ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΕΝΤΥΠΟ 1

Α΄ Τα πλεονεκτήματα της ειρήνηςΘέμα: Τα επιχειρήματα του Ισοκράτη προς τους Αθηναίους, για να τους πείσει να

συνάψουν ειρήνη με τους πρώην συμμάχους τους και να αλλάξουν τη στάση τους απέναντί τους.

(Σύλληψη βασικού νοήματος)Ποιος μιλάει;Για ποιον μιλάει;Ποια επιχειρήματα προβάλλει;

Κείμενο Παράγωγες λέξεις –φράσειςἎρ’ οὖν ἂν ἐξαρκέσειεν ἡμῖν, Αρκετά πια!εἰ την πόλιν ἀσφαλῶς οἰκοῖμενκαί τά περί τον βίον εὐπορώτεροι γιγνοίμεθα Είναι εύποροικαί τά τε προς ἡμᾶς αὐτούς ὁμονοιοῖμενκαί παρά τοῖς Ἕλλησιν εὐδοκιμοῖμεν;Ἐγώ μέν γάρ ἡγοῦμαι Γεννήθηκε ηγέτης/ηγεμόνας τούτων ὑπαρξάντωντελέως τήν πόλιν εὐδαιμονήσειν.

Ὁ μέν γάρ πόλεμοςἁπάντων ἡμᾶς τῶν εἰρημένωνἀπεστέρηκεν.καί γάρ πενεστέρους ἐποίησεν πένης, λεξιπενίακαί πολλούς κινδύνους ὑπομένειν ήνάγκασενκαί προς τους Ἕλληνας διαβέβληκεν διαβολή, διάβολοςκαί πάντας τρόπους τεταλαιπώρηκεν ἡμᾶς.

Ἢν δέ τήν εἰρήνην ποιησώμεθα,μετά πολλῆς ἀσφαλείας τήν πόλιν οἰκήσομεν,ἀπαλλαγέντων πολέμων και κινδύνων καίταραχῆς,καθ’ ἑκάστην δε τήν ἡμέραν πρός εὐπορίαν ἐπιδώσομεν,Η επίδοσή του είναι μέτριαἀδεῶς γεωργοῦντες καί τήν θάλασσαν πλέοντεςκαί ταῖς ἂλλαις ἐργασίαις ἐπιχειροῦντεςαἳ νῦν διά τόν πόλεμον ἐκλελοίπαπασιν. Ὀψόμεθα δέ τήν πόλιν ὁράω-ῶ/όραση, όψηδιπλασίας μέν ἤ νῦν τάς προσόδους λαμβάνουσαν,μεστήν δέ γιγνομένην ἐμπόρων καί ξένων καί μετοίκων,ὧν νῦν ἐρήμη καθέστηκεν. καθίσταμαι=γίνομαι/κατάστασηΤό δέ μέγιστον.συμμάχους ἕξομεν ἁπάντας ἀνθρώπους, ἔξω=μέλλ. του ἔχωοὐ βεβιασμένους, ἀλλά πεπεισμένους. βιάζομαι> βία,βιασμός

πείθομαι>πειθώ, άπιστος

Έντυπο 2

Διαγραμματική δομή του κειμένουΣτόχος του Ισοκράτη είναι να πείσει τους Αθηναίους να κάνουν ειρήνη με τους πρώην συμμάχους τους και να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο αντιμετώπισης τους. Ήδη οι συνέπειες από τον συμμαχικό πόλεμο τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο για την Αθήνα είναι ολέθριες. Έτσι θα προσπαθήσει να τους πείσει χρησιμοποιώντας επιχειρήματα που απευθύνονται στη λογική αλλά και στο συναίσθημα τους.1) Ἆρ’οὖν……εὐδαιμονήσειν(λογικό)Η ευδαιμονία της πόλης θα εξασφαλιστεί αν→’ασφαλῶς τήν πόλιν οἰκοῖμεν(ασφάλεια) →γιγνοίμεθα εὐπορώτεροι(πλούτος) →ὁμονοοῖμεν(ομόνοια) →εὐδοκιμοῖμεν (καλή φήμη)2)Ὁ μέν τοίνυν πόλεμος….τεταλεπώρηκεν ἡμᾶς(πραγματικό-συναισθηματικό)Ο πόλεμος επιφέρει πολλά δεινά στους πολίτες→πενεστέρους ἐποίησεν (φτώχεια) →κινδύνους →διαβέβληκεν(διασυρμός της πόλης →τεταλεπώρηκεν (ταλαιπωρίες)3)Ἤν δε…..καθέστηκεν(πραγματικό-συναισθηματικό/το πιο πειστικό)Αντίθετα η ειρήνη επιφέρει μόνο αγαθά και τα απαριθμεί 4)Τό δε…..πεπεισμένους(συναισθηματικό-όχι πειστικό)Η αποκατάσταση του κύρους της Αθήνας

Λογικοσυντακτική δομή του κειμένουΕνότητα 1η

(Ἆρ’οὖν……εὐδαιμονήσειν).

Ρήμα: ἐξαρκέσειεν ἄν ἡμῖν→Ποιο πράγμα; → α)εἰ……οἰκοῖμεν →β) και…..γιγνοίμεθα →γ) καί…..ὁμονοοῖμεν →δ)και…..εὐδοκιμοῖμενΣημ: Οι δευτερεύουσες προτάσεις είναι πλάγιες ερωτηματικές και συνδέονται παρατακτικά με το και. Λειτουργούν ως υποκείμενο στην απρόσωπη έκφραση:ἐξαρκέσειεν ἄν

α)Ρήμα→εἰ οἰκοῖμεν→Ποιοι; →ενν. ἡμεῖς→Τι; →την πόλιν→Πως; ἀσφαλῶςβ) Ρήμα→γιγνοίμεθα→ Ποιοι; →ενν. ἡμεῖς→Τι; →εὐπορώτεροι(Κ) →σχετικά με τι; →περί τον βίονγ) Ρήμα→ὁμονοοῖμεν→ Ποιοι; →ενν. ἡμεῖς→προς ποιους; →προς ἡμᾶς αὐτούς

δ) Ρήμα→εὐδοκιμοῖμεν→ Ποιοι; →ενν. ἡμεῖς→Που; →παρά τοῖς Ἕλλησιν

Ρήμα→ἡγοῦμαι→Ποιος; →ἐγώ→Τι; →εὐδοκιμήσειν(ειδ. απρφ. Α) →Ποιος; →την πόλιν(Υ απρφ). →σε ποια περίπτωση; →ὑπαρξάντων(Υποθ. μτχ.) →Ποια;→τούτων(Υμτχ) →Πως; →τελέως

Ενότητα 2η

Ὁ μέν τοίνυν πόλεμος….τεταλεπώρηκεν ἡμᾶς

Ρήμα→ἀπεστέρηκεν→Ποιος; →ὁ πόλεμος→Τι; →ἡμᾶς→(Α άμεσο) →από Τι; →τῶν εἰρημένων(Α έμμεσο)

Και ἐποίησεν→Τι: →ἡμᾶς(ενν Α) →Τι; →πενεστέρους(Κ)Και ἠνάγκασεν→Τι: →ὑπομένειν(τελ. απρφ. Α) →Τι; →κινδύνους(Α απρφ).Και διαβέβληκεν→Τι: →(ενν. ἡμᾶς Α) →σε ποιούς→;προς τους ἝλληναςΚαι τεταλαιπώρηκεν → Τι: →( ἡμᾶς Α) →Πως; → τρόπους

Ενότητα 3η

Ἤν δε…..καθέστηκεν

Ρήμα → εἰ ποιησώμεθα→ Τι: →την εἰρήνην

Ρήμα → ↓ οἰκήσομεν→ Τι: →την πόλιν→Πως; →μετά ἀσφαλείας Πότε;ἀπαλλαγέντες→χρ. μτχ→από τι; →πολέμων, κινδύνων,ταραχής(Αμτχ)Ρήμα→ ἐπιδώσομεν →με σκοπό; →προς εὐπορίαν→Πότε; →κατά την ἡμέραν→

Πως; → γεωργοῦντες→ Πως; → ἀδεῶς → πλέοντες → Τι: →την θάλατταν → ἐπιχειροῦντες→ Τι: →ἐργασίαις ↓ αἵ………ἐκλοίπασι(αναφ. πρόταση) → Ποιος→αἵ→ (Υ) →Γιατί; →διά τον πόλεμον

Ρήμα→ Ὀψόμεθα→ Τι: →την πόλιν(Α) → τι να κάνει; →

α)λαμβάνουσαν→Τι; →προσόδους (Α) β) γιγνομένην→ Τι; →μεστήν(Κ) →από τι; → ἐμπόρων , μετοίκων ,ξένων(γεν. αντικειμενικές)

ὧν……………καθέστηκεν(αναφ. πρόταση) → Ποιος; →πόλις(Υ) →τι; → ἐρήμη(Κ) → από τι; → ὧν(γεν. αντικειμενική)

Ενότητα 4η

(Το δε μέγιστον…πεπεισμένους)

Ρήμα: ἕξομεν→ Ποιος; →ἡμεῖς(Υ) →τι; → ἀνθρώπους(Α) →Τι; →συμμάχους(Κ) Πως; → οὐ βεβιασμένους, πεπεισμένους (τροπ. μτχ)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ Έντυπο 3 (για τον έλεγχο πραγμάτωσης των στόχων μας)

1. Να κάνετε σωστή ανάγνωση στο κείμενο και προσπαθήσετε να το μεταφράσετε

2. Ποιος είναι ο στόχος του Ισοκράτη στον λόγο του «περί ειρήνης» και με ποια επιχειρήματα προσπαθεί να πείσει τους Αθηναίους; Ποιο επιχείρημα θεωρείτε πιο πειστικό;

3. Να κάνετε την άσκηση 4 σελ. 32 του σχολικού εγχειριδίου

4. Να κάνετε τις ασκήσεις 2 σελ. 33 και 3 σελ. 34 του σχολικού εγχειριδίου.

5. Αφού επαναλάβετε από το σχολικό βιβλίο τα παραθετικά των επιθέτων, να μπείτε στο eclass (συνδέσεις διαδικτύου) και να κάνετε τη γενική άσκηση για παραθετικά. Τα αποτελέσματα να γραφούν στο τετράδιο σας.

ΉΝα συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με τα επίθετα ή επιρρήματα στους υπόλοιπους βαθμούς

Θετικός Συγκρητικός Υπερθετικόςἀσφαλῶς

εὐπορώτεροιπενεστέρους

ἀδεῶςμεστήν

μέγιστον

6. οἰκοῖμεν, πλέοντες:να γράψετε το β΄ ενικό όλων των εγκλίσεων, στο χρόνο που βρίσκονται οι τύποι

7. ἀσφαλῶς, ἀπαλλαγέντες, πλέοντες, περί τον βίον :να χαρακτηρισθούν οι παραπάνω επιρηματικοί προσδιορισμοί(είδος, μορφή).

8) Ἤν δέτήν εἰρήνην ποιησώμεθα….ἐκλελοίπασιν.

Να χωρίσετε την περίοδο σε προτάσεις και να τις χαρακτηρίσετε(Κ-Δ/ επιρρηματικές ή ονοματικές)

9. Αφού μπείτε στο eclass (έγγραφα)και μελετήσετε τη σύνδεση προτάσεων να κάνετε την άσκηση « συνδέσμοι που εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις» από

τις συνδέσεις διαδικτύου. Να γραφούν στο τετράδιο σας οι προτάσεις και να βρείτε τις δευτερεύουσες.

10.Να διαβάσετε το δεύτερο παράλληλο κείμενο (σελ. 102 του βιβλίου) και να προσπαθήσετε να το αποδώσετε στα Νέα Ελληνικά, με τη βοήθεια του λεξιλογίου. Να αναφέρετε σε ποιες ακρότητες οδήγησε ο εμφύλιος τους Κερκυραίους. Γνωρίζετε από την ιστορία εμφυλίους πολέμους που έπληξαν την Ελλάδα; (προαιρετικά)