ХНАДУ...5 4.4.4
TRANSCRIPT
-
�. �. �����
��� ���������� ���������� ���������
����������� ����� ������ ���������� �����������
����������-��������� ����������
������ �������� ������� ��� ��������, ���������� �� ������������
«��������� � ����������� ����!���» (�������� " 9 �� 30.05.2014)
������� «����»
2016
-
�� 629.33 ��� 30
57
����������: ��!��"# �. �., �-� ����. ����, ���������, ���. ������� «������������� �����������» ����������!� ��"��������!� ������������-����#��!� ������������. ��$�%�# �. �., �-� ����. ����, ���������, ���. ������� «$������% � ����������» ����������!� ��"��������!� �����&����!� ������������ �������!� �������� ��. '. (���-�����. �"�"���#�& �. ., �-� ����. ����, ���������, ���. ������� «)������"����%� �������!� � ������ ������%� ��*�� ��. �. �. �������» +�"��������!� �����&����!� ������������ «���������� ���������&���� ��������».
����� �. �.
57 /����% �����&���� ���!������� ����������: �&��. �������. – 2-� ���., �������������� � ����������� / (. �. �!���. – �.: ����, 2016. – 372 �.
ISBN 978-966-372-560-4.
-
3
�"%�(!����
�#�%����................................................................................................................ 7 1. )�"#� ��"(�� ��*��&�)+"- %����")��+� ................................................ 8
1.1. /�����%� ������� � ����������� � ���!������� .................................. 8 1.2. @���&� �����&����!� ���!������������ ............................................... 10 1.3. '������ «������» � «�������������» .................................................. 15 1.4. /�����%� ������� ���!������������: ��������, ������������
� �������!������� .................................................................................. 16 1.5. �������������� ��?����� ���������� .................................................. 19
1.5.1. �������������� ��?����� ���!������������ ............................ 19 1.5.2. �������������� ��#���� ���!������������ (��������)
� ��������%� �������� ��*��%............................................... 23 1.5.3. �������������� ��������� ��*��%........................................... 25
1.6. $�����% � ����������� � ���!�������................................................. 291.7. (��% ���!�����&����� ���������� ....................................................... 33 1.8. (���������� ���������%� � ���!�����&����� ����������................. 38 1.9. �������������� �������� ��������� ���!�����&�����
���������� � ��������� ��*��%.......................................................... 39 1.10. ���!�����&����� ��������% ���������� ���������......................... 43 1.11. +����������� ������� ��&�������� �"���� �����&����!�
��������� ��?���� ���!������������ � ���������"�� ....................... 51 1.12. �������� �"���� ���������!� �����&����!� ���������................... 53 1.13. '������&����� ���!������������....................................................... 58 1.14. ������ ����������!� ���������� ���!������� ���������� ...... 67
1.14.1. A���% �����&���� ���������"�� � �� �������������........ 67 1.14.2. C������&����� ������������� ���!������������ ................ 70
���������%� ������% � ����������� 1.1-1.3.............................................. 72 ���������%� ������% � ����������� 1.4, 1.5 ............................................. 72 ���������%� ������% � ����������� 1.6-1.8.............................................. 72 ���������%� ������% � ����������� 1.9-1.10............................................ 73 ���������%� ������% � ���������� 1.11 .................................................... 73 ���������%� ������% � ���������� 1.12 .................................................... 73
2. ��*��&�)+�- +"��("� �#�"/"$���- 1" �"(/���#��/%����")��&�)+�/ 1�(�/��(�/.................................................................... 74 2.1. A���% ��!�����"�� ���!������������ ................................................ 74 2.2. '���&��� ����������%� ���������%� �����"�
���!������������ ���������� .............................................................. 76 2.2.1. '����������������� ������� ���������� ................................. 76 2.2.2. +��������%� ��������% ............................................................. 77
2.3. /�?���% �������� ��������� ���������� �� ������&���=�� �����&���� � �����!�&���� ������������ .......................................... 78
2.3.1. �������� �����&����!� ��������� ������!� ���������� ........ 80 2.3.2. �������� �����&����!� ��������� �������� ������%........... 81 2.3.3. �������� �����&����!� ��������� ������ &����.................... 85
2.4. /�����%� �����% �������� �����&����!� ��������� ......................... 87 2.4.1. $������� ���!������������......................................................... 89 2.4.2. ���!������������ �� ����"�������%� ����������............... 93
-
4
2.5. '��������� ���!���� �� ���������%� ���&����� ���!�����&���������������............................................................................................... 97
2.6. '��������� ���!���� �� ��������� ���!�����&����� ���������� .. 100 2.7. �������� � ���!������������ ���������� �� ����"���
�����&����!� �����#������................................................................ 102 2.7.1. (������% ���������� ����"�� ���!�������
� �����&����!� �����#������ .................................................. 102 2.7.2. /�!�����"�� ����������-���!�����&����� ���"����� .......... 109 2.7.3. ������ ��������� �����% � ���������"�� ���%
���!�������................................................................................. 113 2.7.4. /�>�� �������������� � �����#���� ����������-
���!�����&����� � ��!�������&�%� �����.............................. 121 ���������%� ������% � ����������� 2.1-2.3............................................ 128 ���������%� ������% � ���������� 2.4 .................................................... 128 ���������%� ������% � ����������� 2.5, 2.6 ........................................... 128 ���������%� ������% � ���������� 2.7 .................................................... 128
3. �����")��&�)+�� /"%��� � ���"(��/� %����")��("#���4 ............... 130 3.1. @�����, ���������%� ��� ���������� ���!�����&����� ������.... 130 3.2. ����������"�� ��?����� ���!������������ � ���!�����&�����
������ .................................................................................................. 132 3.3. D��������%� ������ ............................................................................. 136 3.4. '��������� ����"��������-��!�&����� � ����"��������-
���������%� ������ ........................................................................... 140 3.5. '��������� !���-������ � ������������ ������ � ���������� ... 146 3.6. (%��� � �������� ���!�����&����� ������ .................................... 149
3.6.1. (%��� ���!�����&����� ������ ............................................. 149 3.6.2. '��������� ��������&���� ������........................................ 150
3.7. E�����������&����� ������ ................................................................ 154 3.8. $��������� � ���������= ��!������� ���!������������ ............... 156 3.9.
-
5
4.4.4.
-
6
5.4. D�����% ���!������������.................................................................. 264 5.5. ���!�����&����� ������������ � ������%........................................ 266
5.5.1. (%��� ������� ���!������������ ............................................ 266 5.5.2. D������� ��>�!� �������� � ���!�������............................... 275 5.5.3. D������� �!�������� ���!������� ......................................... 279
5.5.3.1. ����-������% ............................................................... 279 5.5.3.2. �����������%� ������% .............................................. 286 5.5.3.3. �����������%� ��"����!���% ................................... 294 5.5.3.4. �����������%� ����������% ..................................... 295 5.5.3.5. )�����������-�%&���������%� ��������%............... 295
5.6. ������%� ������% ���!������������ ���������� ............................ 296 5.7. D�����% ������"����� ���!������� ���������� ......................... 301
5.7.1. ������%� ������% ����!�"��, �������� ������ �������� �����&����!� ��������� ����������.................... 301
5.7.2. D�����% ������"�����!� �������� � ���!������� ............... 303 ���������%� ������% � ����������� 5.1-5.4............................................ 305 ���������%� ������% � ���������� 5.5 .................................................... 305
6. 7("��))� %����")��("#���4 � 1")���"#+� %����"�� ......................... 306 6.1. @�����, ���������%� ���!����� ��� ������ �������������.......... 306 6.2. @���&� ���!������� ............................................................................... 309 6.3. D���������� ����� ������������������ ���!������������
���������� ............................................................................................ 311 6.4. (��% ���!������� ................................................................................. 314
6.4.1. D���% ���!������������ ���#�%� ������ ............................. 314 6.4.2. $���% � ��!�����% ���!������������ �� �������
���!����� ..................................................................................... 318 6.5. '��"��� ���!������������ � ���������� ���!����........................... 321 ���������%� ������% .................................................................................. 325
7. 7("��"��("#���� ��*��&�)+"�" )")�"4��4 ........................................... 326 7.1. @���&� ���!����������� �����&����!� ��������� ............................. 326 7.2. ����%, �������� � ����% ���!����������� ������&��!� �������. 331
7.2.1. ����������"�� ������� ���!����������� .............................. 331 7.2.2. �������� � �����% ���!����������� ������&��!� ������� .. 338
7.2.2.1. �������&����� ���!����������� ................................ 342 7.2.2.2. ����% ������!� ���!�����������.......................... 344 7.2.2.3. ����% ���!����������� �� ��������
��������&������ ��������=....................................... 346 7.2.2.4. '��!����������� �� �����!� ....................................... 348 7.2.2.5. ����% ���!����������� �� �������"�� ................... 349
7.3. '��!����������� ������&��!� ������� ���������� �������������������&�� �&���........................................................ 354
7.4. )������������� ���!����������� ...................................................... 355 7.5. ��!����� ���!������=>�!� �������� ��������&����� ������
���!������������ ................................................................................. 358 7.6. $������&����� ������%, ����=>�� �� �*���� ���!���� ������� .. 361 ���������%� ������% .................................................................................. 362
����(��5(� ....................................................................................................... 363 7(�%/����- 5+������ .................................................................................. 366
-
7
��������
�� �����&����� ��������� � ����#������ �� �����&����� ������, ��������������= ������&���� �����&���� � �����!�&���� ������������, ���������� ���������"��.
'�� !��������"�� ������� � ������� �����&����!� �������� � ���!��-����� ����*�!� � ������������!� ����� ����������%� �������, �����!������� ���!�����&����� ������� !����%� �������� ������*�� ��������-�������"�� ���!�������. /����������� ����������� ������&��!� ������� ��������� �������, ���#���� ������ ���������"�� � ��������"�� ������������#���=>�!� ��������� �� �������� ����&��!� ��*���� – ����� ����&������=� ��>��������!� ���%*���� ������ ���!�����&����!� ������&�������������� �, ��������������, ������ ��������������� ���!������ ���-"�������� �� ���!������� ����� ����������%� �������. (�#��= ���� ������������� ���������"�� ���!����� �!���� ����&�� �����������=>���&������� �%����!� �������&����!� � ������&����!� ������.
������ ���!������ ���"�������-���!����� ������������ ��������: ��?���� ���!������������, �������������� ��������� �!� �����&����!���������� � �����%� �������������, �� ���!�����&����� ����������, ��-�����, ������� � ���!�����&����� ������, ��!������� ���!������������, ���!����������� ������&��!� ������� � �. �. ������ ����� ����� �� ������������ ���������� ���������� ���������"�= ���"������� �� ���!�����-�� �=��!� ����������. '������ "���= �������� ������>�!� �&����!� ��-����� � �������� ������������� &������= ����� �����������%� �����.
-
8
1. ��� ����� ���������� ����������
1.1. )�"#��� 1"�4��4 � "1(�%�����4 # %����")��+�
$����&����� ���!������� ������������� �=�� ��?��� ��� �����"�-����% ����&��� ������������� (�������), �����%� ���#�% �%�� �%����-�% � �����������%. '�� �����&���� ���!������� ������=� �����=, ��-���% � �������� ���!������������ � ������ ������������� � �������� �!-��!����, ���������� � ���������� ����&��� ���"������ � ��*����.
$����&����� ���!������� �������� ����� �� ��#��*�� ����������������� ����#�����= �����&����� ��?�����. /�� ����� *�����= ��-����� ���������� ��� �"���� �����&����!� ��������� � #�������� "������*��%: ��� �������������� ��������� � �������, � ������������, ���-����� �������!�&����� ���"����� ������������ � �������, � ���!�������-����� �����&����!� ��������� ($D) � ���������"�� (���. 1.1).
�����")��("#���� ��������� �����!��� ������� �����&���� � ���-��!�&���� ����#����� ��*��, � ���������� �������= ��������������"����� ���������� �� ��&�����.
'������� ���!������� – ��� � ����*� ���� �������� ����&���� ��-�����"�� � ������=>�� � ��*��� ���"�����, ������&�, ����� � �������-�� ��� �������"��. G�� ����*� ����&��� �������"��, ��� ����*� ���-���� �����#����� �������������� ���"���% � ��#��% �����% ��*��%, ���������� �� ����>�� ���������.
��). 1.1. $��)�� 1(�/�����4 %����")��+�
)�"#�"� �����&���� %����")��+� 1(� 1("�+��("#���� ������� �������&���� ������� ����#����� � ������� ��*�� �� �&�� ��������"��
����������"������������ ���-����!�&�����
���"�����
/������ ����������
��������������� ��-������� � ������� ��
��������� $'����������� C��������"��
$������!�&����
���"��� �����-
�������
F�������"�� ��-������ � ����&-�����, ���#�=->�� ����#�����
���!�����&����
�������� �� ��-
���������� �����-������ $
C��������"���-��� ���!�������, ����������� ��-
����������� ���$/ � <
���!������� ���-����!�&����!������������� �
���"�����
)���������"������&����� ��-
�%*���� �����-����������
/"���� ��&�������!���������,
������ � �����#�
/"���� �����&����!����������, ���!����-������� ������&��!�
�������
-
9
���������� ��������"�� ��� ������� � ���!�����&����!� ������&���� �������� ��������������, ���!�����&����!� �������� �������!�� ��������-���� � ���������"�� ����������.
)�"#�"� �����&���� %����")��+� �#�"/"$��4 # 8+)1�5������ ��-����� � ���������� �����&���� � �����!�&���� ����#����� � ��������!�������� �� �&�� ������������!� ������#���� � ���������� �������������
� ��������"�� ���"����� �����&����!� �����#������ ($/) [11].
$����&����� ���!������� �������� �%�*�� ������� �����&����!��������� � ���� ����� �� !�����*�� ������%: ��!�� ���#�� �%�� ������->��� ���������"�� ��*��% � &�� ���������� ������ ��� �� ���������. '�-��&���� �������"�� � ������=>�� ���"����� � �����&����� ������������������� � �������� ������� ��������� ���������� ����������= ������-!�= ����������!� �����&����!� �����#������, ������&���� !���������, �����&���� � �����!�&���� ������������ ��*�� (���. 1.2).
$��� ���������% �������% ������ � ���!�����&������ ������&�-��= ���������� �����&����� ���������� ���������� ��������� ����&��������������= ������������� ���"����� �������� � ������������� ��*��.
��). 1.2. ���5����� ��*��&�)+"�" %����")��("#���4 /�;��
7(�%/��"/ ��*��&�)+"- %����")��+� 4#�4
-
10
- �����% ���!����������� ������&��!� �������; - �����% ����������� �������&����� ���!������������; - �����%, ������� � ��!�����% ���������� ���!�����&����� �����-
"�; - ��#��% ���!������������ � ���% �������������. ( ������ ���!������� ��#�� ��������� �����&����� ���������� � ��-
��������� ���*��� ���������, ����#�=>�� ��������� ����&�� ���"������ �����&����!� ��������� ����������.
'�� ���!������� ��������=� �����&�%� �����% � ��������, �����%���������� �����*������=���. G�� �%*� �����&���� ������� ������� �������� ���!�������, ��� ��&��� ����� ���������% ������=>�� ����&�����"���% � �����&����� ��������� ���������� � "����. �������� �������-��� ����&�� ���"����� ��������� �������������� �� � �������� �������, ��������� ��� �, ��������������, ���%*��� ������������� ���������"������������.
$=�+�"/ �))��%"#���- ��*��&�)+"- %����")��+� ����=��� ���-"���%, �������=>�� � ����������, �!� �������%� &�����, ������&�����, !�-��-, !����-, ��������&�����, �������&����� � ���������%� ��������, ����-����% ����&�� ���"�����, ������&���=>�� ����������� �����������������������.
$����&����� ���!������� ������������� �=�� ��?��� ��*��% ��������"�����% ����&��� �������� � �������������, �����%� ���#�%�%�� �%�����% � ��������% �� ���� ������� #�������!� "���� �������.
� +�&�)�#� )5$=�+�� ��������, ���������"��, ������������� � ��-���#������ ��*�� �%������� &������, �%�����=>� ����"�� ����������*��� � �%������� �������=>�� ���������. (� ���!�� �������� &�-�����-��*��� &������ ������ �� ��*��% � �������������� � �� &���� ��-������!� ����������, ���"������=>�!� �������"�����= ������ ��?��������������. C��� ����������� �������� &�������-��*���% ��������, �����>�=>� ���������������= ��������=>�= ������% ���!���������-���. (� ���!�� ���&��� ������������� ������%� ��*��� ���!����������#�%� ������������� ���*���� ���������� ������� �� ������ �����
(���������"��) ���!�����.
/������� �����&���� ���!������� �����&����� ������ ���������� ����������"�� ������� � ���������� �� �������� ����#����� � ������� ���&�� ����&���� �������"�� � �����&����� ��������� ��������� ��������-�� � ����&�� ���"����� � �������� ������� ��� ��������"�� ����������-��� � ��������"�� ����&�� ���"�����.
1.2. >�%�&� ��*��&�)+"�" %����")��("#���4
( ��>�� ���&�� ���!�����&����� ����&� – ��� ����&� �� �����������=������� ������������ �����&����!� ��?���� ����?������%� � ���� �����-������.
@���&��� �����&����!� ���!������������, ��!����� �D$ 2389-94 «$���J&�� �J�!���������� �� �������� ����J&��!� �����. $���J�� �� �����-
-
11
&����», ����=��� (���. 1.3): - �������� �����&����!� ���������; - ����� ����� � ����������� ���&��% ������ (�������������); - ���!����������� �����&����!� ���������.
��). 1.3. >�%�&� ��*��&�)+"�" %����")��("#���4
$����� «$����&����� ���!������������» �������=� � �����������-�� � ������������ ������, ��!�� ��*���%� ����&� �����&����!� ���!��-���������� ��������&�% ��� ������� ����&� �������� ����� ����� � ��-��������� ���&�� ������ (�������������).
$����� «�������� �����&����!� ���������» �������=�, ��!�� �����-�� ����&� �����&����!� ���!������������ �������� ����������� ���������&����!� ���������.
( �������� ���������"�� ��?����� �������� ��#��� ����&� �����&�-���!� ���!������������ ��*����� �����, ��%&�� ����&� ��&���=���. +�-������, ����������� ����������������� ��?���� � ����������"�� ����-���������, ������*� � &����&�� ������ �����������������, � ����������&�!� �"��������� ������� ����������������� ��?���� � ������������ ���-&���, �%����*�� �������������. �#�� �%�� � ���� �������: ����� ����-������"�� ������������� ��������� � ��*���= ����&� ������������!��������� �����"�� ��� �������� ������*�!� �������� «�������������», ������ ���!������=� ������"�= ��������� �����&����!� ��������� ��?�������!������������.
�� ������� �����&����!� ���!������������, ���=&�=>�� ���������� � ���!����%, � ����>�= �����%� ���>�������������"����� ���!������������, � ���#� ����&�� ���!�����&���� ������ – ��������������!� �������� ��?���� [4, 5].
( ����������� �� ��!�, ��� ����!� ������� ���������� ���!�������-�����, �����&�=� ��� ���� ��*���� ���!�����&����� ����&.
7�(#�- ��1 – ��� ����&� ����������� �����&����!� ���������, � ��-����� ��������� ��?��� � �������% ������ ������� � ���*��� – ����&�!�������. C��� ��� ����& ��*����� ��� ������������� �����������%� ���-��*����� (���. 1.4).
@���&� �����&����!� ���!������������
�������� �����-&����!� ������-
���
'���� ����� ��-���� (��������-
�����)
/�������������&�� ������
(�������������)
'��!����������������&����!� ��-
�������
-
12
��). 1.4. �(� ��1� ��%�& ��*��&�)+"- %����")��+�
��"("- ��1 – ��� ����&� ����������� �����&����!� ��������� ��?����� ����% ������ �������, �����%� ���%��=��� ����&��� ���!���������-���. C��� ��� ����& ��#�� ��� �%�������� �����&����!� �����#������ ��������� ��*���� � ������*� ���������"��.
�(���- ��1 – ��� ����&� ������������ �����&����!� ���������, � ��-����� ���#���� ��?��� � ����>� ������ ������� – ����&� ���!��������-���. C��� ��� ����& ��#�� ��� ������������ (���!�����������) ������&��!��������.
��). 1.5. ?+)1�5�����"���� ��%�&� ��*��&�)+"- %����")��+�
( "���� �����&����� ���#�% ���!������� �� ���� ������ ���������-"�� ���������� ��*�=� ����*� �������� ����& (���. 1.5):
- ����������� ���� �����&����!� ��������� ($D) �������; - ����������� ����� � ���&�� ��������� ������� � �������������,
-
13
�%��&� ���������"� �� �� ���������= � �������� $/ � ������� (���= �� � ������*��;
- ���!����������� $D ������� �� ������% ������ � "���= ��������-��� �����������!� ���������;
- �"���� �%������� ������� � "���= ������������ ������&��!� �����-��;
- �������� ������������ ���������"�� ���������� � ���������������������� �� ���������� � �����&����� ��������� ���������� ��� ����������� �� ���������>���= ��� ����������= ������ �����"��;
- ������������ ���&�� �����������%� �����*����� ��� �������%-��� � ���;
- ���������� ��������&����� ���������� ��� ����>���� ��%�� � ��-���*����������� ������ �������� � ���!������� ���������� � �!� ������%���������"��.
'���&������%� ����&� ��*�=��� �� ���� ������ ���������"�� ����-�������� �������. /�����, ��� ��#��!� ���� ����� ���������"�� (�������, $/, ������) ����&�, ��*���%� � ����>�= ������ �������� � ���!�������, ���=� ���= ���"�����.
@���&� ���!������������ �� ����=&�������� ����� ������%��� �����-�% � ����&��� ����������"��, ��������� �� ���=>��� �������"�� ����-������ ���������� ���!���, �� ���� ������� ����� �����&����!� ���������, ��������� ��������� ��?��� ���!������������. ��� ����������"�� ������-���� ����� �����% (���!���%), �����%� �����������=��� �� ��&��� ���!��-���������� �� ������ ������� ����!� ��?����, �!� ����"� � �������, ���-����=>�� � ���. ( ����"��� ����&����� ������� ��#�� �%�� �������&��������. +� ��>�����=� �������&�� ��>�� ����"��% ����������"��, ��-�����%� �� ������ ����#�����.
� ��"(�� ��%�!�")�� ������% ������� ��� &��%��� ����� �����&�-���!� ���������:
- ���������������; - �����������������; - ���������; - �����������. � ��*��&�)+"- %����")��+� @5�+��"��("#���4 /�;�� ��������
��� ���� �����&����!� ���������: - ��������� ���������!� ����"�����������; - ��������� �����������!� ����"�����������. D�������� ���������!� ����"����������� ����&���, &�� ��?��� � ��-
��>� ������ ������� �%������� ����������% ��� ��!����� ����"��-���������.
D�������� �����������!� ����"����������� ����&���, &�� ��?��� �����>� ������ ������� �� �%������� ����������% ��� ��!����� ����-"�����������.
� ��*��&�)+"- %����")��+� 1("��"��("#���4 ")���"&�"�" (�)5()��������� ��������% �����&����!� ���������:
- ������%� ���&���� ���!�����&����!� ���������;
-
14
- ��������%� ���&���� ��������� ���!�����&����!� ��������� � ���-������"��.
����������� ��������� ���!�����&����!� ��������� �� �������!� �����������!� ��#�� �%�� ������� �� ��������� ������� �����&����!� ��-�������, ��������:
- ����*�� ���������; - ���������� ���������; - ������� �������� ���; - ������������ ���������. +�����������%� ��������� ����*�=� ���������� ����� � ������ �
��� ���%� ������=� �� �����, ������ ���%� ������������%� ����������-��� � ���� ��������� ���, ���%*���%� ��� ����#���%� �������, ��!�����-�� � ���&�� �������!�&����� ��������, �����%� �����>�=� ���� ���#�%��*��% � �����=� ���%� �������%� �����, �������, ����� �������, ��-��&�% �������% ���!.
-
15
$���������� ���. 1.1
>�%�&� %����")��-("#���4
���5����%����")��("#���4
7"+������� %")�"#�(�")��� �"&�")��
'��!����������������&����!� ��-�������
G�������� ���&�-��� ���������� ���-��&����!� ����������� ��������% ����-�� �������, � ���&���� � �� ����%
������ �������.
G�������� ���&�-��� ������&��!� ��-����� (���������).
G�������� ���&�-��� ������&��!� ��-����� (���������) �����������=>�!�������� ��������-��� (��� ������
���"������ �����-��)
D�������������&����� ���������� ���-!���������!� ���������.
D�������������&����� ���������� ���-!���������!� ������&��!� �������.
(���������� ���������� �����%, ����-������ ��������� ���!���������!� ���!-�����&����!� ��������� �� E/D$ 27302-86.
������������� �����������
1.3. 7"�4��4 «%�@�+�» � «���)1(�#�")�»
/�����%�� ��������� �����&���� ���!������� ����=���: ������, �������������, ��?��� ���!������������, �����&����� ���������, ���!��-���&����� ����&�, �����&����� �������� ���!������������; ������� ���!��-����������. $�����% «��?��� ���!������������», «���!�����&����� ����-&�», «�����&����� �������� ���!������������», «������� ���!���������-���» ���������% �����������. ����������"�� ������������%� � ��������-������%� �������� � ���������"����%� ������������� ���������� ���-���� � ������ [2].
/�?�������� ����������, ����#����� �������� «������», �������� ��-����%� ��������� ������������ �����&���� ���!�������. C�� ������������������� � �����&�%� �������� ����� � ��������.
D�>����� ������� ����=&����� � ���, &�� �� ���������� �����������-���� ���� �% ������ �������������� ���������= � ������"��. /� ����-����� ������ � ���"���� ��������������, ��!��������� ��*��% � �����-�������, �� ������� � ������� ������ �� ������������%� ��� ����������-����%� ��������. '������ �������������!� ������� ������� � ���������-�%� �������������� ������% �����. � �������� ����������� �����������������"����%� �������������, �����������%� �������� ������, �����-���, ��������, ��������� ��� �������� ���&��%� ��������. +�������, ���>���, ������*���� � ���"���� ���������"�� ����������, ����� �&�����-�� �� ��������, � ���������"����� �������������=. $����� «������», ����>�����, ������%��� ������ � �������� «�������������», �� �� ���������!� ���������.
-
16
'��&����� ������#���� ������������� �� �������� ��!�� �%��: ��-�����*������ ��������"�� ��?���� ���!������������ ��� �������!�� �!���!���������, ����*���� ������ ���������"�� ��� ������������ ��������-��� �����*����, ��������, ����*������, �������� � ���!�� ��!����"����%����"���%. ������%� ���&��% ������=� ���#����� �����#�%� ���������-"����%� ������������� ������&����� � �������&����� ������.
�
���?���
$������!��
'������������-�% ���?���
D����, ����������������"��
C����������=->� ���?���
-
17
��?���� �� �!� ������������ �����&����� ����������� (�����) � ��&������������ ��������=>�, ��� �������"�����= ������ ��� �%������������ ��������%� ������. C�� �������������� ���#�� �%�� �%��#��� � ��-&�������� �����: �������%-���������% � �. �. (E/D$ 27002-89), � ���-!����������� � ����&�������� ����� – &�������!� ���&���� �������!��-��!� ������� �����������������. K��� ��������� �������� ��������� ���#�����"�= ������ ����� ������ � ����"�= ���!����������� �����&����!����������, �� � ���� ���&�� �����&�� ��#�� ���������� �������� � ������-���� ���!������������ ��&���=�, &�� ��?�������� ��� ����, &�� � ���&��-�����&���� ���������� ��� ������� ������� ��������=� ��� �������%. '������ «�������� ��������» � «�������� ���!������������» ���#� &������ ����&�=��� ���! �� ���!� �� ����� ����"�������%� �����#������.
� �������� �������.
D������ �������, &�� ���!����������� ��� ��&��������� ���������������������� �����% �� �����=>� �����"�� �������� �������� ����?����-�� &����= �=�� �����"�� ��������, ��� ��� ���&� �=�� �������� ����-��� �% ��%��, ��������� �� ����� �������� ����������������� ����������!�� ��������!�=�, &�� �� �����#���� ��������!� ������� ����� ����&�-��� �������� ������� ����� �%������� ���� ����"��. '������ �����, ���-�%����� ���&���� ��������� � !����"�� ������� �������������� �����, &���� �����#���� ��������!� ������� ��� �� �%��� �� ��� ������%. '��"��������� ����� ������ ���#� ������ � ��������#�����, &�� ��������� ������� &���� �������, � �����%� �� �%�� ������� �� ����� ��������, �� �%����� ����� � ����� �!� ����&����.
-
18
�������= �����#�� !�������&����� ������% � ������&����� ����-��>����, �!���%� � �����%� ���������, &������ ���>����, �������� #��-����� � !����, �����������, ������ � ������� #�������, ����&���� ��-���� �����, �����&�%� ��!���% � �. �.
����&����� ��&�� �������� �� ����������� ������������ ����������#�� �����!��� ���������� �������� � �����. (�� ��!���%, �����%� ���-��#�� �������=, ��� �������, ������>�=� � �������&�����.
$���� �������, �������� (��!����������) � ��������������� ������-����������� �!���� ���� ��!������� � ���������� ���������"����� ��-��#�����= ������. C��� �������� ��#�� ������ ������#��� ����#�������?���� �� ������, ����#����� � ��!� �� ����� �������������� � ��������-����. �������!� ������� ����>���� ���� ������ �#� � ��������������������. +����"���� ����!� ������� ��#�� ���������� ���, &�� ��-��>���� ���#���� �������������!���%�, �� ���� �����, ������� �� �����-���� ������������ �������=, � ��� ����� ������ �������-�������&����=������������� ���������"�� ��*��% � ��#�� �%�� ���&��� ���#���������������� �� ���������"��. G���% ���!� �� ������*��, �� ��#��= ���-����= �������, ��&���� � ����� �� �������!� ��������������, ��������%��-=� ���"�����% �������������� ��������, �����% ���%������ �������-������� �����������!�������. �������� �����*������=� � ����������=��� ����� ���!� #�������!� "���� ��?���� – �� �!� �������� �� ��������.
@����� ������ ������ � �� ����&�������%� ������������� �����������?������� ������ � �%���� ���!����% �����#������, � ��� &���� – ��������= ��?���� ���!������������.
'������ «������������» �����&����� � ������������*�� ������ &�-����&���� ������������ � ����������� � ���#�%� �������� ����������, �������%� � ������������. +� �������� ����=&����� � ��� &������, �����������#��� �%������!����������� �������. D�!����� ��������� ������=«������������» - ��� ����������� �������������� ���� �������, ���� ��-������. G������ �#������� �������� �����"�� ������������, �"���������� ���������, ���� �����#����� ��� �%�������� �����������%� ����-"� - �� �����%� ������%� �����"� �� ���#�%� ���� ��>�������� ���-���������.
D����������� � ������� ��*��� �����!�&��=, �� ����� ����= ����-&� – ����������� �����&����!� ��������� ��?���� � ����>�= ������� ����-!� ��?����.
'������ «������������» � ���&�������� ���&��-�����&���� ����-������ �������=� ������ � ���!��� �������� ���������: ������������,
-
19
����������������, �������!�������. ( ���������� ���������� �����&�=�-�� ����� ������������: self-monitoring (������������), self-verifying (����-��������), self-diagnosing (�������!�������), self-testing (�������������-���), built in test (BIT) – ������������ ACK, ������� ���������� ������% ��-�� �D� � ��.
1.5. ��(�+��(�)��+� "$=�+�"# �#�"/"$��4
1.5.1. ��(�+��(�)��+� "$=�+�"# %����")��("#���4
$=�+� ��*��&�)+"�" %����")��("#���4 (+"��("�4) – ���������� �(���) �!� �������%� &����, �����#�>�� ���!�����������= (�������=).
���������� ��� ����������% ��?��� �����&����!� ���!�������������������� �&��� ���#�� �������. /�>�� &���� ���!�����&����� �������-��� �����!��� ���������� �����, � ����&����� �������%� ��������� � ����-������ – ��������� ��������. '� ���� �����������"�� ���������� &�������!�����&����� ���������� ���&������� ��������. /���������� ��*��������& ���!������������ ��������=���, � �����= �&�����, ���������������?�����.
(%��� ��������%� ��?����� ���!������������, ���������%�, ������-�%� � ����"�������%� ���������� ��*�� �������� ���� �� ������&����-�%� ����&, ��������=>�� �����#���� �������=>�� ���������� � �����&�-��� ���!�������. /�����%� ��?���% ���!������������ ���������� �����-���% � ����>����� ���� �� ���. 1.7. $��% � �������� ��������%� ���!��-���&����� ���������� ��������% �� ���. 1.8.
�)� "$=�+�� # ��*��&�)+"- %����")��+� ������� ��������� �� ���!����%: ������%��%� ��?���%, ��������%� � !������%�. � ������%��%���?����� ��������� ��?���%, ��������% �����%� � ���"���� ����"������-����� ��!�� ��������� ���#����� ���&���. C�� ������&����� ������% ��-��������, ���������, �����������������%� ��*��, ���!����� �������-��!� �!������, ����������!�����, ����������%� ��*�� � �. �. � �������-�%� ��?����� ��������� ��?���% ���� ��*��, ��������% �����%� ����=����� ����&�%� ���#������ � ����� ���&��%������ ���������. C�� ���������#�!���� ���!�����, ����������-"�����%� ���������% ������ �������-���, ������-��������%� ����% � ��. E������%� ��?���% �����&���� ��-�!������� ����������=� ���� �������"�� ������%��%� � ��������%� ��-��������, �!��!����, ��������. H��� �� ����"����������� �������� ��-������%� �� �������.
��)+(����- "$=�+� – ����� ���������, ����������%� ������� ���-����%� ��#�� ����. C������%, ���������� �� �� ��������, �����������-=��� ��� ����&�% *�! ��������� ��?����. ( ������*�� ���&�� �&�������, &�� ������� ��#�� ����� ������ ��� �����&����� ���������: ��������-����������. ( ���������� ��?���� �����#�% ��� ���� �������������: �� ��-������ ���� ��� ��������� ���������; ����������� ����� ��#�� �������������, !�� ��� ���#�� �%��; ������� ����� ��#�� ���������� ���, !�� �� �����#�� �%��. /�%&�� � ��������%� ��?����� ������� ��#�� ����%���� �
-
20
��).
1.7
.
$=
�+��
%���
�")�
�("#
���4
�#�"
/"$
��4
-
21
����� �� ���� ����&�� ��������, ��������, ����%��� ��� ����%��� (���!-!��% ��� �������). $���&�%� ��������%� ��?���% – �������&����� ����%. '��� ����% �%�� �����%, ��#�� �%�� ����� �������� ��������������� ������ �����&����� ����� ����% � ���� �������������. D ����#���������� ���� ��������������% ����% ������� ���� ���*��� ���������� ����!��. +�&��� ��������� ���!�����&����� ����%.
��/�(4�/�� %����")��&�)+�� 1�(�/��(�(��1 � ���#����)
��������&������ ������&�����
(����, ��������, ���������, &������ � ���� �������&��������"�����, ��?���% ������, ����, �!��, �������, ������, &������ ��������, ������ #������� ��� !���, ���������, ���-��"�� � ��.
E�������&����� �����, �����, ���>���, �������� ���� � ����������� � ��.
D����&����� �������&�����
����, ����, ����&����� ���#����, ������, ����!��, ������-"���� ����!����, ������% ���% � ����"��, ������% ������� ��.
�����&����� �����������%�
'���, �!��, �������, ������, ��������, &������ ���>����, ��-�������, �����"��, ������ #������� ��� !���, ����, �����-���, &������, ���������, ������% ���, �������� �����, ��-����"���� ���������!� �����#����, ��������&����� ���-�����
$�����%� $����������, ������� �����, ������������, ������� �!���-���, ����������������, ������"���� ���������&� � ��.
������&�����@������� ��������, ��?����� ��������, �������� ����!��, ��-����������� �����, �������� ������&����� �������������, ������"���� ����#����, ������"���� ��!��>���� � ��.
C������&����� ���!����%�
C������&���� �����, �����#���� �������&����!� ����, ��-���"���, �������, ���������&����� �����"�������, �����������&����!� ����, �������&����� �������������, �����-��������, ��!����% �����, ��!������ �����"������� � �. �.
'�������%����&���
F�&���% �����, ���� �����, ����>�������, �������, ����-��"���� �����������, ������������ ��������� � �. �.
'�������%������ ������
����!� ����&����, ������ ��-���� � �. �.
����&����� PH-���&����, ���#�����, �����#���� ����, �������% !���, �������% #�������, �������% ������!� ����, "��� � �. �.
��). 1.8. ��/�(4�/�� @���&�)+�� *�(�+��(�)��+�"$=�+�"# %����")��("#���4
�����")��&�)+�� ��)�� – ��� ��!����� ������ �� ��%�����= ��-����������� (�������) � ���������� ��?����. /�%&�� �����=��� ����������!�����&���� ���� ���������% �� &���� ��������, ������������ �������������, ����������� ��?��� �������� – �����"��� ����"� ����-��������� ��� ���������-�%�����.
'����� ������ ���������!� ��?���� – ������� ��#�!����. ��� ����-#����� ������������� �������=� ���&� �� �&�����. D������ ����� ��-������� �%����� (���&�). '�� �������� ���#�� ���!� �����>�=� �������
-
22
������ – �>��, �� ����� �%���� ��!��� ����������%. '��>� ���!� �%��-���� �� �&����� ���>�� � ���&�� ������� �%����!� �����#���� � �����-���� ����" ������� � �����, �� ���� !������ ����� ������=>�!� ���!�����, &���% ���������, ���� �� �����. K��� �� ���� �������� ����� ���� � ��� �������, ���&��, �� �������� ���&�. '������=� �� �&����� ���&�, &���% ������������=. K��� ���� �� �������� �� ���� ����%, ��, ������ ���!�, ����-������ ���� ������. K��� ��� ������� �� ��=� ����%, �������=� "�������-�% ������, �����������, ����*�� ��#�!���� � �. �. D������ �����, &�� ���������� �������� ����������� �� ���!������ � ���������%�� ��������� ��-#�!����, ��� ��� ��#�� �������� � ����!�����>��� ������� �%*��*�� ����� ���&�� �� ����� ���������%� ������.
( ���!������������ �����&����� ������ ���� ��� ������%� ��������-���: ���!������������ ������%��%� ��?����� � ���!������������ ���-�����%� ��?�����.
K��� &���� ��������� ��?���� ������ �� �����������%� (������%�-�%�) ���#������, � ���!�� – ����&�%�� ���#�������, �� ����� ���!�����-&����� ��?���% ����=��� !������%�� (���*���%��), ��������, �����!�-"�����%� ��������������� (���. 1.9).
��#� ����������= ����� ��#�� �&����� ��������%� ��?����� ��*��� �������� �������. K��� � �� ���� ����������, ��� �#� ���*���% ��?-���, ��������� ���������� �%���� �����!��% ��!���. +� �%���� ���!!�����!��� ���� ����, ���� ����������� – ��� ���� �� ���� �������: �� ��� ���. �����!���� ��������� �� �%���� ��!��� �� ��� ���, ��� ����������«�������-��». '������ � ����*������ ���&��