ژماره 393
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
![Page 1: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/1.jpg)
هه ڵس���وڕاوه ناڕازیه كان���ی بزوتنه وه ی گۆڕان به بێ هیچ به رنامه یه كی دیاریكراو پش���تیوانی خۆی���ان ب���ۆ بزوتنه وه كه ده ڵێت، له وانه ش یه كێك راده گه یه نن و ه���ۆكاری پش���تیوانیكردنه كه یان ب���ۆ ره واندن���ه وه ی ئ���ه و ده نگۆیانه بوه كه
پێشتر له سه ریان باڵوبوه ته وه . ئاوێنه ، هه ولێر: عوسمان بانیمارانی ، هه ڵسوڕاوی گۆڕان له هه ولێر به ئاوێنه ی راگه یاند، "ویستمان له رێگه ی ده ركردنی به یاننامه یه ك���ه وه ب���ۆ هه واداره كانمان رایبگه یه نین كه ئه و ده نگۆیانه بنه مایان
نیه ."به رنام���ه ی ب���ه كارو س���ه باره ت چۆنیه ت���ی هه ڵس���وڕاوانه و ئ���ه و پشتیوانیكردنیان له لیستی بزوتنه وه كه بانیمارانی وتی ، "له ئێس���تادا به رپرسی هه ڵبژاردن بانگه ش���ه ی ده س���ته كانی نیه ، به رنامه م���ان هیچ دیاریك���راون و به اڵم ئه گه ر پێویس���ت بكات سه ردانی
مه كۆكان ده كه ین".
نهێن���ی به ڵگه نامه یه ك���ی به پێ���ی ویكیلیكس به رپرسانی ئه مه ریكا ئاماژه به وه ده ك���ه ن كه له ماوه ی 6 س���اڵدا زیاتر له ملیارێ���ك دۆالریان بۆ هه رێمی
كوردستان سه رفكردوه.به پێ���ی ویكیلیك���س: ئاوێن���ه ، نهێن���ی ویكیلیكس، به ڵگه نامه یه ك���ی په یوه ندییه كانی فه رمانگه ی به رپرسی مس���ته فا، ف���ه الح ده ره وه ، له كۆبونه وه یه ك���ی تایبه تدا بێمتمانه یی كورده كانی به رپرسه له به رامبه ر خۆی به غدا دركان���دوه و رایگه یاندوه ، "ته نها هه ولێ���ر ده توانێت به ن���اوی حكومه تی هه رێمه وه قس���ه بكات." باسی له وه ش
2009دا له هه ڵبژاردنه كانی ك���ه كردوه ئێرانییه كان سه رسه ختانه كاریانكردوه
له دژی بارزانی.ئاماژه ئه مه ری���كاش به رپرس���انی ب���ه وه ده ك���ه ن له م���اوه ی 6 س���اڵدا زیاتر له ملیارێ���ك دۆالریان بۆ هه رێمی كوردستان س���ه رفكردوه و گومانه كانی لێكداوه ته وه به وه مسته فاشیان فه الح كه پارت���ی عه رزی ع���ه زه اڵت ده كات به س���ه ر یه كێتی نیشتمانیدا و ده یه وێت ئه مه ریكا راس���ته وخۆ له گه ڵ بارزانی و داروده س���ته كه ی له هه ولێر په یوه ندی و
گفتوگۆی هه بێت.
عه تا س���ه راوی ئه ندامی ئه نجومه نی ناوه ندی یه كێتی ئاماژه به وه ده كات ك���ه هێزه كانی س���لێمانی بیانه وێت ئێمه به ته نها ده س���ه اڵت راده س���ت بكه ین به ئوس���لوبی پارت���ی خراپتر وه اڵمیانده ده ینه وه ، ئه و ده ڵێت "من قس���ه ی بریق و باق ناك���ه م چونكه پیاوێكی پێشمه رگه م و راستی ده ڵێم، هێز نی���ه ئه گ���ه ر 100% ده نگه كان بهێنێت ده سه اڵت له یه كێتی بسێنێت"، ئ���ه و جه غت ل���ه وه ش ده كاته وه كه "كاك مه سعود له دێگه ڵه وه تا كفری ده سه اڵتی پۆلیسێكی یه كێتی نیه ".
ئاوێنه ، س���لێمانی : عه تا سه راوی به ئاوێنه دا تایب���ه ت له گفتوگۆیه كی "ئیس���امیه كانی ك���ه رایگه یان���د كوردستان ش���ه ڕیانه له سه ر ئه وه ی كامی���ان دڵس���ۆزتره ب���ۆ محه مه د مورسی، ئه مانه ده یانه وێت ده سه اڵت زۆر بس���ێنن یه كێت���ی له ده س���تی س���ه هون، لوله ی تفه نگه كانمان هی حه فتاو شه ش له دو هه زارو بیستیش
شه ڕی ئه وانیان پێده كه ین".ئه و وتی "به داخه وه ئۆپۆزیس���یۆن پێش���تر باس���ی ده نگ���ه دوب���اره و مردوه كانی ده كرد، به اڵم كه یه كێتی ش���كاتی كردو به جدی هاته ده نگ و كۆمیس���یۆن كه ده رك���ه وت بۆمان كارتۆنیه و پارتی ده سه اڵتی به سه ردا هه ی���ه ، نوێنه ره كانی ئێمه هیچ نین، به داخ���ه وه ئۆپۆزیس���یۆن له گه ڵمان نه بون چونكه ش���ه ڕی ئه وان له سه ر
س���لێمانیه ، جارێ به پارتی ناوێرن، دایان���ه پ���اڵ پارتی ته نه���ا له پێناو هه ڵب���ژاردن، بێده نگب���ون له پێن���او ئه وه ی كه س���لێمانی له ده ست ئێمه دڵنیایان م���ن ب���ه اڵم ده ربهێن���ن، ده كه مه وه كه یه كێتی یه ك كورس���ی بهێنێ���ت تا نه وه د ه���ه زار چه كداری هه ب���ێ هیچ كه س نابێته ده س���ه اڵت ده س���ه اڵت پارتی تا له س���لێمانی، راده س���ت نه كات هه ر هێزیك نه وه دو نۆ بێنێت یه كێتی ده سه اڵت راده ست ناكات، زۆرینه ی قیاده ی یه كێتی ئه م
قسانه ی من بۆچونیه تی"."هێزه كان���ی س���لێمانی وتیش���ی بیانه وێ���ت ئێمه به ته نها ده س���ه اڵت راده س���ت بكه ین به ئوسلوبی پارتی خێره وه اڵمیانده ده ین���ه وه ، خراپتر من دیموكراتیم س���واری ملم ده بن و به اڵم لێده سێنن، ده س���ه اڵتم به زۆر له هه ولێ���رو ده���ۆك ك���ه س ناوێرێ به پارت���ی بڵێ���ت له ل، ئ���ه و هێزی چه ك���داری هه یه ئێمه نیمانه ؟! ئێمه بیس���ت س���اڵ له گه ڵ پارتی شه ڕی یه كتریمان كرد له پێناوی ده سه اڵتدا، ئێس���تا هه روا ده س���ه اڵت ته سلیمی موسلیمین ئیخوان به كرێگیراوه كانی له هه ولێره وه ئه وان���ه ی ده كه ی���ن؟! پش���تگیریان له تیرۆریستانی ئیخوان ده ك���رد ده ب���و ئ���ه و رۆژه هه مویان
ده ستگیربكرانایه ".
سةردار قادر
ليستي طؤِران
كانديدي ذماره
رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات
ژماره )393( سێشەممە 2013/9/3
w w w . a w e n e . c o m
12 »» 17 »»
زۆرترین روبه ری بانگه شه ی هه ڵبژاردنی داگیرکردوه
«« 2دهربازکۆسرهترهسوڵ: 12 »» 17 »»
له ناو پارتی هه ركه سێك بیر له كوتله كاری بكاته وه گه مژه یه
سهرۆكیلیستیمافیگهل"هێرشخۆشناو":«« 6بهرپرسیلقی22یگهرمیانیپارتی:1 ملیۆن دۆالرم بۆ بانگه شه ی هه ڵبژاردن داناوه
هه ر كاندیدێكم ده ربچێت لێگززی 2014ی بۆ ده كڕم
تیراژ:4500 کۆمپانیایباڵڤپەیکئاوێنەدابەشدەکاتنرخی1000دینار تهلهفۆن:3201274 ناونیشان:سلێمانیگهڕهکیشۆڕش-بهرامبهرئامادهییشۆڕشیکوڕان
ئه ندامێکی ئه نجومه نی ناوه ندی یه كێتی: هێزنیهدهسهاڵتلهیهكێتیبسهنێتئهگهر100%یدهنگهكانیشبهێنێتكاكمهسعودلهدێگهڵهوهتاكفریدهسهاڵتیپۆلیسێكیئێمهینیه
8 »»
3 »»
4 »»
2 »»
ریکالم
ریکالم ریکالم
ریکالم
لهماوهی6ساڵدائهمهریكازیاترلهملیارێكدۆالریبۆ
كوردستانسهرفكردوه
ناڕازیه كانی گۆڕان
بێ به رنامه پشتیوانی خۆیان بۆ بزوتنه وه كه
راده گه یه نن
بانگه شه ی هه ڵبژاردن له شه قامی سالم _ شه وی ڕابردو 9/2 فۆتۆ: ئاراس عوسمان
![Page 2: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/2.jpg)
ههواڵ(393( سێشه ممه 22013/9/3
ریکالم
ئا: ئاوێنه
هه ڵسوڕاوه زیزه كانی بزوتنه وه ی گۆڕان به بێ هیچ به رنامه یه كی دیاریكراو پشتیوانی خۆیان بۆ
بزوتنه وه كه راده گه یه نن و یه كێك له وانه ش ده ڵێت، هۆكاری
پشتیوانیكردنه كه یان بۆ ره واندنه وه ی ئه و ده نگۆیانه بوه كه پێشتر
له سه ریان باڵوبوه ته وه .
عوس���مان بانیمارانی ، هه ڵس���وڕاوی گۆڕان له هه ولێ���ر به ئاوێنه ی راگه یاند، "ئێمه پێش���تر هه ر گۆڕان بوین، به اڵم له س���ه رمان ماوه یه كه هه ندێك ده نگۆ له رێگ���ه ی ویس���تمان باڵوبوه ت���ه وه و ب���ۆ به یاننامه یه ك���ه وه ده ركردن���ی ئه و كه رایبگه یه نین هه واداره كانم���ان
ده نگۆیانه بنه مایان نیه ".
ئه م لێدوانه ی بانیمارانی له كاتێكدایه ، دوێنێ )دوش���ه ممه ( هه ریه ك له ساالر عه زیز، قادری حاجی عه لی ، عوسمانی بانیمارانی و عوسمان مه حمود، حاجی سه اڵح ره شید، له رێگه ی باڵوكردنه وه ی به یاننامه یه كه وه "هاوكاری و پشتیوانی" خۆیان بۆ بزوتنه وه ی گۆڕان راگه یاند. به رنام���ه ی ب���ه كارو س���ه باره ت چۆنیه ت���ی هه ڵس���وڕاوانه و ئ���ه و پشتیوانیكردنیان له لیستی بزوتنه وه كه كوردستان، په رله مانی هه ڵبژاردنی بۆ رایگه یان���د، بانیماران���ی عوس���مان "له ئێس���تادا به رپرس���ی ده س���ته كانی بانگه شه ی هه ڵبژاردن دیاریكراون و هیچ به رنامه مان نیه ، به اڵم ئه گه ر پێویست
بكات سه ردانی مه كۆكان ده كه ین".هه ڵسوڕاوانه دا، ئه و له به یاننامه كه ی ئام���اژه به وه ش كرابو كه "س���ه ره ڕای هه مو ئه و سه رنج و تێبینیانه ی هه مانه ،
ب���ه اڵم وه كو ئه رك���ی خۆم���ان له ناو بزوتنه وه ی گۆڕان���دا رایده گه یه نین كه ئێمه پش���تیوانیی و ه���اوكاری ته واوی لیس���تی بزوتنه وه ی گۆڕان ده كه ین بۆ
په رله مانی كوردستان". بانیمارانی سه رنج و تێبینیه كانی خۆی له سه ر چۆنیه تی كاركردنی بزوتنه وه كه "وه ك���و رایگه یان���د، نه ش���ارده وه و رامانگه یاندوه سه ره ڕای تێبینیه كانمان، ل���ه م قۆناغه دا هه ڵبژاردن پێویس���ته و سیس���تمی سیاسی هه رێمی كوردستان
پێویستی به گۆڕانه ". ئه و هه ڵس���وڕاوه پێشبینی خۆی بۆ ئه مجاره هه ڵبژاردنه كان���ی ئه نجام���ی بێگ���ه ردی به پاكی���ی و به س���ته وه
هه ڵبژاردنه كان.جار چه ندین راب���ردودا، له م���اوه ی ده نگۆی دوركه وتن���ه وه و زیزبونی ئه و هه ڵس���وڕاوانه له بزوتن���ه وه ی گ���ۆڕان
باڵوبوه وه و گرنگترین هۆكاریش���یان بۆ دوركه وتنه وه یان میكانیزمی پێكهێنانی
جڤاتی نیشتمانی بزوتنه وه كه بو.مانگ���ه ئ���ه م 21ی رۆژی بڕی���اره )ئه یل���ول( هه ڵبژاردن���ی په رله مان���ی كوردس���تان ئه نجامبدرێ���ت و ب���راوه ی هه ڵبژاردن كابینه ی داهاتوی حكومه ت
پێكبهێنێت.له هه ڵبژاردن���ی رابردوش���دا ك���ه له (25(ی ته مم���وزی 2009، به ڕێوه چوو یه كه مج���اری گ���ۆڕان بزوتن���ه وه ی ب���و وه ك لیس���تێكی نوێ به ش���داری هه ڵبژاردن بكات، توانی 25 كورس���ی هاوپه یمانی لیس���تی به ده ستبهێنێت، كوردستانیش كه له )یه كێتی و پارتی ( پێكهاتبو توانی 59 كورس���ی بباته وه و یه كگرتوی ئیس���المی كوردستان )6( كورس���ی و كۆمه ڵی ئیس���المیش توانی
(4( كورسی به ده ستبهێنێت.
ئا: به ختیار حسێن، هه ولێر
"تۆ ره نگه له وه ته ی هه ست به بونت ده كه یت رۆژێك گیرفانت به تاڵ نه بوبێت، هه میشه ئوتومبێلی ئاخر مۆدێلت هه بوه ،
هه میشه ده وروبه رت پڕبوه له حیمایه ، چۆن قه ناعه ت بكه م كه تۆ له موعاناتم
تێده گه یت؟".
ئه مه پرسیارێكی راسته وخۆی هاواڵتیه كه له یه كێ���ك له كاندیده كان���ی یه كێتی كردوه ك���ه بوه ته جێگ���ه ی س���ه رنجی هاواڵتیان و به ش���داربوانی ناو ت���ۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانی فه یس���بوك، چونكه ئه و كاندی���ده زۆرترین روبه ری بانگه شه ی له هه رێمی كوردستان بۆ
خۆی داگیركردوه .پرس���یاری ئه و هاواڵتیه له س���ه ر په یجی ره س���وڵ كۆس���ره ت ده رب���از تایبه ت���ی نوس���راوه ك���ه ناوبراو كوڕی به رپرس���ێكی بااڵی یه كێتیه و كاندی���دی حزبه كه یه تی بۆ په رله مان���ی كوردس���تان و له زۆربه ی گوندو كوردستان و ناوچه كانی ش���ارو شارۆچكه و تۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانی فه یسبوك وێنه ده م
به خه نده كه ی ده بینرێت.ملمالن���ێ ناوخۆییه كان���ی نێ���وان "باڵه " جیاجیاكانی یه كێتی نیشتمانی كوردستان، هه ڵبژاردنه كاندا بانگه ش���ه ی له هه ڵمه ت���ی ره نگده دات���ه وه و هه وڵ���ی كاندیده كانی ئه و حزب���ه ش بۆ داگیركردن���ی زۆرترین روبه ری ریكالم و بانگه ش���ه ب���ۆ خۆی���ان زه قترین
ده ركه وته ی ئه و ملمالنێیه ن.له و چوارچێوه یه ش���دا ملمالنێیه كی توند له نێوان سه رۆكی لیستی یه كێتی ، ئه رسه الن بایزو یه كێك له كاندیده كانی ناو ئه و لیسته و كوڕی جێگری س���كرتێری گشتیی یه كێتی نیش���تمانی كوردس���تان، ده رباز كۆسره ت ره سوڵ، دروستبوه و هه ریه كه یان هه ڵمه تێكی چڕوپڕیان ده س���تپێكردوه ب���ۆ كۆكردنه وه و راكێشانی زۆرترین ده نگه به ده ستهاتوه كانی
یه كێتی به الی خۆیدا.هه ڵمه ته كانی )دوش���ه ممه ( دوێن���ێ تا به ش���ێوه یه كی هه ڵب���ژاردن بانگه ش���ه ی له هه ولێر و چڕببۆوه و له س���لێمانیدا به رچاو ناوچه كانی دیكه ی ده وروبه ری س���اردییه ك به دیده كرا، ئه وه ش به هۆی به ش���دارنه بونی راسته وخۆی پارتی دیموكراتی كوردستانه وه له هه ڵمه ته كه دا. به اڵم له گه ڵ به رێخس���تنی هه ڵمه تی بانگه ش���ه ی هه ڵب���ژاردن له الیه ن له هه ڵبژاردنه كانی پێشو، پارتیه وه ، جیاواز چاوه ڕوانده كرێ���ت ئه مجاره ش���اری هه ولێر
گه رموگوڕیی زۆرتر به خۆوه ببینێت.به رپرس���ی ده زگای هه ڵبژاردن���ی پارتی، خه س���ره و گۆران، هه رچه ن���ده ده ڵێت هیچ هۆكارێك بۆ دواخس���تنی بانگه ش���ه كانیان ب���ۆ هه ڵب���ژاردن نه بوه ، ئام���اژه ی به وه ش كرد كه ئه وانیش وه كو "هه مو لیس���ته كانی تر ده ستیان به بانگه ش���ه ی خۆیان كردوه و به ش���ێوه یه كی به رێنمایه كان و پابه ندب���ون شارس���تانی و برایانه له گ���ه ڵ الیه نه كانی تر
بانگه شه ی خۆیان ده كه ن".
ناوبراو ئاماده نه بو بودجه ی بانگه ش���ه ی لیس���تی حزبه كه ی بۆ ئاوێنه ئاش���كرابكات به پاس���اوی ئه وه ی "په یوه ندی به خۆمانه وه
هه یه و بۆ راگه یاندن نیه ".بانگه ش���ه كردنی خه رج���ی له ب���اره ی كاندیده كانیش���یان، گۆران رایگه یاند، "پاره له سه ر خۆیانه و ئه وانیش هاوكاریان ده كه ن
له روی داراییه وه ".له هه ولێریش به هه مانش���ێوه ی س���لێمانی له بانگه شه كردنی نابه رامبه ریه ك له ئێستاوه ل���ه و به دیده كرێ���ت، كاندیده كان���دا چوارچێوه یه شدا وێنه و پۆسته ره كانی ده رباز كۆسره ت ره س���وڵ بوه ته جێگه ی سه رنجی زۆرین���ه ی هاواڵتیان و كاندی���دی الیه نه كانی
دیكه ی هه ڵبژاردنه كه .به پێی زانیارییه كان كۆس���ره ت ره س���وڵ عه لی ، جێگری س���كرتێری گشتیی یه كێتی به توندی له پشت كوڕه كه یه وه وه ستاوه و هه مو توانایه كی مادی و مه عنه وی خستوه ته گه ڕ بۆ سه رخستنی و به ده ستهێنانی زۆرترین ده نگ، له به رامب���ه ردا ئه رس���ه الن بایز، س���ه رۆكی لیستی یه كێتی و ئه ندامی مه كته بی سیاسیی یه كێتی سه رسه ختانه له هه وڵی كاڵكردنه وه ی كاندیده دایه و ئ���ه و زه قكراوه ك���ه ی وێن���ه به هه مانشێوه ده یه وێت قورسایی خۆی له م
هه ڵبژاردنه دا بسه لمێنێت.له وباره ی���ه وه ئ���ازاد جوندیانی ، وته بێژی ره س���می یه كێتی نیش���تمانی كوردس���تان له زه قبونه وه ی ئه و ملمالنێیه كه مده كاته وه و س���ه رۆكی ئه رس���ه الن "كاك ده ڵێ���ت،
لیسته كه یه و هه مو یه كێتی به په رۆشه وه ن بۆ ده رچونی سه رۆكی لیست و به ده نگی باشه وه
كاری بۆ ده كه ن". س���ه باره ت ب���ه و ماش���ێنه گه وره یه ی هه ڵمه تی بانگه ش���ه كه بۆ ده رباز كۆسره ت رایگه یاند، جوندیان���ی ده كرێت، ره س���وڵ "هه مو كاندیداكان ئازادن له چۆنێتی بانگه شه بۆخۆیان له و چوارچێوه ی كۆمیس���یۆن بۆی دیاری كردون، پێش���موانیه كاك ئه رسه الن مونافه س���ه ی هیچ كه س���ێك یان كاندیدێك
بكات". هاوكات شۆڕش ئیسماعیل لێپرسراوی ده زگای هه ڵبژاردن ئه وه ی ره تكرده وه كه ئه و ملمالنێیه هه بێ���ت و وتی ئه وه دوره له راس���تییه وه . له الی���ه ن خۆش���یه وه د. س���لێمان جه عفه ر، كاندی���دی بزوتنه وه ی گۆڕان له هه ولێر جه خت له سه ر ئه وه ده كاته وه كه ئه وان وه كو كاندیده كانی گۆڕان هیچ بڕه پاره یه كیان بۆ هیچ كاندیدێكسه رفنه كردوه ، ته نیا 2 هه زار پۆس���ته ریان ب���ۆ چاپكراوه
له الیه ن بزوتنه وه ی گۆڕانه وه .ب���ااڵی كۆمیس���یۆنی ئ���ه وه ی دوای هه ڵبژاردنه كان رۆژی چوارشه ممه ی رابردوی هه ڵمه ت���ی ده س���تپێكردنی واده ی وه ك هه ڵبژاردن���ه كان بۆ په رله مانی كوردس���تان راگه یاند، ئه و هه ڵمه ته به شێوه یه كی چڕ وپڕ هه ولێریش���ی )دوش���ه ممه (ه وه له دوێن���ێ گرته وه . بڕیاریش���ه رۆژی 21ی ئه م مانگه )ئه یلول( هه ڵبژاردنی په رله مانی كوردستان
ئه نجامبدرێت.
ئا: كورده عه بدولكه ریم
گرفتی به ڕێوه بردنی نه خۆشخانه كان وا له حكومه تی هه رێم ده كات په نا بۆ هێنانی تیمی بیانی ببات و به هه زاران دۆالریش له وپێناوه دا خه رج بكات،
پزیشكێكیش پێیوایه پێشتریش ئه و ئه زمونه تاقیكراوه ته وه ، به اڵم
سه ركه تو نه بوه .
به پێی ئ���ه و زانیارییانه ی ده س���ت ئاوێنه كه وت���ون، حكومه تی هه رێمی كوردس���تان گرێبه س���تێكی نیوملیۆن كۆمپانیایه ك���ی له گ���ه ڵ دۆالری���ی بیان���ی واژۆ ده كات ب���ۆ به ڕێوه بردنی نه خۆش���خانه 400 قه ره وێڵه ییه ك���ه ی
شاری سلێمانی . وه زی���ری ته ندروس���تی حكومه تی هه رێ���م، د. رێكه وت حه مه ره ش���ید هه واڵه كه ی بۆ ئاوێنه پشتڕاستكرده وه و لیژنه یه كیان رایگه یان���د "له ئێس���تادا
دروستكردوه و خۆی به س���ه رۆكایه تی س���ه ردانی ئه ڵمانیای���ان ك���ردوه بۆ
رێكه وتن له گه ڵ ئه و كۆمپانیایه ". له باره ی تێچوی گرێبه س���ته كه وه ، "هێش���تا رونیك���ردوه ناوب���راو نه گه یشتوینه ته بڕیاری كۆتایی ، به اڵم بڕی پاره ك���ه زۆر له 500 هه زار دۆالر
زیاتره ". د. رێكه وت باس���ی ل���ه وه ش كرد ك���ه ئ���ه وان وایان پێباش���تره هه ردو نه خۆشخانه ی 400 قه ره ویڵه یی شاری س���لێمانی و ئه و نه خۆش���خانه یه ی كه له زاخۆ كراوه ت���ه وه ، له الیه ن كۆمپانیا بیانیه كان���ه وه به ڕێوه ببرێ���ن بۆ زیاتر خزم���ه ت گه یان���دن به خه ڵ���ك. ئه و ئه وه یانداوه به ڵێن���ی كۆمپانیای���ه ش كه له م���اوه ی ته نها 2 س���اڵدا هه ردو بكه ن���ه ناوب���راو نه خۆش���خانه ی
نه خۆشخانه ی پێشكه وتو.له الی خۆیشیه وه ، د. ئه فرام محه مه د نه خۆشخانه ی به ڕێوه به ری حه س���ه ن
س���ۆز بۆچون���ی پێچه وان���ه ی هه یه و پێیوای���ه حكومه ت���ی هه رێم پێش���تر له مش���ێوه یه ی هه نگاوی به ئه زم���ون ن���اوه و س���ه ركه وتو نه ب���وه . ناوبراو ئاماژه ی به وه كرد "هیچ كاتێك هه رێم پێویس���تی به وه نیه كه گرێبه س���ت بكات، بیان���ی كۆمپانی���ای له گ���ه ڵ پێش���تر وه زاره ت ئ���ه م ئه زمونه ی���ان تاقیكردۆته وه و كۆنفرانسیش به ستراوه
به اڵم سودی نه بوه ". د. ئه ف���رام ئام���اژه به هه نگاوی تر ده كات ب���ۆ چاره س���ه ركردنی گرفتی نه خۆش���خانه كان و به ڕێوه بردن���ی ده ڵێت، "به ته نه���ا 10%ی ئه و پاره یه خۆمانه وه ستافی له الیه ن ده توانرێت به رێوه ببرێت، خه ڵكی ش���اره زاش له و ب���واره دا زۆره ، بۆیه هه ركاتێك توانرا له یه ك تایب���ه ت و گش���تیی كه رت���ی جیابكرێت���ه وه و وه زاره ت���ی خوێندنی ب���ااڵو وه زاره تی ته ندروس���تی له یه ك
جیابكرێنه وه ، ئ���ه وا به دڵنیایه وه
زۆرین���ه ی كێش���ه كانی ته ندروس���تی چاره سه ر ده بێت".
ناوبراو پرسیاری ئه وه ش ده كات كه "له چ واڵتێكی جیهان دكتۆرێك به یانیان چه ند خوله كێك له نه خۆشخانه ده بێت و دواتر به په له ده چێ���ت بۆ وانه وتنه وه له زانكۆو دواتریش ده چێته عیاده كه ی
خۆی بۆ نه خۆش بینین؟".
چه ندینج���ار له الی���ه ن به رپرس���انی ئاماژه هه رێم���ه وه حكومه ت���ی بااڵی به وه كراوه كه سیستمی به ڕێوه بردنی كه رته كان���ی په روه رده و ته ندروس���تی له ئاس���تی پێویس���تدا نین و به ش���ێك له هاواڵتیانیش به رده وام گله ییان هه بوه كه رتانه و ئ���ه و له كه موكورتییه كان���ی به تایبه ت���ی كه رتی ته ندروس���تی ، كه هه ندێكجار هاواڵتی بوه ته قوربانی ئه و كه موكورتیانه ، وه ك خراپ به كارهێنانی
ئا: رامان عومه ر
ش���ه ش كارمه ن���دی ت���ۆڕی میدیایی "رووداو"، به هۆی خراپ مامه ڵه كردنی له گه ڵیان كه ناڵه ك���ه وه به رپرس���انی له س���ه ندیكای رۆژنامه نوس���ان سكااڵ تۆمار ده كه ن، ئه وان به س���ه ندیكایان راگه یان���دوه ك���ه "جوێنی نه ش���یاوو ناش���رینیان پێ وتراوه "و س���ه ندیكای رۆژنامه نوس���انیش ئاماژه به وه ده دات له بابه ته كه لێكۆڵین���ه وه به جدی زۆر
ده كه ن.
جێگری سه رنوسه ری تۆڕی میدیای رووداو، ئاس���ۆ حاجی، كه ئێستا له و كه ناڵه ده رك���راوه ئاماژه به وه ده دات "به ڕێوب���ه ری تۆڕه ك���ه ، ئاكۆ محه مه د بێڕێزیی به رامبه ر كردوه "و ده ڵێت ئه م رێزه و كه رامه ت و مه س���ه له ی كێشانه حاڵه تی پێش���ێلكاری له ن���او ده زگای رووداودا بۆته دیارده و چه ندین كه سی تر پێش���ێلكارییان به رامب���ه ر كراوه و رووداوه كان ته نها به رامبه ر كه س���ێك و
دوان نیه ".ئاس���ۆ هیچ هۆكارێك شك نابات بۆ ده ڵێت پێیكراوه و سوكایه تیانه ی ئه و "حه زده ك���ه م بزانم ب���ۆ ئاكۆ محه مه د بێڕێزیی به رامبه ر كردوم؟ چونكه هیچ هۆكارو گرژییه ك بون���ی نه بوه و هیچ
كه مته رخه میه كیشم نه نواندوه ".له باره ی ئه گه ری گه ڕانه وه شی بۆ ناو رووداو، ناوب����راو وتی "حه زناكه م ئه و بینایه ی رووداو ئه گه ر سێبه ری له سه ر جاده بێت به س����ه ر جاده كه شدا بڕۆم. چونكه ئه وه ی ئه گه ر ئێستا له ئاكۆی قبوڵده كه م له سه دا یه كم له خه ڵكی تر قبوڵبكردایه ئێستا به ڕێوه به ری بوم و سه دی وه ك ئه ویش مه منون بو كارم
ال بكات".له الیه كی تره وه ، بڕیارده ری لیژنه ی داكۆكی له ئازادی رۆژنامه نوسی مافی رۆژنامه نوس����ان له كوردستان "جه مال حسێن"، به ئاوێنه ی راگه یاند كه شه ش له س����ه ندیكای تر س����كااڵیان كه سی رۆژنامه نوس����ان دژی ت����ۆڕی میدیایی داوایانك����ردوه تۆمارك����ردوه و رووداو ك����ه ئیجرائاتی پێویس����ت له گه ڵ ئه و ده زگای����ه بكرێت، ئه و وت����ی "ئه وان ده ڵێ����ن ئیهانه ك����راون و كه رامه تی����ان ش����كاوه و قسه ی ناش����رین و جنێویان
پێدراوه ".ئه و باس له وه ش ده كات ئه و شه ش كه سه به س���ه ندیكایان راگه یاندوه كه هه رچ���ی جنێوی زۆر ناش���رین هه یه به ك���ه س و كاریان وتراوه . جه مال وتی "له رێی لیژنه وه ده س���ت به لێكۆڵینه وه ده كه ین و داواش���مان له و شه ش كه سه كردوه كه له دادگا سكااڵ تۆمار بكه ن و ئه مانیش پارێزه ریان بۆ دابین بكه ن".
وتیشی "ئه گه ر هات و ئه وه راستبێت نه ش���یاوه و كارێكی ئه وه به راس���تی حه قی ئیجرائات���ی هه یه و بێجگه له وه خه ڵك���ی تریش هه بوه ك���ه وتویه تی ئیهانه كراوم، ئه و ئیهانه كردنه له الیه ن كاك ئاك���ۆوه زۆر خراپه و جێی قبوڵ نیه ، ناكرێ���ت به و ش���ێوه یه مامه ڵه
له گه ڵ رۆژنامه نوسان بكرێت".له به رامبه ریشدا بۆ زیاتر تیشكخستنه سه ر ئه م بابه ته ، ئاوێنه په یوه ندی كرد به به ڕێوه به ری ت���ۆڕی میدیای رووداو "ئاكۆ محه مه د"ه وه ، به اڵم ئه و ئاماده نه بو له وباره یه وه قسه بكات و داوایكرد په یوه ندی به به رپرسی په یوه ندییه كانی رووداو "فازڵ نه جیب"ه وه بكه ین، به اڵم ئاوێنه چه ند جارێ���ك هه وڵیدا ناوبراو
به رده ست نه بو.
هه ڵسوڕاوه ناڕازییه كانی گۆڕان به بێ به رنامه پشتیوانی له بزوتنه وه كه ده كه ن
ده رباز.. ئه و كاندیده ی زۆرترین روبه ری بانگه شه ی هه ڵبژاردنی داگیركردوه
حكومه ت په نا بۆ كۆمپانیا بیانیه كان ده باتنیو ملیۆن دۆالر بۆ به ڕێوه بردنی
نه خۆشخانه 400 قه ره وێڵه ییه كه خه رج ده كرێت
6 كارمه ندی "رووداو"به هۆیخراپ مامه ڵه كردن له گه ڵیاندا
سكااڵ تۆمار ده كه ن
لیستی گۆڕان
... سئیتر ب
کاتی گۆڕینیتی ریکالم
ده رزی ئاڤاستین له هه ولێر كه بوه هۆی كوێركردنی چاوی چه ند ه�اواڵتیه ك.
![Page 3: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/3.jpg)
3(393( سێشه ممه 2013/9/3ههنوکه
ئا: عه بدواڵ گۆران
عه تا سه راوی ئه ندامی ئه نجومه نی ناوه ندی یه كێتی له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "ئیسالمیه كانی
كوردستان شه ڕیانه له سه ر ئه وه ی كامیان دڵسۆزتره بۆ محه مه د مورسی، ئه مانه ده یانه وێت ده سه اڵت له ده ستی
یه كێتی بسێنن زۆر سه هون، لوله ی تفه نگه كانمان هی حه فتاو شه ش
له دو هه زارو بیستیش شه ڕی ئه وانیان پێده كه ین".
ئاوێن����ه : بۆچ����ی وه ك����و ئه نجومه نی ناوه ند كه ناوت����ان په رله مانی یه كێتیه سیاس����ی مه كته ب����ی له بڕیاره كان����ی حزبه كه ت����ان ی����ان رونتر ل����ه و گروپه یه كێتی س����ه ره وه ی ده ستڕۆش����توه ی هیچ پ����رس و رایه كتان پێناكرێ ، بۆچی بێ په رله مان بڕیار ده رده كه ن و ئێوه ش
بێده نگن؟عه تا سه راوی: حزبێكی سیاسی بڕیار ده دات هه یكه ل����ی سیاس����ی و ئیداری و رێكخس����تن و س����تراتیژی سیاسی خۆی دیاریب����كات، به اڵم له هه م����وی گرنگتر ئ����ه و ئۆرگانانه یه كه دروس����تیده كات، ئه و ئۆرگان����ه ی كه یه كێتی له كۆنگره ی ئه نجومه نی دروستیكرد به ره سمی سێ ناوه ندی بو، ئه وه داهێنانێكی نوێ بو كه هاوتای نیه له حزبه كوردیه كاندا، به پێی په یڕه وی ناوخۆی حزب ده س����ه اڵتێكی زۆری دراوه تێ ، كه ده س����ه اڵتی دوه مه
له حزبدا.ئاوێنه : ئه توانی بۆمانی رونبكه یته وه
كه ئه و ده سه اڵتانه ی چین؟عه ت����ا س����ه راوی: له وان����ه ئه ندامانی ئه نجوم����ه ن دو له س����ه ر س����ێی داوای كۆنگره بكه ن ده بێ كۆنگره ببه سترێ، ه����ه ر پرۆتۆك����ۆل و رێكه وتنێك یه كێتی بی����كات ئه نجومه ن په س����ه ندی نه كات ئ����ه و رێكه وتن و پرۆتۆكۆل����ه ره وایه تی نیه ، ده س����ه اڵتی لێپرسینه وه ی له هه مو ئۆرگانه كان����ی یه كێت����ی هه ی����ه جگ����ه سكرتێری ته نها گش����تی، له سكرتێری گش����تی به رپرس����ی راس����ته وخۆی ئه و گش����تی س����كرتێری ئه نجومه نه ی����ه ، ئه نجومه نی راس����ته وخۆی به رپرس����ی سه ركردایه تیشه بۆیه ئه و دو ئه نجومه نه هاوت����ان ل����ه روی ده س����ه اڵت و پل����ه ی حزبیه وه ، ده س����ه اڵته كانی زۆرن ئه گه ر بگوت����رێ وه ك خۆی جێبه ج����ێ كراوه نه خێر ئه وه وا نیه ، له كۆمه لگای ئێمه دا په رله مانه ده وڵ����ه ت دام����ه زراوه ی كه نه یتوانیوه ده زانی����ن هه موم����ان ك����ه ئۆرگانێكی بێ����ت، حكومه ت چاودێری وردبێت چاودێرێك����ی بته وێ����ت حزبی به سه ر حزبه كه یه وه ئه مه ناكرێت ئێمه هه مان كێش����ه مان هه یه ، تاوه كو ئێستا حزب����ه كوردس����تانیه كان حزبی عه یاره بیس����ت و چواری دیموكراس����ی نین بۆ كه ده س����ه اڵت، ده ستاوده س����تكردنی له هی����چ حزبێكی كوردی����دا بونی نیه و پێموانیه به مزوانه بێته بونیش تاوه كو
ده ساڵی تر، به حزبه كه ی خۆشمه وه .ئاوێنه : به و ش����ێوه تون����ده ی تۆ كه قسه له سه ر جێبه جێنه كردنی دیسپلینی حزبی ده كه یت له ناو حزبه كه ی خۆتدا، تا چه ند دیسپلینی حزبی كاری له سه ر
كراوه ؟عه تا سه راوی: تا مام جه الل حزوری هه بو له س����ه دا حه فتاو پێنج دیسپلینی حزبی و په یڕه وی ناوخۆ جێبه جێ ده كرا،
به غیابی مام جه الل له سه دا په نجایه .ئاوێن����ه : باس ل����ه وه ده كه ی����ت كه به ح����زوری مام جه الل له س����ه دا حه فتا به اڵم له وه تی مام جه الل و یه كێتی هه یه مام س����كرتێره ، ئایا ئه وه پێشێلكردنی
گرنگترین كۆڵه كه ی دیموكراسی نیه ؟حزب����ه و ه����ه ر س����ه راوی: عه ت����ا كه س����ایه تیه ك بوه ته ره مزی، كێشه ی كورد له وه ته ی هه ین تاكه كه س ئه كاته ره م����ز، ئینتیما بۆ نه ت����ه وه ئینتیما بۆ نیشتیمان كاڵه الی ئێمه ، هه ر ئه مه ش بوه كه بوه ته هۆكاری دواكه وتنی ئێمه له راگه یاندنی س����ه ربه خۆی و مافه كانی، من بۆخۆم له گه ڵ پیرۆزكردنی تاكه كه س نی����م، چونكه پیرۆزكردن����ی تاكه كه س ماڵوێرانیه ب����ۆ گه له كه مان، كۆمه ڵگه ی
ئێمه وایه .ئاوێنه : تۆ باس����ی ئه وه ده كه یت كه هیچ بڕیارو پرۆتۆكۆلێكی یه كێتی به بێ په سه ندكردنی ئه نجومه نی ناوه ند كاری له س����ه ر ناك����رێ ، ئای����ا درێژكردنه وه ی ویالیه تی سه رۆكایه تی هه رێم ئه نجومه ن په س����ه ندی كردوه یان ئه و پرۆتۆكۆله
بینراوه له الیه ن ئێوه وه ؟عه ت����ا س����ه راوی: نه خێ����ر ئێمه هه ر دژبوی����ن، م����ن ح����ه ق به خ����ۆم ناده م به ناوی ئه نجومه نه وه قس����ه بكه م، به اڵم ئه توانم بڵێم ئه نجومه ن بۆ ره چاوكردنی رێكه وتنی س����تراتیژی و ریعایه ی ئیمزای كاك كۆس����ره ت و براده ران����ی مه كته بی سیاسی ئێمه بێده نگبوین لێی ئیستاش قبوڵمان نه ك����ردوه ، به هچ جۆرێك ئه و درێژكردنه وه ی����ه به یاس����ایی نازانی����ن و ناده س����توریه و ئینقالبه و نایاس����اییه و دژی دیموكراس����یه ، به اڵم رێز له ئیمزای براده رانمان ده گرین و نامانه وێت وه زعه كه
له سه ر ده ستی ئێمه تێكبچێت.ئاوێنه : هۆكار چیه له ئێس����تادا باس له مولزه مب����ون به مه كته بی سیاس����یه وه په یڕه وی به پێچه وانه ی به اڵم ده كه یت، ناوخۆو دیس����پلینی حزبی كار ده كه ن،
ئه مه دو بۆچونی جیاواز نین؟نی����ن، جی����اواز س����ه راوی: عه ت����ا كۆمیته ی ئۆرگانێكن مه كته بی سیاسی
س����ه ركردایه تی هه ڵیب����ژاردون، هه ندێ هۆكار هه بون كه ئێمه وه كو ئه نجومه ن لێی بێده نگبین له وانه غیابی مام جه الل ناك����رێ وه زعه كه ئاڵۆز بكه ین، یه كێتی دوژمنێكی زۆری هه یه ، وه زعی ئێستای كوردستان و عێراق، هه روه ها بۆ پاراستنی
یه كڕیزی یه كێتی بێده نگبوین.ویالیه تی درێژكردن����ه وه ی ئاوێن����ه : س����ه رۆكایه تی هه رێم له قازانجی یه كێتی
بوو یان گروپێكی ناو یه كێتی؟عه تا سه راوی: یه كێتی گروپ گروپێن نیه ، به گش����تی یه كێت����ی زه ره ری كرد، به اڵم كورد قازانجی كرد، پێموایه ئه وه نه كرایه كوردس����تان ده بو به دو ئیداره به ره س����می كه ئێس����تاش دو ئیداره یه ، به اڵم له س����ه ره وه ته نها یه ك ئیداره یه ، باش����ترین چاره س����ه ر ئه وه ب����و ئ����ه وه
بكه ین.ئاوێنه : له ئێس����تادا په یوه ندی ئێوه و له بانگه شه دا ده گوزه رێت و چۆن پارتی ب����ه چ ئاراس����ته یه ك ده ڕۆن، ئایا وه ك جاران ده بێ كه ئێوه گوێڕایه ڵی پارتی
بن؟عه تا س����ه راوی: له رابردوو له ئێستادا مول����زه م نین ب����ه وه ی كه چاوپۆش����ی بكه ین له ش����تی خراپ����ی یه كتر به ناوی رێكه وتنی ستراتیژیه وه ، ئه وه به راستی زوڵمه له خه ڵك����ی، دو هێزی زه به الحی ئه م واڵته حوكمڕانی بكه ن و چاوپۆشی بك����ه ن له گه نده ڵی و ش����ته خراپه كانی یه كتری، ئه وه له زه ره ری نه ته وه كه مانه ، قس����ه له س����ه ر هه م����و كه موكوڕیه كی پارت����ی ده كه ی����ن ب����ا ئه وانیش قس����ه له س����ه ر كه موكوڕیه كان����ی ئێمه بكه ن، ده بێ ئ����ه وه تێبگه ن كه باس����ی كاك مه س����عود یان براده رانی پارتی ده كه ین گڕی����ان لێبه رزنه بێته وه وابزانن باس����ی خوام����ان ك����ردوه و كوف����ر ده كه ی����ن، به پێچه وانه ش����ه وه راس����ته ، له به رئه وه نه ته وه و نیشتیمانه كه مان له قیاده كانمان گه وره ترو پیرۆزتره ، ماده م كه س����ایه تی ئه م دو حزبه له لوتكه ی ده سه اڵتی ئه م هه رێمه ن ده بێ باس����یان بكرێت ده بێ نه قدیان بكرێت، به اڵم نه گاته سوكایه تی به یه كت����ری ك����ردن، ل����ه م هه ڵبژاردنه به توندی قسه له سه ر یه كتری ده كه ین، ده بێ ئ����ه وه به رۆحێكی وه رزش����كارانه
قبوڵ بكرێت.ئاوێنه : ئایا ده توانن الپه ڕه ره شه كانی مێژوی یه كتر هه ڵبده نه وه یان باس����یان بك����ه ن، وه ك 31 ئاب����ی 199٦ الی تۆ
سه روه ریه یان خیانه ت؟عه تا سه راوی: به ڵێ 31 ئاب خیانه ته ، میلله تیك زیندوبێ ده نگ به حزبێك نادات ك����ه خاوه نی 31 ئاب بێت، با ئه وانیش باسی ئێمه بكه ن كه پاسدارمان تاوه كو كۆیه هێنا بۆیان، حه ق نیه خه ڵكی ئه م مێژوانه ی بیربچێته وه ، پارتی به شانازی
ئه زانن منیش به تاوان و خیانه ت، ده بێ ئه وان شته خراپه كانی ئێمه بڵێن ئێمه ش هه روه ها له سه ر ئیداره و به ڕێوه بردن، به چ حه قێك دو پارێزگایی كوردستان دو به ڕێوه ب����ه ری قوتابخانه ی یه كێتی تێدا نه بێ، ئه م����ه چ هاوپه یمانه تیه كه ، به چ حه قێك ئێمه هاوپه یمانین له موسڵ سێ كورس����یمان هه یه به اڵم له گه ڵ عه ره به ده به ستێ و هاوپه یمانی ش����ۆڤێنیه كان ئێمه مه حروم ده كات له پۆسته كانی ئه و پارێزگایه ، به مه رجێك پارتی له كه ركوك یه ك كورس����ی هه یه ئێمه چل و شه ش پۆس����تی ئیدارو حكومیم����ان داونه تێ ، كه س����واڵیان لێكردوین، ناكرێ له مانه بێده نگبی����ن، هه ر یه كێ����ك بێده نگبێت
خیانه ت له حزبه كه ی ده كات.ئاوێن����ه : به پێ����ی قس����ه كانی خۆت بێ����ت وای لێتێده گه م، ك����ه به جۆریك له ج����ۆره كان یه كێتی بوه ته پاش����كۆی
پارتی؟عه تا سه راوی: خه ڵك هه ر له خۆیه وه ده ڵێ����ت یه كێت����ی بوه ت����ه پاش����كۆی پارت����ی، ب����ه اڵم یه كێت����ی له دێگه ڵه تا نیه ، زاخ����ۆ ده س����ه اڵتی پۆلیس����ێكی كاك مه س����عودیش له دێگه ڵ����ه تا كفری ده سه اڵتی پۆلیسێكی ئێمه ی نیه ، ئیتر بۆ پاش����كۆی پارتین و دو ئیداره یه ئه و حاكم����ی واڵتی خۆیه ت����ی و ئێمه ش هی خۆمان، من پێموایه رێكه وتنی ستراتیژی زۆر به جدی قس����ه ی له س����ه ر بكرێت و رێكه وتنه كان بگۆڕین، با به هه مومانه وه پارت����ی بكه ی����ن به ئۆپۆزیس����یۆن، من پێموایه له ئێس����تای ده سه اڵتی كوردیدا ئۆپۆزیس����یۆنبون یه كێتی����ه ته نه����ا قب����وڵ ده كات، هێزێك����ی وه ك پارتی هه رگیز ئۆپۆزیس����یۆنبون قبوڵ ناكات، ئه گه ر ئێستاش����ه وه به ئۆپۆزیس����یۆنی بچنه ده س����ه اڵت دواتر ئۆپۆزیسیۆنبون
قبوڵ ناكه ن.له پارتی ب����اس ئه وه نده ی ئاوێن����ه : كارێكی یه كێت����ی بۆچ����ی ده كه ی����ت، نه كردوه كه له گ����ه ڵ بزوتنه وه ی گۆڕان رێكه وتنێك����ی گرن����گ ئیم����زا بكه ن بۆ
البردنی پارتی له ده سه اڵت؟له س����ه ر به داخه وه س����ه راوی: عه تا ده س����تی هه ردو به ڕێز مام جه الل و كاك نه وشیروان ئێمه گه شتینه رێكه وتنێكی لێكتێگه یش����تن، به اڵم ل����ه دوای غیابی مام جه الل به هه ردوال نه مانتوانی وه كو پێویس����ت كاری له س����ه ر بكه ین، به اڵم رێكه تنه ك����ه وه ك خۆی م����اوه ، ره نگه ته فعیلكردنه وه ، ب����ۆ هه بێ ده رفه تێك من دڵنیام له ئێستاشدا نه بێ ده رئه نجام
ئێمه و گۆڕان هه ر یه كده گرینه وه .ئاوێن����ه : ل����ه م بانگه ش����ه دا تا چه ند له سه ر رێكه وتنه كانتان له گه ڵ الیه نه كان كه پێش����تر كردوتان����ن بێده نگ ده بن
به تایبه ت به رامبه ر پارتی؟
عه ت����ا س����ه راوی: ته مه نن����ا ده كه م كه موكوڕیه كان����ی یه كتری باس بكه ین و ئه وه ته نها له كاتی هه ڵبژاردندا نه بێت، هه مو خه ڵك حه قی ره خنه گرتنی هه یه ، یان رونتر بڵێم خێره رۆژنامه نوس����ێكی س����ه ربه خۆ ئه توان����ێ قس����ه له س����ه ر به رپرس����ێكی پارتی ب����كات به اڵم من
نه توانم؟ئاوێنه : به اڵم تۆ به رپرسی یه كێتیت و
رێكه وتنت هه یه ؟عه تا سه راوی: رێكه وتن پێیی نه وتوم ئه و 19٧000 سه دو نه وه د و حه وت هه زار مردوی نه كوژاندوه ته وه له ساڵی نه وه دو یه ك����ه وه له هه ولێر و ده����ۆك، كه هه مو جارێ ده نگیانداوه به پارتی، رێكه وتنی س����تراتیژی پێی نه وتوم 9٧000 نه وه د ح����ه وت ه����ه زار ده نگی دوب����اره هه یه له هه ولێ����ر و ده����ۆك ك����ه له كه ركوك و موسڵیش ده نگ ده ده ن به پارتی، ئه وه ده كاته 1٥ پانزه كورسی په رله مان كه
ته زویرن.ئاوێنه : بۆچی یه كێتی تاوه كو ئێستا ئه وان����ه ی قبوڵ كردوه كه هێزی دوه مه
له كوردستان له ده سه اڵتدا؟عه تا سه راوی: به داخه وه ئۆپۆزیسیۆن پێشتر باسی ده نگه دوباره و مردوه كانی ده كرد، به اڵم كه یه كێتی شكاتی كردو به جدی هاته ده نگ به تایبه تی ئه نجومه نی به ڵگه كانی ده س����تكه وت و ناوه ندی كه ره وانه ی كۆمیسیۆنمان كرد، به داخه وه كۆمیسیۆن كارتۆنیه و پارتی ده سه اڵتی به س����ه ردا هه ی����ه ، نوێنه ره كان����ی ئێمه هی����چ نی����ن، به داخه وه ئۆپۆزیس����یۆن له گه ڵمان نه بون چونكه ش����ه ڕی ئه وان له س����ه ر س����لێمانیه ، ج����ارێ به پارتی ناوێرن، دایانه پاڵ پارتی ته نها له پێناو هه ڵبژاردن، چونكه ئه وان ده نگه كانیان
له س����لێمانیه ، به داخ����ه وه نه ده بو وابێ به تایب����ه ت بزوتنه وه ی گ����ۆڕان نه ده بو ئ����ه وه ی بكردایه ، بێده نگب����ون له پێناو ئه وه ی كه س����لێمانی له ده س����ت ئێمه ده ربهێنن، به اڵم من دڵنیایان ده كه مه وه ك����ه یه كێتی یه ك كورس����ی بهێنیت تا نه وه د هه زار چه كداری هه بێ هیچ كه س نابێته ده س����ه اڵت له سلێمانی، تا پارتی ده س����ه اڵت راده ست نه كات هه ر هێزیك ن����ه وه دو نۆ بێنێت یه كێتی ده س����ه اڵت راده ست ناكات، ئه مه زۆرینه ی قیاده ی یه كێتی ئه م قس����انه ی من بۆچونیه تی، خێ����ره م����ن دیموكراتیم س����واری ملم ده بن و به زۆر ده س����ه اڵتم لێده س����ێنن، به اڵم له هه ولێرو ده����ۆك كه س ناوێرێ به پارتی بڵێت له ل، ئه و هێزی چه كداری هه یه ئێمه نیمانه ، ئێمه بیس����ت س����اڵ له گه ڵ پارتی ش����ه ڕی یه كتریمان كرد، یه كتریمان كرده جاشی بیست ده وڵه ت له پێن����او ده س����ه اڵت هه روا ده س����ه اڵت ئیخوان به كرێگیراوه كان����ی ته س����لیمی
ئێره ئیسالمیه كانی بكه ین، موسلیمین له تیرۆری ئیخوان ده كه ن، پش����تگیری به اڵم پش����تگیری قامیش����لۆ و كوردانی رۆژئ����اوا بۆ ناك����ه ن، ئیس����المیه كانی ئه وه ی له س����ه ر ش����ه ڕیانه كوردستان كامیان دڵسۆزتره بۆ محه مه د مورسی، ئه مانه ئه یانه وێت ده س����ه اڵت له ده ستی یه كێتی بس����ێنن زۆر س����ه هون، لوله ی تفه نگه كانم����ان ه����ی حه فتاو ش����ه ش له دوهه زارو بیس����تیش شه ڕی ئه وانیان
پێ ده كه ین.ئاوێنه : له قس����ه كانتدا وا ده رده كه وێ كه پێتوایه كه س����ه بااڵكانی یه كگرتوو كۆم����ه ڵ و بزوتنه وه ی ئیس����المی پیاوی
واڵتانی ده ره وه بن؟عه ت����ا س����ه راوی: من ناڵێ����م به ڵكو ئ����ه وان له هه ولێر خۆیان س����ه لماندیان، به به رچاوی هه م����و دونیاوه جه ماعه تی نوس����ره و هاوپه یمانه كانیان قه تلوعامی كوردان����ی رۆژئ����اوا ده ك����ه ن، ئ����ه وان له هه ڵه بج����ه و چه مچه ماڵ����ه وه خه ڵ����ك ده نێرن باش ده زانین ئه وانه كێن وه ختی دادگاییكردنی����ان دێ����ت، به به رچ����اوی ئه وانه وه نیوملیۆن كورد ئاواره ده كرێت ئ����ه وان بۆ مورس����ی ده گری����ن، خۆیان ده یس����ه لمێنن كه پی����اوی ده ره وه ن كه خۆی����ان له ق����وڕ نابو كه ش����ینیان بۆ
مورسی و بۆ ئیخوان ده كرد.ئاوێنه : تۆ حزبێكی سۆشیالدیموكراتیت بۆچ����ی بڕوات به وه نیه كه ئه وانیش بۆ هاوهه ڵوێستیی میس����ر ئیسالمیه كانی
ده رببڕن؟عه تا سه راوی: ئیسالم دیموكراسیه تی تێدا نیه له ئه لفه وه تا یایی، له به رئه وه ه����ه ر هێزیكی عه لمانی موجامه له ی ئه و ئیسالمیانه بكات به ناوی دیموكراسیه وه خیان����ه ت له رێبازه كه ی خ����ۆی ده كات، دی����ن و حوكمڕانیی خه ڵكی����ان نه وتوه ، ده س����تور له قورئان س����ه رچاوه بگرێت دژی دیموكراس����یه ، ئه مه ی من ده یڵێم شتی نه ش����از نین، بۆیه من قبوڵم نیه ئیسالم حاكم بێت، له به رئه وه پێویسته میلله تی ئێم����ه جورئه تی ئه وه ی هه بێ ب����ه ڕه ش بڵێت ڕه ش و به س����پی بڵێت س����پی، ئه سڵه ن عه یبه یه كی زۆر گه وره بو بۆ پارتی كه وه كو هێزی ده س����ه اڵت له هه ولێ����ردا رێگه یدا ش����ین ب����ۆ تیرۆر بكرێت، عه یبه یه كی زۆر بو بۆ حكومه ت ب����ۆ كاك نێچی����ر و عیم����اد ئه حمه د كه رێگه یاندا له هه ولێری سه دجار برینداردا ش����ین بۆ مورس����ی و ئیخوان بگیرێت، ئه وان����ه ی له هه ولێ����ره وه پش����تگیریان له تیرۆرستانی ئیخوان ده كرد ده بو ئه و
رۆژه هه مویان ده ستگیربكرانایه .ئاوێنه : به قه س����كانتدا وا ده رده كه وێ هه ڵبژاردن بكرێت و نه كرێت ئیوه خۆتان
داناوه هه ر له ده سه اڵت بمێننه وه ؟عه ت����ا س����ه راوی: ئه م چوار س����اڵه و چواری ترو چوار س����اڵی دواتریش واته دوانزه س����اڵی ت����ر زۆر دڵنیام كه هێز نیه ئه گه ر له سه دا سه دی ده نگه كانیش
بهێنێت ده سه اڵت له یه كێتی بسێنێت.ئاوێن����ه : ئه م����ه بانگه ش����ه یه ی����ان
ستراتیژی یه كێتیه ؟عه تا سه راوی: له واقعدا وایه ، یه كێتی ب����ڕوای به ده ستاوده س����تكردن هه ی����ه ، به اڵم پارتی نایكات، پارتی له كه س����ی قبوڵ ناكات به اڵم هێزه كانی س����لێمانی بیانه وێ����ت ئێم����ه به ته نها ده س����ه اڵت راده س����ت بكه ی����ن به ئوس����لوبی پارتی خراپتر وه اڵمیانده ده ینه وه ، من قس����ه ی بری����ق و باق ناك����ه م چونك����ه پیاوێكی پێش����مه رگه م و راس����تی ده ڵێم كه ئێمه
له ماڵه كانی خۆماندا دیموكراسی نین.ئاوێنه : ئه گه ر به قسه ی تۆ بێت بۆچی ده نگدان بكرێت، بۆچی خه ڵك چه واشه
ده كرێت؟عه تا س����ه راوی: ئه بێ خه ڵك قبوڵی ئه و شتانه نه كات ئێمه و پارتی چوارده ه����ه زار خه ڵكمان له یه كتری كوش����ت، بۆچ����ی ده بێ هه ر یه كێتی ئه و ش����ه ڕه
بكات.ئاوێن����ه : به بۆچونی تۆ یه كێتی چه ند
كورسی دێنێت؟عه تا سه راوی: به بۆچونی خۆم، سی
بۆ سی و پێنج كورسی .ئاوێنه : گریمان یه كێتی له م هه ڵبژاردنه كه مت����ر له پانزه كورس����ی هێناو پارتی له گه ڵ ئۆپۆزیسیۆن حكومه تی پێكهێنا، ئێ����وه وه ك یه كێتی هه ڵوێس����تتان چی
ده بێت؟عه ت����ا س����ه راوی: ئ����ه و حكومه ت����ه له ناوچه ی ئه بێ����ت، هه ولێر حكومه تی فه رمانڕه وا ده قیقه ی����ه ك ب����ۆ س����ه وز
نابێت.
عه تا سه راوی ئه ندامی ئه نجومه نی ناوه ندی یه كێتی: كاكمهسعودلهدێگهڵهوهتاكفریدهسهاڵتیپۆلیسێكیئێمهینیه
ئێمه بیست ساڵ له گه ڵ پارتی شه ڕمان كرد
له پێناوی ده سه اڵتدا، ئێستا هه روا
ده سه اڵت ته سلیمی به كرێگیراوه كانی
ئیخوان موسلیمین ده كه ین؟! ئه وانه ی
له هه ولێره وه پشتگیریان
له تیرۆریستانی ئیخوان كرد ده بو ئه و رۆژه هه مویان
ده ستگیربكرانایه
ئیسالمیه كانی كوردستان
شه ڕیانه له سه ر ئه وه ی كامیان دڵسۆزتره بۆ
محه مه د مورسی، ئه مانه ده یانه وێت
ده سه اڵت له ده ستی یه كێتی بسێنن زۆر
سه هون، لوله ی تفه نگه كانمان هی
حه فتاو شه ش له دو هه زارو بیستیش شه ڕی ئه وانیان
پێده كه ین
من قسه ی بریق و باق ناكه م چونكه پیاوێكی
پێشمه رگه م و راستی ده ڵێم، هێز
نیه ئه گه ر %100 ده نگه كان بهێنێت
ده سه اڵت له یه كێتی بسێنێت، هێزه كانی سلێمانی بیانه وێت
ئێمه به ته نها ده سه اڵت راده ست بكه ین به ئوسلوبی
پارتی خراپتر وه اڵمیانده ده ینه وه
![Page 4: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/4.jpg)
هەنوکە(393( سێشه ممه 42013/9/3
ئا: رێبوار ئه حمه د
به رپرسی راگه یاندنی پارتی دیموكراتی كوردی سوریا )ئه لپارتی(
رایده گه یه نێت، په یه ده له رۆژئاوا تاكڕه وانه مامه ڵه ده كات و رێگه نادات هێزو الیه نه كوردیه كانی تر به شداری پرۆسه ی سیاسی واڵت بكه ن و ئاماژه به وه شده دات ئه وجۆره سیاسه تكردنه
مه ودای درێژ نابێت و زو هه ره سده هێنێت، وته بێژی پارتی یه كێتی دیموكراتی
رۆژئاوا )په یه ده ( ده ڵێت "الوازیی ئه و الیه نه سیاسیانه یه وایكردوه كه ته نها
په یه ده ده سه اڵتداربێت له هه رێمه كه دا".
له ئێستادا بارودۆخی رۆژئاوای كوردستان جگه له و ره وشه ئه منی و مرۆییه خراپه ی هه یه تی جۆرێك ته مومژاویی ده رده كه وێت په یوه ندییه ك���ی به هێ���ز له نێ���وان الیه نه سیاس���یه كانیدا نی���ه ئ���ه وه ش به پێ���ی وت���ه ی چاودێران���ی ره وش���ه كه ، به هۆی كاریگه ری واڵتانی ده وروبه ره له سه ر هێزه
سیاسیه كان.نوری حه می���د به رپرس���ی راگه یاندنی ك���وردی س���وریا دیموكرات���ی پارت���ی )ئه لپارتی( له ب���اره ی بارودۆخی رۆژئاوا به ئاوێن���ه ی راگه یاند ئێس���تا بارودۆخی مه ترس���یداربوه و كوردس���تان رۆژئاوای پێكدادانه كان به ره و شه ڕی كوردو عه ره ب ده ڕوات و ئه و پێیوایه له س���ه ره تادا ته نیا ش���ه ڕه كان له نێوان دو الیه ندا بوه به اڵم ئێس���تا خه ریك���ه به ره و ش���ه ڕی كوردو
عه ره ب ده ڕوات و ئه وه ش مه ترسی له سه ر ناوچه كه دروست ده كات.
ئ���ه و به رپرس���ه ی ئه لپارت���ی ئاماژه ی به وه ش���كرد پارتی یه كێت���ی دیموكراتی )په ی���ه ده ( رێگه ن���ادات هێ���زو الیه نه به شداری رۆژئاوا دیكه ی سیاس���یه كانی ده یه وێت بك���ه ن و پرۆس���ه ی سیاس���ی تاكڕه وان���ه مامه ڵ���ه بكات " ئ���ه و جۆره سیاس���ه ته دورم���ه ودا نابێ���ت و نمونه ی سیاس���ه تی حزب���ی به عس���ی عێراق���ی هێنایه وه ك���ه تاكڕه وانه مامه ڵه ی كردوه و
دواجار له ناوچوه ".ن���وری حه می���د له باره ی ده س���ه اڵتی باڵی س���ه ربازی په ی���ه ده )یه په گه (ه وه ده ڵێت ئه و هێزو ده سه اڵته ی كه هه یه تی له ناوچه كه دا پێی به خش���راوه خه باتی بۆ نه ك���ردوه "به رێكه وتنێ���ك له گه ڵ رژێمی ئه س���ه د ئه و ناوچانه یان پێ���دراوه " جگه له وه باس���ی له رێكه وتننامه ی هه ولێر كرد كه تێیدا باس له وه كراوه سه رجه م الیه نه سیاس���یه كانی رۆژئاوا ده بێ���ت هاوكاری
یه كتربن له پرسه چاره نوسسازه كاندا.به پێ���ی زانیارییه كان���ی ئاوێنه به ته نها له ناوچه كان���ی ژێ���ر ده س���ه اڵتی په یه ده زیات���ر ل���ه 1٥00 بی���ره ن���ه وت بونیان هه یه و تائێس���تاش نازانرێت داهاتی ئه و بیره نه وتان���ه چی لێده كرێ���ت، چونكه س���ه رچاوه ئاگاداره كانی ناو رۆژئاوا باس له خراپتربونی بارودۆخی مرۆیی هاواڵتیان
ده كه ن.له وباره یه وه جه عف���ه ر حه نان وته بێژی پارت���ی یه كێت���ی دیموكرات���ی رۆژئ���اوا
)په ی���ه ده ( ئه و تۆمه تان���ه ی ره تكرده وه كه رێگه نه ده ن الیه ن سیاس���یه كانی تر له رۆژئ���اوا كاری سیاس���ی ئه نجامبده ن و تاكڕه وان���ه فه رمانڕه وای���ی بك���ه ن، ئه و پێیوابو الوازیی ئه و الیه نه سیاس���یانه یه وایكردوه كه ته نها په یه ده ده سه اڵتداربێت
له هه رێمه كه دا.له گه ڵ په یوه ندیی���ان بون���ی له باره ی رژێمی به ش���ار ئه سه د ئه وه ی نه شارده وه كه په یوه ندییان له گه ڵ رژێمی ئه س���ه ددا هه ی���ه ك���ه قازانجی كوردان���ی رۆژئاوای
تێدایه .حه ن���ان وت���ی گرن���گ ئه وه ی���ه ئێمه بتوانین مافه كان���ی گه له كه مان له رۆژئاوا به ده س���تبهێنین، كاتێك رژێم ناوچه كان به ئاش���تی راده س���تی ئێمه ده كات ئه وه
ده بێته ده ستكه وت بۆ گه لی كورد.نوێنه ری په یه ده له هه رێمی كوردستانی ئام���اژه ی به وه ش���دا كه زۆرب���ه ی الیه نه كوردس���تان له هه رێم���ی سیاس���یه كان دانیش���تون و قسه له سه ر رۆژئاوا ده كه ن، له كاتێك���دا ژماره یه ك هێ���زی ده ره كی و ناوخۆیی هه ڕه ش���ه ن بۆ س���ه ر ئاسایشی ناوچه كه ، له و باره یه شه وه به ره ی نوسره و
حكومه تی توركیای به نمونه هێنایه وه .به پێ���ی زانیارییه كان���ی ئاوێن���ه ك���ه راس���تیه كانی ده رخس���تنی له وه ف���دی كۆنگ���ره ی نه ته وه یی ده س���تی كه وتون ش���اری قامیش���لۆ له رۆژئاوای كوردستان له ئێس���تادا هێزه كانی به ش���ار ئه سه دی تێدای���ه و به ه���اوكاری په ی���ه ده كاروباره
ئیدارییه كان به رێوه ده به ن.
ئه لپارتی : PYD رێگه به هێزێكی هاوبه شی كوردی له رۆژئاوا ناداتPYD:الوازییالیهنهسیاسیهكانوایكردوهكهتهنهاپهیهدهدهس���هاڵتداربێت
ئا: هاوکار حسێن
به رپرسی فه رمانگه ی په یوه ندییه كانی ده ره وه له الی به رپرسانی ئه مه ریكا
بێمتمانه یی خۆی له به رامبه ر به رپرسه كورده كانی به غدا راده گه یه نێت و
ده شڵێت، له هه ڵبژاردنه كانی 2009دا ئێرانییه كان سه رسه ختانه كاریانكردوه له دژی بارزانی . به رپرسانی ئه مه ریكاش
باس له وه ده كه ن پارتی عه رزی عه زه اڵت ده كات به سه ر یه كێتیدا.
نهێن���ی به ڵگه نامه یه ك���ی به پێ���ی ویكیلیكس كه كۆپیه كی ده س���ت ئاوێنه له كۆبونه وه یه كی كه وتوه ، فه الح مسته فا ئه مه ریكی به رپرس���ێكی له گه ڵ تایبه تدا باس���ی له وه ك���ردوه كه "ته نه���ا هه ولێر هه رێمه وه به ن���اوی حكومه تی ده توانێت قسه بكات." به رپرسانی ئه مه ریكاش باس له وه ده كه ن كه له ماوه ی 6 س���اڵدا زیاتر له ملیارێك دۆالریان بۆ هه رێمی كوردستان
سه رفكردوه .ئ���ه و كۆبونه وه یه ك���ه رۆژی )27(ی ئابی 2009 ئه نجامدراوه ، تێیدا به رپرس���ه ف���ه الح گومانه كان���ی ئه مه ریكییه ك���ه مس���ته فای وا لێكداوه ته وه ك���ه "پارتی دیموكراتی كوردس���تان ده یه وێت عه رزی عه زه اڵت بكات به سه ر یه كێتی نیشتمانی كوردستاندا و ده یه وێت ئه مه ریكا راسته وخۆ له گه ڵ بارزانی و داروده سته كه ی له هه ولێر
په یوه ندی و گفتوگۆی هه بێت".به رپرس���ه كه باس���ی ل���ه وه ش كردوه ك���ه "له س���اڵی )2003(ه وه ب���ڕی 1.1 ملیار دۆالری���ان وه ك یارمه تی له هه رێمی كوردس���تاندا س���ه رفكردوه ك���ه ئه م���ه به رزتری���ن رێژه ی یارمه ت���ی ئه مه ریكایه له جیهان���دا خه رجكرابێت بۆ هه رێمێك كه
ئارام بوبێت".
نهێنیه ك���ه ی به ڵگه نام���ه ده ق���ی ویكیلیكس:
وه زیری تون���دی ره خن���ه ی باب���ه ت: حكومه تی هه رێم له باڵیۆزخانه و وه زاره تی
ده ره وه ی ئه مه ریكابه روار: 3ی ئه یلولی 2009
ئه مه ری���كا باڵیۆزخان���ه ی له الی���ه ن: له به غدا
09BAGHDAD2370 : ئای دی
په یوه ندییه كانی فه رمانگه ی به رپرسی هه رێمی به حكومه ت���ی س���ه ر ده ره وه ی كوردس���تان، فه الح مس���ته فا راشكاوانه رایگه یاند، باڵیۆزخانه ی ئه مه ریكا له به غدا له ئاگاداركردن���ه وه ی شكس���تیخواردوه به پرس���ه كانی س���ه باره ت واش���نتۆن له كۆبونه وه یه كیشدا كوردستان. هه رێمی له گه ڵ س���نۆ ئاندریو، س���ه رۆكی تیمی ئه مه ریكا، هه رێم���ی ئاوه دانكردن���ه وه ی مس���ته فا داوایه ك���ی عاتفیان���ه ی ل���ه و ش���ێوه یه ی دوپاتكرده وه بۆ تێگه یشتنی زیاتری ئه مه ریكا له پێگه و هه ڵوێسته كانی حكومه تی هه رێم. ناوبراو پرسیاری ئه وه ی كرد: بۆچی له جیاتی بونی كونسوڵخانه ، ئه مه ریكا تیمی ئاوه دانكردنه وه ی هه رێمی هه ی���ه له هه ولێ���ر. هه روه ه���ا ئام���اژه ی به هه ژمونی ئێران كرد به س���ه ر حكومه تی عێراقه وه و س���كااڵی ئه وه ش���ی كرد كه ئه مه ریكا جیاكاریی كردوه له یارمه تیدانی حكومه ت���ی هه رێ���م له چ���او ناوچه كانی دیكه ی عێ���راق. په یوه ندی نزیكی فه الح بارزانی س���ه رۆكی هه رێمی به مه س���عود كوردستانه وه ئه وه ده رده خات كه ناوبراو گوزارشت له تێڕوانینی ره سمی حكومه تی
هه رێم ده كات.
ره خنه ی ئاشكراو په نهان له باڵیۆزخانه ی ئه مه ریكا له به غدا:
له چاوپێكه وتنێك���ی 2٥ی ئابدا له گه ڵ مس���ته فا فه الح ناوخۆیی ، رۆژنامه یه كی باس���ی له وه كردوه كه حكومه تی هه رێم به باشی ئه مه ریكا باڵیۆزخانه ی پێیوانیه ئ���اگای له هه رێم���ی كوردس���تان بێ���ت، به تایبه تی ل���ه و رووه وه كه باڵیۆزخانه كه ن���ادات زانی���اری پێویس���ت وه ك به واش���نتۆن له باره ی پرسه كانی هه رێمی
كوردستانه وه .ئابدا له كۆبونه وه یه ك���ی 27ی دوات���ر له گه ڵ س���نۆ ئاندریو، س���ه رۆكی تیمی ئه مه ریكا، هه رێم���ی ئاوه دانكردن���ه وه ی فه الح مس���ته فا، كه كه س���ێكی روخۆش
دیاره ، به دورودرێژی باس���ی له سیاسه تی ك���ورد. له به رامب���ه ر ك���رد ئه مه ری���كا زۆر به تون���دی ره خنه كان���ی ئاراس���ته ی ده ره وه ی وه زاره ت���ی باڵیۆزخان���ه و ئه مه ریكا كرد. كاتێكیش سه رۆكی تیمی ئاوه دانكردن���ه وه ئام���اژه ی به وه كرد كه ئه مه ریكا له هه وڵی ئه وه دایه كارئاس���انی كێش���ه چاره س���ه ركردنی ب���ۆ ب���كات هه ولێرو نێ���وان چاره س���ه رنه كراوه كانی به غدا، مس���ته فا باس���ی ل���ه م خااڵنه ی
خواره وه كرد:ئه مه ری���كا گوش���اری ئێم���ه -1قبوڵناكه ین. له چاو دو س���اڵ له مه وپێش ئێمه تان فه رامۆش���كردوه ، واتان له ئێران كردوه زۆر به هێزتر بێت له چاو دو س���اڵ له مه وبه ر. له و ماوه یه دا نێچیرڤان بارزانی سه رۆك وه زیرانی حكومه تی هه رێم داوای له ئه مه ری���كا ك���رد س���نوره كانی عێراق دابخات. ئێستاش ئێران ئه وه ی چاندویه تی ئه م له هه ڵبژاردنه كان���ی ده یدورێت���ه وه . ماوه ی���ه دا ئێرانیی���ه كان سه رس���ه ختانه كاریانك���ردوه له دژی مه س���عود بارزانی . ئه گ���ه ر ئێم���ه به ش���ێوه یه كی نزیك كار له گ���ه ڵ توركیا و ئه مه ریكا نه كه ین، ئێران ده ستده گرێت به سه ر هه رێمی كوردستاندا. هه ژمونی ئێ���ران له حكومه تی عێراق زۆر
به هێزه .2- هی���چ س���ه قامگیرییه ك به دینایه ت ئه گه ر م���اده ی 140 جێبه ج���ێ نه كرێت. له بارزانیه وه بۆ خواره وه ، كورد ئاماده نیه س���ازش له س���ه ر ئ���ه و ماده ی���ه بكات. ئێستاش پالنێك هه یه له الیه ن ئه مه ریكا و به ریتانیاوه بۆ دۆزینه وه ی ئه لته رناتیڤێك بۆ م���اده ی 140، به اڵم ئه و مه س���ه له یه پێویس���ته به وجۆره ی له ده ستوردا هاتوه یه كالبكرێته وه . ماده ی 140 به ش���ێك بو له و رێكه وتن���ه ی به ڕه زامه ندی باڵیۆزانی پێش���وی ئه مه ریكا، پۆل بریمه رو زاڵمای
خه لیل زاد ئه نجامدرابو. 3- ك���ورد چی ل���ه وه ده س���تكه وتوه كه بوه ته به ش���ێك له عێ���راق؟ ئه نفال و چه وساندنه وه . ئه وه به غدایه كه پێویسته سازش���بكات ن���ه ك كورد. پێویس���تمان به وه ی���ه ئ���ه وان به ڵێنبده ن ئه و ش���تانه دوب���اره نه بن���ه وه . به دڵنیایی���ه وه كورد ده یه وێت ئه و كێش���انه چاره س���ه ربكات له ڕێگه ی دایه لۆگه وه و نێچیرڤان بارزانیش له دیداری ئه مدواییانه ی له گه ڵ به رپرسانی ئه مه ریكا ئاماده یی حكومه تی هه رێمی بۆ
ئه و مه به سته ده ربڕیوه .4- باڵیۆزخان���ه و وه زاره ت���ی ده ره وه ی له تێڕوانینه كانیانداو بێالیه ننین ئه مه ریكا
ب���ه الی عه ره به كان���دا دایده ش���كێننه وه . به رپرسه سه ربازییه كانی ئه مه ریكا باشتر له وه زاره ت���ی ده ره وه تێده گ���ه ن له پێگه و هه ڵوێس���تی كورد. )تێبینی : س���ه رۆكی تیم���ی ئه مه ریكا ئاماژه ی ب���ه وه كرد كه ئه مه ری���كا ته نها یه ك سیاس���ه ت په یڕه و ده كات ئه ویش له الیه ن كۆش���كی سپیه وه داده ڕێژرێ���ت(. چه ندین الیه نگری عه ره ب وه زاره تی باڵیۆزخان���ه و له ه���ه ردو هه ن ده ره وه ی ئه مه ری���كا ك���ه ته نها گوێ بۆ تێڕوانینه كان���ی شه هرس���تانی )وه زیری نه وتی عێ���راق( ده گرن. ئه مه ریكا ئه وه ی بیرچوه ته وه كه مه سعود بارزانی سه رۆكی هه رێم و جه الل تاڵه بانی سه رۆك كۆماری عێ���راق یارمه تیاندان ب���ۆ یه كگرتنه وه ی عێراق له س���اڵی 2003. ئه وه پێشمه رگه ب���و كه وت���ه نێوان ش���یعه و س���وننه وه بون. یه كتركوش���تن خه ریكی له كاتێكدا
رۆژی ئێم���ه كوردس���تان له هه رێم���ی (30(ی حوزه یران-مان نه كردوه ته پش���و نێوان ئه منی له رێكه وتننامه ی )تێبینی : عێراق و ئه مه ری���كادا ئه م رۆژه دانراوه بۆ ئه مه ریكا كشانه وه ی سه رجه م هێزه كانی له ناو شارو شارۆچكه و گونده كاندا. نوری مالیكیش ئه م رۆژه ی وه ك پشوی ره سمی و سه روه ریی عێراق راگه یاند(. ئێمه هاوڕێی ئه مه ریكاین. هه رگیز ئه وه مان بیرناچێته وه كه ئه مه ریكا له ساڵی 1991 له گه ڵ ئێمه دا كردی و هه روه ها له روخاندنی س���ه ددامدا. ئێم���ه ئ���ه و روداوه به رزگاركردنی عێراق پێویس���ته داگیركردنی . ن���ه ك ده زانین ئه مه ری���كا وه ك چیرۆكێكی س���ه ركه وتو سه یری هه رێمی كوردستان بكات. ئه وه ی ئ���ازاری ئێمه ده دات ئه وه ی���ه كه بۆچی ئه و ئۆفیس���ه ی ئێستا له هه ولێره ناونراوه تیمی ئاوه دانكردنه وه ی هه رێم، له كاتێكدا له ناوچه كان���ی دیك���ه كونس���وڵخانه تان هه ی���ه ؟ حكومه ت���ی هه رێ���م س���ه ردانی به رپرس���انی بااڵی حكومه ت���ی ئه مه ریكا
به رزده نرخێنێت و چاوی له زیاتریشه .
ته نها هه ولێر ده توانێت به ناوی حكومه تی هه رێمه وه قسه بكات
ئاوه دانكردنه وه تیمی سه رۆكی كاتێك ناوبه ناوی به س���ه ردانیكردنی ئام���اژه ی به رپرسانی ئه مه ریكا كرد بۆ هه ولێر و باسی له وه كرد ك���ه باڵیۆزخانه كه یان له به غدا له گه ڵ ده كات گفتوگ���ۆ به هه مانش���ێوه به رپرسانی كورد له به غدا، فه الح مسته فا رایگه یاند، ته نها هه ولێر ده توانێت به ناوی حكومه ت���ی هه رێمه وه بدوێت. وتیش���ی ، له هه مانكاتدا به غدا كورده كانی به رپرسه به رپرس���ی حكومه ت���ی عێراقی���ن، بۆیه نوێنه رایه تی حكومه تی ئه وان ش���یاونیه هه رێمی كوردس���تان بك���ه ن. )تێبینی : تاڕاده ی���ه ك ئه مه په یوه ندی هه یه به وه ی ده یه وێت كوردس���تان دیموكراتی پارتی عه رزی عه زه اڵت بكات له به رامبه ر یه كێتی نیشتمانی كوردستاندا و ده یه وێت ئه مه ریكا راسته وخۆ له گه ڵ بارزانی و داروده سته كه ی له هه ولێر په یوه ن���دی و گفتوگۆی هه بێت. باڵیۆزخان���ه ی به رپرس���انی ب���ه رده وام ئه مه ریكا هانی به رپرسانی بااڵی پارتییان داوه نوێنه رایه تی���ان له به غدا به هێزبكه ن،
به اڵم بێسود بوه (.
جیاوازیكردن له یارمه تیه كانی ئه مه ریكادا
ف���ه الح گله یی ئه وه ی ك���رد كه بڕێكی كه می پ���اره ی ئه مه ری���كا وه ك یارمه تی
ده گاته هه رێمی كوردس���تان: "ئه مه ریكا ب���ڕه پاره یه كی زه به الح���ی له ناوچه كانی دیك���ه ی عێراق���دا خه رجك���ردوه ، به اڵم له هه رێمی كوردستاندا زۆر كه مه كه ته نیا (3%(ی تێك���ڕای یارمه ت���ی ئه مه ریكایه بۆ عێ���راق، به یارمه تی سه ربازیش���ه وه . ئه مه ریكا بڕه پاره یه كی زۆر بۆ هێزه كانی عێراق خه رجده كات به اڵم بۆ پێش���مه رگه هیچ���ی وای دیار نیه ". س���ه رۆكی تیمی ئاوه دانكردنه وه له وه اڵمدا وتی ، له س���اڵی (2003(ه وه بڕی 1.1 ملیار دۆالریان وه ك یارمه تی له هه رێمی كوردستاندا سه رفكردوه كه ئه م���ه به رزتری���ن رێ���ژه ی یارمه تی ئه مه ریكایه له جیهان���دا خه رجكرابێت بۆ
هه رێمێك كه ئارام بوبێت.
كۆمێنت: ئه م په یامه به رون���ی ئه وه ده گه یه نێت كه ف���ه الح له ژێ���ر رێنماییدا قس���ه كانی كردوه . قس���ه ره قوته قه كانی ئه مجاره ی پێچه وانه ی تۆنه نه رم و روه خۆشه كه یه تی له كۆبونه وه كانی تردا. ده یڤد سكالر، كه په یوه ندییه كانی فه رمانگه ی كارمه ندێكی تیم���ی به س���ه رۆكی ده ره وه ی���ه ، ئاوه دانكردنه وه ی راگه یاند كه ئه و لێدوانانه حكومه تی بیروبۆچون���ی ره نگدان���ه وه ی هه رێمی كوردستانه و كه ڵه كه بوی بێزارییه له به رامب���ه ر الوازبون���ی په یوه ندییه كانی نێ���وان ئه مه ری���كا و حكومه ت���ی هه رێمی كوردستان. به تایبه تی كورد له وه بێزاره كه جۆره نزیكبونه وه یه ك به دیده كه ن له گه ڵ س���ه ركرده عه ره به كانی به غ���دا، له دیدی كورده كانه وه متمان���ه و بونه هاوپه یمانی ئه م س���ه ركردانه له گه ڵ ئه مه ریكا مانای دژایه تیكردنی كورده . هه مو سه ردانكه ره بااڵكانی ئه مدواییه وێنه یه كی دیپلۆماسییان بۆ بیروبۆچونه كانی فه الح له ال دروستبوه )النیكه م تۆمه ته كانی له باره ی وه زاره تی ده ره وه و گله ییكردن له باره ی یارمه تیه كان و شێوازی تیمی ئاوه دانكردنه وه ی هه رێم(. ره نگ���ه حكومه ت���ی هه رێ���م بڕیاریدابێت به سه رۆكی له كۆبونه وه یه كدا گله ییه كانی تیمی ئاوه دانكردنه وه بگه یه نێت، س���ودی زیاتر بێت له وه ی به شێوه یه كی راشكاوانه له گ���ه ڵ به رپرس���ێكی ب���ااڵی ئه مه ریكا باس���ی بكات. ره نگ���ه پێیوابێ���ت ئه وه باشتره كه هه ڵوێس���تێكی ره ق بنوێنێت حكومه تی نێ���وان گفتوگۆكانی له باره ی هه رێ���م و به غدا له باره ی س���نوری ناوچه كه ركوك و بارودۆخ���ی جێناكۆك���ه كان و ده س���تی خۆیان پێش���بخه ن له به رامبه ر
فشاره كانی ئه مه ریكا.
بهڵگهنامهیهكیویكیلیكس:پارتیعهرزیعهزهاڵتدهكاتبهسهریهكێتیدافه الح مسته فا: له هه ڵبژاردنه كانی 2009دا ئێرانییه كان سه رسه ختانه له دژی بارزانی كاریانكرد
چه ند منداڵێک له کوردستانی رۆژئاوا یاری شه ڕه ته قه ده که ن
له ساڵی )2003(ه وه بڕی
1.1 ملیار دۆالریان وه ك
یارمه تی له هه رێمی كوردستاندا
سه رفكردوه كه ئه مه به رزترین رێژه ی
یارمه تی ئه مه ریكایه له جیهاندا
خه رجكرابێت بۆ هه رێمێك
![Page 5: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/5.jpg)
هه ڵسوكه وت له گه ڵ كرێكارانی
رۆژهه اڵت له هه رێمی کوردستان
چ له الیه ن خاوه نکارانه وه و چ
له الیه ن حكومه ته وه هاوشێوه ی ره فتاری كۆماری ئیسالمی و
خاوه نكارانی ئێرانی له گه ڵ كرێكارانی
ئه فغانییه
» 1 « له فرۆیدیزم ش����تێك ئه وانه ی هه موو ده زانن، ئاگاداری ئه و دوا دابه شكردنه ی فرۆیدن بۆ وزه ی ده رونی له نێوان ئیرۆس »غه ریزه ی ژیان«و تاناتۆس »غه ریزه ی مه رگ«دا. فرۆید له نامه به ناوبانگه كه یدا بۆ ئه نش����تاین، به ش����تێك له ساده یی و له هه مانكاتیشدا گه لێك كاریگه رو قووڵ، قسه له وه ده كات كه هیچ كارێكی ئێمه ، به رهه م����ی ته نی����ا غه ریزه یه كمان نییه ، غه ریزه كانی مرۆڤ به تاك و س����ه ربه خۆ ئیش ناكه ن، ئه وه ی پێیده ڵێین ده رون، شانۆی تێكه ڵبوون و له یه كدان و پێكه وه كاركردن و پێكه وه ش����ه ڕكردنی هه موو خواس����ت و ئاره زووه كانمان����ه . فرۆی����د ده نوس����ێت »هیچ غه ریزه یه ك ناتوانێت به ته نیاو س����ه ربه خۆ كاربكات، هه میشه هاوڕێی����ه � ی����ان وه ك ده ڵێین ئاوێته یه � به ڕه گه زێ����ك له جۆرێك����ی دیكه ، كه ئامانجی پێده گۆڕێت، یاخود � له هه ندێك دۆخدا � ده رفه تی ده داتێ، بگاته نیازی خۆی« »بڕوان����ه : فروید. ئایدیاگه لێك بۆ ڕۆژگاری جه نگ و مردن. وه رگێڕانی. سمیر كرم. دار الطلیعة . بیروت. 1977. ل 52«. وات����ه له بنه ڕه ت����دا غه ریزه ی مه رگ غه ریزه یه كی ساده نییه ، شتێك نییه ه����ه ر ته عبیر له خواس����تی مردن و مه رگ، غه ری����زه ی ب����كات. وێرانكاری هێزێكی تێك����ه اڵوه ، تێكه ڵ به غه ریزه ی ژیان ده بێت، له گه ڵ ئه ودا ئیشده كات و هه ندێج����ار ته نی����ا وه ك دیوێك����ی تری ئ����ه و ده رده كه وێ����ت... یاخ����ود وه ك كه ره سته ی كاری ئه و دێته سه ر شانۆو خۆی نمایشده كات. ئه وه ی له م ده روازه س����ه ره تاییه دا گرنگ����ه و فرۆی����د خۆی پێی له س����ه ر داده گرێت، تێكه اڵوبوونی غه ری����زه ی وێرانكارییه له گه ڵ كۆی ئه و ش����تانه دا كه ناویان ده نێین »ئامانجی »مه به ستی بااڵ« به رز« »خواس����تی
پیرۆز«. فرۆی����د له س����ه رده می دوو جه نگ����ی وێران����كاردا ژیاوه ، به چ����اوی خۆی ئه و دڕنده ییه بێسنوورو له ئه ندازه به ده ره ی مرۆڤه كان����ی بینی����وه ... ئ����ه و دۆخ����ه مێژوویی و كۆمه اڵیه تییه ژیاوه كه تێیدا خواسته وێرانكاره كانی مرۆڤ، هه میشه ده مامكی خواستی پاكیان كردۆته سه ر. سه رده می فرۆید ته نیا سه رده می جه نگ نه ب����وو، به ڵك����و ڕۆژگارێكیش����ه ئایدیا ڕزگاركردن، خه ونه كان����ی ب����ه رزه كان، نیازو خواستی باش، له هه موو جێگایه ك ڕزگاری بانگه ش����ه ی ده یانقیڕان����دو نه ته وه و نه هێشتنی خراپه و سه لماندنی دادپه روه رییان ده كرد. واته ساتێك بوو مرۆڤ ب����ه ده م، به خه یاڵ، به عه قڵ پێی وابوو بۆ ئازادی و سه رفرازی ئیشده كات، به اڵم له هه موو جێگایه كیش����دا، جه نگی وێران����كار، تێكش����كاندن، توندوتی����ژی ناپێویست، دڕنده یی به رامبه ر نه یاره كان، به هیچ ته ماش����اكردنی ئه ویدی زاڵ بوو »دۆخێ����ك زۆر له دۆخی ئه م س����اته ی دونیای ئێم����ه ده چێت«. به كورتی ئه و مرۆڤه ی كه جوان بیریده كرده وه ، خۆی بڵندگه راو ئازادیخ����وازو به پێش����ه نگ و بااڵ ده زان����ی، تا گ����ه ردن له كۆكوژی، س����ووتاندن، س����وكایه تی به مرۆڤه كانی فرۆید، س����ه رده می نوقمب����وو. ت����ردا س����اتێكی قووڵی پارادۆكس����ه له نێوان لێده كاته وه ، بی����ری م����رۆڤ ئ����ه وه ی له گه ڵ ئ����ه وه ی مرۆڤ ده ی����كات. ئه م جیاوازییه ئه م مێژووییه ، پارادۆكس����ه ئه خالقییه قووڵه له نێوان »بیركردنه «و »كردار«دا، ئه م خواس����ته له هه س����تدا بۆ چاكه و له نه س����تدا بۆ خراپه ، كارێك ده كات فرۆی����د ئه م ناكۆكییه مێژووییه ، ئه م پارادۆكسه قووڵه كه خواستی ژیان و خواستی وێرانكردن پێكه وه گرێده دات، بگوازێته وه بۆ ناو ڕوانینی قووڵی خۆی بۆ مرۆڤ، بیكات به به ش����ێكی سه ره كی جیهانبین����ی خۆی و وه ریبگێڕێته س����ه ر ... میتۆدی تیوریی و كه ره س����ته یه كی بوونه وه رێكه مرۆڤ هه ردوو دیوه كه یه ، خراپه «وه كۆنسێپتی »چاكه و له ودیو ده بێ����ت س����ه یریبكه ین. لێ����ره دا فرۆید گه لێك نیتش����ه ویانه له دونیا ده ڕوانێت، كاریگه ری نیتشه له سه ر فرۆید به قووڵی له به الوه نانی چه مكی »چاكه و خراپه «دا به رجه س����ته ده بێت. ئه مه یه كێكه له و خاڵه س����ه ره كیانه ی به هۆیه وه میشێل ئاراس����ته ی توند ڕه خنه یه كی ئۆنفرای
له كتێبه كه یدا ئۆنف����رای فرۆید ده كات. »ئه نت����ی فرۆی����د« كه س����اڵی 1910 له فه ره نس����او ئه مس����اڵ مانگی س����ێ، باڵوبووه وه ، ئه ڵمانییه ك����ه ی وه رگێڕانه پێداگرییه كی سه رس����ه خت له وه ده كات ك����ه فرۆی����د زۆر له ئیدییه كان����ی خۆی له نیتشه وه رگرتوه و به درێژایی ژیانیشی بشارێته وه ، كاریگه رییه ئه و هه وڵیداوه خ����ۆی وا ده ربخ����ات وه ك بیرۆكه كانی به خ����ۆی. تایبه تب����ن ئۆرگین����ال و هیوادارم زۆرن و ئونف����رای ڕه خنه كانی بگه ڕێمه وه دیكه دا له جێگایه كی بكرێت س����ه ریان، چونكه خودی كتێبه كه دوو س����اڵه ش����ه پۆلێكی گه وره ی گفتوگۆی س����ه باره ت به فرۆیدی����زم خس����تۆته وه . ب����ه اڵم گه ر وردتر بڕوانی����ن واتێده گه م، ڕوانی����ن له مرۆڤ له ودیو چه مكی چاكه و خراپه وه الی فرۆید، له گه ڵ ئاماده بوونی پێشوه ختیش����یدا الی نیتشه ، گرێدراوی ئه و پارادۆكس����ه مێژووییه یه كه فرۆید
تێیدا ژیاوه ، به رهه م����ی ڕوانینێتی له و مرۆڤه ی دروشمی بڵندو پیرۆزی هه یه ، كه چی له خراپه و توندوتیژیی و دڵڕه قیدا نوقمه . به مانایه كی دی، فرۆید به رهه می س����ه رده می خۆیه ت����ی، ك����وڕی ئ����ه و مێژووه یه كه تێیدا ژیاوه ، بوونه وه رێكی له كۆنتێكس����تی ده بێ����ت مێژوویی����ه و دونیای خۆیدا لێی بڕوانین، لێره ش����ه وه بایه خ و گرنگی ب����ۆ ئێمه ده رده كه وێت، وه ك زانای����ه ك له گه رم����ه ی جه نگێكی خوێناوی����دا، بیریارێ����ك م����رۆڤ له ناو البوری جه نگدا ده پشكنێت. الی فرۆید، جه نگ����ه كان و وێرانكارییه كان هۆكارێكن خۆمان له وه هم و خه یااڵته خۆشه كانمان لێره وه پاكبكه ینه وه . مرۆڤ ده رباره ی هه تا سه رده مانێك كه هێشتا بیرۆكه ی غه ری����زه ی مه رگ الی فرۆید دروس����ت وه ك له جه ن����گ ڕوانی����ن نه بووب����وو، سه رچاوه یه ك بۆ خۆڕزگاركردن له وه هم و خه یااڵته خۆشه كانمان ده رباره ی مرۆڤ، ئاماده یه و س����ه نگێكی گه وره شی هه یه . »بڕوانه : هه مان س����ه رچاوه ی پێشوو. ل.8 و الپه ڕه كانی دواتری«. له تێزه كه ی هه وڵێكه مه رگ« »غه ریزه ی فرۆیددا، بۆ گێڕانه وه ی ماده ی زیندووی ئۆرگانی بۆ دۆخی ئارامی هه میشه یی، بۆ ساتی كپبوون����ه وه و دامركان، ب����ۆ دۆخی به ر له تێزانی ژی����ان و جیابوونه وه ی ئۆرگان له مه تریال. فرۆید ده ڵێت »ئه م غه ریزه یه له هه موو بوونه وه رێكی زیندوودا كارایه ، گێڕانه وه ی تێكش����كاندن و به مه به ستی بنه ڕه تییه ك����ه ی، دۆخ����ه ب����ۆ ژی����ان »هه مان نازین����دوو« مه تریالی دۆخی س����ه رچاوه ی پێش����وو. ل 53«. فرۆید لێره وه ، له م تێگه یشتنه وه كه غه ریزه ی م����ه رگ هه وڵه بۆ گێڕان����ه وه ی ژیان بۆ دۆخی ئارامی ته واوه تی، بۆ كپبوونه وه ی ئه و خرۆشه ی كه زیندوێتی له مه تریاڵی ئۆرگانیدا دروس����تیده كات، مردن وه ك
ساتێكی ئارامی ده بینێت،
ئا: ئاراس عوسمان
ئازاد جوندیانی ، وته بێژی مه كته بی سیاسی یه كێتی له م گفوتوگۆیه ی
ئاوێنه دا ده ڵێت "ته مه ننا ده كه ین هیچ لیست و هێزێك ناچارمان نه كه ن وه اڵمی
قسه و لێدوانه كانیان بده ینه وه ".
ئ����ه و ره خنانه ی ئاوێنه : س����ه باره ت له سه ر ناوی دوباره و مردوه كان هه تانبو،
له گه ڵ كۆمیسیۆن گه یشتن به چی ؟ئازاد جوندیانی : س����ه ره ڕای تێبینیه ئه و له س����ه ر هه مانبو دیكۆمێنتیه كانی مه س����ه له یه ، ئێستاش به شداریمانكردوه پارله مانی هه ڵبژاردنی بۆ له بانگه ش����ه كوردس����تان، ب����ه اڵم پێمانوای����ه ده بو كۆمیس����یۆن ئ����ه و دات����ا فه رمیان����ه ی لیژنه ك����ه ی پارله مان س����اغیكردبویه وه له به رچاوبگرێ����ت ب����ۆ مامه ڵ����ه له گه ڵ
كردن.ئاوێنه : ئێستا داواكانتان له كۆمیسیۆن مامه ڵ����ه ی له گه ڵ نه ك����راوه وه ك خۆت ده ڵێیت، به اڵم چاوه ڕێی س����اخته كاریی
ده كه ن له هه ڵبژاردن روبدات؟
ئازاد جوندیانی : به هه مو ش����ێوه یه ك هه وڵده ده ین رێگری بكه ین له ساخته كاریی
كه له هه ر الیه كه وه ئه نجام بدرێت.رودانی ئه گه ری ساخته كاری ئاوێنه :
هه یه ؟ئازاد جوندیانی : ساخته كاری ده كرێت و
هه وڵده ده ین رێگری لێبكه ین.ئاوێنه : خۆتان له س����اخته كاری به دور
ده بن؟دژی ئێم����ه جوندیان����ی : ئ����ازاد ساخته كارین، چۆن خۆمان ساخته كاری ده كه ین، خه ڵكیش ده توانێت چاودێریمان بكات له به رامبه ر هه ر ساخته كاریه ك كه
له الیه ن ئێمه وه بكرێت.ك����ه ب����ه وه ی س����ه باره ت ئاوێن����ه : ئۆپۆزیسیۆن چاوه ڕێیه بچێته ده سه اڵت،
راتان چییه ؟هیچ نامه وێ����ت جوندیان����ی : ئ����ازاد له س����ه ر ئۆپۆزیسیۆن بڵێم، كه ده چێته ده س����ه اڵت یاخود نا، ب����ه اڵم هه ركه س ئ����ازاده خه وی خۆی ببینێ����ت و كار بۆ ئه وه بكات بچێته ده سه اڵت، بۆیه ده ڵێم ئه مانه ده نگدان س����ندوقه كانی دواجار
یه كالییده كه نه وه .ئاوێنه : له هه ولێر بانگه شه تان چۆنه ؟
ئازاد جوندیانی : له هه مو كوردس����تان قورس����ایی خۆمان هه یه و ته نانه ت یه ك گون����د نیه بانگه ش����ه ی یه كێت����ی تێدا نه بێ����ت، جگه له ناوچه كان����ی ده ره وه ی
هه رێمی كوردستان.ئاوێنه : هه ندێك هێزو الیه ن پێیانوایه یه كێت����ی ئێس����تا لیس����تێكی ته نهایه و
مه ترسی هه یه له ئه نجامی هه ڵبژاردن؟ئ����ازاد جوندیانی : پێمانوایه ئێس����تا كه به لیس����تی جی����ا دابه زیوی����ن ئه وه هێزی گ����ه وره ی یه كێتی����ه و له ئه نجامی هه ڵبژاردنه كان ئ����ه م هێزه ده بینینه وه ، بۆی����ه ته مه نن����ا ده كه ین هیچ لیس����ت و هێزێك ناچارمان نه كه ن وه اڵمی قس����ه و
لێدوانه كانیان بده ینه وه .ئاوێن����ه : له ماوه كانی پێش����و یه كێتی ده كرد، تاڵه بانی له گه ڕانه وه ی باس����ی ئێس����تا ئه نجام����ی ئ����ه و بابه ت����ه چی به سه رهاتوه ، به وپێیه ی تازه له ئه ڵمانیا
گه ڕاویته وه ؟ئازاد جوندیانی : مام جه الل بگه ڕێته وه یان نا، له ناومانبێت یاخود نا، ئێس����تا سیاس����ه ت و كه س����ێتی و خۆشه ویستی و كاریزماو هێزه كه ی له ن����او خه ڵك بۆته
هێزێك بۆ یه كێتی .ئاوێنه : به مزوانه ده گه ڕێته وه یان نا؟
ئازاد جوندیانی : م����ن بۆ كاری خۆم چوم بۆ ئه ڵمانیاو له سه ر گه ڕانه وه كه ش ئاگاداری ئه و جۆره قس����ه و باسانه نیم، ب����ه اڵم هه مو رۆژێك چ����اوه ڕێ ده كه ین سبه ینێ مام جه الل بگه ڕێته وه ناومان.
ئا: خالید محه مه دزاده
ئیبراهیم عه لیزاده سكرتێری كۆمه ڵه له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ئاماژه
به وه ده كات كه ناسیونالیسته كانی كورد به كرده وه نیشانیانداوه
پێداگریان له سه ر مافی گه لی كورد ته نیا ئامڕازێكه بۆ نزیككردنه وه ی
حیزبه كانی خۆیان له ده سه اڵت، هه روه ها ره خنه له شێوازی به ستنی
كۆنگره ی نه ته وه یی ده گرێت و ده ڵێ�ت "هه ر له سه ره تاوه هیچ پرس و
ته كبیرێك به حیزبه كانی كوردستانی ئێران نه كراوه ، ته نیا ٤8 كاتژمێر زوتر بۆ كۆبونه وه یه كی سه ره تایی له هه ولێر
بانگهێشتكراین".
ئاوێن���ه : جه نابت هه ر له س���ه ره تاوه به گومان و دودڵییه وه سه یری پرۆسه ی به ستنی كونگره ی نه ته وه ییتان كردوه ،
ئه مه بۆ چی ده گه ڕێته وه ؟ئیبراهیم عه لی���زاده : ئێمه داهێنه ری بیرۆك���ه ی كۆنگ���ره ی نه ته وه یی كورد گرێ���ی وانیی���ه پیش���مان نه بوی���ن، ك���ورد هه موی ئاڵوزییه كانی پرس���ی به اڵم ده كرێن���ه وه . كۆنگره ی���ه دا له و له هه ر ش���وێنێك كه باسی مافی گه لی له ئێرانمان كردبێ���ت، هاوكات ك���ورد راستییه ئه و له س���ه ر پێداگریش���مان ك���ردوه كه پرس���ی كورد پرس���ێكی چاره سه رنه كراوی رۆژهه اڵتی ناوه ڕاسته و ژیان و خه باتی كۆمه النی خه ڵكی كورد پارچه ی كوردس���تان له ه���ه ر چ���وار هه یه . ی���ه ك له س���ه ر كاریگه ریی���ان پێمانوابوه كه ب���ۆ پوچه ڵ كردنه وه ی پیالنی دوژمنانی گه لی كورد پێویسته جۆرێك له هاوكاری و هاوئاهه نگی له نێوان ره وته سیاسییه كانی هه مو پارچه كانی كوردس���تان پێكبێ���ت. پێمانوابوه كه هاوئاهه نگی���ه ده توان���ێ كاری ئ���ه م س���ه ركوتكردنی خه ڵكی كورد له هه مو پارچه كان بۆ دوژمنانی دژوارتر بكات. له ماوه ی دو ساڵی رابردودا كه بیرۆكه ی نه ته وایه تی كۆنگره یه ك���ی پێكهێنانی به رفراوان هاتۆته گۆڕێ، ئێمه وتومانه كه له وه ه���ا حه ره كه یه كدا به ش���داری ده كه ی���ن به مه رجێك كه له پرۆس���ه ی ئام���اده كاری و به ڕێوه بردنی���دا ماف���ی یه كس���انمان له گه ڵ هه م���و الیه نه كانی دیك���ه هه بێت، نه ك ئ���ه وه ی كه ته نیا بانگهێش���تبكرێن بۆ كۆنگ���ره . یه كه م ره خنه مان ئه وه یه كه هه ر له سه ره تاوه به حیزبه كانی ته كبیرێ���ك پرس و هیچ كوردس���تانی ئێ���ران نه ك���راوه . ته نیا ٤8 كاتژمێ���ر زوتر ب���ۆ كۆبونه وه یه كی بانگهێشتكراین. له هه ولێر س���ه ره تایی حیزبه كانی دیكه ی كوردستانی ئێرانیش كه م و زۆر هه ر به م شێوه یه ئاگاداربون. ته نانه ت ژم���اره ی ئه ندامانی هه یئه تی به ش���دار له كۆنگره شیان دیاری كردبو. رێگای���ان نه دا كه ته نان���ه ت هه یئه تی دو نه ف���ه ری هه ندێ���ك له حیزبه كان���ی رۆژهه اڵت به ش���داری كۆبونه وه كه بن و به شێوه یه كی ناشیرین كه سی دوهه می بڕیاری هه یئه ته كانیان گه ڕانده وه . كێ دابو ك���ه هه یئه ت���ی نوێنه رایه تی ئه م
حیزبان���ه ته نی���ا یه ك نه ف���ه ر بێت؟ بۆمانده ركه وت دواییدا له هه نگاوه كانی كه دروش���مێك بۆ كۆنگره له ژێر ناوی "په یام���ی ئاش���تی" دا خه ریكه گه اڵڵه ده بێت كه ئامانجی پاس���اوهێنانه وه یه بۆ سیاس���ه تێكی دیاریكراو كه هێشتا له به ره وپێش���چون و نیش���انه یه ك هیچ نییه . دی���ار پێ���وه سه ركه وتنیش���ی هه روه ه���ا هه وڵێك هه یه بۆ ئه وه ی كه كۆنگ���ره ی نه ته وه یی بكات به ئامرازێك بۆ رێكخس���تنی پێوه ندی دیپلۆماسی. به هه م���وی ئه وانه وه ئێم���ه بڕیارماندا كه به هه س���تێكی ئیجابیه وه بچینه ناو له وێ بتوانین ئه وه نده ی پرۆسه كه وه و به رامبه ر به به رژه وه ندی به رته سكی ئه م و ئه وو به رامبه ر به به الڕێدا بردنی ره وتی كۆنگره رابوه س���تین و ئه م پرۆس���ه یه و س���ه ركه وتوبێت ئاماده كارییه ك���ه ی یان ناس���ه ركه وتو، ببێت به ده رس���ێك خه ڵكی رزگاریخوازان���ه ی له خه بات���ی
كوردستان له هه ر چوار پارچه كه یدا. ئاوێنه : وه ك كه سایه تیه كی سیاسی ك���ه مێ���ژوی دورودرێ���ژت له خه باتی سیاس���ی هه یه پێتوایه كورد له ئێران ده بێت چۆن سیاسه ت بكات كه په راوێز گوتاری به رنامه و نه خرێت و هه ڵگ���ری
خۆی بێت؟ ئیبراهی���م عه لی���زاده : پێش ئه وه ی وه اڵمی پرسیاره كه تان بده مه وه ده مه وێ له س���ه ر حه قیقه تێك ته ئكی���د بكه م،
په راوێزخستنی هێز یان هێزگه لێك كه له مه یدانی خه باتی سیاس���یدا حزوری جه ماوه رییان پێگه ی هه بێت، مادییان هه بێت، كارێكی ئاسان نییه . هه روه ها ئه گ���ه ر وه ه���ا جێگ���ه و پێگه یه ك���ت ژیای و كه له به ره كاندا له كه لێ���ن و نه بو به مانۆڕو دیپلۆماس���ی هه وڵتدا سه رێك له ن���او س���ه راندا په یدا بك���ه ی، ئه وه ئه گه ر به پێویستیان زانی په راوێزیشت ی���ان وه ك���و ئامرازێك بۆ ده خ���ه ن، مه به س���تی تایب���ه ت به كارتده هێن���ن. هێزێك كه جێگاو شوێنكی واقیعی له ناو جه ماوه ردا به ده ستهێنابێ و بڕوا به خۆی له م جێگاو شوێنه وه رگرتبێت، به فێڵ و فریو ناكرێ په راوێز بخرێت. دیاره قسه له سه ر سیاسه تی حیزبه كانی رۆژهه اڵت له و كۆنگره دیاریكراوه یه نه ك له هه مو مه یدانی خه باتی سیاسیاندا. كۆمه ڵگای كوردس���تانی ئێ���ران، كۆمه ڵگایه ك���ی تا راده یه كی زۆر سیاس���ی و حیزبییه . به رژه وه ندی چینایه تی و سیاسی و حیزبی جیاوازی تێدایه . حیزبه سیاسییه كانی به رنامه و ستراتیژو سیاسه تی جیاوازیان هه یه . ئ���ه م جیاوازییان���ه له كۆنگره ی نه ته وه ییدا نه ك ناكرێ بسڕێنه وه به ڵكو ده رده كه ون. به رچاوتر به ش���ێوه یه كی هه ربۆی���ه ئه س���ته مه چاوه ڕوانی ئه وه بی���ن كه هه مویان له پرس���ی كۆنگره دا له س���ه ر هه م���و كێش���ه كان به ی���ه ك سه ره ڕای به اڵم ده ربكه ون. هه ڵوێست
ئ���ه و واقعیه ته كه نكۆل���ی لێناكرێت، هێندێك ه���اوكاری ده كرێ كه ده توانێ رێگه ل���ه و مه یله بگرێ كه هه وڵده دات كوردس���تانی ئێران په راوێز بخات. بۆ نمون���ه ئ���ه و حیزبان���ه ده یانتوانی بۆ به ربه ستكردنی كاریگه ری رژێمی ئێران و باقی رژێمه كانی داگیركه ری كوردستان له سه ر كۆنگره ، هه ڵوێستێكی بوێرانه تر به موجامه له نیش���انبده ن و له خۆی���ان راوه ستان تێنه په ڕێنن. مه س���ه له ئه و له وه ه���ا قۆناغێك ئه گ���ه ر ته نانه ت دو مانگ كۆنگره ش���ی له سه ر دواكه وتبایه نیش���انیده دا ئایا وه زنێكیان هه یه یان نا؟ ئ���ه و وه زنه ده بێ له هه ڵوێس���ت و به ئاس���انی تا نیش���انبدرێ كرده وه دا نكۆل���ی لێنه كرێت. نمون���ه ی دیكه ش هه یه كه ده كرێ له كاتی خۆیدا باس���ی
بكه ین.ئاوێن���ه : ده س���تێوه ردانی حیزب���ی له پارچه كان���ی دیكه ی كوردس���تانه وه له رۆژه���ه الت ده بینرێ���ت و به تایب���ه ت له كۆنگره ی نه ته وه یی ئه مه هه ستپێكراو ده س���تێوه ردانانه ئه م پێتوانی���ه بو، ل���ه دوارۆژ ئه گ���ه ری زۆره رۆژاوایه كی كوردس���تان له رۆژهه اڵت���ی دیك���ه
به رهه مبهێنێت؟ئیبراهیم عه لیزاده : هه مو مه سه له كه ده گه ڕێته وه بۆ ئه وه ی كه ئه و دوارۆژه ی كه باسی ده كه ی چۆن روئه دات؟ ئه گه ر ره وتی روخانی كۆماری ئیسالمی ئێران به سیناریۆگه لێكی وه كو ئه وه ی له عێراق و سوریاو لیبیدا تێپه ڕبوو تێبپه ڕێ، چی دیارده ی ناشیرین و زیانبار كه ته سه وری ده كه ی تێیدا ده توانێ س���ه رهه ڵبدات. به اڵم ئه گه ر روخانی كۆماری ئیسالمی كۆمه اڵیه تی، شۆڕش���ێكی له ئاكام���ی سیاس���ی سه رتاسه ری پێشكه وتنخواز، شۆڕش���گێڕانه دا له ده وره یه ك���ی به پێش���ه نگی كۆمه اڵن���ی چه وس���اوه و س���ته ملێكراو، بێت���ه ئ���اراوه ، ئه گه ر چاالكانه جه م���اوه ر له مه یدانی خه باتی سیاسیدا بن، ئه گه ر حزوری داروده سته ی جه م���اوه ری نه یتوانیبێ���ت چه ك���دار خه ڵك په راوێز بخات، ده س���تێوه ردانی له مجۆره ی كه ئێوه مه ترسی لێده كه ن ی���ان زه مینه ی نابێت، ی���ان ئه گه ریش روبدات به ئاسانی پوچه ڵده بێته وه . ئه و ئه گه رانه خه یااڵوی نین. نمونه ش���یان له دونیا كه م نه بوه و ئێمه هه مو توانای خۆم���ان له پێناوی ش���كڵگرتنی وه ها س���یناریۆیه كدا به كاردێنی���ن. ئه گ���ه ر كۆمه ڵه و نێوان ش���ه ڕی له بیرتانبێت، دیمۆكرات له كوردستانی ئێران له كاتێكدا په ره یسه ند كه ش���اره كانی كوردستان له الی���ه ن هێزی كۆماری ئیس���المیه وه خه فه قان س���ه ركوت و داگیركراب���ون. باڵی به س���ه ر كۆمه ڵگای كوردس���تاندا كێش���ابو. جه ماوه ری خه ڵك ده ستیان نه ده رۆیش���ت بۆ ئه وه ی كه له كێش���ه و ملمالنێی ن���او حیزبه سیاس���ییه كانی چه كداردا ده وربنوێن���ن. تا كاتێك كه جه ماوه ری خه ڵك له خه باتی سیاس���ی په راوێ���ز نه خرابون، دیارده ی ش���ه ڕی ناوخۆ له و ئاس���ته دا كه رویدا، هه رگیز
مه جالی رودانی نه بو.
(393( سێشه ممه 2013/9/3کوردستانی
بهختیارعهلیدهینوسێت
5
19 »» 19 »»
دهربارهیغهریزهیمهرگ بۆلهخۆرههاڵتفرۆیدهێشتازیندووه؟
جوندیانی:چاوهڕێیساختهكاریدهكهینوخۆماننایكهین
عهلیزاده:خهریكه"پهیامیئاشتی"دهبێتهدروشمیكۆنگرهینهتهوهییكهئامانجیپاساوهێنانهوهیهبۆسیاسهتێكیدیاریكراو
ئه و مرۆڤه ی كه جوان
بیریده كرده وه ، خۆی به پێشه نگ و
ئازادیخوازو بڵندگه راو بااڵ
ده زانی، تا گه ردن له كۆكوژی، سووتاندن، سوكایه تی
به مرۆڤه كانی تردا نوقمبوو
ئازاد جوندیانی
![Page 6: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/6.jpg)
ئا:كاوهگهرمیانی
ئهكرهمساڵحبهرپرسیلقی22یگهرمیانیپارتیدیموكراتیكوردستان،رهخنهلهئۆپۆزیسیۆن
دهگرێتوتۆمهتباریاندهكاتبهوهیئهزمونێكیبێبهرنامهونیمچهفاشلیانههیه،ئهودهڵێت"ههربۆیهئۆپۆزیسیۆننهیانتوانیببنهجێگهی
متمانهیزۆرینهیخهڵكولهوبڕوایهداملهپاشهكشهدان".
ئاوێن���ه:لهئێس���تاداپهیوهندیهكانینێوانیهكێتیوپارتیلهچئاس�تێكدایهكهناوبهناوپهیوهندیهكانههڵكش���انو
داكشانبهخۆوهدهبینێت؟پهیوهندیهكانمان س���اڵح: ئهك���رهملهئاس���تێكی س���تراتیژهوه ل���هڕویباش���دایه،بهاڵمبێگومانبیروبۆچونیجیاوازیشمانلهس���هرزۆرپرسههیهئهوهشبهپرس���ێكیئاساییدهبینین،
چونكهئێمهدوحزبیجیاوازین.یهكێتی دابهزین���ی بهجی���ا ئاوێنه:لهههڵبژاردنیپهرلهمانیكوردس���تاندا،گۆڕانكاریلهپهیوهندینێوانتانلهدوای
ههڵبژاردنهكاندروستناكات؟ئهكرهمساڵح:یهكێتیوایپێباشبوهبهجیابهش���داریب���كاتوئێمهشههروامانپێباش���بوه،بهاڵملهبهربارودۆخییهكێتیباش���تربوئ���هوداوایهبكات،چونكهلیس���تیجیاپرۆسهكهجوانتردهكاتلهڕویدیموكراسیهوه،ههروههاههم���والیهنهكانیشقهبارهیراس���تیخۆیانباش���تردهزانن.ئێستاولهدوایههڵبژاردنیشپارتییهكێتینیشتیمانیبههاوپهیمان���یخ���ۆیدهزانێ،چونكهنیشتمانی سهقامگیری گهلو یهكڕیزیلهئهولهویهت���یسیاس���هتیپارتیدایهوههڵبژاردنیش ئهنجام���ی ههلوم���هرجو
كاریگهریخۆیههیه.ئاوێنه:دهوترێ���تگۆڕانكاریلهلقی22یگهرمیانیپارتیدادهكرێتوتۆیشدهگوازرێیت���هوهبۆلقێكیتر،هۆكاری
ئهوگۆڕانكارییانهچین؟ئهكرهمساڵح:ئهمبابهتهمتهنهالهتۆبیس���توهئهگیناهیچشتێكیوانییه.ئاڵوگۆڕیشبهالیمنهوهپرۆس���هیهكیئاس���اییهكاریئێم���هجێبهجێكردنیئهركوخزمهتیخهڵكهلهههرشوێنێك
حزبپێیباشبێت.ئاوێنه:لهدهڤهریگهرمیانتاچهند
رێكخس���تنوجهماوهریپارتیگهشهیكردوه؟
ئهكرهمساڵح:پارتیلهرویرێكخستنوجهماوهری���هوهگهش���هیهكیبهرچاویكردوه،ڕۆژانهشخهڵكینوێپهیوهندی
دهكهنبهرێكخستنهكانمانهوه.ئاوێن���ه:ب���هاڵمدهوترێ���تپێگهیجهماوهرییپارت���یلهگهرمیانالوازه،بهرپرس���ێكییهكێتیل���هوناوچهیهش
لهلێدوانێكیرۆژنامهوانیدارایگهیاندوه"كهپارتیلهدهڤهریگهرمیانگهشهینهكردوهوپێگهیجهماوهریلهئاس���تیپێویستدانییه،وهكوبهرپرسییهكهمی
پارتیوهاڵمتچییه؟بهپێچهوان���هوه س���اڵح: ئهك���رهمئاس���تیجهماوهرییپارت���یبهردهوامئاگای ئهوهش���ی لهبهرزبونهوهدای���ه،لهسیاس���هتب���ێل���همدهڤ���هرهئهوراس���تییهدهزانێ،رهنگبێتخهڵكانێكدڵیخۆیانبهوقس���انهخۆشبكهن،پش���تبهخواههڵبژاردنزۆرینهماوهئێمهلهجیاتیقسهیبێبنهمابهدهنگ
وهاڵمدهدهینهوه.ئاوێن���ه:لهس���نوریگهرمیانچۆنمامهڵ���هلهگهڵپارت���یدهكرێت،وهك
دهسهاڵتیانوهكئۆپۆزیسیۆن؟ئهكرهمس���اڵح:ئێمهلهمس���نورهن���هدهس���هاڵتینن���هئۆپۆزیس���یۆن.بهڵك���وكاریسیاس���یوجهم���اوهریدهكهینوبهوپێهیهاوبهشیسهرهكینلهئاس���تیبااڵیحكومهتپش���تیوانیكاروپرۆژهباشهكانیحكومهتیههرێم
دهكهین.ئاوێنه:لهمس���نورهیهكێتیدهڵێتگهرمی���انق���هاڵیس���هوزه،گۆڕانیشدهڵێقهاڵینیلیی���ه،ئهیپارتیچی
دهڵێت؟ئهكرهمساڵح:ئێمهدهڵێینگهرمیاننهقهاڵیسهوزهنهنیلییه،بهڵكوقهاڵی
كوردایهتیوئهنفاله،ههموالیهنهكانیشرێكخس���تنوجهماوهریخۆیانههیه،لهههمهرهنگیسیاس���ی رێ���ز ئێمهشس���نورهكهدهگرین،ئ���هوهیتریشبۆخهلكیسنورهكهدههێڵینهوه.ئهوهندهدهڵێ���مكهرێ���ژهیجهم���اوهریهیچالیهنێكیسیاس���یلهگهرمیانلهسهدا
چلتێناپهڕێنێت.ئاوێنه:بهرپرسێكیگۆڕانلهمسنورهئاماژهبهوهدهكاتیهكێتیوپارتیپارهدهكهنهپێوهرب���ۆدهنگهێنان،خهڵكپارهكهیانلێوهردهگرێتودهنگیش���یان
پێنادات؟ئهكرهمساڵح:ئێمهیهكدهنگیشمانبهرامبهربهپارهیانههرش���تێكیترناوێ.چونكهرێكخستنوجهماوهرێكیخاوهنبیروباوهڕمانههیهكهدهنگیانبۆپارتیبهرامبهربهههموس���هرمایهیدنیاناگۆڕنهوه،ئهوهشبۆئێمهجێگهیش���انازییهورابردوشئهوراستیهیبۆههموالیهكسهلماندوهوئێستاخهڵكزۆرلهوههۆش���یارترهكهئهوش���تانهكاریگهریلهسهردابنێوئێمهههرگیزكارمانلهس���هرئهوبنهمایهنهكردوهوبڕواش���مانپێنیه،چونك���هكاریگهری
نهرێنیزیاتره.ئاوێنه:س���هبارهتب���هوهیكهباسلهبونیكوتل���هوكوتلهكاریلهنێولقی22یگهرمیانیپارت���یدهكرێتراتان
چییه؟پارت���ی لهن���او س���اڵح: ئهك���رهمههركهس���ێكبیرلهكوتلهكاریبكاتهوهگهمژهی���ه،بۆیهب���هدوایكارێكیتردابگهڕێباشترهچونكهئایندهینییه.
ئاوێنه:پێتوایهههڵبژاردنبێكێشهالیهنهكان لهكاتێك���دا بهڕێوهبچێ���ت،لهكاتیههڵمهتیههڵبژاردنداهێرش���ی
تونددهكهنهسهریهكتری؟ئهك���رهمس���اڵح:هیوام���انوای���هبێكیش���ه پ���اكو ههڵبژاردنێك���یئهنجامبدرێ���ت،بهاڵمبهدڵنیاییهوهلهمههڵبژاردنهداملمالنێ���كانتونددهبن،ئ���همههڵبژاردنه چونك���هئهنجام���یلهههموههڵبژاردنهكان���یترجیاوازه،قهب���ارهیراس���تهقینهیههموالیهكبهدهردهك���هوێ،ههندێ���كالیهنههر
لهئێستاوهنیگهرانییانپێوهدیاره.ئاوێنه:راپرس���ییهكاندهڵێنپارتیگهرمیان بهتایبهت س���هوزو لهسنوریتوش���یشكس���تیگهورهدهبێتئایا
وایه؟
ئهكرهمس���اڵح:باچ���اوهڕێبكهینزۆرینهماوهبۆههڵب���ژاردن،پێموایهتهنهاپارتیتوانیویهتیبهش���ێوهیهكیس���هردهمی لهگ���هڵ سیس���تماتیكن���وێبگونج���ێوخ���ۆیرێكبخاتهوهوپێش���بینیباشب���كاتب���ۆئهنجامیههڵبژاردن،ههربۆیهبهمتمانهوهمامهڵهلهگهڵپرۆس���هكهدهكات،دڵنیاش���ینلهسلێمانیوگهرمیانئهنجامێكیباشتربهدهس���تدههێنینبهب���هراوردلهگ���هڵ
ههڵبژاردنهكانیرابردو.ئاوێنه:ئهیبهپێیئهنجامیراپرسییهكێلهرێكخراوهناحكومیهكاندۆخیپارتیلهگهرمیانجێیگهشبینینییه،دهركهوتوه ڕاپرس���یهدا لهو بهتایبهتجهماوهریپارتیتهنهالهسهداپێنجی
دانیشتوانیگهرمیانپێكدههێنێ؟ئهكرهمس���اڵح:تۆبپرس���هئهوهیكهدهڵێراپرس���یمكردوهلهگهرمیانچرێكخراوێكهولهكوێوهئاراستهدهكرێتوراپرس���ییهكهیلهس���هرچبنهمایهكیزانستییهولهكوێراپرسیكردوه.ئهوراپرس���یانهبۆئامانجێك���یدیاریكراووبۆس���ودیتایبهتیك���راون،بۆیهالیئێم���ههیچبایهخێكینیی���هوئهنجامیههڵبژاردنیشراس���تییهكالدهكاتهوه.پارتیئێستالهگهرمیانلهسهروی%15
دانیشتوانپێكدێنی.ئۆپۆزیس���یۆن دهوترێ���ت ئاوێن���ه:لهدهس���هاڵت س���لێمانی پارێ���زگایههرئهم���هش پێدهچێ���ت دهبات���هوهوه���ۆكاریترس���انیدهس���هاڵتبێ���ت
لهههڵبژاردنیپارێزگاكان؟ئهك���رهمس���اڵح:ئێم���هههرگی���زلهههڵب���ژاردنناترس���ینوئامادهینبۆههم���وههڵبژاردن���هكانلهكاتیخۆیدائهنجامبدرێ���ت،پێتوای���هچالیهنێ���كترسیههیهدهكرێتئهوپرسیارهلهو
الیهنهبكهی.ئاوێنه:ئهزمونیچوارساڵیرابردویئۆپۆزیسیۆنلهههرێمیكوردستانچۆن
ههڵدهسهنگێنیت؟ئهزمۆنێك���ی س���اڵح: ئهك���رهمبێبهرنامهینیمچهفاش���لهكهبونیادیخۆیلهس���هرنهخێربهچ���اكوخراپن���اوه،ههربۆی���هنهیانتوانی���وهببنهجێگهیمتمانهیزۆرینهیخهڵكولهوبڕوایهداملهپاشهكشهدان،ئهنجامیئهملهسهر كاریگهریگهوره ههڵبژاردنهشدادهنێ لهههرێم ئۆپۆزیسیۆن ئایندهی
بهئهرێنییاننهرێنی.
ئا:شاهۆئهحمهد
ئیس���المیو لهیهكگرتوی ههریهك���ه كۆمهڵ���یئیس���المیگلهی���یئ���هوهلهبزوتن���هوهیگ���ۆڕاندهك���هنك���همیس���ردا روداوهكان���ی لهبهرامب���هرههڵوێستیئاشكرایاننهبوهوداوادهكهنگۆڕانالنیكهمرونكردنهوهیههبێت.
هیوامیرزاسابیرئهندامیمهكتهبیسیاسییهكگرتویئیسالمیكوردستانلهلێدوانێك���دابۆئاوێن���هرایگهیاند،"منگلهییخۆمئاراس���تهیبرادهرانیمادام دهك���هم گ���ۆڕان بزوتن���هوهیئێمهههموانباس���یسهروهرییاساوكهرامهت���یهاواڵتیاندهكهین،دهبێتبزانینئ���هوهكودهتابوكرابهس���هرش���هرعیهتوس���ندوقهكانیدهنگدان،بۆی���هه���هرهێزێكبهه���هرناوێكهوهبێدهن���گبێتبهرامب���هربهمكودهتاوكۆمهلكوژیهوریس���واین���هكات،الی
ئێمهجێگایپرسیاره".
بهههڵوێس���تهكانی س���هبارهتئهو لهبهرامبهر گ���ۆڕان بزوتن���هوهیبهگلهییهوه میرزا میس���ر، روداوانهیباس���یلهههڵوێس���تیئ���هوالیهن���هك���ردورایگهیاند،"ئێمهههڵوێس���تێكنابینینلهگ���ۆڕان،بهالیهنیكهمدهبورونكردنهوهی���انههبوای���هوئیدانهیانبكردایه،ئێس���تائهمهری���كاوئهوروپا
بهرامبهرئهمهوهس���تاوننازاننچیبكهن،بزوتن���هوهیگۆڕانیشیهكێكهلهوالیهنانهیكهتائێستاههڵویستیانروننی���هبهرامب���هربهروداوهكان���ی
میسر".ئ���هوئهندامهیمهكتهبیسیاس���ییهكگرتوئهوهش���ینهشاردهوهكهئهوبابهتهكاریگهریلهسهرپهیوهندیهكانینێوانی���اندروس���تنهكردوه،چونك���هلهسهركۆمهڵێكپرۆژهیچاكسازییوناوبراو ب���هاڵم رێكهوتون، گۆڕانكاڕیتۆن���یگلهییهكان���یبهرزدهكات���هوهودهڵێت"ئ���هوهیزهڕهی���هكویژدانوعهقل���یههبێت،دهزانێ���تئهوهچیهبهگهلیمیس���ردهكرێت،بۆچیگۆڕانلهبچوكترینشتههڵوێستیاندهبێتوبهیاننامهدهردهكهن،بهاڵملهبهرامبهرروداوهكان���یمیس���رهیچش���تێكیان
نیه؟".لهالی���هنخۆیش���یهوهئهندامێك���یمهكتهبیسیاسیكۆمهڵبهناڕاستهوخۆگلهییلهههلوێستهكانیگۆڕاندهكاتسهبارهتبهروداوهكانیمیسروپێیوایهئێستای لهسیاس���هتی پشتگیریكردن
میسرستهمه.عهبدولستارمهجیدئهندامیمهكتهبیسیاس���یكۆمهلیئیسالمیكوردستانبهئاوێنهیراگهیاند،"ههرپشتگیرییهكلهوسیاس���هتهیكهئێستاهاواڵتیانیزۆر سیاسهتێكی دهكوژرێت، مهدهنینادروس���توههڵهوناڕهوایه،دهكرێت
پش���تگیریكردنی بهاڵم بیت، بێدهنگكودهتاچیهكانمنبهستهمیدهزانم".لهب���ارهیبێدهنگیگ���ۆڕان،مهجیدئهندامهك���هی ههڵوێس���تی ههم���انههیهو یهكگرتوی سیاس���ی مهكتهبیدهڵێت،"ئێمهتاكوئێستاههڵوێستیبزوتنهوهیگۆڕانماننهبینوهبهرامبهردهبێت بۆی���ه میس���ر، بهروداوهكانیگۆڕانئهوهشیقبوڵبێترۆژێكئهوانبێنهسهرحوكموزۆرینهیكورسیهكانپێكبهێننو بهدهس���تبهێننوحكومهتبهسهردابكرێتو سهربازییان كودهتای
خهڵكیانلێبكوژرێت".
بهههمانشێوهناوبراودوپاتیكردهوهكهئهممهس���هلهیهكاریگهریلهسهرلهگ���هڵ نابێ���ت پهیوهندییهكانی���ان
گۆڕان.سهبارهتبهونیگهرانیانهییهكگرتووكۆمهڵلهههڵوێستهكانیگۆڕان،ئاوێنهپهیوهن���دیك���ردبهمحهم���هدتوفیقرهحی���مبهرپرس���یژوریپهیوهندیهگۆڕان، بزوتنهوهی دیپلۆماس���یهكانیبهاڵمناوب���راوئامادهنهبولهوبارهیهوهلێدوانبداتتهنی���اوتی"روداوهكانیمیس���ربابهتنیهئێمهقسهیلهسهر
بكهین،بهڵكوشتیترلهئارادایه".هاوكاتمحهمهدحاجی،بهرپرس���یسیاس���ییهكانی پهیوهندیی���ه ژوریبزوتنهوهیگۆڕانوێڕایتهئكیدكردنهوهلهسهروتهكانیبهرپرسهكهیپێشوی
گ���ۆڕانبهئاوێنهیراگهیاند،"میس���رهیچس���نورێكیراس���تهوخۆیلهگهڵعێ���راقوههرێم���یكوردس���تاننیهوههرێم لهناوخۆی كوردستانی هێزێكیههندێكههڵوێس���تیخ���ۆیدهربڕێتلهس���هربارودۆخیناوخۆیمیسر،چكاریگهرییهكیدهبێتلهس���هرئهرزیواق���ع؟."وتیش���ی،"وهك���وگ���ۆڕانلهكاروباری دهس���تێوهردان پێمانوایهواڵتانیتر،خزمهتن���اكات".حاجیئهوهشیدوپاتكردهوهكهگۆڕانلهگهڵسیس���تمێكی ههڵبژاردنو پرۆس���هیدیموكراسییهوئهوهیبهههڵبژاردنێكیپاكبێتهسهرحوكم،مافیخۆیهتیودهبێتهێزهچهكدارهكاندوربخرێنهوهلهكاروباریسیاسی. لهدهس���توهردانلهدوایههڵبژاردنهكانی25یتهمموزی2009،ههریهكلهبزوتنهوهیگۆڕانبه)25(كورسیویهكگرتویئیسالمیبه)6(وكۆمهڵیئیسالمیبه)4(كورسیچونهبهرهیئۆپۆزیس���یۆنلهههرێمیمانگ���ی لهس���هرهتای كوردس���تاندا.تهمموزیرابردوشدا،محهمهدمورسی،سهرۆكیمیسرلهالیهنسوپایواڵتهوهلهپۆس���تهكهیدورخرای���هوه،ئهمهشتوندوتیژیی خۆپیشاندانو زنجیرهیهكلهنێوانالیهنگرانونهیارانیمورس���یمورس���ی هاوس���ۆزانی لێكهوت���هوهوپێیانوابوئهوكارهیس���وپا"كودهتا"بوهبهس���هرپرۆس���هیدیموكراس���ی
لهواڵتدا.
ههڕهشهیتهزویر
بهپێچهوانهیههڵبژاردنیپێش����و،پێموایهكێشهیسهرهكییئهمجارهییهكێتی،پارتییهنهكگۆڕان.لهوهشهاوبهشه كێش����هیهكی پارتی زیاتربۆلیس����تهكانیدیك����هش،ئهویشبههۆیئ����هودهركهوتانهیدهیخاتهزۆری گومانلێكردنێك����ی خان����هیس����اختهكارییوپێشئۆپۆزیسیۆن،دڵكرمێ لێ هاوپهیمان����ی یهكێتییب����وه.ئاخرچاوییهكێتیباش����ترلهوهیئۆپۆزیس����یۆندهس����تهكانیتهزوی����ردهناس����ێتهوه..ب����ۆئهو،ههڵبژاردن س����ندوقهكانی ناوهوهیلێ����دوانو ك����ه كهش����فتره ل����هوهپاساوهكانیپارتیدڵنیایبكهنهوه.لهكۆمیسیۆنی روی ههرچهنده بۆیهههڵبژاردن����هوداوایپاككردن����هوهیتۆماریدهنگدهرانیلێدهكات،بهاڵملهبهرنامه زیات����ر مهترس����ییهكانیش����اراوهكانیپارتییهكهههمیش����هئهوهیلهبیس����ترۆژیبانگهش����هداكه ئهوهیه كهمترینی رایدهگهیهنێ،دروستیدهكات. ههڵبژاردندا لهرۆژیئهمهشل����هوئهزمونوباكگراوندهوهسهرچاوهیگرتوهكهههموهێزهكانلهگ����هڵپارتیههیان����ه.ئهگهرئهوئهزمونهیرابردونهبێ،باشهبۆچیبونیناویم����ردوانودوباره،تهنیاگوم����اندهخاتهس����هرپارتی،ئێخۆئهوهدهرفهتیساختهكارییبۆههموانوهكیهكدهڕهخس����ێنێت.ژم����ارهی دهبین����رێ ك����ه ب����هاڵمدانیش����توانتهنیالهههولێرودهۆكزۆرزیاددهكاتوههرزیاترلهوێشبنكهكان����یدهنگدانن����اویدوبارهودهزانرێ ك����ه لهخۆدهگرن، م����ردوپارێزگایموس����ڵدا لهههڵبژاردن����یتهزویرێكیزۆركراوهوكۆمیس����یۆن)196(سندوقیپوچهڵكردۆتهوه،كهكۆمیدیایئهوهدهبیسترێلیستێكیلههی دهۆكی دهنگهكانی توركمانیههولێ����رزیاتربوه!ئیتربۆیهپارتیگومانهكانو س����هنتهری دهخرێت����هالیهنهكانی ههمو لهبهرامبهریش����یدادیك����هدهكهون����هیهكب����هرهوهكهرانهگهیهن����راو هاوپهیمانێتییهك����ی
لهنێوانیانداپێكدههێنێت.ئێس����تائ����هوهیلهسیاس����هتولێدوانهكان����یپارتیدهخوێنرێتهوه،بهدهس����تهێنانی بۆ خۆئامادهكردنهس����هرو)40(كورس����یك����هلهگهڵلیس����ته لهكۆتاكانو بهش����ێك هیسێبهرهكانیخۆی،له)50(كورسییتێیپهڕێنێوبتوانێئهوهیپێش����ترئهمجارهی لهخول����ی نهكراوه، پێیبیباتهس����هر. بیكاتو پهرلهمان����دائهمهشبهرایمندهبێتهمهترسییبۆس����هرتهواویپرۆسهیسیاسییلهههرێم..ئهگهریبههێزیشئهوهیهكهسهرهتابهتێپهڕاندنیرهشنوسیئهوهی بۆ دهستوردهس����تپێبكات،ل����هورێگهیهوهزهمینهیسیاس����یوئایندهی ههنگاوهكانی بۆ یاس����اییخۆش����بكات.خ����ۆلهبنهڕهتیش����دامهبهس����تیلهس����پاردنی)س����ازانلهس����هردهستور(بهخولیچوارهمیپهرلهمان،ههربۆئهوهبوكهبتوانێژم����ارهیكورس����ییهكانیلهخول����یداهاتودا،بهههررێگایهكبێت،زیادبكاتوئهوسابێمنهتانهترلهیهكێتیوپهیكهرو دهستكاریی ئۆپۆزیسیۆن،تابلۆكان����یپهرلهم����انوحكومهتوق����هزابكات.بۆیهس����هرهڕایههموجیاوازییهكانینێوانیان،پێویس����تهیهكێت����یوئۆپۆزیس����یۆنب����هوردیبك����هنو مهترس����ییه ب����هو دركئۆپۆزیس����یۆن، لێبك����هن. رێگرییگۆڕان، بزوتن����هوهی بهتایبهتی����شیهكێتیبهكێش����هیخۆیاننهبیننوهاوپهیمهیمانێتیی����ه ههڵب����دهنكارابك����هنو رانهگهیهنراوهكهی����انبهیهكهوهچاویتیژیخۆیانبخهنهبنكهو دهنگدانو پرۆس����هی س����هروردتریش ههڵبژاردن، سندوقهكانیزۆرترین ك����ه ده����ۆك لهههولێ����رودهرفهتوپهراوێزیس����اختهكارییانتێدایه.بۆئهوهیبهرلهههرشتێكههڵبژاردنێك بهڕێوهچون����ی زامنیبكرێكهالنیكهمیپاكیوبێگهردیلهسهرهنجامیش����دا بێ����ت، تێ����دادهنگدهرهراس����تهقینهكاننهخشهیسیاس����یینوێلهههرێمبكێش����ن،نهكدهنگیدوب����ارهومردو،ژیانی
سیاسیمانبمرێنن.
تایبهت)393(سێشهممه662013/9/3
56بهرپرسیلقی22یگهرمیانیپارتی:
لهناوپارتیههركهسێكبیرلهكوتلهكاریبكاتهوهگهمژهیه
لهبهرامبهرروداوهكانیمیسریهكگرتووكۆمهڵداوالهگۆڕاندهكهنرونكردنهوهیههبێت
ئهمههڵبژاردنهلهههمو
ههڵبژاردنهكانیترجیاوازه،قهبارهیراستهقینهیههموالیهكدهردهخات
گهرمیاننهقهاڵیسهوزهنهقهاڵینهنیلییه
میسرهیچسنورێكی
راستهوخۆیلهگهڵعێراقوههرێمیكوردستاننیهو
هێزێكیكوردستانیههندێكههڵوێستی
خۆیدهربڕێتلهسهربارودۆخیناوخۆیمیسر،چكاریگهرییهكیدهبێتلهسهرئهرزیواقع؟
![Page 7: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/7.jpg)
چاڵ هه ڵكه نه كه ی سه دام
ده س���اڵ له مه وبه ر چاڵی بۆ س���ه دام حس���ێن هه ڵكه ن���دو ش���اردییه وه ، به اڵم ئێس���تا چێش���تخانه یه كی داناوه و به ده م به ڕێ���ده كات، رۆژگار جگه ره كێش���انه وه چه ندین نهێنی سه دامیش له ناو چاڵه كه یدا
ئاشكراده كات: عه ال نامیق.ع���ه ال نامیق پیاوێك���ی كه ته ی ته مه ن )41( ساڵه ، دوای روخانی رژێمی به عس له ساڵی )2003(، له ناو كێڵگه كه ی خۆیدا چاڵێك���ی گه وره ی بۆ س���ه دام حس���ێن هه ڵكه ند، ئ���ه و چاڵه ش له ن���او میدیای ناوبانگی به "چاڵی جاڵجاڵۆكه " جیهانیدا ده ركرد. سه دام تا رۆژی ده ستگیركرانی له به ره به یانی له پرۆسه ی )2003/12/13(سوردا له الیه ن هێزه كانی ئه مریكاوه ، له و
چاڵه دا مایه وه .ع���ه ال، له س���ه روه ختی س���ه رۆكایه تی سه دامدا، له كۆشكی سه رۆكایه تی شۆفێر بوه ، دوات���ر وازی ل���ه و كاره ی هێناوه و بوه ته ش���ۆفێری ته كس���ی ، له ئێستاشدا هه ر له نزیك ئه و ش���وێنه ی سه دامی تێدا دۆزایه وه چێش���تخانه یه كی داناوه و په یتا
په یتا جگه ره ده كێشێ .عه ال باس له وه ده كات دوای هێرشه كانی ئه مریكا، خۆی و قه یس���ی برای یارمه تی هاتوچۆكردن���ی س���ه دامیان له چه ندی���ن ناوچ���ه دا داوه ، ت���ا ئه و كاته ی س���ه دام چوه ت���ه ناوچه كه ی���ان و داوای هاوكاری لێكردون "ئێمه ش رازیبوین، چونكه داوو نه ریتی عه ره بی و ئیس���امی هانمانده دات یارمه تی ئه و كه س���انه بده ین، كه داوای
هاوكاریمان لێده كه ن".له ب���اره ی ژیان���ی رۆژان���ه ی س���ه دام له و چاڵ���ه دا، ده ڵێ "س���ه دام ته له فۆنی ده یزان���ی چونك���ه به كارنه ده هێن���ا، ب���ۆ په یوه ندییه كانی ئه مریكیه كان گوێ هه ڵده خه ن و ب���ه دوای ده نگیدا ده گه ڕێن. هه روه ها زۆر به چڕی ش���یعرو په خشانی ده خوێن���ده وه ، ئ���ه و هێ���زه ئه مریكیه ی ده س���تگیریان كرد، ده س���تیان به س���ه ر
كتێبه كانیشدا گرت".عه ال، ئاش���كرای ده كات ته نها عوده ی و كردوه ، قوسه ی س���ه ردانی س���ه دامیان س���ه فه ره ئ���ه و رێكخس���تنی ئه رك���ی له ئه س���تۆی خۆی و ه���ه ر نهێنیان���ه ش براك���ه ی ب���وه . پاش���ان رایده گه یه نێت س���ه دام له ناو چاڵه كه یدا چه ندین وتاری ئاگراوی بۆ هاندانی الیه نگرانی بۆ ش���ه ڕ تۆمارك���ردوه . ئه مریكی���ه كان، ل���ه دژی ئ���ه و وتاران���ه ش به ریكۆرده رێكی بچوك له س���ه ر پێشنیاری تۆماركراون، عه الش سه دام و بۆ سه رلێشێواندنی ئه مریكیه كان هاتوچۆی ده نگ���ی س���امه ڕاو چوه ت���ه تێكه ڵ تۆماركردوه و سه ر ش���ه قامه كه ی
به وتاره كانی سه دامی كردوه .ناوبراو، ئ���ه وه ش ده خاته ڕو چاڵه كه ی س���ه دام ب���ه رده وام تاری���ك ب���وه ، ئه و كه سانه ش���ی پاس���ه وانیان كردوه رۆژانه ئاوپرژێنی سه ر چاڵه كه یان كردوه ، تاوه كو پارێزگاری له راده ی ش���ێی ناو چاڵه كه بكه ن. هه روه ها ده ڵێت "س���ه دام ده یزانی رۆژێك دێ���ت دیل ده كرێت و له س���ێداره ده درێ���ت، له ناخی خۆیدا هه س���تی به وه ده كرد كه هه مو ش���تێكی له ده س���تچوه و
جارێكیتر نابێته وه به سه رۆك".عه الو سه دام، ده ستگیركردنی له دوای قه یس���ی برای له الی���ه ن ئه مریكیه كانه وه ده ستگیرده كرێن و بۆ ماوه ی شه ش مانگ له زیندانی ئه بوغرێب زیندانی ده كرێن "ئه و كاته ی ئه مریكیه كان ده ستگیریان كردین، له س���ه ر كردین و مۆس���یقای توره كه یان
رۆكیان لێده دا".ع���ه ال ده ڵێ���ت "رۆژانه ل���ه ئه بوغرێب لێپرسینه وه یان ئه مریكیه كان س���ه ربازه له گ���ه ڵ ده كردم، له باره ی چه كی كۆكوژو یاریده ده رانی خۆحه ش���اردانی ش���وێنی لێده ك���ردم". پرس���یاریان س���ه دامه وه هه م���و له ئێس���تادا راش���یده گه یه نێت ورده كارییه كان���ی ئه و رۆژگاره ئاش���كرا ن���اكات "چونكه رۆژێك دێ���ت هه مو ئه و ش���تانه ی كه ده یزانم ئاش���كرای ده كه م، له وانه یه كتێبێك یان فیلمێكی سینه مایی
له باره یه وه بنوسم".ئاتانی ئۆڵس���ن لێكۆڵه ر له س���وپای ئه مری���كا ل���ه كتێبێك���دا ورده كاری زۆر له باره ی ده س���تگیركردنی س���ه دام باس ده كات و ده ڵ���ێ "ئه ڵق���ه زۆر نزیكه كه ی س���ه دام ئه ویان فرۆش���ت... كه س���ێك به ناوی ره دمان كه ده س���ته ی پاراستنی س���ه دامی به ڕێوه ده ب���رد و به یه كێ���ك له ده س���ته بژێری ئه ندامان���ی به هێزتری���ن له ئاشكراكردنی پاراس���تنی ده ژمێردرا، شوێنی خۆحه ش���اردانی سه دامدا ده ست
پێشخه ری كرد".
7 )393( سێشه ممه 2013/9/3 عێراق
پرۆفایل
ئا: بارام سوبحی
سه رۆك وه زیرانی عێراق دژایه تی خۆی بۆ ئه نجامدانی په الماری سه ربازی له دژی رژێمه كه ی به شار ئه سه د
راده گه یه نێت، پارله مانتارانی عێراقیش جه خت له وه ده كه نه وه په الماری
سه ربازی بۆ سه ر سوریا مه ترسی بۆ سه ر ره وشی ئاسایشی عێراق ده بێت و به دوریشی نازانن ئێران له سه ر سوریا
بێته وه اڵم.
س����ه ره تای ئه م هه فته یه ، س����ه رۆكی ئه مری����كا ب����اراك ئۆبام����ا له وتارێك����دا له كۆش����كی س����پی رایگه یاند واڵته كه ی ئاماده ی����ه هێرش����ی س����ه ربازی له دژی رژێمی س����وریا ئه نجام ب����دات، ته نانه ت ئه گ����ه ر ئه نجومه نی ئاسایش����ی نه ته وه یه كگرتوه كانی����ش رێگ����ه ی پێن����ه دات. هۆكاری ئه م پێداگریه ی حكومه ته كه شی گه ڕانده وه بۆ مه ترس����ی ئ����ه و په الماره س����ه ربازییه ی ك����ه به چه ك����ی كیمیایی غۆته ی له ناوچ����ه ی راب����ردودا له مانگی به "ره شترین ئۆباما ئه نجامدراو س����وریا كۆمه ڵك����وژی س����ه ده ی بیس����ت و یه ك" ناویبردو رژێمی س����وریای به ئه نجامدانی
ئه و كۆمه ڵكوژیه تاوانباركرد.هۆشدارییه ی سه رۆكی ئاگاداری و ئه م جیهان، زلهێ����زی واڵت����ی گه وره تری����ن كاردانه وه ی فراوانی به دوای خۆیدا هێنا. له ئاس����تی عێراقدا پارله مانتارانی عێراق له سه ر لیسته جیاوازه كان، كۆكن له سه ر ئه وه ی ه����ه ر په المارێكی س����ه ربازی بۆ س����وریا ده ره نجامی كاره ساتباری له سه ر عێ����راق و ناوچه كه ده بێت، داواكاریش����ن قه یرانی س����وریا به رێگه چاره ی ئاشتیانه
چاره سه ر بكرێت.هاوپه یمانی سه ربه خۆی پارله مانتاری عوس����مان، د.مه حم����ود كوردس����تانی س����وریا قه یرانی ده زانێ����ت به گرنگ����ی چاره س����ه ر به ش����ێوه یه كی سیاس����یانه بكرێت، چونكه به بڕوای ناوبراو په الماری س����ه ربازی ده بێته "هۆی زیاتر داڕوخان و وێرانبونی س����وریا". هه روه ه����ا پێیوایه په الم����اری س����ه ربازی چاوه ڕوانك����راوی رۆژئاوا به س����ه ركردایه تی ئه مریكا له دژی رژێمی به ش����ار ئه سه دی سه رۆكی سوریا "كاریگه ری زۆری له سه ر عێراق ده بێت". به ه����ۆكاری ئه وه ی پێش����بینی ده كرێت له كاتی په الماری س����ه ر سوریادا "ئێران بێده ن����گ نه بێت كاتێ����ك هاوپه یمانێكی ده كه وێت����ه ب����ه ر په الم����ار، له به رئه وه ی عێراقیش ده كه وێته نێوان ئێران و سوریاوه له ئاگری ئه و ش����ه ڕه به دور نابێت و زیانی
به رده كه وێت".قه یرانی س����ه رهه ڵدانی له س����ه ره تای سوریاوه ، روسیا یه كێكه له و ده وڵه تانه ی به ش����ێوه یه كی ش����ێلگیرانه پش����تیوانی له رژێمی س����وریا ده كات، له رابردوشدا هه مو هێزی خۆی ب����ۆ به رپه رچدانه وه ی
هه ر هێرش و په الماردان و ئیدانه كردنێكی نێوده وڵه تی له دژی سوریا به كارهێناوه . له كات����ی په الماردانی ئ����ه وه ی له باره ی سوریادا، هه ڵوێستی روسیا چۆن ده بێت، سیاسه تمه دار پارله مانتارو د.مه حمودی به دوری ده زانێ روس����یا له به ر س����وریا له گه ڵ به په یوه ندییه كانی خۆی قوربانی
واشنتۆندا بدات و "له وانه یه مۆسكۆ ته نها به ره خنه گرتنی میدیایی وازبهێنێت".
رۆژی )8/28( س����ه رۆكی حكومه تی عێراق نوری مالیك����ی ، له به یاننامه یه كدا رایگه یاند چاره سه ری سه ربازی بۆ سوریا ره تده كاته وه و وتی "چاره سه ری سه ربازی بۆ داخراو". به رێگه یه كی ده مانگه یه نێت رۆژی دواتریش له گه ڵ باڵێوزی ئه مریكا له عێراق س����تیڤن بیكرۆف����ت كۆبویه وه ، به پێی به یاننامه یه كی فه رمی نوسینگه كه ی مالیك����ی ، ل����ه و كۆبونه وه ی����ه دا مالیكی بیكرۆفت����ی ئاگاداركردۆت����ه وه كه عێراق له سوریا و دژی چاره سه ری س����ه ربازییه پشتیوانی له چاره سه ری سیاسی ده كات. "ده ستوه ردانی ده ڵێت مالیكی پاش����ان س����ه ربازی كاردانه وه ی نه رێنی له س����ه ر
ته واوی ناوچه كه ده بێت".خۆپیش����اندان و )2011/3/15( رۆژی ناڕه زاییه جه ماوه رییه كان له سوریا ده ستی پێكرد، له سه ره تادا هاواڵتیانی ئه و واڵته دیموكراس����یه تیان چاكس����ازی و داوای ده ك����رد، به اڵم دوای ئ����ه وه ی حكومه ت س����وریا به هێز وه اڵمی خۆپیش����انده رانی دای����ه وه ، داواكاریی����ه كان گ����ۆڕان ب����ۆ روخاندن����ی رژێم����ی به ع����س و دواتریش ملمان����ێ و ب����ه ره و خۆپیش����اندانه كان پێكدادانی سه ربازی گۆڕا، به پێی ئاماری نه ته وه یه كگرت����وه كان له ماوه ی نزیكه ی
س����ێ ساڵی شۆڕشی س����وریادا زیاتر له سه د هه زار كه س كوژراون، ئه مه جگه له ده ی����ان ه����ه زار زیندانی و زیات����ر له یه ك ملیۆن و نیو په نابه رو ئاواره و ده ربه ده ر.
ده وڵه ت����ی لیس����تی پارله مانت����اری قان����ون محه م����ه د س����ه یهود، پێیوای����ه په الم����اری س����ه ربازی ل����ه دژی س����وریا ناوچه یه كه تێوه گاندن����ی "به ئامانج����ی ئه گ����ه ر بێوێن����ه ، له پاش����اگه ردانیه كی ئ����ه و په الماره روب����دات، ئ����ه وا ده بێته ه����ۆی له ناوبردن����ی ناوچه ك����ه ". ناوبراو ده روازه ی چاره سه ری به كلیل و س����وریا رۆژهه اڵت����ی ناوچ����ه ی قه یرانه كان����ی
ناوه ڕاست ناوده بات.ئه و پارله مانتاره ی لیسته كه ی مالیكی ، هۆشداری ده داته ئه مریكا، كه په الماردانی سه ربازی بۆ سه ر س����وریا ده بێته هۆی بوژانه وه و چاالكبونی گروپه چه كداره كان كه "به ڕوخانی س����وریا، ده بن����ه مایه ی به رژه وه ندییه كانی س����ه ر بۆ هه ڕه ش����ه
ئه مریكاش".هه رچه ن����ده عێراق له ڕێگ����ه ی وه زیری كۆم����كاری له كۆبونه وه كان����ی ده ره وه ی عه ره بیدا، دژایه تی خۆی بۆ ئه و بڕیارانه راگه یاندوه كه له دژی س����وریا ده ركراون، ب����ه اڵم محه مه د س����ه یهود رایده گه یه نێت عێراق پش����تیوانی له هی����چ كام له الیه نه ناكۆكه كانی ناو س����وریا ن����اكات، به اڵم
"لێكه وته كانی قه یرانی سوریا كاردانه وه ی نه رێنی بۆ سه ر عێراق ده بێت".
كه ئیس����امی ، ب����ااڵی ئه نجومه ن����ی یه كێكه له الیه نه ش����یعه كانی ناو عێراق داكۆكی پارله مانتاره كانیه وه له ڕێگ����ه ی له چاره سه ری ئاش����تیانه ی پرسی سوریا ده كه ن و داواده ك����ه ن الیه نه ناكۆكه كانی سوریا به ته وافوق كێشه كانیان چاره سه ر
بكه ن.مه وات����ن كوتل����ه ی پارله مانت����اری عه لی ئیس����امی ( بااڵی )ئه نجومه ن����ی ش����بر، ئاماژه به وه ده كات هه ڕه شه كردن بۆ په الماردانی س����ه ربازی له دژی سوریا كیمیاوی به كارهێنانی چه كی به پاساوی "ده بێته پاس����اودانی پرۆسه ی كوشتن و ش����ه ڕو كوش����تار له س����وریادا"، بۆی����ه داواده كات بۆ چاره س����ه ری كێشه كانیان هه ردو الیه نی ئۆپۆزس����یۆن و حكومه تی
سوریا بگه نه ته وافوق.ده س����توه ردانی ناوبراو، به بۆچون����ی س����ه ربازی ئه مری����كا له س����وریا ده بێته ه����ۆی زیادبونی "ش����ه ڕو خوێنڕش����تن و ئ����ه م ناوچه ك����ه ". ناس����ه قامگیری پارله مانت����اره داوا له و واڵتانه ده كات كه پش����تیوانی گروپه چه كداره كانی سوریا ده كه ن، یارمه تیه كانیان بۆ ئه و گروپانه بوه س����تێن تاوه كو "ئاشتی جێگه ی شه ڕ
بگرێته وه ".
"په الماری سه ربازی بۆ سوریا كاریگه ری له سه ر عێراق ده بێت"
ئا: سۆران كامه ران
ئێمه پێشنیارمانكرد بۆ هاوپه یمانی كوردستان پێكه وه تانه له ماده ی 23
بده ین، به اڵم ئه وان به په له و به بێ ئێمه چۆن تانه یان له و ماده یه دا، سه رۆكی
لیستی گۆڕان له پارله مانی عێراق واده ڵێت، له به رانبه ردا پارله مانتارێكی یه كێتی ده ڵێت "تانه دان له ماده ی 23
له الیه ن هاوپه یمانی كوردستانیه وه كراوه ، نه ك له الیه ن هیچ الیه نێكی
دیكه وه ".
رۆژی )2013/8/26( دادگای ب����ااڵی فیدراڵی عێراق بڕیاریدا به هه ڵوه شانه وه ی م����ادده ی )23( له یاس����ای هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگاكانی ساڵی )2008( تایبه ت به كه ركوك. ئه و ماده یه ش باس كه ركوك و دۆخ����ی له ئاس����ایكردنه وه ی له نێ����وان پۆس����ته كان دابه ش����كردنی وردبین����ی پێكهات����ه كان و س����ه رجه م له تۆماری ده نگده رانی )2005( ده كات، وه كو مه رجێك بۆ ئه نجامدانی هه ڵبژاردن
له كه ركوك. )23( م����اده ی هه ڵوه ش����انه وه ی یه كێتی و ل����ه هه ریه كه له كاتێكدای����ه ، پارت����ی و گۆڕان به ش����ێوازی جۆراوجۆر به ده ستكه وتی ده كه ن و بۆ لێكدانه وه ی خۆیان����ی ده زان����ن. له س����اڵی )2005(
ه وه هه ڵبژاردن����ی ئه نجومه ن����ی پارێزگا له كه ركوك ئه نج����ام نه دراوه ، له كاتێكدا
له پارێزگاكان����ی دیكه ی عێ����راق جگه له كه رك����وك و س����ێ پارێزگاك����ه ی هه رێم هه ڵب����ژاردن )2013( )2009( و ل����ه
ئه نجامدرا.سه رۆكی فراكسیۆنی گۆڕان له پارله مانی عێراق حاكم ش����ێخ له تیف مسته فا، بۆ ئاوێن����ه ی رونكرده وه پێش����نیاریان بۆ پارله مانتارێكی هاوپه یمانی كوردستانی كردوه پێك����ه وه بچن له دادگای فیدراڵی تانه ل����ه مادده ی )23( ب����ده ن "به اڵم ئه وان به په له و به بێ ئێمه چۆن تانه یان
له و ماده یه دا".له به رانبه ردا پارله مانتاری هاوپه یمانی له نوێنه ران����ی یه كێ����ك كوردس����تان و كه رك����وك له پارله مان����ی عێ����راق دلێر ق����ادر بێئاگایی خۆی ده رب����ڕی له وه ی له م����اده ی )23( تانه دان پێش����نیاری له الی����ه ن گۆڕانه وه پێش����نیار كرابێت و وتی "تان����ه دان له ماده ی )23( له الیه ن پێشكه ش كوردس����تانیه وه هاوپه یمانی به دادگای فیدراڵی كراوه ، نه ك له الیه ن
هیچ الیه نێكی دیكه وه ".م����ادده ی هه ڵوه ش����انه وه ی دوای )23(، پارێ����زگاری كه ركوك و ئه ندامی مه كته بی سیاسی یه كێتی د.نه جمه دین كه ری����م رایگه یاند هه ڵوه ش����انه وه ی ئه و بڕیاره له س����ه ر تانه یه كی خالید شوانی پارله مانتاری یه كێتی له پارله مانی عێراق بوه ، به اڵم دوات����ر ئه ندامی ئه نجومه نی پارێزگاو لێپرس����راوی لقی سێی پارتی دیموكرات����ی كوردس����تان له كه رك����وك
محه م����ه د كه مال ئاماژه ی ب����ه وه دا ئه و تانه ی له و بڕیاره گرتوه و هه ڵوه شانه وه ی ئه و ماده یه له سه ر تانه كه ی ئه و بووه .
ماده ی )23( له حه وت بڕگه پێكدێت، له سااڵنی رابردودا ته وه ری ناكۆكی نێوان بوه و كه رك����وك سیاس����یه كانی الیه نه به وهۆی����ه وه هه ڵبژاردن ل����ه و پارێزگایه ن����ه دراوه ، الیه ن����ه عه ره بی و ئه نج����ام له جێبه جێكردنی جه خت توركمانیه كان ئه و مادده یه ده كه نه وه و الیه نی كوردیش
ره تیده كاته وه .سه رۆكی فراكسیۆنی گۆڕان ئاشكرای ده كات، پاش هه ڵوه شاندنه وه ی مادده ی له په رله مانتاره كان����ی هه ن����دێ ،)23(له گ����ه ڵ كوردس����تانی هاوپه یمان����ی لیس����تی عێراقی����ه رێكه وتون له س����ه ر پڕۆژه یاس����ایه كی دیكه بۆ ئه نجامدانی هه ڵبژاردن����ی ئه نجومه ن����ی پارێ����زگای كه رك����وك، ك����ه "هیچ����ی كه مت����ر نیه له م����اده ی )23( ك����ه زیان����ی زۆری له
كه ركوك داوه ".به وت����ه ی ناوب����راو، به گوێ����ره ی ئه و كوردس����تانی و هاوپه یمانی رێكه وتن����ه دابه شكردنی له سه ر رێكه وتون عێراقیه پۆسته كانی كه ركوك له دوای ئه نجامدانی هه ڵبژاردن. حاكم شێخ له تیف ئه وه ش به "پێچه وان����ه ی دیموكراتی و خواس����تی عێراق و ده س����توری كه ركوك و خه ڵكی پارێ����زگاكان" هه ڵبژاردن����ی یاس����ای
ناوده بات.له ب����اره ی ئ����ه و رێكه وتن����ه وه ، دلێر
قادر رایده گه یه نێ����ت ئامانج له و پڕۆژه قانون����ه ئه نجامدانی هه ڵبژاردن بووه له پارێ����زگای كه رك����وك، به جۆرێك هه مو رێكبكه ون له سه ری سیاسیه كان الیه نه "به اڵم پێش ئه وه ی ئه و یاسایه بێته ناو په رله مان����ه وه و خوێندنه وه ی بۆ بكرێت،
بڕیاره كه ی دادگای بااڵ ده رچوو".به بۆچونی شێخ له تیف، ده بێت دوای ئه نجامدان����ی هه ڵب����ژاردن و ده ركه وتنی ئه نجامه كان، رێكه وت����ن له نێوان الیه نه سیاس����یه براوه كاندا بۆ دابه ش����كردنی پێشوه خته "نه وه كو بكرێت پۆسته كان بڕیاری له سه ر بدرێت". هه روه ها جه خت له وه ده كاته وه ئه گه ر بێتو رێكه وتنه كه ی عێراقیه كوردستان و هاوپه یمانی نێوان بێته ناو پارله مانه وه ئه وا ره تیده كه نه وه ، له دۆخێكدا ئه گه ر به زۆرینه ش تێپه ڕێنرا "ئه وا له دادگای ب����ااڵ تانه ی لێده ده ین و
نایه لێن تێپه ڕێنرێت".له الیه ن خۆیه وه ، دلێر قادر به كارێكی ئاس����ایی ده زانێ����ت پێش����نیار بكرێت الیه نی براوه ی یه كه م پۆس����تی یه كه می ش����اره كه بۆ خۆی به رێت و الیه نه كانی دیكه ش پۆس����ته كانی دیك����ه بۆ خۆیان هه ڵبژێرن "ئه وه كارێكی نادادپه روه رانه نیه و ئاس����اییه دابه شكردنی پۆسته كان له س����ه ر بنه مای براوه ی هه ڵبژاردنه كان بێت، هی����چ له نگیه ك له م بابه ته دا نیه و
خاڵێكی زۆرباش و ئیجابیه ".هه ڵوه ش����انه وه ی راگه یاندن����ی دوای م����ادده ی )23(، پارێ����زگاری كه ركوك
بااڵی سه ربه خۆی له كۆمیسیۆنی داوای هه ڵبژاردن����ه كان ك����رد، كاتێ����ك ب����ۆ ئه نجامدانی هه ڵبژاردن له كه ركوك دیاری بكات، هه روه ها پارله مانتارانی كوردیش رایانگه یاند له ڕێگه ی پارله مانه وه هه مان داوا ئاراسته ی كۆمیسیۆن ده كه ن. به اڵم تائێس����تا كۆمیس����یۆن به فه رمی واده ی هه ڵبژاردنی له كه ركوك دیاری نه كردوه .
هه ڵوه شانه وه ی ماده ی 23، كێ كردی و كێ خواردی ؟
په الماری سه ربازی له دژی سوریا
"به ئامانجی تێوه گاندنی ناوچه یه كه
له پاشاگه ردانیه كی بێوێنه
کچه گه ریایه کی کورد له رۆژئاوای کوردستان
ماده ی )23( له حه وت بڕگه پێكدێت،
له سااڵنی رابردودا ته وه ری ناكۆكی نێوان
الیه نه سیاسیه كانی كه ركوك بوه و
به وهۆیه وه هه ڵبژاردن له و پارێزگایه ئه نجام
نه دراوه
![Page 8: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/8.jpg)
ئا:ئاسۆسهراوی
بهشێكلهكاندیدهكانیپهرلهمان،جگهلهوبڕهپارهیحیزبوقهوارهكانیان،بۆبانگهشهی
ههڵبژاردنبۆیانخهرجدهكهن،خۆشیانبڕهپارهیهكیزۆرخهرجدهكهن،زۆرێكلهحیزبهكانیش
جهختلهوهدهكهنهوه،كهبۆههموكاندیدهكانیانباییبڕهپارهیهكیدیاریكراوریكالموپۆستهریانبۆدهركردون،كاندیدێكیپارتیش
رایدهگهیهنێ"لهههمودنیادالهلیستینیمچهكراوهدا،ئهوهیپارهیزیاتره
دهتوانێبانگهشهبۆخۆیزیاتربكات".
زۆرترینپارهیدابینكردوهسهرۆكیلیس���تیمافیگهلهێرشخۆشناوكههاوكاتخاوهنیكۆمپانیای77لهش���اریههولێ���ر،لهلێدوانێكیدابۆئاوێنهئاماژهب���هوهدهكات،وهكوقۆناغییهكهمیبانگهشهیههڵبژاردن،بڕییهكملیۆندۆالریبۆبانگهشهیههڵبژاردنیخۆولیستهكهیدابینكردوه"لهیهكدۆالرهوهتاچهندخهرجبكهینگرفتماننیی���ه،ههرچهندهزیادهڕهویلهخهرجكردنداناكهین،بهاڵمرهزیلیشیتێ���داناكهی���ن،چونكهمهبهس���تمانهبگهین���هپهرلهم���ان،وهك���وقۆناغییهكهمیبانگهشهكهشبڕییهكملیۆندۆالرماندابینكردوه".هێرشخۆشناوكههاوكاتخاوهنیكهناڵیئاس���مانیههولێ���رهباسل���هوهشدهكات،ههركاندیدێكیلیس���تهكهیدهربچێتئهواوهكدیاریخۆیئۆتۆمبیلێكیلێگززی2014بهدی���اریب���ۆدهكڕێت،كهبڕیپارهكهیبایی130ههزاردۆالردهبێت.ئ���هوجهختل���هوهشدهكات���هوهكهههموئهوپارهیهیبهكاسپیوعارهقیوتیش���ی"من پهیداكردوه ناوچهوان���ینمونهیهكیجیاوازملهكوردس���تاندابۆبهپارهی سهرمایهدارێك، جاره یهكهم
خۆیههوڵبداتبگاتهپهرلهمان".
كامكاندیدانهییهكێتیپارهزیاترخهرجدهكهن؟
بهرپرس���ێكییهكێتیكهپێیباشنیی���هناویبهێنرێ،ئ���هوهدهخاتهروزۆرێكل���هوكاندیدانهیباریداراییانباش���هوهكومافێكیخۆی���انپارهیزیات���رخهرجدهك���هنبۆگهیش���تنهپهرلهمان،بۆنمون���هیئهوانیشوتی"ئهوپهرلهمانتارانهیئێستاییهكێتیكهدوب���ارهكاندیدكراونهت���هوهوباریداراییانباشترهدهتواننریكالمزیاتربۆخۆی���انبكهن،هاوكاتكهس���ێكدارایی باری س���هركردایهتیه ئهندامیباش���ترهدهكرێتئهویشپ���ارهزیاترخهرجب���كاتبۆبانگهش���هیخۆی".بهرپرسیدهزگایههڵبژاردنییهكێتیش���ۆڕشئیس���ماعیللهلێدوانێكدابۆئاوێنهئاماژهب���هوهدهكات،كهوهكویهكێتیبڕهپارهیهكیاندابینكردوهبۆبانگهش���هیههڵبژاردنیلیستهكهیانوس���هرجهمكاندیدهكانی���ان،بهاڵمئهوئامادهنهب���وبڕیئهوپارهیهئاش���كرابكات"بۆبانگهش���هكهب���ڕهپارهیهكدیاریك���راوهنابێتل���هوهزیاترخهرجبكرێت،ب���هاڵمبڕیپارهكهئاش���كرا
ناكهم".ئهوجهختلهوهشدهكاتهوهههموكاندیدهكانی���انبهیهكچ���اودهبین���نوكاریانبۆدهكهنبۆههموشیانچهنددهزگای بهرپرس���ی كردوه، كارێكیانههڵبژاردن���ییهكێتیوتیش���ی"ههمودهزگاكانیراگهیاندنییهكێتیبۆههموكاندیدهكانوهكیهككاردهكات".
كاندیدێكیپارتی:ئهوهیپارهیزیاترهدهتوانێبانگهشهبۆخۆی
زیاتربكاتدیموكرات���ی پارت���ی كاندی���دهیلهلێدوانێكدا كوردستانئاریههرسینبۆئاوێنهئهوهروندهكاتهوهكهپارتیب���ۆههموكاندیدهكانیبهش���ێوهیهكی
"كهس���ێك دهكات كار مهرك���هزیئهندام���یس���هركردایهتیبێت،لهگهڵئهندامێكیئاساییوهكیهكههڵمهتیبانگهش���هیانبۆدهكرێ���ت".هاوكاتباس���یلهوهشكردكهكهسێكخۆیپارهیزیاتربێتدهتوانێبانگهش���هیزیاتربكات"لهههمودنیادالهلیس���تیزیاتره پ���ارهی ئهوهی نیمچهكراوهدا،دهتوان���ێبانگهش���هبۆخ���ۆیزیاتربكات".ئهونهشیش���اردهوهكهبۆههریهكێكلهكاندیدهكان،پارتیدیموكراتبڕێكپارهیپێداون"ئهوبڕهپارهیهشب���ۆهاتوچۆوخ���واردنومانهوهیهلهوش���وێنانهیكاندیدهكهبۆیدهچێتبۆبانگهشهكردن".بهاڵمئهوئامادهنهبو
بڕیئهوپارهیهئاشكرابكات.
كاندیدێكیگۆڕان40ههزاردۆالریبۆبانگهشهداناوه
گۆڕانی���ش بزوتن���هوهی ل���هالیخهرجكردن���یپ���ارهبۆبانگهش���هی
ههڵب���ژاردنبهوتهیرێب���ازمحهمهدحم���النجێگ���ریرێكخ���هریژوریبزوتنهوهك���ه، دارای���ی كارگێ���ڕیولهالیهنئهنجومهنێكهوهبڕیاریلهسهردهدرێت.ئ���هولهلێدوانێكدابۆئاوێنهئاماژهبهوهدهكات،بۆههركاندیدێكبزوتنهوهكه4ههزارپۆستهریانكردوه900ههزار یهكهمدا "لهقۆناغی وتیشیپۆس���تهرمانك���ردوه،500ه���هزاربۆدروش���مهكانیلیس���تیگ���ۆڕانو400 ههزارهكهیتریش���یبۆكاندیدهكانه،نادهی���ن هی���چ پ���اره ب���ڕه وهكبهكاندیدهكان،خۆشیانئازادنچهندپارهخهرجدهكهنبۆبانگهش���كردنی
خۆیان".یهكێك گۆڕانیشدا بزوتنهوهی لهناول���هوكاندیدانهیباریداراییباش���هدهتوانێبۆخۆیبانگهشهیهكیزیاتربكات،س���هردارقادر.ئ���هوكاندیدهلهلێدوانێك���دابۆئاوێنهباس���یلهوهك���ردكهنزیك���هی40ه���هزاردۆالری
دابینكردوهبۆههڵمهتهكانیبانگهشهبۆخ���ۆیوئهووتی"نزیكهی40ههزاردۆالرمب���ۆههڵمهت���یبانگهش���هكهدیاریكردوه،ریكالمهكانیش���مزیاترلهراگهیاندن���هئههلیهكان���هوهكردوه،ئهوهشلهروانگهیبڕوابونمهبهمیدیای
ئازاد".
الیهنهئیسالمیهكانچهندیانپارهخهرجكردوه؟
الیهنهئیسالمیهكانیش،بڕهپارهیجیاوازیانخهرجكردوه،بۆبانگهشهیههڵب���ژاردن،یهكگرت���ویئیس���المیلهس���هرزاریبهرپرس���یمهكتهب���یبهیان حیزبهكهی���هوه، ههڵبژاردن���ینوریئهوهئاشكرادهكاتكهبۆههركاندیدێكیانباییبڕی500ههزاردینارپۆس���تهریجیاوازیانك���ردوه"هیچكاندیدێكم���انئهوهنیی���هبڵێتباریداراییزۆرباش���هودهتوانێشتیزۆربۆخۆیبكات،بهاڵمبهش���ێكیكهم
لهكاندیدهكانمانباریداراییانباشه،دهتواننش���تیكهمبۆخۆیانبكهن
بهمهبلهغی3تا4ههزاردۆالر".ههرچ���یكاندیدهكان���یكۆمهڵ���یئیسالمیشهوهككاندیدسۆرانعومهربۆئاوێنهیرونیدهكاتهوه،حیزبهكهیانب���ڕهپارهیهك���یبهدهس���تی هی���چنهداونهتێ،بهاڵمب���ۆههریهكێكیان100فلك���سو2ههزاربزن���زكارتو400
ئهیفۆڕوئهیسریبۆكردون.سهبارهتبهوهشكهچكاندیدێكیانب���ڕهپ���ارهیب���ۆخ���ۆیزۆرخهرجكردوه،ئهوس���هرهتانمونهیبهخۆیهێنای���هوهكهبڕی5ملیۆندیناریبۆریكالمك���ردنداناوهوباس���یلهكچیپێش���هوای بهرزنجی ش���ێخمحهمهدكۆمهڵیشك���ردكهئهوی���شپارهیدابینكردوه"قومریهخانیكچیش���ێخمحهم���هدبهرزنجی���شیهكێك���هلهوكاندیدانهیكۆمهڵیئیسالمیكهشتی
زۆرداواكردوهبۆریكالمكردن".
ئابووری(393(سێشهممه2013/9/3 8ئهمالپهڕهیهبهسپۆنسهریگروپیکۆمپانیاکانیقهیوانچاپوباڵودهکرێتهوه
كاندیدێك1ملیۆندۆالریبۆبانگهشهیههڵبژاردنداناوه"ههركاندێكمدهربچێتئۆتۆمبیلێكیلێگززی2014بۆدهكڕم،كهبایی130 ههزاردۆالره"
ئا:ئیحسانمهالفوئاد
شارهزایانیبواریئاوپێیانوایهئاونهخراوهتهئهولهویاتیپرۆگرامهكانی
كاریحكومهتهوهولهڕویبهڕێوهبردنیئاوهوهسهركهتونهبوه،ئهوبهنداوانهشیكهدروستكراونچارهسهریكێشهیوشكهساڵیوكهمئاوییاننهكردوه،بهرپرسانیشهۆكارهكهیدهگهڕێننهوهبۆكهمی
بودجه.
پسپۆریبواریژینگهوسهرچاوهكانیئ����اوعهبدولموتهلیبرهفعهتبۆئاوێنهدهڵێ����ت"حكومهتیههرێ����مبهبێپالنبهنداودروس����تدهكاتوسااڵنهزیاترله(2.5(ملیارمهترسێجائاولهبهنداویدهربهندیخان����هوهبهردهدرێت����هروباریس����یروانهوهبهبێهیچس����ودێكتێپهڕ
دهبێت."بهنداو دروس����تكردنی ئهوهی لهگهڵپێویس����تیبهداتاوتوێژین����هوهیتهواوههی����هوهكوتوێژین����هوهیجیولۆجی.تۆبۆگرافی، جیۆتكتۆنیو هیدرۆلۆجی.پێیوای����ه عهبدولموتهلی����ب ب����هاڵملهكوردس����تاندا"تهنه����اجێبهجێكردنیپرۆژهك����هبهدیدهكرێ����ت،بهب����ێهیچتوێژینهوهیهك،تهنانهتالیهنیئابوریوكاریگهرییهكانیبهنداوهكهلهسهرژینگهو
نهوهیداهاتوپشتگوێدهخرێت".بهبۆچونیش����ارهزایان،دروستكردنیبهنداولهجیهان����دائامانجیزۆره،بهاڵملهكوردس����تاندوخاڵ����یههیهبۆئهومهبهس����ته،ئهوانیشچارهس����هركردنیكهمئاویوبوژانهوهیكهرتیكشتوكاڵیه.ئهوپس����پۆرهیب����واریژینگ����هوئاولهوبارهیهوهدهڵێت،"بهداخهوهتائێستالهكوردس����تانلهه����هردوروهكهوههیچ
س����ودێكلهوبهنداوان����هوهرنهگیراوه،تهنهابۆگلدانهوهیئاون".
بهڕایئهوپس����پۆرهئ����هوبهنداوانه"ناتواننكێشهیوشكهساڵیوكهمئاویكهمبكهن����هوه.چونكهگرفتیكهمئاویلهكوردس����تاندابهدروس����تكردنیبهنداوچارهس����هرنابێت،لهڕویبهڕێوهبردنیئاوهوهواڵتێكیزۆردواكهوتوینورهنگهزۆرێكلهواڵتهئهفریقییهكانلهئێمهزۆر
پێشكهوتوتربن."لهبهرامب����هردابهڕێوهب����هریئاودێریلهلێدوانێكدا محهمهد گهرمیان،شێركۆب����ۆئاوێنهدهڵێ����ت"لهگهرمیانداتهنهاتهواوب����وه، باوهشاس����وار بهن����داویپرۆژهیهك����یئاودێریم����انلهس����هرئهوبهن����داوهئهنجام����داوهنزیك����هی1400 دۆن����مزهویدهكاتهبهراو،ئهوبهنداوهكهش����وههوایناوچهكهش����یگۆڕی����وه
لهگهڵزیادكردنیئاویژێرزهوی،جگهلهزیادكردنیسامانیماسی،لهداهاتوداسودیئاودێریوپرۆژهیهایدرۆپاوهری
كارهبایلێدروستدهكرێت".)3%(ی بهدیاریكردن����ی س����هبارهتبودجهیس����ااڵنهبۆكهرتیكشتوكاڵلهههرێ����م،ش����ێركۆمحهم����هددهڵێت"زیاترل����ه)60%(یئ����هو)3%(ی����هیئاوو س����هرچاوهكانی ب����ۆ كش����توكاڵ
بهنداوهكانتهرخاندهكرێت".بۆ بودج����هیتهرخانكراو لهب����ارهیوهزارهت����یكش����توكاڵ،بهڕێوهب����هریرهحیم گهرمیان كش����توكاڵی گش����تیحهمی����دبۆئاوێنهوت����ی"ئهوپارهیهیس����ااڵنهبۆئهوكهرت����هتهرخاندهكرێتزۆركهمه،ئێس����تاوهزارهتیكشتوكاڵبههۆیكهم����یبودجهكهیهوهكه3%یبودجهیههرێم����ه،ههوڵدهداتواڵتانی
سودبهخشوقهرزیدرێژخایهنبهێنێتل����همب����وارهداكاربك����هن،چونكهئهمپێویس����تی گرنگترهو لهن����هوت كهرته
بهبودجهیهكیتایبهتیههیه."ب����هاڵمش����ارهزایب����واریئاودێریووهزیریپێش����وتریكشتوكاڵتهحسینق����ادرئاماژهب����هوهدهكاتلهكابینهیپێنجهمیحكومهتهوهلێكۆڵینهوهكراوهبۆدروس����تكردنیزیادله100بهنداویبچ����وكومامناوهندوگ����هوره،"بهاڵمبههۆیكهم����یبودجهوهئاونهخراوهتهكاری پرۆگرامهكان����ی ئهولهویات����یحكومهتهوهوجارێههربهنداویبچوك
دروستكراوهودهكرێت".گش����تی بهڕێوهبهری لهبهرامب����هردارایدهگهیهنێت گهرمی����ان كش����توكاڵی"لهئێستاداناتوانینبڵێینئهوبهنداوانهكاریگهرییانههبوه،چونكهجارێئهو
بهنداوهكان بهڕێوهبهرایهتی كه پالنهیههیهتیبۆدروستكردنیچهندینبهنداو
زۆربهیاننهگهیشتوهتهئامانج."پێش����وتری وهزی����ری بهبۆچون����یس����هرچاوهكانیئاوتهحسینقادر،ئهونهیانتوانیوهوشكهس����اڵیو بهنداوان����هكهمئاویكهمبكهن����هوهووتی"ژمارهوقهبارهیئهوبهنداوانهیكهدروستكراوهزۆركهمت����رهل����هوهیك����هبتوانێ����تچارهسهریئهوقهیرانانهبكات،چونكه
مهترسییهكانزۆرگهورهترن."ناوبراوئهومهترس����یانهیرونكردهوهكهلهس����هرئاودروس����تبوه،ئهوانیش:رێژهی كهمبونی بهههڵمبون، زیادبونیئهوئاوهیلهواڵتانیدهوروبهرهوهدێتهههرێمیكوردستانهوه،زیادبونیرێژهی
بهفیڕۆدانوبهكارهێنانیئاو.كش����توكاڵی گش����تی بهڕێوهب����هری
بهههمانش����ێوهدهڵێ����ت گهرمیانی����ش"كاریدروستكردنیبهنداوپرۆسهیهكیدرێژخایهنهوههربهنداوێك3بۆ6ساڵدهخایهنێت،س����ودیئ����هوبهنداوانهشئهوهیهزهوییهك����یزۆردهكاتهبهراووبهرههمیكشتوكاڵیوسامانیماسیوئابوریزی����اددهكات،بهتایبهتناوچهیزۆری تهختایی روبهرێك����ی گهرمی����ان
ههیه".لهكابین����هیپێنجهم����یحكومهت����یههرێمداپالنێكیپێنجساڵهوبڕیحهوتملیاردۆالربۆدروستكردنی100بهنداویگهورهومامناوهندیوبچوكدیاریكرا،بهاڵمبهشێكیزۆریشارهزایانیبواریئاودێریپێیانوایهئهوپالنهیحكومهتسهركهتونهبوهوئامانجیخۆینهپێكاوهكهمئاویو قهیرانی چارهسهركردنی كه
بوژانهوهیكهرتیكشتوكاڵه.
"ئاونهخراوهتهئهولهویهتیپرۆگرامهكانیكاریحكومهتهوه"
گرفتیكهمئاویلهكوردستاندابهدروستكردنیبهنداوچارهسهر
نابێتدروستکردنیبهنداویباوهشاسوارفۆتۆ:ئیحسان
یهکێتی:بۆبانگهشهكهبڕهپارهیهكدیاریكراوهنابێتلهوهزیاترخهرجبكرێت،
بهاڵمبڕیپارهكهئاشكراناكهم
یهکگرتو: هیچکاندیدێکمان
نیهباریداراییزۆرباشبێتبهاڵمباشمان
ههیهکهدهتوانێت3تا4ههزاردۆالر
خهرجبکات
گۆڕان: کاندیدێکیلیستهکهمان
40ههزاردۆالریبۆبانگهشهیههڵبژاردنتهرخانکردوه
پارتی: كهسێكئهندامی
سهركردایهتیبێت،لهگهڵئهندامێكیئاساییوهكیهك
ههڵمهتیبانگهشهیانبۆدهكرێت
![Page 9: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/9.jpg)
9 (393( سێشه ممه 2013/9/3 لۆکاڵ
قایمقامی كۆیه : ئه و كۆمپانیایانه ی له نه وتی شیواشۆك كارده كه ن چه ندین پرۆژه یان بۆ كۆیه هه بوه
چاالكوانێك:شیرینیوپرۆژهكانیانلهجیاتیخهڵكی،بۆبهرپرسهكانه ئا: شاهۆ ئه حمه د
قایمقامی قه زای كۆیه رایده گه یه نێت هه مو ئه و كۆمپانیایانه ی هاتون له نه وت شیواشۆك كارده كه ن، تائێستا چه ندین پرۆژه یان هه بوه بۆ كۆیه له به رامبه ردا چاالكوانێكی كۆمه ڵی مه ده نی ده ڵێت
"ئه و كۆمپانیایانه ی له نه وتی شیواشۆك كارده كه ن، تائێستا هیچ پرۆژه یه كان
نه بوه بۆ كۆیه ".
قایمقامی قه زای كۆیه ش����ێخ چاپوك عوم����ه ر له لێدوانێكی بۆ ئاوێنه ئاماژه ی ب����ه وه دا هه رگیز ئه وه ناڵێ����ت كه ئه و كۆمپانیایانه هیچ����ان بۆ كۆیه نه كردوه وت����ی "به دڵنیایی����ه وه زۆرن ئه وان����ه ی كردویانه ، به اڵم ئ����ه وه جێگای تموحی ئێمه نیه ئه وان چه ندین بیناو مه كته بیان پێویس����تیه كانی هه مو ب����ه اڵم كردوه ، ئێم����ه ی دابین نه ك����ردوه هه رچه ند زۆر له ب����واری په روه رده و هاوكاری كردوین لێدان����ی بی����ر و یارمه تیدان����ی هه ندێك له به ڕێوه به رایه تیه كان، به اڵم ئێمه رازی نین چونكه شوێنه كه پێویستی به زیاتر
هه یه ".له به رامب����ه ردا چاالكوانێك����ی كۆمه ڵ مه ده نی ده ڵێت "تاكو ئێستا ئێمه هیچ پرۆژه یه كمان نه بینی بڵێن ئه وه شیرینی نه وتی شیواشۆكه ، یان ئه و كۆمپانیایه
دروستی كردوه ".كۆمه ڵی چاالكوانی مه مه ند خه سره و مه ده ن����ی له كۆیه له لێدوانێكی بۆ ئاوێنه له وباره یه وه وتی "ئه وه ی جێگای نیگه رانی خه ڵكی ش����اری كۆی����ه و ده وروبه ریه تی ئه وه ی����ه نه وت����ی شیواش����ۆك راس����ته موڵكی هه مو خه ڵكی كوردستان، به اڵم له سنوری شاره وانی كۆیه ده رده هێنرێت
تاكو بونی ئه و نه وته نه توانراوه سودی بۆ خه ڵكی شاری كۆیه هه بێت چ له روی پرۆژه وه چ له روی ش����یرینیه وه ، به ڵكو ته نیا له الیه ن چه ند به رپرسێكی یه كێتی داگیركراوه و كوردس����تان نیش����تیمانی ئه و كۆمپانیایانه ی له وێ����دا هه ن ده بێ نیش����تیمانی یه كێت����ی به پش����تگیری كوردس����تان كاربكه ن، بۆی����ه ئه وانیش بۆ له جیات����ی ش����یرینی و پرۆژه كانیان
خه ڵكی بێت بۆ یه كێتیه ".له سنوری "تائێس����تا وتیشی ناوبراو ش����اره وانی كۆیه و ده وروبه ری ده توانرا چه ندین بیناو قوتابخانه دروست بكرێت، ب����ۆ ئه وه ی ئ����ه م خه ڵكه س����ودیان لێ وه ربگرێت، ئه وه ی له الیه ن به رپرس����انی حوكمیه وه باس ده كرێت ته نیا قس����ه ی سه ر زاری خۆیانه و هیچ شتێك نه كراوه پرۆژه كان و ده كه مه وه دوپاتی هه ربۆیه
ش����یرینیه كان ب����ۆ حیزب����ه ن����ه ك بۆ خه ڵك".
مه مه ند هێما به وه ش ده كات "ئه گه ر ته نی����ا ی����ه ك پ����رۆژه له كۆی����ه بكرایه له س����ه ر حس����ابی ئ����ه و كۆماپانیایانه ، یاخود به ش����یرینی نه وتی شیواش����ۆك ئ����ه وا به رپرس����انی حكومی س����ه دجار به چاومانیدا ده كردین و له سه ر منه تیان
ده دایه وه ".
ژینگ����ه به پاراس����تنی س����ه باره ت له الی����ه ن ئ����ه و كۆمپانیایانه وه ش����یخ چاپوك عوم����ه ر قایمقامی كۆیه ده ڵێت "به پێی ئ����ه و زانیاریانه ی ئێمه هه مانه و بۆماندێ����ت ده ڵێ����ن ژینگ����ه ده پارێزن، ئێم����ه داوامانكردوه س����ه وزایی بچێنن و تاكو ئێس����تا ئ����ه وان چه ندی����ن داریان رواندوه ". به اڵم خه س����ره و مه مه ند ئه وه نه وت به رهه مهێنانی ك����ه رونده كاته وه
گازێك����ی ژه ه����راوی ده بێ����ت، هه ر ئه و گازه ش ژینگه ی كۆیه ی پیسكردوه و ئه و ناوچه كه ژینگه ی "له پیس����كردنی وتی ئه و كۆمپانیایانه درێخیان نه كردوه ، هیچ ش����تێكیان نه كردوه بۆ ئه وه ی ره چاوی پاراستنی ژینگه ی ئه و ناوچه یه بكه ن و به م جۆره ئه و گازه ژه هراویه ی هه یه بۆ خه ڵكی شاری كۆیه و شیرینیه كه شی بۆ
به رپرسه كانه ".
ئا: ئاسۆ سه راوی
شه قامی توی مه لیك له سااڵنی هه شتا و سه هۆڵه كه ش له نه وه ده كاندا، جێگای پیاسه ی ئێوارانی به شێك له خه ڵكی
سلێمانی بو، ئه مێستا ئه و دو شه قامه له گه ڵ ده ستپێكردنی بانگه شه ی
هه ڵبژاردندا، شه وان ده بنه شوێنێك بۆ خۆنیشاندانی الیه نگرانی حیزب و قه واره جیاوازه كان و بانگه شه كردن بۆیان. به تایبه ت الیه نگرانی هه ردو
پارته كێبڕكێكاره كه ی سلێمانی گۆڕان و یه كێتی له و دو شه قامه دا
ده بینرێن.
به ربه رچاوی پۆلیسی هاتوچۆوه پێشلكاری هاتوچۆیی ده كرێت
ق���ه واره له الیه نگران���ی به ش���ێك لێخوڕین���ی ش���ێوازی جی���اوازه كان، خۆنمایش���كردنی ئۆتۆمبیله كانی���ان و به س���ه ر سه رنش���ینه كانیان له رێنمایه كانی به ده ر ئۆتۆمبیله كانه وه پۆلیس���ی هاتوچۆ، به ته واوه تی له و دو به جۆرێك ره نگیداوه ته وه ، ش���ه قامه دا ژم���اره ی ئ���ه و ئۆتۆمبیالن���ه كه مت���ر ده بینرێن كه به شێوازی یاسایی له و دو شه قامه دا ده ڕۆن. له هه ردو شه قامه كه دا توی مه لیك و س���ه هۆڵه كه ، پێشلكاریی ده كرێت، ب���ه دی س���ه یر هاتوچ���ۆی له ش���ه قامی ت���وی مه لی���ك به ش���ێك گرتنی خێرا و به رۆشتنێكی له شۆفێران ئۆتۆمبیله كانیان له پ���ڕ، ئیس���تۆپێك ده نگێك دروست ده كات، ئه و ده نگه ش بۆت���ه جۆرێ���ك له ش���ێوازی ده ربڕینی ئه م���ه بانگه ش���ه كردن. خۆش���ی و به هه مانشێوه سه هۆڵه كه ش له شه قامی
به دی ده كرێ .سه هۆڵه كه ، له شه قامی هه ر هاوكات ماتۆڕێك���ی س���ێ تای���ی ك���ه چه ن���د شۆفێره كه ی باركردبو سه رنش���ینێكی
پێش���ه كه ی به رزده كرده وه بۆ ماوه یه ك له سه ر دو تایه كه ی دواوه ی ده رۆیشت و بۆ چه ند جارێكیش ئه وه ی به به رچاوی پۆلیس���ه كانی هاتوچۆی ئه و شه قامه دا دوباره ك���رده وه ، به اڵم پۆلیس���ه كانیش وه ك هاواڵتیان جگه له سه یركردنی ئه و دیمه نه ش���تێكی تریان نه بو بۆ وتن؟! وته بێژی پۆلیس���ی هاتوچۆی سلێمانی نه قی���ب مه ریوان محه م���ه د ره تیكردوه ك���ه له كات���ی هه ڵمه ت���ی هه ڵبژاردندا چ���او له هه ڵه و كه موكوڕیی ش���ۆفێران بپۆش���ن، ئه و وتی "هیچ رێنماییه كمان نییه ، ل���ه وه ی له ئێس���تادا لێپێچینه وه نه كه ین، به اڵم ده شێ سه رپێچی روبدات لێیئاگادار نه بی���ن، به دڵنیاییه وه ئێمه له شۆفێران و داوا ده كه ین و لێپێچینه وه
الیه نگرانی هه مو حیزبه كانیش ده كه ین له كاتی بانگه شه كرندا پێشێلی یاساكانی
هاتوچۆ نه كه ن".
رودانی گرژی و قسه ی ئازاربه خشله هه ردو ش���ه قامه كه دا كه ش���ه وان ده بێته ش���انۆ ته خته یه كی به چه شنی شوێنێك بۆ خۆنمایشكردنی الیه نگرانی ق���ه واره و ره نگ���ه جی���اوازه كان، جگه له وتن���ه وه ی دروش���می حیزبه كانیان و به رزكردن���ه وه ی وێن���ه ی كاندیده كان، نه شیا وو قسه ی توندوتیژی و هه ندێجار به اڵم تێده كه وێ���ت، ئازاربه خشیش���ی به وته ی پۆلیس���ی س���لێمانی تائێستا توند وتیژیه كان، ته نها له س���نوری قسه پێوتن���دان و نه گه یش���تونه نه ئاس���تی
نه قیب تۆماركردنی سكااڵ. شه ڕكردن و س���ه ركه وت ئه حمه د وته بێژی پۆلیسی س���لێمانی له وباره ی���ه وه ئام���اژه به وه ده كات، ك���ه تائێس���تا ش���ه ڕ له نێوان جیاوازه كان���دا الیه ن���ه الیه نگران���ی روینه داوه ، به جۆرێك كه بگاته ئاستی تۆماركردنی س���كااڵ، سه باره ت به وه ش كه چه ند ش���ه وێك له مه وب���ه ر ده نگی ته قه له ش���ه قامی سه هۆڵه كه بیستراوه ئه و وت���ی "هه م���و ته قه كردنێك مه رج نییه له الی���ه ن الیه نگرانی حیزبه كانه وه بكرێ���ت بۆ بانگه ش���ه ی هه ڵب���ژاردن، هه ندێج���ار سه رخۆش���ێك ته قه ده كات الیه نگران���ی ك���ه واباڵوده كرێت���ه وه حیزبه كان بون، یان ش���ه ڕی ئاس���ایی دو ك���ه س ده بێ���ت وا لێكدانه وه ی بۆ
ده كرێت كه الیه نگری حیزبه كان له كاتی بانگه شه دا شه ڕیان بوه ".
رێگرتنی هاتوچۆ و هۆڕن لێدانرێگه گرت���ن له هاتوچ���ۆی ئۆتۆمبیل و هه ندێجار ه���ۆڕن لێ���دان و بێزاركردنی هه ردو نزیكه كان���ی ماڵه هاواڵتی���ان و شه قامه كه وه ك دارا ره شید خوێندكاری ئاماژه ی له بواری هه ڵبژاردن ماس���ته ر پێده كات به ئاسانی به دی ده كرێت، ئه و خوێندكاره كه ماسته رنامه كه ی له سه ر هه ڵبژاردنه ، ب���اس له وه ش ده كات، كه قۆناغی بانگه ش���ه ی هه ڵبژاردن یه كێكه له هه ستیارترین قۆناغه كانی هه ڵبژاردن و ده بێت هه مو الیه نه كان به ش���ێوه یه كی رێس���اكانی ، به یاس���ا و پابه ندبن باش
ب���ه اڵم وه ك ئ���ه و جه خت���ی له س���ه ر ده كات���ه وه ، هه ر له س���ه ره تاوه زۆرێك له الیه نه كان ئ���ه و پابه ندییه یان نه بوه ، وه ك ئه و ده ڵێ���ت "هه ندێ الیه ن پێش ده س���تپێكردنی واده كه ی كۆمیس���یۆن هه ڵواسینی به بانگه ش���ه و ده س���تیان الفیته كرد، له هه ندێ شوێن هه ڵواسینی پۆس���ته ر و الفیته قه ده غه كراوه ، به اڵم به داخه وه ئاشكرا ده بینین هه ڵواسراوه وه ك په رده كان و شاردنه وه ی هێماكانی
هاتوچۆ و چه ندین پێشلكاری تریش".ئه و هێمای به وه ش���دا ك���ه فه رمانگه حكومیه كان و ئۆتۆمبیله كانیان، تائێستا خۆی���ان به دورگرتوه له بانگه ش���ه كردن ب���ۆ الیه نێك���ی دیاریكراوو ئه وه ش���ی
به نمونه یه كی باش دایه قه ڵه م.
تویمهلیكوسههۆڵهكه،لهشوێنیپیاسهوهبۆملمالنێیحیزبهكانوێنه یه ك له و دو شه قامه ی شه وان ده بێته شوێنی نمایشكردنی ره نگه جیاوازه كان
تاكو ئێستا هیچ پرۆژه یه كمان نه بینی بڵێن ئه وه شیرینی نه وتی شیواشۆكه ، یان ئه و كۆمپانیایه
دروستی كردوه
ئه و كۆمپانیایانه هیچ شتێكیان
نه كردوه بۆ ئه وه ی ره چاوی
پاراستنی ژینگه ی ئه و ناوچه یه بكه ن
شاری کۆیه فۆتۆ: تایبه ت
شه قامی سالم "سه هۆڵه که" فۆتۆ: ئاراس عوسمان
هه ردو شه قامه كه شه وان به چه شنی ته خته یه كی شانۆ ده بنه شوێنێك بۆ
خۆنمایشكردنی الیه نگرانی قه واره و ره نگه جیاوازه كان
![Page 10: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/10.jpg)
C M Y K
ئا:رامانعومهر
خاوهنیدوكانهكانیكهمالیاتلهشاریسلێمانیئاماژهبهوهدهدهن
بههۆیدرامایشاژنیچانسیهوهفرۆشیلوتهوانهزیادیكردوهوئهوهشدهخهنهروزۆربهیكڕیارهكانیشیان
كچانیگهنجن.
عهب���اسكاك���هعوس���مان،زیاترله10ساڵهكاریفرۆش���تنیكهمالیهتیئافرهتاندهكات،مانگیرابردوبۆئهومایهیسهرسوڕمانبوچونكهزیاترله200دانهلوتهوانهیفرۆشتوه،ئهوباسلهوهشدهكاتجارانبهساڵێكئهگهرههبوهئهوبڕهبفرۆشێتووتیشی"هۆیبهرزبونهوهیفرۆشیلوتهوانهبۆرۆڵیالكشمیبایدهگهڕێتهوهكهئێستائهودرامایهكاریگهریلهناوخهڵكداههیهونهك ئافرهتن بینهرانیش���ی زۆرب���هیپیاوان"ناوبراوئهوهشدهخاتهڕوبههۆیئهودرامایهكهپاڵهوانهكهیكچهوزۆرلهناو دهردهكهوێتوخۆشهویستی ئازائافرهتان���داپهیداك���ردوهووت���ی"بهوهۆیهشهوهئافرهتانزیاترحهزدهكهنالس���اییبكهنهوهووهكئ���هوخۆیان
دهربخهن".س���ارانوری،تهمهنی17س���اڵهوئهمساڵلوتهوانهیهكیكردۆتهلوتیهوهودهڵێت،بهوهزۆرخۆش���حاڵهوزۆریشپێیجوانهووتیشی"راستهبههۆیئهودرامایهوهئهولوتهوانهیهمبهكارهێناوهوئومێدهواریشموهكالكشمیبایجوانبم".سارائهوهشناشارێتهوهزۆرجاركوڕانتوانجیلێدهدهن،بهاڵموهكخۆیباسیدهكاتگوێبهوهنادات.بهپێچهوانهیساراوههاوارعومهر،33ساڵ،ئاماژهب���هوهدهداتئهوهیچكاتبههۆیئهو
بهكارنههێناوهو لوتهوان���هی درامایهوهدهڵێ���ت:نزیك���ه6س���اڵهلوتهوانهبهكاردههێنمزۆرمپێجوانهوههروههاهاوسهرهكهش���مبهالیهوهجوانه.هاوارتوانجی زۆرجار دهگێڕێت���هوه ئهوهشئهوهی���انلێگرت���وهكهبهه���ۆیئهو
درامایهوهلوتهوانهبهكاردههێنێت.لهههندێ���كش���وێنتهنه���ائهوهنیهفرۆش���یلوتهوانهزیادیكردبێتبهڵكوفرۆش���یجلوبهرگیهیندیشرێژهكهی
بهرزبۆتهوه،دابانحس���ێن،3س���اڵهكاریكهمالی���اتدهكاتودوكانێك���یخنجیل���هیههیه،ئهوم���اوهیچهندمانگێك���هبههۆیدراماكهوهفرۆش���یم���وروولوتهوانهوبازن���هیئااڵووااڵیزیادبوهووتیش���ی:ئێستاسێهێندهیجارانفرۆش���مزیادبوهوهۆیئهوهشدوای وای���ه باوهڕیش���م دراماكهی���هوتهواوبونیدراماكهفرۆشمكهمبێتهوه.ئهوكوڕهئ���هوهشدهخاتهڕوزۆربهی
ئهوانهیسهردانیدهكهنكچانیگهنجوههندێجارمنداڵوبهتهمهنیشیتێدایه،لهب���ارهینرخ���یلوتهوانهكانیش���هوهعهباسكاكهدهڵێت"له500دینارهوه
دهستپێدهكات".درامایشاژنیچانس���ی،درامایهكیهیندییهووهرگێڕدراوهتهس���هرزمانیكوردی،ماوهیچهندمانگێكهلهكهناڵیئاسمانیكوردساتهوهپهخشدهكرێتو
خاوهنیبینهریتایبهتیخۆیهتی.
رهنگاڵه(393(سێشهممه2013/9/3 [email protected]@gmail.com (393(سێشهممه2013/9/3رهنگاڵه
گاکاوڕ
ئهمچهندرۆژهیداهاتوتۆزێككێشهیدارایتبۆدروستدهبێتبههۆیئهوهیماوهیهكهخهریكیكارێكیزۆریتوبۆت
بهرێوهناچێت.
ئهمماوهیهزۆرس���هرقاڵدهبیت،ب���هاڵمدهكرێتئ���اگاداریتوڕهیینهبیتو ههڵهش���ه بی���تو خ���ۆت
كارهكانتبهباشیبكهیت.
كاتێكیخۆشبهس����هرئهبهیتلهگهڵتر ه����اوڕێودۆس����تهكانت،خهڵك����یئهناس����یكهس����ودیلێوهرئهگریتبۆ
پهیوهندیتریكۆمهاڵیهتی.
كارهكانبهدڵ����یتۆن����اڕۆنونارهحهتدهب����ن،واباش����ترهئ����همماوهیههیچپرۆژهی����هكئهنج����امنهدهی����تتاوهكو
ئهچیتهوهسهررێرهویخۆت.
لهرویسۆزداریهوهههستبهبێتاقهتیئهكهی����تبۆیهههرچیزوت����رههوڵبدهكهش����ێكبۆخۆتدروس����تبكهوبچۆدهرهوهبۆبهسهربردنیكاتێكیخۆش.
واباشترهههندێكاتلهگهڵخێزانهكانتانبهسهربهرن.خۆئهگهرپشویهكوهربگرنبۆههردوكتانئهوهزۆرباش���ترهوزیاتر
ههستبهئاسودهییئهكهیت.
رهنگهههواڵێكیخۆشتبهدهستبگاتوب����ۆتهواوكردنی زیاترپاڵن����هرتبێتكارهكانت،بهاڵمئهوهتلهبیرنهچێتكه
ئاگاداریتهندروستیتبیت.
ههستبهنارهحهتیدهكهیتبههۆیئهوهیماوهیهكهتهواوخۆتتبهئیشوكارهكانتهوهباش���ترهس���هردانێكی س���هرقاڵكردوه،
شوێنێكیدوربكهیت.
دهسكهوتێكیداراییباشتدهبێتكهلهرێیانهوهدهتوانێتسودیبۆسهرجهمپرۆژهكانتههبێت.تهندروستیشترو
لهباشتره.
رهنگ����هههن����دێقهل����هقودودڵبیتبهرامبهربههاوڕێیهكت،بۆیهباشتروایهیهكببیننوزیاترلهیهكحاڵیببنبۆ
ئهوهیزیاتریهكبناسن.
ئ����اگاداریدهوروبهرهكهتب����هرهنگ����هههندێكهسینزیكتبیانهوێتئازارتب����دهن،تۆشژیربهوخۆتیانلێنزیك
مهكهوه.
قرژاڵدوانه
لهوانهی����هماوهیهك����یدیاریكراوبهختیاوهرتنهبێتوتوش����یههندێقهیرانیداراییببیتهوه،ب����هاڵمئهكرێتههندێ
دانبهخۆتدابگریتبۆماوهیهك.
نهههنگسهتڵگیسککهواندوپشکتهرازووفهریکشێر
10
ساڵی2013س����اڵێكیڕوناكبوبۆههم����وئارهزومهندانیخۆگۆڕین,ههرلهبونیڕهنگیئاڵتونیلهشهشمانگییهكهموتائێستاوهكڕهنگیئهمساڵت����ابینین����یزۆرلهش����ۆرتلهب����هریكوڕ/كچان����دا,كهئهمهشنیش����انهیلهس����هر گهنجهكانمان دڵخۆش����كهریهش����ێوازین����وێوت����ازهدهڕۆن,نهكگهنج����انبهتهنهابهڵكوئارهزومهندانی
جلوبهرگبهگشتی.خۆم����ان وهرز وهرزاو ههم����وانش����ێوازی ب����ۆ ئامادهدهكهین����هوهلهمانگی ههربۆیه خۆگۆڕینهكانم����ان,(9(س����ێپتهمبهردادهكهوین����هنێوانئهوخۆگۆڕینهتازهیهیكهخۆمانیبۆئامادهدهكهین,لهگهڵئهوش����ێوازهیبهدرێژایئهمهاوین����هئارهزومانبوهخۆمان����یب����ۆئامادهبكهی����ن,لێرهوهپێمانخۆشهكهپێتانبڵێینكهدواكاتبۆئ����هوهیبهناس����كیدهربكهونئهم
مانگهیه)مانگیسێپتهمبهر(.ناس����كییئهوهنی����هك����هپابهندبیتل����هشوالرتهوه, بهجوانیدهموچاووخاڵیس����هرهكیدهركهوتنیناسكیتپابهن����دهبهوهیكهلهب����هریدهكهیت
تاچهندس����اددهدهبیتوكهسایهتیتناگۆڕیت,بۆیهلێرهوهچهندخاڵێكتانپێدهڵێینكهبتوانیتناس����كییخۆت
دهربخهیت:•دووربهلهپارچهیتهسكوقهپاتوڕهنگتۆخ,كهواتلێبكاتسهرنجراكێش
بیت.•ههوڵب����دهبۆڕهنگ����یكاڵ,واتاقهمیس����ێكیسپیئهگهرههندێگوڵیس����هوزیكاڵیاخ����ودپهمهیییاههرقهمیسهكه تێدابێت, بهكاڵی ڕهنگێكلهگهڵسترابێكیگونجاوجابهئارهزویخۆتدایبخهیتیهخهكهییاخودكراوه
بێت,ئاساییه.•ههوڵب����دهباقژتیهكڕهنگبێتیانئهگهرلهڕهنگێكزیاتربوباشترهڕهنگ����هكانلهیهكهوهنزیكبن,ئهگهرنائهوهلهس����نوریناسكییدهردهچیت,ئهگهربۆنهیهكیتایبهتتههبوجوانهبهكارهێنانیگوڵێكیگهورهبۆالیهكیقژتیاخ����ودوهكوتاگێكیبازنهییبۆ
سهرتهواویقژت.خوێن����هریبهڕێ����زئهتوانی����تچیترخۆتبێبهشنهكهی����تڕهنگهكهمێكڕاوێژكاریوهاوكاریتپێویستبێت.
گۆشهیهكیتایبهتهبهجلوبهرگfashionدیزاینهروراوێژكاری"سهفینعارفی"ئامادهیدهكات
safeen
.arif@
yahoo.com
Twitter@
SafeenArif
سێپته مبه ر... دوا چانس بۆ ناسك ده ركه وتنت!
WereTheMillers(.3(هێش���تالهتۆپس���ێنههاتۆتهدهرهوهئهمهشبۆ لهئهمڕۆدا گهورهیه س���هركهوتنێكیفیلمێك���یكۆمیدی,ئهمفیلمهتائهمڕۆب���ڕیزیاترل���ه)100(ملیۆندۆالریگهڕاندۆتهوه,چیرۆكیخێزانهدرۆینهكهبۆبهدهس���تهێنانیپ���ارهكۆدهكرێنهوهوادهكاتك���هڕوداوهكانیفیلمهكهیهكلهدواییهكنهبینراووتازهبێت,بهاڵمگهرهێش���تاناتوانیتبڕیارلهسهرئهوهبدهی���تك���هفیلمهكهچۆنهباش���ترینئامۆژگاریئهوهیهس���هردانییوتیوب(YouTube(بكهبۆبینینیپوختهیفیلمهكه بهرههمهێنهرانی فیلمهك���ه...خۆش���حاڵن زۆر ).Warner Bros)
بهسهركهوتنیفیلمهكه.
LeeDaniels(2.فیلم���یدرام���ایدێ���تو دوهم بهپل���هی )TheButlerت���هواویداهاتیئ���همفیلم���هتائهمههفتهی���هبڕیزیاترل���ه)62(ملیۆندۆالرهك���هدوئهوهندهزیاترلهتێچونیفیلمهك���هیگهڕاندهوه,بهش���داربوانیفیلمهكهلهب���هرواریدهرچونیفیلمهكه(2013/8/16(تائهم���ڕۆلهگهڕاننبۆناوچهكان���ینمایش���كردنیفیلمهك���ه,ئهكتهرهكان ههواداران���ی بههۆیهوه كهدهتوان���نتهماش���ایفیلم���هكانبكهنلهس���ینهمادا, ئهس���تێرهكهیان لهگهڵWeinstein(بهرههمهێنهرانیئهمفیلمه
Company(نین.
لهب���واری س���هركهوتنیان دوای .1بهڕهچهڵ���هك بان���دی گۆرانیوت���نبڕیاریاندا )OneDirection( بهریتانیبهدهركردن���یفیلمێكبۆدهرخس���تنیچۆنێت���یبهس���هربردنیژیانیانلهگهڵOne(ناونیش���انی لهژێر ههوادارانیانDirection:thisisus(,ئ���همفیلمهلهت���هواویواقیع���یژیانیه���هرپێنجوهرگیراوهو باندهك���هوه لهئهندامهكانیب���اسدهكات,لهیهكهمههفتهیاندابڕیزیات���رله)8(ملیۆندۆالریانگهڕاندهوهكهتهواویفیلمهك���هتهنهابڕی)10(ملیۆندۆالریتێچوه,ئهمفیلمهلهپلهییهكهمیههموفیلمهكانیبلیتفرۆش���تنی
جیهانیدادێت.
به ز)بهز(نویترینبهرههمهكانیسینهما
دهخاتهبهردهستتانكهئهمڕۆلهجیهانیسینهماداكراوهنو
بڕیزۆرترینبینهریانههیهوپێشكهشبهئێوهیخوێنهر
دهكرێنلهپلهی10بۆ1)سینهمایئهمڕۆیجیهانلێرهدا
بدۆهزهوه،بهشێوهیهكههرگیزنهتدیبێت(
گۆشهیهكیتایبهتهبهسینهما
11
له فه یسبوکه وه
ئا:شاهۆئهحمهد
كچێكیبههرهمهندیكهمئهندام،كهنیوهیجهستهیئیشناكاتلهشاریكۆیهلهماوهیپێنج
ساڵدازیاترله500كاریهونهریدهستییدروستدهكاتووهكخۆشیدهڵێتئهولهبهیانیزوهوهدهستبهكارهكانیدهكاتتاكاتینوستن.
بهه���رهمس���تهفاكچێك���یتهمهنبههرهمهندی كهمئهندامی 20س���اڵیگهڕهك���یكهكۆن���یش���اریكۆی���هئهوهیبۆئاوێنهرونكردهوهلهس���اڵی2008هوهدهس���تیبهوكارهكردوهوئهومادانهیئهوشتانهیلێدروستدهكاتبهكارهات���وهوئ���هودوب���ارهدهب���هی وهك���و بهكاریدههێنێت���هوهبیپسیوقودویچوكلێتوسیرامیكیشجارجاربهكاردێنێت،ئهووتیش���ی"لهماوهی5س���اڵیرابردودازیاترله
500كاریدهستییمكردوه.ئهوخانمهبههرهمهندهئاماژهبهوهدهكاتزۆرب���هیئ���هوش���تانهیئهولهالی���هنكچانهوه دروس���تیدهكاتبهكاردێ���توهك���وكراسوپش���تێنو
جانتاوگۆرهویقهوسوتۆقه.ناوبراوداواكارهلهحوكمهتیههرێمیكوردستانشوێنێكبكاتهوهبۆئهوهیبههرهمهندانیوهكوئهوكاریهونهریس���ااڵنه ئهنجامبدهنو ج���ۆره ل���هوپێشبڕكێبكرێتلهنێوانبههرهمهندانبۆئ���هوهیبزانرێتباش���ترینكاری
هونهریلهالیهنكێوهدهكرێت.
ئهودهڵێتئهگهرحوكمهتیههرێمیكوردستانئهوجۆرهكارهیكردئهوهدهبێتهپش���تگیریهكیگهورهبۆئێمهبهكارهكانمان گرینگ���ی زیات���ر تاكوبهردهوامبی���ن ههمیش���ه بدهین���ۆ
لهكاركردنبهبێماندوبون.بهه���رهمس���تهفالهس���اڵی1993
هونهرمهن����دئهحمهدج����ۆاڵبهئاوێنهیس����هرقاڵی لهئێس����تادا راگهیان����دلهش����انۆگهرییهكداو بهش����داریكردنهماڵهكهی دواكهوتن����یدرامای هۆكاری
مهعروفئاشكرادهكات.ئهحم����هدجۆاڵ،باسل����هوهدهكاتش����انۆگهرییهكه س����هرقاڵی لهئێستادائهكت����هرو 12 نزیك����هی بهبهش����داریبهجلوبهرگی ش����انۆگهرییهكه وتیشی:مێژوییهوهبهش����ێوهیهكیكۆمیدیباس
لهروداوهكانیئهمسهردهمهدهكات.لهبارهیه����ۆكاریدواكهوتنیدرامایماڵهك����هیمهع����روف،ك����هئهحم����هد
جۆاڵبهش����دارهتیایداوئێس����تاشهوانهلهشاش����هیnrtیهوهنمایشدهكرێت،ئ����هوهونهرمهندهئام����اژهبهوهدهداتبههۆیئهوهوهبوهكهكاتیرهمهزانیانبهگونجاونهزانیوهودهڵێت:لهوكاتهداخهڵكێك����یزۆرنهیدهتوان����یبیبینێت.ئ����هوباسل����هوهشدهكاتدراماكه30ئهڵقهیهونزیكهی30ئهكتهربهش����دارن
تیایدا.
1966 س����اڵی ج����ۆاڵ، ئهحم����هدلهدایكبوهولهساڵی1979هوهخهریكی
كاریهونهرییه.
به نیوه ی جه سته یه وه زیاتر له 500 كاری هونه ری كردوه
ئه حمه د جۆاڵ خه ریكی چیه ؟
الكشمیبای فرۆشی لوته وانه ی زیادكردوه
لهدایكب���وهوزیاتر لهش���اریكۆی���هلهنیوهیجهس���تهیكارناكاتوتهنیادهستهكانیكاردهكهنتوانیلهماوهیپێنچساڵیرابردوزیاترله500كاریئهو ئهنجامبداتو دهس���تیی هونهریئێستالهگهڕهكیكهكۆنیشاریكۆیه
نیشتهجێیه.
بههرهکهمئهندامهبههرامهندهکهفۆتۆ:شاهۆ
وێنهیهکلهدرامایشاژنیجانسیلهئینتهرنێتهوه
حه مكۆ مه ترسییه له سه ر به رپرسه كانئا:بهختیارحسێن"ههولێر
كهسنیهلهههولێرییهكانناویحهمكۆینهبیستبێت،بهاڵمئێستاوهكخۆیدهڵێتبۆتهمهترسیبۆسهربهرژهوهندیبهرپرسهكانو
ههندێككهسیبهرپرسبهههڕهشهبۆسهرژیانیخۆیدهزانێت.
حهمك���ۆ كۆمی���دی هونهرمهن���دیرایدهگهیهنێت"كهگهڕانهوهیئهمجارهیبۆكوردس���تانخۆیلهخۆیداپڕۆژهیهوپێش���یوایهلهبهرئهوهیئهوالیهنگیریبهرپرس���انن���اكاتبۆی���هههمیش���هبهمهترس���یبۆس���هرخۆیانیدهزاننوئهویشههمیش���همهترس���یلهسهره،ئهوهونهرمهندهپێیس���هیرهكهباسلهوهدهكرێ���تلهكوردس���تانهون���هروهونهرمهندی رۆش���نبیریو وهزارهت���یدیموكراسی ئازادیو بودجهو كۆمیدیاوههیهووتیشی"بهسمنهیچكامێكیان
نابینم".حهمك���ۆ كۆمی���دی هونهرمهن���دیگهڕان���هوهیئهمجارهیبۆكوردس���تانب���ۆئ���هوهدهگێڕێت���هوهكهئێس���تاگۆڕانكاریهك���یت���هواوبهس���هرههموالیهنهكان���یئهووكوردس���تانداهاتوهودهڵێ���ت"بۆی���هگهڕاومهت���هوهتاك���وئ���هوگۆڕانكاری���هیبهس���هرمداهاتوهكوردستان لهخزمهتی هونهردا لهبواریسهرفیبكهمبۆئهومهبهستهشپڕۆژهیزۆرمههی���ه.بۆیهلهكات���یگهڕانهوهیبۆكوردس���تانخهڵكیپێش���وازییهكیباش���یانلێكردوه"،ب���هاڵمگلهییئهوهلهبهرپڕس���اندهكاتكهنایانهوێتزۆرخۆیانلهحهمكۆبگهیهنن،چونكهبونیحهمكۆگهورهترینمهترس���یهلهس���هرلهبهرئهوهی بهرپرسهكان، بهرژهوهندیئ���هوهی���چكاتێ���كب���ۆبهرژهوهندیبهرپرس���هكاننیه،بهڵكوبهرپرسهكان
دهترسنلهوهیگهندهڵیهكانیانئاشكرابكات.
ئهوهونهرمهندهدهربارهیههڵبژاردنیالیهنیكۆمیدی���اشرایدهگهیهنێت"كهههڵبژاردن���یالیهن���یكۆمیدیالهالیهنئ���هوهوهب���ۆئهوهبوهك���هپێچهوانهیتراژیدیایهوژیانیئهویشههمویپڕبوهلهتراژیدیاوناخۆشیودهربهدهری،بۆیهكۆمیدیابۆئهوبوهرێگایهكبۆئهوهیبتوانێتگوزارشتلهتراژیدیاكانیخهڵكوكۆمهڵ���گاوخۆیب���كات،لهبهرئهوهیكۆمیدیاتهنیاالیهنیپێكهنیننیهبهڵكوپهی���اموبیرۆكهیهبهرێگایپێكهنینكهلهراستیداپێكهنینیشههرگریانهبهسبهشێوهیهكیترباڵودهكرێتهوه،حهمكۆتاوهكوئێستاتهنیایهكفیلمیكۆمیدیههیهبهناویڤیڤ���اتهماتهكهبهوتهیخۆیبهقهدچهندینبهرههمیهونهریلهالیهنهاواڵتیانهوهپێشوازیلێكراوه،حهمكۆپێشیوایهكهسینهمالهجیهانداكاریگهریهك���یباش���یههی���ه،ب���هاڵملهكوردستانسینهما دهڵێن ههرچهندهههی���هئهوهیچس���ینهمایهكنابینێت،دهڵێ���نبودج���هشههی���هكهچیئهوهی���چپارهیهكنابینێت،دهڵێنوهزیریرۆشنبیریههیهئهویشنایبینێت،دهڵێنهونهرمهن���دیبهتواناههیهئهویشههرنایبینێ،ئهوهونهرمهندهدهش���یگوت"كهكێشهیس���هرهكیئهوهیهكهپارهدهستیبهسهرههموالیهنهكانداگرتوهوهیچالیهنێككاریخۆیبهباشیناكات،بهسئهوهیههیهبازرگانیوگیرفانه.
موحهمهدفهرهیدون،ناسراوبهحهمكۆس���اڵی1971لهههولێ���رلهدایكب���وهوخهڵكیئهوش���ارهیه،لهس���اڵی2001كوردس���تانیب���هرهوواڵت���یبهریتانیاجێهێشتوهوتاوهكوئێستاشلهوواڵتهداژیانبهسهردهبات،ژیانیهاوسهرگیریس���هركهتونهبوهو ب���هاڵم پێكهێن���اوهجیابونهتهوهوتاوهكوئێس���تاشژیانی
هاوسهرگیریپێكنههێناوهتهوهوحهمكۆبهیهكێ���كلهئهكت���هرهكۆمیدیهكان���یكوردس���تانوههولێرناسراوه،فیلمێكی
كۆمی���دیههیهبهناویڤیڤ���اتهماتهولهتیڤیهكان بهرنامهیكۆمیدی چهندین
كردوه.
ئا:شاهۆئهحمهد
خانوهكهیشاعیریبهناوبانگیكوردمهالیگهورهیكۆییلهكۆیهلهئێستادائهگهرنۆژهننهكرێتهوهئهگهریروخانیههیهوبهرگهی
بارانێكیترناگرێت.
خانوهكهیم���هالیگهورهكهماوهیدروس���تكراوهو س���هدهیهكه چهن���دلهكۆیه نۆژهنكراوتهوه چهندجارێ���كبهیهكێ���كلهش���وێنهوارهكۆنهكان���یكۆیهدادهنرێتوخهڵكیش���اریكۆیهوهكوشوێنێكیپیرۆزسهیریدهكهنبهاڵمم���اوهیچهندس���اڵێكهبههۆیلهئێستادازۆركۆن فهرامۆشكردنیهوه
بوهوئهگهریروخانیلێدهكرێت.دهخهنهڕو ئهوه شارهكه بهرپرسانیبههۆیئهوهیخانوهكههیحكومهتنیهبۆی���هناتوانننۆژهن���یبكهنهوه،كۆی���ه، ش���وێنهواری لێپرس���راویئهم رایدهگهیهنێت بهكر، س���هركهوت
خانوهموڵك���یبهڕێوهبهرایهتیهكهیاننیهووتیش���ی"بهوهۆی���هوهناتوانینبههیچش���ێوهیهكدهستكاریبكهینو
نۆژهنیبكهینهوه".بهوهش ئام���اژه بهكر، س���هركهوتدهداتپێویستهماڵهكهیمهالیگهورهروخان لهئهگ���هری نۆژهنبكرێت���هوهوبپارێزرێ���توئ���هووت���ی"خانوهكهیم���هالیگهورهیكۆیهزۆرپێویس���تیبهنۆژهنكردنهوهههیهچونكهئهوخانوهكانگایزانیاریوزانس���تبوهوجێگایپهروهردهكردنیسهدانزانابوهبهاڵملهبهرئهوهیئهوخانوهموڵكیئاسهوارنیهوموڵكیبنهمالهیمهالیگهورهیهبۆیهناتوانینئێمهنۆژهنیبكهینهوه".
ناوبراوباسلهوهشدهكاتههركاتێكخانوهكهبوهموڵك���یئهوانئامادهننۆژهنیبكهنهوهوبهربهتیاچونیبگرن،خانوی بهنۆژهنكردنهوهی س���هبارهتپهیوهندیكرد ئاوێن���ه گ���هوره مهالیبهفاروقمحهمهدكوڕیمهالیگهورهی
كۆیهبهاڵمبهردهستنهبو.
خانوه كه ی مه الی گه وره ده ڕوخێتئهوخاوهنیعهرهبانهیهكیبچوكهورۆژانهكاریفرۆش���تنیچای���یدهكات،بهاڵمزهكهریایه، ئهوی���ش نازناوێكه خاوهنیچونكهچوارس���اڵیرێكهبهبهردهوامی
بهسگوێلهزهكهریادهگرێت.ئ���االنمحهم���هد،لهدایكبویس���اڵی1988هولهگهڕهك���یئاوبارهیش���اریچایچیهو پیشهی نیشتهجێیه، سلێمانیبهربهردهوامیلهش���اڕێیسالم)ناسراوبهس���ههۆڵهكه(كاردهكات.ئهوئێواراندێتهشوێنیكارهكهیونزیكیبهرهبهیان
دهڕواتهوهماڵ.ئ���همكوڕهعاش���قێكیسهرس���هختیزهكهری���ا،بهجۆرێكتهس���جیلیس���هر
لهس���هر بهبهردهوام���ی عهرهبانهك���هیگۆرانیهكانیئهوهونهرمهندهیهودهڵێت:ئ���اوازوگۆرانیهكانیزهكهری���اهێمننوههس���تێكهچۆتهدڵم���هوهوبهبهردهوام
ئاشنایزهكهریابوم.ئهوئێس���تاموش���تهرییهكانیبهناویوتیش���ی دهكهنو بانگ���ی زهكهری���اوه"ئ���هونازناوهمزۆرپێخۆش���هوحهزیشدهك���همزهكهریاببینموئ���هوهیهكێكهلهخهونهكانیمن،بهاڵمباوهڕناكهمئهو
دهرفهتیئهوهیههبێتمنببینێت".ئهمچایچیهگۆرانیدایهگیانورۆژگاریبهختیزهكهریایپێخۆشترینگۆرانی
ئهوهونهرمهندهیه.
چایچیه ك شه وو رۆژ گوێ له زه كه ریا ده گرێت
خانوهکهیمهالیگهورهفۆتۆ:شاهۆ
حهمکۆفۆتۆ:تایبهت
ئهحمهدجۆاڵ
ئاالنمحهمهدیچایچی
![Page 11: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/11.jpg)
C M Y K
ئا:رامانعومهر
خاوهنیدوكانهكانیكهمالیاتلهشاریسلێمانیئاماژهبهوهدهدهن
بههۆیدرامایشاژنیچانسیهوهفرۆشیلوتهوانهزیادیكردوهوئهوهشدهخهنهروزۆربهیكڕیارهكانیشیان
كچانیگهنجن.
عهب���اسكاك���هعوس���مان،زیاترله10ساڵهكاریفرۆش���تنیكهمالیهتیئافرهتاندهكات،مانگیرابردوبۆئهومایهیسهرسوڕمانبوچونكهزیاترله200دانهلوتهوانهیفرۆشتوه،ئهوباسلهوهشدهكاتجارانبهساڵێكئهگهرههبوهئهوبڕهبفرۆشێتووتیشی"هۆیبهرزبونهوهیفرۆشیلوتهوانهبۆرۆڵیالكشمیبایدهگهڕێتهوهكهئێستائهودرامایهكاریگهریلهناوخهڵكداههیهونهك ئافرهتن بینهرانیش���ی زۆرب���هیپیاوان"ناوبراوئهوهشدهخاتهڕوبههۆیئهودرامایهكهپاڵهوانهكهیكچهوزۆرلهناو دهردهكهوێتوخۆشهویستی ئازائافرهتان���داپهیداك���ردوهووت���ی"بهوهۆیهشهوهئافرهتانزیاترحهزدهكهنالس���اییبكهنهوهووهكئ���هوخۆیان
دهربخهن".س���ارانوری،تهمهنی17س���اڵهوئهمساڵلوتهوانهیهكیكردۆتهلوتیهوهودهڵێت،بهوهزۆرخۆش���حاڵهوزۆریشپێیجوانهووتیشی"راستهبههۆیئهودرامایهوهئهولوتهوانهیهمبهكارهێناوهوئومێدهواریشموهكالكشمیبایجوانبم".سارائهوهشناشارێتهوهزۆرجاركوڕانتوانجیلێدهدهن،بهاڵموهكخۆیباسیدهكاتگوێبهوهنادات.بهپێچهوانهیساراوههاوارعومهر،33ساڵ،ئاماژهب���هوهدهداتئهوهیچكاتبههۆیئهو
بهكارنههێناوهو لوتهوان���هی درامایهوهدهڵێ���ت:نزیك���ه6س���اڵهلوتهوانهبهكاردههێنمزۆرمپێجوانهوههروههاهاوسهرهكهش���مبهالیهوهجوانه.هاوارتوانجی زۆرجار دهگێڕێت���هوه ئهوهشئهوهی���انلێگرت���وهكهبهه���ۆیئهو
درامایهوهلوتهوانهبهكاردههێنێت.لهههندێ���كش���وێنتهنه���ائهوهنیهفرۆش���یلوتهوانهزیادیكردبێتبهڵكوفرۆش���یجلوبهرگیهیندیشرێژهكهی
بهرزبۆتهوه،دابانحس���ێن،3س���اڵهكاریكهمالی���اتدهكاتودوكانێك���یخنجیل���هیههیه،ئهوم���اوهیچهندمانگێك���هبههۆیدراماكهوهفرۆش���یم���وروولوتهوانهوبازن���هیئااڵووااڵیزیادبوهووتیش���ی:ئێستاسێهێندهیجارانفرۆش���مزیادبوهوهۆیئهوهشدوای وای���ه باوهڕیش���م دراماكهی���هوتهواوبونیدراماكهفرۆشمكهمبێتهوه.ئهوكوڕهئ���هوهشدهخاتهڕوزۆربهی
ئهوانهیسهردانیدهكهنكچانیگهنجوههندێجارمنداڵوبهتهمهنیشیتێدایه،لهب���ارهینرخ���یلوتهوانهكانیش���هوهعهباسكاكهدهڵێت"له500دینارهوه
دهستپێدهكات".درامایشاژنیچانس���ی،درامایهكیهیندییهووهرگێڕدراوهتهس���هرزمانیكوردی،ماوهیچهندمانگێكهلهكهناڵیئاسمانیكوردساتهوهپهخشدهكرێتو
خاوهنیبینهریتایبهتیخۆیهتی.
رهنگاڵه(393(سێشهممه2013/9/3 [email protected]@gmail.com (393(سێشهممه2013/9/3رهنگاڵه
گاکاوڕ
ئهمچهندرۆژهیداهاتوتۆزێككێشهیدارایتبۆدروستدهبێتبههۆیئهوهیماوهیهكهخهریكیكارێكیزۆریتوبۆت
بهرێوهناچێت.
ئهمماوهیهزۆرس���هرقاڵدهبیت،ب���هاڵمدهكرێتئ���اگاداریتوڕهیینهبیتو ههڵهش���ه بی���تو خ���ۆت
كارهكانتبهباشیبكهیت.
كاتێكیخۆشبهس����هرئهبهیتلهگهڵتر ه����اوڕێودۆس����تهكانت،خهڵك����یئهناس����یكهس����ودیلێوهرئهگریتبۆ
پهیوهندیتریكۆمهاڵیهتی.
كارهكانبهدڵ����یتۆن����اڕۆنونارهحهتدهب����ن،واباش����ترهئ����همماوهیههیچپرۆژهی����هكئهنج����امنهدهی����تتاوهكو
ئهچیتهوهسهررێرهویخۆت.
لهرویسۆزداریهوهههستبهبێتاقهتیئهكهی����تبۆیهههرچیزوت����رههوڵبدهكهش����ێكبۆخۆتدروس����تبكهوبچۆدهرهوهبۆبهسهربردنیكاتێكیخۆش.
واباشترهههندێكاتلهگهڵخێزانهكانتانبهسهربهرن.خۆئهگهرپشویهكوهربگرنبۆههردوكتانئهوهزۆرباش���ترهوزیاتر
ههستبهئاسودهییئهكهیت.
رهنگهههواڵێكیخۆشتبهدهستبگاتوب����ۆتهواوكردنی زیاترپاڵن����هرتبێتكارهكانت،بهاڵمئهوهتلهبیرنهچێتكه
ئاگاداریتهندروستیتبیت.
ههستبهنارهحهتیدهكهیتبههۆیئهوهیماوهیهكهتهواوخۆتتبهئیشوكارهكانتهوهباش���ترهس���هردانێكی س���هرقاڵكردوه،
شوێنێكیدوربكهیت.
دهسكهوتێكیداراییباشتدهبێتكهلهرێیانهوهدهتوانێتسودیبۆسهرجهمپرۆژهكانتههبێت.تهندروستیشترو
لهباشتره.
رهنگ����هههن����دێقهل����هقودودڵبیتبهرامبهربههاوڕێیهكت،بۆیهباشتروایهیهكببیننوزیاترلهیهكحاڵیببنبۆ
ئهوهیزیاتریهكبناسن.
ئ����اگاداریدهوروبهرهكهتب����هرهنگ����هههندێكهسینزیكتبیانهوێتئازارتب����دهن،تۆشژیربهوخۆتیانلێنزیك
مهكهوه.
قرژاڵدوانه
لهوانهی����هماوهیهك����یدیاریكراوبهختیاوهرتنهبێتوتوش����یههندێقهیرانیداراییببیتهوه،ب����هاڵمئهكرێتههندێ
دانبهخۆتدابگریتبۆماوهیهك.
نهههنگسهتڵگیسککهواندوپشکتهرازووفهریکشێر
10
ساڵی2013س����اڵێكیڕوناكبوبۆههم����وئارهزومهندانیخۆگۆڕین,ههرلهبونیڕهنگیئاڵتونیلهشهشمانگییهكهموتائێستاوهكڕهنگیئهمساڵت����ابینین����یزۆرلهش����ۆرتلهب����هریكوڕ/كچان����دا,كهئهمهشنیش����انهیلهس����هر گهنجهكانمان دڵخۆش����كهریهش����ێوازین����وێوت����ازهدهڕۆن,نهكگهنج����انبهتهنهابهڵكوئارهزومهندانی
جلوبهرگبهگشتی.خۆم����ان وهرز وهرزاو ههم����وانش����ێوازی ب����ۆ ئامادهدهكهین����هوهلهمانگی ههربۆیه خۆگۆڕینهكانم����ان,(9(س����ێپتهمبهردادهكهوین����هنێوانئهوخۆگۆڕینهتازهیهیكهخۆمانیبۆئامادهدهكهین,لهگهڵئهوش����ێوازهیبهدرێژایئهمهاوین����هئارهزومانبوهخۆمان����یب����ۆئامادهبكهی����ن,لێرهوهپێمانخۆشهكهپێتانبڵێینكهدواكاتبۆئ����هوهیبهناس����كیدهربكهونئهم
مانگهیه)مانگیسێپتهمبهر(.ناس����كییئهوهنی����هك����هپابهندبیتل����هشوالرتهوه, بهجوانیدهموچاووخاڵیس����هرهكیدهركهوتنیناسكیتپابهن����دهبهوهیكهلهب����هریدهكهیت
تاچهندس����اددهدهبیتوكهسایهتیتناگۆڕیت,بۆیهلێرهوهچهندخاڵێكتانپێدهڵێینكهبتوانیتناس����كییخۆت
دهربخهیت:•دووربهلهپارچهیتهسكوقهپاتوڕهنگتۆخ,كهواتلێبكاتسهرنجراكێش
بیت.•ههوڵب����دهبۆڕهنگ����یكاڵ,واتاقهمیس����ێكیسپیئهگهرههندێگوڵیس����هوزیكاڵیاخ����ودپهمهیییاههرقهمیسهكه تێدابێت, بهكاڵی ڕهنگێكلهگهڵسترابێكیگونجاوجابهئارهزویخۆتدایبخهیتیهخهكهییاخودكراوه
بێت,ئاساییه.•ههوڵب����دهباقژتیهكڕهنگبێتیانئهگهرلهڕهنگێكزیاتربوباشترهڕهنگ����هكانلهیهكهوهنزیكبن,ئهگهرنائهوهلهس����نوریناسكییدهردهچیت,ئهگهربۆنهیهكیتایبهتتههبوجوانهبهكارهێنانیگوڵێكیگهورهبۆالیهكیقژتیاخ����ودوهكوتاگێكیبازنهییبۆ
سهرتهواویقژت.خوێن����هریبهڕێ����زئهتوانی����تچیترخۆتبێبهشنهكهی����تڕهنگهكهمێكڕاوێژكاریوهاوكاریتپێویستبێت.
گۆشهیهكیتایبهتهبهجلوبهرگfashionدیزاینهروراوێژكاری"سهفینعارفی"ئامادهیدهكات
safeen
.arif@
yahoo.com
Twitter@
SafeenArif
سێپته مبه ر... دوا چانس بۆ ناسك ده ركه وتنت!
WereTheMillers(.3(هێش���تالهتۆپس���ێنههاتۆتهدهرهوهئهمهشبۆ لهئهمڕۆدا گهورهیه س���هركهوتنێكیفیلمێك���یكۆمیدی,ئهمفیلمهتائهمڕۆب���ڕیزیاترل���ه)100(ملیۆندۆالریگهڕاندۆتهوه,چیرۆكیخێزانهدرۆینهكهبۆبهدهس���تهێنانیپ���ارهكۆدهكرێنهوهوادهكاتك���هڕوداوهكانیفیلمهكهیهكلهدواییهكنهبینراووتازهبێت,بهاڵمگهرهێش���تاناتوانیتبڕیارلهسهرئهوهبدهی���تك���هفیلمهكهچۆنهباش���ترینئامۆژگاریئهوهیهس���هردانییوتیوب(YouTube(بكهبۆبینینیپوختهیفیلمهكه بهرههمهێنهرانی فیلمهك���ه...خۆش���حاڵن زۆر ).Warner Bros)
بهسهركهوتنیفیلمهكه.
LeeDaniels(2.فیلم���یدرام���ایدێ���تو دوهم بهپل���هی )TheButlerت���هواویداهاتیئ���همفیلم���هتائهمههفتهی���هبڕیزیاترل���ه)62(ملیۆندۆالرهك���هدوئهوهندهزیاترلهتێچونیفیلمهك���هیگهڕاندهوه,بهش���داربوانیفیلمهكهلهب���هرواریدهرچونیفیلمهكه(2013/8/16(تائهم���ڕۆلهگهڕاننبۆناوچهكان���ینمایش���كردنیفیلمهك���ه,ئهكتهرهكان ههواداران���ی بههۆیهوه كهدهتوان���نتهماش���ایفیلم���هكانبكهنلهس���ینهمادا, ئهس���تێرهكهیان لهگهڵWeinstein(بهرههمهێنهرانیئهمفیلمه
Company(نین.
لهب���واری س���هركهوتنیان دوای .1بهڕهچهڵ���هك بان���دی گۆرانیوت���نبڕیاریاندا )OneDirection( بهریتانیبهدهركردن���یفیلمێكبۆدهرخس���تنیچۆنێت���یبهس���هربردنیژیانیانلهگهڵOne(ناونیش���انی لهژێر ههوادارانیانDirection:thisisus(,ئ���همفیلمهلهت���هواویواقیع���یژیانیه���هرپێنجوهرگیراوهو باندهك���هوه لهئهندامهكانیب���اسدهكات,لهیهكهمههفتهیاندابڕیزیات���رله)8(ملیۆندۆالریانگهڕاندهوهكهتهواویفیلمهك���هتهنهابڕی)10(ملیۆندۆالریتێچوه,ئهمفیلمهلهپلهییهكهمیههموفیلمهكانیبلیتفرۆش���تنی
جیهانیدادێت.
به ز)بهز(نویترینبهرههمهكانیسینهما
دهخاتهبهردهستتانكهئهمڕۆلهجیهانیسینهماداكراوهنو
بڕیزۆرترینبینهریانههیهوپێشكهشبهئێوهیخوێنهر
دهكرێنلهپلهی10بۆ1)سینهمایئهمڕۆیجیهانلێرهدا
بدۆهزهوه،بهشێوهیهكههرگیزنهتدیبێت(
گۆشهیهكیتایبهتهبهسینهما
11
له فه یسبوکه وه
ئا:شاهۆئهحمهد
كچێكیبههرهمهندیكهمئهندام،كهنیوهیجهستهیئیشناكاتلهشاریكۆیهلهماوهیپێنج
ساڵدازیاترله500كاریهونهریدهستییدروستدهكاتووهكخۆشیدهڵێتئهولهبهیانیزوهوهدهستبهكارهكانیدهكاتتاكاتینوستن.
بهه���رهمس���تهفاكچێك���یتهمهنبههرهمهندی كهمئهندامی 20س���اڵیگهڕهك���یكهكۆن���یش���اریكۆی���هئهوهیبۆئاوێنهرونكردهوهلهس���اڵی2008هوهدهس���تیبهوكارهكردوهوئهومادانهیئهوشتانهیلێدروستدهكاتبهكارهات���وهوئ���هودوب���ارهدهب���هی وهك���و بهكاریدههێنێت���هوهبیپسیوقودویچوكلێتوسیرامیكیشجارجاربهكاردێنێت،ئهووتیش���ی"لهماوهی5س���اڵیرابردودازیاترله
500كاریدهستییمكردوه.ئهوخانمهبههرهمهندهئاماژهبهوهدهكاتزۆرب���هیئ���هوش���تانهیئهولهالی���هنكچانهوه دروس���تیدهكاتبهكاردێ���توهك���وكراسوپش���تێنو
جانتاوگۆرهویقهوسوتۆقه.ناوبراوداواكارهلهحوكمهتیههرێمیكوردستانشوێنێكبكاتهوهبۆئهوهیبههرهمهندانیوهكوئهوكاریهونهریس���ااڵنه ئهنجامبدهنو ج���ۆره ل���هوپێشبڕكێبكرێتلهنێوانبههرهمهندانبۆئ���هوهیبزانرێتباش���ترینكاری
هونهریلهالیهنكێوهدهكرێت.
ئهودهڵێتئهگهرحوكمهتیههرێمیكوردستانئهوجۆرهكارهیكردئهوهدهبێتهپش���تگیریهكیگهورهبۆئێمهبهكارهكانمان گرینگ���ی زیات���ر تاكوبهردهوامبی���ن ههمیش���ه بدهین���ۆ
لهكاركردنبهبێماندوبون.بهه���رهمس���تهفالهس���اڵی1993
هونهرمهن����دئهحمهدج����ۆاڵبهئاوێنهیس����هرقاڵی لهئێس����تادا راگهیان����دلهش����انۆگهرییهكداو بهش����داریكردنهماڵهكهی دواكهوتن����یدرامای هۆكاری
مهعروفئاشكرادهكات.ئهحم����هدجۆاڵ،باسل����هوهدهكاتش����انۆگهرییهكه س����هرقاڵی لهئێستادائهكت����هرو 12 نزیك����هی بهبهش����داریبهجلوبهرگی ش����انۆگهرییهكه وتیشی:مێژوییهوهبهش����ێوهیهكیكۆمیدیباس
لهروداوهكانیئهمسهردهمهدهكات.لهبارهیه����ۆكاریدواكهوتنیدرامایماڵهك����هیمهع����روف،ك����هئهحم����هد
جۆاڵبهش����دارهتیایداوئێس����تاشهوانهلهشاش����هیnrtیهوهنمایشدهكرێت،ئ����هوهونهرمهندهئام����اژهبهوهدهداتبههۆیئهوهوهبوهكهكاتیرهمهزانیانبهگونجاونهزانیوهودهڵێت:لهوكاتهداخهڵكێك����یزۆرنهیدهتوان����یبیبینێت.ئ����هوباسل����هوهشدهكاتدراماكه30ئهڵقهیهونزیكهی30ئهكتهربهش����دارن
تیایدا.
1966 س����اڵی ج����ۆاڵ، ئهحم����هدلهدایكبوهولهساڵی1979هوهخهریكی
كاریهونهرییه.
به نیوه ی جه سته یه وه زیاتر له 500 كاری هونه ری كردوه
ئه حمه د جۆاڵ خه ریكی چیه ؟
الكشمیبای فرۆشی لوته وانه ی زیادكردوه
لهدایكب���وهوزیاتر لهش���اریكۆی���هلهنیوهیجهس���تهیكارناكاتوتهنیادهستهكانیكاردهكهنتوانیلهماوهیپێنچساڵیرابردوزیاترله500كاریئهو ئهنجامبداتو دهس���تیی هونهریئێستالهگهڕهكیكهكۆنیشاریكۆیه
نیشتهجێیه.
بههرهکهمئهندامهبههرامهندهکهفۆتۆ:شاهۆ
وێنهیهکلهدرامایشاژنیجانسیلهئینتهرنێتهوه
حه مكۆ مه ترسییه له سه ر به رپرسه كانئا:بهختیارحسێن"ههولێر
كهسنیهلهههولێرییهكانناویحهمكۆینهبیستبێت،بهاڵمئێستاوهكخۆیدهڵێتبۆتهمهترسیبۆسهربهرژهوهندیبهرپرسهكانو
ههندێككهسیبهرپرسبهههڕهشهبۆسهرژیانیخۆیدهزانێت.
حهمك���ۆ كۆمی���دی هونهرمهن���دیرایدهگهیهنێت"كهگهڕانهوهیئهمجارهیبۆكوردس���تانخۆیلهخۆیداپڕۆژهیهوپێش���یوایهلهبهرئهوهیئهوالیهنگیریبهرپرس���انن���اكاتبۆی���هههمیش���هبهمهترس���یبۆس���هرخۆیانیدهزاننوئهویشههمیش���همهترس���یلهسهره،ئهوهونهرمهندهپێیس���هیرهكهباسلهوهدهكرێ���تلهكوردس���تانهون���هروهونهرمهندی رۆش���نبیریو وهزارهت���یدیموكراسی ئازادیو بودجهو كۆمیدیاوههیهووتیشی"بهسمنهیچكامێكیان
نابینم".حهمك���ۆ كۆمی���دی هونهرمهن���دیگهڕان���هوهیئهمجارهیبۆكوردس���تانب���ۆئ���هوهدهگێڕێت���هوهكهئێس���تاگۆڕانكاریهك���یت���هواوبهس���هرههموالیهنهكان���یئهووكوردس���تانداهاتوهودهڵێ���ت"بۆی���هگهڕاومهت���هوهتاك���وئ���هوگۆڕانكاری���هیبهس���هرمداهاتوهكوردستان لهخزمهتی هونهردا لهبواریسهرفیبكهمبۆئهومهبهستهشپڕۆژهیزۆرمههی���ه.بۆیهلهكات���یگهڕانهوهیبۆكوردس���تانخهڵكیپێش���وازییهكیباش���یانلێكردوه"،ب���هاڵمگلهییئهوهلهبهرپڕس���اندهكاتكهنایانهوێتزۆرخۆیانلهحهمكۆبگهیهنن،چونكهبونیحهمكۆگهورهترینمهترس���یهلهس���هرلهبهرئهوهی بهرپرسهكان، بهرژهوهندیئ���هوهی���چكاتێ���كب���ۆبهرژهوهندیبهرپرس���هكاننیه،بهڵكوبهرپرسهكان
دهترسنلهوهیگهندهڵیهكانیانئاشكرابكات.
ئهوهونهرمهندهدهربارهیههڵبژاردنیالیهنیكۆمیدی���اشرایدهگهیهنێت"كهههڵبژاردن���یالیهن���یكۆمیدیالهالیهنئ���هوهوهب���ۆئهوهبوهك���هپێچهوانهیتراژیدیایهوژیانیئهویشههمویپڕبوهلهتراژیدیاوناخۆشیودهربهدهری،بۆیهكۆمیدیابۆئهوبوهرێگایهكبۆئهوهیبتوانێتگوزارشتلهتراژیدیاكانیخهڵكوكۆمهڵ���گاوخۆیب���كات،لهبهرئهوهیكۆمیدیاتهنیاالیهنیپێكهنیننیهبهڵكوپهی���اموبیرۆكهیهبهرێگایپێكهنینكهلهراستیداپێكهنینیشههرگریانهبهسبهشێوهیهكیترباڵودهكرێتهوه،حهمكۆتاوهكوئێستاتهنیایهكفیلمیكۆمیدیههیهبهناویڤیڤ���اتهماتهكهبهوتهیخۆیبهقهدچهندینبهرههمیهونهریلهالیهنهاواڵتیانهوهپێشوازیلێكراوه،حهمكۆپێشیوایهكهسینهمالهجیهانداكاریگهریهك���یباش���یههی���ه،ب���هاڵملهكوردستانسینهما دهڵێن ههرچهندهههی���هئهوهیچس���ینهمایهكنابینێت،دهڵێ���نبودج���هشههی���هكهچیئهوهی���چپارهیهكنابینێت،دهڵێنوهزیریرۆشنبیریههیهئهویشنایبینێت،دهڵێنهونهرمهن���دیبهتواناههیهئهویشههرنایبینێ،ئهوهونهرمهندهدهش���یگوت"كهكێشهیس���هرهكیئهوهیهكهپارهدهستیبهسهرههموالیهنهكانداگرتوهوهیچالیهنێككاریخۆیبهباشیناكات،بهسئهوهیههیهبازرگانیوگیرفانه.
موحهمهدفهرهیدون،ناسراوبهحهمكۆس���اڵی1971لهههولێ���رلهدایكب���وهوخهڵكیئهوش���ارهیه،لهس���اڵی2001كوردس���تانیب���هرهوواڵت���یبهریتانیاجێهێشتوهوتاوهكوئێستاشلهوواڵتهداژیانبهسهردهبات،ژیانیهاوسهرگیریس���هركهتونهبوهو ب���هاڵم پێكهێن���اوهجیابونهتهوهوتاوهكوئێس���تاشژیانی
هاوسهرگیریپێكنههێناوهتهوهوحهمكۆبهیهكێ���كلهئهكت���هرهكۆمیدیهكان���یكوردس���تانوههولێرناسراوه،فیلمێكی
كۆمی���دیههیهبهناویڤیڤ���اتهماتهولهتیڤیهكان بهرنامهیكۆمیدی چهندین
كردوه.
ئا:شاهۆئهحمهد
خانوهكهیشاعیریبهناوبانگیكوردمهالیگهورهیكۆییلهكۆیهلهئێستادائهگهرنۆژهننهكرێتهوهئهگهریروخانیههیهوبهرگهی
بارانێكیترناگرێت.
خانوهكهیم���هالیگهورهكهماوهیدروس���تكراوهو س���هدهیهكه چهن���دلهكۆیه نۆژهنكراوتهوه چهندجارێ���كبهیهكێ���كلهش���وێنهوارهكۆنهكان���یكۆیهدادهنرێتوخهڵكیش���اریكۆیهوهكوشوێنێكیپیرۆزسهیریدهكهنبهاڵمم���اوهیچهندس���اڵێكهبههۆیلهئێستادازۆركۆن فهرامۆشكردنیهوه
بوهوئهگهریروخانیلێدهكرێت.دهخهنهڕو ئهوه شارهكه بهرپرسانیبههۆیئهوهیخانوهكههیحكومهتنیهبۆی���هناتوانننۆژهن���یبكهنهوه،كۆی���ه، ش���وێنهواری لێپرس���راویئهم رایدهگهیهنێت بهكر، س���هركهوت
خانوهموڵك���یبهڕێوهبهرایهتیهكهیاننیهووتیش���ی"بهوهۆی���هوهناتوانینبههیچش���ێوهیهكدهستكاریبكهینو
نۆژهنیبكهینهوه".بهوهش ئام���اژه بهكر، س���هركهوتدهداتپێویستهماڵهكهیمهالیگهورهروخان لهئهگ���هری نۆژهنبكرێت���هوهوبپارێزرێ���توئ���هووت���ی"خانوهكهیم���هالیگهورهیكۆیهزۆرپێویس���تیبهنۆژهنكردنهوهههیهچونكهئهوخانوهكانگایزانیاریوزانس���تبوهوجێگایپهروهردهكردنیسهدانزانابوهبهاڵملهبهرئهوهیئهوخانوهموڵكیئاسهوارنیهوموڵكیبنهمالهیمهالیگهورهیهبۆیهناتوانینئێمهنۆژهنیبكهینهوه".
ناوبراوباسلهوهشدهكاتههركاتێكخانوهكهبوهموڵك���یئهوانئامادهننۆژهنیبكهنهوهوبهربهتیاچونیبگرن،خانوی بهنۆژهنكردنهوهی س���هبارهتپهیوهندیكرد ئاوێن���ه گ���هوره مهالیبهفاروقمحهمهدكوڕیمهالیگهورهی
كۆیهبهاڵمبهردهستنهبو.
خانوه كه ی مه الی گه وره ده ڕوخێتئهوخاوهنیعهرهبانهیهكیبچوكهورۆژانهكاریفرۆش���تنیچای���یدهكات،بهاڵمزهكهریایه، ئهوی���ش نازناوێكه خاوهنیچونكهچوارس���اڵیرێكهبهبهردهوامی
بهسگوێلهزهكهریادهگرێت.ئ���االنمحهم���هد،لهدایكبویس���اڵی1988هولهگهڕهك���یئاوبارهیش���اریچایچیهو پیشهی نیشتهجێیه، سلێمانیبهربهردهوامیلهش���اڕێیسالم)ناسراوبهس���ههۆڵهكه(كاردهكات.ئهوئێواراندێتهشوێنیكارهكهیونزیكیبهرهبهیان
دهڕواتهوهماڵ.ئ���همكوڕهعاش���قێكیسهرس���هختیزهكهری���ا،بهجۆرێكتهس���جیلیس���هر
لهس���هر بهبهردهوام���ی عهرهبانهك���هیگۆرانیهكانیئهوهونهرمهندهیهودهڵێت:ئ���اوازوگۆرانیهكانیزهكهری���اهێمننوههس���تێكهچۆتهدڵم���هوهوبهبهردهوام
ئاشنایزهكهریابوم.ئهوئێس���تاموش���تهرییهكانیبهناویوتیش���ی دهكهنو بانگ���ی زهكهری���اوه"ئ���هونازناوهمزۆرپێخۆش���هوحهزیشدهك���همزهكهریاببینموئ���هوهیهكێكهلهخهونهكانیمن،بهاڵمباوهڕناكهمئهو
دهرفهتیئهوهیههبێتمنببینێت".ئهمچایچیهگۆرانیدایهگیانورۆژگاریبهختیزهكهریایپێخۆشترینگۆرانی
ئهوهونهرمهندهیه.
چایچیه ك شه وو رۆژ گوێ له زه كه ریا ده گرێت
خانوهکهیمهالیگهورهفۆتۆ:شاهۆ
حهمکۆفۆتۆ:تایبهت
ئهحمهدجۆاڵ
ئاالنمحهمهدیچایچی
![Page 12: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/12.jpg)
بیروڕا(393( سێشه ممه 122013/9/3 [email protected]
ڕووبه ری ناڕه زایی و بكه ری ناڕازییبه شێكی ڕابردوودا له بیست س����اڵی ڕۆشنبیریی و مێژووی سیاسی و گرنگی مێژووی ه����ه م ئێم����ه ، كۆمه اڵیه ت����ی ناڕازیب����وون و هه م مێ����ژووی ده ربڕینی به ده گمه ن بووه . ناڕه زاییبوون كرده ی ساڵێك له ساڵه كانی ئه و مێژووه درێژه ئه دۆزینه وه كۆمه ڵگای ئێمه به شێوازی جیاواز ناڕه زایی ده رنه بڕیبێت و چه ندان گروپی نوێیی ناڕازیی دروستنه كردبێت. به مانایه ك له مان����اكان مێژووی دونیای دوای ڕاپه ڕی����ن له س����ه رێكه وه مێژووی ش����ێوازه كانی ڕووبه رو گه وره بوون����ی ناڕه زاییبوون����ه به جۆرێ����ك كایه ی����ه ك نامێنێته وه پڕنه بێت له ناڕه زایی ناوه كی فره جۆر، له سه رێكی دیكه شه وه مێژووی دروستبوونی به رده وامی گروپی ناڕازیی ناڕازیب����وون ڕووبه ره كان����ی تازه ی����ه . جیاوازه كانی كایه هه ره زۆری به ش����ی ژیان����ی كۆمه اڵیه تی ده گرێته وه و بكه ره ناڕازییه كانی����ش له ناو ئ����ه و كایانه داو له په یوه ندی ئه و كایانه وه به یه كترییه وه
دروستده بن. بكه ره ناڕازییه كان����ی دونیای ئێمه فره ج����ۆرن، پاش����خانی كۆمه اڵیه ت����ی جیاوازو كێش����ه ی جیاوازو چاوه ڕوانی بكه ره كۆمه اڵیه تی جیاوازی����ان هه یه . ناڕازیی����ه هه ره دی����اره كان، بۆ نموونه ، گه نجان، جیاوازه كانی له توێژه بریتین چ له ش����اره گ����ه وره كان و چ له ش����اره بچووكه كان و چ له الدێكانی كوردستاندا، پێداویس����تییه له خ����اوه ن بریتی����ن تایبه ته كان، توێژه جیاوازه كانی ژنان، ژماره یه ك����ی به رچ����او له ڕۆش����نبیران و ڕۆژنامه نووس����ان، نووس����ه ران و مامۆس����تایان، خوێن����دكاران و بازرگان����ه س����ه ربه خۆو ناحیزبییه كان، كه س����وكاری سیاس����ییه كان، زیندانه دیارنه ماوه كانی ش����ه ڕی ناوخۆ، بڕێكی فه رمانب����ه ران و له وه رزش����كاران، زۆر ك����ه س و كاری كرێكاران، پاش����ماوه و ئه نفاله كان، فه رمانبه ره ساده كانی ناو ده زگا بیرۆكراتییه كان����ی ده وڵه ت، ئه و كه س و گروپانه ی به رگریی له شوێنه واره ن����او فه رهه نگییه كان����ی مێژووی����ی و ئه وانه ی س����ااڵنه ده كه ن، ش����اره كان یادی تاوان����ه گه وره كانی دونیای ئێمه ده كه ن����ه وه ، له یادكردنه وه ی هه ڵه بجه و ئه نفال����ه وه بیگ����ره ب����ۆ یادكردنه وه ی سه رده شت عوس����مان و دوعاو سۆرانی مامه حه م����ه . هه م����وو ئه مانه بكه ری كۆمه اڵیه تی ناڕازی����ن و له دونیای دوای ڕاپه ڕیندا به شێوازی جیاواز ته عبیریان
له ناڕازیبوونی خۆیان كردوه .ده كرێ����ت بڵێی����ن له دونی����ای دوای ڕاپه ڕیندا هێڵێكی به رچاوی ناڕازیبوون دروستده بێت كه له گه ڵ تێپه ڕینی كاتدا فراوانترو گه وره ترو فره جۆرترو چاالكترو قسه كه رترو توڕه تر ده بێت. بڕو ڕاده ی كۆمه اڵیه تی و سیاس����ی و توڕه بوون����ی ئه خالق����ی و فه رهه نگی و دینی و ئه ده بی دونیای دوای ڕاپه ڕین له مێژووی ئێمه دا بێوێنه ی����ه . توڕه ب����وون و ناڕازیب����وون كۆمه اڵیه تیی جه س����ته ی له سه رجه می ئێم����ه وه دێت����ه ده رێ و به ن����او ف����ه زا باڵوده بێته وه . كۆمه ڵگادا جیاوازه كانی هه س����تكردن به مه ترسیی دروستبوونی گرێ����دراو ناش����یرینی دونیایه ك����ی به كۆمه ڵێك بكه ری سیاسی و سه ربازی و نابه رپرس����یارو مافییاییه وه ، حیزب����ی سه رچاوه ی س����ه ره كی ئه م توڕه بوون و له ده ركه وته یه كێكه ناڕازیبوونانه ی����ه و ئه و ده رونییه كان����ی سۆس����یۆلۆژیی و دونیایه ش كه دروستده بێت. به حوكمی ئه وه ی دونی����ای دوای ڕاپه ڕین دونیای ژێره وژووربوونێك����ی جێگۆڕك����ێ و گروپی چه ندان ڕیشه ییه ، كۆمه اڵیه تی كۆمه اڵیه تی نوێ دروستده بن كه پێشتر له دونیای ئێمه دا بوونیان نه بووه ، یان الواز ب����ووه . له هه مووی����ان دیارتر ئه و ”ده سه اڵتداره تازانه “ن كه تاقه شتێك ”ڕابردوویه كی سیاسییه “ هه یانبووبێت ڕه مزی“ ”س����ه رمایه یه كی له ش����ێوه ی كه س����انی به تایبه تی ئه مانه به هێزدا، ژماره یه ك و كه س����انی ڕیزی پێشه وه ی ژیانی سیاسی بوون له كوردستاندا. ئه م گروپه تازه یه له ماوه یه كی كه مدا ”پێگه سیاسییه كانی“ خۆی به ده یان و سه دان
”پێگ����ه ی ئاب����وری“ و ”س����ه ربازیی“ ”ڕێكخراوه ی����ی“ه وه و و ”ده زگای����ی“ سیاس����ه ته وه له ن����او گرێئ����ه دات و ده په ڕێت����ه وه ب����ۆ ناو پاره و س����امانی ناقاچاغ و قاچاغ و بازرگانی بێشوماری ده ستگرتن به سه ر كارگه و كارخانه كانی كوردستانداو له دوای كه وتنی ڕژێمه كه ی بۆ ڕاسته وخۆ بازدانێكی سه دامیشه وه ناو ئابوری نه وت له كوردس����تاندا، كه ئابورییه كی تاریك و نه بینراوو شاراوه یه . ئه وه ی ڕووئه دات دروستبوونی توێژێكی كۆمه اڵیه تی نوێییه كه پاره و س����امان و ده س����ه اڵتێكی گ����ه وره كۆده كات����ه وه ، به اڵم هه م����وو متمانه یه كی كۆمه اڵیه تی ئه و كۆمه ڵگایه ئه دۆڕێنێت كه له ناویدا
حوكمڕانه .سیاس����ی و ژێرخانێكی دۆخ����ه ئه م كۆمه اڵیه تی و ئابوری و ئه خالقی و ڕه مزی ڕووبه رو گه وره بوونی بۆ دروستده كات كرده ی ناڕه زاییبوون. چه ند ئه و توێژه ده سه اڵتداره ده وڵه مه ندو به هێزترببێت و به هێزییه كه ش����ی ده وڵه مه ندب����وون و ببێت به ش����تێكی بینراوو هه ستپێكراو ف����ه زای گش����تی ش����اره كانی له ن����او كوردس����تاندا، له ڕێگای دروس����تكردنی كۆش����ك و باڵه خانه و بازاڕو سه یرانگه ی واته چه نده ده سه اڵته كه ی تایبه ته وه ، ببێته ”ده س����ه اڵتێكی بینراو“، به دیوی ناڕازیب����ون و ڕاده ی ب����ڕو ئه ودی����ودا زیادده كات و كۆمه اڵیه ت����ی توڕه بوونی په ره ده ستێنێت. به جۆرێك هاوكێشه كه له كوردستانی دوای كه وتنی ڕژێمه كه ی سه دام حوس����ه یندا ده بێت هاوكێشه ی ناكۆكییه كی ق����ووڵ و فره الیه ن له نێوان ئه و توێژه تازه حوكمڕانه و سه رجه می پێكهاته كانی تری كۆمه ڵگای ئێمه دا.
ناڕازییبوونی بونیادی توێژه ئ����ه م ئ����ه وه ی به حوكوم����ی كۆمه اڵیه تیی����ه تازه یه ده س����تی له ناو س����ه رجه می پێگه و كایه جیاوازه كانی زۆریش به ڕاده یه ك����ی ده س����ه اڵتدایه و كردوه ، ده س����ه اڵتانه ی ئه و كۆنترۆڵی بۆی����ه زۆربه ی ه����ه ره زۆری ش����ێوازه جیاوازه كانی ناڕه زاییبوونی كۆمه اڵیه تی له دونیای ئێمه دا ڕه هه ندێكی سیاس����ی گرنگ وه رده گرن. ئه مه ش له به رئه وه نا كه گروپ����ه ناڕازیی����ه كان گروپگه لێكن ش����ه یدای سیاسه ت و سیاس����ه تكردن، ئێم����ه كۆمه ڵ����گای له به رئه وه ش����نا ئینس����انی كۆمه ڵگایه كی سیاس����ییه و ئێمه ”به سروشت“ حه زی له سیاسه ته ، به ڵك����و له ب����ه ر ئاماده گی����ی به زه برو ب����ه زۆرو هه مه الیه نی ده س����ه اڵت له ناو كۆمه اڵیه ت����ی و خان����ه س����ه رجه می فه رهه نگی و دینی و ڕه مزییه كاندا. توێژه بااڵده س����ته كه ی كوردستان له پرۆسه ی دروستبوون و گه ش����ه كردنی خۆیدا كار س����ه رجه می په راوێزخستنی له س����ه ر هێ����زه كۆمه اڵیه تییه كان����ی تر ده كات، یان النیكه م هه موو ه����ه ل و توانایه كی له و هێزانه گه ش����ه كردنی س����ه ربه خۆ پاش����كۆی ده یناكاته ده س����ێنێته وه و خۆی و له په راوێزێكی س����نووربۆدانراودا
نیشته جێیان ده كات.له ئه نجام����دا ئه مه وایك����ردوه هه موو هه ر كرده یه ك����ی كۆمه اڵیه تی و جوڵه و ناڕازیبوونی له ش����ێوه كانی شێوه یه ك كۆمه اڵیه تی، چه ن����د بچووك و الوه كی و ڕه هه ندێك����ی بێ����ت، ناوچه یی����ش سیاس����ی گه وره یان بچووكی هه بێت و نه كردن����ی ی����ان چاره س����ه ركردن ناڕه زایه تییه كه ش كرده یه كی سیاس����ی بێ����ت. به حكومی ئه وه ی ده س����ه اڵتی
توێژه حوكمڕانه كه له شێوه سه ربازیی و میدیای����ی و حیزبی����ی و ده زگای����ی و ش����وێنێكدایه ، له هه موو ره مزییه كه یدا بۆی����ه دۆخ����ی ناڕه زایب����وون و كرده ی له هه موو شوێنێكدایه ، ناڕه زاییبوونیش به اڵم بێگومان به بڕو ڕاده و شێوازو جۆرو تواناو ئه گه رو قورسایی جیاوازه وه . ئه م دۆخ����ه تایبه ته و ئه م مۆدێله تایبه تتره له ده س����ه اڵت جۆرێكی هێجگار قووڵ و بونیادیی“ ”ناڕازیبوون����ی فره الیه نه ی دروستكردوه ، ژینگه یه كی دروستكردوه هه موو شتێك تیایدا ناجێگیرو ده ڵه مه یی بێت، له به رده م هه ڕه ش����ه ی به رده وام و ب����ه رده وام و له ناڕازیبوونێك����ی ڕووی له چه مك����ی مه به س����ت فراوانبێ����ت. ”ناڕازیبوونی بونیادیی“ دروس����تبوونی دۆخێك����ه تیایدا ناڕازیبوون به ش����ێكی قووڵی ژیان����ی كۆمه اڵیه تی بێت، ته نها له ئاس����ته بینراوو ڕووكه شه كانی ژیانی به ڵكو ئاماده نه بێ����ت، كۆمه اڵیه تی����دا له كۆڵه كه سه ره كییه كانی بێت یه كێك ئه و دونیایه ی دروستكراوه . ناڕازیبوونی بونیادی����ی له كوردس����تاندا دۆخێك����ی له بوون و ده كرێت قسه دروس����تكردوه ”زۆرینه یه كی به رده وام����ی ئاماده گیی ناڕازیی“ بكه ین. ئ����ه م زۆرینه یه ته نها ڕۆژانه ژیانی بچووكه كانی له ته فاسیله بێزارنییه ، به ڵكو له هێڵه هه ره گشتی و ه����ه ره س����ه ره كییه كانی به ڕێوه بردن و ئاراس����ته كردنی ئ����ه و ژیان����ه بێزاره ، ”ناڕازیبوون����ی بونیادی����ی“ دۆخێك����ی دروس����تكردوه ناڕازیب����وون له هه م����وو كۆمه اڵیه تی����دا ژیان����ی ئاس����ته كانی ڕه هه ندێكی ئاماده بێت. ڕه نگبداته وه و تری ”ناڕازیبوون����ی بونیادیی“ ئه وه یه به رده وام ناڕازیبوونه ئ����ه م مه رجنییه كۆمه اڵیه تی����دا ك����رده ی له فۆرم����ی هه میش����ه مه رجنیی����ه ده ربكه وێ����ت، فه زای له ن����او بینراوبێت كرده یه ك����ی گش����تیی كۆمه ڵگادا، به اڵم هه میش����ه په نگخواردو، ناوه ك����ی وزه یه كی وه ك به هێ����زو له ئه گ����ه ری ڕس����تێك وه ك گ����ه وره ، ته نان����ه ت وه ك ”بۆمبێك����ی كاتی“، له ودیوی دیارده كان و له ودیوی جوڵه ی ڕۆژان����ه ی مرۆڤه كان و له ودیوی كارو ك����رده وه ی ده زگاكان و له ودی����وی هاوكێشه كانی ده سه اڵته وه ، ئاماده یه .
سێ گروپی ستراتیژییدونیای دوای ڕاپه ڕین دونیای دروستبوونی كۆمه ڵێك ”گروپی ستراتیژیی“ جیاوازه ك����ه هه ریه كێكی����ان ڕۆڵێك����ی گه وره و ڕاپه ڕین����دا دوای له دونی����ای گرن����گ ده بین����ن، به تایبه ت����ی له په یوه ندییاندا كرده ی پته وكردن����ی به به هێزك����ردن و ناڕازیب����وون و گه وره كردن����ی ڕۆحیه تی ده سكاریكردنی بۆ هه وڵدان به رگریی و ئه و هاوكێش����ه تازانه ی ده س����ه اڵت كه كۆمه اڵیه تیدا له كایه یه ك����ی زیاد له ناو دروس����تده بێت. ئه م نووس����ینه كورته ش����وێنی لێكۆڵین����ه وه نیی����ه له جۆره جی����اوازه كان و ژم����اره و ته مه نی گروپه ستراتیژییه كانی دونیای دوای ڕاپه ڕین، لێكۆڵین����ه وه ی زانس����تی له س����ه ر ئه م مه س����ه له یه كارێكی هێج����گار گرنگه و س����ه ره تاییترین ئه مڕۆ ت����ا به داخه وه هه نگاوێك به م ئاراس����ته یه دا نه نراوه . ئه وه ی من لێره دا ده مه وێت به شێوه یه كی گشتی و سه ره تایی باسیبكه م قسه كردنه له س����ێ گروپ له و گروپه ستراتیژییانه كه پێموای����ه له دونیای دوای ڕاپه ڕیندا ڕۆڵی����ان هه بووه له به خش����ینی زمان و به ناڕه زایه تییه ت����ازه ئاس����ۆی وێنه و ئێمه . كۆمه ڵگای كۆمه اڵیه تییه كان����ی بێگومان ژماره ی گروپه ستراتیژییه كانی دونیای دوای ڕاپه ڕین له م س����ێ گروپه زیات����ره و به هیچ مانایه ك بۆ ئه م س����ێ گروپه كورتناكرێته وه . به ر له قسه كردن له سه ر ئه و سێ گروپه با سه ره تا مانا هه ره سه ره كیی و گشتییه كانی چه مكی ”گروپه س����تراتیژییه كان“ به خوێنه ران
نیشانبده م. چه مكێكی س����تراتیژیی“ ”گروپ����ی سۆس����یۆلۆژییه و ب����ۆ ش����یكردنه وه ی كۆمه اڵیه تی ژیان����ی كۆمه ڵناس����انه ی به كاردێت. له م جۆره ش����یكردنه وه یه دا له ب����وون و ب����اس ئ����ه وه ی له بات����ی ڕۆڵی ”چین����ی كۆمه اڵیه ت����ی“ بكرێت له ئاراس����ته كردنی ژیانی كۆمه اڵیه تیداو له باتی ئه وه ی ”چین“ه كان وه ك یه كه ی س����ه ره كی ش����یكردنه وه ی كۆمه اڵیه تی به كاربهێنرێن، باس له كۆمه ڵێك گروپی تایبه ت ده كرێت كه ڕۆڵی گرنگ له ژیانی دروس����تبوونی ده گێڕن. كۆمه اڵیه تیدا چینی كۆمه اڵیه تی پرۆسه یه كی مێژوویی ئاڵ����ۆزو درێژه و پێویس����تی به كاتێكی زۆر هه یه ، هی����چ چینێكی كۆمه اڵیه تی له شه وو ڕۆژێكدا دروس����تنابێت، به اڵم س����تراتیژیی” ”گروپی دروس����تبوونی
ه����ه م پرۆس����ه یه كی ئاس����انتره و هه م كاتێكی كه متریش����ی ده وێت. ”گروپی س����تراتیژیی“ مه رجنییه له كه س����انێك دروستببن كه هه موویان له یه ك چینی كۆمه اڵیه تییه وه هاتبن، به ڵكو ده شێت پاشخانی چینایه تی جیاوازیان هه بێت، ئاستی خوێندن و پله ی فه رمی و نافه رمی جیاوازیان هه بێت. گروپی س����تراتیژیی وه كچۆن گروپی چینایه تین نین، ئاواش گروپ����ی نوخبه وییش نین و كه س����انی س����ه ر به نوخبه یه كی دیاریك����راو نین، ئه ندامه كانی ئه م گروپانه له پاش����خان و پێگه ی كۆمه اڵیه تی جی����اوازه وه دێن، پێش����وه خت شوناس����ێكی هه ڵگ����ری پێدراو نین، ده شێت شێوه ژیان و شێوه بیركردن����ه وه ی جیاوازیش����یان هه بێت، ئه وه ی ده یان����كات به گروپێكی تایبه ت كۆبوون����ه وه ی هه موویان����ه ل����ه ده وری هه ندێك ئامانجی سه ره كیی و بنه ڕه تیی. گروپی س����تراتیژی مه رج نییه گروپی ڕێكخراوبن و له ناو ئه م یان ئه و ئۆرگان و ڕێكخ����راوی هه ره می����دا كۆبووبن����ه وه ، به ڵكو ده شێت به شێوه یه كی ڕێكنه خراو له ده وری پرۆژه و ئامانجێكی س����ه ره كی كۆبووبن����ه وه . ئه م گروپان����ه بۆیه به ”گروپی ستراتیژیی“ ناوده برێن چونكه ده توانن كاریگه ری به رچاو له سه ر ژیانی كۆمه اڵیه ت����ی به جێبهێڵن و ده س����كاری ئ����ه م یان ئه و ڕه هه ن����دی بیركردنه وه و كاركردن����ی كۆمه اڵیه ت����ی بك����ه ن. كه باس له گروپی س����تراتیژی ده كه م ئه و مانا تایبه تانه ی س����ه ره وه م مه به سته . ئه و س����ێ گروپه ستراتیژییه ی پێموایه له دونی����ای دوای ڕاپه ڕین����دا ڕۆڵێك����ی به هێزكردنی له به رجه سته كردن و گرنگ ك����رده ی ناڕه زایه تیده ربڕی����ن و كرده ی به رگریكردن����دا ده بین����ن، بریتی����ن له ”گروپ����ی ڕه هه ند“، ”گروپ����ی میدیای ئازاد“ و ”گروپی ناڕازیی ناو حیزب“ .له بیست س����اڵی ڕابردوودا ئه م سێ گروپه ڕۆڵێكی سه ره كییان بینیوه هه م به گه شه دان به ڕوانین و دیدو عه قڵیه تی ڕه خنه ی����ی به رامبه ر به و دونیای تیایدا ده ژین، هه م زمان و چه مك و تێزو تیوره ی تایبه تیش����یان بۆ ئه و دیده ڕه خنه ییه دۆزیوه ت����ه وه و دواجاری����ش هه ندێكیان به كۆكردنه وه ی ڕێكخراویان شێوازێكی ناڕه زایه تیی����ه كان به خش����یوه . گروپی كۆمه ڵێ����ك گردبوون����ه وه ی ڕه هه ن����د ڕۆش����نبیر ب����و ل����ه ده وری ئامانجێكی تابیه ت ك����ه بریتیبوو له تازه كردنه وه ی كای����ه ی كلوتوریی و فیكری����ی و ڕمزیی له كوردس����تاندا به جۆرێ����ك بكرێ����ت تێگه یش����تنێكی ڕه خنه ی����ی ن����وێ بۆ دیارده كانی نا ئه و كۆمه ڵگایه و بۆ ئه و له دایكببێت. دروستده كرێت دونیایه ی پرۆژه ی ڕه هه ند پرۆژه ی به رهه مهێنانی بو، تیوریی ڕه خنه یی و دونیابینییه كی شه رم نه كات و له وه نه ترسێت مه ترسییه دونی����ای ڕیش����ه ییه كانی س����ه ره كی و نیش����انبدات، ئێمه به كۆمه ڵگای ئێمه كۆمه ڵگاكه وه له ناوه وه ی مه ترسییه ك دێت، نه ك ش����تێكی ده ره ك����ی بێت و به سه ر ئه و كۆمه ڵگایه دا سه پێندرابێت. ڕه هه ند پ����رۆژه ی ده ستنیش����انكردن و نیش����اندانی ئه و مه ترسییانه و پرۆژه ی به خش����ینی زمان و چه م����ك و تیوره ی تایبه ت بوو بۆ قس����ه كردن له سه ر ئه و تیوری فیكری و زمانێكی مه ترسییانه ، ن����وێ ده ره قه تی ته حه داو مه ترس����ییه تازه كان����ی ئه و دونیای����ه بێت كه له ناو كۆمه اڵیه تی و گۆڕان����كاری كۆمه ڵێ����ك ڕه مزی ڕیش����ه ییدا له دروس����تبوونێكی كاریگه ری ڕووه وه له م به رده وامدابوو. دروس����تكردنی له س����ه ر ڕه هه ن����د وێناكردنێك����ی ن����وێ ب����ۆ كۆمه ڵ����گا، ب����ۆ پێكه وه بوون����ی كۆمه اڵیه ت����ی، بۆ فیكر، بۆ سیاس����ه ت، ب����ۆ حوكمڕانی و ده سه اڵت، بۆ به رگریی، بۆ په یوه ندی هتد... ده سه اڵتداران كۆمه ڵگاو نێوان
كاریگه رییه كی به رچاوبوو.”گروپ����ی دووه����ه م گروپ����ی ڕه خنه یی����ه كان“ی ڕۆژنامه نووس����انه میدی����ای ئ����ازاده كه له دونی����ای دوای چاالكان����ه له دایكده ب����ن و ڕاپه ڕین����دا ده كه ون����ه كار. ڕۆڵ����ی ئ����ه م گروپ����ه له پیشاندانی وێنه یه كی تری كۆمه ڵگای كوردی����ی و وێنه یه كی تری سیاس����ه تی كوردی����ی و وێنه یه كی ت����ری حوكمڕانی كوردیی����دا، جی����اواز ل����ه وه ی ئامێری پڕوپاگه ن����ده زه به الحه ك����ه ی حی����زب نیش����انیئه دا، ڕۆڵێكی هێجگار گرنگ و میدیای به پێچه وانه ی ب����وو. بنه ڕه تی ئاراسته كراوه وه ، ”گروپی ڕۆژنامه نوسه ڕه خنه ییه كان“ وێنه یه كی كوردستانیان نیش����انئه دا پ����ڕ ل����ه دزی و جه رده یی و تااڵنی و خراپبه كارهێنانی ده سه اڵت، پڕ له په راوێخستنی كۆمه اڵیه تی و سیاسیی و فڕاندن و به كوش����تن و ت����ا ئابوری����ی،
به رده وامی تۆقاندنێك����ی ترس����اندن و هه موو ئ����ه و ده نگه ڕه خنه ییانه ده گات كه نه ترسانه له و دونیایه دا هاتنه قسه . ڕۆڵی ستراتیژیی ئه م میدیایه ڕۆڵێكی گرنگ����ه و كورتناكرێت����ه وه ب����ۆ ئ����ه م كورتهێنان و ئه و نووقس����انی له شێوازی كاركردن����ی ئه م میدیای����ه و ئه م گروپه
ستراتیژییه دا.سێهه مین گروپی ستراتیژی ”گروپی حیزبیی����ه ناڕازیی����ه كان“ ب����وو. پارته سیاس����ییه كانی دونیای دوای ڕاپه ڕین، تاده هات، یه كێتی، پارتی و به تایبه تی له س����ه رێكه وه ، به ره و ئه وه گه شه بكه ن كه ببنه پارتی چه ند كه س و خێزانێكی دیاریكراو، له سه رێكی دیكه شه وه ، ببنه كۆمه ڵێ����ك كۆمپانیاو تۆڕی په یوه ندی له ژێر ناقاچ����اغ قاچ����اغ و ئابووری����ی ده س����تی ئه و چه ند كه سه كه مانه دا كه باس����مكرد. ئه مه جگ����ه له گۆڕانیان بۆ ئامرازێكی ترس����ناك بۆ كۆنترۆڵكردن و به رده وام����ی چاودێریكردنێك����ی كۆمه ڵگا به مه به س����تی بێده نگكردن و به رده وام����ی. په راوێزخس����تنێكی ئه م دۆخ����ه وایكرد له ن����او حیزبه كان خۆیان����دا گروپێ����ك دروس����تببێت كه مۆدێله بێت ئه و ڕه خنه كردنی خه ریكی له حوكمڕان����ی و خه ریك����ی قس����ه كردن بێت له س����ه ر ته س����كبوونه وه ی گروپی خراپ ناش����یرینییه كانی حوكم����ڕان و به كارهێنانی ده س����ه اڵت. ئ����ه م گروپه له ناو یه كێتیدا بووه هۆی دروستبوونی ”بزوتنه وه ی گ����ۆڕان“ و له ناو پارتیدا ناڕازیدا سیاس����ی ده نگی له كۆمه ڵێك به رجه س����ته بوو كه ه����ه ره دیاره كه یان
جه وهه ر نامیق بوو.
جارێكی تریش ده یڵێمه وه ئه م س����ێ گروپه هه موو گروپه س����تراتیژییه كانی دونی����ای دوای ڕاپه ڕی����ن نی����ن گروپه دوای دونی����ای س����تراتیژییه كانی ئ����ه م ب����ۆ كورتانبێت����ه وه ڕاپه ڕی����ن س����ێ گروپ����ه ، زۆر گروپی ت����ر له ناو خوێندكاران و پارێ����زه ران و ژنان و هێزه كۆمه اڵیه تییه كانی تردا هه بووه و هه یه ، به اڵم له به رئه وه ی مێژووی دروستبوون و شێوازی كاركردن و جۆری ته حه داكانی ئه م گروپانه نه نووس����راوه ته وه ، مرۆڤ جۆره دا له م له نووس����ینێكی ناتوانێت هیچ����ی ئه وتۆی����ان له س����ه ربڵێت. ئه و خاڵه ی ده مه وێت جه غتی لێبكه م ئه وه یه كه ڕۆڵی ئه و س����ێ گروپه ی باسمكرد له فراوانكردن����ی ڕووب����ه ری ناڕه زایه تی كۆمه اڵیه تی و دۆزینه وه ی زمان و چه مك و وێنه ، تا به فۆرمی ڕێكخراوه یی ده گات، ب����ۆ ناڕه زایه تییه كانی ن����او كۆمه ڵگای ئێم����ه ، ڕۆڵێكی گرنگ و س����تراتیژییه . له دۆخ����ی ”بزوتنه وه ی گ����ۆڕان“دا ئه و ڕۆڵه ڕه هه ندێكی سیاسی و ڕێكخراوه یی گرته خۆی و بوو به هۆكاری دروستبوونی ئۆپۆزیسیۆنێكی سیاسی كه ئه مڕۆ هه م كۆمه ڵگای ئێمه و هه م ده س����ه اڵتدارانی تایبه ت����ی حیس����ابێكی كوردس����تان
بۆده كه ن.به كورت����ی دونی����ای دوای ڕاپه ڕی����ن دونیای����ه ك نه ب����وو كۆمه ڵ����گای ئێمه تیایدا خه وی لێكه وتبێت و جگه له سه ر له قاندن و ته سلیمبوون به ده سه اڵت هیچ كارێك����ی تری نه كردبێ����ت. كۆمه ڵگای ئێم����ه كۆمه ڵگای����ه ك نه ب����ووه و نییه ”گاڕانی” و ”ڕانه مه ڕی“ و ”كۆیله یی“، هێزی كۆمه ڵگایه ك����ه به پێچه وان����ه وه دژو دژو خه ون����ی بیكردن����ه وه ی دژو زمان����ی دژو چاوه ڕوان����ی دژو بكه ری ب����ه اڵم به دیوی دژی به رهه مهێن����اوه .
ئه ودیویشدا ده سه اڵتدارانی كوردستانیش توانیویانه به شێوازی جیاوازو له ڕێگای جیاوازه وه كار له س����ه ر كۆنترۆڵكردن و ئیداره دان����ی ناڕه زایه تیی����ه كان بكه ن و نه هێڵن سه رجه می مۆدێله سیاسییه كه بخات����ه ژێ����ر مه ترس����ی زۆر گ����ه وره و
یه كجاره كییه وه .
ناڕه زایی كۆمه اڵیه تی و سیستمی حوكمڕانی
دیموكراس����ییه كاندا له سیس����تمه ناڕه زایه ت����ی كۆمه اڵیه تی ده بێته هۆی به سیستمه گه ش����ه دان باش����تركردن و سیاسی و كۆمه اڵیه تییه كه ، خاڵه الوازو ده سه اڵتداران نیشانئه دات و خراپه كان ناچ����ارده كات بیر له چاره س����ه ركردنی ناڕه زایه تییه كان ئێم����ه الی بكه نه وه . كه له ڕه قب����وون و ه����ۆی ده بن����ه س����ه ختیگربوونی زیاتری سیستمه كه و هه ستكردن به ته حه داكردنێكی وجودیی، الی ئێمه چونكه سیستمه سیاسییه كه هه موو بێمتمانه یه ، الوازو سیستمێكی چوونه سه ر شه قامێک وه ك ته حه دایه كی وجودی وێناده كرێت و وه ك ته حه دایه كی وجودیی����ش مامه ڵه ده كرێت. له دونیای ناڕه زایه تییه كان گه یش����تنی ئێم����ه دا به ش����ه قام به ناو تێكش����كانی زۆربه ی هه ره زۆری له و میكانیزمانه دا تێپه ڕیوه كه ڕێ له گه یشتنی مرۆڤی ناڕازی ئێمه به ش����ه قام ده گرێت. گه یشتن به شه قام مانای البردنی كۆمه ڵێك ته وقی گه وره ك����ه به ش����ێكی گرنگی س����تراتیژیه تی مانه وه ی ده س����ه اڵته له و كۆمه ڵگایه دا. ئ����ه وه ی واده كات ك����ه مرۆڤ����ی ئێمه و هێ����زه ناڕازییه كان به ئاس����انی نه گه نه س����ه ر ش����ه قام حه زی ئه م كۆمه ڵگایه ئێمه مرۆڤ����ی حه زی له كۆیله یه ت����ی و له سووكایه تیپێكردن نییه ، وه ك هه ندێك خوێندن����ه وه ی نابه رپ����رس و ناڕاس����ت پێش����نیاریده كه ن، به ڵكو له سه رێكه وه توندوتی����ژو میكانیزم����ه وابه س����ته ی فش����اركاره كانی ده سه اڵت و له سه رێكی دیكه وه وابه س����ته ی ئه و مانایانه یه كه كرده ی ده ربڕینی ناڕه زایه تی له دونیای
ئێمه دا گرتوویه تیه خۆی.
ناڕه زایی و شه قامخوێندنه وه یه ك����ی له ه����ه ر ش����تێك ناڕه زاییده ربڕی����ن سۆس����یۆلۆژیای تێبینیكردنه قابیل����ی له كوردس����تاندا ڕێگرتنه له گه یش����تنی ناڕه زایه تییه كان به ش����ه قام. به بۆچوونی من له پش����تی ئه م ڕێگرتنه وه ئه م هۆكاره سیاس����ییه تایبه ته هه یه : له دونیای ئێمه دا چوونی ناڕه زایه تی����ی بۆ س����ه ر ش����ه قامه كان ڕووبه رێ����ك ب����ۆ ك����رده ی سیاس����ی و كۆمه اڵیه تی دروستده كات كه ده كه وێته كۆنترۆڵكردنیانه وه توان����ای ده ره وه ی له الیه ن ده سه اڵته وه . مۆدێلی حوكمڕانی بااڵده ست له كوردستاندا ته نها مۆدێلی چاودێریكردنێك����ی كۆنترۆڵك����ردن و سیاس����ی و ك����رده ی به رده وام����ی ك����رده ی كۆمه اڵیه تی����ی نیی����ه ، به ڵكو ئیداره دانی ئاراس����ته كردن و مۆدێل����ی ته واوه تییش����یانه به شێوه یه ك نه توانن زیان����ی گه وره به پایه كانی ده س����ه اڵتی كۆمه اڵیه تییه سیاس����ی و توێ����ژه ئه و بگه یه نن ك����ه له دونیای دوای ڕاپه ڕیندا دروس����تبووه . ترس����ی ئه وه ی شه قام ببێت به فه زایه كی سیاسی گرنگ تیایدا بزوتن����ه وه ی سیاس����ی و كۆمه اڵیه ت����ی ناڕه زایی دروستببێت، ترسێكی قووڵ و به رفراوان����ی ئه م ده س����ه اڵتدارێتییه یه . بۆیه هه موو توانا س����ه ربازی و ئه منی و ئابوری و میدیاییه كه ی خۆی ده خاته گه ڕ ب����ۆ ڕێگرت����ن ل����ه وه ی ش����ه قام ببێت به ڕووبه رێكی سیاس����ی تر، ڕووبه رێكی ئه لته رناتیڤ بۆ ڕووبه ره سیاسییه كانی
تر.
نه گواس����تنه وه ی ناڕه زایه تییه كان بۆ ش����ه قام مانای نه بوون����ی ناڕه زایه تیی نییه ، مانای ته سلیمبوون و بێده ربه ستی به ڵك����و نیی����ه ، ئێم����ه كۆمه ڵ����گای مان����ای ئاماده گی ته وقێكی سیاس����ی و ئه منی و س����ه ربازیی گه وره یه به ده وری مرۆڤه ب����ه ده وری ناڕه زایه تیی����ه كان و ناڕازییه كان����دا. ئه وه ی له كوردس����تاندا ئاماده ی����ه غیاب����ی ناڕه زایه تیی نییه ، به ڵكو گه مارۆدانێكی سه ربازی و ئه منی په نگه خواردنه وه یانه ناڕه زایه تییه كان و له ن����او ده رون و ڕوانی����ن و زمانی كه رته ئ����ه م په ڕین����ه وه ی ناڕازییه كان����دا. سایكۆلۆژیی و له دۆخێكی ناڕازه یه تییه زمانه وانییه وه ڕه م����زی و له پێكهاتێكی بۆ كرده یه كی سیاسی مه سه له ی كاته ، ئ����ه وه ی ئه مڕۆ كۆمه ڵگای ئێمه پێوه ی س����ه رقاڵه هه وڵدانه بۆ ده ربازبوون له و ته وقه سیاسی و ئه منییه ی ده وریداوه .
سۆسیۆلۆژیایناڕهزاییدهربڕین
مه ریوان وریا قانیع
الی ئێمه ناڕه زایه تییه كان
ده بنه هۆی كه له ڕه قبوون و
سه ختیگربوونی زیاتری
سیستمه كه و هه ستكردن
به ته حه داكردنێكی وجودیی
له سیستمه دیموكراسییه كاندا
ناڕه زایه تی كۆمه اڵیه تی ده بێته هۆی باشتركردن و
گه شه دان به سیستمه سیاسی و
كۆمه اڵیه تییه كه
)٣-٣(
![Page 13: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/13.jpg)
13 (393( سێشه ممه 2013/9/3 [email protected]بیروڕا
رێبین هه ردی
له چركه س���اته یه كێك���ه هه ڵب���ژاردن گرنگه كانی هه مو سیسته مێكی دیموكراتی. له م سه رده مه دا به هۆی زۆربونی ژماره ی دانیشتوانه وه چیتر دیموكراسی راسته وخۆ كه تیایدا هه ر تاكه كه س���ێك راس���ته خۆ به شداری له بڕیاردان و وتوێژه ئیداریه كاندا ئه كات، كارێكی نیمچه مه حاڵه . ئه سته مه له كۆمه ڵگایه كدا كه له سه دان هه زار كه س پێكهات���وه ، ئ���ه وه بكرێت ك���ه هه موان راسته وخۆ به شداری له و وتوێژانه دا بكه ن كه ئه بنه بڕیاری سیاسی یان ئیداری بۆ رێكخس���تنی كۆمه ڵگا. ه���ه ر له به ر ئه مه دیموكراسی ناراس���ته خۆ، واته ملدان بۆ به یه كێك بو نوێنه رایه ت���ی، هه ڵبژاردنی سیس���ته مێكی هه مو له پێویس���تیه كانی دیموكرات���ی. راس���ته زه حمه ت���ه ی���ه ك ك���ه س بتوانێت نوێنه رایه تی خواس���ت و ویس���تی هه مو ئه و كه س���انه ب���كات كه ده نگی پێئ���ه ده ن و وه ك نوێنه ری خۆیان كه موكوڕیه ئ���ه م به اڵم هه ڵیئه بژێ���رن، په یوه ن���دی به كه س���ی نوێن���ه ره وه نیه ، ژماره ی به زۆربون���ی په یوه ندی به ڵك���و خه ڵك���ه وه هه یه . زۆرج���ار نوێنه رێك بۆ ئه وه ی بتوانێت ببێته نوێنه ر، پێویس���تی به ده نگی ده یانهه زار كه سه . له م دۆخه شدا مه حاڵه بتوانێ���ت نوێنه رایه تی هه مو ئه و ویس���تانه بكات ك���ه ده نگی���ان پێداوه ، له به رئ���ه وه ی به ئاس���انی زۆر چونك���ه هه ری���ه ك له وانه خواس���تی جیاوازو رای جی���اوازی خۆی هه یه ك���ه ناكۆك و بگره
هه ندێكجار دژبه یه كن. به اڵم له گ���ه ڵ ئه مه ش���دا نوێنه رایه تی كارێك���ی بێه���وده نیه . چونك���ه له هیچ سیس���ته مێكی دیموكراس���یدا كۆمه ڵ���گا ته نها یه ك نوێن���ه ر هه ڵنابژێرێت، به ڵكو ده یان كه س و سه دان كه س هه ڵئه بژێرێت ب���ۆ ئ���ه وه ی وه ك نوێن���ه ری خه ڵك كار بك���ه ن )له دۆخی كوردس���تاندا نوێنه ران 111كه سن(. لێره وه زۆرترین رای خه ڵكی ئه توانێ���ت له ن���او ده زگای نوێنه رایه تیدا بونی هه بێ���ت و كه م ت���ا زۆر نزیك بێت
له بۆچون و رای هاواڵتیانه وه .له س���اته وه ختێكی بریتیه هه ڵبژاردن گرنگی دیموكراسی كه له رێگه یه وه خه ڵك هه وڵئه دات ده ستنیش���ان و كۆنترۆڵی ئه و ك���ه س و هێزانه بكات كه ب���ۆ ماوه یه كی كات���ی متمانه ی ئه وه یان پێئه به خش���ێت له بری ئ���ه و بڕیار ب���ده ن و وتوێژ بكه ن. هه میشه ئه م متمانه به خشینه ش كاتیه و ب���ۆ هه میش���ه نیه . خه ڵ���ك یه كجارو بۆ هه میش���ه ده نگ ن���اده ن، به ڵك���و هه ر چ���وار س���اڵ جارێك ئ���ه م پرۆس���ه یه دوب���اره ئه بێت���ه وه و خه ڵك���ی له رێگه ی ئه م دوباره بونه وه ی���ه ، ئه توانن به رده وام به ڕاكان���ی خۆیاندا بچنه وه و گه ر هه ڵه یان كردبو، نوێنه ره كه یان���دا له هه ڵبژاردن���ی له جاری دوهه م یان س���ێهه مدا بیگۆڕن و پێنه ده نه وه . هه ڵب���ژاردن هیچ ده نگ���ی نیه جگ���ه له تاقیكردنه وه یه كی به رده وام. هه ڵه یان به رده وامی تاقیكردنه وه یه ك���ی راستی ئه و كاره ی ئه نجاممانداوه . چونكه له به رئه وه ی ئێم���ه مرۆڤین و مومكین نیه بتوانین هه مو ش���تێك به دروستی و راست بزانی���ن، هه میش���ه له ب���ه رده م ئه گه ری ئه وه دای���ن هه ڵه بكه ی���ن ی���ان به هه ڵه دا ببرێ���ن. به هه ڵه بردن هه میش���ه یه كێكه له و ئه گه ران���ه ی هاوڕێی دیموكراس���یه . ئه شێت كه سانێك به قسه و كاری نارێك و ناڕه وا به هه ڵه ماندا ببه ن، ئه شێت له كاتی هه ڵبژاردندا هه ڵه بكه ین و كه سانێك بكه ینه نوێن���ه ری خۆمان كه به هیچ ش���ێوه یه ك شایس���ته ی نوێنه رایه ت���ی ده نگی خه ڵك نین، به اڵم خاڵی پۆزه تیڤی دیموكراس���ی ئه وه ی���ه هه رگی���ز ئ���ه م به هه ڵه دابردنه ناتوانێت تا س���ه ر بێ���ت و ئه توانین له ٤ س���اڵی ئاینده داو له هه ڵبژاردنی داهاتودا چاكی بكه ینه وه و س���زای ئه و كه س���ه ش بده ین كه به هه ڵه ی���دا بردوین. بیرۆكه ی دیموكراسی و میكانیزمه كانی س���ه ره كی له ناویش���یاندا هه ڵبژاردن، له سه ر بناغه ی ئه گه ری هه ڵسه نگاندنی هه ڵه دامه زراوه ، هه ر له به رئه م���ه ش كراوه به میكانیزمێكی ده وریی كه هه ر چه ند ساڵ جارێك دوباره
ئه بێته وه .به ب���ێ بیرۆكه ی ئه گ���ه ری هه ڵه كردن، ناتوانین هیچ سیس���ته مێكی دیموكراسی راسته قینه دابمه زرێنین. قه بوڵكردنی ئه م ئه گه ره یه كێكه له گرنگترین ئه و بناغانه ی دیموكراسی له سه ر دامه زراوه . ئه و هێزانه ی زۆر له سه ر راس���تیبونی خۆیان دڵنیان و رێژه یه كی هه رچی بچوكیش بۆ هه ڵه كردن دانانێن، هه رگی���ز ناتوانن ببن به هێزێكی دیموكراتی. بگره هه ڕه شه ی سه ره كی بۆ س���ه ر دیموكراس���ی ئه و هێزانه ن كه زۆر
س���ه ختگیرانه بڕوایان به راست و دروستی خۆیان به جۆرێك هه یه كه هه ركه س وه ك ئه وان بی���ر نه كاته وه نه ك هه ر ته خوینی ئه كه ن، به ڵكو وه ك به شێك له كۆمه ڵگاش ته ماش���ای ناكه ن. ئه مجۆره هێزانه گه ر مل ب���ۆ هه ڵبژاردنیش ب���ده ن، ته نها بۆ ئه وه ئه یده ن ك���ه له رێگه یه وه حوكمڕانی بگرنه ده س���ت و هه مو ئه وان���ه له ناوبه رن ك���ه نه یاریان���ن و به گومڕاه���ی له قه ڵه م ئه ده ن. كه سانێكی زۆر دیموكراسی وه ك ئه ڵته رناتیڤێكی جه نگی ته ماش���ا ئه كه ن یان راس���تتر وه ك ش���ێوازێكی جه نگی له نێوان خودو دوژمندا ته ماشای ئه كه ن. له دیدی ئه م كه سانه دا هه ڵبژاردن چه كێكه بۆ له ناوبردن���ی ئه وی تر.. تا ئه وكاته ش جێگه ی ئومێدو بڕوایانه كه بتوانێت ئه م ئامانج���ه بێنێته دی. واته بتوانێت وایان لێبكات ئه وانه له ناوبه رن یان بسڕنه وه یان ده ربكه ن ك���ه وه ك خۆیان بیرناكه نه وه . ئ���ه م جۆره س���ایكۆلۆجیایه نه ك له گه ڵ ناگونجێ���ت، به ڵكو رێك دیموكراس���یدا دوژمن���ی سه رس���ه ختی دیموكراس���یه . ئه مجۆره دیده له ناوه ڕۆكدا دیكتاتۆریانه یه كه دیموكراسی بۆی ئامرازێكی گه یشتنه به ده س���ه اڵت و ئامرازێكه ب���ۆ له ناوبردنی
نه یاره كانی.
به اڵم دیموكراس���ی به ب���ێ هه ڵبژاردن مومكی���ن نی���ه . هه ڵبژاردنی���ش وات���ه النیكه می قه بوڵكردنی فره یی و جیاوازی. وات���ه قه بوڵكردنی ئ���ه وه ی له گه ڵ هێزی ترو گروپی تردا بتوانێت به ئارامی بژیت. له دوا ش���یكردنه وه دا وات���ه قه بوڵكردنی ئ���ه وه ی هێزی ترو ده نگی ت���ر هه یه كه وه ك ت���ۆ مافی ب���ون و ده ربڕینی هه یه و وه ك ت���ۆش ئه ش���ێت هه ڵه یان راس���ت ب���ۆ ب���كات. دیموكراس���ی رێگه یه ك���ه سه قامگیركردنی پێكه وه ژیانی ئاشتیانه ی هێزه كۆمه اڵیه تی و سیاسیه جیاوازه كان، نه ك ب���ۆ له ناوبرنی ئه و پێكه وه ژیانه یان نه ك بۆ ده س���ه اڵتگرتنه ده ستی هێزێك
به سه ر هێزه كانی تردا.به رۆح���ی پێویس���تی دیموكراس���ی قه بوڵكردن و سازش���كردن و پێكه وه ژیان له گه ڵ س���ه رجه م ئه و هێزانه دا هه یه كه وه ك یه ك بیر ناكانه وه . سه ختترین شتێك قه بوڵنه كردنی دیموكراس���یه دژی ك���ه ئ���ه و سازش���ه و په ڕگیری���ه له بۆچ���ون و س���ه یركردندا. هی���چ دیموكراس���یه تێك به ب���ێ ئاماده یی بیرۆكه ی س���ازش بونی نیه . چونكه هه ڵه یه گه ر دیموكراس���ی و له رێگه ی���ه وه هه ڵب���ژاردن وه ك ئامرازێك بۆ به دیهاتنی س���ه رجه م داواكانی خۆت ته ماش���ا بكه یت، چونك���ه له بنه ڕه ته وه نیه سیاسی سیس���ته مێكی دیموكراسی كه هه مو خواست و چاوه ڕوانیه كانی یه ك هێ���ز بهێنێته دی، به ڵك���و ته نها ئه وه یه كه وا له دنی���او روداوه كانی بكات قابیلی ته حه مولكردن بێ���ت له الیه ن خه ڵكیه وه . له بیریاره كان دیموكراس���ی وه ك یه كێك ئه ڵێت "چاره سه ری ناكۆكیه ده رونیه كانی ناو كۆمه ڵگایه به بێ ئه وه ی هیچ فیداكاری و بێدادیه ك به سه ر كه سدا نه سه پێنرێت كه دیموكراسی نیه ". ته حه مولكردن قابیلی پێكه وه ژیان���ه له گ���ه ڵ هێزه كان���ی دیداو هه وڵدانه بۆ گه یشتن به سازشێك كه هیچ الی���ه ك ناچار به فیداكاری���ه ك نه بێت كه نه توانێ���ت ته حه مولی بكات. به مانایه كی تر دیموكراسی سیس���ته مێكه بۆ ئه وه ی بتوانین ته حه مولی ژیان له پاڵ ئه و هێزه سیاسی و كۆمه اڵیه تیانه دا بكه ین كه وه ك ئێمه بیرناكه نه وه و له ئێمه جیاوازن. نه ك ب���ۆ ئه وه ی ئ���ه و هێزانه بس���ڕینه وه یان
له ناوبه رین.
هه ڵبژاردن و دیموكراسی
له )2013/8/25( و له میانه ی به رنامه یه كی ناسراو كه ناڵی )NRT(دا رۆش����نبیری كاك مه ری����وان و ریا قان����ع جارێكی تر قسه ی له سه ر ئیسالمیه كانی كوردستان و ناوچه كه كرده وه .. به اڵم به ش به حاڵی خۆم له پاڵ ئه وه ی كاك مه ریوان یه كێكه له نوس����ه ره باش����ه كانی دنی����ای ئێمه و رۆڵیشی له پاشه كشه كردن به خوێندنه وه ره هه ندییه كان����ی ت����اك ئایدۆل����ۆژی و دنیای فكرو سیاس����ه تی كوردی له مه ڕ ئیس����المیه كان و كۆمه ڵێ پرس����ی تردا هه ب����وه ، نه متوانی ب����ه وردی له هه ندێ راڤه و به ره نجامگیری و داوه ری ده رباره ی ئیس����المیه كان له ناوخ����ۆو ناوچه ك����ه دا تێبگ����ه م. بۆیه لێ����ره دا حه زمكرد و ه ك نوس����ه رێك كه له هه مان ب����واردا ئیش ئاگام له نزیكه وه ده كه م و سیاسیه كیش له بڕی����ار و روداوه كان هه یه و له به ش����ێ ده ست و په نجه یان له گه ڵدا نه رم ده كه م،
هه ندێ سه رنج له م روه وه بخه مه رو. ك����ه له هه مان كاتدا ده بنه پرس����یار و روب����ه ڕوی كاك مه ری����وان ده بن����ه وه و، ده خوازن پرس����ه كه گفتوگۆی زیاتریان مه ری����وان كاك بكرێ����ت، له س����ه ر كۆم����ه ڵ و هه ولێ����ری گردبونه وه ك����ه ی یه كگرتوی ب����ۆ ئیدانه كردنی قوربانیانی عه ده وی و رابیعه ی كۆمه ڵكوژییه ك����ه ی نه ه����زه به كارێكی هه ڵه و هاوش����ێوه ی له قه ڵه مدا! ج����اران كۆمۆنیس����ته كانی له كاتێك����دا ئه وه ن����ده ی م����ن ئاگاداربم روداوه كان له م س����یاقه دا و به و هه ناسه و پاڵنه رانه ش����ه وه رویان نه داوه . هه ڵبه ت ئه م����ه رێ ل����ه وه ناگرێ����ت كه س����انێ یاخود توێژێ له ئیس����المیه كان و خه ڵكه به پاڵنه ری هه بن گه ڵیان هاوسۆزه كه ی ئاین����ی روت به ش����داری ئ����ه و ج����ۆره چاالكیانه بكه ن. به اڵم ئه وه ی په یوه ندی به كۆی چاالكیه كه و، به شدارانی و، هێزه ئیس����المیه كانه وه هه یه ، مه سه له كه به و جۆره نی����ه و، ره هه ندی ت����ری هه یه و، ئێمه جۆراوج����ۆرن. پاڵنه ره كانیش����ی ئیس����المیه كان پێمانوابێ����ت ئه گ����ه ر هاوش����ێوه ی كۆمۆنیس����ته كانی جاران، به ش����ێوه یه كی كوێرانه پش����تیوانی له م هێزی ئیسالمی یاخود ئه و ده كه ن، بێ ئه وه ی له كارنامه و ئاراسته و مۆدێلی ئه و ئیسالمیانه بپرسن پێویستمان به دوباره ئه و پێداچونه وه ی هه ڵس����ه نگاندنه وه و بۆچونه مان هه ی����ه . چونكه ئه م هێزانه له )20( س����اڵی راب����ردودا، ه����ه روه ك خۆت ئاماژه ت پێك����رد، گۆڕانی زۆریان به س����ه ردا هاتوه و، به شێكی گرنگی ئه و گۆڕان����ه ش، په یوه س����ته به مۆبیلزه بون كاڵبون����ه وه ی به ناس����یونالیزم و، ئایدیۆلۆژی و، به نیشتمانیبون و پراگماتی سیاسی. خاوه نی ئه م و تاره ش به یه كێ له و رۆشنبیرانه ی ناو ته وژمی ئیسالمی له مۆبیلزه كه دا رۆڵ����ی ك����ه داده نرێت، هه بوه و تیۆریزه ی بۆ كردوه و، )رصد(ی گۆڕانه كانیشی له م روه وه كردوه ، یه كێ ناوه ن����ده فیكری و ل����ه و ئه كادیمیانه ی ئه كادیمییه ك����ه ی كوردس����تانیش ك����ه س����ه ری بۆ الی ئه م ره هه نده ی گۆڕانی ئیسالمییه كان راكێشاوه ، )دكتۆر عادل باغه وان(ه له سه ر ئه م پرسه و ه ستاوه و ئه و كۆمه ڵناس����ه باس له وه ده كات كه له ئێس����تای كێڵگه ی سیاسه تی كوردیدا ئیس����المییه كان هێزی ناسیونالیس����تی ئیس����المین. به ڕێزیش����ت له به رنامه كه و له كات و شوێنی تریشدا ئاماژه ت به به شێ
له و گۆڕانكاریانه كردوه .ب����ۆ نمون����ه له ده س����اڵی راب����ردودا له به غ����دا رۆژێ ل����ه رۆژان روین����ه داوه ، له سۆنگه ی كوردس����تان ئیسالمیه كانی هاوبه ش����ی ئایدۆل����ۆژی له گ����ه ڵ هێزه ئیس����المییه كانی عێ����راق، س����ه نگه ری به رگری له گه لی كوردستان و مافه كانیان چۆڵ بك����ه ن و، ئه وه ی له به غ����دا له مه ڕ پرسه سیاسی و نیش����تمانیه كان و هه مو ئه و بابه تانه ی په یوه ندییان به هه رێمه وه
پێناس����ه ی جیایكردونه ته وه و هه ب����وه پێبه خشیون، كوردستانیبون بوه ، نه ك ئایدۆلۆژیا و ئیس����المیبون و عه لمانیبونی به رامبه ر، واته وه ك هێزی كوردس����تانی
باگراوند ئیسالمی ره فتاریان كردوه .س����اڵی چه ن����د هاوبه ش����ی كاری رابردوش����یان له گه ڵ بزوتنه وه ی گۆڕان ئۆپۆزیس����یۆنبوندا، له چوارچێ����وه ی به هه مان مه س����ه له ، ئاماژه یه دوب����اره چونك����ی جه وهه ری كاره هاوبه ش����ه كه ئۆپۆزیسیۆنبون و كۆبونه وه بو، به ده وری ئامانج����ی چاكس����ازی و پرۆژه یه ك����ی سیاسی هاوبه ش����دا. هه ربۆیه له سیاقی واقیعی ئیس����المییه كاندا زیاد له هۆكار و دروس����تكردنی له پش����ت پاڵنه رێ����ك هه ڵوێس����ت و ره فتاری سیاسی ئه وانه وه ئاماده ی����ه ، نه گردبونه وه ك����ه ی هه ولێر و نه هی����چ ره فتارێك����ی تری سیاس����یان زه حمه ته ته نها له رێ����ی به پێوه ركردنی ئایدیۆلۆژی����اوه راڤ����ه بكرێ����ت و لێ����ی تێبگه ین. ئه مه ش ئه وه ده گه یه نێت كه ئیسالمییه كانی كوردستان به شێوه یه كی گش����تی له ناو كێڵگه ی ناس����یونالیزمی ك����وردی و له چوارچێ����وه ی قه ڵه مڕه وی هه رێم و ك����ورد و گه لی كوردس����تانه وه ، ن����اوه ڕۆك به ئیس����المیبونه كه ی خۆیان ده ده ن. ئه وه ش وه ك وتمان پێچه وانه ی ئ����ه و بۆچونه یه ك����ه ئایدۆلۆژیا به تاكه هۆكار و پاڵنه ری شكڵدان به جیهانبینی و ره فتاری ئ����ه وان ده زانێت. له په یوه ندی به ده ره وه ی سنوریش����ه وه ، زۆر روداوی گه وره و هه ڵكش����ان و داكش����ان به سه ر ئیس����المی ده وڵه تی هێ����ز و چه ندی����ن
ناوچه كه دا هاتوه . ب����ه اڵم ئ����ه وان نه گردبونه وه ی����ان بۆ ئه نجامداوه و نه به یاننامه شیان له و روه وه باڵوكردۆت����ه وه ، به پێچه وان����ه وه له زیاد له بۆنه یه ك����دا به رامبه ر زی����اد له مۆدێل و هێزێكی ئیسالمی له مه ڕ هه ندێ روداو و ئیدانه كردنی����ان به یاننام����ه ی ت����اوان باڵوكردۆت����ه وه . ئه رش����یفی یه كگرتوی ئیسالمی كوردستان چه ندین به یاننامه ی
له و جۆره ی تێدایه .به ده ر ل����ه وه گردبونه وه كه ی هه ولێری له دكتۆر به رگریكردن بۆ ئیسالمییه كان مورس����ی و حوكمی )اخوان(ه كان نه بو، چونكه پێش����تر بۆ ماوه ی یه ك س����اڵ مورسی له س����ه ر كورسی ده سه اڵت بو، دژایه تیكراوه و ش����ێوازیش به جۆره ه����ا فش����اری خراوه ته س����ه ر، ك����ه س لێره
گردبونه وه ی بۆ نه كردوه .ئیدانه كردن����ی مه به س����ت به ڵك����و خۆپیش����انده رانی كۆمه ڵكوژییه ك����ه ی ب����ێ دیفاع����ی گۆڕه پان����ی )رابیع����ه ی ع����ه ده وی ( و )نه هزه ( ب����و، كه هه زاران كه س تیایدا له نێوان كوژراو و برینداردا، بونه قوربانی و، و یژدانی هه مو خاوه ن و یژدانێكی هه ژان����د. روداوه خوێناویه كه ره هه ندێكی جیهانی و ه رگرت و، چه نده ها
خۆره����ه اڵت و له خۆرئ����اواو ده وڵ����ه ت پارتی سیاس����ی رێكخ����راو و ناوه ن����د و له جیهان����دا ئیدانه یانكرد. ئه مه ش ئه وه ده سه لمێنێت به پێچه وانه ی ئه وه ی كاك مه ریوان و تی كاره ساته كه په یوه ندییه كی له گه ڵ دیموكراس����ی و پرس����ی به تینی مافه كان����ی مرۆڤ����دا هه ی����ه ، هه روه ها نه فی ئه وه ده كات كه ئیس����المییه كان ته نها به پاڵن����ه ری ئایدیۆلۆژی روت ئه م كاره یان كردبێ����ت، چونكه پێش هه مو ش����تێك روداوه كه ش����تێ نه ب����و ته نها ئیس����المییه كان ئیدان����ه ی بكه ن و ره تی بكه نه وه ، به ڵكو ئیدانه كردنێكی جیهانی ب����ه دوای خۆیدا هێنا، له كوردس����تانیش كه جه ك����ه و به ده په ه����ه روه ك له توركیا ئۆپۆزیس����یۆنه كه پارت����ه ه����ه ردو به یاننامه یان دژ به كوده تا سه ربازییه كه قه سابخانه كه ی له مه ڕ به ده په ده ركرد، رابیعه ی عه ده وی و نه هزه ش به یاننامه ی تایب����ه ت به خۆی هه بو، خۆ ناش����كرێت ئه م هه ڵوێستگرتنه بخه ینه چوارچێوه ی چونك����ه ئایدیۆلۆژیی����ه وه ، پاڵن����ه ری ه����ه ر له بنه ڕه ته وه نزیكی و هاوبه ش����ی ئایدیۆل����ۆژی بونی نیی����ه ، به اڵم ئه گه ر ره هه نده له س����ۆنگه ی ئیس����المییه كان ئیسالمییه كه و نزیكی فكریانه وه ، هه ست به هاوس����ۆزیه كی زۆرتر له گه ڵ كێشه ی ئیس����المییه كانی تر و ته نان����ه ت گه النی موس����وڵمانیش بكه ن و تێگه یش����تنێكی جیاوازیش����یان له م روه وه ، بۆ خزمه تی مه سه له نه ته وه ییه كه یان و سروشتی ئه و په یوه ندییه هه بێت كه پێویسته له نێوان فه رهه نگی و ئاین����ی و ژینگ����ه ك����ورد و سیاس����یه كه ی ده وروبه ری����دا هه بێت كه له راستیشدا هه یانه �� نه ك هه ر ئاساییه ، به ڵكو ره نگه پێویس����تیش بێت، چونكه له هه مو دنی����ادا مه س����ه له كه هه ر وایه و هه ندێ هێزی����ش دور و نزیكی له م و اڵت یاخود ل����ه و ناوچه ی سیاس����ی و ژیاری له روانگه ی به رژه وه ندییه نه ته وه ییه كانی
خۆیانه وه ده كه ن به دروشمی هه ڵبژاردنی خۆیان. من ئه وه م پێ سروش����تی نییه داوا له ئیس����المییه كان بكرێ����ت له كۆی گوت����ار و ش����ێوازی ئیش����كردنیاندا بۆ مه سه له نه ته وه ییه كان، ببنه ئه شكه وتی تایبه تمه ندییه ك����ی و ت����ر و هێزه كان����ی ای����ان نه بێت، توانای گێڕان����ی رۆڵێكی
جیاوازیان له وانی دی هه بێت.ده بێ����ت به ش����ێ له گردبونه وه ك����ه ی چوارچێوه ی����ه دا ل����ه م هه ولێری����ش لێكبده ین����ه وه ، چونكه بۆیه ده ش����ڵێم به شێك چونكه هاوبه شی ئاینی و نزیكی فكری و هه ستی دژ به زوڵم و، كاریگه ری مافه كان����ی دیموكراس����ی و گوت����اری به ده ستهێنانی چاوبڕینه له پاڵ مرۆڤ، پش����تیوانی ئ����ه وان بۆ كێش����ه ی كورد به س����ه ر یه كه وه و له ئاستی جۆراوجۆردا به شدارن، له دروس����تكردن و خه ماڵندنی
هه ڵوێسته كه دا.
ئیس����المییه كانی كوردستان باوه ڕیان وای����ه ده بێت ك����ورد و ناس����یونالیزمی ته وژمی به هێزی له س����ۆنگه ی كوردی ، ئیسالمی و بااڵده ستی ئه وان له و و اڵتانه ی كوردیان به سه ردا دابه شكراوه په یوه ندی له گه ڵ ئ����ه م ته وژمه دروس����ت بكه ن و، بكه ون����ه گفتوگۆیه ك����ی به رهه مداره وه ، به تێگه یشتن و گه یش����تن به مه به س����تی چاره س����ه ری هاوبه ش له مه ڕ كێش����ه ی كوردو، ئاینده یه كی گه شتر بۆ هه موان. پێشیانوایه له گه ڵ گه وره تربونی شانس و قورسایی سیاسیان له م روه وه ده توانن
رۆڵێكی گه وره تر و كاریگه رتر بگێڕن.ئه وه ی زیاتر ل����ه و به ره نجامگیرییه ی كاك له لێكدانه وه ك����ه ی س����ه ره وه ش مه ریوان س����ه رنجی راكێش����ام ئه وه بو ئێس����تا له وه ی به رگریكردن كه وت����ی : له میسردا سه باره ت به الیه نگرانی دكتۆر روده دات ئیس����المییه كان مورس����ی و له روانگ����ه ی دیموكراس����ی و مافه كان����ی مرۆڤه وه بێمانایه یاخود بێ پاساوه یان
پاساو نادرێت.به و پاس����اوه ی كه مورسی و )اخوان( مه شره ب دكتاتۆر بون و دۆخی سه رده می یه كسانكرد ئه وانیش����ی مورسی و دوای
به یه ك!یه كه م به پله ی سه رنجڕاكێشانه كه شم له وه وه س����ه رچاوه ی گرتوه ، كه ده بێت پێوه ر بۆ دیموكراسی و مافه كانی مرۆڤ
چی بێت؟دژایه ت����ی ئه گ����ه ر ئای����ه چونك����ه ده ستێوه ردانی سوپا له كایه ی سیاسی و، دژایه تی كوده تاو، له س����ه ر كار البردنی له پرۆسه یه كی هه ڵبژێردراو سه رۆكێكی هه زاران راوه دوونانی دیموكراس����ی و, س����ه ركرده و كادر و چاالكی سیاس����ی و، یه كان و ئ����ازادی به رته س����ككردنه وه ی ، راگه یاندن����ی باری له ن����اكاو له واڵتدا و به هه ڵوه ش����اندنه وه ی كردن هه ڕه ش����ه هه ندێ حزب و هه وڵدان بۆ قه ده غه كردنی سه رله به ری ته وژمێك له رێی زیادكردنی ماده یه ك بۆ ده س����تور ك����ه له بنه ڕه تدا هی س����ه رده می موباره كه و، دیاریكردنی سه رۆكێكی كاتی و، وه رگرتنی )تفویض(له رێ����ی ش����ه قامه وه ب����ۆ س����ه ركوت و پرس����ێكی نه ی����اران، پاكتاوكردن����ی دیموكرات����ی نه بێت ئه دی چی پرس����ی
دیموكراسییه ؟ئه نجامدانی ئه گ����ه ر تره وه له الیه كی ت����اوان دژی مرۆڤایه تی و كۆمه ڵكوژی و ه����ه زاران برینداركردن����ی كوش����تن و خۆپیش����انده ری ناڕازی و سنورداركردنی ده زگاكان����ی داخس����تنی راده ربڕی����ن و راگه یاندنی به رامبه ر و، تۆمه تی ناڕه وا بۆ هه ڵبه ستن و گرتنی سیاسی و سوكایه تی به مرۆڤ����ه كان له س����ۆنگه ی بیروباوه ڕی سیاسی و ئایدیۆلۆژیانه وه ، پێشێلكردنی ماف����ی م����رۆڤ و پرس����ێكی گرنگی ئه و مافانه نه بێت. ئه دی چ تاوان و واقیعێك ئه و پێناسه یان به سه ردا ده چه سپێت؟.
تۆ بڵێی جی����اوازی كۆمه ڵكوژییه كه ی رابیع����ه ی ع����ه ده وی و نه ه����زه له گ����ه ڵ رۆژهه اڵت و غۆت����ه ی كیمیابارانه ك����ه ی رۆژئ����اوا له س����وریا له الی����ه ن رژێم����ی چه په ڵی به عسه وه له چیدا بێت؟ مه گه ر هه ردوكی����ان كۆمه ڵك����وژی و ت����اوان دژ
به مرۆڤایه تی نین؟له الیه ك����ی تره وه جگ����ه له وه زاره تی ده ره وه ی چه نده ه����ا واڵت����ی خۆرئاوا، چی ل����ه و هه مو راپ����ۆرت و به یاننامه ی رێكخ����راوه موعته ب����ه ر و ناس����راوه كانی وه كو ) ئه منس����تی ئه نته ر ناشیوناڵ (
) هیوم����ن رایتس ۆچ بكه ی����ن( كه بۆ ئیدانه كردن����ی روداوه كه باڵویانكرده وه و لێكۆڵینه وه ی داوای له هه ندێكیش����یاندا ب����ێ الیه نانه و س����زادانی ئه نجامده رانی
ده كه ن؟نه ت����ه وه هاتنه ده نگ����ی مه گ����ه ر یه كگرتوه كان و ئه م رێكخراوانه و چه ندین هێز و ناوه ندی تر نابنه پێوه ر و پێناسه
به كاره ساته كه ناده ن؟ تۆ بڵێ����ی كاك مه ری����وان پێیوابێت ئیس����المیبون تاك له مرۆڤبون ده خات و ماف و س����ه رجه م روانگه ش����ه وه ل����ه و ئازادییه كانی به سیفه تی مرۆڤ له ده ست ده دات؟ پێموانیه ، چونكه تاكو ئێس����تا ش����تێكمان لێ نه بیس����توه ئاماژه بێت ل����ه و جۆره ، به ڵكو به بیركردنه وه یه كی له هه ندێ روه وه به ئاراسته ی پێچه وانه ی
ئه و بۆچونه وه كاری كردوه .
هه ڵبژاردنیش واته النیكه می
قه بوڵكردنی فره یی و جیاوازی. واته
قه بوڵكردنی ئه وه ی له گه ڵ هێزی ترو
گروپی تردا بتوانێت به ئارامی بژیت
له مه ڕ ئیسالمییه كان و سنورو پێوه ره كانی دیموكراسی و مافه كانی مرۆڤگفتوگۆیه ك له گه ڵ دكتۆر مه ریوان وریا قانع
ئه بوبه كر عه لی
ئیسالمییه كانی كوردستان
به شێوه یه كی گشتی له ناو كێڵگه ی ناسیونالیزمی
كوردی و له چوارچێوه ی
قه ڵه مڕه وی هه رێم و كورد و گه لی
كوردستانه وه ، ناوه ڕۆك
به ئیسالمیبونه كه ی خۆیان ده ده ن
له ده ساڵی رابردودا له به غدا رۆژێ
له رۆژان روینه داوه ، ئیسالمیه كانی
كوردستان له سۆنگه ی هاوبه شی
ئایدۆلۆژی له گه ڵ هێزه ئیسالمییه كانی
عێراق، سه نگه ری به رگری له گه لی
كوردستان و مافه كانیان چۆڵ
بكه ن
19 »»
![Page 14: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/14.jpg)
بیروڕا(393( سێشه ممه 142013/9/3 [email protected]
حیزبی كوردی له سه ر ئاستی هه ر چوار پارچه كه و به درێژایی مێژوی خۆیان هه ر هه میشه دروستبونیانه وه له سه ره تای بانگه ش���ه ی ئه وه ی���ان ك���ردوه بایه خ له گرنگترین یه كێك ده ده ن و به كولتور ئامانجه كانی���ان بوژان���ه وه ی بونیادی كولتوریی���ه . ئه وی���ش له كاتێكدا كورد مێژویه كی هه زاران س���اڵه ی له سوتان و وێرانكردن و له ناوبردنی كولتوری هه یه به ده س���ت نه یاره كانی . ب���ه اڵم ئه وه ی جێگای ڕامانه ئ���ه و حه قیقه ته تاڵه یه كه هه میشه له پشت ئه و دروشمە باق و بریقه دارانه ی ده س���ه اڵته وه ده بینرێت، ئاش���كرابونی ئ���ه و ئامانجه ی���ه ك���ه ده س���ه اڵت یان به مانایه كی تر حیزبی كوردی هه میش���ه ویستویه تی كولتور
به شێوه یه كی گش���تی بخاته خزمه تی خۆی و به كاری بهێنێت بۆ ئایدۆلۆژیاكه ی خ���ۆی . ناكرێت لێره ب���اس له قۆناغه جیاجیاكان���ی س���ه رده می ش���ۆڕش و ڕوانینی ژماره یه ك له حیزبه كان بكه م، هێن���ده ی ئه مه وێ���ت ئاماژه ب���ه دوای به هاری 1991 ی باش���وری كوردستان بكه م و قۆناغێكی گرنگتریش كه پاش س���اڵی 2003 ی���ه ك���ه پاره یه كی زۆر خه یاڵی ده ڕژێته به رده م ده سه اڵتدارانی به ئ���اره زوی خۆی���ان واڵت���ه و ئ���ه م ته خشان و په خشانی ده كه ن. لێره دایه ئه و پرس���یاره دێته پێش���ه وه كامه یه سیاس���ه تی ته ندروس���تی بوژاندنه وه و بونیادنان���ی كولتوری ك���وردی ؟ كامه ب���وه پالن���ه گرن���گ و كاریگه ره كانی كابین���ه ی���ه ك ل���ه دوای یه كه كان���ی ب���ۆ بوژاندنه وه ی ش���انۆو حكومه ت، سینه ماو دروس���تكردنی هۆڵی تایبه ت له ش���ارو ش���ارۆچكه كانی كوردستان و كتێبخان���ه كان ده وڵه مه ندكردن���ی به س���ه رچاوه ی جۆراوج���ۆری كتێ���ب له شارێكی وه ك به زمانه جیاوازه كان؟ هه ڵه بجه نزیكه ی نیوسه ده له مه وپێش س���ینه مای تێدا بوه و كۆنترین مێژوی ش���انۆ هه ی���ه له كوردس���تاندا كه چی نی���ه هۆڵێ���ك دا 2013 له س���اڵی
ش���انۆكارانی ئ���ه م ش���اره نمایش���ی تێ���دا بكه ن. گه ر په یمان���گای هونه ره جوانه كان ئه كه یته وه بۆ له هه ر شارێكدا چه ند هۆڵێكی تایبه ت به شانۆ دروست ناكه ی���ت؟ ده بێت حكومه ت دڵنیا بێت ل���ه وه ی هی���چ گۆڕانكارییه كی گه وره له دونیادا به بێ بونی كولتورێكی زیندوو چ���االك ڕوینه داوه . ئه وه شكس���پیرو له ئینگلت���ه رادا ب���ون هاوكاره كان���ی شۆڕش���ی فكری���ان به رپاك���رد. به بێ س���ه رده می ش���انۆكارانی ئه پس���ن و ڕۆش���نگه ری ، ئه وروپا نه ده بوه ئه وه ی ئه م���ڕۆ هه یه . ئێ���وه زۆر باش ده زانن هیچ گۆڕانێك���ی كۆمه اڵیه تی ڕونادات و ناك���رێ ببێته خ���اوه ن كۆمه ڵگه یه كی هۆش���یارو ته ندروست. به ڕێز سه رۆكی حكومه ت، چه ند ساڵ له مه وپێش به هه ر مه به ستێك و له به ر هه ر هۆكارێك له ژێر ده زگای تۆدا فه رمانڕه وای ده سه اڵت و چ���اپ و باڵوكردنه وه ی ئاراس كرایه وه ، له ماوه ی چه ند س���اڵی كاركردنی ئه و ده زگای���ه دا توان���ی خزمه تێكی گه وره به كولت���وری ك���وردی له س���ه ر هه مو ئاس���ته كانی بكات و به سه دان كتێب بۆ هه مو نوس���ه ران له هه م���و پارچه كانی چ���اپ و له خۆرئ���اواش كوردس���تان و باڵوبكه نه وه . به سه دان دیوانی شیعری
كالسیك و هاوچه رخ و ده یان شانۆنامه ی ش���اكاری جیهان���ی و ده ی���ان به رهه م به كوالێتیه كی بواره كاندا له س���ه رجه م باش كه ب���ۆ یه كه مجار ب���و له مێژوی ك���ورددا ش���تی وا ڕوب���دات. كوالێتی به ڕاده یه ك جوان بو له گه ڵ س���ه رجه م واڵتانی دراوس���ێ و بگره ڕۆژئاواش���دا به راب���ه ری ده ك���رد. من خ���ۆم وه ك وه رگێڕێك زیاتر له بیست كتێبی چاپ نه كراوم هه یه و له ماوه ی چه ندین ساڵ كاركردنی ئه و ده زگایه شدا ته نانه ت یه ك كتێبیش���م له و ده زگایه چاپ نه كردوه . به اڵم هه میشه شانازیم كردوه به بونی ده زگایه كی وا له واڵته كه مدا. چاوه ڕوانی ئه وه م ده ك���رد س���ه رۆكی حكومه ت و حیزبه كه ی پرۆژه ی كولتوریی گه وره ترو بونیادیتریان هه بێت و بیر له كردنه وه ی ده ی���ان ناوه ن���دو ده زگاو دامه زراوه ی كولتوریی جۆراوجۆر له سه رجه م شارو نه ك به اڵم بكاته وه . ش���ارۆچكه كاندا هیچی وامان لێنه دی به ڵكو ڕاسته وخۆ له پڕ ده زگای ئاراس���ی داخس���ت كه ژیانی به خشیبو به هه زار ده قی مه زن و به تاریكستانی به خش���یبو تروسكایی گه وره ی ئه م واڵته . هیچ پاساوێك نیه بۆ ئه و كاره سه یرو سه مه ره یه ی كاك نێچیرڤان بارزانی ، خۆ گه ر به ڕێوه به رو
س���تافه كه یان به دڵ نی���ه ده یانتوانی بیگۆڕن و ده زگاكه دانه خه ن. مانای ئەم کارە حیس���اب نه كردنه بۆ نوسه ران و ئه هلی قه ڵه م به ش���ێوه یه كی گش���تی . بڕیاری داخستنی ده زگای ئاراس بڕیاره له سه ر گه وره تركردنی پانتایی تاریكی ل���ه م واڵته دا به به رنامه وه . س���ه رچاوه له س���ه رجه م به ش���ه كانی په یمان���گاو س���فردایه و له ئاس���تی زانكۆكان���دا به ه���ه زاران ش���اكاری جیهان���ی هه ن هێش���تا كتێبخانه ی ك���وردی نه یدیون كه چی سه رۆكی حكومه ت به خۆیه وه . ده زگایه كی وه ك ئاراس داده خات وه ك بڵێیت واڵت پێویستی پێی نیه . به ڕێز واڵته كه م���ان پڕپڕه ل���ه ده زگاو خانه و كارگ���ه ی به رهه مهێنان���ی دواكه وتویی وه ه���ا كه بونی ده ی���ان ده زگای وه ك ئ���اراس ناتوانێت پاشه كش���ه ی ته واو به و نه زانی و بێئاگاییه بكات كه ئه وان به رهه میده هێنن و باڵویده كه نه وه . ئه مه ده كرێت مه ترس���یداره و سه ره تایه كی هه ڵوێس���ته ی له س���ه ر بكه ین. ئه وه ی ته واو مه ترسیدارتره ئه وه یه ڕۆشنبیران داخس���تی له به رامب���ه ر بێده نگب���ون ده زگایه كی وادا ك���ه خاوه نی هه زاران كتێبه ، ده بو ئێستا ده یان وتاریان له و
باره یه وه بنوسیبایه .
دروشمه كانی ده سه اڵت بۆ بایه خدان به كولتور له دوای 22 ساڵ بۆچی دەزگای ئاراس داخرا؟!
کوردس����تان هه رێم����ی حکومه ت����ی تێکۆشانی ده یانساڵ خه بات و به رهه می قوربانی به ه����ه زاران میلله ته که مان����ه و الوان و، وێرانکردنی ماڵ و گوند و ش����اری ئه م کوردس����تانه هاتۆته به رهه م، به اڵم مه خاب����ن ئ����ه م دو حزبه دەس����ەاڵتدارە به س����ه ر ده س����تیانگرت له س����ه ره تاوه کورسی ده سه اڵتداو که وتنه به تااڵنبردن و داگیرکردنی سه روه ت و سامانی سه رزه وی و ژێ����ر زه وی به جۆره ها ش����ێوه به دزی و به ئاشکرا. بۆ ڕوپۆشکردن و ئاسانکردنی ئه و داگیرکردن و تااڵنی و به هه ده ردانه ش که وتنه ده رکردنی یاساو بڕیارو ڕێنمایی پێوه ندی ده س����ت و هه ندێ به پاڵپشتی
خۆیان له پۆسته بااڵکانی حکومه تدا.خ����ه رواری ل����ه و مش����تێ نمون����ه ی
داگیرکردن و تااڵنی و به هه ده ردانه وه کهه زاران به تااڵنبردنی داگیرکردن و -1گه ش����ت و کش����توکاڵی و زه وی دۆن����م گوزاری موڵکی گش����تی و خه ڵک، دواتر به کارهێنانی زه ویه کانیان و ئیفرازکردنی هه ندێک����ی ب����ۆ خۆیان و فرۆش����تنه وه ی
هه ندێکیتر به نرخی خه یاڵی.2- داگیرک����ردن و به تااڵنبردنی ده یان گرانبه ه����ا بازرگان����ی زه وی پارچ����ه له ناوه ن����دی ش����اره کان و ده وروبه ری بۆ کۆمپانی����ا وه به رهێنه ره کان که زۆربه یان به ش����اره کانن و پێگ����ه ی له باش����ترین )محرمات(ی جاده و ڕێگا گشتیه کانیشه وه ه����ه رزان دراون به نرخێک����ی زۆر ک����ه حزبی له هه ردو نزی����ک به کۆمپانیاکانی ده س����ه اڵته وه، که هه ندێکیان به دیزاینی زۆر ساده و ناشارستانی کراون به شوێنی
بازرگانی.3- داگیرکردن����ی چه ندین فه رمانگه ی ب����ۆ ش����وێنی حزب����ی، یان حکوم����ی تێکدان����ی بیناکه ی و کردنه وه ی به زه وی، دوات����ر به نرخێکی ه����ه رزان دراون به و حزبی له ه����ه ردو نزیکن کۆمپانیان����ه ی ده سه اڵته وه و کراون به شوێنی بازرگانی.
٤- داگیرکردنی کارگه کان.زۆر )ئیعفا(کردن����ی به خش����ین -٥له به رپرس����انی هه ردو حزبی ده س����ه اڵت له باجی ئاڵوگۆڕکردنی ناوی ئه و موڵکه داگیرکراوان����ه ، هه ندێکی����ان به بیان����وی ئه وه ی پاره ی باجه ک����ه ی زۆره ، که واته
داگیرکراوه که موڵک����ه به ه����ای ئ����ه ی چه نده ؟
)ئیعفا(کردن����ی به خش����ینی -٦ کۆمپانی����اکان له پ����اره ی گوم����رگ و باج وه به رهێنان����ه وه و، پ����ڕۆژه ی به ن����اوی ئاسانکاریش بۆ هه ندێ کۆمپانیای تری زه به الح بۆ هاورده کردنی مه واد ئه گه ر بۆ
پڕۆژه ی وه به رهێنانیش نه بێت.٧- پێدانی پاره ی نەقدی به بڕی زۆر و خه یاڵی به ناوی ق����ه رزه وه له بانکه کان و له هه ن����دێ به ڕێوه به رایه تی که داهاتیان هه ی����ه به کۆمپانی����ا و ڕێکخ����راوی حزبی یان نزی����ک له حزبه وه و ئاس����انکارییش ب����ۆ وه رنه گرتن����ه وه ی قه رزه که له کاتی خۆی����دا، بگرە هه ندێج����ار ئیعفاکردنیان
له عموله که ی یان عموله که و قه رزه که .٨- ئیعفاکردنی هه ندێک دام و ده زگای حزبی یان ش����وێنی بازرگانی ده سه اڵت و له دانی زه به الحه کان کۆمپانی����ا خاوه ن پ����اره ی کاره ب����ا ک����ه چه ندین س����اڵه که ڵه که بوه له س����ه ریان له کاتێکدا ئەمە له ی����ه ک ماڵی ک����ه م ده رامه تی گوندێک
قبوڵ ناکرێت.9- ئیعفاکردنی کۆمپانیای فڕۆکه وانی حزبی ده س����ه اڵت له پاره ی نیش����تنه وه و مانه وه و خزمه تگوزاریه کانی فڕۆکه کانیان دۆالر ملیۆنێ����ک به نزیک����ه ی ک����ه
ئه خه مڵێنرێت سااڵنه بۆ یه ک فڕۆکه .10- خه ماڵندنی ده رخسته )کەشف(ی ئه و پڕۆژانه ی کۆمپانیای حزبی یان نزیک له حزب����ه وه جێبه جێ����ی ده کات به نرخی خه یاڵ����ی به به راورد له گ����ه ڵ پڕۆژه کانی ت����ر، یان ب����ڕی تێچونی راس����ته قینه ی
پڕۆژه که .)به لێش����او( خانه نش����ینکردنی -11ب����ه زۆری یه کێتی و ی کادران����ی حزبی س����ه ربازی تایبه تی به پل����ه ی پارت����ی )عەسکه ری( له سه ر بودجه ی حکومه ت که یه ک ڕۆژ خزمه تی سه ربازی یان دام و ده زگای حکومه تی����ان نه ک����ردوه ، ئه مه بوه به بارێکی قورس به س����ه ر بودجه ی
حکومه تی هه رێمه وه .12- خانه نشینکردنی سه دان به ره گه ز عه ره ب به پله ی تایبه ت له سه ر بودجه ی حکومه تی هه رێم که نه ک هه ر خزمه تی حکومه تی����ان نه ک����ردوه به ڵك����و ڕه نگه
دوژمنی کوردیش بوبن له ڕابردودا.ئه مه وێ خوێنه رانی به ڕێز ئاگاداربکه م که زۆرب����ه ی ئ����ه و کارانه ی س����ه ره وه له س����ه ر )هامش����ێک( به په راوێزێ����ک داواکاریه که یاخود به پارچه نوسراویکی سه ر كاغه زێكی بچوکی به رپرسێکی بااڵی حزبی یه کێتی یان پارتی ئه نجامدراون، واته به نوسراو یاخود به فه رمانی ڕه سمی نه بوه ، به مه به س����تی ئه وه ی به ڵگه یه ک نه بێت بۆ ئه نجامدانی ئه و کارانه چونکه
خۆشیان ئه زانن قێزه ونه ...
بزوتنه وه ی ئیس����المی س����اڵی 1992 وه هم����ی ژم����اره كان كوش����تی و بچوكی ك����رده وه ، ته نانه ت ئه و كه س����ایه تیانه ی ئێس����تاش جیابونه ت����ه وه له بزوتن����ه وه گرێ����ی ژماره ی����ان هه رماوه ، هه س����تیان ئه ك����رد ئه وه ی بڕوات ب����ۆ نوێژی هه ینی ده نگه كه ی بۆ بزوتنه وه و رابه ری گشتیه ، مه حمود عوسمانیش كه ئه وكات نازناوی مه حمود س����ۆرانی ب����و، وایزانی ئه وه ی س����ۆرانی بێ����ت ده نگی پێئه به خش����ێ و سۆرانی له بادینان جیاكردبویه وه ، ئێ خۆ كۆمه ڵ و یه كگرتوش ئه گه ر راس����تگۆبین ئه و ده نگ����ه ی هه یان����ه كه مترین ده نگه به راورد به ناسنامه ی موسوڵمانێتی گه لی كورد، س����ه ركرده ی زیره ك ئه بێ بزانێت چی پێویس����ته ئ����ه وه وه ربگرێت و چۆن میوان بانگێشت ئه كاته سه ر خوانه كه ی و
له خۆیه وه پڕوپاگه نده نه كات. له "ئیمامی عه لی"یان پرسی "له نێوان فاس����قێكی ترس����نۆك و ئیماندارێك����ی به غی����ره ت كامی����ان هه ڵده بژێریت، وتی بێگومان فاس����قه كه ، چونكه غیره ته كه ی بۆ دینه كه یه و فسقه كه ی بۆ خۆی، به اڵم ئیمانداره كه ئیمانه ك����ه ی خۆی ئه یبات و ترسنۆكیه كه شی بۆ ئێمه به جێده هێڵێت" ئاخ����ۆ كه س ئیش����ی له س����ه ر فاس����ق و بێدی����ن و دزو جه رده و بێ����كارو جاهیل و نه ناسراوه كان كردوه كه به هه زاران هه زار هه ژمار ده كرێن، هه ر ده مانچه و الپتۆپ و س����ه یاره و دیاری گرانبه های����ه و ئه درێت به ده وڵه مه ندو ناس����راوه كان و مه علومیش
نیه ده نگ به كێ ئه به خشن؟ "قیاسی كه ش����ك له مه شك" هه ڵه یه ، بڵێیت ئه وه ن����ده خه باتم هه یه و ئه وه نده ش����ه هاده و ئه وه نده موچه خۆرو ئه وه نده پێش����مه رگه و ئه وه ن����ده ماڵه ش����ه هید، ژماره ریزكردن ئاس����انه متمانه وه رگرتن قورس����ه ، پارت����ه ئۆپۆزیس����یۆنه كانیش ناتوانن بگه نه ئ����ه و راده یه ی كه ده نگی هه م����و گۆڕانخ����وازان و دژه گه نده ڵه كان و دژه یه كێت����ی و پارتیه كان بماش����نه وه ، راچڵه كینی قوڵ����ه و ئه م����ه خه وبینینی س����ه ختی له دوای����ه ، یه كێت����ی خوازیاره كۆنه كه ی بااڵنسه به لیستی س����ه ربه خۆ وه ربگرێته وه و هیچ نه بێت بۆ چوارساڵی ئاین����ده ده س����ه اڵته كه یان درێژبكه نه وه ، ره وا نیه یه كێتی بیه وێت گره و له س����ه ر
ده نگه كانی جارانی بكات����ه وه له كاتێكدا ج����اران "م����ام" گه وره ترین س����یمبول و جۆش����ده رو پاڵنه ری به ده ستهێنانی ئه و ده نگانه ی یه كێتی بوو حسابێكیش����ی بۆ گۆڕان ده كردو رێكه وتننامه ی ده باش����ان باش����ترین نمونه یه ، ره وایه تی بۆ یه كێتی له ئێستادا ئه وه یه كاراكته ری نوێ بهێنێته پێش و به شوێن ئیئتیالفی نوێدا بگه ڕێ، هه ڵ����ه ی گۆڕانی����ش له ئێس����تادا ئه وه یه گره وه كه له سه ر سلێمانی ئه كات و ده ڵێن لۆكاڵ����ی )محلی( به نی����ازی حكومه تی س����لێمانین، به اڵم ئایا حكومه تی محه لی له ده ستوری عێراقیدا جێی ئه بێته وه ، ئایا خه ونی به پارێزگابونی هه ڵه بجه ش له سه ر هه مان ده ستور نه بو كه ئێستا بڕیاره كه ی راگی����راوه به هۆی رێكاره یاس����اییه كانی حكومه تی عێراقیه وه ، ئه ی ئایا پارتیش كه جوڵێنه ری به پارێزگابونی هه ڵه بجه بو له ئه گه رێكی له و شێوه یه ی گۆڕان به مافی خۆی نازانێت حكومه تی محه لی هه ڵه بجه
دروست بكات بۆ كێبڕكێی سلێمانی؟ ببینن له و شوێنه ی ده نگ نیه ملمالنێ و كێبڕكێ هه یه و له و شوێنه ش ده نگ هه یه دنیا خامۆشه ، نیوملیۆن ده نگده ری كورد له 2009/٧/2٥ ده نگیان نه داو به دگومان ب����ون، له كاتێكدا حیزبی زیره ك به پالن و نه خش����ه ی زیره ك ده توانێ ده سته به ری ئه و ده نگانه بكات و ماكینه ی ئیعالمیش نه جوڵێنێت، دیموكراسی ئه وه نیه ژینگه ی بكرێت ناش����یرین كوردس����تان سیاسی به پۆس����ته رات و جامتاریك و ته نافی په ڕۆ له هه ڵبژاردنی كورسیه ك، له پێناو چه ند ساڵی 200٥دا كوردستان به هۆی خراپی لیستی ره وشی هه ڵبژاردنه كانه وه خرایه نێوده وڵه تی����ه كان و چاودێ����ره ره ش����ی ئه منس����تی و UN، ته نه����ا له به رخاتری چه ن����د كورس����یه كی زی����اده ی یه كێتی و پارتی، دیموكراس����ی ئه وه یه هه ڵبژاردن به ڕێوه بچێ����ت به بێ ئازاردان و كوش����تن و به ب����ێ س����اخته كاری، بردن����ه وه ه����ه ر به ده س����تهێنانی كورس����ی و پێكهێنان����ی حكوم����ه ت نیه ، ژم����اره ی ده نگه كانیش ده لیلی س����ه ركه وتنی ق����ه واره كان نیه ، دیموكراس����یه ت دڵنیای����ی هاواڵتیانه كه حكومه ت و دامه زراوه كانی به موڵكی خۆی بزانێت، نیشتیمانی ال جوان و موقه ده س بێت، رۆكردنی تف له س����ه ر شه قامێكی ل����ێ هه رزان����ه ، ئاس����ان و نیش����تیمان هه ڵگرتن����ه وه ی ئه و تفه گرانه ، ئایا ئێمه ئه توانین تفێك كه ئه یكه ینه سه ر جاده و روبه رێك هه ڵیبگرین����ه وه ، پاركه كانمان كه ناش����یرینمان كردوه ده توانین جوانی بكه ینه وه ، یان نه وه یه ك دڵگرانمانكردوه روت و گه لێ����ك بكه ین����ه وه ، ئاش����تی برسیمانكردوه تێرو پۆشته ی بكه ینه وه ؟
بۆ حیزب����ی زیره ك ئۆپۆزیس����یۆنبون پش����ویه كه بۆ هه س����تانه وه یه كی به هێز، له ن����او پارتیدا نه خش����ه ی زیره ك زیاتره
تا پیاوی زیره ك چونكه نه خش����ه و پالن ئه م حیزبه ی هێش����تۆته وه به دونیابینی سیاسیه وه كه گه لێك زیاتره له حیزبه كانی ترو خۆزگه بۆ چوار ساڵ له گه ڵ یه كێتی ئه بونه ئۆپۆزیسیۆن و ئه مه شیان ئه خسته ن����او نه خش����ه كه یانه وه ، با نه خش����ه كه بگۆڕێ����ت و خۆ ئ����ه وان هێ����زو ئابورییان باشترین ئه توانن به ده سته وه یه و هێشتا چاودێرب����ن و بزانین چی روئه دات، با ئه و گه نده ڵیانه بكه ن����ه میرات بۆ حكومه تی ئاینده و ببنه ئۆپۆزیس����یۆن وه ك ئه وه ی ك����ه له ئه مه ریكا روئ����ه دات، با ئه م گه له
ئۆپۆزیسیۆنیش تاقیبكاته وه .س����ومبولی "فی����ل" له ئه مه ری����كا س����ومبولی "كه ر"ی����ش كۆماریه كان����ه و دیموكراته كانه وه ك لۆگۆ، گوزارشتێكی كۆمیدیه بۆ دابه ش����كردنه وه ی ئه مه ریكا له رێگه ی بونه وه ره بێعه قڵه كانه وه ، ئه گه ر مانای����ه ك هه بێت بۆ دیموكراس����ی ئه وا مانایه كی ئاژه ڵیان����ه ی هه یه له ئه مه ریكا كه ئه ویش داننانه به شكست و قبوڵكردنی س����ه ركه وتنی ئه وی دیكه كه سیفه تێكی ش����ه رقیه كاندا له واڵت����ه ئاژه ڵیانه ی����ه ، س����ڕینه وه و قبوڵكردن، ئه ڵته رناتیڤ����ی تۆمه تهه ڵبه س����تن و گرتن و زمانی شه ڕه ، له ئه مه ری����كا س����وتاندن و زمانی چه ك و وه ك له هه ڵبژاردنه كان����دا توندوتی����ژی له ئینس����ان ش����ه ڕانگێزی س����یفه تێكی س����ه نراوه ته وه و دراوه به "فیل و كه ر" كه بونه ته سیمبولی ملمالنێی دیموكراتیانه ب����ۆ واڵتێك����ی به هێز، ئه رێ بۆ س����ودی لێوه رناگری����ن. به هێزی����ی ئه مه ریكا له و
پراگمات����ی و ره گداكوت����راوه سیس����تمه نهێنیه دایه نه ك بونی حیزب و كه سایه تیه حكوم����ه ت و س����ه رۆك دوب����اره كان، وه زیره كان ماوه ی س����ه رۆكایه تیان ته واو ئه بێ����ت ئه چنه وه ب����ۆ كاره كۆنه كانیان ئ����ه رێ ئه وان����ه ی ئێمه ئه ی ه����اوار كه خانه نشینیش ئه كرێن له حكومه ت به پله و ب����ۆ حیزب، ب����ه رزه وه دێنه وه موچه ی حیزب خانه نشینی ئه كات و له په نجه ره وه دێنه وه بۆ په رله مان، كاری په رله مانیان ته واو ئه بێت خه باتمان پێ ئه فرۆشنه وه و ئه بن����ه راوێ����ژكاری سیاس����ی و چاودێرو رۆژنامه نوس و بار به سه ر ئه م كۆمه ڵگاوه ، ئێ جێی بهێڵن بۆ گه نجه كان، وه ك چۆن جۆرج بۆش گه ڕای����ه وه بۆ بیزنس و بیل كلینتۆنیش ب����ۆ زانكۆو تۆن����ی بلێر بۆ به اڵم موباره ك و قه زافی و مه زره عه كه ی،
بنعه لی و عه لی عه بدواڵ بۆ كوێ چون؟كوردستان پێش����وی هه ڵبژاردنه كانی نه یانتوانی كۆنه كان حیزبه ده ریانخست زۆرترین كورس����ی و ده ن����گ كۆبكه نه وه به وانه ش كه ئه یانوت ئێمه حیزبی خوداو حیزبی ش����ه هیدان و حیزبی ره س����ه نین، ساڵ به س����اڵ حیزب س����ه نگ له ده ست ئ����ه دات به ب����ێ ئ����ه وه ی پاڵه وانه كان����ی له غ����رور بێنه خ����وارو دانبنێن به واقیعی دوێنێ ئاس����انه نهێنیه ك����ه ش نوێ����دا، خه ڵك لێی����ان رازی بو ئێس����تا خه ڵك لێیان توڕه یه ، به هه موی س����ه د به رپرس ئه م واڵته یان ناش����یرینكردوه كه جاران په یامی مرۆیی و شۆڕشگێڕییان هه ڵگرتبو ئێستا بونه ته دیلی ده ستی ماڵ و موڵك و س����ه رمایه و خه ڵكیان ئیهمالكردوه ، بۆیه بردن����ه وه ی گ����ه وره متمان����ه ی گه وره ی خه ڵكی����ه ، ئ����ه و خه ڵك����ه ش حه زی����ان له چێژی ژیانه ، حه زیان له س����ه فه رو جلی مارك����ه و خان����وی راقیی����ه ، وه ك ئه وان حه زیان له گه ش����ته ، وه ره مافی ژیانی بۆ ده س����ته به ر بكه ره وه ، وه ره بیمه و كارو ئاشتی بڕه خسێنه و بۆ خۆش����گوزه رانی بكه ره وه ، ئه م ده س����ه اڵته ك����ه ئه وه نده به هره ی توڕه ك����ردن و عاجزكردنی هه یه بۆ نیو هێنده به هره ی ئاش����تكردنه وه ی نیه ، دواج����ار ده ركه وت ئه و كورس����ی و وه زاره تانه كه ئه م ده س����ه اڵته داویه تی به و به رپرس����انه ، شكۆیان زیاد نه كردوه ب����ۆ حیزب به ڵكو حیزبی����ان له به رچاوی خه ڵك ناشیرین كردوه ، وه زیری وا هه بوه به ئه دائه ناشیرینه كه ی، به گه نده ڵیه كه ی، به غ����رورو كیبره ك����ه ی، زیان����ی چه ندین كورس����ی له حیزب گه یاندوه و ئێس����تاش ریكالم ب����ۆ حیزب ئ����ه كات و چاوه ڕوانی كابین����ه ی تازه ی����ه ئیت����ر خه ڵك چۆن ده ن����گ به و حیزبه ئه دات����ه وه ، كاندیدی وام����ان هه یه له ماڵه ك����ه ی خۆی ده نگی ته واو به ده ستناهێنێ كه چی ئه ڵێ هه وڵ بۆ س����ه ربه خۆیی ده س����ه اڵتی دادوه ری و
چه سپاندنی دیموكراسی ئه ده م!
شێوازەکانی گەندەڵی لەهەرێمی کوردستان
ئاسۆ عه بدولله تیفنازەنین ئەحمەد بچکۆل
كاندیدی وامان هه یه له ماڵه كه ی
خۆی ده نگی ته واو به ده ستناهێنێ
كه چی ئه ڵێ هه وڵ بۆ سه ربه خۆیی
ده سه اڵتی دادوه ری و چه سپاندنی
دیموكراسی ئه ده م
واڵته كه مان پڕپڕه له ده زگاو خانه و
كارگه ی به رهه مهێنانی دواكه وتویی وه ها كه بونی ده یان ده زگای وه ك ئاراس ناتوانێت
پاشه كشه ی ته واو به و نه زانی و بێئاگاییه
بكات كه ئه وان به رهه میده هێنن و
باڵویده كه نه وه
مەریوان هەڵەبجەیی
كێ ئه یباته وه ؟
![Page 15: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/15.jpg)
15 (393( سێشه ممه 2013/9/3 [email protected]تەندروستی
نهشتهرد.گۆران عەبدواڵ دەینوسێت
ئایا هەڵبژاردن سیستمی تەندروستی
دەگۆڕێت؟هەڵبژاردن���ی پەرلەمان���ی کوردس���تان، بەتەنه���ا بۆنەی���ەک و چانس���ێک نی���ە بۆ بەڵکو سیاسییەکان، یاریکەرە گۆڕانکاری هەلێکی زێڕینیش���ە ب���ۆ پێداچونەوەیەکی ڕیش���ەیی بۆ پەیوەندی نێوان سیاس���ەت و تەندروستی، نێوان کاراکتەرە سیاسیەکان و کاراکتەرە پزیشکییەکان، لەنێوان مەکتەب
سیاسی و نەخۆشخانەکاندا. دو پێش���هات و ڕوداو هەن ل���ەو پانتاییە تەسکەی کە لەنێوان سیاسەت و تەندروستیدا هەی���ە کە کاریگ���ەری ل���ەڕادە گەورەیان پێناس���ەکردنەوەی دوبارە لەس���ەر هەبو پەیوەندی نێوان سیاس���ەت و تەندروستیی
لەکوردستاندا. ڕوداوی یەکەم، بریتیە لەو ڕاس���تییەی کە سیاسیەکانی ئێمە منەتیان بەسیستمی تەندروس���تیی خۆمان نیەو لەکوێی دنیادا بیانەوێت چارەس���ەر وەردەگرن. ئەمە بۆ هاواڵتیان بەتەنها دوڕویی ئاش���کرا نەکرد لەمامەڵەی دەس���ەاڵتی سیاس���ی لە گەڵ کایەیەک���ی گرنگ���ی وەکو تەندروس���تیی، بەڵکو بێمتمانەییەکی گەورەی الی هاواڵتی لەدەرئەنجامدا، بەسیستمەکە. دروستکرد هاواڵتیان بەلێش���او ڕو ل���ەدەرەوە دەکەن بۆ چارەس���ەر. ئەگەر بەش���ێک لەم ڕەوە تەندروس���تیە ب���ۆ دەرەوە دەرئەنجام���ی ئ���ەوا بێ���ت، ڕاس���تەقینە پیداویس���تی لەبەشێکیشیدا، چاولێکەرییە لەسیاسیەکان. جگە لەوەی ئەمە کێش���ەی بۆ سیستمەکە بۆ کێشەش���ی ه���اوکات دروس���تکردوە، سیس���تمی سیاسی دروس���تکردوە چونکە وای لێهاتوە رۆژانە خودی ئەو سیاس���یانە ڕوب���ەڕوی چەندان خێزان���ی کەمدەرامەت دەبن���ەوە ک���ە داوای ئەوەی���ان لێدەکەن ڕەوانەی دەرەوەیان بکەن بۆ چارەس���ەر. بەکورت���ی بێمنەتیی سیاس���یەکانی ئێمە لەمەڕ سیس���تمی تەندروس���تی ب���ەزەرەر نەک بۆ سیس���تمەکە بەڵکو بۆ خۆش���یان گەڕاوەتەوە چونکە ئێس���تا دەبێت وەاڵمی ئەو لێشاوە نەبڕاوەی خەڵکی کەمدرامەت و هەژار بدەنەوە کە داوای ئەوەیان لێدەکەن
بۆ چارەسەر ڕەوانەی دەرەوەیان بکەن. ڕوداوی دوەەم پەیوەن���دی بەدەرهێنانی تەندروس���تیەوە هەی���ە لەکایەی���ک ک���ە سیاسیەکان منەتیان پێنیە بۆ یەکێک کە تا سەر ئێس���قان لێیدەترسن و حیسابی بۆ دەکەن و پالن و بەرنامەی بۆ دادەڕێژن. ئەم ڕاچڵه کێنێکی لەبەرخات���ری گۆڕانکارییە، ویژدانی ی���ا ڕاپەڕێنێکی هزریی الی کایەی سیاسی و سیاس���یەکانی ئێمە نیە، بەڵکو هۆکارەکەی بەشێکی پەیوەندی بەو کێشە گەورەیەی داواکاری بەردەوامی خەڵکە بۆ ناردنە دەرەوە بۆ چارەسەر کە لەسەرەوە باسمانکرد، بەاڵم بەشی سەرەکی پەیوەندی بەکاریگەری سەقەتیی تەندروستیی لەسەر ڕێ���ژەی دەنگ���ەکان و ب���راوەو دۆڕاوەکانی هەڵب���ژاردن هەی���ە. شکس���تی وەزارەتی تۆمارێک���ی لەدابینکردن���ی تەندروس���تی ڕێکوپێکی ناوی م���ردوەکان، یەکێکە لەو بۆنە کەمانەی کە سیاس���ەت بەتەواوەتی تێکەڵی تەندروستی دەبێت. دەشێت ئەمە بەش���ێک بێت لەگەمەیەکی پالنبۆداڕێژراو بۆ ئەنجامدانی گزی و فرت و فێڵ. ڕەنگیشە تەنها یەکێکی تر بێت لەدەرهاویش���تەکانی تەندروس���تیی. سیس���تمی س���ەقەتیی لەه���ەردو حاڵەتەکه دا، تەندروس���تیی، بۆ دەس���ەاڵت و ئۆپۆزیسیۆنیش، بۆ یەکەمجار دەبێت���ە کارتێک���ی ڕاس���تەوخۆی گرنگی دەس���تکاریکردنی دەنگ���ەکان و دیارکردنی ب���راوەو دۆڕاو. ئەمە کتومت وەکو گرنگیی قوتابخانەکان���ە لەدیاریکردن���ی ئەو براوەو دۆڕاوانە لەڕێی بەڕێوەب���ەری بنکەکەکانی دەنگدانەوە ک���ە مامۆس���تاو بەڕێوەبەری ئ���ەو قوتابخانان���ەن. بۆی���ە گرنگیدان���ی کایەی سیاس���ی ب���ەو قوتابخانان���ە تەنها لەبەرچاوی گەش���ی منداڵەکان نیە، بەڵکو لەبەر گرنگیانە لەدەستنیشانکردنی براوەو
دۆڕاوەکان.هەرچەندە خۆگێلکردنێکی گەورە دەبێت ئەگەر گرەوەی گەورە لەس���ەر هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردس���تان بکەین بۆ گۆڕینی ڕیشەیی لەسیس���تمی تەندروستیدا، بەاڵم ئ���ەو دو پێش���هات و ڕوداوەی س���ەرەوە، گۆڕان���کاری و زنجیرەی���ەک س���ەرەتای وردەڕوداوو پێش���هاتی ت���ازە دەب���ن کە دەش���ێت سیس���تمەکە بگ���ۆڕن. لەالیەک فش���اری هاواڵتیانی کەمدەرامەت لەس���ەر دەسەاڵتی سیاسی بۆ ناردنە دەرەوەیان بۆ چارەسەر دەگاتە خاڵێک کە چیتر نە دراو، ن���ە درۆ، نە بەڵێنی بەت���اڵ دادی ده دات، لەالیەکی تریش���ەوە ئەگەری بەکارهێنانی تۆماری مردوەکان وەکو ئامرازێکی تەزویر، سیستمی تەندروس���تی دەکاتە ئامانجێکی
سیاسی گرنگ.
كه می ماده ی ئاسن له جه سته ی مرۆڤدا هۆكارێكی تره بۆ ژانه س����ه ر، س����ایتی )فێم(ی ئه ڵمان����ی ئاماژه به وه ده كات، ئه نجامی چه ند تاقیكردنه وه یه ك ئه وه ی ده رخس����توه كه زۆربه ی ژنان كێشه ی
كه می ماده ی ئاسنیان هه یه .
به ه����ۆی ئ����ه وه ی ك����ه ره نگ����ه كه متر به روبومه كان����ی ئاژه ڵ بخ����ۆن، هاوكات مانگانه خوێنێكی زۆریان به هۆی سوڕی مانگانه وه لێ ده ڕوات، یاخود هۆكارێكی دی ده گه ڕێته وه بۆ هه رس����نه بونی ئه و خۆراكانه ی كه ماده ی ئاس����نیان تێدایه له گه ده دا، بۆیه ده بینین ژنان زیاتر توشی كه می ماده ی ئاسن ده بن جا له به رئه وه ی جه س����ته ی مرڤ خۆی ئه و ماده ئاسنه له ڕێی خۆراكه وه په یداده كات، پێویسته ئ����ه و خۆراكانه ی كه ماده ی ئاس����نیان تێدایه وه ك )هه مو جۆره گۆش����تێكی ئاژه ڵ����ی( كه هه ندێك كه س هه ن به هیچ ش����ێوه یه ك گۆشت و ئه و خۆراكانه ی كه
گۆش����تیان تێدایه ناخۆن كه پێیانده ڵێن )ڤێگێتاریا( هه میش����ه ڕێ����ژه ی ماده ی له جه س����ته یاندا كه مه ، چونكه ئاس����ن گۆش����ت ڕێژه یه كی زۆر ماده ی ئاس����ن دروس����ت ده كات و چه ند خۆراكێكی تر هه ن كه ماده ی ئاس����نیان تێدایه وه ك: كونجی ، س����ه وز)برۆكۆلی (، قه رنابیتی
جۆ، نیسكێنه ، شله قه یسی .له كاتێك����دا پیاوان ڕۆژانه پێویس����تیان به یه ك گ����رام م����اده ی ئاس����نه ، ژنان پێویستیان به دو ئه وه نده یه ، به تایبه تی پێویس����تیان دوگیانیدا له كات����ی ژنان ئاس����نه و م����اده ی زۆر به ڕێژه یه ك����ی پێویس����ته هه میش����ه له كاتی دوگیانیدا س����ه ردانی پزیش����ك بك����ه ن و له ڕێژه ی
ئاسنی جه سته یان ئاگاداربكرێنه وه .باش����تر وایه هه میشه هه وڵبدرێت له ڕێی خۆراك����ه وه ئه و كه مێتی����ه پڕبكرێته وه ، تاوه كو ئ����ه وه ی په ناببرێته به ر حه پی ڕێژه ی زیادبونی به مه به س����تی تایبه ت
ئاسن.
ژنان دو هێنده ی پیاوان زیاتر ماده ی ئاسنیان پێویسته
قۆلۆنی هه س���تیار ئ���ه و گرفته یه كه نیش���انه كانی له كۆئه ندام���ی ه���ه رس نه خۆش���ییه ئ���ه م ده رده كه وێ���ت زانا له الی���ه ن 1892 له س���اڵه كانی ئوسله ره و دۆزراوه ته وه ، ئه م نه خۆشیه باڵوه و نزیكه ی %20ی دانیش���توانی هه ی���ه ، گرفته ی���ان ئ���ه م جیه���ان به اڵم ته نه���ا %25 یان س���ه ردانی هه رچه نده خه ڵكی ده كه ن، پزیش���ك كه توش���ی ئ���ه م نه خۆش���ییه ده بن س���ه ردانی پزیشكی هه ناوی ده كه ن بۆ چاره سه ر، به اڵم له راستیدا %50 یان هه یه . خێزانی به پزیشكی پێویستیان بۆ ئه م���ه ش پس���پۆران دو هۆكاریان ده ستنیشانكردوه كه له پشت نه خۆشی قۆلۆنن ئه وانی���ش دڵه راوكی و قه له قی
له گه ڵ خواردن.هۆكاری نه خۆشی قۆلۆن چیه ؟
یه كێك له هۆكاره كانی نه خۆشی قۆلۆن ده گه ڕێت���ه وه بۆ ئه وه ی ئ���ه و ده ماره خۆنه ویستانه ی له قۆلۆن هه یه له كاتی ناره حه تی توش���ی رارایی قه له ق���ی و ده بن و ئازار دروست ده كه ن و هه روه ها گۆڕانكاریی له كاری ریخۆڵه كان دروست ده كه ن. هه روه ها هۆكارێكی تری ئازاری قۆل���ۆن خۆراكه كه ئه ویش له ئه نجامی
ئه م چه ند خاڵه ی خواره وه روده دات:• په له كردن له نانخ���واردن و نه جوینی
پاروه كان به باشی .• قوتدان���ی بڕێكی زۆر له هه وا له كاتی خواردن و خواردن���ه وه به تایبه تی گه ر
بێت و قسه بكرێت له كاتی خواردن و ده م زۆر بكرێته وه .
• خواردن���ی نان���ی س���پی له ب���ری نانی ب���ۆرو زۆر خواردنی ش���یرینی و چه وری و چه ره س���ات و ئه و خۆراكانه ی
نیشاسته یان تێدایه به گشتی .• خواردن���ی ئ���ه و خۆراكان���ه ی ك���ه پاقله مه نین وه ك نیسك و نۆك و پاقله و ماش و هه روه ه���ا خواردنی پیازو تورو هه ن���دێ می���وه ی وش���ككراوو نوێش. به اڵم ئه مه له كه سێكه وه بۆ یه كێكیتر
ئه گۆڕێت.• زۆر خواردن���ه وه ی م���اده گازێكان وه ك پیپس���ی و ك���ۆالو ڤانت���او هه ر خواردنه وه یه ك���ی تر ك���ه گازیان تێدا
بێت.نیشانه كانی نه خۆشییه كه :
• ئازاری ناوس���ك. ئاوس���انی سك و گۆڕانكاریی له پیسایی یان قه بزی یان
سكچون ده گرێت كه سه كه .خۆپاراستن له نه خۆشییه كه :
له قه له قی و دوركه وتن���ه وه •دڵه ڕاوكێ .
• وه رزشكردن و رێكردن به پێ .• دوركه وتن���ه وه له هه رخواردنێك كه ده كات و ناڕه حه تت ده كه یت هه س���ت نه خواردنی هه مو جۆره خواردنه وه یه كی
گازی.له پ���اك و خاوێنی دڵنیابون •
ئه و خواردنه ی كه ده یخۆیت.• نه خواردنی بنێشت.
ئا: كورده عه بدولكه ریم
پسپۆری نه خۆشییه كانی ژنان و منداڵبون دكتۆره ڤیان سه عدی شێخانی ئاماژه به وه ده كات كه
چه ند هه نگاوێك هه یه كه پێویسته ژنان پێش بڕیاردان له دوگیانی و كاتی
دوگیانی په یڕه وی بكات بۆ ئه وه ی دایك و منداڵێكی ته ندروست دروست
بێت بۆ ئه مه ش پێویسته پێش بڕیاردان له سه ر دروستكردنی منداڵ
چه ند رێنماییه ك بكرێت.
رێنماییه كان پێش دوگیانی :• پێویسته سێ مانگ پێش بڕیاردان له سه ر س����كپڕی حه بی فۆلیك ئه سید بخورێ����ت ئه م����ه ش ب����ۆ به هێزكردنی
هێلكه كان.• ئه و كه سانه ی كێشیان زۆره پێویسته هه وڵب����ده ن كێش����یان كه مبكه ن����ه وه چونكه قه ڵه وی هۆكارێكه بۆ نه زۆكی ، هه روه ه����ا به هۆی ئه وه ی ژنان له كاتی زی����اد ده كات و دوگیان����ی كێش����یان له وكات����ه ش ناتوانرێت رێجیم بكرێت. بۆیه باشتره هه وڵبدرێت پێش دوگیانی كێ����ش زیاد نه بێت ب����ۆ دوركه وتنه وه درێژخایه نه كان����ی له نه خۆش����ییه وه ك ش����ه كره و په س����تانی خوێ����ن و به رزبونه وه ی كۆلیسترۆڵ كه چه ندین كێش����ه بۆ دایكی دوگی����ان و كۆرپه له
دروست ده كه ن. • ئه گ����ه ر ه����ه ر هه وكردنێ����ك هه بو له كۆئه ندامی زاوزێ و میزه ڕۆ پێویسته
زو چاره سه ری بكرێت.له جگه ره كێش����ان و • دوركه وتن����ه وه
خواردنه وه كحولێكان.
رێنماییه كان له كاتی سكپڕی :• پێویس����ته ژنی دوگیان پزیشكێكی بواری ژن����ان هه ڵبژێرێت بۆ خۆی بۆ چاودێریكردن����ی خ����ۆی و كۆرپه ل����ه و ئاگاداری هه نگاوه كانی سكپڕێكه بكات
به درێژایی ئه و ماوه یه .• خواردنی خۆراكی ته ندروس����ت كه ده وڵه مه ندبێت به كالس����یۆم و پرۆتین و ڤیتامین و ئاس����ن و كانزاكان، هه روه ها پێویس����ته ئه و خۆراكانه ی ده خورێت بڕێكی زۆر ل����ه و مادانه ی تێدابێت كه پێشتر باس����مانكردوه و نابێت خواردن زۆر بخوات به بیانوی ئه وه ی دو كه سن به ڵك����و پێویس����ته ئ����ه و خۆراكانه ی ده خورێت پڕبێت له كالسیۆم و ڤیتامین و ئاس����ن، واتا جۆری خواردنه كه گرنگه بڕه كه ی . هه روه ها دوركه وتنه وه نه ك له خواردنی چه وری و س����وێری چونكه ئه بنه هۆی زیادبونی كێش، هه روه ها باشتروایه سه وزه ی نه كواڵو نه خورێت وه ك كه وه رو كه ره وزو ته ڕه تیزه و هه ر جۆره س����ه وزه یه ك چونك����ه زۆرجار ئه و س����ه وزانه پیسن و ژنانیش له كاتی
دوگیانی به رگری له ش����یان داده به زێت بۆیه ئه گه ری زۆر هه ی����ه ببێته هۆی
نه خۆشی بۆیان.• به كارهێنانی حه بی فۆلیك ئه س����ید یه كه می مانگ����ی له س����ێ به تایبه تی به كارهێنان����ی هه روه ه����ا س����كپڕی . چونكه كانزاك����ن ئاس����ن و ڤیتامین و زۆرج����ار به خ����واردن ناتوانرێت بڕی پێویس����ت له و مادانه دابین ببێت بۆ دای����ك و كۆرپه له . ب����ه اڵم نابێت هیچ ده رمانێك����ی ت����ر به كاربهێنرێت ته نها
له ژێر چاودێری پزیشك نه بێت.• باشتر وایه له ماوه ی سكپڕی خواردنی میوه و شیره مه نێكان و گۆشت و جگه ر بخورێ����ت به تایبه ت����ی جگ����ه ری نوێ له به رئ����ه وه ی پ����ڕه له ڤیتامینA كه
به سوده بۆ چاوی كۆرپه له .ئه نجامدانی به پێ و رێكردن •ب����ۆ س����وك راهێنانێك����ی چه ن����د به ده س����تهێنانی له شێكی ته ندروست و
زیادنه بونی كێش له كاتی دوگیانی .له جگه ره كێش����ان و • دوركه وتن����ه وه
خواردنه وه كحولێكان.• وه رگرتنی پش����وی ب����اش و خه وی ئارام چونكه له م قۆناغه دا پێویس����تی
به پشوی زیاتر هه یه .• باش����تر وایه هه ردو ره گ����ه ز بزانن سێكس����كردن له كات����ی دوگیانی هیچ كێش����ه یه كی بۆ كۆرپه ل����ه و دایكه كه
نیه .
ئه و رێنماییانه ی پێویسته ژنان پێش دوگیانی و له كاتی دوگیانی ئه نجامی بده ن
قۆلۆنیههستیار
![Page 16: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/16.jpg)
وهزیریپهروهردهرێگرهلهبهرهوپێشبردنی
ئاستیزانستیتههائهحمهد
نهبێ���توهزی���ری بهالمان���هوهس���هیرههستیارترینوهزارهتیئهمههرێمه،رێگرهبهرهوپێشبردنی بهرزكردنهوهو لهبهردهمئاس���تیزانس���تیمامۆس���تایانیسهر
بهوهزارهتهكهی.پ���هروهرده، وهزی���ری لهبهرئ���هوهینایهوێ���تئ���هوژم���ارهمامۆس���تایهیبڕوانامهیدبلۆمیانههیهوفۆرمیزانكۆیپۆلیتهكنیكیانپڕكردۆتهوهبهمهبهستیتهواوكردن���یخوێندنوبهدهس���تهێنانیبڕوانام���هیبهكالۆری���ۆسبخوێننهوه.ئهمهلهكاتێكدایهئهموهزیرهلهچهندینبۆن���هداوتهنهابهقس���هرایگهیاندوهكهوهكوهزارهتههوڵدهدهنئاستیزانستبهرهوپێشبهرن! كوردس���تان لهههرێمیلهوهزیردهپرسمبهرهوپێشبردنیئاستیخوێندنبهرێگرتنلهخوێندنئهبێت؟
پاس���اوێك رونكردنهوهو هی���چ بهبێئهو رێگهن���ادات پ���هروهرده وهزارهتیمامۆستایانهیدوبارهچانسیخوێندنیانبۆگهڕاوهت���هوهبخوێننهوه،خۆئهگهرپاساوێكیبابهتیوزانستیبونیههبوایهوهزی���ررایدهگهیاندب���هاڵملهبهرئهوهیهی���چپاس���اوێكلهئارادانی���هوتهنه���اپهیوهس���تهبهمهزاجیتاكهكهسێكهوه،نهكدامهزراوهیهكیپهروهردهییخاوهنس���تراتیجوپالنیزانستی،بۆیهوهزیرووهزارهتیپهروهردهخ���ۆیلهمبابهته
بێدهنگكردوه.ل���هوبڕوای���هدامئهگ���هرلهن���اوئهومامۆس���تایانهداكهس���انینزیكیسهربهوهزیربونیههبوای���هئهوهنهكههرجهنابیانبڕیارییاساییبۆدهردهكردوبهزوتری���نكاتوهاڵم���یدهب���و،بگرهزۆرجاربهنایاس���اییشكاربۆكهس���ه
نزیكهكانیاندهكهن.نمونهیزۆریكاریژێربهژێروواس���تهلهناوهندهكان���یخوێن���دنوپ���هروهردهبونیههیه،ل���هدوایئهمبابهتهدڵنیامالواز بیان���وی پ���هروهرده وهزارهت���یدهخهنهرولهوهیگوایهمیالكیمامۆستاكهمه،بۆیهناش���ێئهومامۆس���تایانه
دوبارهبخوێننهوه.ئهمهپاس���اوێكیزۆرالوازهلهبهرئهمهۆیانه:ئهورێژهیهیپهرلهمانبڕیاریداوهبۆدامهزراندنیانلهس���اڵی٢٠١٣كه١٥ههزارهتائێس���تائهوبڕی���ارهجێبهجێنهكراوه،ئهومامۆستایانهحهقیانهبپرسنئایابۆئهبێتلهئهنجامیكهمتهرخهمیوبێپالنیحكومهتئهمانباجهكهیبدهنوداهاتویانوتواناوئامانجهكانیانبخرێته
ژێرپێیگهندهڵیهوه.ههروهه���اژمارهیئهومامۆس���تایانهئهوهن���دهزۆرنی���هك���هئهیانهوێ���تبخوێننولهوبڕوایهدانیمكهكاریگهرینێگهتیڤیانههبێتلهس���هرپرۆس���هیبهپێچهوانهوه پ���هروهرده، خوێن���دنولهدوایبهدهستهێنانیبڕوانامهیبهرزتركاریگهریگهورهوقوڵیانئهبێتلهسهرلهناو فێرك���ردن پ���هروهردهو داهاتویناوهندهكان���یخوێندن���دا،ئهمهدواجاربهقازانجیوهزارهتیپهروهردهكۆتایدێت
نهكزهرهر.ههروهه���امهرج���یوهرگرتن���یئهومامۆس���تایانهلهزانك���ۆیپۆلیتهكنیكیئهوهندهقورسدیاریك���راوه،بڕواناكهمل���هوژم���ارهكهم���هشك���هفۆرمیانوهرگرت���وهههموی���انوهربگیرێن،ئیترنازانمبۆچ���یئهبێتوهزارهتێكئهوهیبهالیهوهزهحمهتبێتژمارهیهكمامۆستابنێرێت���هوههۆڵهكانیخوێندن،لهپێناوبهرزكردنهوهیئاستیزانستییاندا؟!س���هیرترلهمانه،ههمانئهموهزارهتهملی���ۆندۆالرخهرجدهكات بهس���هدانبۆئ���هومامۆس���تایانهیل���هدهرهوهیواڵتدهخوێن���ن،ئ���هیب���ۆئهم���هبۆئهممامۆس���تایانهب���هڕهوانابینێتكهلهناوخۆیواڵتهكهیخۆیاندابخوێننكه
تێچونیكهمتره؟!ئهمهتهنهانوسینێكه،لهمهشگرنگترههڵوێس���تییهكێتیمامۆس���تایانهكهئهبێ���تبهزوتری���نكاتوزۆربهج���دیلهس���هرمافیئهممامۆس���تایانهبێتهدهنگ،لهبهرئهوهیماوهیوهرگرتنهوهیفۆرمهكانههتا٢٥ئهممانگهدیاریكراوهمامۆس���تایانه ئ���هو ماف���ی ئهگهرن���ائهفهوتێتودهبنهقوربانیكهمتهرخهمیمامۆس���تایانو رێكخراوی راگهیان���دنو
وهزارهتهكهیمامۆستایان.
خوێندن(٣9٣(سێشهممه٣/9/16٢٠١٣ [email protected]
ئا:بهختیارحسێن
وهزیریخوێندنیبااڵوتوێژینهوهیزانستیحكومهتیههرێمیكوردستاند."عهلیسهعید"لهمگفتوگۆیهی
ئاوێنهداباسلهگرینگترینكارهكانیخۆیووهزارهتهكهیدهكاتودهڵێت"بههیچجۆرێكبهرنامهیتواناسازی
رانهگیراوهوبهردهوامه".
ئاوێنه:لهوكاتهوهیپۆس���تیوهزیریچ وهرگرت���وه، بااڵت���ان خوێندن���یگۆرانكاریهكتلهخوێندنیبااڵكردوه؟
لهس���هرهتای س���هعید: د.عهل���یتوانیومانه تائێس���تا دهستبهكاربونمانكۆمهڵێكههنگاویگرینگبهاوێژینكهلێرهدادهتوانی���مههندێكنمونهیكارودهستپێشخهریهكانبخهینهڕو،كهلهناودیوان���یوهزارهتدال���هرویكارگێریهوهكارمانك���ردوهبۆرێكخس���تنهوهیكارهراپهراندن���ی ب���هزوی كارگێری���هكانوبڕوانامهكانو مامهڵهكانویهكسانكردنیخهرجكردنیچهكیپارهیكاندیدهكانیتواناس���ازی،ههروهه���ال���هرویپالنیوهرگرتنبۆخوێندن���یبهراییلهزانكۆحكومیوئههلیهكانكهساڵیخوێندنیرابردوبهسهركهوتوییتوانیمانزۆرترینئامادهیی���هكان لهدهرچوان���ی ژم���ارهوهربگرینكه)٣٢٢4٠(دهرچوبو،لهگهڵلهزانكۆ ئام���ادهی (7٣٠٠(دهرچ���ویئههلیهكان،بۆئهمساڵیشپالنمانههیهكهلهسهرههمانبهرنامهبهردهوامبین،لهرویرهخس���اندنیدهرفهتیخوێندنیبااڵماس���تهرودكت���ۆراپالنمانبۆئهومهبهستهئاراستهیدابینكردنیكورسیخوێندنوپێگهیاندنیكادیریزانس���تیهبۆزانكۆوپهیمان���گانوێكان،كهكۆیگشتیئهوقوتابیوخوێندكارانهیكهبۆساڵی٢٠١٣/٢٠١٢لهماستهروهرگیراونبریتیب���ول���ه)9٢6(كاندیدلهگش���تكوردستان،ئامادهكاریتهواویشكراوهبۆخوێندنیئهمساڵو)١١٢6(كورسیخوێندنیماس���تهردابینكراوه،ههروههابۆخوێندنیدكتۆرابهسیس���تهمینوێ)س���پلتس���ایت(كهتاس���اڵی٢٠١٢بودجهیبۆتهرخانكرابو،بهش���انازیهوهپێویس���تی بودج���هی توانیومان���هب���ۆتهرخانبكهی���نوئ���هوپڕۆژان���هیئامادهنبچنهب���واریجێبهجێكردنهوهلهئایندهیهكینزیك���داكارادهكرێن،بۆئهمس���اڵیشپێشكهشكردنبۆوهرگرتنلهخوێندن���یماس���تهرل���ه١/8/٢٠١٣٢9١٣ ل���ه١٢/9/ دهس���تیپێكردوهوزانس���تی تاقیكردنهوهی دێتو كۆتایی9/١7دهكرێتودهسپێكردنیدهوامیشدهكهوێت���همانگ���یدهوه،دهرب���ارهیتهواومان گرینگی تهكنیك���ی خوێندنیداوهبهبهرزكردن���هوهیئاس���تیئ���هوالیهنهبهمهبهستیئامادهكردنیكادیریب���ۆدامودهزگاكان���یكهرتی تهكنیكیب���ازاڕیكاریكوردس���تان، گش���تیوت���رلهدهس���تكهوتهكانمانبۆ یهكێكیتوانیم���ان لهكوردس���تان یهكهمج���ارئ���هوخوێندكاران���هیك���هلهرێگ���هیناوهن���دیوهرگرتهن���هوهوهردهگیرێ���نلهخوێندن���یئێوارانلهكرێیس���ااڵنهیخوێن���دنببهخش���رێنوبهش���یناوخۆب���ۆخوێندكارانیدهرهوهیش���ارهكانمانگانهش���یان دهرماڵهی دابینبكرێتوبۆخهرجبكرێت،ه���اوكاتپابهندبویندڵنیای بنهماكان���ی بهجێبهجێكردن���یج���ۆری،یهكێكیت���رلهههنگاوهكانمانكردن���هوهیخوێندنیئێ���وارانبوهبۆمامۆس���تاكانیسهربهمیالكیوهزارهتیپ���هروهردهب���ۆههڵگران���یبڕوانامهیدیبلۆمبۆتهواوكردنیوبهدهس���تهێنانیبڕوانامهیبهكالۆریۆسیپیشهیلهبواریپهروهردهیبنهڕهتی،ئهمهشیهكهمجارهلهمێژویخوێندنیبااڵجێبهجێدهكرێت.بۆچیلهوهتهیپۆس���تی ئاوێن���ه:وهزی���ریخوێندن���یب���ااڵتوهرگرتوهتواناسازیراگیراوه،لهكاتێكداخهریكهكات���یكابینهیحهوت���همكۆتایدێتوزۆرێكلهخوێندكارانیشپێیانوایه"كه
ئێوهلهوالیهنهداكاتدهكوژن؟د.عهلیس���هعید:بههی���چجۆرێكرانهگی���راوه، تواناس���ازی بهرنام���هیبهپێچهوانهوهوهكوپێشترئاماژهمپێدائهمبهرنامهیهگهشهیزیاتریپێدراوهوچارهس���هر كهموكورتیهكانی كێش���هوكراون،لهدواكۆبونهوهیدهستهیباالیبهرنامهیتواناسازیش���داداوالهههردووهزارهت���یخوێندن���یب���االوپالندانان
ك���راوهك���هپالن���یپێداویس���تیهكانیكورس���یخوێندنوبواریپسپۆڕیهكانئامادهبك���هن، چ���وارهم خول���ی ب���ۆئامادهكردنی س���هرگهرمی لهئێستاشداپالنهكهینودهستهیبااڵیتواناسازیشبڕیاریكۆتایدهداتلهس���هرپالنهكهومهرجهكانیپێشكهش���كردنووهرگرتنوج���ۆریپس���پۆڕیهكانكهپێویس���تنب���ۆزانك���ۆكانودامودهزگاكان���یتری
حكومهتیههرێم.ئاوێنه:ئهیكهوایهئهمساڵوهرگرتنب���ۆماس���تهرچ���ۆندهبێ���ت،چونكهخوێندكارێك���یزۆرگلهییئهوهدهكهن،كهتاقیكردنهوهكانیتوانستیكۆمپوتهركهدهكرێتلهههموجیهانداعهمهلیه،بهاڵملهزانكۆیسهاڵحهدینوزانكۆكانیتربهنهزهریدهكرێت،ئایهئهوهراسته
كهتوانستیكۆمپوتهرالدراوه؟د.عهلیسهعید:پڕۆسهیوهرگرتنبۆماستهربهپێیمهرجورێنمایهكاندهبێت،كهلهالی���هنلێژنهیبااڵیخوێندنیبااڵلهوهزارهتماندارێژراوه،بۆئهمس���اڵیخوێن���دنمهرجیبڕوانامهیتوانس���تیكۆمپوتهرالب���راوه،لهبهرئهوهیبهپێیئهوداتاوزانیاریانهیكهلهبهردهس���تدانبهش���یههرهزۆریدهرچوانیزانكۆكان
لهرویتوانستوبهكارهێنانیكۆمپوتهرلهئاستێكیپێویس���تدان،لهئێستاشداپێشكهش���كردنیداواكاریبۆخوێندنیماس���تێردهس���تیپێكردوهل���هرۆژی٢٠١٣/9/١٢ تاوهك���و ٢٠١٣/8/١ب���هردهوامدهبێ���ت،رۆژی١9/9/٢٠١٣دیاریكراوهبۆئهنجامدانیتاقیكردنهوهیزانس���تیكهمهرجهپێشكهشكارانلهو
تاقیكردنهوهیهدهربچن.ئاوێن���ه:رۆژدوایرۆژنارهزاییئهوخوێندكارانهیچونهتهوهدهرهوهیواڵتلهرێگهیتواناسازیزیاتردهبێتبهوهیكهپارهكانیاننادرێ���ت،هۆكارچیهكه
پارهیئهمانهنادرێت؟د.عهلیسهعید:بهپێچهوانهوهئهمساڵههوڵ���یجدیمانداوهك���هخهرجكردنیكاندیدهكان���ی دارای موس���تهحهقاتیبهرنام���هیتواناس���ازیدوانهكهوێ���ت،ل���همبارهیهش���هوهتارادهیهك���یباش
سهركهوتوبوبن،بۆوێنهله٢٠١٣/٢/١4ت���ا٢٠١٣/٢/٢4توانیومان���هلهحهوتلیستییهكلهدواییهكداموستهحهقاتیدارایب���ۆ١448كاندیدیتواناس���ازیخهرجبكهینبهبڕی)٥64,٢9,446(لیستیههشتهمیش ئهمهریكیو دۆالری
لهمانگیههشتهمداخهرجدهكرێت.ئاوێنه:گلهیهك���یزۆرلهئێوهدهكرێتكهژمارهیهكیزۆریكادیرانیدهزگاكانیبهرنامهی لهس���هر زانیاری پاراس���تنوتواناس���ازیرهوانهیدهرهوهكراونبۆخوێندن،هۆكارچیهكهتاوهكوئێس���تا
ئامارێكیدروستلهسهرئهمهنیه؟د.عهل���یس���هعید:ههرچهندهئهمبابهت���هپهیوهندیبهكابینهیپێش���وووهزارهتیپالنداناوهههیه،بهاڵمخۆتاندهزانندهزگائهمنیهكانیكوردستانیشبهش���ێكیگرینگیسیستمیحوكمڕانیواڵت���ن،ههروهه���ائ���هودهزگایان���هوكارمهندهكانیمافیانههیهلهپهرهپێدانیههبێ���ت، پش���كیان توانامرۆیهكان���داوهزارهت���یپاڵندان���انلهچوارچێ���وهیپشكیدامودهزگاكانیحكومهتكورسیئهمنیهكانی���شتهرخانكردوه بۆدهزگائهمهشكارێكیئاساییویاسایهوگشتوهزارهتهكانیتریشپشكیانههبوهله
ههموخولهكانیرابردویبهرنامهكه.ئاوێن���ه:ئ���هوپارهی���هیك���هب���ۆتواناس���ازیدان���دراوهبۆم���اوهیچوارس���اڵبوه،لهكاتێكدالهدوساڵییهكهمپارهكهدرا،بهاڵملهدوس���اڵهكهیتۆدا
نهدرا،ئایاپارهكهچیبهسهرهات؟د.عهل���یس���هعید:ئ���همزانیاریانهبێگوم���اندورهل���هراس���تیهوه،وهكولهس���هرتادائاماژهمپێك���ردوهلهرۆژیبهرنامهی ئێس���تا تا دهس���تبهكاربونمب���ۆ خهرجیهكان���ی تواناس���ازیوچركهیهكی���شرانهوهس���تاوه،كابینهیحهوتهمپشتیوانیتهواویئهمبهرنامهیهدهكاتوموستهحهقاتهكانیكاندیدهكانیكارا بهشێوهیهكی تواناسازی بهرنامهیخهرجك���راوهوتهمویل���یبهرنامهكهش
بهردهوامه.ئاوێنه:س���ااڵنهرێژهیهك���یزۆرلهخوێندكارانیپۆل���ی١٢دهردهچن،لهورێژهی���هشژمارهیهكیزۆرل���هزانكۆودهبێ���ت وهرناگیرێ���نو پهیمان���گاكانلهماڵهوهدادابنیش���ن،بۆتاوهكوئێستانهتوان���دراوهئهوكێش���هیهچارهس���هر
بكرێت؟د.عهلیسهعید:ستراتیجیوهزارهتمانبریتیهلهوهرگرتن���یزۆرترینژمارهیبهس���ودوهرگرتن ئامادهی دهرچوان���یلهوپهڕیتوانایزانك���ۆوپهیمانگاكانیبهرزڕاگرتن���ی لهگ���هڵ كوردس���تان،ل���هزانكۆو ئاس���تیكواڵێتیخوێندنلهههمانكاتیش���دا ههرێم، پهیمانگاكانیكۆلێژی زانس���تیو بهش���ی كردنهوهین���وێههنگاوێكیتریوهزارهتمانبوه،بۆئهوهیژمارهیكورسیهكانیخوێندنزیاتربكهینوههڵ���یزیاتربۆدهرچوانیئامادهیبرهخسێنین،بۆوێنهساڵیپاردوكۆلێژو٢8بهشینوێلهپهیمانگهوكۆلێژهكانیههرسێپارێزگاكراونهتهوهكهكاریگهریپۆزهتیفیانلهسهرپالنیوهرگرتنههبوه،ئهمس���اڵیش4٠بهشیزانس���تیودوكۆلێژكراونهتهوه،بهاڵملههیچواڵتێكیدونی���اههمودهرچوانیپهریمانگاكان زانك���ۆو ل���ه ئام���ادهیوهرناگیرێ���ن،ب���ۆنمون���هشلهواڵتانیوهكتوركیا،ئێران،ئهردهنكهئهمانه٣٠یدهرچوان���یئامادهیوهردهگیرێن،ههروهه���ال���هرویپالن���یوهرگرتنبۆخوێندن���یب���هرایلهزانك���ۆحكومیوتایبهتی���هكانس���اڵیخوێندن���یپ���ارژماره زۆرترین توانیمان بهسهركهوتویئامادهیی���هكانوهربگرین لهدهرچوانیك���ه)٣٢٢4٠(دهرچویئام���ادهیلهزانك���ۆوپهریمانگاكان���یحوكمی���هكانكردنهوهی لهرێگهی ئهمهش وهرگیران،دوكۆلێژو٢8بهش���ین���وێلهزانكۆوپهیمانگاكان���یههرس���ێپارێزگاك���هیههرێم،بهسودوهرگرتنلهوپهڕیتوانایزانكۆوپهیمانگاكان،لهگهڵبهرزراگرتنیههروهها خوێن���دن، كواڵێتی ئاس���تیس���اڵیپار)7٣٠٠(دهرچویئامادهیلهزانك���ۆئههلیهكانوهرگی���راون،بۆئهمس���اڵیشتوان���ایوهرگرتنیزانكۆئههلی���هكاندهگات���ه)١٠٠٠٠(قوتابیوخوێندكار،بۆئهمس���اڵیشپالنمانههیهلهس���هرههمانبهرنامهب���هردهوامبینوپێشكهش���كردنیداواكاریدهرچوان���یئامادهیهكانههربهش���ێوازیئهلكترۆنی
لهرێگهیزانكۆالینهوهدهبێتكهساڵیپاریشنزیك���هی)١٥(رۆژپێش���ترلهسااڵنیپێشوئهنجامهكانیراگهیهندران،بۆس���اڵیخوێندن���ی)٢٠١٣/٢٠١4(بڕیاردراوهلهسهركردنهوهی)4٠(بهشیزانس���تیو7كۆلێژینوێلهس���هرجهملهرێكخس���تنهوهی جگ���ه زانك���ۆكان،كۆلێژوپهیمانگاكانیههردودهس���تهیخوێندنیتهكنیكیههولێروسلێمانیلهسێزانكۆیپۆلیتهكنیكیدالهههرسێپارێزگاكانیههرێم،هاوكاتوهزارهتمانرهزامهندی���داوهلهس���هركردنهوهی١٠بهش���یزانس���تیودوكۆلێ���ژلهزانكۆ
ئههلیهكانكهژمارهیان١١زانكۆیه.ئای���ائهمس���اڵزانك���ۆو ئاوێن���ه:پهیمانگاكانیس���هرب���هخوێندنیبااڵچهندخوێن���دكاروهردهگرێت،ههروهها
چهندیبۆزانكۆئههلیهكاندهبێت؟د.عهل���یس���هعید:بهپێ���یپالنیزۆرتری���ن ههوڵدهدهی���ن وهزارهتم���انژمارهیدهرچوانلهزانكۆوپهیمانگاكانوهربگرین،ههروههاپێش���بینیدهكهینزانك���ۆئههلیهكانی���شنزیك���هی١٠٠٠٠
دهرچویئامادهیوهربگرن.ئاوێن���ه:لەماوەیرابردوبەیانامەیەكوەزارەت���ی كارمەندەكان���ی لەالی���ەنخوێندنیب���ااڵدەرچولەس���ەرئەوەیچەندس���اڵێكەزەویتەرخانكراوەكەیەكەینیش���تەجێبونبۆفەرمانبەرانیخۆتاندروستبكەن،ئەوفەرمانبەرانەهەرەش���ەیئەوەدەك���ەنكەتامانگی8ئەگ���ەروەاڵمی���اننەدرێت���ەوەئەواخۆپیش���انداندەكەن،گل���ەیئەوەشلەئێوەدەك���ەنوەكووەزی���ركەهیچهەنگاوێكیبۆئەم���ەنەناوە،ئایائێوە
بەتەمانچیبۆئەوانەبكەن؟د.عهلیس���هعید:بۆجێبهجێكردنیپڕۆژهكانینیش���تهجێبونبۆزانكۆكانلێژنهیتایبهتلهسهرۆكایهتیزانكۆكانبهوئهركهههڵدهس���تێتبهههماههنگیوهبهرهێن���ان، دهس���تهی لهگ���هڵ
ههركاتێكیشپێویس���تیانبهپشتگیریوهزارهتههبێت،ئهوائێمهپشتیوانیان
لێدهكهین.ئاوێنه:ب���اسل���ەوەشدەكرێتكەتۆكێش���ەتلەگەڵزانكۆیسەاڵحەدینهەیە،چونكەزانكۆیسەاڵحەدیندەڵێتیەكخانووینیش���تەجێبوننادەینبەفەرمانبەران���یوەزارەتیخوێندنیبااڵ،
ئایائەمەراستە؟.د.عهل���یس���هعید:هی���چكێش���هوگرفتێ���كنیهل���هنێ���وانوهزارهتمانوزانكۆكان���داوهیچكاتێكی���شهێندهیئێس���تائ���هوپهیوهندیان���هتوندوتۆڵنهب���وه،بهپێچهوان���هوهل���هئێس���تاداپهیوهندیهكیسروشتیوتۆكمهلهنێواندیوانیوهزارهتوس���هرجهمزانكۆكانیكوردستانداههیهوههموپڕسوبابهتێكپڕۆفێش���ناڵیزمی ه���اوكاریو بهگیانی
كاركردنهوهمامهڵهیلهگهڵدهكهن.
ئاوێن���ه:زۆرجاریشگل���ەیئەوەلەئێوەدەكرێ���تكەخوێن���دكاربەپارەیخۆیلەزانكۆئەهلی���ەكاندەخوێنێ،ئێوەوە مەرجەكان���ی بەه���ۆی ب���ەاڵمناتوانێتل���ەوئبخوێنێولەالیئێوەش
وەرناگیرێ؟وهزارهتم���ان س���هعید: عهل���ی د.پش���تیوانیلهكهرتیتایب���هتدهكاتب���ۆوهبهرهێن���انلهب���واریخوێندنیب���ااڵ،لهئێستاش���دا١١زانكۆیتایبهتل���هكاردان،ب���هاڵمدهبێتئهوهش���مانلهیادبێتك���هههرگیزناكرێتخوێندنیبارزگانی، كااڵیهك���ی بكرێت���ه تایبهتبهڵكودهبێتتهواویزانكۆتایبهتیهكانپابهن���دیبنهماكانیدڵنی���ایجۆریوئهویاس���اورێنمایانهیوهزارهتهكهمانب���نك���هتایبهت���نب���همۆڵهتپێدانوبونی ب���هردهوام بهخش���ینو متمان���هزانك���ۆئههلیهكان،پڕۆژهیوهرگرتنیشمهس���هلهیهكیزانس���تییوپاراس���تنیكواڵێتیخوێندنل���هزانكۆئههلیهكانئهرك���یوهزارهتمان���ه،بۆی���هناكرێتپالنیوهرگرتنل���هزانكۆیهئههلیهكانبێس���نوروبێبهرنامهبێ���ت،بهڵكودهبێتپالنیخوێندنووهرگرتنبهپێیدڵنیای بنهماكانی جیهانیو ستانداردیجۆریدابڕێژرێت،بۆئهومهبهس���تهشبهڕێوهبهرایهت���یخوێندن���یئههلیلهوهزارهتمانبهرپڕس���هلهبهدواداچونومۆنیتهركردنیپالنیوهرگرتنوژمارهیمامۆستایانیسهربهمزانكۆیانهوئاستوكواڵێتیپڕۆگرامهكانیخوێندنوتاقیگهوژینگهوژێرخانیزانستیزانكۆیهكان.
سەندیكای رۆژنامەنوس���انو ئاوێنه:رۆژنامەنوسانئێوەبەوەتۆمەتباردەكەنك���ەبەڵێ���ندەدەنوجێبەجێیناكەنوهاوكاریوكارئاسانیبۆرۆژنامەنوسانناك���ەن،لەكاتێكدالەپێش���وتردائەمە
هەبوو؟د.عهلیسهعید:س���ااڵنهژمارهیهككورسیلهههموبهشهكانیراگهیاندنلهكۆلێژوپهیمانگاكانیههرێمیكوردستانتهرخاندهكرێ���تب���ۆرۆژنامهنوس���انوناوهندی ل���ه ب���هدهر راگهیاندن���كارانوهرگرتن)قبوڵمهركهزی(كهخوازیارانلهنێوانخۆیانداكێبڕكێیلهسهردهكهن،بۆئهمساڵیخوێندنیشئهمپڕۆسهیهبهردهوامهوژمارهیكورسیهكانیشكهم
نهكراوهتهوه.ئاوێن���ه:بەپێیبڕی���اریپەرلەماندەبێتدەرچوانیپیشەیەكانیشبچنەوەكۆلێژەكان،كێشەكەچیەبۆلەالییئێوەناكرێت،لەكاتێك���دادەرچویەكیزۆریپیشەییلەدوایدەرچونیاندانامەزرێن
ولەماڵەوەدادەنیشن؟د.عهلیسهعید:دهرچوانیئامادهیهپیش���هیهكانبۆی���انههی���هداواكاریپێش���كهشبك���هنب���ۆوهرگرت���نلهپهیمانگاكانیسهربهزانكۆپۆلیتهكنیكیهحكومی���هكانبهمهرجێككۆنمرهكانیانل���ه6٥%بهرهوس���هربێت،جگهلهوهییهكهمیئامادهیهپیش���هیهكانلهس���هرئاس���تیپارێزگالهبهش���یهاوشێوهلهزانك���ۆوهردهگیرێ���ت،ههروههابهپێییاسایزانكۆئههلیهكانئهمساڵلهالیهنپهرلهمانیكوردس���تانوس���هرۆكایهتیله رێژهیهك پهس���ندكراوه ههرێم���هوهكورس���یهكانیخوێندنل���هوزانكۆیانهتهرخانك���راوهبۆدهرچوان���یئامادهیهپیش���هیهكان،بۆئ���هوهیبتوانندرێژهب���هخوێندنب���دهنلهبوارهپس���پۆڕیههاوتاكان���دا،)االقس���ام و التخصص���ات
المماثلة(.ئاوێنه:زۆرجارگلهیلهئێوهدهكرێتكهتاوهكوئێس���تازانكۆیسهاڵحهدینسیس���تهمیكاركردنوخوێن���دنتێیداكۆن���ه،لهكاتێكدازۆرێ���كلهزانكۆكان
گۆڕیویانه؟زانك���ۆكانو س���هعید: عهل���ی د.ئهنجومهنیزانكۆكانئازادنلهبڕیاردانبهڕێوهبردنو لهسهرشێوازوسیستهمیكاركردن،لهماوهیس���ێساڵیرابردودال���هزانكۆكانیكوردس���تان ههندێ���كپهی���ڕهویجۆرێكینوێلهسیس���تهمیبهڕێوهبردنوپهیكهریكارگێڕیدهكهن،دهكرێتوهكمۆدێلێكس���هیربكرێتومهرجنی���هههموزانك���ۆكانپهیڕهویبك���هن،لهرهشنوس���یپڕۆژهیاس���اینوێیخوێندنیبااڵش���داكهپێش���كهشبهس���هرۆكایهتیئهنجومهن���یوهزیرانكراوهجهختمانكردوهلهس���هرئازادیزانكۆكانبۆبڕیاردانلهس���هرش���ێوازو
سیستهمیبهڕێوهبردنیخۆیان.
وهزیریخوێندنیبااڵ:ههرگیزناكرێتخوێندنیتایبهتبكرێتهكااڵیهكیبازرگانی
ههرجارهوکهسێکدهینوسێت
تهخته سپی
دهبێتتهواویزانكۆتایبهتیهكان
پابهندیبنهماكانیدڵنیای
جۆریوئهویاساورێنمایانهیوهزارهتهكهمانبنكهتایبهتنبهمۆڵهتپێدانومتمانهبهخشین
بۆئهمساڵههوڵدهدهینل��هرێگهی
زانكۆالینهوهزۆرترینخوێندكار
لهزانكۆكانوهربگرینو
پشكیزانكۆئههلیهكانیشزیاد
دهكرێت
د.عهلیسهعید
![Page 17: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/17.jpg)
(393( سێشه ممه 2013/9/3 [email protected]کۆمهاڵیهتی
بەندکراوێک: ژنەکانی زیندان مرۆڤ نین!"پزیشکە ژنەکانمان ناتوانن سەردانی زیندانەکانیش بکەن"
ئا: سارا قادر
"بەر لەوەی بەند بکرێم، هەرگیز رۆژێ بیرم لەسەختیەکانی ژیانی ناو زیندان نەدەکردەوە، نەک تەنها لەبەرئەوەی
ئازادنیت بەڵکو لەبەرئەوەی مافی چونە توالێتیشت نیە، ئاخر زیندانێک کە ئەو هەمو ژنەی تێدا بێت دەبێت
چەند توالێتی هەبێت؟ دەبێت پزیشکێکی تێدا نەبێت بۆ ئازاری ژنەکان ئەی کامەیە مافی ژن؟".
ژنەکانی ناو زیندان گلەیی و گازندەی زۆر لەخراپی باری گوزەران و دواکەوتنی کەیس���ەکانیان لەناو دادگاکان دەکەن، ب���ەاڵم ئ���ەوەی نیگەران���ی زیات���ری بێبەش���کردنیانە دڵیانەوە خس���تۆتە ئەوی���ش مافی���ان لەس���ەرەتاییترین پاراس���تنی تەندروستیانە. بەشی ژنان لەزیندانی گرتن و گواس���تنەوە ئێس���تا دەکەوێتە خواروی شارو نزیک فەرمانگەی بەڵگەو تاوانەکانە، ئەم زیندانە ئەو ژن پیاوو منداڵ و مێردمندااڵنە دەگرێتەخۆ راس���تەوخۆ تۆمەتبارک���راون و ک���ە دەستگیردەکرێن و ماوەیەک دەمێننەوە تا لەدادگاوە بڕی���اری یەکالکەرەوەیان بەتاوانبارک���ردن و دەردەچێ���ت ب���ۆ بەئازادکردنیان و یاخ���ود حوکمدانیان ڕزگاربوونیان بەاڵم لەهەردو حاڵەتەکەدا کەسەکان بەبێتاوان دەرچن یان تاوانبار ماوەیەک لەزینداندا بەسەردەبەن و ئازار
دەچێژن.لەنهۆمی دوەمی ئەو زیندانەدا چەند ژورێک جیاکراوەتەوە بۆ بەش���ی ژنان کە هەریەک ل���ەژوره کان پەنجەرەکانی بۆیاخکراوەو پەردەی پێدا هەڵواسراوە،
ژنەکانیش پۆلیس���ە ژوری چاودێ���رو هەر لەهەمان نهۆمدایەو بەش���ەوو رۆژ چاودێری زیندانیەکان دەکەن و هەریەک لەو ژورانە سەالجەو سیسەم و جێگەی خ���ۆی تێدایە، بەاڵم ئ���ەوەی مایه ی نیگەران���ی ژنەکانه تێکەڵکردنی هەمو ژنەکانە بەیەکەوەو لەوانەوە کە لەسەر کێش���ەیەکی خێزانی دەس���تگیرکراون ت���ا ئەوان���ەی بەه���ۆی کاری خراپ و لەشفرۆش���یەوە لەوێ���ن چونکە ئەوان لەش���فرۆش و ئەوان���ەی پێیانوای���ە قەرەجن و دێنە زیندان رەنگە هەڵگری جۆرەها نەخۆشی بن و بۆ ئەوانەی تری بگوێزنەوە. هەرچەن���دە لەم زیندانەدا چەن���د ژوورێ هەیە ب���ەاڵم تەنها دو توالێت���ی تێدایە کە یەکێکیان کراوەتە شوێنی خۆش���تن و تەنها یەک دانەیان زیندانیەکان هەم���و ک���ە ماوەت���ەوە
بەکاریدەهێنن. نەجیب���ەی تەم���ەن ٥3 س���اڵ کە ماوەی نۆ مانگێکە بەهۆی کێشەیەکی وت���ی" لەزینداندای���ە خێزانی���ەوە لەمانگ���ی رەمەزاندا ئەوەن���دە قەرەج دەس���تگیرکرابون کە بەئاستەم فریای دەس���تنوێژ هەڵگرتن���ێ دەکەوتین کە دەش���چوینە توالێتەکە لەبەر پیس���ی نەم���ان دەتوان���ی دانیش���ین، ئاخ���ر لەیاس���ای چ واڵتێکدا هاتوە ئەو هەمو کەس���ە پێک���ەوە توالێتێکیان هەبێت، حکومەت ویژدان���ی نازانم بەڕاس���تی لەک���وێ خەوتوە کە رۆژێ بیر لەخەم و ئازاری کەس���انی ژێردەستە ناکاتەوە، باش���ە ئەگەر ئێم���ە تاوانباریش بین نابێت مافی پاراس���تنی تەندروستیمان هەبێت؟ بەداخەوە". ژنێکی تر لەوانەی ک���ە دو منداڵی پێبو بەهەمانش���ێوەی
ئ���ەوەی دەکرد، کە نەجیبە گلەی���ی ڕێخراوەکانی ژنانیش هیچ دەربەست نین بەکێشەکانی ژنانەوە ئەگەرنا چۆن ئەو بێمافی���ە بۆ ژنان قبوڵ دەکەن " ئێمە زیندانەکەمان بەئی���دارەی چەندینجار ک���ە ئاگادارمانکردونەت���ەوە وت���وەو بەهۆی ژنان نەخۆش���یەکانی زۆربەی توالێتەوە باڵودەبێتەوە ژنی لەشفرۆش دێت رەنگە جۆرەها ڤایرۆس و میکرۆبی پشکنینیان وەرگرت پیاوێکەوە لەهەر بۆ ناکرێت بۆی���ە زۆربەی کات ژنەکان
توش���ی هەوکردنی ناولەش���یان دەبن و پزیش���کێکی پس���پۆریش نیی���ە ک���ە پش���کنینمان ب���ۆ ب���کات". ژنێکی تر زۆر بێباکان���ە وتی" ئەگەر بەرپرس���ێ کەس���ێکی خ���ۆی لێرە بوای���ە دڵنیام ناچاردەکرد تەندروس���تی فەرمانگەی کە ئەگ���ەر رۆژانەش دکت���ۆرەی ژنان بهاتنایە هەفتانە نەکردینایە سەردانی ب���ۆ المان نەک وەکو ئێس���تا گەر ژنێ توش���ی خوێنبەربون ببێ���ت رەنگە تا منداڵبون نەخۆش���خانەی دەیگەیەننە
س���ەبارەت لەدەس���تبدات". گی���ان بەدانەنانی پزیش���کی پس���پۆری ژنان بۆ زیندان بەڕێوەبەری نەخۆش���خانەی منداڵبون د. ش���لێر فای���ەق ئاماژەی ب���ەوەدا کە ئ���ەوان ناتوانن پزیش���ک دابین بکەن ب���ۆ زیندان چونکە" تەنها پسپۆری پزیش���کی هەش���ت بیست و ژنان���م هەی���ە کە بەفیعل���ی کار بکەن ئەوانیش جگە لەدەوامی نەخۆش���خانە دەبێ���ت بچنە دەرەوەی ش���ارو کراون بەپێن���ج تی���م لەهەفتەک���ەدا کەواتە
چۆن بتوانم بۆ ئەوانیش���ی بنێرم دواتر نەخۆشەکان پێویستیانبوبێت هەرکات هێنراونەت���ە ئێ���رەو چارەس���ەرکراون وابزانم ئەوەندەش هەرباش���ەو پێموایە حکوم���ەت پێویس���تە زیات���ر گرنگی دابینکردنی خۆپارێزی و بەسیس���تمی توالێت و ش���وێنی باش بدات بۆ ئەوان چارەسەرێکی زۆر گونجاوەو دەشتوانن لەو ڕێگەیەوە ڕێگری بکەن لەتوشبون دۆزینەوەی چارەسەری بەنەخۆش���ی و
گونجاو".
ئەوەی مایه ی نیگەرانی ژنەکانه تێکەڵکردنی هەمو ژنەکانە بەیەکەوەو
لەوانەوەی کە لەسەر کێشەیەکی خێزانی دەستگیرکراون تا ئەوانەی بەهۆی
کاری خراپ و زیندانێک له سلێمانی فۆتۆ: ئاوێنه لەشفرۆشیەوە
دیزاین : رامان عومه ر
![Page 18: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/18.jpg)
ئا:هێمنمامهند
لهكاتێكدازۆربهیلیستوكاندیدهكانیپهرلهمانیكوردستانلهترسی
لهدهستدانیدهنگوتوڕهییجهماوهرناتواننخاڵبخهنهسهرپیتهكانوبهرنامهراستهقینهكانیخۆیان
ئاشكرابكهن،بهاڵمسهرۆكیلیستیبزوتنهوهیئیسالمیراشكاوانهدهڵێتلهكاتیچونهدهسهاڵت"شهریعهتیخواجێبهجێدهكهین،كهبریتییهلهقهدهغهكردنیكۆمهڵێكشت".
"منحهزملهدیسكۆوشوێنیرابواردنه"،ئهمهقس���هیرههێڵمهحمودیتهمهنبانگهش���هی لهب���ارهی 19س���اڵهیهوگهنجێكی دهڵێت،"من كاندیدهكانیشهوهب���ۆیهكهمجاره تهمهننۆزدهس���اڵهملهههڵبژاردنمافیدهنگدانمدهبێت،بهاڵملهراس���تیدانازانمدهنگبهكامهكاندیدبدهم،چونكهههمویباس���ینههێشتنیخۆش���گوزهرانی دابینكردنی بێ���كاریو
دهكاتونازانمبهكامیانباوهڕبكهم".راستهقینهكانی داواكارییه رههێڵحهزوخۆیناش���ارێتهوهوراش���كاوانهدهڵێت"م���نگهنجێك���مح���هزمبهراب���واردنوتائێس���تا ب���هاڵم خۆش���گوزهرانییه،نهمبینیوهیهككاندیدیعیلمانیوچهپباس���یكردنهوهیدیسكۆیانمهلهایهك
ب���كات،ههمویانترس���یئهوهیانههیهنهبادائهگهروابڵێ���ندهرنهچنوخهڵك
دهنگیانپێنهدا".زی���ادئیس���ماعیل،ك���هدهرچویهك���یزانكۆیهوئێس���تالهیهكێ���كلهفهرمانگهدهڵێ���ت، فهرمانب���هره حكومی���هكانبهههستو یاری كاندیدهكان "لهراستیداس���ۆزیخهڵكدهك���هن،س���وكایهتیبهعهش���یرهتگهریدهك���هنودهیانهوێن���انوپیازبهن���اویعهش���یرهتگهریوخزمایهتییهوهبخۆن،بهراس���تیشهرمهبۆحزبێكیچهپیانحزبێكیعیلمانی
باسیعهشیرهتگهریبكات".زیادرهخنهیئهوهیلهالیهنهچهپهكانههیهخاڵناخهنهسهرپیتهكانودهڵێت"م���نالیهنگرێكیچهپوعیلمانیم،بهاڵمتائێستانهمبینیوهیهكچهپیانیهكعیلمان���یبهرههای���یباس���یبهرنامهیچ���هپوعیلمانیهتبكاتك���هبریتییهبۆیه لهدهوڵهت، دی���ن لهجیاكردنهوهیپێموایهئهمانهههمویچهواش���هكارییو
یاریكردنهبهههستوسۆزیخهڵك".لهالیهنخۆیشیهوهگوڵیزارنهجیبكچهفهرمانبهرێك���یبااڵپۆش���هووهكخۆیباس���یلێوهدهكاتلهالیهنگرانیحزبهئیس���المیهكانه،لهبارهیئهوپرس���هوهدهڵێت"منگلهییملهحزبهئیسالمیهكانههیهكههیچلهكاندیدهكانیانبهرههایی
باس���یبهرنامهوشهریعهتیخواناكات،پێویستهئهوانبۆخهڵكیرونبكهنهوهوبهراشكاوانهبڵێن،ئهگهرئێمهگهیشتینهدهس���هاڵتبهرنامهیخواوش���هریعهت
جێبهجێدهكهین".ن���او لهچون���ه خۆبواردن���ه ئ���هموردهكارییهكان���هوهههربهتهنهاقس���هوگلهییهاواڵتیاننیه،بهڵكوكاندیدهكانیشباس���یلێوهدهك���هن،ئهڵوهندحهمیدكاندیدیلیس���تییهكگرتویئیس���المیوتی"كاندی���دهكاننایانهوێتبچنهناووردهكاریئایدیۆل���ۆژیوباوهڕهكانهوه،چونكهئهوهیب���هالیخهڵكهوهگرنگهپرس���یخزمهتگوزارییئ���اووكارهبایه
نهوهكوپرسهئایدیۆلۆژیهكان".ئهوهش���دا لهگهڵ وتیش���ی" ئهڵوهن���دلیستهكان كاندیدی زۆربهی ئهمجارهیانكهس���انیس���هربهخۆن،بۆنمونهلهناوحزبێكیعیلمانیمامۆس���تایهكیئاینیههیه،یانلهناولیس���تێكیئیس���المیكاندیدێكیعیلمان���یههیهبۆیهناتوانن
باسلهبهرنامهوئایدیۆلۆژیابكهن".بهبڕوایئهڵوهندهۆكاریئهمخۆبواردنوئاش���كرانهكردنیبهرنام���هوئایدلۆژیایهترس���یان ئ���هوهی ب���ۆ دهگهڕێت���هوهجهماوهر توڕهیی دهنگو لهلهدهستدانی
ههیه.ب���هاڵمبهپێچهوان���هیئ���همبۆچونهوه،
د.ش���وانقهاڵدزهییس���هرۆكیلیستیبزوتنهوهیئیسالمیدهڵێت،"بهداخهوهزۆربهیدروش���مهكانیالیهنهئیسالمیوبریق���هدارو دروش���می عیلمانی���هكانچهواش���هكارینوهیچیانراس���تگۆنین
لهگهڵبهرنامهیحزبهكهیان".قهاڵدزهییوتیشی"ئێمهوهكوبزوتنهوهیئیس���المیئهگ���هرچوین���هپهرلهمانوش���هریعهتی بهرنام���هو دهس���هاڵت،خ���واجێبهج���ێدهكهین،ك���هبریتییهلهقهدهغهكردنیكۆمهڵێكشتیحهرامو
دورلهدابونهریتیكوردهواری".هاوكاتعهلیكهریمس���هرۆكیلیستیمافهكانیخهڵكیكوردس���تان،پێیوایهبهرنامهیچهپوعیلمانیوئیسالمیهكانیهكش���تهودهڵێت،"ئهمهشبۆئهوهدهگهڕێ�ت���هوهكهخهڵكیكوردس���تانئهوهندهپرس���هخزمهتگوزایهكانیانلهالگرنگ���هئهوهندهبهرنام���هوئایدیۆلۆژی
حزبهكهیانلهالگرنگنییه".عهلیوتیشی"ترسیلهدهستدانیچهندپرس���ێكی خهڵكیش توڕهیی دهنگێكوت���رهلهوهیكهكاندی���دهكاننایانهوێت
بهالیئهومهسهالنهوهبچن".بڕی���ارهرۆژی21یئهممانگه)ئهیلول(كوردس���تان پهرلهمان���ی ههڵبژاردن���یههڵب���ژاردن ب���راوهی ئهنجامبدرێ���توكابینهیداهاتویحكومهتپێكبهێنێت.
ئا:شاهۆئهحمهد
الیهنهكانیئۆپۆزیسیۆنلهگهڵئهوهیبهگومانهوهدهڕواننهشێوازیبهڕێوهچونیههڵبژاردنهكان،بهاڵمتهئكیدلهگۆڕینینهخشهیسیاسیههرێمدهكهنهوهلهههڵبژاردنهكانیئهمجارهداوئهندامێكیسهركردایهتییهكێتیشئومێدیبهلیستیجیای
حزبهكهیههیهبۆئهوهیدهنگهكانیزیادبكات.
ئهندامێكیمهكتهبیسیاس���ییهكگرتودهڵێتئێمهچاوهڕێدهكهینلهههڵبژاردنیبهڕێوهبردنی نوێی مۆدێلێكی ئهمجارهداواڵتبێتهئاراوهودهس���تكارینهخشهی
سیاسیوهاوپهیمانیحزبیبكرێت.ئهندام���یمهكتهبی ئهبوبهك���رعهل���یكوردستان ئیسالمی یهكگرتوی سیاسیلهلێدوانێك���یبۆئاوێن���هوتی"چاوهڕێلهئاس���تێكی ههڵبژاردنه ئ���هو دهكهینزۆرس���اختهكارینهبێتك���هنائومێدیگۆڕانكاری چاوهڕێدهكهین دروستبكاتوحزبی هاوپهیمانی سیاسیو لهنهخشهیبهرێوهبردنی نوێ���ی مۆدێلێكی بكرێتو
واڵتبهرێوهبچێت".ئهوئهنداممهكتهبسیاسیهییهكگرتوئیس���المی "تهوژمی بهوهی گهش���بینهلهگهشهدایهوههمیش���هدهنگوكورسیتهنی���ا دهكات زی���اد ئیس���المیهكانقهبارهی ئ���هوهی دهمێنێت���هوهس���هرزیادبونهكهیانچهنده،كهئهویشدوای
ههڵبژاردندیاریدهدات".ناوب���راوبهگومان���هوهدهڕوانێتهبنهمایلهههرێمی دهسهاڵت دهستاودهستكردنیكوردس���تاندا،ب���هاڵمدڵنیای���هلهوهی"دهبێ���تگۆڕانكاریبهس���هرپێكهاتهی
بهرێوهبردنیدهسهاڵتدابێت".فهریدئهسهسهردئهندامیسهركردایهتیكوردس���تان نیش���تیمانی یهكێت���یلهلێدوانێك���یبۆئاوێنهوتی"مس���هلهینهخش���هیسیاس���ییههرێمی گۆڕینیكوردس���تانلهههڵبژاردندا،تائێستارونپرۆسهی لهكوردستاندا لهبهرئهوهی نیهههڵبژاردنپێش���ینهینیهوپرۆسهیهكی
تازهیه".ئهسهس���هردئاماژهب���هوهدهكاتبۆیهلهناویهكێ�تیبڕیاریئهوهماندابهلیستیسهربهخۆدابهزینلهبهرئهوهیپێمانوابوبهوجۆرهدهنگیزۆرتربهدهستدههێنین،پێشترلیستیهاوبهشمانتاقیكردبوهوه،ئێس���تاشكاتیئهوهیهبهلیس���تیجیائێمه دهنگهكانی زیادبون���ی دابهزی���ن،
دهنگیالیهنهكانیتركهمدهكات.بااڵی بهرپرسێكی خۆیش���یهوه لهالیهنبزوتنهوهیگ���ۆڕانرایدهگهیهنێتئهوانوهكولیس���تیگ���ۆڕان"لهپێش���ترزۆر
باشتردهبن".محهمهدتۆفیقرهحیم،بهرپرسیژوریدیپلۆماس���ییبزوتنهوهیگۆڕانپێیوایهبزوتنهوهكهیان ئهمجارهدا لهههڵبژاردنیدهنگ���یزیات���ردههێنێ���تولهب���ارهیدابهزینییهكێتینیش���تمانیشبهلیستی
جی���ا،دهڵێت"ئهوهكاریگهریلهس���هردهنگهكان���یئێمهنابێ���توخهڵكلهناولیستهكاندائازادهكاندیدههڵبژێرێت".
ناوبراوئاماژهبهوهشدهكاتكه"ههموبۆ گرتوهتهبهر تهواویان رێوش���وێنێكیئهوهیرێگریلهساختهكارییبكهن".
ه���اوكاتئهندامێكیمهكتهبیسیاس���یكۆمهڵیئیس���المیشب���هدوریدهزانێتل���همههڵبژاردنهداموفاجهئ���هروبداتودهڵێتحزبهكهیانبهئومێدهوهدهڕوانێته
ههڵبژاردن.مهكتهبی ئهندامی مهجید، عبدولس���تاركوردستان ئیس���المی كۆمهڵی سیاسینهش���اردهوه حزبهك���هی رهخنهكان���یلهش���ێوازیبهڕێوهچونیههڵبژاردنهكهو"ههڵبژاردن���ی راگهیان���د، بهئاوێن���هیداهات���وب���هورێكوپێكیهنی���هكهئێمهداوامانك���ردوه،بهڵكوئێم���هكۆمهڵێكبۆچونم���انههی���هلهس���هرمیكانیزمیبهڕێوهچونیههڵبژاردن.لهگهڵئهوهشدا
زۆرگهشبینین".نهش���اردهوه خ���ۆی ترس���ی ناوب���راولهئهگهریدوبارهبونهوهیس���اختهكارییتهزویرو وتی،"ئهو لهههڵبژاردنهكان���داوگزیكاری���هیههی���هكاریگهریلهس���هردهنگ���یئۆپۆزیس���یۆندهبێ���ت،بهاڵمتهنیاچارهس���هرئهوهیهداوالهخهڵكیكوردس���تانبكهینك���هزۆرترینخهڵكبهش���داریههڵبژاردنب���كاتبۆئهوهیئهنجام س���اختهكاری تهزویرو كهمترین
بدرێت".
بڕی���اره21یئ���هممانگ���ه)ئهیل���ول(كوردس���تان پهرلهمان���ی ههڵبژاردن���یئهنجامبدرێتولهههڵبژاردنیپێشوش���داكهل���ه25یتهمموزی2009بهڕێوهچو،لیس���تیهاوپهیمانییهكێتیوپارتی59كورسیانبهدهستهێناوبزوتنهوهیگۆڕان25كورس���یویهكگرتویئیس���المی6كورسیوكۆمهڵیئیسالمیش4كورسی
پهرلهمانیانمسۆگهركرد.
د.سهاڵحعهزیز
دهس���تپێكی لهگ���هڵ ه���اوكاتههڵبژاردن���ی نوێ���ی بانگهش���هیپهرلهمانیكوردستاندا،وێنهوئااڵیرهنگاورهنگسهرتاپایشهقامهكانیكوردس���تانیئاڵووااڵت���رك���رد.كهههریهكلهورهنگاڵهییهجوانكارییهكیدیكهیبهخشییهدیمهنیپارێزگاكانلهرویهونهرییهوهك���هئومێدهوارمجوانكارییهكی ئ���هوهش لهداهاتوداراكێش بهخ���ۆوه دیكهیسیاس���ی
بكات.رهوڕهوهی 1992 س���اڵییهكهم���ی ههن���گاوی دیموكراس���یدهس���تپێكرد،ئهوكات���هیبهرهیس���ندوقهكانی لهرێی كوردس���تانیدهنگدانهوهبڕیاریپڕكردنهوهیئهوبۆش���اییهكارگێڕییهی���داكهلهپاشبهغدا فهرمانڕهوای پاشهكشهكردنیهاتهئاراوه.دهرئهنجامیشهڕیناوخۆرهوڕهوهكهیبۆدۆخیپێشوبردبۆئهوهیس���هرلهنوێدهستپێبكاتهوهلهپاشڕوخانیسستمیدیكتاتۆریلهبهغ���داوبونیادنان���یدهس���توریعێراقینوێلهساڵی)2005(.گهلیپهرلهمانو ههڵبژاردنی كوردس���تانپارێزگاكانیئهنجامدا، ئهنجومهن���یدواترلهس���اڵی2009داجارێكیدیكهئهنجامدرایهوه پهرلهمانی ههڵبژارنیكهجیاوازییهكیدیكهیبهخۆوهبینیبهه���ۆیهاتنهپای���هیژمارهیهك���یزۆرینوێن���هرانلهپهرلهمان���داب���ۆئۆپۆزیسیۆن. بهرهیهكی پێكهێنانیئ���هوههنگاوههۆكارێكبولهبهردهمسهركردایهتیكوردیبۆدروستبونیكهش���ێكین���وێلهپهرلهمان���داكهنوێنهران���ی بیروبۆچون���ی تیای���داگفتوگۆی ئۆپۆزیس���یۆن دهسهاڵتولهبارهوهدهكرا.ههروههارهوڕهوهیبهرهوپێش���چونێكی دیموكراس���یلهنوسینهوهی بهخۆوهبینی گهورهیڕهشنوسیدهس���توروخۆپیشاندانه
خراپهكانیرویدالهشوباتی2011.لهگهڵئهوهدارهوڕهوهیدیموكراسیخاوبونهوهیهك���ی خۆدواخس���تنوبهخ���ۆوهدیبهه���ۆیئهنجامنهدانیههڵبژاردن���یئهنجومهنیپارێزگاكانئهنجامنهدان���ی 2009و لهس���اڵیڕاپرسیلهسهردهس���تور،ههروههابهش���داریكردنی بهههندوهرنهگرتنیئۆپۆزیسیۆنلهپهرلهمانیكوردستانوچارهنوسس���ازهكاندا. بڕی���ارهئی���رادهی نهبون���ی بهدهرل���هوهشلهكوردس���تاندا فهرمانڕهوای���یلهبهگژاچونهوهیگهندهڵیكارگێڕیولهالی���هنرێكخراوی دارایی���داك���هنێودهوڵهتیی���هوه ش���هفافیهتیههڵس���هنگێنراب���هوهیخراپتری���نلهجیهاندا. فهرمانڕهواییه سس���تمی)فری���دهم ڕێكخ���راوی ههروهه���اپاشهكش���هی ب���هراوردی ه���اوس(كوردس���تانی لهنێوهندیدا عێ���راقوكردلهمهس���هلهیئازادیدالهس���اڵی2013ب���ه2010كاتێكناوزهندكردنیدهس���هاڵتو بهخاوهن فهرمانڕهوایرێگهیچارهسهركردنیفهرمانڕهوایبۆخۆپیش���اندانهكانی كوردس���تان
2011كۆكردهوه.ههندێكالیهننیگهراندهبنبهوهیرهوڕهوهیدیموكراسیلهكوردستاندابهرێوهدهچێ���ت بهش���ێنهییبهچاوپۆشینلهوپێشكهوتنانهیكهدهبینرێتو ئاوهدانكردن���هوه لهرویل���هوهی ڕاگهیاندن���هكان ڕۆڵ���یكوردس���تانوهكنمونهوئهزمونێكینوێدهخهنهڕولهرویسهقامگیریئاس���ایشوگهش���هكردنی رامیاریوئاواتو بۆی���ه ئابورییهوه. كهرت���یخهونیگهورهبونیادنراوهلهس���هربنهمایسهركهوتنیههڵبژاردنهكانیب���ۆ دهرئهنجامهكان���ی داهات���ووحوكمڕانیهكیڕهواوكامڵلهس���هر
ئاستیههرێموپارێزگاكاندا.بهمهبهس���تی روانگهی���هوه ل���هوزامنكردنیههڵبژاردنهكانوسهالمهتیلهكوردستاندا، دیموكراسی پرۆسهیبهپێویس���تیدهزانمس���ێپێشنیار
بخهمهڕو:یهك���هم:وهس���تاندنیههڵمهت���هخراپهكانیدژبهیهكتردهكرێتلهرێیراگهیاندن���هوهكهتهركی���زدهخاتهس���هرنهبونیشهرعیهتیحكومهتوبڕیارهكان���ی،چونكهلهدهس���تدانی
متمانهیهاواڵتیانبهحكومهتوهكلهوهی )بهچاوپۆشیكردن دامهزراوهك���ێحوك���مدهكات(هێڵیس���ورهلهههرواڵتێكدا،جگهلهئهنجامهكانیلێیدهكهوێت���هوهلهرویههڕهش���هیئاش���تهوایی نهتهوهییو ئاسایش���ی
كۆمهاڵیهتی.دوهم:ڕێكهوتنلهس���هردهستوروراپرسیكردنلهسهریلهنێومیللهتدا.بهرهچاوكردن���یئهوهیبۆیهكهمجاردهنگدانلهس���هرههردهس���تورێكبێكهموكورت���ینابێ���ت،ه���هروهكوت���راوه"ههرێمێكبهدهس���تورێكیناتهواووكهموكورتباشترهلهنهبونی
دهستور".ڕێكهوتن���یحیزبهكانی س���ێیهم:دهس���هاڵتوالیهنهكانیئۆپۆزیسیۆنلهس���هرڕێكارهكان���یههڵبژاردنێكیقبوڵكردن���ی ش���هفافو بێگ���هردوئهنجامهكان���یبهڕێزگرتنلهزۆرینهیسهركهوتوبهرایكهمینهیسهركهوتو،لهوهرگرتن���ی بهش���داریكردنیانبڕیارهچارهنوسس���ازهكاندالهس���هرناوخۆیییهكانو فهرمانڕهوا ئاس���تیڕای وهالنانی چونك���ه پهرلهم���ان.لهالی���هن س���هركهوتو كهمین���هییارمهتیدهره زۆرینهیسهركهوتوهوهناس���هقامگیری لهناجێگی���ریوكۆمهاڵیهتیوشكس���تیبهرنامهكهی
ل���هرویرامی���اریوئاس���ایشك���هدهرئهنجامشكستوزیانهبۆپرۆسهیدیموكراسیوگهشهكردنیواڵت.
ئام���اژه دهمهوێ���ت لهكۆتایی���دابهوهبكهمكهكوردس���تانبهبهراوردلهگهڵناوچهكانیپارێزگاكانیعێراقداههمیشهباسیلهئهزمونوپێشڕهویلهبانگهش���هكردنی ك���ردوه خ���ۆیل���هروی ههروهه���ا دیموكراس���یدا،گرنگێت���یبۆزامنكردنیئاسایش���یكوردس���تانوپیادهكردنیمیللهتبۆنوێنهرانیدا، لهههڵبژاردنی مافهكانیراس���تو ژینگهیهكی لهچوارچێوهیلهالی���هن مهس���هلهیهكه ئاش���تیدایاس���اكانیپهرلهمانیكوردس���تانودهس���توریعێراق���یوپهیماننام���هبڕی���اری نێودهوڵهتییهكان���هوهئومێ���دهوارم ك���ه لهس���هردراوهههڵبژاردنهكانیداهاتوئهوراستییهبچهس���پێنێتوببێت���هئاههنگێك���ینهك لهكوردس���تاندا، دیموكراس���یپرسهولهسااڵنیداهاتودابهنیگهرانیوباسی ناشارستانی ئهزمونێكی وهك
لێوهبكرێت.
تایبهت)393(سێشهممه2013/9/3
ههڵبژاردنیداهاتوبهورێكوپێكیهنیهكهئێمهداوامانكردوه،لهگهڵئهوهشدازۆرگهشبینین
لهدهستدانیمتمانهیهاواڵتیان
بهحكومهتوهكدامهزراوه
)بهچاوپۆشیكردنلهوهیكێحوكمدهكات(هێڵیسورهلهههر
واڵتێكدا،جگهلهئهنجامهكانیلێیدهكهوێتهوه
لهرویههڕهشهیئاسایشینهتهوهییوئاشتهواییكۆمهاڵیهتی
18
ره وڕه وه ی دیموكراسیبه ره و كوێ؟
لیستوكاندیدهكانناوێرنخاڵبخهنهسهرپیتیبهرنامهراستهقینهكانیانلیستی بزوتنه وه : له كاتی چونه ده سه اڵت كۆمه ڵێك شت قه ده غه ده كه ین
یهكێتیئومێدلهسهرلیستیجیاههڵدهچنێتئۆپۆزیسیۆن گه شبینه به گۆڕینی نه خشه ی سیاسی
دیمهننێکلهبانگهشهیههڵبژاردنفۆتۆ:رامانعومهر
![Page 19: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/19.jpg)
(393( سێشه ممه 2013/9/3 19تایبهت
بۆیه ره نگه كێش���ه كه به پل���ه ی یه كه م له وه دا بێ���ت كه كاك مه ریوان پس���پۆڕی بواری فكری ئیس���امی و ئیس���امییه كان باوه ڕپێكراویش���ی زانی���اری ورد و نی���ه و ده رباره ی ئیس���امییه كان و واقیع و بابه تی قسه له س���ه ركراون له به رده ستا نه بوبێت.
ده ستێوه ردانه دوای له پێش و له په یوه ندی س���ه ربازییه كه وه , ئایه دۆخی س���ه رده می مورس���ی و دوای كوده ت���ا س���ه ربازیه كه ، له روی ئازادی سیاسی و مه ده نی و, ئازادی په یوه ندی م���رۆڤ و مافه كانی راده ربڕین و نێ���وان س���وپا و ده س���ه اڵتی مه ده ن���ی و, سه ركوت و كوشتن و راوه دونانی هاواڵتیانی ن���اڕازی و نه یاره سیاس���یه كان ده توانرێت
به یه كدی به راورد بكرێن؟داخ���ۆ ئ���ه وه ی به هه وڵدانی مورس���ی و )اخوان( له قه ڵه م ده درێت بۆ كۆنترۆڵكردنی جومگه كانی ده س���ه اڵت و فه زای گش���تی ، راس���تییه كه ، یاخود راگه یان���دن و ناوه نده هه ن���دێ واڵتی میس���ر و عه لمانییه ك���ه ی كۆنه په رس���تی ناوچه كه ده یانه وێت بیكه ن به راس���تی ؟ ئای���ه به ب���ێ له ده س���تابونی سوپا، هێزه كانی ئاسایشی ناوخۆ، دادگا، راگه یاندن، هه وڵێك���ی له وجۆره له ئه گه ری
بونیشیدا هه رگیز سه رده گرێت؟ئایه دكتاتۆریه ت و توتالیتاریزم �� ئه گه ر چه مك���ه كان وه ك خۆی���ان و ل���ه ده ره وه ی پروپاگانده ی فكری و سیاسیه وه به كاربێنین �� ده توانرێت پێناسه بن بۆ واقیعی سایه ی له ئارادا له غیابی ده س���ه اڵتی مورس���ی؟، نه بونی سیس���تمی تاك حزب���ی یا حزبی فه رمان���ده و به ئایدیۆلۆژیكردنی س���وپا و, ئایدیۆلۆژی���ا و، ب���ه زۆری به گش���تیكردنی
خنكاندنی ئازادییه دیموكراسیه كاندا؟مه گ���ه ر وه زیره كانی به رگ���ری و ناوخۆی س���وپا و هێزه كان���ی ناوخۆی ده س���ه اڵتی س���ه رده می مورس���ی ه���ه ر ئه وان���ه نین كوده تایان به سه ردا كرد و ئێستا سه رقاڵی
سه ركوتكردنی الیه نگرانی ئه ون؟دادگا ده ستوریه كه ش���ی هه ر ئه وه نه بو له دیمه نێكی بێ وێنه و ئابڕوبه ردا سه رۆكه كه ی به رده س���تی به س���ه رۆكی ببێت ئاماده بو جه نه ڕاڵه كوده تاچییه كان و ئه ندامه كانیشی رازی بون ئه وو وه زیره كانیش���ی س���وێند ئه وان له كاتێك���دا بخۆن، له به رده میان���دا ئه ركیان پارێزه ریگاریكردنه له ده ستور بو
نه ك كوده تا به سه ركردنیدا؟ئای���ه له س���ه رده می مورس���یدا ژماره ی
ئه وانه ی كوژران له ده یان تێپه ڕی كرد؟ئایه زۆربه ی ئه وانه ی كوژران له )اخوان(
ه كان و حزبه كه ی ئه و نه بون؟داخ���ۆ له به رامب���ه ر س���وتاندنی )70( له الیه ن مورس���ی پارته ك���ه ی ب���اره گای ئه ودا، ده سه اڵتی له سایه ی نه یاره كانیه وه چه ند باره گای هێزه نه یاره كانیتر سوتاوه ؟ ئایه چه ند له و كه ناڵه راگه یاندنانه ی شه و و
رۆژ ناشیرینیان ده كرد داخران؟چه ند كه س له س���ه ركرده و كادری هێزه
سیاسیه كان زیندانیكران؟ زیات���ر ل���ه )5000( هه زار خۆنیش���اندان له س���ایه ی ئه ودا ئه نجام���دراون ئایه چه ند
جار دۆخی له ناكاوی راگه یاند؟به اڵم دوای ئه و ئه وه ی رویدا و له حاڵه تی
رودانان ترسناكن له وانه ش:• دوب���اره گه وره بونه وه ی رۆڵی س���وپا له ژیانی سیاس���یدا و پێشێلكردنی ئیراده ی
خه ڵك و ده نگی هاواڵتی .كوشتن و برینداركردنی هه زاران •
خۆپیشانده ر.له ناكاو و دۆخ���ی س���ه پاندنی •قه ده غه كردنی خۆپیش���اندان وه ك مافێكی
دیموكراسی .• داخس���تنی س���ه رجه م ئه و كه نااڵنه ی خه فه كردنی نزیكبون و له ئیسامییه كانه وه
ئازادی راده ربڕین.دیارنه بونی س���ه رۆك و زیندانیكردنی •
شوێن و جێگای .• راوه دونان و گرتنی سه دان سه ركرده و كادری سیاس���ی هێزه نه یاره كان و هه زاران كه س له الیه نگرانیان و هه ڵبه ستنی تۆمه تی درۆ بۆی���ان به و جۆره ی له س���ایه ی رژێمی
پۆلیسی و دكتاتۆره كانیان یاوه .• هه ڕه ش���ه ی هه ڵوه شاندنه وه ی هه ندێ
حزب و رێكخراو.• دژایه ت���ی گه لی ئ���اواره و لێقه وماوی
سوریا و فه له ستین.• س���ه رهه ڵدانی ئه وه ی )باسل یوسف(
ه راگه یاندنكاری میسری ناوی نا فاشیه تی راگه یان���دن و پرۆس���ه ی به ش���ه یتانكردنی به شێكی به دوژمنكردنی ئیس���امییه كان و
كۆمه ڵگا بۆ به شه كه ی تری .• تۆمه تباركردن���ی یه كێ له س���ه ركرده دیاره كان���ی خۆیان ) محم���د به رادعی ( به خیانه ت و دۆسێ بۆ كردنه وه ی بۆ دادگایی كردن���ی ، ته نها له به رئه وه ی به س���ه ركوتی ره تكردنه وه ی خۆنیش���انده ران و خوێناوی ده سپێش���خه رییه كان بۆ چاره س���ه ركردنی كێش���ه كه له الیه ن س���وپا و به ره ی )انقاژ(ه وه رازی نه ب���و ده س���تی له پۆس���ته كه ی
كێشاوه ته وه !قه ده غه كردن���ی ب���ۆ هه وڵ���دان •ئیس���امییه كان له رێی دوب���اره گێڕانه وه ی ده قێكی ده ستوره كه ی سه رده می موباره ك كه باس له قه ده غه كردنی پارتی سیاس���ی
له سه ر بناغه ی ئاینی ده كات.هه م���و ئ���ه م قس���انه م له پێن���او ئ���ه و ئامانجه دای���ه كه به ڕێ���زت زۆرجار دوپاتی ده كه یته وه و ده ڵێیت ده بێت ئیسامییه كان هانبدرێن، به ش به حاڵی خۆشم یه كێ له وانه بوم له روانگه ی به رگریكردن له دیموكراسی و مافه كانی مرۆڤه وه له س���ه ر ئه م كه یس���ه قسه م كردوه . زۆریشم ال گران بوه و گرنگه ئیسامییه كان هانبدرێن كه به ناوی بنه ما و به هاكانی دیموكراسی و مافه كانی مرۆڤه وه , له چوارچێ���وه ی به كوده تاكه ی���ن و دژ نیشتمانیه كانی به رژه وه ندییه ره چاوكردنی خۆیاندا پش���تیوانی له ته وژمه ئیس���امیه
سه ركوتكراوه كه ی ئه و واڵته بكه ن.به ئیس���امییه كان بۆچونه ئه و پێموایه دژ كۆمه ڵك���وژی ئیدانه كردن���ی ده ڵێ���ن به هاواڵتیان و گرتن و راوه دونانی سیاسیه كان له میس���ردا په یوه ندی���ان به دیموكراس���ی و مافه كان���ی مرۆڤ���ه وه نییه ئێ���وه ش له م پاساوه تاندا راستناكه ن. شتێكی له م جۆره خزم���ه ت به كرانه وه و زیات���ر به لێبڕانبون و
دیموكراسیبونی ئه وان ناكات.به و جۆره مه س���ه له كه له حه قیقه تیشدا نیی���ه . به ش به حاڵی خ���ۆم قه ناعه تم به و ئاراسته دا قس���ه ده كه م كه زۆربه ی هێزه عه لمانیه كانی رۆژهه اڵت له گه ڵ دیموكراسی راس���تگۆ نه بون و ئێس���تا كات���ی ئه وه یه ئیس���امییه كان له ناوچه كه دا ببن به هێزی له دیموكراس���ی و به رگری���كار س���ه ره كی
به هاكانی . به ش���ی له توڕه ییه زۆره كه شم به رامبه ر كوده تاك���ه ل���ه وه وه س���ه رچاوه ی گرتوه ، ئیس���امییه كان ناچار بكات له ژێر فشاری واقیع و, ده س���ه اڵت و, پێویس���تیه كانی س���ازدانی ده رون���ی و ئایدیۆل���ۆژی ، به ره و گوتاره كۆنه كه یان به رێته وه و هه ندێكیشیان له هه ن���دێ روه وه بۆ زه مه نێ���ك متمانه یان به دیموكراسی و سندوقه كانی ده نگدان الواز
ببێت. له كاتێكدا ئه گه ر ئه زمونه سیاس���یه كه له بار نه برایا، ده كرا دوای چه ند ساڵێك ئه م فۆرمه ئیس���امی و عه لمانیه ی ئێستا له ژێر كاری سیاسی و، پێویستیه كانی كاریگه ری كێبڕكێ���ی مه ده نی و، گۆڕانه جیهانیه كاندا، گۆڕان���ی گه وره یان به س���ه ردا بێت، به ڵكو دوای سازان له سه ر ده ستور، له دوای چه ند خولێكی هه ڵبژاردن، ئیسامی و عه لمانیبون ب���ه م ناوه ڕۆكه ی ئێس���تایانه وه به قازانجی گه شه كردنی دیموكراسی، زۆر كاڵ ببنه وه و، ب���ه وه ش كۆمه ڵ���گاكان له مه ترس���یه كانی دوربكه ونه وه و، ئایدیۆل���ۆژی پێكدادان���ی سیاسه تیش به شێكی گرنگ له ناوه ڕۆكه كه ی بۆ بگه ڕێته وه . به اڵم به داخه وه عه لمانیه تی رۆژهه اڵتی له س���ۆنگه ی كێش���ه ی قوڵیان له گه ڵ دیموكراس���ی و، به پاڵپشتی سوپا و ناوچه ك���ه كۆنه په رس���ته كانی ده وڵه ت���ه خه ریكه كۆس���پ بۆ ئه م ئامانجانه دروست ده كه ن. ده نا ره نگ���ه به حوكمی كاركردنم له بواری فكری ئیسامی و نزیكبونم له كێشه ئیس���امییه كان له هه ندێ كه سی تر زیاتر له كێش���ه فكرییه كان���ی ئیس���امییه كان و له وان���ه ش ) اخوان( تێبگه م، پێش���موایه ئیسامییه كانی كوردستان له پاڵ كاركردن ب���ۆ ش���كڵدان به ئه زمونی س���ه ربه خۆیی خۆی���ان، ده بێت به پله ی یه ك���ه م چاویان له س���ه ر ئه زمونی وه ك ئه كه پ���ه و مالیزیا
بێت و له وانه وه شت فێرببن. له گ���ه ڵ رێزی دوباره م بۆ كاك مه ریوان و ئه و رۆڵه ی له ئێس���تای ناوه نده فكریه كه ی
كوردستان ده یگێڕێت.
له مه ڕ ئیسالمییه كان و سنورو پێوه ره كانی
دیموكراسی... پاشماوه
سه رۆكایه تی دادگای تێهه ڵچونه وه ی ناوچه ی سلێمانی )دادگای به رایی له شارباژێر (
ژماره :182 /ب /2013 ڕیكه وتی / /2712
ئاگاداری به روار : 10/ 4 / 2013
داواكار )هونه ر ابوبكر علی( وێڕای سه رپه رش����تیاری به س����ه ر كوڕه ناكامه كه ی )بیال(.
داوا له سه ر كراو: راس����تگری باری شارستانی )شارباژێر( سه ره ڕای كاره كه ی ، داواكار )هون����ه ر ابوبكر علی( له بری كوڕه ناكامه ك����ه ی )بیال( داوای ژماره س����ه ره وه ی تۆمارك����ردوه ل����ه م دادگایه بۆ گۆڕین����ی ناوی ك����وڕه ناكاماكه ی له)بیال( بۆ)هه ریاد( به پێی ماده ی )21( له یاسای باری شارستانی ئه م دادگایه بڕیاری����دا به باڵوكردن����ه وه ی ئه م ئاگاداریه له یه كێك ل����ه ڕۆژنامه ناوخۆیه كاندا هه رك����ه س و الیه نێك ڕێگری هه یه ل����ه م داوایه له ماوه ی )10( ده ڕۆژدا له باو كردنه وه ی ئه م ئاگاداریه وه په یوه ندی بكات به م دادگایه وه به پێچه وانه وه داواكه
ده بینرێت به پێی یاسا . دادوه ر جمال صدر الدین علی
فه رمانگه ی داد نوسی سلیمانی 2 كارگێڕی خۆیی
ژماره /1458ڕێكه وت/ 2013/4/14
ئاگاداری به پێی ئه و داوایه ی كه له الیه ن داواكار پێشكه ش به م فه رمانگه یه كراوه له الیه ن ))فؤاد نجم قادر (( له ))2013/8/29(( خاوه نی كارگه ی ))فؤاد نجم قادر( بۆ دروستكردنی پیداویستی پاستیكی پرۆژه ی بچوك دوای تۆماركردنی ئه و ئامێرانه ی كردوه كه له س����لێمانی / هوانه / ئامێری میكانیكی ژماره )65( ساڵی ) 1953( باڵوی ده كه ینه وه هه ر كه سێ خۆی به په یوه ندیدار یا خاوه نی هه ریه ك له و ئامێرانه داده نێ له ماوه ی )15 ( پانزه ڕۆژدا سه ردانی ئه م فه رمانگه یه بكات، به پێجه وانه وه به ناوی داواكاره وه تۆمار ده كرێت و بڕوانامه ی پێده درێت
له گه ل ڕێزدا................
دادنوسی سلێمانی /2 سۆران یادگار رشید
ئامێره كان1/ ئامێری ثرامه _ئێرانی / بێ ژماره
22kw كاره بایی
ونب��������ون * ناس����نامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )به ختیار قادر فر ج(
هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه .
* ناسنامه یه كی ژووری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )سیروان محمد احمد( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه .
ئاوێن���ه : گرفتی ئه و رۆژهه اڵتیانه ی كه ئێستا له باش���ور ده ژین چین؟ داواكاری و چاوه ڕوانیی���ان چیه له حكومه تی هه رێمی
كوردستان؟ پێویسته حیسابی ئیبراهیم عه لیزاده : حیزب���ه سیاس���یه كانی كوردس���تان كه مقه ڕاتیان له كوردس���تانی عێ���راق هه یه له جه م���اوه ری به رین���ی كرێ���كار، ی���ان په نابه ری سیاسی كه رویانكردۆته هه رێمی كوردستان جیابكه ینه وه . به حیسابێكی نه
زۆر وردو به ته قریب���ی، له نێوان 15 تا 20 هه زار كرێكار كوردی رۆژهه اڵت به ش���وێن رویانكردۆته كوردس���تانی عێراق. كاردا هه ڵسوكه وت له گه ڵ ئه و كرێكارانه ، هیچ پێوه ن���دی به هه س���تی هاونه ته وه بونه وه نییه . هه ڵسوكه وت له گه ڵ ئه و كرێكارانه چ له الی���ه ن خاوه نكاران���ه وه و چ له الیه ن حكومه ته وه هاوشێوه ی ره فتاری كۆماری ئیس���امی و خاوه نكاران���ی ئێرانی له گه ڵ كرێكاران���ی ئه فغانییه . زۆرب���ه ی ئه وان
ناچارن به شێكی به رچاو له حه قده ستێك ك���ه وه ریده گ���رن، س���ه رفی وه رگرتنی ئێقامه یه كی كاتی بكه ن، یان هه ر به 15 رۆژ جارێك له سنور بپه ڕنه وه و سه رله نوێ بگه ڕێنه وه و حه قده س���تی دو رۆژ كاریش له ده ستبده ن بۆ ئه وه ی كه ئێقامه كه یان ب���ۆ 15 رۆژی تر درێژبكرێته وه . به ش���ی زۆری ئه و كرێكارانه له سه ره تاوه هیوایان وابو به هۆی ئه وه ی كه هاتونه ته ناوچه ی ژێر ده س���ه اڵتی حكومه تێكی كوردیه وه و
ئه وانیش كوردن، له كۆمه ڵێك ئاسانكاری به هره مه ن���د ده ب���ن. ئه م���ه یه كێك له و رێگاچاره یه كی پێویس���ته كێشانه یه كه عاداڵنه ی بۆ ره چاوبكرێ���ت. ئه و حیزبه سیاس���یانه ی ك���ه ب���اره گاو مقه ڕاتیان به ك���رده وه عێراق���ه ، له كوردس���تانی به رژه وه ندییه كانی دیپلۆماسی حكومه تی هه رێمی���ان له گ���ه ڵ كۆماری ئیس���امی ره چاوكردوه و س���ه رجه م هه ڵس���وكه وتی
مه سئوالنه یان هه بوه .
عه لیزاده : خه ریكه "په یامی ئاشتی" ده بێته ... پاشماوه
س���اتێك تێیدا ژیان له جه وهه ره كه ی جوڵ���ه و ك���ه دوورده كه وێت���ه وه ، به رده وام���ی و خرۆش���انه و ده گه ڕێته وه ب���ۆ كپ���ی و وه س���تانی ب���ه ر له تێزانی زینده گ���ی. له دیدی ئه وه وه خواس���تی مردن له گ���ه ڵ خواس���تی دامركانه وه و كپبووندا یه ك ش���تن. غه ریزه ی مردن گوزارش���ته له ع���ه ده م، له گه ڕانه وه بۆ س���اتی نه جواڵن. فرۆید ئه م پره نسیپه نێرفان���ا«. »بنه م���ای ناوده نێ���ت له وتاره كه ی���دا به ناوی »له ودیو بنه مای له زه ته وه « كه ساڵی 1920 نوسیوێتی، »بنه م���ای نێرفانا« وه ك »خواس���ت
ب���ه دوای دامركاندنه وه ، س���ه قامگیری، البردن���ی هه م���وو جۆره خرۆش���ێكی : »بڕوانه وه س���فده كات. ناوه ك���ی« هێندریك. م. ئیمریش. ش���وناس وه ك پرۆسێس. كۆێنیگس���هاوزن و نویه مان. فورتزب���ورگ. 2007. ل98«. ئه مجۆره وه س���فه بۆ غه ریزه ی مه رگ، گه ڕانه وه بۆ ئارام���ی و خۆخاڵیكردنه وه و كپبوون به جۆرێك���ی تون���د له گه ڵ خواس���تی پێك���ه وه تێكش���كاندا وێران���كاری و گرێده دات���ه وه . الی فرۆی���د وه ك چۆن بنه مای له زه ت نوێنه ری غه ریزه ی ژیانه ، بنه مای نێرفان���اش نوێنه ری غه ریزه ی
مه رگ���ه . وه ك هێندری���ك. م. ئیمریش ده ڵێ���ت، هه ر كاتێك ده چین بۆ خه وو سه رده خه ینه سه ر سه رینه كه و ده ڵێین »ونب���ه ئ���ه ی جیه���ان« »ونبه ئه ی واقع« »ده ستم لێهه ڵگره ئه ی دونیا«، بۆ له جۆره كان ده گه ڕێینه وه به جۆرێك ئه و بێهۆش���ییه ی كه بنه مای نێرفاناو غه ری���زه ی م���ه رگ لێم���ان داواده كه ن »هه مان سه رچاوه ی پێشوو. ل98«... به اڵم ئه م خواسته كاتێك به ره و ده ره وه ئاڕاس���ته ده كرێت، كاتێ���ك له خوده وه به ره و جیه���ان ده ڕوات، كاریگه رییه كی وێرانكاری هه یه . مرۆڤ ئه وكات له بری
خ���ۆی، له بری بێده نگكردن���ی ئۆرگانه خرۆش���اوه كانی خۆی، جیهانی ده ره وه كاولده كات. الكان و ژیژیك به پێچه وانه ی دۆلۆزه وه كه تێڕوانینێكی نیگه تیڤی بۆ غه ریزه ی مه رگ هه یه ، تێزه فرۆیدییه كه وه رده گرن، به اڵم ده ستكارییه كی زۆری ده كه ن، ه���ه م قه بووڵیانه و به جۆرێكی توندیش ده یخه نه به ر ڕه خنه وه ... الی الكان و ژیژیك غه ری���زه ی مه رگ هه یه ، ب���ه اڵم به مانایه ك���ی جیاوازت���ر له مانا فرۆیدییه كه . »له به ش���ی داهاتودا باس له تێڕوانینی الكان و ژیژیك بۆ غه ریزه ی
مه رگ ده كه ین«
ده رباره ی غه ریزه ی مه رگ... پاشماوه
رابه رایه تیكردنی لێهاتویی گه شه كردنی به رێوه بردن���ی ه���ه ر دامه زراوه ی���ه ك كه جۆراوجۆر پشت به كه سایه تی سه ركرده و تواناكانی ده به ستێت له روی به رێوه بردنی ژینگ���ه ی دابینكردن���ی له چوارچێ���وه ی بڕیارس���ازی ئه قاڵنی و توانای بڕیارسازی و له پابه ندب���ون ب���ه ده ر جێبه جێكردن���ی توان���ای دامه زراوه ك���ه و به بیروب���اوه ڕی له به یه كگه یش���تن له پێن���او جێگیركردنی جێبه جێك���ردن و كاری گونجاندن���ی
چاره سه ری ناكۆكییه كان.به رپ���رس – راب���ه ر: مه به س���ت لێی ته نها ئاس���تێكی دیاریكراوی به رێوه بردن به رپرس���ی كه س���ایه تی چونكه نیی���ه ، یه كه م له هه ر ده زگایه كدا رۆڵی س���ه ره كی ده گێڕێ���ت له گه ش���ه پێدانی په یوه ن���دی نێ���وان تاك و دام���ه زراوه دا، له به رئه وه ی له وێناكردنی گوزارشت رویه كه وه له هه مو دامه زراوه ك���ه ده كات، بۆیه پله وپایه كه ی له به رپرسه وه به رزده كرێته وه بۆ به رپرس- راب���ه ر به ش���ێوه یه ك توان���او هه وڵه كانی ته ركیز ده خاته سه ر به دیهێنانی ئامانجی گرێ���دراوی ك���ه به رپرس���یارێتیه كه ی، ده رئه نجام و ئامانجه گشتییه كان ده خاته رو. بۆیه چه ند كرده وه و پیاده كردنی به رپرس په یوه ست بێت به كارو به رنامه و باوه ڕبون و ده رئه نج���ام و ئه وه ن���ده سس���تمه وه ، ده كات له زیادب���ون رو كاریگه رێت���ی
له به دیهێنانی ئامانجه كه دا. خه سڵه ته كانی به رپرس- رابه ر
1. راب���ه ر: به رپ���رس وه ك ره مزێ���ك ده مێنێته وه تا ئه وكاته ی باوه ڕو قس���ه و به ها به ره وش���تبه رزی و پیاده كردنه كانی
ب���ااڵكان ده مێنێت���ه وه ، ب���ه و ش���ێوه یه له به رپرس���ێكی ره مزیی���ه وه ده گۆڕێت بۆ به رپ���رس- رابه ر، چونك���ه رابه ر به مانای پیاده كردنی قس���ه بۆ ك���رده وه دێت كه ده رونی و بنه مایه ك���ی هه م���و بناغ���ه ی مه رجی هه م���و په روه رده یه ك���ی به هێزه ده بێت. به روبوم���ی به رده وامی���ه ت و كه بۆی���ه ناكرێت به رپ���رس مامه ڵه ی له گه ڵ ئه ندامانی دامه زراوه كه ی له س���ه ر بنه مای به رپرس و ژێرده س���ته بێت، به ڵكو له سه ر بنه مای به رپ���رس- رابه ر بێت كه جه خت له چه مكی په یم���ان ده كاته وه و ره وڕه وه ی
ئینتیما به هێز ده كات. 2. به توانابێت: مه به ست له توانا، توانایه له به رامب���ه ر پێزانین���ی هه ڵوێس���ته كان و به رێوه بردن���ی كارمه ندو س���ه رچاوه كان و پیش���ه گه ری و به پیش���ه و په باندب���ون پێشخستنیان تا ئاستی لێهاتویی و زانینی چاره س���ه ره باش���ه كان, لێره وه توانای كارگێڕی و خاوه ن پسپۆرێتی و پیشه گه ری
ده بێته ته واوكه ر بۆ به ڕێوه بردن. 3. خاوه ن متمانه بێت له سه ر بنه مای رێزو راستگۆیی و بوێری: متمانه بون و رێز به هێز وه رناگیرێ���ت، به ڵكو ده رئه نجامی خود، له گ���ه ڵ راس���تگۆییه كه ڵه كه بوی بۆیه گرنگه به رپ���رس- رابه ر رێزو بڕوای به هاوه ڵه كان���ی هه بێ���ت كارمه ن���د بێت ی���ان به رپ���رس، چونكه دوات���ر رێزگرتن به س���ه ر دامه زراوه ك���ه دا ره نگدان���ه وه ی یه كێكه ئازایه ت���ی بێگوم���ان ده بێ���ت و له خه س���ڵه ته كانی به رپ���رس- راب���ه ر كه مه به ست لێی ئازایه تی هه ڵوێست و وشه و
په یبردنه به هه ڵه كانی. 4. ئه قاڵنی و دور له میزاجی شه خس���ی بێت: وێ���ڕای ئه وه ی دوابڕی���ار به رپرس ده ی���دات، به اڵم پێویس���ته له كۆبونه وه ی ئاڵوگۆڕی بنه م���ای له س���ه ر ره س���میدا بی���روڕاكان بێت له گه ڵ ده س���ته ی بااڵی ده زگاكه ، بۆ ئه وه ی بڕیاره كه دامه زراوه یی بێت، نه ك تاكڕه وانه . گرنگیش���ه كرداری بڕیارس���ازییه كه له س���ه ر بنه مای زانیاری وردو رونبێت، چونكه ئه و كات بڕیاره كان ئه قاڵنیترو سه ركه وتوتر ده بێت، ئه مه جگه ل���ه وه ی گه ر بڕیاره كانی له س���ه ر بنه مای
مه زه ن���ده بێ���ت، ناتوانرێ���ت مه زه نده ی بێگومان ك���ه بكرێت ده رئه نجامه كان���ی به ته نها بڕیارس���ازی به س نییه و پێویسته قابیلی جێبه جێكردن بێت و جێبه جێكردنی بڕیار، به دواداچون و سه رپه رشتی ده خوازێ
بۆ دڵنیابون له باشی جێبه جێكردنی.5. باوه ڕب���ون و پابه ندب���ون: باوه ڕبون به مانای پیاده كردنی ب���اوه ڕ دێت، به اڵم باوه ڕبون له به روبومی بریتییه پابه ندبون كه به هۆی���ه وه هاواڵتی خ���ۆی له به رده م تێكه اڵوی ته واوی كاركردنی دامه زراوه ییدا له په یوه س���تبون جگ���ه ده بینێت���ه وه . قوربانیدان، ملمان���ێ، به ره وش���تبه رزی دامه زراوه یی و سس���تمی ده رونب���ه رزی،
پاراستنی مه سه له كانی كۆمه ڵ.پ���ه روه رده كار: ئاڕاس���ته كه رو .6ئاڕاس���ته كه ر بۆ فێربون، رێگه ی راست و س���زادانی دام���ه زراوه ی بونیادنان���ی س���زادانه كه به ش���ێوه یه ك په روه رده یی وانه یه ك بێت بۆ فێربون نه ك س���زادان، له كاتی به واتای شیكاركردنی چه مكه كان كێشه كاندا، بۆیه پێویسته به رپرس- رابه ر ئاماده یی گوێگرتنی هه بێت له كێش���ه كان تا بتوانێت رێنوێنی و ئاڕاس���ته یان بكات
له سه ر به هاو بیروباوه ڕه مرۆییه كان.7. ره وشتبه رزی سستمی دامه زراوه یی: كاری دامه زراوه یی په یوه س���ته به رێزگرتن به یاسا ده ستوری و په یڕه وه ناوخۆییه كانی ده زگاك���ه ، نه ك به مه به س���تی حه زكردن به جێبه جێكردن���ی، به ڵك���و له روانگ���ه ی باوه ڕبون به پشتئه ستوری یه كبه رنامه یی ب���ۆ به دیهێنان���ی ئامانجی بااڵت���ر. بۆیه سس���تمی له ره وش���تبه رزی مه به س���ت دامه زراوه یی، پابه ندبونه به به پیاده كردن و جێبه جێكردنی سسته م و ده بێته به ربه ست
له هه ڵه كردنی ناوخۆیی بۆ تاك. ك���ێ له كوردس���تاندا دام���ه زراوه كان
به ڕێوه ی ده بات؟!به وردبونه وه له و خه سڵه تانه ی ئاماژه ی پێكرا، زۆربه ی ئه و دامه زراوانه ی به گشتی هه یه ، بونی رۆژهه اڵتییه كاندا له كۆمه ڵگه له الی���ه ن به رپرس���ه وه به ڕێ���وه ده چێت نه ك به رپ���رس- رابه ر، بۆی���ه ئه وه نده ی به كارهێنه ر ده بێت، ئه وه نده به رهه مهێنه ر
نابێت. ئه وه نده ی ژینگه یه كی ته مومژاوی و ئارامبه خش���ی ئه وه نده زاڵده بێت، ئاڵۆز )وال و( ئه وه ن���ده ی ناگه یه نێ���ت. دروس���تده كات، ئه وه نده ئینتیما ناچێنێ. ناكۆك���ی په رته وازه ب���ون و ئه وه ن���ده ی ده خوڵقێنێ ئه وه نده یه كڕیزی و یه كگروپی ناهێنێته به رهه م. ئه وه نده ی رق و ئیره یی و خۆبردنه پێش���ه وه دێنێته ئاراوه ، ئه وه نده خۆشه ویستی به رهه مناهێنێ. ده رئه نجامی ئ���ه وه ش كاریگه ری خراپ ن���ه ك به ته نها ده خاته سه ر ئاڕاسته كردن و په روه رده ی تاكه كان، به ڵكو به گشتی ئاسه واری خراپ ده خاته س���ه ر ره وڕه وه ی گه ش���ه كردن و ب���ه وه ش دامه زراوه ك���ه . پێشخس���تنی دواكه وتنی كۆمه ڵ به رده وامیه تی ده بێت. رۆڵی به رپرس به رژه وه ن���دی بێگومان ئه و له خوڵقاندنی ده گێڕێ���ت س���ه ره كی ده رئه نجامه ، چونكه زه مینه خۆش���كردنی به رپ���رس له نێو دامه زراوه ك���ه داو نه بون ی���ان الوازی خه س���ڵه ته كانی س���ه رۆك- راب���ه ر تیایدا واده كات خ���ۆی ببێته تاكه به هۆیه وه ك���ه بڕی���اردان س���ه رچاوه ی تاكه كان ناچارده كات بگه ڕێنه وه بۆ الی و كه س���انی دیكه ببنه )دی���ل (ی و ته نها روكه ش بن، هه ر ئه وه شه وایكردوه زۆرێك له به رپرسه كان گوێ بۆ كه سانی به تواناو زیره ك و زانا وه رنه گرن یان گوێ بگرن و كار به قس���ه كانیان نه كه ن یاخود له قۆناغێكدا ببنه هه ڕه ش���ه ب���ۆی، ل���ه و روانگه یه ی به ئاوێنه یه كی خۆی ده بینێته وه بۆ زانینی راس���تییه كان، ئه مه ش زیانێكی گه وره تر مرۆڤ مافی دیموكراس���ی و به ره وڕه وه ی ده گه یه نێ���ت، جگ���ه له به رده وامیه ت���دان به فه لس���ه فه ی منخ���وازی و بااڵده س���تی و س���ه رهه ڵدانی دیكتات���ۆر. بۆی���ه گرنگه تاكه كان پێكه وه هه وڵ���ی به رگرتن بده ن له س���ه رهه ڵدانی ئه و ژینگه ی په یوه ندییه ، گ���ه ر به قوربانی���دان و باج���ی گ���ه وره ی تاكه كانیش بێت، چونكه دواتر مه سه له و بابه ت���ه گ���ه وره و به هاو بیروب���اوه ڕه كان گه وره ت���رو مه زنت���رن له ش���ته كانی دیكه كه ئ���ه وه ش ته نها به بوێ���ری و ئازایه تی و تاك���ه كان بیروب���اوه ڕی متمانه ب���ون و
دێته دی.
رۆڵی به رپرس له سه ركه وتنی دامه زراوه دا
كنێر عه بدواڵ
![Page 20: ژماره 393](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081418/568c50a11a28ab4916af5681/html5/thumbnails/20.jpg)
ریکالم
بۆچی ترس له پارتی ؟!
زانیارمحهمهدبهاڵمبهبێئهوهیئهزمونیكردبێت،پرس����یاریلهبارهوهكردبێت،تهنانهتگهلهكجارمرۆڤبڕیارییهكالكهرهوهوڕههالهبارهیش����تێكهوهدهدات،بیریلێكردبێتهوه.واتهباوهڕبهش����تێكدهكاتوپێیوایهتاسهردهبێتوههابێت.تهس����لیمیوههمێكدهبێتودڵنیاییهكیئهبهدیلهس����هرئهو
وههمهبینادهكات.گوتاری"پارتیدهیباتهوه"گوتاریزاڵینێوخهڵك،ڕۆژنامهوان،تهنانهتئهندامانییهكێتیوئهوانیدیكهشه،ههروههاهیبێهیواكانیشهلهگۆڕانیبارودۆخهك����ه.بڕوام����انبهوتێزهیهكردوه،كهپارت����یدهیباتهوه.ئیدیكوێرانهتهسلیمیئهموههمه،ئهمدروشمه،ئهمگوتارهدهستكردهبوینوڕۆژانهئیلتیزامیپێوهدهكهین.تهنانهتبوهتهئایدۆلۆژیاولهسایكۆلۆژیای
خهڵكیداچهسپاوه.ئهمگوت����ارهی،كهبوهت����هههقیقهتێك����یجێگیروڕازیك����هر،گهلهكلهبهرژهوهندی����یپارتیدای����ه.جۆرێكلهبێهیوای����یداگیریكردوینودهڵێینلهگ����هڵ"چین"دابی����كات،دهیبات����هوهپارتی!ههرئهم����هشگهورهترینخزمهت����یبهپارت����یكردوهوبهردهوامئیش����یلهس����هردهكاتبۆئهوهیزیاترئهووههمهلهمێش����كیخهڵكیدابچێنێتوئیرادهیانتێكبش����كێنێت،تهنانهتبوهتهپاس����اویدهنگنهدانودوركهوتنهوهمانلهكایهیسیاسیوتهس����لیمبونبهبێهوای����یولهكۆڵخۆكردن����هوهیئهوبهرپرس����یارییهیكه
دهكهوێتهئهستۆمان.دهنگنهدانمان،بێدهنگیمان،بێههڵوێس����تیمانگهل����هكلهبهرژهوهندییپارتیی����ه.وێنهیهكیوههمیمانداوهتهپارتی.گوایهدهبێتئهوبیباتهوه.دهبێتئهووههمهتێكبشكێت،كهههمیشهپارتیبراوهیه،لهكاتێكدایهكهناڕهزاییخهڵكیبهرامبهربهمدهسهاڵتهی23ساڵهچۆكیلهسهرسنگیخهڵكیداداوهرۆژبهرۆژلهههڵكش����انوگهورهبوندایه.پارتیسیستمێكیئهبهدینییه،بهڵكوڕاگوزهره.پارتیتهنیاڕێگهیبردنهوهیلهبهردهمدانیی����ه،بهڵكوخهرهندیكهوتنودۆڕاندنیشئهگهریپێش����دهمیپارتین.
كوردیشتهنیاپارتیلهبهردهمدانییهبۆئهوهیههڵیبژێرێت.بردنهوهیپارتیههمیش����هیینییه،ههرچهندهجارێكودوانبیباتهوه،
ئهگهریكهوتنوشكستههمیشهئامادهیه.گرنگئهوهیهگوتاری"پارتیدهیباتهوه"تێكبش����كێنرێت.ئهمگوتاریت����رسوتۆقینوتهقدیس����كردنهبهرانب����هرپارتی،تهنی����الهبهرژهوهندیی
پارتیدایه.لهبهرئهوهپێویستیبهههڵوهشاندنهوهیه.س����الڤۆژیژاكیفهیلهسوفلهبارهیدرزوبۆش����اییهكانینێوواقیعهوهئام����اژهب����هوهدهدات،كهلهڕێگ����هیفهنتازیاوهپڕدهكرێن����هوه.ئێمهشلهڕێگهیزاڵكردنیفهنتازیای"پارتیدهیباتهوه"،گشتپرسیاروگومانو
بیركردنهوهمانلهبارهیبردنهوهیپارتییهوهچهپاندوه.گرنگئهوهیهبڕوامانبهبونیكهلێنوبۆشاییههبێتلهوتوحفهوههمییهدا،كهپارتیدروستیكردوهوههمومانبڕوامانپێكردوهوتهقدیسمانكردوه.كردومانهتهگوتاریزاڵوباووتهس����لیمیبوی����ن.ههرچهندهوهكژیژاك
دهڵێت"گۆڕانیڕاستهقینه،ئازاراوییه".
نوێنهریئاوێنهلهئهوروپاشوانحهمهـنهرویج004799004729
[email protected]کوالێکۆڵینەوەییاساییلەخوێنیسۆرانیمامەحەمە،عەبدولستارتاهیر،سەردەشتعوسمان
خاوهنیئیمتیاز:کۆمپانیایئاوێنهسهرنوسهر:سهردارمحهمهد
ww
w.a
we
ne
.co
m