บทที่ 5 ทฤษฎีการผลิต (theory of production)

บทท�� บทท�� 5 5 ทฤษฎี�การผลิ�ตทฤษฎี�การผลิ�ต (Theory of Production)(Theory of Production)

การผลิ�ต (Production)เป็�นการเป็ลี่ยนหร อแป็รร�ป็ป็�จจ�ยการผลี่�ตให�เป็�นสิ�นค้�าแลี่ะ

บร�การเป็�นการสิร�างอรรถป็ระโยชน!ให�แก"ป็�จจ�ยการผลี่�ต

INPUT PROCESS OUTPUT

การผลิ�ต (Production) (ต�อ)

INPUT PROCESS OUTPUT


เป็#าหมายของผ��ผลี่�ตค้ อ ก'าไรสิ�งสิ)ด (maximizing profit)

ท�ายั�งไงถึ�งจะได้�ก�าไรสู�งสู�ด้?

1. ใช�ป็�จจ�ยการผลี่� ตน�อยที่สิ)ด แต"ให�ผลี่ผลี่�ตเที่"าก�บวิ�ธีอ น(เน�นป็ระสิ�ที่ธี�ภาพที่างเที่ค้น�ค้: Technical Efficiency)

2. เสิยต�นที่)นต'าสิ)ด แต"ให�ผลี่ผลี่�ตเที่"าก�บวิ�ธีอ น(เน�นป็ระสิ�ที่ธี�ภาพที่างเศรษฐก�จ: Economic

Efficiency)


สูร�ป

การผลี่�ตค้ อการเป็ลี่ยนหร อแป็รร�ป็ป็�จจ�ยการผลี่�ตให�เป็�นสิ�นค้�าแลี่ะบร�การ

การผลี่�ตถ อเป็�นการสิร�างอรรถป็ระโยชน!ให�แก"ป็�จจ�ยการผลี่�ต

สิ�นค้�าแลี่ะบร�การที่ผลี่�ตได�ถ อเป็�นเศรษฐที่ร�พย!เป็#าหมายของผ��ผลี่�ตค้ อ ก'าไรสิ�งสิ)ด (maximize

profit)

ป!จจ�ยัการผลิ�ต

มี� 2 ชนิ�ด้

1 .ป!จจ�ยัคงท�� (Fixed Factors): ป็�จจ�ยการผลี่�ตที่ไมี�เป็ลี่ยนแป็ลี่งตามป็ร�มาณการผลี่�ตที่เพ�มข45น

2. ป!จจ�ยัแปรผ�นิ (Variable Factors): ป็�จจ�ยการผลี่�ตที่เปลิ��ยันิแปลิงไป็ตามการผลี่�ตที่เพ�มข45น ถ�าผ��ผลี่�ตต�องการผลี่�ตเพ�มข45น ผ��ผลี่�ตต�องใช�ป็�จจ�ยแป็รผ�นเพ�มข45น

ป!จจ�ยัการผลิ�ต (ต�อ)

ท��นิา 1 ไร�



ป�(ยั 1 ถึ�ง



ชาวนิา 1 คนิ



ผลิผลิ�ตเป*นิข้�าว 2 ถึ�ง



ระยัะเวลิาข้องการผลิ�ตแบ�งเป*นิ 2 ระยัะ

1. ระยัะสู�,นิ (short Run): ช"วิงระยะเวิลี่าที่จะต�องมี�ป!จจ�ยัคงท��อยั�างนิ�อยัหนิ��งป!จจ�ยั ด�งน�5นการที่จะผลี่�ตสิ�นค้�าเพ�มข45นในระยะสิ�5นที่'าได�โดยการเพ�มป็�จจ�ยแป็รผ�น

2 . ระยัะยัาว (Long Run): ช"วิงระยะเวิลี่าที่ไมี�มี�ป!จจ�ยัใด้คงท�� ป็�จจ�ยการผลี่�ตที่)กชน�ดสิามารถเป็ลี่ยนแป็ลี่งได� ป็�จจ�ยการผลี่�ตจะเป็�นป็�จจ�ยแป็รผ�นที่�5งหมด

ระยัะเวลิาข้องการผลิ�ต (ต�อ) 1. ระยัะสู�,นิ (short Run): มี�ป!จจ�ยัคงท��อยั�าง

นิ�อยั 1 ป!จจ�ยั









ระยัะเวลิาข้องการผลิ�ต (ต�อ) 1. ระยัะยัาว (Long Run): ไมี�มี�ป!จจ�ยัคงท�� มี�แต�

ป!จจ�ยัแปรผ�นิ ท��นิา 1 ไร�








การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (Short-Run Production)

ฟั!งค0ช�นิการผลิ�ต (Production Function)เป็�นการแสิดงค้วิามสิ�มพ�นธี!ระหวิ"างป็�จจ�ยการผลี่�ตแลี่ะ

จ'านวินผลี่ผลี่�ตที่ผลี่�ตได� เม อก'าหนดเที่ค้น�ค้การผลี่�ตให�

ผลิผลิ�ต Q = fn (ป!จจ�ยัการผลิ�ต) Q = fn (x1,x2,x3,

…,xn)

INPUT PROCES

SOUTPU

T

(x1,x2,x3,…,xn)

Q = fn (x1,x2,x3,…,xn) Q

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)







Q = ข้�าว 2 ถึ�ง

Q = เป*นิข้�าว 4 ถึ�ง

INPUT PROCESS

OUTPUT

(x1=ที่ด�น,x2=ป็)6ย,x3=แรงงาน)

ข�าวิ = fn (x1=ที่ด�น,x2=ป็)6ย,x3=แรงงาน)

Q

1 2 32Q x x x

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)ผลี่ผลี่�ตแบ"งออกเป็�น 3 ป็ระเภที่

ผลิผลิ�ตรวมี (Total Product : TP) ; ผลี่ผลี่�ตที่�5งหมดที่ผ��ผลี่�ตได�ร�บจากการใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ตแบบแป็รผ�นร"วิมก�บป็�จจ�ยค้งที่

ผลิผลิ�ตเพิ่��มี (Marginal Product : MP) ; จ'านวินผลี่ผลี่�ตที่เพ�มข45นเม อใช�ป!จจ�ยัแปรผ�นิการผลี่�ตเพ�มข45น 1หน"วิย

ผลิผลิ�ตเฉลิ��ยั (Average Product : AP) ; ผลี่ผลี่�ตที่�5งหมดที่ค้�ดเฉลี่ยต"อหน"วิยป็�จจ�ยแป็รผ�น

MP = ∆TP/ ∆L หร อ MPn = TPn-TPn-1AP = TP / L

โดยที่ L = จ'านวินป็�จจ�ยแป็รผ�นที่ใช�


ได้�ข้�าวสูาร 10 ถึ�งTP = 10 ถึ�ง




MP=14

MP=15

MP=13









ข้�าว = fn (x1=ท��ด้�นิ,x2=แรงงานิ)

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)กฎีการลิด้นิ�อยัถึอยัลิงข้องผลิผลิ�ตเพิ่��มี(Law of Diminishing Marginal Physical Products)

ถ�ามป็�จจ�ยใดป็�จจ�ยหน4งค้งที่ การเพ�มป็�จจ�ยแป็รผ�น (L) ข45นเร อยๆ จะก"อให�เก�ดการลี่ดน�อยถอยลี่งของผลี่ผลี่�ต

หน"วิยสิ)ดที่�าย (MP)

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)กฎีการลิด้นิ�อยัถึอยัลิงข้องผลิผลิ�ตเพิ่��มี:ถ�ามป็�จจ�ยใดป็�จจ�ยหน4งค้งที่ การ

เพ�มป็�จจ�ยแป็รผ�น (L) ข45นเร อยๆ จะก"อให�เก�ดการลี่ดน�อยถอยลี่งของผลี่ผลี่�ต หน"วิยสิ)ดที่�าย (MP)

ท�าเอกสูารได้�ว�นิลิะ 10 ช�,นิ

ท�าเอกสูารได้�ว�นิลิะ 500 ช�,นิ

ท�าเอกสูาร

ได้�ว�นิลิะ20 ช�,นิ


. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

……




MP=40






ชาวนิา 10,000 คนิ

MPmax=45

MP=-20

เพิ่��มีข้�,นิ

ลิด้ลิง


ท��นิา(ป!จจ�ยัคงท��)

แรงงานิ (ป!จจ�ยั

แปรผ�นิ:L)

ผลิผลิ�ตรวมี(TP)

ผลิผลิ�ตเฉลิ��ยั(AP)

ผลิผลิ�ตสู�วนิเพิ่��มี(MP)

1 1 10 10 10

1 2 24 12 14

1 3 39 13 15

1 4 52 13 13

1 5 61 12.2 9

1 6 66 11 5

1 7 66 9.4 0

1 8 64 8.0 -2


TP, MP,AP

ป็�จจ�ยแป็รผ�น

TP

AP

MP

Max TP

MP = 0

Max AP = MP

1. เม อ TP สิ�งสิ)ด , MP = 02. ช"วิงที่ AP เพ�มข45น , MP จะมากกวิ"า AP เสิมอ(MPL > APL)

3 . ช"วิงที่ AP ลี่ดลี่ง , MPL < APL เสิมอ

4 . เม อ AP สิ�งสิ)ด จะมค้"าเที่"าก�บ MP เสิมอ MAX. AP = MP

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)สูร�ปความีสู�มีพิ่�นิธ์0ระหว�าง TP, MP, AP

1. เมี4�อ TP สู�งสู�ด้ , MP = 02. ช"วิงที่ AP เพ�มข45น , MP ของป็�จจ�ยแป็รผ�นจะมากกวิ"า AP

ของป็�จจ�ยแป็รผ�นเสิมอ(MPL > APL)

3 . ช"วิงที่ AP ลี่ดลี่ง , MPL < APL เสิมอ 4. เม อ AP สิ�งสิ)ด จะมค้"าเที่"าก�บ MP เสิมอ MAX. AP = MP

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)สูร�ป

เมี4�อ MP=0 Max. TP

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ)จาก Q = fn (x1,x2,x3,…,xn)

ที่'าอย"างไรถ4งจะเพ�มผลี่ผลี่�ต (Q) ได�?

การผลิ�ตในิระยัะสู�,นิ (ต�อ) การเพ�มป็�จจ�ยแป็รผ�นจะที่'าให�ผลี่ผลี่�ตเพ�มแค้"ในช"วิงแรก

เน องจากการผลี่�ตในระยะสิ�5นมป็�จจ�ยค้งที่ที่ไม"สิามารถเพ�มข45นตามได�

การแบ�งช�วงข้องการผลิ�ต(Stages of Production)

TP, MP,AP

ป็�จจ�ยแป็รผ�น

TP

AP

MP

Max TP

MP = 0

Max AP = MP

Stage 1 Stage 2Stage 3

Max MP ช"วิงการผลี่�ตที่เหมาะสิมค้ อต�องเลี่ อกใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ต

แป็รผ�นให�อย�"ในช"วิงที่ 2 ของการผลี่�ต

การแบ�งช�วงข้องการผลิ�ต (ต�อ) ท��นิา

(ป!จจ�ยัคงท��)

แรงงานิ (ป!จจ�ยั

แปรผ�นิ:L)

ผลิผลิ�ตรวมี(TP)

ผลิผลิ�ตเฉลิ��ยั(AP)

ผลิผลิ�ตสู�วนิเพิ่��มี(MP)

1 1 10 10 10

1 2 24 12 14

1 3 39 13 15

1 4 52 13 13

1 5 61 12.2 9

1 6 66 11 5

1 7 66 9.4 0

1 8 64 8.0 -2

ช�วงท�� 1



Max. TP

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (Long-Run Production)

ไมี�มี�ป!จจ�ยัคงท��ในิข้บวนิการผลิ�ต ป!จจ�ยัท�กชนิ�ด้เปลิ��ยันิแปลิงได้�

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)ในิระยัะยัาว (Long Run):

ไมี�มี�ป!จจ�ยัคงท�� มี�แต�ป!จจ�ยัแปรผ�นิ

1 2 32Q x x x ท��นิา 1 ไร�








การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)

ผ��ผลี่�ตต�องการผลิผลิ�ตสู�งสู�ด้โดยใช�ท�นิท��มี�อยั��ท�,งหมีด้

เคร4�องมี4อท��ใช�ในิการหาระด้�บการผลิ�ตท��ท�าให�ได้�ก�าไรสู�งสู�ด้

1 .เสู�นิผลิผลิ�ตเท�าก�นิ (Isoquant Line) : IQใช�หาผลี่ผลี่�ตสิ�งสิ)ด

2. เสู�นิต�นิท�นิเท�าก�นิ (Isocost Line) : IS ใช�แที่นที่)นที่มอย�"ที่� 5งหมด

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ) 1. เสู�นิผลิผลิ�ตเท�าก�นิ (Isoquant Line) : IQ

การใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ต 2 ชน�ดในสิ�ดสิ"วินที่แตกต"างก�น แต�ให�ผลิผลิ�ตท�าก�นิ

.................

........... …

แรงงาน

คคคคคคคคคคค

IQ = 100 ถ)ง

A

BC

151080 1 2 3

8

Q=100 ช�,นิ

Q=100 ช�,นิ

Q=100 ช�,นิ

15 คนิ

10 คนิ

8 คนิ

คอมี 1 เคร4�อง



+

+

+


1. เสู�นิผลิผลิ�ตเท�าก�นิ (Isoquant Line) : IQ

เสิ�นที่แสิดงการใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ต 2 ชน�ดในสิ�ดสิ"วินที่แตกต"างก�น แต"ให�ผลี่ผลี่�ตที่"าก�น

ป็�จจ�ย K

คคคคคคL

IQ = 100

A

BC

15

108

0 1 2 3


ถ�ามเสิ�น IQ หลี่ายเสิ�น เสิ�นที่อย�"นิอกสู�ด้จะมป็ร�มาณผลิผลิ�ตสู�งสู�ด้


IQ1

ป็�จจ�ย L

IQ2IQ3IQ4

IQ1<IQ2<IQ3<IQ4

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)การใช�ป!จจ�ยัการผลิ�ตทด้แทนิก�นิ(Marginal Rate of Technical Substitution : MRST)

จ'านวินป็�จจ�ยการผลี่�ตชน�ดหน4งที่ลี่ดลี่งโดยที่ป็�จจ�ยการผลี่�ตอกชน�ดหน4งเพ�มข45นหน4งหน"วิย เพ อให�ได�ผลิผลิ�ตเท�าจ�านิวนิเด้�มี


คคคคคคLIQ = 100

AB

C

15

108

0

•การใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ต L เพ�มข45นจากการลี่ดป็�จจ�ยการผลี่�ต K MRTSlk = -∆K /∆L (เช"น A B)

•การใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ต K เพ�มข45นจากการลี่ดป็�จจ�ยการผลี่�ต L

MRTSkl = -∆L /∆K (เช"น B A)

1 2 3


การลิด้นิ�อยัถึอยัลิงข้องอ�ตราการใช�ป!จจ�ยัการผลิ�ตทด้แทนิก�นิ

(Diminishing Marginal Rate of Technical Substitution)

ค้"า MRTS ของป็�จจ�ยการผลี่�ต 2 ชน�ดจะลี่ดลี่งเร อยๆ เม อใช�ป็�จจ�ยการผลี่�ตอกชน�ดหน4ง

เพ�มข45น แลี่ะป็�จจ�ยการผลี่�ตอกชน�ดหน4งลี่ดลี่ง


คคคคคคL

IQ = 100

A

BC

15

10

8

0 1 2 3

จาก A B MRSTlk=5จาก B C MRSTlk=2จาก C D MRSTlk=0.5

7.5

D


2 เสู�นิต�นิท�นิเท�าก�นิ (Isocost Line) : IS

เสิ�นที่แสิดงสิ�ดสิ"วินของป็�จจ�ยการผลี่�ต 2 ชน�ดที่แตกต"างก�นที่สิามารถซื้ 5อได�ด�วิย

เง�นที่)นจ'านวินเที่"าก�นคคคคคค

คคคคคคL

C/Pk

CPl

Slope ของเสิ�น IS ค้ อ Pl/Pk

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)Ex. ถ�ามเง�นที่)น 100 ลี่�านบาที่ แลี่ะมป็�จจ�ยการผลี่�ต 2 ชน�ดค้ อ เค้ร องจ�กรซื้4งม

ราค้าเค้ร องลี่ะ 20 ลี่�านบาที่ แลี่ะที่ด�นซื้4งมราค้าไร"ลี่ะ 10 ลี่�านบาที่

เคร4�องจ�กร(เคร4�อง)

ท��ด้�นิ(ไร�)

5 0

4 2

3 4

2 6

1 8

0 10

คคคคคค

คคคคคคคคคคค

10

8

64

2

1 32 4 5

เสิ�นต�นที่)นเที่"าก�น

IS


ด้�ลิยัภาพิ่ผ��บร�โภค (Producer Equilibrium) ค้ อ ป็ร�มาณป็�จจ�ยการผลี่�ตที่

ที่'าให�ได�ผลิผลิ�ตสู�งสู�ด้จากท�นิท��มี�อยั��ท�,งหมีด้

เง4�อนิไข้ท��ท�าให�เก�ด้ด้�ลิยัภาพิ่ผ��บร�โภค 1. ผลิผลิ�ตสู�งสู�ด้ แสูด้งโด้ยัเสู�นิ IQ ท��อยั��นิอกสู�ด้

2. ท�นิท��มี�อยั��ท�,งหมีด้ แสูด้งโด้ยัเสู�นิ IS

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)1. ผลิผลิ�ตสู�งสู�ด้


IQ1


IQ2IQ3IQ4

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ) 2. ท�นิท��มี�อยั��ท�,งหมีด้ แสูด้งโด้ยัเสู�นิ IS



N

C

B

A

GC/ PK

C/ Pl


จ)ดใดค้ อจ)ดด)ลี่ยภาพผ��ผลี่�ต (ป็ร�มาณของป็�จจ�ยการผลี่�ตที่ให�ได�ผลี่ผลี่�ตสิ�งสิ)ด

จากที่)นที่มอย�")ป็�จจ�ย K

IQ1


IQ2IQ3IQ4

A

B

C

DE

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)จ)ด C ค้ อ จ)ดด)ลี่ยภาพผ��ผลี่�ต หร อเป็�นจ)ดที่ที่'าให�ผ��ผลี่�ตได�

ผลี่ผลี่�ตสิ�งสิ)ด



IQ

C

เง4�อนิไข้ท��ท�าให�เก�ด้จ�ด้ด้�ลิยัภาพิ่ผ��ผลิ�ตSlope of IQ = Slope of IS[MRSTlk = -∆K/∆L] = Pl/Pk

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)Ex.

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)การเปลิ��ยันิแปลิงข้องเสู�นิต�นิท�นิเท�าก�นิ

เสิ�นต�นที่)นเที่"าก�นจะเป็ลี่ยนแป็ลี่งได� 2 กรณค้ อ1. ราค้าป็�จจ�ยการผลี่�ตเป็ลี่ยน แต"เง�นที่)นค้งที่2. ที่)นการผลี่�ตเป็ลี่ยน แต"ราค้าป็�จจ�ยค้งที่


1. ราคาป!จจ�ยัการผลิ�ตเปลิ��ยันิ แต�เง�นิท�นิคงท��

คคคคคค

คคคคคคL

C/Pk

CPl

Pl แพงข45น Pl ถ�กลี่ง

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)2. ท�นิการผลิ�ตเปลิ��ยันิ แต�ราคาป!จจ�ยัคงท��

คคคคคค

คคคคคคL

C/Pk

CPl

คคคคคคคคคคคคคคคคคคค


2. ท�นิการผลิ�ตเปลิ��ยันิ แต�ราคาป!จจ�ยัคงท��เสิ�นแนวิที่างการขยายผลี่ผลี่�ต (The Expansion Path)

ค้ อ เสิ�นที่แสิดงสิ�ดสิ"วินของป็�จจ�ยการผลี่�ตที่เสิยต�นิท�นิต��าท��สู�ด้คคคคคค

คคคคคคL

C/Pk

CPl

IQ1 = 120

10

50IQ0

IQ2

E1

40

8

15

60

Expansion Path


กฎีว�าด้�วยัผลิได้�ต�อข้นิาด้ (Law of Return to Scale)

เม อป็�จจ�ยการผลี่�ตที่)กชน�ด (X) เพิ่��มีข้�,นิในสิ�ดสิ"วินเดยวิก�นจะที่'าให�ผลี่ผลี่�ต (Q)

เพ�มข45น 3 แบบ

1. ผลิผลิ�ตท�,งหมีด้เพิ่��มีข้�,นิมีากกว�าป!จจ�ยัการผลิ�ต (∆Q>∆X) หร4อ Increasing Return to Scale: ผลี่ได�ต"อขนาดเพ�มข45นเน องจากการป็ระหย�ดเน องจากขนาด (Economies of Scale)

2. ผลิผลิ�ตท�,งหมีด้เพิ่��มีข้�,นิเท�าก�บป!จจ�ยัการผลิ�ต (∆Q=∆X) หร4อ Constant Return to Scale: ผลี่ได�ต"อขนาดค้งที่

3. ผลิผลิ�ตท�,งหมีด้เพิ่��มีข้�,นินิ�อยักว�าป!จจ�ยัการผลิ�ต (∆Q<∆X) หร4อ Decreasing Return to Scale: ผลี่ได�ต"อขนาดลี่ดลี่ง เน องจากการไม"ป็ระหย�ด

การผลิ�ตในิระยัะยัาว (ต�อ)ตย.

บทที่ 5 ทฤษฎีการผลิต (theory of production)

Documents