General Problem Solving Systematic Problem Solving Scientific Problem Solving

การแก�ปั�ญหาอย่�างเปั�นระบบการแก�ปั�ญหาอย่�างเปั�นระบบ

ปั�ญหา ปั�ญหา ((Problem)Problem)

คื�อ คืวามแตกต�างระหว�างสิ่��งที่��เราต�องการและสิ่��งที่��เก�ดขึ้!"นคื�อ คืวามแตกต�างระหว�างสิ่��งที่��เราต�องการและสิ่��งที่��เก�ดขึ้!"น

จำ$านวนเง�นที่��ต�องการ 1000,

0 บาที่

จำ$านวนเง�นที่��ได�ร&บ 0บาที่

สิ่��งที่��เราต�องการ

สิ่��งที่��เก�ดขึ้!"น

ระด&บขึ้องปั�ญหา

0%

1

0

0%

ขบวนการแกปั�ญหาโดยทั่��วไปั(The General Problem-Solving Process)

ขบวนการแกปั�ญหาโดยทั่��วไปัมี� 5 ข��นตอนคื�อ 1. การต��งคื�าจำ�าก�ดคืวามีของปั�ญหา (Problem

Definition)2. การว เคืราะห#ปั�ญหา (Analysis of Problem)3. การพิ จำารณาหาทั่างเลื�อกทั่��เปั'นไปัได (Search for

Possible Solutions)4. การปัระเมี นขอเปัร�ยบเทั่�ยบเพิ��อหาคื�าตอบทั่��ด�

ทั่��สุ)ด(Evaluation of Alternatives)5. การใหคื�าแนะน�าแลืะต ดตามีผลื (Recommendation

for Action)

1. การต��งคื�าจำ�าก�ดคืวามีของปั�ญหา (Problem Definition) “เปั'นการต��งว�ตถุ)ปัระสุงคื#ของการศึ.กษา แลืะขอบเขต แลืะคืวามีชั�ดเจำนของปั�ญหา”

1. คื�าจำ�าก�ดคืวามีของปั�ญหา 2. เกณฑ#สุ�าหร�บต�ดสุ น (Criteria) 3. ผลืทั่��ตองการ - ผลืผลื ตสุ3งสุ)ดต4อว�น,ต4อปั5

- คืวามีผ�นแปัรของฤด3กาลื (ฝน,รอน,หนาว)

- อาย)ของผลื ตภั�ณฑ# 4. เวลืาสุ�าหร�บโคืรงการ

เวลืาในการออกแบบ ,จำ�ดหาอ)ปักรณ# , ผลื ตไดเต9มีทั่��

PRODUCT’S LIFE CYCLEProduct New Product

แนะน$า

เต�บโ

ต

อ� �มต&ว ลดลง

T 1 T 2 T 3 T 4

Q 1

Q 2

Q 3 Q 4

ปัร�มาณปัร�มาณ

เวลาเวลา

R & D

ผลขึ้องฤด+กาลที่��ม�ต�อการจำ$าหน�าย่เคืร��องที่$าน$"าอ, �น

ปัร�มาณ ปัร�มาณ QuantityQuantity

TimeTime

ฤด+ฝน Rainy ฤด+หนาว Winter ฤด+ร�อน Summer

Time series Analysis การว�เคืราะห.อน,กรมเวลา

ปัร�มาณ ปัร�มาณ QuantityQuantity

ปั/1 ปั/2 ปั/3 ปั/4 ปั/5

Trendention แนวโน�มSeasonal ฤด+กาลCyclical ว&ฏจำ&กร

Irregular สิ่��งผ�ดปักต�เก�ดขึ้!"น

ว ธี�ต4างสุ�าหร�บต�ดสุ นคืวามีสุ�าเร9จำของการแกปั�ญหา

ผลืผลื ตสุ3งสุ)ดก�าไรมีากทั่��สุ)ดคืวามีพิ.งพิอใจำสุ3งสุ)ดการสุน�บสุน)นมีากทั่��สุ)ด

ของเสุ�ยนอยทั่��สุ)ดเง นลืงทั่)นต��าทั่��สุ)ดอ�ตราการลืาออกต��าสุ)ด

Maximum

Minimum

2. การว เคืราะห#ปั�ญหา (Analysis of Problem)

1. ศึ.กษาขอจำ�าก�ดของปั�ญหา 2. อธี บายว ธี�การทั่�างานในปั�จำจำ)บ�น 3. ก�าหนดว4าก จำกรรมีใดบางทั่��คืนสุามีารถุทั่�าไดด�กว4า หร�อเคืร��องจำ�กรสุามีารถุทั่�าไดด�กว4า หร�อคืวรทั่�าร4วมีก�น 4. กลื�บไปัตรวจำสุอบปั�ญหาใหมี4 5. กลื�บไปัตรวจำสุอบเกณฑ#สุ�าหร�บต�ดสุ นทั่��ต��งไวใหมี4

3. การพิ จำารณาหาทั่างเลื�อกทั่��เปั'นไปัได

(Search for PossivleSolutions)

การพิ จำารณาหาทั่างเลื�อกทั่��เปั'นไปัได คื�อการหา คื�าตอบทั่��เปั'นไปัไดภัายในขอจำ�าก�ดทั่��มี�อย34 อาจำจำะต��งคืณะทั่�างานเพิ��ออาศึ�ยคืวามีคื ดสุรางสุรรคื#อย4างมี�เหต)ผลื แลืะเปั'นระบบ หร�อโดยการชั4วยก�นระดมีคืวามีคื ด (Brainstorming) ของบ)คืคืลืในคืณะทั่�างาน ในข��นตอนน��ย�งไมี4มี�การปัระเมี นใดๆ

4. การปัระเมี นขอเปัร�ยบเทั่�ยบเพิ��อหาคื�าตอบทั่��ด�ทั่��สุ)ด (Evaluation of Alternatioves)

การปัระเมี นเพิ��อหาคื�าตอบตองคื�าน.งถุ.งว4า 1. ไมี4มี�คื�าตอบใดทั่�� “ถุ3กตองทั่��สุ)ด มี�หลืายคื�าตอบทั่��”

สุามีารถุน�าไปัปัฏิ บ�ต ได แต4ตองพิ จำารณาคื�าตอบทั่��เปั'นไปัตามีเกณฑ#การพิ จำารณา มี�กจำะตองเลื�อกคื�าตอบไว 3ปัระเภัทั่คื�อ

11. คื�าตอบในอ)ดมีคืต 12 คื�าตอบทั่��น�าไปัใชัไดทั่�นทั่� 13. คื�าตอบทั่��อาจำใชัไดในอนาคืตเมี��อมี�การ

เปัลื��ยนแปัลืงขอจำ�าก�ด

2. พิ จำารณาผลืทั่��จำะตามีมีา เชั4น เวลืาแลืะตนทั่)นในการซ่4อมีบ�าร)ง เวลืาแลืะตนทั่)นในการเปัลื��ยนขนาดผลื ตภั�ณฑ# 3. พิ จำารณาจำ ตใจำของผ3ทั่�างาน 4. ใชัหลื�กเศึรษฐศึาสุตร#ในการว เคืราะห#เง นลืงทั่)นรวมี เพิ��อหาตนทั่)นเร �มีแรก ตนทั่)นด�าเน นงานต4อปั5 อาย)การใชังาน มี3ลืคื4าซ่าก แลืะนอกจำากน��ย�งตองหาอ�ตราผลืตอบแทั่นจำากเง นลืงทั่)น (= ?%) หร�อระยะเวลืาคื�นทั่)น 5. ถุามี�ปั�ญหาว4าว ธี�การทั่�างานใด เมี��อปัฏิ บ�ต จำร งแลืวจำะด�กว4าก�น ก9อาจำจำ�าเปั'นตองสุรางหองทั่�างานจำ�าลืองข.�น “ SIMULATION”

5. การใหคื�าแนะน�าแลืะต ดตามีผลื (Recommendation for Action)

เมี��อไดคื�าตอบทั่��ด�ทั่��สุ)ดแลืว ตองเข�ยนรายงานเพิ��อบรรยายสุร)ปัใหบ)คืคืลืทั่��เก��ยวของมี�อ�านาจำ อน)มี�ต ทั่ราบ

การเข�ยนรายงาน คืวรทั่�าอย4างชั�ดเจำน เขาใจำง4าย เมี��อมี�การน�าว ธี�การทั่��เลื�อกไปัปัฏิ บ�ต แลืว ตองคือยต ดตามีผลื ตรวจำสุอบ แลืะปัระเมี น