การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน...

60
การพัฒนาชุมชน การพัฒนาชุมชน โดยอาศัยสินทรัพยของชุมชนเปนฐาน โดยอาศัยสินทรัพยของชุมชนเปนฐาน

Upload: uthaiwan-kanchanakamol

Post on 13-Nov-2014

343 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐานเป็นคืออะไร?การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐานเป็นยุทธศาสตร์ของการพัฒนาที่ผู้คนในชุมชนเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนชุมชนของตนเองให้ไปสู่ความเป็นอารยะและยั่งยืนนานเหนืออื่นใดการขับเคลื่อนชุมชนของแต่ละแห่งเป็นการข้องเกี่ยวกันระหว่างสินทรัพย์ชุมชนในระดับเล็กเข้าด้วยกันสู่ความเป็นสภาวะแวดล้อมแบบมหภาค หรืออีกนัยหนึ่ง ก็คือ การมุ่งความสนใจไปที่ขอบเขคของชุมชน และการวางตำแหน่งแห่งหนที่ทำให้มีการพึ่งพากันระหว่าง สัมพันธภาพของสถาบันท้องถิ่นกับสิ่งแวดล้อมทางเศรษฐกิจภายนอกการพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐานมุ่งเน้นสินทรัพย์ทางสังคม ตั้งแต่พรสวรรค์ ความสามารถความฉลาดและสติปัญญาของผู้คนที่อาศัยอยู่ในชุมชนนั้นซึ่งหมายรวมไปถึงขุมพลังชุมชน ความสัมพันธ์ทางสังคมที่เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดอำนาจ การรวมตัวเป็นสมาคมท้องถิ่นและเครือข่ายที่ไม่เป็นทางการ เป็นการให้ความสำคัญต่อบทบาทของชุมชน ความสามารถในการขับเคลื่อนอย่างเป็นกระบวนการ เริ่มตั้งแต่การระบุและจัดทำ ทำเนียบของขุมพลังชุมชนที่มีอยู่แล้ว ทั้งที่เห็นว่ามีคุณค่าและมองผ่านเลยอย่างไร้คุณค่ามาแล้วในอดีตจึงไม่ได้สนใจที่จะนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ อย่างจริงจัง ซึ่งเป็นผลให้สูญเสียโอกาสของท้องถิ่นไปอย่างน่าเสียดายการพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน เป็นวิธีการพัฒนาในรูปแบบที่มีการสร้างความบันดาลใจและกระตุ้นทำให้มีการคิดและทำงานอย่างสร้างสรรค์ในเชิงบวก เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปสู่สิ่งที่ดีกว่าเดิม แทนที่จะเน้นย้ำถึงปัญหาและความขาดแคลนการทำให้ชุมชนเห็นถึงความอ่อนแอและความเข้มแข็งเป็นสิ่งสำคัญ แต่จะให้ดีกว่านั้นก็คือ คิดและทำจากสิ่งที่มี รวมทั้งแสวงหาโอกาสในชุมชนนั้นด้วย เพื่อนำมาสนับสนุน ทำให้การพัฒนานั่นยั่งยืน มากว่าการยินยอมให้สิ่งภายนอกมาดลบันดาลให้เปลี่ยนแปลง หรือตั้งต้นที่ความจำเป็นของชุมชนเองเป็นหลักดังที่เคยทำมาในอดีดผู้ที่จะทำงานในรูปแบบนี้ได้ต้องเชื่อว่า การเปลี่ยนแปลงของชุมชนอย่างยั่งยืนและมีความหมาย มาจากภายในชุมชนเองเสมอ ผู้เชี่ยวชาญก็มิใช่ใครที่ไหน หากแต่เป็น......“สมาชิกของที่นั่น ร่วมกันจุดประกายขึ้นมา

TRANSCRIPT

Page 1: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

การพฒนาชมชนการพฒนาชมชน โดยอาศยสนทรพยของชมชนเปนฐานโดยอาศยสนทรพยของชมชนเปนฐาน

Page 2: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

‘มนษยทกคนมพรสวรรคอยในตวไมอยางใดกอยางหนง และมคณคาตอผอนดวย

ในชมชนทเขมแขงมความตระหนกถงคณคาเหลานน และสามารถนามาใชใหเกดประโยชนตอสงคม

ในขณะทชมชนออนแอไมตระหนกวาคนในชมชนมคณคา

จงสญเสยโอกาสอยางมหาศาล’(John Mcknight and John Kretzman)

Page 3: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ความเขมแขงของชมชนความเขมแขงของชมชนแปรผนตรงกบจานวนของผคนทอทศตนแปรผนตรงกบจานวนของผคนทอทศตนเพอใหชมชนเปนสขเพอใหชมชนเปนสข(Nance Diamond)

Page 4: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

• เชอวาการเปลยนแปลงของชมชนอยางยงยน และมความหมาย มาจากภายในชมชนเองเสมอ • ผเชยวชาญกมใชใครทไหน หากแตเปน......

““สมาชกของทนนสมาชกของทนน รวมกนจดประกายขนมารวมกนจดประกายขนมา””

การพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยของชมชนเปนรากฐาน

Page 5: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

การพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยของชมชนเปนรากฐาน

เนนทเนนทขมพลงและความสามารถของชมชนขมพลงและความสามารถของชมชน

มากกวามากกวาปญหาและความขาดแคลนของชมชนปญหาและความขาดแคลนของชมชน

Page 6: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

การพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยของชมชนเปนรากฐาน

““การมองโลกในแงดการมองโลกในแงด””มองทตวสมาชกแตละคนวามความสามารถและพรสวรรคมองทตวสมาชกแตละคนวามความสามารถและพรสวรรค

และใชความสามารถทมอยางมคณคาและใชความสามารถทมอยางมคณคา

Page 7: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

แผนทแสดงสนทรพยชมชนแผนทแสดงสนทรพยชมชนธรกจทองถนธรกจทองถน โรงเรยนโรงเรยน

โรงพยาบาลโรงพยาบาล

หนวยงานหนวยงานราชการราชการ

ชมรมฯชมรมฯ

วดวด//โบสถโบสถทมกฬาทมกฬา

พลเมองอาวโสพลเมองอาวโสคนหนมสาวคนหนมสาว ศลปนศลปนสมาชกชมชนสมาชกชมชน

ผคนชนนาผคนชนนาสภาสภา

ทองถนทองถน

สถาบนทองถนสถาบนทองถนสมาคมของชมชนสมาคมของชมชนพรสวรรคแตละคนพรสวรรคแตละคน

ตลาดสดตลาดสด

สภาวฒนธรรมชมชนสภาวฒนธรรมชมชน

วทยชมชนวทยชมชน หองสมดชมชนหองสมดชมชน พพธภณฑทองถนพพธภณฑทองถน

กองทนกองทนชมชนชมชนศาลาศาลาประชาคมประชาคม หมอพนบานหมอพนบาน

กลมแมบานกลมแมบาน วทยาลยวทยาลยชมชนชมชน

Page 8: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

การทาแผนทสนทรพยการทาแผนทสนทรพยและขมพลงชมชนและขมพลงชมชนกระบวนการทเปนระบบในการกระบวนการทเปนระบบในการ

จดทาจดทา ทาเนยบทาเนยบ สาหรบระบถงขมพลงชมชนสาหรบระบถงขมพลงชมชน

Page 9: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ความมงหมายของการทาแผนทความมงหมายของการทาแผนทสนทรพยชมชนสนทรพยชมชน

การระดมสนทรพยการระดมสนทรพย พรสวรรคพรสวรรค ทกษะทกษะ ประสบการณประสบการณ และความสามารถและความสามารถ การสรางสมพนธภาพระหวางความการสรางสมพนธภาพระหวางความ

สามารถของแตละคนสามารถของแตละคน สมาคมสมาคม องคกรและองคกรและเครอขายเครอขาย

Page 10: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

แนวทางการพฒนาชมชน 2 แบบแบบดงเดมแบบดงเดม แบบเสรมสรางจากภายในแบบเสรมสรางจากภายใน

•• คดและทาคดและทา““จากบนลงลางจากบนลงลาง”” คดและทาคดและทา““จากลางสบนจากลางสบน””•• รเรมรเรมจากภายนอกสภายในจากภายนอกสภายใน รเรมจากภายในสภายนอกรเรมจากภายในสภายนอก •• ใชความออนแอเปนฐานใชความออนแอเปนฐาน ใชความเขมแขงเปนฐานใชความเขมแขงเปนฐาน•• คดจากความขาดแคลนคดจากความขาดแคลน//จาเปนจาเปน คดปญหาจากสนทรพยคดปญหาจากสนทรพย//โอกาสโอกาส•• ““คนในคนใน””ใชการไมไดใชการไมได//มปญหามปญหา ““คนในคนใน””มสตปญญามสตปญญา ความสามารถความสามารถ• สาเรจโดยมออาชพ สาเรจโดยสมาชกชมชนสาเรจโดยสมาชกชมชน

Page 11: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

1.1. ความสามารถความสามารถ ทกษะทกษะ และสตปญญาของสมาชกในชมชนและสตปญญาของสมาชกในชมชน2.2. สมาคมและเครอขายสมาคมและเครอขาย3.3. สถาบนสถาบน4.4. สนทรพยทางกายภาพสนทรพยทางกายภาพ อาทอาท ทดนทดน อาคารอาคาร อปกรณอปกรณ

เครองมอและเครองอานวยความสะดวกเครองมอและเครองอานวยความสะดวก5.5. สนทรพยทางเศรษฐกจไดแกสนทรพยทางเศรษฐกจไดแก พลงผบรโภคพลงผบรโภค ธรกจทองถนธรกจทองถน6.6. มรดกทางวฒนธรรมและวฒนธรรมทองถนมรดกทางวฒนธรรมและวฒนธรรมทองถน

สนทรพยชมชน (Community Assets)

Page 12: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

การทาแผนททกษะและความสามารถการทาแผนททกษะและความสามารถของสมาชกชมชนของสมาชกชมชน

Page 13: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

1.1. วางแผนวางแผน••ทาแผนทสนทรพยในกลมเปาหมายทาแผนทสนทรพยในกลมเปาหมาย•• ระบวตถประสงคของการปฏบตการระบวตถประสงคของการปฏบตการ•• คดสรรกลมคดสรรกลม•• เลอกวธการทจะใชเลอกวธการทจะใชออกแบบเครองมอทาแผนทออกแบบเครองมอทาแผนท

Page 14: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

2.2. ลงมอทาแผนทลงมอทาแผนท•• รวบรวมขอมลรวบรวมขอมล•• เขยนแผนทเขยนแผนท

Page 15: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

3.3. ใชขอมลใชขอมล•• กระจายขาวสารกระจายขาวสาร•• สารวจขมพลงใหสารวจขมพลงใหกลายเปนสนทรพยกลายเปนสนทรพย

Page 16: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

รวมออกแบบทางานอยางสนทรย

(Design)

รวมคนพบสงด

แลวชนชม(Discovery)

รวมทอฝนอยางสมศกดศร(Dream)

รวมสรางสรรคสงดใหเดกเรา(Destiny)

การวางแผนยทธศาสตร โดย สนทรยสนทนา

วงจรแหงการรวมคดและทาด(4D) อทยวรรณ กาญจนกามล /2548

สนทรยสนทนาสนทรยสนทนา

Page 17: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

สนทรพยชมชนสนทรพยชมชน ขมพลงชมชนขมพลงชมชนCommunity Assets, ResourcesCommunity Assets, Resources

คออะไรคออะไร ?? อยทไหนอยทไหน ??สาคญยงไงสาคญยงไง ?? มเทาไหรมเทาไหร ??จะเอามาใชอยางมคณคาไดอยางไรจะเอามาใชอยางมคณคาไดอยางไร??

Page 18: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

สงปลกสรางสงปลกสราง ทนทางเศรษฐกจทนทางเศรษฐกจ

ทนทางธรรมชาตทนทางธรรมชาต

ทนทางทนทางวฒนธรรมวฒนธรรม

ทรพยากรมนษยทรพยากรมนษย

ทนทางการเมองทนทางการเมอง

ทนทางทนทางสงคมสงคม

ระบบนเวศนนาอยระบบนเวศนนาอยเศรษฐกจพอเพยงเศรษฐกจพอเพยงสงคมเขมแขงสงคมเขมแขง

กรอบการทางานกรอบการทางาน ทอาศยทนชมชนทอาศยทนชมชน

Page 19: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ตนทนทางวฒนธรรม (Cultural capital)• คณคา (Values)• สญลกษณ(Symbols)• ภาษา (Language)• อาหาร (Food)• ประเพณ (traditions) • จารต (rituals)• การแตงกาย (Costume)

ทนชมชนทนชมชน(Community Capitals)(Community Capitals)

Page 20: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 21: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 22: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 23: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 24: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 25: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 26: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 27: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ทนชมชนทนชมชน(Community Capitals)(Community Capitals)ทนทางธรรมชาต (Natural capital)

• อากาศ• นา • ดน • ความหลากหลายทางชวภาพ • ทดน

Page 28: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ทนชมชนทนชมชน (Community Capitals)(Community Capitals)

ทนทางสงคม(Social capital)• เครอขาย • การไวเนอเชอใจกนและกน • อตลกษณรวม • ความรสกตอการเปลยนแปลงอนาคตรวมกน• การทางานรวมกน • ภาวะผนา

Page 29: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 30: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 31: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 32: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ตนทนชมชน (Community Capitals)

ทนมนษย (Human capital)• การศกษา• ทกษะ• สขภาพ • ประสทธภาพในตน/ การนบถอตนเอง

Page 33: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ทนสงปลกสราง (Built capital)• อาคาร• การเคหะ• การคมนาคมการกาจดนาเสย• ระบบนา• ถนน• โครงสรางพนฐานการสอสารทางไกล

ตนทนชมชน (Community Capitals)

Page 34: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 35: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 36: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ทนดานการเงน• ทนจากการลงทน• การออมเงน• การไดรบทนสนบสนนจากภายนอก• การถอหน/เลนหน

ตนทนชมชน(Community Capitals)

Page 37: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 38: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 39: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

ตนทนชมชน(Community Capitals)

ทนทางการเมอง (Political capital)• รฐบาล • การเกาะเกยวทางการเมอง• เสยง (Voice)• อานาจ (Power)

Page 40: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

การเขาถงชมชนทางบวก “สนทรยสนทนา”

ระบประเดนเราอยากจะเหนอะไรในโครงการคนพบสงดแลวชนชมสภาวการณใดทมผลทาใหประสบผลสาเรจ

Page 41: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล

แผนทเดนดน จากสนทรยสนทนา

Page 42: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 43: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 44: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 45: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 46: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 47: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 48: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 49: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 50: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 51: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 52: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 53: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 54: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 55: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 56: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 57: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 58: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 59: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล
Page 60: การพัฒนาชุมชนโดยอาศัยสินทรัพย์ชุมชนเป็นฐาน ตอนที่ 3 โดย อุทัยวรรณกาญจนกามล