใหโครงการลงทนขนาดใหญมเงอนไขตองลงทนใน

วทน. เพอเพมขดความสามารถในการพงพาตนเองทางเทคโนโลย

4) พฒนาผประกอบการฐานนวตกรรมและนวตกรเพอเพมความ

สามารถในการแขงขนของภาคการผลตและบรการ

5) พฒนาบคลากรดาน วทน. เพอรองรบการลงทนวจยและพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยในสาขาอตสาหกรรมยทธศาสตร

การปฏรปเชงโครงสรางและด�าเนนการตามยทธศาสตรทง 5

ใหบรรลเปาหมาย จะตองออกแบบสรางหรอพฒนากลไกทจะน�าไปส

การปฏบตใหเกดผลเปนรปธรรม กลไกหลกทส�าคญประกอบดวย

แผนภาพท 4 กรอบหลกการของการปฏรป วทน. ของประเทศไทย


1) กลไกความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

ทมประสทธภาพ

2) การบรณาการด�าเนนงานระหวางกระทรวง

ทเกยวของ

3) ระบบแรงจงใจทางการเงนและภาษกระตน

การวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมใน

ภาคเอกชน

4) การพฒนาและปรบปรงกฎหมายและ

กฎระเบยบทเกยวของใหทนสมยมประสทธผลและ

เออตอการพฒนา วทน. ของประเทศ

5) การรวมมอกบตางประเทศเพอพฒนาและ

ถายทอดความร เทคโนโลยและนวตกรรม

ในการขบเคลอนการปฏรป วทน. เกดผลเปน

รปธรรมตามแนวทางขางตน ไดมการจดท�าแผนท

น�าทาง (roadmap) ซงมการก�าหนดเปาหมายผลลพธ

จากการพฒนา วทน. และผลกระทบตอการพฒนาประเทศทก 5 ป

รวมทงก�าหนดมาตรการและแผนงานส�าคญทตองเรงด�าเนนการเพอ

ตอบโจทยเศรษฐกจและสงคมทงระยะสน กลาง และยาว ดงสรป

ในแผนภาพท 5

สบเนองจากการจดเวทปฏรป วทน. ครงท 1 กระทรวงวทยาศาสตร

และเทคโนโลยและหนวยงานพนธมตรไดรวมการด�าเนนการปฏรป

วทน. ในดานตาง ๆ มความกาวหนาและเกดผลส�าเรจในบางดาน และ

ปจจบนอยระหวางการด�าเนนงานอกหลายดาน อาท

1) ดานการพฒนาก�าลงคน

• มาตรการสงเสรมบคลกรภาครฐไปท�างานในภาคเอกชน (Talent

Mobility)

• มาตรการการบรณาการการเรยนการสอนกบการท�างาน

(Work-integrated Leaning)

2) ดานการพฒนาโครงสรางพนฐาน

• มาตรการสงเสรมพนทนวตกรรมพเศษ (Special Area of

Innovation: SAI)

• ศนยบรการ “จดเดยวครบวงจร” ดานสอบเทยบมาตรวทยา

มาตรฐาน การทดสอบและรบรองคณภาพ

แผนภาพท 5 แผนทน�าทาง มาตรการและแผนงานขบเคลอนการปฏรป วทน. ของประเทศไทย

มำตร

กำรส

�ำคญ

2555 2557 2559 2564 2569

แผนง

ำนส�ำ

คญ

จดระบบแรงจงใจทางทรพยสนทางปญญา การเงน ภาษ และอนๆ เพอเรงกระตนการลงทนของภาคเอกชน

สำมำรถเรมไดภำยใน 4 เดอน

สำมำรถเรมไดภำยใน 1 ป

สำมำรถเรมไดภำยใน 2-3 ป

แผนงานเรงการผลตก�าลงคน วทน. และการยกระดบคณภาพ วทวค. (STEM) ของนกเรยน นกศกษาและบคลากร และ talent mobility รองรบอตสาหกรรมยทธศาสตรและโครงการลงทนขนาดใหญของรฐ

แผนงานเรงรดการลงทนยกระดบโครงสรางพนฐาน วทน. สระดบสากล และจดระบบบรหารจดการการใชประโยชนสนบสนนความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตและบรการ

ปรบปรงกฎหมายทเกยวของเพมประสทธภาพระบบก�ากบและงบประมาณ วทน.

แผนงานสนบสนน วทน. แกวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ผประกอบการฐานนวตกรรม และชมชนทองถน

ก�าหนดใหโครงการลงทนขนาดใหญของรฐมการลงทนสรางความสามารถเพอการพงพาตนเองทาง วทน.

แผนงานสนบสนน วทน. ในการขบเคลอนภาคการผลตและบรการสาขายทธศาสตรประเทศ ทงในสวนกลางและภมภาค

ก�าหนดเงอนไขการจดซอจดจางของภาครฐใหเปนเครองมอสงเสรมนวตกรรมในอตสาหกรรมยทธศาสตรอยางส�าคญ

แผนงานการทตวทยาศาสตร (science diplomacy) เพอความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมยทธศาสตร

แผนพฒนาฯ ฉ.12 ก�าหนดใหนวตกรรมเปนระเบยบวาระแหงชาตขบเคลอนภาคการผลตและบรการในสาขายทธศาสตรของประเทศ

1 1

22

33

44

55

{1 2 3 41

23 4

55

0.37 % จดพ(40,880 ลานบาท)

50:50

53,120 คน(9 คนตอ ปชก. 10,000 คน)

US$ 6,000(180,000 ลำนบำท)

60:40

1% จดพ(110,000 ลานบาท

100,000 คน(15 คนตอ ปชก.

10,000 คน)

US$ 8,500(260,000 ลำนบำท)

70:30

2% จดพ(268,000 ลานบาท

160,800 คน(25 คนตอ ปชก.

10,000 คน)

US$ 13,000(400,000 ลำนบำท)

ประเทศไทยเปนประเทศพฒนำแลว

(DevelopedCountry)

รำยได /ประชำกร / ป

เปำหมำย

ลงทน R&D

สรำงบคลำกรR&D

ลงทน R&Dเอกชน : รฐ


แผนภาพท 6 การด�าเนนงานการปฏรป วทน.

• การจดตงเครอขายพฒนาวชาชพนกจดการ

นวตกรรมไทย (Alliance of Innovation Managers:

AIMs–Thailand)

• การสนบสนนผ เชยวชาญแกไขปญหาทาง

เทคโนโลยส�าหรบ SMEs

3) ดานสรางระบบแรงจงใจ

• มาตรการสงเสรมการลงทนฐานความร BOI

• มาตรการยกเวนภาษคาใชจายวจย พฒนา

เทคโนโลยและนวตกรรม 3 เทา (RDI Tax รอยละ 300)

4) ดานมาตรการทางการเงนและการสรางตลาด

• บญชความตองการนวตกรรมของหนวยงานภาครฐ

• (ราง) พรบ. สงเสรมการใชประโยชนผลงานวจยและนวตกรรม

พ.ศ. 2558

• ทนวจย (ใหกบมหาวทยาลยและสถาบนวจยรฐ)

• (ราง) พรบ. กองทนสงเสรมและพฒนานวตกรรม พ.ศ. 2558

โดยสามารถแสดงระยะเวลาในการด�าเนนงานไดดงแผนภาพท 6

ผบรหารหนวยงาน กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กบการด�าเนนงานตามแนวนโยบายรฐบาล“มนคง มงคง ยงยน”

วสยทศน

กรมวทยาศาสตรบรการ


เสรมสรางความเชยวชาญเฉพาะทางในการเพมขดความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตและภาคบรการในระดบสากล

โดยการถายทอดองคความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ไปสผประกอบการและวสาหกจชมชน เพอสรางรากฐาน

ทมนคง พฒนาเศรษฐกจใหเกดความมงคง และยกระดบคณภาพชวตอยางยงยน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ใหความส�าคญกบการก�าหนดทศทางการพฒนาทมงสการเปลยนผาน

ประเทศไทยจากประเทศทมรายไดปานกลางไปสประเทศทมรายไดสงมความมนคงและยงยน สงคมอยรวมกนอยางมความสข

ภายใตหลก “ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” และตอบสนองตอบตอการบรรลซงผลประโยชนแหงชาตในการทจะพฒนาคณภาพชวต

สรางรายไดระดบสงหลดพนจากรายไดปานกลาง และสรางความสขของคนไทย สงคมมความมนคงเสมอภาคและเปนธรรม

ประเทศสามารถแขงขนไดในระบบเศรษฐกจโดยมการก�าหนดต�าแหนงทางยทธศาสตรของประเทศใหเปนประเทศรายไดสง

ทมการกระจายรายไดอยางเปนธรรม เปนศนยกลางดานการขนสงและโลจสตกสของภมภาคสความเปนชาตการคาและบรการ

(Trading and Service Nation) เปนแหลงผลตสนคาเกษตรกรรมยงยนแหลงอตสาหกรรมสรางสรรคและมนวตกรรมสงทเปนมตร

ตอสงแวดลอม

กอรปกบนโยบายรฐบาลใหความส�าคญกบการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและ

พฒนา และนวตกรรม รวมถงโครงสรางพนฐานทางคณภาพของประเทศทมบทบาทส�าคญอยางยงในการเปนหลกประกนคณภาพ

ใหกบการผลตและการบรการภายในประเทศ ในการน�าไปสการพฒนาเศรษฐกจใหเตบโตไดอยางมนคง มงคง และยงยน ซงโครงสราง

พนฐานทางคณภาพของประเทศประกอบดวย ระบบมาตรวทยา (M:Metrology) การก�าหนดมาตรฐาน (S:Standardization)

การทดสอบ (T:Testing) และการประกนคณภาพ (Q:Quality Assurance) องคประกอบทง 4 นจ�าเปนตองมความเชอมโยงซงกน

และกน และตองไดรบการพฒนาใหมความเขมแขงควบคกนไป จงจะสามารถเปนหลกประกนคณภาพใหกบผลตภณฑและบรการของ

ทกภาคสวน ทงภาคอตสาหกรรมการผลต การบรการ สงผลทงตอเศรษฐกจของประเทศและคณภาพชวตของคนไทย

ในฐานะของกรมวทยาศาสตรบรการ ทมภารกจการบรการทดสอบ สอบเทยบ การบรการใหการรบรองระบบงานหองปฏบตการ

การบรการจดกจกรรมทดสอบความช�านาญหองปฏบตการทดสอบและสอบเทยบ การบรการสารสนเทศดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย การบรการฝกอบรมเพอพฒนาศกยภาพนกวทยาศาสตรหองปฏบตการและบรการวจยพฒนาและถายทอดเทคโนโลย

ซงถอเปนหนวยงานทส�าคญตอการพฒนาประเทศ และความสามารถในการแขงขนทางดานเศรษฐกจ มการมงเนนการด�าเนนงานและ

ผลกดนงานบรการดานทดสอบและสอบเทยบ เพอสนบสนนผประกอบการอตสาหกรรมและกลมวสาหกจชมชน และยกระดบคณภาพ

ของสนคาไทยสามารถแขงขนไดในตลาดโลก รวมถงมงเนนใหมการน�าองคความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และผลงาน

วจยไปถายทอดใหกบผประกอบการชมชน เพอลดความเหลอมล�าของสงคมโดยการพฒนาทนมนษย เพอสงเสรมใหมความรและ

มความตระหนกในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาเปนเครองมอในการแกไขปญหาและพฒนาการผลตใหมคณภาพตามมาตรฐาน

มความปลอดภยตอผบรโภค สามารถยนขอการรบรองตามมาตรฐานได ชวยเพมมลคาผลตภณฑชมชน ประชาชน ผประกอบการ

ในชมชนไดรบประโยชน สามารถพฒนาเศรษฐกจของชมชนใหเกดความเขมแขงและยกระดบคณภาพชวต พรอมทงสรางจตส�านกให

ประชาชนมความรบผดชอบตอสงคมในการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอมเสยสละเพอผลประโยชนสวนรวมและปฏบต

ตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพอการพฒนาอยางสมดลมเสถยรภาพเพอความมงคงและยงยน โดยค�านงถงการด�าเนนงานอยาง

โปรงใสตามหลกธรรมาภบาลเพอการวางรากฐานของการพฒนาประเทศตอไป

ดร. สทธเวช ต.แสงจนทร อธบด“กรมวทยาศาสตรบรการ แหลงรวมความเชยวชาญ รวมสรางเศรษฐกจอาเซยน”


ส�านกงานปรมาณเพอสนต

ส�านกงานปรมาณเพอสนตเปนหนวยงานทมความพรอมและเปนผน�าในการพฒนา

เครอขายดานการก�ากบดแลความปลอดภยในภมภาคอาเซยน นโยบายการบรหารและแนวทาง

การปฏบตราชการ

นโยบายท 1 ผลกดนนโยบายและแผนยทธศาสตรฯ

ผลกดนใหมการก�าหนดนโยบายและแผนยทธศาสตรการพฒนาดานพลงงานปรมาณของ

ประเทศทชดเจนออกมาเพอใหสามารถน�าไปสภาคปฏบตได รองรบทศทางของการใชประโยชน

จากพลงงานปรมาณของประเทศไทยทมเพมมากขนในอนาคต

นโยบายท 2 พฒนาปรบปรงกฎหมายทส�าคญ

ผลกดนรางกฎหมาย ระเบยบ และมาตรการตาง ๆ ทเกยวของดานก�ากบดแลความปลอดภย

จากพลงงานปรมาณ เพอใหมความทนสมย ทนตอการเปลยนแปลงของสภาวการณในปจจบน

และเปนไปตามมาตรฐานสากล ซงจะชวยใหภารกจการก�ากบดแลการใชพลงงานปรมาณภายใน

ประเทศของส�านกงานปรมาณเพอสนตมประสทธภาพมากขน

นโยบายท 3 เสรมสรางสมรรถนะ (3S)

• พฒนาระบบเฝาระวงภยทางรงสในสงแวดลอมของประเทศ ส�าหรบการเฝาระวงภย

ทางรงสตอประชาชนและสงแวดลอมของประเทศไทย จากกจกรรมทางดานรงสและนวเคลยร

ทงในและนอกประเทศใหมประสทธภาพและครอบคลมทวประเทศไทย

• พฒนาระบบการก�ากบดแลความปลอดภยทางนวเคลยร

• พทกษและรกษาความมนคงปลอดภยวสดนวเคลยรภายใตสนธสญญาไมแพรขยายอาวธ

นวเคลยร

นโยบายท 4 พฒนาระบบบรการทเปนมาตรฐาน

• ผลกดนโครงการกอสรางอาคารมาตรวทยารงส ใหสามารถด�าเนนงานไดตามก�าหนด

เพอรองรบหองปฏบตการสอบเทยบมาตรฐานทางรงสทอยกระจดกระจายในอาคารตาง ๆ และ

มขนาดจ�ากดมารวมเขาดวยกน เพอใหสอดคลองกบเทคโนโลยดานการวดรงสททนสมยและ

มมาตรฐานสงสดในระดบนานาชาต และพฒนาระบบมาตรวทยารงสของประเทศใหสอดคลองตาม

มอก. 17025 และพฒนาเปนศนยกลางดานมาตรวทยารงสของอาเซยนตอไป

ดร. อจฉรา วงศแสงจนทร เลขาธการ“ปส. มงสรางความเชอมนในความปลอดภยในการใชพลงงานปรมาณ”


• สงเสรมใหน�าเทคโนโลยสารสนเทศเขามาเปนเครองมอชวยในการบรหารจดการองคกร บรหาร

จดการขอมลอยางเปนระบบและมประสทธภาพ อาท ระบบจดเกบเอกสารและขอมลดานกฎ ระเบยบ

หรอแนวปฏบต ขอมลทางเทคนคดานความปลอดภยทางนวเคลยรและรงส ขอมลผปฏบตงานทางรงส

ขอมลผลงานทางวชาการภายใตความรวมมอของทบวงการพลงงานปรมาณระหวางประเทศ ขอมลบรหาร

งานทรพยากรบคคล เปนตน จะเปนชองทางการขยายองคความรออกสประชาชนทวไป สถาบนการศกษา

หนวยงานภาครฐและเอกชน และรองรบนโยบายภาครฐในการเตรยมความพรอมเพอเขาสประชาคม

อาเซยนในป 2558

นโยบายท 5 สรางเครอขายทงภายในและภายนอกประเทศ

• สงเสรมและพฒนาบคลากรทงทางดานการวจยและพฒนา รวมทงการเขารวมประชมวชาการ

นานาชาตและการฝกอบรมดานการควบคมความปลอดภยจากพลงงานปรมาณทงในและตางประเทศ

• สงเสรมและพฒนาเครอขายความรวมมอระหวางประเทศดานการก�ากบดแลความปลอดภย

จากพลงงานปรมาณในอาเซยน (ASEANTOM)

• สงเสรมการด�าเนนการตาง ๆ ใหเปนไปตามพนธกรณความตกลงระหวางประเทศดานพลงงาน

ปรมาณ

นโยบายท 6 HRD

• ปรบปรงโครงสรางองคกรเพอใหสอดคลองกบภารกจในสถานการณปจจบน

• จดตงศนยพฒนาบคลากรดานความปลอดภยนวเคลยรและรงสแหงชาต เพอใหความรแกบคลากร

ของหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบพลงงานปรมาณ ใหสามารถน�าความรทไดรบจากการถายทอดไปใช

ประโยชนไดอยางเตมทและมศกยภาพในการเรยนร กาวทนความกาวหนาในการพฒนาดานวทยาศาสตร

และเทคโนโลยนวเคลยรของโลก และวางแผนพฒนาใหเปนศนยพฒนาบคลากรดานปลอดภยนวเคลยร

และรงสแหงอาเซยนตอไป

นโยบายท 7 R & D

สงเสรมและสนบสนนงานวจยดานการก�ากบดแลความปลอดภยจากพลงงานปรมาณ เพอสราง

องคความรใหม ๆ ใหทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย และสรางนกวจยทมคณภาพใหกบประเทศ

ซงจะสงผลใหประเทศมการพฒนามากขน


สวทช. เปนองคกรทจดตงขนเพอการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.)

ของประเทศ ภายใตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท�าหนาทดานการวจย พฒนา ถายทอด

ความรสภาคเอกชน/ชมชน พฒนาก�าลงคน และโครงสรางพนฐานดาน วทน. ของประเทศ

การขบเคลอนการด�าเนนงานดงกลาว ด�าเนนงานวจยและพฒนาโดยศนยวจยแหงชาตจ�านวน 4 ศนย

ไดแก ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (BIOTEC) ศนยเทคโนโลยโลหะและวสด

แหงชาต (MTEC) ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) และศนย

นาโนเทคโนโลยแหงชาต (NANOTEC) โดยมศนยบรหารจดการเทคโนโลย (TMC) ทมกลไกการ

สนบสนนผประกอบการแบบครบวงจรในการน�าผลงานวจยและเทคโนโลยตาง ๆ ทเกดขนไปใช

ในการตอยอดธรกจและใชประโยชนในเชงพาณชย รวมถงการสรางเครอขายพนธมตร

สวทช. ด�าเนนงานสอดคลองกบนโยบายรฐบาล และนโยบายรฐมนตรวาการกระทรวง

วทยาศาสตรและเทคโนโลย ในเรองการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร

เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรม ผานการพฒนาผลงานวจยและพฒนาทสามารถน�า

ไปใชประโยชนในเชงพาณชยและสาธารณประโยชนได มการบรณาการงานระหวางกน ทงระดบ

หนวยงาน กระทรวง องคกรตาง ๆ ทงภาครฐ เอกชนและการศกษา รวมไปถงระหวางประเทศ

ทงระดบทวภาค พหภาค และกลมประเทศทงในและนอกภมภาคเพอตอบสนองเปาหมายการเพม

คาใชจายวจยและพฒนาใหถงรอยละ 1 ของรายไดประชาชาต รวมทงสนบสนนการแกปญหา

ส�าคญของประเทศ น�านวตกรรมเพอขบเคลอนการพฒนาทยงยน และกาวพนกบดกประเทศรายได

ปานกลาง (Middle-Income Trap) ความทาทายของ สวทช. ในชวงป 2558 ทผานมา คอ การพฒนา

กลไกการสงมอบผลงานสการใชงานในภาครฐและเอกชนใหมากทสด ซงในสวนของภาคเอกชนนน

สวทช. สนบสนนใหภาคเอกชนใชกลไกของภาครฐทมอยและปรบปรงใหดขน เพอใหเอกชนไดรบ

ประโยชนจากการวจยและพฒนา ว และ ท เพมขน เชน กลไกการอดหนนดานการใหค�าปรกษา

แกปญหาดวยโครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย หรอ iTAP กลไกดาน

ภาษดวยการผลกดนมาตรการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลส�าหรบคาใชจายดานการวจยและพฒนา

เทคโนโลยและนวตกรรม 300% และมาตรการสงเสรมการลงทนเพอพฒนาทกษะเทคโนโลยและ

นวตกรรม หรอ STI ของคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) เปนตน

ดร. ทวศกด กออนนตกล ผอ�านวยการ“สวทช. เปนพนธมตรรวมทางทดสสงคมฐานความรดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย”

ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต


ทงน การจะสรางความมงคง และผลกดนใหประเทศเตบโตอยางยงยนไดนน จ�าเปนตองอาศย

พนฐานความรดาน ว และ ท เพอยกระดบความสามารถทางการผลตททดเทยมนานาชาตได

โดยเฉพาะการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนบนแนวทางการสรางสรรคเทคโนโลยใหม

ตอยอดจากจดแขงเดม เพอมงผลกดนใหประเทศไทยแขงแกรงและเจรญรงเรองบนเวทเศรษฐกจ

ระดบโลก ดงนน การท สวทช. จะเปนผสรางพลงสการเปลยนแปลงทมบทบาทตอทศทางการพฒนา

ว และ ท ใหประเทศ เพอความมนคง มงคง และยงยน สวทช. จงมงเนนใน 3 เรอง ไดแก

1. การสงเสรมการใชประโยชนในงานวจยใหตรงตามความตองการของประเทศ

ใหความส�าคญกบงานวจยเชงประยกตเชอมโยงไปสการใชประโยชน ในลกษณะ translational

research และสรางความเขมแขงของงานออกแบบและวศวกรรมรวมถงสนบสนนใหภาคเอกชน

ท�าวจยมากขน

2. สรางฐานงานวจยทมคณภาพ

รวมถงงานวจยพนฐานมงเปา (goal-oriented basic research) เพอสรางองคความรใหม

ในอก 10 ปขางหนา สรางความเขมแขงของงานวจยดวยการชกชวนพนธมตรมารวมท�างานให

มากขน เปนผสรางพลงสการเปลยนแปลง (influencer) ทมบทบาทตอทศทางการพฒนา ว และ

ท ใหประเทศ

3. สรางเสนทางอาชพ

เพมพนความผกพนของพนกงานตอองคกร ปรบปรงวฒนธรรม แรงจงใจ และความเชอมโยง

ประสานระหวางหนวยงานภายใน ใหเออตอการท�าโครงการวจยขนาดใหญทมผลกระทบสงขน

การด�าเนนงานของ สวทช. ตลอดจนหนวยงานในสงกดเนนการมองภาพองครวม โดยม

ปลายทางเพอมงสรางเสรมใหเกดการวจย พฒนา ออกแบบ และวศวกรรม จนสามารถถายทอด

ไปสการใชประโยชน พรอมสงเสรมดานการพฒนาก�าลงคนและโครงสรางพนฐาน ดานวทยาศาสตร

และเทคโนโลย เพอสรางขดความสามารถในการแขงขนและพฒนาประเทศอยางยงยนไดในทสด

ซง สวทช. มงมนเสมอมาในการรเรม รวมเปนจดตงตน และผลกดนใหเกดการสรางสรรค และใช

องคความรดาน วทน. เพอการพฒนาอยางมนคง มงคง และยงยน


สถาบนมาตรวทยาแหงชาต

การแขงขนทางดานการคาระหวางประเทศ ลวนตงอยบนรากฐานของคณภาพ คณภาพทกลาวถงน ครอบคลม

ทงผลตภณฑดานเกษตร อตสาหกรรม และบรการ ผลตภณฑและบรการของไทยจะมขดความสามารถทางการ

แขงขนในตลาดโลกไดนน ผลตภณฑทงหลายตองอางองอยบนมาตรฐานซงเปนทยอมรบระดบสากล โครงสราง

พนฐานทางคณภาพแหงชาตเปนกลไกทจะสรางการยอมรบตอคณภาพผลตภณฑของไทย อนเปนบนไดขนตน

ของการแขงขน ทงน ระบบมาตรวทยาเปนองคประกอบหนงในโครงสรางพนฐานดงกลาว และเปนหมดยดโยง

ทส�าคญ

โครงสรางพนฐานทางคณภาพแหงชาต มองคประกอบสสวนทส�าคญคอ :การมาตรฐาน (Standardization) ประกอบดวยหนวยงานก�าหนดมาตรฐาน เพอใหสอดคลองเปนท

ยอมรบในระดบสากล

หองปฏบตการทดสอบ (Testing Laboratories) ประกอบดวยหนวยงานทท�าการวเคราะหทดสอบ

ผลตภณฑ เพอยนยนความสอดคลองกบมาตรฐานทก�าหนด

ระบบคณภาพ (Quality System) ประกอบดวยหนวยงานทใหการรบรอง (accreditation) แกหอง

ปฏบตการวเคราะห ทดสอบ เพอยนยนระบบคณภาพ ขดความสามารถของบคลากร และความสามารถสอบยอน

(traceability) ของเครองมอทใช

มาตรวทยา (Metrology) คอ สถาบนมาตรวทยาแหงชาต อนเปนหมดส�าคญทสรางความสอบยอน

(traceability) ใหกบเครองมอวดทใชในการวเคราะหทดสอบ และยดโยงโครงสรางพนฐานทงหมดเขาดวยกน

นอกเหนอจากท�าหนาทเปนองคประกอบส�าคญในโครงสรางพนฐานทางคณภาพแลว สถาบนยงมภารกจท

ส�าคญประการ ไดแก

การสรางพนฐาน อนไดแก การพฒนามาตรฐานการวดแหงชาตใหม ๆ ทสอดคลองกบความจ�าเปน ความตองการ

ของภาคอตสาหกรรม และเศรษฐกจ รวมไปถงความเปลยนแปลงทางเทคโนโลย โดยเนน demand pull

การพฒนาเครอขาย อนไดแก การสรางพนธมตรกบหองปฏบตการ และภาคสวนผใชประโยชน เพอรวมกน

ยกระดบขดความสามารถดานการวดของกลมเครอขายใหแขงแกรง ขณะเดยวกนกสรางเครอขายกบสถาบน

มาตรวทยา องคกร และหนวยงานตางประเทศอนๆ เพอสรางความยอมรบของสถาบนในระดบสากล

การสรางผลกระทบ เปนการน�าเอาองคความร ทนกมาตรวทยาของสถาบนสงสมกนมากวาสบป ไปใหค�าแนะน�า

กบภาคสวนเศรษฐกจและสงคม ทงน เพอใหการวดในกระบวนการผลต หรอกระบวนการตรวจสอบตาง ๆ มความ

ถกตอง อนน�าไปสหลกประกนดานคณภาพของผลตภณฑและบรการ

นายประยร เชยววฒนาผอ�านวยการโครงสรางพนฐานทางคณภาพแหงชาต(National Quality Infrastructure : NQI) : เพอความ มนคง มงคง ยงยน


ดร. ญาดา มกดาพทกษ รองเลขาธการ ปฏบตหนาทแทนเลขาธการ“การพฒนาประเทศอยางยงยนดวย วทน. เพอสงคมดมคณภาพและเศรษฐกจทมเสถยรภาพ”

ในยคของการปฏรปประเทศไทยใหกาวไปสความมนคง มงคง และยงยน จ�าเปนอยางยงทส�านกงาน

คณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) ในฐานะองคกรทรบผดชอบ

ดานนโยบายและแผนวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ระดบชาตจะตองปรบภารกจใหมงเนนการ

ขบเคลอนประเทศไปสเศรษฐกจและสงคมฐานนวตกรรม โดยใชองคความรทาง วทน. เปนปจจยสนบสนนการพฒนา

ประเทศในหลากหลายมตเพอยกระดบคณภาพชวตและรายไดของประชาชน กาวออกจากกลมประเทศรายได

ปานกลางไปสประเทศรายไดสงภายใน 10 ปขางหนา

การปฏรป วทน. ถอเปนหวใจส�าคญประการหนงในกรอบการปฏรปประเทศไทย สวทน. รวมกบหนวยงาน

ทเกยวของไดจดเวทปฏรป วทน. ครงท 1 ในสวนกลางและสวนภมภาค เดอนกรกฎาคม 2557 ในหวขอ “ปฏรป

วทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม สการพฒนาประเทศทยงยน” ท�าใหไดขอเสนอการปฏรป วทน. จากประชาชน

และผมสวนไดสวนเสยในสงคม ครอบคลมประเดนการเปลยนแปลงในเชงโครงสราง การวางแผนพฒนา การบรหาร

จดการ ระบบงบประมาณ และกลไกการขบเคลอนประเทศดวย วทน. ทชดเจน ในการจดเวทปฏรป วทน. ครงท 2

เดอนสงหาคม 2558 ในหวขอ “สรางอนาคตประเทศไทยดวยนวตกรรม” มการรายงานความกาวหนาในการ

ด�าเนนงานตามขอเสนอปฏรป วทน. เพอพฒนาก�าลงคน สภาพแวดลอมทเอออ�านวยตอการพฒนาความสามารถ

ในการแขงขน รวมทงน�าเสนอขอมลเทคโนโลยและนวตกรรมล�าสมยเพออนาคตประเทศไทยตอสาธารณชน

นโยบายและมาตรการทจะตองเรงผลกดนภายใตกรอบการปฏรป วทน. จะเนนเรองการเสรมสรางระบบ

และกลไกพฒนา วทน. ทเขมแขง อาท มาตรการสงเสรมการลงทนฐานความร การใชประโยชนผลงานวจย พฒนา

และนวตกรรม การเคลอนยายบคลากรทมความสามารถดาน วทน. ไปท�างานในภาคเอกชน การพฒนาก�าลงคน

ใหมความรความเชยวชาญดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรม และคณตศาสตร การพฒนาโครงสรางพนฐาน

ดานกฎหมายและบรการเพอสนบสนนนวตกรรม การสงเสรมพนทนวตกรรมพเศษ และการทตวทยาศาสตร เปนตน

การขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมไทยดวยนวตกรรมจะตองด�าเนนตอไปในอตราเรงทรวดเรว ชดเจน

ตอบโจทยวาระแหงชาตตามนโยบายรฐบาล และตอบสนองความตองการของประชาชน โดยเฉพาะอยางยง

ในระดบฐานรากอยางทวถง เพอความมนคง มงคง ยงยน ตามวสยทศนของรฐบาลใหได

ส�านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต


องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.) มภารกจในการสรางความร ความเขาใจ และความตระหนกทางดาน

วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) สสงคม โดยการขยายโอกาสการเขาถงบรการของรฐดวยพพธภณฑและแหลงเรยนรทาง

วทยาศาสตร อกทงยงน�านทรรศการเคลอนทและกจกรรมทางวทยาศาสตรไปจดแสดงทวทกภมภาคตาง ๆ ของประเทศ เพอสงเสรม

ใหเกดการน�า วทน. มาใชในชวตประจ�าวนของประชาชน และสรางมลคาเพมใหกบภาคการผลตของประเทศ

เมอรฐบาลปจจบน ไดปรบบทบาทใหกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาอยในกลมกระทรวงทางเศรษฐกจ เพอน�า วทน.

มาเสรมความแขงแกรงในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ อพวช. จงมงมนทจะพฒนาแหลงเรยนรเพอตอบสนองนโยบายดงกลาว

โดยเฉพาะการสรางแรงบนดาลใจและกระตนใหเยาวชนสนใจในอาชพดาน วทน. ซงเปนสาขาทขาดแคลนและเปนทตองการของ

ตลาดแรงงานไทยอยมาก ขณะเดยวกน ยงพฒนาพพธภณฑและแหลงเรยนรตาง ๆ ใหมความโดดเดน เพอใหเปนแหลงทองเทยว

เชงการศกษาทส�าคญของอาเซยน

ในป 2559 น อพวช. มโครงการจดสรางพพธภณฑใหม 2 แหง ทสอดรบกบทศทางการพฒนาประเทศในอนาคต ไดแก พพธภณฑ

พระรามเกา ซงจะเปนพพธภณฑแรกในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทรวบรวมน�าเสนอขอมลทรพยากรน�าของภมภาคเอเชยแปซฟค

และการจดแสดงระบบนเวศทสมบรณ เพอใหเกดจตส�านกในการอนรกษระบบนเวศและสงแวดลอม รวมทงเตรยมความพรอมรบมอ

กบภยพบตทางธรรมชาตอยางรเทาทนตามแนวคดและวธการทรงงานตนแบบจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ซงเปนแบบอยาง

ของการพฒนาอยางยงยน

พพธภณฑนวตกรรม เปนพพธภณฑใหมแหงทสองทจะน�าเสนอนวตกรรมและความกาวหนาทางเทคโนโลยของประเทศไทย

ทงปจจบนและอนาคต เพอสงเสรมใหเกดสงคมนวตกรรม ใหภาคธรกจและประชาชนเหนความส�าคญของ วทน. โดยการประชาสมพนธ

ผลงานวจยและเปดใหบรการแกผประกอบการใหเขาถงงานวจยและแหลงความรไดโดยงาย พรอมเปดพนทและจดกจกรรมแนะแนว

อาชพดาน วทน. เพอใหเยาวชนเกดความสนใจและตดสนใจเลอกศกษาในสาขาทเกยวของตอไปได นอกจากน อพวช. ยงมโครงการ

พฒนาพพธภณฑเดม ไดแก พพธภณฑวทยาศาสตร พพธภณฑธรรมชาตวทยา และพพธภณฑเทคโนโลยสารสนเทศ เพอใหเกดความ

ชดเจนและลดความซ�าซอนของสาระนทรรศการในแตละพพธภณฑ

โดยเมอโครงการทงหมดแลวเสรจ บรเวณพนทเทคโนธานจะกลายเปนศนยรวม Museum Mall ทใหญทสดในอาเซยน ซงจะ

ชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในดานเทคโนโลย นวตกรรม อวกาศ อาหาร การทองเทยว การขยายก�าลงคนให

มคณภาพ โดยเฉพาะก�าลงคนในสาขาอาชพวทยาศาสตร ตลอดจนสรางโอกาสใหประชาชนและผประกอบการสามารถเขาถงและใช

ประโยชนจาก วทน. ไดสะดวกยงขน

แม อพวช. จะเปนหนวยงานทมภารกจในการสรางความตระหนกดาน วทน. แตกมงมนในการเปนสวนหนงของการขบเคลอน

เศรษฐกจตามภารกจของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยการเปนแหลงเรยนรทสรางแรงบนดาลใจดานวทยาศาสตร เพอให

เกดการน�า วทน. มาพฒนาประเทศและยกระดบคณภาพชวต รวมถงการเปนแหลงทองเทยวทจะชวยกระตนเศรษฐกจ เพมขดความ

สามารถในการแขงขนใหกบประเทศ สอดคลองกบเปาหมายส�าคญของรฐบาลในการน�าพาชาตสความ “มนคง มงคง ยงยน” ตอไป

นายสาคร ชนะไพฑรยรองผอ�านวยการ รกษาการแทนผอ�านวยการ“รวมสรางสงคมวทยาศาสตรเพอพฒนาชาตอยางยงยน”

องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต


สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) ไดก�าหนดทศทางการ

ขบเคลอนขององคกร โดยมงให วว. ท�าหนาทเปนองคกรทสามารถประยกตใชวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรม พฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ดวยบคลากร

ทเปนมออาชพ และการบรหารจดการททนสมย มธรรมาภบาล โดยก�าหนดยทธศาสตรในดาน

การวจยและพฒนา การถายทอดเทคโนโลย และการบรการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ทสอดคลองตอนโยบายของรฐบาล ทจะใชวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมเปนฟนเฟองส�าคญ

ในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ

ดานการวจยและพฒนา วว. มงเนนงานวจยทตอบสนองคลสเตอรเปาหมาย เชน การเกษตร

และเทคโนโลยชวภาพ อาหารแหงอนาคต รวมถง วว. จะใชความเชยวชาญดานวศวกรรม คดคน

สรางสรรคและพฒนาเครองจกรกลส�าหรบภาคการเกษตร เครองจกรทใชในการแปรรปอาหาร

เครองมอแพทย และเครองมอทใชในการแกไขปญหาภยพบต เพอตอบสนองความตองการของ

ภาคเกษตรกรรม อตสาหกรรม วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) รวมถงวสาหกจชมชน

ตลอดจนผลกดนใหเกดศนยกลางงานวจยดานความหลากหลายทางชวภาพ (Biodiversity) ดาน

ระบบนเวศนในระดบสากล โดยใชสถานวจยสงแวดลอมสะแกราช...สถานวจยในสวนภมภาค

ของ วว. เปนพนทตนแบบ อกทงมงผลกดนงานวจยดานพลงงานทางเลอกโดยเนนพลงงาน

ชวมวล (Biomass) เอทานอล และพลงงานทดแทนจากสาหราย ตลอดจนพฒนาเครอขาย

ความรวมมองานวจยทงในประเทศ และตางประเทศใหเกดการแลกเปลยนเรยนรอยางเปนรปธรรม

เพอตอยอดในสาขาเปาหมาย

ดานการถายทอดเทคโนโลย วว. มงเนน การปฏรปภาคการผลตของชมชน โดยการพฒนา

โครงการ Science, Technology and Innovation Matching Program หรอ STIM เพอ OTOP

ผานเครองมอ คปองวทยเพอ OTOP รวมกบหนวยงานภายในสงกด กระทรวงวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย ในการยกระดบความสามารถในการแขงขนของวสาหกจชมชน OTOP ตอยอดความรส

ดร. ลกษม ปลงแสงมาศผวาการ“วว. เปนองคกรชนน�าระดบอาเซยนในดานวจย พฒนาและบรการดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม”


การสรางนวตกรรมจากงานวจยและพฒนา สรางมลคาเพมจากภมปญญาทองถน รวมถงการเพม

ขดความสามารถในการแขงขนของภาคเกษตรกรรม โดยการพฒนาโครงการการสรางคณคาและ

มลคาเพม ดานการแปรรปผลผลตทางการเกษตร และพฒนาคณภาพมาตรฐาน รปแบบ และบรรจ

ภณฑของสนคาเกษตรและเกษตรอตสาหกรรม เพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลต และ

การตลาดของสนคาเกษตรอนทรย ตลอดจนมการพฒนาเทคโนโลยชวภาพ เพอยกระดบผลผลต

ทางการเกษตรใหมคณภาพ ไดมาตรฐาน และเปนทยอมรบในตลาดตางประเทศ นอกจากนน

ยงสงเสรมความรวมมอกบพนธมตร วว. ดานการตลาด การจดจ�าหนาย สถาบนการเงน ทจะชวย

ใหเกดการน�างานวจยไปใชอยางเปนรปธรรม สนบสนนใหมผประกอบการใหมเพมขนพรอมรองรบ

การเขาสประชาคมอาเซยน

ส�าหรบการบรการวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซงเปนอกหนงภารกจทส�าคญของ วว. จะมง

เนนงานทตอบสนองกบความตองการของภาคอตสาหกรรมทเปนเรองใหม มความทาทาย เชน

งานดานระบบขนสงทางราง งานบรการทรองรบ Green Industry & Green Environment

เชน การทดสอบ รบรอง ผลตภณฑพลาสตกชวภาพ การทดสอบดานนเวศพษวทยา ตลอดจนเพม

บทบาทของหนวยรบรองใหเปนหนวยรบรองผลตภณฑ (Product Certification Body) ในระดบ

อาเซยนรวมทงเพมประสทธภาพงานบรการโดยใชเครองมอและระบบงานททนสมย อ�านวยความ

สะดวกใหผใชบรการผาน One Stop Service

วว. เชอมนวาดวยศกยภาพของบคลากรและความเชยวชาญในดานการวจยและพฒนา

การถายทอดเทคโนโลย รวมถงการบรการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย จกเปนพลงขบเคลอน

สงคมไทยใหกาวหนา ดวยภมปญญาของนกวจยไทยอยางมนคง มงคงและยงยน


ส�านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน)

ดร. อานนท สนทวงศ ณ อยธยา ผอ�านวยการ“น�าคณคาจากอวกาศ เพอพฒนาชาตและสงคม”

ประเทศไทยทผานมาประสบปญหาทางดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมเชงพนททงดาน

การเกษตร การบรหารจดการน�า ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานภยพบต การวางแผน

การใชประโยชนทดน และยงไมสอดคลองกบศกยภาพและความเหมาะสมของพนท โดย สทอภ.

เขาไปมบทบาทในการสนบสนนขอมล (Data and Information Services) การใหค�าปรกษากบ

หนวยงานทมภารกจเกยวของ เพอใหการบรการจดการไดอยางมประสทธภาพ และตอบสนองตอ

ความตองการของสงคม รวมถงยงมการถายทอดองคความรและสรางความตระหนกถงประโยชน

และความส�าคญของเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ และสามารถน�ามาประยกตไดอยางคมคา

แตอยางไรกตาม เพอใหการด�าเนนงานของ สทอภ. สามารถสนบสนนการแกไขปญหาทาง

ดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม และสามารถตอบสนองความตองการของทกภาคสวนได

อยางยงยนและเปนองครวม สทอภ. จงไดก�าหนดบทบาทของหนวยงานระยะถดไป โดยเนนการ

พฒนามลคา (High Value Added Products and Services) และการพฒนานวตกรรมใหม

จากเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ ภายใตโปรแกรมอวกาศแหงชาต และการพฒนาระบบ

ดาวเทยมส�ารวจเพอการพฒนา โดยใชฐานจากอทยานนวตกรรมอวกาศ เพอสรางความมนคง

ทางดานเทคโนโลยของประเทศ รวมไปถงการสรางบทบาทในการเปนหนวยงานทสามารถชและ

เสนอแนะประเดนเชงนโยบายส�าหรบการบรหารจดการประเทศเชงพนท เพอมงเนนการปฏรป

ระบบบรหารและตดสนใจเชงพนทของประเทศดวยเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศอยางยงยน


สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน) สทน.กระทรวงวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย ในฐานะเปนสถาบนในการวจยและพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยนวเคลยร และ

การประยกตใช ใหบรการ สงเสรม ถายทอดความรดานวทยาศาสตรเทคโนโลยนวเคลยร เพอใช

ในสงเสรม และสนบสนนการพฒนาประเทศทงทางดานเศรษฐกจและสงคม การแกปญหาของ

ประเทศชาตอยางยงยน ส�าหรบภาพเชงกลยทธภาระกจครอบคลม 5 ภาระกจใหญ ๆ คอ Safety,

Health, Income, Nuclear expertise และ Environment

ตลอดระยะเวลากวา 8 ป สทน.ไดด�าเนนการดานงานวจยพฒนาเทคโนโลยนวเคลยร การให

บรการ ตลอดจนการถายทอดองคความรดานเทคโนโลยนวเคลยร ในหลายสาขา แกผใชประโยชน

ทงทางตรงและทางออม รวมทงกจกรรมตอบสนองนโยบายรฐบาล อาท โครงการพฒนาผลผลต

การเกษตร โดยใชสารละลายไคโตซานและสารละลายฮอรโมนไหม การควบคมแมลงวนผลไมโดย

เทคนคการใชแมลงทเปนหมนรวมกบวธอน ๆ การใชสารละลายโปรตนไหมในการเพมผลผลตใน

นาขาว การใชพอลเมอรในการแกไขปญหาการขาดแคลนน�าเพอเพาะปลกในหนาแลง หากคดเปน

ผลกระทบทางธรกจและสงคมเปนมลคาสงถง 5 หมนลานบาท เปนตน

ส�าหรบในปงบประมาณ 2559 สทน. มแผนการด�าเนนกจกรรมตาง ๆ ทเปนไปตามนโยบาย

ของรฐบาลในสวนของผลงานวจยจะมงเนนงานวจยทสามารถถายทอดไปยงผประกอบการไดจรง

และน�าไปใชไดจรง ตลอดจนการสงเสรมการใหเกดการใชประโยชนจากเทคโนโลยนวเคลยรในกลม

ผประกอบการ SMEs และ OTOP โดยการรวมท�างานวจยและสงเสรมศกยภาพทางการตลาดแก

ผประกอบการเหลานนเพอใหสามารถแขงขนไดและเปนการเพมมลคาใหกบผลตภณฑอกดวย

แนวทางปฏบตงานทกลาวมาขางตน กเพอใหเทคโนโลยนวเคลยรไดเปนสวนหนงในการ

สงเสรมภาคธรกจ และคณภาพชวตของประชาชนชาวไทยใหมความมนคง เพอตอยอดใหเกดการ

สรางผลประกอบการทดขนอนน�าไปสความมงคง เพอใหสงคมไทยเราสามารถพฒนาไปไดอยาง

ยงยนสบตอไป

ดร. พรเทพ นศามณพงษผอ�านวยการ“Nuclear Driving the Future”

สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน)


ศาสตราจารย นาวาอากาศโท ดร. สราวฒ สจตจร ผอ�านวยการสถาบนวจยแสงซนโครตรอน

ซงเปนผบรหารสงสดทจะน�าสถาบนวจยแสงซนโครตรอน ยกระดบวงการวทยาศาสตรไทยและ

พรอมกาวเขาสประชาคมอาเซยนอยางภาคภม

“การด�าเนนงานของสถาบนฯ สอดคลองกบแผนยทธศาสตรกระทรวงวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย โดยเปนสถาบนฯ เพอสนบสนนการพฒนาประเทศอยางยงยน และเปนทยอมรบ

มากทสดส�าหรบประชาคมอาเซยน ซงพนธกจหลก คอ การวจยและพฒนาโครงสรางพนฐาน และ

การใชประโยชนจากแสงซนโครตรอน พรอมทงเปนศนยกลางในการใหบรการแสงซนโครตรอนและ

เทคโนโลยเชงวศวกรรม และสงเสรมการถายทอดและการเรยนรเทคโนโลยดานแสงซนโครตรอน

สถาบนฯ ใหความส�าคญกบการบรการตอบโจทยจรงของภาคอตสาหกรรมอยางตอเนอง

เพอทจะสามารถสรางรายไดจากผลตภณฑในประเทศ มงเปาทจะเปนเลศทางดานการใชประโยชน

จากแสงซนโครตรอนเพอการวเคราะหวจยขนสง หมายรวมถงการใชประโยชนเครองมอวจย

ขนสงทางแสงอน ๆ เพอใหเกดการพฒนาเศรษฐกจอยางยงยน พฒนาคณภาพชวตของประชาชน

เพมรายไดเขาประเทศและยกระดบประเทศไทยใหทดเทยมกบนานาอารยประเทศ”

ศาสตราจารย นาวาอากาศโท ดร. สราวฒ สจตจร ผอ�านวยการ“แสงซนโครตรอน” เทคโนโลยแสงขนสงยกระดบวงการวทยาศาสตรและสงคมไทยอยางยงยน

สถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน)


การด�าเนนงานของ สสนก. ตลอดระยะเวลา 7 ป นบตงแตจดตงเปนองคการมหาชน ภายใตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดรบมอบหมายภารกจดานบรหารจดการน�าจากรฐบาลอยางตอเนอง โดยเฉพาะดานการวจยพฒนาเทคโนโลยและระบบสารสนเทศ เพอสนบสนนการตดสนใจและวางแผนบรหารจดการน�าของประเทศ สสนก. ไดพฒนาระบบคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต เชอมโยงและแลกเปลยนขอมลจากหนวยงานทเกยวของดานทรพยากรน�าและภมอากาศ 13 หนวยงานส�าหรบใชตดตาม วเคราะหและคาดการณสถานการณ ประกอบการตดสนใจบรหารจดการน�า และไดขยายการใชงานระบบคลงขอมลฯ สศนยบรหารจดการน�าระดบจงหวด เรมตนน�ารองไปแลวทจงหวดแพร สโขทย พจตร และพะเยา เพอใหเกดการน�าผลงานวจยไปใชประโยชนอยางแทจรง

ในระดบทองถน สสนก. ไดพฒนาระบบภมสารสนเทศน�าระดบต�าบล รวมกบองคกรปกครอง สวนทองถน จดท�าแผนทน�าระดบต�าบลและพฒนาศกยภาพการใชขอมลและเทคโนโลยภมสารสนเทศส�ารวจและจดท�าขอมลแหลงน�า ใหทองถนใชประโยชนจากแผนทแหลงน�าและขอมลเชงพนท บรหารจดการทรพยากรน�าในพนทของตนเอง ปจจบนมหนวยงานทองถนเขารวมแลว 829 ต�าบลทวประเทศ

สวนในระดบชมชน สสนก. ไดรวมกบชมชนและหนวยงานทองถน พฒนาการจดการทรพยากรน�าระดบชมชน โดยถายทอดการใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และระบบสารสนเทศ เชน ขอมลอากาศและน�า แผนทภาพถายจากดาวเทยม GPS ส�ารวจพนท รวมกนหาแนวทางแกไขปญหาน�าของชมชน พฒนาโครงสรางน�า ใหชมชนสามารถบรหารจดการน�าในพนทไดอยางมประสทธภาพ วางแผนการผลตใหเกดรายไดตลอดป และขยายเครอขายการท�างานไปยงชมชนอนได ปจจบนม 60 ชมชนแกนน�าในพนท 19 ลมน�า สามารถขยายผลได 543 หมบานเปนชมชนทสามารถพงพาตวเอง มความมนคงดานทรพยากรน�าและผลผลต เปนตนแบบการพฒนาอยางยงยน

ส�าหรบทศทางการขบเคลอนของ สสนก. ในอนาคต จะเดนหนาพฒนาคลงขอมลน�าและภมอากาศใหมความสมบรณยงขนขยายการเชอมโยงขอมลใหครบ 30 หนวยงานพฒนาระบบใหรองรบปรมาณขอมลและจ�านวนผเขาใชงานทจะเพมมากขนในอนาคต และสรางตวอยางความส�าเรจขยายผลทงในระดบชมชน ต�าบล และจงหวด รวมทงพฒนาตอยอดงานวจยใหครอบคลมทกประเดนทเกยวของทงการคาดการณ ภมอากาศในระดบฤดกาล แบบจ�าลองเพอบรหารจดการและคาดการณใหครบทงอากาศ ฝน น�าผวดน น�าใตดน และเทคโนโลยส�ารวจเพอสนบสนนการบรหารจดการน�าและภยพบตของประเทศไทยซงทงหมดนจ�าเปนจะตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานและผเชยวชาญทงในและตางประเทศ และตองเรงสรางฐานความรใหแกบคลากรของ สสนก. ใหพรอมรบกบสถานการณในอนาคตทมการพฒนาและเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ดร. รอยล จตรดอน ผอ�านวยการ“รน�า รอากาศ รทนภยพบต จดการน�าอยางยงยน”

สถาบนสารสนเทศทรพยากรน�าและการเกษตร (องคการมหาชน)


สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) กอตงอยางเปนทางการเมอ 1 มกราคม พ.ศ. 2552

เปนหนวยงานหลกรบผดชอบการพฒนาดาราศาสตรของประเทศ ดงวสยทศน “เปนองคกรทมความเปนเลศ

ดานดาราศาสตร ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต” มพนธกจหลก 4 ประการ ไดแก

1. คนควา วจย และพฒนาดานดาราศาสตร

2. สรางเครอขายการวจยและวชาการดานดาราศาสตรในระดบชาตและนานาชาตกบสถาบนตางๆ ทงใน

ประเทศและตางประเทศ

3. สงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมอดานดาราศาสตรกบหนวยงานอนของรฐ สถาบนการศกษา

อนทเกยวของ และภาคเอกชนทงในประเทศและตางประเทศ

4. บรการถายทอดองคความรและเทคโนโลยดานดาราศาสตรสวงวชาการและประชาชน สดร. ขบเคลอน

องคกรสเปาหมาย 3 ประการ สอดคลองกบวตถประสงคของรฐบาล ไดแก

มนคง ในชวงแรกตงสถาบนฯ สดร. สรางความมนคงใหรากฐานการวจยและพฒนาองคความรดาราศาสตร อาศย

โครงสรางพนฐานทางดาราศาสตรและเทคโนโลยระดบสง จงเรงด�าเนนโครงการกอสรางหอดดาวแหงชาตแลวเสรจ

เปดด�าเนนการเมอ พ.ศ. 2556 ไดรบพระราชทานนามจากพระบาทสมเดจพระเจาอย หววา “หอดดาว

เฉลมพระเกยรต 7 รอบ พระชนมพรรษา” ตดตงกลองโทรทรรศนเสนผานศนยกลาง 2.4 เมตร คณภาพทดเทยม

หอดดาวชนน�าของโลก และเรงผลกดนการกอสรางหอดดาวภมภาคส�าหรบประชาชนอก 5 แหงทวประเทศ ไดแก

นครราชสมา (เปดใหบรการประชาชนตงแตพฤศจกายน 2557) ฉะเชงเทรา (ก�าหนดเปดด�าเนนการเตมรปแบบ

ป 2560) สงขลา (ก�าลงด�าเนนการกอสราง) พษณโลก และขอนแกน (ระหวางด�าเนนการ) ตดตงกลองโทรทรรศน

ขนาดกลางและขนาดเลก พรอมทองฟาจ�าลองดจทล เปดใหนกเรยน นกศกษา และประชาชนเรยนรดาราศาสตร

ไดทวถงทงประเทศ และอทยานดาราศาสตรสรนธร ศนยความเปนเลศดานการศกษา คนควาวจยและพฒนา

ดาราศาสตรของประเทศและเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ก�าลงด�าเนนการกอสราง) โครงสรางพนฐานทางดาราศาสตร

เหลานถอเปนความมนคงทางวชาการดาราศาสตร ทจะขบเคลอนประเทศไทยสการเปนศนยกลางดาราศาสตร

แหงอาเซยน นอกจากน ยงตดตงกลองโทรทรรศนทางไกลอตโนมตในตางประเทศ เพอรวมเปนเครอขาย

งานวจยดาราศาสตรระดบนานาชาต ณ สาธารณรฐชลและสาธารณรฐประชาชนจนอกดวย และ สดร. ไดรบ

มอบหมายจากสหพนธดาราศาสตรสากล (International Astronomical Union, IAU) ใหเปนส�านกงานภมภาค

รศ. บญรกษา สนทรธรรมผอ�านวยการเรยนรภมปญญาแหงเอกภพเปดโลกดาราศาสตรเพอชาตไทย

สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน)


เอเชยตะวนออกเฉยงใตในการพฒนาดาราศาสตร (Southeast Asia Regional Office of Astronomy for

Development, SEA ROAD) เมอป พ.ศ. 2555 และไดรบแตงตงจากองคการการศกษา วทยาศาสตร และ

วฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) ใหเปน “ศนยฝกอบรมดาราศาสตรนานาชาตภายใตยเนสโก

(International Training Centre of Astronomy under Auspices of UNESCO)” สะทอนศกยภาพ

ของดาราศาสตรไทยในเวทดาราศาสตรโลกไดอยางนาภาคภมใจ

มงคงสดร. ลงทนทางวชาการเพอประโยชนดานการวจย มงสราง “ความมงคงทางปญญา” น�าความรดาราศาสตร

พฒนาทรพยากรมนษย ตามพระราชด�ารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร สรางบคลากรทาง

ดาราศาสตรมาตอยอดงานวจยตงแตระดบโรงเรยนจนถงดษฎบณฑต จากเดมประเทศไทยมผเชยวชาญดาน

ดาราศาสตรไมมากนก สดร. สงเสรม สนบสนนการศกษาตอดานดาราศาสตรทงในประเทศและตางประเทศ

สนบสนนการวจยดาราศาสตรหลากหลายสาขา รวมมอในโครงการดาราศาสตรขนาดใหญกบสถาบนการศกษาชนน�า

และหนวยงานดานดาราศาสตรระดบโลก ไมเพยงดานวชาการ แตยงครอบคลมถงดานเทคโนโลย เพอมงหวงสราง

นกวจยและนกเทคโนโลยระดบสง ในอนาคตอกไมนาน ประเทศไทยจะมนกวจยและนกเทคโนโลยดาราศาสตรและ

สาขาทเกยวของทมคณภาพจ�านวนมาก กลบมาสรางประโยชนใหแกวงการดาราศาสตรไทย

ยงยนดาราศาสตรเปนประตสวทยาศาสตร ความสงสยใครรทเกดจากการสงเกตปรากฏการณบนทองฟาน�าไปส

การสรางแรงบนดาลใจ การคด วเคราะห และคนหาค�าตอบอยางเปนเหตเปนผล สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต

จงเดนหนาสรางความตระหนกและความตนตวดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยใชดาราศาสตรใหแกประชาชน

และเยาวชน พรอมกระจายโอกาสการเรยนรสทกจงหวดใหทวถงและทดเทยมกน เกดเปนโครงการกระจายโอกาส

การเรยนรดาราศาสตร “77 จงหวด เปดฟาสองโลกดาราศาสตร เปดโอกาสเรยนรทวหลา” เฉลมพระเกยรต

ในโอกาสฉลองพระชนมาย 5 รอบ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร มอบกลองโทรทรรศนพรอม

สอการเรยนรดาราศาสตรใหแกโรงเรยน ส�าหรบจดการเรยนการสอนและกจกรรมดาราศาสตรในโรงเรยนและชมชน

เพอวนนใหเดกไทยเขาถงดาราศาสตร พฒนาสงคมแหงการเรยนรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหแกประชาชน

และเยาวชน “เพอพรงนวทยาศาสตรและเทคโนโลยจะแบงบานในหวใจของคนไทยทกคน”


“นวตกรรม” ถอวาเปนเครองมอส�าคญในการขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจและการพฒนาสงคมอยางทวถง “นวตกร” และ “วสาหกจไทย” เปนกลมส�าคญในระบบนวตกรรมแหงชาตทมหนาทพฒนา ตอยอดความคดสรางสรรค เพอน�าไปรงสรรคใหเกดนวตกรรมไทยสตลาดในประเทศและในระดบนานาชาต ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) หรอ สนช. มวตถประสงคหลกในการสงเสรมใหเกดความสามารถทางนวตกรรม และการน�าเอานวตกรรมของไทยไปแสวงหาประโยชนเชงพาณชยและตอการ พฒนาสงคมไทย โดยใหเกดการน�าเอาองครทางวทยาศาสตร เทคโนโลย ในประเทศมาประยกตใชอยางมประสทธภาพและประสทธผลโดยไดมการขยายขอบเขตการสงเสรมและสนบสนนนวตกรรมทกวางขวาง และครอบคลมทงดานสาขาธรกจเชงยทธศาสตร ดานเกษตรกรรม อตสาหกรรม และบรการ รวมทงการพฒนาชมชนและสงคมดวยนวตกรรม

ปงบประมาณ พ.ศ. 2558 สนช. ไดมการสงเสรมและสนบสนนกจกรรมการพฒนาระบบนวตกรรมของประเทศ ดวยแนวคดการสรางความมนคง มงคง และยงยน ตามนโยบายของรฐบาล ซงกจกรรมส�าคญทตอบสนองนโยบายดงกลาวเชน การสงเสรมใหเกดความมนคง มงคง และยงยนใหแกผประกอบการนวตกรรมของประเทศ ผานกลไกการสนบสนนการพฒนาธรกจนวตกรรมในรปแบบตาง ๆ เชน โครงการแปลงเทคโนโลยเปนทน โครงการนวตกรรมดไมมดอกเบย รวมถงการรเรมการสนบสนนโครงการคปองนวตกรรมเพอยกระดบและพฒนาขดความสามารถของ SMEs ไทย ไปสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และโครงการพฒนางานวจยสนวตกรรม

ทงน ป พ.ศ. 2558 สนช. ไดใหการสนบสนนโครงการนวตกรรมแกผประกอบการจ�านวนทงสน 75 โครงการ กอใหเกดการลงทนในธรกจนวตกรรมทงสน 549.20 ลานบาท โดยจะเปนโครงการนวตกรรมทมงเนนการพฒนาใน 4 ยทธศาสตรทส�าคญ ๆ ของประเทศ คอ ยทธศาสตรนวตกรรมในพชเกษตรพนฐานของประเทศ (ขาว มนส�าปะหลง ออย ยางพารา ปาลมน�ามน ผกและผลไม)ยทธศาสตรนวตกรรมในอตสาหกรรมเดมทตองสงเสรม (อตสาหกรรมดานอาหาร ซงมงเนนในดานการพฒนานวตกรรมเพอความมนคงดานอาหาร และการพฒนานวตกรรมในพนทเศรษฐกจนวตกรรมอาหาร) ยทธศาสตรนวตกรรมในอตสาหกรรมอนาคตทมมลคาเพมสง (อตสาหกรรมพลงงานอตสาหกรรมวสดชวภาพ อตสาหกรรมสรางสรรค อตสาหกรรมอากาศยานไรคนขบ และอตสาหกรรมผลตภณฑเพอสขภาพ) และอตสาหกรรมบรการ (ธรกจเพอการทองเทยวมลคาสงอตสาหกรรมชวการแพทย และธรกจการสอสารโทรคมนาคม)

นอกจากน สนช. ยงไดสงเสรมและสนบสนนใหเกดการสรางวฒนธรรมนวตกรรมใหแกสงคมไทยอยางตอเนองผานกจกรรมตาง ๆ สนช. เชน การจดฝกอบรม การจดประชมและนทรรศการดานนวตกรรม การจดประกวดรางวลนวตกรรม รวมถงในรปแบบของสอสงพมพและสออเลกทรอนกส เพอกระตนใหเกดความตนตวดานนวตกรรมในภาคการผลต ภาคบรการ และภาคประชาชนโดยแบงเปน 4 ดาน ไดแก ดานการจดการนวตกรรมเพอสรางบคลากรดานนวตกรรมทมความรความเขาใจ ดานการบรหารจดการนวตกรรมและสามารถน�าองคความรนนไปพฒนาใหเกดนวตกรรมภายในองคกร ดานเครอขายนวตกรรมทท�างานแบบบรณาการระหวาง สนช. และหนวยงานตาง ๆ ทงในภาคการศกษา หนวยงานวจย และภาคเอกชน ฯลฯ ดานการสรางวฒนธรรมนวตกรรมผานกจกรรมการมอบรางวลนวตกรรมใหกบผลงานทมลกษณะของนวตกรรมทเดนชดและบรรลผลเปนผลดตอเศรษฐกจและสงคมเพอใหก�าลงใจและเชดชเกยรตแกผคนคดและผลกดนนวตกรรมดงกลาวจนบรรลผล รวมถงการจดกจกรรมและประชาสมพนธใน รปแบบตาง ๆ เพอเผยแพรผลงานนวตกรรมใหเปนทรจกในวงกวาง และกระตนใหองคกรตาง ๆ เกดความตนตวและเหนความส�าคญ ของการพฒนาธรกจนวตกรรม สรางใหเกดบรรยากาศดานนวตกรรมขนมาในประเทศ และดานระบบบรหารจดการนวตกรรม ทงองคกรซงเปนเครองมอในการสนบสนนใหเกดการพฒนานวตกรรม และสงเสรมใหเกดการสรางวฒนธรรมนวตกรรมขนภายในองคกร อยางตอเนอง เปนระบบ และมทศทางทชดเจน

ดร. พนธอาจ ชยรตนผอ�านวยการ“สนช. พรอมชวยทานเปดโลกธรกจใหมใหเปนจรง”

ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน)


หนาทของ ศลช. ตามทระบในพระราชกฤษฎกาจดตงองคกร เมอป พ.ศ. 2554 คอ การพฒนา

และผลกดนธรกจและอตสาหกรรมชววทยาศาสตรของประเทศไทยใหแขงแกรงสามารถแขงขนไดกบ

นานาประเทศ

ในรอบป 2558 เปนปท ศลช. ผลกดนงานทส�าคญยงชนหนง คอขอเสนอเพอปฏรปการสงเสรม

อตสาหกรรมยาและชววตถเพอการสงออกและความมนคงของประเทศ โดยรวมมอกบหนวยงานพนธมตร

ทงในภาครฐ ภาคการศกษา และภาคธรกจเอกชน เสนอตอคณะกรรมาธการปฏรปวทยาศาสตร เทคโนโลย

วจย นวตกรรมและทรพยสนทางปญญา พรอมกบคณะกรรมาธการปฏรปการเกษตร อตสาหกรรม พาณชย

การทองเทยวและบรการ รวมทงคณะกรรมาธการปฏรประบบสาธารณสขภายใตสภาปฏรปแหงชาต (สปช.)

และในทสดไดรบการน�าเสนออยในประเดนปฏรปประเทศไทย ตอ สปช. และไดรบการอนมต

หากด�าเนนการปฏรปไดส�าเรจตามขอเสนอขางตน จะเปนจดเรมตนทจะพลกเปลยนประเทศไทย

จากเปนผซอและเปนผใชเทคโนโลยเปนหลก มาเปนผพฒนา ผผลต และเปนเจาของเทคโนโลยตอไป

เปนความหวงในการผลกดนไปสเปาหมายตามภารกจของ ศลช. และยงตอบสนองโดยตรงตอนโยบาย

อตสาหกรรมส�าหรบอนาคต กลาวคออตสาหกรรมการแพทยครบวงจร

สวนผลงานเดนในรอบปน ทมการด�าเนนการถายทอดองคความรหรอเทคโนโลยดานชววทยาศาสตร

เขาสภาคการผลตของเอกชน หรอการใชงานของผใช ไดแก หนยนตจายยา (ตดตงทโรงพยาบาลรามาธบด)

หมดดามยดกระดกส�าหรบสตวเลก (ท�าสญญาถายทอดเทคโนโลย) เครองส�าอางจากสารสกดยางพารา

(มเอกชนหลายรายขอน�าไปผลต) และบรการตรวจพนธกรรมและใหค�าปรกษาส�าหรบหญงตงครรภ

(ด�าเนนการรวมกบบรษท Startup)

ในฐานะผอ�านวยการ ศลช. ผมและบคลากร ศลช.ทกคน พรอมจะกาวเดนไปบนถนนทม งส

อตสาหกรรมชววทยาศาสตรของประเทศไทยทจะเตบโตตอไปในอนาคตอยางมนคงและพรอมกาวสการ

แขงขนไดในเวทโลกสอดคลองกบยทธศาสตรชาต ทจะน�าพาประเทศไทยหลดพนจากประเทศรายได

ปานกลางใหได

ดร. นเรศ ด�ารงชย ผอ�านวยการTo make Thailand a world-class center for life science innovation and investment

ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร(องคการมหาชน)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ผลงานเดนในรอบป 2558


ผลงานเดน

ศนยประสานงานกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยประจ�าภมภาค (ศวภ.) ไดจดตงขนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 13 ธนวาคม 2554 ท�าหนาทเปนตวแทน วท. ระดบภมภาคตาง ๆ ไดแก

• ศนยประสานงาน วท. ประจ�าภมภาค ภาคเหนอตอนบน (ศวภ.1) ตงอยจงหวดเชยงใหม ด�าเนนงานครอบคลมพนท 8 จงหวด ไดแก เชยงใหม แมฮองสอน ล�าปาง ล�าพน นาน พะเยา เชยงราย และแพร

• ศนยประสานงาน วท. ประจ�าภมภาค ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน (ศวภ.2) ตงอยจงหวดขอนแกน ด�าเนนงานครอบคลมพนท 12 จงหวด ไดแก หนองคาย เลย อดรธาน หนองบวล�าภ บงกาฬ รอยเอด ขอนแกน มหาสารคาม กาฬสนธ นครพนม มกดาหาร และสกลนคร

• ศนยประสานงาน วท. ประจ�าภมภาค ภาคใต (ศวภ.3) ตงอยจงหวดสงขลา ด�าเนนงานครอบคลมพนท 14 จงหวด ไดแกระนอง พงงา ภเกต กระบ ตรง สงขลา สตล ปตตาน ยะลา นราธวาส ชมพร สราษฎรธาน พทลง และนครศรธรรมราช

• ศนยประสานงาน วท. ประจ�าภมภาค ภาคตะวนออก (ศวภ.4) ตงอยจงหวดชลบร ด�าเนนงานครอบคลมพนท 9 จงหวด ไดแก จนทบร ชลบร ระยอง ตราด ฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว นครนายก และสมทรปราการ

• ศนยประสานงาน วท. ประจ�าภมภาค ภาคกลาง (ศวภ.5) ตงอยทส�านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรฯ ด�าเนนงานครอบคลมพนท 8 จงหวด ไดแก ปทมธาน นนทบร สระบร พระนครศรอยธยา อางทอง ชยนาท สงหบร และลพบร

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ศวภ. ไดด�าเนนงานกจกรรม/โครงการตาง ๆ เพอขบเคลอนการด�าเนนการรวมกบ หนวยงานในสงกด วท. หนวยงานในจงหวด ทงภาครฐและเอกชน องคกรปกครองสวนทองถนรวมถงหนวยงาน ตาง ๆ ทเกยวของ โดยผลกดนงานดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ใหเหนผลเปนรปธรรม เพอใหเกดการแกปญหาตาง ๆ ตามความตองการในแตละพนทไดอยางเหมาะสม ชวยพฒนาคณภาพชวตความเปนอยของประชาชนในพนทไดอยางมนคง มงคงและยงยน โดยผลการด�าเนนงานเดน ๆ ตามภมภาคตาง ๆ ไดแก

1. การพฒนาแหลงเรยนรและการพฒนาคณภาพชวตดวย วทน.ด�าเนนโครงการการบรหารจดการเศษวสดเหลอ

ทงทางการเกษตร เพอแกป ญหาหมอกควนจงหวดเชยงใหม โดยคดเลอกพนทอ�าเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม เพอน�ารองในการขยายผลการใชเทคโนโลยการผลตอาหารหมกจากเศษเหลอขาวโพดเลยงสตวเพอเลยงโค ดวยการจดตงศนยเรยนรการจดการเศษวสดเหลอทงทางการเกษตร และโรงเรอนหมกอาหารโคดวยเศษวสดเหลอทงทางการเกษตร ในพนทอ�าเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม ซงชวยใหมการบรหารจดการเศษวสด

โครงการศนยประสานงานกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประจ�าภมภาค

ส�านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย


ส�ำนกงำนปลดกระทรวงวทยำศำสตรและเทคโนโลย

เหลอทงทางการเกษตรเพอเพมมลคา และยงชวยแกไขปญหาหมอกควนในเขตภาคเหนอโดยใชประโยชนจาก เศษวสดเพอลดการเผา สรางความยงยนแกเกษตรกรและชมชน การด�าเนนงานดงกลาวเปนการท�างานบรณาการ รวมกนระหวางหนวยงานสวนกลาง สวนภมภาคและทองถน ซงกระทรวงวทยาศาสตรฯ สนบสนนองคความร จงหวดเชยงใหมสนบสนนงบประมาณเพอจดตงโรงหมก และเทศบาลต�าบลทาผา จดหาสถานทจดตงศนยเรยนร

การจดกจกรรมการพฒนาศกยภาพครวทยาศาสตรดวย วทน. ในกลมจงหวดภาคกลางตอนบน เปนกจกรรมจดอบรมตอยอด เสรมความรแกครวทยาศาสตรในดานวทยาการความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Frontier Science and Technology) โดยถายทอดองคความรใหครผเขารบการอบรมใหสามารถเรยนร เขาใจ และพรอมทจะน�าเทคนค กระบวนการ การทดลองตาง ๆ กลบไปใชในการเรยนการสอนดานวทยาศาสตรทโรงเรยนได ซงจะสงผลใหนกเรยนหรอผเรยนไดรบความรใหม ๆ ดานวทยาศาสตร

2. การพฒนาผลตภณฑชมชนและทองถน (OTOP) และการบรรจภณฑไดด�าเนนโครงการแนวทางการสรางเครอขายพนธมตรสงทอพนบานนาโนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ โดยการน�า

องคความรดาน วทน. เพอเพมมลคาผลตภณฑสงทอพนบานดวยการน�านาโนเทคโนโลยมาประยกตใชเพอเพมมลคาผลตภณฑสงทอ และยกระดบมาตรฐานผลตภณฑสงทอ ใหสามารถแขงขนในระดบสากล ด�าเนนการในพนทจงหวดขอนแกน มหาสารคาม กาฬสนธ รอยเอด นครพนม สกลนคร และอดรธาน

นอกจากนยงไดด�าเนนโครงการยกระดบเครองแกงจงหวดสงขลาดวย วทน. เพอผลกดนใหบรรจในแผนพฒนาจงหวดสงขลา พ.ศ. 2557 – 2560 และบรรจในแผนปฏบตราชการในป 2560 การด�าเนนงานดงกลาวเปนการเสรมสรางศกยภาพการพฒนาผลตภณฑเครองแกงจงหวดสงขลา ดวย วทน. ชวยใหเกดการบรหารจดการดานวตถดบ



อยางเปนรปธรรม โดยการรวมกลมซอวตถดบและสงเสรมการรวมกลมปลกวตถดบในพนท ซงจะชวยลดตนทนใหกลมและเพมรายไดใหกบเกษตรกรในพนทจงหวดสงขลา แกปญหาเรองการจ�าหนายสนคาเกษตร สรางงาน สรางรายได และสรางอาชพใหกบชมชนไดอยางยงยน

3. การผลกดนโครงการดาน วทน. บรรจในแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวดในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ศวภ. ไดผลกดนงานดาน วทน. เขาสแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด

จ�านวน 5 โครงการ ไดรบการสนบสนนงบประมาณจากจงหวด 23.28 ลานบาท ดงน

จงหวด โครงการ เชยงใหม การจดการเศษวสดเหลอทงทางการเกษตรภาคเหนอตอนบน 0.46 ลานบาท สงขลา โครงการสงเสรมและสนบสนนการใชพลงงานทดแทนในจงหวดสงขลา 5.02 ลานบาท สงขลา โครงการพฒนาเครอขายวสาหกจผลตภณฑนวตกรรมจากน�ายางสดดวย Innovation Material Technology (พฒนาถงมอเคลอบน�ายางสเชงพาณชย) ในกลมจงหวดชายแดนภาคใต 0.80 ลานบาท ภเกต การพฒนาหองปฏบตการรองรบการรบรองมาตรฐานสนคา OTOP จงหวดภเกต ในกลมจงหวด ภาคใต ฝงอนดามน 14 ลานบาท นครพนม โครงการขยายผลโรงเรอนคดกรองแสงเพอสงเสรมการปลกผกอนทรยตนแบบ 3 ลานบาท

4. การสนบสนนการด�าเนนงานในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษไดรวมจดนทรรศการและบรรยายใหความร “วทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมเพอเกษตร

อนาคต” ภายในงานเปดตวเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษนครพนม ณ ศนยโลจสตกส เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษนครพนม สะพานมตรภาพแหงท 3 (นครพนม–ค�ามวน) เมอวนท 27 กรกฎาคม – 2 สงหาคม 2558 ในหวขอเกษตรไรสารพษ ไดแก 1. Smart Farm 2. Precision Agriculture 3. Vertical Farm 4. Eco Packaging

5. การแกปญหาตามขอรองเรยนผานศนยด�ารงธรรมเนองจาก ศวภ. เปนหนวยงานของกระทรวงวทยาศาสตรฯ ทอยในพนท จงไดรบมอบหมายใหเปน

หนวยงานประสานงานรบเรองรองเรยนรองทกขจากศนยด�ารงธรรมจงหวด ผานระบบเวบไซตและ ทางโทรศพท และพจารณากลนกรองขอรองเรยนทไดรบเพอสงมอบใหแกหนวยงานในสงกด วท. ทเกยวของ เพอตอบสนองความตองการของประชาชนในพนท ซงในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ศวภ. ไดรบเรองรองเรยนรองทกขจากศนยด�ารงธรรมอ�าเภอควนกาหลง จงหวดสตล กรณปญหากลนเหมนจากฟารมเลยงสกรในพนทต�าบลอใดเจรญ อ�าเภอควนกาหลง จงหวดสตล กระทรวงวทยาศาสตรฯ ไดสนบสนนงบประมาณโครงการถายทอดเทคโนโลยการผลตกาซชวภาพจากถงพลาสตก LDPE สฟารมสกรขนาดกลางใหกบคลนกเทคโนโลยมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชยสงขลา เปนเงน 0.986 ลานบาท เพอแกปญหาดงกลาว โดยสามารถลดปญหากลนเหมนจากฟารมเลยงสกร รวมทงลดคาใชจายในครวเรอนดานพลงงาน และคาปย เนองจากสามารถน�ากากตะกอนทไดจากกระบวนการผลตกาซชวมวลไปใชในพนทเกษตรได นบวาเปนการน�า วทน. มาชวยแกปญหาใหแกประชาชน และสงเสรมใหประชาชนมชวตความเปนอยทมนคง มงคงและยงยน ตอไป



เนองจากประชาชน/ชมชนในระดบฐานรากซงเปนคนสวนใหญของประเทศ ยงขาดโอกาสในการเขาถง วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) รวมทงขดความสามารถทางดาน วทน. เพอน�าไปใชประโยชน ทงในเชงเศรษฐกจและเสรมสรางคณภาพชวต ส�านกสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย ส�านกงานปลด กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดสรางกลไกเพอการน�าเทคโนโลยทมาจากผลงานวจยและพฒนา แพรกระจายและถายทอดฯ ไปยงชมชน/ทองถน โดยรวมมอกบสถาบนการศกษา จ�านวน 70 แหงในทกภมภาค ภายใตเครอขายการถายทอดเทคโนโลยสชมชน (คลนกเทคโนโลย และหมบานแมขายวทยาศาสตรและเทคโนโลย) เพอใหบรการค�าปรกษา ขอมลเทคโนโลย การถายทอดเทคโนโลย การพฒนา หมบาน/ชมชน ใหเปนตนแบบในการน�า วทน. ไปใชในการพฒนาอาชพ สรางรายไดและพฒนาคณภาพชวต ใหดขน โดยในป พ.ศ. 2558 มผลการด�าเนนงานการสงเสรมการน�า วทน. เพอเพมศกยภาพการผลตและเศรษฐกจชมชน ดงน

2.1 การถายทอดเทคโนโลยและวจยพฒนาตอยอดเทคโนโลย จ�านวน 26 เรอง งบประมาณ 42,966,404 บาท มผรบการถายทอดเทคโนโลย จ�านวน 24,722 คน

ใน 5 ภมภาค 69 จงหวด ไดแก เชยงใหม ล�าพน ล�าปาง เชยงราย แมฮองสอน นาน แพร ตาก พะเยา พษณโลก เพชรบรณ อตรดตถ พจตร นครสวรรค อทยธาน กรงเทพมหานคร สมทรสงคราม สมทรสาคร สระบร อางทอง สมทรปราการ นนทบร ปทมธาน พระนครศรอยธยา ลพบร สงหบร ราชบร สพรรณบร นครปฐม กาญจนบร เพชรบร นครนายก ชลบร ปราจนบร สระแกว ฉะเชงเทรา จนทบร ระยอง ตราด อดรธาน เลย สกลนคร นครพนม มกดาหาร ขอนแกน กาฬสนธ มหาสารคาม รอยเอด อบลราชธาน อ�านาจเจรญ ศรสะเกษ ยโสธร นครราชสมา บรรมย สรนทร ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช พทลง ภเกต กระบ ตรง พงงา ระนอง สตล สงขลา ปตตาน ยะลา นราธวาส และคาดวาผรบการถายทอดเทคโนโลย สามารถน�าเทคโนโลยไปใชลดคาใชจาย ลดตนทนการผลต ลดการใชสารเคม สรางอาชพ สรางรายได ไมนอยกวา 60,152,965 บาท/ป โดยใหการสงเสรมใน 4 กลมเทคโนโลย ไดแก พลงงานทดแทน เกษตร อาหาร และสงทอ มรายชอเทคโนโลยทใหการสงเสรมฯ ไดแก

1) การผลตกาซชวภาพแบบถงขนาด 7 – 8 ลบ.ม. 2) เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย3) การผลตปยคณภาพและสารชวภณฑ 4) เมลดพนธขาว5) การผลตพชผกระบบเกษตรปลอดภย เกษตรอนทรย (ขาว แคนตาลป มะมวง ผกเชยงดา

ดอกเยอบรา พรกหวาน มะเขอเทศ มะนาว)6) เครองโรยเมลดขาวงอกแบบแถว7) การปลกพชไมใชดนแบบใชวสดทนแทน8) การผลตและประยกตใชจลนทรยทองถนในการท�าการเกษตร9) การเพาะเหดเศรษฐกจ (เหดตบเตา เหดฟาง เหดแครง)10) การผลตอาหารสตว (โค แพะ แกะ ไกงวง)

โครงการสงเสรมการน�าวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมเพอเพมศกยภาพการผลตและเศรษฐกจชมชน ประจ�าป พ.ศ. 2558



11) การเลยงสตวน�าใหไดคณภาพ (ปลากะพงขาว ปนม ปลานล)12) การเลยงผงโพรงไทย13) เครองเพาะกลานาโยน14) การพฒนาผลตภณฑจากผลไมตามมาตรฐานสากล (ลนจแชอมอบแหง มะมวงแชอมอบแหง

ซอสกลวย/น�าเชอมจากกลวย น�ามงคด เงาะ ลองกอง สมแขก)15) การพฒนาผลตภณฑปลาราทรงเครองในรปแบบกอนปลาราผง ปลารากอนกงส�าเรจรป16) การแปรรปสาหรายไก17) การแปรรปจากขาว (น�าขาวกลอง ไอศกรม ขาวกลองงอก มลลแผน)18) เครองกวนทเรยน19) เครองสไลดกลวย20) เครองบบน�าจากเนอปลาเพอผลตปลาสมแบบกอน21) การผลตผาไหมอรครบวงจร22) การยอมสเสนใยดวยสธรรมชาต (ขนแกะ/ฝาย/ไหม)23) ผลตภณฑผาทอจากผกตบชวา24) การออกแบบลวดลายผาบาตก25) การพฒนา ออกแบบผลตภณฑผาฝายยอมคราม26) การสกดและยอมสผงจากพชใหสธรรมชาต

2.2 การพฒนาหมบาน/ชมชนใหเปนตนแบบในการน�า วทน. ไปใชในการพฒนาอาชพ สรางรายไดและพฒนาคณภาพชวตใหดขน (หมบานแมขาย

วทยาศาสตรและเทคโนโลย) จ�านวน 100 หมบาน งบประมาณ 25,528,614 บาท ผรบการถายทอดเทคโนโลย จ�านวน 6,060 คน ดงน

1) หมบานไกด�าตนยาจนดอยแมสลอง : ต.แมสลองนอก อ.แมฟาหลวง จ.เชยงราย2) หมบานแปรรปผลไมบานทงนานอย : หม 6 ต.เวยง อ.เชยงของ จ.เชยงราย3) หมบานชาอนทรย : หม 6 ต.วาว อ.แมสรวย จ.เชยงราย4) หมบานควายนม : หม 2 ต.ทาเหนอ อ.แมออน จ.เชยงใหม5) หมบานผาทอกะเหรยงยอมสธรรมชาตบานหลายแกว (หนองป) : หม 3 ต.บงตน อ.ดอยเตา จ.เชยงใหม



6) หมบานหตถกรรมผาทอยอมสธรรมชาตนาโน : บานหนองอาบชาง หม 9 ต.สบเตยะ อ.จอมทอง จ.เชยงใหม

7) หมบานมะเมาขาวเหนยว : บานหมองวา หม 6 ต.ขะเนจอ อ.แมระมาด จ.ตาก8) หมบานกลวยกวน : บานเนนมะขามงาม หม 2 ต.หนองกระโดน อ.เมอง จ.นครสวรรค 9) หมบานขาวนาโยน พรกปลอดสารพษ : บานปาเหยง หม 7 ต.สถาน อ.ปว จ.นาน10) หมบานขาวสาล : บานผาคบ ต.บอเกลอใต อ.บอเกลอ จ.นาน11) หมบานทอผาไทลอ (บานทงมอก) : หมบานทงมอก ต.เชยงบาน อ.เชยงค�า จ.พะเยา12) หมบานตนแบบเทคโนโลยพลงงานทดแทนตรมควนถกลกษณะ บานบอแฮว หม 5 ต.แมใส อ.เมอง

จ.พะเยา13) หมบานโคขนดอกค�าใต : 69 หม 1 ต.บานถ�า อ.ดอกค�าใต จ.พะเยา14) หมบานกระเทยม (หมบานกระเทยมและวทยาศาสตรการเกษตรศนยเรยนรหวยไฟฯ) : หมบาน

ทงกระเทยม ต.ภซาง อ.ภซาง จ.พะเยา15) หมบานศนยการเรยนรตนแบบการแปรรปขาวปลอดสารและน�ามนร�าขาวบบเยน : ต.หนองโสน

หม 2 ต.หนองโสน อ.สามงาม จ.พจตร16) หมบานตนแบบดานการเกษตรอนทรยและการใชพลงงานทดแทน : ต.บานนา ต.บงบว ต.หนองหลม

และ ต.วงโมกข อ.วชรบารม จ.พจตร17) หมบานขาวหอม : หม 1 และ 2 ต.สายค�าให อ.เมอง จ.พจตร18) บานเขานอยหมบานน�ารองวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม : ชมชนบานเขานอย หม 5

ต.ดงประค�า อ.พรหมพราม จ.พษณโลก19) หมบานแมขายการเลยงสกรระดบครวเรอน : หม 1-12 ต.บานกราง อ.เมอง จ.พษณโลก20) หมบานนาโยนและเมลดพนธขาวชมชน : หม 2, 8 ต.นคมพฒนา อ.บางระก�า จ.พษณโลก21) หมบานไกเหลองหางขาว (ไกชนนเรศวร) : บานคลองตาล หม 8 ต.หนองแขม อ.พรหมพราม

จ.พษณโลก22) หมบานเพอการขยายเมลดพนธขาว : หม 1, 2, 3 และ 4 บานแมทราย ต.แมทราย อ.รองกวาง จ.แพร23) หมบานการผลตปยหมกแบบเตมอากาศ (หมบานปยหมก) : หม 3, 5 ต.ทงศร อ.รองกวาง จ.แพร24) หมบานพลงงานทดแทน : หม 1-8 ต.แมหลาย อ.เมองแพร จ.แพร



25) หมบานปลกพชไรดนตนทนต�าเชงการคาในชมชน : บานใหมนาแขม หม 7 ต.แมเมาะ อ.แมเมาะ จ.ล�าปาง

26) หมบานผลตเมลดพนธขาวปลอดภยบานสามขา : บานสามขา ม.6 ต.หวเสอ อ.แมทะ จ.ล�าปาง27) หมบานการอนรกษและผลตผกเชยงดา : บานหนองววแดง ต.นายาง อ.สบปราบ จ.ล�าปาง28) หมบานผลตและแปรรปเหดสผลตภณฑอาหารเพอสขภาพ : หมบานเวยงหงสลานนา หม 8

ต.แมเมาะ อ.แมเมาะ จ.ล�าปาง29) หมบานมะนาวในวงบอซเมนตครบวงจร : บานสามหลง หม 7 ต.เขาแกวศรสมบรณ อ.ทงเสลยม

จ.สโขทย30) หมบานผลตเหดแบบครบวงจร : ชมชน หม 6 ต.ศรนคร อ.ศรนคร จ.สโขทย31) หมบานเมดมะมวงหมพานต : หมบานตนดอย หม 2 ต.หาดลา อ.ทาปลา จ.อตรดตถ32) หมบานมดหมกลานชาง : หม 1 ต.นาขม อ.บานโคก จ.อตรดตถ33) หมบานผาทอพนเมองเพอสขภาพ : กลมทอผาชมชน ต.ฟากทา อ.ฟากทา จ.อตรดตถ34) หมบานขาวอนทรย บานกองโค : บานกองโค หม 6 ต.คอรม อ.พชย จ.อตรดตถ35) หมบานขาวแคบอนรกษพลงงานและสงแวดลอม : ชมชนยางกะไดใต ต.ศรพนมมาศ อ.ลบแล

จ.อตรดตถ36) หมบานเหลกน�าพ : หม 9 ต.น�าพ อ.ทองแสนขน จ.อตรดตถ37) หมบานขาวอนทรยวถภมปญญา : หม 4 ต.ไทรงาม อ.ไทรงาม จ.ก�าแพงเพชร38) หมบานแมขายการเพาะพนธปลาหนองปลาตะเพยน : บานหนองปลาตะเพยน ต.หวส�าโรง

อ.แปลงยาว จ.ฉะเชงเทรา39) หมบานตนแบบพฒนาผลตภณฑเบเกอรเสรมสมนไพร : กลมพฒนาสตรชมชนเยนฉ�า หม 18 ต.คคต

อ.ล�าลกกา จ.ปทมธาน



40) หมบานตนแบบการแปรรปผลตภณฑอาหารจากบว : กลมสตรชมชน หม 6 ต.หลกหก อ.เมอง จ.ปทมธาน

41) หมบานตนแบบพฒนาลวดลาย และการแปรรปผลตภณฑจากผาขาวมา : กลมวสาหกจคอตตอนดไซน ต.บางเตย อ.สามโคก จ.ปทมธาน

42) หมบานบวเวอเรย : บานนาค ต.นาค อ.ผกไห จ.พระนครศรอยธยา43) หมบานผลตเมลดพนธขาวปลก ลดตนทนการผลต : หม 12 ต.บานโพธ อ.เสนา จ.พระนครศรอยธยา44) หมบานแปรรปน�านมแพะ : ต.ปากกราน อ.พระนครศรอยธยา จ.พระนครศรอยธยา45) หมบานพรกหอมและผกปลอดสารพษ : บานบางนา หม 1 ต.บางนา อ.มหาราช จ.พระนครศรอยธยา46) หมบานเหดตบเตาสามเรอน : ต.สมเรอน อ.บางประอน จ.พระนครศรอยธยา47) หมบานขาวปลอดสาร ชมชนการเรยนรโปงสลอด : หมบานโปงสลอด ต.หนองกระปก อ.บานลาด

จ.เพชรบร48) หมบานตนแบบการผลตไกเนอพนธเมองดวเทคโนโลยและภมปญญาทองถน : หมบานหนองเขอน

หม 4 ต.ไรใหมพฒนา อ.ชะอ�า จ.เพชรบร49) หมบานพลงงานทดแทน สงแวดลอม และเกษตรยงยน : บานหนองนกกะเรยน/หมบานหนองแรง

ต.รางบว อ.จอมบง จ.ราชบร50) หมบานตนแบบการแปรรปผลตภณฑจากกะปอนามยเพอเพมมลคา : บานกระซาขาว หม 9 ต.บานบอ

อ.เมอง จ.สมทรสาคร51) หมบานตนแบบผลตภณฑกะลามะพราว Hi-Tech : หม 5 บานกระโจมทอง ต.หลกสอง อ.บานแพว

จ.สมทรสาคร52) หมบานเหดราษฎรเจรญ : หมบานราษฎรเจรญ ต.เจรญธรรม อ.วหารแดง จ.สระบร53) หมบานแปรรปผลตภณฑผลไม : กลมแมบานเกษตรกรโปงแรดสามคค ต.พลบพลา อ.เมอง จ.จนทบร54) หมบานภมปญญาทองถนคนจนทรชนโรง-ผง : หม 3 ต.วงแซม ต.ทาหลวง ต.ปถว อ.มะขาม

จ.จนทบร



55) หมบานเขาพล วนเกษตรธนาคารพนธพช : บานเขาพล ต.ทากม อ.เมอง จ.ตราด56) หมบานผลตภณฑแปรรปอาหารทะเล : บานแสมผ ม.7 ต.ปากน�ากระแส อ.แกลง จ.ระยอง57) หมบานหมอนไหมแพรวา : บานหนองชาง หม 3 ต.หนองชาง อ.สามชย จ.กาฬสนธ58) หมบานวทยาศาสตรชมชนกลมเลยงกงกามกรามล�าปาว : บานโพธชย บานตม บานโพธศร

ต.บวบาน และบานนาเชอก ต.นาเชอก อ.ยางตลาด จ.กาฬสนธ59) หมบานจงหรดครบวงจรโนนเชอก : หมบานโนนเชอก หม 7 ต.บานขาม อ.น�าพอง จ.ขอนแกน60) หมบานหมอนไหมสายใยผาไหมมดหม : บานหวฝาย หม 2 ต.ปอแดง อ.ชนบท จ.ขอนแกน61) หมบานเครองปนดนเผาบานกลาง : หม 1 ต.โนนกลาง อ.ทาอเทน จ.นครพนม62) หมบานปยอนทรยคณภาพสงบานดอนสมอ : บานดอนสมอ ต.ทาบอสงคราม อ.ศรสงคราม

จ.นครพนม63) หมบานเทคโนโลยการผลตเหด : กลมผลตเหดเพอการคาบานดงคราม หม 12 บานดงคราม

อ.ธาตพนม จ.นครพนม64) หมบานวทยาศาสตรขาวอนทรยบานเหบ : หม 1 บานเหบ ต.นาขาม อ.เรณนคร จ.นครพนม65) หมบานพรกปลอดสารพษ : บานดอนแดงใหญ หม 2 ต.หนองเหลา อ.มวงสามสบ จ.อบลราชธาน66) หมบานหมอนไหมไรสารเคม : บานหวยทราย หม 6 ต.หนองมะนาว อ.คง จ.นครราชสมา67) หมบานปยอนทรยคณภาพสง บานหนองบอน : บานหนองบอน ต.ทาโพธชย อ.หนองก จ.บรรมย68) หมบานทอผาไหมนายาว-นาอดม : หม 14 ต.เสาเดยว อ.หนองหงส จ.บรรมย69) หมบานหอยเชอร : บานใครนน ต.ทาขอนยาง อ.กนทรวชย จ.มหาสารคาม70) หมบานเพาะพนธปลาน�าจด : บานยางนอย ต.ยางนอย อ.โกสมพสย จ.มหาสารคาม71) หมบานปยอนทรยคณภาพสงบานศรฐาน : บานศรฐาน หม 1 ต.ศรฐาน อ.ปาตว จ.ยโสธร72) หมบานแปรรปผลตภณฑน�าปลาราปรงรส และปลาราผงอบแหง : หม 4 ถ.อรณประเสรฐ

ต.ตาดทอง อ.เมอง จ.ยโสธร73) หมบานแปรรปถวลสง : บานปาน หม 17 ต.ดงสงห อ.จงหาร จ.รอยเอด74) หมบานแมขายเทคโนโลยบลอกประสาน วว. : บานดน ต.หนองไฮ อ.อทมพรพสย จ.ศรสะเกษ75) หมบานผลตเมลดพนธขาวพนธพนเมอง : บานโพนงามทา ต.นาแกว อ.โพนนาแกว จ.สกลนคร76) หมบานปยอนทรยคณภาพสงบานกระออม : หม 1 ต.กระออม อ.ส�าโรงทาน จ.สรนทร77) หมบานปศสตวอนทรย : ต.โคกทม ต.โคกยาง อ.ปราสาท จ.สรนทร78) หมบานปยอนทรยคณภาพสง บานเสารก : หม 5 ต.พระเหลา อ.พนา จ.อ�านาจเจรญ



79) หมบานขาวอนทรยปลอดภยบานโนนสง : บานโนนสง ต.โนนสง อ.เมอง จ.อดรธาน80) หมบานผลตภณฑเสอลายขด : บานโนนโพธ ต.เมองเดช อ.เดชอดม จ.อบลราชธาน81) หมบานเกษตรอนทรย บานหนองมง : บานหนองมง ต.โนนกลาง อ.ส�าโรง จ.อบลราชธาน82) หมบานตนแบบการแปรรปผลตภณฑจากกะป : หม 4 บานทงหยเพง ต.ศาลาดาน อ.เกาะลนตา

จ.กระบ83) หมบานผลไมแปรรป : ชมชนหมบานในพนท อ.หลงสวน จ.ชมพร84) หมบานการจดการขยะแบบบรณาการ ต.เกาะมกด : หม 2 ต.เกาะลบง อ.กนตง จ.ตรง85) หมบานสวนครวปลอดภย : หม 1, 2, 3, 4 และ 5 ต.บานตล อ.ชะอวด จ.นครศรธรรมราช86) หมบานปศสตวอนทรย : หม 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 และ9 ต.วงอาง อ.ชะอวด จ.นครศรธรรมราช87) หมบานฟารมปลานลคณภาพสมาตรฐาน : หม 4, 5, 7 ต.บางศาลา และหม 1, 4 ต.บางตะพง

อ.ปากพนง จ.นครศรธรรมราช88) หมบานแปรรปผลตภณฑมงคด : หม 14 ต.รอนพบลย อ.รอนพบลย จ.นครศรธรรมราช89) หมบานจดการน�าเสยจากการท�ายางแผนดวยกาซชวภาพ : บานหวค หม 9 ต.สระแกว อ.ทาศาลา

จ.นครศรธรรมราช90) หมบานแปงสาคบานสากเหลก : บานสากเหลก หม 2 ต.อนคร อ.พรหมคร จ.นครศรธรรมราช91) หมบานศลปะประดษฐจากกาบกลวย : หม 8 ต.บาราโหม อ.เมอง จ.ปตตาน92) หมบานตนแบบสมนไพรแปรรป : หม 1 บานเขาต�าหนอน ต.ถ�าทองหลาง อ.ทบปด จ.พงงา93) หมบานขาวหอมชลสทธ : บานคอกวว หม 1 ต.ชยบร อ.เมองพทลง จ.พทลง94) หมบานผลตขาวสงขหยดแบบครบวงจรสความยงยน : หม 5 บานหนองสามกอน ต.แหนมโตนด

อ.ควนขนน จ.พทลง95) หมบานการผลตไกพนเมองครบวงจร : หม 2 ต.แพรกหา อ.ควนขนน จ.พทลง96) หมบานผลตเหดอนทรย : หมบานลพอนหวหาร-บอแร หม 8 ต.ศรสทร อ.ถลาง จ.ภเกต97) หมบานน�าแรพรรง : หม 2 และหม 3 ต.บางรน อ.เมอง จ.ระนอง98) หมบานโหนดนาเลวถวทย : หม 7 หมบานทาหน ต.ทาหน อ.สทงพระ จ.สงขลา99) หมบานเครองแกง : หม 2 บานทงเอาะ ต.สะพานไมแกน อ.จะนะ จ.สงขลา100) หมบานวสาหกจชมชนสวนหมอมผลตเครองแกงส�าเรจรปตราครก : กลมเครองแกงตราครก

เลขท 50 หม 5 ต.ปรก อ.สะเดา จ.สงขลา



การลงนามบนทกความเขาใจวาดวยความรวมมอดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงราชอาณาจกรไทยกบกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และการประชมระดบรฐมนตร วาดวยความรวมมอดาน วทยาศาสตรและเทคโนโลย ไทย-ลาว ครงท 6

ในโอกาสท ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย ได ร วมคณะนายกรฐมนตรเดนทางเยอนสาธารณรฐ ประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) อยางเปนทางการระหวางวนท 26 – 28 พฤศจกายน 2557 ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน ไดลงนามบนทก ความเขาใจวาดวยความรวมมอดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงราชอาณาจกรไทยกบ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง สปป. ลาว เมอวนท 26 พฤศจกายน 2557 รวมกบ ศ.ดร.บอเวยงค�า วงดาลา รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง สปป.ลาว

ในวนท 27 พฤศจกายน 2557 ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน และคณะผบรหาร ไดเขาเยยมคารวะนายทองสง ท�ามะวง นายกรฐมนตร สปป.ลาว ณ หองวาการรฐบาล สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว



ในวนท 28 พฤศจกายน 2557 ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน ไดเขารวมการประชมระดบรฐมนตร วาดวยความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทย – ลาว ครงท 6 ในวนท 28 พฤศจกายน 2557 ณ นครหลวงเวยงจนทน ตามค�าเชญของรฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและ เทคโนโลยแหง สปป.ลาว ซงทประชมเหนชอบใหมการด�าเนนความรวมมอใน 14 สาขา ตามท ทประชมเจาหนาทอาวโส (SOM) ไดประชมหารอ เมอวนท 27 พฤศจกายน 2557 ซงม รศ.ดร.วระพงษ แพสวรรณ ปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย และนายมะลยทอง กมมะสทธ อธบดกรมแผนการและรวมมอ สปป.ลาว เปนประธานรวมการประชมระดบเจาหนาทอาวโส



การจดประชมคณะกรรมการอาเซยนวาดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย (ASEAN Committee on Science and Technology: COST) ครงท 69

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยในฐานะหนวยประสานงานหลกของประเทศไทยในกรอบคณะกรรมการอาเซยนวาดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย (ASEAN Committee on Science and Technology: COST) ไดเปนเจาภาพจดการประชม ASEAN COST ครงท 69 ระหวางวนท 21-29 พฤษภาคม 2558 ณ โรงแรมมเวนพค รสอรท แอนด สปา จงหวดภเกต ซงประกอบดวยการประชมคณะอนกรรมการอาเซยน

9 คณะ การประชมคณะทปรกษาดานแผนปฏบตการอาเซยนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย การประชมคณะทปรกษาดานกองทนวทยาศาสตรอาเซยน และการประชม ASEAN COST ครงท 69 ซง ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดเปนประธานพธเปดการประชม ASEAN COST ครงท 69 ในวนท 28 พฤษภาคม 2558

Prof. Ainun Na’im ปลดกระทรวงการวจย เทคโนโลยและการอดมศกษา ประเทศอนโดนเซย ท�าหนาทเปน ประธานการประชม ASEAN COST ครงท 69 โดย รศ.ดร.วระพงษ แพสวรรณ ปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในฐานะ National COST-Chair เปนหวหนาคณะผแทนไทย ผเขารวมประชมประกอบดวยผบรหาร ผเชยวชาญ นกวชาการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย จากประเทศสมาชกอาเซยน และผแทนส�านกเลขาธการอาเซยน รวม 130 คน ทประชมไดรบทราบและพจารณาในหวขอส�าคญ ไดแก

1) การจดท�าแผนปฏบตการอาเซยนดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (ASEAN Plan of Action on Science, Technology and Innovation: APASTI)

2) กองทนวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมอาเซยน (ASEAN Science, Technology and Innovation Fund: ASTIF)

นอกจากน ทประชมไดสนบสนนขอรเรม/ขอเสนอความรวมมอของประเทศไทย ดงน 1) การใชประโยชนจากหองปฏบตการวจยแสงซนโครตรอน ซงเสนอโดยสถาบนวจยแสงซนโครตรอน

(องคการมหาชน)



2) การจดตงเครอขายในภมภาคอาเซยนเพอการสรางความตระหนกในผลกระทบของอบตเหตทเกด ในโรงไฟฟานวเคลยรจากภมภาคอาเซยน (ASEAN Networking for Enhancement of Awareness of Consequences of Nuclear Power Plant Accidents) ซงเสนอโดยสถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน)

3) การจดตงเครอขายอาเซยนการวจยดานชวมวล (ASEAN Network on Biomass Open Research: ANBOR) ซงเสนอโดยสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย

4) การจดเตรยมแผนทน�าทาง (Roadmap) และแผนปฏบตการดานโครงสรางพนฐานทางคณภาพ (Quality Infrastructure) เพอสนบสนน ASEAN Post-2015 ซงเสนอโดยคณะผเชยวชาญดานมาตรวทยา (The Expert Group on Metrology: EGM) ทมสถาบนมาตรวทยาแหงชาต ประเทศไทย เปนประธาน

5) การจดตง “ศนยฝกอบรมและวจยดานเทคโนโลยอวกาศและการประยกตใชแหงอาเซยน” หรอ “ASEAN Research and Training Center for Space Technology and Applications (ARTSA)” ซงเสนอโดยส�านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน)

6) ขอเสนอความรวมมอดานดาราศาสตรในกรอบเครอขายดาราศาสตรเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Southeast Asia Astronomy Network: SEAAN) ซงเสนอโดยสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน)

7) การจดงานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมอาเซยน (ASEAN Science, Technology and Innovation (STI) Forum) ในป 2559

การจดประชม ASEAN COST ครงท 69 ในครงน ประสบความส�าเรจตามเปาหมายและวตถประสงค ทก�าหนดไวประเทศสมาชกอาเซยนไดใหการสนบสนนขอรเรม/ขอเสนอโครงการความรวมมอท ประเทศไทยเสนอ ซงผลจากการสนบสนนดงกลาวแสดงใหเหนวาประเทศไทยมบทบาทส�าคญในการผลกดน ใหวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม เปนเครองมอในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และคณภาพชวต ของภาคเศรษฐกจและประชากรอาเซยน เพอรองรบการเขาส ประชาคมอาเซยนในปลายป 2558 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยมนใจวาบทบาทและความรวมมอดงกลาว จะสงผลตอการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม การพฒนาบคลากร และการสงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน ซงจะน�าไปสการพฒนาประเทศและภมภาคอยางยงยนและเขมแขงตอไป



การประชมความรวมมอระหวางกระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย (MOST) และสมาคมนกวชาชพไทยในอเมรกาและแคนาดา (ATPAC) (MOST-ATPAC Retreat) ไดจด ระหวางวนท 14 - 15 สงหาคม 2558 ณ สามพราน รเวอรไซด รสอรท จงหวดนครปฐม การประชมครงนเปนการประชมทจดขนเปนวาระพเศษตามบญชาของรฐมนตรว าการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอเปน การเปดโอกาสใหผแทนสมาคมนกวชาชพไทยในอเมรกาและแคนาดา (ATPAC) ไดหารอแลกเปลยนความคดเหนกบผ บรหารระดบสงของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ถงแนวทางการใชประโยชนจากกลไกของ ATPAC ในการประสานเชอมโยงกบหนวยงาน

ด านวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมในสหรฐอเมรกาและแคนาดา และพจารณาทศทางการพฒนาความรวมมอระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยกบ ATPAC รวมถงยงเปนการตอยอด จากการประชมประจ�าป นกวชาชพไทยสมาคม ATPAC โดยมส�านกงานทปรกษาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ณ กรงวอชงตน [ปว.(วต.)] ใหการสนบสนน ซงจดขนระหวางวนท 10 - 11 สงหาคม 2558 ณ จงหวดเชยงใหม ในหวขอ Digital Economy Smart City and Sustainability

การประชมหารอไดแบงออกเปน 2 ชวง ประกอบดวย• วนท 14 สงหาคม 2558 ระหว างเวลา

13.00 – 17.00 น. มนายสมชาย เทยมบญประเสรฐ รองปลดกระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย เป นประธาน เป นการหารอเพอท�าความเข าใจ

การประชมความรวมมอระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (MOST) และสมาคมนกวชาชพไทยในอเมรกาและแคนาดา (ATPAC) (MOST-ATPAC Retreat)



บทบาทและแนวทางการพฒนาความรวมมอ ระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย และ ATPAC และแนวทางความรวมมอ 2 ดาน ไดแก STEM และ Talent Mobility

• วนท 15 สงหาคม 2558 ระหวางเวลา 08.30 – 12.30 น. มรฐมนตรวาการกระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย เปนประธาน โดยเปนการประชมเพอก�าหนดจดยน บทบาท และส�ารวจความสนใจรวมกนและก�าหนด บทบาทของ ATPAC ในการตอบสนองนโยบายรฐบาลและการปฏรปด านวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม โดยมการหารอแนวทางความรวมมออก 5 ดาน ไดแก Science Diplomacy, Capacity Building, Big Data, Water Resources และ TUSCO

สรปประเดนหารอการประชมในวนท 14-15 สงหาคม 2558

ATPAC กบบทบาทกลไกความรวมมอของประเทศไทย: คณะกรรมการ ATPAC ไดเนนวา ATPAC มจดแขงคอ ท�าหนาทเฝา

ตดตามความกาวหนาของเทคโนโลยใหม ใหขอแนะน�าเรองการเรยนและทนการศกษา รวมถงสามารถใหการสนบสนนขอมลผก�าหนดนโยบายในประเทศได ดงนน จงไดมแนวคดในการสนบสนน และการใชประโยชนจาก ATPAC ใหคมคา โดยเสนอแนวทางเบองตน ดงน

• ควรมการจดท�าแผนกลยทธรวมระดบมหภาค เปาหมาย และแผนปฏบตการรวมกนระหวาง กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ATPAC และ ปว.(วต.) โดยเนนการผลกดนผลงานทมผลกระทบทส�าคญตอประเทศชาต

• ควรมการส�ารวจความตองการของฝายไทยเพอผลกดนใหมการจบคหนวยงานความรวมมอ (Matching Partners)

• ควรสรางความรวมมอดานการวจยกบสหรฐฯ และผลกดนการสรางนกวจย

• ควรมการปรบปรงฐานขอมลนกวชาชพ ATPAC ในลกษณะของรายชอเครอขายผเชยวชาญเพอใหหนวยงานภาครฐไดใชประโยชนจากความเชยวชาญ

• ควรเนนประเดนการพฒนาก�าลงคน โดยเฉพาะ อยางยงดาน STEM Education เปนโจทยในการท�างานรวมกน มเปาหมายวาจะปรบปรงแกไขเรองอะไร โดย ATPAC อาจเขามาสนบสนนคณะกรรมการ



ของประเทศดาน STEM รวมถงการม STEM Experts เพอท�าหนาทเชอมโยงใหเยาวชนเหนวา จะประกอบอาชพอะไรในอนาคต

นโยบายและแนวทางของรฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดเปนประธานเปดประชมและเรมตนดวยการสรปแนวทางพฒนาสงคมและวทยาศาสตรของไทยวา แบบจ�าลองทางสงคม (Social Model) ทจะน�าประเทศไทยสยคใหม จะตองมแผนยทธศาสตรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมทชดเจน งานดานวทยาศาสตรไม ควรจะตกรอบอย ภายในกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย แตควรเชอมโยงการท�างานกบกระทรวงตาง ๆ เพอ แกปญหาภาพรวมทงดานการเมอง เศรษฐกจและสงคมไปพรอม ๆ กน นวตกรรมจะตองเปนสงทมองเหนและจบตองได และใหคณคาตอสงคมไทย ตองการยทธศาสตรทมประสทธภาพ

และท�าใหนกศกษาไทยสนใจในวทยาศาสตรและเทคโนโลย และตองการเปนนกวจย มากกวาทจะมงเรยนเพยงเพอประกอบอาชพ

รฐมนตรว าการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย เหนวา ATPAC เปนสนทรพย (asset) ทส�าคญ ของประเทศไทย และเชอมนวา ประเทศไทยสามารถ ใชโอกาส แนวทางการใชนกวจยเชอชาตตนในตางแดนมาชวยพฒนา โดยไดใหแนวทางทประเทศไทยสามารถใชประโยชนจาก ATPAC ได 5 ประการ

• ตองสรางโครงการตวอยางความส�าเรจ (Success Case) ใหเกดขน

• เปนกลไกของรฐบาลไทยนอกประเทศ (Soft Side) ทจะสามารถเขาถงจดทรฐบาลไทยเองเขาไมถง

• หามตรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ใหกบประเทศไทย โดยรวมกบภาคเอกชน

• เปนองคกรทไมใชรฐบาล (Non-government Entity) ทท�างานดานขอมลใหกบประเทศไทย

• เปนนกเจรจาตอรอง (Lobbyist) ทมความรและขอมลทางเทคโนโลยตดตว

นอกจากน รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดมอบแนวทางในการท�างานรวมกบ ATPAC ดงน

• ใหใชโปรแกรม Talent Mobility โดยให ATPAC เปนกลจกรส�าคญเชอมโยงระหวางไทยกบสหรฐและแคนาดา

• รฐบาลไทยตองกระตนใหภาคเอกชนไปลงทนดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ในประเทศเพอนบานโดยใหการสนบสนน

• สนบสนนให BOI ชกชวนตางประเทศเขามาลงทน โดยเนนประเดนพนฐานก�าลงคนและเทคโนโลยเปนจดดงดด

• ATPAC ไมควรจ�ากดการท�างานรวมเฉพาะกบกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยแตควรขยายความรวมมอรวมกบกระทรวงอนๆ อกหลายกระทรวง



กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (วท.) เปนเจาภาพรวมกบส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) จดการประชมเชงปฏบตการความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ภายใตบนทกความเขาใจระหวาง วท. กบสถาบนบณฑตวทยาศาสตรจน (Chinese Academy of Sciences: CAS) เมอวนท 20 สงหาคม 2558 ณ Mandarin Hotel-Managed by Center Point กรงเทพฯ

การประชมดงกล าวมวตถประสงค เพอผลกดนการด�าเนนความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยระหวางหนวยงาน ของไทยกบสถาบนบณฑตวทยาศาสตรจน และเปนเวทในการแลกเปลยนความร และ ประสบการณ ระหว างนก วทยาศาสตร

การประชมเชงปฏบตการความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ระหวาง กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย และสถาบนบณฑตวทยาศาสตรจน (Chinese Academy of Sciences: CAS)

และผ เ ช ยวชาญของท งสองประ เทศ โดยม ง เน นความร วมม อด านความหลากหลายทาง ชวภาพซ ง เป นสาขาทท งสองฝ ายมความพร อม ท งน การประชมดงกล าวสบเนองจากนายไบ ชนหล (Mr. BAI Chunli) ประธานสถาบนบณฑต วทยาศาสตรจน ไดเขาเยยมคารวะพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร เมอวนท 5 มกราคม 2558 และไดมการหารอและแลกเปลยนขอคดเหนเกยวกบ ความรวมมอดานการวจยและพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ระหวางไทย – จน โดย นายกรฐมนตรไดมอบหมายให วท. และ สกว. พจารณา แนวทางการสรางความรวมมอดานวทยาศาสตรและ เทคโนโลยร วมกบสถาบนบณฑตวทยาศาสตรจน ในการน วท. สกว. และสถาบนบณฑตวทยาศาสตรจน จงไดเหนชอบรวมกนจดการประชมดงกลาวขน



ประกอบดวย การบรรยายพเศษ และการประชมกลมยอยในหวขอตางๆ เชน การวจยเกยวกบสารออกฤทธทางชวภาพในสงมชวต ทะเลและสมทรศาสตร สารสกดจากธรรมชาตเชงพาณชยและการทดสอบประสทธภาพยา ความหลาก หลายทางชวภาพและการเพาะเหด เทคโนโลยการเกษตร และจลชววทยา เปนตน

ผลการประชมส�าคญ คอ ทงสองฝายไดสานตอความรวมมอภายใตบนทกความเขาใจ และไดแผนความรวมมอ 10 ป ระหวาง พ.ศ. 2559 – 2569 ในการด�าเนนกจกรรมความรวมมอระหวางกน ไดแก การสลบเปนเจาภาพจดการประชมความรวมมอ การแลกเปลยนทนศกษาและนกวจยระหวางกน โดยปจจบน สถาบนบณฑตวทยาศาสตรจนไดด�าเนนโครงการ CAS Fellowship for Postdoctoral and Visiting Scholar และยนดจะสนบสนนฝายไทยในการสงนกศกษาและนกวจยเดนทางไปศกษาและท�าวจย ณ สาธารณรฐประชาชนจน การด�าเนนโครงการวจยขนาดเลกและขนาดกลางในหวขอทสนใจรวมกน (Pilot Project) และการด�าเนนโครงการวจยและพฒนารวม (Joint Funding Research)



1. น�าคณะทตฯ กรงบรสเซลสเขาเยยมและรวมการประชมหารอสงเสรมความรวมมอดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ระหวางไทย-เบลเยยม โดยเฉพาะในดาน Bio-pharmaceutical และการถายทอด เทคโนโลยกบมหาวทยาลย KU Leuven วนท 14 มกราคม 2558 ณ มหาวทยาลย KU Leuven เมอง Leuven ซงเปนมหาวทยาลยเกาแกและโดดเดนทสดของประเทศเบลเยยม มความเชยวชาญดานการวจย โดยเฉพาะในสาขา สงคมศาสตร สาขาวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย และสาขาชวการแพทย

ในระหวางการประชมทาง KU Leuven แสดงความสนใจรวมมอเปนหนสวนกบประเทศไทยภายใตโครงการ วจย Horizon 2020 หากสามารถหาหนสวนฝายไทยทมความสามารถและความเชยวชาญเปนเลศในสาขาทเปนประโยชนตอทงสองฝาย KU Leuven แนะน�าวาหากประเทศไทยมความตองการรวมมอดานการวจยกบ KU Leuven อาจกระท�าไดใน 3 กรณคอ 1) ใหทนสนบสนนนกศกษาปรญญาเอกมาศกษาท�าการวจยท KU Leuven 2) สนบสนนนกศกษาปรญญาเอกรวมกน (Jointly Supervised PhD) โดยนกศกษาจะท�าการวจยทงทประเทศไทยและเบลเยยม 3) สงเสรมการแลกเปลยนอาจารยและนกวจยในฐานะ Visiting Scholar ซงจะมาศกษางานท KU Leuven เปนระยะเวลา 1 อาทตย ถง 3 เดอน

2. น�าคณะผเชยวชาญจากมหาวทยาลย KU Leuven ไปบรรยายถายทอดองคความรดานการบรหารจดการ ดานการวจย จนกระทงประสบความส�าเรจในการผลกดนไปเปนผลตภณฑทไดรบการยอมรบในระดบสากลและเขารวมการประชม The 1st Thailand – Belgium Science Technology and Innovation Forum Increasing Competitiveness: Knowledge Management in Science, Technology and Innovation ระหวางวนท 23 - 25 กมภาพนธ 2558 ณ กรงเทพมหานครและจงหวดเชยงใหม โดยส�านกงานทปรกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ณ กรงบรสเซลสเปนเจาภาพรวมกบสถานเอกอครราชทต ณ กรงบรสเซล สวทน. กระทรวงตางประเทศ และ สปวท.

การประชมหารอกลมยอย (Focus Group Meeting on Possible Future Cooperation in STI Between Thailand and Belgium ไดสรปถงรปแบบความรวมมอทเปนไปได ดงน

(1) การแลกเปลยนบคลากร (Mobility) (2) การรวมวจย (3) การพฒนาความรวมมอภาครฐ-เอกชน (Public- Private Partnership) และ (4) การพฒนาความรวมมอของภาคเอกชนของทงสองประเทศ โดยสาขามงเปาทมความเปนไปไดในการด�าเนนความรวมมอระหวางสองชาต คอ (1) สาขาการแพทยและสขภาพทประเทศไทยมงเนนการพฒนาความสามารถ ไดแก Biopharmaceuticals, Monoclonal Antibody และ Stem Cell (2) สาขาเกษตรและอาหาร (3) สาขาพลงงานและสงแวดลอม และ (4) อาจเปนโครงการเฉพาะในการด�าเนนความรวมมอเรองใดเรองหนงระหวางกน (Specific Projects)

การสรางความรวมมอดาน วทน. ระหวางไทยและเบลเยยม



1. การสนบสนนการจดประชมของ สมาคมนกวชาชพไทยภมภาคยโรป (The Association of Thai Professionals in European Region, ATPER) โดยการเปน เจาภาพในการประชมประจ�าปของสมาคม นกวชาชพไทยในภมภาคยโรป (ATPER 2015) รวมกบสถานเอกอครราชทต ณ กรงเบอรลน ระหวางวนท 6 - 7 มถนายน 2558 ณ สถานเอกอครราชทต ณ กรงเบอรลน สหพนธ สาธารณรฐเยอรมน โดยการประชมฯ ม นกวชาชพไทยเขารวมกวา 40 คน จากหลาย ประเทศในยโรป อาท เยอรมน เบลเยยม นอรเวย ฟนแลนด ฝรงเศส สหราชอาณาจกรฯ สวเดน ออสเตรย เดนมารก และอตาล เปนตน ทงน ในสวนของหนวยราชการ นอกจาก ดร. มาณพ สทธเดช อครราชทตทปรกษา(ฝายวทยาศาสตร และเทคโนโลย) ซงเปนผแทนของส�านกงาน ท ป รกษา วทยาศาสตร และ เทคโนโลย

ณ กรงบรสเซลสแลว มผแทนจากหนวยงานอนเขารวม ไดแก สถานเอกอครราชทต ณ กรงเบอรลน และส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)

2. การสนบสนนการจดประชมวชาการนกเรยน ไทยในทวปยโรป ครงท 4 (The 4th Thai Student Academic Conference หรอ TSAC 2015) โดยการเป นเจ าภาพในการจดประชมร วมกบ สถานเอกอครราชทต ณ กรงสตอกโฮลม ในระหวาง วนท 8 - 10 พฤษภาคม 2558 ณ เมอง Uppsala ราชอาณาจกรสวเดน

นอกจากนส�านกงานทปรกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ณ กรงบรสเซลส ท�าหนาทในการเปน ผแทนหนวยงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในประเทศไทย ในการประชมทเกยวของกบวทยาศาสตรและเทคโนโลย การเจรจาทสนบสนนการสงออกโดยมประเดนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเกยวของและการท�าขอตกลงระดบประเทศดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ระหวางประเทศในยโรปและประเทศไทย

การสรางเครอขายความรวมมอดานการวจย พฒนา และการถายทอดความร ดาน วทน. กบสมาคมนกวชาชพไทย และนกเรยนไทยในภมภาคยโรป



โครงการฝกอบรม NASA DEVELOP Summer 2015

โครงการ NASA DEVELOP เปนโครงการ ฝกอบรมส�าหรบนกเรยน นกศกษา หรอผทเพง ส�าเรจการศกษาใหสามารถน�าเอาขอมลและ เครองมอดานวทยาศาสตรโลก (Earth Science) ขององคการ NASA มาใชใหเกดประโยชนในการพฒนาและแกไขปญหาตาง ๆ ทางนโยบายทจะกอใหเกดประโยชนตอสงคมสวนรวม โครงการ NASA DEVELOP เปดอบรมปละ 3 ครง คอ ภาคฤดใบไมผล (ม.ค. – เม.ย.) ภาคฤดรอน (ม.ย. – ส.ค.) และภาคฤดใบไมรวง (ก.ย. – พ.ย.) การอบรมแตละครงใชเวลาครงละ 10 สปดาห

(5 วนตอสปดาห) โดยแตละภาคการศกษาจะเปด รบผ สมครจากทวประเทศสหรฐอเมรกาผ ทผ าน การคดเลอกเขารบการฝกอบรมจะถกจดกล มและ มอบหมายใหไปปฏบตงาน ณ ศนยปฏบตการหลก และศนยปฏบตการประจ�าภมภาคขององคการ NASA ตามการพจารณาของคณะกรรมการผคดเลอกของ โครงการ NASA DEVELOP ผทไดรบคดเลอกจะ ได ปฏบตงานใกลชดกบผ เชยวชาญขององคการ NASA และมอสระในการเลอกหวขอการศกษาวจย และเลอกขอมลและเครองมอทจะใชในระหวางการฝกอบรม



กจกรรมการสอสารกบนกบนอวกาศ ขององคการ NASA ทก�าลงปฏบตหนาทอย ในสถานอวกาศนานาชาต โดยใชระบบวทย สมครเล น (Amateur Radio on the International Space Station - ARISS) มวตถประสงคเพอใหเยาวชนไดสรางความ ตระหนกดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมถงการเรยนรเกยวกบเทคโนโลยการสอสาร แบบไรสาย คลนวทย ดาวเทยม และอวกาศ โดยมกล มเปาหมายหลกของกจกรรม คอ กล มนกเรยนและนกศกษาทก�าลงศกษา หรอมความสนใจในวทยาศาสตร เทคโนโลย

NASA ARISS สวนของการฝกอบรมวศวกรรม และคณตศาสตร (STEM) NASA ARISS เปดโอกาสใหสถาบนการศกษาทวโลกยน ใบสมครเพอขอรบการพจารณาคดเลอกเพอสอสารกบนกบนอวกาศบนสถานอวกาศ ISS

สถานเอกอครราชทตฯ และส�านกงานทปรกษา ดานวทยาศาสตรฯ เลงเหนถงประโยชนและความส�าคญของกจกรรม NASA ARISS ทจะมตอเยาวชนและวงการวทยาศาสตรของประเทศไทย จงไดประสานงานและหารอกบองคการ NASA เพอขอรบการพจารณาเปนกรณพเศษ โดยในป พ.ศ. 2558 ประเทศไทยจะไดรบโอกาสในการตดตอกบนกบนอวกาศบนสถานอวกาศ ISS 1 ครง



การประชม Thailand – U.S. STEM Education Consultative Meeting เปนการ ประชมหารอครงแรกระหวางคณะผแทนฝายไทยและฝายสหรฐฯ ในสาขาสะเตมศกษา การประชมครงนมวตถประสงคเพอก�าหนดแนวทางและแผนงานความรวมมอในอนาคต เชน การแลกเปลยนขอมลและประสบการณในการพฒนาระบบการศกษาดานสะเตมศกษา การด�าเนนนโยบายดานสะเตมศกษา รวมทง มาตรการ และแนวทางการปฏบตทดรวมกนดวย ทงน ทางฝายไทย โดยส�านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรฯ ไดประสานหนวยงานไทยทเกยวของรวมประชม

หารอจดท�าขอเสนอในประเดนหวขอหลก ๆ ของสะเตมศกษา เพอน�ามาประชมหารอและวางแผนรวมกบฝายสหรฐฯ

การประชม Thailand – U.S. STEM Education Consultative Meeting จดขน ณ หองประชมชน 1 สถานเอกอครราชทต ณ กรงวอชงตน ด.ซ ระหวาง วนท 30 – 31 ม.ค. 2558 และตามดวยการเยยมชม นทรรศการ Q?rius และการหารอกบ Science Education Department ณ Smithsonian Institute ในวนท 1 เม.ย. 2558 ผ เขารวมประชมประกอบดวยหนวยงานตาง ๆ ของประเทศไทย (17 คน) และสหรฐฯ (27 คน) ทมภารกจดานสะเตมศกษา

การประชมเรอง Thailand-U.S. STEM Education Consultative Meeting



การยกระดบสนคา OTOP สการรบรองมาตรฐานผลตภณฑชมชน ดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตามทรฐบาลมวสยทศนในการพฒนาประเทศใหมความมนคง และท�าใหประชาชนมความมงคงอยางยงยนนน กรมวทยาศาสตรบรการ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยจงไดสงเสรมและพฒนาสนคา OTOP ใหกาวไกลสระดบสากลดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยด�าเนนงานโครงการทดสอบสนคา OTOP เพอยกระดบคณภาพสนคาและความปลอดภย ของผประโภคตงแตป พ.ศ. 2557 – ปจจบน มนโยบาย ในการผลกดนและสนบสนนการใชวทยาศาสตร และเทคโนโลยจากผลงานวจยและการทดสอบใน หองปฏบตการไปพฒนากระบวนการผลตสนคา OTOP ใหไดมาตรฐานผลตภณฑชมชน โดยการถายทอดเทคโนโลยใหแกผประกอบการสนคา OTOP ทง 5 ประเภท ไดแก อาหาร เครองดม ของใช ของประดบตกแตง และของทระลก ผาและเครอง แตงกาย และสมนไพรทไมใชอาหาร ในทกภมภาค ไดแก ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนออก และภาคใต รวมทงการสงเสรมพฒนา

หองปฏบตการทดสอบในภมภาคใหสามารถรองรบการตรวจสอบคณภาพสนคา OTOP เพอใหสนคา OTOP มคณภาพไดมาตรฐานและเปนทยอมรบ สรางความเชอมนแกลกคา และขยายโอกาสเพอสรางขดความสามารถในการแขงขนใหแกวสาหกจชมชน/ชมชน ทวทกภมภาคตามเปาหมายการพฒนาประเทศของรฐบาล

กรมวทยาศาสตร บรการมการแนวทางการ ด�าเนนงานโครงการฯ โดยการส�ารวจความตองการ ผ ประกอบการในการพฒนาคณภาพสนคา OTOP ใหเขาสกระบวนการขอรบรองมาตรฐาน การตรวจสอบ คณภาพสนคา OTOP เบองตนโดยหองปฏบตการเพอหา สาเหตและแนวทางการพฒนาปรบปรงแกไข การ ถายทอดเทคโนโลยองคความรดานวทยาศาสตรและ เทคโนโลยเพอพฒนากระบวนการผลตและคณภาพ ของผลตภณฑ การใหค�าปรกษาเชงลกการพฒนา บรรจภณฑและการสงเสรมการตลาดแกผประกอบการนอกจากน ในป 2558 กรมวทยาศาสตรบรการ

กรมวทยาศาสตรบรการ ผลงานเดน



ไดมการจดสมมนาเชงปฏบตการโครงการเสรมสราง ผลตภณฑ OTOP ใหก าวไกลส ระดบสากลดวย วทยาศาสตรและเทคโนโลย : เสรมสรางคณภาพสนคา OTOP เพอรายไดทยงยน ตามภมภาคตาง ๆ ดงน

• กลมจงหวดภาคเหนอ วนท 20 มกราคม 2558 ณ โรงแรมอมรนทรลากล อ�าเภอเมอง จงหวดพษณโลก

• กล มจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ วนท 31 มนาคม 2558 ณ โรงแรมเซนทารา โฮเตล แอนด คอนเวนชนเซนเตอร อ�าเภอเมอง จงหวดอดรธาน

• กลมจงหวดภาคกลาง วนท 9 มถนายน 2558 ณ โรงแรมวาสฎฐซต อ�าเภอเมอง จงหวดสพรรณบร

โดยมวตถประสงค เพอน�าองค ความร ด านวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชแกปญหาทเกดขนในการผลตสนคา OTOP ของผประกอบการ ตงแตตนน�าจนถงปลายน�า เชน การคดเลอกวตถดบ การควบคมคณภาพในกระบวนการผลตใหไดสนคาทมคณภาพตามมาตรฐาน และการเพมมลคาผลตภณฑดวย บรรจภณฑ

กรมวทยาศาสตรบรการ ด�าเนนงานโครงการทดสอบสนคา OTOP เพอยกระดบคณภาพสนคาและความปลอดภยของผประโภคโดยบรณาการรวมกบหนวยงานในพนททกภาคสวน ไดแก ส�านกงานอตสาหกรรมจงหวด ส�านกงานพฒนาชมชนจงหวด ส�านกงานสาธารณสขจงหวด ส�านกงานเกษตรจงหวด ส�านกงานพาณชยจงหวดในการยกระดบคณภาพ

สนคา OTOP ประเภทตาง ๆ และการพฒนาศกยภาพหองปฏบตการเพอใหเกดความเชอมโยงระหวางโครงการ OTOP ของกรมวทยาศาสตรบรการกบ แผนพฒนาสนคา OTOP ของกลมจงหวด ในการสรางรายไดและพฒนาคณภาพชวต ดงน

สนคา OTOP ประเภทอาหารและเครองดมไดแก • การพฒนาสนคา OTOP ประเภทอาหารและ

เครองดมในจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ• การพฒนาสนคา OTOP ประเภทอาหารและ

เครองดมในจงหวดภาคใต• การพฒนาสนคา OTOP ประเภทอาหารและ

เครองดมในจงหวดภาคเหนอ• การพฒนาสนคา OTOP ประเภทอาหารและ

เครองดมในจงหวดภาคกลาง• การพฒนาและสรางมลคาเพมผลตภณฑ OTOP

ดวยบรรจภณฑสนคา OTOP ประเภทของใช ของประดบตกแตง

และของทระลกไดแก• การพฒนาศกยภาพผประกอบการเซรามกเพอ

การรบรองมาตรฐาน• การสงเสรมการพฒนาผลตภณฑจกสาน (OTOP) • การพฒนาคณภาพถานอดแทงและถานผลไมดด

กลนใหไดรบมาตรฐานผลตภณฑชมชน• การพฒนาเพอยกระดบคณภาพสนคาประเภท

แกวของผประกอบการชมชน

สมนไพรทไมใชอาหาร72 ผลตภณฑ

สนคา OTOP เขาสกระบวนการขอรบรองมาตรฐานจำแนกตามประเภทสนคา OTOP

สนคา OTOP เขาสกระบวนการขอรบรองมาตรฐานจำแนกตามมาตรฐานตางๆ

อาหารและเครองดม72 ผลตภณฑ

มผช.380 ผลตภณฑ

ผาและเครองแตงกาย37 ผลตภณฑ ฮาลาล

20 ผลตภณฑ

ของใช ของประดบและของทระลก

75 ผลตภณฑ

อย.70 ผลตภณฑ



• การพฒนาคณภาพกระดาษหตถกรรมส มาตรฐานผลตภณฑชมชน

สนคา OTOP ประเภทผาและเครองแตงกายไดแก• การคณภาพสนคาเพมผลตภณฑชมชน OTOP

ประเภทผาทอสการรบรองมาตรฐาน• การถายทอดเทคโนโลยการบ�าบดน�าเสยจาก

สถานประกอบการ OTOP ดานสงทอสนคา OTOP ประเภทสมนไพรทไมใชอาหารไดแก• การพฒนาสนคา OTOP ประเภทสมนไพรทไมใช

อาหารในพนทภาคเหนอและจงหวดเครอขาย• การสงเสรมการพฒนาผลตภณฑสมนไพร

(OTOP) ในภาคกลางและจงหวดเครอขายการพฒนาศกยภาพหองปฏบตการ ไดแก• การพฒนาหองปฏบตการในภมภาคเพอควบคม

คณภาพสนคา OTOP ตาม ISO/IEC 17025• การพฒนาศกยภาพหองปฏบตการในภมภาค

ดวยกจกรรมทดสอบความความช�านาญเพอการ ตรวจสอบคณภาพสนคา OTOP

ผลการสนบสนนและเสรมสรางขดความสามารถ ของทองถนและชมชนโดยการด�าเนนงานโครงการ

ทดสอบสนคา OTOP เพอยกระดบคณภาพสนคาและ ความปลอดภยของผประโภคนน กรมวทยาศาสตร บรการสามารถพฒนาคณภาพสนคา OTOP โดยการ แกไขปรบปรงกระบวนการผลต การพฒนาคณภาพสนคา OTOP และผลกดนใหสนคา OTOP เขาสกระบวน การขอรบรองมาตรฐานในป พ.ศ. 2558 จ�านวนทงสน 470 ผลตภณฑ

จ�าแนกตามประเภทสนคา OTOP ได ดงน • อาหารและเครองดม จ�านวน 286 ผลตภณฑ • ของใช ของประดบตกแตง และของทระลก

จ�านวน 75 ผลตภณฑ • ผาและเครองแตงกาย จ�านวน 37 ผลตภณฑ • สมนไพรทไมใชอาหาร จ�านวน 72 ผลตภณฑ จ�าแนกตามการยนขอรบรองมาตรฐานได ดงน • มาตรฐานผลตภณฑชมชน จ�านวน 380 ผลตภณฑ • มาตรฐานอาหารและยา จ�านวน 70 ผลตภณฑ • มาตรฐานฮาลาล จ�านวน 20 ผลตภณฑ และมผ ประกอบการทไดรบประโยชนจากการ

ถายทอดเทคโนโลย จ�านวน 5,571 ราย รวมทงมหองปฏบตการในภมภาคทไดรบการพฒนา จ�านวน 101 หอง



โดยมพนทด�าเนนงานครอบคลม 47 จงหวด แบงเปน • ภาคเหนอ จ�านวน 11 จงหวด ไดแก จงหวดพษณโลก

จงหวดตาก จงหวดล�าปาง จงหวดพะเยา จงหวดเชยงราย จงหวดแมฮองสอน จงหวดล�าพน จงหวดเชยงใหม จงหวดนาน จงหวดนครสวรรค และจงหวดสโขทย

• ภาคกลาง จ�านวน 11 จงหวด ไดแก จงหวดสพรรณบร จงหวดสงหบร จงหวดชยนาท จงหวดสระบร กรงเทพมหานคร จงหวดกาญจนบร จงหวดอางทอง จงหวดลพบร จงหวดชลบร จงหวดสมทรสงคราม และจงหวดพจตร

• ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จ�านวน 12 จงหวด ไดแก จงหวดเลย จงหวดขอนแกน จงหวดสกลนคร จงหวดอดรธาน จงหวดนครราชสมา จงหวดมหาสารคาม จงหวดอบลราชธาน จงหวดนครพนม จงหวดบงกาฬ จงหวดหนองคาย จงหวดมกดาหาร และจงหวดหนองบวล�าภ

• ภาคใต จ�านวน 13 จงหวด ไดแก จงหวดชมพร

จงหวดสราษฎรธาน จงหวดนครศรธรรมราช จงหวดสงขลา จงหวดพทลง จงหวดภเกต จงหวดระนอง จงหวดนราธวาส จงหวดสตล จงหวดกระบ จงหวดปตตาน จงหวดตรง และจงหวดพงงา

นอกจากน กรมวทยาศาสตรบรการ ไดใหความส�าคญกบการน�าโจทยปญหาทไดรบจากผประกอบการและชมชนมาศกษาวจยและพฒนาอยางตอเนอง โดยมงหวงใหผลงานวจยสามารถแกปญหาหรอตอบโจทยตรงความตองการของทองถน สงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรมสนคา OTOP ใหมจ�านวนเพมมากขน

การด�าเนนงานโครงการทดสอบสนคา OTOP เพอยกระดบคณภาพสนคาและความปลอดภยของ ผบรโภค มสวนส�าคญทชวยสรางความเขมแขงทาง เศรษฐกจโดยสรางรายไดใหแกครวเรอนและมการ จางงานในชมชนทองถนทวประเทศ รวมทงการสราง นวตกรรมใหม ๆ ใหกบผประกอบการและชมชนในทองถนอยางมนคงและยงยน



ส�านกบรหารและรบรองหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรบรการ มบทบาทดานการ พฒนาและรบรองระบบงานหองปฏบตการ ของประเทศใหไดรบการรบรองความสามารถ ตามมาตรฐานสากล เพอสนบสนนการสงออก และคมครองผ บรโภค การบรการดานการรบรองระบบงานหองปฏบตการของกรมวทยาศาสตร มดงน

1. การรบรองความสามารถหองปฏบตการ ทดสอบตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 ดาน ฟสกส เคม และชวภาพในผลตภณฑน�าตาล และผลตภณฑน�าตาลอาหาร และผลตภณฑ ทเกยวของ ภาชนะบรรจอาหารและวสดท เกยวของ ยางพารา และผลตภณฑยาง รองเทา เครองหนง สงทอและเครองนงหม ผลตภณฑ

การรบรองระบบงานหองปฏบตการ

พลาสตกเซรามคและแกว เคมภณฑ (เฉพาะทไมไดใชท�ายา) ปโตรเคม (ขนกลางและขนปลาย) กระดาษและผลตภณฑกระดาษ และสงแวดลอม

2. การรบรองความสามารถผจดโปรแกรมการทดสอบความช�านาญตามมาตรฐาน ISO/IEC 17043 ในสาขาดานการทดสอบ สอบเทยบ และการทดสอบทางการแพทย

3. การรบรองผผลตวสดอางอง ตาม ISO Guide 34 ครอบคลมใน 3 สาขา ไดแก การทดสอบ การทดสอบทางการแพทย และการสอบเทยบ

การรบรองระบบงานหองปฏบตการนบเปนเครอง ชวดคณภาพและความสามารถของหองปฏบตการ สรางความเชอมนในผลการทดสอบสนคา สงผลใหสนคาไดรบการยอมรบทงในประเทศและตางประเทศ ปจจบนส�านกบรหารและรบรองหองปฏบตการ



กรมวทยาศาสตรบรการ ไดลงนามการยอมรบรวม (Mutual Recognition Arrangement, MRA) ในการรบรองระบบงานหองปฏบตการกบองคการภมภาคเอเชยแปซฟกวาดวยการรบรองระบบงานหองปฏบตการ (Asia Pacific Laboratory Accreditation Coop-eration, APAC) และองคการระหวางประเทศวาดวยการรบรองระบบงานหองปฏบตการ (International Laboratory Accreditation Cooperation, ILAC) โดยไดรบการคงสถานะของการยอมรบรวมดานการรบรองระบบงานหองปฏบตการทดสอบ และไดรบการยอมรบรวมในขอบขายทขยายใหมดานการรบรองผจดโปรแกรมการทดสอบความช�านาญหองปฏบตการ และการรบรองผผลตวสดอางอง เมอเดอนมถนายน 2558 ณ เมองโคลมโบ สาธารณรฐสงคมนยมประชาธปไตยศรลงกา

หองปฏบตการทดสอบ ผจดโปรแกรมการทดสอบความช�านาญหองปฏบตการ และผผลตวสดอางอง ท ได รบการรบรองระบบงานหองปฏบตการจาก กรมวทยาศาสตรบรการจะไดรบความเชอมนในความสามารถของหองปฏบตการ ความสามารถของผจดโปรแกรมการทดสอบความช�านาญหองปฏบตการ และผผลตวสดอางองในระดบมาตรฐานสากล เชน รายงานผลการทดสอบจากหองปฏบตการทแสดงสถานะหรอเครองหมายการรบรองจากหนวยรบรองกรมวทยาศาสตรบรการ ซงไดรบการยอมรบรวม APLAC MRA และ ILAC MRA จะเปนทเชอถอยอมรบในความถกตองของผลการทดสอบ ในระดบสากล สงเสรม การตรวจสอบคณภาพสนคาในการน�าเขาและสงออก ลดการทดสอบซ�าจากประเทศคคา

กรมวทยาศาสตรบรการ ไดผลกดนการสรางความรวมมอกบประเทศในอาเซยนดานการรบรองระบบงานหองปฏบตการ ไดแก ประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมาร เวยดนาม และฟลปปนส เพอสงเสรมความสามารถหองปฏบตการในภมภาคอาเซยนและการคาในภมภาค โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2558

กรมวทยาศาสตรบรการ ไดใหความรวมมอ กบกรมมาตรฐานและวดแทก (Department of

Standardization and Metrology : DSM) กระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และความรวมมอกบหนวยรบรองประเทศกมพชา (Department of Accreditation : DA) เพอพฒนาหนวยรบรองระบบงานและการมาตรฐาน ใหมความสามารถตามมาตรฐานสากล

ปจจบนกรมวทยาศาสตรบรการ ยงใหบรการหนวยงานราชการและหนวยงานเอกชนในอาเซยน ดานการรบรองระบบงานหองปฏบตการ เพอสงเสรม ความสามารถหองปฏบตการในภมภาคอาเซยน และการคาในภมภาค โดยในปงบประมาณ 2558 กรมวทยาศาสตรบรการไดใหการรบรองความสามารถ หองปฏบตการทดสอบแกหองปฏบตการเอกชน ดานสงทอในประเทศกมพชา และหนวยงานราชการ ดานสงแวดลอมใน สปป.ลาว รวมทงคงสถานะ การรบรองความสามารถผจดโปรแกรมการทดสอบความช�านาญหองปฏบตการแกสถาบนดานโภชนาการ ประเทศฟลปปนสการรบรองระบบงานหองปฏบตการในอาเซยนสงผลใหคณภาพและความสามารถของหองปฏบตการ สรางความเชอมนในผลการทดสอบ สนบสนนการควบคมคณภาพผลตภณฑสงออก น�าเขา คมครองผบรโภค ในอาเซยน



ตามท วศ. ไดด�าเนนงานเรองแปรรปยางพาราเปนผลตภณฑเพอน�าไปสรางพนล – ลานกรฑา สนามกฬา และลานอเนกประสงค เพอสนองนโยบายรฐบาล ในการเพมปรมาณการใชยางภายในประเทศ โดยไดมการด�าเนนงานมาตงแตเดอนธนวาคม 2557 นน ผลการด�าเนนงานคบหนา ดงน

1. การถายทอดเทคโนโลย

เนองดวยพนล ลานกรฑาเปนเทคโนโลยใหมอนเกดจากผลงานวจยของกระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย ดงนนหากตองการใหไดผลอยางเปนรปธรรมจ�าเปนตองมการถายทอดองคความรและ เทคโนโลยนไปสภาคอตสาหกรรม ดงนน กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยกรมวทยาศาสตรบรการ จงไดด�าเนนการจดตงศนยถายทอดเทคโนโลยการสรางพนล-ลานกรฑา สนามกฬาและลานอเนกประสงค โดยใชยางธรรมชาต ซงไดมการถายทอดเทคโนโลย ใหกบกลมผประกอบการ 2 กลม คอ กลมอตสาหกรรมยาง และกลมอตสาหกรรมกอสราง ระหวาง 9-27 กมภาพนธ 2558 โดยมทงภาคทฤษฎ และภาคปฏบต ใหแก ผประกอบการไปเรยบรอยแลว การถายทอดเทคโนโลยแบงเปน 2 หลกสตร ไดแก 1) เทคโนโลยการสราง พนล-ลานกรฑา สนามกฬา และลานอเนกประสงค และ 2) เทคโนโลยการผลตเมดยาง เพอน�าไปใชในการสราง พนล – ลานกรฑา มจ�านวนผเขาฝกอบรมทงสน 178 คนจาก 62 บรษทผลการประเมนจากผเขารบ การถายทอดเทคโนโลยพบวาสามารถน�าความรไปใชประโยชนไดถงรอยละ 93

กรมวทยาศาสตรบรการไดส�ารวจก�าลงผลตเมดยางส�าหรบใชท�าพนสงเคราะหจากผประกอบการยางทมความพรอมและเขารบถายทอดเทคโนโลยพบวาก�าลงผลตอยางนอย 966 ตน/เดอน ซงสามารถสราง ล-ลานกรฑาไดประมาณ 21 สนาม/เดอน คดเปนมลคา 420 ลานบาท/เดอน

การแปรรปยางพาราเปนผลตภณฑเพอน�าไปสรางพนล – ลานกรฑา สนามกฬา และลานอเนกประสงค



2. ความพรอมการตรวจสอบตามมาตรฐานผลตภณฑวศ. ไดรวมมอกบส�านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรมจดท�ามาตรฐาน 2 ฉบบ

คอ มอก. 2682 – 2558 เมดยางใชท�าพนสงเคราะห และ มอก. 2683 – 2558 พนสงเคราะห เพอใชกบผลตภณฑพนลลานกรฑา สนามกฬา และลานอเนกประสงค รางมาตรฐานไดรบการเหนชอบจากคณะกรรมการมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (กมอ.) เมอวนท 8 เมษายน 2558 และประกาศในพระราชกจจานเบกษา เมอวนท 29 พฤษภาคม 2558 ทผานมาขณะนผประกอบการทไดรบการถายทอดเทคโนโลยจาก วศ. เมอเดอนกมภาพนธ 2558 ไดเตรยมชนตวอยางพนลลานกรฑาพนสนามกฬา พนลานอเนกประสงค และตวอยางเมดยางแดงและ เมดยางด�าสงมาให วศ. ทดสอบคาสมบตตาง ๆ โดยอางองมาตรฐานดงกลาว รวมทงสน 30 ตวอยาง 220 รายการ และยงบรการใหค�าปรกษาแกผประกอบการทงภาคอตสาหกรรมกอสรางและอตสาหกรรมยางเกยวกบ การสรางพนล-ลานกรฑาใหไดคณภาพตามมาตรฐานกวา 30 ราย

3. โครงการสรางพนลานอเนกประสงคส�าหรบเปนพนทสาธตวศ. จดท�าโครงการ “สรางล-ลานกรฑา สนามกฬา และลานเอนกประสงคโดยใชยางธรรมชาต” เพอเปน

พนทสาธต ณ โรงเรยนบางยขนวทยาคม ทอย 165 ซอยจรญสนทวงศ 42 ถนนจรญสนทวงศ แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพมหานคร ขนาดพนทประมาณ 989 ตารางเมตร (กวาง 23 เมตร x ยาว 43 เมตร) โดยใชวงเงนงบประมาณในการกอสราง 1.97 ลานบาท ซง วศ. ไดจดท�ารายละเอยดราคากลาง คณสมบตและขอบเขตงาน (TOR) ด�าเนนการประกาศสอบราคา ประกวดราคาอเลกทรอนกส (e-bidding) และ เซนสญญาจาง (เลขท 9/2558) กบบรษท ทาโคเทค จ�ากด ไปเมอวนท 29 มถนายน 2558 และโรงเรยนบางยขนวทยาคมไดสงมอบพนทใหบรษทฯ เขาด�าเนนงานไดตงแตวนท 17 สงหาคม 2558 เปนตนไป ขณะนการกอสรางไดด�าเนนการไปแลวรอยละ 30 และคาดวาจะด�าเนนการเสรจสนในเดอนตลาคม 2558 น



ความเปนมาและความส�าคญประเทศสมาชกอาเซยน (Association of

South East Asian Nations, ASEAN) ทง 10 ประเทศ จะเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ ASEAN Economic Community (AEC) ในป 2558 เพอใหอาเซยนมความแขงแกรง ในอ�านาจตอรองและขดความสามารถการแขงขนเศรษฐกจในเวทระหวางประเทศ แตเนองจากประเทศไทยมสภาพภมประเทศทเปนศนยกลางและเปนทางผานของนานาประเทศ ท�าใหมแนวโนมความเสยงสงตอการเกดอาชญากรรมและการลกลอบทเกยวของกบวสดนวเคลยรและวสดกมมนตรงส ซงสามารถน�ามาใชเปนอาวธทมอานภาพท�าลาย ลางสงได ดงนนการตรวจพสจนเอกลกษณ ทางนวเคลยรและรงส Nuclear Forensics จงมบทบาททส�าคญอยางยงตอสถานการณดงกลาว โดยหากประเทศไทยมศกยภาพดานการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยร

โครงการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงสของประเทศ

และรงส และมฐานขอมลวสดนวเคลยรและวสดกมมนตรงสของประเทศ (National Nuclear Forensics Library) ทม ประสทธภาพ เมอเกดอาชญากรรมในลกษณะดงกลาวจะ สามารถน�าผลการวเคราะหทไดมาเปรยบเทยบกบฐานขอมล ทมอย เพอใชในการสบสวน สอบสวน รวมทงวางมาตรการ ในการปองกน ตลอดจนลดโอกาสการเกดภยคกคามทอาจเกดขนในอนาคต

การตรวจพสจน เอกลกษณทางนวเคลยร และรงส เปนการด�าเนนการตรวจพสจนในลกษณะเดยวกบทางดาน นตวทยาศาสตร (Traditional Forensics) แตมความ แตกตางทการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงสเปนการตรวจพสจนเมอวสดนวเคลยรและวสดกมมนตรงส เขามาเกยวของ โดยประกอบไปดวย 2 สวนหลกคอ

1. การบรหารจดการสถานทเกดเหต คอการประเมน สถานการณบรเวณทเกดเหต รวมถงการเกบรวบรวมและขน ยายวตถพยาน โดยการบรหารจดการสถานทเกดเหตเมอเกดอาชญากรรมทเกยวของกบวสดนวเคลยรและวสดกมมนตรงสนน ตองอาศยความรวมมอหลายหนวยงาน เชน ส�านกงานพสจนหลกฐานต�ารวจ สถาบนนตวทยาศาสตร เปนตน

ผลงานเดนส�านกงานปรมาณเพอสนต


ส�ำนกงำนปรมำณเพอสนต

2. การสนบสนนดานตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงส คอการวางแผนการตรวจพสจนวตถพยาน การวเคราะหและประเมนผลวตถพยาน ซงการวเคราะหดานการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงสนน เปนการวเคราะหเพอหาสญลกษณยนยน (Signature) ไดแก ไอโซโทป รปพรรณสญฐานของวสดนวเคลยรและวสดกมมนตรงส วสดหรอสารประกอบปนเปอน เพอน�ามาใชเปรยบเทยบกบฐานขอมลของประเทศ และประเมนผล รวมกบหนวยงานทเกยวของ ไดแก ส�านกงานพสจนหลกฐานต�ารวจ สถาบนนตวทยาศาสตร กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ส�านกขาวกรองแหงชาต และหนวยงานทางดานความมนคงอน ๆ เพอตรวจสอบวาวตถพยานทพบ ดงกลาวมอยในฐานขอมลของประเทศหรอไม ซงหากมอยในฐานขอมลภายในประเทศตองมการด�าเนนการสอบสวนทางกฎหมายและด�าเนนการตามกระบวนการยตธรรม แตถาหากไมไดอยในฐานขอมลของประเทศ ตองอาศย ความรวมมอระหวางประเทศเพอเปรยบเทยบกบฐานขอมลระหวางประเทศ เพอด�าเนนการทางคดตอไป

ผลทคาดวาจะไดรบ1. มฐานขอมลดานการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงสของประเทศ2. มหองปฏบตการทมศกยภาพดานการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงส และเปนศนยแหงการ

เรยนรแหงภมภาคอาเซยน

ผลการด�าเนนงานในปงบประมาณ 25581. การใชจายเงนตามงบประมาณโครงการครบตามกจกรรมทประมาณการไว คดเปนรอยละ 99.72. การปรบปรงหองปฏบตการใหมความสอดคลองกบรปแบบการใชงานเพอใหการปฏบตงานศกษาวจยมความ

สะดวกและสามารถพฒนาตอยอดการขอรบรองคณภาพหองปฏบตการ จงไดจดวางรปแบบหองปฏบตการ และหองเครองมอวจยใหมความเปนสดสวน มการเปลยนแปลงสถานทตดตงเครอง Inductively Coupled Plasma – Mass Spectrometer และจดเตรยมสถานทเพอรองรบกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (Scanning Electron Microscope) ทไดรบบรจาคจาก Joint Research Centre – Institute for Transuranium Elements, Karlsruhe สหภาพยโรป (อยระหวางด�าเนนการตามพธการทางศลกากร) และเครองมอวจยอน ๆ ทไดรบงบประมาณในป 2559 ดวย

3. จดซอครภณฑเครองเคลอบตวอยาง (Sputter Coater) จดท�าโปสเตอรวชาการ จดซอวสดและอปกรณวทยาศาสตรสนเปลอง



4. น�าเสนอผลงานวจยระดบนานาชาตของ Pure and Applied Chemistry International Conference (PACCON 2015) หวขอ “Non-destructive Method for Determination of 235U by Using in-House Standard as a Pattern of Elementary Assessment of Nuclear Materials” ซงจดโดยคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ในระหวางวนท 21 – 23 มกราคม 2558

5. จดการฝกอบรมเชงปฏบตการและการบรรยายทางวชาการ เพอถายทอดความรเกยวกบการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงส ใหกบเจาหนาทผปฏบตงานสวนหนา อาจารยและนสต นกศกษาผสนใจ ดงน

• ฝกอบรมการตรวจพสจนหลกฐานทางนวเคลยร หวขอ “การจดการความรดานตรวจพสจนเอกลกษณ ทางนวเคลยรและรงส” จ�านวน 3 ครง ใหกบบคลากรของส�านกงานปรมาณเพอสนต และหนวยงานอน เชน ส�านกงานพสจนหลกฐานต�ารวจ สถาบนนตวทยาศาสตร กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย หนวยเกบก วตถระเบดจากเหลาทพตาง ๆ ส�านกขาวกรองแหงชาต

• บรรยายทางวชาการ ใหกบผเขารวมการประชมวชาการ “The Collaboration of Forensic Databases for Justice of 10 ASEAN Countries and the AFSN Group Seminar: The Database for Missing Person and Unidentified Bodies” ซงจดโดยสถาบนนตวทยาศาสตร

• บรรยายทางวชาการ ใหกบนสตคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล6. ทดสอบความช�านาญของการวดตวอยางน�าดม รวมกบทบวงการพลงงานปรมาณระหวางประเทศ

ดวยเทคนค Inductively Coupled Plasma - Mass Spectrometry (IAEA-TEL-2015-01 Worldwide Proficiency Test on the Determination of Selected Trace Elements and Uranium Isotopes in Drinking Water)

7. เขารวมการฝกอบรมเพอเพมพนความรและพฒนาบคลากรดานการตรวจพสจนเอกลกษณทางนวเคลยรและรงส

• The Specialized Training in ICP-MS and SEM for Nuclear Forensics Purposes - Capacity Building in Nuclear Forensics in SouthEast Asia ระหวางวนท 10 – 21 พฤศจกายน 2557 ณ ประเทศฮงการ

• Regional Experts Meeting on Non-Proliferation Nuclear Forensics ระหวางวนท 6 - 7 พฤศจกายน 2557 ณ ประเทศสงคโปร

• IAEA International Training Course on Introduction to Nuclear Forensics ระหวางวนท 21 – 24 กรกฎาคม 2558 ณ ประเทศเกาหลใต



ความเปนมาและความส�าคญส�านกงานปรมาณเพอสนต (ปส.) เปน

หนวยงานทมภารกจหลกในการก�ากบดแล ความปลอดภยจากการใชพลงงานปรมาณ ร ว ม ถ ง ก า ร อ อ ก ใ บ อ น ญ า ต ผ ล ต ม ไ ว ครอบครอง หรอใชซงวสดนวเคลยรพเศษ พลงงานปรมาณ เครองก�าเนดรงส หรอเครองเอกซเรย วสดพลอยได หรอวสดตนก�าลง ซงพนสภาพทเปนอยตามธรรมชาตในทางเคม เพอประโยชนตาง ๆ ซงสงเหลาน เปนสงทใกลตว แตประชาชนยงขาดความรความเขาใจทถกตอง จงเกดความตระหนกและตนตว หากไมรบด�าเนนการสรางความรความเขาใจและความตระหนกเกยวกบเรองดงกลาวใหมากขน อาจสงผลกระทบตอชวตความเปนอยรวมถงสภาพเศรษฐกจของประเทศไทยไดในอนาคต

ดวยตระหนกถงปญหาดงกลาว ปส. จงได ด�าเนนการสร างความร ความเข าใจเรอง พลงงานปรมาณมาอยางตอเนอง จนกระทงปงบประมาณ 2551 ปส. ไดรบงบประมาณในโครงการสรางความตระหนกดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยนวเคลยร เพอด�าเนนการสราง ความรความเขาใจแก เยาวชน นกเรยน นกศกษา คร อาจารย นกวชาการ สอมวลชนและ ประชาชนทวไปในรปแบบตาง ๆ อาท กจกรรม

การสรางความตระหนกดานความปลอดภยทางนวเคลยรและรงส

นทรรศการสญจรเสวนาใหความร อยปลอดภยกบรงส เวทชมชนปรมาณเพอสนต สรางเครอขายเยาวชน รกอะตอม และคาราวานวทยาศาสตรและเทคโนโลยนวเคลยร (Road Show) แตกยงมสามารถจดกจกรรมครอบคลมประชาชนสวนใหญได ส�านกงานฯ จงเหนควรใหมการด�าเนนการสรางความตระหนกดาน วทยาศาสตร และเทคโนโลยนวเคลยรอยางตอเนอง เพอขยายการสรางความร ความเขาใจ รวมทงความ ตระหนกดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยนวเคลยรแกกลมเปาหมายใหครอบคลมทวทงประเทศมากขน ซงนอกจากท�าใหกลมเปาหมายเหลานเขาใจ และมความ ตระหนกในเรองของพลงงานนวเคลยรแลว ยงเปนการสรางแนวรวมทจะมศกยภาพสงในการสนบสนนใหมการน�าพลงงานนวเคลยรไปใชในทางสนต อนจะสงผล ใหการพฒนาประเทศชาตมความเจรญกาวหนายง ขนไป

ในปงบประมาณ 2558 ปส. ไดด�าเนนกจกรรม ตาง ๆ ทส�าคญ ภายใตโครงการสรางความตระหนกดานความปลอดภยทางนวเคลยรและรงส ดงน

1. กจกรรมเวทชมชนและเครอขายชมชนอยปลอดภยมนใจกบ ปส. มงสรางความรความเขาใจทถกตองเกยวกบพลงงานปรมาณและขยายความรส ทองถนใหมากยงขน ส�าหรบผน�าชมชน สอมวลชน และประชาชนในทองถน ด�าเนนการไปเปนจ�านวน 2 ครง ในจงหวดสพรรณบร และกาฬสนธ รวมมผเขารวมกจกรรมทงสน 250 คน



2. กจกรรมรณรงค “อยปลอดภยกบรงส” มงสรางการมสวนรวมดานความปลอดภยจากการ ใชพลงงานปรมาณ รวมถงการสรางความมนใจในการก�ากบดแลความปลอดภยทางนวเคลยรและรงส สผประกอบการทเกยวของกบการใช ครอบครอง สารกมมนตรงสในจงหวดตาง ๆ จ�านวน 10 ครง รวมมผเขารวมกจกรรมทงสน 1,238 คน

3. กจกรรมสรางเครอขายเยาวชนรกอะตอม เพอสรางเครอขายและประชาสมพนธความร ความเขาใจเกยวกบพลงงานปรมาณ ใหกบสถาบนการศกษาทมสถานเฝาระวงภยทางนวเคลยรและรงสของ ปส. โดยการจดอบรมคายเยาวชนรกอะตอม การประกวดกจกรรมโครงการทเกยวกบ ปส. และสนบสนนการด�าเนนกจกรรมตางๆ ของแตละชมรมทจะจดขนในสถานศกษาตาง ๆ จ�านวน 2 ครง ใน จ.เชยงใหม จ.มหาสารคาม มผเขารวมกจกรรมทงสน 210 คน และกจกรรมคาราวานวทยาศาสตรและเทคโนโลยนวเคลยร (Road Show) เพอใหความรและสรางความตระหนกดานความปลอดภยเรองพลงงานปรมาณไปตามโรงเรยนตางๆ รปแบบความรคความบนเทง จ�านวน 10 ครง ในจงหวดตาง ๆ ทวประเทศ โดยมผใหความสนใจเขารวมกจกรรมทงสน 4,740 คน



ความเปนมาและความส�าคญส�านกงานปรมาณเพอสนต โดยส�านก

ก�ากบดแลความปลอดภยทางรงส มภารกจในการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของกบการปองกนและบรรเทาสาธารณภยทางดานนวเคลยรและรงส อาท กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย หนวยงานการแพทยฉกเฉน ทหาร ต�ารวจ ผเชยวชาญทางดานเทคนคของโรงงานทใชวสดกมมนตรงส สถาบนการศกษา อกทง ยงมความรวมมอกบองคกรในตางประเทศในการทจะประสานงานหากเกดเหตฉกเฉนในตางประเทศทอาจมผลกระทบตอประเทศไทย เพอบรณาการรวมกนระหวางหนวยงานในการด�าเนนการประเมนสถานการณและระงบเหตฉกเฉนทางนวเคลยรและรงสใหกลบสสภาวะปกตไดอยางมประสทธภาพ

นอกจากนการเพมประสทธภาพการเขาปฏบตการกรณฉกเฉนทางรงส กเปนอกกระบวนการหนงทจะตองใหความส�าคญและควรมการพฒนาอยางตอเนอง เพอลดความเสยงการไดรบรงสของผปฏบตงานกรณฉกเฉนทางรงส โดยเฉพาะอยางยงการจดท�าเครองมอเกบกวสดกมมนตรงสอตโนมต เปนแนวทางหนงในโครงการ ซงจะมการพฒนาระบบการเขาเกบกวสดกมมนตรงสในทกรปแบบ

การเตรยมการรองรบเหตฉกเฉนทางนวเคลยรและรงสของประเทศ

ทกสถานการณเพอใหการเขาระงบเหตเปนไปดวยความรวดเรวและปลอดภยกบเจาหนาทระงบเหตฉกเฉนทางรงส

อกประการหนง ในปจจบนส�านกงานปรมาณเพอสนตมหนวยงานในภมภาค ณ จงหวดเชยงใหม สงขลา ชลบร และขอนแกน จงมความจ�าเปนอยางยงในการจดเตรยมเครองมอและอปกรณในการระงบเหตฉกเฉนทางรงสเนองจากอยหางจากกรงเทพฯ มาก หากตองรอเครองมอและอปกรณจะไมสามารถจดการและแกไขปญหาไดทนท ซงเปนสงทส�าคญและเปนวตถประสงคหลกอยางหนงในการจดตงศนยปรมาณภมภาค ในจงหวดเชยงใหมและจงหวดสงขลา โดยการเตรยมความพรอมควรมยานพาหนะ เครองมอและอปกรณใหพรอมเพรยงตอการปฏบตงานตลอด 24 ชวโมง

ดงนนแนวทางการเตรยมความพรอมกรณฉกเฉนทางรงสจงเปนสงทจ�าเปนเปนอยางยงในการเตรยมความพรอมในดานบคลากรใหมความรความเขาใจดานการเขาระงบเหตฉกเฉนทางรงส โดยเฉพาะเจาหนาทระงบเหตในทองถนและตามภมภาคตาง ๆ ของประเทศ ซงจะท�าใหประเทศไทยมความพรอมในดานบคลากรทสามารถประสานงานและปฏบตงานไดอยางทนทและมความพรอมอยเสมอ และการพฒนาระบบเขาเกบกสารกมมนตรงสจะเปนอกแนวทางหนงทมการพฒนาในดานความปลอดภยและลดความเสยงของผปฏบตงานในการเขาเกบกไดอยางรวดเรว ปลอดภยและมประสทธภาพ และการเพมขดความสามารถในการปฏบตงานของหนวยงาน ส�านกงานปรมาณภมภาค จงหวดเชยงใหมและจงหวดสงขลา ในการจดการประเมนสถานการณและระงบเหตฉกเฉนทาง



รงสใหรวมเรว และลดความตนตระหนกส�าหรบ ประชาชนใหนอยทสด

วตถประสงค• เพอเปนสรางความรใหแกเจาหนาท

ระงบเหตฉกเฉนทางรงส เจาหนาทการแพทย ฉกเฉน ในจงหวดทมการใชวสดกมมนตรงส ใหสามารถด�าเนนการระงบและบรรเทาภย ทอาจเกดขนกรณฉกเฉนทางรงส

• เพอใหจงหวดเปาหมาย ไดมแนวทางการและก�าหนดแผนการปฏบตงานกรณฉกเฉน ทางนวเคลยรและรงส โดยบรรจลงในแผนปองกนและบรรเทาสาธารณภยระดบจงหวด หรอระดบทองถน รวมถงการจดตงทมระงบเหตฉกเฉนทางรงสระดบทองถนหรอระดบจงหวด

• เพอใหหนวยงานระดบนโยบายของประเทศ ไดทราบแนวทางและวธการในการจดการตอเหตฉกเฉนทางรงส ทอาจเกดเปนสาธารณภยหรอวกฤตการณระดบชาตได

• เพอใหสถานการณประกอบทางรงส มแผนฉกเฉนทางรงสทเหมาะสมกบการใชงานวสดกมมนตรงส และสามารถปฏบตงานไดจรง

ผลการด�าเนนงาน ในปงบประมาณ 2558การจดฝกอบรมเรอง การปฏบตงานในการ

ระงบเหตฉกเฉนทางนวเคลยรและรงส จ�านวน

3 ครง ไดแก จงหวดระยอง ราชบร และสระแกว โดยมผเขารวม ฝกอบรมทงสน 121 คน ดงน

การฝกอบรมเชงปฏบตการเรอง การตรวจสอบวสดกมมนตรงสของสนคาทมวสดกมมนตรงสเปนสวนประกอบ ณ โรงแรมบพ แกรนด ทาวเวอร อ�าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา โดยรวมมอกบดานศลกากร ปาดงเบซาร ดานศลกากรสะเดา และส�านกงานตรวจคนเขาเมองจงหวดสงขลา มผเขารวมอบรม 21 คน

การฝกอบรมเชงปฏบตการเรอง การสรางความตระหนกเชงรกในการปองกนการปนเปอนของกมมนตรงสในเศษโลหะ จ�านวน 2 ครง ในจงหวดลพบร มผเขารวมอบรม 51 คน

นอกจากน ปส. ยงไดรวมกบ ส�านกงาน Second Line of Defense คณะบรหารความปลอดภยแหงชาต กระทรวงพลงงานสหรฐอเมรกา กรมศลกากร และหนวยงานทเกยวของ จดการฝกซอมปฏบตการภาคสนามประจ�าประเทศไทยกรณพบวสดกมมนตรงสททาเรอแหลมฉบง ระหวางวนท 18 – 21 สงหาคม 2557 โดยการฝกซอมไดจ�าลองสถานการณ ไดแก ความพยายามสงออกตนก�าเนดรงสทไมมเจาของ และความพยายามสงออกวสดนวเคลยรพเศษทมการอ�าพรางมาใน ตสนคา ซงการฝกซอมภาคสนามนจะเนนการแสดงขนตอนการปฏบตตามระเบยบและขดความสามารถของแตละหนวยงาน ทเขารบการฝกซอม เพอใหเกดแนวปฏบตรวมทยอมรบกนในทกฝายทเกยวของ และสามารถน�าไปก�าหนดเปนระเบยบปฏบตรวมกนตอไป

รายงานประจ�าป • 2558กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 75

โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย Industrial Technology Assistance Program (iTAP)

โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (iTAP) เปนกลไกหนงของส�านกงาน พฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ทใหความชวยเหลอแก SMEs ภารกจหลกของ iTAP คอ การสนบสนนใหภาคอตสาหกรรมน�าวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชในกระบวนการผลต เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนใหภาคอตสาหกรรมของไทย โดยจดหาผเชยวชาญให ค�าปรกษา ซงสวนใหญมาจากสถาบนวจย มหาวทยาลย องคกรอสระ เพอแกไขปญหา รวมถง การวจย พฒนา นวตกรรมทเหมาะสม โดยมงเนนการพฒนาทสอดคลองกบความตองการของ SMEs แตละราย (Demand Driven) และ iTAP ชวยตดตามและประสานงานโครงการอยางตอเนอง จนบรรลผลส�าเรจ ท�าใหผลของการใหค�าปรกษาของผเชยวชาญ มการน�าไปใชประโยชนจรง ในเชงพาณชยและสรางใหเกดผลกระทบไดอยางเปนรปธรรมและในระยะเวลาอนสน ทส�าคญ SMEs มการรวมลงทนกนในโครงการ ท�าใหการด�าเนนงานของ iTAP สามารถตอบโจทยความตองการ ของ SMEs ไดอยางแทจรง และมอตราความส�าเรจสงถงกวารอยละ 80

ทผานมา iTAP มประสบการณมาแลวกวา 20 ป มเครอขาย 10 แหงทวประเทศ คอยชวยเหลอ บรหารจดการโครงการมาแลวกวา 4,600 โครงการ และมผลตอบแทนเกดขน 5.3 เทาของการลงทนภาครฐภายใน 1 ป และ 24.7 เทาภายใน 5 ป มสดสวนการลงทนเฉลยระหวางรฐ : เอกชน เทากบ 30 : 70

ในป 2558 iTAP ไดใหค�าปรกษาเบองตนแก SME จ�านวนกวา 700 ราย และด�าเนนโครงการ พฒนาเทคโนโลยใหแก SMEs ไดประมาณ 465 ราย (โครงการ) มโครงการความรวมมอกบ ส�านกงานคณะกรรมการนโยบายและนวตกรรมแหงชาตในการขยายผลเทคโนโลยชดเตาอบรม ควนยางจอมประหยด เพอใหเกษตรกรรายยอยไดเขาถงเทคโนโลยทจะชวยเพมรายได โครงการ

ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต



พฒนาอตสาหกรรมรายอตสาหกรรม เชน อตสาหกรรมเกษตร มการรเรมโครงการ การออกแบบพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑอตสาหกรรมเกษตรแปรรป รวมกบกรมสงเสรม อตสาหกรรม เพอพฒนาผลตภณฑใหตรงตามความตองการของตลาด และตวอยางการ พฒนาเทคโนโลยเฉพาะราย เชน การพฒนาตนแบบเครองเขยนลายเทยนอตโนมตผาบาตก ซงชวยแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานฝมอ จากผลการด�าเนนงานในป พ.ศ. 2558 พบวา สามารถสรางใหเกดผลกระทบทางเศรษฐกจไมนอยกวา 1,800 ลานบาทตอป กอใหเกดการใชจายและการลงทนทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใน SMEs ไมนอยกวา 250 ลานบาท ตอป

ในป 2559 ถง 2564 โครงการ iTAP มแผนขยายการด�าเนนงานตามมตทประชม คณะรฐมนตรเมอวนท 28 กรกฎาคม 2558 ทไดเหนชอบมาตรการสรางความเขมแขง ของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (Small and Medium Enterprises : SMEs) ดวยเทคโนโลยและนวตกรรมตามท สวทช. โดยกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเสนอ ในการขยายผลโครงการ iTAP ใหเปนโครงการทปรกษาเทคโนโลยนวตกรรม (Innovative Technology Development Program : iTAP) ใหได 13,000 ราย เพอสรางความเขมแขง ของ SMEs ดวยเทคโนโลยและนวตกรรม แกไขปญหาการเขาถงเทคโนโลยและนวตกรรม ท�าให SMEs ไทยมขดความสามารถในการแขงขน ซงมตทประชมดงกลาวเปนมาตรการทสอดรบกบค�าแถลงนโยบายของคณะรฐมนตร ซงไดใหแนวทางในการสรางพนฐานเศรษฐกจใหสามารถขยายตวไดอยางตอเนองและมนคง


ส�ำนกงำนพฒนำวทยำศำสตรและเทคโนโลยแหงชำต

ปจจบนเกษตรกรมการรวมตวกนจดตงเปนสหกรณการเกษตรและวสาหกจชมชนเพอสรางความเขมแขงของชมชน และเรมมการพฒนาสนคาของชมชนขน ซงการสขาวเพอจ�าหนายเปนขาวสารสามารถชวยเพมมลคา ของผลตภณฑและเพมชองทางการจดจ�าหนายจากเดมทตองขายเปนขาวสารใหกบโรงสขาวเทานน ท�าใหเครองสขาวขนาดเลกส�าหรบชมชนเรมเปนทตองการเพมมากขนเรอยๆ โดยเฉพาะอยางยงในกล มทมการผลตขาวเฉพาะทาง เชน ขาวไรซเบอร ขาวเกษตรอนทรย เปนตน

ทมวจย เอมเทค / สวทช. จงพฒนาเครอง สขาวขนาดเลก ทมจดเดน คอ สามารถสขาว ไดทงขาวกลองและขาวขาว มก�าลงการผลตประมาณ 150-200 กโลกรมขาวเปลอกตอชวโมง (ไดขาวกลองประมาณ 67-71 เปอรเซนต และขาวขาวประมาณ 55-60 เปอรเซนต) เกษตรกรไดขาวหลงการสทมคณภาพและมลคาเพมขนจากปรมาณเมลดขาวหกทนอยลง ลดการสญเสยเวลาในการปรบตงเครองเมอเทยบกบเครองสขาวขนาดเลกจากตางประเทศ

ผรบผดชอบ: นายดสต ตงพสฐโยธน

หนวยงานสงกด: ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค)

ตนแบบเครองสขาวขนาดเลกส�าหรบชมชนทพฒนาขน ไดม การทดสอบและใชงานในชมชนแลว 3 แหง คอ (1) กลมผผลต เกษตรอนทรยดอกค�า ต�าบลน�าแพร อ�าเภอพราว จงหวดเชยงใหม (2) สหกรณการเกษตรผกไห ต�าบลผกไห อ�าเภอ ผกไห จงหวดอยธยา และ (3) หมบานสามขา ต�าบลหวเสอ อ�าเภอแมทะ จงหวดล�าปาง

นอกจากน ปจจบนยงรวมมอกบบรษท ยเรกา ดไซน จ�ากด (มหาชน) และบรษท ยเรกา อะโกรแมชชนเนอร จ�ากด ใหใช สทธในผลงานเครองสข าวขนาดเลกระดบชมชนผลตส เชงพาณชย เพอตอบสนองความตองการของภาคการเกษตร ของไทย ซงเปนการสนบสนนผประกอบการผลตเครองจกรกล การเกษตรภายในประเทศ ใหมความเขมแขงและแขงขนกบตางประเทศไดอยางมประสทธภาพมากขน ชวยลดความเสยงของเกษตรกรในกรณทราคาผลผลตตกต�ากะทนหน ท�าให เกษตกรหรอวสาหกจชมชนไดมทางเลอกทจะแปรรปขาวเปลอกเปนผลตภณฑขาวสาร และสามารถสขาวเพอไวใชกนเองภายในครอบครวหรอชมชนได

เครองสขาวขนาดเลกส�าหรบชมชน



ใบหมอนเปนอาหารเพยงชนดเดยวของหนอนไหม จงตองอาศยหลกวชาการทางเกษตรกรรมทครอบคลมการปลก การดแลรกษา รวมทงการปองกนก�าจดศตรพช ทงนแนวทางทชวยไมใหเกดความเสยหายหรอลดความรนแรงกบตนหมอน คอ การเตรยมการปองกน โดยขอมลทไดจากการส�ารวจตรวจนบอยางตอเนองเปนระบบสามารถน�ามาใชวางแผนเตอนการระบาดและปองกนก�าจดไดอยางมประสทธภาพและทนตอเหตการณ และหากด�าเนนการไดอยางตอเนองหลาย ๆ ป สามารถน�าไปพยากรณการระบาดลวงหนาได

ดวยเหตน ทมวจย เนคเทค / สวทช. จงพฒนาระบบฐานขอมลรองรบการสรางแบบจ�าลองการระบาดของโรคและแมลงศตรหมอน หรอ PeDiMO (เพด-ด-โม) และพฒนาระบบเชอมโยงการส�ารวจแปลงเพาะปลกหมอนผานอปกรณ Smart phone/ Tablet ใหสามารถท�าการบนทกขอมลการส�ารวจตรวจนบลง

ในระบบฐานขอมลส�ารวจโรคและแมลงศตรหมอนทพฒนาจากระบบการจดการฐานขอมลไดทนท ณ แปลงปลก อกทงหากพบขอสงสยโรคหรอแมลงทไมแนใจสามารถคนหาขอมล เพอชวยตดสนใจไดจากฐานความรโรคและแมลงทพฒนารองรบไว นอกจากนระบบดงกลาวสามารถเชอมโยงขอมล จากทกแปลงส�ารวจเขาดวยกน อนจะเปนประโยชนในการน�ามาใชพฒนาเปนแบบจ�าลองทางคณตศาสตร (Model) เพอการเปลยนแปลงและการเคลอนยายของโรคและแมลงศตรหมอนได รวมทงเปนอกแนวทางหนงทมความเปนไปไดในการน�ามาใชประยกตในการคาดการณ การระบาด การแพรกระจาย และความเสยหายของการปลกหมอน ส�าหรบชวยตดสนใจและวางแผนการใชยทธศาสตรทเหมาะสมในการจดการศตรตอพชชนดนตอไป

ทมวจย เนคเทค ไดถายทอดเทคโนโลยระบบ PeDiMo ใหแกนกวชาการ จากกรมหมอนไหมผานการฝกอบรมการใช ระบบฯ ท�าใหนกวชาการกรมหมอนไหมสามารถน�าไปถายทอดใหกบเกษตรกรน�ารองทปลกหมอนเลยงไหม ใหมความรและ ใชเครองมอในการส�ารวจโรคและแมลงในแปลงเกษตรกร

ผรบผดชอบ: นายนพดล ครเพชร

หนวยงานสงกด: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส

และคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค)

ระบบฐานขอมลการสรางแบบจ�าลองการระบาดของโรคและแมลงศตรหมอน



ผรบผดชอบ: นางนชร ทองนวล

หนวยงานสงกด: ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลย

ชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค)

บานนาค อ�าเภอผกไห จงหวดพระนครศรอยธยา มลกษณะเปนพนทราบลมสลบกบพนทลมมาก พนทสวนใหญเปนพนทนา ประชากรในหมบานสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม โดยจะท�านาเปนหลก แบบตอเนองระยะยาว ไมมการตดวงจรการเขาท�าลายของแมลงศตรพช ท�าใหเกดการระบาดของเพลยกระโดดสน�าตาลมากขน การใชสารชวภณฑเพอก�าจดศตรพช แทนการใชสารเคมเปนกระแสการยอมรบของสงคมและเปนการชวยลดตนทนดานปจจยการผลต ดงนนการใชเชอราบวเวอเรย ปองกนก�าจดเพลยกระโดดสน�าตาลจงเปนอกทางเลอกหนง ทจะชวยลดความเสยหายของผลผลตขาวได ซงเกษตรกรในพนทนาค บางสวน ท�าการผลตเชอราบวเวอเรย เพอปองกนเพลยกระโดดสน�าตาลในนาขาว โดยเลยงเชอราในถงพลาสตก ระบบปด โดยใชขาวโพดเปนวสดเพาะเลยง ในการผลตดงกลาวยงไมมระบบตรวจสอบมาตรฐาน จงท�าใหการใชเชอราบวเวอเรยปองกนก�าจดเพลยกระโดดมประสทธภาพไมสงมากนก

ดวยเหตน สวทช. โดย ไบโอเทค จงถายทอดเทคโนโลยการผลตเชอราบวเวอเรยโดยใชขาวสารเปนสารตงตน ซงจากผลการศกษาวจยพบวาการใชขาวสารเปนวสดเพาะเลยงใหผลดทสด ท�าใหเกษตรกรมความรความเขาใจในการผลตเชอราบวเวอเรยโดยใชขาวสารเปนสารตงตนและสามารถผลตกอนเชอราบวเวอเรยไมนอยกวา 100 กอน เพอใชในการปองกนก�าจดเพลยกระโดดสน�าตาล แทนการใชขาวโพดเปนสารตงตน ท�าใหเกษตรกรลดคาใชจายในการซอขาวโพดมาเปนวตถดบโดยใชขาวสารทเกษตรกรสามารถผลตไดทดแทน จากการถายทอดเทคโนโลยท�าใหเกษตรกรมความรและความเขาใจในการใชและ ผลตเชอราบวเวอเรยเพมมากขน เกษตรกรสวนใหญมความพอใจและสามารถท�าการถายเชอลงในถงขาวสารได นอกจากน เกษตรกรสามารถลดภารระการผลตและคาใชจายเนองจากการผลตราบววาเรย โดยใชขาวเปนสารตงตนจะชวยลดอตราการใชเชอราจาก 2 ถง ตอพนท 1 ไร เปน 1 ถงตอพนท 10 ไร อกทง ยงเปนการใชวตถดบทมอยแลวใหเกดประโยชนอยางสงสดและชวยลดการใชสารเคม สงผลใหเกษตรกรและชมชนมคณภาพชวตทดขน

การผลตเชอราบวเวอเรยโดยใชขาวสารเปนสารตงตน



ผรบผดชอบ: นายวรล อนทะสนตา

หนวยงานสงกด: ศนยนาโนเทคโนโลยแหงชาต

(นาโนเทค)

ปญหาส�าคญของการใชงานสงทอ คอ อายการใชงานทสนไมวาจะเปนจากเชอแบคทเรย รา ฝน น�า ของเหลว สงสกปรก ฯลฯ รวมทง ปญหาเรองการซดจางของสบนสงทอภายหลงการใชงานไป ระยะหนง ไมวาสาเหตจะมาจากการซกลางหรอโดนแสงแดดบอย ๆ รวมถง สทเคลอบอยบนผาเกด การหลดออกมา แลวไปสรางรอยเปอนของสทตกบนผาอนทมาสมผสกเปนเรองทพบไดบอยๆ แมกระนนกตาม ยงพบปญหาอกวา คณสมบตพเศษทเคลอบบนผานน ปองกนไมใหสสามารถยดตด อยบนพนผวของผาไดอยางมประสทธภาพ ท�าใหเกดปญหาในการตกแตงผาดวยภาพศลปะตาง ๆ ผานการระบายส ซงน�าไปสขอจ�ากดในการออกแบบผลตภณฑและการสรางมลคาเพมแกผาหรอ สงทอทมสมบตพเศษเหลานน

จากปญหาดงทกลาว ประกอบกบขอมลจากการสบคน ทมนกวจย นาโนเทค / สวทช. จงพฒนา ตอยอดปรบปรงน�ายาเคลอบและกระบวนการเคลอบสงทอทจะท�าใหสงทอทไดมคณสมบตท ตอบสนองตอความตองการของผบรโภคไมวาจะเปนการเพมสมบตการตดของส การตานแบคทเรย การกนยว การสะทอนน�า การพฒนาดงกลาว มงไปทการพฒนาสตรและกระบวนการเคลอบสมบตพเศษทสามารถใหสยดเกาะไดด โดยพฒนาสตรและกระบวนการเคลอบทสามารถขยายขนาดการผลตไดเนองจากใชวตถดบทมอย ราคาต�า รวมทงเปนกระบวนการทงายไมซบซอน สามารถน�าไปประยกตใชไดทวไป เปนการเคลอบขนตอนเดยวทสามารถเพมหลายสมบต และเนองจากสารตงตน อยในระบบทละลายน�า ดงนน จงชวยใหการผสมสารสะดวก รวดเรว ใชพลงงานและตนทนต�า กอใหเกดการผลตผลตภณฑทมคณสมบตชนดใหม เขาสตลาดและสามารถเกดรายไดจากการจ�าหนายผลตภณฑทงในประเทศและตางประเทศ เพมมลคาของผลตภณฑ น�าไปสการเพมรายไดและเงนหมนเวยนสภาคอตสาหกรรมทเกยวของกบผาผนชนดตาง ๆ เกดการจางงาน และเกดการลงทนในเครองจกรวสดอปกรณทเกยวของมากขน

เทคโนโลยสตรการเคลอบผาผน



ขาว “ธญสรน” เปนชอพนธขาวเหนยวทไดรบพระราชทานนามจาก สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เมอวนท 1 ธนวาคม 2553 ซงขาวพนธนเปนผลงานการวจยและพฒนาพนธรวมกนระหวางไบโอเทค มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรมการขาว และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา โดยใชเทคโนโลยเครองหมายโมเลกลในการ คดเลอกรวมกบการปรบปรงพนธแบบวธมาตรฐาน จนไดขาวเหนยวทเปนพนธขาวไว ตอชวงแสง ตานทานตอโรคไหม แตกกอไดด มล�าตนแขงแรงทนการหกลม คณภาพการ หงตมด และมกลนหอม เหมาะส�าหรบปลกในพนทนาน�าฝนในเขตภาคเหนอ และภาค ตะวนออกเฉยงเหนอ ทเสยงตอการระบาดของโรคไหม

ปจจบน สวทช. ไดถายทอดเทคโนโลยการผลตเมลดพนธขาวคณภาพด เพอผลตเมลดพนธ ขาวเหนยว “พนธธญสรน” (พนธ กข6 ตานทานโรคไหม) โดยตดตอประสานงานกบเจาหนาท ทเกยวของและกลมเกษตรกร จ�านวน 4 กลม ไดแก กลมเกษตรกรในจงหวดล�าปาง กลมเกษตรกรในจงหวดเชยงใหม กลมเกษตรกรในจงหวดเชยงราย กลมเกษตรกรในจงหวดนาน โดยจดตงกลมการเรยนรเพอคดเลอกเกษตรกรและประเมนองคความรในดานการผลตเมลดพนธขาว แลวจดอบรมและถายทอดเทคโนโลยการผลตเมลดพนธขาวทมมาตรฐานและคณภาพตามหลกวชาการเทคโนโลยเมลดพนธใหแกเกษตรกรชมชนใหม จ�านวน 4 กลม

ในระหวางการปลกขาวเพอผลตเมลดพนธมการตดตามในสภาพแปลงผลตของเกษตรกร ทง 4 กลม โดยแนะน�าการก�าจดขาวปนในระยะตาง ๆ ของการเจรญเตบโต ใหค�าแนะน�ากรณ ทเกษตรกรพบปญหาตาง ๆ ในแปลงผลต เปนตน นอกจากน ยงสนบสนนเมลดพนธธญสรน จ�านวน 240 กโลกรม ใหเกษตรกรในจงหวดหนองคาย จ�านวน 8 ราย รายละ 30 กโลกรม น�าไปปลกเพอผลตเมลดพนธ พบวาพนทปลก 42 ไร ไดผลผลตขาวธญสรนทงหมด 27,500 กโลกรม ผลผลตเฉลย 655 กโลกรมตอไร

การถายทอดเทคโนโลยการผลตเมลดพนธขาวสายพนธธญสรน

ผรบผดชอบ: นางสาวชนากานต วงษาพรหม

หนวยงานสงกด: ฝายบรหารจดการคลสเตอร

และโปรแกรมวจย (CPMO)


ผลงานเดนสถาบนมาตรวทยาแหงชาต

เครองตรวจสขภาพแบบพกพา SMARTPHONE – BASED COLOR SENSOR DEVICE FOR POINT-OF-CARE DIAGNOSTICS

สถาบนมาตรวทยาแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท�าการวจยและพฒนาเพอผลตเครองตนแบบเครองตรวจสขภาพแบบพกพาส�าหรบใชในการวด Metabolites ในตวอยางเลอด เพอชวยอ�านวยความสะดวกใหกบผปวยทมโรคประจ�าตวเชน ผปวยโรค เบาหวาน หวใจ และโรคไต หรอใชเฝาระวงโรคทอาจจะเกดกบประชาชนโดยทวไปได จดเดน ของเครองนคอ สะดวกในการใชงาน พรอมทงผลการวดทไดมความถกตอง แมนย�าพอกบการวเคราะหทดสอบในโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาล และมราคาถก สามารถใชหยดเลอดเพยงหยดเดยวในการตรวจสอบระดบกลโคส โคเลสเตอรอล และครเอตนน ในเลอด

ซงในปจจบนโรคไมตดตอเรอรง หรอ Non-communicable Diseases (NCDs) เปนปญหาสาธารณสขส�าคญระดบโลก โดยโรคเบาหวานเปนหนงโรคส�าคญในโรคกลม NCDs ปจจบนพบวามผปวยเปนโรคเบาหวานทวโลกจ�านวนกวา 300 ลานคน ผมความเสยงตอ การเปนโรคเบาหวานประมาณมากกวา 200 ลานคน คาดการณวาในอก 20 ป จะมผปวย โรคเบาหวานเพมขนกวา 500 ลานคน จากการศกษาในผปวยเบาหวาน พบวาภายในระยะ เวลา 7 ป ตงแตตรวจพบอาการโรคเบาหวาน ผปวยเบาหวานจ�านวน 1 ใน 4 จะมภาวะแทรกซอน ตอการท�างานของจอประสาทตา ไต และระบบประสาท เปนตน การตรวจวดระดบน�าตาล ในเลอดอยางสม�าเสมอ จะชวยใหการควบคมระดบน�าตาลในเลอดไดด และยงลดความเสยงในโรคแทรกซอนทอาจจะตามมาได ดงนนตรวจสขภาพอยางสม�าเสมอจงมความจ�าเปนอยางยง

เครองตรวจสขภาพแบบพกพา ถอวาเปนเครองมอทมความจ�าเปนตอการตดตาม ตรวจสขภาพของผปวยเปนอยางมาก เนองจากผปวยสามารถท�าการตรวจตดตามสขภาพไดเองทบาน

รปท 1 แสดงขนตอนการวดระดบน�าตาลในเลอด ส�าหรบเครองตรวจสขภาพแบบพกพาตนแบบ Gen-1 ซงจะมจอแสดงผลการตรวจเลอด และสามารถตรวจเลอดไดหลายรายการ เชน น�าตาล (Glucose) และ ไขมน (Cholesterol) เปนตน



วตถประสงคของงานวจยเพอพฒนาเครองตรวจสขภาพแบบพกพา โดยใชเทคนคการวดส ทมความถกตอง

แมนย�า ใชงาย สะดวกใชเวลาวเคราะหรวดเรว ราคาถก และสามารถประมวลผลไดดวยมอถอ Smartphone ซงผปวยสามารถสงผลการตรวจไปยงแพทยทท�าการรกษาเพอวนจฉยโรคไดทนทวงท

การพฒนาเครอง Color Sensor ตนแบบเครอง Color Sensor พฒนามาจากระบบตรวจวดสทสะทอนจากวตถ (Reflectance

Colorimeter) โดยการอานคาแสงสอตราสวน RGB (แดง เขยว น�าเงน) ซงสามารถปรบใชในการวดการเปลยนแปลงสของแผนสไลดตรวจเลอด ซงเครองเซนเซอรดงกลาวสามารถวดสารเคมในเลอดไดหลายประเภท ท�าใหสามารถตรวจสขภาพไดหลายรายการในการเจาะเลอดครงเดยว ไดแก การตรวจโรคเบาหวานจากปรมาณน�าตาลกลโคสในเลอด การตรวจความเสยงในการเปนโรคเกยวกบหลอดเลอดและหวใจจากการตรวจปรมาณไขมนในเลอด และการตรวจการท�างานของไตจากการวดปรมาณครเอตนน

รปท 2 แสดงเครองตรวจสขภาพแบบพกพาตนแบบ Gen-2 ซงสามารถ อานคาจาก Application ในมอถอ



มว. เพมโอกาสการคา การสงออก ยกระดบมาตรฐานสนคา อาหาร ผก ผลไม และอตสาหกรรมพลาสตกไทย

สถาบนมาตรวทยาแหงชาต (มว.) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย สามารถผลตวสดอางองเพอ ใชเปนสารมาตรฐานในการตรวจสอบ เพอสรางความเชอมน และลดการกดกนทางการคา พรอมกบชวย ยกระดบมาตรฐานสนคาประเภทอาหาร พชผก ผลไม และผลตภณฑอตสาหกรรมพลาสตกในไทย เพอลด ขอกงขาของผลการทดสอบสารตกคาง สารปองกนและก�าจดศตรพช และผลการทดสอบโลหะหนกในพลาสตก เพอการนตคณภาพสนคา เกษตรกรรม และอตสาหกรรมพลาสตก เพอเพมโอกาสในการสงออก ใหสามารถมนใจผลผลต และผลตภณฑจากประเทศไทย

ประเทศไทยของเราจดวาเปนประเทศทเปนฐานการผลตและสงออกสนคาประเภทเกษตรกรรม และ อตสาหกรรม เราสามารถผลตและสงออกพชผกผลไม ผลตภณฑไฟฟาและอเลกทรอนกส รวมทงอตสาหกรรม ทมพลาสตกเปนสวนประกอบ ไปยงตางประเทศมากมาย แตในระยะหลงทผานมา มกจะพบวามขาวการ ตคนสนคา หรอการหามน�าสนคาและผลตภณฑจากประเทศไทยเขาประเทศ โดยเฉพาะคคาอยางสหภาพยโรป ทมมาตรฐานในการตรวจสอบทเขมงวด เชน มาตรฐาน Codex ทสหภาพยโรปใชในการ ก�าหนดระดบสารปนเปอนประเภทยาปราบศตรพชในผกผลไม หรอขอก�าหนด RoHS ทวาดวยเรองการใชสารทเปนอนตรายในอปกรณเครองใชไฟฟา และอเลกทรอนกส ทมการหามใชหรอจ�ากดปรมาณการใช สารอนตราย เชน สารโลหะหนก แคดเมยม ตะกว ในผลตภณฑ เปนตน การตรวจพบการปนเปอนของสารพษตาง ๆ ท�าใหไทยตองสญเสยมลคาการสงออกไปหรอเกดการสะดดในการคาขาย สรางความเสยหายเปนจ�านวนมาก



ภาพท 1 สารละลายมาตรฐานส�าหรบการวเคราะหสารปองกนและก�าจดศตรพช และภาพท 2 วสดอางองรบรองโพลเมอรส�าหรบการทดสอบโลหะหนก

โดยฝายมาตรวทยาเคมและชวภาพ มว. ไดศกษา วจย เพอตอบโจทย และ ชวยแกไขปญหา เนองจากในปจจบนพบวาหองปฏบตการทดสอบทมหนาทในการ วเคราะหหาสารปนเปอนหรอสารตกคางเหลาน ทมอยในไทยจ�านวนมากกวา 200 แหงตองใชวสดอางองในกระบวนการทดสอบเพอใชในการยนยนทงวธการวเคราะหและทดสอบ หรอแมกระทงใชในการตรวจสอบเครองมอทใชในการตรวจวดคา ซงโดยสวนใหญตองน�าเขาจากตางประเทศ ซงมราคาสงและตองใชระยะเวลานานในการสงซอหรอน�าเขาวสดอางองเหลานน เมอเราผลตไดเองยอมตองตอบโจทยการใชงานไดดกวาการน�าเขาจากตางประเทศแนนอน และ มว. กเปนหนวยงานระดบชาตทมมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากล ซงจะเปนการสรางความนาเชอถอ ใหประเทศตาง ๆ มนใจไดกบผลการวดและทดสอบของหองปฏบตการตาง ๆ อยางแนนอน

ฝายมาตรวทยาเคมและชวภาพ ของ มว. ไดมการผลตวสดอางอง เพอมารองรบ ความตองการของภาคสวนตาง ๆ อยางตอเนอง ภายใตชอทางการคา Thailand Reference Material (TRM) โดยวสดอางองทผลตออกมาลาสด คอสารละลายมาตรฐานส�าหรบการวเคราะหสารปองกนและก�าจดศตรพช และวสดอางองรบรองโพลเมอรส�าหรบการทดสอบโลหะหนก ทผลตเพอใหหองปฏบตการทดสอบใชเปน สารอางองมาตรฐาน ในการวเคราะหและทดสอบสารปองกนและก�าจดศตรพช ทตกคางในพชผกผลไม และการทดสอบหาปรมาณโลหะหนกทปนเปอนในตวอยาง พลาสตก ทงนเพอเปนการสรางความนาเชอถอ ลดการสอบยอนกลบของผลการวด ไปยงตางประเทศ อนจะน�าไปสความไดเปรยบทางการแขงขน ทางการคา การสงออก โดยวสดอางองดงกลาวมคณสมบตเดน คอ ครอบคลมทกประเภท ของสารทตองการตรวจวด อกทงยงมราคาถกกวาการน�าเขาจากตางประเทศ และสามารถเพมศกยภาพของหองปฏบตการทดสอบ ใหเปนทยอมรบในระดบ สากล เพอประโยชนในการตรวจสอบสนคาทงน�าเขา และสงออก ทจะเปนการคมครองบรโภคใหไดรบความปลอดภยในการอปโภคและบรโภคสนคาทงในและตางประเทศ

นอกจากน สถาบนยงมวสดอางองอนๆ ภายใตชอทางการคา TRM ทงทางดาน อาหาร สงแวดลอม ดานการแพทย อาท วสดอางองเพอตรวจวดคาความหวาน วสดอางองเพอตรวจปรมาณแคดเมยมในขาว สารละลายบฟเฟอรส�าหรบวดคา ความเปนกรด-เบส ฯลฯ เพอรองรบการใชงานของหองปฏบตการวเคราะหและทดสอบทเพมมากขน และหลากหลายสาขาการวด เพอเปนหลกประกนมาตรฐานสนคาของไทยใหทดเทยมกบนานาประเทศ



เครองวดความเรยบผว : Flatness Tester

สถาบนมาตรวทยาแหงชาต (มว.) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย วจยและผลต เครองวดความเรยบผว : Flatness Tester ส� าหรบใช ว ดความเรยบของผ วช นงาน มคณสมบตเดน ใชงานงาย มความแมนย�าสง และทส�าคญมราคาถกกวาชดเครองมอสอบ เทยบจากตางประเทศถง 10 เทา โดยผลงาน เดนชนนไดรบการการนตคณภาพสามารถควารางวลประกาศเกยรตคณ จากสภาวจยแหงชาต ประเภทผลงานประดษฐคดคนป 2558

เครองวดความเรยบผว : Flatness Tester ททมวจย ฝายมาตรวทยามต มว. ผลตขนมาน สามารถวดชนงานทมความเรยบตงแต 20 นาโนเมตร ถง 2 ไมโครเมตร และมความถกตอง ± 40 นาโนเมตร และสามารถใชวดชนงานทท�า จากวสดตาง ๆ ไมวาจะเปนแกว เซรามค หรอ โลหะ ใชโปรแกรมคอมพวเตอรในการวเคราะห จงใชงานงาย ผใชไมจ�าเปนตองมประสบการณ

ดร.จรยา บวเจรญ ตวแทนนกวจย เขารบประกาศนยบตร จาก ศ.ดร.ยงยทธ ยทธวงศ รองนายกรฐมนตร

เครองวดความเรยบผว : Flatness Tester

หรอทกษะพเศษ ดงนน ผลการวดจงไมมความผดพลาดทเกด ขนจากผ ใช งาน โดยสามารถน�ามาใชในการสอบเทยบ ออพตคอลแฟลต และออพตคอลพาราแลล แทนเครอง แฟลตเนสอนเตอรฟรอมเตอรทตองน�าเขาจากตางประเทศ ทมราคาสงกวา 2 ลานบาท โดยออพตคอลแฟลต จะใชในการ ตรวจสอบความเรยบผวของชนงานอยางเกจบลอก สวนออพตคอลพาราแลล จะใชในการตรวจสอบความเรยบและ ความขนานของไมโครมเตอร ซงไมโครมเตอรเปนเครองมอวด ละเอยดชนดหนง และเกจบลอก เปนอปกรณทใชในการสอบเทยบเครองมอวดสวนใหญในสาขามต ทมใชกนอยางแพรหลายในโรงงานอตสาหกรรมทตองมการวดขนาดชนงานทกประเภท อาท อตสาหกรรมยานยนต อตสาหกรรมการผลตชนสวน อะไหลตาง ๆ เปนตน

ในปจจบน มว. ไดผลตและเรมจ�าหนายเครองวดความเรยบผว : Flatness Tester ใหกบภาคอตสาหกรรมในราคา 200,000 บาท โดยผสนใจสามารถตดตอสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท ฝายมาตรวทยามต โทรศพท 02 577 5100 ตอ 1216


สบเนองจากรฐบาลได ตงเป าหมายเพมการลงทนวจยและพฒนาด าน วทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศใหไดถงรอยละ 1 ตอ GDP ภายในป 2559 และปรบสดสวนการลงทนวจยและพฒนาระหวางภาคเอกชนตอภาครฐเปนรอยละ 70 ตอ 30 ทงน สวทน. สวทช. และกระทรวงการคลงไดรวมกนปรบปรงมาตรการ การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลส�าหรบคาใชจายวจยพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมโดย 1) ปรบเพมอตราการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลส�าหรบคาใชจายดานการวจยและพฒนาจากเดม 2 เทา เปน 3 เทา 2) ขยายขอบเขตคาใชจายดานการวจยและพฒนาใหรวมถงนวตกรรม และ 3) ปรบปรงกระบวนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลฯ ใหมความคลองตวมากขน โดยยกเลกขนตอนการพจารณาตรวจสอบความเปนโครงการวจย กอนยนขอสทธประโยชน (Pre-approval) เปลยนมาใชวธระบรายการคาใชจายวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมในงบการเงนของบรษท (Self-declared)

มาตรการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลส�าหรบคาใชจายดานการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม

รปภาพท 1 เพดานส�าหรบการไดรบสทธประโยชนภาษ

ส�านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต



เมอวนท 30 ธนวาคม 2557 คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบมาตรการยกเวน ภาษเงนไดนตบคคลส�าหรบคาใชจายดานการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม และมอบหมายใหกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยด�าเนนการรวมกบกระทรวงการคลงก�าหนดเพดานส�าหรบการไดรบสทธประโยชนทางภาษโดยขนอยกบรายไดของบรษท โดยไดขอสรปการก�าหนดเพดานออกเปน 3 ชวง ไดแก

1) รายไดไมเกน 50 ลานบาท ยกเวนภาษ 3 เทา จ�านวนรอยละ 60 ของรายได2) รายไดสวนทเกน 50 ลานบาท แตไมเกน 200 ลานบาท ยกเวนภาษ 3 เทา

เพมเตมอกรอยละ 93) รายไดสวนทเกน 200 ลานบาท ยกเวนภาษ 3 เทา เพมเตมอกรอยละ 6

ของรายไดในสวนนขณะน กระทรวงการคลงไดจดท�ารางพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวล

รษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท …) พ.ศ. 2558 เพอก�าหนดอตราการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลและเพดานคาใชจายส�าหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมคาใชจายดานการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม เสนอตอคณะรฐมนตร เมอวนท 11 สงหาคม 2558 โดยคณะรฐมนตรไดมมตอนมตหลกการแลว ขณะนอย ในชนของการพจารณาโดยส�านกงานกรรมการกฤษฎกา จากนนจะมการประกาศใช อยางเปนทางการตอไป เมอพระราชกฤษฎกาฯ นมผลใชบงคบ มาตรการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากคาใชจายวจยและพฒนา เทคโนโลยและนวตกรรมจะมผลตงแตวนท 1 มกราคม 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2562 ขณะเดยวกน ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ไดเรงด�าเนนการปรบปรงกระบวนการและปฏบตตามแนวทางการยนขอใชสทธประโยชนทางภาษระบบ Self-Declaration เพออ�านวยความสะดวกใหแกผขอใชสทธประโยชนตอไป

มาตรการกระตนการลงทนวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมในภาคเอกชน นจะเปนแรงจงใจใหบรษทเอกชนลงทนวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมเพมมากขน เพอใหบรรลเปาหมาย 1% ของ GDP และเพมความสามารถในการ แขงขนของภาคการผลตและบรการ นอกจากน SMEs สามารถเขาถงสทธประโยชน ไดมากขนเนองจากจะมการปรบปรงกระบวนการใหคลองตวยงขน และยงเปน การเพมการจางงาน บคลากรวจยทมความรน�าไปสการเพมผลตภาพ (productivity) และสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศโดยรวม


ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรนโยบำยวทยำศำสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชำต

การจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยนและการคา

รปภาพท 1 พนธกจหลกของสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยนและการคา

ปจจบนมการใชทรพยากรธรรมชาตเพมขนอยางตอเนอง อนเนองมาจากการเพมขนของจ�านวนประชากรและการพฒนาประเทศ ซงถาหากไมมการบรหารจดการการใชทรพยากรทางธรรมชาตอยางมประสทธภาพ จะสงผลเสยตอการพฒนาระบบพนฐานทางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม รวมไปถงกอใหเกดการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทแปรปรวนและวกฤตการณการขาดแคลนทรพยากร ทผานมาทวโลกไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทแปรปรวนท�าใหเกดปรากฏการณภาวะโลกรอน สงผลใหบางประเทศขาดแคลนอาหาร การผลตพลงงาน และน�าเพอการอปโภคบรโภค จากประเดนดงกลาวท�าใหสหประชาชาตพยายามทจะกระตนและเรยกรองความรวมมอจากประชาคมโลกในการใชทรพยากรทางธรรมชาตใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

นอกจากน หลายประเทศไดหยบยกประเดนสงแวดลอมมาเปนขอก�าหนดในการน�าเขาสนคา เชน ประเทศฝรงเศส ไดออกกฎหมายก�าหนดใหผลตภณฑทวางขายในประเทศ จะตองระบขอมลภาระตอสงแวดลอม โดยมผลตงแตป 2556 ซงมเปาหมายหลกเพอใหผผลตตองผลตสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม (Eco-product) มากขน

การพจารณาผลตภณฑและการบรการทเปนมตรตอสงแวดลอมจะใชแนวคดตลอดวฏจกรชวต (Life Cycle Thinking) ซงสมพนธกบแนวทางของโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (United Nations Environment Programme: UNEP) ในเรองของการผลตและการบรโภคอยางยงยน (Sustainable Consumption & Production: SCP) โดยมจดม งหมายเพอผลตผลตภณฑทมคณภาพดขนแตใชทรพยากรนอยลง (More and Better with Less) เพอการพฒนาทยงยน แนวคดดงกลาวจะตองใชเครองมอทเรยกวา “การประเมนวฏจกรชวต” (Life Cycle Assessment: LCA) ซงไดรบการยอมรบจากทวโลกวาเปนเครองมอทางวทยาศาสตรทดและ



ครอบคลมทสด ในการประเมนและวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมของผลตภณฑหรอ บรการ ตงแตขนตอน การไดมาซงวตถดบ การขนสง การผลต การใชงาน จนกระทงถงการ ก�าจดซาก ซงสามารถบงชใหเหนถงระดบความเปนมตรตอสงแวดลอมของผลตภณฑ หรอบรการ รวมทงชใหเหนดวยวามขอดอยหรอมจดใดทควรด�าเนนการปรบปรงใน ขนตอนใด เพอลดผลกระทบสงแวดลอม ตลอดจนการพฒนาทยงยน สงเหลานลวนแลวแตมความจ�าเปนตองใชฐานขอมลตลอดวฏจกรชวตของวสดพนฐานและพลงงาน (Life Cycle Inventory Database: LCI Database) เปนขอมลพนฐานในการด�าเนนการ

จากประเดนสงแวดลอมทถกน�ามาใชเปนประเดนทางการคา คณะกรรมการรวม 3 สถาบนภาคเอกชน (กกร.) ไดเหนความส�าคญของการใชเครองมอ LCA มาเสรมสราง ขดความสามารถของผ ประกอบการ สรางมาตรฐานใหกบผลตภณฑและบรการทงในและสงออกตางประเทศ และผลประโยชนทประเทศไทยจะไดรบทงทางตรงและทางออม จงเสนอขอความเหนชอบในการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยนและการคา (Technological Institute for Sustainability and Trade: TIST) ในรปแบบหนวยงานในก�ากบของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตอทประชมคณะกรรมการรวมภาครฐ และเอกชนเพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจ (กรอ.) โดยม พล.อ.ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรเปนประธานในทประชม มมตเหนชอบการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยนและการคา

ตามทประชม กรอ. มมตเหนชอบการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยน และการคา โดยมอบหมายใหกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปพจารณารายละเอยด รวมกบส�านกงานคณะกรรมการ พฒนาระบบราชการ กอนน�าเสนอคณะรฐมนตรเพอพจารณาตอไป ในประเดนดงน

รปภาพท 2 ผลทคาดวาจะไดรบจากการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยนและการคา



• รปแบบของสถาบนฯ และสดสวนการรวมลงทนระหวางภาคเอกชนและภาครฐ (Business Model) เพอน�าไปสแนวทางการสนบสนนงบประมาณทเหมาะสมและ ไมเปนภาระกบภาครฐในอนาคต รวมทงแนวทางการท�างานรวมกนระหวางภาคเอกชนและภาครฐ

• ความซ�าซอนดานบทบาทภารกจของสถาบนฯ กบหนวยงานทด�าเนนการอยในปจจบน• พนธกจการด�าเนนงานของสถาบนฯ ทจะตองครอบคลมทง (1) การสนบสนนในเชง

เทคนค (Technical Support) ใหกบหนวยงานทท�าหนาทก�ากบดแล รบรอง และออกใบรบรอง ใหกบผประกอบการ (Regulator) และ (2) การด�าเนนงานทจะตองครอบคลมใหครบถวนในทกมต ทงภาคผลตและบรการ และรายผลตภณฑ

ผลทคาดวาจะไดรบจากการตงสถาบน1. เพมขดความสามารถการแขงขนด านการคาให กบสนคาส งออกของไทย

7.3 ลานลานบาท (เฉพาะสนคาเกษตรมมลคา 1.3 ลานลานบาท) (ป 57)2. รกษาตลาดสงออกและเพมมลคาตลาด Eco-product กวา 6.8 แสนลานบาท (EU)3. รกษากลมแรงงานเดมและเพมการจางงานกวา 1.8 ลานคน ในอตสาหกรรมท

เกยวของกบสงออก4. ลดคาใชจายการจดการมลพษของภาครฐ ซงใชงบประมาณ 9,600 ลานบาทตอป5. ผน�าใน ASIA และ ASEAN ดานการผลตและบรโภคสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมสถาบนเทคโนโลยเพอการพฒนาทยงยนและการคาเปนหนวยงานทส�าคญหนวยงาน

หนงทจะท�าใหประเทศไทยมการเตรยมความพรอมในประเดนดงกลาวและท�าใหมหนวยงานประเภท Policy Solution Provider ดานการพฒนาอยางยงยนและการคา ทใหค�าปรกษาและบรการแกทกภาคสวน ซงจะสงผลใหประเทศเปนผน�าในเอเชยและอาเซยนดานการผลตและบรโภคสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมอยางยงยน

นอกจากน หากประเทศไทยไดผลกดนใหเกดการพฒนาสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม แลว จะสงผลกระทบดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมทไดจากการสรางความเขมแขงใหกบ โครงสรางพนฐานดาน วทน. เพอการพฒนาและการคาทยงยน



นโยบายสงเสรมบคลากรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมจากมหาวทยาลยและสถาบนวจยของภาครฐไปปฏบตงานเพอเพมขดความสามารถการแขงขนในภาคเอกชน (Talent Mobility)

นโยบายสงเสรมบคลากรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) จากมหาวทยาลยและสถาบนวจยของภาครฐไป ปฏบตงานเพอเพมขดความสามารถการ แขงขนในภาคเอกชน (Talent Mobility) มวตถประสงคเพอแกไขปญหาการขาดแคลน บคลากรระดบสงดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมในภาคเอกชน อกทงเปนการ เชอมโยงการท�างานระหวางภาคมหาวทยาลย และสถาบนวจยของรฐ และพฒนาใหภาค เอกชนสามารถแข งขนได ในระดบสากล ด�าเนนการโดยสงเสรมและสนบสนนใหเกด การเคลอนยายบคลากร วทน. ใหเขาไป ปฏบตงานในภาคเอกชนเปนชวงระยะเวลา หนง ซงกจกรรมทบคลากรจะเขาไปปฏบตงาน ในภาคเอกชนนน จะตองเปนกจกรรมทเกยว ของกบ วทน. โดยสถานภาพและระยะเวลา ในการเขารวมโครงการของบคลากร วทน. ใน

รปภาพท 1 : ระบบการท�างาน TM

โครงการ Talent Mobility สามารถปรบตามความยดหยนของแตละโครงการ

ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 18 กมภาพนธ 2558 มมตเหนชอบในประเดน ไดแก (1) เหนชอบใหการปฏบตงาน ในโครงการ Talent Mobility ถอเปนการปฏบตงานเตมเวลา ของหนวยงานตนสงกด โดยใหนบเปนอายราชการหรอ อายงานของหนวยงานตนสงกด (2) เหนชอบใหการปฏบตงานในโครงการ Talent Mobility ของบคลากรจากมหาวทยาลยและสถาบนวจยของภาครฐ ทมขอผกพนตามสญญาชดใชทน นบเปนระยะเวลาชดใชทนตามสญญา (3) เหนชอบใหบคลากรจากมหาวทยาลยและสถาบนวจยของภาครฐทเขารวมโครงการ Talent Mobility สามารถใชผลการปฏบตงาน ในภาคเอกชนในชวงเวลาดงกลาว เปนผลงานในการขอ ต�าแหนงทางวชาการหรอต�าแหนงงานอน ๆ รวมทงการขน เงนเดอน (4) มอบหมายใหกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดย สวทน. ประสานหนวยงานทเกยวของทงในภาครฐและภาคเอกชน เพอผลกดนการด�าเนนการตามนโยบายใหเกดประสทธผลสงสด



นอกจากนการเดนหนาขบเคลอนนโยบาย Talent Mobility มการน�ารองจดใหศนย อ�านวยความสะดวก Talent Mobility หรอ Talent Mobility Clearing House เพอ จบค ความรวมมอนกวจยภาครฐกบสถาน ประกอบการในภาคอตสาหกรรม พรอมทง จดท�าฐานขอมลนกวจยภาครฐกวา 30,000 คน ซงมากทสดในประเทศ เพออ�านวยความสะดวกให SMEs ในการจบคความรวมมอกบนกวจยภาครฐสาขาตาง ๆ ได ปจจบน สวทน. ไดขยาย TM Clearing House ทงใน สวนกลางและสวนภมภาครวม 4 แหง ไดแก มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

รปภาพท 2 การใหบรการของ TM

รปภาพท 3 : พฒนาสารสกดจากรงไหมหมอนสเหลอง

มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยขอนแกน และมหาวทยาลย สงขลานครนทร และเตรยมเพมจ�านวนหนวยงานพนธมตรไปสมหาวทยาลยและหนวยงานของรฐ รวมทงสน 12 แหงภายในปน

การน�างานวจยมาตอยอดเปนผลตภณฑจากโครงการจบคความรวมมอ Talent Mobility ซงเปนอกหนงงานคอ การพฒนา สารสกดจากรงไหมหมอนสเหลอง โดยบรษท เพยรกศล จ�ากด รวมกบ มหาวทยาลยเชยงใหม ในการวจยและพฒนาน�าโปรตน จากรงไหมซงเปนวตถดบทมมากในทองถนภาคเหนอ มาศกษา หาประโยชนและพบวาโปรตนจากรงไหมสามารถมฤทธใน การยบยงเชอแบคทเรยไดเปนอยางด จงมโครงการพฒนา ผลตภณฑตนแบบดานเวชส�าอาง เชน น�ายาบวนปาก หรอครมบ�ารงผวทสามารถยบยงเชอแบคทเรยได เปนตน



ในป 2558 สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) ไดด�าเนนงาน บรการทดสอบและโครงการทปรกษาทาง วศวกรรมเพอพฒนาชนสวนระบบขนสงทาง รางรถไฟใหแกผประกอบการไทย รวมทงสน 12 โครงการ สรางรายไดใหแกรฐจากมลคางาน ทดสอบทงสน 38 ลานบาท โดยงานทดสอบทง 12 โครงการของ วว. สามารถสนบสนนผ ประกอบการไทยรวมทงสน 7 รายให สามารถผลตวสดและหมอนรถไฟไดมาตรฐานสอดคลองตามขอก�าหนดในโครงการกอสรางระบบขนสงทางรางทงในประเทศและตางประเทศคดเปนมลคาทางเศรษฐกจรวมทงสน 56,105 ลานบาท

โดยทง 12 โครงการดงกลาวนนแยกเป นโครงการวางระบบขนสงทางรางในตางประเทศจ�านวน 5 โครงการ อาทเชน โครงการวางระบบขนสงทางรางจากเหมองแร Roy Hill ไปยงทาเรอ Hedland ในประเทศ ออสเตรเลยมระยะทางรวม 277 กโลเมตร

ดานบรการทดสอบและพฒนาระบบขนสงทางรางเพอสนบสนนผประกอบการระบบขนสงทางรางไทยใหสามารถผลตชนสวนระบบขนสงทางรางทมคณภาพไดมาตรฐานสากล

ใชหมอนคอนกรตประมาณ 600,000 ลก โครงการขยายตอเตม ระบบขนสงทางรางค (Twin Track) สาย East-West Line จากสถาน Joo Koon ของการรถไฟฟาสงคโปร (SMRT) มระยะทางรวม 7.5 กโลเมตรใชหมอนคอนกรตประมาณ 25,000 ลก ฯลฯ

วว. ยงไดด�าเนนโครงการทดสอบและพฒนาชนสวนระบบ ขนสงทางรางเพอสนบสนนผประกอบการในประเทศอก 7 โครงการ เชน งานเสรมความมนคงโครงสรางทาง (Track Strengthening) และโครงการปรบปรงทางรถไฟทไมปลอดภยตอการเดนรถซง รบผดชอบโดยการรถไฟแหงประเทศไทย (รฟท.) อาท งานปรบปรง ทางรถไฟทไมปลอดภยระหวางทสถานคลองรงสต – ชมทางบานภาช ชมทางบานภาช – มาบกระเบา โครงการเสรมความมนคงโครง สรางทางระหวางสถานชมทางคลองสบเกา – สดสะพานคลองลก และโครงการปรบปรงทางรถไฟทไมปลอดภยตอการเดนรถสาย ทางระหวางสถานชมทางบานดารา – สวรรคโลก เปนตน และ วว. ยงไดด�าเนนโครงการทปรกษาเพอตรวจสอบคณภาพงานตดตงระบบ ขนสงทางรางรถไฟฟาสายสมวงชวงบางใหญ – บางซอ ซงรบผดชอบ โดยการรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทยและด�าเนนการโดย บรษท รถไฟฟากรงเทพ จ�ากด (มหาชน) หรอ รฟม. ซงในโครงการดงกลาว วว. ไดตรวจสอบคณภาพการตดตงรางและเครองยดเหนยวราง (Fastener) ตลอดระยะทางรวมทงสน 23 กโลเมตร

(ซาย) เจาหนาท วว. ขณะลงปฏบตงานตรวจสอบระหวางการผลตหมอนคอนกรตกะดกในโครงการ Roy Hill Iron Ore(ขวา) เจาหนาท วว. ขณะเดนตรวจสอบกองหมอนคอนกรตในลานบมเพอรอขนสงไปทาเรอ




การใหบรการดานระบบขนสงทางรางของ วว. นน ครอบคลมทกมตในทางวศวกรรมโดยมวศวกรและนกวชาการช�านาญการของ วว. เขาไปปฏบตงานรวมกบผประกอบการในทกขนตอนของการผลตและการตรวจสอบ คณภาพตลอดระยะเวลาของโครงการตงแตการตรวจสอบวตถดบการเลอกวตถดบ ทดสอบ วสดทใชในการกระบวนการผลต ใหค�าปรกษา ในการแกปญหาในระหวางการผลต ใหค�าปรกษาดานมาตรฐาน มาตรวทยา และการ ปรบเปลยนวสดหรอการออกแบบ และทดสอบ ผลตภณฑส�าเรจ (Finish Good) ตามขอก�าหนด

ทเกยวของ อาทเชน มาตรฐานการรถไฟแหงประเทศไทยป 2546 มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม มอก. 2528 และมาตรฐาน สากลอน ๆ อาทเชน AS1085, EN13146, BSEN 13230, AREMA เปนตน เพอใหผ ประกอบการสามารถผลตสนคาระบบขนสง ทางรางโดยใชวสดในประเทศใหมคณภาพตามมาตรฐานสากล ไดอยางมประสทธภาพ สรางรากฐานองคความรดานระบบขนสง ทางรางของชาตและถายทอดเทคโนโลยและองคความร ดาน วศวกรรมระบบขนสงทางรางใหแกผประกอบการไดอยางตรงจด และตรงความตองการ ลดการพงพาเทคโนโลยตางชาตในอนาคต ท�าใหอตสาหกรรมระบบขนสงทางรางของไทยผสามารถแขงขนกบตลาดตางประเทศไดอยางยงยน

(ซาย) เจาหนาท วว. ขณะสาธตวธการตรวจสอบสมรรถนะเครองยดเหนยวรางใหแกเจาหนาท รฟม. ในโครงการรถไฟฟาสายสมวง(ขวา) เจาหนาท วว. ขณะก�าลงปฏบตงานตรวจสอบแรงยดเหนยวรางในโครงการรถไฟฟาสายสมวง

(ซาย) เจาหนาท วว. ขณะปฏบตงานในสายการผลตหมอนคอนกรตแบบ long line ในโครงการบานดารา-สวรรคโลก(ขวา) การทดสอบประกอบหมอนคอนกรตกอนเรมกระบานการผลตในหองปฏบตการทดสอบของ วว.

(ซาย) รมต. วท. และคณะเยยมชมการทดสอบชนสวนระบบขนสงทางรางของ วว. (ในภาพขณะทดสอบความลาของหมอนคอนกรต)(ขวา) การทดสอบการดดซบแรงกระแทก (impact attenuation) ในโครงการพฒนาแผนยางรองรางของ วว.



พฒนาการผลตปยอนทรยตนแบบคณภาพสงเพอลดตนทนการเพาะปลกใหเกษตรกรและการบรหารจดการโรงปยชมชนเพอการพงพาตนเองของชมชน

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) ไดรบมอบหมายใหจดตงโรงงาน ผลตปยอนทรยใหกระจายไปทวทกอ�าเภออยางนอยอ�าเภอละ 1 โรง ตามมต ครม. เมอวนท 14 ธนวาคม 2547 เพอสงเสรมใหเกษตรกรมทางเลอกในการใชปยอนทรยทดแทนปยเคมไดมากขน วว. ไดด�าเนนการกอสรางโรงงานผลตปยอนทรยใหแกกลมเกษตรกรตงแตป 2547 – 2551 รวมทงสน 317 กลม

ในป 2558 น วว. ไดด�าเนนการโครงการศนยปยอนทรยเคมตนแบบเพอลดตนทนการเพาะปลกใหเกษตรกรเรมปรบปรงโรงปยเดมภายในเทคโนธาน คลอง 5 เพอเปนศนยบรการวจยและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรสชมชนและใหบรการปรกษาทางวชาการเกษตร และเรมจดสรางโรงงานตนแบบการผลตปยอนทรย

เคมนาโนกงอตสาหกรรม และใหบรการทดสอบและวเคราะหปจจยการผลต เชน ดน พช ปย และพฒนาเครองจกรกลทางการเกษตร พรอมกบบรการผลตชวภณฑทางการเกษตรแกวสาหกจขนาดยอม โดยมผลการด�าเนนงานใหบรการวเคราะห ทดสอบคณภาพปย รายพช รายดน พรอมใหค�าแนะน�าจ�านวน 76 ราย (5,148 รายการ) และไดจดฝกอบรมการผลตปยอนทรยใหแกกลมเกษตรกรครอบคลมพนท 13 จงหวด (รอยเอด อ�านาจเจรญ นครพนม กาฬสนธ สรนทร ขอนแกน อดรธาน ยโสธร แพร อตรดตถ พะเยา ล�าพน และล�าปาง) จ�านวน 34 กลม มผเขารบการถายทอดเทคโนโลยจ�านวน 4,269 ราย สามารถผลตปยอนทรยคณภาพ 325 ตน คดเปนมลคา 3.4 ลานบาทชวยลดตนทนคาปยเคมลงมลคา 2.9 ลานบาท

ส�าหรบโรงปยเดมทไดรบการถายทอดเทคโนโลยจาก วว. แตประสบปญหาไมสามารถด�าเนนการผลตตอเนองได วว. ไดเขาไปด�าเนนการเพมศกยภาพการบรหารการจดการโรงปยชมชนเดมใหกบกลมเกษตรกรทประสบปญหาดงกลาวให



สามารถกลบมาด�าเนนการผลตใหมไดโดยนกวจย วว. สนบสนนการถายทอดความรใหกบกลมเกษตรกรในการด�าเนนการแกปญหาใหชมชนทงดานการผลตดานการบรหารวตถดบเครองจกรและอปกรณทใชในการผลต รวมถง ดานการบรหารการเงน การบญช เงนทน หมนเวยน ฯลฯ เพอใหกลมเกษตรกรสามารถกลบมาด�าเนนการผลตปยทมคณภาพและได

มาตรฐานของกรมวชาการเกษตรซง วว. ถายทอดความรเพอยกระดบโรงปยใหกบกลมเกษตรกรและมโรงปยอนทรยทผานการยกระดบใหด�าเนนการผลตปยไดอยางยงยนแลวจ�านวน 3 โรง และถายทอดเทคโนโลยปยสชมชนใหกบเกษตรจ�านวน 10 กลม ในพนทจงหวดอ�านาจเจรญ นครพนม บรรมย และรอยเอด ผลจากการด�าเนนงานสามารถสรางรายไดจากการจ�าหนายปยเพมขนคาเฉลย 50,542 บาทตอปตอกลม และลดตนทนการผลตเฉลย 94,803 บาทตอปตอกลม

การอบรมภาคปฏบต

การบรหารการจดการโรงปยชมชนเดมใหสามารถกลบมาดำาเนนการผลตใหมได

แกปญหาใหชมชนทงดานการผลตเครองจกรและอปกรณทใชในการผลต



สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) โดยฝายเภสชและผลตภณฑธรรมชาต (ฝภผ.) ขยายผลจากการ วจยโครงการ “วจยและพฒนาผลตภณฑจาก สารชวภาพจากเมลดองนไทย” ซงไดน�าเมลด องนซงเปนวสดเหลอทงจากโรงงานแปรรปองนมาใชประโยชนเพอเพมมลคาพฒนาเปนผลตภณฑเพอสขภาพในรปของผลตภณฑเวชส�าอาง (Cosmaceutical) และผลตภณฑเสรมอาหาร โดยกากเมลดองนพนเมองไทยซงมคณสมบตในการตานอนมลอสระทมอนภาพสงกวาวตามนซ 20 เทาและสงกวาวตามนอกวา 50 เทาอกทงเสรมสรางการเกดคอลลาเจน เพมความแขงแรงของหลอดเลอดตานการอกเสบและมะเรงไดเปนอยางดถกน�ามาพฒนาดวยกระบวนการวจยตงแตกระบวนการน�าเมลดอง นมาคดแยกและ ท�าความสะอาดเพอท�าการสกดสารพฤกษเคม “โอลโกเมอรก โปรแอนโต ไซยานดน” (Oligomeric Proantho Cyanidin: OPCs) ปรมาณสง จากนนน�าสารสกดทไดไปตรวจสอบ คณลกษณะทางเคมและพสจนฤทธทางชวภาพ

วทสตรา : VITISTRA เวชส�าอางนาโนและผลตภณฑเสรมอาหาร จากสารสกดเมลดองนพนธไทย

ทางเภสชวทยา เพอคดเลอก OPCs ทมประสทธภาพดทสด ส�าหรบเปนองคประกอบหลก (Active Ingredient) มาพฒนาผลตภณฑ

จากผลส�าเรจของการด�าเนนงานวจย ในป 2558 วว. ไดน�ารองพฒนาผลตภณฑเครองส�าอางจากสารสกดเมลดองน พนธ ไทยโดยใชเทคโนโลยนาโนอมลชนทมวตภาคภายในขนาดเลก เพอใชกกเกบสารสกดเมลดองนทมปรมาณของสาร OPCs และสรรพคณตานอนมลอสระสง เหมาะแกการน�ามา เปนสารออกฤทธตานความแกชรากอนวย (aging) ในผลตภณฑ เครองส�าอาง สอดคลองกบแนวโนมความตองการผบรโภค ในปจจบนทมความนยมในสารจากธรรมชาตทมความปลอดภย กวาการใชเคมภณฑ และหวงผลในประสทธภาพอยางสงสด โดยในเบองตน วว. ไดพฒนาสตรผลตภณฑครมนาโนตานความ แก (Nano anti-aging cream) จากสารสกดเมลดองนพนธไทย ภายใตชอ “วทสตรา VITISTRA” ประกอบดวย 2 ผลตภณฑ ไดแก

ครมนาโนสำาหรบปกปองผวหนาในเวลากลางวน (VITISTRA Day Cream)

ครมนาโนสำาหรบฟ นฟผวหน าในเวลากลางคน (VITISTRA Night Cream)

ทง 2 ผลตภณฑผานการประเมนความปลอดภยโดยไมใช สตวทดลองเพอใหเปนไปตามขอหามการใชสตวทดลองใน

ผลตภณฑ “วทสตรา VITISTRA” ครมนาโนส�าหรบปกปองผวหนาในเวลากลางวน (VITISTRA Day Cream) และ ครมนาโนส�าหรบฟนฟผวหนาในเวลากลางคน (VITISTRA Night Cream)



การทดสอบกบเครองส�าอางของสหภาพยโรป (European Union, EU) แตผานการทดสอบ ความเปนพษในระดบเซลลโดยทดสอบกบ เซลลผวหนงมนษย (Normal Human Dermal Fibroblast, NFDH) ซงผลอยในเกณฑปลอดภย

และ วว. รวมกบส�านกวชาเวชศาสตรชะลอ วยและฟนฟสขภาพ (School of Anti-aging and Degenerative Medicine) โรงพยาบาล มหาวทยาลยแมฟาหลวง ด�าเนนการทดสอบประสทธผลของเครองส�าอางนาโนวทสตรา (VITISTRA Nanocosmetics) โดยผานการพจารณาของคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษย (Ethic Committee) ของมหาวทยาลยแมฟาหลวงใหด�าเนนการทดสอบ ในอาสาสมครได โดยสวนหนงของการทดสอบ ครงนอยภายใตความรวมมอกบสถาบนนวตกรรม สขภาพ ผวพรรณความงาม (Cosmetic and

Health Innovation Center, CHIC) ในการรวมประเมน ประสทธผลของเครองส�าอางนาโนวทสตรา ตอการตานรวรอย ลดจดดางด�า และเพมความชมชนผวบนใบหนาในอาสาสมคร จ�านวน 40 ราย

นอกจากผลตภณฑเวชส�าอางแลว วว. ไดน�าสารสกด OPCs ซงเปนสารกลมหนงในกลมพอลฟนอล (Polyphenol) พฒนา เปนผลตภณฑเสรมอาหาร ภายใตชอผลตภณฑเสรมอาหาร “วทสตรา (VITISTRA)” ชนดแคปซล ทมสรรพคณเชงปองกน โรคบ�ารงความงามของผวพรรณราคาต�ากวาผลตภณฑ ประเภทเดยวกนทน�าเขาจากตางประเทศ โดยปรมาณในการ รบประทาน (ตอวน) นอยกวา แตใหประสทธภาพในการตาน อนมลอสระสงกวา อกทงยงผานการประเมนความปลอดภย โดยการทดสอบความเปนพษระยะเฉยบพลนโดยการกนใน สตวทดลอง (Acute Oral Toxicity Test, OECD Guideline for Testing of Chemicals, Test Guideline 423) ดวยขนาด (Dose) ทสงกวาทผบรโภคไดรบราว 1,000 เทา ไมพบอาการผดปกตใด ๆ ของอวยวะสตวทดลอง

ภาพเปรยบเทยบหลงการใชครมบ�ารงผวหนาจากโปรแกรมวเซย ภาพเปรยบเทยบผลการใชของอาสาสมครฝายหญงจากโปรแกรมวเซยเผยใหเหนจดดางด�าบนใบหนาทลดลงเมอใชตดตอกน 60 วน



กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย และหนวยงานในสงกด รวมกบ กระทรวงศกษาธการ มแผนการ ด�าเนนงานโครงการบรณาการดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม เพอยกระดบคณภาพเยาวชนและ บคลากรไทย โดยการจดโครงการน�ารองขยายแหลงเรยนรวทยาศาสตร กบ “โครงการคนความสขใหเธอ... เยาวชน” เนรมตศนยวทยาศาสตรเพอการศกษา เอกมย (ทองฟาจ�าลอง) จดกจกรรมประกอบดวย 2 กจกรรมหลก คอ 1) นทรรศการภายในอาคาร คอ นทรรศการ “ดาราศาสตร บนดาลใจ” จดแสดงภายในอาคาร 2 ของศนยวทยาศาสตรเพอการศกษา จดแสดงเปนเวลา 6 เดอน เรมตงแตวนท 17 ธนวาคม 2) นทรรศการภายนอกอาคาร คอ กจกรรม “สนกวทย สนกคด” จดแสดง Outdoor ดานหนาอาคาร 2 จดแสดง 10 วน ตงแตวนท 17 – 26 ธนวาคม 2557 โดยม องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.) เปนหนวยงานหลกในการจดกจกรรมในครงน

โครงการคนความสขใหเธอ...เยาวชน




กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (วท.) ด�าเนนงานโดย องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.) เดนหนาสรางความเขมแขงใหเยาวชนอาเซยน พรอมสานตอความรวมมอดานวทยาศาสตร และเทคโนโลยไทย – ลาว ยกขบวนหนวยงานในสงกด เสรมทพดวยพนธมตร ส�านกงานกองทน สนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) และสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) รวมกวา 10 หนวยงาน จดกจกรรม “คาราวานวทยาศาสตรไทย – สปป.ลาว” อยางยงใหญ ซงรวบรวมทง นทรรศการและกจกรรมตาง ๆ ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยจากไทยไปจดแสดงในชวงวนเดกแหงชาตลาว วนท 1 – 3 มถนายน 2558 ณ มหาวทยาลยแหงชาตลาว นครหลวงเวยงจนทน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)

คาราวานวทยาศาสตรไทย – สปป.ลาว



งานสปดาหวทยาศาสตรแหงชาตองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.) จดงานสปดาหวทยาศาสตรแหงชาต เพอเทดพระเกยรต

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว “พระบดาแหงวทยาศาสตรไทย” จดกจกรรมและการทดลองทสราง ความสนกและความตนเตน ไดแก นทรรศการ “ธ ทรงจดประกายแสงสวางแหงปญญา” เทดพระเกยรต “พระบดา แหงวทยาศาสตรไทย” และสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พรอมจดกจกรรมขนใหมโดยเฉพาะ รอบ ๆ พพธภณฑ ไดแก นทรรศการ เลน..เรยน..ร ในของเลนไทย กจกรรมบงโกดาราศาสตร สนกกบโดรน มหศจรรยเรองแสง การแสดงทางวทยาศาสตร และภาพยนตรใหมลาสด เรอง Light ระหวางวนท 11 – 23 สงหาคม 2558 ณ อพวช. ต.คลองหา อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน



GISTDA สบสานแนวพระราชด�ารพฒนาแกมลงหนองเลงเปอย ผลกดน เทคโนโลยภมสารสนเทศชวยเหลอประชาชน

ปจจบนเกดความเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศอยตลอดเวลา ไมวาจะเปนฝนตกหนกตดตอกนเปนเวลานาน ความแหงแลงของลมฟาอากาศ อนเกดจากการทมฝนตกนอยกวาปกตหรอฝนไมตกตองตามฤดกาล เปนระยะเวลานานกวาปกต และครอบคลมพนทบรเวณกวาง ท�าใหการเพาะปลกพช ทงพชไร และพชสวนทส�าคญตอเศรษฐกจเกดความเสยหายตอ และมผลกระทบโดยตรงตอการลดลงของผลผลตทางดานการเกษตรทงหมด กอใหเกดความเดอนรอนตอเกษตรกร และเกดความเสยหายตอระบบเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ

ในรอบป 2558 GISTDA ไดมโอกาสลงพนททจงหวดกาฬสนธ ซงเปนจงหวดทมประชากรประกอบอาชพเกษตรกรรมมากเปนล�าดบตน ๆ ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ การลงพนทในครงนท�าใหทราบวา “หนองเลงเปอย” เปนแหลงน�าส�าคญในการหลอเลยงผลผลตทางการ เกษตรและการอปโภคบรโภค สภาพพนทหนองเลงเปอยเปนแหลงน�า สาธารณะพนทประมาณ 887 ไร ตงอยในพนท 3 ต�าบล 2 อ�าเภอของ จงหวดกาฬสนธ มความสามารถเกบกกน�าไดประมาณ 5 ลานลกบาศก เมตรตอป ในฤดฝนมน�าเตมหนองและมปรมาณน�าเกนความจ ในชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนกนยายน แตในฤดแลงมน�านอยจน เกอบแหงขอด จงท�าใหน�าไมเพยงพอตอการเกษตรกรรมทอยรอบ ๆ

ส�านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน)


ส�ำนกงำนพฒนำเทคโนโลยอวกำศและภมสำรสนเทศ (องคกำรมหำชน)

ซงจากการส�ารวจพบวาหนองเลงเปอยมสภาพ ตนเขนจากตะกอนดนทบถม ท�าใหพนทเกบ น�าลดนอยลง ประกอบกบแหลงน�าธรรมชาตในพนทใกลเคยงขาดการพฒนา และพนทการเกษตรบางสวนอยหางไกลจากแหลงน�า ธรรมชาต ยงซ�าเตมใหปญหาการขาดแคลนน�า รนแรงขน จ�าเปนตองมการขดลอกหนอง เลงเปอยใหลกและกวางขน รวมถงพฒนา แหลงน�าทเชอมโยงกบหนองเลงเปอยเพอใหมน�าส�าหรบท�าการเกษตรอยางพอเพยง

องคการบรหารสวนต�าบลเหลาอ อย อ�าเภอรองค�า จงเปนตวแทนราษฎรยนฎกา ขอพระราชทานความชวยเหลอจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว โดย “โครงการแกมลง หนองเลงเปอย” ไดรบพระมหากรณาธคณ จากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ใหเปน โครงการในพระราชด�ารวนท 17 สงหาคม พ.ศ. 2554 เพอบรรเทาปญหาน�าทวมใน ฤดฝน และเพมศกยภาพการเกบกกน�าของ หนองเลงเปอย เพอท�าการเกษตรและอปโภคในฤดแลงในเขตพนท 3 ต�าบลในอ�าเภอรองค�า ไดแก ต�าบลเหลาออย ต�าบลสามคค ต�าบลรองค�า และต�าบลโพนงาม ในเขตอ�าเภอกมลาไสย เพอชวยเหลอเกษตรกรใหมผลผลตตกตอง

ตามฤดกาล ชาวบาน มคณภาพชวตสภาพความเปนอยทดขนGISTDA ไดเปนสวนหนงของโครงการ ในการใชขอมล

ดาวเทยมและวเคราะหภมสารสนเทศทงหมดเพอชวยในเรองของการบรหารจดการแปลงทดน และน�าเพอการเกษตรในพนท โดยน�าขอมลภาพถายดาวเทยม, ภาพถายทางอากาศ (UAV) พรอมทงภาพ Mobile Mapping จากศนยประมวลผลและบรการภาพถายจากดาวเทยมและภมสารสนเทศเคลอนท (รถปฏบตการเคลอนท) ดวยอปกรณถายภาพแบบ Panorama อนทนสมย เพอน�าไปวเคราะหในดานตาง ๆ เชน ความสงของพนทโครงการ พนทเหมาะสมการทงดนจากการขดลอก ปรมาตรกกเกบน�ากอนและหลงขด การค�านวณปรมาตรดนทขดลอก และจดท�าแผนทภาพถายดาวเทยมดานการใชประโยชนทดนทง 53 หมบาน โดยจะมการบนทกขอมลทตงบานทกหลงคาเรอน เพอน�าขอมลกายภาพจาก ภมสารสนเทศมาเชอมโยงกบการส�ารวจขอมลเศรษฐกจสงคม เพอชวยใหหนวยงานทเกยวของ ไดแก สถาบนสงเสรมและ



พฒนากจกรรมปดทองหลงพระ กองทพบก ส�านกโครงการชลประทานท 6 ส�านกกจกรรมพเศษกรมชลประทาน องคกรปกครองสวนทองถน ก�านน ผใหญบาน มหาวทยาลยขอนแกน ส�านกทรพยากรน�าภาคท 4 ไดใชเปนขอมลประกอบการด�าเนนงานน นอกจากน สงหนงทขาดไมไดส�าหรบคอการใหความรกบชมชนในเรองของการบรหารจดการพนท เพอน�าไปวางแผนการและการใชประโยชนในอนาคต

ปจจบนการด�าเนนงานในพนทแกมลงหนองเลงเปอย ประสบความส�าเรจเปนอยางมาก สภาพพนทไดรบการปรบปรง แกไขใหมความเหมาะสม ซงภายหลงจากการขดลอกตามโครงการพฒนาแกมลงหนองเลงเปอยฯ แลว ท�าใหเกษตรกรและประชาชนโดยรอบมนใจการแกไขปญหาน�าทวมและน�าแลงไดเปนอยางด ซงขณะนมเกษตรกรไดเขาพนทใชประโยชนแลว โดย GISTDA จะด�าเนนการลงพนททก 6 เดอน เพอส�ารวจ ถงการเปลยนแปลงของคณภาพชวตและความเปนอยทดขนของเกษตรกรและประชาชนเหลานน เพอใหเกดความยงยนตอไป


ส�ำนกงำนพฒนำเทคโนโลยอวกำศและภมสำรสนเทศ (องคกำรมหำชน)

ปญหาไฟปาและหมอกควนเกดขนทกป และสงผลกระทบตอชวตความเปนอย เศรษฐกจ การทองเทยว สงแวดลอม ซงรฐบาลไดใหความส�าคญมาอยางตอเนอง โดยบรณาการตดตามและบรรเทาปญหารวมกบ หนวยงานทเกยวของทงจากสวนกลางและสวนทองถน ตลอดจนประชาชนในพนท น�าโดยกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยในสวนของกระทรวงวทยาศาสตรฯ รบผดชอบในเรองของการจดท�าขอมลดานทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และภยพบต โดยดงเทคโนโลยดาวเทยมส�ารวจทรพยากรธรรมชาต สนบสนนการแกปญหาหมอกควนภาคเหนออยางเปนเอกภาพในทกมต ทงเชงปรมาณและคณภาพ โดยเฉพาะในพนททเกดความรอนสงบรเวณจด Hot Spot ซงเปนจดก�าเนดของไฟปาทวประเทศ และน�าไปใชประโยชนรวมกบภาพถายทางอากาศจากหนวยงานทเกยวของเพอใหไดขอมลทมความนาเชอถอ อางองถงกนได เพอใหเกดการวเคราะหทไมเลอมล�าหรอผดเพยนไปจากความจรง

โดยในป 2558 GISTDA ไดท�างานรวมกบหนวยงานทเกยวของทมบทบาทส�าคญในการปองกนและบรรเทาปญหาไฟปาหมอกควนอยางตอเนอง โดยรวมเปนคณะท�างานเพอตดตามสถานการณไฟปาและหมอกควน ภายใตศนยอ�านวยการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควนแหงชาต ซงมการตงศนยปฏบตการเฉพาะกจไฟปาหมอกควน (War Room) ในพนท 6 จงหวดภาคเหนอทมอตราความเสยงสง ทไดจากแบบจ�าลองทพฒนาขนมา เพอคาดการณไฟปาลวงหนา โดยดจากความชนของดน ลกษณะของใบไมทเปนเชอเพลงส�าคญ และสถตยอนหลง ซงสามารถคาดการณไดถกตองแมนย�ากวา 90% โดย GISTDA

GISTDA สงเทคโนโลยดาวเทยม ตามตดจดเกดไฟปา...ทวประเทศ



ไดสนบสนนบคลากรไปประจ�าในศนยดงกลาว จงหวดละ 2 คน เพอสนบสนนแผนทและ ขอมลภมสารสนเทศ เพอการวางแผน ปองกน และบรรเทาปญหาไฟปาของจงหวด ซงภาพ ถายจากดาวเทยมท�าใหพบจดความรอน (Hot spot) ไดอยางชดเจน โดยจากการตรวจวดมาตงแตเดอนกนยายน 2557 ถงเดอนมนาคม 2558 มจดความรอนสะสม ทงประเทศประมาณ 24,000 จด แตไมพบวา มการเปลยนแปลงอยางมนยส�าคญเมอเทยบกบป 2557 และ 2556 โดยพนทจงหวดภาคเหนอและหลายพนทในแถบภาคตะวนตกมจดความรอนนอยกวาป 2557 สะทอนใหเหนอยางชดเจนวา “พนททมความเสยงสงมการบรหารจดการวางแผนปองกนทดขน”

นอกจากน GISTDA ยงไดใชดาวเทยม LANDSAT-8 ดรอยเผาไหม (Burnt Scar)

เพอน�าไปประเมนพนทการเกษตรรอการเผา และพนทปา ทยงไมไดเผาไหม ดวยการวเคราะหรวมกบขอมลพนทเกษตรกรรม เชน พนทปลกขาวโพด ขาวไร ไรหมนเวยน ซงเปน พนททมแนวโนมการเผาเศษวสดเพอเตรยมการเพาะปลก ซงจะท�าใหทราบเนอท ปรมาณเชอเพลงในผนปาและในแปลงเกษตรกรรม รวมถงต�าแหนงพนทเสยง ซงขอมลดงกลาวจะใช เปนขอมลพนฐานใหกบกระทรวงเกษตรและสหกรณไปใชตรวจสอบในพนทจรงรวมกบจงหวดและหนวยงานทเกยวของเพอจดท�าแผนการจดล�าดบพนทการเผา ใหเหมาะสมตามชวงเวลา เพอไมใหมผลกระทบตอคาคณภาพอากาศทเกนมาตรฐานซงจะสงผลกระทบตอสขภาพประชาชน นบเปนนวตกรรมการจดการไฟปาเชงรกทสามารถบอกถงความรนแรง และปญหาทแทจรงของการเกดไฟปาไดอยางชดเจน เพอน�าไป สการวางแผน ปองกน และสรางความเขาใจใหกบประชาชนในพนทเพอสนบสนนการมสวนรวมของชมชนและสงคมอยางยงยน อนจะสงผลตอภาวะเศรษฐกจ ความเชอมนดาน การทองเทยว และการรกษาทรพยากรธรรมชาตใหยงยนตอไป

รายงานประจำาป • 2558กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 109รายงานประจำาป • 2558กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 109

ประเทศไทยกเปนหนงในประเทศทถกกดกน แตความพยายามทจะผลกดนเรองน ไมหยดนง จนกระทงป พ.ศ. 2546 รฐบาลไทย ไดผลกดนการเปดตลาดผลไมไทย โดยไดรอง ขอตอหนวยงาน Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) ของกระทรวง เกษตรสหรฐอเมรกา (United States Department of Agriculture) หรอ USDA เพอขอน�าเข าผลไม 6 ชนด คอ ลนจ ล�าไย มะมวง มงคด สบปะรด และเงาะ เขาไปจ�าหนายในสหรฐอเมรกา โดยมาตรการขนตนกคอ ผลไมทจะน�าเขาตองผานการฉายรงส ซงเปนสวนหนงของขอบงคบในหมวดวาดวย Phytosanitary Treatments ใหฉายรงสดวยปรมาณรงส 400 เกรย

ศนยฉายรงส สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต จงเปนกลไกส�าคญทท�าใหกระบวน การสงผลไมออกไปจ�าหนายยงสหรฐอเมรกาไดส�าเรจ ศนยฉายรงสไดเตรยมความพรอม โดยปรบปรงโรงงานใหเปนไปตามขอก�าหนดของ APHIS และ USDA ไดรบการตรวจรบรอง โรงงานฉายรงสผลไม เพอการสงออกประเทศสหรฐอเมรกา เปนแหงแรกของประเทศไทย เมอวนท 26 ตลาคม 2550 และสามารถฉายรงสผลไมชดแรกเพอสงเขาไปขายยง สหรฐอเมรกาเมอวนท 1 พฤศจกายน 2550 ทผานมา

ปจจบน ศนยฉายรงส สามารถใหบรการฉายรงสผลไมส�าหรบสงออกไปสหรฐอมรกา ไดวนละประมาณ 20 ตน และในปทผานมา สหรฐอเมรกาอนญาตใหไทยสามารถสงผลไมเพม

ออสเตรเลย นวซแลนด เปดรบผลไมฉายรงสจากไทย




ไดอก 1 ชนด คอ แกวมงกร รวมเปนผลไมทไทยสามารถสงออกไปสหรฐฯ เปน 7 ชนด การฉายรงสของ สทน. ชวยใหเกดมลคาเพมจากการสงออกผลไม 7 ชนดไปสหรฐฯ และการสงออกเครองเทศ สมนไพรไปยงยโรปเปนมลคาเพมกวา 2,000 ลานบาท

ประเทศไทยมความพยายาม ในการน�าเทคโนโลยการฉายรงสผลไม เพอผลกดนใหเกด การสงออกผลไมยงคงด�าเนนการอยางตอเนอง และเมอไมนานมาน คณะของกรมวชาการ เกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดน�าเจาหนาทกกกนพชจากประเทศนวซแลนด เขาเยยมศนยฉายรงส สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน) ซงประเทศไทย มแผนการสงผลไมฉายรงส 3 ชนด ไดแก ล�าไย ลนจ มงคด ไปยงประเทศนวซแลนดภายในป 2558 และปลายป 2557 เจาหนาทจากนวซแลนด เดนทางมายงศนยฉายรงสในครงนเพอ พจารณาตรวจรบรองระบบการรบรองสขอนามยพช ส�าหรบมงคด ล�าไย ลนจฉายรงส ซงการมาเยยมชมการปฏบตงานของศนยในครงนไดผลเปนทนาพอใจ และปจจบน ออสเตรเลย และนวซแลนด ใหการรบรองศนยฉายรงส สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต ใหสามารถฉายรงสสงออกผลไมไทยไปนวซแลนดได และอนญาตใหผลไมฉายรงสของไทย 2 ชนดน�าเขาออสเตรเลยและนวซแลนดได ไดแก ล�าไย และลนจ ซงคาดวาจะสามารถเพมมลคาการสงออกไดไมต�ากวา 300 ลานบาทตอป



กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดย สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน) หรอ สทน. รวมกบ สถาบน สารสนเทศทรพยากรน�าและการเกษตร (องคการมหาชน) หรอ สสนก. จดท�าฐานขอมลไอโซโทปเสถยรความชนของอากาศ น�าฝน น�าทา เพอศกษา “วฏจกรของน�าในประเทศไทย” โดยเรมเกบขอมลตงแตเดอนเมษายน 2556 ผลจากการศกษาความสมพนธระหวางขอมลไอโซโทปเสถยรในน�าฝนและความชนของอากาศ สามารถอธบายแหลงตนก�าเนดและรปแบบการเคลอนทของมวลความชนสมพทธ เพอสนบสนนการวเคราะหการเกดฝนในประเทศไทยได

ฐานขอมลไอโซโทปเสถยรความชนของอากาศ น�าฝน น�าทา หรอเรยกวา “ฐานขอมลดเอนเอน�า” สามารถใชเปนขอมลส�าหรบ ตดตามการเปลยนฤดกาลของบรเวณตาง ๆ ของประเทศไทย เพอศกษาผลกระทบของ การเปลยนแปลงสภาพอากาศไดชดเจนมากขน นอกจากนการวเคราะหดเอนเอน�า ยงไดน�า มาใชประโยชนเปนขอมลสนบสนนการหนวงน�าเคมเมอป 2557 ซงเปนปทน�าเคมรกมากทสด น�าในเขอนภมพล และเขอนสรกต กมนอยมาก จ�าเปนตองใชน�าจากเขอนศรนครนทร และ

การวเคราะหไอโซโทปเขอนวชราลงกรณ ผานแมน�าแมกลอง และคลองประปา มหาสวสด มาชวยหนวงน�าเคมทแมน�าเจาพระยา และจากการ วเคราะหสวนผสมของน�า เมอวนท 29 และ 30 พฤษภาคม 2557 พบวา แมน�าเจาพระยาทสามเสนมสวนผสมของน�าจาก แมน�าแมกลอง 73.8% น�าจากแมน�าเจาพระยา 24.7% และ น�าทะเล 1.5% สวนแมน�าเจาพระยาทปากเกรดมสวนผสมของ น�าจากแมน�าแมกลอง 46.9% น�าจากแมน�าเจาพระยา 52.8% และน�าทะเล 0.3% ท�าใหแนใจวาน�าจากแมน�าแมกลองมาชวยหนวงน�าเคมรกไดจรง

ปจจบน สทน. และ สสนก. ไดรวมกนเกบขอมลไอโซโทปเสถยรในน�าฝนรายวน (Rain Events) และในน�าผวดนรายสปดาห จากแหลงผวดนส�าคญใกลสถานตรวจวดจ�านวน 25 สถาน และเกบขอมลไอโซโทปเสถยรในความชนของอากาศ ทไดจากกระบวนการเกบดวยความเยน (Cold Trap) จากสถานตรวจวด จ�านวน 8 สถาน ทกระจายอยทวประเทศ ไดแก มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยนเรศวร มหาวทยาลยอบลราชธาน มหาวทยาขอนแกน มหาวทยาลยร�าไพพรรณ วทยาเขตจนทบร มหาวทยาลยสงขลานครนทร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย และสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง วทยาเขตชมพรเขตรอดมศกด มจ�านวนตวอยางทงหมดทเกบได ประกอบดวย น�าฝน 4,226 ตวอยาง น�าทา 2,941 ตวอยาง และขอมลความชนในอากาศ จ�านวน 863 ตวอยาง ซงจะไดน�ามาใชในการวเคราะหขอมลอตนยมวทยา อทกวทยา น�าใตดน เพออธบายวฏจกรน�าของประเทศไทยไดครบทงระบบ สนบสนนการศกษาดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของประเทศไทยตอไป



บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จ�ากด (มหาชน) เปนบรษทผสงออกกงแชแขงรายใหญของประเทศ และมสวนแบงการตลาดไมนอยกวารอยละ 15 ของยอดการสงออกขายนอกประเทศ กงทบรษท เพาะเลยงไดรบการดแลอยางด และใชวธการผลตกงแชแขงททนสมย เพอใหไดกงทมคณภาพสง ตามความตองการของผบรโภค

แมการผลตกงแชแขงจะมกระบวนการควบคมคณภาพเปนอยางดตงแตขนตอนการเพาะเลยง แตบรษทฯ พบการเกดจดขาวทเปลอกกงภายหลงจากการเกบผลตภณฑแชแขงทอณหภม -25 องศาเซลเซยส เปนระยะเวลา 3 สปดาห ดวยความรวมมอของสถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน) ในการศกษาจดสขาวดงกลาว โดยใชกลองจลทรรศนรวมกบเทคนคทางแสงอนฟราเรด ท�าใหทราบวาจดขาวนน คอผลกของธาตแคลเซยมและฟอสเฟตทกอตวขนหลงจากกงผานกระบวนการระเหยน�า (Dehydrate) ภายใตสภาวะแชแขง ท�าใหแคลเซยมแยกตวออกมาจากโครงสรางไคตน ของเปลอกกงจงมองเหนเปนจดขาว

จากการทดลองดงกลาว ท�าใหบรษทฯ ทราบวาจดขาวทเกดขนบนตวกงไมใชเกดจากการ ตดเชอไวรส และมนใจวากงแชแขงปลอดภยตอการบรโภค ซงขอมลผลการศกษาทไดจากสถาบนฯ มสวนชวยในการบรหารจดการสภาวะการเพาะเลยง การเกบรกษากงแชแขง และก�าหนดระยะเวลาการขายใหรวดเรวกอนเกดกระบวนการกระตนใหเกดผลกแคลเซยมขน ซงสามารถชวยเพมมลคาการสงออกกงแชแขงไดถง 1, 350 ลานบาท/ป

แกปญหาจดขาวบนเปลอกกงแชแขง




สถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน) (สซ.) รวมกบสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) (สดร.) และมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร (มทส.) จดตง โครงการจดสรางและพฒนาระบบเคลอบกระจกกลองโทรทรรศนส�าหรบหอดดาว เฉลมพระเกยรต 7 รอบพระชนมพรรษาขน เนองจากในปจจบน สดร. มกลองโทรทรรศน แบบสะทอนแสง ขนาดเสนผานศนยกลาง กระจก 2.4 เมตร เปนกระจกกลองโทรทรรศน ทมขนาดใหญทสดในภมภาคเอเชยตะวนออก เฉยงใต ทตดตงอย ณ หอดดาวเฉลมพระเกยรต 7 รอบ พระชนมพรรษา อทยานแหงชาต ดอยอนทนนท จงหวดเชยงใหม กล อง โทรทรรศนดงกลาวกระจกจะเคลอบผวดวยอลมเนยมทมคณสมบตในการสะทอนแสงไดด ท�าใหสามารถบนทกภาพวตถทองฟาทอยไกลมาก ๆ และมความสวางนอยไดด แตเมอใชงานไประยะหนงอลมเนยมทเคลอบอยบรเวณผวกระจกจะคอย ๆ เสอมสภาพลง ท�าใหประสทธภาพการสะทอนแสงของกระจก

ลดลง สงผลใหภาพทไดจากกลองโทรทรรศนมคณภาพลดลง ไปดวย ดงนนจงจ�าเปนตองมการบ�ารงรกษาและท�าความสะอาดกระจกดวยการเคลอบผวกระจกดวยอลมเนยมอยางนอยทก ๆ 2 ป เพอใหคงประสทธภาพในการสะทอนแสงไดด แตเนองจากในประเทศไทยไมมเครองเคลอบกระจกทจะสามารถรองรบกระจกขนาดใหญถง 2.4 เมตร และหากสงซอจากตางประเทศจะมราคาไมต�ากวา 1.5 ลานดอลลารสหรฐหรอประมาณ 50 ลานบาท

ดงนน สดร. จงรวมกบ สซ. และ มทส. ออกแบบและพฒนา ระบบเคลอบกระจก เพอผลตเครองเคลอบกระจกขนาดใหญ ทมเทคโนโลยการเคลอบกระจกททนสมยและคณภาพดทดเทยมกบการน�าเขาจากตางประเทศ และจากประสบการณ ความร ความสามารถทางเทคโนโลยตลอดจนฝมอชางทสะสม มาเปนระยะเวลายาวนานนน ท�าให สซ. มศกยภาพและความ พรอมเพยงพอในการจดสรางและพฒนาเครองเคลอบกระจก ดงกลาว โดยใชงบประมาณด�าเนนการอยทประมาณ 14 ลานบาท ซงหากสงซอจากตางประเทศจะมราคาไมต�ากวา 1.5 ลานดอลลารสหรฐหรอประมาณ 50 ลานบาท ท�าให สามารถประหยดงบประมาณของแผนดนไปถง 36 ลานบาท หรอประมาณ 72% จากการน�าเขาระบบดงกลาวฯ จาก ตางประเทศ

การพฒนาเครองเคลอบกระจกลองโทรทรรศนส�าหรบหอดดาวเฉลมพระเกยรต 7 รอบ พระชนมพรรษา จ.เชยงใหม



เครองแสดงผลอกษรเบรลล 20 เซลล ทสถาบนฯ พฒนาขนถกออกแบบใหงายตอการใชงานและบ�ารงรกษา โดยสามารถเกบขอมลการเรยนรไวในหนวยความจ�าภายนอกประเภท SD Card และเสยบเขาทตวเครอง โปรแกรมภายในเครองจะท�าการตรวจสอบขอมลทอยภายในและแปลงเปนอกษรเบรลลเพอแสดงผล และหากขอความมความยาวเกนกวาจะทแสดงดวยจ�านวนเซลลอกษรเบรลล 20 เซลลแลว โปรแกรมจะท�าการตดแบงขอความและรอผใชกดสวตชเพอเลอนการแสดงผลเปนบรรทดล�าดบถดไปโดยไมลบขอความทแสดงไปกอนหนา ผใชสามารถกดสวตชเพอกลบไปอานขอความเดมหรอเลอนอานจนจบขอความไดโดยไมมการสญเสยขอมลทบนทกไว ปจจบนสามารถแสดงผลอกษรเบรลลไดทงภาษาไทยและองกฤษ

สถาบนวจยแสงซนโครตรอน ไดนอมเกลา นอมกระหมอมถวายเครองตนแบบแสดงผล

เครองแสดงผลอกษรเบรลล ความหวงของคนตาบอด ฝมอคนไทย

อกษรเบรลลแบบ 20 เซลล แดสมเดจพระเทพ รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เมอวนพฤหสบดท 23 กรกฎาคม 2558 ณ อาคารชยพฒนา สวนจตรลดา กรงเทพมหานคร เพอเฉลมพระเกยรตในโอกาสท ทรงเจรญพระชนมาย 5 รอบ 60 พรรษา และดวยพระเมตตาอยางหาทสดมไดตอผพการทางสายตา จงไดพระราชทานโอกาสใหสถาบนวจยแสงซนโครตรอนผลตขนอก 200 เครองโดยเสดจพระราชกศล เปนของขวญพระราชทานแกโรงเรยนคนตาบอดทวประเทศ

นอกจากการใหบรการแสงซนโครตรอนแกภาครฐ และภาคเอกชน สงหนงททางสถาบนฯ ไดใหความส�าคญ ควบคกน คอ การท�างานวจยเพอสงคม การพฒนาคณภาพชวตเพอนมนษย ตอบสนองใหสงคมไทย เขมแขง ลดความเหลอมล�าทางสงคมโดยเฉพาะกบกลมผพการทางสายตา ชดแสดงผลอกษรเบรลล เปนอปกรณอเลกทรอนกสทถกพฒนาขนเพอชวยสนบสนนการเรยนรของผพการทางสายตาใหสามารถเขาถงขอมลขาวสารทางอเลกทรอนกสไดงายขน อปกรณชนดน มบทบาทส�าคญในการถายทอดขอมลจากหนาจอ



คอมพวเตอรหรอหนวยความจ�าภายใน ชวยใหผพการทางสายตาสามารถรบรขอมลโลกรอบตวได ปจจบนชดแสดงผลอกษรเบรลลทจ�าหนายอยในทองตลาดมราคาสง ตองน�าเขาจากตางประเทศ สถาบนฯ จงไดพฒนาชดแสดงผลอกษรเบรลลนขน โดยอาศยความช�านาญ

ของทางสถาบนดวยการใชรงสเอกซจากเครองก�าเนดแสงซนโครตรอนสรางชนสวนตาง ๆ น�ามาประกอบเปนเครองตนแบบ และไดคดคนกรรมวธการผลตแบบปรมาณมากเพอลดตนทน ท�าใหสามารถลดคาใชจายจากการน�าเขาเครองดงกลาวไดถงรอยละ 50



โครงการกระจายโอกาสการเรยนรดาราศาสตร “77 จงหวด เปดฟาสองโลกดาราศาสตร เปดโอกาสเรยนรทวหลา”

เฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในโอกาสฉลองพระชนมาย

5 รอบ 2 เมษายน 2558 “60 พรรษา เจาฟานกดาราศาสตร”

สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) (สดร.) กระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย หนวยงานดานดาราศาสตรระดบประเทศ ไดด�าเนนการตามพนธกจการบรการถายทอดองคความรและเทคโนโลย ทางดาราศาสตร มาอยางตอเนอง ในรปแบบและกลมเปาหมายท หลากหลาย อาท การจดอบรมครเชงปฏบตการดานดาราศาสตร การจด คายดาราศาสตรส�าหรบเยาวชน การจดกจกรรมทางดาราศาสตรส�าหรบ ประชาชนทวไป เพอสรางความตระหนกและความตนตวทางดาน ดาราศาสตรและวทยาศาสตรของประเทศ ตลอดจนเปนการสราง วฒนธรรมแหงการเรยนร สงเสรมใหคนไทยมความสนใจดาราศาสตร และวทยาศาสตรใหมากยงขน นอกจากนยงสนบสนนการจดกจกรรม ทางดาราศาสตรของโรงเรยนและหนวยงานตาง ๆ ทงสอดาราศาสตร อปกรณทางดาราศาสตรและวทยากรบรรยาย อกดวย




อยางไรกตามกจกรรมการถายทอดความรและเทคโนโลยทางดาราศาสตรท สดร. ด�าเนนการอย ยงไมสามารถใหบรการไดเขาถงบคคลทกระดบ และยงไมครอบคลม 77 จงหวดทวประเทศ หลายโรงเรยนยงขาดแคลนสอการเรยนรดาราศาสตรทจ�าเปนตอการเรยนการสอนและจดกจกรรมดาราศาสตรในโรงเรยนเปนจ�านวนมาก สดร. จงเลงเหนความส�าคญในการขยายโอกาสทางการเรยนรทางดาราศาสตรใหแกกลมโรงเรยนดงกลาว ประกอบกบสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงมแนวพระราชด�ารในการพฒนาเดกและเยาวชนในถนทรกนดาร ใหไดรบโอกาสในการศกษาและพฒนาเทาเทยมผอน มความ เขมแขง สามารถดแลและพฒนาตนเองได มศกยภาพในการเผชญสถานการณตาง ๆ ทจะเกดขน



ในอนาคต และเพอใหเกดการด�าเนนงานบรการวชาการดานดาราศาสตรแกชมชน ใหครอบคลมทวถงทกจงหวดของประเทศ สอดคลองกบนโยบายของรฐบาลในการกระจาย โอกาสทางการศกษาและการเรยนรดานดาราศาสตรใหทวถงทกจงหวด สดร. จงด�าเนน โครงการกระจายการเรยนรดาราศาสตร “77 จงหวด เปดฟาสองโลกดาราศาสตร เปดโอกาส เรยนรทวหลา” และเสนอเปนโครงการเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในโอกาสฉลองพระชนมาย 5 รอบ 2 เมษายน 2558 เพอเทดพระเกยรต 60 พรรษา เจาฟานกดาราศาสตร

โครงการกระจายโอกาสการเรยนรดาราศาสตร “77 จงหวด เปดฟาสองโลกดาราศาสตร เปดโอกาสเรยนรทวหลา” มวตถประสงคเพอมอบกลองโทรทรรศนและสอการเรยนรดาราศาสตรทผลตขนเองในประเทศไทย ใหแกโรงเรยนและสถานศกษาทงภาครฐและเอกชน ใหสามารถน�าไปใชเปนสอการสอน สงเสรมการเรยนรทางดาราศาสตรและสรางความ ตนตวทางดาราศาสตรอยางกวางขวาง มงหมายใหเกดการสรางเครอขายการเรยนรและ การพฒนาองคความรทางดาราศาสตรในประเทศไทยใหเพมมากขน นอกจากการสนบสนนสอการเรยนรดาราศาสตรแลว ยงมการจดอบรมเชงปฏบตการดานดาราศาสตร เพอถายทอด องคความรและฝกทกษะการใชกลองโทรทรรศนแกโรงเรยนและสถาบนการศกษาทผานการคดเลอกเขารวมโครงการ ใหสามารถใชกลองโทรทรรศนไดเตมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสดดวยตนเอง

กลองโทรทรรศนทน�ามามอบในโครงการน เปนกลองโทรทรรศนชนดสะทอนแสงแบบ ดอปโซเนยน ขนาดเสนผานศนยกลาง 10 นว ออกแบบและพฒนาโดยคณะนกวชาการ



สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาตและผผลตกลองโทรทรรศน ผลตขนในประเทศไทย ตนทนต�า ประสทธภาพสงเมอเทยบกบกลองโทรทรรศนประเภทเดยวกนทน�าเขาจากตางประเทศ ส�าหรบสอการเรยนรดาราศาสตร ประกอบดวย รมลายแผนทดาว โปสเตอรชดความรเกยวกบ ระบบสรยะ หนงสอความรดาราศาสตร แผนทดาว นาฬกาแดด โมเดลดาวเคราะหในระบบสรยะ เปนตน

ในปงบประมาณ 2558 สดร. ตงเปาใหโครงการกระจายโอกาสการเรยนรดาราศาสตร “77 จงหวด เปดฟาสองโลกดาราศาสตร เปดโอกาสเรยนรทวหลา” เปนโครงการน�ารอง ด�าเนนการคดเลอกโรงเรยนจากทวประเทศเพอรบมอบกลองโทรทรรศนและสอการเรยนรดาราศาสตร จ�านวนทงสน 60 โรงเรยนจาก 48 จงหวด ไดจดพธมอบพรอมอบรมเชงปฏบตการดานดาราศาสตร จ�านวน 2 ครง ครงแรก ระหวางวนท 4-6 เมษายน 2558 ณ บานวทยาศาสตรสรนธร อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย จงหวดปทมธาน จ�านวน 35 โรงเรยน จาก 27 จงหวด และครงทสอง ระหวางวนท 28-30 สงหาคม 2558 ณ อาคารอมแพคฟอรม ศนยแสดงสนคาและการประชมอมแพคเมองทองธาน อ�าเภอปากเกรด จงหวดนนทบร จ�านวน 25 โรงเรยน จาก 21 จงหวด สถาบนฯ ไดใชชองทางสอสารผานสอสงคมออนไลนส�าหรบครในโครงการฯ เพอสรางเครอขายแลกเปลยนเรยนรรวมกนระหวางสถาบนฯ กบโรงเรยนและใชตดตาม ผลการด�าเนนงานไดอกทางหนง ซงพบวาหลายโรงเรยนสามารถตอยอดจดกจกรรมดาราศาสตรภายในโรงเรยนอยางตอเนองและยงเผอแผไปถงชมชนรอบขางอกดวย ทงน สดร. ไดวางแผนด�าเนนการขยายผลโครงการฯ ใหครบ 77 จงหวด ในป 2559-2561 ตอไป



สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) (สดร.) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย มความรวมมออยางใกลชดกบ หอดดาวยนนาน (Yunnan Astronomical Observatory), Chinese Academy of Sciences สาธารณรฐประชาชนจนมาเปน เวลายาวนานกวา 20 ป จากการทสมเดจ พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ได เสดจเยอนหอดดาวยนนานเมอเดอน

กมภาพนธ พ.ศ. 2538 กอใหเกดความรวมมอดานการวจยและวชาการทางดาราศาสตรไทย-จนอยางแนนแฟน

ประเทศไทยและสาธารณรฐประชาชนจนมความรวมมอ ดานดาราศาสตรมาเปนเวลายาวนาน ด�าเนนกจกรรมทาง ดาราศาสตรและตพมพผลงานวจยรวมกนอยางตอเนอง โดยมการลงนามบนทกความเขาใจดานความรวมมอทาง ดาราศาสตรและดาราศาสตรฟสกส ระหวาง สดร. และหอดดาว ยนนาน สาธารณรฐประชาชนจน เมอวนท 7 มกราคม 2558 ณ กรงเทพมหานคร การลงนามดงกลาวจะน�าไปสการพฒนา

โครงการตดตงกลองโทรทรรศนควบคมระยะไกล (Thai Robotic Telescope Network) ณ หอดดาวเกาเหมยก เมองลเจยง สาธารณรฐประชาชนจน

เฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในโอกาสฉลองพระชนมาย 5 รอบ 2 เมษายน 2558



บคลากรทางดาราศาสตร ร วมกนทงสองประเทศ โดยเฉพาะบคลากรในแขนงดาราศาสตรสงเกตการณ (Observational Astronomers) สงเสรมใหมการเขาถงการใชเครองมอ อปกรณ และโครงสรางทางดาราศาสตรเพอใช ในการท�าวจยร วมกน สนบสนนการท�าวจยของทงสองสถาบนและสงเสรมใหมการพฒนาและแลกเปลยนขอมลทางดาราศาสตรในอนาคตรวมกน นอกจากน ยงเหนชอบรวมกนด�าเนนการตดตง กลองโทรทรรศนทางไกลอตโนมต ขนาดเสนผานศนยกลาง 0.7 เมตร ณ หอดดาวเกาเหมยก เมองลเจยง สงจากระดบน�าทะเลประมาณ 3,200 เมตร เปนบรเวณทมทศนวสยทดทสดในสาธารณรฐประชาชนจนและดทสดแหงหนงของโลกในซกฟาเหนอส�าหรบการสงเกตการณทางดาราศาสตร

กลองโทรทรรศนดงกลาวเปนหนงในเครอขายกลองโทรทรรศนทางไกลอตโนมต (Thai Robotic Telescope Network)

ควบคมโดยตรงจากระยะไกล (Direct Control Mode) ผาน เครอขายอนเตอรเนตไดจากทวโลก ตามแผนพฒนาโครงสรางพนฐานทางดาราศาสตรของสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) ซงตดตง ณ สาธารณรฐชล สาธารณรฐ ประชาชนจน และในอนาคตท ออสเตรเลย และเมกซโก อนจะน�ามาซงประโยชนแกงานวจยทางดาราศาสตรใหกบ ประเทศไทยเพมมากขน การมเครอขายดงกลาวจะท�าให นกดาราศาสตรไทยสามารถตดตามการเปลยนแปลงของ วตถทองฟาไดตลอดเวลาจากซกฟาเหนอ โดยหอดดาวยนนาน เปนฝายสนบสนนงบประมาณดานการสรางอาคารหอดดาว กลองถายภาพซซด การเชอมโยงกบเครอขายอนเตอรเนต และ การบ�ารงรกษา สวน สดร. เปนฝายจดหากลองโทรทรรศน และระบบควบคมการใชงาน

สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) ไดด�าเนนการตดตงกลองโทรทรรศนควบคมระยะไกล ณ หอดดาว เกาเหมยก เมองลเจยง สาธารณรฐประชาชนจน แลวเสรจเมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2558 ทผานมา การตดตงกลองโทรทรรศนดงกลาวจะยงสงผลใหเกดความรวมมอดานการวจยทางดาราศาสตรอยางใกลชดระหวางไทย-จน สรางผลงานวจยทางดาราศาสตรรวมกนอยางเปนรปธรรม อกทงบคลากรจะม



พธลงนามบนทกความเขาใจดานความรวมมอทางดาราศาสตรและดาราศาสตรฟสกส ระหวางสดร. และหอดดาวยนนาน สาธารณรฐประชาชนจน

เมอวนท 7 มกราคม 2558 ณ หองอนโดนเซย โรงแรมแชงกร – ลา กรงเทพฯ

พธลงนามบนทกความเขาใจดานความรวมมอทางดาราศาสตรและดาราศาสตรฟสกส ระหวาง สดร. และหอดดาวยนนาน สาธารณรฐประชาชนจน เมอวนท 7 มกราคม 2558 ณ หองอนโดนเซย โรงแรมแชงกร – ลา กรงเทพฯ

กลองโทรทรรศนควบคมระยะไกล (Thai Robotic Telescope Network) ขนาดเสนผานศนยกลาง 0.7 เมตร ณ หอดดาวเกาเหมยก เมองลเจยง ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน

โอกาสไดเขาถงเทคโนโลยใหมและทนสมยทางดานดาราศาสตรอยางเพยงพอ โดยใหบรการกลองโทรทรรศนควบคมระยะไกล ไดตลอด 24 ชวโมงแกนกวจย นกวชาการ อาจารย คร นกศกษา นกเรยนและประชาชน นอกจากน คร อาจารย และนกเรยน ยงสามารถเขาใช เครอขายกลองโทรทรรศนน ในการท�าโครงงานวจยดาราศาสตร ซงเปนสวนส�าคญของการสราง ครวจยและยววจยดานดาราศาสตรของไทยใหเพมมากขน

โอกาสครบรอบ 40 ป ความสมพนธไทย – จน ในป 2558 และเพอเฉลมพระเกยรต สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในโอกาสฉลองพระชนมาย 5 รอบ 2 เมษายน 2558 โครงการตดตงกลองโทรทรรศนควบคมระยะไกล (Thai Robotic Telescope Network) จะเปนเครองชวยยนยนความสมพนธอนดและยงยน และสงเสรมความรวมมอ ทางดานดาราศาสตรในระดบพหพาคระหวางทงสองประเทศในอนาคต



การพฒนาระบบคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต

สสนก. พฒนาระบบคลงขอมลนำาและ ภมอากาศแหงชาต เชอมโยงและแลกเปลยน “ขอมล” จากหนวยงานท เกยวข องด านทรพยากรน�าและภมอากาศ จ�านวน 13 หนวยงานประกอบดวย ขอมลอตนยมวทยา อทกวทยา เชน ขอมลสถานการณน�าปจจบน ปรมาณฝนจากระบบโทรมาตร น�าทวม ปรมาณ น�าในเขอน แผนท ขอมลสถต ขอมลคาดการณ มาไวบนระบบฐานขอมลทมมาตรฐานเดยวกน เพอน�ามาใชใหเกดประโยชนสงสด ทงดาน การวเคราะหและประเมนสถานการณเพอการ บรหารจดการน�า ควบคมสถานการณ และแจง เตอนภย ปองกนหรอบรรเทาความเสยหายทอาจจะเกดขนไดอยางทนทวงท

ระบบคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต เชอมโยงขอมล 13 หนวยงาน

www.nhc.in.th

ระบบใหบรการขอมลจากคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต ประกอบดวย

1) ระบบเวบไซต www.nhc.in.th แสดงผลขอมลแบบ Real-time จากสถานตรวจวดของแตละหนวยงาน และแสดงผลในรปแบบแผนทดวยระบบ Internet GIS ทเปนผลงานวจยและพฒนาของ สสนก. ท�าใหเหนขอมลทงในเชงสถต และเชงพนท



2) แอพพลเคชนบนอปกรณเคลอนท NHC Mobile Application สามารถใชงานไดทงบนระบบ iOS และ Android เชอมตอขอมลจากระบบคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต ใหสามารถตดตามขอมลไดทกท ทกเวลาผานอปกรณเคลอนท เช น สมารทโฟน (Smartphone) หรอแทบเลต (Tablet)

ระบบใหบรการขอมลระหวางหนวยงานของรฐ

ศนยบรการขอมลน�าเคลอนทในภาวะฉกเฉน (Mobile Data Center)

4) ศนยบรการขอมลนำาเคลอนทในภาวะฉกเฉน (Mobile Data Center) สามารถเคลอนยายไปยงพนทประสบภย เพอประมวลผลสนบสนนการตดตามและแกไขปญหา พรอมทงเสนอขอมลประกอบการตดสนใจไดอยางทนทวงท ใหบรการขอมลน�า ไดอยางมประสทธภาพและตอเนอง สวนในภาวะปกต ใชเปนระบบส�าเนาขอมล (Hot Site) ส�าหรบคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต สนบสนนการบรหารจดการน�า วางแผนพฒนา และวเคราะหสถานการณตาง ๆ

3) ระบบใหบรการขอมลระหวางหนวยงาน ของรฐ ผใชทเปนกลมเปาหมายหลก คอ หนวยงานภาครฐทเกยวของกบการบรหารจดการน�าและภยพบต สามารถสมครเขาใชงานระบบ และแจงความจ�านงเพอขอขอมลตนฉบบจาก 13 หนวยงานทเชอมโยงขอมล เขาสระบบคลงขอมลแลวได



ปฏบตการรวมปองกนและบรรเทาอทกภยภาคใต 3 – 10 ตลาคม 2557

ศนยบรการขอมลน�าเคลอนทในภาวะฉกเฉนไดน�าไปใชสนบสนนปฏบตการรวมปองกน และบรรเทาอทกภยภาคใต เมอวนท 3 – 10 ตลาคม 2557 รวมกบศนยปองกนและ บรรเทาสาธารณภย เขต 11 จ.สราษฎรธาน และหนวยงานทเกยวของทงจากสวนกลาง และสวนภมภาค ชวยใหเตรยมการรบมอสถานการณในพนทไดอยางทนทวงท สามารถปองกน และลดความเสยหายจากน�าหลากเขาสบรเวณทอยอาศยของประชาชนและพนทเศรษฐกจได

จากผลส�าเรจของการพฒนาคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต ยงไดขยายผลไป สการจดตงศนยบรหารจดการน�าระดบจงหวด โดย สสนก. สนบสนนการพฒนาระบบ ขอมลและฝกอบรมการใชงานขอมลจากระบบคลงขอมลน�าและภมอากาศแหงชาต ใหแกเจาหนาทของศนยฯ เรมตนน�ารองทจงหวดแพร สโขทย พจตร และพะเยา ท�าให หนวยงานในทองถนสามารถเขาถงขอมล ตดตามสถานการณ และวางแผนบรหารจดการน�าในพนทตนเองไดอยางมประสทธภาพ



สสนก. ไดด�าเนนงาน “โครงการพฒนาภมสารสนเทศนำาระดบตำาบล”ตงแตป 2555 จนถงปจจบนรวมกบหนวยงานทองถนจดท�าแผนทน�าระดบต�าบลความละเอยดสงพฒนาศกยภาพการใชขอมลและเทคโนโลยภมสารสนเทศในการส�ารวจ จดท�าขอมลแหลงน�าดวยตนเอง เกดเครอขายกลมต�าบลทมศกยภาพสามารถใชขอมลและเทคโนโลย ส�าหรบวางแผนโครงการพฒนาแหลงน�าในระดบทองถนและการจดท�าผงน�าระดบลมน�ายอยทสามารถใชประกอบการวางแผนบรหารจดการน�าของแตละกลมต�าบลได

การพฒนาศกยภาพหนวยงานทองถน ใหสามารถใชเทคโนโลยภมสารสนเทศและองคความรดานทรพยากรน�า ประกอบดวย

1) พฒนาการใชเทคโนโลยภมสารสนเทศจดสมมนาเชงปฏบตการ หลกสตร “การใชภมสารสนเทศ (GIS) ขนพนฐานเพอการบรหารจดการ

นำาระดบทองถน” ประยกตใชแผนท ดและตความหมายแผนท ใชโปรแกรมในการจดท�าแผนท (QGIS) และรวมกนจดท�าแผนทน�าระดบต�าบล หนวยงานทองถนสามารถเพมเตม/แกไขขอมลแหลงน�า ในพนทของตนเองได และหลกสตร “การใชภมสารสนเทศ (GIS) ขนสงเพอการบรหารจดการนำา ระดบทองถน” ตอยอดองคความรในการใชขอมลภมสารสนเทศขนพนฐาน ไปสทกษะการวเคราะหขอมลเชงพนทไดอยางมประสทธภาพ

การพฒนาระบบภมสารสนเทศน�าระดบต�าบล



2) แผนทนำาระดบตำาบลสการปฏบตงาน ลงพนทปฏบตงาน โดยใชขอมลแผนทรวมกบขอมลอทกวทยา รวมกนวางแผนโครงการ/แนวทางในการบรหาร

จดการน�าในพนท และจดท�าผงน�า รวมกบหนวยงานทองถนในพนทขางเคยง เพอใหแนวทางการแกปญหาเปนไปในทศทางเดยวกน

ผลการดำาเนนงานรวมกบหนวยงานทองถน• มฐานขอมลพนฐานน�าระดบต�าบลจ�านวน 1,400 ต�าบลในพนทนอกเขตชลประทานและพนทเสยงภย

น�าทวม-น�าแลง มหนวยงานทองถนน�าขอมลไปใชแลว จ�านวน 829 ต�าบล • มหนวยงานทองถนทมศกยภาพ สามารถน�าเทคโนโลยภมสารสนเทศ ไปประยกตใชในการส�ารวจ วางแผน

พฒนาโครงการแหลงน�าในพนทของตนเองไดจ�านวน 17 กลมต�าบล 198 หนวยงาน ครอบคลมพนท 12 ลมน�า• มผงน�าระดบลมน�ายอย จ�านวน 10 ลมน�า เพอใชประกอบการวางแผนบรหารจดการน�าของแตละกลมต�าบลได

ตวอยางผงน�าระดบต�าบล

NHC Mobile Application

3) การตดตามสถานการณนำา สสนก. ไดมอบอปกรณตดตามสถานการณน�าอตโนมตใหกบองคกรปกครองสวนทองถน จ�านวน 780 แหง

ทวประเทศ รวมทงไดพฒนารปแบบการเขาถงขอมลการตดตามสถานการณน�าผานอปกรณเคลอนท Smartphone และ Tablet ดวย Mobile Application “NHC” เพอใชในการตดตามสถานการณน�าในพนท และสามารถใชเปนขอมลในการบรหารจดการทรพยากรน�าระดบทองถนตอไป

Media Box



สสนก. ไดคดเลอกชมชนทเปนตวอยางความส�าเรจในการจดการทรพยากรน�า มาเปน เครอขายในการขยายผล โดยสนบสนนใหชมชนมระบบการจดการทรพยากรน�าทดและมประสทธภาพมากยงขน เพอพฒนาเปนแมขาย ขยายผลแนวทางการจดการทรพยากรน�าไปสชมชนอน ๆ มงเนนการพฒนาในพนทเสยงภย ดวยการประยกตใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และระบบสารสนเทศ ในการบรหารจดการทรพยากรน�า รายได และผลผลตของชมชน เพอใหเกดเครอขายการจดการทรพยากรน�าทใหชมชนรวมแลกเปลยนความร และประสบการณ เกดเครอขายความคดและการท�างานทชมชนมบทบาทรวมในการพฒนา

ศกยภาพซงกนและกนการบรหารจดการทรพยากรน�าดวยภมปญญาชาวบาน

ทเหมาะสมในแตละทองถน สามารถสงเสรมใหการบรหารจดการทรพยากรน� าในแต ละชมชนเป นไปได อย างมประสทธภาพ และเมอ สสนก. ไดประยกตใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และระบบสารสนเทศ ในการสนบสนนและสงเสรมใหชมชนมความสามารถจดการชมชนของตนเองในดานตาง ๆ เชน ดานการจดการขอมล การส�ารวจพนท การแกไขปญหา หนสนครวเรอน และอาชพ จะเปนเครองมอทชวยใหชมชนสามารถบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพและเปนระบบมากยงขน

การด�าเนนโครงการในป 2558 ไดขยายพนทด�าเนนการครอบคลมพนท 16 ลมน�า จ�านวน 55 เครอขาย โดยมชมชนทเขารวมด�าเนนงานทงสน 341 ชมชน

การสรางแมขายการจดการทรพยากรน�าชมชนดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย

8 เครอขาย 42 ชมชน



6 เครอขาย 36 ชมชน 3 เครอขาย

5 ชมชน




16 ลมน า 55 เครอขาย 341 ชมชน

เครอขายการจดการทรพยากรน าชมชน

ลมน า เครอขาย ชมชน ลมน าโขง 8 67 ลมน าช 8 21 ลมน ามล 7 54 ลมน าปง 6 46 ลมน าวง 3 4 ลมน ายม 3 11 ลมน านาน 4 13 ลมน าเจาพระยา 2 49 ลมน าปาสก 1 1 ลมน าทาจน 1 2 ลมน าเพชรบร 1 3 ลมน าปราจนบร 1 14 ลมน าชายฝงทะเลตะวนออก 2 27 ลมน าตาป 3 14 ลมน าทะเลสาบสงขลา 1 7 ลมน าปตตาน 4 8

รวม 16 ลมน า 55 341

เครอขายการจดการทรพยากรนำาชมชน



การสรางแมขายการจดการทรพยากรน�าชมชนดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลยมงเนนด�าเนนกจกรรมใน 3 ดานหลก ดงน

1) การบรหารจดการทรพยากรนำาจดทำาขอมลผงนำา รวบรวมขอมลและสถานะโครงสรางน�าของแตละพนท ในชมชนแมขายทกชมชน น�ามาใชวางแผนพฒนาแหลงน�าเพอเพมประสทธภาพการกกเกบและระบาย ชวยบรรเทาปญหาภยแลง น�าทวม รวมทงสนบสนนการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการจดการคณภาพน�าของชมชน

2) การบรหารการผลตตามแนวทฤษฎใหมสงเสรมให ชมชนท�าการผลตตามรปแบบวนเกษตรในพนทปา และแนว ทฤษฎใหมตามความเหมาะสมของแตละพนท ชวยเพมผลผลต ลดรายจาย เพมรายไดใหชมชน

3) การเรยนรและขยายเครอขายพฒนาเครอขายความคดและเครอข ายการทำางาน โดยการจดอบรม ถายทอดความรดานการบรหารจดการทรพยากรน�าชมชน การท�าเกษตรตามแนวทางทฤษฎใหม และแลกเปลยนประสบการณในการท�างานรวมกนระหวางเครอขายอน ๆ รวมทงสรางเครอขายเยาวชน โดยสนบสนนกจกรรม หรอการ แลกเปลยนความรระหวางกลมเยาวชนตาง ๆ

ตวอยางความสำาเรจ ชมชนตำาบลบงชำาออ อำาเภอหนองเสอ จงหวดปทมธานปรบเปลยนการเพาะปลกใหสอดคลองกบปรมาณน�าในพนท ปลกพชผสมผสานเพมพนทท�าแปลงเกษตร

ผสมผสานขนาดเลกบรเวณรมคลองสาธารณะในฤดแลงชมชนจะลดพนทการเพาะปลก เลอกปลกพชทใชน�านอย เกดรายไดเสรมตลอดทงปในพนทขนาด 40 x 3 เมตร สามารถเพมรายได 12,000 บาท/ป ลดรายจายในการบรโภค 6,000 บาท/ป



รฐบาลไดใหความส�าคญกบ “นวตกรรม” และถอเปนวาระแหงชาตทน�าประเทศไปสความมนคง มงคง และยงยน โดยมงเนนการพฒนาเศรษฐกจของประเทศดวยวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม ในการยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของภาคเอกชนไทย ดงนน คณะกรรมการร วมภาครฐและเอกชนเพอแก ไขป ญหาทางเศรษฐกจ (กรอ.) จงไดมมตมอบหมายใหส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) หรอ สนช. ด�าเนนงานโครงการคปองนวตกรรมเพอยกระดบและพฒนาขดความสามารถของเอสเอมอไทยไปส ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ภายใตงบประมาณ จ�านวน 500 ลานบาท โดยมเปาหมายใหการ สนบสนนผประกอบการ SMEs ทมศกยภาพทว ประเทศ ซงโครงการดงกลาวนไดรบความรวมมอ กบสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และสภาหอการคาแหงประเทศไทย

เปาหมาย1. ส งเสรมให เกดระบบการสนบสนนผ

ประกอบการ SMEs ใหเขาถงแหลงทนในการพฒนาโครงการนวตกรรมอยางทวประเทศ

2. สรางรปแบบการด�าเนนงานใหม ผานหนวยพฒนานวตกรรม (Innovation Development Center: iDC) ซงแยกตามประเภทของกล มอตสาหกรรม หรอกลมธรกจของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และสภาหอการคาแหงประเทศไทย

3. พฒนาศกยภาพของผประกอบการ SMEs ของไทย ใหมความสามารถดานการแขงขนโดยการใชนวตกรรมเขามาชวย เพอสรางความแตกตาง ทงดานผลตภณฑ บรการ และกระบวนการผลต จนสามารถพฒนาประเทศใหสามารถมอนดบความ

โครงการคปองนวตกรรมเพอยกระดบและพฒนาขดความสามารถของ SMEs ไทยไปสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ระยะท 2)

สามารถดานนวตกรรมและศกยภาพทางธรกจในระดบตน ๆ ของประชาคมอาเซยน

ผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม1. สรางธรกจทมนวตกรรม เพอขบเคลอนระบบเศรษฐกจ

โดยบรณาการภาครฐและเอกชนตามศกยภาพพนท จ�านวน ไมนอยกวา 200 โครงการ

2. สรางมลคาเพมจากภมปญญาไทยสระบบเศรษฐกจ และขยายฐานผเสยภาษเงนได เปนมลคา 5,000 ลานบาท

3. พฒนาขดความสามารถ SMEs ไทยสประชาคมอาเซยน จ�านวนไมนอยกวา 50 ราย

ผลการดำาเนนงาน1. เรมด�าเนนโครงการคปองนวตกรรมฯ ระยะท 2 โดยม

ผประกอบการ SMEs ไดยนเรองขอรบการสนบสนนแลวกวา 100 ราย

2. ระบบการสมครและพจารณาโครงการคปอง นวตกรรมฯ ระยะท 2 ผานระบบ Web-based

3. จดต งหน วยพฒนานวตกรรม ( Innovat ion Development Center: iDC)

ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต(องคการมหาชน)

รายงายประจำาป • 2558กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 131

ส�ำนกงำนนวตกรรมแหงชำต(องคกำรมหำชน)

โ คร งการพฒนาง านว จ ย ส น ว ตกรรม (Research for Innovation; R4i) เปนโครงการ ความรวมมอระหวางส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) หรอ สนช. และส�านกงาน คณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ภายใตแนวคด “ความคดสรางสรรค องคความร และเทคโนโลย ทด จะสรางธรกจนวตกรรมทยงยน” เพอสรางธรกจ ใหมทมความแตกตาง และเปนธรกจทเกดจากกา รพฒนางานวจยในระดบหองปฏบตการใหเปน ระดบการผลตเชงอตสาหกรรม โดยมการสนบสนน ดานการเงน แบงออกเปน 3 ระยะ ไดแก การออกแบบ ผลตภณฑ/บรการใหมการทดสอบประสทธภาพ/ ทดสอบการยอมรบของผใชงาน และการขอรบรองมาตรฐานระดบประเทศหรอระดบนานาชาต

เปาหมาย1. สรางระบบการพฒนา “งานวจยสนวตกรรม”

โดยมงเนนการพฒนางานวจยในระดบหองปฏบตการใหเปนระดบการผลตเชงอตสาหกรรม

2. สรางระบบการท�างานอยางบรณาการ ระหวางหนวยงานภาครฐทสนบสนนทนในการ วจย คอ คณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ผาน

โครงการพฒนางานวจยสนวตกรรม (R4i)

ตวแทนคณะกรรมการจากเครอขายองคกรบรหารงานวจยแหงชาต (คอบช.) เพอรวมคดเลอกผลงานเดนในการพฒนาตอยอดสผลงานนวตกรรม

ผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม1. โครงการนวตกรรมทเกดจากการตอยอดจากงานวจย

ในระดบหองปฏบตการ จ�านวน 30 ผลงาน2. เกดมลคาในการลงทนของโครงการนวตกรรมทงสน

ไมต�ากวา 100 ลานบาท3. เกดการถายทอดองคความรจากนกวจย ผานการขอใช

สทธในทรพยสนทางปญญาของหนวยงานตนสงกดอยางถกตอง

ผลการดำาเนนงาน1. เรมด�าเนนโครงการพฒนางานวจยสนวตกรรม โดยม

การคดเลอกผลงานวจยทมความโดดเดน จ�านวน 100 เรอง ซงแบงออก เปน 5 สาขา คอสาขาสขภาพ 31 ผลงาน สาขาเกษตรอตสาหกรรมและเทคโนโลยทางการเกษตร 33 ผลงาน สาขาสงแวดลอมและพลงงานทางเลอก 16 ผลงาน สาขาแฟชนและการออกแบบ 17 ผลงาน สาขาเครองจกรกลเพออตสาหกรรม 14 ผลงาน

2. มผประกอบการไดยนเรองขอรบการสนบสนนแลวกวา 50 ราย



ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) หรอ สนช. ไดรเรมโครงการศนยสรางสรรคธรกจนวตกรรมการเกษตร เพอสนบสนนการด�าเนนงานดานยทธศาสตรนวตกรรมในพชเกษตรพนฐานของประเทศ และเปนศนยกลางในการสรางสรรคธรกจนวตกรรมดานการเกษตรอยางครบวงจร

เปาหมาย1. เพอพฒนาและสรางสรรค ตลอดจน

การขยายผลนวตกรรมดานการเกษตร โดยอาศยการใชองคความร ด านวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม ภายใตยทธศาสตรของส�านกงานฯ และสอดคลองกบแนวทางการด�าเนนงานของฝายเศรษฐกจ คณะรกษาความสงบแหงชาต

2. สรางมลคาเพมผลผลตทางการเกษตรตลอดหวงโซคณคา (Value Chain) ตงแตการพฒนาในอตสาหกรรมตนน�า กลางน�า และปลายน�า พรอมทงในอตสาหกรรมตอเนอง

3. เพอสรางรปแบบการน�านวตกรรมเกษตร จะเปนเครองมอส�าคญทชวยแกปญหาของ

โครงการจดตง “ศนยสรางสรรคธรกจนวตกรรมการเกษตร(Agro Business Creative Center; ABC Center)”

เกษตรกรไทยใหมความเปนอยทดขน และจะสงเสรมใหประเทศ ไทยยงคงเปนฐานการผลตส�าคญของผลตผลเกษตรของโลก

ผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม1. เกดศนยสรางสรรคธรกจนวตกรรมการเกษตร (Agro

Business Creative Center; ABC Center) ทมรปแบบการ ด�าเนนงานแบบเครอขายวสาหกจนวตกรรม (Innovation Cluster) ซงเปนการประสานงานเครอขายความรวมมอ ตลอดหวงโซมลคาทงดานองคความร ทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม ภาคอตสาหกรรม ภาคการตลาด

2. เกดธรกจนวตกรรมทสามารถน�าไปสการขยายผลเปน รปธรรมได ไมต�ากวา 15 ธรกจนวตกรรม ภายใน 3 ป

ผลการดำาเนนงาน1. คณะกรรมการนวตกรรมแหงชาต อนมตใหด�าเนน

โครงการ “ศนยสรางสรรคธรกจนวตกรรมการเกษตร (Agro Business Creative Center; ABC Center)” ในวงเงนงบ ประมาณ 75 ลานบาท (ระยะเวลา 3 ป)

2. ประสานงานด�าเนนโครงการพฒนาการผลตขาวหอม มะลคณภาพเพอสรางมลคาเพมส ตลาดอยางยงยนของ ฝายเศรษฐกจ คณะรกษาความสงบแหงชาตโดยขณะนอย ระหวางการประสานงานการจดตงศนยฯ ณ อทยานนวตกรรม



ความเปนมาโครงการจดท�ามาตรการ/นโยบายเ พอ

สนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมพลาสตก ชวภาพในประเทศไทย เปนการด�าเนนงานตามมต ครม. เมอวนท 16 มถนายน 2558 มอบหมายใหกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบ กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงอตสาหกรรม ด�าเนนการพฒนานวตกรรมการผลตสนคาจากวสดทยอยสลายงาย หรอการน�าวสดเหลอใชมาผลตใชใหม และผลกดน ใหมการพจารณามาตรการสนบสนนผประกอบการ ทใชวสดยอยสลายงายหรอน�าวสดเหลอใชกลบมา ใชใหมดวย เชน การสนบสนนดานภาษ ทงน กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดมอบหมาย ใหส�านกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) รวมกบส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย และสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง ประเทศไทย หารอเกยวกบผลการด�าเนนงานทผาน มาและแผนการด�าเนนงานในอนาคต เพอรวบรวมขอมลเตรยมความพรอมด�าเนนงานรวมกบหนวยงานภายนอก

เปาหมาย1. การจดท�านโยบายหรอมาตรการส�าคญและ

เรงดวนของภาครฐเพอน�าเสนอตอคณะรฐมนตร

ส�าหรบผลกดนใหเกดตลาดของการใชผลตภณฑพลาสตกชวภาพในประเทศไทย

2. การกระตนใหเกดการลงทนอตสาหกรรมพลาสตกชวภาพในประเทศไทย โดยการใชวตถดบทางการเกษตรของประเทศไทย

ผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม1. ไดแนวทางการใชงานผลตภณฑพลาสตกชวภาพอยาง

ยงยนในประเทศไทย2. เพอผลกดนมาตรการสนบสนนการใชพลาสตกชวภาพ

ทดแทนผลตภณฑพลาสตก เนองจากพลาสตกชวภาพเปนมตรตอสงแวดลอม

3. เกดการลงทนผลตเมดพลาสตกชวภาพ โดยใชวตถดบทางการเกษตรของประเทศไทย

ผลการดำาเนนงาน1. รายงานนโยบายหรอมาตรการส�าคญและเรงดวน

ของภาครฐเพอสงเสรมการใชงานผลตภณฑพลาสตกชวภาพในประเทศไทย

2. ผลการวเคราะหผลกระทบเปรยบเทยบเชงเศรษฐศาสตร ของภาครฐและผลกระทบเชงตนทนของการผลต

3. เสนอมาตรการดานการคลง ดวยการหกคาใชจาย ทางภาษการใชงานผลตภณฑพลาสตกชวภาพรอยละ 300 แกผ ประกอบการทใชผลตภณฑพลาสตกชวภาพทดแทนผลตภณฑพลาสตกทวไป

โครงการการจดท�ามาตรการ/นโยบาย เพอสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมพลาสตกชวภาพในประเทศไทย



สนช. ไดรเรมจดประกวด “รางวลนวตกรรมแหงชาต” ขนในป 2548 อยางตอเนองจนถงปจจบนนบเปนปท 11 ซงแบงรางวลออกเปน 2 ประเภท ได แก รางวลนวตกรรมแหงชาตด านเศรษฐกจและดานสงคมโดยม ผ ทรงคณวฒด านเศรษฐกจและดานสงคมทงจากภาครฐและเอกชน รวมกนพจารณาตดสนรางวล ผานหลกเกณฑการพจารณา 3 ดาน ไดแก ระดบของความใหม กระบวนการบรหารจดการและผลประโยชนทางดานเศรษฐกจและสงคมทไดรบจากผลงานนวตกรรมนน

ส�าหรบผชนะเลศจะไดรบรางวลพระราชทานพระบรมรปพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวฯ “พระบดาแหงนวตกรรมไทย” พรอมเงนรางวลมลคา 200,000 บาท และใบประกาศเกยรตคณ ทงน สนช. ไดจดพธมอบรางวลขนในวนนวตกรรมแหงชาต (5 ตลาคม) ของทกป

โครงการประกวดรางวลนวตกรรมแหงชาต ประจ�าป 2558



เปาหมาย1. เพอเปนการประกาศเกยรตคณใหกบผซงไดผลตหรอคดคนผลงานนวตกรรม

ทสงผลดตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศ2. เพอเสรมสรางบรรยากาศ และกระตนใหเกดความตระหนกดานนวตกรรม

ภายในประเทศ3. สรางแรงจงใจใหผประกอบการไทยมการประยกตใชความคดสรางสรรคใหเกด

ประโยชนในธรกจอยางตอเนอง ทงดานผลตภณฑ กระบวนการผลต และการบรการ

ผลการดำาเนนงาน1. การจดประกวดในป 2558 น มผลงานนวตกรรมสงเขารวมประกวดจ�านวนทงสน

91 ผลงาน แบงเปนผลงานนวตกรรมดานสงคม จ�านวน 40 ผลงาน และผลงาน นวตกรรมดานเศรษฐกจ จ�านวน 51 ผลงาน โดยผลงานทไดรบรางวลชนะเลศในป 2558 มดงน

• รางวลชนะเลศดานสงคม ประจ�าป 2558 ไดแก “รากเทยมขนาดเลกส�าหรบชวย ยดฟนเทยมแบบถอดได” จากบรษท พดบบลว พลส จ�ากด

• ผลงานรางวลชนะเลศดานเศรษฐกจ ประจ�าป 2558 ไดแก “เวลโลกราฟ” นาฬกาสขภาพ จากบรษท เวลโลกราฟ จ�ากด



ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร ด�าเนนการตามนโยบายกระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยการน�าวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) เขามาชวยเพมมลคาผลผลต โครงการพฒนาเทคโนโลยชวภาพเซรมน�ายางพารา เพอผลตภณฑสขภาพและเครองส�าอางมลคาสงสเชงพาณชย ซงศนยความเปนเลศ ดานชววทยาศาสตร ไดสนบสนนการวจยและพฒนากบมหาวทยาลยสงขลานครนทร และมหาวทยาลยนเรศวร หลงจากศกษาพบวา เซรมซงเปนสวนใสของน�ายางพารานน มสารสกด Hb สามารถน�ามาตอยอดเปนผลตภณฑบ�ารงผวทมเอกลกษณ ผานการ พสจนวาไมกออาการระคายเคอง ตลอดจนไดผานการทดสอบประสทธภาพ ในอาสาสมครภายใตระบบมาตรฐานสากลและไดรบการตอบรบจากการทดลอง จ�าหนายในทองตลาดเปนอยางด และขยายผลสการจดตงศนยความเปนเลศดาน การวจยและพฒนาเทคโนโลยชวภาพจากน�ายางพาราใหเขาสเชงพาณชยดวย

เมอวนท 30 เมษายน 2558 ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตรแถลงขาว เปดตวขายสารสกดยางพาราเปนครงแรก ถอเปนการเชอมตอทส�าคญระหวาง นวตกรรมแปรรปสารสกดยางพารา มาเปนนวตกรรมความงาม เขาสตลาดเชงพาณชย การเชอมรอยตอนเปนองคประกอบส�าคญ ทจะท�าใหเกดความตองการใชผลผลต จากสวนยางในเสนทางทไมเคยมมากอน และเปนการเพมมลคาทางเศรษฐกจอยาง เปนรปธรรม โดยผลงานนไดบรรจอยในบญชนวตกรรมแลวทงน ศนยความเปนเลศ ดานชววทยาศาสตร ไดท�าการศกษาประเมนมลคาสารสกดยางพารา ซงจากการสบคน ไมพบการจ�าหนายและราคาจ�าหนายสารสกด Hb ทสกดจากยางพาราในระดบ

โครงการเซรมยางพาราเพอพฒนาผลตภณฑสขภาพและเครองส�าอางมลคาสงสเชงพาณชย

ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร(องคการมหาชน)



นานาชาตมากอน การประมาณราคาขายจงไดจากตนทนการผลต และเทยบกบราคาสารสกดเครองส�าอางจาก ผลตภณฑธรรมชาตอน ๆ ในทองตลาด โดยสารสกด Hb น มจดเดนทแตกตางคอ มองคประกอบของสารทม คณคาตอผวพรรณมากมายนบสบชนด ผลทไดจงไมเพยงชวยใหหนาใส ฟนฟสภาพผวจากรวรอยฝา ตลอดจน ลดความมนและการอกเสบของสวเทานน แตยงชวยลดเรอนรวรอยอยางเหนไดชดดวย ส�าหรบราคาทจะจ�าหนาย นนอยทกโลกรมละ 45,000 บาท โดยขณะนมบรษททใชสารสกด Hb จ�านวน 2 บรษทคอ บรษท พเอสยนวตวาณชย และบรษท Genesis ซงไดซอสารสกดจาก TCELS ไปแลวน�าไปผลตเปนแบรนดของตวเองซงในปน บรษท Genesis ไดรบรางวลชนะเลศประเภทความคดสรางสรรค SME Award ดวย และขณะนอยระหวางการเจรจาอก 1 บรษท

และเพอรองรบการขยายตวของเอกชน และกลม SMEs รวมถงตลาดตางประเทศจ�าเปนตองขยายฐานการผลต ไปสระดบอตสาหกรรมเพอใหเพยงพอตอการรองรบความตองการ ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร จงม โครงการทจะสนบสนนใหเกดโรงงานผลตสารสกดใน 2 ระดบ คอโรงงาน SMEs ทอยใกลสวนยางพารา ส�าหรบผลต เครองส�าอาง และโรงงานทไดมาตรฐาน GMP/PICs และในระยะถดไปไดจดเตรยมแผนศกษาความเปนไปได ทจะกระจายการผลตลงสทองถนซงมการปลกยางพาราในภมภาคตาง ๆ ทง 4 ภาค เพอทนตอความตองการของ ตลาดผลตภณฑเครองส�าอาง ขณะนไดจดสทธบตรแลวใน 4 ประเทศคอ ไทย สงคโปร จน และอนโดนเซย และ ก�าลงรอรบสทธบตรจาก อนเดย มาเลเซย เวยดนาม และกมพชา ซงเปนกลมประเทศทมโอกาสในทองตลาดสง



ศนย ความเป นเลศด านชววทยาศาสตร (องคการมหาชน) หรอ ศลช. ท�าหนาทเปนหนวยงาน หลกในการประสานงานเพอใหเกดการพฒนา เทคโนโลยห นยนตทางการแพทยชนสงของ ประเทศไทย โดยท�างานรวมกบหนวยงานเครอขาย วจยและพฒนาเทคโนโลยหลายหนวยงานทง ภาครฐ เอกชน ตลอดจนสถาบนการศกษาหลาย แหง ทงน เพอขบเคลอนเครอขายการพฒนา เทคโนโลยห นยนตทางการแพทยใหเกดการ พฒนาผลตภณฑและบรการไปจนถงออกสตลาด เชงพาณชย เปนทยอมรบทงในและตางประเทศ ตลอดจนสรางเครอขายในภมภาคอาเซยนใหเกด การแลกเปลยนและถายทอดเทคโนโลย อนเปน การเสรมสรางขดความสามารถของผประกอบการธรกจอตสาหกรรมดานเทคโนโลยหนยนตทางการแพทยอยางยงยน นอกจากนยงเปนการเพมศกยภาพในการแขงขนของประเทศไทยโดยรวม

ขณะเดยวกน เพอเพมประสทธภาพในการ ด�าเนนงาน ศลช. โดยโครงการพฒนาตอยอด เทคโนโลยหนยนตทางการแพทยชนสง ไดจดท�าแผนทน�าทางการพฒนาเทคโนโลยหนยนตทางการแพทย พ.ศ. 2558 – 2562 ส�าหรบเปนแนวทางในการท�างานรวมกบเครอขายเพอขบเคลอนการพฒนาเทคโนโลยห นยนตทางการแพทยแบบบรณาการ สอดคลองกบแนวโนมอตสาหกรรม ห นยนต ทางการแพทย และสถานการณ ใน

โครงการพฒนาตอยอดเทคโนโลยหนยนตทางการแพทยชนสง

ประเทศ ตลอดจนยทธศาสตรและนโยบายทเกยวของ และ เป นแนวทางให เครอข ายผ มส วนได ส วนเสยได ใช ใน การเดนหนาไปสจดมงหมายรวมกนตอไป

ในป 2558 ศลช. รวมกบ สถาบนวทยาการหนยนต ภาคสนาม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร และ บรษท สพรม ไฮทรา จ�ากด แถลงขาวเปดตว B-Hive1 ระบบจด และล�าเลยงยาอตโนมต พฒนาโดยนกวจยไทยส�าเรจเปน ครงแรกในประเทศไทย โดย B-Hive1 ถกสรางขนมาเพอ แกปญหาดานการบรการสขภาพโดยเนนไปทบรบทของประเทศไทย สามารถรบใบสงยาโดยตรงจากแพทยผรกษา ผานระบบคอมพวเตอร และจดยากลองและขวด ดวยความเรว ไมนอยกวา 150 ใบสงยาตอชวโมง สามารถเชอมตอกบระบบ การตรวจสอบและพมพฉลากยาได นอกจากน ยงสามารถ ตรวจสอบขอมลยาคงเหลอในแตละชนดของรายการเพอใช ในการตรวจสอบการบรหารยาคงเหลอ ท�าใหสามารถบรหาร จดการยา และจดยาสงไปยงเภสชกรผานระบบสายพาน ล�าเลยงไดอยางครบวงจร ท�าใหลดภาระงานเภสชกรเหลอ เพยงตรวจเชคยา และปฏสมพนธกบผปวยชวยเพมศกยภาพ ของเภสชกรทก�าลงขาดแคลนอยได ทงน ระบบดงกลาวสามารถ ลดภาระงานของเภสชกรและขอผดพลาดของการจดยา รวมถง ควบคมการเบกจายยาไดอยางมประสทธภาพ ท�าใหลดเวลาการรอคอยของผปวยไดและลดปญหาเรองของการสญหายของยาได สงผลใหประหยดงบประมาณของประเทศจากการลดปรมาณยาเหลอทง ซงมมลคา 1,000 ลานบาทตอป จากขอมล โครงการลดยาเหลอทงของสภาเภสชกรรม ขณะนระบบจดและล�าเลยงยาอตโนมต B-Hive1 นพรอมจ�าหนายแลว



ศนย จโนมทางการแพทย จดตง ขนโดย ความรวมมอระหวางศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร และคณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล ด�าเนนการศกษาวจยและพฒนานวตกรรมการถอดรหสดเอนเอบนจโนมหรอยนทงหมดบนโครโมโซมมนษย การวเคราะห และแปลผลการเปลยนแปลงหรอ การกลายพนธของยนบนโครโมโซม เพอประยกต ใชกบผปวยหรอผมาตรวจสขภาพในโรงพยาบาล ในการปองกน ดแล และรกษา ใหกบประชากรไทย ในทกเศรษฐสถานะไดมโอกาสเขาถงเทคโนโลย จโนมทางการแพทยนไดในราคาประหยด ลดการสงออกดเอนเอหรอเลอดคนไทยไปตรวจวเคราะหยงตางประเทศ ขณะนศนยฯ นสามารถใหบรการตรวจวนจฉยจโนมทางการแพทยในหลายดาน เชน การตรวจวนจฉยพนธกรรมทารกในครรภจากเลอด แม การตรวจยนทงหมดหรอบางสวนบนโครโมโซม ตลอดจนการตรวจวนจฉยการกลายพนธของยน อกหลากหลายชนด ทจะทยอยน�าสงานบรการทางการแพทย ปละ 1 – 2 งานบรการ นบตงแต ป 2558 เปนตนไป

ผลจากการพฒนาองคความรและเทคโนโลย ดงกลาว น�าไปสการกอตงบรษท ลดเดอร เมดคอล เจเนตกส แอนด จโนมกส จ�ากด เพอการให ค�าแนะน�าทงกอนและหลงการตรวจวนจฉยรวมทงการแปลผลการถอดรหสพนธกรรมระดบจโนมใหกบแพทย ผมาตรวจสขภาพ ผปวย และครอบครว เนนไปทกลมโรคทไมทราบสาเหต เพอคนหาตนตอ

โครงการพฒนาเทคโนโลยชวการแพทยเชงปองกน/ศนยจโนมทางการแพทยของยนกอโรค ในอนทจะก�าหนดแนวทางการรกษาและการปองกนการเกดโรคพนธกรรมซ�าซอนในครอบครวหรอตระกล

และเมอเดอนมนาคม 2558 ศาสตราจารย แพทยหญง เทอร แมนโนรโอ หวหนาแผนก จโนมทางการแพทย จาก สถาบนวจยจโนมมนษยในสงกดของ สถาบนสขภาพแหงชาต ประเทศสหรฐอเมรกา (National Human Genome Research Institute, National Institutes of Health, NHGRI หรอ NIH) ในโอกาสเดนทางเขาพบ ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน รฐมนตร วาการกระทรวงวทยาศาสตร ไดยอมรบวาโครงการจโนมทาง การแพทยของประเทศไทยมความกาวหนาในดานการน�าไป ประยกตใชในโรงพยาบาลเปนอนดบตน ๆ ของโลก และใชเปนกรณศกษา

ขณะเดยวกนเพอใหประชาชนทวไปรวมทงแพทยและ บคลากรทางการแพทยไดรบความรและมความเขาใจเกยวกบ จโนมทางการแพทย และประโยชนของน�าไปใชกบประชากร ไทย ส�านกปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบ ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร ศนยจโนมทางการ แพทย และมหาวทยาลยนเรศวร จดท�าแอพพลเคชน บน สมารทโฟนและแทบเลต โดยมวตถประสงคหลกในการให ความรเบองตนเกยวกบการศกษาวจยและพฒนานวตกรรม การถอดรหสพนธกกรมดเอนเอบนจโนมมนษย รวมทง การน�าไปประยกตใชกบผปวยในโรงพบาบาล แกประชาชน ทสนใจ สามารถเขาใจไดงาย ประกอบดวยเนอหาในรปแบบ ภาพเคลอนไหวพรอมเสยงประกอบ มนเกม และแบบทดสอบ วดความรในลกษณะเกมเสรมการเรยนร ประชาชนทวไป ทมสมารทโฟนและแทบเลตทใชระบบปฏบตการแอนดรอย หรอไอโอเอส สามารถดาวนโหลดแอพพลเคชนจโนมทางการ แพทยมาศกษาหาความรไดโดยไมเสยคาใชจาย


สำานกงานรฐมนตรสถานทตงสำานกงาน : อาคารพระจอมเกลา ส�านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย เลขท 75/47 ถ.พระราม 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2333 3701 โทรสาร : 0 2333 3836 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.most.go.th/osmสำานกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยสถานทตงสำานกงาน : เลขท 75/47 ถ.พระราม 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2333 3700 โทรสาร : 0 2333 3833 Call Center : 1313 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.ops.go.thกรมวทยาศาสตรบรการสถานทตงสำานกงาน : เลขท 75/7 ถ.พระราม 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2201 7000 - 4 โทรสาร : 0 2201 7466 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.dss.go.thสำานกงานปรมาณเพอสนตสถานทตงสำานกงาน : เลขท 16 ถ.วภาวดรงสต แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900 โทรศพท : 0 2596 7600, 0 2579 5230, 0 2562 0123 โทรสาร : 0 2561 3013 แจงเหตฉกเฉนทางรงส 0 2596 7699 (ในเวลาราชการ) หรอ 089 200 6243 (ตลอด 24 ชวโมง) เวบไซต : www.oaep.go.thสถาบนมาตรวทยาแหงชาตสถานทตงสำานกงาน : เลขท 3/4-5 หม 3 เทคโนธาน ต.คลองหา อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120โทรศพท : 0 2577 5100 โทรสาร : 0 2577 2877, 0 2577 2859 เวบไซต : www.nimt.or.thสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทยสถานทตงสำานกงาน : เลขท 35 หม 3 เทคโนธาน ต.คลองหา อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 โทรศพท : 0 2577 9000 โทรสาร : 0 2577 9009สำานกงานสาขาบางเขน : เลขท 196 พหลโยธน จตจกร กรงเทพฯ 10900 โทรศพท : 0 2579 1121-30 ext. 1231 โทรสาร : 0 2579 8594อเมล : [email protected] เวบไซต : www.tistr.or.thสำานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน)สถานทตงสำานกงาน : ศนยราชการเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา 5 ธนวาคม 2550เลขท 120 หม 3 อาคารรวมหนวยราชการ (อาคารรฐประศาสนภกด) ชน 6 และชน 7 ถ.แจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ 10210 โทรศพท : 0 2141 4444 โทรสาร : 0 2143 9586 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.gistda.or.thสำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตสถานทตงสำานกงาน : เลขท 111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 โทรศพท : 0 2564 6500 โทรสาร : 0 2564 6501-5 Call Center : 0 2564 8000สำานกงานสาขากรงเทพฯ : เลขท 73/1 ถ.พระราม 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2644 8150-54 โทรสาร : 0 2644 8027-29 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.nstda.or.thองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาตสถานทตงสำานกงาน : เทคโนธาน ต. คลองหา อ. คลองหลวง จ. ปทมธาน 12120โทรศพท : 0 2577 9999 โทรสาร : 02 577 9900 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.nsm.or.thสำานกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน) เลขท 73/2 ถ.พระราม 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท : 0 2017 5555 โทรสาร : 0 2017 5566 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.nia.or.thสถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน)สถานทตงสำานกงาน : เลขท 9/9 หม 7 ต.ทรายมล อ.องครกษ จ.นครนายก 26120 โทรศพท : 037 392 901-6 โทรสาร : 037 392 913สำานกงานสาขาจตจกร : เลขท 16 ถ.วภาวดรงสต แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900 (ตดตอ อาคาร 9 ชน 2)โทรศพท : 02 596 7600, 0 2401 9889 โทรสาร : 02 579 0220 เวบไซต : www.tint.or.thสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตสถานทตงสำานกงาน : เลขท 319 อาคารจตรสจามจรชน 14 ถ.พญาไท เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท : 0 2160 5432 โทรสาร : 0 2160 5438 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.sti.or.thสถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน)สถานทตงสำานกงาน : เลขท 111 อาคารสรนธรวชโชทย ถ.มหาวทยาลย ต.สรนาร อ.เมอง จ.นครราชสมา 30000โทรศพท : 044 217 040 โทรสาร : 044 217 047สำานกงานประสานงาน กรงเทพฯ : เลขท 75/47 อาคารโยธ ชน 2 ถ.พระราม 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท : 0 2354 3954 โทรสาร : 0 2354 3955 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.slri.or.thสถาบนสารสนเทศทรพยากรนำาและการเกษตร (องคการมหาชน)สถานทตงสำานกงาน : อาคารบางกอกไทยทาวเวอร ชน 8 108 ถนนรางน�า แขวงถนนพญาไท ราชเทว กรงเทพ 10400โทรศพท : 0 2642 7132 โทรสาร : 0 2642 7034 เวบไซต : www.haii.or.thสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน)สถานทตงสำานกงาน : เลขท 191 ถ.หวยแกว อ.เมอง จ.เชยงใหม 50200 โทรศพท : 053 225 569 โทรสาร : 053 225 524สำานกงานประสานงาน กรงเทพฯ : ชน 2 ส�านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ถ.พระราม 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2354 6652 โทรสาร : 0 2354 7013 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.narit.or.th ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตร (องคการมหาชน)สถานทตงสำานกงาน : ชน 22 อาคารวทยาลยการจดการ มหาวทยาลยมหดล เลขท 69 ถ.วภาวดรงสต สามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2644 5499 โทรสาร : 0 2644 9538 อเมล : [email protected] เวบไซต : www.tcels.or.th

หนวยงานในสงกดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย