5-1

บทท 5 บทเรยนจากความส าเรจของเทศบาลต าบลจอมทอง อ าเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม

5.1 สภาพทวไปของเทศบาลต าบลจอมทอง 1 เทศบาลตาบลจอมทอง เดมเปนสขาภบาลบานหลวง อาเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม เปลยน

ฐานะเปนเทศบาลตาบลบานหลวง เมอวนท 25 พฤษภาคม 2542 แตเนองจากชอ “เทศบาลตาบลบานหลวง ” ไปพองกบชอของ “องคการบรหารสวนตาบลบานหลวง ” ทาใหประชาชนเกด ความสบสนและ เขาใจผด จงหวดเชยงใหมจงมคาสงใหเปลยนชอ เทศบาลตาบลบานหลวง เปน “เทศบาลตาบลจอมทอง ” เมอวนท 12 กนยายน 2543 มตราสญลกษณของเทศบาลเปนร ปโกฏทองคาบรรจพระบรมสารรกธาตของสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ซงประดษฐานทวดพระธาตศรจอมทองวรวหาร อนเปนสงศกดสทธ คบานคเมองของอาเภอจอมทองและจงหวดเชยงใหม

เทศบาลตาบลจอมทอง ตงอยเลขท 299 หมท 4 ตาบลบานหลวง อาเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม อยหางจากตวจงหวดเชยงใหมไปทางทศใตประมาณ 60 กโลเมตร ตามทางหลวงแผนดนหมายเลข 108 (ถนนเชยงใหม–ฮอด) มพนททงหมด 3.82 ตารางกโลเมตร ครอบคลมพนทบางสวนของ 3 ตาบล คอตาบลบานหลวง ตาบลขวงเปา และตาบลดอยแกว จานวน รวม 10 หมบาน ม อาณาเขตตดตอกบพนทขางเคยง ดงน

ทศเหนอ จดหลกกโลเมตรท 1 หนาวดขวงเปา ทศใต จดหลกกโลเมตรท 60 ถนนสายเชยงใหม–ฮอด ทศตะวนออก ตดบานสนปาซาง หม 9 ตาบลขวงเปาและบานแทนคา

หม 1 ตาบลบานหลวง ทศตะวนตก จดลานาแมกลาง

เทศบาลตาบลจ อมทอง มเขตรบผดชอบ 3 ตาบล 10 หมบาน จานวนครวเรอนทงหมด 3,383 ครวเรอน ประชากรในเขตเทศบาล ตามขอมลของสานกทะเบย นทองถนเทศบาลตาบลจอมทองมจานวนประชากรทงหมด 9,600 คน 2 โดยแบงเปนชาย 4,526 คน หญง 5,074 คน มจานวนครวเรอน 3,383 ครวเรอน และความหนาแนนของประชากร 2,506 คน ตอตารางกโลเมตร

1 เทศบาลตาบลจอมทอง. “ประวต/ขอมลทวไป.”, เอกสารโรเนยว และ http://www.chomthong.go.th/ (กรกฎาคม2552). 2 ขอมลจากงานทะเบยนราษฎร เทศบาลตาบลจอมทอง ณ เดอน เมษายน 2548

5-2

5.2 โครงสรางการบรหารงานของเทศบาลต าบลจอมทอง 3 โครงสรางการบรหารงานของเทศบาลตาบลจอมทอง ประกอบดวย

สภาเทศบาลตาบลจอมทอง ประกอบดวย ประธานสภาเทศบาล รองประธานสภาเทศบาล เลขานการสภาเทศบาลและสมาชกสภาเทศบาล

คณะเทศมนตร ประกอบดวย นายกเทศมนตร กบเทศมนตรอนอกสองคน พนกงานเทศบาล มปลดเทศบาลเปนผบงคบบญชา พนกงานประจา ตลอดจน

คนงานหรอลกจางและรบผดชอบในง านประจาทวไปของเทศบาลโดยแบง การบรหารงานเปนสวนราชการ ดงตอไปน o สานกปลดเทศบาล มหนาทรบผดชอบเกยวกบราชการทวไปของเทศบาล

และราชการท ไมไดกาหนดใหเปนหนาทของกอง หรอสวนราชการใดในเทศบาลโดยเฉพา ะ รวมทงกากบและเรงรดการปฏบตราชการของ สวนราชการในเทศบาลใหเปนไปตามนโยบา ยและแผนปฏบตราชการของเทศบาล โดยแบงสวนราชการออกเปน ฝายบรหารงานทวไป ฝายปกครองและฝายสาธารณสข

o กองคลง มหนาทควบคมดแล รบผดชอบราชการงานดานการคลงขอ งเทศบาล โดยแบงสวนงานออกเป นงานการเงนและบญช งานพสด และงานผลประโยชน

o กองชาง มหนาทเกยวกบการสารวจหาขอมล ออกแบบ วเคราะห วจยงานออกแบบโครงการคานวณประมาณการการว างโครงการและออกแบบรายละเอยดดานวศวกรรมโครงสราง ตดตามประเมนผล แกปญหาตาง ๆ ของงานวศวกรรมงานรบผดชอบงานวางแผนเกยวกบแผนพฒนาเทศบาลงานตรวจสอบแบบแปลนการขออนญาตปลกสรางอาคารตาม พ.ร.บ.ควบคมอาคาร พ . ร . บ . วศวกรรม พ .ร . บ . ผ งเมอง งานควบคม การกอสรางตา งๆ เชน ถนน สะพาน ทางเทา เขอน ทอระบายนา ฯลฯ ตามคาสงของเทศบาล งานควบคมการใชและเกบรกษาเครองมอเครองใชและอปกรณในการสารวจและงานเกยวกบการควบคมสงกอสราง

ซอมแซมบารงรกษา อาคาร ถนน สะพาน ทอระบายนา ทางเทา เขอน

ควบคมการใชวสดอปกรณ เครองจกรกล ยานพาหนะ เครองมอเครองใชของงา นสาธารณปโภค ปรบปรงแกไข ปองกนสงแวดลอมเปนพษ

3 เทศบาลตาบลจอมทอง. “โครงสรางการบรหาร.”, เอกสารโรเนยว และ http://www.chomthong.go.th/ (กรกฎาคม 2552).

5-3

สารวจเขย นแบบวางโครงการ ประมาณการร าคา งานซอม สราง บารงรกษา ควบคม รบผดชอบ งานแผนทภาษทเกยวของกบกองชาง

o กองการศกษา มหนาทรบผดชอบเกยว กบการกาหนดแผนปฏบตงานเกยวกบกจกรรมและงานประเพณทองถนงานสงเสรมวฒนธรรมประเพณและเอกลกษณทองถน นอกจากนยงมงานดแลดานการพฒนาและสงเสรมเดกและเยาวชนใหเปนไปตามแผนพฒนาการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม รวมทงฝกอาชพ จดการศกษาตามอธยาศยและนนทนาการ

5.3 วสยทศน พนธกจ ยทธศาสตรและแนวทางการพฒนา 4

วสยทศน ของเทศบาลตาบลจอมทอง คอ พฒนาระบบสาธารณปโภค สนบส นนการศกษากฬาทกระดบ สรางพนทเศรษฐกจ คณภาพชวตชมชนเขมแขง จากวสยทศนดงกลาว ทาใหสามารถกาหนดพนธกจการพฒนาไดดงน o สงเสรมใหความรในการพฒนาก ารเกษตรแบบยงยนตามแนวทฤษฎใหม

เพอใหประชาชนสามารถพงตนเองได ตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง o สงเสรมใหเกษตรกรมการวางแผนดานการผลต มการแปรรปผลตผลม

การจดตงกลมเกษตรกร o จดตงตลาดกลางเทศบาล จาหนายผลตผลทางการเกษตรและสนคาจ าก

กลมอาชพ กลมแมบาน o จดอบรมใหความรดานวชาชพ เพอเปนอาชพเสรมในชวงวางจากการทา

เกษตร o สนบสนนจดตงกลมอาชพเพอสรางความเขมแขงใหชมชนในเขตเทศบาล o จดฝกอบรมใหแกผนาชมชนใหมศกยภาพทจะสรางกระบวนการเรยนร

ในชมชนของตน o รณรงคใหประช าชนตนตวกบการมสว นรวมและการสรางชมชนท

เขมแขง o จดอบรม รณรงค ใหประชาชนและชมชนมจตสานกในการรบผดชอบตอ

สงคมและวฒนธรรม ขนบธรรมเนยม ประเพณ ของทองถนใหคงอยสบไป

o รณรงคปลกจตสานกใหกบประชาชนในการแกไขปญหาสงแวดลอม o ใหความรแกประชาชนเรองสทธและการคมครองสทธของตน

4 เทศบาลตาบลจอมทอง. “วสยทศนการพฒนาและยทธศาสตรการพฒนา.”, เอกสารโรเนยว และ http://www.chomthong.go.th/ (กรกฎาคม 2552).

5-4

o สงเสรมกฬาและการออกกาลงกายเพอสขภาพและหลกเลยงจากยาเสพตด o สงเสรมใหประชาชนมบทบาทในการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด

โรคเอดส ฯลฯ o จดระบบสาธารณปโภค สาธารณปการโครงสรางพนฐานใหสอดคลอง

กบผงเมองรวม o จดหาแหลงนาสารองเพอการอปโภคบรโภค o จดระบบจดเกบขยะมลฝอย และการกาจดขยะอยางถกวธ o สนบสนนใหชมชนมสวนรวมในการปรบปรงหลกสตรการศกษาท

สอดคลองกบความตองการของชมชน o เนนใหบคลากรทางานดวยความตงใจอยางมประสทธภาพและม

ความโปรงใส o พฒนาบคลากร สถานท ทางาน ระบบการบรหารงานใหมประสทธภาพ

บรการประชาชนดจญาต มตร โดยคานงถงประโยชนและความพงพอใจของประชาชนเปนสาคญ

o จดเวทชาวบานเพอแลกเปลยนการเรยนรและสรางจตสานกทางการเมอง o พฒนาระบบสอสารมวลชนทองถนใหมประสทธภาพเพอกระจาย

ขาวสารของเทศบาลสชมชน o นาเทคโนโลยททนสมยมาใชในการบรหารงานและใหบรการประชาชน o จดระบบสารสนเทศเพอใหประชาชนมาใชบรการ o พฒนาศกยภาพของบคลากรทกระดบเพอรองรบการกระจายอานาจส

ทองถน o เพมอตรากาลงตามโครงการอตรากาลงใหครบตามกรอบอตรากาลงเพอ

รองรบภารกจทจะถายโอนสทองถน o จดอบรม / สมมนา ผบรหารทองถนและสมา ชกเพอความพรอมใน

การรองรบการกระจายอานาจสทองถน o ใหประชาชนมสวนรวมในการออกขอบญญตของทองถน o พฒนาบทบาทของชมชนในการดแลส ขภาพและการชวยเหลอ

ผดอยโอกาส o สงเสรมใหชมชนมการรณรงคปองกนและแกไขปญหายาเสพตดและโรค

เอดสในชมชน o สงเสรมใหประชาชนในเขตเทศบาลมจตใจเลอมใสในพทธศาสนา

5-5

ยทธศาสตรและแนวทางการพฒนา ของเทศบาลตาบลจอมทอง ประกอบดวยยทธศาสตร 6 ดาน ดงน o ยทธศาสตรการพฒนาดานสาธารณปโภค สาธารณปการ และโครงสราง

พนฐาน ประกอบดวย 4 แนวทางการพฒนา ดงน 1) การกอสราง ปรบปรง ซอมแซม เสนทางคมนาคมและระบบ การระบายนา 2) การกอสรางระบบการผลตนาประปา พฒนาคณภาพนาประปา

รวมถงการพฒนาบคลากรและประชาสมพนธกจการประปา 3) การปรบปรงระบบจราจร การคมนาคมขนสง ไฟฟาสาธารณะ ไฟฟา

สองสวางใหมความสะดวกปลอดภย 4) การพฒนาแหลงนาเพอการอปโภคและบรโภค

o ยทธศาสตรการพฒนาดานเศรษฐกจ สงเสรมคณภาพชวต และแกไขปญหาความยากจน ประกอบไปดวย 6 แนวทางการพฒนา ดงน 1) สงเสรม สนบสนนกลมอาชพ การลงทนเพอพฒนาเศรษฐกจ 2) สงเสรม สนบสนน การดาเนนการเพอแกไขปญหาความยากจน 3) สงเสรม สนบสนน การดาเนนการตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง 4) สงเสรม สนบสนน พฒนาดานการสาธารณสข สขอนามยและ การปองกนโรคตดตอ 5) สงเสรม สนบสนน การลงทน เพอพฒนาการทองเทยว 6) สงเสรม สนบสนน ดานการสงคมสงเคราะหและการพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา ผพการและผดอยโอกาส

o ยทธศาสตรการพฒนาดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ประกอบดวย 4 แนวทางการพฒนา ดงน 1) พฒนาระบบจดเกบ การคดแยกและการกาจดขยะใหมประสทธภาพ 2) ปรบปรงภมทศน สวนสาธารณะ และสถานทพกผอนในเขตเทศบาล 3) สงเสรมและสนบสนนใหมการสรางจตสานกและกระบวนการม สวนรวมในการจดการดแลรกษาสงแวดลอม 4) บรหารจดการพฒนาระบบบาบดนาเสยใหมประสทธภาพ

5-6

o ยทธศาสตรการพฒนาดานการศกษา ประกอบดวย 3 แนวทางการพฒนา ดงน 1) สงเสรม สนบสนนและพฒนางานดานการศกษาของเทศบาล 2) สงเสรมใหประชาชน องคกรทงภาครฐและเอกชนมสวนรวมใน การพฒนาจดการศกษา 3) สงเสรม สนบสนน พฒนากจกรรมดานการศกษา

o ยทธศาสตรการพฒนาดานสงคม วฒนธรรม ประเพณและกฬา ประกอบดวย 3 แนวทางการพฒนา ดงน 1) สงเสรม อนรกษ สบสานศลปวฒนธรรมประเพณและสงเสรม ภมปญญาทองถน 2) สงเสรม สนบสนน กจกรรมดานนนทนาการและการกฬาทกระดบ 3) จดระบบการรกษาความสงบเรยบรอยและความปลอดภยในชวตและทรพยสน

o ยทธศาสตรการพฒนาดานการเมองการบรหาร ประกอบดวย 5 แนวทางการพฒนา ดงน 1) พฒนาการบรการโดยยดประชาชนเปนศนยกลางและสงเสรมการม สวนรวมของประชาชนในการบรหาร 2) พฒนาประสทธภาพบคลากร 3) พฒนาปรบปรงอาคารสถานท เครองมอเครองใชในการบรหารงาน 4) พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และระบบสอสารมวลชน 5) สงเสรมพฒนางานปองกนและบรรเทาสาธารณภย

5.4 สถานการณ สภาพ และสาเหตของปญหายาเสพตดในพนทเทศบาลต าบลจอมทอง การสมภาษณผบรหารและเจาหนาทผปฏบตงานของเทศบาลตาบลจอมทอง ทาใหเหนภาพ

ของการเปลยนแปลงจากในอ ดต พนทเทศบาลตาบลจอมทองมการแพรระบาดของฝนและเฮโรอน แตปจจบนมเพยงยาบาชนดเดยวเทานนทแพรระบาดภายในพนท โดยในชวงระยะเวลาการประกาศสงครามกบยาเสพตด สงผลใหผคาและผเสพยาเสพตดในพนทเทศบาลตาบลจอมทองไมกลาแสดงออกอยางเปดเผย สถานก ารณจงดเบาบางลง ขณะทปจจบน รฐบาลกาลงประสบปญหาทางการเมองทาใหกลมผคาและผเสพกลาแสดงตนมากขน เพราะคดวา รฐบาลไมสนใจเรองปญหายาเสพตด สาเหตทสงผลใหพนทเทศบาลตาบลจอมทองประสบปญหาการแพรระบาดของยาเสพตด ม 2 ประการ คอ

ประการแรก ในพนทมแรงงานตางดาวจานวนมาก สวนใหญประกอบอาชพในสวนลาไย ฟารมหม หรอสถานบรการนามน และเสพยาเสพตดเพอใหสามารถทางานหนกได

5-7

ประการทสอง เนองจากผคายาเสพตดในชมชนรารวย ทาใหเกดคานยมการอยดกนดภายในชมชน ชาวบานจงเลยนแบบพฤตกรรมการคายาเสพตด 5.5 การด าเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลต าบลจอมทอง

5.5.1 กระบวนการด าเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลต าบลจอมทอง

กระบวนการคนหาปญหาในพนท การดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในตาบลจอมทองเรมตนในป พ.ศ.2523 เมอครสตจกรเรมเขามาทางานในพนทเพอแกไขปญหายาเสพตด โดยใหความสาคญกบการบาบด ฟนฟทงผเสพและครอบครวของผเสพดวยวธการชมชนบาบด เชน การชกชวนผเสพเขารบการบาบดรกษา การเขาเยยมผผานการบาบดเพอฟนฟสภาพจตใจการดแลครอบครวผเสพ โดยใหความชวยเหลอดานอาหาร เครองมอเครองใช และการสอนหนงสอใหกบเดกๆ ภายในครอบครวของ ผเสพ เปนตนความชวยเหลอตางๆ ดงกลาว ลวนมาจากการระดมทนของชาวบานในพนท ตอมา ครสตจกรเรมจดตงเครอขายภาคประชาชนเพอแกไขปญหาทกเรองทเกดขนภายในชมชน รวมทงปญหายาเสพตด เพราะครสตจกรตระหนกวาการดาเนนงานแกไขปญหาภายในชมชนโดยครสตจกรเพยงลาพงคงจะไมประสบผลสาเรจ ครสตจกร จงเรมตนประสานงานรวมมอกบกานนและผใหญบาน จากนน จงใชโบสถ เปนจดศนยกลางใน การรวมแกนนาจากภาครฐ ภาคเอก ชนและชาวบาน เพอรวมกนระดมความคด เหนและหาแนวทางแกไขปญหาของชมชน จนกระทง ป พ.ศ.2543 เครอขาย ภาคประชาชนตาบลจอมทอง (เรยกวา องคกรชมชนตาบลจอมทอง ) ไดจดตงขน เนองจากชาวบานม กระบวนการดาเนนงานแกไขปญหาในชมชน โดยรวม กนระดมความคด จดเรยงลาด บความสาคญของปญหาภาย ในชมชน และรวมกนหาแนวทางในการแกไขปญหา ชวงเวลาดงกลาว เครอขาย ภาคประชาชนตาบลจอมทอง พยายามชกชวน เทศบาลตาบลจอมทอง เขารวม ดาเนนงานในลกษณะภาครวม ดงนน เทศบาลตาบลจอมทอง จงไดเรมตนดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพต ดในชมชนตงแตนนเปนตนมา โดยมผบรหารเปนตวแทนเขารวมการประชม กบเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง แตกยงไมสามารถเขารวมการประชมไดทกครง อกทง เทศบาลตาบลจอมทอง ยงดาเนนงานในลกษณะ ใหการสนบสนนงบประมาณกบเครอขายภาคประชาชน ตาบลจอมทอง และจด ทาโครงการ / กจกรรมเพอ การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดท แอบแฝงภายใตกจกรรมดานอนๆ เทานน ชวงเวลาดงกลาว เทศบาลตาบลจอมทอง จงถอวายงไมมบทบาทใน

5-8

การดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนเทาทควรป พ .ศ . 2551 เทศบาลตาบลจอมทอง เรมมบ ทบาท เดนชด มากขนใน การดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด ในชมชน เนองจากผบรหารตระหนกถงความสาคญของปญหายาเสพตดในชมชน จงแตงตงประธานเครอขายภาคประชาชน ตาบลจอมทอง (คณววรณ จนใจ ประธานเครอขายองคก รชมชนตาบลจอมทอง ) ดารงตาแหนง เลขาน การนายกเทศมนตรตาบลจอมทอง โดยมเปาหมาย เพอใหเทศบาลตาบลจอมทอง ไดเรยนรและ ทาความเขาใจสถานการณและลกษณะปญหายาเสพตดภายในชมชน รวมทง รบทราบกระบวนการทางานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดขอ งเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทองอยางแทจรง และยงตองการ เช อมประสานการทางานระหว างเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทองและเทศบาลตาบลจอมทอง เพอใหการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนมประสทธภาพและเหนผลอยางเปนรปธรรม

กระบวนการเตรยมความพรอมภายในเทศบาลตาบลจอมทอง ผบรหารเทศบาลตาบลจอมทอง สนใจและ ใหความสา คญกบ เจาหนาทผปฏบตงาน เพอสรางความรสกใหกบเจาหนาทวา ตนเองเปนกลไกหนงทมความสาค ญ และสงผลใหการดาเนนงานดาน การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนประสบ ผลสาเรจ เกดผลอยางเปนรปธรรม และยงยน คณะผบรหารพยายามเสรมสราง กระบวนการค ดและการวางแผน รวมทงทกษะใน การปฏบตงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดใหกบเจาหนาท เชน เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน เพอใหเจาหนาทตระหนกถงความสาคญของปญหายาเสพตดในชมชน สามารถวางแผนงานดานการปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตดไดอยางตร งกลมเปาหมาย มโครงการ / กจกรรมดาน การปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตดโดยตรง การปฏบตงานมลกษณะยดหยน ไมปฏบตตามกฎระเบยบของราชการอยางเครงครดมากจนเกนไป สามารถวดและประเมนผล การดาเนนงานได รวมทง สามารถ สานตอการทางานดาน การปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตดไดอยางตอเนอง แมวาจะ ม การเปลยน แปลงคณะผบรหาร และผบรหารชดใหมไมไดใหความสาคญกบปญหายาเสพตดเทาทควร

กระบวนการเตรยมความพรอมใหกบชมชน เทศบาลตาบลจอมทอง พยายามประสานงานและรวมมอกบ ชมชนเพอดาเนนงานปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตด ดงนน เทศบาลตาบลจอมทอง จงมกระบวนการเตรยมความพรอม

5-9

ใหกบชมชน โดยดาเนนงานรวมกบเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง สรางความพรอมใหกบชมชนดวยวธการตางๆ ดงน o การเสรมสรางกระบวนการคดใหชาวบานตระหนกถงความสาคญเรอง

คณภาพชวตมากกวาเรองสาธารณปโภคหรอโครงสรางพนฐาน

o การกระตนใหชาวบานมองปญหาภายในชมชนแบบองครวม เพอเตรยมนาปญหาตางๆ จดทาแผนงาน / โครงการ / กจกรรม และของบประมาณสนบสนนจากสานกงานกองทนหลกประกนสขภาพ (สปสช.)

o การสรางแกนนา ในการดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในพนท โดยพจารณาความพรอมทางการเงนและจตอาสาของบคคลนนๆ

o การพา แกนนาไปศกษาดงาน พนท ทประสบความสาเรจใน การดาเนนงาน ปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตด เชน พนทองคการบรหารสวนตาบลนาเกยน อาเภอภเพยง จงหวด นาน ประกอบกบกระบวนการเตม เตมความคด เพอการ นากลบมา ประยกตใชในพนทตาบลจอมทอง

o การพากลมผสงอายไปดงานทบานพออยใจคา เพอจดประกายความคดเรองการทางานของกลมผสงอายภายในชมชน

กระบวนการวางแผนงาน กระบวนการวางแผนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทอง ม 2 รปแบบ คอ 1.แผนงานโดยเทศบาลตาบลจอมทอง 2.แผนงานโดยชมชน o แผนงานโดยเทศบาล ตาบลจอมทอง เทศบาล ตาบลจอมทอง เปนผ

กาหนดหรอวางแผนดวยตนเอง จากนนนาแผน งาน เขาสระ บบการพจารณาอนมตจากสภาเทศบาล เมอแผนงานผานการพจารณ าอนมตแลว เจาหนาทเทศบาลเปนผปฏบตงานตามแผนนน

o แผนงานโดยชมชน ชมชนเป นผกาหนดหรอวางแผนดวยตนเอง โดยมกระบวนการจดประชมปรกษาหารอ และระดมความคดเหนจากคณะกรรมการชมชน หรอเทศบาล ตาบลจอมทอง ลงพนททกหมบานและจดเวทประชาคม ทาหนาทเปนพเลยงในการรบฟงปญหา วเคราะหสถานการณปญห า และ พยายามกระตนใหชาวบาน ตระหนกเรองสขภาพหรอคณภาพชวต มากกวาเรองโครงสรางพนฐาน รวมทง ปรกษาหารอและระดมความคดหาแนวทาง ปองกนและแกไขปญหายาเสพตดรวมกบชมชน เพอเสนอแนวทางการปองกนและแกไขปญหายา

5-10

เสพตดออกมาในรปของแผนงาน และบรรจเปนแผนง านของเทศบาลตาบลจอมทอง ตอไป จากนน จง นาเขาสระ บบการพจารณาอนมตจากสภาเทศบาล ตามขนตอนเพอพจารณาอนมตงบประมาณ เมอแผนงานผานการพจารณาอนมตแลว เจาหนาทเทศบาลเปนผปฏบตงานตามแผนนน

กระบวนการด าเนนงาน เทศบาลต าบลจอมทอง ด าเนนงานปองกนแล ะแกไขปญหายาเสพตดในชมชน โดยมโครงการ / กจกรรมในลกษณะ การเฝาระวงปองกน การบ าบดฟนฟ และการใหการสนบสนนงบประมาณ ซงโครงการ / กจกรรมตางๆ จะคานงถงความเหมาะสมกบสถานการณปญหา กลมเปาหมาย และทรพยากรของชมชนในการดาเนนงาน o โครงการ / กจกรรมการ เฝาระวงปองกน เทศบาลต าบลจอมทองเนน

การด าเนนงานเฝาระวงปองกน กลมเดกและเยาวชน โดยจดกจกรรม การฝกอบรม เพอให เดกและเยาวชนกลมเสยงมความรเรองยาเสพตด การจดคายพฒนาทกษะชวตเยาวชน การจดโครงการเยาวชนอาสาปองกนยาเสพตด อกทง ยงใหความส า คญกบกจกรรมการใชเวลาวางของเดกและเยาวชน ใหเปนประโยชน โดยจดโครงการแขงขนกฬาตานยาเสพตด เชน ฟตบอล วอลเลยบอล เซปกตระกรอ โดยเฉพาะการ ชกมวย เทศบาลต าบลจอมทองจด ตงคายมวยและจางผฝกสอนมาสอนเดกและเยาวชนทสนใจ เพอใหเดกและเยาวชนในชมชน เรยนรและสบสานศลปวฒนธรรมของไทย รวมทง เรยนรการปองกนตว เอง จากนน เทศบาลต าบลจอมทอง สนบสนน เดกทมความสามารถ ให เขารวม การแขงขนชกมวย ในเวทตางๆ ซงสามารถสรางชอเสยงใหกบต าบลจอมทองไดในอกทางหนง นอกจากนน เทศบาลต าบลจอมทอง ยงจดโครงการตาง ๆ เพอเปนการรณรงคปองกนและแกไขปญหายาเสพตดภายในชมชน ไมวาจะเปน โครงการชมชนสดใสปลอดภยยาเสพตด โครงการเทศบาลจอมทองสดใสปลอดภยยาเสพตด รวมทงการเอกซเรยพนทในหมบาน โดยการเคาะประตบาน เวลาประมาณ 5.00 น. เพอตรวจปสสาวะกลมผตองสงสยวาเป นผเสพ เทศบาลต าบลจอมทอง รบทราบขอมลอยแลว วา ผเสพในหมบานคอบคคลใด เพราะผน าในหมบานรบทราบขอมลในพนทของตน และแจงใหทางเทศบาล ต าบลจอมทองรบทราบดวย อกทงยงมการจดท าขอมลสถานการณปญหายาเสพตดในพนท โดยมแผนทภายในชมชนแสดงพนท ปลอดยาเสพตด

5-11

หรอพนททมความเขมแขงหรอพนทคนด รวมทงแผนทแสดงพนทของผคาและผเสพ และมการจดตงชดรกษาความปลอดภยหมบาน (ชรบ.) พรอมทงกฎ กตกา ระเบยบขอบงคบของหมบาน ผบรหารเทศบาลต าบลจอมทอง เขาไปสมผสกบปญหายาเสพตดในชมช ม โดยการจดเวทประชาคมในหมบาน หรอการเคลอนทอบรมใหความรชาวบาน ในเรองตางๆ เพอแกไขปญหาทกเรอง ทเกดขน ในชมชนแบบบรณาการ ไมเนนปญหายาเสพตดเพยงอยางเดยว

o โครงการ / กจกรรมการฟนฟ เทศบาลตาบลจอมทอง เรมดาเนนงานดานการฟนฟผเสพ ในชมชน โดยจดกจกรรมเพอนชวนเพอนเขา รวมโครงการ เรมแรกมผเขารวมโครงการเพยง 3 คน หลงจากเปดโอกาสใหเพอนชวนเพอนตอๆ กน จงมผเขารวมโครงการทงหมด 23 คน เทศบาลตาบลจอมทอง เรมตนกระบวนการโดยไปดงานเรองการบาบดฟนฟทอาเภอแมอาย แลวนา กลบมาประยกตใหเปนเรองของการฟนฟ ผเสพตามความเหมาะสมกบบรบทของชมชน โดยใชหลกศาสนาเปนแนวทางหนงในโครงการ โครงการสงเสรมอาชพใหกบผทเลก เสพ บคคลกลมน สามารถรวมกน เสนอโครงการ ตางๆ ทเหนวาเปนประโยชนตอกลมไปยงเทศบาลตาบลจอมทองได โดย เทศบาลตาบลจอมทองจะสนบสนนงบประมาณ อกทงยงมเวทพบปะประช าชนเพอสอนการประกอบอาชพตางๆ เชน การทานายาลางจาน นายาซกผา และการทา ปย โดกลมเปาหมาย คอ กลมบคคลทเลกเสพ ยาเสพตด เพอกระตนใหบคคลกลมนนาความรท ไดไป สกระบวนการคด วา กลมตนเองมความ สนใจและตองการ ประกอบ อาชพเหลานหรอไม และกระตนใหเกดการสรางกระบวนการคดในเรองอนๆ ตอไป

o การใหการสนบสนนงบประมาณ 1) เทศบาลตาบลจอมทอง ประสานงานและทางานรวมกบ

ศนยปฏบตการตอสเพอเอาชนะยาเสพตดระดบอาเภอ (ศตส .อ.) และงบประมาณสวนหน งของเทศบาลตาบลจอมทอง สนบสนนใหกบศนยปฏบตการตอสเพอเอาชนะยาเสพตดระดบอาเภอ

2) เทศบาลตาบลจอมทอง จดตงงบประมาณเพอสนบสนนกจกรรมตางๆ ในชมชน เชน เดกนกเรย นทตองการจดคายสามารถของบประมาณสนบสนนได อกทง เทศบาลตาบลจอมทอง ยงสนบสนน ในดานอนๆ เพมเตม ไดแก วทยากร อาหาร ฯลฯ ซง

5-12

เทศบาลตาบลจอมทอง ประสานงาน รวมกบองคกรปกครองสวนทองถนอนๆ เชน องคการบรหารสวนตาบล สบเตยะ และองคการบรหารสวนตาบลขวงเปา เปนตน

3) เทศบาลตาบลจอมทอง สนบสนนงบประมาณใหกบทกหมบานในเขตเทศบาล หมบานล ะ 1,000 บาท เพอการดาเนนงานเฝาระวงปองกนและแกไขปญหายาเสพตดภายในหมบาน เทศบาลตาบลจอมทอง สนบสนนงบประมาณใหกบ แผนงานของชมชน ซงคณะกรรมการชมชนหรอกลมบคคลตางๆ เปนผ กาหนดหรอวางแผน และนาเสนอแผนงานตอเทศบาล เมอเทศบาล พจารณาอนมตใหงบประมา ณสนบสนนแผนงานนนๆ ชาวบานกจะดาเนนกจกรรมดวยตนเอง

เทศบาลตาบลจอมทอง ยงดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนโดยประสานงานและรวมมอกบหนวยงานภาครฐและชมชนในลกษณะตางๆ ดงน

หนวยงานภาครฐ o ศนยปฏบตการตอสเพอเอาชนะยาเสพตดระดบอาเภอ (ศตส .อ.)

เทศบาลตาบลจอมทอง รวมกบ ศนยปฏบตการตอสเพอเอาชนะยาเสพตดระดบอาเภอ (ศตส.อ.) จดตงกลมทประกอบดวยคณะกรรมการจากสวนราชการตางๆ เรยกวา กลมอนทนนท เพอสารวจและวางแผนการทางานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในพนท คนหาพนททมความเสยงทสด สารวจพนททมจานวนผ เสพยาเสพตดมากทสดตามสถตขอมลของสานกงานปองกนและปราบปรามยาเสพตด ภาค 5 และทาการลงพนทสมตรวจปสสาวะ โดยนดหมายกบผนาชมชน แตไมแจงใหประชาชนทราบลวงหนา นโยบายของ ศนยปฏบตการตอสเพอเอาชนะยาเสพตดระดบอาเภอ (ศตส.อ.) เนนใหทกองคกรปกครองสวนทองถนใหความสาคญกบปญหายาเสพตด มากทสด ถงแมจะมการเปลยนผบรหาร องคกรปกครองสวนทองถน แตยงสามารถสานตอ การดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดอยางตอเนองได

o สานกงานสาธารณสขจงหวด เทศบาลตาบลจอมทองเขารวมการอบรมเรองสขภาพกบสานกงานสาธารณสขจงหวด และนา องคความรมาถายทอดใหกบอาสาสมครประจาหมบาน (อสม.)

5-13

o สถานตารวจ ตารวจรวม เปนวทยากรใหความร ในการจดอบรมตางๆ และเนนการปองกนและปราบปรามยาเสพตดในพนท

ชมชน o เครอขายภาค ประชาชน เครอขายภาคประชาชน ตาบลจอมทอง

ดาเนนงานแกไขปญหาภายในชมชนหลายปญหา รวมทงปญหา ยาเสพตด โดยทาหนาท เปนพเลยงใหกบชาวบานในการจดทาแผนแมบทชมชน กระบวนการจดทาแผนไดรบการสนบสนนจากสถาบนพฒนาองคกรชมชน (พอช .) โดย รายละเอยดของแผนจะเรยงลาดบความสาคญของปญหาทชมชนตองก ารแกไข ปญหาเรองหน สนมความสาคญเปนอนดบแรก รองลง มาคอ ปญหายาเสพตด และอนด บสดทายคอ ปญหาเรองสขภาพ จากนน ชมชนจะจดโครงการ / กจกรรมตางๆ เพอแกไขปญหา ดงกลาว เชน โครงการออมทร พยเพอแก ไขปญหาหนสน โดย มการ ศกษา ดงาน จากพนทอนๆ และ เรยนร เรอง การพงตนเอง ซงสถาบนพฒนาองคกรชมชน (พอช.) เปนผรบผดชอบโครงการ เปนตน สาหรบ ปญหายาเสพตด เครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง เรมตน ขอความรวมมอจากสานกงาน กองทนสนบสนนการวจย (สกว .) เพอสราง กระบวนการ ดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดใหกบชมชน ตอมา จง ขอการสนบสนน งบประมาณจากสานกงานปองกนและปราบปรามยาเสพตด ภาค 5 (ปปส. ภาค 5) เพมเตม เครอขายภาคประชาชน ตาบลจอมทอง ทางานครอบคลมพนท หม 4,6,9,10 และ11 ของตาบลขวงเปา และมการจดทาแผนชมชนทง 5 หมบาน แต พนททเครอขายภาคประชาชน ตาบลจอมทอง ยงไมสามารถดาเนนงานได คอ ตาบลบานหลวงและดอยแกว ดงนน ป พ.ศ. 2552 เครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง จงตองการขยายการทางานให ครอบคลมทก พนท โดย ใชกระบวนการทางาน ของเครอขายเชอม โยง กบเทศบาลตาบลจอมทอง เทศบาล ตาบลจอมทอง ทางานรวมกบเครอขายภาคประชาชน ตาบลจอมทอง โดยใหเครอขาย ดาเนนงานในชมชนเปนหลก และเทศบาล ตาบลจอมทอง เปนผ ให ความชวยเหลอสนบสนนดานตางๆ เทศบาล ตาบลจอมทอง ไมไดกาหนด ยทธศาสตร หรอ แนวทาง การดาเ นนงาน ปองกนและแกไขปญหายาเสพตดไวอยางชดเจน แตกระบวนการดาเนนงานทสาคญทสดคอ การทางานรวมกบเครอขาย ภาคประชาชนตาบลจอมทอง เพอแกไข

5-14

ปญหาภายในชมชน ทกเรอง ไมเพยงแต ปญหายาเสพตดเทานน โดยมเปาหมายเพอใหเกดการทางานกบประชาชนอยางถกตอง เหมาะสมและตรงเปาหมายมากทสด เทศบาลตาบลจอมทอง จงเชอมโยงการทา งานทกเรองกบเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง เพอใหเกดการทางานแบบบรณาการอยางแทจรงภายในชมชน

o คณะกรรมการยาเสพตดประจาหมบาน คณะกรรมการยาเสพตดประจาหมบาน ประกอบดวย กานนหรอผใหญบานเปนประธาน โด ยแบงเขต การดแลรบผดชอบ ออกเปนหยอมบาน และจดทาโครงการ / กจกรรมตางๆ โดยขอการสนบสนนจากเทศบาลตาบลจอมทอง

o ประชาชน ใหความสาคญกบการวางแผนงาน เพอแกไขปญหา ภายในชมชน อกทง ยง ทราบวา เทศบาล ตาบลจอมทอง มงบประมาณสนบสนนการจดโครงกา ร / กจกร รมตางๆ จงสนใจทางาน รวม กบเทศบาลตาบลจอมทอง

o พระสงฆ พระสงฆในพนทไมคอยมสวนรวมในการดาเนนงานดาน การปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตด เทศบาล ตาบลจอมทอง จงประสานงานดานการบาบดฟน ฟกบพระสงฆในพนทอนๆ เชน วดถาตอง วดดอยหลอ วดมอนแกว เปนตน

กระบวนการตดตามผล หลงจาก การจดโครงการ / กจกรรมตางๆ เพอ การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดภายในชมชน เจาหนาทเทศบาลตาบลจอมทอง รายงานผลการดาเนนงานใหกบรองนายกเทศมนตร ผรบผดชอบภารกจดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด โดยระบรายละเอยดเกยวก บ วนและเวลาในการดาเนนงาน ความสมบรณของการดาเนนงาน ปญหาอปสรรคในการดาเนนงาน รปถาย ฯลฯ แตเทศบาลตาบลจอมทอง ยงไมมการประเมนผลการดาเนนงานของเจาหนาทผปฏบตงานและ การประเมนผลสาเรจของโครงการ กจกรรม

5.5.2 รปแบบการด าเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลต าบลจอมทอง การดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทองใชรปแบบการม สวนรวมจากทกภาคสวนในพนท โดยแตละภาคสวนมบทบาทในการดาเนนงาน ดงน

เทศบาลตาบลจอมทอง เปนกลไกหลกในการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตด ประกอบกบ เปนกลไกสนบสนนการดาเนนงาน งบประมาณในการจดโครงการ / กจกรรมปองกนและแกไขปญหายาเสพตด รวมทง การตดตอประสานงานกบหนวยงานภาคทงภายในและภายนอกชมชน

5-15

ชมชน ไมวาจะเปนประชาชนรายบคคล ตวแทนชมชน เชน คณะกรรมการยาเสพตดประจาหมบาน โดยเฉพาะการรวม กลมเปนเครอขายภาคประชาชน มบทบาท เปนกลไกหลก รวมกบ เทศบาลตาบลจอมทอง ในการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดใหกบชมชน

หนวยงานภาค ซงโดยสวนใหญ คอ หนวยงานภาครฐ เชน ศนยปฏบตการตอสเพอเอาชนะยาเสพตดอาเภอจอมทอง สานกงานสาธารณสข สถานตาร วจ มบทบาทในการใหการสนบสนนทงดานงบประมาณ องคความร และกระบวนการตางๆ

เทศบาลตาบลจอมทองดาเนนงานบนพนฐานบรบทของสงคมและมรปแบบการดาเนนงานทใหความสาคญกบการมสวนรวมแบบไตรภาค ระหวางภาครฐ ทองถน และชมชน แมวาเทศบาลตาบลจอมทองเพง เรมดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดไดไมนานกตาม แตกเขาใจสถานการณปญหา และสามารถเขาถงปญหาและทรพยากรในการดาเนนงาน สงผลให การดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดประสบความสาเรจ

5-16

ผงกระบวนการด าเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลต าบลจอมทอง

ปจจยภายนอก 1.ครสตจกรสรางเครอขายประชาชนแกไขปญหายาเสพตด

2.เครอขายประชาชนมความเขมแขง

นโยบายและยทธศาสตร

รองนายกเทศมนตร ผรบผดชอบ

สภาทต.จอมทองพจารณาอนมต

โครงการ/กจกรรม

-การเฝาระวงปองกน

-การฟนฟ -การสนบสนนงบประมาณ

จนท.ฝายตางๆทเกยวของ ดาเนนโครงการ/กจกรรม

ผลการดาเนนงาน

ศตส.อ

สนง.สาธารณสขจงหวด อปท.อนๆ

โรงเรยน, สถานศกษา วดจากพนทอนๆ

ตารวจ เครอขายประชาชน

คณะกรรมการยาเสพตดหมบาน

แกนนา ประชาชน

แผนทเสนอโดย คณะกรรมการชมชน

ประสานงานรวมมอกบหนวยงานตางๆ/ชมชน

พฒนาศกยภาพ

ในกระบวนคด

การปฏบตงาน

รายงานผล

การปฏบตงาน

แผนงานจดทาโดยฝายแผนเทศบาลตาบลจอมทอง

แผนงานกาหนดโดยชมชน

แผนทเสนอโดย เวทประชาคมในชมชน

ปจจยภายใน

1.ผบรหารสนใจ/ใหความสาคญ

2.ประธานเครอขายประชาชนเปนเลขาฯ นายกฯ

5-17

5.6 บทเรยนจากความส าเรจในการด าเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลต าบลจอมทอง

การศกษาเพอถอดบทเรยนการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทอง ใชแนวท างการเขยนวธปฏบตทเปนเล ศ (Best Practice) ทาการถอดองคความรทสาคญในกระบวนการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดแตละขนตอน โดยพจารณาตามวงจรการพฒนาคณภาพงาน (Plan Do Check Action หรอ PDCA)

5.6.1 การก าหนดนโยบายและการวางแผนงาน (Plan) นโยบายดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทอง กาหนดไวใน นโยบายดานสงคม วฒนธรรม ประเพณ และกฬา โดยระบให “สงเสรมและสนบสนนชมชนรณรงคตอตานยาเสพตด ” อยางไรกตาม ภารกจ ดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด ของเทศบาลตาบลจอมทองยง แฝงอยภายใตนโยบายดานอนๆ เพอใหความสาคญกบการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดอยางครบวงจร ขณะเดยวกน เทศบาลตาบลจอมทอง ยงไมไดกาหนดยทธศาสตรการดาเนนงานดาน การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนไวอยางชดเจน แตเพอตอบสนองนโยบายดานตางๆ ทสามารถใช เปนกรอบในการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดได จงกาหนดยทธศาสตรทมความสอดคลองและเชอมโยงกบนโยบายไว โดยมรายละเอยด ดงน

การแกไขปญหาเรองรายไดหรอปญหาความยากจน เทศบาลตาบลจอมทองกาหนดนโยบายเพอแกไขปญหาเรองรายไดหรอปญหาความยากจน ด งนนโยบายดานเศรษฐกจ ระบให “สงเสรมและพฒนาอาชพเพอสรางงานและสรางรายได ” รวมทง “สงเสรม สนบสนนการพฒนาภมปญญาทองถน เพอนามาใชผลตสนคา บรการและประกอบอาชพ ” นโยบายดานคณภาพชวตและแกไขปญหาความยากจน ระบให “สงเสรมสนบสนนโครงการ แกไขปญหาความยากจน ” ภายใตนโยบายดงกลาว เทศบาลตาบลจอมทองม ยทธศาสตร การพฒนาดานเศรษฐกจ สงเสรมคณภาพชวต และแกไขปญหาความยากจน โดยกาหนดให “สงเสรม สนบสนนกลมอาชพ การลงทน เพอพฒนาเศรษฐกจ ” และ “สงเสรม สนบสน น การดาเนนการเพอแกไขปญหาคว ามยากจน ” การกาหนดนโยบายและยทธศาสตรดงกลาวเพอแกปญหาเรองรายไดหรอ ความยากจนของประชาชนในพนท ซงเปนสาเหตประการหนงของปญหายาเสพตด

การรณรงคปองกน ปญหายาเสพตด เทศบาลตาบลจอมทองกาหนดนโยบายเพอเปนการณรงคปองกนปญหายาเสพตด ดงน นโยบายด านสงแวดลอมและทรพยากรทางธรรมชาต ระบให “จดตงสวนสขภาพหรอสวนสาธารณะเพอใหประชาชนพกผอนและออกกาลงกาย” นโยบายดานการศกษา ระบให “สงเสรม

5-18

สนบสนนกจกรรมเดกนกเรยน เชน กฬา วนเดก เวทแสดงความสามารถ ” นโยบายดานสงคม วฒนธรรม ประเพณ และกฬา ระบให “สงเสรมและสนบสนนใหเดกและเยาวชนไดเลนกฬา โดยจดตงชมรมกฬา มผฝกสอนและจดการแขงขนกฬาชมชน (ทกหมบานในเขตเทศบาล )” นโยบายดานคณภาพชวตและแกไขปญหาความยากจน ระบให “สงเสรมใหประชาชนมสขภาพดโดยการออกกาลงกาย ” ภายใตนโยบายทงหม ด 4 ดาน เทศบาลตาบลจอมทองไดกาหนดยทธศาสตรเพอใหการดาเนนงานบรรลผลสาเรจ กลาวคอ ยทธศาสตรการพฒนาดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กาหนดให “ปรบปรงภมทศน สวนสาธารณะ และสถานทพกผอนในเขตเทศบาลตาบลจอมทอง” ยทธศาสตรการพฒนาดานสงคม ว ฒนธรรม ประเพณและกฬา กาหนดให “สงเสรม สนบสนน กจกรรมดานนนทนาการและการกฬาทกระดบ” และ “จดระบบการรกษาความสงบเรยบรอย และความปลอดภยในชวตและทรพยสน ” จากแนวนโยบายและยทธศาสตรดงกลาว เทศบาลตาบลจอมทอง สามารถรณรงคใหประชาชน โดยเฉพาะเดกและเยาว ชน ใชเวลาวางใหเปนประโยชน ออกกาลงกาย เลนกฬา หรอทากจกรรมอนๆ เพอลดโอกาสเสยงในการเขาไปยงเกยวกบยาเสพตด

การเสรมสรางทกษะและภมคมกน เทศบาลตาบลจอมทองกาหนดนโยบายเพ อการเสรมสรางทกษะและภมคมกนจากปญหายาเสพตด ดงน นโยบายดานสงคม วฒนธรรม ประเพณ และกฬา ระบให “สงเสรมสถาบนศาสนาใหม สวนรวมในการพฒนาจตใจประชาชน ใหมคณธรรม จรยธรรม ” และ “จดตงวทยชมชน เพอเผยแพรขอมล ขาวสาร ความรใหชมชนอยางทวถง ” นโยบายดานการศกษา ระบให “สนบสนนงบประมาณจดการศกษาภาคพ เศษ เพอเพมพนทกษะใหกบเดกนกเรยน ” ภายใตนโยบายดงกลาว เทศบาลตาบลจอมทองจงกาหนด ยทธศาสตรการพฒนาดานการศกษา โดยกาหนดให “สงเสรม สนบสนน พฒนากจกรรมดานการศกษา ” จากแนวนโยบายดงกลาว เทศบาลตาบลจอมทองสามารถวางแผนโครงการ / กจกรรมโดยใหสถาบนศาสนาเขามาสนบสนน ชวยเหลอ และเสรมสรางภมคมกนใหกบประชาชน โดยเฉพาะเดกและเยาวชน ใหมจตใจทเขมแขง มคณธรรมและจรยธรรม สามารถพจารณาแยกแยะสงทถกตองและสงทไมถกตองได ประกอบกบ การเผยแพรความร ขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอประชาชนใ นพนท และการพฒนากจกรรมดานการศกษาในลกษณะตางๆ เพอเปนการเสรมสรางทกษะในการคดวเคราะหและการมเหตผล เนองจากรเทาทนเหตการณตางๆ

5-19

ในสงคม ภมคมกนและทกษะตางๆ ทเกดขนกบประชาชน เดกและเยาวชนจะสามารถลดโอกาสเสยงในการเขาไปยงเกยวกบยาเสพตดได

การวางรากฐานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดอยางครบวงจรจากระดบนโยบายไดนามาสการวางแผนการดาเนนงาน โดยแผนงานมาจากกระบวนการ 2 รปแบบ คอ แผนงานทเทศบาลตาบลจอมทองเปนผ วางแผนดวยตนเอง และแผนงานทชมชนเปนผ วางแผน ซงจะมการจดเวทประชาคมเพอใหชาวบานไดปรก ษาหารอและแลกเปลยนความคดเหนในการรางแผนงาน เพอนาแผนงานนน บรรจเปนแผนงานของเทศบาลตาบลจอมทองและนา เสนอตอสภาเทศบาลตาบลจอมทอง ในกรณของเทศบาลตาบลจอมทอง เนองจากประธานเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทองดารงตาแหนงเปนเลขานการนายกเทศม นตรตาบลจอมทอง การนาแผนงานดาน การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดทกาหนดโดยชมชน เขาบรรจเปนแผนงานของเทศบาลตาบลจอมทอง จงสามารถกระทาไดงายยงขน

5.6.2 การด าเนนโครงการ / กจกรรมและการบรหารจดการ (Do) การดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทอง ไดดาเนนการอยางมสวนรวมกบทกภาคสวน โดยพยายามประสานงานและรวมมอกบทงหนวยงานภาครฐและชมชน เปนการดาเนนงานรวมกนในลกษณะไตรภาค คอ ภาครฐ ทองถน และชมชน ไมวาจะเปน สานกงานสาธารณสขจงหวดเชยงใหม ศนยปฏบตการตอสเพอเอาชน ะยาเสพตดอาเภอจอมทอง สถานตารวจ ซงถอวาเปนตวแทนจากภาครฐ อกทง ยงประสานงานและรวมมอกบองคกรปกครองสวนทองถนอนๆ ในพนท ไดแก องคการบรหารสวนตาบลสบเตยะ และองคการบรหารสวนตาบลขวงเปา รวมทง ภายในชมชน ไมวาจะเปน เครอขายภาคประชาชนตา บลจอมทอง คณะกรรมการยาเสพตดประจาหมบาน ชาวบาน วด และโรงเรยน แมวา การดาเนนงานรวมกนในลกษณะไตรภาคของเทศบาลตาบลจอมทอง ยงไมสมบรณเทาทควร เพราะเทศบาลตาบลจอมทอง สามารถประสานงานและรวมมอกบทงหนวยงานภาครฐอนๆ ทองถนและชมชนภายใตโครงการ / กจกรรมทหลากหลาย ไดมากกวาน แตกนบวาเปนกระบวนการดาเนนงานทชวยใหเทศบาลตาบลจอมทอง สามารถปฏบตภารกจดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในพนทไดบรรลผลเปนอยางด โดยมเทศบาลตาบลจอมทองและเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทองเปนกลไกหลก รวมกน ในการดา เนนงาน โดยแบงโครงการ / กจกรรมออกเปน 3 ดาน คอ โครงการ / กจกรรมการเฝาระวงปองกน โครงการ / กจกรรมการฟนฟ และการใหงบประมาณสนบสนน อยางไรกตาม ในการดาเนนงาน เทศบาลตาบลจอมทองใหความสาคญกบบคลากรในการดาเนนงาน ดงน

การบรหารจดการดานบคลากร เทศบาลตาบลจอมทอง ตระหนกถงความสาคญของปญหายาเสพตดในพนท โดยการดงภาคประชาชนทมประสบการณในการดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในพนทเขามาเปนบคลากรของเทศบาล เพอประสานการทางานและเปนภาครวม

5-20

ระหวางเทศบาลตาบลจอมทองและเครอขายภาคประ ชาชนตาบลจอมทอง สงผลใหเทศบาลตาบลจอมทองเรมตนมบทบาทอยางเดนชดใน การดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดเรอยมาจนปจจบน

ประกอบกบ ผบรหารเทศบาลตาบลจอมทอง ยงสนใจและ ใหความสาคญกบเจาหนาทผปฏบตงาน เพอสรางความรสกใหกบเจาหนาท วา ตนเองเปนกลไกหนงทมความสาคญ และสงผลใหการดาเนนงานดาน การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนประสบผลสาเรจ เกดผลอยางเปนรปธรรมและยงยน โดยพยายามเสรมสราง กระบวนการคดและการวางแผน รวมทงทกษะใน การปฏบตงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดใหกบเจาหนาท เพอสามารถสานตอการทางานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดไดอยางตอเนอง แมวาจะมการเปลยนแปลงคณะผบรหารชดใหมกตาม

เทศบาล ตาบลจอมทอง ดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชน โดยดาเนนงานสอดคลองกบวฒนธรรมและบรบทชมชน ไ มวาจะเปนการดาเนนโครงการ / กจกรรมปองกนกลมเดกและเยาวชนในชมชนไมใหมโอกาสยงเกยวกบยาเสพตด โดยสงเสรมการเลนกฬาของไทย คอ ชกมวย อกทง ยงสงเสรมอาชพทเหมาะสมกบบรบทของชมชนใหกบผทผาน การบาบดฟนฟ และใหชมชนเปนตลาดในการรองรบส นคา ไมวาจะเปนการผลตนายาลางจาน นายาซกผา และปย ซงทกครวเรอนจาเปนตองใชผลตภณฑเหลานเปนประจา โดยเฉพาะปย เพราะชมชนตาบลจอมทองเปนพนทกงเมองกงชนบท ยงเปนสงคมเกษตรกรรม ปยจงเปนผลตภณฑทจาเปนสาหรบชมชน นอกจากน เทศบาล ตาบลจอมทอง ยงดาเนนงานโดยใหความสาคญกบ การประสานงานและรวมมอกบเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง เพราะเครอขายภาคประชาชนตาบลจอมทอง ดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดมานาน และสามารถดาเนนงานไดอยางเขมแขง กลายเปนบรบทชมชนอกประการหนงทเอ ออานวยตอ การดาเนนงานของเทศบาลตาบลจอมทอง ดวยการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดทสอดคลองกบบรบทของชมชนเชนน จงสงผลใหเทศบาลตาบลจอมทองสามารถเขาถงและเขาใจปญหายาเสพตดในชมชนไดเปนอยางด แมวาจะเรมตนการดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนไดเพยงไมนานกตาม 5.6.3 การตดตามผลการด าเนนงาน (Check and Action) หลงจากจดโครงการ / กจกรรมตางๆ จะมการรายงานผลการดาเนนงานใหกบผรบผดชอบภารกจดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดซงกคอ รองนายกเทศมนตรเทศบาลตาบลจอม ทอง โดยระบรายละเอยดเกยวกบ วนและเวลาในการดาเนนงาน ความสมบรณของการดาเนนงาน ปญหาอปสรรคในการดาเนนงาน รปถาย ฯลฯ ในรปแบบเอกสารเพอนากลบไปเปนขอมลสาหรบการปรบปรงการดาเนนงานและวางแผน

5-21

ในครงตอไป แตเทศบาลตาบลจอมทอง ยงไมมการประเมนผลการดาเ นนงานของเจาหนาทผปฏบตงานและการประเมนผลสาเรจของโครงการ / กจกรรม 5.7 ปจจยแหงความส าเรจในการด าเนนงานปองก นและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบา ลต าบลจอมทอง

จากการถอดองคความรและบทเรยนการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทอง พบวา ปจจยแหงความสาเรจของเทศบาลตาบลจอมทอง ม ดงน

5.7.1 การมสวนรวมของชมชน เทศบาลตาบลจอมทองประสานการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดรวมกบเครอขายภาคประชาชนซง ไดเรมดาเนนงานมากอนแลว อกทง ยงเปดโอกาสใหประธานเครอขายภาคประชาชนเขามาดารงตาแหนงเลขานายกเทศบาลตาบลจอมทอง ซงกลายเปนตวกลางในการเชอมความสมพนธและประสานการทางานรวมกน การดาเนนงานของเทศบาลตาบลจอมทองและเครอขายภาคประชาชนจงมความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกนอยางมเอกภาพ ขณะทเทศบาลตาบลจอมทองสามารถเรยนรและทา ความเขาใจสถานการณและสภาพปญหายาเสพตดภายในชมชนไดจากเครอขายภาคประชาชน เนองจากเครอขายภาคประชาชนมประสบการณในการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชนมากกวา อกทง ยงสามารถเขาถงชมชนไดโดยอาศยเครอขายภาคประชาชนอกดวย ทางเครอขายภาคประชาชนกส ามารถขอรบการสนบสนนทงดานงบประมาณ องคความร และกระบวนการดาเนนงานจากเทศบาลตาบลจอมทองและหนวยงานภาครฐอนๆ ไดงายมากยงขน รวมทง ยงสามารถนาแผนงานทกาหนดโดยชมชนบรรจเปนแผนงานของเทศบาลตาบลจอมทองไดงายมากยงขนดวย เพอใหการดาเนนงานตอบสน องความตองการของประชาชนมากทสด และตรงกบสถานการณและสภาพปญหาภายในชมชนมากทสด เพราะประชาชนเปนผทประสบปญหาโดยตรง จงรและเขาใจปญหาดทสด ดงนน การมสวนรวมในการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดระหวางเทศบาลตาบลจอมทองและเครอขายภาคประช าชนจงอยในลกษณะทตางฝายตางไดประโยชน จงมการประสานงานและรวมมอกนเปนอยางดสงผลใหการดาเนนงานบรรลผลสาเรจ

5.7.2 การสรางคนท างาน การสรางความรสกใหกบเจาหนาททกคนวา ตนเองเปนสวนสาคญทจะสงผลใหการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเส พตดประสบผลสาเรจ หรอ การปลกฝงใหเจาหนาทมองเหนคณคาของตวเองในการปฏบตงาน การสรางความตระหนกถงความสาคญของปญหายาเสพตดใหกบเจาหนาท กระบวนการพฒนาบคลากร ในเรองของ การวเคราะหและ วาง แผน งาน ใหตรงกบสถานการณ สภ าพปญหายาเสพตดในพนทและกลมเปาหมาย โดย เทศบาลตาบลจอมทองคาดหวงใหมแผนงาน / โครงการ / กจกรรม ดาน การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดโดยตรง ซงไมใชลกษณะของแผนงาน / โครงการ / กจกรรมทแฝงอยภายใตการดาเนนงานดานอนๆ รวมทงการฝกทกษะการปฏบตงานใหกบเจาหนาท

5-22

ลวนเปน กระบวนการสรางคนทางาน ใหกบเทศบาลตาบลจอมทอง แมวาจะมการเปลยนแปลงผบรหาร ซงอาจจะสงผลกระทบตอนโยบายและการดาเนนงานดานยาเสพตดในภายหลง แตเมอเจาหนาททกคนตระหนกถงความสาคญของปญหายาเสพตด สามารถวางแผนงานและดาเนนงานปองกนและแกไขปญหายาเสพตดไดอยางมประสทธภาพแลว กจะกลายเปนคนทางานแถวสองทจะกอใหเกดการดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดทตอเนองและยงยนตอไป

5.7.3 การด าเนนงานบนพนฐานบรบทของสงคม เทศบาลตาบลจอมทอง ดาเนนงานปองกนปญหายาเสพตดในกลมเดกและเยาวชนโดยใชมว ยไทย ซงเปนการเลอกกจกรรมทสอดคลองกบบรบทของสงคมไทย ทาใหเดกและเยาวชน อยากเขารวมกจกรรมเพราะรสกคนเคยเหนวา เปนเรองใกลตวทสามารถทาได และเมอเดกและเยาวชนประสบความสาเรจในการทากจกรรม เชน สามารถแขงมวยไทยชนะจนกระทงมชอเสยง กสงผล ใหเดกและเยาวชนคนอนสนใจอยากทากจกรรมเชนเดยวกนน โอกาสในการเขาไปยงเกยวกบยาเสพตดกลดนอยลงดวย ขณะทการดาเนนงานดานการฟนฟผทเลกเสพยาเสพตด เทศบาลตาบลจอมทองไดมการฝกอาชพใหกบบคคลกลมน โดยสวนใหญเปนการสอนการผลตสนคาททกครว เรอนในพนท จาเปน ตองใช ในชวตประจาวน เชน ปย เนองจาก พนทเทศบาลตาบลจอมทองยงมลกษณะเปนช มชนเกษตรกรรม ปยจง จาเปนสาหรบเกษตรกรทกคน กลาวไดวา ตลาดในการรองรบสนคาของผทเลกเสพยาเสพตดกคอ ชมชน ทาใหสามารถขายผลตภณฑไดไมยาก ผเลกยาเสพตดสามารถประกอบอาชพ และมรายได จงไมหนไปยงเกยวกบยาเสพตดอก ขณะทชมชนกมสนคาทตอบสนองความตองการของตนเอง กระบวนการดงกลาวเปนผลสบเนองมาจากการดาเนนงานบนพนฐานบรบทของสงคม 5.8 ปญหาอปสรรคในการด าเนนงาน

เทศบาลตาบลจอมทองประสบปญหาและอปสรรคในการดาเนนงานในชวงทผานมา ดงน ชมชนใหความสาคญกบปญหาโครงสรางพนฐานภายในชมชนมาก กวาปญหา

ยาเสพตด โครงการแกไขปญหายาเสพตดจงถกจดอยในลาดบท ายๆ จาก การประชมของชาวบานท จดลาดบความสาคญของปญหา และรวมกนหาแนวทางในการแกไขป ญหาทเกดขนภายในชมชน อกทง ผใหญบานบางคนทเปนประธาน คณะกรรมการยาเสพตดประจาหมบาน กลบไมใหความสาคญ กบปญหายาเสพตด และหนไปสนใจปญหาภายในชมชนเรองอนๆ มากกวา ชมชนจงยงไมคอยมสวนรวมในการดาเนนงานดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดมากเทาทควร

การจด โครงการ / กจกรรม ดาน การปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตด ทมกลมเปาหมาย คอ เดกและเยาวชน ในชมชนไมสามารถจดกจกรรมโดยตรงได เพราะเดกและเยาวชนจะไมสนใจและไมเขารวมกจกรรมตางๆ เหลานน จงควร

5-23

จดกจกรรมทสงเสรมการปองกน และแกไขปญหายาเสพตดในทางออมโดยแฝงอยภายใตกจกรรมอนๆ

ผบรหารเทศบาล ตาบลจอมทอง ยงม ประสบการณ นอยใน การทางานดาน การปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตด ในพนท ขณะท เทศบาลตาบลจอมทอง ยงไมมเจาหนาทปฏบตภารกจดานการปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตดโดยตรง ประกอบกบ ปจจบนจานวนเจาหนาทปฏบตงานมนอย และเจาหนาทยงไมมความสามารถ และ ความชานาญเพยงพอ ในการปฏบตภารกจดาน การปองกนและแกไขปญหา ยาเสพตด เพราะเทศบาลตาบลจอมทอง เพงเรมปฏบตภารกจดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดอยางจรงจง

การขดแยงกนภายในพนท สาเหตเนองจากเรองการเมองทองถน ยกตวอยางเชน แกนนาเครอขาย ภาคประชาชนตาบลจอมทองและ ผใหญบานมสมพนธภาพทไมคอยด ตอกน เนองจากตางฝายตางแขงขนลงสมครเลอกตงตาแหนงผใหญบาน ขณะทผใหญบานสงกดคนละฝายการเมองกบ ผบรหา รเทศบาลตาบลจอมทอง ผบรหารเทศบาลตาบลจอมทองกยงสงกดคนละฝายการเมองกบปลดเทศบาลตาบลจอมทองอก และชาวบานภายในหมบานมการแบงกลมหรอแบงฝายทางการเมองซงเปนผลจากการเมองระดบชาต การขดแยงกนภายในพนทเชนนสงผลใหการประสานการทางานดานการป องกนและแกไขปญหายาเสพตดคอนขางลาบาก หรอไมมการทางานรวมกนเลยในบางครง กลายเปนพนททไมมความเขมแขง การดาเนนงานปองกนและแกไขยาเสพตดของเทศบาลตาบลจอมทอง จงคอนขางลาบาก

5-24

ลงพนทเกบขอมลเทศบาลต าบลจอมทอง ณ ส านกงานเทศบาลต าบลจอมทอง อ าเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม