به وه ئاماژه به هائه دین سه الحه دین ده كات ك���ه ئه گه ر الیه نه كان له س���ه ر هه ڵوێس���تی خۆیان س���ور بن، دۆخه ب���ه ره و هه ڵدێ���ر ده ڕوات، ئه و ده ڵێت "داوام لێنه ك���راوه ببمه كاندیدی چوار الیه نه كه بۆ پۆستی سه رۆكی هه رێم".

تایب���ه ت به ئاوێن���ه : س���ه الحه دین ڕێكخ���راوی ئه مین���داری به هادی���ن،

ئه مینداری كوردس���تان و میانه ڕه ویی پێشوی یه كگرتوی ئیسالمی كوردستان له لێدوانێك���ی تایبه ت���دا به ئاوێن���ه ی راگه یاند كه ئێس���تا كات���ی ئه وه نیه دوبه ره ك���ی له كوردس���تان ڕوب���دات، پێنج الیه نه كه ئه گه ر سه لیقه یان بێت له كۆبون���ه وه ی داهات���ودا ڕێكده كه ون له سه رش���تێك به لێكگه یش���تنی هه مو

الیه ك، ئه و وتی "ئه گه ر هیچ الیه نێك دانه به زێ���ت له داواكاریه كان���ی ، دۆخه

به ره و هه ڵدێر ده ڕوات".وتیش���ی "هه ق���ه پێن���ج الیه نه كه ئیت���ر ئه وه نده گه یش���تنه رێككه وتن دوانه خه ن و له سه ر دۆخێك رێككه ون، له س���ه رچی ڕێكده كه ون با ڕێكبكه ون ئه وه كێش���ه ی میلله ت نیه كێش���ه ی

خۆیانه ، میلله ت و دۆخی كوردس���تان ته حه مول ن���اكات، ئاڵۆزی ناوچه كه و دۆخه ك���ه ش هه رئ���ه وه ده خوازێت كه

ڕێككه ون".س���ه باره ت به الیه ن���ی كه مته رخه م و ئێس���تا دۆخ���ه ی ل���ه ك به رپ���رس كوردس���تانی تێكه وت���وه ، ئ���ه و وتی "ئێستا كاتی باسكردنی كه مته رخه می

الیه نه كان نیه ، كاتی ئه وه یه قسه یه كی خێر بكرێت، نامانه وێت حكوم به سه ر الیه نێكدا بده ین، هه رالیه نه و واده زانێت

هه قه كه الی ئه وه ".ناوب���راو جه غتی له وه ش كرده وه كه "به هی���چ ش���ێوه یه ك داوای لێنه كراوه ببێت���ه كاندی���دی چ���وار الیه نه كه بۆ

پۆستی سه رۆكی هه رێم".

یه كگرتوشی دۆخه ی به و سه باره ت تێكه وتوه به هۆی پرسی سه رۆكایه تی هه رێم���ه وه ، س���ه الحه دین به هائه دین وت���ی "پرس���ی س���ه رۆكایه تی هه رێم هی���چ كاریگه ریه كی له س���ه ر یه كگرتو نه بوه ، ئه وه ی ده رباره ی دو كه رتبونی یه كگرت���و ده وترێ���ت ئه س���ڵی نیه ،

یه كگرتوه كان زۆر تۆكمه و پته ون".

به رپرسێكی گۆڕان ئاماژه به وه ده كات كه هه مو شاری سلێمانی له سه ر ئه ژنۆ ب���ڕۆن، پارتی به خه یاڵی���دا نایه ت، ئ���ه و ده ڵێت "پارتی مه به س���تیه تی

ئاسایشی سلێمانی تێكبچێت".ئاوێن���ه ، س���لێمانی : باژێره وان���ی س���لێمانی بزوتنه وه ی گۆران، ئاسۆ كه راگه یاند به ئاوێن���ه ی محه م���ه د بزوتنه وه كه یان پشتیوانی له ناڕه زایی و خۆپیشاندانی هاواڵتیان ده كات، ئه و وتی "به رپرس���انی پارتی دیموكراتی كوردس���تان به ئه نقه ست وا له خه ڵك ده كه ن كه بێ موچ���ه بێت، ناردنی وه زیری دارایی ب���ۆ توركیا و پێدانی حس���ابی بانك���ی به ت���اڵ به وه زیری دارایی كه گۆڕانه به ڵگه یه كی ته واوه

به رپرس���انی پارت���ی به ئه نقه س���ت واده ك���ه ن له پێناوی دروس���تكردنی له بیرچونه وه ی گه وره تر و قه یرانێكی هه رێ���م و س���ه رۆكایه تی پرس���ی ناچاركردنی چوارالیه نه كه بۆ ئه وه ی له پۆستی بارزانی مه س���عود ڕازیبن

سه رۆكی هه رێمدا بمێنێته وه ".ناوب���راو ئام���اژه ی ب���ه وه كرد كه له دوای كۆبون���ه وه ی داهاتوی پێنچ قۆڵی بزوتنه وه ی گۆڕان بڕیاری خۆی ده بێ���ت، ئه و وت���ی "ئه گه رمان زۆر له به رده ستدایه و له گه ڵ چوارالیه نه كه

بژارده مان ده بێت".

رەمزی گ���ەل، کۆنگرەی هاوس���ەرۆکی کارت���اڵ ئاماژه به وه ده کات که داخوازی گەلی کورد لەباکور ئەوەیە کە خۆی خۆی بەڕێوەببات، ئ���ه و ده ڵێت "داوا لەپارتی

دەکەین کە یەکڕیزی کورد تێکنەدات".ئاوێن���ه ، برۆکس���ل: رەم���زی کارتاڵ به ئاوێن���ه دا تایب���ه ت له گفتوگۆیه ک���ی رایگه یان���د ک���ه دەیانەوێ���ت باک���وری کوردس���تان لەئاکەپ���ە پ���اک بکەنەوەو خۆیان بەڕێوەیبەرن، ئه و وتی "لەئێستادا

خەباتی گەلی ئێمە لەدژی داعش دۆستی زۆری نێودەوڵەتی بۆ کورد دروستکردوە، زۆر دەرگامان بۆ وااڵ بوە، جاران واڵتانی دنیا بێدەنگ بون لەبەرامبەر پرسی کوردو خراپی سیاس���ەتی تورکیا، بەاڵم ئێستا دەوڵەتانی دنیا چاوی خۆیان کردۆتەوەو

لەسەر ئەو پرسانەش وەدەنگ دێن".کارت���اڵ ئاماژه ی به وه کرد که س���ەد س���اڵی پێش���و، بەدبەختی بو بۆ کورد، بەاڵم ئێستا هەلی زێڕینی بۆ دروست بوە،

ئه و وتی "لەئێس���تادا لەناو گەلی ئێمەی باش���ور دو بەرە دروست بوە، بەرەیەک کە ناخوازێت ناکۆکی دروست بکات لەناو س���ەرکردایەتی گەلی کوردو پش���تگیری خەباتی گەل دەک���ەن لەپارچەکانی تر، بەاڵم بەرەی دوەم ناخوازێت پش���تگیری

خەباتی گەل بکات لەپارچەکانی تر".کوردستان دیموکراتی "پارتی وتیشی پەیوەن���دی ئاب���وری و بەرژەوەندی هەیە لەگەڵ ئاکپارتی بۆیە پشتگیری خەباتی

گەلی کورد ناکات لەپارچەکانی تر، ئێمە داوا لەگەل و پارتە سیاس���یەکانی باشور دەکەین کە فش���ار بخەنە س���ەر پارتی بۆئ���ەوەی ریزەکانی گەل یەکگرتو بکات ن���ەک ریزەکانمان تێک ب���دات و نەتوانین

ئەم فرسەتە زێڕینە بەکاربهێنین".

ئه نوه ری حاجی عوسمان هه ر جۆره گومانێك سه باره ت به گیانله ده ستدانی

ئه فسه رێكی ئه ڵمانی له هه ولێر

ره تده كاته وه راهێنه رێك���ی ئه ڵمان���ی یه ك���ه م رۆژی جه ژنی قورب���ان له ئوتێلێكی هه ولێردا گیان���ی س���پارد، ئه ن���وه ری حاج���ی عوسمان هه ر جۆره گومانێك سه باره ت به گیانله ده ستدانی ئه فسه رێكی ئه ڵمانی

له هه ولێر ره تده كاته وه .ئاوێن���ه ، هه ولێر: بری���كاری وه زیری هه رێم���ی حكومه ت���ی پێش���مه رگه ی كوردس���تان، ئه نوه ری حاجی عوسمان له گفتوگۆیه ك���ی تایب���ه ت به ئاوێن���ه دا رایگه یاند كه ئه و ڕاهێنه ره ئه ڵمانییه ی مه ش���قی به هێزی پێش���مه رگه ده كرد پیاوێكی دڵسۆزی هێزه كانی پێشمه رگه بو، جێگری سه رۆكی تیمی هاوپه یمانان و سه رۆكی تیمی س���ه ربازی ئه ڵمانیا بو له كوردس���تان. ناوبراو وتی "به داخه وه ئه و نه خۆش���ی دڵی هه بو، ته ندروستی باش نه بو له ئوتێلێك له ش���اری هه ولێر گیانی له ده س���تدا". وتیش���ی "دڵنیابن هۆكاری مردنه كه ی به ده ر له نه خۆش���ی دڵ هی���چ هۆكارێكی تری له پش���ته وه نه ب���وه ، له بنكه ی ڕاهێنانی بنه س���اوه چه ن���د رۆژێك پێش ج���ه ژن زۆر خۆی ماندو كرد، ه���ۆكاری مردنه كه ی ئه وه

بو".

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )497( سێشەممە 2015/10/6

w w w . a w e n e . c o m

ریکالم

9

سه نته ره کانی ژنان تا چه ند ده توانن

کێشه کان چاره سه ر بکه ن؟

کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار ته له فۆن: 3202416 تیراژ: 4500ناونیشان: سلێامنی ته الری زارا - نهۆمی سێه م - شوقه ی ژماره 32

نیشتیامن و ماڵ

6 1312

سه الحه دین به هادین: ئه گه ر الیه نه كان له سه ر هه ڵوێستی خۆیان سور بن، دۆخه به ره و هه ڵدێر ده ڕواتداوام لێنه كراوه ببمه كاندیدی چوار الیه نه كه بۆ پۆستی سه رۆكی هه رێم

17په رله مانتاران

به نیازن به %80ی موچه خۆیان

خانه نشین بکه ن؟

یاساو خوداو

ئاژەڵ

رۆژانە ٥٠ پەنابەر دەگەڕێنەوە عێراق

جوانرتین خنکاوی دونیا

7

"پارتی مه به ستیه تی ئاسایشی سلێمانی تێكبچێت"

رەمزی کارتاڵ: داوا لەپارتی دەکەین کە یەکڕیزی کورد تێکنەدات

باوکی سنور بۆ شوێنێکی نادیار هه ڵهاتوه و ده ستگیرنه کراوه

ئێستا كوردستانی رۆژهه اڵت له هه مو

پارچه كانی تر بێ مافتره

18

خۆپیشانده ران له سلێمانی

35

3

تایبه‌ت(497( سێشه ممه 22015/10/6

ئاوێنه‌ی‌رووداوه‌کان

دوای حیزب رێكخراوه كان

چیان پێده كرێت؟

ئاسۆ عه بدولله تیف

هه ڵبژاردن هه ڵمه ته كانی ده ركه وت له كات����ی خۆیدا ته نها ب����ۆ ماكیاژی سیاس����ی و جوانكردن����ی توێكڵی ئه م نه توان����راوه ب����ه س، ب����وه و هه رێمه حوكمڕان����ی نوێ����وه به فۆرمێك����ی مۆدێ����رن بكه ین، به تایبه تی دوای ئه م قه یرانگه له ی ساڵی رابردو، ده ركه وت ئه و ته ندروس����ت چ����اك و حكومه تی حكومه ته نیه كه هه مو هێزه سیكوالرو ئاینی و دیموكرات و لیبراڵه كان به شداری تێ����دا ده ك����ه ن، ته نان����ه ت ده ركه وت هه ڵه یه كی فراوانیش بنكه حكومه تی

سیاسی كوشنده یه بۆ خه ڵكی!كێش����ه و قه یرانه كان له سه ر ده ستی حكوم����ه ت په رله م����ان و حی����زب و چاره س����ه رنه كرا، ئێس����تا خه ریكی����ن قه یرانه كان ده سپێرین به رێكخراوه كانی كۆمه ڵگه ی مه ده نی، ئه و رێكخراوانه ی خۆمان باش ده زانی����ن مه ده نی نین و بون و له دایك حیزبه كانه وه له ڕه حمی ئایدۆلۆژیانه ی نه فه س����ی به هه م����ان كارده ك����ه ن و خراپت����ر حیزب����ه كان و هێشتا فۆرمێكی مه ده نی و كولتورێكی جیاوازتریان پیشان نه داوین، توانستی دروس����تكردنی فشاریش����یان نه ب����وه له هیچ وێستگه یه كی ئه م واڵته دا جگه له موجامه ل����ه و موباره كه ی حزبه كان، ته نان����ه ت به له وه ڕی حی����زب ئه ژین و نه یانتوانی����وه له س����ه ر پێ����ی خۆیان

بوه ستن. ئه م����ه یان له جه هله وه س����ه رچاوه ده گرێ����ت یان بۆ ته قس����یمی قه یران و ڤایرۆس����ی نه خۆش����یه كانی هه رێم����ه به س����ه ر كۆی جومگه كانی كۆمه ڵگادا تا ب����ۆ ئه به د بكه ره راس����ته قینه كان مه هزه له یه بمێنێت����ه وه ، به نادی����اری وابزانین رێكخراوه كانی بنده ستی حیزب له ده ره وه ی كۆبونه وه پێنج قۆڵیه كان ده توان����ن ئومێدێك بۆ چاره س����ه ریی بدۆزنه وه ، ئاخ����ر ئه گه ر حیزب خۆی بیه وێت كێشه چاره سه ر بكات بۆچی ئه م مه كره مه و چاالكیه ئه داته ده ستی رێكخراوه ده س����ته مۆكانی خۆی، تاك پێویسته ئینتیمای بۆ دروست بكرێت و ئه م واڵته ی خۆش بوێ����ت و نه فره تی لێن����ه كات ك����ه ئه مه مان نه ك����ردوه ، پێویس����ته چێژی ژیان����ی پێ بدرێت و ماف و كارو ئازادیه كانی بۆ ده سته به ر بكرێ����ت و به ش����داربێت له حوكمڕانی و ئه ركه كانیشی بۆ ده ستنیشان بكرێت،

دیسان نه مانكردوه .دیموكراس����یمان ده وڵه تی ئه گ����ه ر ئه بێ����ت مه به س����تمانه ده وێ����ت و مه به ستیش����مان بێ����ت ت����اك بخه ینه ناخۆشگوزه رانیه كانی ئه و ده وڵه ته وه و ته نها چینێك له س����ه ره وه نه بن خۆش بژی����ن و هه زاران چینی����ش له خواره وه گی����رۆده ی ده ردو چه رمه س����ه ری بن، ت����ه واوی حكومه ته كان����ی دونیا تاك دروس����تی كردون، ت����اك رۆڵی هه یه له دروس����تكردنی حكومه ت و بنیادنانی پایه كانی ده سه اڵت، ئه و حكومه تانه ی كۆنه وه س����ه روه ری هێ����زو به زه بری هاتون زۆر پش����ت به تاك نابه س����تن ئه وه نده ی پشت به شه رعیه تی رابردوی شۆڕش ئه به س����تن بۆیه زۆرترین جار تاكڕه وی و ب����ه ره و ئ����ه م حكومه تانه ئ����ه ڕۆن، حكومه تێ����ك دیس����پۆتیزم ته ركی����ز بخاته س����ه ر تاكه كانی واته چه مكه كانی س����ه ر كردۆته ته ركیزی دیموكراسیه ت و سه ربه ستی تاك و تاك ئه كاته بنیادنه رو بزوێنه ری حكومه ت و ئه مه ب����ه به هێزتری����ن حكومه ته كانی ب����ه اڵم ده كرێ����ت، هه ژم����ار دونی����ا حكومه تی هه رێم ئه و گرنگیه ی به تاك نه داوه و ت����اك ته نها بۆ بانگه ش����ه ی هه ڵبژاردن و میكانیزمی به ده ستهێنانی تاك به كارده هێنێت، به رژه وه ندیه كان ئاسۆی ئیلهام و س����ه رچاوه ی نه بۆته بیركردنه وه كان����ی بۆی����ه ئه مه حاڵی خۆمان و حیزب و رێكخراوه كانیشمانه .

"بكوژانی ژن ئازادن" باوکی سنور بۆ شوێنێکی نادیار هه ڵهاتوه و ده ستیگیرنه کراوه

ڕێککه وتنی ڕاگه یاندنی پێنج قۆڵی هه ڵده وه شێته وه گۆڕان: به گوێره ی ئه و ڕاگه یه ندراوه ده وڵه ته که ی پارتی به رگه ی ڕاپۆرتێکی بڕیار نامیق ناگرێت

ئه مڕۆ خۆپیشانده ران رێگه له ته نكه ره كانی نه وتی شیواشۆك ده گرن

ئا: ئاوێنه

سنور لەو پاركەی وەك وەفایەك بۆ ئەو كچ و ژنانەی كە سااڵنێك ئەشكەنجەدران و ناونرا "دایك"

له نیوەڕۆیەكی پاییزدا كۆتایی به ژیانی هێنرا، ئه ندامێکی ئه نجومه نی بااڵی

خانمان ژیانی ئه و ژنه له شێڵته ره کان ده گێڕێته وه ، چاالکوانێکی بواری ژنانیش

ده ڵێت "بكوژانی ژن ئازادن".

"بێكەسی وەك منلەم دونیایە چیبكات"

س���نور منداڵ ب���و كاتێ���ك دایكی و باوك���ی بەهۆی كێش���ەیەكەوە لەیەكتری جیادەبن���ەوە، بۆیە ماڵی باپیری دەبێتە النەی س���نور، بەاڵم ژیانی منداڵی وەك هەر منداڵێكی تر ئاسایی بەڕێوە ناچێت، ڕوناك فەرەج، ئه ندامی ئه نجومه نی بااڵی کاروباری خانمان له زاری سنورەوە بۆمان دەگێڕێتەوەو دەڵێت "باپیرەم هەمیش���ە دەیوت عاقڵب���ە، منیش عاقڵبوم!" بەاڵم عاقڵبون لەدیدی هەریەكێكیاندا جیاوازە و

ئەوەش "ملمالنێی نێوان نەوەكانە".سنور دوای ئه وه ی نەنكی لەساڵی 2014 كۆچی دوایی ده کات ئیتر یەكجار بێکه س ده بێ���ت، دواجار بەهۆی كێش���ەیەكەوە ڕودەكاتە یەكێك له شەڵتەرەكان، له ماوەی ئەو س���اڵەی كە له وێ بوە ڕەفتارەكانی بەرامب���ەر كارمەندان���ی دەزگاك���ە وەك كارتێكی فشار بەكاردەهێنێت تا ڕێگەی ب���دەن بچێت���ە دەرەوە، رون���اک فه ره ج ده ڵێت، س���نور دەیوت "من به چ حەقێ لەم ش���ەڵتەرەدام" دەمان وت نا وامەڵێ تۆ ئەكوژرێیت ئەویش دەیوت "باش���ە بۆ نەكوژرێم بێكەس���ی وەك من لەم دونیایە

چیبكات"!له كاتێك���دا به پێی ئەو ڕێنماییانەی كە كۆمەاڵیەتیەوە كاروب���اری له وەزارەت���ی دەرچ���وە، "هەر ژنێك بو به 18 س���اڵ و گەورەت���ر، خ���ۆی ئارەزوی ك���رد بچێتە دەرەوەی ش���ەڵتەر ناتوانرێت رێگریی لێ

بکرێت".ش���ێڵته ره که به رپرس���انی هه رچه نده هه وڵ ده ده ن س���نور بهێڵن���ه وه ، بەاڵم

بێس���ود ده بێت، تا دواتر سنور له هێزی پێشمەرگە دادەمەزرێنرێت تا ژیانی خۆی بپارێزێت و موچەیەكی هەبێت، "بەاڵم تەنها یەك مانگ لەوێ ده مێنێته وه و بڕیارده دات داوامان بكات، "هەرچەندە هاوسەرگیری لێك���رد پەلە نەكات بەاڵم س���نور ده یوت "م���ن ئەمەوێت ژیانێكی جێگیرم هەبێت و

خێزانێكی خۆم هەبێت".ئه و نیوه ڕۆیه ی له پارکی دایک به چه ند فیشه کێک سنور کوژرا، کوڕێکی له گه ڵدا بو، به وتەی وته بێژی پۆلیسی سلێمانی، نەقیب س���ەركەوت ئه حمه د ئەو كەس���ە هاوڕێ���ی مێردەك���ەی ب���وه ، "بەوت���ەی مێردەكەی گوایە س���نور دڵی ئێش���اوەو ماڵی بەجێهێش���توە بەیان���ی پەیوەندی كردوەو وتویه تی خەم���ت نەبێت لەگەڵ منە دواتر س���ەردانم ك���ردوە ڕازی نەبوە لەگەل من بێتەوە نازانم تا چەند ڕاس���تە ئیتر هاوڕێكەی وتویەتی بڕۆ هەوڵدەدەم قەناعەت���ی پێبك���ەم ك���ە بیهێنمەوە بۆ ماڵ���ەوە دوات���ر باوك���ی بینویەتی و ئەو

كارەساتە ڕویداوە".بەوتەی نەقیب سەركەوت "بكوژی سنور

باوكیەتی و فەرمانی دەس���تگیركردنی بۆ بەسەرئۆتۆمبیل و دەستگیراوە دەرچوەو ڕەگەزنامەوپێناسی هەندێ شتی تایبەتی ئەو تۆمەتبارە، چه ند رۆژێكیشه پۆلیس به دوایدا ده گه ڕێت بەاڵم تائێس���تا خۆی ش���اردۆتەوەو هەڵهات���وە بۆ ش���وێنێكی

نادیار".

"زۆرینەی پیاوەكان هەمان بیركردنەوەی باوكی سنوریان هەیە"

"لەه���ەر جێگەی���ەك بێ���ت دەیكوژم" ئەوە وتەی باوكی س���نورە بەرامبەر ئەو ئەندامەی ئەنجومەنی خانمان و ڕێكخراوی خانزادیش كاتێك دەیانویست بیگەڕێننەوە ماڵەوە، روناک فه ره ج له وباره یه وه ده ڵێت "ئەو پیاوێكی س���ادە و هەڵەش���ە و توڕە له كچەك���ەی لەبەرئ���ەوەی له ماڵ هاتۆتە دەرەوە ئەو هەڵ���ەی كردوە بۆیە بریاری داوە بیكوژێت بەاڵم پالنێكی هۆش���یارانە نەب���وە ب���ۆ كوش���تنی س���نور لەالیەن باوكییەوە نازانم گەر كەسی تری له پشت بێت، بەڵكو ئەوە له حیرسی غەریزەی ئەو پیاوەوە بوە كە ش���ەرەفی لەكەداربوەو

بەڵێنی داوە دەبێت بیكڕێتەوە".هه روه ها ده ڵێ���ت "زۆرینەی پیاوەكان

هەمان فكری باوكی سنورییان هەیە".

ژنان پاش كوشتنیشیان هەر قوربانین ژنان پ���اش كوشتنیش���یان به چەندین ڕوناك به قوربان���ی، دەكرێنەوە ش���ێوە ف���ەرەج ەندام���ی ئەنجومەن���ی ب���ااڵی كاروب���اری خانم���ان لەوبارەیەوە دەڵێت ك���ە كۆمەڵگای���ە ئەقڵیەت���ی "ئ���ەوە س���ەراپاگیرییە به دیدو بۆچونێك كە ژن وەك مرۆڤ س���ەیرناكرێت، كاتێك ژنێك دەكوژرێت هەم���وان هەوڵی ئەوە ئەدەن كە بزانن بۆچی كوژراوە". بەباوەڕی ئه و كارەساتەكە ئەوە نییە كە كەسێكی سادە چۆن بیری لێدەكاتەوە بەڵكو "كارەسات ئەوەی���ە ڕاگەیاندنكاران یان كەس���انێك كە لەپێگەیەكی ئیداری یان سیاس���ی بن بەرامبەر هەبێت بیروبۆچونی���ان هەمان

به ژنان".هەروەها وتیش���ی "ئێس���تا كێش���ەی كۆمەاڵیەت���ی بەس بۆ ئەوە دەگەڕێننەوە كە خۆیان پێناسەیەك به بەرگی ئەم ژنەدا

ببڕن تا ش���ەرعیەتێك بدەن بەوكوشتن و بەهیچ ش���ێوەیەك ئەنجامدراوە تاوانەی

نایانەوێت بڵێن ئەوە زوڵمە" .

"بكوژانی ژن ئازادن" بێریڤان محەم���ەد ئەندامی ئەنجومەنی بەڕێوبەرایەتی ڕێكخ���راوی ژنانی ئازادی به ئاوێن���ه ی لەوبارەی���ەوە كوردس���تان راگه یان���د "بكوژی ژنان بەمەترس���ی بۆ خۆی���ان نابینن بۆ ئەوان باش���ترین ڕێگا دروستكردنی خەڵك س���ەرقاڵكردنی بۆ كێشەی بەتایبەت كۆمەاڵیەتیەو كێشەی ژنانە" باوەڕیشی وایە ئەوانیش بەشێكن لەوپرۆسەیە، "زهینیەتی دەسەاڵتدار بۆ بڕیاردان لەسەر بكوژ هاوشێوەی زهنیەتی

ئەوەیە كە ژنەكە دەكوژێت". هه روه ه���ا وتیش���ی "ب���ۆ دەس���ەاڵت چاالكوانێكی سیاس���ی یان ئازادیخوازێك جێگەی مەترس���یە ل���ه دەرەوەی زیندان بێت ن���ەك بكوژێك���ی ژن���ان، هەروەها مەترس���یدارترین ك���ەس الی���ان ژنێكی ژنێك���ی باشترینیش���یان ئازادیخ���وازە

كۆیلەیە".لەبەرامبەردا وتەبێژی پۆلیسی سلێمانی، ڕایگەیاند ئەحم���ەد س���ەركەوت نەقیب "ئەوانە دور یان نزیک دەستگیردەكرێن، كەسێك كە تاوانێكی كوشتن ئەنجامبدات خۆ دانانیشێت له ماڵەوە تاپۆلیس دەست بەس���ەریبكات، بۆیە هەوڵ���دەدات خۆی بش���ارێتەوە، ئینجا ئێمە سنورمان نییە ئەگ���ەر تۆمەتبارێ���ك بیەوێ���ت هەڵبێت لەدەس���تی هێزەكانی پۆلی���س ئەتوانێت دورەدەس���ت الدێیەكی بگەیەنێتە خۆی یان س���ەر س���نورەكان یان موبایلەكەی دائەخ���ات و خۆی ون دەكات یان لەالیەن دەشارێنەوە تۆمەتبارەكەوە كەس وكاری ئەوە كێش���ەی ئێمەیە ك���ە بەزەحمەت ی���ان درەن���گ تۆمەتب���ار ی���ان بك���وژ

دەستگیردەكرێت". بەڕێوبەری پزیشكی دادروەری سلێمانی د.محەمەد نوری به ئاوێنەی ڕاگەیاند پێش نیوەڕۆی 5-10-2015 تەرمی سنور له الیەن ك���ەس و كاریی���ەوە وەرگیراوەتەوە دوای ئەوەیی پش���تگیریكراوە لەالیەن پۆلیسی

سلێمانییەوە.

ئا: ئاوێنه

ده زگای ڕۆشنبیری و ڕاگه یاندنی پارتی میدیاکانی گۆڕان تۆمه تبار ده کات

به ئه قڵییه تی پالنگێڕی و له به رامبه ردا به رپرسی میدیاکانی گۆڕان ده ڵێت

"ئێمه شه ڕی ڕاگه یاندن ناکه ین، ڕاماننه گرتوه تا ده ستپێبکه ین، ئێمه به کاری میدیایی خۆمان هه ڵساوین".

به رپرس���انی ڕاب���ردو مانگ���ی ڕاگه یاندنی پێنج الیه نه سه ره کییه که ی کۆبونه وه و له ش���اری هه ولێ���ر هه رێم کۆبونه وه که دوای له ڕاگه یه ندراوێک���دا ڕایانگه یان���د ک���ه ش���ه ڕی ڕاگه یاندن ده زگای دوێن���ێ ب���ه اڵم ڕاده گ���رن،

پارت���ی ڕاگه یاندن���ی ڕۆش���نبیری و KNN که ناڵ���ی له ڕاگه یه ندراوێک���دا

ی س���ه ر به تۆڕی میدیایی بزوتنه وه ی گ���ۆڕان به پالنگێڕی تۆمه تب���ار کردو له ڕاگه یه ندراوه که یدا هاتبو " ته له ڤزیۆنی )ك���ه ی ئێ���ن ئێ���ن( که عه قڵیه ت���ی کارکردن و بناغه ی به ردی پیالنگێڕی، سیاس���ی و گوت���اری به رنامه ڕێژی���ی مێدیاییه ت���ی، له دواداهێنانی���دا نهێنی دواکه وتنی موچه ی ئاشکرا کردوەو هه ر زوبه زویش په رله مانتارێکی یه کێتی لێی وه رگرتنه وه و که وته بازاڕگه رمکردن بۆ

که ی ئێن ئێن".ت���ۆڕی به رپرس���ی له به رامب���ه ردا، میدیایی گۆڕان، عه بدولڕه زاق شه ریف به ئاوێنه ی ڕاگه یاند که ئه وان ش���ه ڕی

ڕاگه یان���دن ناک���ه ن و ئام���اژه ش ب���ۆ ئ���ه وه ده کات ک���ه ئ���ه وان پابه ند بون ڕاگه یاندنه کانی نێ���وان به ڕێککه وتنی پێنج الیه نه س���ه ره کییه وه که شه ڕی ڕاگه یان���دن ڕابگ���رن، ده ڵێت "ناکرێت خه ڵک مان بگرێت تۆ ڕوماڵی نه که یت و ئێمه ته نها به ئه رکی خۆمان هه ستاوین و ئ���ه وه پارتیی���ه که ب���ه م به یاننامه یه

پابه ندی ڕێکه وتنه که نه بوه ".ده زگای له ڕاگه یه ندراوه ک���ه ی ڕاگه یاندن���ی پارتیدا هاتوه بزوتنه وه ی گۆڕان ئام���اده ن ببنه س���ه رقافڵه ی تێکدان���ی ه���ه ر ئه گه رێ���ک ك���ه بۆ بێته ده وڵه تی کوردستان دروستبونی عه بدولڕه زاق له به رامب���ه ردا ئ���اراوه ، ش���ه ریف ده ڵێت "ئه وه ڕاس���ت نییه ،

به گوێ���ره ی ئ���ه و ڕاگه یه ن���دراوه بێت به رگه ی پارتی ده وڵه تی کوردییه که ی ڕاپۆرتێک���ی بڕی���ار نامی���ق ناگرێت و پارتی ده که وێته قه یرانه وه هه رکاتێک کوردی ده وڵه تی به پرس���ی ده یه وێت

شه ڕی الیه نه کان بکات".سه الم عه بدواڵ سه رنوسه ری ڕۆژنامه ی خه باتی زمانحاڵ���ی پارتی دیموکراتی کوردس���تان س���ه باره ت به ڕاگه یاندنی ئه و به یاننامه یه ڕایگه یاند "پێویس���ته الیه نه کان پابه ندی ڕێککه وتنه که ببن، چونک���ه ئێس���تا ناوچه ک���ه له به رده م گۆڕانێکی گه وره دایه و هه ر الیه نێکیش ئه و ش���ه ڕه بکات کارێکی باش ناکات و من له گه ڵ ئه وه دام هه ر پێنج الیه نه که پابه ن���دی ڕێککه وتنه که ب���ن به گۆڕان و

پارتییشه وه ".به ڕێوب���ه ری که ناڵی په ی���ام، فاروق عه لی له لێدوانێکیدا بۆ ئاوێنه ڕایگه یاند ئه و ڕاگه یه ندن���ه ی پارتی ده رئه نجامی ئ���ه و دۆخ���ی مانگرتنه یه که ئێس���تا ناوچه ی س���لێمانی گرتۆته وه و وتیشی ئاماژه له ڕاگه یه ندراوه ک���ه دا "م���اده م به وه نه دراوه ئه مه کۆتایی ڕێککه وتنی ڕاگه یاندنی پێنج قۆڵییه و پارتی شه ڕی ڕاگه یاندن ده س���تپێده کات بۆیه ئه مه به مانای کۆتایی هاتنی ڕێککه وتنه که ی له میدیاکان داواشی نایه ت"و نێوانمان کرد که پابه ندی ئ���ه و ڕێککه وتنه بن و وت���ی "ب���ا دواتر شکس���تی کۆبونه وه پێن���ج قۆڵییه کان نه خرێته ئه س���تۆی

میدیاکانیان".

مامۆستایان و فه رمانبه رانی شاری له خۆپیش����اندانێكدا ئه م����ڕۆ كۆیه له بازگه ی تۆپزاوه كۆده بنه وه و رێگه نه وتی شیواش����ۆك له ته نكه ره كانی

ده گرن.ئاوێن����ه ، کۆی����ه : رێبی����ن چاالك له رێكخه ران����ی یه كێك����ه ك����ه خۆپیشاندانه كه به ئاوێنه ی راگه یاند كه كاتژمێر 9ی سه رله به یانی ئه مڕۆ 10/6، مامۆس����تایان و فه رمانبه ران و ناڕه زای����ی وه ك كۆی����ه خه ڵك����ی موچه و به نه دانی به رامبه ر ده ربڕین بایه خنه دان به شاره كه یان له بازگه ی تۆپ����زاوه گ����رد ده بن����ه وه و رێگ����ه

به تێپه ڕین����ی تانكه ره مان����ی نه وتی شیواشۆك ناده ن.

ئه و وتی "ئه م كاره به مه به س����تی مانگه كانی 7 و8 و9 موچه ی پێدانی

ئه نجامده درێت".پ����اره ی "خوازیاری����ن وتیش����ی سه رف ش����اره كه مان بۆ پترۆدۆالر بكرێت، چونكه م����اوه ی چوار رۆژه ش����ار پاككردنه وه كۆمپانیاكان����ی خاوێ����ن ناكه نه وه و كۆی����ه خه ریكه ده بێت����ه زبڵدانێكی گ����ه وره به هۆی خاش����اكه وه و خۆڵ و كه ڵكه بون����ی خه ڵك����ی ت����ه واو بێ����زار ب����ون له م

دۆخه ".

سنور له پارکی دایک کوژرا

خۆپیشاندان له شاری کۆیه

3(497( سێشه ممه ‌2015/10/6هه‌نوکه

ئا: مه زهه ر كه ریم

باژێره وانی سلێمانی بزوتنه وه ی گۆران ئاماژه به وه ده كات كه هه مو

شاری سلێمانی له قه یراندا بێت و له سه ر ئه ژنۆ بڕۆن پارتی به خه یاڵیدا

نایه ت، ئه و ده ڵێت "پارتی مه به ستیه تی ئاسایشی سلێمانی

تێكبچێت".

ئاس���ۆ محه مه د باژێره وانی سلێمانی به ئاوێن���ه ی گ���ۆران بزوتن���ه وه ی راگه یاند ك���ه بزوتنه وه كه یان پێیوایه ناڕه زاییه كان���ی هاواڵتی���ان له جێگه ی خۆیه تی ، ئه و وتی "به رپرسانی پارتی وا به ئه نقه ست كوردستان دیموكراتی ده ك���ه ن، ناردنی وه زی���ری دارایی بۆ توركیا و پێدانی حس���ابی بانكی به تاڵ به وه زیری دارایی كه گۆڕانه به ڵگه یه كی

ته واوه به رپرسانی پارتی به ئه نقه ست واده ك���ه ن له پێن���اوی دروس���تكردنی قه یرانێكی گه وره ت���ر و له بیرچونه وه ی هه رێ���م و س���ه رۆكایه تی پرس���ی ناچاركردن���ی چوارالیه نه كه بۆ ئه وه ی ڕازیبن مه س���عود بارزانی له پۆس���تی

سه رۆكی هه رێمدا بمێنێته وه ".وتیش���ی "هه مو ش���اری س���لێمانی له قه یراندابێ���ت و له س���ه ر ئه ژنۆ بڕۆن

پارتی به خه یاڵیدا نایه ت".ناوب���راو جه غت���ی له س���ه ر ئ���ه وه ك���رده وه ك���ه بڕوای���ان به كۆبونه وه پێنج قۆڵی���ه كان نه ماوه ، ئ���ه و وتی "ئ���ه و دانوس���تانه ی پارت���ی ده یكات دانوستان نیه ، پارتی ده یه وێت خۆی به براوه بزانێت و چوارالیه نه كه ی كه ش ب���ه دۆڕاو بێن���ه ده ره وه ، پارت���ی به و كه مینه و ده س���ه اڵته ی ئێستا هه یه تی

له كوردس���تاندا ئه و هاوكێش���ه بباته پێشه وه ".

وتیشی "ئێمه وه ك بزوتنه وه ی گۆران به هیچ ش���ێوه یه ك بڕوامان به م شێوه كۆبونه وان���ه نیه و زۆر بێهیواین، به اڵم نه درێته بیانوی���ه ك ئه وه ی به خاتری ئه و بۆقوڵكردنه وه ی پارتی ده س���تی

قه یرانانه به شداری ده كه ین". ناوب���راو ئام���اژه ی به وه ك���رد كه

ل���ه دوای كۆبون���ه وه ی داهاتوی پێنچ قۆڵی بزوتنه وه ی گۆڕان بڕیاری خۆی ده بێ���ت، ئ���ه و وتی "ئه گه رم���ان زۆر چوارالیه نه كه له گه ڵ له به رده ستدایه و

بژارده مان ده بێت".كۆبون���ه وه كان وتیش���ی "ده بێت بگه ڕێن���ه وه بۆ په رله مان و به ڕاس���تی په رله م���ان مه رجه عی كۆتایی خه ڵكی

كوردستان بێت".

"‌هه‌مو‌شاری‌‌سلێمانی‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌ژنۆ‌بڕۆن،‌پارتی‌‌به‌خه‌یاڵیدا‌نایه‌ت"

ئا: رێنوار نه جم

رۆژ به رۆژ خۆپیشاندانی فه رمانبه ران له سنوری پارێزگای سلێمانی و هه ڵه بجه

فراوان ده بێت و ته واوی ئه م هه فته یه ده وامی فه رمیی زۆرینه ی فه رمانگه و

قوتابخانه و زانکۆکان وه ستاون.

داواکاری���ی خۆپیش���انده ره کان ئه مجاره ی���ان ته نها له موچ���ه ی مانگێکدا کورت نابێته وه ، به ڵکو جگه له وه ی داوای موچه ی ئه و سێ مانگه یان ده که ن که الی حکومه تی هه رێمه ، داواکاریی چاکسازیی

ریشه ییشیان هه یه .ش���ڤان زه نگه نه س���ه رۆکی رێکخراوی سکااڵو چاودێریی له وباره یه وه به ئاوێنه ی

راگه یاند"ب���ۆ یه که مجاره ه���ه وڵ بدرێت هه مو ده نگه ناڕازییه کانی ش���وێنه جیاوازه کان کۆبکرێت���ه وه و ده ربچین له وه ی چاالکیی

بچوک بچوک ئه نجامبدرێت".هه فته ی پێش���و له ش���اری س���لێمانی به به ش���داری 180 رێکخراوی س���لێمانی و

هه ڵه بجه و ئی���داره ی گه رمیان و راپه ڕین، له س���لێمانی کۆبونه وه یه ک کراو بڕیاردرا به ش���داری خۆپیش���اندان و مانگرتنه کان

بکرێت.ده کات���ه وه ره ت���ی زه نگه ن���ه ته نه���ا ئه مج���اره خۆپیش���اندانه کانی بچوککرابێت���ه وه له داواکردن���ی موچه دا، "داوای چاکس���ازیی ریش���ه یی ده کرێت ، هه روه ه���ا داهاتی هه رێم ش���ه فاف بێت و بچێت���ه ژێر ده س���ه اڵتی دارای���ی و له ژێر

چاودێری په رله ماندا بێت".له گه ڵ به رفراوانبونی خۆپیشانده کاندا، دوێنێ، دوش���ه ممه داواکاریی گش���تیی تێی���دا باڵوک���رده وه و به یاننامه یه ک���ی هاواڵتی���ان و داواکان���ی پش���تیوانی

فه رمانبه رانیان کرد.س���ەبارەت ب���ەو مەترس���یانەی ك���ە ئ���ەو گش���تی داواكاری وایك���ردوە بەیاننامەی���ە باڵوبكات���ەوە حاكم فەرهاد گش���تی داواكاری له فه رمانگه ی حاتەم، س���لێمانی بەئاوێنەی راگەیاند "شتەكان گش���تگیرن و بابەت���ەكان گەیش���تونەتە ناخ���ۆش، موعاناتی خەڵك ئاس���تێكی

زیاد لەئاستی خۆی ناخۆش بوە و خەڵك دۆخی مەعیش���ەتی تەواو خ���راپ بوە و ئاس���تی گەندەڵی گەیش���تۆتە ئاستێكی مەترس���یدار ئ���ەو دۆس���یانەی كە هەیە دۆسیەكانی هەمو گەندەڵی و لەدۆسیەی

دیكە هەموی هەڵپەسێردراوە". وتیش���ی "ئەوەی كە ناخۆشە ئەوەیە ك���ە دەزگاكان���ی حكومەت وەس���تاوە و بەدواداچ���ون بۆ ئەو ش���تانە ناكرێ كە كارمان لەس���ەر كردوە و هەماهەنگ نین لەگەڵمان���دا و هاوكارمان نین و ش���تەكان بەهەڵپەس���ێردراوی ماوەت���ەوە و ئەوەی

لەس���ەر ئێمەیە كردومانە بەاڵم لەالیەن حكوم���ەت و الیەن���ە پەیوەندیدارەكانەوە كاردانەوە نییە و پێویستمان بە پەرلەمان و

حكومەت هەیە". حاك���م فەرهاد ئام���اژەی بۆ ئەوە كرد كە "ئەو مەلەفانەی كە ئێستا باسدەكرێ ئێمە س���اڵ و دوس���اڵ لەمەوبەر كارمان

لەسەر كردون". هه روه ها ئاماژه ی به وه ش���دا "كۆی ئەم كاریان ئەگەر چارەسەربكرێن و مەلەفانە لەسەر بكرێت هۆكارێكی باش دەبێت بۆ چارەسەركردنی كۆمەڵێك كاری چاكسازی

لەبواری دارای���ی و كۆمەڵێك پارەی زۆر دەگەڕێتەوە بۆ بودجەی گشتی".

ئەو داواكارە گش���تییە هێمای بۆ ئەوە كرد كە كاتی خۆی كاریان لەسەر بابەتی خانەنش���ینە نایاساییەكان كردوە و كەس گوێ���ی لێ نەگرتون ، "من وەكو داواكاری گشتی لەسنوری سلێمانی ناتوانم فەرمانی خانەنشینی هەڵوەشێنمەوە ئەم كارە یان دەبێت وەزارەتی دارایی یان ئەنجومەتی وەزی���ران بیكات ی���ان ئەوەتا پەرلەمانی كوردستان بەیاسایەك چارەسەری بكات و ئەوەی كە بەنایاس���ایی خانەنشین كراوە هەڵبوەش���ێنرێتەوە بەاڵم ئیرادە نییە بۆ

چارەسەركردن". هه روه ها هۆش���داری داو رایگه یاند که بەمش���ێوەیه خۆپیش���اندانه کان رەنگە نەوەستێت و رەوش���ەكە وا ئاڵۆزبێت كە بگات���ە حاڵەتی خۆپیش���اندانی گەورە و

دوایی شتەكان لەجڵەو دەربچێت.س���کااڵو رێکخ���راوی س���ه رۆکی چاودێ���ری ئام���اژه ب���ه وه ش ده کات که خۆپیشاندانه کانی ئه مجاره له ئاستێکدایه که له س���ه ره تای ئه و ناڕه زاییه ی له دژی

قه یرانه کان دروس���ت بوه ب���ێ وێنه یه ، "له رۆژان���ی داهاتوش���دا خۆپیش���اندانی ده بێت و به رده وام هاواڵتیان خۆڕس���کی

فراوانتریش ده بێت".له ب���اره ی به ش���داری حیزب���ه کان له و خۆپیش���اندانانه ده ڵێت "ئه گه ر الیه نێکی سیاسیی به شداری بکات، خۆپیشاندانه کان به ره و کۆتایی ده چن و خۆپیش���اندانه کان شکس���ت ده هێن���ن، چونکه ئ���ه م جاره له ده ره وه ی خۆڕسکه و خۆپیشاندانه کان حیزبه کانه ، بڕوای���ان به حوکمڕانانی ئه م ته نانه ت به ش���ێکیان نه م���اوه و هه رێمه ئینتیماش���یان به و الیه نان���ه نه ماوه که

ده نگیان پێداون ".ئه مجاره دا له خۆپیشاندانه کانی ئه وه ی ده س���ته یه کی نه بونی ده کرێت، تێبینی به ڕێوه ب���ردن و رێب���ه ره ، س���ه رۆکی ئه و رێکخ���راوه ئاش���کرای ده کات که ئه وان خۆیان نه یانویس���توه ده سته یه ک یاخود گروپێک بکه نه خاوه نی خۆپیشاندانه کان، "چونکه پێمان وایه خه ڵک ده بێت خۆی مافه کان���ی داوای بێته س���ه ر ش���ه قام و

بکات".

ئا: مه زهه ر

بریكاری وه زیری پێشمه رگه ی حكومه تی هه رێمی كوردستان، ئه نوه ری حاجی عوسمان له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت

"ده ستخۆشی له هێزه كانی روسیا ده كه ین كه دژی داعش هاوكارمانن".

ئاوێنه : هاتنی روس���ه كان و هێرش���ی فڕۆكه كانیان بۆ س���ه ر داعش، س���ودو

زیانه كانی بۆ كورد چین؟ ئه ن���وه ری حاج���ی عوس���مان: كێ دوژمن���ی داعش بێت دۆس���تی ئێمه یه ، مه ترس���یدارترین سه رس���ه خترین و دوژمن له س���ه ر میلله تی كورد داعش���ه ، ئێم���ه له وانه یه له هه ندێك هاوكێش���ه ی گشتیه كاندا هاوكێش���ه جه مسه رگیری و زیانم���ان بێ���ت، ب���ه اڵم ئێم���ه ده بێت یه كه مم���ان س���ه نگه ری جه مس���ه ر و تێكش���كاندنی داعش بێت. من پێموایه

هاتنی ڕوسیا له قانزانجی كورده .

ئاوێنه : پێش���وه خت ئێوه ئاگاداربون له م هه نگاوه ی روسیا؟

ئه ن���وه ری حاج���ی عوس���مان: ئێمه هی���چ پێش���مه رگه هێزه كان���ی وه ك ئاگادارنین، پێنه ك���راوه و پرس���ێكمان به اڵم ره نگه سه رۆكی هه رێم ئاگاداربێ ، چونك���ه ئه وه ن���ده ی ئێم���ه ئاگام���ان لێیه ت���ی ئه مریكیه كان و ئ���ه و واڵتانه ی هاوپه یمانمانن دژی داعش، یه ك هه نگاو

نانێن به بێ پرسی سه رۆكی هه رێم.ئاوێنه : واته س���ه رۆكی هه رێم ئاگادار

بوه ؟نازانین، ئه نوه ری حاجی عوس���مان: به اڵم ئێمه وه ك وه زاره تی پێش���مه رگه

ئاگامان لێنه بوه .ئای���ا چاوه ڕوانن روس���ه كان ئاوێنه : یارمه تیتان ته قه مه نیه وه چه ك و له روی

بده ن؟هێزه كانی عوسمان: حاجی ئه نوه ری روس���یا به ڵێن���ی ئ���ه وه ی به هێزه كانی ل���ه ڕوی نازانی���ن داوه ، پێش���مه رگه یان ده ك���ه ن جێبه جێ���ی كرداری���ه وه

نا، ب���ه اڵم ئێمه ئه وه م���ان له بیرنه چێت كه ئاگری فڕۆكه كانی ڕوس���یا له س���ه ر

تیرۆرستانی داعشه بۆئێمه باشه .ئاوێن���ه : ئای���ا نزیكبون���ه وه ی كورد له روس���یا، نابێت���ه جێ���ی نیگه ران���ی

ئه مه ریكا؟ئه ن���وه ری حاج���ی عوس���مان: ئێمه ناتوانین وه اڵمی ئه و پرسیاره بده ینه وه سه ركردایه تی سیاس���ی ده زانێت. ئێمه هه موو پالنمان بۆ تێكشكاندنی داعشه و دوژمن���ی دوژمنك���ه م دۆس���تمه ، ئێمه ده ستخۆش���ییان لێده كه ین كه ده بینین له م چه ند رۆژه دا به باش���ترین ش���ێوه

ده ده ن له بنكه و باره گاكانی داعش.ئاوێنه : ئایا هاتنی روسه كان و چاالكیه سه ربازیه كانیان، كورد دابه ش ناكات بۆ

دو به ره ی سه ر به روسیا و دژه روسیا؟عوس���مان: حاج���ی ئه ن���وه ری سه ركردایه تی كوردی و هێزی پێشمه رگه به هیچ ش���ێوه یه ك دابه ش نابێت و له وه دابه ش���بكرێت به ئاگاتره هوش���یارترو بۆ دو ب���ه ره . گرنگ ئه وه یه ش���ه ڕه كه

پێش���مه رگه و هێ���زی له به رژه وه ن���دی میلله ت���ی كورده كه له س���وریا روس���یا

له داعش ده دات.ئاوێن���ه : ئ���ه و راهێنه رانه ی مه ش���ق به پێش���مه رگه ده ك���ه ن له كوردس���تان

ژماره یان چه ندو زیاتر هی كام واڵتن؟ئه ن���وه ری حاجی عوس���مان: پانزه تا ش���انزه واڵت���ی جیهانی ه���اوكاری پێش���مه رگه ده كه ن ب���ۆ لێدانی داعش، ئێم���ه بنك���ه ی هه ماهه نگیم���ان هه یه ك���ه په یوه ندی به هێزی ئاس���مانی ئه و واڵتانه وه هه یه كه هاوكاریمان ده كه ن و نامێنن���ه وه و له الم���ان به به رده وام���ی ده گه ڕێنه وه بۆ واڵته كانی خۆیان، ئێمه پێویستمان به مه ش���ق و راهێنان هه بێت ئه وان تیمێ���ك ده نێرن كه له 10 بۆ 20 كه س پێكدێت له چه ند بوارێكدا یارمه تی هێزه كان���ی پێش���مه رگه ده ده ن كه هه ر بواره و راهێن���ه ری تایبه تی خۆی هه یه له ه���ه ردو بواری مه ش���ق و هه مه نگی بۆ

لێدانی داعش.رۆژی ئه ڵمانی راهێنه رێك���ی ئاوێنه :

جه ژن له ئوتێلێكی هه ولێردا گیانی سپارد، به اڵم گومان له مردنه كه ی ده كرێت، ئێوه

به دواداچونتان بۆ كردوه ؟ئه نوه ری حاجی عوسمان: ئه و ڕاهێنه ره پیاوێكی دڵسۆزی هێزه كانی پێشمه رگه بو، پیاوێكی خۆشه ویس����ت بو، جێگری س����ه رۆكی تیمی هاوپه یمانان و سه رۆكی تیمی سه ربازی ئه ڵمانیا بو له كوردستان. به داخ����ه وه ئه و نه خۆش����ی دڵی هه بو، ته ندروس����تی ب����اش نه ب����و له ئوتێلێك له شاری هه ولێر گیانی له ده ستدا. ئێمه وه ك هێزه كانی پێش����مه رگه و به رپرسان پرسه و سه رخۆش����ی خۆمان ئاڕاسته ی گه لی ئه ڵمانیا كردو هێزه كانی ئه ڵمانیا كرد، گیانله ده س����تدانی زیانێكی گه وره ب����و ب����ۆ هێزه كانی پێش����مه رگه و گه لی مردنه كه ی ه����ۆكاری دڵنیاب����ن كورد، به ده ر له نه خۆش����ی دڵ هیچ هۆكارێكی ت����ری له پش����ته وه نه ب����وه ، له ڕاهێنانی بنه ساڵوه چه ند رۆژێك پێش جه ژن زۆر خۆی ماندو كرد، ه����ۆكاری مردنه كه ی

ئه وه بو.

ئه‌نوه‌ری‌‌حاجی‌‌عوسمان:‌‌هاتنی‌‌روسه‌كان‌سه‌رکردایه‌تی‌‌سیاسی‌کورد‌و‌هێزی‌پێشمه‌رگه‌‌دابه‌ش‌ناکات‌به‌سه‌ر‌دو‌به‌ره‌ی‌دژ‌به‌یه‌کدا

خۆپیشاندانی‌خۆڕسکی‌هاواڵتیان‌به‌رده‌وام‌و‌فراوانتر‌ده‌بێت

دڵنیابن هۆكاری مردنی راهێنه ره

ئه ڵمانییه که به ده ر له نه خۆشی دڵ هیچ هۆكارێكی

تری له پشته وه نه بوه

خۆمان نه مانویستوه ده سته یه ک یاخود گروپێک بکه نه خاوه نی خۆپیشاندانه کان

چونکه خه ڵک ده بێت خۆی بێته سه ر شه قام و داوای مافه کانی بکات

خۆپیشاندان له سلێمانی

هەنوکە(497( سێشه ممه 42015/10/6

سه‌رۆکی‌زانکۆیه‌ک‌به‌ناچاری‌کوردستان‌جێده‌هێڵێت ئا: رێنوار نه جم

دکتۆر شێرزاد تاڵه بانی، سه رۆکی که مپی سلێمانی زانکۆی جیهان ماوه ی زیاد له مانگێکه ده ستی له پۆسته که ی کێشاوه ته وه و کوردستانی جێهێشتوه ،

ئه و داواکاره وه زیری خوێندنی بااڵ ده ستله کاربکێشێته وه و داوای لێبوردن

له خوێندكاران بكات.

به پێی ئ���ه و به ڵگه نامانه ی ده س���ت ئاوێنه که وتوه ، دوای ئه وه ی د.شێرزاد بڕیاری بنه م���ای له س���ه ر تاڵه بان���ی ئه نجومه نی زانکۆ به نوسراوێکی فه رمیی و به هۆی تێپه ڕبونی رێژه ی ئاماده نه بونیان له %10 زیاتر، ژماره یه کی زۆر خوێندکار له هه مو وان���ه کان "به که وتو دانران بۆ بااڵو س���اڵه که " وه زاره ت���ی خوێندنی ده رکردنی داوای پێشمه رگه وه زاره تی کردوه له خوێندکاره کانی یه کێک ناوی

له و لیسته .به ئیمزای ل���ه 2015/2/8 س���ه ره تا د. ش���ێرزاد تاڵه بانی و له سه ر بنه مای بڕی���اری ئه نجومه نی زانکۆو به فه رمانی زانکۆیی ئه و خوێندکارانه که ژماره یان به که وتو بڕیاردراوه 46 خوێندکاربوه ،

هه ژماربکرێن. به پێی نوس���راوی ژم���اره 699 که ده رچ���وه و 2015/2/12 له رێکەو ت���ی ئیم���زای فه ریق جه بار ی���اوه ر مه نده ، س���ه رباز و کاروب���اری یاری���ده ده ری پێش���مه رگه لەفه رمانده ی���ی گش���تیی هێزه کان���ی 70ی پێوه یه ، داوای کردوه کارئاسانی بۆ یه کێک له خوێندکاره کان بکرێ���ت به ن���اوی )س. ش. ا( ک���ه "له س���ه ره تای دروس���تبونی شه ڕی دژ به داعش���ه وه وه ک وه رگێڕی خۆبه خش له گ���ه ڵ هێزه کانی پێش���مه رگه کاری

کردوه ".دواتری���ش به ڕێوه به رایه تی خوێندنی گشتیی به ڕێوه به ری به ئیمزای تایبه ت د. محه م���ه د س���ابر پتش���گیریی ئه و داوایه ی ک���ردوه و داوای کردوه "به پێی رێنمایی���ه کان" له ڕوانگ���ه ی توان���او

هاوکاریی ئه و خوێندکاره بکه ن.له وه اڵمی ئ���ه و داواکارییه دا، له رۆژی س���ه رۆکی ش���ێرزاد د. 2015/2/19که مپی زانکۆی جیهانی له س���لێمانی، له س���ه ر بنه مای بڕی���اری ئه نجومه نی زانکۆ، ره تی کردوه ته وه ئه و خوێندکاره له لیس���ته که دا ده ربهێنێ���ت و ئاماژه ی به وه کردوه ئه و خوێندکاره که له قۆناغی چوار به شی یاسایه ، له دو وانه دا رێژه ی

ئاماده نه بونی 43%و 36%�ه ، "ئه وه ش زۆر زیاتره له رێ���ژه ی رێگاپێدراو بۆیه بۆ س���اڵی هه ژمارده کرێت به که وت���و

خوێندنی 2015/2014".ئه مه له کاتێکدایه پێش���تر سه رۆکی زانکۆی جیهان داوای کردوه ده سه اڵتی پێبدرێ���ت له کاتی پێویس���تدا رێژه ی 2% زیاد ب���کات بۆ ئه و خوێندکارانه ی ئاماده نه بونی���ان ده گاته رێ���ژه ی که 10%، ب���ه اڵم وه زاره ت���ی خوێندنی بااڵ ره زامه ن���دی له س���ه ر ئ���ه و داواکارییه

ده رنه بڕیوه .به پێی یه کێکی دیکه له به ڵگه نامه کان، وه زاره ت���ی خوێندن���ی ب���ااڵ له وه اڵمی س���ه اڵحه دین زانک���ۆی نوس���راوێکی س���ه باره ت ب���ه و خوێندکاران���ه ی که پێش���مه رگه ن رایگه یان���دوه که ته نها ده بێت له کاتی بونی "عژر مش���روع"، وات���ا بو پێش���مه رگه ، رێ���ژه ی %10

به رزبکرێته وه بۆ %15.دوای ئ���ه وه ی له مانگ���ی ش���وباتدا ئ���ه و داواکارییه ره تکرای���ه وه که ئه و خوێن���دکاره به ته نها له ناو س���ه رجه م خوێندکاره کان���دا ببوێرێ���ت له بڕیاری وه زیری له 2015/8/31 "راس���ببون"، پێش���مه رگه ، مس���ته فا قادر مسته فا ئاراسته ی نوس���راوێک به واژۆی خۆی وه زیری خوێندنی ب���ااڵ ده کات و تێیدا ده کات خوێن���دکاره ئه و پش���تگیری ک���ه وه ک پێش���مه رگه ی خۆبه خ���ش هاوکاریک���ردن و داوای کاریک���رده وه و "به مه به س���تی ده کات کارئاس���انی

دواکه وتن���ی م���اوه ی س���ڕینه وه ی له خوێندن".

دو رۆژ دوای ئه و نوسراوه ی وه زیری بااڵ، خوێندنی وه زیری پێشمه رگه ش، د. یوسف گۆران نوسراوێک ئاراسته ی که مپی زانک���ۆی جیهان له س���لێمانی ده کات و پش���تگیریی داواکه ی وه زیری پێش���مه رگه ده کات، د. یوس���ف له و نوس���راوه یه دا ده نوسێت "داوا ده که ین رێگه بدرێ���ت به ناوبراو ل���ه و وانانه ی له خولی ماوه ته وه ، نه هاتنه وه به هۆی

دوه م تاقیکردنه وه ئه نجامبدات".د. شێرزاد رایده گه یه نێت که ئه و هیچ کێشه یه کی شه خسی له گه ڵ وه زاره تی خوێندنی بااڵو وه زی���ردا نییه ، به ڵکو پش���ێتر چه ند جارێک له الیه ن خودی وه زیره وه سوپاسنامه و ده ستخۆشی بۆ

زانکۆکه ی نێردراوه .هۆیه کی که رایده گه یه نێت هه روه ها دیکه ی ده ستله کارکێشانه وه ی بۆ ئه وه ده گه ڕێته وه که پێش���تریش زانکۆکانی جیهان بڕیاریانداوه 300 کورسی )100

به داش���کاندنی به رامب���ه رو 200ی بێ 50%( ب���ۆ خوێندکاران���ی که رک���وک و ناوچ���ه داب���ڕاوه کان ته رخ���ان بکات، "ب���ه اڵم به داخه وه وه زی���ری خوێندنی بااڵ له س���ه ر بنه مایه کی زۆر ته سکبین ره فتاری کردو له ئه نجامدا بوه هۆکاری ئ���ه وه ی ته نه���ا نزیک���ه ی 30%ی ئه و کورس���یانه س���ودی ل���ێ وه رگیراوه و چه ن���د خوێندکارێ���ک دوای ئ���ه وه ی بڕوانامه ی ره سه نی سه ره تاییان هێنا، ده رکه وت که مه رجی وه رگرتنیان تێدا

نییه که ب���وه هۆی ئه وه ی ناوه کانیان بسڕێته وه ".

د. ش���ێرزاد به ئاوێنه ی راگه یاند که ده رده که وێ���ت له دۆکومێنته کان���ه وه ده ستله کارکێش���انه وه ی ه���ۆکاری "نادادپه روه ریی و نایه کسانی هه ڵوێستی

وه زیری خوێندنی بااڵیه ".ئ���ه و نمون���ه ی ته رخانکردن���ی 300 کورس���ییه که ی که رکوک و س���ه پاندنی یاساو رێنماییه کانی وه زاره ت ده هێنێته وه به س���ه ر هه م���و خوێندکاره کاندا جگه

له یه ک خوێندکارنه بێت.ئه و فش���ارانه دا، له ئه نجامی دواترو بڕی���اری تاڵه بان���ی ش���ێرزاد د. ئاراس���ته ی ده ستله کارکێش���انه وه ئه مینداری گش���تی زانکۆکانی جیهان

ده کات و کوردستان جێده هێڵێت.ش���وان قه اڵدزه یی، ئه ندامی لیژنه ی له په رله مانی بااڵ په روه رده و خوێندنی کوردس���تان له وباره ی���ه وه به ئاوێنه ی راگه یان���د ئ���ه وان به دواداچونی���ان بۆ ئه و کێش���ه یه ک���ردوه و بانگهێش���تی وه زیری خوێندنی بااڵیان کردوه به اڵم هێش���تا ئاماده نه بوه له لیژنه که یاندا، هه روه ه���ا وتی "ئێمه هیوادارین دکتۆر ش���ێرزاد بگه ڕێته وه ، چونکه ئه و وه ک س���ه روه تێکی ئه کادیمی���ی وای���ه بۆ

هه رێمی کوردستان".ئاوێن���ه چه ندین جار په یوه ندی کرد توێژینه وه ی بااڵو خوێندنی به وه زیری زانستی و وته بێژی ئه و وه زاره ته ، به اڵم

وه اڵمی په یوه ندییه کانیان نه دایه وه .

ئا: سه ردار قادر

سیامەند موعینی، ئەندامی ئەنجومەنی پارتی ژیانی ئازاد )پژاک( له م

گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا باس له بارودۆخی رۆژهه اڵتی کوردستان و ناوخۆی

حزبه که یان چه ند پرسێکی دیکه ده کات.

ئاوێنە: دوای رێكەوتنی ئێران له سه ر بەرنام���ە ئەتۆمیەك���ەی لەگەڵ واڵتانی رۆژئاواو ئازادكردنی پارە بلۆكراوەكانی،

دۆخی ئێستای ئێران چۆن دەبینن؟ موعینی: ئێران كێشەی قوڵی له بواری ئابوریدا هەی���ەو له ناو قەیرانێكی قوڵی دانیش���تنەكانی دەكات، ژیان ئابوریدا له چوارچێوەی 1+5 واڵتان���ی ئێ���ران و ئابوری دەستكەوتی هه ندێک ئابوریدا، بۆ ئێ���ران هەبوە، ب���ەاڵم له پەراوێزی ئەم ڕێكەوتن���ەدا ئێران ل���ه زۆر بواردا پاشەكشەی بنه ڕه تی له بەرامبەر واڵتانی له ڕێكەوتنەكە بەشێك كردوە، ڕۆژاوادا بەشێكێش���ی كراوەو ب���اس له میدیادا به نهێن���ی ماوەتەوە، ڕۆژان���ە دەبینین مقۆمقۆی نێوان دەس���ەاڵتدارانی ئێران بەردەوامە، بەاڵم ئێران چارەیەكی نیەو ناچاره قەبوڵی ئ���ەم ڕێكەوتنە بكات و له زۆر بواردا له بەرامبەر واڵتانی ڕۆژاوادا

پاشەكشە بكات.ئاوێن���ە: ل���ه دوای ئ���ه و رێکه وتن���ه کورد له به رامب���ه ر ئێران هه ڵوێس���تی

چۆنه ؟

موعینی: له كاتی دانوستانەكانیش���دا ڕێكەوتنەكەمان دوای ش���رۆڤەی ئێمە ك���ردوەو پێمانوای���ە كە ئێران فش���ار له سەر چاالكوانانی ناوخۆ زیاتر دەكات و هەوڵ دەدات دەنگی ناوخۆ كپ بكات، ه���ەر وەك بینیم���ان هەڤااڵن���ی ئێمە له س���ێداره دران. له الیەكی ترەوە ئێران دەزانێت چارەسەری ئابوری كێشەكانی ناوخۆ چارەس���ەر نابێت ، هەوڵ دەدات هەمو دەنگەكان بەمیتۆدی ترس���اندن و زیندانی و سێداره یه کال بكاتەوە، بەاڵم ئەم میتۆدانە ناتوانێت پێش به ویستی گەالنی ئێران و بەتایبەت ویس���تی گه لی

كورد بگرێت.ئاوێنه : باس لەوە دەكرێت كە ئیران بەتایبەت ملیتاریزە كردوە سنورەكانی كوردس���تان، رۆژهەالتی س���نورەكانی

ئەمەیان راستە؟ هۆكار چیە ؟هەمیش���ە كوردس���تان موعین���ی: میلیتاریزە بوەو ڕوانگەی دەستەاڵدارانی ئێران ئەمنیەتی بوە، نەتەنیا كوردستان بەڵك���و تێڕوانی���ن و سیاس���ەتی ئێران ئێران ت���ری نەتەوەكانی له به رامب���ه ر ه���ەر بەم ش���ێوازە بوە، گەل���ی ئێمە له ڕۆژهەاڵتی كوردس���تان خواس���تێكی ئینس���انی و دیموکراتی نەتەوەیی هەیە كە له چوارچێوەی سیستەمی دیكتاتۆری ئێران���دا ناگونجێ���ت بۆی���ە هەمیش���ە

ترسێكیان لەكوردستان هەبوە.ئاوێنه : له كاتێكدا ئێوە باس���ی ئەوە دەكەن كە ش���ەڕ لەدژی ئێران دەكەن، ئێران دەڵێ���ن، له الیەنەكان به ش���ێک

س���ەرچاوەی دارایی ئێوەو پەكەكەیە، قسە ئێوە لەوبارەیەوە چییە؟

موعینی: ئێوە دەزانن كە له زیندانەكانی كۆماری ئیس���المی ئێ���ران، ئەندامانی ئێمە له سێداره دەدرێن، بەردەوام شەڕ له نێ���وان یەكینەكانی پاراس���تنی گەل و سوپای پاس���داران له ئارادایە، باشە ئەگ���ەر ئێمە پەیوەندیمان له گەل ئێران هەبێت بۆچی ئەم ڕوداوانە دێنە پێش، مرۆڤ���ی ئاقڵ بڕوا ب���ەم پروپاگەندەی

ڕەش كردن���ی ئێمە ن���اكات، ئەو جۆرە ڕەش���كردنی بۆ تەنها بیركردنەوەی���ە خەبات���ی ڕەوای ئێمەیەو له زێهنیەتێكی نەخۆشەوە سەرچاوە دەگرێت، بەشێك له پڕوپاگەن���دەی رژێمی���ش ه���ەر لەو ب���ەاڵم گەلی ئێم���ە بەباش بابەتەیە، دەزانن كە پژاك هێزی گەله و تێكۆشانی ئێمە گ���وێ ناداتە ئەم جۆرە تەبلیغاتە

نادروستانه .ئاوێن���ه : ئای���ا پ���ژاک سیاس���ەتی

سەربەخۆی خۆی هەیە یاخود حزبێكی پاشكۆی پەكەكەیە؟

موعین���ی: هەر حیزبێكی سیاس���ی له سەر بنەمای ئایدیۆلۆژیی و جیهانبینی تایبەت، بەرنامەیەكی بۆ كارو تێكۆشانی خۆی دادەڕێژێت���ەوەو به پێی تاكتیك و س���تراتیژی له س���ەر ئ���ەم بنەمایە كار دەكات، پەژاكیش بەرنامەی سیاسەتی تایبەت به خۆی هەیە، بەاڵم دۆستایەتی و هاوكاری له نێوان هەمو حیزبه سیاسییە

پێشكەوتنخوازەكان هەیە. ئاوێن���ه : ب���اس ل���ەوە دەكرێت كە لەكات���ی كێله ش���یندا له روداوەك���ەی دانوستاندن پژاک ئامادەیی تەواوی هەبو كە پێش���مەرگەی رۆژه���ەاڵت له قەندیل جێگیربێ���ت ب���ه س بۆ ئ���ەوەی پژاک به رەس���می رۆژهەاڵت حزبەكانی لەناو

بناسرێت، ئەمەیان تا چەند راستە؟موعینی: هێزەكان���ی ئێمە هەر دەم له ناوخ���ۆی ئێران���دا هەب���وە، دەبینن ب���ەردەوام هێزەكانی YRK و HPJ بۆ پاراستنی گەل و خۆیان له گەڵ هێزەكانی كۆماری ئیس���المی ئێران توش���ی شەڕ دەبن. له الیەكی ترەوە ئێمە چاوەڕوانی هی���چ كەس���یش ناكەین بەڕەس���میەت بمانناس���ێت، هەر حیزبێكی سیاس���ی ش���ەرعیەت له تێكۆشان و چاالكی خۆی له گ���ەل وەردەگرێت، ئێم���ە پێمانوایە كوردس���تان ڕۆژهەاڵت���ی كۆمەڵ���گای پێویستی به یەك هێزی سەربازی هەیەو لەوب���ارەوە له گ���ەڵ هەم���و حیزبەكان ئه لته رناتیڤم���ان ك���ردوە قس���ەمان

پێشكەش كردوە، ئەوەش تەگبیرکرتنە ب���ۆ داهاتو كە ش���ەڕی ناوخۆ له نێوان حیزبه چەكدارەكان���دا پێ���ك نەی���ەت، هەروەها قس���ەی ئێمە بۆ هەمو هێزی پێویس���تە ئەوەبوە كە چەك���دارەكان ب���ۆ له ژێ���ر فەرماندەه���ی هاوب���ەش پاراستنی دەس���كەوتەكانی كوردستان كار بكەی���ن، ئ���ەم ئه ڵته رناتیڤه هێزو مۆڕال دەبەخش���ێت و دەبێتە بەربەست

بۆ شەڕێكی نەخوازراوی ناوخۆ.ئاوێن���ه : دەڵێ���ن تۆ له رق���ی پارتی پەیوەندیت به پژاكەوە كردوە، راستە؟

موعینی: من هیچ كێش���ەیەكم له گەڵ پارتی دیمۆكڕات نیە، نرخاندن و پێوەندی من له سەر حیزبەكانی كوردستان له سەر ئەساس���ی بەرژەوەندی نەتەوەییە، من پێموایە هه ندێک حیزب له هێڵی خەیانەت به بەرژەوەندیەكان���ی گەل كار دەكەن و بۆیە وەك ش���ەخس هی���چ عەالقەیەكم نیە وەك دوس���ت بیانبینم، هەر كەس ی���ان حیزبێ���ك خزم���ەت به ئ���ازادی و پێشكەوتنخوازی كۆمەڵگاو یەكس���انی ب���كات من به دۆس���ت و نزیك���ی خۆمی دەزانم و دەتوانم پێوەندیەكی دۆستانەم له گەڵی هەبێت، هەر كات كەسێك یان حیزبێكی سیاس���یش ب���ه دژی ئازادی و بەرژەوەندیەكان���ی گەل كار بكات ئەوە

من به نەیاری خۆی بزانێت.

ئ���ه م ت���ه واوی بۆخوێندن���ه وه ی چاوپێکه وتنه سه ردانی ماڵپه ڕی ئاوێنه

www.awene.com .بکه ن

سیامه‌ند‌موعینی:‌هه‌ندێک‌حیزب‌له‌هێڵی‌خیانه‌ت‌به‌به‌رژه‌وه‌ندی‌گه‌ل‌کارده‌کات

هۆکاری ده ستله کارکێشانه وه ی

"نادادپه روه ریی و نایه کسانی هه ڵوێستی

وه زیری خوێندنی بااڵیه "

گەلی ئێمە له ڕۆژهەاڵتی

كوردستان خواستێكی ئینسانی و دیموکراتی

نەتەوەیی هەیە كە له چوارچێوەی

سیستەمی دیكتاتۆری ئێراندا ناگونجێت

د. شێرزاد تاڵه بانی

سیامه ند موعینی

ئا: فەرمان خێاڵنی – برۆکسل

هاوسەرۆکی کۆنگرەی گەل، رەمزی کارتاڵ له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "داخوازی گەلی کورد لەباکور ئەوەیە کە خۆی خۆی

بەڕێوەببات".

ئاوێنە: س���نوری خەبات���ی کەجەکە تا کوێیە؟

رەم���زی کارت���اڵ: کۆنگرەی گ���ەل بۆ هەرچوار پارچەی کوردس���تان کاردەکات، کۆنگرەی گ���ەل ئەنجومەن���ی کەجەکەیە، ئێم���ە لێ���رە کۆبون���ەوە دەکەی���ن لەگەڵ کوردان���ی تاراوگ���ەی هەرچ���وار پارچەی کوردس���تان، بەاڵم لێرەش���ەوە پشتیوانی و بەرگری لەخەباتی گ���ەل لەباکور دەکەین، هەروەها لەناوەندە سیاسیە جیهانیەکانیش بەتایب���ەت ئەو ناوەندانەی کە لەبرۆکس���ل هەن وەک کۆمس���یۆن و یەکێت���ی ئەوروپاو پارت���ە سیاس���یەکانی ئێ���رە کۆنفران���س بەرێدەخەی���ن و داخوازی گەل���ی خۆمانیان

پێشکەش دەکەین.ئاوێنە: ش���تێک ماوە بەن���اوی پێواژۆی

ئاشتی لەنێوان ئێوەو تورکیا؟رەمزی کارتاڵ: پرۆسەی ئاشتی لەنێوان ئێم���ەو دەوڵەتی تورک، پرۆس���ەیەکی زۆر گرنگ بو، دەرفەتی زۆر باشیش���ی دروست کرد بۆ چارەس���ەری کێشەی گەلی کوردو گەالنی ت���ر، هەروەها هەنگاوی باشیش���ی نا، ب���ەاڵم دەوڵەتی ئاکپارت���ی و ئۆردۆغان پرۆسەکەی شێواندو لەئێستادا شتێک نیە

بەناوی پێواژۆی ئاشتی.ئاوێن���ە: بۆچ���ی پێ���واژۆی ئاش���تیان

شێواند؟رەم���زی کارت���اڵ: ئۆردوغ���ان بینی کە هەدەپەیەو لەبەرژەوەندی ئاشتی پێواژۆی دەدات، خۆیان لەبەرژەوەندیەکان���ی زیان بەاڵم ئەردۆغان لەهەڵەدایە، چونکە پێواژۆی ئاش���تی ئەگەر هەنگاوی زیاتری بهاوێژایە لەبەرژەوەندی خۆش���یان دەبو. ئۆردۆغان گەلی کێش���ەی ناخوازێ���ت چارەس���ەری ئێمە چارەس���ەر بکات، ئەوان دەیانویست بەناوی پێواژۆی ئاش���تیەوە س���ود لەکات ببینن و پەکەکەش چەک دابنێت، هەروەها س���ودی هەڵبژاردنیش���دا لەپروپاگەندەی

لێببینن بۆ بەدەستخستنی دەنگی زیاتر.ئاوێن���ە: ئ���ەوەی ک���ە ئێس���تا لەباکور دەگوزەرێ���ت، وەاڵمدان���ەوەی ئێوەی���ە بۆ

ئاکپارتی؟بەدڵنیاییەوە، بەڵ���ێ کارت���اڵ: رەمزی گەلی ئێم���ە لەباکور بەخەبات���ی مەدەنی وەاڵمی جەرگبڕانەیان داوەتەوەو خەباتیش ب���ەردەوام دەبێ���ت ت���ا ئاکپارت���ی وەاڵم بەداخوازیەکانی گ���ەل دەداتەوە یان گەلی ئێم���ە خۆیان بەش���ەڕی مەدەنی و خەباتی س���ەر ش���ەقام بتوانن خۆیان خۆ بەڕێوە ببەن، ئێستا گەلی کورد خەریکی سزادانی

ئاکپارتیە.ئاوێن���ە: ئەو گەریالیان���ەی کە چەکیان دانا بەهۆی پرۆس���ەی ئاش���تیەوە، چیان

لێبەسەرهات؟رەمزی کارتاڵ: ئەو گەریالیانە گەڕانەوە شوێنەکانی خۆیان لەچیاو رۆژانەش گەنجی ئێمە بەڕێژەیەک���ی زۆر پەیوەندی بەچیاوە دەک���ەن، بەش���ێوەیەک کە ئێس���تا تەنها گەریالی کەجەکەو باشور لەقەندیل رێژەیان

زیاتر لە١٠ هەزار دەبێت.ئاوێن���ە: گەل���ی ک���ورد لەباک���ور چی

دەخوازێت؟رەم���زی کارتاڵ: ئێس���تا خەب���ات لەناو

کوچ���ەو کۆاڵنەکان���ی ش���ارەکانی باکوری واڵت ش���ێوەیەکی باشتری وەرگرتوەو ئیتر کاتی ئەوە هاتوە ک���ە گەلی کورد لەباکور بەردەوامی شارو شارۆچکەکانیشەوە لەناو بەخەبات���ی مەدەنیان���ەی خ���ۆی ب���دات، ئەوەی کە لەناو ش���ارەکان میللەتی ئێمەی باکور نەدەهاتنە س���ەر ش���ەقام هەمیشە رەخنەیەکی جیددی بوە لەسەر ئێمە، بەاڵم ئیتر ئێس���تا کاتی ئەوە هاتوەو وائێس���تا دەبینن کە میللەت لەباکور رژاونەتە س���ەر شەقامەکان و داوای ئەوە دەکەن کە خۆیان

خۆیان بەڕێوەببەن.ئاوێن���ە: ئاکپارت���ی چ���ی ب���کات ئەو

خۆپیشاندانانە کۆتایی پێدەهێنن؟رەم���زی کارتاڵ: داخ���وازی گەلی کورد لەباکور ئەوەیە کە خۆی خۆی بەڕێوەببات، بۆ ئەو مەبەس���تەش پێویس���تە ئاکپارتی پرۆژەی چارەس���ەری کێش���ەی گەلی ئێمە لەگەڵ س���ەرۆک ئاپ���ۆ بخات���ە ڕو، هەمو زیندانیە سیاس���یەکانی گەل���ی کورد ئازاد بکەن، ئەوکات ئێمەش ئەو س���ەرهەڵدانانە کۆتای���ی پێدێنین، بەاڵم ئەگ���ەر ئاکپارتی ئەو داوایان���ە جێبەجێ ن���ەکات ئەوە ئەو نایەت کۆتایی���ان نەک س���ەرهەڵدانانەش بەڵکو رۆژ بەڕۆژ فراوانترو بەحەماسیانەتر

دەبێت.ئاوێنە: ئەوە ماوەی ش���ەش مانگە هیچ ک���ەس خەب���ەری لەئۆجەالن نی���ە، ئەگەر ئێستا ئاکپارتی رێگەتان پێبدات کە بڕۆنە الی ئۆجەالن و زیندانیە سیاسیەکانیش���تان ئ���ازاد بکەن، کۆتایی بەو خۆپیش���اندانانە

دێنن؟رەمزی کارتاڵ: نەخێر، سەرۆک ئاپۆ بۆ خۆی پێش ش���ەش مانگ و لەدواین دیداری لەگ���ەڵ وەفدی هەدەپ���ە وتبوی کە ئەگەر پرۆژەی چارەس���ەری جیددی���ان پێنەبێت س���ەردانی نەکەنەوە، چونکە ئەو پێویستی بەس���ەردانی ک���ەس نیە، ئەگەر کێش���ەی گەلەک���ەی چ���ارە نەبێت، کەوات���ە ئەگەر دەوڵەتی تورک پرۆژەی چارەسەری جیددی بۆ پرس���ی گەلی کورد نەبێت ئێمە هەرگیز

ئەو سەرهەڵدانانە کۆتایی پێ ناهێنین.ئاوێن���ە: رەخنەیەک لەئۆج���ەالن هەیە، دەڵێن ئۆجەالن هەمیش���ە لەخەمی رەوشی تەندروس���تی خۆیدای���ەو هەم���و دیدارێک پێش هەر ش���تێک باس لەڕەوش���ی خراپی

تەندروستی خۆی دەکات؟رەمزی کارتاڵ: ئەوە قس���ەی بێ مانایە، رەوش���ی تەندروس���تی س���ەرۆک بەن���دە بەرەوشی گەلەکەیەوە، ئەگەر رەوشی گەل باش بێت ئەوە رەوشی دەرونی سەرۆکیش راس���تە، پێچەوانەکەیش���ی دەبێت، باش جگە لەوەش ئەو کەس���انەی کە ئەو قسانە دەک���ەن تێناگەن کە بۆچی س���ەرۆک باس لەرەوشی تەندروستی خۆی دەکات، ئەوەی سەرۆک دەیڵێت لەسەر رەوشی تەندروستی خ���ۆی بۆ ئێمە کۆدە، کۆدی سیاس���یە کە ئێمە لێی تێدەگەی���ن و کاری پێ دەکەین، ب���ۆ نمونە ئەگەر س���ەرۆک بڵێ رەوش���ی تەندروس���تیم باش نیە ئەوە مانای ئەوەیە کە دەوڵەتی تورکیا نیازی باش نیە لەگەڵ گەلی ئێمەو ش���تێکی نائاسایی لەئارادایە، بە پێچەوانەشەوە مانای ئەوەیە کە رەوشی میللەت باشە لەم س���اتەدا. هەرئەوەی کە سەرۆک لەدواین دیداری خۆیدا دەڵێت ئەگەر پرۆژەی چارەس���ەری جیددیتان پێ نەبێت بۆ کێش���ەی گەلەکەم س���ەردانم مەکەنەوە مانای ئەوەیە کە س���ەرۆک بەتەنگ رەوشی تەندروستی خۆیەوە نیەو هەمیشە لەخەمی

چارەسەری پرسی گەلەکەیدایە.

ئاوێنە: ئومێدتان بەوە هەیە کە دەوڵەتی تورکیا پ���رۆژەی چارەس���ەری جیددی بۆ

پرسی گەلی کورد بخاتە ڕو؟رەمزی کارتاڵ: نەخێر، هیچ ئومێدێکمان ب���ە ئاکپارتی نیە بۆ پرس���ی گەلی ئێمە، بەپێچەوانەوە ئۆردوغان بەهیچ ش���ێوەیەک نایەوێت پرس���ی گەلی ئێم���ە چارە بکات، بەڵک���و دەیەوێت هەدەپە لەخوار لەس���ەدا ١٠ ەوە بهێڵێت���ەوەو خەون���ی گێڕانەوەی ئیمپراتۆریەت���ی عوس���مانی بێنێت���ە دی، بەاڵم لەئێس���تادا هیوای ئێم���ە ئەوەیە کە گەلی ئێم���ە بۆ خۆی بەش���ەڕ ناوچەکانی خۆی دەس���ت بەس���ەردا بگرێ���ت و خۆی بەڕێوە ببات، چونک���ە دەوڵەتی ئاکپارتی شەڕ دەخوازێت و بەشەڕو خەباتی شەقام و بەرخۆدان نەبێت ناتوانین بەئامانجەکانمان بگەی���ن، بەکورتی ئێمە دەمانەوێت باکوری کوردستان لەئاکەپە پاک بکەینەوەو خۆمان

خۆمان بەڕێوەبەرین.ئاوێنە: ئاکپارتی لەئێستادا چۆن مامەڵە

دەکات لەگەڵ ئێوە؟رەم���زی کارت���اڵ: دەوڵەت���ی ئاکپارتی لەئێس���تادا هەزاران چاالکی سیاسی گەلی ئێمەی خس���تۆتە زیندان، تەنانەت وەزیری ش���ارەوانی و س���ەرۆک س���ەرجەم ناوخۆ بەرپرسانی گەلی ئێمە کە گەل هەڵیبژاردون بەرپرس���یارێتی زین���دان و خس���تۆتە لێوەرگرتونەتەوە، حەساری خستۆتە سەر گەل���ی ئێمە لەباکورو تەنانەت ش���ارەکانی باکوری���ش بۆمب���اران دەکات، بەه���ەزاران مەدەن���ی تیرۆر ک���ردووە بەبۆمبارانکردن و بەش���ەڕی زەمین���ی لەجەزیرەو س���لۆپی ش���ەرناخ و گمگم و وارتۆو ئامەدو س���لیڤاو وارقین و گڤەر، لەهەمان کاتیشدا بۆمبارانی خەستی چیاش دەکات، هەروەها لەئێستادا پۆلیس و س���ەربازی دەوڵەت���ی تورکیا هەر ک���ەس بک���وژن و تیرۆربک���ەن ک���ەس نیە لێپرسینەوەیان لەگەڵ بکات، گرنگ ئەوەیە

گەلی ئێمە بکوژن.ئاوێن���ە: ئێ���وە چ رۆڵێکت���ان هەب���وە

لەدەرەوەی واڵت بۆ پرسی کورد؟رەمزی کارتاڵ: لەبەرئەوەی هێزی گەلی کوردە دەوڵەت نیە، دیپلۆماس���ی ئێمەش هی گەلە نەک دەوڵەت، بۆیە ئێمە کەمپەین بەرێدەخەین و خۆپیشاندان دەکەین و لەگەڵ دادەنیشین و ئەوروپا واڵتانی بەرپرس���انی

داوای گەل دەخەینە ڕو.ئاوێنە: هەلومەرجی کورد چۆن دەبینن؟

رەمزی کارتاڵ: لەئێس���تادا هەلی زێرین ب���ۆ گەلی کورد دروس���ت ب���وەو پێواژۆی ش���ەڕی داعش و خەباتی گەلی ئێمە لەدژی داعش دۆس���تی زۆری نێودەوڵەتی بۆ کورد دروستکردوە، چونکە هەمو دنیا دەبینن کە دەوڵەتی ئاکپارتی یارمەتی داعش دەدات و دژی گەلی ئێم���ەی باکوریش دەجەنگێت، بۆیە دۆس���تی زۆرمان بۆ دروست بوەو زۆر دەرگام���ان بۆ وااڵ بوە، جاران واڵتانی دنیا بێدەنگ بون لەبەرامبەر پرسی کوردو خراپی سیاسەتی تورکیا، بەاڵم ئێستا دەوڵەتانی دنیا چاوی خۆیان کردۆتەوەو لەس���ەر ئەو پرسانەش وەدەنگ دێن، بەنمونە پەرلەمانی ئەوروپاو ئەڵمانیاو ئینگلتەراو فەرەنس���او ئەمریکا پشتگیری پرس���ی کورد دەکەن و فش���ار دەخەنە سەر دەوڵەتی ئاکپارتی کە پرس���ی گەلی کورد بەش���ەڕ چارە نابێت،

بەڵکو پێویستە بەئاشتی چارە ببێت.ئاوێن���ە: کورد دەتوانێت ئەم فرس���ەتە بقۆزێتەوە بۆ بەرژەوەندی پرسی نەتەوەیی

خۆی؟رەمزی کارتاڵ: س���ەد س���اڵی پێش���و بەدبەخت���ی بو بۆ ک���ورد، بەاڵم ئێس���تا هەلی زێڕینی بۆ دروس���ت بوە، ئێستا هەر دەستکەوتێکی کورد لەهەر پارچەیەکی واڵت کاریگەری لەس���ەر پارچەکانی تر دەبێت. ئێس���تا گەلی ئێمە لەباش���ور خۆی خۆی بەرێوەدەبات، لەرۆژئاواش بەهەمان شێوە،

لەباکور گەلی ئێمە دەستی بەخەباتی شار کردوەو دەیانەوی���ت خۆیان خۆیان بەڕێوە بب���ەن، دەمێنیت���ەوە رۆژه���ەاڵت، لەوێش بەهەمان ش���ێوە خەبات دەستی پێکردوەو بەردەوامی���ش دەبی���ن. لەئێس���تادا لەناو گەلی ئێمەی باش���ور دو بەرە دروست بوە، بەرەی���ەک کە ناخوازێت ناکۆکی دروس���ت بکات لەن���او س���ەرکردایەتی گەلی کوردو پشتگیری خەباتی گەل دەکەن لەپارچەکانی تر، بەاڵم بەرەی دوەم ناخوازێت پشتگیری خەباتی گەل بکات لەپارچەکانی تر، پارتی بەرژەوەندی ئابوری و پەیوەندی دیموکرات هەی���ە لەگ���ەڵ ئاکپارتی بۆیە پش���تگیری ن���اکات لەپارچەکانی خەباتی گەلی کورد تر، ئێمە داوا لەگەل و پارتە سیاس���یەکانی باشور دەکەین کە فشار بخەنە سەر پارتی بۆئ���ەوەی ریزەکانی گ���ەل یەکگرتو بکات ن���ەک ریزەکانمان تێک بدات و نەتوانین ئەم فرس���ەتە زێڕینە بەکاربهێنی���ن. بەکورتی ئێمە داوا لەپارتی دەکەین کە سیاس���ەتی دژبەران���ەی خ���ۆی بگۆرێت و ه���ەوڵ بدات

یەکڕیزی ریزەکانی کورد تێکنەدات.ئاوێن���ە: پێتوایە تورکی���او ئێران قبوڵ بکەن ک���ورد ئۆتۆنۆمی خۆی لەرۆژهەاڵت و

باکور وەدەست بخات؟رەمزی کارتاڵ: ئێستا نێوانی دەوڵەتانی دراوس���ێ وەک جاران نی���ەو نێوانیان باش نیەو ئەم���ەش ئەو دەرفەتەی ئێس���تا بۆ کورد رەخساوە دەکاتە دەرفەتێکی زێڕین، بۆیە پێموانیە ئەگ���ەر ئێمە لەناو خۆماندا یەکگرتو بین رازیب���ون یان ناڕازیبونی ئەو دەوڵەتانە کاریگەری هەبێت لەسەر چارەی

پرسی کورد.لەگەڵ پەیوەندیت���ان چۆن���ە ئاوێن���ە:

ئیسرائیل؟رەم���زی کارتاڵ: ئێم���ە دورو نزیک هیچ دەوڵەتێکەوە بەهی���چ نیە پەیوەندیەکمان لەدنی���اداو هاریکاری���ش تەنه���ا لەمیللەتی

خۆمان وەردەگرین، ب���ەاڵم هەر دەوڵەت و الیەنێک پش���تگیری پرس���ی چارەی گەلی ئێمە بکات ئێم���ە دەرگای بۆ وااڵ دەکەین بەئاش���کراو دانیش���تنی ئاش���کرای لەگەڵ دەکەین، ئێمە تەنانەت دانوس���تان لەگەڵ دەوڵەتی تورکیاش دەکەین کە هەمیش���ە دژ بەچارەی پرس���ی گەلی ک���ورد بوە جا چۆن ئامادەنین لەپێناو بەرژەوەندی پرسی گەلەکەمان���دا دەرگا وااڵ نەکەی���ن بۆ هەر

دەوڵەتێک.

5(497( سێشه ممه 6/١٠/2٠١5 هەنوکە

رەمزی کارتاڵ: دەمانەوێت باکوری کوردستان لەئاکەپە پاک بکەینەوەو خۆمان خۆمان بەڕێوەبەرین

١94٨ لە شاری وان لەدایکبووە.پزیشکی ددانە.

خێزاندارەو 2 منداڵی هەیەو کوڕێکیشی شەهید بوە لەباکور.ساڵی ١99١ – ١994 ئەندام

پەرلەمانی تورکیا بوە لەسەر لیستی پارتی دەپ.

ساڵی ١994 کە هەڵمەتی دەستگیرکردنی سیاسیەکانی کوردو ئەندامانی پەرلەمان دەستیپێکرد، رەمزی کارتاڵ و چەند هەڤاڵێکی

رۆشتنە دەرەوەی والت بۆ درێژەدان بەخەبات.

ساڵی ١995 – ١999 ئەندامی کۆنسەی بەڕێوەبەریی پەرلەمانی

کوردستان بوە لەئەوروپا.ساڵی ١999 پەرلەمانی کوردستان لەدەرەوەی واڵت هەڵدەوەشێتەوەو کەنەکە دروستکرا، رەمزی کارتاڵ

ئەوکات بو بەئەندامی کۆنسەی بەڕێوەبەریی کەنەکە.

ساڵی 2٠٠٣ تا 2٠١١ ئەندامی دەستەی بەڕێوەبەریی کۆنگرەی گەل

بوە.ساڵی 2٠١١ تائێستا هاوسەرۆکی

کۆنگرەی گەلە.

د. رەمزی کارتاڵ:

ئا: ئاوێنه ، برۆكسل

میدیاكانی به لجیكا رایانگه یاند كه ئه ردۆگان به مه به ستی ئه نجامدانی كه مپه ینی هه ڵبژاردن، داوای له شاره وانی برۆكسل كردوه بۆ ئه وه ی

كۆبونه وه یه ك به الیه نگرانی پارته كه ی بكات هۆڵێكی بۆ دابین بكات، به اڵم

سه رۆكی شاره وانی برۆكسل "یاڤان مایۆر" داواكاریه كه ی ئه ردۆگانی ره تكردوه ته وه .

ك���رد ئاش���كرای L'Echo رۆژنام���ه ی ك���ه له به رئ���ه وه ی ش���اره وانی برۆكس���ل داواكاریه ك���ه ی ره تكردوه ت���ه وه ، ئه ردۆگان كۆبون���ه وه ی له ستراتس���بۆرگ به نی���ازه جه م���اوه ری و هه ڵمه ت���ی هه ڵبژاردن س���از

بكات.هه روه ها رۆژنامه ی Volkskrant رایگه یاند كه ئه ردۆگان ماوه ی دو ساڵه به شێوه یه كی فه رمی داخوازی ده كات كه س���ه رۆكایه تی

ب���ه اڵم س���ه رۆكایه تی ببینێت، به لجی���كا به لجی���كا وه اڵمی داخوازیه كان���ی ناوبراوی

نه داوه ته وه .Volkskrant ئام���اژه ی ب���ه وه ك���رد كه ه���ۆكاری ره تكردن���ه وه ی داخوازییه ك���ه ی ئه ردۆگان له الی���ه ن حكومه تی به لجیكاوه ، ده گه ڕێته وه بۆ ئه وه ی كه سیاس���ه ته كانی

ئه ردۆگان به نابه جێ ده بینن.ئه م���ه له كاتێكدایه ك���ه وا بڕیاره له ١ی

تش���رینی دوه م���ی داهات���ودا هه ڵبژاردنی ئه نجامبدرێ���ت، له توركی���ا پێش���وه خت پارته ك���ه ی ئ���ه ردۆگان "ئاكه پ���ه " چاوی له س���ه ر ئه وه یه ئه مجاره رێژه ی ده نگه كانی بگه یه نێته ئاس���تێك ك���ه به ته نها بتوانێت حكوم���ه ت پێكبهێنێ���ت، ب���ه اڵم به پێ���ی راپرس���ییه كان ئاس���تی جه ماوه ری ئاكه په ١٣%ی رێژه ی هه ده په له پاشه كش���ه دایه و

ده نگه كان زیاتر به ده ستده هێنێته وه .

شاره وانی برۆكسل داواكاریه كی ئه ردۆگانی ره تكرده وه هۆڵی ناداتێ بۆ هه ڵمه تی هه ڵبژاردن

ئه ردۆگان

ئۆردۆغان ناخوازێت چارەسەری کێشەی گەلی ئێمە چارەسەر بکات، ئەوان دەیانویست

بەناوی پێواژۆی ئاشتیەوە سود لەکات ببینن و پەکەکەش چەک دابنێت

ئێمە داوا لەپارتی دەکەین کە سیاسەتی دژبەرانەی خۆی بگۆرێت و هەوڵ بدات یەکڕیزی ریزەکانی کورد

تێکنەدات

په‌رله‌مان(497( سێشه ممه 662015/10/6 parlaman.awene@gmail.com

نامه یه كی كراوه بۆ به ڕێز وه زیری پێشمه رگه

دلێر ماوه تی

دیاره الی به ڕێزتان ئاشكرایه زۆر دیكتاتۆر هه وڵی له ناوبردنی گه لی كوردیان داوه و هیچیان بۆ نه كراوه ، بۆیه دڵنیاین تیرۆریس���تانی داعشیش كه به قه ده ر ئ���ه وان به هێز نین هیچیان بۆ ناكرێ و به ملش���ۆڕی پاشه كش���ه ده كه ن، به اڵم داعش���یش ده رس���ێكی گه وره و ئه زمونێكی گرنگ بون بۆ ئێمه ، پێیانوتین كورد قۆناغی ش���ه ڕی تێپه ڕاندوه ، ئ���ه م ناوچه یه تا ماوه یه كی تری���ش به نائارامی ده مێنێته وه ، بۆیه زه روره هه مو هێزه سیاسیه كان پێكه وه به ته بایی و یه كگرتویی روبه ڕوی تیرۆریستان ببنه وه ، داعشیش پێیوتی���ن پێویس���ته ك���ورد هێزێكی س���ه ربازی هاونیشتمانی پرۆفیشناڵی هه بێت، شه ڕی كۆبانیش پێوتین ئه گه ر كار له سه ر ئیراده ی پێشمه رگه و تاكی كورد بكرێت هیچ دوژمنێك نایشكێنێ ، ده ركه وت هه ر چوار پارچه ی كوردستان چه ند هاوسۆزی یه كترین، ده ركه وت پێش���مه رگه كه النیكه می ژیانی بۆ دابین نه كراوه ، چۆن شه ڕی قاره مانانه ده كات، هه رچه نده من خۆم زۆر گه شبینم به م زوانه ژیانی پێشمه رگه و موچه ی پێش���مه رگه چاكبكرێت، چونكه پێش���وش كه قه یرانی دارایمان نه بوه ، ژیانی پێش���مه رگه مان بۆ مسۆگه ر نه كراوه و ش���كۆی پێشمه رگه مان به رز رانه گرتوه ، ئێس���تا له م قه یرانه پڕوكێنه ره دا چییان

بۆ ده كرێت؟دیاره له م دو س���اڵه دا چه ندین برش���یار هه ن بۆ یه كگرتنه وه ی هێزی پێشمه رگه وه ك )بڕیاری ژماره 19ی په رله مانی كوردستان، بڕیاری سه رۆكی هه رێم، بڕیاری كابینه ی هه شت(، به اڵم تا ئێستا هه نگاوی

جدی و عه مه لی وانه نراوه مایه ی دڵخۆشی بێت.بۆیه به پێویس���تی ده زانین ئ���اگاداری به ڕێزتان بكه ین���ه وه كه م���ادام یه كگرتنه وه له به ر ش���ه ڕی ئی���راده نه بون���ی دارای���ی و قه یران���ی داع���ش و هه نگاوه كان���ی په كیانكه وتوه ، خۆ ده كرێت هه ندێك له ناعه داله تیه كانی ناو وه زاره تی پێش���مه رگه كاری له س���ه ر بكرێت و كه م بكرێته وه . ك���ه لێره دا چه ند

خاڵێك ده خه ینه ڕو، وه ك:1/ جیاوازییه كی زۆر هه یه له جۆرو شكلی )جلی ( پێش���مه رگه دا، جیاوازییه ك���ی زۆر هه یه له )پێاڵو روتبه ی سه رش���ان و بێری س���ه ر، ته خته ی خاكی و سه وزو ره ش���ی سه رشان، له شوێنێكدا داڵه كه باڵی

كراوه ته وه و له شوێنێك داخراوه (.2/ خانه نش���ینێكی زۆر له پێش���مه رگه له س���ه ر میالكی وه زاره تی پێش���مه رگه دان���راون و بودجه ی وه زاره تیان قه به كردوه ، له الیه كی تریشه وه مه جالی یاری كردنیان به پله ی خانه نش���ینانی پێش���مه رگه كردوه ت���ه وه . بۆیه وه ختی ئ���ه وه هاتوه ئه م ژماره زۆره ی خانه نش���ینانه بخرێته سه ر وه زاره تی دارایی كه شوێنی ئه س���ڵی خۆیانه و سه رپێچیه كه له سه ر وه زاره تی پێش���مه رگه بهێڵدرێن���ه وه . جگه له وه ی له ناو ئه م خانه نش���ینانه دا جی���اوازی موچه هه یه ، پێویس���تی به وه هه ی���ه وه ك یه كی���ان لێبكرێت و

جیاوازیان نه هێڵدرێت.له ش���ه ڕی ك���ه س���ه نگه ر كه مئه ندامان���ی /3تیرۆریس���تانی داعش چه ندین ش���ه هیدو برینداریان هه یه ، به اڵم جیاوازی ك���راوه له نێوان كه مئه ندامی

سه نگه ری سه ر به هێزه كانی )80 و 70(، وه ك:1� كه مئه ندامی س���ه نگه ری الی���ه ك ئه م ناوه یان هه یه ، هی الكه ی تر ناویان ش���ه هیدی زیندوه ، واته

ناویان جیاوازه .2� ه���ی الی���ه ك خراوه ته س���ه ر به ڕێوه به رایه تی گش���تی پێش���مه رگه و كه مئه ندانی س���ه نگه ر، هی الكه ی تر له س���ه ر میالكی هێزه كانی )80( دانراون و

ماونه ته وه .3� هی الیه ك له به رئه وه ی له سه ر هێزه كانی )80( ماونه ت���ه وه پله به رزكردنه وه یان به رده وامه و له كاتی خۆیدا پله یان به رز ده كرێته وه ، به اڵم هی الیه نه كانی ت���ر پله به موچه ن، مه رس���ومیان نیه و پله یان به رز

ناكرێته وه .4� ه���ی الیه ك ك���ه ناویان )ش���ه هیدی زیندوه ( هاوكاری ده كرێن و ش���وێنی نیش���ته جێ بونیان بۆ دابی���ن ده كرێت، بۆ خۆیان و ك���وڕ و كچ و خێزانیان له هه ر ش���وێنێك پێویس���تیان به چاره سه ر هه بێت ه���اوكاری ده كرێن، به اڵم ه���ی الیه نه كانی تر ئه م

هاوكارییانه یان نییه .5� ه���ی الیه ك به خێوكه ریان بۆ دامه زرێندراوه بۆ ئه وانه ی رێژه ی كه مئه ندامیان له 100% ه ، به اڵم هی الیه نه كان���ی تر هه مویان رێژه ی كه مئه ندامیان هه یه

به خێوكه رییان نیه .بۆیه پێویسته ئه م ناعه داله تی و كێشانه كه پاره ی تێناچێت، پێداچون���ه وه ی پێدا بكرێت و وه كو یه ك سه یریان بكرێت و به یه ك یاسا و پێوه ر پاداشت و سزا

بكرێت.

له‌په‌رله‌مانه‌وه‌

گۆشه‌یه‌کی‌تایبه‌ته‌‌په‌رله‌مانتاران‌ده‌ینوسن

ئا: شاهۆ ئه حمه د

به شێك له په رله مانتارانی هه رێمی كوردستان پێكهێنانی هاوپه یمانی چوارقۆڵی )روسیا،

سوریا، عێراق و ئێران( و هاوكاری كردنی هێزی پێشمه رگه به هه نگاوێكی گرینگ ده زانن

بۆ روبه ڕوبونه وه ی داعش، سه رۆكی لیژنه ی كاروباری پێشمه رگه ش ده ڵێت "پێكهێنانی

هاوپه یمانی چوارقۆڵی په یوه ندی هه یه به ملمالنێیه كانی نێوان روسیا و ئه مریكا و

په یوه ندی به كورده وه نیه ".

س���ه رۆكی لیژن���ه ی كاروب���اری پێش���مه رگه له په رله مانی كوردستان ئاری هه رسین له باره ی به ئاوێنه ی هاوپه یمان���ی چوارقۆڵی پێكهێنانی راگه یاند كه وا "ئه و مه س���ه له یه زۆر له كورده وه دوره و په یوه ن���دی هه ی���ه به ملمالنێی���ی نێوان روسیا و ئه مریكا و زۆر گشتگیره و ورد ناكرێته وه له هه رێمی كوردستان، هه روه ها تاكو ئێستا هیچ فڕۆكه یه كی روسیا سنوری هه رێمی كوردستانی نه به زاندوه تاكو ئێمه قس���ه ی له س���ه ر بكه ین، به ڵكو ئه وه ی الی من گرینگه له ئێس���تا حاڵی پێشمه رگه چۆن و چه ند شه هیدمان هه یه و ماڵ و منداڵه كانی���ان وه زعیان چۆنه چه ند بریندارمان هه یه خواردنی پێش���مه رگه چۆن���ه ئه وه ی تر

هیچی په یوه ندی به ئێمه وه نیه ".یه كێت���ی فراكس���یۆنی په رله مانت���اری له په رله مانی كوردس���تان س���ه عید مه س���یفی له ب���اره ی پێكهێنانی هاوپه یمان���ی چوارقۆڵی و گرینگی بۆ ك���ورد به ئاوێن���ه ی راگه یاند"هێزی پێش���مه رگه ی كوردستان له ئێس���تادا روبه روی تیرۆرستانی داعش بۆته وه له گه ڵ ئه و واڵتانه ی هاوكاری ده كه ن هه روه ها هه ر هاوپه یمانێكی تر

بكرێ���ت بۆ له ناوبردنی داعش ئێمه پش���تیوانی ده كه ی���ن به مه رجێك ب���ۆ به رژه وه ندی الیه نێك نه بێت، به ڵكو ته نها مه به س���ت لێی له ناوبردنی داعش بێ�ت پش���تگیری هه ر هێزێك ده بین بۆ ئ���ه وه ی هاوكار بێت له گه ڵ هێزی پێش���مه رگه

له روبه ڕوبونه وه ی ئه و گروپه چه كداره ".ناوب���راو ئام���اژه ی به وه ش كرد ك���ه وا كورد ناتوانێت مه رج بۆ هیچ هێرشێكی واڵتان دابنێت ب���ۆ روبه ڕوبونه وه ی داعش ئه و واڵتانه ی هاتون هه ماهه نگ���ی و ه���اوكاری هێزی پێش���مه رگه ی كوردستان ده كه ن پشتیوانی ئه و سنوره بكه ن ك���ه به هۆی گروپ���ه چه كداره كانی داعش���ه وه به ملیۆن���ان هاواڵت���ی ئاواره و ده رب���ه ده ر بوه و هه ربۆیه ئ���ه وان زۆر به باش���ی توانیویانه ئه و ش���وێنانه بپێكن له رێگای فڕۆكه ئاسمانیه كانی خۆیان���ه وه ئه وان هه م ماددی ه���ه م مه عنه وی پشتیوانێكی باش بون بۆ هێزی پێشمه رگه ".

په رله مانتارێكی فراكس���یۆنی گۆڕان له باره ی پێكهێنان���ی هاوپه یمانی چوارقۆڵی���ه وه ئاماژه به وه ده كات كه وا تاكو ئێستا ئێمه نازانین ئه و واڵتان���ه پێگه ی كوردیان چ���ۆن بینیوه و چۆن ده ڕواننه ئێمه هه ر بۆی���ه ده بێ�ت زۆر به وردی مامه ڵه له گه ڵ ئه و مه س���ه له یه بكرێت، بێستون فایه ق ئه ندامی فراكسیۆنی گۆڕان له په رله مانی كوردستان بۆ ئاوێنه وتی "هاوپه یمانی نێوده وڵه تی له ماوه ی رابردودا نه یتوانیوه سه ركه وتو بێت بۆ له ناوبردنی داع���ش له خاكی عێراق، به اڵم ئێمه خۆمان وه كو هێزی پێشمه رگه سه ركه وتو بوین له به رگری كردن له هێرش���ه كانی داعش به وه ی ئه وان له هه مو قۆڵه كانه وه ده یانویست بێنه ناو هه رێمی كوردس���تان، به اڵم هه مو ئه و هێرشانه له الیه ن پێش���مه رگه وه وه اڵمدرای���ه وه هه روه ها توانیومانه هه مو ئه و شوێنه كوردیانه ش كۆنترۆڵ

بكه ینه وه كه له الیه ن داعشه وه ده ستی به سه ردا گیراب���و، هه رچه نده هاوپه یمان���ی نێوده وڵه تی هاوكارێكی باشی پێشمه رگه بوه ، به اڵم خۆیان

له روبه ڕوبونه وه ی داعش سه ركه وتو نه بون ".ئه و په رله مانتاره ی گۆڕان جه ختیش له س���ه ر

ئه وه ده كاته وه كه وا پێویس���ته كورد له ناو ئه و هاوپه یمانیه جیهانیانه نه بێته مه قاشی ده ستی هیچ الیه كیان و ئه و س���ه ركه وتن و پێشڕه ویانه ی پێش���مه رگه له روبه ڕوبونه وه ی داعش كردویه تی پارێ���زگاری لێبكات و ئێم���ه هه وڵبده ین چه ك و ته قه مه ن���ی زیاتر بۆ پێش���مه رگه دابین بكه ین نه وه ك���و جارێكی تر بین���ه وه به قوربانی واڵته

زلهێزه كان".به ه���ار عه بدولرحم���ان ئه ندام���ی لیژن���ه ی كاروباری پێش���مه رگه ی په رله مانی كوردستان به ئاوێنه ی راگه یاند كه وا "ئه و هاوپه یمانیه ته ی هه ی���ه له چوارچێ���وه ی چه ندی���ن واڵت���دا بۆ كوردس���تانیش هه رێمی تیرۆر روبه ڕوبونه وه ی روبه ڕوی تیرۆرستانی داعش بۆته وه پێویستمان به ه���اوكاری هاوپه یمان���ان هه ی���ه ، به تایبه تی ئێمه له هه رێمی كوردس���تان له ماوه ی چه ندین س���اڵی رابردودا هێزێكی ئاماده كراومان نه بوه بۆ جه نگ، هه ربۆیه هاوكاری واڵتان له هێرش���ه ئاس���مانیه كان و دابینكردنی چه ك و ته قه مه نی و پێداویس���تیه كانی پێش���مه رگه گرینگ���ی خۆی هه یه ب���ۆ روبه ڕوبونه وه ی ش���ه ڕی دژ به گروپه

چه كداره كانی داعش".ناوب���راو ئام���اژه ی به وه ش كرد ك���ه وا هه ر هێرشێكی ئاس���مانی بكرێت له به رامبه ر داعش پێویس���ته له چوارچێ���وه ی به رژه وه ندیه كان���ی هه رێمی كوردس���تان به وه ی ناكرێت پێشمه رگه گیانفیدای���ی بكات ب���ه اڵم ئه وه ی به ده س���تی ده هێنی���ن له خزمه ت���ی هه رێم���ی كوردس���تان نه بێت و له به رژه وه ندیمان نه بێت، هه ربۆیه ئێمه پێویس���ته مه رجمان هه بێت له هه ر هێرش���ێكی ئاسمانی ده كرێت و پێش���مه رگه به شدار ده بێت به تایبه تی له و ش���وێنانه ی له ده ره وه ی هه رێمی

كوردستانه ".

ئا: شۆڕش محه مه د

دوای نزیکبونه وه له تێپه ڕینی دو ساڵ به سه ر ته مه نی ده ستبه کاربونی ئه م خوله ی

په رله مانی کوردستاندا، باس له ئه گه ری ده ستله کارکێشانه وه ی ژماره یه ک ئه ندام

په رله مان ده کرێت، ئه ویش به له به رچاوگرتنی ئه وه ی لەدوای دو ساڵ هەر ئه ندام

په رله مانێک دەستلەكاربكێشێتەوە و لەپەرلەمان نەمێنێت بە لە%60 بۆ %80ی موچەكەی

خانەنشین دەبێت و شەش ملیۆن و نیو وەردەگرێت.

ل����ه و باره یه وه ئه ندامی فراکس����یۆنی کۆمه ڵ له په رله مان����ی کوردس����تان س����ۆران عوم����ەر به ئاوێنه ی راگه یاند "ئەدای پەرلەمان بەشێكی پەیوەندی بەكار و چاالكی و جموجۆڵ و ئیش����ی پەرلەمانتارەكان����ەوە هەی����ە رەنگە لەپەرلەمان گلەیی لەس����ەر زۆر ئەندام پەرلەمان هەبێت كە ئەركی خۆی بەجێناهێنێت و هەر كەس����ێكیش ل����ەدوای دو س����اڵ كاركردن����ی ك����ە یاس����ای دەستلەكاربكێشێتەوە دەیگرێتەوە خانەنشینی بۆ ئەوەیە خانەنشین بكرێت و لەبەرپرسیارێتی رادەكات ئەگەر نا ئێمە زانیومانە لەپەرلەمانێكدا هەڵبژێردراوی����ن ك����ە هێش����تا حی����زب نایەوێ پەرلەمان ئەكتیڤ بێت و حكومەت قبوڵی نییە

پەرلەمانێك هەبێت لێپرسینەوەی لێ بكات".سەبارەت بەئەزمونەكانی پێشوتر لەخولەكانی پێشو كە ئایا ئەمە درێژكراوەی ئەو ئەزمونانەی خولەكانی پێش����و نییە، سۆران عومەر ده ڵێت "هەندێك لیس����ت بۆ ئەوەی ئەندامەكانیان كە دەرنەچون بیهێننە شوێنی ئەوان و وەك ئیمتیاز خانەنشینی وەربگرن هەندێكیان وەك هەڵوێست بەخەڵك، دەفرۆشنەوە دەستلەكاركێش����انەوە بەاڵم دەبێت خەڵ����ك بزانێت ئەندامێكی تریان كە دەرنەچوە دێتە ش����وێنی ئەو و بارێكی تری

قورس بۆ سەر خانەنشینی دروستدەكات".هه روه ها ده شڵێت "بۆیە با هەڵوێست بەخەڵك نەفرۆش����ینەوە، خەڵك بۆ ئەوەی نەناردوین بۆ پەرلەمان دەستلەكاربكێش����ینەوە و خانەنشینی وەربگری����ن خەڵك بۆ ئەوە ئێم����ەی ناردوە كە پەرلەم����ان بكەی����ن بەپەرلەمان كە پێش����مان ناكرێت راس����تیەكان بەخەڵ����ك بڵێین و خۆمان لەراس����تیەكان نەدزینەوە و خۆمان خانەنش����ین نەكەی����ن و یەكێكی تری لیس����تەكەمان بێنین و موچ����ە وەربگرێت و دواتر ئەویش خانەنش����ین

بێت".له الی خۆیش����یه وه ئه ندامی خولی پێش����وی په رله مان����ی کوردس����تان عەبدواڵ م����ەال نوری، پێی وایه که ه����ۆكاری الوازییانە لەئەداكردنی ئەركەكانی سەرش����انیان و هیچی تر نییە و بەو ش����ێوازە ناتوانرێت هەڵوێست وەربگیرێت و بەو ش����ێوازە ناتوانرێ قەرەبوی كێشەكانی خەڵك بكرێتەوە، ئەوە راكردنە لەبەرپرسیارێتی، ئه و بۆ ئاوێنه ده ڵێت "پرس����یارەكە لێرەدا ئەوەیە پەرلەمانتاران و وەزی����رەكان چییان كردوە و چ هەڵوێستێكی پێكەوەیی جددییان هەبوە، پێكەوە ئ����ەم دو گروپە بەتایبەت����ی نوێنەرایەتی چوار الیەنەكە ك����ە 58 پەرلەمانتاریان لەپەرلەماندا هەیە كە زۆرینەیەكی گ����ەورەن و 15 وەزیریان لەئەنجومەنی وەزیراندا هەیە لەكۆی 23 وەزیر كە مافی دەنگدانی هەیە ئەمانە چییان پێكەوە كردوە و چ هەڵوێستێكی جدییان بەرامبەر الیەنی دەس����ەاڵتدار كە پارتییە وەرگرتوە تاوەكو بێن

ئێستا دەستلەكاربكێشنەوە". ئ����ه و پێی وایه چوار الیه نه که "بەم ش����ێوازە ناتوانن روبەروی پارتی ببنەوە و بەم شێوازەش

ناتوانن نوێنەرایەتی خەڵك بكەن". له به رامبه ردا ئه ندامی په رله مانی کوردس���تان له فراکسیۆنی یه کگرتوی ئیسالمی، حاجی کاروان

که چه ند جارێک باس���ی له ده ستله کارکێشانه وه ک���ردوه ، له وباره یه وه به ئاوێنه ی راگه یاند "ئێمه بێ���زار نین لەكاری پەرلەمانتاری چونكە ئەركی ئێم���ە كاری پەرلەمانتارییە ، بەاڵم گەیش���تنی بارودۆخی كوردس���تان لەروی ئابوری و لەروی ئەمنی و لەروی سیاس���یەوە ك���ە زەرەرمەندی یەك���ەم ئ���ەو میللەتەی���ە و دەزگای یەكەمیش پەرلەمانە بۆ چارەس���ەركردنی كێش���ەكان كە پەرلەم���ان نەتوانێ كێش���ەكان یەكالبكاتەوە و چارەس���ەری کێش���ه کان بکات، كە پەرلەمان نەتوانێ لەوەزیرێك لێپرسینەوە بكات و متمانەی یاس���ایەك نەتوانێ پەرلەمان لێبس���ەنێتەوە و دەربكات لەبەرئەوەی ئێس���تاكە س���ەرۆكایەتی هەرێم لەالیەن پەرلەمانەوە یاسای بۆ نەڕوات ".

ئه و ده ستله کارکێشانه وه ش���یه وه له ب���اره ی باس له دو روانگه ده کات "یەكەمیان لەروانگەی ئ���ەوەی ك���ە ویژدانم ل���ەوە زیات���ر رێگەم پێ ن���ادات ئ���ەو هەم���و ناڕەحەتیەی ك���ە رۆژانە خەڵ���ك پەیوەندیمان پێ���وە دەكات و نەبونی و قاتوقڕی و بێ موچەیی كە نەتوانین چارەسەری بكەین و بێ هەڵوێس���ت و بێدەسەاڵتی پەرلەمان لەچارەسەركردنی كێشەكان ئەو دو شتەیە كە وا لەمن دەكات وەكو پەرلەمانتارێك نەتوانم رۆڵی پەرلەمانت���اری خۆم ببینم لەناو دەزگایەكدا كە

ناوی پەرلەمانە بۆ چارەسەركردنی كێشەكان و واباش���ترە ئەو بەرپرسیارێتیەی كە بەمن دراوە

كە نەتوانم جێبەجێی بكەم."

لەب���ارەی ئەوەی ك���ە ئەمە جۆرێ���ك نییە لەهەڵهات���ن لەبەرپرس���یارێتی، حاجی كاروان ده ڵێ���ت "ئەگەر پەرلەمان رۆڵی خۆی ببینایە و پەرلەمان بیتوانیایە كێش���ەكان چارەسەربكات ئەوە هەڵهاتن بو راس���تە، بەاڵم كە پەرلەمان )وەكو دەزگا قسە دەكەم( نەتوانێ رۆڵی خۆی ببینێت لەچارەسەركردنی كێشەكان ئایا ئەمە هەڵهاتنە؟ كام بەرپرسیارێتی؟ بەرپرسیارێتی م���ن ئەوە نییە كە یاس���ا دەربكەم؟ پەرلەمان كە نەتوانێ یاس���ا دەربكات سەرۆكێكی هەرێم نەبێت یاسای بۆ بەرێت و كە پەرلەمان نەتوانێ لێپرس���ینەوە لەوەزیرێك بكات؟ ئایا پەرلەمان وەكو دەزگایەك راینەكردوە لەبەرپرسیارێتی؟! ئەگ���ەر ئەو راب���كات لەبەرپرس���یارێتی من بۆ تەحەمول���ی ئ���ەو راكردنەی ئ���ەو بكەم!. من بێمە دەرەوە لەپەرلەمانێك باش���ترە كەخۆی بەپەیڕەوی دەدزێتەوە بەخ���ۆ س���ەرقاڵكردن ناوخ���ۆی پەرلەمانەوە كە بەهیچ ش���ێوەیەك پەیوەندی بە كێش���ەكانی ئێس���تاوە نییە كە

كوردستان لەمەترسیدارترین دۆخدا دەژی".

سه رۆكی لیژنه ی كاروباری پێشمه رگه : پێكهێنانی هاوپه یمانی چوارقۆڵی په یوه ندی به كورده وه نیه

په رله مانتاران به نیازن به 80%ی موچه خۆیان خانه نشین بکه ن؟"ئه و جۆره ده سته له کارکێشانه وه یه راکردنه له به رپرسیارێتی"

پێویسته كورد له ناو ئه و هاوپه یمانیه جیهانیانه

نه بێته مه قاشی ده ستی هیچ الیه كیان و ئه و سه ركه وتن و پێشڕه ویانه ی پێشمه رگه له روبه ڕوبونه وه ی داعش

كردویه تی پارێزگاری لێبكاتو

بێمە دەرەوە لەپەرلەمانێك باشترە كەخۆی دەدزێتەوە

بەخۆ سەرقاڵكردن بەپەیڕەوی ناوخۆوه كە

بەهیچ شێوەیەك پەیوەندی بەكێشەكانی ئێستاوە نیە كە كوردستان لەمەترسیدارترین

دۆخدا دەژیدانیشتنێکی پەرلەمان

7 (497( سێشه ممه 2015/10/6 عێراق

له م ماوه ی دواییدا ناوی لیواو دکتۆرو سه فیری س����وریا له ڕوسیا، ریاز حه داد به چ����ڕی له میدیاکان����دا ده بیس����ترێت، ئه وی����ش به ه����ۆی ئ����ه و کاریگه ریی����ه سیاس����یی و س����ه ربازیانه ی ئه مدواییه ی ڕوسیا له خاکی سوریادا، که هێرشکردنی فڕۆکه جه نگییه کانی ئه و واڵته بۆسه ر به شار له به رژه وه ندی رژێمه که ی سوریا

ئه سه د لێکه وته وه .ریاز ح����ه داد له و کاته وه ی له س����اڵی

2011 بوه باڵوێزی س����وریا له ڕوس����یا، ئه وی����ش دوای چه ن����د مانگێک����ی که م عه ره بیی به هاری پریشکی له گه یشتنی به سوریا. حه داد به ته نها باڵوێزێک نییه و به س، به ڵکو ئه و وه ک ده وترێت باڵوێزه به پله ی ئیمتیاز. ئه و، ده سه اڵتی ره های پێدراوه و پی����اوی باوه ڕپێکراوی رژێمی سوریایه ، ئه و ده توانێت به بێ گه ڕانه وه ب����ۆ وه زارتی ده ره وه و رژێ����م ، گفتوگۆو

رێکه وتن بکات.

ریاز محه مه د حداد له دایکبوی ساڵی 1954ه و پێشتر گه لێک پۆستی دیکه ی هه س����تیاری له س����وریادا هه بوه وه ک، وه زی����ری به رگریی و رێکخه ره ی ئیداره ی کاروب����اره سیاس����ییه کان له س����وپادا، هه روه ها به که سێکی زۆر نزیک له ماهیر ئه سه دی برای به شار ئه سه د داده نرێت.یه کێکی دیکه له سیفاته گرینگییه کانی ح����ه داد ئه وه یه ک����ه تاکه که س����ه که مابێته وه له پیاوانی س����ه رۆکی ده زگای

هه واڵگیریی سه ربازیی پێشو که به دوبا ناسراوبو، له و کاته وه ی به شدار ئه سه د چوه ته سه ر کورس����ی حوکم له سوریا، جۆرێک له کێبه رک����ێ و ملمالنێ له نێوان ئ����ه و ده زگایه دا ئه فس����ه ره بااڵکان����ی

هه بوه .لیوا حه داد به و سیفه تانه ی که تێیدابو له ده رکه وتن و خۆپاراستن له بێده نگیی و تێکه ڵ نه بونی زۆر به که سانی دیکه ته نها چه ند که س����ێکی که م نه بێ����ت، هه ر زو

متمانه ی براکه ی به شار ئه سه د، ماهری به ده ست هێنا که ئه و کات سه رپه رشتی فیرقه ی چواری سوپای سوریای ده کردو لیوا حه دادیش پۆستێکی ئیداریی تێدا

به ده ستهێنا.له س����اڵی 2011 ئ����ه و کات����ه ی باری رژێمه که ی س����وریا له لێژیدابو، به ش����ار به په یوه ندییه کی پێویس����تی ئه س����ه د باوه ڕپێکراوبو به هێ����زو نێوده وڵه ت����ی له گه ڵ روس����یای زلهێ����زی جیهان، بۆ

ئ����ه و مه به س����ته ش که س����ی باش����تری له لی����وا حه داد له به رده س����تدا نه بو، که ئ����ه و به رپرس����یاریه تییه گه وره یه ی پێ بسپێرێت، بۆیه به بێ بیرکردنه وه ی زۆر،

ئه و پۆسته ی پێدرا.له دوای چوار س����اڵیش، ئێس����تا ئه و باڵوێ����زه توانیویه ت����ی فڕۆکه س����یخۆ ئاسمانی س����ه ر بهێنێته ڕوس����ییه کان له به رژه وه ن����دی رژێمه ک����ه ی س����وریاو

ئه سه د، هاوکێشه که بگۆڕێت.

ریاز‌حه‌دادئه ندازیاری هێرشه کانی ڕوسیا بۆ سه ر داعش

پرۆفایل

ئا: فەرمان خێاڵنی – برۆکسل

ماوەی مانگێکە لەبەردەم وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی بەلجیکا لەناو پارکی

ماکسیمیلیان زیاتر لە٣00 پەنابەری عێراقی و سوری و ئەفغانی و جۆرجی

دەمێننەوەو لەالیەن رێکخراوی سامۆ سۆسیال و رێکخراوی پزیشکانی

جیهانیەوە پێداویستی رۆژانەیان بۆ دابین دەکرێت.

پێن���ج رۆژی یەکەم هیچ رێکخراوێکی بەلجیکی ل���ەوێ نەبو بۆ هاریکاری ئەو پەنابەرانە، بۆی���ە کۆمیتەی بەلجیکای چ���اک و – کوردۆس���اید چاودێ���ری رێکخراوێک���ی تری عەرەب���ی عێراقی و پێداویس���تی بەلجی���کا هاواڵتیان���ی خ���واردن و جلوبەرگیان دابین دەکرد بۆ

پەنابەران.

پەنابەران نایانەوێت لەبەلجیکا بمێننەوە

دوای ئەوەی راگەیاندنەکانی بەلجیکا لەهەفتەی یەکەم���ی مانگی 9 زۆرترین تەرکیزی���ان لەس���ەر بارودۆخی خراپی ئ���ەو پەنابەرانە ب���و، وەزارەتی کۆچ و کۆچبەران���ی بەلجیکا ش���وێنی بۆ 500 پەناب���ەر ئامادەک���رد، ب���ەاڵم تەنها10 پەناب���ەر رۆش���تبونە ئ���ەو ش���وێنە، دوای بەدواداچ���ون دەرک���ەوت کە ئەم پەنابەرانە ناوێرن بڕۆنە ئەو ش���وێنەی وەزارەت، لەبەرئەوەی تا ئێس���تا داوای مافی پەنابەرێتیان نەکردوەو دەیانەوێت بڕۆن���ە واڵتانی تری ئەوروپ���ا، ئەو 10 پەنابەرەش کە رۆیش���تبون ئەوانە بون کە دەیانویس���ت لەبەلجیکا داوای مافی پەنابەرێتی بکەن، بەاڵم بەهۆی درەنگ گەشتنیان بۆ وەزارەتی کۆچ و کۆچبەران نەکرابونە ژورەوە بۆ ناو وەزارەت، ئەگەر بتەوێت داوای مافی پەنابەرێتی بکەیت لەبەلجیکا پێویستە پێش کاتژمێر ٨ی وەزارەت سەرە لەبەردەم سەرلەبەیانی

بگریت بۆ چونە ژوورەوە.زۆربەی پەناب���ەران دەیانەوێت بڕۆنە لەبەلجیکاوە بەریتانی���او دەرچونی���ش ب���ۆ بەریتانی���ا زۆر قورس���ەو ئاس���ان لەکۆنت���رۆڵ دەربازبی���ت، دوای نی���ە بەریتانی���ا هەریەک لەواڵتانی س���ویدو فینالندو ئەڵمانیاش داخوازی بەش���ێک لەپەنابەران���ن و بەه���ەر رێگەیەک بێت دەیانەوێ���ت خۆی���ان بگەیەنن���ە ئ���ەو

واڵتانە.ه���ەژار ناوی خ���وازراوی پەنابەرێکی کوردە ک���ە خ���ۆی و هاوژینەکەی و دو مناڵ، ماوەی هەفتەیەکە لەناو خێمەی پەنابەران رۆژ دەکەنەوە. ئەو پێی وایە کە تەنها بەریتانیا خێ���ری بۆ پەنابەر تێدا م���اوەو لەوێ دەتوانێت کار بکات و تا مافی پەنابەرێتیش وەردەگرن لەخانو دایاندەنێن، بەاڵم 5 جار داویانە لەرێگەی بەریتانیاو هەر پێنج جارەکە دەستگیر کراون و نێردراونەتەوە بۆ سنوری نێوان

بەلجیکاو بەریتانیا.زۆرب���ەی پەناب���ەران دەترس���ن کە بەلجی���کا مافی مانەوەی���ان پێنەدات و ئەوکات بەزۆر دیپ���ۆرت بکرێنەوە یان

ناچار بەگەڕانەوە بکرێن بۆیە لەبەلجیکا نامێننەوە، هۆکارێکی تر بۆ نەمانەوەی پەناب���ەران لەبەلجیکا خراپی رەوش���ی کەمپەکانیەت���ی ک���ە زۆرت���ر لەزیندان دەچ���ن و رۆژانەش یەک ی���ۆرۆ دەدەن

بەپەنابەران.حکومەتی بەلجیکا کەمپی کاتیی

پەنابەران دادەخاتنادیە حەمداوی سەرپەرش���تیاری ئەو چادران���ەو ئەندامی ب���ۆردی رێکخراوی سامۆسۆسیال بۆ ئاوێنە وتی "حکومەتی فشاریان خس���تۆتە سەرمان و بەلجیکا دەبێت لەماوەی کەمت���ر لەهەفتەیەکدا ئێ���رە دابخەین، بەاڵم تا ئەم پەنابەرانە لێرە بن ئێمە بەئەرکی خۆمانی دەزانین هەمو خزمەتێکیان پێش���کەش بکەین و سوپاسی هەمو ئەو کەس و رێکخراوانەش دەکەین کە لەس���ەرەتادا هاوکاری ئەم

پەنابەرانەیان کردوەو دەکەن".ئ���ەو بەرپرس���ەی رێکخراوی س���امۆ سۆس���یال وتیش���ی "بەاڵم ش���وێنێکی کاتیی ب���ۆ وەرگرتنی ئ���ەو پەنابەرانە دابین دەکەین کە دەیانەوێت لەبەلجیکا بمێننەوەو بۆ یەک یان دو رۆژ شوێنیان نیە لێی بمێننەوە بۆئەوەی بتوانن الی

ئێمە بمێننەوە"حەم���داوی وتیش���ی "ئێم���ە جگ���ە حەمام و دەستشۆرو تەوالێت و لەچادرو پێداویستیەکانیان، رۆژانە خواردنیشیان بۆ دروست دەکەین و بۆ ئەو مەبەستەش 120 کەس���مان هەیە ک���ە بەخۆبەخش کاردەکەن کە لەنێویاندا 55 یان ئەندامی ئێمە هەروەها ئێم���ەن، رێکخراوەکەی لەگەڵ رێکخراوی تەندروستی جیهانیش رێکەوتنمان هەیە کە ئەوان رۆژانە لێرە

پەنابەری چارەس���ەری بەرامبەر بەبێ نەخ���ۆش بک���ەن، ماوەی ٣ رۆژیش���ە پزیشکێکی دەرونیی لێرە بەخۆبەخشانە کاردەکات لەگەڵ ئ���ەو پەنابەرانەی کە باری دەرونیان تێکچوە بەهۆی کێشەو قورس���ی رێگەوە یان بەهۆی جەنگەوە

لەواڵتەکانیان".نادی���ە ب���اس ل���ەوەش دەکات ک���ە لەئێس���تادا خوێندنگەیان ب���ۆ منااڵنی پەناب���ەر کردۆت���ەوە ک���ە ژمارەی���ان نزیکەی 20 مناڵ دەبێت و رۆژانە وانەی فەرەنسی و هۆڵەندی بەمنااڵن دەڵێنەوەو جارجاریش لەالیەن کەسانی پسپۆڕەوە

یاری و چاالکی بۆ منااڵن رێکدەخرێت.

15 هەزار دۆالر دەدات بۆ گەیشتن بەبەریتانیا لەبەلجیکاوە و کەس نیە

بیباتبەریتانیا پۆلیسی سنوری لەئێستادا کۆنترۆڵ���ی س���نوری توندکردۆت���ەوەو بەسەگی راهێنراو و ئامێری خوێندنەوەی بارهەڵگرەکان دڵ هەم���و ئۆتۆمبیل���ە دەپش���کنن کە دەچنە ناو بەریتانیاوە. مەول���ود محەمەد کە م���اوەی 10 رۆژە لەبەلجیکا لەناو خێمەکان دەمێنێتەوەو 7 جار هەوڵی���داوە بگات���ە بەریتانیاو "ئەو س���ەگانەی نەیتوانی���وە، دەڵێت سنوری بەلجیکاو بەریتانیا تەنها ئەوەندە ماوە ناویش���مان بێنن ئەوەندە زیرەکن لەدۆزینەوەی نەفەردا، ئینجا ئامێرێکیان پێیە بەدەوری شاحینەکەیدا دێنن چەند دڵ لەناویدا لێبدات دەیخوێنێتەوە، بۆیە زۆر قورسە بتوانیت بڕۆیتە ئەودیوەوە"

ئەو ئەیوت رێگەیەک هەیە کە کۆنترۆڵ ناکرێت ئەویش ئ���ەو ئۆتۆمبیالنەن کە

گۆشت باردەکەن، هەژاریش لەبەر مناڵە 4 س���اڵ و 7 س���ااڵنەکەی ناوێرێت بەو ئۆتۆمبیالنە ب���ڕوات، چونکە بەفرگرەو

دەترسێت مناڵەکانی رەق ببنەوە.مەولود دەیوت کە ئێس���تا 15 هەزار دۆالر دەدات ب���ەو کەس���ەی بتوانێ���ت بیگەیەنێت���ە بەریتانیا، ب���ەاڵم دەڵێت "ک���ەس نیە بتوانێت نەف���ەر بکاتە ئەو

دیوەوە"سابیر ئەحمەد دوای12 جار هەوڵدان ئێس���تا گەیش���تۆتە بەریتانیا بەرێگەی ئۆتۆمبێل���ی گۆش���تبارکەر، لەرێ���گای ڤایبەرەوە بەئاوێنەی وت "من 12هەمین جار لەگەڵ هاورێیەکم���دا بەئۆتۆمبێلی گۆش���تهەڵگر بە22 کاتژمێر گەیشتینە بەریتانی���ا، ب���ەاڵم ئ���ەوە هەفتەیەکە بەفرهەڵگری سەرمای لەنەخۆشخانەم و

ئەو ئۆتۆمبیلە لەگیانم دەرناچێت"س���ابیر هیوادارە کە توشی نەخۆشی خ���راپ و نەخ���وازراو نەبوبێت و بتوانێت داهاتویەک���ی گ���ەش بۆ خ���ۆی بونیاد

بنێت.رۆژانە 50 پەنابەر دەگەڕێنەوە عێراق

عێراق���ی لەپەنابەران���ی بەش���ێک پەنابەرێتی پێیانوابوە وەرگرتنی مافی لەئەوروپا ئاسانە، بەاڵم کە بارودۆخەکە دەبین���ن لێرە ئارام ناگرن و دەگەڕێنەوە

عێراق.ئەحمەد شەمەری گەنجێکی تەمەن 24 سااڵنەو خەڵکی سامەڕایە، ئەو دەیەوێت هەرچی زوە بگەڕێتەوە عێراق، ئەحمەد دەڵێ���ت "النیکەم لەس���امەڕا ش���وێنی باشی خەو و خواردنی عێراقی بەلەزەت هەی���ە، لێرە ئەگ���ەر خەڵکی خێرۆمەن خواردنمان بۆ نەهێنن لەبرسان دەمرین،

لەتەقینەوەیەکدا تیابچیت باش���ترە لەم رەزالەتەی ئێرە"

یاری���دەدەری هۆرام���ی د.ئیڤ���ان کونس���وڵی عێراق لەبەلجیکا بەئاوێنەی وت "ل���ە مانگ���ی9 ی ئەمس���اڵ 100 پەناب���ەری عێراقی خۆویس���تانە داوای گەڕانەوەیان کردوە بۆ عێراق و فۆرمیان جیهان���ی پەنابەران���ی لەرێکخ���راوی پڕکردۆتەوەو ئێمەش بەپەس���اپۆرتێکی کاتی کە ب���ۆ یەک جار س���ەفەرکردن

دەبێت دەیاننێرینەوە عێراق"یاریدەدەری کونسوڵی عێراق وتیشی کە رێکخراوی پەنابەرانی جیهانی تکت ب���ۆ پەنابەران دەکڕن و250 یۆرۆش���یان پێ���دەدەن ئینج���ا س���واری فڕۆکەیان دەکەن و دەیاننێرنەوە ئەو فڕۆکەخانەیەی

کە خۆیان داوای دەکەن"د.ئیڤان ئاماژەی بەوەشدا کە رۆژانە پەنابەری عێراق���ی دەگەڕێنەوە دەیان عێراق بەاڵم ناڕۆنە س���ەفارەت، چونکە خۆیان پەس���اپۆرتیان پێی���ەو ئەوکات تەنه���ا دەڕۆنە رێکخ���راوی پەنابەرانی

جیهانی )ئای ئۆ ئێم(.پاسکال راینتجێنس بەرپرسی ئۆفیسی بەلجیکای رێکخراوی پەنابەرانی جیهانی لەوبارەی���ەوە بەئاوێنەی وت "لە 15 ی مانگی 9 وە تا ئێس���تا رۆژانە لەس���ەر خواستی خۆیان، النیکەم 50 پەنابەری

عێراقی دەگەڕێنینەوە بۆ عێراق"پاسکال وتیشی ئێمە سێ کاتاگۆریمان هەی���ە بۆ یارمەتی ماددی پەنابەران کە بیانەوێ���ت بگەڕێن���ەوە، ئەگەر پەنابەر چاوپێکەوتن���ی یەکەم���ی داوای مافی پەنابەرێتی نەکردبێت ئەوە جگە لەتکتی فرۆک���ە 250 ی���ۆرۆی پێدەدەین، دوەم

ئەگەر پەناب���ەر چاوپێکەوتنی یەکەمی کردبێت ئەوە جگە لەتکت، 4000 هەزار یۆرۆی پێدەدەین و دواین کاتاگۆریش بۆ ئەو پەنابەرانەی���ە کە خێزانن و مناڵیان لەگەڵدای���ەوە ئەوەی���ان بڕێ���ک پارەی زیاتر وەردەگرن، بەاڵم هەر پێویس���تە النیکەم چاوپێکەوتنی یەکەمی داواکەی لەوەزارەتی کۆچ و کۆچبەران کردبێت"

ئەو بەرپرسەی رێکخراوی پەنابەرانی جیهانی سەرس���وڕمانی خۆی نیش���اندا بەلێش���اوی گەڕان���ەوەی لەبەرامب���ەر خۆویس���تانەی پەنابەران���ی عێراق���ی و وت���ی "جێی سەرس���وڕمانە کە زۆربەی پەنابەران���ی عێراق���ی م���اوەی کەمتر لەمانگێک���ە هاتوونەت���ە ئێ���رەو داوای گەڕانەوە دەکەن، هەندێکیان تا ئێستا داوای مافی پەنابەرێتیش���یان نەکردوەو داوای گەڕانەوە دەکەن بۆ عێراق، باشە ئەگەر مەترسی لەسەر ژیانیان هەبوە، چۆن دەتوانن ریسک بەژیانی خۆیانەوە بکەن و بگەڕێنەوە، خۆ ئەگەر مەترسیش لەس���ەر ژیانیان نەبوە بۆچی ئەو هەمو پارەیەکی بڕیوەو رێگە مەترسیدارەیان

زۆریان سەرفکردوەو هاتونەتە ئێرە؟"دەشتی جەمال سكرتێری فیدراسیۆنی سەرانس���ەری پەنابەران���ی عێراقی بۆ ئاوێنە وت���ی "وەک لەراگەیاندنەکانەوە باڵومانکردۆت���ەوە، به پێی به دواداچونی فیدراس���یۆن له توركی���او واڵتانی تری ئەمساڵەوە شەش���ی له مانگی ئه وروپا تائێستا زیاتر له 25 هه زار كه س هه رێمی به شێكیان به جێهێشتوه . كوردستانیان خێزانن، به شێكیان له واڵتانی ئه وروپای به شێكی كراون و ده س���تگیر رۆژهەاڵت

تریشیان مامۆستان"

رۆژانە‌‌٥٠پەنابەر‌دەگەڕێنەوە‌عێراقحکومەتی بەلجیکا کەمپی کاتیی پەنابەران دادەخات

جێی سەرسوڕمانە کە زۆربەی

پەنابەرانی عێراقی ماوەی کەمتر

لەمانگێکە هاتوونەتە ئێرەو داوای

گەڕانەوە دەکەن هەندێکیان

تا ئێستا داوای مافی پەنابەرێتیشیان نەکردوەو داوای

گەڕانەوە دەکەن بۆ عێراق که مپی په نابه ران له برۆکسل

ئابوری(497( سێشه ممه 2015/10/6 8

ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

ئا: شاهۆ ئه حمه د

پەرلەمانتارانی هەرێمی كوردستان نائومێدن لەجێبەجێكردنی

پێشنیارەكانی وەزیری دارایی، ئه وان ئاماژە بەوە دەكەن كە بەهۆی

ملمالنێی نێوان الیەنەكان ناتوانرێت هیچ لەو پێشنیارانە سەربگرێت،

پەرلەمانتارێكی پارتی ئەوە دەخاتەرو كە وەزیری دارایی دەیتوانی لەناو

وەزارەتەكەی خۆی ئەو پێشنیارانەی جێبەجێ بكردایە، ئەندامێكی

فراكسیۆنی گۆڕانیش دەڵێت "ئەگەر ئەو چاكسازیە جێبەجێ نەكرێت ئەوا

خەڵك خۆی چارەسەری دەكات".

هه فت���ه ی رابردو وه زی���ری دارایی و ئابوری حکومه ت���ی هه رێم به 14 خاڵ پرۆژه یه ک���ی چاکس���ازیی راگه یان���دو ره وانه ی ئه نجومه ن���ی وه زیرانی کرد، کاردانه وه ی ئه و وه زیره ش پرۆژه که ی

جیاوازی لێکه وته وه .دارایی و كاروبای لیژنەی بریاردەری ئابوری لەپەرلەمانی كوردس���تان هیڤا حاجی میرخان لەبارەی چاكسازیەكانی وەزی���ری دارایی به ئاوێن���ه ی راگه یاند "ئەوەی وەزیری دارای���ی رایگەیاندوە پ���رۆژەی چاكس���ازی نی���ە، بەڵك���و پێش���نیارە لەس���ەر كەمكردن���ەوەی خەرج���ی و زیادكردنی داهات هەروەها

ماوەی���ەك حكوم���ەت س���ەرۆكی وەزیرەكان لەهەمو داوای بەرلەئێستا كردبو كە پێشنیار پێشكەش بكەن بۆ ئەوەی حكومەت پرۆژەیەكی چاكسازی لەداهات���و رابگەێنێ���ت ، چونكە لەناو ی���ەك حكومەت ناكرێ���ت دو پرۆژەی چاكسازی هەبێت ، هەروەها ئەوەندەی من بەدواداچونم بۆ ئەو پێش���نیارانە ك���ردوە وەزی���ری دارایی دەس���ەاڵتی ئەوەی هەیە زۆرێك لەو پێشنیارانەی پێشكەش���ی سەرۆكی وەزیرانی كردوە خ���ۆی جێبەجێی���ان ب���كات ، ب���ەاڵم بۆئ���ەوەی قەیرانی موچە چارەس���ەر بكرێ�ت پێویستە حكومەت و پەرلەمان كۆببنەوە و بگەنە رێكەوتنێك لەسەری بۆئ���ەوەی بەچ ش���ێوەیەك بتوانرێت

موچەی هاواڵتیان دابینبكرێت".ناوبراو ئاماژەی بەوەش كرد "ئەگەر ئێم���ە دەمانەوێت چاكس���ازی بكەین پێویس���تە لەخاڵ���ە جەوهەریەكانەوە دەس���ت پێبكەی���ن و كەموكوڕیەكانی خۆمان دەستنیش���ان بكەین ئەوكاتە پ���رۆژەی چاكس���ازی رابگەیەنی���ن "، وتیش���ی" زۆر گرنگە لێكوڵینەوە لەو داهاتان���ە بكەین كە وەزی���ری دارایی باس���ی دەكات بەوەی ئایا لەس���ەدا چەن���د داهات���ی هەرێم زی���اد دەكات ئەگەر بەشێوەیەكی مەنتقی و یاسایی و ئابوری دیاری بكەین ئەگەر نەگەیشتە یەک لەسەدی زیادبونی داهات ئەوكات

هیچ كاریگ���ەری نابێت ، هەربۆیە ئێمە با كۆپی پەیستی بەغدا نەبین ، بەڵكو خۆمان بەیەكەوە و بەهەماهەنگی نێوان هاوبەش���مان پرۆژەیەكی الیەن���ەكان هەبێت بۆئ���ەوەی خزمەتی هاواڵتیان بكات ، راس���تە لەئێستادا قەیرانی زۆر هەیە ، بەاڵم لەهەمو دونیا هەبوە ئێمە لەرابردو سەدان حاڵەتی وا ناخۆشمان هەب���وە و تێمانپەڕان���دوە ، ه���ەر بۆیە

بەدڵنیایەوە ئەوەش تێپەر دەبێت".لیژن���ه ی ئەندام���ی له به رامب���ه ردا لەپەرلەمان���ی ئابوری���ی دارای���ی و كوردس���تان فایەق مس���تەفا لەبارەی دارای���ی وەزی���ری چاكس���ازیەكانی "پێش���نیارەكانی راگه یاند به ئاوێنه ی وەزی���ری دارایی لقێكە لەچاكس���ازی باس���ی لەكاتێكدا ئ���ەوەش لەهەرێم چاكس���ازی دەكەین كەواته گەندەڵی هەیە ئەویش بەوەی س���ەرەتا دەبێت خەسڵەتەكانی گەندەڵی دیاری بكەی ئەوكاتە دەزانی چۆن و بەچ پرۆژەیەك روب���ەروی ئەو گەندەڵی���ە دەبیتەوە ، لەهەرێمی كوردس���تان لەبەرئ���ەوەی گەندەڵی بەشێوەیەكی گشتگیر هەیە ، بۆیە پێویستە بەپرۆژەیەكی گشتگیری کامڵ روب���ەروی ببیت���ەوە ، هەروەها بەهۆی قەیران���ی دارایی و قەیرانەكانی ت���رەوە كە ماوەی دو س���اڵە لەهەرێم بونی هەیە ئەوكاتە پێویس���تمانە دە قات چاكس���ازی بكەین ، ب���ەاڵم تاكو

ئێس���تا بێباك���ی و كەمتەرخەمی هەیە لەوەی نەكراوە".

پەرلەمانت���ارەی گۆڕان رەخنە ئەو لەپێش���نیارەكانی وەزی���ری دارای���ی دەگرێ�ت بەوەی ئەو ده یه وێت خەرجی كەمبكات���ەوە و داه���ات زی���اد بكات ، "ب���ەاڵم لەكاتێكدا ئێم���ە داهاتێكمان هەیە تاكو ئێس���تا شەفاف و رون نیە ئەویش داهاتی نەوتە، بۆیە پێویستە س���ەرەتا ئەو داهاتە ئاشكرا بكرێت و بخرێ�تە چوارچێوەی یاساوە هەروەها بەشێوەیەكی دادپەروەرانە ئەو داهاتە دابەش بکرێ ئەوس���ا ئ���ەو داهاتەی چەند س���اڵە لەخەرجی بەهەدەردراوە رێكدەخ���رێ ، لەبەرئ���ەوەی كاتێ���ك لەواڵتدا قەیران دەبێت لەس���ەر چینی خ���وارەوە كاریگ���ەری دەبێ���ت ، هەر بۆیە ناكرێت پرۆژەی چاكس���ازیەكەت

قورسكردنی سەرشانی ئەوان بێت ".هه روه ها ده ڵێ���ت "ئەگەر حكومەت چاكس���ازی نەكات و باكی بەكێش���ەی خەڵك نەبێت و ه���ەروا بەردەوام بێت ئەوا بەدڵنیایەوە خەڵك ئەوكاتە خۆی چارەس���ەری دەكات هەروەها ئێمەش ب���ەردەوام پش���تگیری ئ���ەو خەباتە

مەدەنیە دەكەین".پەرلەمانتاری فەره���اد س���ەنگاوی فراكس���یۆنی یەكێت���ی لەپەرلەمان���ی چاكسازیەكانی لەبارەی كوردس���تان وەزی���ری دارایی بەئاوێن���ەی راگەیاند

"پێشنیارەكانی وەزیری دارایی پێموانیە بچێ�تە ب���واری جێبەجێكردنەوە لەبەر زۆر هۆ یەكێك ل���ەو هۆیانە ملمالنێی حزب���ی نێ���وان الیەن���ەكان هەروەها چەندین بەرژەوەندی حزبی و شەخسی هەیە ، جگە لەوەش ئەو پێشنیارانەی وەزی���ری دارایی رایگەیان���دوە ئەگەر قەیرانی ناتوانرێت بكرێت جێبەجێش لەبەرئەوەی دارایی چارەسەر بكرێت ، كێشەی نەمانی پارە تەنها لەو شوێنانە نیە ك���ە وەزی���ری دارای���ی پەنچەی خستوەتەسەر، مەس���ەلەكە زۆر لەوە لەشوێنی گەورەكە پارە قورس���ترە و

ترە دەتوانرێ�ت بدۆزرێ�تەوە".پەرلەمانتارەكەی یەكێتی ئەوەش���ی چاكس���ازی ئەنجامنەدانی خس���تەڕو لەهەرێ���م یەكێك���ە ل���ەو فاكتەرانەی خەڵكی پێی توڕە بێت و خۆپیشاندان بكات و ناڕەزای���ی دەرببڕێت لەالیەكی ترەوەش فاكتەرەكان زۆرن بۆ ئەوەی جەماوەر توڕە بن ، لەبەرئەوەی ئێستا خەڵكی بەش���ێوەیەكە هەلومەرجەكە بێ���زار بوە و ل���ەوە زیات���ر تەحەمول

ناكات".پ���رۆژه خاڵه کان���ی گرنگتری���ن خۆی دارایی وه زیری چاکسازییه که ی له که مکردن���ه وه ی موچه ی به رپرس���ه ب���ااڵکان ب���ۆ نی���وه و که مکردنه وه ی داهاته کاندا زیادکردنی خه رجییه کان و

دەبینێتەوە.

ئا: مه زهه ر که ریم

له سه ر به شێکی به رچاو له دوکانه کانی ناوبازاڕ الفیته ی به کرێدان و فرۆشتن هه ڵواسراوه ، خاوه نی نوسینگه یه کی

خانوبه ره ش ده ڵێت "کرێنشینان داوای که مکردنه وه ی کرێ ده که ن و خاوه ن

موڵکیش که می ناکاته وه ".

دارای���ی قه یران���ی به رده وامبون���ی له هه رێمی کوردستان چه ندین لێکه وت و پێشهاتی گه وره و بچوکی به دوای خۆیدا هێن���ا. نه بونی موچ���ه ی فه رمانبه ران به ته نه���ا کاری نه کردوه ته س���ه ر ئه و توێژه ی کۆمه ڵ���گا، به ڵکو کاریگه ریی راسته وخۆشی هه بوه له سه ر جموجۆڵی

بازاڕ.ه���ه ر به و هۆیه ش���ه وه له به ش���ێکی زۆر له بازاڕو ش���وێنه کانی کوردستاندا تێبین���ی ئ���ه وه ده کرێت ک���ه چه ندین الفیته ی کارک���ردن ش���وێنی دوکان و به کرێدان و فرۆشتنیان به دوکانه کانیاندا

هه ڵواسیوه .ئاراس محه مه د خاوەنی نوس���ینگەی كۆشكی میر بۆ فرۆشتنی خانوو زه وی، به ئاوێنه ی راگه یاند "لە ئێستادا خانو و زەوی و دوكان گران نافرۆشرێت خەڵك بەگشتی پارەی پێ نییە، له وکاته وه ی نەماوە، ب���ازار س���ه ریهه ڵداوه داعش جاران خانوو دوكان كرێی دەكرد، بەاڵم لەئێستادا كرێ دابەزیوەو ئێستادا ئەو

نرخە ناكات".له ب���اره ی نرخه کان له ئێس���تادا ئه و خاوه ن���ی نوس���ینگه یه ده ڵێت "نرخی خان���و لەناوچەیەك���ەوە بۆناوچەك���ی تر لەناوش���اردا دەگۆڕێ���ت، لەگه ڕه كە میللییەكاندا نرخێك���ەو لەگه ڕەكەكانی تردا نرخێكی ترە، بۆ نمونه خانویەك لەگەرەكی كارێزەوشك 400 هەزاربكات كوردس���ات و لەگەڕەكەكان���ی ئ���ەوە

زەرگەتەی تازە 600 هەزار دەكات".هەروەه���ا ئه و خاوه ن نوس���ینگه یه به کرێدان���ی فرۆش���تن و له ب���اره ی دوکانه کانه وه ئاشکرای ده کات "خەڵكی

ناتوانێت موچ���ەوە قەیرانی بەه���ۆی كرێ ب���دات ناچاردەبێت چۆڵی بكات. له الیه کی دیکه شه وه زۆربەی كرێنشینان داوادەكەن كرێكەیان بۆ كەمبكرێتەوە، بەاڵم خاوەن موڵك كرێ كەم ناكاتەوە ئەمەش دەبێت���ە هۆكارێك كە زۆربەی

بازارو دوكان و مۆڵەكان چۆڵبكرێت".حەمەس���عید عه لی یەكێكی ترە لە و هاواڵتیانەی خاوەنی نوسینگەی كڕین و بەكرێدانی خانو و زەویه ، ئه و ئاماژه به وه ده کات که لەئیستادا 300 خانویان الیە بۆكرێ ب���ەاڵم هیچ هاواڵتیەك لەكڕینی

خانو ناپرسێت هۆكارەكەشی بۆنەبونی و نەمان���ی ب���ازار دەگێرێت���ەوە و دەڵێت "خەڵكێكی زۆر لەهەمو چین و توێژەكان كوردس���تان بەجێدەهێڵن و كۆچدەكەن ئیش و كارنەم���اوە خزمەتگوزاری ئاو و كارەبا و موچە و بازاڕنیە و خەڵكی كارو كەس���ابەتی نیە و حكومەتی هەرێم ئەم هەرێم سەرۆكی چارەسەرناكات دۆخە هۆكارێك���ی دیکه یه حیزب���ەكان نایەن ڕێكبكەون بیرێك لەخەڵكی كوردستان بكەن���ەوە هەرلەبی���ری بەرژەوەن���دی

خۆیاندان".

له و باره یه ش���ه وه دارا جه لیل خەیات كوردستان بازرگانی ژوری س���ەرۆكی به ئاوێن���ه ی راگه یاند "س���ااڵنێك هەبو نرخی کرێ���ی دوكان و بازارەكان و مااڵن دادەنرا بەب���ێ هیچ یاس���ایەك، ئەوە هۆكارێكە و س���ا ڵ و نیوێكە ئەو قه یرانه ئەمەش لەكوردس���تان هەیە ئابورییه

بۆخۆی هۆكارێکی دیکه یه ".هه روه ه���ا وتیش���ی "ب���ێ موچەیی هاواڵتیان���ی كوردس���تان هۆكارێك���ی ترە ، هه روه ه���ا دابەزینی نرخی نەوت لەبازارەكانی جیهاندا هۆكارێكی دیکه یه

لەس���ەر ئ���ەو بارودۆخەی كە ئێس���تا بازار و لەكوردس���تان هەی���ە و دوكان و

مۆڵەكان دادەخرێن".کوردستان بازرگانی ژوری سه رۆکی ئاماژه به وه ش ده کات که دامودەزگای دەوڵەت دەبێت بەجدی پالنیان بۆ ئەم بارودۆخەی ئێس���تا هەبێت ئیشوكاری ئەم "هۆكارێكی هەبێ���ت، ناوخۆی���ی دۆخەی ئێس���تای كوردستان بۆ بونی ئەو هاواڵتیانە دەگەڕێتەوە کە هاواڵتی خواروی عێراق و بیانین و بەدوای هەلی

كاردا دەگەڕێن".

"پێشنیارەكانی وەزیری دارایی بۆ چاكسازی سەرناگرێت"پارتی: ئەو پێشنیارانەی پێشكەشی سەرۆكی حكومەتی كردوە دەیتوانی خۆی جێبەجێی بكات

قه یرانی دارایی بازرگانیی بچوک و گه وره ی وه ستاندوه الفیته ی فرۆشتن و به کرێدان دوکانه کان داده پۆشێت

كێشەی نەمانی پارە تەنها لەو

شوێنانە نیە كە وەزیری

دارایی پەنچەی خستوەتەسەر، مەسەلەكە زۆر لەوە قورسترە و پارە گەورەكە لەشوێنی ترە

دەتوانرێ�ت بدۆزرێ�تەوە

خەڵكێكی زۆر لەهەمو چین و

توێژەكان كوردستان

بەجێدەهێڵن و كۆچدەكەن

ئیش و كارنەماوە خزمەتگوزاری ئاو و

كارەبا و موچە و بازاڕنیە و خەڵكی كارو كەسابەتی نیە و حكومەتی

هەرێم ئەم دۆخە چارەسەرناكات

شه قامێکی ناو بازاری سلێمانی

9 (497( سێشه ممه 2015/10/6 کۆمه‌اڵیه‌تی

ئا: ئیمان زەندی

زۆرن ئەو ڕێكخراو و سەنتەرانەی كە بەمەبەستی داكۆكیكردن لەمافەكانی

كچان و ژنان دامەزراون، بەاڵم جۆرێك لەبێمتمانەیی لەكۆمەڵگادا دروست بوە

بەرامبەریان، گەنجێك دەڵێت "پێم باشە ئەو سەنتەرە بكرێ بەكارگە

باشتره بۆ بەدەستهێنانی بژێوی ژیانی ئەو گەنجانەی كە بێكارن".

ك���ە خۆی دیارب���و لەچاوەكانی���دا ل���ەم جیهانە گەورەی���ەدا ون كردبێت، س���ورەیا عه بدواڵی تەمەن 34 س���اڵ كە خاوەنی دو منداڵە, هەناس���ەیەكی هەڵكێشاو باسی لەژیانی پڕ زەحمەتی 15 ساڵه و هاوس���ەرگیری كرد "ئەزانی ئێس���تا بەخێوك���ردن و ئەرك���ی منداڵ چەن���د زەحمەتە، ئینجا بەتەنهاش ئەو ئەركەت لەسەر ش���ان بێت ئەوە جگە لەو كێشەو زەحمەتییانەی كە ڕوبەڕوم زۆر مێردەكەشم كەسوكاری دەبنەوە، خراپ ڕەفتارم لەگەڵ دەكەن و هەمیشە منداڵەكان���م هان���دەدەن ك���ە ڕقی���ان

لێمبێتەوەو دژایەتیم بكەن".لەخۆش���بەختی و باس���ی س���ورەیا ژیان���ی س���ەرەتای ئاس���ودەیی "ب���ەاڵم دەكات هاوس���ەرگیرییان هەمو لەپڕ س���اڵەكان بەتێپەڕبون���ی ش���تێ گۆڕا، ش���ەوێكییان مێردەكەم بەسەرخۆش���ی گەڕای���ەوە، ئاخر ئەوە پیشەی هەمیش���ەیی بو بەو شێوەیەو درەنگ دەگەڕایەوە ئێمە لەخەودا بوین لەناكاو بەخەبەری هێنام و زۆری لێدام و وتی" تەواو ناتوان���م ژیان لەگەڵ تۆدا بەس���ەر بەرم، زۆر پێم سەیر بو، وتی

ئەوە چەند ساڵیشە ژنم هێناوە".زۆرن ئ���ەو ك���چ و ژنانەی هەمیش���ە ب���ەدوای فریادڕەس���ێكدا دەگەڕێن تا لەخ���ەم و ئازارەكانی���ان كەمبكەنەوەو كێش���ەكانیان بۆ چارەسەر بكەن بۆیە سورەیا پەنا بۆ یەكێ لەسەنتەرەكانی ژنان دەبات، "بەاڵم هەر كە مێردەكەم زانی هان���ام بۆ س���ەنتەرەكان بردوە زۆری پێناخۆش بو نەیهێشت كێشەكە چارەسەری خۆشی بكرێت و چارەسەر نەئەكرد بۆیە منیش داوای جیابونەوەم

لێكرد".كاتێك دەچیتە ناو بینای یەكێتی ژنان

)مەڵبەن���دی ڕاهێنان و گەش���ەپێدانی ش���ارەزور( ژنان���ی كۆمەاڵیەت���ی بەهەنگاونان بۆ ژوری بەڕێوەبەر وێنەی كارو چاالكی كوڕان و كچانی شارەزور كە بەدیوارەكەدا هەڵوەسراوە، دەبینرێت و تێیاندا خولەكان���ی خوێندن و وەرزش و شیعری... كۆڕی ئارایشتگاو درومان و

هتد لەخۆدەگرێت.هەرچەندە س���ەنا ئەحمەدی تەمەن خولەكان���ی بەش���داری س���اڵ 18به وته ی ك���ردوە، درومان خوێن���دن و خۆی سودی لێوه گرتوه "بەاڵم بەشێك ل���ەو هاواڵتیان���ەی ك���ە لەدەوروبەری س���ەنتەرەكە نیش���تەجێن یان شوێنی كاری ڕۆژانەیان���ە, ناڕازین لەكارەكانی رێكخراوەك���ەو بەچاوێكی دور لەمتمانە تەماش���ای كارمەندان و ئ���ەو ئافرەتانە دەكەن كەسەردانیان دەكەن بەمەبەستی

چارەسەركردنی كێشەكانیان".

دانا ن���اوی خ���وازراوی یەكێك لەو ڕاگەیان���د بەئاوێن���ەی گەنجانەی���ەو ڕێكخراوە ئ���ەم ك���ەم "تاڕادەیەك���ی س���ودی هەیە، ئەگەر كێشەش هەبێت زۆركەس نای���ەوێ دەوروبەری بزانێت، جگ���ە لەوەی ئەم رێكخراوە هۆكارە بۆ زیادبون���ی ڕێژەی جیابون���ەوە چونكە كێشەیان پێ چارەسەر نەكراوە، ئێستا ئافرەتان زیاتر سوكایەتییان پێدەكرێت چارەسەركردنانە ئەم ڕابردودا، لەچاو ڕێخۆش���كەربون بۆ ئافرەتان كە زیاتر بێڕێزی بەرامبەر بەمێردەكانیان و دایك و باوك و زۆربەی دابونەریتە كوردییەكان

بكەن"دانا پێش���نیار دەكات و دەڵێت "پێم باشە ئەم س���ەنتەرە نەمێنێت و بكرێت ت���ا ئەوگەنجانەی كە بە كارگەی���ەك كاریان نیە تێ���دا بژێوی ژیانی خۆیان

دابین بكەن".

ڕاهێنان و مەڵبەن���دی بەڕێوەب���ەری ژنان���ی كۆمەاڵیەت���ی گەش���ەپێدانی ش���ارەزوور, باخان ئازاد وەاڵمی هەمو ئ���ەو بۆچون و تێڕوانینان���ە دەداتەوەو ب���ە ئاوێنەی ڕاگەیان���د "یەكێتی ژنان جێدەس���تی دیارەو دور لەسیاس���ەت كارەكان���ی هەرگی���ز ك���ردوەو كاری لەحزبایەتییەوە سەرچاوەی نەگرتوە".

ئەو بەڕێوبەرە ئەوەش���ی ڕونكردەوە كە "كە ئەو كێشانەی دێتە بەردەستیان بەزۆری كێش���ەی ژن و مێ���ردن و بەاڵم بەشێكیش���یان كێش���ەی كچانە لەگەڵ

براو باوكیان كە هەڵدێن لەدەستیان"باخ���ان لەب���ارەی ڕۆڵ و كاریگەریان وتی" كێش���ەكان لەچارەس���ەركردنی ئەوەن���دەی توانیومان���ە چارەس���ەری كێش���ەكانمان كردوە، ب���ەاڵم ئەوانەی پارێزەرمان ب���وە گفتوگۆ لەدەرەوەی بۆ گرت���ون، گەر هەر چارەس���ەریش

نەبوبێت ئەوا ڕەوانەی سەنتەری ژنانی سلێمانیمان كردوە".

باخ���ان ئام���اژەی بەوەش���كرد كە هەرگیز لەگەڵ داخستنی سەنتەرەكەدا نی���ن، بەڵك���و دەڵێ بگ���رە ئامادەین بەبێبەرامب���ەر كاربكەین ت���ا بەردەوام بێت، ئاش���كرایكرد كە" هەرگیز لەگەڵ ئەو بۆچونانە نین، ئەوان بەبێ زانیاری بۆیە دەڕوات، دەماودەم قس���ەكانیان داوایان لێدەكەم ك���ە دەتوانن ئاماری

چارەسەرەكان ببینن."محمد علی توێ���ژەری كۆمەاڵیەتییەو نزیكەی سێ ساڵ كاری لەسەنتەرەكە ك���ردوە وتی "ئافرەت���ان دێن بۆ المان س���كااڵ تۆمار دەكەن، بەاڵم س���ەرەتا ڕێنمای���ی دەرونیمان كردون تا هەنگاو بۆ ڕێ���گای چارەس���ەرییان بەهەنگاو كێشەكانمان خۆش���بەختانە دابنرێت،

چارەسەر كردوە".

محەمەد ڕونیش���یكردەوە كە قەیرانی دارایی ئاستەنگی بۆ كارو چاالكییەكانی

ئەوانیش دروستكردوە.بەڕێوه بەرایەتییەكە ئام���اری بەپێی 15 دا, 2015-2014 لەس���اڵی هاواڵتی بەمەبەس���تی چارەسەركردنی كێشەكانیان سەردانیان كردون كە چوار لەو كێش���انە بەجیابونەوە چارەس���ەر بوەو یەكێكیان بەهاوسەرگیری كۆتایی هاتوە دوایی ئ���ەوەی لەماڵ ڕایكردبو، هەروەها كێش���ەیەكی تری���ان ڕاكردنی كچێك ب���وە كە دایك وباوك���ی نەبوەو براوە بۆ النەی ئارام، كێشەیەكی تریش بەه���ۆی مۆبایلەوە لەس���ەر پەیوەندی خۆشەویس���تی كە گەیشتبوە حاڵەتی كاتیش���دا لەهەم���ان سێكس���كردن، دوانیان چارەسەر نەكراوە بەاڵم لەالی پارێزەرە تا بەڕێگای یاسایی كێشەكان

چارەسەربكەن.

ئا: دانێر قەرەداغی

که م نین ئه و کچانه ی "خۆسوتاندن" وه ک دواین رێگەچاره بۆ

کێشه کانیان ده بینن، ڕاهێنەرێكی دەرونیش ئەو کارە بەفشارێكی

دەرونی دەزانێت و پێی وایه ئه وانه "هەر زو پەشیمان دەبنەوە"،

پارێزەرێكی ڕوێژكاریش دەڵێت "پێویستە كلتوری كۆمەڵگا بگۆڕێت

سەبارەت بەژن بەر لەهەمواری یاساكان".

"لەماڵەكەم���دا ئاوێن���ە نی���ە ت���ا ڕوخساری هەڵقرچاو و سوتاوی خۆم نەبین���م" ئەمە وت���ەی ئەرخەوانە كە نایەوێت تێكچوە ڕوخس���اری هێندە

هیچكات خۆی ببینێت.لەپێ���ش نیوەڕۆیەك���دا ئەرخەوانم نیگەرانیەك بین���ی لەچایخانەی���ەك لەڕوخس���اری هەڵقرچاویدا بو باسی و دەكرد ژیان���ی لەزەحمەتیەكان���ی وت���ی "تەمەن���م 14 بەه���ار بو وەك مۆتا لەكارگەیەكی كچێكی هەرزەكار كارم دەك���رد كاتێ���ك دەگەڕام���ەوە م���اڵ زۆرماندوب���وم، ڕۆژێ���ك قاچم ڕاكێش���ا تا ماندوێتیم دەربچێت بەاڵم باوكم ئەوەی بەبێڕێ���زی داناو زۆری لێدام وئەو كەس���ێكی وش���ك وبرینگ

بو، تا ئەوەی زانیم ئیتر ش���وێنم لەم ماڵەدا نەماوە".

بۆیە ئەرخەوان لەگەڵ دایكی دەچێت بۆ ماڵ���ی خاڵی هەرچەن���دە بەهۆی كێشەیەكی خێزانییەوە بۆ ماوەی 10 س���اڵ هیچ پەیوەندیەكیان لەگەڵیان نەب���وە "بۆ من ه���ەر بەندینخانەیەك بو، ب���ەس ناچاربوین، ب���ەاڵم بیرم لەوە نەدەك���ردەوە خاڵ���م بازرگانی بەمن���ەوە بكات و بم���كات بەقوربانی حەزی س���ەروەت و س���امان و بەبڕێك پارە بمفرۆش���ێت، دواجار نەمزانی بۆ بەرژەوەندی خۆی ڕازیم دەكات تا شو بەپیاوێك بكەم كە 25 س���اڵ لەخۆم

گەورەتربو".قس���ەكانیدا لەگ���ەڵ ئەرخ���ەوان خ���وارەوه دەهاتنە فرمێس���كەكانی "مێردەكەم منی بردە دۆزەخێكی تر، كاری بب���وە لێپرس���ینەوەو لێدانم تا كارگەیشتە ئەوەی ڕۆژێك تەباخەكەی بەس���ەرماو كێش���ای هەڵگ���رت و بردمیان���ە هات���ن و دراوس���ێكانمان

نەخۆشخانەی سوتاوی".پاش 40 ڕۆژ ئەرخەوان بەدەموچاو و لەشێكی س���وتاوەوە هاتە دەرەوە . ئ���ه و ده ڵێ���ت "هیوام دەخواس���ت یەكسەر بمردمایەو خۆم بەو شێوەیە

نەبینییایە".بەڵێنی هاوس���ەرەكەی هەرچەندە

بیبات���ە چارەس���ەر ب���ۆ پێ���داوە دەرەوەی واڵت "ب���ه اڵم دوات���ر زانیم ئەوە هەر قس���ەبو تا ڕاستییەكان لە دادگا نەدركێن���م، ب���ەاڵم تازە هەمو ش���تێ تەواو، جارێكی ت���ر گەڕامەوە دۆزەخەك���ەی ماڵ���ی باوك���م و دواتر بومە خزمەت���كارو هەروەها چایچی و ئێستاش بێكارم، ڕوخسارم وایكردوە

كە كۆمەڵگا قبوڵم نەكات".له ئێس���تادا ئاواتی س���ه ره کیی ئه و کچه ئه وه یه که "ڕۆژێک لەڕۆژان بڕێك پارەم چن���گ بكەوێت و جوانكاری بۆ

ڕوخسارم بكەم".چیرۆكی ئەو ژنانەی كە دەس���وتێن ك���ە ئەوان���ەش ئەرخ���ەوان و وەك ناچار بەخۆس���وتاندن دەكرێن زۆرەو توێ���ژەران و ڕاهێنەران���ی دەرونی���ش لەوبارەیەوە، بیروڕای خۆیان هەی���ە ڕاهێنەری گەشەپێدانی مرۆیی سەردار ئازاد، لەبارەی هۆیەكانی خۆسوتاندن راگەیاندنەكان ڕاگەیان���د" بەئاوێنەی هۆكاری سەرەكین، زۆر باسی دەكەن وا ل���ەژن دەك���ەن كە خۆس���وتاندن بەڕێگەچ���ارەی كێش���ەكانیان بزانن، هەروەها س���ۆزداری ژنانیش بەهۆكار لەماڵەك���ەی "لەوانەی���ە دادەنێ���ت چەكی بەردەس���ت نەبێت بۆیە پەنا دەباتە بەرخۆس���وتاندن جگە لەوەی

چاولێكەری كاریگەری هەیە".

ئەو راهێنەرەی گەشەپێدانی مرۆیی لەنەخۆشخانەی سوتاوی هەولێر كاری ك���ردوە وتی "ئەو كەس���انەی خۆیان دەس���وتێنن لەژێر فش���اری دەرونیدا ئ���ەوكارە دەك���ەن ك���ە دوای چەند

دەقیقەیەك پەشیمان دەبنەوە"ئەو ڕاهێنەرە باس لەڕێگەچارەكان دەكات و گفتوگۆی خێزانی بەپێویست لەڕاگەیاندن���ەكان داواش دەزانێ���ت ب���اش دەكات" ك���ە بەش���ێوەیەكی لەس���ەر كەیس���ەكان بكرێ���ت و كار هۆشیاری ئافرەتانیش ڕێكخراوەكانی س���مینارو لەڕێگ���ەی باڵوبكەن���ەوە تیایدا باس لەپەشیمانی و دۆخی ئەو ژنانە بكرێت كە خۆیان س���وتاندوە، هەرەوەها ڕایانبهێنن كە چۆن بڕوایان بەخۆی���ان هەبێت و فێ���ری گفتوگۆبن

بۆچارەسەركردنی كێشەكان" یاسای بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی خێزانی���ی لەس���اڵی 2011 لەالی���ەن پەرلەمانی كوردس���تانەوە دەركراوە، بەهۆكارێك���ی گرن���گ دادەنرێ���ت بۆ سنوردانان بۆ دیاردەی خۆسوتاندن، بەاڵم بەوتەی یاساناس���ێك یاس���ای ژنان توندوتیژی بەرەنگاربون���ەوەی

دەسكەوتی گەورەی بۆ ژن تێدایە.لەبارەی ئەوەی كە لەڕوی یاساییەوە چۆن ڕەفتار لەگەڵ كەیس���ی سوتاندا دەكرێ���ت، پارێزەری ڕاوێژكار ئاس���ۆ

هاشم بەئاوێنەی ڕاگەیاند"ئەگەر هیچ كەسێك سكااڵ نەكات دادوەر دۆسیەكە دادەخات، بەاڵم ئەگەر سكااڵكار هەبو

ئەوا لێپێچینەوەی لەگەڵ دەكرێت"ئەو پارێزەرە وتیش���ی "لە راستیدا گۆڕانكاری كوردس���تان لەهەرێم���ی باش���كراوە ل���ەڕوی یاس���اییەوە ئەو تاوانانەی پەیوەندیان بەژنەوە هەیە، ب���ەاڵم پێویس���تە جارێكیتر چاو بەو هەروەها بخش���ێنرێتەوەو یاسایانەدا پێ���ش ئەوەی هەمواری ئەو یاس���انە بكرێ���ت دەبێت كەلت���وری كۆمەڵگە

بگۆڕدرێت دەربارەی پرسی ژن"بە پێی ئامارەكانی بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی لەحەوت مانگی ساڵی 2015 دا لەنەخۆشخانەی سوتاوی و نەش���تەرگەری جوانكاری، ڕوداوەكانی بەه���ۆی م���ردن رێژەی سوتانەوە بە بەراورد بەساڵی ڕابردو لەشاری سلێمانی و دەوروبەری كەمی

كردوە.بەجۆرێ���ك لەمس���اڵدا 63 ك���ەس بەهۆی سوتانەوە گیانیان لەدەستداوە كە 13 یان ڕەگەزی نێرو 50 یان مێ بوە، بەاڵم س���اڵی راب���ردو لەهەمان ماوەدا ڕێژەكە بەرزتربوەو 72 كەس بەوهۆیەوە گیانیان لەدەستداوە كە 14 یان ڕەگ���ەزی نێرەو 58 یان ڕەگەزی

مێ بوە .

سه‌نته‌ره‌کانی‌ژنان‌تا‌چه‌ند‌ده‌توانن‌کێشه‌کان‌چاره‌سه‌ر‌بکه‌ن؟"كە مێردەكەم زانی هانام بۆ سەنتەرەكان بردوە نەیهێشت كێشەكە چارەسەر بكرێت"

چیرۆکی‌ئه‌و‌کچه‌‌سوتاوه‌ی‌له‌ماڵه‌که‌یدا‌ئاوێنه‌‌دانانێت"له دۆزه خی ماڵەباوکه وه چومه دۆزه خی ماڵەمێرد"

بەجۆرێك لەمساڵدا 63 كەس بەهۆی

سوتانەوە گیانیان لەدەستداوە كە 13 یان ڕەگەزی نێرو 50 یان مێ

بوە

پێم باشە ئەم سەنتەرە

نەمێنێت و بكرێت بە كارگەیەك

تا ئەوگەنجانەی كە كاریان نیە

تێدا بژێوی ژیانی خۆیان دابین بكەن

سه نته ری یه کێتی ژنانی کوردستان

rangalayawene@gmail.com (497( سێشه ممه ‌2015/10/6ره‌نگاڵه

واباش���تربو خ���ۆت كێش���ه كانی خۆت چاره س���ه ر بكه یت،به اڵم ئه وه ت نه كرد بۆیه ناتوانیت زو چاره سه ر بدۆزیته وه .

ره ش���بین مه ب���ه ب���ۆ حاڵی ئێس���تات زه ره ر توش���ی ماوه یه كه هه رچه ن���ده

ده بیت، به اڵم داهاتوت باشه .

به هۆی سه رقاڵبونته وه نه تتوانیوه بایه خ به خۆشه ویس���ته كه ت بده ی���ت، به ختت

نابێت له م روه وه ئاگاداربه .

به هۆی ئه و سه فه ره ی كه له پێشته زۆر سه رقاڵ و راڕای، هه ر به م هۆیه شه وه یه

كاره كانی ترت دواكه وتوه .

ناكرێت ئه وه ی ت���ۆ ده ته وێت بكرێت، م���ه رج نی���ه هه م���و كه س���ێك گوێ له بۆچونه كان���ی تۆ بگرێت و به قس���ه ت

بكات.

ئه م ماوه ی���ه به ختی تۆیه و هه س���ت به ئاسوده یی ده كه یت، ره نگه ئه مه ش په یوه ندی به دیتنی كه سێكی نزیكته وه

بێت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازوو

11

ناوی محه مه د ج����ه زا كوڕی حاجی عه لیه ساڵی 1949 له شاری سلێمانی له دایكبوه ، هه رله منداڵی����ه وه خولیاو ئاره زوی هونه رو گۆران����ی بێ����ژی هه ب����وه ده نگه خۆش����ه خۆڕسكه كه ی یارمه تیده ر بوه بۆ گه یشتنی ب����ه و ئ����اره زوه و له ته مه ن����ی الوێتی����ه وه تێكه ڵ به جیهانی هون����ه رو هونه رمه ندان و

مۆزیككاران بوه .هونه رمه ند حه مه جه زا ساڵی 1969 بۆته ئه ندامی تیپ����ی هونه رو وێ����ژه ی كوردی له گ����ه ڵ هونه رمه ن����دان عوس����مان عه لی و س����ه اڵح مه جیدو حه مه ی نێرگ����زو چه ند هونه رمه ندێكی دیكه ، به ش����داری چه ندین

ئاهه نگی مۆزیك و گۆرانی كردوه .چۆت����ه 1970 س����اڵی ج����ه زا حه م����ه ش����اری هه ولێرو له ئاهه نگ����ی 16ی ئابدا به ش����داریكردوه پاشان له ش����اری هه ولێر نیشته جێ بوه س����اڵی1971 له گه ڵ تیپی باواجی كۆیه یه كه می����ن به رهه می به ناوی بیبی خانم باڵوكردۆته وه هه ر له و ده مه وه له كوردس����تاندا به رب����اڵو به ش����ێوه یه كی

ناسراوه و ناوبانگێكی باشی په یداكردوه .حه مه جه زا ساڵی 1981 له تاو ده سه اڵتی س����ه ركوتكاری ڕژێمی به عس چۆته شاخ و چه ندین ساڵی ته مه نی له شاخ بردۆته سه ر و به پێشمه رگه و ژیانی خۆی تادواهه ناسه ی خه باتكاری كوردس����تان زانی����وه ، له گه ڵ س����ه ختی ژیانی شاخ و پێش����مه رگایه تی له گ����ه ڵ نه كه وتۆت����ه وه و دور له هون����ه ر تیپی مۆزیك����ی ش����ه هید كارزان درێژه ی

به چاالكیه كانی خۆی داوه .هونه رمه ند حه مه جه زا تێكڕای به رهه مه كانی زیاتر له 200 گۆرانی و مه قامه ساڵی 2009 خه اڵتی ڕێزلێنانی وه زاره تی ڕۆش����نبیری و الوان����ی وه رگرتوه س����اڵی 2007 دوچاری نه خۆشی شێرپه نجه بو ئه گه رچی چه ندین ج����ار له ناوخ����ۆو ده ره وه ی واڵت هه وڵی چاره سه ركردنی درا، به اڵم دواجار به ئێش و ئازاره وه رۆژی 1ی تشرینی یه كه می ساڵی

2010 كۆچی دوایی كرد.

ئا: شۆڕش

شانۆی بێسنور به هاوكاری له گه ڵ ڕێكخراوی مۆندیاڵ پێكه وه ڕۆژێكیان ته رخانكرد بۆ سازدانی فێستڤاڵێكی

هونه ری وكه لتوری هه مه ڕه نگ.

زیات���ر ل���ه 35 گروپ���ی ج���ۆراو جۆرو هه مه ڕه نگ به شدارن به چه نده ها چاالكی هه مه ڕه نگ و شانۆی بێسنور به هاوبه شی ناوچه ی خێڕده اڵند لێپرسراوی كه لتوری

فێستیڤاڵه كه یان كرده وه .به رهه مه كانی ئه م فێستیڤاڵه له گارگه یه كی كۆنی ش���اری ئاپڵدۆرن به ناوی كارگه ی

سڤسته ر نیشاندران.باكۆ سۆرانی به ڕێوه به ری شانۆی بێسنور له باره ی ئه م فێس���تیڤاڵه و له لێدوانێكیدا به ئاوێن���ه ی راگه یاند"گروپه ك���ه ی م���ن به چه نده ه���ا چاالكی جیاواز به ش���داری كرد و دكت���ۆره النه عه لی به س���ازه كه ی

چه ند مۆسیقایه كی كوردی پێشكه شكرد كه جێگه ی ڕه زامه ندی بینه ران بو".

له گۆڕه پانی بێس���نور وتیشی "ش���انۆی كارگه كه دا كۆشكێكی تایبه تی هه بو له م فێستیڤاڵه دا ئێمه له م كۆشكه دا به شێكمان بۆكه لتوری كوردی س���ازداوه ئه مانه ۆێت له م ڕێگه یه وه خه ڵكانی ئێره ئاش���نایی په یدا بكه ن له گه ڵ كه لتوره كه مان و بزانن كه كه لتوری كوردی فره كه لتوره و خاوه ن مێژویه كی دێرینه بۆیه هه ندێ هۆنراوه ی كوردی جارجار له گه ڵ مۆسیقا پێشكه ش به بینه ران ئه كه ین و به تێكه ڵكردنی له گه ڵ په ندی پێشینان و گاڵته وگه پی كوردی".

ه���اوكات ل���ه م ڕۆژه دا باك���ۆ س���ۆرانی به ناوی شانۆگه رییه كی كورد شانۆكاری به م سه باره ت پێشكه ش���كرد، )به له م( به رهه مه ش س���ۆرانی وتی "ئه م تابلۆیه له چیرۆكی ب���اس كورته و چیرۆكێك���ی په ناهه نده یه كی كورد ده كات كه به دوای سه ربه س���تیدا وێڵه .ئه و ب���ه به له مه كه ی

ئه چێته واڵتێك ب���ه اڵم جێگه ی چه ن���د

ناكه نه وه تادواجار ئه كه وێته ناو به رمۆدا و كه س چاره نوسی نازانێ".

باك���ۆ س���ۆرانی وتیش���ی " من لێ���ره وه ئه مه وێت ده رگای گفتوگۆ دروستبكه م بۆ ئه م گرفته ی ئه مڕۆ كه جیهانی هه ژاندوه ئ���ه وه ش گرفتی ك���ۆچ و به جهێش���تنی

پانتایی له دایكبونه ".

حه مه جه زا.. هونه رمه ند و پێش���مه رگه

كۆچبه رێكی كورد له سێگۆشه ی به رمۆدادا ونده بێت

قه شه نگ عه بدواڵ: ره نگه بگه ڕێمه وه کوردستان و ببمه پێشکه شکاری به رنامه

ئا: ئازاد بایز

خانمه راگه یاندکارو ئه کته ری بواری دراما، قه شه نگ عه بدواڵ له م دیمانه یه ی ئاوێنه دا باس

له هۆکاره کانی دیارنه مانی له سه ر شاشه ده کات و ئاشکرای ده کات که ڕه نگه بگه ڕێته وه کوردستان و ببێته

پێشکه شکاری به رنامه .

قەشەنگ عەبدواڵ، سه ره تا له ته له فزیۆنه هه واڵ بێ����ژه ری وه ک کوردییه کان����دا کاریکردوه و دواتر بوه پێشکه ش����کاری به رنام����ه ، دواتریش به ش����داری دراما ته له فزیۆنه کان����ی ک����ردوه ، ئه ویش دو درامای ده رهێنه ری کۆچکردو حس����ێن

میسڕی بو.له س����ه ره تای ئ����ه و خانمه هه رچه نده کاری هونه ریی و راگه یاندنیدا بو، به اڵم به ش����ێوه یه کی کتوپڕ له س����ه ر شاشه و

دراماکان ون بو.ل����ه و باره ی����ه وه قه ش����ه نگ عه ب����دواڵ دەڵێن "خەڵکی راگه یان����د به ئاوێنه ی قەش����ەنگ دورکەوتوەت����ەوە ل����ەکاری ڕاگەیان����دن، م����ن دەمەوێ����ت لێرەوە سەفەرکردنم بەهۆکاری ئاش����کرایکەم بۆ لەندەن و س����ەرقاڵ بون����م بەژیانی تایبەتیم����ەوە، تاڕاده یه ک����ی کەم لەو کارانە دابڕام ئەگینا هیچ کێش����ەیەکی

تر ڕوینەداوە".هه روه ها ده ڵێت "تەنانەت ساڵی 2002 کە س����ەفەرمکرد. شەوەکەی لەکەناڵی دەخوێن����دەوەو هەواڵ����م کوردس����ات

ت����ا ئ����ەم دەقیقەی����ەش پەیوەندی����م بەکوردس����اتەوە ماوەو زۆربەی هاوڕێ ئەزیزەکانیش����م لەوێ ماون ئێس����تاش نەوەس����تاوم لەچاالک����ی ل����ەدەرەوە لەندەن( ڕۆشنبیری لەگەڵ)مەڵبەندی

خەریکی کاروچاالکیین".له وباره ی����ه وه عه ب����دواڵ قه ش����ه نگ رونکردن����ه وه ی زی����اره ده دات و ده ڵێت تایبەتم بەرنامەیەکی ئێس����تا "ڕاستە نیی����ه بۆ کوردس����ات، ب����ەاڵم زۆربەی کۆڕو کۆنس����ێرت و دیدارە شیعرییەکان لەلەن����دەن م����ن کۆڕبەن����دی دەک����ەم بۆم کوردس����ات کەناڵی بەردەوامیش

باڵودەکەنەوە".ئ����ه و راگه یاندن����کارو ئه کته ره ئه وه ش ئاش����کرا ده کات ک����ه "لەدەرفەتێک����دا ڕەنگ����ە بگەڕێمەوە کوردس����تان و ببمە ئه وی����ش بەرنام����ە، پێشکەش����کاری

له که ناڵی کوردساته وه ".هەندێ����ک ج����ار قەش����ەنگ ڕوبەڕوی ئەوپرس����یارە دەبێت����ەوە ک����ە گوایە ژیانی تایبەتی خس����توەتە پێش ژیانی له وباره یه وه ئه و ده ڵێت ڕاگەیاندنەوە، "بەپێچەوانەوە من دوانزە س����اڵ کاری ڕاگەیاندن����م کرد لەکوردس����تان ژیانی کردە تاڕادەی����ەک تایبەت����ی خۆم����م قوربان����ی ژیان����ی ڕاگەیان����دن ئەمەش پیش����ەکەمم کە دەردەخ����ات ئ����ەوە

خۆشدەوێت".هه روه ه����ا ده ڵێت "زۆر جار ش����تێکی دیکه ش دڵخۆشم دەکات ئەوکاتەی من لەدو درامادا به ش����داربوم بەڕاستی ئەو سەردەمە ئافرەت کەم بو له و بواره دا،

ئێس����تا دەبینم ئەوهەمو کچە جوانانە له و بواره دا کاردەکەن بەڕاستی جێگەی

دڵخۆشییە".له ب����اره ی ئه وه ی ئای����ا جارێکی دیکه به ش����داری کاری درام����ا ده کات����ه وه ، ده ڵێ����ت "ئێس����تاش گ����ەر بگەڕێمەوە هەبێت باش دەرهێنەری کوردس����تان لەدرامادا به ته نیشت کاری ڕاگەیاندنەوە بەس����ەرکەوتویی دەتوان����م ڕۆڵی خۆم

ببینم".له گه ڵ تێپه ڕبونی کات و له چاو ئه کاته ی قه شه نگ عه بدواڵ له سه ر ته له فزیۆنه کان ده بین����را، کاری راگه یان����دن گۆڕان����ی به سه ردا هاتوه و که ناڵه کوردییه کانیش به ش����ێوه یه کی به رچاو زیادیان کردوه ، قه ش����ه نگ پێ����ی وای����ه هه رچه ن����ده ێس����تا کەن����اڵ زۆربوە لەکوردس����تان "ب����ەاڵم ڕەنگە لەچۆنێت����ی ئیدامەدانی ب����اش تاڕادەیەک����ی پرۆگرامەکان����دا س����ەرکەوتو نەبن، ئێستا تاکی کوردی زیات����ر خەریکی پرۆگرام����ی هونەری و میلەتی کورد لەبەرئەوەی هەمەڕەنگن ماندو بو ئەوەندە کاره ساتی جەرگبڕی بەسەرهاتوە، بۆیە ڕودەکەنە ئەوجۆرە بەرنامانە بەڕاستی بائەوەندە وابەستە نەبین بەڕاب����ردوەوە، من ناڵێم مێژوی خۆم����ان لەبیر بکەین، ب����ەاڵم باکاری

ناوازەو تازەش بکرێت".ل����ه دوای قس����انه ی ئ����ه و له ب����اره ی دیارنه مان����ی له س����ه ر شاش����ه ده کرا، قه ش����ه نگ ده ڵێت "هه ندێک سایت زۆر بێویژدانانە هه واڵێکیان باڵوکردەوە کە گوایە من مردوم لەژیاندا نەماوم، له پاڵ

ئه مانه شدا تۆمەتی تریشیان بۆ دروست کردم بۆ لەکەدارکردنی س����ومعەی من لەکۆمەڵگەدا، زۆر س����ەیرە لەم واڵتەدا بەبێ بونی بەڵگەیەکی دروست دەکەونە بریندارکردنمان کەسیش نازانێ لەپای

چیدا ئەم کارانە دەکرێ".هه روه ها ده ڵێت "ئەگەر بزانم دادگایەک هەیە س����کااڵ تۆمار دەک����ەم لەوجۆرە س����ایتانە کە کاریان تەنه����ا فریودانی

خەڵکە. لێرەوە ڕایئەگەیەنم من خاوه نی هیچ پەیج و ئەکاونتێک نیم له فه یسبوک و ئه وانه ی کراونه ته وه بەئارەزوی خۆیان بەناوی منەوە قس����ە دەکەن و لێدوانی خەڵکی ئەگینا دەدەن ناتەندروس����ت سادە ئێمەیان خۆش����دەوێت و ئاگایان

لەم جۆرە بوختانانە نییە".ئه و له قس����ه یه کی دیک����ه ش نیگه رانه ، "دەیانوت قەش����ەنگ بەهۆکاری ئەوەی

فەیسێکی جوانی هەیە پۆز لێ ده دات، باشە من ئەگەر لەبوارێکدا کارم کردبێ بۆ ئەومیلەتەی خۆمم کردوە، پۆز بەسەر کێدا لێ����ده م؟ بەبۆچون����ی من جوانی ڕوخسار سەنتەر نیە بۆکەسایەتییەکی تەندروس����ت مامەڵ����ە زۆر گرنگ����ە من ڕەفیقی خۆش����م هەب����وە وای پێوتوم ب����ەاڵم کە تێک����ەاڵوم ب����وە لەدواییدا

پاشگەز بوەتەوە لەبۆچونەکەی".

قه شه نگ عه بدواڵ

‌ره‌نگاڵه(497( سێشه ممه 2015/10/6 rangalayawene@gmail.com

گاکاوڕ

هه رچه ن���ده پالنت ئ���ه وه ت نه بو، به اڵم سه ردانی كه س���ێكی دورده كه یت و چاوت

به چه ند كه سێك ده كه وێت.

تاوه كو هه یه به پاره یه ك پێویس���تت ئه وه ی له خه یاڵته به ده س���تی بهێنیت

بۆ پرۆژه كه ت.

تاوه كو ئێستا نه تتوانیوه بایه خ به ژیانی ئاسایی خۆت بده یت هه ر بۆیه هه ست

به ماندوێتی ده كه یت.

ده بێ���ت دروس���ت ب���ۆ رێگری���ت زۆر له دروستكردنی خۆشه ویستیه نوێیه كه ت و

دودڵ ده بیت له و بواره دا.

خۆشبه ختی به ده س���ت پێكردنی ژیانه نوێیه كه ت، چاوه ڕێی س���ورپرایزی زیاتر

ببه له م ژیانه ت.

قرژاڵدوانه‌‌

به هۆی كێشه ی كه سێكی تره وه توشی گرفتێك ده بیت ك���ه له وانه یه ماوه یه ك

ناڕه حه ت و بێزار بیت.

فه‌‌ریکشێر

1010

كاتێك خانمان به شێوه یه كی به رده وام سه رپۆش له س���ه ر ئه كه ن، ئه وه قژیان هه تاوی پێویست و ه���ه وای باش���ی به رناكه وێت، هه ربۆی���ه قژیان پێویس���تی به رێنمایی و چاودێری جیاواز هه یه به

به راورد به و كه سانه ی سه رپۆش له سه رناكه ن.- قژت زۆر مه ش���ۆ له كاتی شۆردنه كه ش���ی زۆر په س���تانی لێمه كه ، هه روه ها زۆر ئه و شامپۆیانه به كارمه هێنه كه زۆر باش���ن و ده بێت بۆماوه یه كی

دیاری كراو به كار بهێنرێت.

- ئه و ش���انه یه ی ب���ه كاری ده هێنیت پێویس���ته دانه كان���ی گه وره ب���ن نابێت به هیچ ش���ێوه یه ك

وردبن.

- له دوای شۆردنی قژت هه وڵبده به سروشتی خۆی وشك ببێته وه موجه فیفه و گه رمی بۆبه كارمه هێنه

بۆ وشككردنه وه ی .

- ئه و خواردنانه بخۆ ك���ه ڤیتامینات و پڕۆتینی تێدایه چونكه ئه و خۆراكانه بۆ قژ زۆر پێویسته ،

ئاو زۆر بخۆره وه .

- خۆت به دور بگره له هه مو په ستانێكی ده رونی و ناڕه حه تی���ه ك، چونك���ه ئه مان���ه ده بن���ه هۆی

الوازكردنی قژت.

- به س���ه ری په نجه كانت شێالن بۆ بێخی سه رت بك���ه ، چونك���ه یارمه تی جوڵ���ه ی خوێن ده دات

له سه رداو قژ زو درێژ ده بێته وه .

ئا: زانكۆ

)ئۆفرۆد( ئه و جۆره وه رزشه پڕ سه ركێشیه یه كه به مانای )دژه

شه قام( دێت و له زۆرێك واڵتانی جیهان هه واداری خۆی هه یه ، وه رزشه وانانی

ئه و بواره ش رایده گه یه نن "كه پێویسته به ڕێوه به رانی واڵت و الیه نه

په یوه ندیداره كانی بواری وه رزش ئاوڕی جدی لێبده نه وه ".

فایه ق س����دیق عه لی كه به )مام فایه ق( ناسراوه الی هاورێكانی سه رپه رشتیاری گروپی فۆڕ ئێكس فۆڕ له س����لێمانی بۆ وه رزشی سه ركێش����ی ئۆفرۆد سه باره ت به بونی ئه و جۆره وه رزشه له كوردستان و راده ی ئاشنابونی الی هاواڵتیان و كێشه و گیروكرفته كانی ئه و وه رزشه به ئاوێنه ی ئه كه ی����ن گه ش����ت ئێم����ه راگه یان����د" به ئۆتۆمبێلی ده بڵ ئه كسل و چاككراو واتا به تایبه ت چاككراون و ئۆتۆمبێله كانمان ئاماده ك����راون بۆ ئه م جۆره وه رزش����ه به مه به ستی فشارلێكردن و سه ركه وتنیان بۆ به رزایی چیاكان و ش����وێنه به رزه كان كه ئۆتۆمبێلێكی ئاسایی ناتوانێت پێیدا بڕوات، بۆیه ئێمه وه ك یه كه مین گروپ له س����اڵی پاره وه دروس����تبوین به ناوی Power 4x4 in kurdistan)sulaimaniy(، پێش����تر ئه م جۆره وه رزش����ه هه ب����و له كوردس����تان به اڵم

به شێوه یه كی رێكخراو و جدی نه بو".وتیشی " راسته ئه م وه رزشه سه ركێشی زۆری تیای����ه و پ����ڕ مه ترس����یه ب����ه اڵم مه ترس����ی گیانی به 95% كه مه ، ئه وه ی زیاتر مه ترس����ی له س����ه ر ده بێت ته نها ئۆتۆمبێله كانن كه زیانیان به رده كه وێت،

چونكه بۆ نمونه ئێمه كاتێك له به رزایی چیایه كه وه دێینه خواره وه 5 كیلۆمه تر یان 10 كیلۆمه تر له سه عاتێكدا ده بڕین، خه له لێك هه س����تمانكرد هه ركات بۆیه

نیه توانامان ده كه وێته سه یاره كانمان و كۆنتڕۆڵ����ی بكه ین ئه وكاته به ئاس����انی له ئۆتۆمبێله ك����ه دێینه ده ره وه و خۆمان

سه المه ت ده بین".

له گ����ه ڵ به په یوه ندی����ان س����ه باره ت به ڕێوه به رایه تی هاتوچۆ سه رپه رشتیاری هه وڵمانداوه وتی "ئه گه رچ����ی گروپه كه به اڵم تاوه كو ئێستا هیچ په یوه ندیه كمان

نی����ه ، له به رئ����ه وه ی كه وه رزش����ه كه ی ئه وان هیچ په یوه ندیه كی به ش����ه قامه وه نیه " له گه ڵ ئه وه ش����دا نایشارێته وه كه ئه و یاس����اییه وه له رێ����كاری ده خوازن

به ڕێوه به رایه تیه رێنماییان بكه ن.م����ام فای����ه ق ب����اس ل����ه وه ده كات كه ئه وان له گه ڵ ئه وه ی كه ئه و وه رزش����ه به اڵم ده ده ن ئه نج����ام پڕسه ركێش����یه هه رگیز رێگه به خۆیان ناده ن كاریگه ری له سه ر ژینگه دروست بكه ن یاخود بچنه

موڵكی هیچ كه سێكه وه .ئه گ����ه ر چی )ئۆفۆرد( وه رزش����ه به اڵم له لیژنه ی نه توان����راوه ئێس����تا تاوه كو ئۆڵمپی كوردستاندا جێگه ی بۆ بگیرێت، فایه ق سه عید به داخه له وه ی كه چه ند جارێك هه وڵیانداوه له گه ڵ ئه و لیژنه یه دا دابنیش����ن ب����ه اڵم وه ك خ����ۆی ده ڵێت دانیش����تنه كان به بیانویه ك هه ر جاره و

نه كراوه . فای����ه ق س����ه عید ب����اس له كاریگ����ه ری قه یرانه كانی كوردس����تان ده كات له سه ر ئه م وه رزشه و وتی " ئێمه پێشتر هه فتانه یاخود له هه فته یه كدا دوجار نمایش����مان ده كرد، به اڵم ئێس����تا دو بۆ سێ هه فته جارێ����ك نمای����ش ده كه ی����ن". هه روه ها به نزینیش كوالێتی خراپی وتی "باشی و كاریگه ری هه یه له س����ه ر ئه م وه رزشه و ئه گ����ه ر به نزینه كه مان ب����اش بێت ئه وا له چوار پێنچ گه ش����تدا یه ك جار به نزین ده گۆڕین، به اڵم به م كوالێته ی ئێستای به نزینه وه كه زۆر زۆر خراپه بزوێنه ری ئۆتۆمبێله كان به رگه ناگرێت و كاریگه ری

هه یه له سه ری ".سه رپه رش����تیاری گروپه كه ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد كه "هه رجارێكی نمایش����یان رێ����ژه ی بینه رو هه واداریان زیاتر ده بێت چونكه مرۆڤ هه میش����ه ح����ه ز به كاری ن����اوازه و ن����وێ ده كات وه ك ئه وه ی كه له نمایش����ه سه ركێش����یه كانی ئه وان����دا

هه یه ".

ئا: زانكۆ سه ردار

)ماڵه كه پیسه ئه حۆل( به گوێی گه وره و بچوكی ئه م واڵته دا هاوار

ده كات كه چۆن نیشتمان پیس بوه ، شانۆیی ماڵه كه پیسه ئه حۆل نوسینی

)د.شێركۆ عه بدواڵ(و ده رهێنانی )بورهان قه ره داغی (یه ، چه ند رۆژێكه

له هۆڵی ته وار به به شداری )20( ئه كته ری به ئه زمون و نوێ نمایشده كرێت.

بورهان قه ره داغی ده رهێنه ری شانۆییه كه به ئاوێنه ی راگه یان���د" ده مانه وێت بڵێین ل���ه م كاته ی هه رێمه كه م���ان به كۆمه ڵێك گرفت���دا دۆزو ئاریش���ه و قه ی���ران و ئابوری و سیاس���ی و له روی تێده په ڕێت، ده رون���ی و كۆمه اڵیه تیه كان، هه مو ئه مانه وایكرد بیر له وه بكه ینه وه شانۆگه ریه كی بكه ین و نمای���ش ته نزئامێ���ز سیاس���ی بتوانێت ئه و گوتاره سیاسیه ی كه ئه مڕۆ هه یه له هه رێمی كوردس���تان بیده ینه به ر

ره خنه ". وتیش���ی " ئه م نمایش���ه هه ڵگری هه مو كۆی قه یران و كۆی ئاریشه كانی ئێستای

كۆمه ڵگه ی���ه ، ده مانه وێت ئ���ه و بینه ره ی كه دێت هیچ نه بێ���ت ئاهێك بگه ڕێته وه به به ریا و له ڕوی ده رونیه وه ئارام ببێته وه و ن���اوه وه ی بتوانین هیچ نه بێت قس���ه ی كێش���ه و گرفته كانی خه ڵك به شێوه یه كی جوان ده رببڕی���ن و هه ڵچونه كانیان به تاڵ

بكه ینه وه ".بوره���ان قه ره داغ���ی ده ڵێ���ت" ئه حۆل نمونه یه كی ئه م واڵته یه ، سدیق نمونه یه كی ئ���ه م واڵته یه ك���ه دو كاره كت���ه ری نێو نمایشه كه ن، هه مو ئه و حیساب نه كردنه بۆ میلله ت و په راوێزخستنه ی میلله ت ئه م

نمایشه شانۆییه ی لێكه وته وه ".قه ره داغی باس���ی له وه كرد كه هه مومان ده ستمان هه یه له پیسكردنی ئه م ماڵه ی نیش���تمان بۆی���ه ده ڵێت " ئ���ه و گه له ی ناتوانێت فه رمانڕه وایی خۆی بكات مردنی

چاكتره ".ئه كته ره كان���ی ئه م ش���انۆگه رییه بریتین له "حیكمه ت هیندی ، نه رمین قادر، رزگار باهیر، باوان عه لی ، س���امان عوس���مان، شنه حه س���ه ن و كۆمه ڵێك ئه كته ری تر و رۆژانه له س���ه عات )7(ی ئێواره له هۆڵی

ته وار نمایشده كرێت.

)ئۆفرۆد(‌ئه‌و‌وه‌رزشه‌ی‌‌كه‌‌به‌ده‌ست‌به‌نزینه‌وه‌‌گیری‌‌خواردوه‌

ئه‌ح���ۆل‌گوتاری‌‌سیاس���ی‌ئه‌مڕۆی‌‌هه‌رێم‌ده‌داته‌‌به‌ر‌ره‌خنه‌

ئه گه ر سه رپۆش ده كه یت به م شێوه یه بایه خ به قژت بده

سیحری جوانی

بیروڕا(497( سێشه ممه 2015/10/6 birura.awene@gmail.com 12

ه����ه رە لەداهێنان����ە یەکێ����ک ڕەنگ����ە س����ەرەکییەکانی مرۆڤ داهێنانی یاسابێت و ئ����ەوەش ک����ە م����رۆڤ لەئاژەڵەکان����ی تر جیابکاتەوە ئەوەبێت کە مرۆڤ بونەوەرێکی یاساییە، مرۆڤ توانای بیرکردنەوە لەیاساو دەرکردنی یاس����ای هه یە. کە باس لەیاسا دەکەین باس لەبونی ئامڕازێکی س����ەرەکیی دەکەی����ن ک����ە کاری یەکەمی ڕێکخس����تنی پەیوەندیی����ە کۆمەاڵیەتییە گش����تییەکانە، ئیشی ئەوەیە مرۆڤ لەهه ندێک خوڕەوشت و عورف و عادات����ی دیاریک����راو ڕزگاریببێت و لەبات����ی ئەمان����ە هاوبەش����ێکی بێالی����ەن بدۆزێت����ەوە کە لەس����ەروی ئ����ەو عورف و ع����ادات و ڕەوش����تە تایبەتان����ەوە بێت و بۆ هه موان وەک یەک بێت. یاس����ا لێرەدا نەک تەنها ئام����رازی دروس����تکردنی ڕەوایەتییە بەڵکو بنەما س����ەرەکییەکانی ڕێکخس����تنی سیاس����یی و کۆمەاڵیەتیشە. لەڕاستیدا یاسا وەک ئەو ڕۆحە ناوەکییە وایە کە دەش����ێت لەن����او کۆمەڵگا یان دەوڵ����ەت یان هێزێکی دیاریکراودا ئامادەبێت و ئەو ش����تانە بەپێی ن����ەزم و نیزامێک����ی تایب����ەت بجوڵێنێ����ت. س����ەروەربونی یاس����ا مانای دروستکردنی بەشێوەیەک هه موانەوە، لەسەروی هێزێکە زۆرجار ئەوە زۆر گرنگ نەبێت داخۆ شێوازی دەس����ەاڵتدارێتیی لەواڵتێکدا پادشاییە یان کۆماریی، دیموکراسییە یان شتێکی دیکە، ئەوەن����دەی ئەوە گرنگبێ����ت ئایا کۆمەڵێک یاسا هه نوکە ئەو دەسەاڵتدارێتییە ڕێکبخەن یان نا؟ ئایا ئەو هێزە یاساییەی لەسەروی هه موانەوەی����ە ئامادەی����ە ی����ان ن����ا؟ ئایا ش����تێک هه یە بکرێت هه موان لەبەردەمیدا

بەرپرسیاربن؟دو ه����ه زارو چوارس����ەد س����اڵ لەمەوبەر مێژونوسی یۆنانی هێرۆدتس کاتێک مێژوی جەنگەکان����ی یۆنان لەگ����ەڵ دوژمنەکانیدا دەنوس����ێتەوە، باس لەهۆکاری س����ەرەکیی سەرکەوتنی یۆنانییەکان بەسەر فارسەکاندا دەکات. هێرۆدۆتس ئەم س����ەرکەوتنە بەم ش����ێوەیە لێکئەداتەوە: ئەوان����ەی لەڕیزی هاواڵتیبون، یۆنانیدا شەڕیاندەکرد سوپای نەک ڕەعیەت و خزمەتکارو پیاوی سوڵتان. یۆنانیی����ە ش����ەڕکەرەکان لەیەککاتدا هه م جەنگاوەربون و هه م هاواڵتیی، یان"هاواڵتیی جەنگاوەرب����ون". دەس����تەواژەی "هاواڵتیی جەن����گاوەر" مانای ئ����ەوەی ئەمان کۆیلەو رەعیەتی هیچ سەروەرو سەرۆکێک نەبون، لەباتی ئەوە ئەوان ڕەعیەت و ژێردەس����تەی ئەو یاسایانەبون کە لەش����ارە یۆنانیەکاندا دەرکرابون. ئەم جەنگاوەرە یۆنانیانە لەباتی پادش����اکان ئەو یاسایانە ئامرو سەروەریان بون کە ئازادانە خۆی����ان و هاواڵتییەکانیان لەشارە یۆنانییەکاندا دەریانکردبو. بەحوکمی یاس����اکانیان ئەوەش کە جەن����گاوەرەکان بەیاسای خۆیان دەزانیی و ڕێزیان دەگرت و باوەڕی تەواویان پێیانبو، بۆیە گوێگرتنیان لەیاساکان وەک ئەوە وابو بەبەردەوامی گوێ لەخ����ودی خۆیان بگرن، خۆیان س����ەروەرو س����ەرکردەی خۆیان بن و جەنگەکانیش بۆ خۆیان و یاس����اکان و ئیرادەی خۆیان بکەن. ئیمپراتۆریەتە جەنگاوەرەکان����ی لەکاتێکدا پێیوایە هێرۆدۆتس وانەبون، فارس����ییەکە ئ����ەوان ئەم پاڵن����ەرە ناوەکییەی����ان نەبو، لەباتی گوێ لەیاسایەک بگرن کە باوەڕیان پێیەتی، گوێیان لەو تاکەکەس����انە دەگرت ک����ە ئەمرەکانی بۆ دەردەکردن. ئەوەش����ی وایلێکردبون گوێ لەو تاکەکەس����انە بگرن قەناعەت و باوەڕی ناوەکیی ئەوان نەبو بەو کەسانە، بەڵکو تێکەڵێکبو لەترس و تەماح و ناچاریی. هێردۆتس پێیوایە ئەم جیاوازییە گەورەیە هۆکاری سەرکەوتنی یۆنانییەکان و ژێرکەوتنی فارس����ەکان لەو جەنگانەدا کە لەنێوان ئەو دو بەرەیەدا ڕویدەدا. پێموایە شتێکی زۆر لەڕاس����تیی لەم لێکدانەوەیەی هێردۆتسدا هه یەو ئەم لۆژیکی بەشداربونە لەجەنگدا تا ئەمڕۆش لەزۆر ئاستدا ڕاستە. جەنگاوەری ڕاستەقینە ئەو کەسەیە کاتێک بۆ نیش����تیمان یان واڵت ی����ان نەتەوە یان دەوڵەت یان هه ر یەکەیەکی دەستەجەمعی تر دەجەنگێت، ئەو هه ستەی هه یە کە بۆخۆی دەجەنگێت، بەرگریی لەشتێک دەکات خۆی بەشدارە لەدروس����تکردنیدا، بونی ئەو شتە

بەشێکە لەبونی تاکەکەسانەی ئەو.مرۆڤ، وەک ئەرستۆ دەڵێت، نە خودایە نە ئاژەڵ، بەڵکو شتێکە لەنێوان ئەو دوانەدا. مرۆڤ ئەو حەزو هه ست و غەریزانەی هه یەتی شتێکە لەئاژەڵی نزیکدەخاتەوەو بەدونیای زیندەوەرانی ترەوە دەیبەس����تێتەوە. بەاڵم ئەو توانا عەقڵیی و تێفکرین و بیرکردنەوەیە کە هه یەتی لەخوداوەن����دی نزیکدەکاتەوە. بۆیە مرۆڤی ڕاس����تەقینە، الی ئەرس����تۆ، کەس����ێکە هه م وازی لەوە هێناوە کە ئاژەڵ بێت هه م تەماحی ئەوەی نییە ببێت بەخودا.

مرۆڤ ئەو بونەوەرەیە کە لەناوەڕاس����تیی ئ����ەو دوانەدا نیش����تەجێیە. ب����ەاڵم مرۆڤ بونەوەرێکیش����ە کە ناتوانێت بەتەنها بژیی، بەڕەنگاریی ئەو هه موومەترسییانە بەتەنها ببێتەوە کە لەدونیادا ئامادەن، یان بەتەنها بەو ش����ێوازە زۆران����ەی بەختەوەریی بگات کە دەش����ێت لەپەیوەندی����دا بەمرۆڤەکانی ترەوە دروس����تببن. ئەم����ە وادەکات مرۆڤ پێویستی بەوانیتربێت، پێویستی هه میشە بەدروستکردنی ئەو شتە بێت کە هاوبەشەو ناوی "ژیانی گشتیی" لێدەنرێت. پێداویستیی بەم هاوبەش����ە پێکەوەییە نیش����انی ئەدات مرۆڤ بەسروش����ت بونەوەرێکی سیاسییە، سیاس����ەت بەمانای چاالکیی ڕێکخس����تنی ژیان����ی گش����تیی و پێکەوەی����ی مرۆڤەکان. جەوهه ری ئەم ڕێکخس����تنەش دیس����انەوە یاس����ایە، بەب����ێ بونی یاس����ا ناکرێت ئەم زۆرج����ار ک����ە گش����تیە، پێکەوەبوون����ە پێکەوەبونێکی ت����ەواو ئاڵۆزە، ڕێکبخرێت. ئەم خااڵنەیە وا لەئەرستۆ دەکات پێیوابێت مرۆڤی ڕاس����تقینە تەنها لەناو "ژینگەیەکی مەدەنیی"دا دەتوانێت دروس����تببێت، لەناو ش����ارو ئەو ش����وێنانەدا دروس����تببێت کە یاس����ا ژیانی مرۆڤەکان و پەیوەندییەکانیان ڕێکدەخات. لەم ڕوانینەدا مرۆڤ تەنها لەناو ژینگەیەکی شارنش����ینی ل����ەو بابەتەدا کە یاساکانی ئاشکراو ڕونبن و لەالیەن هه موانە پەیڕەوبکرێ����ن، بەس����ەرکردەو ژێرکردەوە، م����رۆڤ دەتوانێت وەک بونەوەرێکی خاوەن ئەخالق و چاکەکار بژیی. تەنها ژینگەیەکی سیایسی لەو بابەتە دەتوانێت سیستمێکی دادپەروەرو مرۆڤی دادپەروەر دروستبکات، تەنها ئەو جۆرە ژینگەیە دەتوانێت ئەگەری ئ����ەوە بەمرۆڤەکان����ی ناوی ب����دات بتوانن خواس����ت و حەزەکانی����ان لەس����ێبەری ئەو یاس����ایانەدا وەدیبهێن����ن کە ه����ه ن، بەبێ ئەوەی وەک ئاژەڵێک����ی دڕندەیان لێبێت و پەالماری ئەوانەبدەن کە لەخۆیان الوازترن، بەبێئەوەی دزیی و جەردەیی و کوشتن و بڕین ببێت بە بەش����ێک لەک����ردەی وەدیهێنانی ئ����ارەزو و خ����ەون و تەماح����ەکان. ئەمەش لەمانا هه رە سادەکەیەدا پێداگرتنە لەسەر دروس����تکردنی ژیانێکی گشتیی و مەدەنیی کە هێزی ڕوت و دەس����ەاڵتی ڕوت بەڕێوەی نەب����ات، هه روەها س����ودو قازانجی کاتیی و ناڕەوای ئەم ی����ان ئەو تاکەکەس و ئەم یان ئەو گروپی کۆمەاڵیەتیی ئاراستەی نەکات.

گەڕاندن����ەوە ب����ۆ ئەم یاس����او س����ەرەتا س����ادانە ئەو بەرچاوڕونییە سەرەتاییەمان پێدەبەخش����ێت بۆ وێناکردن����ی ژیانی ئێمە لەناو ئ����ەو جوگرافیا ئاڵ����ۆز و بریندارەدا کە ناوی کوردس����تانە. ئەوەی واڵتی ئێمە ئاراس����تەدەکات و بەڕێوەدەبات هه مان ئەو دۆخەیە کە وادەکات لەش����کری فارسەکان لەب����ەردەم یۆنانییەکاندا بش����کێت. هه مان کۆمەاڵیەتیی لەپێکەوەبونی شێوازەیە ئەو کە بەهه ندێک تەماح����ی بون بەخوداوەندو بەئەوانیتر ئەگەری بون بەئاژەڵ دەبەخشێت. ئەوەی لەدونیای ئێمەدا غائیبە یاسایە بەم مان����ا هه رە س����ادەو بنەڕەتیی����ە، مانایەک ڕێ لەدۆڕانی ب����ەردەوام و لەبەخوداوەندبون

هه ندێک و لەبەئاژەڵبونیی زۆرینە دەگرێت.

یاساو خوداو ئاژەڵ

ئەوەی لەدونیای ئێمەدا غائیبە

یاسایە بەم مانا هه رە سادەو

بنەڕەتییە مانایەک ڕێ لەدۆڕانی

بەردەوام و لەبەخوداوەندبون

هه ندێک و لەبەئاژەڵبونیی زۆرینە دەگرێت

کوردس���تانیان ئاگادارن ک���ە کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان لەسێ ڕۆژی 25، 26 و 27 ی سێپتەمبەردا لەبروکسل بەئامادەیی هەرە زۆرینەی حیزب و ڕێکخراوەو پارتگەل و لەسەرانس���ەری مەدەن���ی س���ازمانگەلی بەرچ���اوی بەژمارەیەک���ی کوردس���تان و ئەندامان و میوانگەلێکی بەئەژمار، بەسترا. لەوێدا هەروەها کوردی خۆراسان و روسیاو

دەوروبەری بەشداربون.ئەوانەی لەکۆنگرەدا بەشداربون کەسانێک و ڕێکخراوەگەلێکن کە لەهەس���تیاریی دۆخی بەبەشداربونیان تێدەگەن و کورد ناس���کی دیالۆگی ناوخۆیان دیموکراتیترو شەفافترو ڕونتر کردو دەکەن. بە بەس���تنی کۆنگرەی پازدە، س���ەرەڕای هەوڵ و تەقەالی کۆماری ئیس���المیی ئێران و تورکیا بۆ ئابڵوقەدان و ئیسۆلەکردنی، کۆنگرە هەنگاوێکی دیکەش لەخزمەتی خەباتی ئازادیخوازییدا بەش���دار

بو.ئەوان���ەی لەخزمەت���ی کۆنگ���رەدا بون مرۆڤگەلێک���ی لەوان���ە زۆر بەئەژم���ارن. کوردس���تانیین کە سااڵنێکی زۆری تەمەنی خۆی���ان لەخزمەت خەبات���ی ئازادیخوازیی کوردس���تاندا بەسەر بردوە. نمونەی ئەوانە مامۆس���تای نەمر پرۆفیس���ۆر عیس���مەت ش���ەریفوانلی و ئەوانەی دیکەیە کە ئەو سێ ڕۆژە ماندونەناس لەخزمەتی گەلی خۆیاندا

بون.ئەوان���ەی لەکۆنگرەدا بەش���داربون ئەو

کەسانە لەکوردستانیانن کە جیا لەهۆشیاریی سیاس���یی، هەروەها نەک هەر پول و پارەو موچەیەک وەرناگرن، بەڵکو پارەو کاتیش لە س���ەریان دەکەوێت. ئ���ەوە نمونەیەکی خۆشەویس���تیی لەخۆبەخش���یی و بااڵی���ە

نیشتیمان و هەستی بەرپرسیارەتی.باش���ە سپاس���ی هاوڕێی دەرفەتێک���ی خۆشەویست و ماندونەناس و ئیمتیازنەناس، کاک تاهی���ری کەمالی���زادە، بکرێ���ت کە س���ااڵنێکی زۆر بەس���یفەتی هاوسەرۆکێک لەخزمەت���ی میهراب���ی بڵن���دی خەبات���ی ئازادیخوازییدا بو، ئێستایش کە ئەندامێکی دەتوانێت کۆنگرە بەڕێوەبەرییە، دەستەی لەئەزمون���ی گ���ەورەو گران���ی ب���ەردەوام

بەهرەمەند بێت.هەروەه���ا سپاس���ی ئ���ەو هاوڕێیان���ەی دیوانیان بەڕێوە برد، هەر لەدکتۆر حەسەن ش���ەتەوی- ی���ەوە ک���ە یەکێ���ک لەوانەیە س���ااڵنێکی زۆر لەتەمەنی خۆی لەخەباتی ئازادیخوازییدا س���ەرف ک���ردوە تا دەگاتە جەوانتری���ن لەوانەی هاوش���ان لەخزمەتی خەباتی ئازایخوازییدان. هەروەها ئەو هاوڕێ هەڵبژاردنیان بەخۆکاندیدکردن و بەڕێزانەی درێ���ژە بەژیانی گرینگ و پی���رۆزی کۆنگرە

دەدەن.هاوڕێیان���ی کوردس���تانیی دەزان���ن کە ڕەنگە ئەمس���اڵ ئەرکی سەرشانمان لەهی هەم���و کاتێكی دیک���ە زەحمەتت���ر بێت، چون باکوری کوردس���تان هەر ئێستا لەژێر تورکیا بەکۆمەڵکوش���تندایە، هەڕەش���ەی گوێ لەبانگی تەڤگ���ەری ئازادیخوازیی بۆ ئاش���تیی و برایەتیی، ناگرێت و بە بەرچاوی جیهان���ەوە تەنانەت دەس���تدرێژیی دەکاتە س���ەر س���یادەتی باش���وری کوردس���تان. ش���ێوە بەهەمان کوردس���تان ڕۆژئ���اوای لەژێر هەڕەش���ەی چەپەڵترین لەتیرۆریزم و فاشیزمی ئیس���المییدایەو بەشێکی باشور بەهەمان ش���ێوە. ڕۆژانە دەیان لەمندااڵن و پیرو نەوجەوانی ک���ورد لەباکورو ڕۆژئاواو باش���ور گیان بەخت دەک���ەن. ڕۆژهەاڵتی

کوردس���تان لەدۆخ���ی بێکاری���ی و ترس و ش���وێنگەلی داگیرکەرییدایەو وەحش���ەتی س���تراتژیی، بەتایبەتیی لەسەر سنورەکان روبەڕوی بەش���ەکانی دیکەی کوردس���تان،

میلیتاریزە کراوەو بەمین چێندراوە.لەبەرئ���ەوە لەهەر کاتێک���ی دیکە زیاتر نەتەوەی���ی و بەیەکیەتی���ی پێویس���تمان ڕیزەکان���ی برایەتی���ی خوش���کایەتیی و ئێمە دروش���می کوردس���تانە، کۆمەڵگای پێکەوەب���ون و یەکترقبوڵک���ردن و ڕێزگرتنە لەخەبات و تێکۆش���انی یەکتر، بەهێزکردنی دیالۆگ���ی نەتەوەی���ی و پێوەندیەکانمان���ە،

باسی دۆخی دژواری ژێردەستەیی خەڵکی لەش���ەفافیەتی دیفاعکردنە کوردس���تانە، لەدەس���تپاکیی دیفاعکردنە حوکمڕانی���ی، نەتەوەیی و پاراس���تنی سامانی نەتەوەیی و پێشخس���تنی، دیفاعکردن���ە لەمافی ژنان، لەزیندانیانی بەدەهەزاری سیاسیی، بریتییە لەڕێزگرت���ن لەگەریالو پێش���مەرگە کە هەر ئێستا لەسەنگەرەکاندا گیان بەخت دەکەن، هاوکاریکردن و هاوپش���تیکردنە لەهەژاران و نەدارانی کوردستان و لەبێکاران و ئاوارەکان،

لەدژایەتیکردنی نیپۆتیزم و گەندەڵیی.بەگشتیی، کوردستانیانی پێشکەوتوخوازو ئازادیخواز دەبێت لەکوردستان ئااڵهەڵگری

پاراستنی مرۆڤایەتیی و پێشخستنی بن.کوردستان دەبێت کۆمەڵگای پلورالیزمی سیاس���یی و ئایینیی و ئایینزایی و نەتەوەکان بێت، جێگای پێشکەوتنی کولتورو ئەدەب و ش���یعرو موزی���ک و هونەر بێ���ت، جێگای بیرو بۆچون و قسەوباس���ی جی���اواز بێت، تاکەکەس و لەئازادیەکانی ڕێزگرتن جێگای

لەپاراستنی مافی مرۆڤ بێت.کوردس���تانیان دەتوان���ن ئ���ەو ئەرک���ە ئ���ەو ژم���ارەی چونک���ە ڕابپەڕێن���ن بی���ری بەدەربەس���ت کوردس���تانیانەی ئازادیخوازیی���ەوە پێش���کەوتوخوازیی و دێ���ن رۆژ بەڕۆژ پەرەدەس���تێنن، باش���تر خۆیان رێک دەخەن و توندتر لەس���ەنگەردا بەدڵنیایی���ەوە س���اڵێکی خۆڕادەگ���رن. دیکە کۆنگرەیەکی نەتەوەیی کوردس���تانی بەدەستکەوتترو کوردس���تانێکی بەهێزترو جەسورترو بەخۆباوەڕترو کوردستانیانێکی چاالکتر لەمەیدانی ژیاندا دەبن، پێش هەر ش���تێک لەبەرئ���ەوەی بەرونی���ی دیارە کە

کوردستانیان بڕیاری سەرکەوتنیان داوە.پێک���ەوە بەهێزی���ن، س���ەرکەوتن ب���ۆ

مرۆڤایەتیی و خەباتی ئازادیخوازییمان.

نەتەوەی���ی کۆنگ���رەی س���ه رۆکی *کوردستان

کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان و هەڵوێستەیەک

ڕێبوار ڕەشید*

KNN كه هه ندێ نا رۆژنامه نوس نازناوی )تۆپخانه ك����ه ی گۆڕان(یان پێبه خش����ی بو، ئێس����تا ئه و تۆپخانه ی����ه به جۆرێك له كه ڵك كه وت����وه ، هه رچی تۆپ����ێ ده ته قێنێ چروك ده كات و هیچ س����ودێكی ب����ۆ خاوه نه كه ی و

ئه وانه شی شه ڕی له سه ر ده كردن نه ماوه . ل����ه 28ی 10ی 2014 و وتارێكی )1082( وش����ه یم له س����ه ر كه ناڵی KNN ل����ه ژماره ب����ه )ئاوێن����ه (دا هه فته نام����ه ی (450(ی تۆپخانه ك����ه ی )چاره نوس����ی ناونیش����انی گۆڕان به ره و كوێ ؟( باڵوكرده وه ، كه تیایدا كێش����ه و برینه كان����ی ئه و كه ناڵ����ه م تاوتوێ كردبو. هاوكات دو پێشنیازیش����م خستبوه ڕو ك����ه یه كێكیان داخس����تنی ته واوه تی بو، ئه ویتریشیان چاكسازی و گۆڕانكاری بنه ڕه تی

بو.

برینی بێ چاره سه ردوای تێپه ڕبونی نزیكه ی س����اڵێك به سه ر نوس����ینی ئه و وت����اره دا، كه به س����نگێكی فراوانه وه قبوڵكراو په س����ند كراو به باش����ی نرخێنرا، به اڵم هیچ یه كێك له و دو پێشنیازه به هه ن����د وه رنه گیرا و جێبه جێنه ك����را، جگه له گۆڕانكارییه ك����ی كه م ك����ه ئه ویش خۆی له دانان����ی به ڕێوه به رێك����ی نوێ����ی حزب����ی و له وێش����ه وه به حزبیكردن����ی زیات����ری ئه دای كه ناڵه ك����ه دا بینیی����ه وه . ئه وه ی����ش ن����ه ك نه یتوانی چاره س����ه ری برینه كانی كه ناڵه كه بكات، به ڵكو به جۆرێك برینه كانی سه خت و قوڵتر كردوه ، كه ته نها ده بێ ئاواتی مه رگی

بۆ بخوازیت )واته داخستنی كه ناڵه كه (.

گۆڕانخوازه كانیش بینه ری نینئه گه رچی راپرسیه كی ورد و باوه ڕپێكراومان له به رده س����ت نیه ، به اڵم ئه وه نده ی تێبینی ده كرێ����ت )ك����ه تێبینیكردن هاوش����ێوه ی راپرس����ی یه كێكه له ئامڕازه زانس����تیه كانی توێ����ژه ری راگه یاندن( به به راورد به س����ااڵنی

پێش����وتر، بینه ری ئه م كه ناڵه له داكش����ان و به جۆرێ����ك به رچاودای����ه ، دابه زینێك����ی )گۆڕانخوازه كانیش( تاقه تیان نیه س����ه یری بكه ن و ب����ۆ وه رگرتنی هه واڵ و زانیاری زیاتر پش����ت به كه ناڵه كانی تر ده به ستن. ئه مه ش له خراپی به ڕێوه بردنی سیاس����ه تی میدیایی و الوازی شێواز و ئاستی ئاڕاسته كردنی په یامی

كه ناڵه كه وه سه رچاوه ی گرتوه .

نه خۆشیه درێژخایه نه كه ملمالنێ����ی دوبه ره ك����ی و باڵباڵێ����ن و ناپیش����ه ییانه ، یه كێك له و كێش����انه ی ئه م كه ناڵ����ه گیرۆده یه تی و بوه ته نه خۆش����یه كی درێژخای����ه ن بۆی ، به جۆرێ����ك ئه وانه ی كه ماوه یه ك ده بنه به ڕێوه به ر یه كێك له هه نگاوه سه ره كیه كانیان پاكس����ازیكردن و له بێژندانی كه ناڵه كه یه رۆژنامه نوس����ه كانی كارمه ن����د و به پێ����ی دور و نزیكیان له خۆیان و باڵه كه یان، ئه م����ه به ش����ێکی په یوه ندی به ڕێکخس����تنی کاروباری که ناله که وه یه ، که زۆرجار باڵباڵین ئاس����ته نگ بۆ به باش����ی به ڕێوه چونی کاری هه مو دروس����تده کات. به ڕێوه به ره کانی����ش ئه وان����ه ش ل����ه وه وه س����ه رچاوه ده گرن كه خاوه نی ئه م كه ناڵه له هه ڵبژاردن و دیاریكردنی س����تافێكی رۆژنامه نوس����یی پرۆفیشناڵ بۆ

كه ناڵه كه سه ركه وتو نه بوه .

خه نجه رێكی كول و له كاركه وتوئام����اژه م پێشوتریش����دا له وتاره ك����ه ی به وه كردب����و كه ته نها وه كو خه نجه ری كه الن سه یری ئه م كه ناڵه ده كرێت )كه له گه ڵ ئه م بۆچونه دا نیم(، تاوه كو له كاتی پێویس����تدا وه ك ئامڕازێك����ی كاریگه ر و زه بروه ش����ێن بۆ هێنانه دی ئامانجێكی سیاسی به كاربهێنرێت )كه له راستیدا زۆربه ی میدیاكانی كوردستان ئه م ئامانجه یان هه ی����ه (، له به رئه وه ی میدیا ئه رك����ی ئه وه نی����ه ماوه یه ك قس����ه بكات و ماوه یه ك بێ ده ن����گ بێت، به ڵكو ده بێت به به رده وامی كارگ����ه ی به رهه مهێنانی هه واڵ و زانیاری بێت، نه ك ته نها ئاڕاس����ته كردنێكی حزب����ی و ئه جێندایه ك����ی سیاس����ی كات����ی ، ئه گه رچی له پرسی سه رۆكایه تی هه رێمیشدا كه ش����ه ش مانگه به رده وام����ه نه یتوانی ئه و رۆڵ����ه ببینێ����ت و وه ك����و خه نجه رێكی كول و ئێمه هه ڵبه ت����ه ده رك����ه وت. له كاركه وت����و خوازیاری ئه م ج����ۆره رۆڵه ی میدیا نین كه به هه ڵمه ت و هێرش����ی راگه یاندن په یامه كانی ئاڕاس����ته بكات، ته نانه ت نه یتوانی له م ماوه دورو درێژه دا به ش����ێوه یه كی بابه تی كێشه ی

پۆستی سه رۆك بۆ خه ڵك رونبكاته وه .

كه ناڵێكی بێ زانیاری ئه گه رچی خ����ۆی به )كه ناڵێكی هه واڵیی( ناوزه د ك����ردوه ، به اڵم ئ����ه م كه ناڵه هێنده خاڵ����ی و هه ژاره له زانیاری ، كه هاوش����ێوه ی ت����ر، ته قلیدیه كان����ی حزبی����ه كه ناڵ����ه هه واڵ����ه حزبی و ته ش����ریفاتیه كانی وه زیر و په رله مانت����ارو ده س����ه اڵتداره كانی تری ئه م بزوتنه وه یه له حكوم����ه ت، به هایه كی بااڵیان هه یه و ریزبه ندی یه كه م و دوه می گه شته كانی هه واڵ ده گرن. ئه مه س����ه رباری ئه وه ی هه ر تاو ناتاوێ وتارێك����ی به ڕێوه به ری كه ناڵه كه له س����ه ر دۆخی سیاس����ی هه رێ����م ده كرێته ه����ه واڵ و راپ����ۆرت، س����ه ره ڕای ده ركه وتنی ناوب����راو له به رنامه و هه واڵه كان����دا، كه بۆته

میوانی به رده وامی كه ناڵه كه ی خۆی .

كه ناڵی كه مپینی هه ڵبژاردننه گونج���او له داهێن���راوه یه كێ���ك گ���ۆڕان بزوتن���ه وه ی ناپه س���ه نده كانی ك���ه دواتر ب���وه مۆدیل ب���ۆ حزبه كانی رۆژنام���ه وان و كاندیدكردن���ی تری���ش، راگه یاندكاره كان���ی ب���وه ب���ۆ پارله مان و ئه نجومه نه كان���ی پارێزگا و پۆس���ته كانی حكوم���ه ت، ئه م���ه وای ك���ردوه ته نه���ا ئامانجێك كه راگه یاندكاران به م كه ناڵه وه ببس���تێته وه خ���ۆ ده رس���تن و دواتر خۆ پااڵوتن���ه له یه كێ���ك له هه ڵبژاردنه كاندا، وات���ه ئ���ه م كه ناڵ���ه ئه وه ن���ده ی وه ك كه مپینێك���ی هه ڵبژاردن س���ه یرده كرێت، هیچ ئه وه ن���ده وه ك كه ناڵێكی میدیایی پرۆفیش���ناڵ ئامانج���ی میدیاكارانی نیه )به پێ���ی زانیارییه كانی���ش ح���ه وت له و كار كه ناڵه كه ، به رپرس���انه ی میدیاكار و بۆ خ���ۆ كاندیك���ردن له هه ڵبژاردنه كانی داهاتوو ده كه ن(، كه پێویس���ته خاوه نی یه كه می كه ناڵه ك���ه به بڕیارێك مافی خۆ پۆس���ته كانی بۆپارله مان و كاندیك���ردن حكوم���ه ت له میدیاكارانی ن���او كه ناڵه كه قه ده غه ب���كات، ئه م���ه ش ده بێته هۆی نه مانی به شێكی س���ه ره كی له ملمالنێی

نابه رپرسانه له ناو میدیاكه یدا.

كۆتا قسه KNN كورتكراوه ی )ت���ۆڕی هه واڵیی كوردی (ی���ه ، ب���ه اڵم ئه م ن���اوه گه وره و رۆژنامه وانیه نه ك بۆ ئه م میدیایه نابێت، كه ئێس���تا بوه ته یه كێك له ئۆرگانه كانی حزب )له كاتێكدا ده مێكه مۆدێلی میدیای حزبی و ش���مولی كۆتایی هاتوه (، به ڵكو هیچ كه ناڵێكی میدیایی كوردی به حزبی و

ناحزبیه وه له ئاستی ئه م ناوه دا نیه . ئه گه رچی له نوس���ینه كه ی پێشوترمدا، دو پێش���نیارم خس���تبوه ڕو )داخستن، ی���ان چاكك���ردن(، ب���ه اڵم دوای ی���ه ك س���اڵ تێبینیكردنی ئ���ه م كه ناڵه له روی ئی���داره دان و په یام���ه میدیایه كه ی���ه وه ، ده گه ینه ئ���ه و ئه نجامه ی به رده وامبونی ئه م كه ناڵه به م عه قڵیه ت و ئاسته خراپ و كوالێتیه نزمه ی ئێس���تایه وه ، داخستنی باش���ترین رێگه یه ، له به رئ���ه وه ی بوه ته خه نجه رێكی كول و تۆپخانه یه كی چروك، جگه له به هه ده ردانی پاره و خۆخه ڵه تاندن هیچی دیكه ناگه یه نێ . هه ربۆیه پێشنیاز ده كه ین ئه م كه ناڵه دابخرێ و له وه زیاتر مێ���ژوی خ���ۆی و خاوه نه ك���ه ی عه یببار

نه كات.

خه نجه ره كول و تۆپخانه چروكه كه ی گۆڕان

كامیل عومه ر

یه كێك له داهێنراوه نه گونجاو ناپه سه نده كانی

گۆڕان كه دواتر بوه مۆدیل بۆ حزبه كانی

تریش، كاندیدكردنی راگه یاندكاره كانی بوه بۆ پارله مان و

ئه نجومه نه كانی پارێزگا و پۆسته كانی حكومه ت،

ئه مه وای كردوه ئامانجی راگه یاندكاران

ته نها ببێته خۆ ده رستن و دواتر خۆ پااڵوتنه له یه كێك له هه ڵبژاردنه كاندا

بەگشتیی کوردستانیانی

پێشکەوتوخوازو ئازادیخواز دەبێت

لەکوردستان ئااڵهەڵگری پاراستنی

مرۆڤایەتیی و پێشخستنی بن

بونەوەرێک����ی پێش����ئەوەی م����رۆڤ نیشتیماندار بێت، بونەوەرێکی ماڵدارە. ئەمە ڕای )فیلێم فلوسەر(ی فەیلەسوفی بواری میدیای����ە. بەبۆچونی ئەو، ئێمە دەتوانین بەبێ نیش����تیمان بژین، بەاڵم ناتوانی����ن بەبێ م����اڵ بژین. فلوس����ەر وایدەبینێت ک����ە ئێمە دەتوانین لەهه مو تەنانەت هه بێ����ت، ماڵمان ش����وێنێکدا دەتوانین وەکو بێالنەکان لەژێر پردێکدا بژین، یان وەکو قەرەجەکان لەکاروان و نیش����تەجێبین، لەهوتێلێک����دا می����وان ب����ەاڵم ناتوانین هه مو ش����وێنێک بکەین نیش����تیمان خۆم����ان. بەنیش����تیمانی بۆ ئ����ەم بیری����ارە ئ����ەو مرۆڤانەیە کە

بەرپرسیارێتیمان بەرامبەریان هه یە. گ����ەر لەس����ەردەمی پێش شۆڕش����ی لەناو پیشەس����ازییدا چەمکی "م����اڵ"، گیریخواردبێت، ش����وێندا دیسپۆتیزمی ئەوا لەم س����ەردەمەماندا م����رۆڤ لەناو دروستدەکات. ژیان کاتدا دیسپۆتیزمی ماڵ لەنیش����تیمانی مۆدێرندا، شوێنێک نییە ک����ە هی گروپێک����ی تایبەت بێت، جوگرافیای����ەک نییە ک����ە موڵکی یەک نەتەوە بێت، روبەرێک نییە کە دەوڵەت س����نوری بکات و رەه����ای دیس����پلینی بزاوت����ی ئەندامەکانی دیاریبکات. چیدی نیش����تیمان تەنها دەاللەت لەو ش����وێنە ناکات کە بەمان����ا نەتەوەییەکەی تیایدا لەدایکدەبین و دەمرین. واتە ئەو چەمکە بوە بەبار بەس����ەر خۆیەوە کە دەڵێت، ئێمە تەنها لەناو نیش����تیمان و کەس����ی خۆماندا ژیانێک����ی خۆش دابیندەکەین و ئارامیی کۆمەاڵیەتیمان پارێزراوە، چونکە نیشتیمان دەشێت ببێت بەمەترسیدارترین شوێن بۆ دانیش����توانەکەی خۆی، وەکو لەعێراق و س����وریاو چەندین واڵتی تردا دەیبینین و تاراوگەش ببێت بەش����وێنێک

بۆ دروستکردنی ماڵێکی نوێ. پتر موینش����ن، وەک����و لەش����ارێکی لەملیۆنێ����ک ک����ەس دەژی����ن. پێکهاتی دانیشتوانەکەی پتر لە ١٨٠ واڵت پێکدێت و زیاتر لە36 % نیش����تەجێبوەکانی، یان هه یە، نائەڵمانییان پاشخانێکی خۆیان یاخ����ود یەکێک لەدایک و باوکیان س����ەر بەنەتەوەیەک����ی ترن. لەش����ارێکی وەک لەندەنیش کە پتر لەحەوت ملیۆن کەسی تێدا دەژی، زیاتر لە3٠٠ زمان قس����ەی پێدەکرێت. نزیکەی ١٨3 زیناگۆک و١3٠ مزگەوت و3٧ پەرس����تگەی هیندی لێیە. ئ����ەم ڕەهه ن����دە ف����رە کولتورییە، کە مۆدێرنە، نوێی سەردەمی دەرکەوتێکی بوە بەیەکێک لەخەسڵەتە سەرەکییەکانی ش����اری مۆدێ����رن و دەوڵەمەندییەک بۆ کولتورو ئابورییەکەی، نەک مەترسیی بۆ لەدەستدانی ڕەسانەیەتیی. بەم چەشنە ک����ۆچ ڕەهه ندێک����ی نوێی شارس����تانیی سەردەمەو چیدی هیچ دەوڵەت و ئایینێک ناتوانێت وەکو جاران س����نور بۆ ژیان و

روبەری ئینسانەکان دیاریبکات. س����ەردەمی نوێ، سەردەمی داماڵینی لەتێگەیش����تنی نیش����تیمانە چەمک����ی ڕەس����ەنایەتیی. واتە چیتر نیش����تیمان بونێکی هه میش����ەیی و نەگ����ۆڕی نییە، فەرهه نگییەکان����دا لەپێناس����ە وەک����و دەیبینی����ن. ئاش����کرایە ک����ە چەمک����ی نیش����تیمان چ لەڕەهه ندە ئایینییەکەی و ناس����یۆنالیزمییەکەیدا لەڕەهه ن����دە چ کرۆکێکی نەگ����ۆڕی هه یە، بەو مانایەی کە یەک هه قیقەتی هه یەو دابەشناکرێت. ڕەهه ن����دی یەکەمی����ان نیش����تیمانێکی لەناو ژیان����ە بەختەوەری����ی نەگ����ۆڕی جوگرافیایەکی خوداییدا کە لەبەهه شتدا لەدوهه میشیاندا، دەبێت. بەرجەس����تە واتە لەدیدی ناس����یۆنالیزمدا، نیشتیمان جوگرافیایەکی نەگۆڕی دونیاییەو قابیلی دەستکاریکردن نییە، سنورێکی پیرۆزی ئینس����انکردەو گۆڕانی بەسەردا نایەت. ئ����ەم نەگۆڕییە لەخودی خۆیدا ناکۆکەو دۆخێکی پڕ ئیشکالییە، چونکە چەندە نیش����تیمان بۆ هه ر تاکێ����ک لەچەندین دەوڵەتی نەتەوەی����ی پێکدێت، ئاوهاش بۆ ئیمانداران لەچەندین خوداو بەهه شت هاونیش����تیمانیبونی گ����ەر پێکدێ����ت. دەوڵەتیی لەپاس����ەپۆرتدا بەرجەس����تە هاونیش����تیمانییبونی ئ����ەوا بێ����ت، ئایین����ی لەئەندامبون����ی ئیماندارێتی����دا بەرجەس����تە دەبێت. چەمکی نیشتیمان لەئایدیۆلۆژیای ناس����یۆنالیزمدا دەکرێت گەورەتر بکرێتەوە، لەوێنەی فیدراسیۆن دەوڵەتان����دا، کۆنفیدراس����یۆنی ی����ان

وەک����و لەیەکێتی ئەوروپ����ادا دەیبینین، بەاڵم خودی خۆی هه رگیز شایس����تەی بچوکبون����ەوە نییە. ئاوه����اش چەمکی نیشتیمان لەئاییندا سنورەکانی لەڕێگای جەنگ و فتوحات����ەوە گەورە دەکرایەوە. دەرکەوت����ی حاڵەتەک����ەدا لەه����ه ردو کەمایەتیی بەرهه مدێت، کە بەشێک نین لەپێکهاتی ئەتنی یان ئایینی ئەو سنورە دەس����ەاڵتدارێتییە. هه ر ئەم حاڵەتەشە وادەکات ک����ە چەوس����انەوەو پ����رۆژەی بەکۆمەڵکوژیی، هه میش����ە روبەڕوی ئەو کەمایەتییانە ببێتەوە کە بەجەس����تەی سیاس����ی ئەتنیی ی����ان ئایینیی گروپی

دەسەاڵتدار نامۆن.نیش����تیمان تەنها کاتێ����ک دەتوانێت نیش����تیمان بێ����ت ک����ە جێ����گای "منی جیاواز"ی تێدا ببێتەوە، شوێنێک بێت کە هه مومان بەبێ جیاکاریی ماڵی خۆمانی تێدا دروس����تبکەین. نیش����تیمانی نوێ، شوێنێکە کە هیچ کەس و گروپێک خۆی بەخاوەنی ڕەس����ەنی نەزانێت. لەدونیای بەمانا ڕەس����ەنایەتی مۆدێرندا چەمکی بیۆلۆگییەی کە نیشتیمان تەنها مۆڵکی بەچەشنێک ڕەس����ەنەکانە، دانیشتوانە گ����ەورەکان و کاڵبوەت����ەوە کە ش����ارە میترۆپۆڵەکان����ی دونی����ا، هه مویان بون بەنیش����تیمانی س����ەدان گروپی ئەتنی و

ئایینی و زمانیی.فلوسەر ڕای وایە نیشتیمان ماڵێکە کە عادەتە ئینسانییەکانمان تیادا بەکۆدێکی نهێنی داخراوە. هه ر ئەمەشە وادەکات کە کەس����ی بێواڵت بتوانێت ئەم کۆدانە لەگ����ەڵ خۆیدا بۆ هه م����و جێگایەکی تر ببات، ئەگین����ا مرۆڤ نەیدەتوانی واڵتی خۆی بەجێبهێڵێت و لەش����وێنێکی نامۆ بەعادەتەکان����ی خۆی ب����ژی. مرۆڤ کە دەربەدەر دەبێت، یان کۆچدەکات، ماڵ وەکو پێکهاتێکی م����ادی لەگەڵ خۆیدا نابات، بەڵکو کۆدە نهێنییەکان لەگەڵ

خۆیدا دەبات.میدیای لەم سەردەمەشماندا جیهانی نوێ بەش����ێوەیەکی رادیکاڵ دەستکاری کات����ی ڕوب����ەرو نێ����وان پەیوەن����دی ئینس����انەکانی کردوە. جیهانی مۆدێرن ئەو ش����وێنەیە ک����ە م����رۆڤ دەتوانێت خ����ۆی لەچەمکی تەقلیدیی نیش����تیمان ڕزگاربکات و فێرببێت ماڵی نوێ بۆ خۆی دروستبکات. هه ر ئەمەشە وایکردوە کە ئێمە بتوانین لەکافێیەکدا بەلەپتۆپێکەوە لەیەککات����دا کاربکەی����ن، دابنیش����ین و لەڕێگای دیگیتاڵ����ی ماڵ����ی چەندی����ن ئینتەرنێتەوە دروس����تبکەین و س����نوورە سیاس����ییەکانی یاس����ایی و بیۆلۆگیی و نیش����تیمان تێپەڕێنین و بەوتەی فلوسەر ببین بە"قەرەجێکی دیگیتاڵی". جیهانی دیگیت����اڵ وای لەمرۆڤ ک����رد کە خۆی لەدیسپۆتیزمی نیش����تیمان زرگاربکات و پەیوەندییەک����ی ن����وێ لەگ����ەڵ ماڵ����دا

بدۆزێتەوە. م����رۆڤ، نیش����تیمان و پەیوەن����دی پەیوەندییە بەو شوێنەی کە تیایدا ماڵ دروس����تدەکات. الی مرۆڤی س����ەردەمی جیهان����ی گڵۆب����اڵ، پرس����ی چییەت����ی ژیان، پرسی س����ەرەکییە، نەک پرسی ئەوەی لەکوێدا دەژی. لێرەوە فلوس����ەر پێماندەڵێ����ت، بون����ی م����رۆڤ لەدۆخی دیالنێی����ە لەنێ����وان م����اڵ و جیهان����دا، جوالنێکردنە لەنێوان ڕوبەری شەخسی و

گشتیدا. نیشتیمان مێژوی نیشتەجێبونی مرۆڤە لەناو ماڵی بوندا. ئێمە ئەو کاتە هه ست بەب����ون دەکەی����ن کە ماڵم����ان هه بێت. گرنگیی بونی ماڵ وەکو فلوسەر دەڵێت، لەپێش نیش����تیمانەوەیە. بۆئەوەی باس لەماڵەوە دەبێت بکەین، لەنیش����تیمان

دەستپێبکەین.تەنه����ا نیش����تیمان لەدەس����تدانی لەدەس����تدانی مافی سیاسیی و کولتوری نییە، بەڵکو بەپلەی یەکەم لەدەستدانی ماڵە بەمانا شەخس����ییەکەی. پاراستنی کەرامەت����ی م����رۆڤ، مانای پاراس����تنی تاکێکی هه مو “Singularity” تاکێتیی مرۆی����ی دەگەیەنێت. هه ر ئەمەش����ە وا لەهانا ئارێن����ت دەکات پێمانبڵێت، هیچ دۆخێکی ئینسانیی نییە کە بۆ هه میشە ئازادی����ی مرۆییمان بپارێزێ����ت. مێژوی بەردەوامی هه ڕەش����ەی مێژوی مرۆڤ، لەدەس����تدانی ماڵە، چونکە ئایدیۆلۆژیا ئایین����ی و ناسیۆنالیس����تییەکان چەندە بۆ س����ەدیمیین دروس����تکەری سنوری نیشتیمان، هێندەش هۆکاری وێرانکەری خودی نیشتیمانن لەڕێگای جەنگەوە کە

لەوێرانکردنی ماڵەوە دەستپێدەکات.

)49٧( سێشه ممه 6/١٠/2٠١5 birura.awene@gmail.comبیروڕا

ئاراس فه تاح

13

نیشتیمان و ماڵ بزوتن���ەوەی گ���ۆڕان زادەی هەلومەرجێکی تایب���ەت بو. لەس���اڵی2٠٠9 ژمارەیەکی زۆری خەڵکی کوردس���تانی عی���راق لەکاروکردەوەی ه���ەژدە س���اڵی دەس���ەاڵتی ک���وردی ناڕازی ب���ون و خوازی���اری گۆڕینی ئ���ەو هەلومەرجە بون. ئ���ا لەوکاتەدا بزوتن���ەوەی گۆران هاتە گۆڕەپانی سیاسییەوە. زۆربەی زۆری ئەوانەی گۆڕانەوە بزوتنەوەی دروستبونی لەسەرەتای پشتیوانیان لەبەرنامەی گۆڕان کردو تائێستاش ئومێدی���ان بەگۆڕین���ی سیس���تمی حوکمڕانی ماوە، کە لەسایەیدا دادپەروەری کۆمەاڵیەتی و س���ەروەری یاس���ا فەراهەم بێت و قۆرخکاری دەستاودەستکردنی سیاسی نەمێنێ و ئابوری و ئاشتییانەی دەس���ەاڵت بێتە ئاراوە، هیوایان لەس���ەر هەڵوێس���تی گۆڕان هەڵچنیوە. بۆیە

گرنگە بزانرێ گۆڕان بەتەمای چیە.دوای چ���وار س���اڵ کاری سیاس���ی وەک ئۆپۆزیس���یۆن گۆڕان بەش���داری لەحکومەتی بنک���ە فراواندا ک���رد، بەو هیوایەی بەش���ێک لەدەس���ەاڵتی ئەم هەرێمەی بکەوێتە دەست و لەپێگ���ەی دەس���ەاڵتەوە چاکس���ازی بکات . ب���ەاڵم ئایا پارت���ی دیموکراتی کوردس���تان، ک���ە جومگەکانی دەس���ەاڵتی ئ���ەم هەرێمەی قۆرخک���ردوە، هی���چ لەدەس���ەاڵتەکانی خۆی رادەستی گۆڕان کردوەو رێگەی بەگۆڕان داوە

بەرنامەی چاکسازی جێبەجێ بکات؟لەس���ەروبەندی پێکهێنانی کابینەی هەشتدا هەرێمی کوردس���تان روبەڕوی قەیرانی بڕینی بودج���ە لەالیەن بەغ���داو پەالم���اری داعش ب���ۆوە. س���ەرەڕای ئەمانەش هێش���تا هەندێ کاری باش ک���راوە و چەند هەنگاوێکی وردیش بەرەو چاکسازی نراوە. بەاڵم ئەوانە لەئاستی چاوەڕوان���ی خەڵ���ک و پێش���بینی بزوتنەوەی گۆڕاندا نین. ناکرێ ئێس���تا هەڵس���ەنگاندنی

ت���ەواو بۆ ئەدائ���ی گۆڕان بک���رێ و وەاڵمێکی یەکالکەرەوە بەدەس���تبهێنرێ کە ئایا گۆڕان لەحکومەتدا باش���ی کردوە ی���ان خراپ. بەاڵم دەک���رێ کارکردنی ش���انزە مانگ���ی رابردوی گ���ۆڕان لەن���ا و کابین���ەی هەش���تدا بکرێتە بنەم���ا ب���ۆ پێش���بینیکردنی دەرەنجامی ئەو

هەڵسەنگاندنە.قەیرانی موچەو بێکاری و نەبونی دادپەروەری هێزەکانی یەکنەخس���تنەوەی کۆمەاڵیەت���ی و پرۆژەکان و وەس���تانی ئاسایش و پێشمەرگەو نەوت و لەداهاتی ناش���ەفافییەت قۆرخکاری و تێکچون���ی پەیوەندی نێوان هەرێ���م و بەغداو کۆچ���ی گەنجان چەن���د قەیرانێک���ی گەورەو راس���تەقینەن ک���ە روب���ەڕوی ئ���ەم هەرێمەو خەڵکەکەی بۆتەوە. هەمو ئەمانە دەرەنجامی سیاسەتی چەوتی دەسەاڵتی کوردییە لەماوەی زیاتر لەبیست ساڵ، نەک دەرهاویشتەی کاری کابینەی هەش���ت. ئەوەی مای���ەی نیگەرانییە ئەوەیە کە لەبری چارەس���ەری ئەم قەیرانانە بزوتنەوەی گۆڕان س���ەرقاڵی کۆمەڵێک شتی الوەکی ک���راوە . ئێس���تا پارت���ی دیموکراتی کوردستان نەک هەر بزوتنەوەی گۆڕان بەڵکو هەمو خەڵکی کوردس���تانی سەرقاڵی کێشەی س���ەرۆکایەتی هەرێم کردوە. ئەمە لەکاتێکدا چارەسەرنەکردنی کێشەی سەرۆکایەتی هەرێم و تەنانەت غیابی سەرۆکی هەرێمیش رێگر نابن لەبەردەم کاری حکومەت و بەرنامەی چاکسازی گ���ەر حکومەت بیەوێ هەن���گاوی جیددی بۆ

چارەسەری قەیرانەکان بنێت.دۆس���یەی س���ەرۆکایەتی هەرێم بەش���ێک نەب���و لەپاکێجی پێکهێنان���ی حکومەت بەڵکو پێش���تر ئەم کێش���ەیە بەیاس���ا چارەس���ەر کراب���و. لە2٠١3/6/3٠پارتی و یەکێتی وادەی س���ەرۆکایەتیان لەپەرلەم���ان درێژک���ردەوەو دەنگیان بەپرۆژەیاس���ایەکدا ک���ە رێگا نادات

وادەی سەرۆکی هەرێم چیتر درێژ بکرێتەوە.ئێستا پارتی دیموکراتی کوردستان پابەندی

ئەو یاس���ایەی خۆی نیەو تەحەدای ئیرادەی چوار حیزبە سەرەکییەکەی کوردستان دەکات کە بەهەر چواری���ان زۆرینەی دەنگی خەڵکی کوردستان پێکدەهێنن. لەمەش سەیرتر ئەوەیە کە خەریکە کێشەی سەرۆکایەتی هەرێم هەمو کێشەکانی تر لەبیر خەڵک دەباتەوەو بەرنامەی چاکسازی ئیفلیج کردوە. ئەنجومەنی وەزیران لەم هەلومەرجە پڕ قەیرانەدا بەبیانوی کێشەی س���ەرۆکایەتی هەرێ���م2 - 3 مان���گ جارێک کۆدەبێتەوە. سەرەڕای هەمو ئەمانە بزوتنەوەی گ���ۆڕان لەهەس���تکردن بە بەرپرس���یاریێتی و

لەپێناوی سازان و بۆ هێشتنەوەی یەکگرتویی بەرەی چ���وار حیزبەکە نەرمی زۆری نواندوەو ت���ا ئەندازەیەکیش سازش���ی لەس���ەر هەندێ پرنس���یپی خۆی کردوە. ب���ەاڵم لەبەرامبەردا پرۆس���ەی سازان هیچ نەچۆتە پێش و خەریکە گفتوگۆو دانوس���تانەکان بگەنە بنبەست. گەر وابڕوا لەماوەی تەمەنی کابینەی هەش���تدا نە کێش���ەی سەرۆکایەتی هەرێم یەکال دەبێتەوەو دەکرێ���ن. چارەس���ەر قەیرانەکانی���ش ن���ە بەپێچەوان���ەوە رۆژ لەدوای رۆژ حاڵوگوزەرانی

خەڵک خراپتر دەبێ.لەبەر رۆش���نایی ئەو راستییانەدا پێویستە بزوتن���ەوەی گۆڕان راش���کاوانە هەڵوێس���تی خۆی راگەیەنێ و رێگ���رو رێگرییەکانی بەردەم پرۆسەی چاکسازی بۆ خەڵک ئاشکرا بکات. وا چاکە گۆڕان لەمەودوا رایگەیەنێ کە تائێس���تا لەپێناوی س���ازاندا نەرمی نواندوە بەاڵم دەبێ لەداهاتودا دانوس���تانەکان گفتوگۆو شێوازی بگۆڕێن. ئیتر کاتی ئەوە هاتوە گۆڕان س���ور بێ لەسەر پرۆژە یاسای سەرۆکایەتی هەرێم، کە رێ���کاری یاس���ایی بڕی���وەو لەپەرلەمانی کوردس���تان خوێندنەوەی یەکەمی بۆ کراوە. هەروەها پێویس���تە گۆڕان پێداگری لەس���ەر بکات و چاکسازی پاکێجەکانی جێبەجێکردنی چیتر رێگە نەدات کات بەفیڕۆ بدرێ و بەبیانوی نابەجێ پرۆسەی چاکسازی دوابخرێ. واچاکە گۆڕان و سێ الیەنەکەی تر ئەنجومەنی وەزیران بکەن���ە مینبەری پێداگری لەس���ەر بەرنامەی ئەمەش خەڵک . داخوازییەکانی چاکس���ازی و تاکە رێگایە بۆ دەرچ���ون لەو قەیرانانەی کە لەئەنجامی بیس���ت ساڵ سیاس���ەتی چەوتی دەس���ەاڵتی ک���وردی دوچاری بوی���ن. گرنگە کە چوار الیەنە سیاس���ییەکە بەیەک نەفەس تەعام���ول لەگەڵ ئەم واقیع���ە بکەن ، چونکە پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ شکستپێهێنانی ئەوان گرەوی لەسەر نەبونی یەک هەڵوێستی و

لێکترازانی چوار الیەنەکە کردوە.

گۆڕان لەبەردەم تاقیکرنەوەدایە د. شۆڕش حاجی

نوس���ەری ئ���ەم چەن���د دێڕە کەس���ێکی موس���وڵمانەو بێجگە لەنوێژی بەیانی تەواوی وە دەکات. خۆی���دا لەکات���ی نوێژەکان���ی لەمناڵیەوە هەتا ئەم س���انیەیە کە 3٠ س���اڵ تەمەنمە هەر ش���انازیم کردوە بەئاینەکەمەوە. نیوەی قورئانی پیرۆزم لەبەرەو کێشەم نەبوە بەزمانە جیاوازەکانی تەفسیرە لەتێگەێشتنی

جیاوازەکان.بۆی���ە پێ���ش ئ���ەوەی حوکم���ی تەکفیرم بەسەردا بدەیت دوبارە بیرکەرەوە! بەتەواوی قەناعەتم���ەوە بەوپ���ەڕی ئیمانم���ەوە دەڵێم بوخ���اری و موس���لیم س���ەرچاوەی نەگبەتی و نەهامەتیەکان���ی ئومەتی ئیس���المن. چونکە ئ���ەم دو زات���ە بەڕێ���زە دوای زیات���ر لە ١5٠ س���اڵ لەوەفاتی پێغەمبەری ئیسالم هەستان بەکۆکردن���ەوەی حەدیس���ەکانی پێغەمبەر کە زۆربەیان هەڵبەستراو و دروستکراو بون لەالیەن خەلیفە ی���ەک لەدوایەکەکانی بەنی ئوممەیە. دیارە ئ���ەم دو زاتە خۆی���ان زۆر هیالک کرد بەنوسینەوەی حەدیسەکان، بەاڵم تێکەڵبونی چەندین حەدیس���ی درۆو هەڵبەستراو بەدەمی پێغەمبەرەوە بەکتێب���ی صەحیحەینی ئەم دو زاتە ئیس���الم و پەیامەک���ەی لەڕێڕەوی خۆی و ئامانجە بەرزەکەی الدا. لەهەموی کارەساتبارتر ئەوەیە قورئان ناکرێت بەبناغە بۆ تێگەش���تن لەئیس���الم بەڵکو ئەم دو سەرچاوە پڕ شک و گومانە دەکرێت بەتەفسیرو ئامرازی راڤەکردن ب���ۆ ئایەتەکان���ی قورئ���ان. هەرچەندە کەس گومانی لەوە نیە کە قورئان دەستوری ئاینی ئیس���المەو بناغەی ئەم ئاینەیە، حەدیسەکان لەکۆت���ادان دەبێت لەخزمەت���ی ڕونکردنەوەی ئایەتەکان بن، بەاڵم بە پێچەوانەوە حەدیس���ە پڕ ش���ک و گومانەکانی بوخاری بۆتە بناغە بۆ تێگەشتن لەئاینی ئیس���الم، قورئان دەکرێتە پاشکۆی حەدیسێک کە ئەستەمە پێغەمبەری ئیسالم قس���ەی وای لەدەم هاتبێتە دەرەوە. هەرچەندە ئەم بابەتە زۆر ئاو دەکێشێت بەاڵم لێرە چەند پرس���یارێک دەخەمە ڕو بۆ ئەوەی کەسی خاوەن ویژدان و خەمخۆر بۆ ئاینەکەی تۆزێک رابچڵەکێت. س���ەرەتای نوس���ینەوەی حەدیسەکانی پێغەمبەر بۆ سەردەمی عومەری کوڕی خەگگاب دەگەڕێتەوە، کاتێک حەزرەتی عومەر فەرم���ان دەکات هەمو حەدیس���ەکان کۆبکرێنەوەو لەکتێبێکدا دابنرێن. بەاڵم کاتێک حەدیس���ەکان دێنن کە لەوکاتە ژمارەیان 5٠٠ حەدیس دەبێت، ئاڵۆزییەکی زۆر بەدیدەکرێت و نیوەی���ان پێچەوانەی ئەوانی ت���ر دەبن. هەر

بۆی���ە حەزرەتی عومەر دەس���تبەجێ فەرمان دەکات هەموی���ان بس���وتێنرێن و فەرمانی���ش دەردەکات کەس حەدیس نەنوسێتەوە، چونکە مەترسی دروس���تبونی فیتنەو سەرلێتکچونی موس���وڵمانانی لێبەدی دەکات. واتە بوخاری هەس���تاوە بەکارێک ک���ە حەزرەت���ی عومەر نەب���وەو بەپێچەوانەی توانای جێبەجێکردنی فەرمانەکەی عومەری کوڕی خەططاب هەنگاوی ناوە. هاوەاڵنی پێغەمبەر کە هەمویان لەخزمەت پێغەمب���ەر پەروەردە ب���ون و لەژیانی خۆیاندا بەچاوی خۆی���ان پێغەمبەریان بینیوە، توانای جیاکردنەوەی5٠٠ حەدیسیان نەبو لەیەکتری و ناکۆکی ڕیوایەتەکان لەکەسێکەوە بۆ کەسێکی دی ک���ە هەردوکیان هاوەڵ���ی پێغەمبەر بون هێن���دە زۆرو دور لەی���ەک ب���و چارەیەکی بۆ نەهێش���تنەوە جگە لەوەی بیانسوتێنن. بەاڵم ئیمامی بوخاری و موس���لیم بێ ئ���ەوەی ئەم روداوە لەبەرچاو بگرن هاتن زیاتر لە ٧ هەزار ریوایەتیان لەکتێبەکانی���ان کۆکردەوەو دواتر ئەم ڕیوایەتانە خرانە جێگەی قورئانیش. واتە گەر دەقێک پێچەوانەی حەدیس���ێک بو ئەوە حەدیسەکە بەس���ەنگی مەحەک وەردەگیرێت و ئایەت���ە پیرۆزەکە پش���تگوێ دەخرێت. واتە پێیانوایە حەدیس تەفس���یری قورئان دەکات نەک ئەوەی قورئان بکەنە سەرچاوە بۆ راست و دروستی حەدیسەکان. خودا لەئایەتی قورئان بەئاش���کرا زیاتر لەجارێک فەرمان بەپێغەمبەر دەکات گەر بێباوەڕان گاڵتەیان بەئایەتەکانی خودا کرد ئەوا لەو مەجلیسە هەستەو بەجێی بهێڵە هەت���ا واز لەگاڵتەک���ردن دەهێنن. ئایا هەم���ان م���ەوزوع لەحەدیس���ەکانی بوخاری و موسلیم وایەو بەمش���ێوەیە راڤەی بۆ کراوە؟ نەخێر، نەک پێغەمبەرەکەمان بەم ش���ێوەیە هەڵس���وکەوتی نەک���ردوە بەڵک���و بەتەواوی پێچەوانەک���ەی کردوە! چیرۆکی کەعبی کوڕی ئەش���رەف یەکێکە لەو چیرۆکانەی کە ناخی ئەویش دەهەژێنێ���ت، موس���وڵمان کەس���ی کوشتنی کەسێکە بەفەرمانی پێغەمبەر تەنیا لەبەرئەوەی کە شیعری دژی پێغەمبەر وتوە، ئایا ئەم چیرۆکە بەڕەوا دەبینن بەپێغەمبەر؟ باش���ە خ���ودا فەرمانی پێکردوە ک���ە کاتێک گاڵتەی���ان بەئایەتەکان���ی خ���ۆی ک���رد ئەو مەجلیسە جێبهێڵێت، ئەی باشە پێغەمبەر بۆ کەعبی کوشت!؟ دیارە ئەم ڕیوایەتە مێژوییە لەالیەن عیکریمەی کوڕی ئیبن عەباس ڕیوایەت کراوە کە بەکەس���ێکی درۆزن بەناوبانگ بوەو براکەی خۆی بەئاش���کرا وتویەت���ی عیکریمە درۆ بەدەم باوکمەوە دەکات. بوخاریش زیاد لە١٠٠حەدیسی لەم کەسە درۆزنەوە وەرگرتوە. بە بەڵگ���ەش ئیمامی مالی���ک لەکتێبی موطأ دا هیچ ریوایەتێکی لەم کەس���ە وەرنەگرتوە. کە تەواوی حەدیس���ەکانی عیکریمە پێغەمبەر وەک عەرەبێکی دەشتەکی نەزان دەردەخات، هەروەک ئەو حەدیسەی کە باس لەوە دەکات پێغەمبەر زەواجی لەگەڵ حەزرەتی عائیش���ە ک���ردوە کاتێک تەمەنی 6 یان 9 س���اڵ بوە. دیارە ئەمەش درۆیەکی شاخدارەو بەپێی هەمو بەڵگە مێژوییەکان ئەوە س���ەلماوە کە عائیشە

تەمەنی١٧ تا 2١ ساڵ بوە لەکاتی زەواجی لەگەڵ پێغەمبەر. هەروەها حەدیس���ەکانی پێغەمبەر بەش���ێوازێکی هێندە سوک س���ەیری ئافرەت دەکات کە هیچ گومانێ���ک ناهێڵێتەوە لەوەی ئەم قس���انە لەئەقڵێکی دەشتەکی هاتۆتەدەر نەک پێغەمبەری ئیسالم. لەصەحیحی موسلیم هاتوە کە هەرکەس لەکاتی نوێژدا سەگ و کەرو ب���ەرازو ژن بە بەردەمی نوێژەکەی بڕوات ئەوا نوێژەکەی بەتاڵ دەبێتەوە! لەم حەدیس���ەی صەحیحی موس���لیم بۆم���ان دەردەکەوێت کە ژن هیچ جی���اوازی نیە لەگەڵ س���ەگ و کەر، ئەی موس���وڵمان ئەم تێڕوانینە بەشایستەی پێغەمبەرەکەی خۆت دەزانی؟ تۆ شوێنکەوتەی

موحەمەدی یان بوخاری و موسلیم؟ئەوەی لێرەدا جێی س���ەرنجە کە بوخاری و موس���لیم بەش���ێوازێک تەقدیس کراون کەس گومانی���ان لێن���اکات، وەک ئ���ەوەی لەالیەن خ���وداوە راس���پێردرابن ب���ەوەی ب���ەم کارە هەس���تن. ئەمەش لەبەرئەوەی���ە کە بوخاری و هەستاون س���ەردەمەکەیان بەئەقڵی موسلیم بەلێکدان���ەوەی حەدیس���ەکان و هیچ ناڕەحەت نەب���ون لەگێڕان���ەوەی هەندێ���ک فەرم���ودە بەنمون���ەی ئەو حەدیس���ەی ک���ە ژن دەخاتە قاڵبی س���ەگ و بەراز چونکە ئەقڵی دەشتەکی نەک ئەو حەدیس���ە بەدرۆ نازانێت بەڵکو پێی

شادمان و دڵخۆشیشە!بۆیە دەگەینە ئەو دەرەنجامەی کە بوخاری و کۆمەڵگەیەک���ی دەرهاوێش���تەی موس���لیم راڤەی لەحەدیس���ەکان زۆرێک دەش���تەکیەو هەستە شارەواکانی کۆمەڵگەیەکی خەسێنراوە، کە بۆ حەاڵڵ کردن و هەڵماڵینی پەردەی شەرم لەسەرکوش���تن و زەواج لەگ���ەڵ کچ���ی مناڵ و

س���وکایەتی بەژن و ملکەچ ک���ردن بۆ زۆردارو فەرمانڕەواکان پەنا بۆ دروستکردنی حەدیس ب���ەدەم پێغەمبەرەوە ب���راوە. هەرچەندە من گومانم لەنیەتی باش���ی ئەو دو زاتە نیە بەاڵم لەزۆر حەدیس���دا کەوتونەتە ناو داوی عادەتە

باوەکانی کۆمەڵگەی ئەو سەردەمە.ئەمە حەجە یان کۆمەڵکوژی؟!

نزیکەی هەزار حاجی لەکاتی جێبەجێکردنی فەری���زەی حەجدا گی���ان لەدەس���ت دەدەن بەبۆنەی قەرەباڵغی و پاڵەپەستۆوە، جا ئەمە حەجە یان کۆمەڵک���وژی؟ لەحەج جوێندان و موناقەش���ەکردن حەج بەت���اڵ دەکەنەوە ئەی گەر حاجی���ەک بەپێلەق���ە بکوژیت؟ خۆ ئەم حاجیانە ب���ەدەردی خوایی نەمردون هەمویان ب���ە پێلەقەی یەکت���ری مردون، لێ���رە جگە ل���ەوەی کۆمەڵێ���ک حاج���ی لەجیاتی حەج قەتڵیان بۆ دەنوسرێت، مەلیکی سعودو بەناو زاناکانی قوتابی ئیبن���ی باز لەم کۆمەڵکوژیە بەرپرس���ن. هەرچەندە ئەوانە ن���ەک زانانین بەڵک���و جاهیلترین مرۆڤی س���ەرزەوین. ئەم بەن���او زانایانەی کە لەس���عودیە دەژین جگە لەتێرکردنی ئارەزوە سێکسیەکانیان بە3 ژن و 4 ژن هیچ گرفتێکیان نیە، بافەڵەس���تین هەر لەژێر پۆستاڵی ئیسرایلدا بێت، موسوڵمانانی بۆرما باهەر بسوتێن وەک قەقنەس، سوریا با هەر لەژێر شمشێری داعش بێت، میسر با هەر لەسایەی سیس���ی بێت و گەنجەکانی لەزیندان قەتیس بن، سااڵنە ٨٠ ملیار دۆالر سەرمایەی هەمو موس���وڵمانی جیهان بڕژێت���ە گیرفانی خادمی حەرەمی شەرەفەین ئیدی چی دەبێت

با ببێت.گ���ەر رۆژێک کەس���ێک هات و پرس���ی ئەی زانایانی سعودیە کوڕەکانی خادمی حەرەمەین پارەی ئەم موس���وڵمانانە دەدەن بەسێکس و فانتازیا لەگەڵ کچ���ە گۆرانیبێژەکان، کاتێک دەچن ب���ۆ تورکیا بۆ پش���ودان تەنیا ژورێک لەئۆتێلەکە ناگرن بەڵکو هەمو ژوری ئۆتێلەکە حیجز دەک���ەن، هەروەها ئەم پارەیە خراوەتە خزمەت���ی کۆمپانی���ای دروس���تکردنی چەک لەئەمریکاو گیرفانی سەرمایەدارانی جولەکەی پ���ێ گەرمدەکرێتەوە ئ���ەوا لەوەاڵم���دا پێت دەڵێن:" ئەوانە وەلیئەم���رن و بە پێی ئایەتی قورئان���ی پیرۆز گوێڕایەڵی لەوەلیئەمر فەرزە، هەت���ا کوفری موباح���ی لێنەبینین بۆمان نیە

رەخنەیان لێبگرین!"وەلیئەمری خادمی حەرەمەین و قوتابیەکانی ئیبن باز کە ئەمریکاو ناتانیاهۆیە لەئیسرایل، نرخی نەوتیان بۆ 45 دۆالر دابەزاند بەفەرمانی ئۆبامای وەلیئەمریان، ئێستا بۆ پڕکردنەوەی ئەو زەرەرە داروبەردی���ان پڕکردوە لەحاجی و زیات���ر لە 4 ملیۆنی���ان تێخزاندوە ئیدی چۆن کارەساتی وادروست نابێت؟ ئەی قوتابیەکانی ئیبن باز کە پێتانوایە زەوی لەش���وێنی خۆی چەقیوەو ناجوڵێتەوە ئەی ناوگەڵ برسیەکان ئەی خاوەنانی ئارەزوی سێکس���ی بێس���نورو ئەقڵی سنوردار، ئەی باوکانی داعش و قاعیدە، ئ���ەی کوڕەکانی موعاویە، ئێ���وەن پەڵەیەکی

ڕەش بەناوچەوانی ئاینی ئیسالمەوە.

کاتی پێداچونەوە بەبوخاری و موسلیم نەهاتوە؟

پێویستە بزوتنەوەی گۆڕان راشکاوانە هەڵوێستی خۆی راگەیەنێ و رێگرو

رێگرییەکانی بەردەم پرۆسەی چاکسازی بۆ خەڵک ئاشکرا

بکات

بوخاری و موسلیم دەرهاوێشتەی کۆمەڵگەیەکی

دەشتەکیەو زۆرێک لەحەدیسەکان راڤەی هەستە شارەواکانی

کۆمەڵگەیەکی خەسێنراوە

زانا تۆفیق

له ئه زمونكردنی عیشقا مرۆڤ وه اڵمی بانگی بنه ره تی بون ده داته وه . عیشق په یوه ندی به فرو ئاوه ، ئه و پێكبه ست و گرێدراوییه قوڵه یه په یوه ندی به فرو ئاو ده خوڵقێنێت، باش���ترین وه اڵمدانه وه ی من بۆ ئ���ه و دو ڕه گه زه، توانه وه یه بێ ئه وه ی ڕه گه زی بنچینه یی بون ونبكه م. به ف���رو ئ���او پێكه وه تاقان���ه ڕه گه زی بنه ڕه تی هه مو بونن، من هیچ نیم جگه له وه اڵمێك بۆ ئه و ڕه گه زه بنه ڕه تییه ی ب���ون. به فرو ئ���او پێك���ه وه یه كه م و

دواهه مین توخمی مانه وه ی منن. ب���ێ عیش���ق ئه ش���ێ په یوه ن���دی به ئه ویدیكه وه ، وه ك به هایه كی بێمه رج، یه كگرتن و یه كێتی بێ له گه ل كه سێكا، ئه مه ش به شێوه ی چاكه و به هایه كی بااڵ قه بوڵده كرێ. له م پێناس���ه یه دا ئه وه ی هه ڵپه كردن و مه ی���ل و ره نگده دات���ه وه خواستی یه كگرتنه له ته ك ئه ویدیكه دا. بێهاوتای���ی تایبه تێت���ی له عیش���قدا ئه ویت���رو دوباره نه بون���ه وه ی خ���ودی په یوه ندی س���وبێكتییانه ده رده كه وێ. ئه و تایبه تێت���ی و هه اڵوێردییه له خودی خۆیا به هایه كی بااڵیه ، به جۆرێ، ژیان له ده ره وه ی په یوه ندی به ئه ویترو له گه ل ئه ویتردا واتای خۆی له ده ستده دات. نه ته نها عیشق وه ك چاكه قه بوڵده كرێ، به ڵكه خ���ودی مه عش���وق وه ك چاكه دانیپێداده ن���رێ، چاك���ه ی مه عش���وق له خودی خۆیا وه ك ئامانج ده هێنرێته

زمان. مه عش���وق له گه ڵ ئ���ه وه ی به هایه و ئاماده بونی واتایه كی بنه ڕه تییه ، هۆی راس���ته قینه ی عاش���قه له جیهان، ئه م په یوه ندییه ك���ی ئاماده بون���ه هی���چ راسته وخۆی به خودی عاشقه وه نامێنێ. مه عش���وقه وه بون���ه له ئاس���ۆی ئه م

ده توانێ به سه ر جیهانی خۆیا هه ڵبێ، ئه زمونكردن و گه ڕانه وه بۆ دونیا دوای ده رچ���ون لێی ته نها ئومێد بۆی، بونی عیش���قه . گه ڕان���ه وه و ئه زمونكردنه وه بۆ؟ ئایا پرۆس���ه ی ده رچ���ون چییه ؟ بۆچ���ی م���رۆڤ له ره وش���ی عیش���قدا داكه وتیانه ی خۆی پێشینه یی جیهانی فه رامۆش���ده كا و جێده هێڵ���ێ؟ ئای���ا ناچاریانه یه ئه زمونێكی به جێهێش���تن یان ویستگه رایانه یه ؟ ئایا ئه گه ر عیشق هێزی پروكاندنی مرۆڤ و ویستگه راییه بنه ڕه تییه ك���ه ی نه ب���ێ، ده توانێ وه ك عیشق له دایكبێ؟ ئایا له بنچینه دا بونی عیشق دژبه ری بونی ویست نییه ؟ ئایا مرۆڤ بۆ ئه وه ی عاش���ق بێ ئه شێ بیر له بونی عیشق بكاته وه ، یان ویستی بۆ عیش���ق هه بێ؟ ئه گه ر ویس���تی عیشق هه بو زه مینه ی هاتنه ئارای خودی عیشق واتایه كی ده مێنێ؟ پرسیاره كه ئه وه یه ، مرۆڤ بۆ ئه وه ی عاشق بێ ده توانێ بیر له وه بكاته وه عاشق بێ؟ عیشق دۆخێكه به بیركردنه وه ناخوێنرێته وه و ناپێورێ. له رێگ���ه ی عه قڵه وه ئه زم���ون ناكرێ، ته نها ئه زمون خۆی ده توانێ ئه و ره وش ئاساییه تاقیبكاته وه . پانتاییه سه رو و ئه گه ر جیهان رۆش���نه پانتایی دازاین بێ، ك���ه به دیدی هایدیگ���ه ر ، كاتێك دازای���ن دێته جیهان، جیه���ان ئه بێته رۆش���نه پانتایی. رۆشنه پانتایی مرۆڤی عاشق بونی مه عشوقه ، له م ده روازه یه وه

ئاماده بونی له جیهان ته حقیقده كا. ره نگ���ه له په یوه ن���د به ئاماده بونی مرۆڤه وه له جیهان كێشه ی كاریگه رمان له روی فه لس���ه فییه وه ب���ۆ بێته پێش، ئاماده بون���ی چونكه پرۆسێس���ی پرۆس���ه یه له رێگه ی هایدیگه رییان���ه ، ئه ویت���ر، ن���ه ك خۆی���ه وه ، م���رۆڤ به رواڵ���ه ت ئه ویت���ر دیاره له عیش���قدا ئاماده ی���ی هه ی���ه ، به اڵم ب���ۆ ئه وه ی باشتر رۆش���نی بكه ینه وه ، كه ئه ویتر عاشقه وه به بونی له په یوه ند له عیشقدا له وه ده ت���رازێ وه ك بونێكی نامۆ یان وه ك ئه ویت���ر هێمای بۆ بكه ین، ئه وه ی روده دا ئه كرێ پرۆسێس���ی توانه وه بێ، یان )بون-له گ���ه ڵ( بێ، یان )له گه ڵ- قوڵه ، نزیكایه تییه كی ئه مه ش بوون(، كه پێویستییه كانی بون پێكیده هێنێ. عیشق پرۆس���ه ی هه میشه یی )له گه ڵ-

بوون(ه ، بون و ژیان له ناو و له ته نیشت مه عشوقه وه به چه ش���نێكی نه ترازاو و

قوڵ. به س���تنه وه ی ئاماده بون���ی خۆت به بون و ئاماده یی ئه ویتری مه عشوقه وه ئه زمونكردنی عیش���قه ، عیشق كۆتایی هێنان���ه به خ���ۆت وه ك بونێكی ته نها، بژارده یه ك���ی ته نهاب���ون هه رچه ن���ده خۆیه تی، م���رۆڤ ئێكزیستێنس���یالی ب���ه اڵم ئه زمون���ی گه وره ت���رو قوڵتری ئۆنتۆل���ۆژی بنه ره ت���ی بون���ی مرۆڤ )له گه ڵ-بون(ه ، واته هه ڵوه شاندنه وه ی به بڕوای بژارده ئێكزیستێنسیالییه كه . من، ره س���ه ناێتی بون له وه اڵمدانه وه ی پێویستی ئۆنتۆلۆژییه بنه ڕه تیه كاندایه ، به ئه گه ره كان���ی راده س���تبون ن���ه ك داخران و له ناوخۆدا پوكانه وه . پوكانه وه

له ناوخۆدا ناتوانێ هیچ ئاسۆیه كی تازه ب���ه ڕوی بون و ژیانا له ب���ه رده م مرۆڤدا ئ���اوه اڵ بكات���ه وه ، ته نه���ا ئاماده بون ئ���ه وه ی هه یه هێ���زی له مه عش���وقدا جگه له بونی خ���ۆت له رێگه ی بونێكی دیكه وه بچیته وه ناو دونیا. مه عش���وق بونێكه و ئه ش���ێ دو بون���ی پێكه وه بن، ب���ه رده وام هه ڵگ���ری كۆمه ڵێك به اڵم په نهانییه . ئیشی عیشق لێره یا خزان و په نهانیانه یه . ئ���ه و یه كااڵكردن���ه وه ی گه وره یه و په نهانییه كی عیش���ق خۆی ناب���ێ نهێن���ی و ده روازه ی كڵۆمدراوی پێش���بهێنین، هه رئه وه نده زی���ادو بۆ به س���ه كه خۆی په نهانییه . به رده وام پێویس���ته به قوڵ���ی ئه زمونبكرێ و دڕ له ره وشی عاشق ببرێ. به قواڵییه كانی راس���ته قینه ی خۆیا، ته نها له توانایدایه عاشق بێ. عیشق هێزی فه رامۆشكردن و بنپێخستنی ئه و دۆخ و كێشانه ی هه یه ، كه رۆژانه ی���ی و رواڵه تین ب���ه به راورد به قواڵییه كانی عیشق و بااڵیی مه عشوق

له گیان و بونی عاشقدا.بونێك���ی هه رچه ن���ده م���رۆڤ بێهاوتایه ، به اڵم بێهاوتایی له عیش���قدا ن���ه ك مه عش���وق ده بێته خه س���ڵه تی م���رۆڤ به گش���تی. ئ���ه وه جۆرێك���ه مه عش���وق بێهاوتاكان. له بێهاوتای���ی هه ڵده وه شێنێ، به هاكان سیس���ته می ئه و بێهاوتاییه ی مرۆڤی عاشق هه یه تی ده یس���ڕێته وه ، ئه و واده كا بونی عاشق جگ���ه له كائینێكی ئاماده ب���ۆ توانه وه به چه ش���نێكی تر نه توانێ گوزارش���تی ته خت���ی له س���ه ر مه عش���وق ب���كا. ئه م داده نیشێ. به هاكان سیس���ته می عیش���ق س���وبێكتی ئاڵوگۆڕه خودی ئه یخوڵقێنێت، له به رئه وه ی مه عش���وق وه ك بااڵتری���ن به ها له جه وهه ری بونی

سوبێكتی عیشقدا ده پشكوێت.روس گ���ه وره ی فه یله س���وفی سه اڵڤیۆڤ ده رباره ی عیشق نوسیوێتی: عیش���ق په یوه ندی ئاڵوگۆڕی ته واو و به رده وامه ، په یوه ندی جه ختكردنه وه ی ت���ه واو و به رده وام���ه ده رباره ی خۆت له ئه ویت���ردا، په یوه ندی نێوان دیالۆگ و كارلێككردن���ی ت���ه واو و پێرفێكت���ه . وات���ای عیش���ق له زاڵبوندایه به س���ه ر

خۆپه رستیدا.

بیرورا 14)497( سێشه ممه 2015/10/6

گۆشه‌یه‌که‌دو‌هه‌فته‌‌جارێک‌"شێرکۆ‌کرمانج"‌ده‌ینوسێت

که‌سک‌و سۆر

چەن����د ڕۆژێ����ک پێش ئێس����تا ژنێک لەسلێمانی بەربەرچاوی خەڵکەوە کوژرا. کوش����تن لەس����ەر ئەوەی پێیدەگوترێت "شەرەف" بەدرێژایی مێژو لەنێو کۆمەڵگەی کوردی دیاردەیەکی کۆمەاڵیەتیی باو بوە، سااڵنێکیش����ە ئەم دیاردەیە لەمیدیاکان و ت����ۆڕە کۆمەاڵیەتیی����ەکان ڕوماڵدەکرێن و

قسەوباسیان لەسەر دەکرێت. بەش����ی هەرە زۆری ڕاپ����ۆرت و وتارو نوسینەکان لەسەر ئەم کەیسانە، گوایە مەبەست لێیان، بەرگریکردنە لەژنکوشتن و لەمافەکان����ی ژن بەاڵم ئ����ەوەی جێگەی لێدەرچێت کەمی ژمارەیەکی س����ەرنجە زۆرب����ەی هەرە زۆریان نەک هەر خزمەت بەگژاچونەوەی هەوڵەکانی بەپڕۆس����ەو ژنکوژی ناکەن بەڵکو پش����تیوانی و برەو بەگوتار )discourse( ێکی دژە-ژنی نێرس����االری زاڵی نێو کۆمەڵگە دەدەن. بەم����ەش میدی����ای ک����وردی بەئاگای����ی یان بێئاگای����ی ب����وە بەپالتفۆرمێک بۆ ئەو گوتارە کۆمەاڵیەتییە باڵوکردنەوەی

پیاوساالرییە. لەگەڵ کوش����تنی ژنێک ی����ان کچێک، قس����ەی س����ەر زاری خەڵک و مانشێتی میدیاو ت����ۆڕە کۆمەاڵیەتییەکان پڕدەبن لەهەندێک دەربڕو س����ەردێڕو ڕس����تە کە لێرە شیکارو هەڵسەنگاندن بۆ هەندێکیان دەکەین بەمەبەستی گەیشتن بە پەیام و گوتارە شاردراوەکانی پشتیان، دواتریش هەوڵدەدەی����ن ک����ە هەندێک پێش����نیاز بەگژاچونەوەی بەمەبەس����تی بخەینەڕو

پرسی ژنکوژیی.کاتێک رۆژنامەیەک دەنوس����ێت "ژنێک لەس����ەر گومانێک خەڵتان����ی خوێن کرا" ئەمە وەک ئەوە وایە کە بگوترێت کرداری کوشتنەکە بۆیە ناڕەوایە چونکە هۆکاری کوش����تنەکە گوماناوییە ئەگەر گومانەکە الببرێت ئەوە ئاس����اییەو ڕەوایە کە ژنان

یان کچان بکوژرێن! تەلەفزیۆنێک کاتێک بەهەمانش����ێوە، دەڵێت "رۆژانە ل����ەم واڵتەی ئێمە ژنانی پاکیزە بەب����ێ ت����اوان دەکوژرێن". ئەم دەربڕین����ە ئەگ����ەر پارێ����زگاری لەژن����ە ڕەوایی ئ����ەوە بکات "پاکیزەکان"ی����ش بەکوش����تنی ژنە "ناپاکیزەکان" دەدات. ه����ۆکاری ئەم����ە دەگەڕێت����ەوە بۆ ئەو تێگەیشتنە زاڵەی کە پێیوایە ئەگەر ژنێک بێجگە لەمێردەکەی مومارەسەی سێکس ب����کات "ناپاکیزە"ی����ەو کچێکیش پێش ش����وکردن لەگەڵ کوڕێک خۆشەویستی و دەس����تبازی بکات ئ����ەوە "ناپاکیزە"یە، لەه����ەردو حاڵەتەک����ەش م����ادام ژنەکە ی����ان کچەک����ە کارێک����ی "ناپاکیزە"یان ئەنجام����داوە کەوات����ە خوێنیان حەاڵڵەو

دەبێت بکوژرێن! میدیای کوردی بێ بیرکردنەوە لەقسەی ئ����ەو کەس����انەی ک����ە چاوپێکەوتنیان لەگەڵدا دەکات دێت قس����ەکانی خزمێک یان ناس����یاوێک یان جیرانێکی کچە یان ژنە کوژراوەکە بەگوێ����ی بینەر دەدات، گوای����ە دەیەوێ����ت نیش����انبدات کە کچە بێتاوانە! بۆنمونە لەس����ەر زاری خەڵک دەگێڕێتەوەو دەڵێ����ت: "بێئەوەی کەس بزانێ چیکردوە کچە کوژرا"، یان "ئاخر ژنەی بەستەزمان خۆ هیچی نەکردبو بۆ

کوشتیان". ڕستەی یەکەم پێماندەڵێت ئەگەر کچێک "ش����تێکی" کرد ئەوە ئاساییە بکوژرێت. بەهەمانشێوە ڕستەی دوەم پێماندەڵێت ژن تەنیا کاتێک بەس����تەزمان و بێتاوانە کە هیچی نەکردبێت، ئەگەر "ش����تێکی" کرد ئەوە تاوانبارەو شایستەی کوشتنە. ئ����ەم دەربڕینە ترس����ناکانە لەڕاس����تیدا پاساو و ڕەوایی دەدەن بەژنکوشتن. ئەم دەربڕینانە دنیایەک وێنەدەکەن کە ژن و کچ بەس کاتێک مافی ژیانیان تێیداهەبێت کە "بەستەزمان بن"، ئەگەر "بەستەزمان نەبن" ئەوە عفری����ت و تاوانبارن و دەبێت

دنیاکەیان تێکبدرێت! "بێئەوەی دەڵێ����ت دێ����ت و جیرانێک س����اغبکرێتەوە کە زگیپڕە باوکەکە کچە هەرزەکارەک����ەی خ����ۆی کوش����ت" یان ناس����یاوێک دەڵێت "پشکنینی پزیشکی داد دەریخس����ت ک����ە کچەکە سێکس����ی براکەی کەچ����ی نەکردب����و ناش����ەرعی کوشتی". ئەم ڕستانە ڕاست ئەو پەیامە لەخۆدەگ����رن و دەگەیەن����ن ک����ە ئەگەر

بەشێوەیەک لەش����ێوەکان ساغکراوە کە کچێک زگیپڕە یان سێکسی "ناشەرعی" کردوە ئەوە ئاساییە باوک کچەکەی، یان

برا خوشکەکەی، بکوژێت!لەکاتی کوشتنی ژنێک یان کچێک، ئەم ڕس����تەو دەربڕانە، یان هاوشێوەکانیان، شاش����ەی ڕۆژنام����ەکا ن و ڕوب����ەری تەلەفزیۆن����ەکان پڕدەکەنەوە. بەم کارە میدی����ای ک����وردی، یەکەم، پش����تیوانی لەگوت����ارە کۆمەاڵیەتییە زاڵەکە دەکات، گوتارێ����ک ک����ە هەڵق����واڵوی عەقڵیەتی پیاوس����االری و موحافیزەکاری����ی دینیی و کۆنەپارێزیی کەلتورییە. دوەم، برەو بە ژنکوژی و کچک����وژی دەدات کە ئەوپەڕی بێنرخکردنی ئینسان و مافەکانی ئینسانە

لەژیانێکی ئازاددا. پرس����یار لێرە ئەوەیە کە هەڵوێس����ت لێ����رە دەبێت چی بێت. کۆمەڵگەو میدیا لەحاڵەتێکی ئاوهادا چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەم پرس����ە بکەن و هەڵوێست وەربگرن و

ڕوماڵی بکەن. پێش هەمو شتێک دەبێت ئەوە بزانین کوردییدا لەکۆمەڵگ����ەی ژنکوژی����ی کە یەک هۆکاری نییە. ب����ەڕای من تەواوی س����ەرچاوەو دام����ەزراوە مەعریفییەکانی ک����ۆاڵن، خێ����زان، وەک کۆمەڵگ����ە، سیس����تەمی پەروەردە، میدیا، کەلتور، دین ، دەس����ەاڵت هتد... ه����ەر هەمویان کەم تا زۆر بەرپرس����ن لە دروستکردنی ئەو جیهانبینییەی کە ڕەوایی بەژنکوژیی

دەدات. هەم����و تاوتوێ����ی ناکرێ����ت لێ����رە ڕەهەندەکان����ی ئەم پرس����ە بکەین بەاڵم س����ەرەتایی هەنگاوی هەندێک دەکرێت

بخەینەڕو. سەرەتا، لەنێو خێزان دەبێت یەکسانی کچ و کوڕ، ژن و پیاو بسەلمێنرێت و ڕێزی لێ بگیردرێت؛ لەک����ۆاڵن دەبێت کچان و کوڕان یەکس����انانە مامەڵەی����ان لەگەڵدا بکرێت نەک کوڕان شای کۆاڵن و کچانیش "ش����اژنی" نێو ماڵەکان بن؛ لەقوتابخانە کچان و کوڕان بەیەک چاو تەماش����ابکرێن نەک کوڕان وەک داهێنەرو گیانفیداکەرو لەنێو دەقەکان و لەنیشتیمان بەرگریکەر لەوانەکاندا نیش����انبدرێن و کچانیش وەک دەس����تڕەنگین و زەعیفەیەکی حورم����ەو شارەزا لەماڵداریی و جوانکاریی وێنابکرێن؛ میدی����ا نەک نابێ����ت برەو ب����ەو گوتارە زااڵنەی نێو کۆمەڵگە بدات بەڵکو دەبێت بیانخاتەژێر پرسیارو هەڵیانوەشێنێتەوەو برەو بەگوت����اری یەکس����انیی ژن و پیاو بدات؛ ئەو بەهاو عەقڵییەتە کۆنەپارێزو کۆنەپەرستییەی کە ئەمڕۆ سەلەفییەکان و مزگەوتەکان داعش����ییەکان لەبڵنگ����ۆی بەس����ەر کۆمەڵگەیاندا سەپاندوە دەبێت تێکبش����کێنرێن و فڕێبدرێنە ناو تەنەکەی زبڵەوە؛ دەس����ەاڵتی سیاسی نەک نابێت لەبکوژانی ژنان خۆشبێت بەڵکو دەبێت ڕێوش����وێنی یاسایی و دادگایی بگرێتەبەر

بۆ بنبڕکردنی دیاردەی ژنکوژی.بەکورت����ی نابێ����ت ژن����ان لەژێر هیچ پاس����اوێک بکوژرێن. تاکە هەڵوێستێک، یان ڕەفتارێک، کە پی����او لەم حاڵەتانە وەریبگرێت دەکرێت یەکێک لەمانە بێت: یەک����ەم، ئەگەر وەک پیاوێ����ک دەرگای ژوورێکت ک����ردەوەو دیتت ئەوا کچەکەت ی����ان خوش����کەکەت لەگەڵ کەس����ێکی دیکە بەڕوت����ی بەیەکەوەن ئ����ەوە تاکە ش����تێک بیکەیت ئەوەیە ک����ە بەهێمنی دەرگاکە دابخەیت بۆئەوەی وەزعەکەیان ل����ێ تێکنەدەی����ت. دوەم، ئەگ����ەر وەک پیاوێک دەرگای ژوورێکت کردوەو دیتت هاوس����ەرەکەت لەگەڵ کەس����ێکی دیکە بەڕوتی بەیەک����ەوەن ئەوە دو ئیختیارت لەپێشە، )1( ئەگەر هۆکاری ئەو کارەی ژنەک����ە کەمتەرخەمی تۆیە ئەوە واچاکە بەمەرجی خۆش����بیت لەهاوس����ەرەکەت ئەگ����ەر )2( نەکردن����ەوەی. دوب����ارە وەک ئەوە هاوس����ەرەکەتە کەمتەرخەم هاوسەری ئەو کەسە مافی ئەوەت هەیە تەواو جیابیتەوە، لەهاوس����ەرەکەت کە

نوقتە سەری خەت. لەپاڵ ئەو س����یناریۆو پێش����نیازانەی س����ەرەوە چاکترین ڕێگە بۆ ڕێگریکردن لەژنکوژیی، پیرۆزکردنی ژیانی ئینسان و لەپیرۆزی خستنی کەلتورو دەقە دینییە

کۆنەپارێزو کۆنەپەرستییەکانە.

میدیای کوردیی : لەجیاتی ڕێگری، ڕەوایی بەژنکوژی دەدات

عیشق و بون

موقەدەم���ەن تەڵەب���ی عەف���و ئیعتیزار عەرزوحاڵەک���ەم ئەک���ەم لەخوێن���ەر لنگەوقوچە، فەلەبەر ئەوەی هەمو ش���ت ل���ەم خەراباتەدا پێچەوانەی���ە هەرچەندە سەبەب هەم مەعلوم و هەم نامەعلومە. بۆ ئ���ەوەی لەنەزمی عام ال نەدەم بەمەجوری بەندەش عەرزوحاڵەکەم بەم نەوعە تەقدیم

ئەکەم نوسخەیە بۆ:

* ئەهلی مەملەکەت *هەرکەس���ێ حکومەتی بەدەس���ە یا

بەدەستی بوە یا بەدەستی ئەبێت .ئ���ەم *هەم���و ئەوان���ەی لەیادیان���ە مەملەکەتە پێش چل س���اڵ ب���ەر دەرگای

سەراکەی چۆن بوو .*هەم���و ئەو ڕۆح���ە س���پیانەی ڕۆحی

بەفرینیان بەسەر شارا ئەگەڕێ .* هەم���و ئەوانەی خۆیان ب���ازاڕ نابینن تەنها حیمایەو س���فرەچی کاری بازاڕیان

بۆ ئەکەن .* بەهەرسورەت هەرچی سلێمانیانە.

* هەرک���ەس بەزەی���ی ب���ەو ش���ارەدا دێت���ەوە ک���ە دکتاتۆرەک���ەی عۆجە لێی

ئەترسا.*ئەوماستەرپالنەی بوە بەو خەوەی کە

نایەتە دی *مودیریەت���ی ئ���ەو ش���ەمەنەفەرەی ک���ە بەتەم���ا بوی���ن حوکمەت���ی هەرێ���م

قردێلەکەی بقرتێنێ . * شوێنی تر زۆرە بۆی بنێرین ، بەاڵم

با سەری مەردمەکە قاڵ نەکەین هاوپێچ :

نیمانە ! تەنها دو سەعات ڕێکردن نەبێ بەپیادە بەس���ەر ج���ادەی مەولەوی و بەر مزگەوتی گەورەو جادەی س���ابونکەرانا تا بەردەم کتێبخانەکەی قاراغای عەتار غەرقی

ڕەحمەت بێت . س���ەیر کردنی ئەو جێگایانەی بە تۆپزی داگیر ئەکرێن ئەبنە مەیانی کڕین و فرۆشتن

عەرزوحاڵەکە بەڕێز هەرکەسێکی و سلێمانیت بەدەسبوە،

یا بەدەستە، یا بەدەست ئەبێتبابەت / یەک تۆز بەزەیی

بەڕێ���زان بەندە وەک هەر کەس���ێكی ناو ئەم مەملەکەت���ە ئەگەر ناڕەحەتتان نەکەم باسێک ئەخەمە بەردەس���تان و باقیەکەی بەج���ێ دێڵم بۆ مێژو، ب���ەاڵم بەڵێنی ئەوە نادەم پ���اش وەرچەرخانی ئەم دنیایەی بۆ هەن���دێ بوە بە بەهەش���ت و کانی ئاڵتون، بۆ هەندێكی���ش مەرگ بوە بە ئاوات، بەاڵم دڵنیام دۆسیەی گەندەڵی ئەم شارە ئەبێتە شەرمی مێژو کە ڕەنگە بەمێگا پێوانە بکرێ

نەک میتەر.دەقی سکااڵکە .....

ئەوەی کورد بێت ی���ا لەتێ نانی لەگەڵ کورد خواردبێ س���لێمانی ئەناس���ێ،بەندە بەپێویس���تی نازان���ێ بەق���ەدو بااڵیا هەڵ بدەم، بەاڵم مێژو لێوانلێوە لەهەڵوێس���تی سلێمانی هەر لەشەش���ی ڕەشی ئەیلولەوە تا نۆی حوزەیران و دەیان و س���ەدانی تر، تا نەعرەتەی سەرای ئازادی گوێی گەردونی کەڕ کرد، تەنها بەرپرس���ان نەبێ، نە بیستیان و نە مێش میوانی���ان بو، هەرچەندە چەپکێ بەڵێنی���ان لەگەڵ چەپکێ گ���وڵ و چەپکێ نێرگز تەقدیم ک���رد بەئێمەی ئازیز، ئەمەو با حەمدی و پیرەمێردی نەمریشتان بێنمەوە یاد کە تیغی ڕەخنەیان حکومەتەکەی شێخ

مەحمودیان ئەنجن ئەنجن ئەکرد. دەفەرمون سەرێ بدەن لەبەر مەرقەدەکەی کاک ئەحمەدی شێخ و بە بەردەم دەبۆکەدا س���ەرەوژور ببنەوە بۆ الی ئەو سەرایەی عەول و ئەختەری تیا کوژرا، ئەوس���ەرایەی پتر لەشەس���ت ڕۆژ هاواری کرد، جا ئەگەر بەرو خوار بەرەو چایخانەکەی بەنگینە بڕۆی پاشان س���ەرکەویتەوە، ئەوسا بە بەردەمی جەرجیس���ە فەنی و مام مەتی���ا بەرەو ژور گۆبیادا مەیخانەکەی لەبەردەم هەڵکشێی و هەڵوێس���تەیە بکەی ئەبینی چ غەدرێ لەم

شارە ئەکرێت و کراوە.ی���اران ، خ���ۆ فەرموی���ان ش���ارەکەی

مەوالنامان ناوناوە پایتەختی ڕۆشنبیری

ب���ەاڵم بەداخ���ەوە، وا خەریک���ە ب���ەر مزگەوتی گەورە ئەبێتە مەیدانەکەی بەغدا،

یا تەقسیمەکەی ئەستانە. بۆیە جێی خۆیەتی بڵێین نێوەندی جادە س���ی مەتریەکەی ئازادی ب���وە بەجێگەی شوتی فرۆشتن پێئەچێ ماوەیەکی تر کەپرو خێوەتی تیا هەڵدرێ و بۆ ساڵێکی تر ئەبێتە دوکان، دی���ارە هەرکاتێکێش پێیان بوترێ زیادەڕۆییە، بێش���ک داوای قەرەبو ئەکەن، س���ێچوار الیەنیش ئەبن بەدەمڕاستیان و بۆ سواڵی دەنگ کۆکردنەوە، بەناوی پشتگیری هەژاران���ەوە داکۆکیان ئەکەن و لەس���ەریان هەڵئەدەن���ێ، هەروەه���ا لەجەژنی قورباندا ش���ەقامی شەس���تی ئەبێتە کوش���تارگەو ئاژەڵەکانیان قەسابەکان لەچێوارو هەندێ

جادەک���ەدا ناوەڕاس���تی لەباخچ���ەی ئەلەوەڕێنن، پاش بس���مالی قوربانی ورگ و ڕیخۆڵەکەی لەسەر جادەکە جێدێڵن، باسی خوێنەکەی ه���ەر ناکرێ )خواخراپتر نەدا( دەستگێڕ بەجۆرێ بااڵدەست بون پێئەچێ تەنگ بەخاوەن دوکانەکان هەڵچنن، ئەمەو جگە لەوەی نەقڵی کفر کفرنیە، ئەڵێن سەر هەندێ جادەو شۆستە بەسەرقفڵی و کڕین و فرۆش���تنی پێوە ئەکرێت، هەندێکیشی بە کرێ ئ���ەدرێ، بەندە ل���ەم عەرزەوحاڵەیدا زۆر لەس���ەری ناڕوا بەاڵم ئەگەر حکومەتە خۆجێیەتیەک���ەی کە ژانی لە دایکبونەکەی ژانی بەهەمومان کرد، دوای لەدایک بونیشی زۆر هیوامان لەس���ەر هەڵچنی، بۆیە بۆمان هەی���ە بڵێین، ک���وا وادەو بەڵێن ، ئەوەی الی ڕەش���ەخەڵکەکە قابیلی مشتومڕ نیە، ئەوەیە کە تاکە دەس���کەوتمان لەو تاقمە تازەیە ئەوەیە ش���اری هەڵمەت و قوربانی و پایتەختی ڕۆش���نبیریتان بۆ کردینە کوێرە دێیە، خەریکن بۆمان ئەکەنە زبڵخانە، ئەو بێ سەروبەرەییەی لەم شارەدا پیادەکراوەو ئەک���رێ، کەمت���ر نی���ە ل���ەو ناوچان���ەی لەئەفغانستان ئەکەوێتە ژێر دەسەاڵتەکەی مەال عوم���ەری تاک الیتەوە، یا هەندێ لەو ناوچان���ەی کە داع���ش کردویەتی بەبازاڕی

عوکاز.بۆ لەمەوالش چاوەڕوانی پاسی زیاتر بن لەس���ەر ئەوچاعی پایتەختی ڕۆشنبیری تا ئێوەش لێیدەن بۆ گۆڵ، خۆ ئەگەر شوتی باش لێن���ەدەن ئەوا چاوەڕوان���ی پەنالتی توندتر بن، بۆیە ب���ێ درێژپێدان و ئیزعاج کردنتان چاوەڕوانی ئیجرائاتی معالیتانین

لەگەڵ فەیزی ئیحتراممانه���ەر بۆیە بەن���دە ب���ەم عەرزوحاڵەوە ناوەستێ ئەگەر حکومەتەفەنی هامیشێکی نەخاتە سەر ئەوا عەرزوحاڵی دوهەم تەقدیم

ئەکەم .نەفەرێکی ناڕەحەت

ژم���ارەی ناس���نامە نیمە ب���ەاڵم ئەڵێن باپیری باوکم

لە ش���ارەکەی بەخ���ەم تەلبەند لەدایک بوە

عەرزوحاڵێ بەلنگەو قوچ دالوەر سۆفی کەریم

دەستگێڕ بەجۆرێ بااڵدەست بون پێئەچێ

تەنگ بەخاوەن دوکانەکان هەڵچنن ئەمەو

جگە لەوەی نەقڵی کفر کفرنیە، ئەڵێن سەر

هەندێ جادەو شۆستە بەسەرقفڵی و کڕین و

فرۆشتنی پێوە ئەکرێت، هەندێکیشی بە کرێ

ئەدرێ

ئومێد حه مه عه لیعیشق خۆی په نهانییه كی

گه وره یه و نابێ نهێنی و ده روازه ی

كڵۆمدراوی بۆ زیادو پێشبهێنین هه رئه وه نده به سه

كه خۆی په نهانییه به رده وام پێویسته

به قوڵی ئه زمونبكرێ و دڕ به قواڵییه كانی

ببرێ

19 »»

15 (497( سێشه ممه 2015/10/6 tandrostyawene@gmail.comته‌ندروستی

ی ری

گاۆژ

امئ

ته ه ف

ه

خه وی پێویست بكه . سه رجه م شاره زایانی بواری پزیش���كی كۆكن له سه ر ئه وه ی كه پێویسته مرۆڤ رۆژانه حه وت بۆهه ش���ت كاتژمێر بخه وێت، چونكه خه و پێویس���ته بۆ زاكی���ره و به هێزی ده كات به بێ خه وێكی پێویس���ت مرۆڤ ناتوانێت ته ركیز بكات و

توانای بیركرنه وه ی نابێت.

ئه گه ر زیپك���ه ی عازه به ت هه یه ئه م رێنمایان���ه بكه .كه مكردنه وه ی خواردن���ی چه ورو زۆر خواردنی میوه و س���ه وزه ، رۆژانه ده موچاوت به سابون و ئاوی شله تێن بشۆ، ده ستكاری زیپكه كان مه كه ، پێویسته دڵنیابیت له وه ی كه ئه و میكیاجه ی به كاری ئه هێنیت چه ورنه بێت و

پاش لێكردنه وه ی پێویسته دڵنیا بیت كه هیچی پێوه نه ماوه .

كالس���یۆم زۆر پێویس���ته بۆجه س���ته ی م���رۆڤ به تایبه ت���ی بۆمنداڵ و به ته مه نه كان چونكه یارمه تی دروس���تكردنی ئێس���ك و ددان ده دات، بۆ ده ستكه وتنی كالیسیۆم پێویسته ئه م خۆراكانه بخۆیت. شیره مه نییه كان به اڵم كه مچه وریه كان، سه وزه ی گه اڵ پانه كان وه ك كه له رم و كاهو قه رنابیت

هه روه ها سپیناغ و جه رجیرو گۆشتی ماسی .

كالسیۆمزیپكه‌ی‌‌عازه‌بانه‌ خه‌و‌پێویسته‌

له ن���او زۆر ماوه یه ك���ی كاتێ���ك فه رمانگاكه ت ده مێنیته وه و دائه نیشیت كۆمپیوته ره ك���ه ت له س���ه ر كار ده كه یت، ره نگ���ه ئه مانه ببنه هۆی چه ندین كێش���ه ی ته ندروستی وه ك زیادبون���ی كێ���ش و ئازاری پش���ت و جومگه كان چه ندی���ن ناڕه حه تی تر. به پێی ش���اره زایانی بواری پزیشكی پێویسته ئه و فه رمانبه رانه ی به هۆی داده نیشن زۆر كاره كه یانه وه جۆری

ئه م رێنمایانه ئه نجام بده ن.1. پێویس���ته رۆژانه شله مه نی زۆر بخۆنه وه به تایبه تی ئاو هه ندێ جۆری ش���ه ربه ت ك���ه ش���ه كریان تێدانیه . پێویسته رۆژی دو لیتر بخورێنه وه .

2. نابێت زۆر چاو قاوه بخورێته وه ، چونك���ه زۆرخواردنه وه ی���ان ئه بێته

هه ڵچونی روپۆشی ناوه وه ی گه ده .س���وكه كان خواردن���ه نابێ���ت .3به ش���ێوه یه كی ب���ه رده وام بخورێت، به تایبه ت���ی ش���یرینی چونكه ئه بنه

هۆی زیادبونی كێش.پێویس���ته زۆر دانه وێڵ���ه كان .4ژه مه س���ه ره كیه كان له خواردن���ی هه بێت، له به رئ���ه وه ی كاربۆهیدراتی تێدای���ه كه هێواش هێ���واش ئه بێته له له شدا ش���ه كر نه هێش���تنی هۆی و پاش���ان وزه به مێش���ك ده دات به

به رده وامی .می���وه س���ه وزه و پێویس���ته .5له ژه مه سه ره كیه كانی خواردن هه بێت

زیاتر ئه مانه بخورێن.6. هی���چ كاتێ���ك وه رزش كردن���ت

له كاره كه ت هه وڵب���ده نه چێت، بیر توزێك چه ند جارێ���ك هه س���تیت و جوڵه بكه یت كه متر مه س���عه د به كار بێنی���ت و به قادرمه دا س���ه ركه ویت و

و هه وڵب���ده زۆرب���ه ی ش���وێنی ناو فه رمانگاكه ت به پێ بڕۆیت، له دوای ته واوبونی كاره كه شت باشتره به پێ یاخود به ئوتومبیل ن���ه ك بڕۆیته وه

ئه گه ر شوێنه كه شت دوره ده توانیت ئۆتوبێله ك���ه ت له ش���وێنێكی دورتر دابنێی���ت و به پێ بڕۆی���ت بۆئ ه و

شوێنه بۆ ئه وه ی زیاتر بجوڵێیت.

گه ر په ستانی خوێنت به رز بو ئه م خواردنانه بخۆ

چه ند ئامۆژگاریه ک بۆ فه رمانبه ران له شوێنی كاره كانیان

ش���اره زایانی بواری پزیش���كی ئاماژه به وه ده ك���ه ن گه ر بته وێ���ت ژیانێكی پێویس���ته ئه وه ئه بێت ته ندروس���تت خواردنی ته ندروس���ت بخۆیت و وه رزش بكه ی���ت و و خه وێك���ی ب���اش بكه یت. پزیش���كان رایانگه یاندوه هه مو ئه مانه خوێن په ستانی له س���ه ر كاریگه رییان هه یه كه نه خۆش���ییه كی مه ترس���یداره ئه گه ر كۆنتروڵ نه كرێ���ت ئه بێته هۆی جه ڵ���ده ی دڵ و نه خۆش���ییه كانی دڵ و جه ڵده ی مێش���ك. ه���ه ر بۆیه ده كرێت ئه م خواردنان���ه رێگه یه كی باش بن بۆ

كه مكردنه وه ی په ستانی خوێن.• م���ۆز. ئ���ه م میوه ی���ه ده وڵه مه نده به پۆتاسیۆم كه به رپرسه له كاری دڵ و رۆڵێك���ی گرنگی هه یه له رێكخس���تنی په س���تانی خوێ���ن، توێژینه وه یه ك���ی ئه ڵمان���ی ئه وه ی ده رخس���توه كه مۆز زۆر به س���وده بۆكه مكردنه ی په ستانی

خوێن.• چه وه ن���ه ر. ده كرێت له ن���او زه اڵته یاخود به ش���ێوه ی ش���ه ربه ت بخورێت، ئ���ه وه ی به ریتان���ی توێژینه وه یه ك���ی ده رخستوه كه مادده ی نیتراتی تێدایه

كه په ستانی خوێن دائه گرێت.• س���یر. یه كێك���ی ت���ره له خواردنه باش���ه كان كه س���ودی ب���ۆدڵ هه یه و كۆڵیس���ترۆڵ كه م ئه كاته وه و ناهێڵێت خوێن بمه یه ت له ناو بۆرییه كانی خوێن و

هه روه ها په ستانی خوێن ناهێڵێت.• كاكاو. خواردنه وه ی زۆر به س���وده ، ب���ه اڵم پێویس���ته كاكاوی خ���او بێت و به تاڵی بخورێت به و ش���ێوه یه به سوده

بۆدڵ و مێشك و ته نانه ت جگه ریش.

ئا: هه یفا علی پزیشكی پسپۆری ژنان و منداڵبون

یه كێك له و گرفتان���ه ی كه روبه ڕوی ژنانی دووگیان ده بێت���ه وه له ماوه ی س���كپڕێكه یدا بریتیه له دڵه كزێ ، ئه م حاڵه ته زۆر باڵوه له ناو ژنانی دوگیان ده گه ڕێته وه حاڵه ته ك���ه به ش���ێكی له هۆرمۆنه كان���ی گۆڕان���كاری ب���ۆ له ش و هه روه ه���ا به هۆی گه وره بونی ده كات���ه په س���تان منداڵدان���ه وه س���ه ر گ���ه ده و ئه وی���ش پاڵده نێت به خواردنه كه وه بۆس���ه ره وه و ئه بێته

هۆی دروستبونی دڵه كزێ .ده كرێت خۆت ل���ه م دڵه كزێیه رزگار بكه یت به ئه نجامدان���ی ئه م خااڵنه ی

خواره وه .1. نابێ���ت خواردنێك���ی زۆرو چه ور

له ی���ه ك ژه م���دا بخوێ���ت، هه وڵبده ژه مه كان���ت زۆر بكه ی���ت به اڵم كه م بخۆیت، هی���چ كات مه هێڵه گه ده ت

پڕ بێت.2. دورك���ه وه له خواردن���ی چ���ه ورو سوركراوه و ئه و خواردنانه ی به هاراتی مزره مه نێكان و هه روه ها تێدایه ، زۆر خواردنی تون و سركه و ساس مه خۆ.

3. ده توانیت دوای ژه مه خواردنه كان بنێشت بجویت، چونكه بنێشت رشتنی

ده ردراوه كانی گه ده رێكده خات.4. ل���ه دوای نانخواردنی راس���ته وخۆ نان مه خۆ هه وڵبده دو كاتژمێر دوای

نانخواردن بخه ویت.5. پێویس���ته ئ���ه و جل���ه ی له به ری ده كه یت ته س���ك نه بێت و په س���تان نه خات���ه س���ه رگه ده ت و ببێته هۆی

رشتنی ده ردراوه كانی .

بۆ‌ئه‌و‌ژنانه‌ی‌‌دوگیانن‌و‌دڵه‌كزه‌یان‌هه‌یه‌

ریکالم

ئا: دالیا که مال

به پێی بڕیارێک سه رجه م به شه کانی راگه یاندنی په یماگاکان داده خرێن و سه رۆکی به شی راگه یاندنی زانکۆی

پۆلۆته کنیکیش رایده گه یه نێت که ته نها بۆ ئه مساڵ وه رگرتنی

خوێندکارانیان هه ڵپه ساردوه .

د. باقر سەروكی بەشی راگەیاندنی س����لێمانی پۆلۆتەكنیكی پەیمانگای به ئاوێن����ه ی راگه یان����د "ن����ەك ه����ەر لەس����لێمانی، به ڵک����و ئ����ەم بڕی����ارە ك����ە دراوه ، دهۆكی����ش لەهه ولێ����رو ڕاگەیان����دن له پەیمان����گاكان بەش����ی دابخرێ����ت. ئ����ه و په یمانگایانه ده چنه

سەر زانکۆ پۆلۆته کنیکییه کان".له باره ی ه����ۆکاری داخس����تنی ئه و رایگه یاند باقر د. په یمانگایانه شه وه ، که هی����چ زانیارییه کی ل����ه و باره یه وه نیی����ه ، "ب����ەاڵم ئەوانه ی ك����ە قۆناغی یه کن و چه ند وانه یه کیان دواخس����توه ، دەبێت بچنه بەش����ێكی تر لەپەیمانگا وەكو بەش����ی کارگێ����ڕی كار چونکە خۆی����ان به ڵێنی����ان داوه وه ریانگرن، له دوای ته واوبونی قۆناغی دوه وه ئیتر

به شه که به ته واوی داده خرێت".هه روه ها ئاماژه ی به وه شدا که نەک هەر بەش����ی راگەیاندن به ڵکو "بەشی لەپەیمانگای مرۆییەكانیش سەرچاوە

تەكنێكی سلێمانی دادەخریت".ئیم����ان هاش����م ک����ه خوێن����دکاری بەش����ی پۆلۆته کنیک����ی په یمان����گای داخس����تنی له ب����اره ی راگەیاندن����ه ، په یمانگاکه وه ده ڵێت "پێم خۆش نیە كە بەش����ی راگەیاندن وەكو بەش����ێك لەپەیمانگا الببرێت، چونكە بەتایبەتی له بەش����ی ڕۆژنامە خوێندکار زۆر شت بەشەكانی بابەتی لەفكرەو فێردەبێت تر، که بۆ دوای دامەزراندنی س����ودی

زۆری لێده بینێت".هه روه ه����ا خوێندکارێکی دیکه ی ئه و په یمانگایه ، س����ۆنیا كەم����ال له باره ی ئه و بڕیاره وه ده ڵێ����ت "لەپەیمانگا 2

ساڵ بۆ فێربونی ئەو بوارە زۆر كەمەو هیچ فێرنابین، ب����ەاڵم ئەگەر ببێت به 4 س����اڵ، ئه وه باش����تر ده بێت و كاتی زیاتر هەیە بۆ شارەزابون له به شه کانی راگەیان����دن چونکە راگەیاندن فراوانەو

پێویستی به کاتی زیاتره ".مامۆس����تا بەختی����ار، مامۆس����تای په یمان����گای ته کنیکی س����لێمانی پێی وایه ک����ه بەش����ی راگەیاندنی زانکۆی بەناوی بەشی پۆلۆته كنێكی سلێمانی میدی����ا بەهەمان ش����ێوەی بوارەكانی راگەیاندن لەوێش هەم����ان وانه هەیە بۆ پێگه یاندن����ی كادری راگه یاندنکار، "لەوێ 4 س����اڵەو نم����رەی وەرگرتنی خوێندکار بەرزت����رە لەزانکۆ، بەاڵم بۆ

ئەوه ی ئاس����تی زانستییان بەرزبێتەوە بۆیە بڕیاریان داوە بەش����ی راگەیاندنی س����لێمانی تەكنێك����ی پەیمان����كای بوه ستێنن بۆ ئەم ساڵ، واتە بۆ قوناغی یەكەم خوێندکار وه رنه گیرێت و تەنها

قۆناغی دوهەم كە دەمێنێتەوە".هه روه ها ئاماژه به وه ده کات که ئەم ساڵ به ردەوام دەبن لەخوێندن لەهەمان شوێنی خۆیان لەپەیمانگای تەكنێكی س����لێمانی و له س����اڵی داهاتو وابڕیارە بەش����ی راگەیاندن دابخرێت و "هۆكاری ت����ر ئەوه یە كە راگەیان����دن لەزانکۆی س����لێمانی بەهەمان شێوە بونی هەیە خوێندكار وەردەگرێت بۆ ئەوه ی بەشه

راگەیاندنه کان كەم بكرێنه وه ".

ئارام ئەن����ور که یه کێک����ی دیکه یه له خوێن����دکاره کان له وباره یه وه ده ڵێت "من پێم باش����ە ئەو بەشە بەمەرجێک الببرێت كە بگوازرێتەوە بۆ شۆینی ترو بكرێت به 4 ساڵ بۆ ئەوه ی خوێندكاران لێی س����ودمەند بن، چونكە پێش����تر به هۆی که می ماوه که یه وه که ته نها 2 ساڵبو، خوێندکاران زۆر لێی سودمه ند نه ده بون، چونكە2 ساڵ كەمەو فریای زۆر شت ناكەوین، به تایبه ت بۆ بواری پراکتیکی، چونکه بواری رۆژنامه نوسی

ته نها تیۆریی نییه ".له الی خۆشیه وه د. ئاالن، سەرۆكی بەشی راگەیاندنی زانكۆی پۆلۆته کنیکی س����لێمانی به ئاوێنه ی راگه یاند "بەشی

راگه یاندن����ی په یمان����گای تەكنیك����ی س����لێمانی دانەخراوەو تەنها ئەم ساڵ خوێن����دکار وه رناگری����ن و تەجمیدمان بڕوانام����ه کان ده مانه وێ����ت ك����ردوە، به ش����ێوه یه ک بگۆڕین كە گونجاو بێت لەكەڵ پێداویستی میدیایی هاوچەرخ و

میدیای ئەلكترۆنی"."له ئێس����تادا ده ڵێ����ت هه روه ه����ا کۆبونه وه و بۆ ئاماده کاریین سه رقاڵی ئاماده کاری����ی ب����ۆ کاره کانی س����اڵی

داهاتو".په یمان����گای ته كنیك����ی س����لێمانی له س����اڵی 1973 له ش�����اری سلێمانی دامه زراوه تا س����اڵی 1980 – 1981 راگواس����تنی له گه ڵ ب����وه . به رده وام

زانكۆی سلێمانی بۆ پارێزگای هه ولێر په یمانگایه ش ئ����ه م له س����اڵی 1981 زانستییه كانی به ش����ه هه ڵوه شایه وه و به سه ر په یمانگاكانی )موسڵ و به غداو

عەماره ( دا دابه شكران.ل����ه دوای راپه ڕین����ی س����اڵی 1991 ئه م په یمانگای����ه وه ك هه ر په یمانگاو زانكۆیه ك����ی تری كوردس����تان خرایه سه ر ئه نجومه نی خوێندنی بااڵی سه ر به س����ه رۆكایه تی ئه نجومه نی وه زیرانی

حكومه تی هه رێمی كوردستان. له ئێس����تادا سێ به شی په یمانگاکه س����ه ره کیی هه ی����ه ، ئه وانیش به ش����ه پزیشکییه کان و به شه ته کنه لۆجییه کان و

به شه کارگێڕییه کان.

خوێندن)497( سێشه ممه 162015/10/6 xwendn.awene@gmail.com

په‌یمانگاکانی‌راگه‌یاندن‌ماڵئاوایی‌ده‌که‌نسه رۆکی به شی راگه یاندنی زانکۆی پۆلۆته کنیکی: ته نها بۆ ئه مساڵ وه رگرتنی خوێندکارانمان راگرتوه

به شی راگەیاندن لەزانکۆی سلێمانی

بەهەمان شێوە بونی هەیەو

خوێندكار وەردەگرێت ئه م هه نگاوه ش بۆ ئەوه یه بەشه

راگەیاندنه کان كەم بكرێنه وه

په یمانگای ته کنیکی سلێمانی

گابریئێل گارسیا مارکیزوەرگێڕانی لەئینگلیزییەوە: ژوان شوانی

ئەم وەرگێڕانە پێشکەشە بەئایالن کوردی

منداڵ���ەکان کات���ێ ش���کڵە هەڵتۆقیو و پەنهانەکەی���ان بین���ی کە لەزەری���اوە بەرەو کەنار دەهات، پێیانوابو کەش���تیی دوژمنە. بەاڵم دواتر بینییان نە ئااڵی هەبو نە دارئااڵ، بۆیە پێیانوابو نەهەنگە. بەاڵم کاتێ شەپۆل لەس���ەر ڕۆخ دایناو ئەمان گیاوگۆڵی زەریاو پەڕۆوپاتاڵ و جەلییەماسیی و گوێچکەماسی و ئەو چیلکەوچەوێاڵنەیان لێکردەوە کە پێوەی نوس���ابون، ئیتر بۆیان دەرک���ەوت، کە ئەوە

پیاوێکی خنکاوە.ئ���ەو کاتەی کەس���ێک بینیبون���ی و بەناو گوندەک���ەدا ه���اواری کردبو، ت���ازە ئەمان لەگەڵ گەمەی���ان پاش���نیوەڕۆ بەدرێژای���ی خنکاوەکەدا کردبو، لەژێر لمدا ناش���تبویان و ک���ە پیاوان���ەی ئ���ەو دەریانهێناب���وەوە. تەرمەکەی���ان تا نزیکترین ماڵ گواس���تەوە؛ س���ەرنجیان دا ئ���ەو تەرمە ل���ە تەرمی هەر پیاوێکی مردوی تر کە لەژیانیاندا بینیبویان قورسترە، نزیکەی هێندەی ئەسپێک قورس. وتیان ڕەنگب���ێ هێند لەزەری���ادا بوبێت کە ئاو دزەی کردبێتە ناو ئێسکەکانیش���ییەوە. کاتێ لەس���ەر ئەرزەکە پاڵیانخست، بینییان لەه���ەر پیاوێک���ی تر بەخۆتر ب���وە، چونکە بەئاس���تەم لەماڵەکەدا جێ���ی دەبۆوە. بەاڵم پێیانواب���و توانای هەڵئاوس���انی دوای مردن تەنه���ا سروش���تی هەندێ پی���اوی خنکاوە. پیاوەکە بۆنی ئۆقیانوس���ی لێدەهات و تەنها بەقەوارەیدا مەزەندەیان کرد کە ئەوە الشەی مرۆڤ���ە، چونکە قوڕو مارماس���ی یەکپارچە

سەروگوێالکیان داپۆشیبو. چ پێویس���تی بەوە نە کردبو ڕوخس���اری پ���اک بکەنەوە تا بزان���ن خەڵکی ئێرە نییە. ت���ەواوی گوندەکە بەئاس���تەم دەگەیش���تە بیس���ت خانۆچک���ەی تەخت���ە. خانۆچکەی هەی���وان ڕوتەن و بێ گوڵ و بەبەرد ڕۆنراو، کە بەنیمچەدورگەک���ەدا باڵوبوبونەوە. زەوییەکی هێند ڕوتەن کە دایکان هەمیشە لەغەمی ئەوەدا بون با منداڵەکانیان نەبات. مردوەکانیشیان لەخەرەندێک���ەوە بەردەدان���ەوە. بەاڵم زەریا دەستەمۆو زۆرو زەوەندو هەر هەمو پیاوەکان لەح���ەوت بەلەمدا جێیان دەبۆوە. بۆیە کاتێ پی���اوە خنکاوەکەیان دۆزییەوە، تەنیا هێندە بەس بو تەماشایەکی یەکدی بکەن و بزانن کە

هەمویان ماون. ئەو شەوە پیاوەکان بۆ ئیش و کار نەچون ب���ۆ زەریا. بەگوندەکانی ت���ردا جاڕیان دا تا بزان���ن ئاخۆ کەس لەو گوندان���ە بزر نەبوە. ژنەکانی���ش لەخزم���ەت پی���اوە خنکاوەکەدا مان���ەوە. تۆپەڵ���ە ق���وڕو گژوگی���او خارو خەس���ی بن دەریایان لێک���ردەوە، بەچەمچە مارماس���ییەکانیان لەگیان���ی کڕان���د. بۆیان دەرک���ەوت گژوگیاکان گژوگی���ای زەریاگەلی دورو ئاوی قوڵ���ن و جلەکانی بەری بەجۆرێ شڕو وڕ بون وەک ئەوەی بەنێو گەردەلولێک لەش���یالنەی دەریادا هاتبێ. س���ەرنجیان دا بەویق���ارەوە ڕوبەڕوی مردن بوەتەوە، نە لەو پیاوە تەنیایانە دەچو کە س���ەرئاو دەکەون و نە قیافەی ئەو پیاوە بێجورمانەشی هەبو کە لەڕوبارەکاندا دەخنکێن. تەنیا ئەوکاتەی کە لەخاوێنکردنەوەی بونەوە، لەجۆری پیاوەکە حاڵی بون و ئیدی هەناسەیان لەبەر بڕا. ئەو کەڵەگەتتری���ن و بەهێزترین و پیاوانەترین پیاو بو کە تا ئێستا بینیبێتیان. هەتا ئەمان زۆرتر لێی���ان دەڕوانی ئەو کەمتر لەئەندێش���ەیاندا

جێگەی دەبوەوە.تەختەخەوێکی لەگوندەک���ەدا نەیانتوانی

هێند گەورە یان مێزێکی هێند تۆکمە بدۆزنەوە تا لەس���ەری پاڵی بخەن و ئێشکی بەدیارەوە بگرن. نە پانتۆڵی بااڵبەرزترین، نە کراس���ی کەتەترین، نە پێ���اڵوی بەخۆترین پیاوی بە بەر دەبو. مەجزوب بەقەوارەو جوانییەکەی، ژن���ەکان بڕیاریان دا لەچارۆکەی کەش���تیی، پانتۆڵێک و لەباش���ترین قوماش کراسێکی بۆ بدورن، تا ویقاری مردنەکەی درێژەی هەبێت. لەکاتێک���دا بازنەیی دانیش���تبون و جلەکەیان ب���ۆ دەدوری، لەنێ���وان تەقەڵەکاندا خەیاڵی تەرمەکە لێ���ی دەدان و بۆیان دەرکەوت "با" هەرگیز ئەوەندە خامۆش و کاریبییان١ هەرگیز ئەوەن���دەی ئەو ش���ەوە پەش���ۆکاو نەبوەو پێیانواب���و هەمو ئ���ەو گۆڕانکارییانە بەهۆی پیاوە خنکاوەکەوەیە. مەزەندەیان کرد ئەگەر ئ���ەو پیاوە بەش���کۆیە خەڵک���ی گوندەکەی ئەمان بوای���ە، ئەوا خانوەک���ەی گەورەترین دەرگە و بڵندترین س���اپیتە و ڕەقترین زەوی دەب���وو؛ چوارچێ���وەی تەختەخەوەکەی بە داری زۆر تۆکمە و مێخی ئاسن ڕایەڵ دەکراو ژنەکەیش���ی خۆش���حاڵترین ژنی دونیا دەبو. پێیانواب���و خاوەن قودرەتێک���ی وەها دەبو، دەیتوانی ماسییەکانی زەریا بەرەو الی خۆی بان���گ بکاو کانی لەبن هیش���کترین بەردەوە هەڵگۆزێ و دەس���تی بەگوڵ���ی خەرەندەکان بگات. لەدڵی خۆیاندا پی���اوە خنکاوەکەیان بەپیاوەکانی خۆیان بەراورد دەکردو پێیانوابو ئەوەی ئەم دەیتوانی لە تاکە شەوێکدا بیکا، پیاوەکان���ی خۆی���ان بەیەک تەم���ەن بۆیان ناک���رێ. ئی���دی لەدڵی خۆیان���دا پیاوەکانی خۆیان بەترس���نۆکترین و بودەڵەترین پیاوی دنیا دانا. بەم خەون و خەیااڵنەوە مەس���ت و حەیران بوبون و کات���ێ بەتەمەنترین ژنیان، کە بەهۆی تەمەنییەوە زیاتر لەڕوی میهرەوە نەک ل���ەڕوی ش���ەهوەتەوە، لەفیکری پیاوە خنکاوەکەوە چوبو، هەناسەیەکی هەڵکێشاو

وتی: - "ڕوخس���اری کەس���ێکی هەی���ە ن���اوی

ئێستێبان بێت."هەر بەڕاستیش وا بو. الی زۆربەیان هێندە ب���ەس بو جارێکی تر تەماش���ای بکەنەوە تا تێبگ���ەن نەدەک���را جگە لەئێس���تێبان هیچ ناوێک���ی تری هەبێ���ت. ئینکارترین ژنەکان،

ک���ە گەنجترینی���ان ب���ون، پێیانوابو لەپاش لەبەرکردنی جلک و پێاڵوی ڕەش���ی قەترانی و دانانی تەرمەکە لەنێوان گوڵوگوڵزاردا، دەشیا ناوی لوراتۆ بوایە. بەاڵم ئەوە تەنیا خەیاڵی خ���او بو. چارۆکەکە بەش���ی نەکرد، پانتۆڵە خەراپ- بڕدراو و خەراپ- دوراوەکە بەئاستەم بە بەریدا چو. هێ���زە پەنهانەکانی نێو دڵی وایانکرد دوگمەی کراسەکەی بترازێ. لەدوای نیوەشەوەوە لورەی ڕەش���ەباو هاژەی زەریا نیشتنەوە. بێدەنگییەکە کۆتایی بەگومانەکان هێناو ئیدی ناوی نرا ئێستێبان. ئەو ژنانەی ک���ە جلکی���ان لەبەرکردبو، کە بس���کیان بۆ داهێنابو، کە نینۆکیان بۆ کردبو، کە ڕیشیان بۆ تاش���ی بو، نەیانتوانی تەزوی ئەو سۆزە بش���ارنەوە کە بەگیانیاندا گەڕا کاتێک دەبو تەرمەکە لەسەر ئەرزەکە جێبهێڵن. ئا لەوێدا بۆی���ان دەرکەوت دەبێ ئاخۆ بەو قەوارەیەوە چەن���د غەمگی���ن بوبێ، کە تەنان���ەت دوای مردنیش لەهیچ شوێنێکدا جێگەی نابێتەوە. مەزەندەی���ان ک���رد هەبێ و نەبێ ل���ە ژیاندا مەحکوم بوە بەوەی لەس���ەرال بەدەرگەکاندا ڕەت ببێ و سەری بەتاقە نزمەکان شەق ببێ و لەمیوانییەکان���دا بەپێوە ڕاوەس���تێ و نەزانێ چی لەو دەس���تە پەمەیی و ناسکانەی بکات، کاتێک ژنی ماڵەکە بۆ تۆکمەترین کورس���ی گەڕاوەو لێی پاڕاوەتەوە، ئێس���تێبان تکایە لێرە دانیش���ە، ئەویش پاڵ���ی بەدیوارەکەوە داوەتەوە: وەاڵمی بەبزەیەک���ەوە داوەتەوەو خەمت نەبێ خاتوون، من ئاوام پێباشە. هێند لەمیوانییەکاندا بەپێوە ڕاوەستاوە تا پاژنەی پێی توێخی هەڵداوەو پشتی لەئێشا شکاوەو لەترس���ی ئەوەی نەبا شەرمەزاریی شکاندنی کورس���ییەک دایبگرێ، ه���ەر "خەمت نەبێ خاتون، من ئاوا باشم" ی دوبارە کردوەتەوە. ڕەنگب���ێ هەرگی���ز نەیزان���ێ ه���ەر هەمان ئەوکەسانەی کە پێیانوتوە ئێستێبان مەڕۆ، چاوەڕێ بکە تا قاوەکە دەم دەکێش���ێ، هەر ئەوانە ب���ون کە دواتر لەژێر لێوەوە وتویانە، دواجار یارۆی گەمژە ملی ش���کاند، سوپاس بۆ خودا، دواجار ئەو گەمژەیە س���ەری خۆی هەڵگ���رت. ئەمە ئەو خەیااڵن���ە بو کە پێش هەتاوکەوتن لەبەردەم تەرمەکەدا بەمێش���کی ژنەکان���دا ه���ات. دوات���ر ک���ە دەموچاویان

بەسەرپۆشێک داپۆشی تا ڕوناکییەکە بێزاری نەکات، هێند بەمردویی و بێدەسەاڵتی و هێند وەک پیاوەکان���ی خۆیان هات���ە بەرچاویان، درزێک کەوتە دڵیان و فرمێس���کی لێوە ڕژا. یەکێک لەجاحێڵترینیان دەستی کرد بەگریان. ئەوانی تر کە لە تەنیش���تییەوە دانیش���تبون دەس���تیان کرد بەئاخ و ئۆف و الوانەوە. هەتا دەهات زیاتر فرمێسکیان دەوەراندو دەگریان، چونکە پیاوە خنکاوەک���ە زیاترو زیاتر وەک ئەوەندە ناوێک دەردەک���ەوت. ئێس���تێبان- ب���ۆی گریان ت���ا کردیان بەبێدەس���ەاڵتترین پیاوی دنیا، کردیان���ە داماوترین و زەلیلترین ئێس���تێبان. لەوکات���ەدا بو، پی���اوەکان بەو هەواڵ���ەوە گەڕان���ەوە کە پی���اوە خنکاوەکە خەڵک���ی هیچکام لەو گون���دە نزیکانە نییەو

ئیدی ژنەکان ئۆخژنێکیان پێداهات. هاواریان کرد، "س���وپاس ب���ۆ خودا، هی

خۆمانە!"پیاوەکان پێیانوابو ئ���ەو زیل وبەمە تەنیا هەرزەگۆیی بێمانای ژنانەو هیچی تر. ماندوی گەڕانی شەوی پێشو، هەموو ئەوەی پیاوەکان دەیانویس���ت ئەوە بو، پێش ئەوەی هەتاوی بەتینی ئەو ڕۆژە گەرم و بێ شنەبایە بکەوێ، تەرم���ی ئەو غەریبەیە بە یەکجارەکی لە کۆڵ خۆی���ان بکەنەوە. دارەمەیتێکی���ان لەپارچە تەختەو چارۆکەی کەشتیی تێکشکاو پێکەوە ناو بەگوری���س گرێیان دا تا بتوانن تەرمەکە بەرەو خەرەند هەڵبگرن. ویستیان لەنگەرێک بەقولەپێیەوە ببەس���تن ت���ا دڵنیابن لەوەی لەقواڵی���ی ئاوەکەدا، لەوێدا کە ماس���ییەکان بینایی���ان نیی���ەو مەلەوانەکانی ژێ���ر دەریا لەپەرۆش���ییدا دەمرن، بمێنێتەوەو س���ەرئاو نەکەوێتەوەو جارێکی تر وەک الش���ەکانی تر سەرشێتترین شەپۆلەکان نەتوانن بەرەو کەنار بیهێنن. بەاڵم تا ئەمان زۆرتر جەختیان لەوە دەکردەوە، ژنەکان لەبەهانەی تر دەگەڕان تا کاتی پێ بکوژن. ملوانکەی گوێچکەماس���ی لەملیانداو وەک مریشکی زیڕەکردو دەهاتن و دەچون، هەندێک دەیانویس���ت شاڵێک بدەن بەشانیداو هەندێک دەیانویست قیبلەنومایەک گەلێ���ک لەپ���اش ببەس���تن. لەمەچەک���ی هاتوه���اوارو "الچۆ لێرە ژنەک���ە"و "ڕێگەکە چۆڵکە"و "تەماشا خەریک بو بەسەر الشەکەدا

بمخەیت"، پیاوەکان دڵیان لەژنەکانیان پیس ک���ردو کەوتنە بۆڵەبۆڵ، ئاخ���ر غەریبەیەک ئەم هەمو گرنگیپێدانەی بۆچییە، ئەو هەمو خرتکەوپرتکەیەی پێوە دەکەن و قرش���ەکان دەیخ���ۆن. ب���ەاڵم ژنەکان لەبەزم���ی خۆیان نەدەکەوت���ن و لەمت وم���وروە هەرزانبەهاکانی خۆیاندا دەگ���ەڕان و هەرچیان بەدەس���تەوە دەیانبردو دەیانهێناو هەڵیاندەگ���رت و هاتبا گەر فرمێس���کیان نەڕش���تایە هەناس���ەیان بۆ هەڵدەکێش���ا، ت���ا پی���اوەکان نەڕاندیان س���ەرئاوکەوتوویەک، لەکەیەوە بەسەریاندا، خنکاوێک���ی بێ س���احێب، ڕەقهەڵگەڕاوێکی بۆگ���ەن، ئ���ەم هەمو هەراهەرای���ەی گەرەک بوبێ. یەکێک لەژنەکان، کە بەو سوکایەتییە توڕە بو، ڕوپۆش���ەکەی لە سەری خنکاوەکە کردەوەو پیاوەکانیش هەناسەیان لەبەر بڕا.

پێویس���تی ب���و. خ���ۆی ئێس���تێبان بەدوبارەکردن���ەوە نەدەکرد ت���ا ئەوە بزانن. ئەگەر بیانوتبا، سێر واڵتەر ڕایڵی٢، ڕەنگبێ ب���ەزاراوەو زوبان���ە بێگانەک���ەی، ی���ان بەو توتییەی سەر شانی یان بەشۆڕەسوارییەکەی لەکوش���تنی زەالمخۆرەکاندا سەرس���ام بان، بەاڵم دەب���و لەدونیادا هەر یەک ئێس���تێبان هەب���ێ و ئەویش ئەوەتانێ لەوێدا پێ خاوس و بەپانتۆڵێک���ی کورتوکوێرەوە وەک ماس���یی ڕاوکراوی ناو ڕوبار فڕێدرابو. هەر هێندە بەس بو کە ڕوپۆشەکە لەس���ەر ڕوخساری الببەن ت���ا بزانن کە ش���ەرمندەیە، کە خەتای خۆی نیی���ە قاڵفەتی هێند زلەو هێند قورس و هێند جوانە. ئەگەر بیزانیب���ا ئەمە ڕودەدات ئەوا لەشوێنێکی چەپەکتر دەگەڕا تا لێی بخنکێ: بڕوا بکەن، لەنگەرێکم لەملم دەبەست و بەرەو خەرەندەکە ڕێگەم دەکوتا، وەک کەسێک کە نایەوێت مەزاحیم���ی خەڵک بێت، نەدەهاتم و وەک ئێس���تا بەم الش���ە لەعنەتییەوە، وەک ئێوە دەڵێن، کەسم بەم بۆگەنیە ڕەقهەاڵتوەی کە کەس نایەوێ دەس���تی تێ���وە بدا، بێزار نەدەکرد. ڕاس���تییەکی وەها لەشێوەیدا هەبو تەنانەت بەدگومانترین پیاوەکان، ئەوانەی کە ڕقیان لەشەوانی ناو زەریا دەبوەوە، لەترسی ئ���ەوەی نەبا ژنەکانیان لەخەوبینین بەوانەوە بێزار ببن و خەون بەپیاوی خنکاوەوە ببینن، تەنان���ەت ئەوان و پیاوانی لەوان دڵڕەقتریش،

لەڕاستگۆییەکەی ئێستێبان تەزو بەمۆخیاندا هات.

ئیت���ر ئاوه���ا ناوازەتری���ن پرس���ە کە بۆ پیاوێکی خنکاو دابنرێت، دانرا. هەندێک لەو ژنانەی بۆ گوڵ چوبون بۆ گوندی تر، لەگەڵ ژنگەل���ی ت���ردا هاتنەوە ک���ە باوەڕیان بەوە نەکردب���و، ئەمانیش کە خنکاوەکەیان بینی، ئەوسا بۆ گوڵی تر چون و لەگەڵ خۆیان ژنی ترو گوڵی تری���ان هێنایەوە، هەتا ئەوەندەی ژن و گوڵ لێبو بەئاس���تەم دەتتوانی بڕۆیت. لەدوایی���ن کاتژمێ���ردا، فڕێدان���ی خنکاوەکە وەک منداڵێک���ی ب���ێ دایکوب���اوک ئ���ازاری دان و بڕیاری���ان دا باش���ترین دایک و بابی بۆ هەڵبژێرن و کەسانی تریش خۆیان کرد بەبراو مام و ئام���ۆزای، هەتا لەڕێی ئ���ەوەوە هەمو گوندیی���ەکان بونە خزمی یەک���دی. هەندێک دەریاوان کە لەدوورەوە گوێیان لەگریانەکان بو ڕێگەیان لێتێکچ���و. دواتر زانرا یەکێکیان س���ەرکەوتوەو کەش���تییەکەدا بەدارئ���ااڵی حەکایەت���ی کۆن���ی س���ەبارەت بەئاژێرلێدان بیرهاتۆتەوە. لەکاتێکدا مش���تومڕی ئەوەیان دەبێ کێ ش���ەرەفی ئ���ەوەی هەیە مەیتەکە ب���ەو خەرەن���دە لێ���ژەدا هەڵبگ���رێ، ژنان و پی���اوان بۆ یەکەمینج���ار لەبەرانبەر جوانی و مەزنی���ی پیاوە خنکاوەکەدا، لە خامۆش���یی جاددەکانی���ان و لەبێگیانیی گۆڕەپانەکانیان و لەبچوکیی خەونەکانیان وەئاگا بون. لێگەڕان الش���ەکە بەب���ێ لەنگەر بکەوێت���ە ئاوەکەوە تا ئەگەر ویس���تی و هەرکاتێ���ک حەزی کرد، بگەڕێت���ەوە. بۆ ئەو نەختە س���ەدەیەی کە پێی چ���و تا تەرمەک���ە کەوت���ە ئاوەکەوە، هەموان هەناسەیان لەخۆیان بڕی. پێویستی بەتەماشاکردنی یەکتری نەدەکرد تا بزانن کە ئ���ەوان چیدی کامڵ نی���ن و هەرگیزیش کامڵ نەدەبون. بەاڵم دەیشیانزانی لەمەودوا هەمو ش���ت جیاواز دەبێت، دەیانزانی ماڵەکانیان دەرگەی گەورەترو ساپیتەی بڵندترو زەویی تۆکمەتریان دەبێت، تا تارمایی ئێس���تێبان بەئارەزووی خۆی بە ناویاندا هاتوچۆ بکات، بە بێ ئەوەی س���ەری بەر تاقەکان بکەوێت و چیدی کەس نەوێرێ لەژێر لێوەوە بڵێ دواجار گەمژەی زلح���ۆرت مرد، حەی���ف، ئەو گێلە مرد. ڕوکاری ماڵەکانی���ان بەڕەنگی ئاڵووااڵ ڕەنگ دەکەن تا یادی ئێستێبان بۆ هەمیشە بەزیندووی���ی بمینێ���ت، ئیتر ئەمان پش���تی خۆیان لەهەڵگۆزانی کانی و چنینەوەی گوڵی خەرەندەکاندا دەش���کێنن، تا موس���افیرانی زەریا لەبۆنی خۆشی گوڵەکان وەئاگا ببنەوەو کاپتن بەجلکی فەرمی خۆیەوەو بەقیبلەنوماو ڕی���زە مەدالیای س���ەرکەوتنەکانی جەنگەوە ناچار ببێ لەکەش���تییەکە بێت���ە خوارەوەو ئاماژە بۆ ئەو مێرگوزارەی ئاسۆی کاریبییان بکات و بەچواردە زوبان بڵێ: تەماشای ئەوێوە بکەن، ئەوێ کە با لێی هێور دەبێتەوەو ئارام دەگرێ، ئ���ەوێ کە ڕۆژ بەجۆرێ لیی هەڵدێ گوڵەبەڕۆژەش نازانێ ڕوی بکاتە کوێ، بەڵێ

ئەوێ، گوندەکەی ئێستێبان- �ە.

١. کاریبیی���ان: ناوچەیەک���ە لەخ���واروی خۆرهەاڵتی نیمچەدورگەی مەکسیک، زەریای کاریبییان و دورگەکانی و ئەو کەنارانەی لێوەی

نزیکن، دەگرێتەوە.٢. س���ێر واڵتەر ڕایڵی: )١٥٥٤ – ١٦١٨( نوس���ەرو شاعیرو سەربازو سیاسی و سیخوڕو گەڕیدەیەکی ئینگلیزە. لەالی شاژنی بەریتانیا، بوەو کەسێتییەکی خۆشەویست ئێلیزابێس، بۆ گەش���تی تایبەت بەدۆزینەوەی سەرمایە

لەئەمەریکای التین ناردویەتی. سەرچاوە:

http://www.colorado.edu/stu-dentgroups/shortfiction/The_Most_

Handsome_Drowned_Man.pdf

17(٤97( سێشه ممه ٦/٢0١٥/١0 کتێب

جوانترین پیاوی خنکاوی دونیا

ئا: ئاراز محه مه د

رۆمانی توتی گوزارشتە له ئازار و چەرمەسەرییەكانی كچ و ژنانی ئێزیدی و گێڕانەوەی نەهامەتییەكان له زاری چەند

كارەكتەرێكی خەیاڵی و راستەقینە. هه مو كەسەكانی ناو رۆمانەكەش له بارێكی

دەر ونی قورسدا دەژین بەردەوام له بیری رابرد ودان و هەرگیز بیر له داهاتو

ناكەنەوە و ئامانجێكی دیاری كراویان نییە بۆی بژین.

نه ب���ه رد فوئ���ادی ته مه ن ٢9 س���اڵ، له باره ی نوس���ه ری رۆمانه که، س���ه ره تا ناوی رۆمانه که به ئاوێنه ی راگه یاند "دیارە دیاریكردن���ی ناوی رۆمانەك���ە بەتوتی ، توتی باڵندەیەك���ە ئەوەی فێری دەكرێت دەیڵێت���ەوە و خ���ودی باڵندەكەش چەند خاس���ێتكی جوانی هەی���ە، لەوانە توتی كۆچ ناكات و هەرگیز ناپاكی له نێوان نێرو مێینەی ئەو باڵندەیەدا نییە. س���ەرجەم

كارەكتەرەكان ئەوەی بەس���ەریان هاتوە توتی ئاسا دەیڵێنەوە".

چەكدارێكی بەسەرگوزشتەی رۆمانەكە داع���ش دەس���ت پێ���ده کات، نوس���ه ری رۆمانه که ده ڵێ���ت "دواجار هەڵگری هەر مرۆڤن. ئەوانی���ش بن، ئایدۆلۆژیای���ەك كاتێ���ك له تی ڤیی���ەكان دەگوترێت پێنج چەك���داری داع���ش ك���وژراون، بیر لەوە دەكەم���ەوە ئەوانیش پێن���ج دایك و پێنج براو خوشك و پێنج خۆشەویستیان هەیە. بۆیە ئەوە مرۆڤەكان نیین تاوان دەكەن، ئای���ن و كۆمەڵگە و سیاس���ەتی الروگێری رۆژهەاڵتی ناوەڕاست وایكرد وە، گەنجێكی تەمەن ٢0 ساڵ به س���ەربڕین، ئاسودەیی

به دەست بێنێت". نوسینی پاڵنه ره کانی هۆکارو له باره ی رۆمانێ���ک له باره ی روداوی ش���ه نگاله وه ده ڵێ���ت "بیركردنەوە له نوس���ینی رۆمان له چاوتروكانێكدا دروس���ت نابێت، ئێمەی نەهامەت���ی و ر ودا و ب���ەردەوام ك���ورد جۆراوجۆرمان بینوە. كاتێك كارەس���اتی

شەنگال ر ویدا و دەسەاڵتدارانی كوردستان دەستبەرداری ئەو ناوچانە بون. هەروەكو چۆن تا ئێس���تا نازانین ئای���ا هەڵەبجە و ئەنفالەكان حزبه دەسەاڵتدارەكانی ئێستا تاوانب���ارن یان نا؟ بۆیە به وردی باس���ی ئەوەم كرد وە چۆن و به چ ش���ێوەیەك ئەو ناوچانە له الیەن چەكدارانی ئیسالمییەوە

داگیركران".هه روه ها ده ڵێت "كاتێكیش كارەسات و کۆمه ڵک���وژی هەر نەتەوەی���ەك ر ویداوە، هاتون رۆژنامەنوس نوس���ەر و كۆمەڵێك یاداش���تی ئەوانەیان كرد وە. ب���ۆ نمونه هۆلۆكۆست و رواند او ئەرمەنەكان. ئێمەی كورد تا ئێستا رۆمانێكی ورد و درشتمان س���ەبارەت به ئەنف���ال و هەڵەبج���ە نییە، كەچی به داخەوە به ملیۆنان دۆالر لەسەر

ئەو كەیسانە خوران".س���ه ره کیی په یام���ی له ب���اره ی رۆمانه که یش���ه وه ، نه به رد فوئاد ده ڵێت " پەیامی من لەم رۆمانە ئەوەیە پێكەوە ژیان لەس���ەر وی هەمو ئاینێكەوە، راستە

ئایین���ە ی���ەك ل���ه دوای یەك���ەكان باس له پێكەوە ژیان دەك���ەن، بەاڵم دەبینین به ناوی خ���واوە به درێ���ژای ژیانی مرۆڤ خەڵك دەكوژرێن و كوژراون، لەم رۆمانەدا هاتوم باسم لەوە كرد وە نابێت به حوكمی ئاینخواز بانگخ���واز و كۆمەڵێك قس���ەی

خەڵكی قڕ بكرێن و مرۆڤ بكوژرێن". ئه و نوس���ه ره پێی وا نییه که تا ئێستا له ئاس���تی پێویس���تدا رۆش���نبیری كورد كاریان لەس���ەر هی���چ لەو كارەس���اتانە كردبێ���ت، "چونك���ە هەرش���تێك ببێته دیاری���دە دەبێ���ت ب���ه دوای میكانیزمێك بگەڕێ���ی رێگری ل���ەو دیاریدەیە بكرێت. ئێمە لەو هه مو كارەس���اتەی بەس���ەرمان هات���وه . نه هاتوین خاڵی د وبارە بونه وه ی ئەنفال دەست نیش���ان بكەین بۆ ئەوەی جارێكی ر و نەداتەوە. تەنها ئەوەیە هەمو س���اڵێك له س���اڵرۆژی ئەنفال و هەڵەبجە رەش دەپۆشین و له ژێر چاویلەكەكانمانەوە دەگرین. مێژ و به فرمێس���ك نانوسرێتەوە

دەبێت كاری لەسەر بكەین".

توتی.. رۆمانێک له باره ی کاره ساتی شه نگاله وه

ژنەکان بڕیاریان دا لەچارۆکەی کەشتیی، پانتۆڵێک و لەباشترین قوماش کراسێک بۆ خنکاوه که بدورن، تا ویقاری مردنەکەی

درێژەی هەبێت

تایبه‌ت (497( سێشه ممه 182015/10/6

ئا: ب.ئارام

عه بدوڵاڵ موهته دی سكرتێری كۆمه ڵه ی شۆڕشگێری زه حمه تكێشانی كوردستانی ئێران، له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "هه مو واڵتێك دوای به رژه وه ندی خۆی كه وتوه ، نابێت چاوه ڕوانییه كی ترت نه

له ئه مریكاو نه له هیچ شوێنێكی تر ببێت".

ئاوێنه : له ماوه ی دو س����ێ مانگی رابردودا ئاڵوگۆڕێك����ی چاوه ڕواننه ك����راو دروس����تبو، ئه وی����ش رێككه وتنی واڵتان����ی 5+1 له گه ڵ كۆماری ئیسالمی ئێران، كه له سه ر مه سه له ی دۆس����یه ی ئه تۆمی ب����و، ئه م دانوس����اندن و بۆ جۆراوجۆری لێكۆڵین����ه وه ی رێككه وتنه ، كراوه ، له ئێستادا س����ه باره ت به دۆخی كورد له رۆژهه اڵت����ی كوردس����تان به تایبه تی ، ئێران به گش����تی ، جێگه و پێگه ی كورد له دوای ئه و ئاڵوگۆڕان����ه چییه ؟ ئ����ه و ئاڵوگۆرانه تاچه ند به قازانج����ی خه ڵك����ی كوردس����تانی ئێرانه ،

چه ندیش به زه ره ریه تی ؟م����ن به ب����ڕوای موهت����ه دی : عه بدوڵ����اڵ رێككه وتن����ی ئه تۆم����ی نێوان ئێ����ران له گه ڵ ئه مریكاو واڵتانی تری زلهێزی جیهانی له سه ر پرسی ئه تۆمی ، س����ه ره تای قۆناغێكی نوێیه له ئێ����ران، بێگومان كاریگ����ه ری بۆ كوردو بۆ هه م����و ناوچه ك����ه ش ده بێت، هه م����و هه وڵی خامنه ئی و ئ����ه و داموده زگایانه ی كه س����ه ر به ئه ون، وه كو: س����وپای پاس����داران، ده زگا ئه منیی����ه كان، ده زگا چه ك����داره كان، ئیمامی هه ینیه كان، توندڕه وانی ناو كۆماری ئیسالمی ئێران، هه وڵی هه مویان ئه وه یه و خامنه ئیش ئ����ه وه ی دوپاتكردۆت����ه وه ، ك����ه رێككه وتنی ئێ����ران و ئه مریكا ته نیا له س����ه ر مه س����ه له ی ئه تۆمیی����ه ، هیچ ش����تێكی ت����ر ناگرێته وه ، نابێت هیچ بوارێكی ت����ر بگرێته وه ، ته نانه ت له وته یه كیدا وتی : هه ندێك كه س راوه ستاون، پێیانوایه له 10 س����اڵی داهاتوو دوای ئه وه ی من نامێنم ئێران ده گۆڕێت، به اڵم نابێت بهێڵن ئێران بگۆڕێت، نابێت بهێڵن ئه و ئایدۆلۆژیه ، شۆڕش����گێڕییه ، ئیس����المیانه ی ك����ه هه یانه ئارامكردنه وه و جێگ����ه ی خۆی����ان، به بڕوای هێوركردنه وه ی په یوه ن����دی بگرێته وه له گه ڵ دنیای ده ره وه . ته نانه ت ده ڵێت "له و ساڵه دا به وتارو به زمان، له و زمانه توندانه یه ، كه تۆ له م 25- 30 س����اڵه دا به رامب����ه ر به ئه مریكا بینیوت����ه "، مه به س����تی من ئه وه یه ، راس����ته خامنه ئ����ی وا ده ڵێت، هه وڵیش����یان ئه وه یه وا بمێنێت����ه وه ، به اڵم ئه م����ه ئێران له به رده م دوڕیانێكدا داده نێت، كڵپه ی ئه تۆمی ئێرانیان كێش����اوه ، ددان����ی ئه تۆمی ئێ����ران ده ردێنن ب����ه و رێككه وتنه . ب����ه اڵم دوڕیانه كه ئه وه یه ، به دوای ئه وه ی كه ئێ����ران له بواری ئه تۆمیدا به سازشێك گه یشتوه ، ئایا له بواره كانی تری سیاس����ه تی خارجیدا، هه روه ها له سیاسه تی ناوخ����ۆدا گۆڕان به س����ه ر خۆی����دا ده هێنێت یان نا؟ هه رچی خودی جمهوری ئیس����المی ، به تایبه ت����ی خامنه ئی ده ڵێن "نه خێر"، ئه گه ر وه اڵمه كه نه خێر بێت، هه مو گیروگرفته كه ی ئه مری����كاو رۆژئاوا كه عه ره بس����تان، دنیای عه ره ب، ئیس����رائیل، واڵتانی خلیجیشیان له گه ڵه ، هه مو هه وڵی ئه وان، دژ به ئێران چڕ ده بێته وه . له س����ه ر كێشه ی یه مه ن، كێشه ی لوبنان، كێش����ه ی عێراق، كێش����ه ی سوریا، كێش����ه ی فه له س����تین، حزبوڵاڵ هه مو ئه وانه یان ده بێت ئێران ده س����ت له و سیاسه تانه ی هه ڵنه گرێ����ت، ئه و ج����ۆره ی ك����ه خامنه ئی به راش����كاوی باس����ی ده كات، كه له م حاڵه دا هیچ پێكهاتنێك له گ����ه ڵ ئێران نه بوه ، ته نها چه كی ئه تۆمییه كه یان له ده ست سه ندوه ، ئه م هه ڕه شه یان له ئێران سه ندۆته وه ، له بابه ته كانی تریش فش����اری خۆیان ده هێنن وه ك جاران، ئه گ����ه ر بێتو ئێ����ران سیاس����ه تی نه گۆڕێت. ئه گه ر بگۆڕێ����ت و وه اڵمه كه ی پۆزه تیڤ بێت، به ڵ����ێ ، بواره كانی تری سیاس����ه تی خارجی ده گرێت����ه وه ، ه����ه ر ته نها ئه ت����ۆم نییه ، له و حاڵه ت����دا زۆر س����ه خت ده بێت ب����ۆ ئێران، واتا ئه گه ر بێتو ده س����ت له سیاس����ه ته كانی ئه مه رۆژه����ه اڵت هه ڵبگرێ����ت، له ناوچ����ه ی ده بێته پاشه كشه یه كی گه وره ، چۆن له بواری ئه تۆمییدا پاشه كش����ه یه كی گه وره ی كردوه ، سازش له بواره كانی تری سیاسه تی ده ره وه ، هه رهه مان مانای پاشه كشه ی ده بێت، ئه گه ر بیه وێ����ت بیكات. بۆی����ه ئێ����ران له به رده م دوڕیانێك����ی س����ه خت و كۆمه ڵێ����ك بڕی����اری س����ه ختدایه ، ئیمزاكردنی ئ����ه م رێككه وتنامه ئه تۆمییه ، ئێرانی له ب����ه رده م ئه م دوڕیانه دا داناوه ، به بڕوای من هێشتا به ته واوی ڕون نییه كامیان هه ڵده بژێرێت، ب����ه اڵم هه رچی بێت، پێموایه ئێران به م رێككه وتنه له جێی خۆی ترازاوه ، ته نانه ت به سازش����ه ئه تۆمییه كه ش له جێی خۆی ترازاوه ، هه ر ئێستا ناكۆكییان زۆرتره تاس����اڵێك و دو س����اڵ له مه و پێش، به بڕوای من تازۆرتر بچنه پێش����ه وه ناكۆكی زۆرتر ده بێت، چونكه كه سانێكیش هه ن، كه

پێیانوایه ده بێت بواره كانی تریش ئاڵوگۆڕی تێدابكرێ����ت، پێیانوای����ه ده بێ����ت ده روازه ی ئێران بۆ س����ه رمایه گوزاری جیهانی بكه نه وه ، پێیانوای����ه ده بێت كۆمپانی����اكان رێگه بده ن، پێیانوایه ده بێت شه فافیه تی ئابوریان زۆرتر بێت، جا ئه گ����ه ر وابێت هه روه ك����و روحانی وت����ی : ده بێ����ت ئاگام����ان له زمان����ی خۆمان بێت، چونكه ناتوانی����ن وه كو جاران چیمان پێخۆش بو بیڵێین، ئاشكراش����ه كه وه اڵمیان داوه ته وه و وتیانه : چۆن ده س����ت له قس����ه ی خۆمان هه ڵده گرین، ملمالنێی ئه م دو رێبازه

به مشێوه ی خواره وه یه :رێب����ازی یه ك����ه م: ته نه����ا له س����ه ر ئه تۆم سازشمان كردوه ، هه مو سیاسه ته كانی ترمان وه كو خۆی راده گرین، دوژمنایه تیمان له گه ڵ ئه مریكا، ئیسرائیل، سعودیه ، خلیج، ده ست تێوه ردانمان له سوریاو عێراق راده گرین وه ك خۆی ، ك����ه مانای ئه وه یه ، ته واوی ناوچه كه و

ئه مریكا ده بن به دوژمنی زیاتر له جاران. رێب����ازی دوه م: ی����ان سیاس����ه ته كانمان راناگری����ن و له و بوارانه ش س����ازش ده كه ین، كه مانای پاشه كش����ه یه كی گه وره یه ، ئه م دو رێبازه ، ده بێته ملمالنێیه كی گه وره تر، ئه گه ر بیخوێنیته وه قس����ه كانی خامنه ئی، روحانی ، پاس����داران و خه ڵكی جۆربه جۆر، ته نها شه ڕه

قسه ی ناوخۆیان هه یه .ئاوێنه : رێككه وتن����ی گروپی 5+1 له گه ڵ ئێ����ران، روخانی كۆماری ئیس����المی ئێرانی

دواخست یان كۆتایی پێهێناوه ؟عه بدوڵ����اڵ موهته دی : كۆتایی پێنه هێناوه ، به اڵم به هی����چ رێككه وتنێك����ی ده ره وه ئه وه كۆتای����ی پێنای����ه ت، ئێران وه ك����و واڵتێكی گه وره ، شارس����تانیه تێكی خ����اوه ن گه وره ، خ����اوه ن هێزی كارێك����ی ف����راوان، خاوه نی كۆمه ڵگه یه كی پێش����كه وتو، فه رهه نگێك����ی مه ده نی ، ئه و هه مو ش����اره گه وره ، ناكرێت و نابێت كۆماری ئیس����المی هه ر به و شێوه یه ی ك����ه هه یه بمێنێته وه ، گۆڕان و نه گۆڕانیش����ی به ده س����ت ئه مه ریكاو ئه وروپ����ا نییه ، پێش هه موو ش����تێك په یوه ندی به خۆیانه وه هه یه . پێموای����ه له ناوخۆیدا زیاتر له جاران هه وڵ بۆ ئ����ه و گۆڕانه ده دات، هه رچه نده س����یناریۆی گۆڕانه ك����ه الی ك����ه س رون نیی����ه ، ب����ه اڵم به بڕوای من ناتوانێت به وشێوه یه بمێنێته وه ، هیچ ش����وێنێكی رۆژهه اڵتی ناوه ڕاس����ت وه ك خۆی نه ماوه ته وه و ناش����مێنێته وه ، بێگومان ئێرانیش����ی تێوه ده گلێت، دیاره مه به ستیشم ئ����ه وه نیی����ه ، كه ده بێته ش����ه ڕو كوش����ت و كوش����تار وه ك����و ش����وێنه كانی ت����ر، به ڵكو مه به ستم ئه وه یه ، ئێرانیش ده بێت به شێوه ی خۆی گ����ۆڕان بكات. به اڵم تا ئ����ه و جێیه ی ده گه ڕێته وه س����ه ر ئه م رێككه وتنه ، من له و بڕوایه دا نی����م ئه م رێككه وتنه به ربه س����تێك له به رامبه ر گۆڕان له ئێران پێكبهێنێت، ره نگه رێگه شی بۆ خۆشتر بكات، چونكه پاساوێك نامێنێت ب����ۆ وه اڵمنه دانه وه ی داخوازییه كانی خه ڵكی ، بزوتن����ه وه ی داخوازی����كار له ئێران زۆرتر سه رهه ڵده دات، خه ڵك پێشبینی زۆره ، خه ڵك چاوه ڕوانی به دینه هاتوی زۆره ، هه مو ئه مانه كار له خه ڵك ده كات، تا دوێنی له سه ر سزا ئابورییه كان باردۆخی خه ڵك ئاوابو، ئه ی ئێستا بۆ ئاوایه ، بۆیه داخوازی كۆمه اڵیه تی ، داخوازی فه رهه نگی ، داخوازی ئابوری ژنان، كرێكاران، مامۆس����تایان، كورد، نه ته وه كان و الوان، بۆچی گۆڕانی تێدا نه كرێت؟ بڕواناكه م ئه مه به ربه ستێك بۆ بزوتنه وه كان سازبكات،

بگره رێشیان بۆ خۆشده كات.ئاوێن����ه : بۆچونێ����ك هه ی����ه ك����ه پێیوایه ئه مریكا ده ستی له روخانی ئێران هه ڵگرتوه ،

له مه ودوا به پێی به رژه وه ندییه كانی ده یه وێت خۆی ، ئێران، وه كو واڵتێكی ناوچه یی به هێز مامه ڵه ی له گه ڵ ب����كات، له كاتێكدا ئه مه ریكا وه كو واڵتێكی پۆپۆلیس����ت و په رژه وه ندیخواز ناس����راوه ، له ك����وێ په رژه وه ندییه كانی دابین بێت ئاوا مامه ڵ����ه ده كات، له به رئه وه ره نگه له ئێس����تادا روخانی كۆماری ئیسالمی ئێران

له ئه جێندایدا نه مابێت؟عه بدوڵ����اڵ موهت����ه دی : هه م����و واڵتێ����ك دوای به رژه وه ن����دی خ����ۆی كه وت����وه ، نابێت له ئه مری����كاو ن����ه ت����رت چاوه ڕوانییه ك����ی ن����ه له هیچ ش����وێنێكی ت����ر ببێ����ت، ئه وانه رێكخ����راوی خێرخ����وازی نی����ن و نه هات����ون بۆئه وه ی ده س����تی دنیا بگ����رن، له مه ینه تی ، هه ژاری و نادیموكراس����ی ده ریان بهێنن، دوای به رژه وه ندی خۆیان كه وت����ون. به اڵم با لێی بكۆڵین����ه وه بزانی����ن به رژه وه ندییه كه چییه ؟ م����ن ده ڵێم وت����اری ئه مه ریكی ، س����تراتیجی ئه مه ریكی ، به رژه وه ندی ئه مه ریكی له ناوچه ی رۆژهه اڵتی ناوه ڕاس����ت ناته بایه له گه ڵ وتارو به رژه وه ن����دی كۆم����اری ئیس����المی ، ئه گه ر مه س����ه له ی ئه تۆم نه مێنێت، چۆن ئه مه ریكا قبوڵده كات ئاوا به ئاس����انی حزبوڵاڵ پڕچه ك بكرێ����ت؟ چه نده ها موش����ه كی بدرێتێ ، روه و ته لئه بیب و شاره كانی تری ئیسرائیل بیگرێت، ش����ه ڕێكی دره نگ یان زوشی پێ بفرۆشێت، بۆنمونه دو س����اڵه حزبوڵاڵ، لوبنانی توشی

گرفتێك ك����ردوه ، نایه ڵێت س����ه رۆك كۆمار هه ڵبژێرێت، له عێراق به هه مانش����ێوه ، تاكه ی ئه مریكاو دونی����ا ده توان����ن قبوڵیبكه ن، كه ئێران ده ستی به )به ش����ار ئه سه د(ه وه بێت، بۆیه من ده ڵێم ئه و دو به رژه وه ندییه ، ئه و دو وتاره ، ئه و دو فه لسه فه یه ، ئه و دو ستراتیژییه زۆر دورن له یه كتری ، راس����ته ئه مریكا دوای به رژه وه ندی خۆی ده كه وێت، به اڵم هه ر له به ر ئ����ه م هۆیه ناتوانێت له گه ڵ ئێران بس����ازێت،

به رژه وه ندییه كانیان ناته بایه . ئاوێن����ه : ئه مه ریكا له عێ����راق هه ماهه نگی ده كات له گ����ه ڵ ئێ����ران ب����ۆ روبه روبونه وه ی داعش، به اڵم له یه مه ن دژایه تی خواسته كانی ئێ����ران ده كات دژ به حوس����یه كان، به خاتری

عه ره بستانی سعودیه ؟عه بدوڵ����اڵ موهته دی : جگه له داعش هیچی تر نابینم، بۆیه هه میشه وتومه : ئێران یه كێك له براوه كانی سه رهه ڵدانی داعشه ، چونكه ئه م سه رهه ڵدانه ی داعش بوه به هۆكاری ئه وه ی ، ده ستی ئه مریكا شلبێته وه له لێدانی )به شار ئه س����ه د(، كه هاوپه یمان����ی ئێرانه ، جۆرێك له نزیكایه ت����ی و هاوكاری له نێ����وان ئه مریكاو ئێراندا له مه س����ه له ی داعش بێته ئاراوه ، به اڵم جگه له مه سه له ی داعش چیتر هه یه تائه وان

له یه كتر نزیكبكاته وه ؟ به پێچه وانه وه ئه مری����كا به رده وام خه ریكه ده داته وه ، خ����ۆی هاوپه یمانانی دڵخۆش����ی پێی����ان ده ڵێ����ت "نیگه ران مه بن م����ن ته نها

له باره ی ئه تۆمییه وه له گه ڵ ئێران س����ازاوم"، جگه ل����ه وه مه جالێك����ی زۆر بۆ ئه و س����ازانه نه ماوه ته وه ، س����اڵ ونیوێك كه متر ماوه ، كه )ئۆباما( له س����ه ر كار بمێنێت����ه وه ، مه جالی ئه و سازش����ه گه وره یه نه ماوه ته وه ، سه رۆك

كۆمارێكی تر دێته سه ركار.ئاوێن����ه : به ڕێز موهته دی ت����ۆ په یوه ندی كه م و زۆرت له گه ڵ سیاس����ه تمه دارانی واڵته یه كگرتوه كان����ی ئه مریكا هه یه ، س����ه ردانیان ده كه یت، بۆنمونه وتت: ئه مریكاو ئێران وتارو تێڕوانین����ی جیاوازیان هه یه ، ته نها له س����ه ر مه س����ه له ی داعش وه ك یه ك����ن، له وباره یه وه له ئه مریكیه كان بیستوه ، هیچی راسته وخۆت كه بیانه وێت ده خاله ت بكه ن هاوكاری بكه ن له ئۆپۆزس����یۆنی ئێ����ران، وه ك ئ����ه وه ی كه چۆن له ئه فغانس����تان و عێ����راق كردیان، كه پشتیوانیان له ئۆپۆزسیۆن كرد بۆ روخاندنی رژێمه كانیان، تائێستا له و باره یه وه پێشهاتوه

كه تێڕوانینێكیان بۆ دروست بوبێت؟عه بدوڵ����اڵ موهته دی : ئه مری����كاو ئه وروپا هیچیان حه ز به چاره ی به كۆماری ئیس����المی ئێران ناكه ن، خۆشیان لێی نایات، له خوایان ده وێت ئ����ه و رژێمه بگۆڕێت، ب����ه اڵم گۆڕانی ئه جێندای نه خس����توه ته ئێرانیی����ان رژێمی خۆیانه وه ، به اڵم به بڕوای من ئه گه ر بزوتنه وه گه وره جه ماوه رییه كان له ئێران سه رهه ڵبده ن، پێموای����ه ئه مج����اره دونیا پش����تی ده گرێت،

ی����ان ئه گ����ه ر له ناوخۆیی نیزام����ی ئێرانیدا، جۆرێك مه یلی گۆڕان ب����ه ره و ریفۆرم ببێت، به دڵنیایی����ه وه ئه مریكاو هه مو دنیای رۆژئاوا پش����تی ده گرێت، بۆی����ه ئێس����تا به تایبه تی له ئه جێندای ئه مه ریكادا ئۆبامادا، له ئیداره ی نییه ، كه رژێمی ئێران بگۆڕێت، به اڵم پێشبینی ده كات بگۆڕێت، هه رچه نده به مزوانه كه سیانم نه دیوه ، به اڵم ته نها به خوێندنه وه ی رۆژنامه ی ئه مه ریكای����ی و سیاس����ه ته كانیدا ده زانی، كه وتاره كان����ی ئۆبام����او سیاس����ه تمه داره كانی ئه مه ریكای به موافیق و مخالیف ده خوێنمه وه ، تێی����دا دیاره له بواره كان����ی تردا حه ز ده كه ن ئێران گۆڕانكاری به سه ردا بێت، به اڵم نایكه نه به ش����ێك له به رنامه ی خۆی����ان، وه كو چۆن له عێراق و ئه فغانستان كردیان، ئاواش رژێمی

ئێران بڕوخێنن، بێگومان شتی وه ها نییه .پێیوای����ه هه ی����ه ، بۆچونێ����ك ئاوێن����ه : پێش����تر له ده رئه نجامی كاره س����اتی لۆكه ربی قه زاف����ی (و به )موعه م����ه ر گێچه ڵیانك����رد حكومه ت����ی لیبی����ا، چه ك����ه نه وه وییه كانیان داماڵی����ن، به هه مانش����ێوه ئه وه ی����ان له گه ڵ عێراق كردو چه كه نه وه وییه كانیان لێداماڵین، پێش����تریش له س����وریا بۆردومان����ی چه ك����ه نه وه وییه كانیانك����رد، دواج����ار ه����ه ردو ئه م پێیانوایه روخاند، سیس����تمه سیاس����یه یان ئه مریكاو خۆرئاوا هه مان سیناریۆیان هه یه ، چه كه ئه تۆمییه كان له ئێران داده ماڵن، دواجار له ڕێگ����ه ی جۆراوجۆره وه هه وڵ����ی روخاندنی

ده ده ن، پێتوایه س����یناریۆكانی لیبیاو عێراق له ئێران دوباره ببنه وه ؟

عه بدوڵاڵ موهته دی : دیاره پێش����بینیه كه ی سه خته ، به اڵم پێم ئاسان نییه ئه و سیناریۆیه دوپ����ات ببێت����ه وه ، چونك����ه ئێ����ران له گه ڵ عێ����راق و لیبیا جی����اوازه ، واڵتێكی گه وره یه و به ئیمكاناتی زۆری هه یه ، جگه له م خاڵه ، نه له عێراق، ن����ه له لیبیا كۆمه ڵگه یه كی مه ده نی بونی نه بو، ئۆپۆزس����یۆنێكی ناوخۆیی بونی نه بو، با ریفۆرمخوازیش بێت، ئۆپۆزسیۆنێكی گۆڕانخ����وازی ده ره وه ی واڵت بون����ی نه ب����و، به بڕوای من ئه مریكاو ئه وروپاش قه ناعه تیان به وه كردوه ، كه گۆڕان����كاری له ئێران ده بێت له ناوخۆی واڵته وه سه رهه ڵبدات، پێموایه حه ز ب����ه وه ده كه ن و چاوه ڕوان����ی ئه وه ش ده كه ن، منیش ئه وه م پێدروسته . هه تا ئه گه ر به وردی س����ه یرت كردبێت، له گێره و كێشه كانی نێوان ئیس����رائیل و ئه مه ریكا له سه ر ئه م رێككه وتنه ئه تۆمییه ، وه ختێك )نه تانیاهو( له كۆنگره ی ئه مه ری����كا وتاره ك����ه ی پێش����كه ش ده كات و ده ڵێ����ت "ئه مه ریكیه كان به ڵێنمان پێده ده ن و ده ڵێن ئێستا ناتوانن پیتاندن بكه ن، به اڵم 10 – 15 ساڵی دیكه ، به گوێره ی ئه و رێككه وتنه ده توانێ����ت بیكات"، ب����ه اڵم له وه اڵمی ئێمه دا ده ڵێ����ن "تا 10 س����اڵی دیك����ه رژێمی ئێران گ����ۆڕاوه ، وه كو خۆی نه م����اوه "، ئه ی ئه گه ر نه گ����ۆڕا چی؟ كێ گه ره نت����ی ده كات، دیاره

ئه م پێش����بینیه باس����كراوه ، كه رێككه وتنی ئه تۆمی ، گۆڕانكاری سیاسی له ئێران، رێگه ی بۆ خۆش����ده كات، ن����ه ك پێش����ی پێبگرێت، به هه مانشێوه پێش����موانییه ، ئه م رێككه وتنه رێگ����ه له گۆڕان����كاری ئێران بگرێ����ت، بگره

ڕێگه شی بۆ ده كاته وه . ئاوێنه : بۆچونی خۆته ، یان زانیارو فاكتی

دروستت له به رده مدایه ؟عه بدوڵاڵ موهته دی : نه خێر، تێگه یش����تنی خۆمه ل����ه ڕوی هه مو خوێندنه وه ی ئێران، من زۆر به وردی به دوای ورده كارییه كانی ناوخۆی ئێ����ران، سیاس����ه ته كان و گۆڕانكارییه كان����ی ناوچه كه م، ئه زمونی پێش����وش ئه وه مان پێ نیش����انده دات، ناڵێم ئێران هیچی به ده س����ت نه هێناوه ، به ڵكو ده ڵێم ده س����تكه وتی 10%ی هه بوه ، به اڵم 90% ئێران پاشه كشه ی كردوه له كێش����ه ئه تۆمییه كه دا، بۆیه نازانم ئه مه چ

قازانجێكی تێدایه بۆ مانه وه ی ئێران.ئاوێن����ه : له به رئه وه ی ب����ه وردی چاودێری ده كه یت، ئاڵوگۆڕه كانی ئێران و سیاس����ه تی ئه وروپ����ی ، خۆرئاوایی����ه كان و له س����ه ركرده ئه مریكیه كان سه رنجێكی باش و جێی بایه خت بیستوه به رامبه ر به ئێران، ئه وانه ی سه رنجیان

هه یه كێن؟ئه مریكاو ئه وروپاو موهت����ه دی : عه بدوڵاڵ هه مو واڵتانی دنیا به دوای به رژه وه ندی خۆیاندا ده گه ڕێن، ئێم����ه نابێت پێمان س����ه یربێت، به ڵكو ده بێت وه كو راس����تییه ك بیناس����ین،

ئێمه ش وه كو ك����ورد فێربی����ن به رژه وه ندی بااڵی نه ته وه یی خۆمان ره چاو بكه ین، به اڵم كلتوری جیهانبین����ی و فه رهه ن����گ، ئه وروپا خ����ۆی هه یه ، پێموایه به پێ����ی به رژه وه ندی، كلتور، فه رهه نگ و سیاسه تییان، حه ز ده كه ن گۆڕانكاری روب����دات له ئێران. به اڵم هه تا ئه م وه خته ئاماده نین، ئه م گۆڕانكارییه له رێگای ش����ه ڕێكی چه كداری له گه ڵ ئێ����ران یه كالیی بكه نه وه ، ئه وان پێیانوای����ه كرانه وه ی ئێران به ره و دنی����ای رۆژئاوا، هێزه گۆڕانخوازه كان و ده كات به هێ����ز ریفۆرمخ����وازه كان هێ����زه له ناوخۆی ئێراندا، ئێران ده خاته سه ر هێڵی

گۆڕان، دره نگ یاخود زو.ئاوێن����ه : وت����ت: ئێ����ران براوه ی ش����ه ڕی داعش بوه ، پێتوایه ئێران بۆخۆی به ش����ێك بێت له دروس����تكردنی داعش، وه كو به شێكی زۆری واڵت����ان و ده زگای هه واڵگ����ری واڵتانی

ناوچه كه ؟عه بدوڵاڵ موهت����ه دی : زۆر رێی تێده چێت، ب����ه اڵم به ڵگه ی ت����ه واوم به ده س����ته وه نییه ، به اڵم ره نگه هه ر ئێران )به ش����ار ئه سه د(یان خستبێته سه ر ئه و هێڵه ، ره نگه به ئامۆژگاری ئێران بێت، كه هه مو ئۆپۆزسیۆن و ره خنه گرێك دژی )به ش����ار ئه س����ه د( بكه نه په راوێزه وه ، تاكو داعش����ێكی توندڕه وی تیرۆرس����ت بێته سه ر كار، ته نها له به رئه وه ی دونیا پێویستی به )به شار ئه سه د(و ئێران بێت، واتا پێموایه

ئێران ده ستی هه یه له هێنانی داعش.ئاوێن����ه : له چوارچێ����وه ی ئ����ه و ئاڵوگۆڕو لێكۆڵینه وانه ی ك����ه كردمان، پێگه و جێگه ی حه ره كه ی كوردی رۆژهه اڵت له كوێدایه ؟ دیوه پۆزه تی����ڤ و نێگه تیڤه كانی ئ����ه و رێككه وتن و

ئاڵوگۆڕو سیناریۆیانه چییه ؟م����ن به ب����ڕوای موهت����ه دی : عه بدوڵ����اڵ به رزبونه وه ی پرسی كورد له ئاستی ناوچه یی و جیهانی ، كه خۆی له خۆیدا شتێكی پۆزه تیڤ و جێگه ی هیوایه ، كاریگه ری له سه ر كوردستانی رۆژهه اڵت بوه و ده ش����بێت، واتا هه ستانه وه ی ك����ورد، ناوده ركردن����ی كورد، پێش����كه وتنی دۆزی ك����ورد له ناوچه كه و جیهاندا، هه تا ئه و بابه ته ی كه كورد یه كه مه ، له به ره كانی شه ڕ دژی داع����ش، یه كه مه له هه م����و ناوچه كه دا، هه مو ئه م هۆكارانه وایكردوه خۆشه ویس����ت بێت، له به رچ����اوی كۆمه ڵگه ی نێونه ته وه یی ، وایك����ردوه س����ه رنجی دنی����ا ب����ۆالی خۆی رابكێش����ێت، هه مو ئه م هۆكارانه كاریگه ری ك����وردی له س����ه ر دروس����تكردوه ئه رێن����ی رۆژهه اڵت. هه مو ك����ه س پێیوایه كورد مافی خۆیه تی ببێت به شت، مافی خۆیه تی كیانی هه بێ����ت، له هه مانكاتدا ئه م هۆكارانه فش����ار له س����ه ر ئێران زۆرتر ده كات، له گه ڵ ئه وه ی عێراق كه موك����وڕی و ئه زمونێكی كه می هه یه له باش����ور، به اڵم كوردس����تانی عێراق كیانی هه یه و كاریگه ری خۆی هه یه ، كوردی رۆژئاوا كه جاران له ناو هه ژاری كوردیشدا هه ژارترین بوون، به اڵم له ئێستادا ناوناوبانگیان هه یه ، پشتیوانی داده نیش����ێت، له گه ڵیان ئه مریكا جیهانی����ان هه ی����ه ، ناوچه ی����ان به ده س����ته ،

كانتۆنیان دامه زراندوه . هه رچه نده له م دوایی����ه دا كوردی توركیا شه ڕیان ده ستپێكردوه له گه ڵ توركیا، به اڵم سه رجه م پرۆسه یه كی سیاسیان ده ستپێكرد، 80 نوێنه ری����ان له په رله م����ان په یداكرد، كه دونیا باس����یان ده كات، هه مو ئه مانه فش����ار ده هێنێت بۆ ئێران، به اڵم له ئێس����تادا ته نها جێیه ك كه كورد تیایدا له هه موو پارچه كانی تر بێ مافتره كوردستانی رۆژهه اڵته ، دره نگ یان زو ئێران خۆشی تێده گات، كه ناتوانێت

به و شێوه یه بمێنێته وه . رێككه وتنه كه به تایبه ت چ كاریگه رییه كی زۆر كاریگه رییه ك����ی ره نگ����ه ده بێ����ت؟ راس����ته وخۆی له س����ه ر كورد نه بێ����ت، به اڵم ی����ه ك كاریگ����ه ری گش����تی هه ی����ه له ئێران، كه پێویس����ته كوردیش س����ه رنجی له سه ری هه بێت ئه ویش ئه وه ی����ه ، رژێمی ئێران زیاتر له جاران له خۆی نیگ����ه ران ده بێت دوای ئه و رێككه وتن����ه ، زه مان����ی )ئه حم����ه دی نه ژاد( كۆنس����ێرتی مۆس����یقا ئازادبو، به اڵم ئێستا ناهێڵن كۆنس����ێرتیش بكه ن، زۆر ش����تی ئاوا هه یه ، به اڵم ئێران له س����ه رهه ڵدانی بزوتنه وه جه ماوه رییه كان ده ترسێت، ده ترسێت خه ڵك پێش����بینی زۆرتر ببێت، زیاتر بڕوا به خۆیان ده كه ن، بۆی����ه ره وتێكی س����ه ركوت كردن و ره وتێكی داپڵۆس����ین هه ی����ه له ئێراندا، ناڵێم بۆیان ده چێته سه ر، به اڵم ده یانه وێت بیكه ن و ده س����تی بۆ ده به ن، به اڵم به بڕوای من وه ك جارانی����ان بۆ ناچێته س����ه ر، دونیا، دونیای جاران نه ماوه ، هیچ شتێك وه ك جاران نییه ، بۆیه پێموای����ه له ده ورانی داهاتودا، ملمالنێی كوردو نا كوردیش له ئێران ده س����تپێده كات، به تایبه تی كورد ملمالنێی له گه ڵ رژێمی ئێران رو له زیادب����ون ده كات، بۆی����ه ده توانم بڵێم به زه بری ئیراده و تێكۆشانی خه ڵك، خه باتی مه ده نی له كوردستانی رۆژهه اڵت زۆرتر سه ر

هه ڵده دات.

عه بدوڵاڵ موهته دی : ئێستا كوردستانی رۆژهه اڵت له هه مو پارچه كانی تر بێ مافتره

ئه مریكاو واڵتانی دیکه ش رێكخراوی خێرخوازی نین و

نه هاتون بۆئه وه ی ده ستی دنیا بگرن،

له مه ینه تی ، هه ژاری و نادیموكراسی ده ریان بهێنن

به رزبونه وه ی پرسی كورد له ئاستی ناوچه یی و جیهانی ، كه خۆی له خۆیدا شتێكی پۆزه تیڤ و جێگه ی هیوایه ، كاریگه ری له سه ر كوردستانی رۆژهه اڵت بوه و ده شبێت، واتا هه ستانه وه ی كورد، هه تا ئه وه ی كه كورد یه كه مه ، له به ره كانی شه ڕ دژی داعش، وایكردوه خۆشه ویست بێت له به رچاوی

كۆمه ڵگه ی نێونه ته وه یی

عه بدوڵاڵ موهته دی

(497( سێشه ممه 2015/10/6 19تایبه‌ت

ونبون * تایلۆیه كی پێشه وه ی ئۆتۆمبیل جۆری B.M.W ژماره )22016 ڕه نگ سپی ( به ناوی )فالح عبدالله رحیم( ونبوه ، هه ركه س

ده یدۆزێته وه بیگه ڕێنیته وه بۆ كتێبخانه ی خــاك له كه الر.* پێنج پێناسی باری شارستانی به ناوه كانی )محمد صبری محمد( و)هیفا ء خضیر عادی ( و)عبدالله محمد صبری ( و)انس

محمد صبری ( و )حارث محمد صبری ( ونبوه ، هه ركه س ده یدۆزێته وه بیگه ڕێنیته وه بۆ كتێبخانه ی خــاك له كه الر.* پێناسێكی باری شارستانی به ناوی )سرباز محمد محمود( ونبوه ، هه ركه س ده یدۆزێته وه بیگه ڕێنیته وه بۆ كتێبخانه ی خــاك

له كه الر.* باجێكی په یمانگای ته كنیكی كه الر به شی كارگێڕی به ناوی )جمال جالل حسێن( ونبوه ، هه ركه س ده یدۆزێته وه بیگه ڕێنیته وه

بۆ كتێبخانه ی خــاك له كه الر.* هه وێیه كی ئاسایشی گه رمیان به ناوی )سواره ولی عمر( ونبوه ، هه ركه س ده یدۆزێته وه بیگه ڕێنیته وه بۆ كتێبخانه ی خــاك

له كه الر.* سێ پسوله ی شاره وانی رزگاری ژماره )34843()34844()34845( به ناوی )صالح محمود قادر( ونبوه ، هه ركه س ده یدۆزێته وه

بیگه ڕێنیته وه بۆ كتێبخانه ی خــاك له كه الر.* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی ) باوان نوردین قادر ( هه ر كه س دۆزیه وه بیگه رێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )رێبین صالح الدین رفیق( هه ر كه س دۆزیه وه بیگه رێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* کۆبونێکی خۆراک )ســـلێمانی لقی گه رمیان( به ناوی )عزیز رۆســـتم رشـــید( ونبوه ، هه رکه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ

کتێبخانه ی خاک له که الر.

بـــۆ ره وشـــێكمان ســـه اڵڤیۆڤ ده گوازێتـــه وه كـــه گوزارشـــت لـــه و گۆڕان و جواڵنه ی ناوه وه ی مرۆڤ ده كا به كاریگه ری عیشقه وه . عیشق له خۆیدا هه ڵگری ئاڵوگۆری تـــه واوه ، له الیه كی دیكه وه ، ئاڵوگۆڕی به رده وام خه سڵه تی بنه ڕه تی عیشـــقه . به ر جه سته بونی ئه و ره وشـــه له بنه ره تی بونی عیشق خۆیا نییـــه و نابێ، ئـــه وه پانتایـــی مرۆییه ده ركه وته ی ئه و ئاڵوگۆڕانه جێده كاته وه . ئاڵوگـــۆڕی ته واو و به رده وام ره وشـــی بونی عاشـــقه ، ئه م بونه سه رزه مینێكه بۆ تاقیكردنه وه ی سه رجه م كاریگه ری و ده ركه وته كانی عیشـــق. ئه گه ر ویستی چه ســـپاندنی ئه م خه سڵه تی ئاڵوگۆڕی ته واو و به رده وامه به سه ر خودی عیشقدا هه وڵی ئه زمونكردنی بدرێ، یان ئه وها تێگه یشـــتنی ســـه باره ت بونیاد بنرێ، ده كه وینـــه هه ڵه ی گه وره وه ، عیشـــق زیادده كا، كاریگـــه ری و ده ركه وته كانی ئه وه ی ده كا. فـــراوان پانتاییه كانـــی بایه خی گه وره ی هه یه ئه م ده ركه وته و فراوانبونانه به پێی ئاســـتی شـــیاو بۆ بـــون و ئاماده ییه بونه وی و گیانییه كانی مرۆڤ ده بێ. تا مرۆڤ ئاسۆكانی بونی ده ركه وته كان و وااڵتربكاتـــه وه خـــۆی كاریگه رییه كانـــی پته وترو قوڵترده بن. ئه م بیریاره روســـه ، عیشق له پێداگری ده بینێته وه مرۆڤـــا به رده وامی ته واو و ئه م له ئه ویتـــردا. به خۆی ســـه باره ت چه شـــنه له په یوه ندی، له زمانی عاشقدا خۆی نمایشـــده كاو زیاتـــر ئه و ترس و نیگه رانیانـــه ن، كـــه ئارامییه كانی بون ده شێوێنن. مه عشوق ده بێته دواهه مین ماڵ، بكه ری عیشـــق بۆ ئـــه وه ی هه ر ســـاتێك دڵنیایی له بـــاره ی ئاماده یی خۆیه وه له مه عشوقدا)ئه ویتر( دا، بونی واته لـــه و ماڵه دا به ده ســـتبێنێ، هه ر

پێداگری له سه ر خۆی ده كا. تێپه ڕاندنی خۆت و زاڵبون به سه ر خۆپه رســـتیدا پێشـــمه رجی بنچینه یی بونی عیشـــقه . ئه م زاڵبونه كرانه وه یه زاڵبونه تائه م ئه ویتردا، به ئاراســـته ی رونـــه دات، ئه ویتری مه عشـــوق توانای ناخه كـــی به و ئاســـته بـــااڵ نا بێ،كه مه یله كانـــی خۆپه رســـتی هه ڵته كێنێ. ئه گه ر مرۆڤێ نه یتوانی ئه و هێزه له خۆیا ئاشكرابكا، ناتوانێ سه لمێنی ئاماده یی عیشقبێ له خۆیدا. ئه گه ر مرۆڤ توانای راده ســـتبونی ته واوی نه بێ، ناتوانێ ، به ڵكـــه كه ناره كانی قواڵییه كان، نه ك عیشـــقیش ئه زمونبـــكا. راده ســـتبون له هه مو فۆرمه كانیدا، جگه له عیشـــق، ناتوانێ واتای مه زن و ئاسۆی پۆزه تیڤ

به ڕوی ژیانی مرۆڤا ئاوه اڵ بكاته وه . گه وهه ری بیری ڤاڵدیمێر سه اڵڤیۆڤ له بـــاره ی عیشـــقه وه و دیاریكردنی ئه و بۆ عیشق زاڵبونه به ســـه ر ئێگه یزمدا؛ توانایی ژیانكردنه نه به ته نها له خۆتدا، به ڵكو له ئه ویتریشـــدا؛ به رجه سته بونی ئیندیڤیدوالێتـــی ره ســـه نی مرۆییـــه ؛ یه كگرتنـــی دوانه )ژن و پیـــاو( له یه ك كه ســـێتی نمونه یی ره هـــادا؛ پاڵنه ر و هانده ره بـــۆ نوێكردنه وه ی هه مو بونی له حه تمیه تـــی ده ربازبونـــه مرۆیـــی؛ مردنی تاكه كه ســـییانه . واتای عیشقی راسته قینه له پرۆسێسی خۆته واوكردنی ئیندیڤیدوالی و یه كگرتنی گه ردونیدایه . عیشـــق هه ڵنایه ت ئه گه ر له بنه وه ره گوڕیشـــه كانی ئێگه یـــزم نه برێ. بۆ ئـــه م هه ڵهاتنه ی عیشـــق ده بێ هه مو شـــته كان و هه بـــوه كان به بونی گیانی و عیشـــق ئاواببـــن. ماتێریالییانـــه وه تائاســـتی ئاوابون به هه ڵهاتنی خۆی،

ره ها بڵنـــد ده كاته وه . ئاوابون پانتایی ده ركه وتنه ، تائاوابون رونه دات عیشـــق له هیچ بونێكی مرۆییا رونادا. هه میشه عیشـــقه وه به بونی له په یوه ند ئاوابون روداوه ، هاتنـــی ئه وه بۆ ســـه رزه مینی خۆی. له م روانگه یه وه تێده گه ین، ژیان و بون ته نها ده توانن ماڵ و شوێنی عیشق بن، كه عیشق هات جێگه بۆ هیچی دیكه نامێنێته وه . عیشـــق هه رگیـــز به ته نیا نایه ت، ئـــه و مه زنترین دیـــاری دێنێ، ئه و مه ســـیحێك ده نێرێ، مه ســـیحێك ته واوه تی به رجه ســـته كردنی له توانای گه وهه ری عیشقا بێ. مه عشوق ده نگی راســـته قینه و ده ركه وتنـــی ره ســـه نی بونـــی عیشـــقه له بونی عاشـــقداو له و رێگه یـــه وه ش، له جیهـــان. ئه م ده نگی بونی عیشق و ده ركه وتنه راسته قینه یه ی ئاماده بونـــی بكه ری عیشـــق هێـــزی ئه وه ی هـــه ر پته وترده كا، له جیهـــان به به رجه ســـته بونی ســـه اڵڤیۆڤ تاكگه رایی ره ســـه نی مرۆڤی له پێنوس ده دا. به هاتنـــی مه ســـیحی عیشـــق، واته مه عشـــوق، ئیندیڤیدوالێتی ره سه ن ناسڕێته وه ، به پێچه وانه وه ، له دو بارداو له فۆرم و گه وهـــه ری قوڵدا ده گه ڕێنه وه پانتایـــی جیهان. یه كـــه م، ئاماده بونی مرۆڤ، نـــه ك له رێگه ی راســـته وخۆی بونی خۆیـــه وه ، به ڵكـــو به هۆی بونی ئاماده بونیـــان دوه م، مه عشـــوقه وه . به رجه ســـته بونیانه وه له رێگـــه ی له كه ســـێتییه كی به ته واو مانا ره سه ن و ره هادا. ئه مه دۆخـــی یه كگرتنی دوانه

له یه ك كه سێتی پڕ گه وهه رو قوڵدا. عیشـــق ته نهـــا ژیانێكـــی قـــوڵ و یه كگرتو بونیاد نا نـــێ، ته نها مۆتیڤی نوێكردنه وه ی بونـــی مرۆیی نابێ، ئه و ته نیا له پرســـی ژیانا كاریگـــه ر نابێ، جێكـــه وت و كاریگه رییه كانی وه ك چۆن ئیندیڤیدوالیانه ی له ژیانێكـــی مـــرۆڤ ئه وهـــاش قوتـــارده كا، ناره ســـه ن حه تمیه تی مردنی ئیندیڤیدوالی كۆتایی پێده هێنێ. له هه ندێ بیركردنه وه دا مردن ته نها وه ك )مردنی خۆم(و )مردنی تۆ( دیارو پێناســـكراوه ، به اڵم عیشق ئه م خاوه ندارێتیكردنی له مردن و چه شـــنه تاكه كه ســـییانه راده وه ستێنێ و له ناوی ده با. له عیشـــقدا چیدی مردن ناتوانێ ته نها )هـــی من( بێ، ته نهـــا ناتوانێ )هی تۆ( بێ، ئێمه ئیدی مردنیشـــمان یه ك مردنه . عیشق ته نیا یه ك مردن بۆ دوان ته به نی ده كا. هه ر جیابونه وه یه ك له ته به نیكردنی مردنـــا بۆ جیابونه وه و

لێكترازانی بون سه رده كێشێ. روانینی ســـه اڵڤیۆڤ بـــه ر له هه ر شـــتێك ئاراســـته كراوه دژ به تیـــۆری شـــوپێنهاوه ر، كـــه پێیوایه عیشـــقی مرۆیـــی ئامـــرازی غه ریـــزه ی مرۆیی و هۆكاری زۆربونه . به بڕوای فه یله سوفی روس، تیۆریای شوپێنهاوه ری له توانای رۆشنكردنه وه ی ئه و فاكته ره دا نیه ، كه له عیشـــقدا ئاماده یه و واده كات مرۆڤ به ئاقـــاری خۆكوشـــتندا بچێت. واتای راســـته قینه ی عیشـــق له زۆربونا نییه ، له هه ڵپـــه و به ده مه وه چونـــی مرۆڤدایه بـــۆ یه كگرتن له تـــه ك ئه ویدیكه دا، بۆ یه كگرتنێك،كـــه ئیندیڤیدوالێتی مرۆڤ تیایا بـــزر نابـــێ. له عیشـــقدا مرۆڤ ئێگه یزمی خـــۆی ره تده كاته وه و له ته ك ئه وه شـــدا، )من( ی خۆی له ده ستنادا، به پێچه وانه وه ، منی راسته قینه ی خۆی

به رهه مده هێنێ. پوچگۆیی ئێگه یست له وه دایه ، كه گوێنه دان و فه رامۆشی به رابه ر كه رامه ت و شـــكۆی ئه وانیتر ده نوێنـــێ، ئه م بونه

به م شێوه یه بونی خۆی له واتا بێبه ش ده كا له به رابه ر ئه وانیترو خه ڵكدا، ئه و خه ڵكانه ی ئێگه یست نه رێزیانده گرێ و

نه خۆشیشی ده وێن. ئـــه و ره خنه یـــه ی ســـه اڵڤیۆڤ بونیادییه و له بنه وه روانینی شوپێنهاوه ر هه ڵده وه شـــێنێ. ئه گه ر عیشق ئامڕازی غه ریزه ی مرۆڤ بێ و هۆكاری زۆربون بێ، ئه وه ئاژه اڵن له م عیشـــقه دا پێشه نگن. ئه گه ر وابوایه ، ده بـــو هه مو مرۆڤه كان ئه و دۆخه گیانی و بونه وییه یان ئه زمون بكردایه له پێنـــاوی زۆربوندا، كه ته نها ژماره یه كی كـــه م له مرۆڤه كان ئه زمونی ده كه ن. ده بێ ئـــه وه بێژین، ده گمه نی دۆخی عیشق و ده گمه نی ئه و مرۆڤانه ی ئـــه و ره وشـــه بااڵیه ئه زمـــون ده كه ن به بـــه راورد به زه به الحـــی مرۆڤایه تـــی هێمایه كی رۆشـــنتره لـــه وه ی به دوای روانینی ره تكـــه ره وه ی ئه رگۆمێنتـــی

پوچی شوپێنهاوه ره وه بین. له عیشـــقدا ئـــه وه ی بنه ڕه تییـــه گه یشـــتنه به ویتـــرو یه كگرتنـــه ، توانه وه یه له ودا. عیشـــق ئه و غه ریزه و مرۆڤ نه خۆشـــانه یه ی خودپه رستییه پڕبونه وه ی زۆربون و كه ره تئه كاته وه ، بۆشاییه كی سایكۆلۆژی ده كه نه بنه مای خۆیان. گه وره ترین ئاسته نگ، پوچترین كێشه و ركه به ری عیشق خۆپه رستییه ، له بنه ڕه تا رێژه یه كـــی له هه مو مرۆڤێكا ئاماده یی هه یـــه ، هه ڵبه ت ئه م كه مییه به ڵكه نییه ، سه ره تاییه خۆپه رســـتی ئه وه ی مومكینیه تـــه بـــۆ توانایـــی و مرۆڤ له ســـه ر ئـــه و بنه ڕه تـــه بتوانێ خۆپه رســـتی خۆشـــبوێت. خـــۆی به شـــێكی هه یه . جیـــاوازی فاكته ری ئـــه و فاكته رانـــه بنه مـــادارو هه ندێكی بێبنه ما یان بنه ما شـــلۆقن. نه خۆشی ســـایكۆلۆژی به شێك له و خۆپه رستییه ئـــاوده داو پـــه روه رده ی ده كا. هه مـــو فۆرمه كانی ئێگه یســـم ترسناكن، به اڵم ترسناكترین و له هه مانكاتا پوچترینیان، ئـــه و ئێگه یســـمه یه خـــاوه ن بنه مای مه عریفییه ، یان بنه مایه كی كۆمه اڵیه تی هه یه . ره نگه پوچترین و ده به نگانه ترین چه شـــنی ئێگه یســـم ئه وه بـــێ نیچه ی بینینه وه ی ئه زمونیكردوه . فه یله سوف ئه گه ر ئه وانیتـــره وه ، له ســـه رو خۆت له بنچینه شـــا وابێ، كه له روانگه یه كه وه جیـــاوازو ســـه رو ئه وانبێـــت، واتـــای فه رامۆشكردنی پێشـــمه رجه كان نییه. بنه ڕه تی پێشمه رجی له گه ڵیان مانه وه بونـــه و به بڕوای من، ره تكردنه وه ی ئه م پێشـــمه رجه به ده ر لـــه وه ی مایه پوچ و گۆشه نیگای ئاســـۆو یه ك بێئه رزشه و تازه و شـــكۆدار به سه ر ژیانا ناكاته وه و واتایه كی گرگنیش نابه خشـــێته ژیان و بون، به ڵكو مرۆڤ به تـــه واوی ده باته دۆخـــی ناڕه ســـه نبون. عیشـــق بونه له گه ڵ ئه ویتردا. ئه مه بۆ من بنه مایه ، قه بوڵكردنـــی ئـــه م بنه مایـــه واتـــای پوچێتی خۆته نزمێتی و بنپێخســـتنی دروســـتیكردوه . ئێگه یســـمه كه ت كه كۆمه ڵێك پرسیار هه ن، مرۆڤ پێویسته هه میشه به زیندوویی بیانهێڵێته وه : ئێمه چی ده كه یـــن، ئایا ئه وه ی ده یكه ین بۆ واتا به خشـــینه به ژیانمان؟ به روانینی مـــن، وه اڵم پۆزه تیڤه . ئێمـــه به دوای چییه وه یـــن، ئایـــا عه وداڵـــی واتاین؟ ئه وانـــه ی هۆشـــمه ندییان به بونی واتا هه یه باش له وه تێده گـــه ن مانه وه یان له گه ڵ( له پێشمه رجی )بون- ده رچون ده رچونه له و سنورانه ی ده توانین واتای تیـــادا بخوڵقێنین. ئێگه یســـمی مرۆڤ ده رچونه یه ئه و بنچینه یی ده ركه وته ی

له ســـنوری واتا. ئه گه ر ته ماشای دیدی سارته ر بكه ین له باره ی پوچێتی جیهان و مرۆڤه وه ئه وه مان بۆ رۆشنده بێته وه ، كه پوچێتی لـــه ده ره وه ی قه بوڵكردنی ئه و پێشـــمه رجانه وه یه كه خودی پوچێتی یان هیچێتی بۆ مرۆڤیان پێشـــهێناوه . مرۆڤ به هۆی هیچێتی بنه ڕه تی خۆی و پوچێتی جیهانه وه ده توانێ خوڵقێنه رو خوڵقێنه ربونه ی ئـــه م واتابێ. خاوه ن گه ڕانه وه یـــان مانـــه وه ی ئـــه و نییـــه له هیچبونه كـــه ی و ئـــه و پوچێتییـــه ی ئێگه یسمیان ئه وانه ی هه یه تی، جیهان جوڵه یـــان پێده كا ئـــه و گه ڕانه وه یه بۆ مانه وه ئه نجامده ده ن؛ خۆیان هیچێتی له پوچێتییـــا ته به نیده كه ن، بێ ئه وه ی سنوره كانی به وه ی ئاگامه ندبن خۆیان واتایان ترازاندوه . به اڵم هه میشه وایه ، هه ندێ چركه سات له ژیانی مرۆڤا هه یه به قوڵی ئه و هه ستكردن و ئاگامه ندبونه كوشـــنده یه مان به بێ واتایی و پوچێتی ئه و گۆشه نیگاو توله ڕێگه ی ژیانكردنمان بۆ ده سه لمێنێ و پیشانمانده داته وه ، كه له كاتـــی بونی خۆمان له جیهان ســـه ر

رێمانخستوه . پوچگۆیـــی ئێگه یســـت له ڕوانگه ی سه اڵڤیۆڤیشـــه وه ، ئه و فه رامۆشكردن و كه رامه ت و له به رچاونه گرتنانه یه كه بۆ شكۆو هه ســـتی ئه ویتر هه یه تی. بونی عاشـــق بونێكی تواوه یه ، له ڕویه كه وه ، له ڕه گه زی منداڵـــه ؛ له الیه كی دیكه وه ، به هێـــزه ، تاشـــه به رده ، له ڕه گـــه زی مه گـــه ر به وردوخاشـــكردن كاولببێت. به پێچه وانه ی بونی ئێگه یسته وه یه ، كه نه ده توانێ منداڵ بێ، نه خه ســـڵه تی تاشه به ردیشـــی هه یـــه ، ئـــه و بونێكی پوچ و به تاڵه ، له به رئه وه هیچی نییه تا كاولببێ و بڕوخێ، هیچی نییه له ده ستی بدات، چونكه روخان و له ده ســـتدانیش له ئاســـتێكا ره وشـــگه لێكی پۆزه تیڤی ژیانـــی مرۆییـــه و واتای خـــۆی هه یه . ئه گه ر مـــرۆڤ بڕوخێ و له ده ســـتبدات هێمایه به بـــون و هه بونی ئه و، ئاماژه یه به واتاداربونـــی و هه بوێتی ئه و به واتای جیاواز، بۆیه توانای له ده ستدان و روخانی هه یـــه . به اڵم خۆپه رست)ئێگه یســـت( هێنـــده مایه پوچـــه ئـــه و توانایـــی و عیشـــق نییـــه . مومكینیه تانه شـــی ده به خشێ. به )هه مو( واتا ئه زمونێكه له عیشـــقدا ئه ویتری مه عشـــوق ته نها مرۆڤ نییه ، ته نها ئامانجێك و به هایه ك قوڵتریش ئه وانه یـــه و هه مـــو نییـــه ، تاقانه رێگه و ئاســـۆیه بۆ مانه وه و بون له جیهـــان، ته نیا واتایه كـــه ده توانێ بونی عاشـــق به جیهانه وه ببه ستێته وه ؛ دابڕانـــی قـــوڵ و راســـته قینه ی مرۆڤه له رێگه ی بونی خۆیه وه له گه ڵ جیهان و گه ڕانه وه و پێكگه یشتنه وه یه تی له رێگه ی

بونی مه عشوقه وه . ئه وه ی عیشـــق به مه عشوقی ده كا گۆڕین و ئیدیالیزه كردنی جه وهه رو بونی ئـــه و نییـــه ، چونكه به رجه ســـته بونی واده كا عاشـــقدا له بونـــی عیشـــق راسته قینه ی بون و چییه تی ئه و بونه ی ئه ویتری مه عشـــوق ئاوه اڵ بكاته وه ، كه به روپۆشێكی ئاســـایی و به شێوه یه كی ماتێریاڵـــی شـــاردراوه ته وه و داخراوه . نـــی( د ه كر لیز یا نی)ئید د نه ییكر نمومرۆڤـــی مه عشـــوق وێنه ی ره ســـه نی به پێچه وانـــه وه ، ناشـــێوێنێ، ئـــه و ده ریده خـــات، كـــه جگه له سروشـــتی له خودی ئه و ماتێریاڵییانـــه ، ئاژه ڵیی خۆیا خاوه نی سروشتێكی ئیدیاڵییانه ی په یوه ندیـــدار له تـــه ك خواوه نددایـــه . ســـه اڵڤیۆڤ به تـــه واوی و بنه ڕه تیانـــه

عیشق له و دیده پوچه شوپێنهاوه رییه مرۆڤ ته ماشـــاكردنی جوداده كاته وه . روت داكه وتیانـــه ی بونێكـــی وه ك ناتوانێ ئه و راســـته قینه یه ی گه وهه ری مرۆڤ ئاشـــكرابكا، كه هه م پێشمه رج و به رجه ســـته كاری بونیـــادو هـــه م بانگهێشتی عیشـــق مرۆڤبونه كه یه تی. بونه بۆ مرۆڤ و ده نگی راســـته قینه ی بونـــه له قواڵییه كانـــی بونـــی مرۆڤی عاشـــقدا، هاتۆته گۆ؛ كرانه وه ی ته واوه

به ڕوی خۆتا له بونی مه عشوقدا. ســـه اڵڤیۆڤ له عیشقدا دو سه ره تا سروشـــتیانه و ده ستنیشـــانده كا- ئیدیالیانـــه ، به اڵم خودی پرۆسێســـی عیشق ئه و وه كو بڵندبونه وه و نزمبونه وه له وچوارچێوه یـــه دا، ته ماشـــایده كا. ســـه ره تای ئیدیالیانه ،كه پێكبه ستراوه له گه ڵ وێنه ی ژنێتی هه میشه ییا له عیشقا زیندوده بێته وه . ئه مه ش شێوه و ره نگی نازه مینیانه خۆشـــییه كی ئاسوده گی و به عیشـــق ده دا، ئـــه و ئاســـوده ییه ی هه مو مرۆڤێ كه ئه زمونداری عیشـــقه ، ئه زمونی كردوه . لێره یا ئه و نیگه رانی و ئازارانـــه رونده كاته وه ، كـــه گرێدراون له گه ڵ خواســـتی مرۆڤ بۆ پاراســـتن و تێپه ڕیوه كانـــی وێنـــه له خۆگرتنـــی

سه ره تای ئیدیالیانه . پرۆسێسی عیشق خۆی بڵندبونه وه و خواربونه وه یـــه ، كتومت له دۆخی بااڵی عیشـــقا مرۆڤ له بزاوتنێكی ئه وهادایه ، ته نها عیشـــق خۆی پتـــه و و جێگیره ، به اڵم له هه ناویـــداو له رێگه ی جێگیری و هه میشـــه ییه كه یه وه ، ســـه نگینییه سوبێكتی عیشق تائاستی دوائه ندازه ی هه ژان و بزاوتنی ناخه كی ده گوازێته وه ، هه رئه وه یـــه مرۆڤـــی عاشـــق له بونی مه عشوقدا به ر راسته قینه ی بونی هه ژاوی خۆی ده كـــه وێ. ئـــه م به ریه ككه وتنه چاوپێكه وتنـــی مرۆڤ و گه وهه ری بونی خۆیه تی، ئه و ئاشـــنابونه یه ، ئه شـــێ ژیانـــی خۆیان و به مێژوی مرۆڤـــه كان به هیـــچ كاركـــردو فاكته رێكـــی دیكه نه توانـــن ئه زمونـــی بكـــه ن. بزاوتنی خواربونـــه وه بااڵبـــون و بـــه رده وام، ره وشـــگه لێكن عیشق له بونی مه عشوقا ئه یانته قێنێته وه . ئه م ره وشـــه بااڵیه ، ئه م پێوابونه ی عاشـــق له باره ی بونی مه عشـــوقه وه بونیادی ده نـــێ، به هیچ چه شـــنێ جه وهه ری راسته قینه ی بونی مه عشوق ناشێوێنێ و پیشانی ده دا ئه و بونه دیوێكی دیكه ی هه یه ، كه ئاوه ز و تێگه یشتنی ئاوه زیانه ناتواناو كه ساسن

له رۆشنكردنه وه یدا.هه میشـــه ییه ی ژنێتییـــه ئـــه و سه اڵڤیۆڤ له عیشقا زیندوی ده كاته وه ، ناگه یه نێ. عیشـــق پیاوانه بونی واتای له الی ئـــه و بیریـــاره ، عیشـــق ته نها مرۆڤییانه ی ســـه ره تای دو یه كگرتنی دژبـــه ر نییـــه ســـه رەتاكانی ژنانه یی و بریتیشه له دوڕێیانی به ڵكو پیاوانه یی، له ته ك مرۆڤێك گیانی به یه كگه یشتنی گیانی جیهانیانه دا، كه الی سه اڵڤیۆڤ په یوه ســـت ده بێته وه له گه ڵ )سۆفیا(

دا. ســـۆفیا ژنێتی هه میشه یی و دانایی بنه ڕەتییـــه ، بۆیـــه له عیشـــقا ژنێتی هه میشـــه یی زینـــدو ده بێتـــه وه ، ئه م عیشـــق زیندوبونه وه یـــه پایه داربونی بنه ڕه ته ، له عیشـــقدا ژنێتی خۆیه تی. ئـــه و هه مـــو شـــكۆداربونی عیشـــق ده كا. پاسه وانی سه ره تایه رایده گرێ و عیشـــق به و پێیه له مه سیحی خۆیا، كه بونی عاشـــقه به رجه سته ده بێ. غه م و نیگه رانی ده خزێنه هه ناوی عیشـــقه وه ، ئه م خزانه به رێگه دانی عیشق خۆیه تی،

چونكـــه پانتایی به رجه ســـته بونه كه ی مرۆڤه ، مرۆڤیش ئه گـــه ر تا ئه ندازه ی عیشقێكی بااڵ عاشق نه بێ، تائه ندازه ی ئاگامه نـــد بـــه رز ئاگامه ندییه كـــی نه بـــێ، تائه نـــدازه ی ئه خالقێكی قوڵ پایه دارنه بێ به رده وام له به ر هه ره شه ی مه ترســـی و هه ڵوه شـــاندنه وه دایه ، نیگه رانییه كان له م پنته وه له دایكده بن. مـــرۆڤ بونێكـــی شـــلۆقه ، هه نگاوی كاریگه ر بۆ كۆنترۆڵكردنی شلۆقییه كه ی پێزانین و ئاگامه ندبونێتی به و شلۆقبونه بنه ڕه تییـــه . عیشـــق له ئازادییا ده ژی، بـــه اڵم ئـــه و خـــۆی بونێكی لـــه ڕوی ئۆنتۆلۆژییه وه ، كۆنترۆڵكاری ئه خالقی و گیانی بااڵیه ؛ هێزێكه هه مو شت، هه مو دونیاو هه مو مرۆڤایەتی فه رامۆشده كا، بۆئـــه وه ی بتوانێ ته نها)تۆ(، واته بونی مه عشوق له ســـه رپانتایی بون رابگرێ و بنەڕه تی عیشق بهێڵێته وه . خه سڵه تی ئه وهایه ، كه له سه ر شانۆی ژیان ته نها یه ك كاراكته ر، ته نها یه ك مرۆڤ، ته نها ئه وانیتر مه عشوق پێویسته ئاماده بێ، شـــایانی نـــه ك ڕۆڵ وازیكـــردن نین، به ڵكو مافی ته ماشـــاكردنی ئه و شانۆ

راسته قینه یه ی ژیانیان نییه . له توانـــای كـــه تاقانـــه هێـــز، كه مكردنـــه وه ی هێواشـــكردنه وه و له هه مانكاتا زگماكیدایه و ئێگه یســـمی ده توانـــێ تاكاێتـــی )ئیندیڤیدوالێتی( خاپور نه كا- عیشـــقه . به م چه شـــنه ، ئیندیڤیدوالێتـــی به رجه ســـته كاری له رێگـــه ی قوربانیدان به ئێگه یســـمه وه واتای عیشقی مرۆییه . عیشق سڕینه وه ی ره های ئێگه یسمه ، گواستنه وه ی بایه خ و گرنگیپێدانـــی ئێمه یـــه له خۆمانه وه بۆ

ئه ویتر. هـــه ر ئه وه ی كه له عیشـــقا ته نها مه عشـــوق ده توانێ له ســـه ر شـــانۆی ژیـــان ئاماده بـــێ، هێمایه كی رۆشـــنه به ئه ویتردۆســـتی، له راستییا مه عشوق گۆڕینـــه ئه مه یـــه ئـــه و په رســـتی، رادیكاڵییـــه ی عیشـــق له بونی مرۆڤی عاشقدا به رپایكردوه . كاولكردنی مرۆڤ له عیشـــقا له رێگه ی بونی مه عشوقه وه تاكه كاولكردنێكـــه ده توانـــێ مـــرۆڤ سه رله نوێ بونیادبنێته وه . عیشق خۆی به م واتایه كاولكاره ، به اڵم كاولكارێكی پۆزه تیڤ. ئه م كاولكارییه هه مو مرۆڤێ پێویســـته خۆی به ســـه ر خۆیا بیهێنێ به ئومێدی ئه وه ی بـــون و ته الری بونی له بنه ره ته وه دابڕێژێته وه و هه ڵچنرێته وه . عیشـــق كاولكارێكی پۆزه تیڤه . مرۆڤ له ره وشی عیشقدا له ڕوی كات و مێژوه وه دو كـــه رت ده بێ، پێش عیشـــق و پاش عیشق، یان سه رده می عیشق، ئه مه ش ئاماژه ی راستینه ی كاولكارێتی عیشقه ، ئه گه ر وانه با مرۆڤی بۆ دو سه رده م په رت نه ده كرد. هه مو په رتكردن و دابه شكردنێ له جه وهه ردا چه شـــنێكه له دابڕان، هه ر دابڕانێك پێویســـتی به به جێهێشـــتنی پاشـــخان و دۆخێكی دیاریكـــراو هه یه . ئـــه م جێهێشـــتنه پێكنایـــه ت ئه گه ر هه ڵوه شاندنه وه ره تكردنه وه و پرۆسه ی سه رڕێ نه خرابن به چه شنێكی كاریگه رو رادیكاڵ. هه ربۆیه كاولبونی مرۆڤ له م ره وشه دا هاوكاتی بیناكردنه وه یه تی به به هاو پراكتیكی ســـنوردارو دیاریكراو و داهێنه رانه. عیشـــق خـــۆی مه زنترین داهێنانه ، ئه م خه سڵه ته ی به هۆی بونی

عاشقه وه مانیفێست ده بێ. عیشـــق داهێنه رێتـــی خه ســـڵه تی ژیاندایـــه ، هیچ داهێنانێك له داهێنانی ژیان له داهێنانـــی پایه دارێتییه كـــه ی

مه زنتر نابێ.

عیشق‌و‌بون...‌پاشماوه‌

گەندەڵی ویژدانی و ئەخالقی لەگەندەڵی سیاسی و ئابوری سەختترە

ڕێزان شێخ دلێر

بەداخەوە جارێکی دیکە لەس���ایتەکانەوە هەواڵی کوژرانی خانمێکی تر باڵوکرایەوە، ئەم کچە کە هێشتا ناوەکەی بە ئاشکرا بٶئێمە ڕون نەکراواتەوەو نازانین هۆکاری کوشتنەکەی چیە؟ ئێمەی لەبەردەم داستانێکی هەزار بارەدا ڕاگرتەوە، داستانێک کە وەبیرهێنەرەوەی

سەدان دوعاو بەنازو دونیایە.هەواڵی کوژرانی ئەم خاتونە زۆر کورت و بێ ڕونکردنەوە بو کە جگه لەچەند ڕستەیەکی هاوسەرەکەی کە گوایە هۆکاری کوشتنەکەی ئەوە بوە بێ پرسی خانەوادەکەی پرۆسەی هاوسەرگیری لەگەڵد ا ئەنجام داوەو هەوڵی ناساندنی باوکی کچەکەی داوە وەک تاوانبار، شتێکی ئەوتۆی تێدانیە کە ئێمە دەستمان لەکرۆکی کێشەکە گیر بێت. بەهەرحاڵ ئەوەی لێرەدا جێگای هەڵوێستە لەسەرکردن و مایەی نیگەرانیە، دروستبونی ئەو باردۆخە نالەبارو نەخوازراوەیە کە بۆ وجودی ژنان لەم واڵتەدا هاتۆتەپێش، ئێمە لەبەردەم کۆمەڵگایەکداین ک���ە بچوکترین مافی بۆ ژنان دەس���تەبەر نەکردوە، ئێمە لەب���ەردەم حکومەت و پەرلەمان سەرۆکایەتیەکداین، کە هیچ بەالیەوە گرنگ نیە نیوەی کۆمەڵگاکەی چ ڕۆژگارێکی سەخت تێدەپەڕێنێ. چونکە لێدان لەژن، پێش���ێلکردنی مافەکانی، کوش���تنی بەهەر پاس���اوێکی دروس���ت و نادروس���ت، لێدانە لەخودی کۆمەڵگا، چونکە ژن لەه���ەر چین و توێژێکدا بێت دواج���ار نەوەکان چ ڕەگەزی نێر یان ڕەگەزی مێ لەباوەش���ی میهرو پڕ س���ۆزی ئەوەوە داخڵ���ی کۆمەڵگا ئەبن. ئەگەر ئەم بونەوەرە لەناوەوە وێران بێت، ئەگەر هیچ مافێکی بۆ دەستەبەر نەکرێت، ئەگەر غەرقی زوڵم و غەدری دەسەاڵت و حوکمەت و پەرلەمان بێت، هیچ ڕێکخراو و دەس���تەو گروپێک کێش���ەو گرفتەکانی بەهەند وەرنەگرێت و هەنگاوی پێویست بۆ کۆتاییهێنان بەم کارەس���اتانە نەگرێت، چۆن چاوەڕێی کۆمەڵگایەکی تەندروس���ت و پڕ متمان���ە بکەین، لەکاتێکدا پەروەردەکارەکەی لەب���ەردەم نەفرەتی چەقۆو تفەنگ وغەزەبی

پیاوەکاندا بێت.کوژران���ی ئەم خاتونە لەپارکێک���ی وەک )پارکی دایک(دا، وەک پارکێک کە س���مبولی کەسایەتی ژن و وجودی دایکە جارێکی دیکە لەو ڕاستیه دڵنیایکردینەوە کە هیچ شوێنێکی ئەم واڵتە جێگایەکی تێدا نیە ژن بتوانێ تێیدا هەناس���ەبدات. ئەو کائینەی کە برناردشۆ وەک تەنها شاکاری خوداوەند ناویدەبات، ئەمڕۆ لەژێر سوڵتەی ئەم دەسەاڵتە نابەرپرسەدا خەریکە بەتەواوەتی لەبەین ئەچێ. بەرپرس���یاریی یەکەمی ئەم لەبەین چونەش بێگومان س���ەرۆکی حکومەتی هەرێم و س���ەرۆکی پەرلەمان و ڕێکخراوەکانی ژنانە. ئەوان ئەوەندەی بیریان الی بەرژوەندی تایبەتی و پاراستنی پێگە حیزبی و سیاسیەکانی خۆیانە، ئەوەندەی لەخزمەتی ویس���تە شەخسیەکانی خۆیاندان، ئەوەندە لەخزمەتی ئەخالقی بەرپرسیارێتیدا نی���ن. ژمارەی ئەو ژنانەی کە لەدەورانی حوکمڕانی بیس���ت وپێنج س���اڵەی ئەم دەوڵەتە هێشتا ساوایەدا کوژراون، ڕەنگە بەکتێبێک و دوان وسیان و دە پڕ نەکرێنەوە، بەبێ ئەوەی ئەم دەس���ەاڵتە بتوانێ لێپێچینەوە لەتاوانبارەکان بکات. س���ەرۆکی حکومەت و سەرۆکی پەرلەم���ان و دەزگا مەدەنی و دینیەکان لەئێس���تادا بەبیانوی قەیران���ی ئابوری و دوژمنی دەرەکی و بەرژوەندی کورس���یگەری خۆیانەوە پشتیان لەژنان و کێشەکانیان کردوە، بەبێ ئەوەی بیر لەو ڕاس���تیە بکەنەوە کە بەبێ چارەس���ەرکردنی گەندەڵی ئەخالقی و گەندەڵی ویژدانی دژی ژنان چارەسەرکردنی هەر قەیران و گەندەڵیەکی سیاسی و ئابوری و نەتەوەیی

مەحاڵە .تا بەها بۆ کەس���ایەتی ژن وەک کەس���ێک کە ئایندەی کۆمەڵگا لەنێو دەس���تەکانیدایە، نەگەڕێتەوە، تا بەر بەو دڕندایەتیە نەگیرێت کە ئەمڕۆ بەناوی پاراستنی شەرەف و ناموسەوە دەرهەقی ژنان دەکرێت. ئومێدی چارەس���ەکردنی هیچ کێش���ەو گرفت و قەیرانێک لەئارادا نیە ئەگەر ڤیکتور هۆگۆ لەس���ەدەی نۆزەدا وتبێتی )بۆ ئەوەی یەک پیاوی ڕاس���تەقینە بناسیت، سەرنجی بدە لەگەڵ ژنەکەیدا چۆن ڕەفتار دەکات( ئەوا دەکرێت لەئێستادا بڵێین بۆ ئەوەی یەک دەوڵەتی س���ەرکەوتو و دیموکراتیزەکراو ببینینت، لەدەس���تورو یاساکانی ڕامێنە کە چەندە مافەکانی ژن تێیدا پارێزراوە، چەندە ژن ئەتوانێ بەمتمانەوەو بێ ئەوەی خەیاڵی الی کوشتن و س���ەربڕین و القەکردن بێت بژی. چەندە ئەتوانێ لەپەیوەندیەکانیدا ئازاد بێت، چەندە ئەتوانێ لەپێگەی بڕیاردان و لەقیمەی دەسەاڵتدا بێت و هەزاران چەندەی تر، کە بەداخەوە لەئێس���تادا بەو بارودۆخەی کە لەکوردوستانی باشوردا بۆ ژنان هاتۆتە

پێش، چاوەڕوانی وەاڵمێکی باش بۆ هیچ یەک لەم پرسیارانە ناکرێت.

ریکالم

Awene خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه گه رمیانی، سەردەشت عوسمان، سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاهیر

كاره س���اتی ك���ورد هونه رمه ندێك���ی گیانله ده س���تدانی ئاالن، ئه و منداڵه كورده ی ك���ه له روب���اری ئیج���ه گیان���ی له ده س���تدا

له پڕۆژه یه كی هونه ریدا به رجه سته ده كات. كه م���ال عه ب���دواڵ هونه رمه ندی ش���ێوه كاری كورد پڕۆژه یه كی هونه ری به ناوی )سێڵفی ( پڕۆژه ك���ه ی له ب���اره ی به رهه مده هێنێ���ت و له لێدوانێكی به ئاوێن���ه ی راگه یاند "پڕۆژه ی س���ێڵفی پڕۆژه یه ك���ی فۆتۆ مۆنت���اژه . ئه م پڕۆژه ی���ه ڕاوه س���تان و هه ڵوێس���ته كردنێكی ته نزئامێزه له و س���ه رۆكانه ی كه له ئێستاداو له س���ه ر ئاستی جیهان لێپرسراوێتیان له سه ر شانه و هه ر بڕیارێكی به شێك له و سه ركردانه ئه ش���ێت ببێته گۆڕینی چاره نوسی هه زاران

مرۆڤی دی". وتیش���ی " وروژاندن���ی ئ���ه و بێده نگیه ی كه بێده نگیان بێده نگن و له سه ركرده كان زۆرێك به جۆرێك���ه ك���ه بوه ت���ه جێگ���ه ی گومانی كۆمه ڵگ���ه ی مرۆڤایه ت���ی! جگ���ه له ته نه���ا كاره س���اتباره كان، ڕوداوه ته ماش���اكردنی هه ندێكیان ئ���ه م ڕوداوانان���ه له به رژه وه ندی

خۆیان به كاردێنن". كه مال عه بدواڵی هونه رمه ند وتیش���ی " ئایالن كوردی ئێستا بوه ته سیمبولی سه دان هه زار مرۆڤ���ی ئاواره و ب���ێ ماڵ و ڕاك���ردو به دوای ژیان و ئازادیدا و له كۆی هه مو وێنه كاندا بونی

هه یه ".

سه ركرده كانی جیهان وێنه ی سێڵفی له گه ڵ ئاالن ده گرن