ҚАЗАҚ СӨЗІ 500 сөз · 2017. 3. 16. · делікті жұмыстарына негіз...

ҚАЗАҚ СӨЗІ500 сөз

Астана, 2016

ӘОЖ 811.512.122КБЖ 81.2 ҚазТ 93

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігіТілдерді дамыту және қоғамдық-саяси жұмыс комитетінің тапсыр-масы бойынша «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен

қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған бағдарламасы» аясында шығарылды

Қазақ сөзі. Оқу-әдістемелік құрал. Е.Тілешов, Л.Есбосынова, М.Дәрменова, Астана: Ш.Шаяхметов атындағы тілдерді дамытудың республикалық үйлестіру-әдістемелік орталығы, 2016. – 170 бет.

ISBN 978-601-7504-32-8

Бұл оқу-әдістемелік құрал қазақ тілінің күнделікті жиі қолданы-латын лексикалық минимумына негізделген. Қазақ тілін қарапайым деңгейде меңгеруге арналған оқу-әдістемелік құрал 500 сөзді қамти-тын 21 сабаққа құрылған. Оқу құралында сөздер мен сөз тіркестері, сөйлем үлгілерін үйретудің тиімді тәсілдері ұсынылады. Оқу-әдісте-мелік құрал оқытушыларға, әдіскерлерге, тіл үйренушілерге арна-лып дайындалды.

ӘОЖ 811.512 122 КБЖ 81.2 Қаз

© Ш.Шаяхметов атындағы тілдерді дамытудың республикалық үйлестіру-ISBN 978-601-7504-32-8 әдістемелік орталығы, 2016

3

Аңдату

Тілдің байлығы бар да, оның қызметі бар екені бәрімізге белгілі. Біз осы тіл қазынасының белгілі бір мөлшерін ғана алып тіл үйренушіге ұсынамыз. Тіл үй-ренуші біз үйреткенді күнделікті өмірде қолдана алса, ол сол тілдің қызметін пайдалана алғаны. Егер оқытушылар мен әдіскерлер қазақ тілін үйретуде ең жиі қолданылатын бастапқы лексикалық минимумға баса назар аударып, оны күн-делікті жұмыстарына негіз етсе, тіл үйретудің де сапалық деңгейі артар еді. Жо-баны жүзеге асыруда ең алдымен ғалымдардың, әдіскерлердің, мұғалімдердің назарын осыған аударғымыз келді.

Ғалымдардың айтуынша, белгілі бір тілде ең қарапайым деңгейде сөйлеу үшін адамға 400-500 сөз білу қажет екен. Cөздік қоры мол қазақ тілінен осы көлемдегі сөзді іріктеп алу үшін оның негізгі қағидаттарын анықтағанымыз жөн.

Біріншіден, әрбір тіл өзінің семантикалық жағынан белсенді лексиканы қа-лыптастырады. Адам бір тілде сөйлеп ойын білдіру үшін соған орай сөздерді таңдайды. Яғни, сөздердің семантикалық мәні алдыңғы қатарға шығады. Мұны сөз таңдаудың семантикалық құндылық қағидаты делік.

Екіншіден, әрбір тілдің өз табиғатына сай тіркесу заңдылықтары болады, де-мек, бұл арада біз сөздердің өзара байланысу ретіне мән беруіміз керек. Оны сөздердің тіркесу қағидаты дейміз.

Үшіншіден, бастапқы деңгейде тіл үйретуде ауыспалы мағынадағы сөздердің, архаизмдердің, неологизмдердің, терминдердің, диалектілердің алынбағаны жөн. Яғни, баршаға, әсіресе, өзге тілді тіл үйренушіге біз номиналды мағына-дағы сөздерді ұсынамыз. Осыны тура мағыналы сөздерді ғана таңдау қағидаты деп атаймыз.

Төртіншіден, белсенді лексика, әлбетте, күнделікті өмірде ең жиі қолданыла-тын сөздерден тұрады. Мұны сөз қолданудың жиілік қағидаты деп атадық.

Бесіншіден, тілдің сөзжасамдық арсеналы да ескерілуі тиіс, өйткені әрбір тілдің сөзжасамдық ерекшеліктері бар. Мұны сөзжасам мүмкіндігі қағидаты деп атаған жөн.

Алтыншыдан, күнделікті өмірде адам әйтеуір бір ортада әрекет етеді, соған орай сөз таңдаудың тақырыптық қағидаты шығады.

Жетіншіден, тілдегі жекеленген сөздер тіркесуі және сөйлемге айналып қа-жетті ойды білдіруі үшін грамматикалық минимум да қажет. Сондықтан сөз ірік-теуде грамматикалық қағидат та ескерілгені жөн.

Біздің ойымызша, қазіргі таңда осы қағидаттарға сәйкес қазақ тілін үйретудің бастапқы деңгейіне арналған лексикалық минимумдарды анықтау қажеттілігі туындайды.

Біз Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық-сая-си жұмыс комитетінің тапсырмасымен дайындаған «Қазақ сөзі» оқу құралында күнделікті лексикада көп қолданылатын тірек сөздер және олармен жиі тіркес-ке түсетін сөздер сұрыптауға тырыстық. Осы сөздерді үйрену арқылы әрбір тіл үйренуші қазақ тілінің ең қарапайым лексикасымен танысады. Жеке сөздерден

4

тіркес жасау, сөйлем құрау, одан шағын мәтіндерге бару арқылы ойын жеткі-зе алады. Себебі оған ұсынылған сөздер - қарапайым ойын беруге қажетті ең маңыз ды лексикалық бірліктер. Осы арада қарапайым лексикалық минимуммен бірге бастапқы грамматикалық тұлғалардың да қажеттілігі туындайды. Сон-дықтан тиісті грамматикалық минимумды да бердік. Өйткені тіл үйренуші жеке сөздерді жаттап алғаннан кейін ойын толығырақ жеткізу үшін сол жеке сөздер-ден тіркестер, сөйлемдер жасай алу дағдысын игеруі тиіс.

Оқу-әдістемелік құралға енгізілген 500 сөз арқылы қаншама ойды жеткізуге болатындығын аңғару қиынға соқпайды. Яғни, осының өзі тіл үйрету әдісте-месіндегі сұрыпталған лексикалық минимумның маңыздылығын аңғартады. Мұндағы басты қағидат дұрыс таңдалған аз сөз арқылы да көптеген ойларды жеткізуге болатындығына көз жеткізеді. Алдымен 137 сөзді, оған қажетті сөз-дерді қосып барлығы 500 сөзді жаттау тіл үйрену үшін аса қиын шаруа емес. Ал сол 500 сөзді қолданып күнделікті өмірдегі қаншама әрекетті білдіруге болаты-ны бұл бастаманың тіл үйренуші үшін қызғылықты болары сөзсіз.

Оқу құралында ұсынылған ең жиі қолданылатын 500 сөз тіл үйренушінің қарапайым деңгейде нені білуге тиісті екенін аңғартады. Егер ғалымдар мен әдіскерлердің белгілі бір тілді ең қарапайым деңгейде игеруі үшін 500 сөз қа-жет болатынын айтып жүргенін ескерсек, онда қазақ тілін осы көлемде білу тіл үйренудің тиімділігін арттырады. Бұл сөздер адам, есімдік, сапа, тұрмыс, орта, табиғат, қимыл, қасиет, этикет, сан, байланыс сияқты тақырыптар аясында іріктелініп, лексикалық минимум қалыптастырудың жоғарыда айтылған қағи-даттары негізінде жасалынды. Адамның күнделікті әрекеті мен ортасының ерек-шеліктерін мұқият талдаудан таңдалынған сөздер үйренушінің тілді қарапайым деңгейде меңгеруіне негізделген.

Әлбетте, «Қазақ сөзі» оқу құралы іріктелген лексикалық минимумға құрылған алғашқы тәжірибелердің бірі болғандықтан, авторлар әріптестердің және тіл үй-ренушілердің ұсыныстарын, ескертпелерін күтеді және өз ойларын айтқан мұн-дай адамдарға алғысымызды жеткіземіз. Қазақ тілін үйрету әдістемесі күнделік-ті өмірде жиі кездесетін сөздер мен сөз тіркестеріне құрылғанда ғана сапалық жаңа деңгейге көтерілетінін баршамыз ұғынсақ және соған жұмылсақ еңбегіміз жемісті болмақ.

ҚАЗАҚ ӘЛІПБИІ

ТІРЕК СӨЗДЕР/ОПОРНЫЕ СЛОВА

7

1-сабақ

Общение/ Қарым-қатынас1 Здравствуй

(те)Сәлеметсіз (-ң) бе?

Приветствие "Сәлеметсіз(-ң)бе?" имеет нейтральный ха-рактер и употребляется, когда вы с кем-либо встречаетесь или начинаете разговор по те-лефону.

2 Привет! Сәлем! Приветствие "Сәлем" име-ет неформальный характер и употребляется в разговорной речи.

3 До свидания Сау бол (-ыңыз)!

Фраза "Сау бол!" употребля-ется в ситуации когда вы ко-го-то покидаете или кто-то покидает вас, а также когда вы заканчиваете телефонный разговор.

4 Извините, .... Кешіріңіз,... Употребляется в двух случаях:1.Извините (обратить внима-ние). 2.Простите (просить проще-ния).

5 Спасибо! Рақмет!

6 Да Иә

7 Нет Жоқ

8

8 Ладно Жарайды

9 Конечно Әрине

Человек/Адам10 Человек Адам

11 Семья Отбасы

12 Дедушка Ата

13 Бабушка Әже

14 Отец, папа Әке

15 Мать, мама Ана

16 Родители Ата-ана

17 Брат Аға

9

18 Сестра Апа

19 Ребенок Бала

20 Сын, мальчик Ұл

21 Дочь, девочка,

девушкаҚыз

22 Друг Дос

23 Я Мен24 Ты Сен25 Вы Сіз26 Он Ол27 Мы, нас Біз28 Мне Маған29 Тебе Саған30 Ему Оған31 Сам (сама) Өзі32 Все Бәрі33 Никто Ешкім

Действие/Қимыл34 Говорить Айту

10

35 Брать, взять Алу

36 Идти, ехать Бару

37 Давать Беру

38 Знать Білу

39 Делать Жасау

40 Лежит Жатыр

41 Ходит Жүр

42 Сидит Отыр

11

43 Стоит Тұр

44 Приходить,

приезжатьКелу

45 Уходить,

уезжатьКету

46 Видеть,

смотретьКөру

47 Читать Оқу

48 Пить Ішу

Вопросы/Сұрақтар

49 Кто? Кім?50 Что? Не?51 Какой(ая)? Қандай?52 Где? Куда? Қайда?53 Откуда? Қайдан?54 Когда? Қашан?

Обьект/Нысан

12

55 Место,земля Жер

56 Город Қала

57 Работа Жұмыс

58 Дом Үй

59 Комната Бөлме

60 Школа Мектеп

61 Улица Көше

Качество/ Сапа

62 Вкусно,вкусный

Дәмді

63 Одинаковы Бірдей

64 Разный Әртүрлі

13

65 Далеко,дальный, далекий

Алыс

66 Близко,

близкийЖақын

67 Правильно Дұрыс

68 Неправильно Дұрыс емес

69 Хорошо Жақсы

70 Плохо Жаман

71 Новый Жаңа

72 Старый Ескі

73 Коротко,

короткийҚысқа

74 Длинный Ұзын 75 Маленький Кішкентай

76 Большой Үлкен

14

77 Очень Өте Употр. как усилитель степени проявления чего-л. (каких-л. свойств, качеств и т.п.); в сильной, в высокой, в значи-тельной степени: өте үлкен, өте кішкентай и т.д.

78 Вместе, с Бірге

79 Отдельно Бөлек

80 Мало Аз

81 Много Көп

Направление /Бағыт

82 Впереди, перед

Алдында

83 Сзади Артында

84 Возле, около,

рядомЖанында

85 Под, снизу Астында

15

86 Сверху, на, над Үстінде

87 В, внутри Ішінде

88 Снаружи Сыртында

89 Тут Осында

90 Та, то, тот Сол • Употребляется при указании

на кого-л. или на что-л.• Употребляется при указании на что-л. уже известное или упоминавшееся. Пример: сол адам, сол қыз сол бала.,

91 Это, этот, эта Бұл Данный, находящийся здесь, близ ко к го ворящему или слушаю щему (в отличие от объекта, обозначаемого сло-вом сол)

Время/Уақыт92 Время Уақыт93 Год Жыл94 Месяц Ай95 Неделя Апта96 День Күн97 Ночь Түн98 Понедельник Дүйсенбі

16

99 Вторник Сейсенбі100 Среда Сәрсенбі101 Четверг Бейсенбі102 Пятница Жұма103 Суббота Сенбі104 Воскресенье Жексенбі105 Час Сағат 106 Вчера Кеше107 Сегодня Бүгін108 Завтра Ертең109 Вечером Кешке110 Раньше Бұрын111 Сейчас Қазір112 Утром Таңертең113 Поздно Кеш114 Полдень Түс, цвет115 До Дейін116 После Кейін

Природа/ Табиғат117 Природа Табиғат

118 Зима Қыс

119 Весна Көктем

120 Лето Жаз

17

121 Осень Күз

Еда/Ас

122 Еда, питание Тамақ

123 Обед Түскі ас

124 Ужин Кешкі ас

125 Вода Су

126 Хлеб Нан

127 Молоко Сүт

Цифры/Сандар

128 Один Бір

129 Два Екі

130 Три Үш

18

131 Четыре Төрт

132 Пять Бес

133 Шесть Алты

134 Семь Жеті

135 Восемь Сегіз

136 Девять Тоғыз

137 Первый Бірінші

БАҚЫЛАУ/КОНТРОЛЬ

20

2-сабақ

Общение/ Қарым-қатынас1 Здравствуй (те)2 Привет!3 До свидания4 Извините, ....5 Спасибо!6 Да7 Нет8 Ладно9 Конечно

Человек/Адам10 Человек11 Семья12 Дедушка13 Бабушка14 Отец, папа15 Мать, мама16 Родители17 Брат18 Сестра19 Ребенок20 Сын, мальчик21 Дочь, девочка, девушка22 Друг23 Я24 Ты25 Вы26 Он27 Мы, нас28 Мне29 Тебе30 Ему

21

31 Сам (сама)32 Все33 Никто

Действие/Қимыл34 Говорить35 Брать, взять36 Идти, ехать37 Давать38 Знать39 Делать40 Лежит41 Ходит42 Сидит 43 Стоит44 Приходить, приезжать45 Уходить, уезжать46 Видеть, смотреть47 Читать48 Пить

Вопросы/Сұрақтар49 Кто?50 Что?51 Какой(ая)?52 Где? Куда?53 Откуда?54 Как?

Обьект/Нысан55 Место,земля56 Город57 Работа58 Дом59 Комната60 Школа61 Улица

22

62 Вкусно, вкусный63 Одинаковы 64 Разный65 Далеко, дальный, далекий66 Близко, близкий67 Правильно68 Неправильно69 Хорошо70 Плохо71 Новый72 Старый73 Коротко, короткий74 Длинный75 Маленький76 Большой77 Очень78 Вместе, с79 Отдельно80 Мало81 Много

Направление/Бағыт 82 Впереди, перед83 Сзади84 Возле, около, рядом85 Под, снизу86 Сверху, на, над87 В, внутри88 Снаружи89 Тут90 Та, то, тот91 Это, этот, эта

Время/Уақыт92 Время93 Год

23

94 Месяц95 Неделя96 День97 Ночь98 Понедельник99 Вторник100 Среда101 Четверг102 Пятница103 Суббота104 Воскресенье105 Час106 Вчера107 Сегодня108 Завтра109 Вечером110 Раньше111 Сейчас112 Утром113 Поздно114 Полдень115 До116 После

Природа/ Табиғат117 Природа118 Зима119 Весна120 Лето121 Осень

Еда/Тамақ122 Еда, питание123 Обед124 Ужин125 Вода

24

126 Хлеб127 Молоко

Цифры/Сандар128 Один129 Два130 Три131 Четыре132 Пять133 Шесть134 Семь135 Восемь136 Девять137 Первый

II БӨЛІМСӘЛЕМ

26

3-САБАҚ 1. Жаңа сөздермен танысыңыз. Таныс сөздердің аудармасын жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.

1 Қайырлы таң! Доброе утро!2 Қайырлы күн! Добрый день!3 Қайырлы кеш! Добрый вечер!4 Қайырлы түн! Доброй ночи!5 Привет6 Здравствуйте!7 Құттықтаймын! Поздравляю!8 Мерекеңізбен! С праздником!9 Извините10 До свидания11 Аты Имя12 Тегі Фамилия13 Туған Родной14 Туған жыл Год рождения15 Туған күн Дата рождения, день рождения16 Туған жер Место рождения17 Жасы Возраст18 Я19 Ты20 Вы21 Он/она22 Мы23 Менің/менікі Мой/моя/мое24 Сенің/сенікі Твой/твоя/твое25 Сендердің/сендердікі Ваш/ваша/ваше26 Сіздің/сіздікі Ваш/ваша/ваше27 Сіздердің/сіздердікі Ваш/ваша/ваше28 Оның/оныкі Его/ее29 Олардың/олардікі Их30 Біздің/біздікі Наш/наша/наше31 Оны Его32 Мне33 Тебе

27

34 Ему35 Одан От/у него36 Кто?37 Сам/сама38 Ради

2. Оқыңыз. Прочитайте.

Утром - Қайырлы таң! (Доброе утро!)Днем - Қайырлы күн! (Добрый день!)Вечером - Қайырлы кеш! (Добрый вечер!)Ночью - Қайырлы түн! (Доброй ночи!)

В любое время суток - Сәлеметсіз бе!? (Здравствуйте!)

Иелік формасы/Форма принадлежности Кімнің? /Чей?

Менiң Біздiң

ағамағамыз

Сенiң Сендердiң

ағаңағалардың

Сіздiң Сіздердiң

ағаңызағаларыңыз

Оның Олардың

ағасы ағаларың

28

3. Берілген сөздердің көмегімен иелік формасын жасаңыз. Образуйте форму принадлежности с данными словами. Керек сөздер: Дос, ата, қыз, ұл, отбасы

менің сенің сіздің оныңДосым

Үлкен рақмет!

Сау

болыңыз!

Сау бол!

- Қайырлы

күн!Кешіріңіз, сіздің атыңыз

Алмат па?

- Қайырлы күн! Жоқ, менің атым-Қайрат.


- Қайырлы күн!Кешіріңіз, сіздің атыңыз Алмат па?

- Қайырлы күн!Жоқ, менің атым-Қайрат.

Сізді мерекеңізбен құттықтаймын!


Сау болыңыз!

Сау бол!

29

4. Берілген кестелерді үлгіге қарап толтырыңыз. Заполните таблицу по данному образцу.

Аты/есімі РүстемТегі АсановТуған күні, айы, жылы 08.05.1992Жасы 24Туған жері АлматыТелефоны 8 747 432 14 56E-mail [email protected]

№1 кесте

Менің атым/есімімТегімТуған жылымЖасымТуған жерімТелефонымE-mail

№2 кесте

Оның аты/есіміТегіТуған жылыЖасыТуған жеріТелефоныE-mail

30

5. Сурет бойынша қажетті сөздерді жазыңыз. Напишите нужные слова.

Мерекеңізбен !құттыұ

Сенің атың кім?

Мерекеңізбен

Сәлем!

Сенің атың кім?

31

6. Сөз тіркесін жасаңыз. Образуйте словосочетания. Туған

Қайырлы

Сәлеметсіз, құрметті, рақмет, сау, мерекеңізбен, сәлем.

бол! бе! құттықтаймын!

7. Сөздердің дұрыс нұсқасын жазыңыз. Напишите правильный вариант.

Кайырлы кун!Кайырлы тун!СалемСаламатсыз ба!КурметтыКуттыктаймын!Мерекенізбен!Арине

бол! бе! құттықтаймын!

32

Көптік мағына/ Множественная форма

-дар/-дер Сен/Сендер-тар/-тер Дос/достар-лар/-лер Бала/балалар

8. Берілген сөздерді көптік мағынада жазыңыз.Напишите слова во множественной форме

Кім? Кімдер?СенОлАғаАпаҚызӘжеАдам

9. Өткен сабақтағы сөздерді қорытындылау. Закрепление пройденного материала.

р/с V Таныс өздер

+ Жаңа сөздер

?Есте қалмаған

сөздер

! Ескертпе үшін

1234567891011121314

33

151617181920212223242526272829303132333435363738

III БӨЛІМАДАМ ЖӘНЕ ОТБАСЫ

35

4-САБАҚ

1. Жаңа сөздермен танысыңыз. Таныс сөздердің аудармасын жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.

1 ..... / Человек2 Әйел Женщина3 Ребенок4 Дочь/девочка/де-

вушка5 Сын/мальчик6 Еркек Мужчина7 Қонақ Гость8 Көрші Сосед9 Халық Народ10 Оқушы Ученик, школьник11 Әріптес Коллега12 Друг

13 .... / Семья14 Туыс Родственник15 Родители16 Отец, папа17 Мать, мама18 Дедушка19 Бабушка20 Әйелі Жена21 Күйеуі Муж22 Старший брат23 Старшая сестра24 Жиен Племянник, племянни-

ца (по женской линии); внук от дочери

25 Қарындас Младшая сестра (по отношению к брату)

26 Нағашы Родственник (по линии матеpи)

27 Немере Внук/внучка28 Сіңлі Младшая сестра (по

отношению к сестре) сестренка

29 Іні Младший брат, братишка

30 Келін Невестка

36

2. Танысыңыз. Ознакомьтесь.

Біздің халық

Менің көршім

Менің әріптесім.

Менің ұлым.

Менің нағашы атам

менің нағашы әжем

Олардың немересі/жиені

Біздің халық Менің көршім

Менің әріптесім. Менің ұлым.

Менің нағашы атам Олардың немересі/жиені

37

! Жиен — внуки со стороны дочери. Так как дети рожденные от дочери не являются про-должателями рода своей семьи, а продол жате-лями рода семьи мужа, их детей называют от-дельно «жиен». А внуков со стороны сына на-зы вают как обычно «немере». т.е. Внуки со сто-роны дочери «жиен», внуки со стороны сына «немере».

3. Кестені үлгі бойынша толтырыңыз. Заполните таблицу по образцу. Керек сөздер: қарындас, әке, қыз, апа, іні, ана, аға, сіңлі, ұл, келін.

Еркек

Әйел

ата аталар

әже әжелер

38

Иелік форма/Форма принадлежности

Кімнің?/ Кого? Ненің?/Чего?-дың/-дің қыздың үйдің-тың/-тің заттың мектептің-ның/-нің адамның көшенің

Обьект формасы/Форма обьекта

Кімді?/ Кого? Нені? Что?-ды/-дi қызды үйді-ты/-тi қонақты затты-ны/-нi ананы осыны

4. Сұрақтарға жауап беріңіз. Ответьте на вопросы.

1. Сенің атаңның аты кім?

2. Сенің әжеңнің аты кім?

3. Сенің әкеңнің аты кім?

4. Сенің анаңның аты кім?

39

5. Сөз тіркестерін құраңыз. Образуйте словосочетания.

Менің/Сенің/Оныңәкем, ағасы, анаң, балам, қызың, әжем, көршісі, отбасым, апаң, сіңлісі, күйеуі, жиенім, әйелің.

Менің әкем______________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________

Меншік формасы/Форма собственности

1 2Менің үйіммой дом

Үй менікімой дом

Сенің/сендердің үйің/үйлерің

Үй сенікі/сендердікі

Сіздің/сіздердіңүйіңіз/үйлеріңіз

Үй сіздікі/сіздердікі

Оның/олардыңүйі/үйлері

Үй оныкі/олардыкі

Біздің үйіміз Үй біздікі

6. Сөйлем құраңыз. Составьте предложения.

1. Ажар/менің/ана Ажар- менің анам2. әже/Шолпан/ менің3. Ербол/оның/әке4. ата/ Ермек/оның5. Айдос/менің/аты6. Мөлдір/апа/оның7. менің/Айгүл/ қыз8. Сәбит/аға/оның

40

7. Меншік формасын жасаңыз. Образуйте форму собственности.

Кімнің кітабы? Кітап

Асқар...Талғат...Күләш...Жәния...Самал

8. Өткен сөздерді пайдаланып, берілген сұрақтарға жауап жазыңыз.

Ответьте на вопросы используя знакомые слова.

Кімді? Нені?

Ананы Затты

41

9. Өтілген сабақтағы сөздерді қорытындылау. Закрепление пройденного материала.

р/с V Таныс сөздер



сөздер

! Ескертпе

үшін123456789101112131415161718192021222324252627282930

IV БӨЛІМСАПА

43

5-САБАҚ

1. Жаңа сөздермен танысыңыз. Таныс сөздердің аудармасын жазыңыз.

Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.

1 Арзан Дешевый, дешево2 Қымбат Дорогой, дорого 3 Ауыр Тяжелый, тяжело 4 Жеңіл Легко, легкий5 Мало6 Много7 Әдемі Красивый, красиво8 Какой/какая/какие?9 Биік Высокий, высоко 10 Аласа Низкий, низко 11 Білімді Образованный, знающий12 Мейірімді Добрый13 Ақылды Умный14 Жалқау Ленивый15 Хорошо16 Плохо17 Еңбекқор трудолюбивый18 Старый19 Новый20 Жарық Светлый, светло21 Қараңғы Темный, темно22 Жұмсақ Мягкий23 Қатты Твердый, жесткий24 Правильно25 Не правильно

44

2.Қарама-қарсы мағыналы жұптарды жазыңыз. Напишите слова с противоположным значением.

Арзан _______________

____________ Жеңіл

Аласа _________

____________

____________

____________

45

Жалқау ___________

Қараңғы _____________

Ескі ____________

____________

____________

____________

46

_____________ Жұмсақ

__________ Жаман

3. Суреттің астына қажетті сөздерді жазыңыз. Напишите нужные слова к данным картинкам.

Керек сөздер: мейірімді, білімді, әдемі, ақылды

____________ ____________ ____________ ____________

____________

____________

47

Есімдік /Местоимения

Мен Бiз

-мын / -мiн-мыз / -мiз

оқушымын/әкеміноқушымыз/әкеміз

Сен Сендер Сiз Сiздер

-сың / -сiң-сыңдар / -сiңдер-сыз / -сiз -сыздар / -сiздер

оқушысың/әкесіңоқушысыңдар/әкесіңдероқушысыз/әкесізоқушысыздар/әкесіздер

ОлОлар

– –

4.Артық сөзді табыңыз.Найдите лишнее слово.

ЖАРЫҚ ЖЕҢІЛ

ҚАРАҢҒЫ ЖҰМСАҚ АУЫР

ОҚУШЫ

Жауабы: _______________5. Сөз тіркесін жасаңыз.

Образуйте словосочетания.Керек сөздер: дос, оқушы, әке, ана, әріптес, апа.

Мен Сен Сіз Ол

48

Біз Сендер Сіздер Олар

6. Берілген сұрақтарға жауап беретін сөздерді жазыңыз. Напишите слова отвечающие на данные вопросы.Керек сөздер: қымбат, ескі, мейірімді, жеңіл, қатты, ақылды,

жұмсақ, әдемі, еңбекқор.

Ол қандай

адам?

Бұл қандай кітап?

7. Сөздерді ажыратыңыз. Разграничьте слова.

Аласабиікжеңілқаттыжаманарзанқұрметтіқымбатмейірімдіжұмсақәдеміескіжарықжалқауеңбек

49





сөздер!

Ескертпе үшін

12345678910111213141516171819202122232425

50

6-САБАҚ



1 Тәтті Сладкий2 Ащы Соленый, острый3 Қиын Трудный, сложный4 Оңай Легкий, легко5 Далекий, дальний, далеко6 Близкий, близко7 Пайдалы Полезный, полезно8 Пайдасыз Бесполезный9 Маңызды Важный, важно10 Тәжірибелі Опытный11 Қарама-қарсы Напротив12 Ыстық Горячий, жаркий, жарко13 Суық Холодный, холодно14 Сұйық Жидкий15 Балғын Свежий16 Длинный17 Короткий, коротко18 Большой19 Маленький20 Вкусно, вкусный21 Басқа Кроме, другой22 Одинаковый, одинаково23 Қалай? Как?24 Жай Медленный, медленно, просто25 Тез Быстрый,быстро26 Жас Молодой27 Кәрі Старый28 Жалпы Общий29 Откуда?

51

2.Қарама-қарсы мағыналы жұптарды жазыңыз. Напишите слова с противоположным значением.

52


Керек сөздер: ұзын, еңбекқор, әдемі, ыстық, үлкен

Бұл кім/не?Ол қандай ?

4. Сөздерді табыңыз. Найдите слова.

Ы Р З Ж Л П А М К ЕФ Л Ұ О М М В К І Л

С П П А Й Д А Л Ы Ш БҰ Д Ф Ғ Д Ғ Ң Ш Ү К АЖ В О Ң Қ И Ы Н І Е СТ Ә Т Т І Н З К Е Н ТҒ Э В І Ы Ж Д А Й Т ҚҚ А У Ә Ф Т Ы Т Ә А ТД Ұ Р Ы С А І Қ Щ Й АЖ Л Ц А Я С Ы И А І ДР Қ А Ж А Қ Ы НТ Б О Б К С Ұ Й Ы ҚО М Ң Т Н Ы ТЧ Б А Л Ғ Ы Н Й Д АХ Ч Й Ю А А Б А С Қ А

1. Пайдалы2.3.4.5.6.7.8.9.10.11.

53

Салыстырмалы форма/ Сравнительна форма- лау/-леу қысқа

«короткий»қысқа-лау«короче»

-дау /-деу жақын«близкий»

жақын-дау«ближе»

- тау/ -теу алыс«далекий»

алыс-тау«дальше»

5. Сөздерді салыстырмалы форма түрінде жазыңыз. Напишите слова в сравнительной форме.

1. қиын … 4. ұзын… 7. ащы … 2. жақын… 5. қысқа… 8. тәтті …3. кішкентай… 6. сұйық… 9.оңай … .

6. Қарама-қарсы мағыналы жұптарды табыңыз. Найдите слова с противоположным значением.

тәтті жай

ұзын алыс

жақын арзан

қиын жалқау

ыстық ащы

жоғары қысқа

тез оңай

жұмсақ қатты

еңбекқор суық

қымбат төмен

54

Шығыс формасы / Исходная форма-дан / -ден көршіден

«у соседа»-тан / -тен мектептен

«из школы»-нан / -нен ұлымнан

«от сына»

7. Берілген сөйлемдерді салыстырмалы формада жазыңыз. Напишите данные предложения в сравнительной форме.

1. Мектеп біздің үйден алыс______. 2. Ақтөбе Оралдан үлкен______ . 3. Асқардың бойы Ермектен ұзын______4. Досымның компьютері менің компьютерімнен жаңа_____.

8. Сұрақтарға сәйкес сөздерді жазыңыз. Напишите соответствующие слова к данным вопросам.

Арзан, еңбекқор, жаңа, білімді, ауыр, қатты, мейірімді, жалқау, ескі, әдемі, пайдалы, ақылды

Қандай адам? Қандай зат?мейірімді адам

55

9. Өтілген сабақтағы сөздерді қорытындылау.Закрепление пройденного материала.



? Есте қалмаған

сөздер

! Ескертпе

үшін1234567891011121314151617181920212223242526272829

56

7-САБАҚ



1 Кең Широко, широкий2 Тар Узкий, узко3 Жұқа Тонкий4 Қалың Толстый5 Салқын Прохладно, прохладный6 Жылы Тепло, теплый7 Қызық Интересно,интересный8 Таза Чисто, чистый9 Лас Грязно, грязный10 Үнемі Всегда, постоянно11 Цвет, полдень12 Ала Полосатый, пестрый,

неоднотонный13 Ақ Белый14 Жасыл Зеленый15 Көк Синий16 Қара Черный17 Қоңыр Коричневый18 Қызыл Красный19 Сары Желтый20 Әрі И21 Себебі Потому что22 Сияқты Будто, кажется, как будто, как23 Немесе Или, либо24 Екен Оказывается25 Жиі Часто26 Очень27 Тек қана Только

57

2. Қарама-қарсы мағыналы жұптарды жазыңыз. Напишите слова с противоположным значением.

_______________ _________________

_______________ _________________

___________________ _________________

___________________ _________________

58

Вопросба? / бе?па? / пе?ма? / ме?

бүгін салқын ба? сегодня холодно?саған қызық па? тебе интересно?көйлек қызыл ма? платье красное?

3. Берілген түстердің атауын жазыңыз. Напишите название данных цветов.

59

4. Диалогты толықтырыңыз. Оқыңыз. Дополните диалог. Прочитайте.

1. -Сізде ___________ немесе ____________

қарындаш бар ма?

- Менде тек қана ___________ қарындаш бар.

2.- Бұл сөмкенің түcі ___________ ?

- Бұл сөмкенің түсі ___________

3. Бүгін күн салқын ба?

Жоқ, ___________

Күшейтпелі форма/Усилительная формаауыр ап-ауыроңай оп-оңайтәтті тәп-тәттіақ аппақ

5. Сұрақ пен жауапты сәйкестендіріңіз. Соедините вопросы с соответствующими словами.

Оның түсі көк пе? Жоқ, суықтау сияқты.Ол қандай адам? Жоқ, менікі емес, Айжандыкі. Бұл жұмыс қиын ба? Ол - білімді, ақылды әрі мейірімді.Оның бойы ұзын ба? Жоқ, оның түсі жасыл.Бұл кітап қызық па? Иә, оның бойы ұзын.Бүгін күн жылы ма? Жоқ, бұл жұмыс қиын емес/оңай.Бұл көк сөмке сенікі ме? Иә, бұл кітап өте қызық екен.

60

6. Суреттерді сипаттаңыз. Опишите рисунки.

Бұл су салқын емес, жылы

61





сөздер

! Ескертпе

үшін123456789101112131415161718192021222324252627

V БӨЛІМАдамның дене мүшелері

63

8-САБАҚ1. Жаңа сөздермен танысыңыз. Таныс сөздердің аудармасын

жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.

1 Бас Голова 2 Бет Лицо3 Көз Глаза4 Қол Рука5 Саусақ Палец6 Құлақ Ухо, уши7 Мұрын Нос8 Тіл Язык9 Ерін Губы10 Аяқ Нога11 Бой Рост12 Шаш Волосы13 Кірпік Ресницы14 Қас Брови15 Тіс Зубы16 Ауыз Рот17 Оң Правый18 Сол Левый19 Это, эта, этот20 Что?21 Видеть22 Тыңдау Слушать23 Ойнау Играть24 Ән айту Петь

64

2. Сөздерді суретпен сәйкестендіріңіз. Соедините соответствующие слова с картинкой.

мұрын

сол қол

шаш

сол аяқ

бет

саусақ

ерін

қас

көз

оң қол

құлақ

Оң аяқ

о

65

3. Сөздерді ажыратып жазыңыз. Разграничьте слова.

беткөзқолқұлақтісмұрынбасбойшашаяқ1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

4. Дене мүшелерінің атауын жазыңыз. Напишите названия части тела.

А Я Қ

66

5. Кестені үлгі бойынша толтырыңыз. Заполните таблицу.

6. Бұл не? Дұрыс нұсқасын белгілеңіз. Что это? Отметьте правильный вариант.

құлақ

көз

құлақ

көз

құлақ

көз

құлақ

көз

құлақ

көз

құлақ

көз

құлақ

көз

құлақ

көз

+

+

+

менің қол ым қолымшашым

=

=

=

бетіңкөзің

құлағыаяғы

құлақ

көз

бас

қол

құлақ

мұрын

бет

мұрын

аяқ

шаш

бет

тіс

аяқ

қол

аяқ

бет

67

Ортақтық формасы/Форма совместностиКіммен?С кем?

Немен?С чем?

- мен оқушымен қолмен- бен қызбен көзбен- пен әріптеспен аяқпен

7. Берілген суретке сәйкес дене мүшелері атауларын жазыңыз.Напишите части тела соответствующие к картинкам.

Аяқпен

Футбол ойнау

Музыка тыңдау

Кино көру

Волейбол ойнау

Ән айту

68


р/с V – Таныс сөздер


?- Есте қалмаған

сөздер

! - Ескертпе үшін

123456789101112131415161718192021222324

VI БӨЛІМУАҚЫТ

70

9-САБАҚ


Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Неделя2 Месяц, луна3 Год4 ... сайын Каждый ...5 Понедельник6 Вторник7 Среда8 Четверг9 Пятница

10 Суббота11 Воскресенье12 Тәулік Сутки13 Время14 Ұзақ уақыт Долгое время15 Бос уақыт Свободное время16 Сегодня17 Завтра18 Вчера19 Вечер, поздно20 Вечером21 День, солнце22 Күндіз Днем23 Ночь24 Таң Утро25 Таңғы Утренний26 Ерте Рано27 Өткен Прошлый28 Енді Теперь29 Қашан? Когда?30 Где?Куда?

71

2. Берілген кестелерді толтырыңыз. Заполните данные таблицы.

1 ДҮЙ

CЕНБІ

234567

П

а т Ғ а с Ү Л

3. Сөзжұмбақты шешіңіз. Отгадайте кроссворд.

А

П

Т

А

К

Ү

Н

Д

Е

Р

І

УАҚЫТ

12

34

5

78

9

72

1. шесть 5. воскресенье 9. вторник2. неделя 6. день 10.среда3. семь 7. суббота 11.четверг4. пятница 8. понедельник

Мекен және мезгіл формасы/ Форма места и времени

- да/-де-та /-те

кімде? у кого?

қашан?когда?

қайда?где?

балада дүйсенбiде даладаәріптесте түсте мектепте


1 Бүгін аптаның қай күні?2 Ертең аптаның қай күні?3 Бір аптада қанша күн бар?4 Жексенбі қандай күн?5 Бір айда қанша апта бар?

73

5. Сағатқа қарап, уақытты анықтаңыз. Определите время.

Кеш, таң, түс, түн

09:00

13:00

18:00

18:00 02:00

74

6. Берілген сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыз. Переведите данные предложения.

1. Астанада күндіз күн +9 С° , ал кешке +3 С° градус жылы.

______________________________________________________

2. Менің бос уақытым жоқ.

_____________________________________________________

3. Бұл жұмысты ұзақ уақыт жасау керек.

______________________________________________________

4. Бір жылда қанша күн бар?

_______________________________________________________

5. Мектепке қашан бару керек? Мектепке ертең ерте бару керек.

______________________________________________________

6. Бір аптада жеті күн бар: дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі.

______________________________________________________

7. Енді қашан келу керек? _______________________________________________________

75

7. Суретке қарап, сұраққа жауап беріңіз. Ответьте на вопросы.

Бүгін күн қандай?

Түнде бар, күндіз жоқ

Күндіз бар, түнде жоқ

76

8. Апта күндерін ретімен көрсетіңіз. Укажите дни недели по- порядку.

Бейсенбі

Сейсенбі

Жұма

Дүйсенбі

Сенбі

Жексенбі

Сәрсенбі

Бағыт формасы/ Форма направленияКімге?Кому?

Қайда?Где?

-қа / -ке Сәбитке Мектепке-а / -е Атама-на / -не Атасына

9. Берілген сөздерді тиісті бағандарға жазыңыз. Напишите данные слова в соответствующие столбики.

Керек сөздер: ана, үй, кітап, қол, жұмыс, аға, адам, біз, қыз, тамақ, бала, әже, мектеп, сіз, көз, әке.

Кімге? Неге? Қайда?

77





сөздер

! Ескертпе үшін

123456789101112131415161718192021222324252627282930

78


жазы ңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Киім Одежда2 Баскиім Шапка3 Көйлек Платье, рубашка4 Шалбар Брюки5 Аяқкиім Обувь6 Кию Надевать7 Шешу Снимать, решать8 Жүгіру Бегать9 Пить

10 Жеу Есть, кушать11 Жаттығу жасау Делать упражнение12 Стоит, жить13 Сидит14 Лежит15 Ходит16 Приходить, приезжать17 Уходить, уезжать18 Читать, учиться19 Дайындау Готовить20 Демалу Отдыхать21 Ұйқыдан тұру Вставать22 Ұйықтау Спать23 Делать24 Істеу Делать25 Жуыну Мыться26 Жуу Мыть27 Қарным ашты Проголодался28 Қайталау Повторять29 Анау Это30 Мынау Тот31 Тағы Еще32 Туралы О, об

79

2. Киімдердің атауын жазыңыз. Напишите название вещей.

80

3. Суретке сәйкес әрекетті білдіретін сөздерді немесе сөз тір-кес терін жазыңыз.

Напишите слова действия или словосочетания к картинкам.

Дәл қазіргі әрекет (жай формасы)Действия в данный момент (простая форма)

МенБіз отыр/сидит

тұр/стоитжатыр/лежит

жүр/идет

-мын / -мiн-мыз / -мiз

СенСендерСізСіздер

-сың / -сiң-сыңдар / -сiңдер-сыз / -сiз -сыздар / -сiздер

Ол, Олар –

81

4. Үлгі бойынша кестені толтырыңыз. Заполните таблицу по образцу.

тұр жүр отыр жатырМен тұрмын................

5. Берілген сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыз. Переведите предложения на русский язык.

1. Мен қазір банкте тұрмын.2. Ол қазір көшеде жүр.3. Мен үйде отырмын.4. Біз диванда жатырмыз.5. Сен қайда жүрсің?6. Әжемнің жанында Әлия отыр.7. Оқушының кітабы үстелдің үстінде жатыр.8. Кітапты көп оқу керек.9. Менің қарным ашты.10. Ол мектептің жанында тұр.

82

6. Берілген сөздермен сөйлем құраңыз. Составьте предложения с данными словами.

1. Жүр/ұлым/мектепте/менің.__________________________________

2. Бұл/туралы/фильм/кім?_____________________________________ 3. Жаттығу жасау/тұру/ үнемі/керек/таңертең/______________________________________ 4. Алдында/ тұрсыз/ кинотеатрдың/ба/ сіз? _______________________________________

5. Айдос/жанында/отыр/ үйдің. _________________________________________

7. Дәл қазіргі әрекеттің болымсыз түрі. Способы выражения отрицания в настоящем времени.

1. Мен Біз

Тұр/ отыр

жүр

жатыр

ған

ген

қан

кен

Добавля-ется слово жоқ с лич-ным окон-чанием.

Мен тұрмынЯ стоюМен тұрған жоқпынЯ не стою

2.Сен Сендер Сіз Сіздер

Сен жүрсіңСен жүрген жоқсыңСіз отырсыз Сіз отырған жоқсыз

3. Ол Олар

Ол жатыр -Ол жатқан жоқ -

83

8. Сөйлемдерді берілген үлгі бойынша түрлендіріңіз. Преобразуйте предложения по данному примеру.

? + -Олар музейде жүр ме?

Олар музейде жүр. Олар музейде жүрген жоқ.

Сен қазір үйде отырсың ба?Маржан кинотеатрдың алдында Айгүлмен бірге тұр ма?Әлібек атасының жанында отыр ма?Айбек машинаның ішінде отыр ма?

84





сөздер

! Ескертпе

үшін1234567891011121314151617181920212223242526272829303132

85

11-САБАҚ1. Жаңа сөздермен танысыңыз.Таныс сөздердің аудармасын

жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Түске дейін До обеда2 Түстен кейін После обеда3 Сейчас4 До, давно, раньше5 Бұрыннан Давно, издавно6 Час,часы, время7 Утром8 Бойы В течение9 Завтрак10 Обед11 Ужин12 Кейде Иногда13 Енді ғана Только что14 Жуырда Недавно15 Әрі-бері Туда-сюда16 До17 После18 Сыйлық Подарок19 Мереке Праздник20 Қуану Радоваться21 Ренжу Обижаться22 Ешқашан Никогда23 Еда24 Тамақтану Кушать25 Бірақ Но26 Қай? Который?27 Мүмкін Возможно, наверное28 Демалыс Отдых29 Келесі Следующий30 Вместе31 Врозь, порознь, отдельно

86

2. Суретке сәйкес сөздерді жазыңыз. Напишите нужные слова.

Таң ____________________

Түс ____________________

Кеш ____________________

87

_______________ _______________

3. Берілген сөздермен сөз тіркесін құраңыз. Составьте словосочетания с данными словами.

сыйлық құттықтау таңертең кешкі ас жүр

әрі-бері түске дейін оқу жуырда бұрыннан

мереке жуу бұрыннан бару беру

тамақтану келу ішу білу айту

мектеп енді ғана бірге қол кітап

Үлгі: мектепте оқу,

4. Дәл қазіргі әрекетті жазыңыз (тұр, отыр, жатыр, жүр). Напишите действия в данный момент.

Сіз кинотеатрда ...................................................................................бе?

88

Ол диванда ................................................................................................

Сіздер қайда ............................................................................................?

Біз базарда .................................................................................................

Мен қазір үйде ..........................................................................................

Сендер спортзалда ............................................................................. ме?

Дәл қазіргі әрекет (күрделі форма)Действия в данный момент (сложная форма)

МенБіз действие + ып / іп / п +

тұр, жүр, отыр, жатыр

↓

мын / мiнмыз / мiз

СенСендерСізСіздер

сың / сiңсыңдар / сiңдерсыз / сiз сыздар / сiздер

Ол, Олар –

5. Берілген сөйлемдерді аударыңыз. Болымсыз сөйлемдерге айналдырыңыз.

Переведите данные предложения. Преобразуйте в отрицательные.

Я читаю/ Я не читаю Мен оқып отырмын/ Мен оқып отырған жоқпын.

Ты готовишься/Ты не готовишьсяМы кушаем/ Мы не кушаемВы пьете чай/ Вы не пьете чайОн идет на работу/ Он не идет на работуЯ иду к тебе/Я не иду к тебе

89

6. Сөйлемді сурет бойынша толықтырыңыз. Напишите нужные слова используя картинки.

Кім не істеп жатыр?

Айнұр Олжас Мадина

Арман Ермек

1. ________________ кино көріп отыр.

2. ________________ сыйлық беріп тұр.

3. ________________ тамақ дайындап жатыр.

4. _________________жұмыс жасап отыр.

5. _________________ кітап оқып отыр.

90





сөздер

! Ескертпе

үшін12345678910111213141516171819202122232425262728293031

АРАЛЫҚ БАҚЫЛАУ/ПРОМЕЖУТОЧНЫЙ КОНТРОЛЬ

92

12 -САБАҚI. Диалогтарды орыс тіліне аударыңыз. Переведите диалоги на русский язык.

1. - Сенің атың кім?- Менің атым - Жандос.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................2.- Сізді мерекеңізбен құттықтаймын!- Рақмет!Сізді де құттықтаймын!

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................3.- Сенің досыңның аты кім?- Менің досымның аты - Сәкен.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................4. - Бұл кімнің кітабы?- Бұл Сәуленің кітабы.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................5.- Айдос қандай адам?- Ол ақылды, мейірімді және еңбекқор.

- ................................................................................................................- ................................................................................................................

6.- Бұл жаңа кітап па?

93

- Жоқ, бұл ескі кітап..

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................7.- Сенің ағанның бойы ұзын ба?- Жоқ, менің ағамның бойы ұзын емес, қысқа.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................8. - Сіздер оқушысыздар ма? - Жоқ, біз студентпіз.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................9. - Бұл телефон сенікі ме? - Жоқ, менікі емес, Арсендікі.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................10.- Олар қайдан келе жатыр?- Иә, бұл фильм өте қызық.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................11. - Сенде көк түсті қарындаш бар ма?- Жоқ, менде тек қана қызыл қарындаш бар.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................12.- Сенің көзіңнің түсі қандай?- Менің көзімнің түсі жасыл. - ...............................................................................................................?

94

- ................................................................................................................13.- Оның шашы ұзын ба?- Жоқ, оның шашы қысқа.- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................14.- Бүгін аптаның қай күні?- Бүгін жұма.- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................15.- Қалаға қашан келу керек?- Ертең келу керек.- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................16.- Сен қазір қайда тұрсың?- Мен банктің алдында тұрмын.- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................17.- Сіздер әріптессіздер ме?- Ия, біз әріптеспіз.- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................18.- Сен қайда тұрсың?- Мен үйдің жанында тұрмын.

- ...............................................................................................................?- ................................................................................................................19.- Алма театрға бара ма?- Жоқ,ол бармайды.

- ...............................................................................................................?

95

- ................................................................................................................20.- Сен не істеп жатырсың?- Мен кітап оқып жатырмын.

- ...............................................................................................................?

- ................................................................................................................

VII БӨЛІМОРТА

97


жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Возле, около, рядом2 Орталық Центр3 Под, снизу 4 Над, наверху, сверху5 Онда Там6 Іші Внутрь7 Сырты Снаружи8 Алды Перед9 Арты Сзади

10 Впереди11 Сзади12 Жоғары Вверх13 Төмен Вниз14 Қасында Рядом, у15 Город16 Саябақ Парк17 Даңғыл Проспект18 Аялдама Остановка19 Мекенжай Адрес20 Комната21 В, внутри22 Снаружи23 Асүй Столовая, кухня24 Дәмхана Кафе25 Пәтер Квартира26 Қабат Этаж27 Қиылыс Переулок28 Ғимарат Здание29 Орналасқан Расположено30 Кіру Войти31 Шығу Выходить32 Ойлау Думать

98

2. Берілген сөздердің қазақша нұсқасын жазыңыз. Переведите на казахский язык.

оң жаққа

оңға

(направо)

сол жаққа

солға

(налево)

.....................

(сзади)

......................

(вверх)

.................... (около)

..............................

(вниз)

.................................(в середине)

........................... (спереди)

оң жақта (справа)

сол жақта

(слева)

..........................внутри, в

99

3. Берілген сөздермен сөз тіркесін құраңыз. Составьте словосочетания с данными словами

қиылыс демалу бірінші тамақтану тұру

дәмхана үй саябақ орталық шығу

жақын алдында арқылы бару қабат

жанына жұмыс қала көше орналасқан

Үлгі: көшеге шығу,

100

Болатын ауыспалы әрекетПереходное время будущего действия

Используется в двух случаях: когда говориться о действии, со-вер шаемым обычно (делал, делаю и буду делать) или говорится о будущем, в котором говорящий уверен. Время определяется (нас-тоящее или будущее) по контексту.

? + -Сен ертең жұ-мысқа бара-сың ба?/Ты завтра пойдешь на работу?

Сен оны білесің бе?/ Ты его зна-ешь?

действие + + действие-отрицание + +Мен жазамын/білемін/ойлаймынЯ буду писать/ я знаю/ я думаюСен жазасың/білесің/ой-лайсыңСіз жазасыз/білесіз/ой-лайсызОл жазады/біледі/ойлай-дыБіз жазамыз/білеміз/ой-лаймызСендер жазасыңдар/білесіңдер/ойлайсыңдарСіздер жазасыздар/білесіздер/ойлайсыздарОлар жазады/біледі/ой-лайды

Мен жазбаймын/білмеймін/ойла-маймынЯ не буду писать/ я не знаю/ я не думаюСен жазбайсың/білмейсің/ойла-майсынСіз жазбайсыз/білмейсіз/ойла-майсызОл жазбайды/білмейді/ойламай-дыБіз жазбаймыз/білмейміз/ойла-маймызСендер жазбайсыңдар/білмейсің-дер/ойламайсыңдарСіздер жазбайсыздар/білмейсіз-дер/ойламайсыздарОлар жазбайды/білмейді/ойла-майды

101

4.Үлгі бойынша сұхбат құраңыз. Составьте диалог по данному образцу.

– Сәлеметсіз бе, Нұрлан!

– Сәлеметсіз бе, Айша!

– Нұрлан, сіз осында тұрасыз ба?

– Иә, мен Астанада тұрамын. Сіз ше?

– Мен де Астанада тұрамын.

– Қай көшеде?

–Абай көшесінде. Сіз ше?

– Мен Сауран көшесінде тұрамын.

– Айша, телефон нөміріңіз қандай?

–8 702 ХХХ ХХ ХХ

– Менің ұялы телефон нөмірім 8 701 ХХХ ХХ ХХ

– Сау болыңыз!

– Сау бол!

5. Берілген сөздерді тиісті бағандарға жазыңыз. Напишите данные слова в соответствующие столбики.

Не? Ненің? Қайда?Көше ДаңғылПәтерОрталық

102

Қала Аялдама Бөлме

6. Берілген сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыз. Переведите данные предложения на русския язык.

1. Менің досымның үйі бірінші қабатта. 2. Оның ағасы көп қабатты үйде тұрады. 3. Біздің қаламызда әдемі және биік ғимараттар бар. 4. Менің апам Алматыда тұрады. 5.Театрдың жанында саябақ бар. 6. Сіз дүкеннің алдында тұрсыз ба? 7. Біздің үйдің артында дәмхана бар. 8. Сен бос уақытта музыка тыңдайсың ба? 9. Мен бүгін футболға бармаймын. 10. Сен қандай көйлек киесің?

1. .................................................................................................................2......................................................................................................................3......................................................................................................................4......................................................................................................................5. .....................................................................................................................6......................................................................................................................7......................................................................................................................8......................................................................................................................9......................................................................................................................10.....................................................................................................................

103

Керек/Нужно

Менің Біздің Сенің Сендердің Сіздің Сіздердің Оның Олардың

+

действие +

+ керек

(нужно,надо)

Менің кіру+ім,керек Біздің кіру+іміз керек Сенің кіруің керек Сендердің кірулерің керек Сіздің кіруіңіз керек Сіздердің кірулеріңіз керек Оның кіруі керек Олардың кірулері керекМенің үйге кіруім керек/ Я должен (на) зайти домой

7. Сөйлемдерді берілген үлгі бойынша түрлендіріңіз. Преобразуйте предложения по данному примеру.

? + -

Менің Алматыға баруым керек пе?

Менің Алматыға баруым керек.

Менің Алматыға баруым керек емес.

СеніңСіздіңОныңБіздіңСендердіңСіздердіңОлардың

104





сөздер

! Ескертпе

үшін1234567891011121314151617181920212223242526272829303132

105


жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Айна Зеркало2 Еден Пол3 Жастық Подушка4 Жиһаз Мебель5 Көрпе Одеяло6 Төсек-орын Постельные

принадлежности7 Орындық Стул8 Тоңазытқыш Холодильник9 Шаңсорғыш Пылесос10 Ыдыс Посуда11 Есік Дверь12 Кесе Чашка13 Терезе Окно14 Кілт Ключ15 Дастарқан Скатерть16 Зат Вещь17 Ашу Открывать18 Жабу Закрывать19 Кілем Ковер20 Жинау Убирать, убираться21 Ілулі тұр Висит22 Және И23 Дом24 Улица25 Жақ Сторона26 Қою Ставить, поставить27 Қарсы алу Встречать28 Арқылы Через29 Здесь, тут30 Көмектесу Помогать31 Шақыру Приглашать

106

2. Суреттердің астына тиісті сөздерді жазыңыз. Напишите соответствующие слова к картинкам.

__________________ ________________

__________________ ________________

__________________ ________________

107

_______________ ____________ және ___________

__________________ ________________

3. Берілген сөздермен сөз тіркесін құраңыз. Составьте словосочетания с данными словами

есік қонақ ата– ана ашу шақыру

көше еден сол көмектесу терезе

орындық көрпе қарсы алу жабу жақ

қатты жұмсақ жуу кілт ұзын

108

4. Мәтінді оқыңыз және сұрақтарға жауап беріңіз. Прочитайте текст и ответьте на вопросы.

Менің пәтерім Астана қаласында, Республика көшесінде, 5-қабат-та ор наласкан. Пәтерімде 3 бөлме бар. Мынау – менің бөлмем. Бөл-менің іші кең, жарық және таза. Бөлмеде үстел, орындық, жиһаз, және төсек-орын бар. Бөлмеде бір үлкен терезе және есік бар. Еденде кілем жатыр.

Сұрақтар: Оның пәтері қай жерде орналасқан? Оның пәтеріңде неше бөлме бар? Оның бөлмесі қандай? Бөлмеде қандай заттар бар?

Жауап: ______________________________________________ ______________________________________________ ______________________________________________ ______________________________________________

109

5. Берілген сөздерден сөйлем құраңыз. Составьте предложения по данным словам.

бөлмем, кең, менің , жарық, және.__________________________________________________________

оң, бөлменің, шкаф, жағында, тұр.__________________________________________________________

жинап, үйді, мен, жатырмын.__________________________________________________________

ол, жинап, бөлмесін, өзінің, жатыр.__________________________________________________________

қонақ, бізге, керек, қарсы алу, бүгін.__________________________________________________________

ілулі тұр, қабырғада, сағат.__________________________________________________________

110

6. Суреттердің астына тиісті сөз тіркестерін жазыңыз. Напишите соответствующие словосочетания к картинкам.

___________________ ___________________

___________________ ___________________

___________________ ___________________

111

7. Венн диаграмманы толтырыңыз. Заполните венн диаграмму.

Асүй бөлмесі

Қонақ бөлмесі

Еден

112





сөздер!


12345678910111213141516171819202122232425262728293031

VIII БӨЛІММАМАНДЫҚ

114



1 Маман Специалист 2 Мамандық Профессия3 Тәрбиеші Воспитатель

(воспитательница)4 Жүргізуші Водитель5 Мұғалім Учитель (учительница)6 Сатушы Продавец7 Дәрігер Врач8 Дәріхана Аптека9 Емхана Поликлиника10 Школа11 Әріп Буква12 Сөз Слово13 Балабақша Детский сад14 Знать15 Жақсы көру Любить16 Жұмыс жасау Работать17 Работа18 Кітап Книга19 Сабақ Урок20 Тақта Доска21 Тапсырма Задание22 Дәптер Тетрадь23 Мекеме Учреждение24 Зейнеткер Пенсионер25 Разный (-ая, -ое)26 Көлік Транспорт27 Дүкен Магазин28 Брать, взять, получать29 Давать, дать

115

30 Кешігіп келу Прийти с опозданием31 Сыйлау Уважать32 Сказать, говорить

116

2. Сурет бойынша мамандық атауларын жазыңыз. Напишите названия профессии к данным картинкам.

1......................................................................................................................2......................................................................................................................3......................................................................................................................4......................................................................................................................

5. .....................................................................................................................6......................................................................................................................

1

2

3

4

5

6

117

3. Cөздерді мағынасына қарай топтастырыңыз. Сгруппируйте слова по значению.

Керек сөздер: емхана, балабақша, әріп, сабақ, мектеп, тақта, дәптер, тапсырма, тіл, дәріхана, кітап, сөз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Сөз тіркесін құраңыз. Составьте словосочетания.

Мен тәрбиешімін Мен сатушы ... Мен мұғалім ...

Сен Сен Сен

Сіз Сіз Сіз

Ол Ол Ол

5. Диалогты керек сөздермен толықтырыңыз. Дополните диалог нужными словами.

- Сен _________________________________________?

- Жоқ, мен мұғаліммін. - Сіз дәрігерсіз бе?

Тәрбиеші Дәрігер Мұғалім

118

- Иә, мен _______________________________ .

- Ол балабақшада ма?

- Жоқ, ол ______________________________________________ .

- Сенің мамандығың қандай?

- Менің ________________________________________________

- Сіз _______________________________мекемеде жұмыс жасайсыз?

- Мен №1 мектепте ____________________________________

6. Мәтіңді оқыңыз және сұрақтарға жауап беріңіз. Прочитайте текст и ответьте на вопросы.

Менің атым – Қасым. Мен қалада тұрамын. Менің отбасым үлкен. Олар: атам, әжем, әкем, анам, мен және қарындасым.

Әкемнің аты – Ғалым. Ол – мұғалім. Анамның есімі – Айгүл. Оның мамандығы – дәрігер. Қарындасымның аты-Айжан. Ол – оқушы. Мен студентпін. Атам мен әжем – зейнеткер. Мен отбасымды жақсы көре мін және сыйлаймын.

1. Қасым қайда тұрады?__________________________________________________________

2. Оның отбасында қанша адам бар? __________________________________________________________

3. Қасымның әкесі мен анасы қайда жұмыс жасайды? __________________________________________________________

4. Қарындасы қайда оқиды? __________________________________________________________

119

5. Оның атасы мен әжесі зейнеткер ме? __________________________________________________________

7. Қазіргі уақыттағы әрекет формасын үлгі бойынша жазыңыз.Напишите форму настоящего времени по данному образцу.

Жұмыс жасау Білу Алуменсенсізол

жұмыс жасаймынжұмыс жасайсыңжұмыс жасайсызжұмыс жасайды

бізсендерсіздеролар

жұмыс жасаймызжұмыс жасайсыңдаржұмыс жасайсыздаржұмыс жасайды

8. Cөздерді мағынасына қарай сәйкестендіріңіз, сөз тіркесін құраңыз.

Найдите соответствующие по значению слова и составьте слово со четания.

көлік сабақдүкен әртүрлі

емхана тапсырматақта жету

жұмыс жүргізушібалабақша жазуқайталау дәрігер

жаяу тәрбиешіберу кешігіп келу

мамандық сатушы

Жұмысқа бару,...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

120


р/с V Таныс өздер



сөздер

! Ескертпе

үшін1234567891011121314151617181920212223242526272829

121

303132

122



1 Сұрақ Вопрос2 Жауап Ответ3 все4 Никто5 Жету Дойти, добраться, доезжать6 Жаяу Пешком7 Алғыс айту Благодарить8 Болу Быть9 Күлу Смеяться10 Ренжу Обижаться11 Қарау Смотреть12 Еңбек ету Трудиться13 Еңбек демалысы Трудовой отпуск14 Ұнау Нравится15 Өйткені Потомучто16 Идти, ехать17 Көмек Помощь18 Жазу Писать19 Ән Песня20 Неге? Почему?21 Іссапар Командировка22 Ұшақ Самолет23 Алға жүру Идти вперед24 Бастау Начинать; приступать25 Жол Дорога26 Әрбір Каждый (-ая, -ое)27 Кеңсе Офис28 Сөйлеу Говорить29 Танысу Знакомиться30 Сұрау Спросить; спрашивать

123

2. Көрсетілген әрекетке сәйкес суретті нөмірлеңіз. Прономеруйте картинки по данным действиям.

1. Күлу 2. Ойлау 3. Жазу 4. Алғыс айту 5. Еңбектену 6. Сұрау

3. Қажетті сөзді жазыңыз. Напишите нужные слова.

Керек сөздер: жасаймын, отырсың, кешігіп келдіңіз, көлікпен, жаяу, алғыс айтамыз, ғимарат, жауап.

___________дұрыс емес. Мен сабақ _______________________.

Біз мұғалімге ___________ ________ Сіз неге __________________

__________________________?

Ол жұмысқа ______________ бара-ды.

Дүкенге __________________ же-тесіз?

Бұл қандай _____________________? Сен қандай кино қарап ______________?

124

4. Сөйлемдер құраңыз. Составьте предложения.

Мен

Сен

Сіз

Ол

Біз

Сендер

Сіздер

Олар

Іссапарға бару

5. Берілген сөйлемдерді болымсыз формада жазыңыз. Напишите данные предложения в отрицательной форме.

Үлгі: Мен қалада тұрамын- Мен қалада тұрмаймын.

1. Сіз кеңседе жұмыс жасайcыз.__________________________________________________________

2. Ол ертең бізбен бірге кинотеатрға барады.__________________________________________________________

3. Менің досым Алматыда тұрады.__________________________________________________________

4. Біз Республика көшесінде тұрамыз.__________________________________________________________

125

5. Мен ертең жұмысқа сағат тоғызда барамын.__________________________________________________________

6. Концерт сенбі күні сағат алтыда басталады.__________________________________________________________

7. Мен бүгін кино қараймын.__________________________________________________________

8. Бүгін бәрі концертке барады.__________________________________________________________

6. Диалогты қажет сөздермен толықтырыңыз. Дополните диалог нужными словами.

1. - Сен оған смс жаздың ба? - Иә, __________ .

2. - Кеңсе ____________ па? - Жоқ, жабық.

3. - Ол жұмыста ма? - Жоқ, ол__________ демалысында.

4. - Сенің бос уақытың бар ма? - Иә, менің ________________ бар.

5. - Сіз еңбек демалысына қашан шығасыз? - Мен еңбек демалысына ___________________________

126

Өткен шақ. Прошедшее время

Мен Бiз

действие +

Мен тұрдымБіз тұрдық

Сен Сендер Сiз Сiздер

Сен тұрдыңСендер тұрдыңдарСіз тұрдыңызСіздер тұрдыңыздар

Ол, Олар –

7. Үлгі бойынша өткен шақ формасын жазыңыз. Напишите форму прошедшего времени по данному образцу.

Сұрау Жазу Күлу

+ - + - + -Мен сұрадым сұрамадымСенСізОлБізСендерСіздерОлар

8. Үлгі бойынша кестені толтырыңыз. Заполните таблицу по данному образцу.

Мұғалім Дәрігер Сатушы ЖүргізушіМен мұғаліммін дәрігермінСенСізОлБізСендерСіздерОлар

127

9. Өткен сабақтағы сөздерді қорытындылау. Закрепление пройденного материала.р/с V

Таныс сөздер+

Жаңа сөздер?

Есте қалмаған сөздер

! Ескертпе

үшін123456789101112131415161718192021222324252627282930

IX БӨЛІМТАБИҒАТ

129


жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Природа 2 Ауа-райы Погода3 Ағаш Дерево4 Гүл Цветок5 Жаңбыр Дождь6 Аспан Небо7 Земля, место8 Қар Снег9 Биыл В этом году10 Зима11 Весна12 Лето13 Осень14 Жел Ветер15 Қаңтар Январь16 Ақпан Февраль17 Наурыз Март18 Сәуір Апрель19 Мамыр Май20 Маусым Июнь21 Шілде Июль22 Тамыз Август23 Қыркүйек Сентябрь24 Қазан Октябрь25 Қараша Ноябрь26 Желтоқсан Декабрь27 Мезгіл Период; сезон28 Жануар Животное; зверь29 Құс Птица30 Жауу Идти, выпадать31 Әрбір Каждый

130

2. Суретке қарап, қажетті сөзді жазыңыз. Напишите нужное слово используя картинки.

______________ _____________ _____________ _____________

_____________ _____________ _____________ _____________

3. Cөздерді мағынасына қарай топтастырыңыз. Сгруппируйте слова по значению. Керек сөздер: қаңтар, ақпан, сәуір, тамыз, маусым, қыркүйек,

желтоқсан, шілде, мамыр.

______________________________________________________________________

________________________________________________________________________

______________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Көктем

Жаз

Күз

Қыс

131

4. Берілген сұрақтарға жауап беріңіз. Ответьте на данные вопросы.

Қазір қай жыл мезгілі?

Бүгін аптаның қай күні?

Бір жылда қанша мезгіл бар?

Сіз қай мезгілді жақсы көресіз?

Қанша жыл мезгілі бар? Қандай?

Көктемде қандай мерекелер бар?

Қыстың бірінші айы қандай?

Бүгін ауа-райы қандай?

Күзден кейін қандай мезгіл?

5. Мәтінді оқыңыз және аударыңыз.Прочитайте и переведите текст.

Бір жылда төрт мезгіл бар. Әр мезгілде үш ай бар. Қыста қар көп жауады. Адамдар жылы киініп жүреді. Қыс айлары: желтоқсан, қаңтар, ақпан.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қыстан кейін көктем келеді. Көктемде күн жылы болады, жиі жаңбыр жауады. Көктем айлары: наурыз, сәуір, мамыр.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

132

________________________________________

Жаз мезгілінде күн өте ыстық болады. Адамдар еңбек демалысына шығады. Жаз айлары: маусым, шілде, тамыз.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Жаздан кейін күз келеді. Ағаштардың жапырақтары жерге түседі. Бірінші қыркүйек күні оқушылар мектепке барады. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Артық сөзді табыңыз. Найдите лишнее слово.

Қыс – қар, суық, ыстық, жаңа жыл.Көктем – жылы, суық , жаңбыр, гүл.Жаз – ыстық, демалыс, су, қараша.Күз – салқын, қазан, жаңбыр, ақпан.

7. Сөздерді ажыратыңыз. Разграничьте слова.

РЫЗКӨКТЕМЖАЗҚЫСЖАНУАРБИЫЛТАБИҒАТАҒАШГҮЛҚҰС

133

8. Берілген кестені өзіңіз білетін сөздермен толтырыңыз. Заполните данную таблицу пройденными словами.

Адам және отбасы Табиғат Мамандық Дене мүшелері

134


р/с VТаныс сөздер



сөздер

! Ескертпе

үшін12345678910111213141516171819202122232425262728293031

X БӨЛІМАзық-түлік

136

18-САБАҚ


Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов

1 Вода2 Сколько?3 Хлеб4 Көкөніс Овощи5 Жеміс Фрукты6 Қияр Огурцы7 Алма Яблоко8 Өрік Абрикос; урюк9 Сәбіз Морковь10 Шие Вишня11 Жүзім Виноград12 Пияз Лук13 Азық-түлік Продукты14 Ас болсын! Приятного аппетита!15 Сусын Напиток16 Тұз Соль17 Бұрыш Перец18 Қант Сахар19 Май Масло20 Сату Продавать21 Сатып алу Покупать22 Түрі Вид; форма23 Бар Есть24 Да25 Нет26 Ештеңе Ничего

137


3. Сөйлем құраңыз. Составьте предложения.

Мен

дүкендетұржүр

Мен тұрмын/жүрмінСенСізОлБізСендерСіздерОларОлар

138

4. Сөйлемдерді қажет сөздермен толықтырыңыз. Дополните предложения нужными словами.

1. Бүгін жексенбі. Мен ______________ дүкеніне келдім.

2.Бұл дүкеннен бір киллограм _____________ ,

____________ ___________ ___________сатып

алдым. 3. Азық-түлік дүкенінен ____________ ,

_________, ________ сүт алдым.

4. Үйге түстен кейін келдім. Кешкі ас дайындадым. Отбасыммен бірге кешкі ас іштік.

139

5. Үлгі бойынша сұхбат құраңыз. Составьте диалог по данному образцу.

Азық-түлік дүкені Киім дүкені

- Сәлеметсіз бе?- Сәлеметсіз бе!- Бұл қандай дүкен?- Бұл азық - түлік дүкені. Не сатып аласыз?- Мен нан, шай, сүт аламын.- Сізде жемістің қандай түрлері бар?- Бізде алма, шие, өрік, жүзім бар.- Маған 1 килограмм алма және 1 килограмм өрік беріңіз.- Тағы не аласыз?- Басқа ештеңе керек емес.- Рахмет, сау болыңыз.

6. Дұрыс нұсқасын белгілеңіз. Отметьте правильный вариант.

1. Сөздердің жалпы атауын көрсетіңіз.Сөздер: сәбіз, пияз, қызанақ1. жеміс2. азық-түлік3. тамақ4. көкөніс

2. Көкөніс атауын белгілеңіз1. алма2. қияр3. жүзім4. өрік3. Түсі сары жемісті белгілеңіз

140

1. шие2. жүзім3. өрік4. алма

4. Ас ——————— болсын!1. піскен2. дәмді3. қышқыл4. ащы

7. Кестені толтырыңыз. Заполните таблицу.

Атауы Түсі Саны

141





сөздер

! Ескертпе

үшін1234567891011121314151617181920212223242526

142



1 Молоко2 Осы Это; эта; этот3 Та; то; тот4 Таңдау Выбирать5 Төлеу Платить; выплачивать6 Ашық Открыто7 Жабық Закрыто8 Керек Нужно; необходимо9 Емес Не10 Пышақ Нож11 Қасық Ложка12 Шанышқы Вилка13 Кесу Резать; отрезать14 Қосу Прибавлять; добавлять15 Безусловно; конечно16 Хорошо; ладно17 Оқасы жоқ Не за что, не стоит

благодарности 18 Спасибо19 Ет Мясо20 Менің ойымша Я думаю: 21 Баға Цена

143


1) Таңдау 2) Сату 3) Кесу 4) Қосу

3. Сұрақтарды жауаптармен сәйкестендіріңіз. Соедините вопросы с ответами.

Сіздер көкөніс сатасыздар ма? Иә, аламынЖүзімді кім таңдады ? Кішкентай жасыл түрінБүгін дүкен ашық па? Жоқ, жабықАлманың қандай түрін аласыз? Мен таңдадымАнау қауынды аласыз ба? Иә, сатамыз

4. Қажетті сөздерді жазыңыз. Напишите нужные слова.

Ас болсын, Айдана! ______________, Айдар!

Дүкен ашық па?

Кешіріңіз, дүкен __________

144

Сәлеметсіз бе? Сізде қызыл бұрыш бар ма?

Сәлеметсіз бе! ____________________ бар!

Рақмет!

_______________ жоқ!

5. Диалогты оқыңыз және аударыңыз. Прочитайте и переведите диалог.

Айғаным: Сәлеметсіз бе?! Дүкен ашық па?Сатушы: Сәлеметсіз бе! Ия, ашық. Айғаным: Сізде шие бар ма?Сатушы: Әрине, бар. Сізге қанша керек?Айғаным: Маған 2 килограмм керек. Шиенің бағасы қымбат па?Сатушы: Жоқ, қымбат емес, арзан. Айғаным: Рақмет!Сатушы: Оқасы жоқ, ас болсын!

6. Берілген сөздермен сөйлем құраңыз. Составьте предложения с данными словами.

Менің /лимон / мынау/ ойымша

Маған / емес /керек/ алма

Жабық /азық-түлік/ бүгін / дүкені

Әлия /сатып / сүт / нан / дүкеннен / алды

145

7. Дұрыс нұсқасын белгілеп, бір-бірінің жұмысын тексеріп бағалаңыз.

Отметьте правильный вариант и проверьте друг-друга.

1. Азық-түлік сөзінің дұрыс аудармасын белгілеңіз.

1) продукты2) фрукты3) овощи

2.Сөйлемді аяқтаңыз: Мен нан...

1) іштім2) бардым3) жедім

3. Сүт ......

1) кесу2) жабу3) ішу

4. Қант қандай?

1) ащы2) қатты3) жұмсақ

5. Сен не сатып .... ?

1) тұрмын2) алдың3) барды

146





сөздер

! Ескертпе

үшін123456789101112131415161718192021

XI БӨЛІМСАНДАР

148


жазыңыз.Ознакомтесь с новыми словами. Напишите перевод знакомых слов.1 Один2 Два3 Три4 Четыре5 Пять6 Шесть7 Семь8 Восемь9 Девять10 Он Десять11 Жиырма Двадцать12 Отыз Тридцать13 Қырық Сорок14 Елу Пятьдесят15 Алпыс Шестьдесят16 Жетпіс Семьдесят17 Сексен Восемьдесят18 Тоқсан Девяносто19 Жүз Сто20 Мың Тысячи21 Неше? Сколько?22 Нешінші? Который?23 Бірнеше Несколько24 Бірінші Первый25 Санау Считать26 Сан Цифра27 Рет Раз28 Жарым Половина29 Қалды Употребляется при указании времени30 Кетті Употребляется при указании времени31 Жарты сағат Полчаса

149

2. Бос орынға керекті сөзді жазыңыз. Напишите нужные слова.

1. Бір жылда _______ мезгіл бар.2. Әр жыл мезгілінде __ ай бар.3. Бір айда _______ апта бар.4. Бір аптада _______ күн бар.5. Олар: дүйсенбі, ..........................................................................................................................................................................................................

Сандардың жасалуы/ Образование чисел

1-9 10-19 10-100 100-10001 - бір2 - екі3 - үш 4 - төрт5 - бес6 - алты7 - жеті8 - сегіз9 - тоғыз

он+бір = он бірон+екі= он екіон+үш= он үшон+төрт= он төртон+бес= он бесон+алты= он алтыон+жеті= он жетіон+сегіз= он сегізон+тоғыз= он тоғыз

10 - он20 - жиырма30 - отыз40 - қырық50 - елу 60 - алпыс70 - жетпіс 80 - сексен90 - тоқсан

бір+жүз = бір жүз

тоғыз+жүз = тоғыз жүз

3. Берілген сандарды жазыңыз. Напишите данные цифры.

14 60 21426 71 32334 86 56845 95 199857 107 2016

150

4. Берілген сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыз. Переведите данные предложения на казахский язык.

1. Сколько вам лет? Мне двадцать шесть лет.2. Ты завтра во сколько придешь на работу?3. Завтра в семь часов вечера мы пойдем в кино.4.Сегодня-первое сентября.5. Во вторник я поеду в Астану.6.Я через час поеду на работу7.Фильм начнется через пять минут

Қаншасыншы/Нешінші?Который?

-ыншы/-іншi тоғыз+ыншы / первый сегіз+інші/восьмой

-ншы/-ншi алты+ншы / шестой екi+ншi / второй

Исключение составляет только число жиырма, к которому добавляется суффикс -сыншы

5. Берілген сөз тіркестерді қазақ тіліне аударыңыз. Переведите данные словосочетания на казахский язык.

Первый деньЧетвертая неделяШестой месяцВосьмой домДевятая квартираДесятое июня

151

6. Берілген күн мен ай аттарын үлгі бойынша жазыңыз. Напишите название дней и месяцов по данному образцу.

Бесінші ақпан

Бірінші мамыр

Он сегізінші наурыз

Жиырма бесінші сәуір

Он бесінші қыркүйек

Жетінші тамыз

Отыз бірінші желтоқсан

Жиырма жетінші шілде

Оныншы қаңтар

7. Диалогты толықтырыңыз. Оқыңыз.Дополните диалог. Прочитайте.

- Сіз нешінші пәтерде тұрасыз? - Мен _______________пәтерде тұрамын.

- Сенің телефон нөмірің қандай?- Менің телефон нөмірім _______________.

- Ол нешінші жылы туған?- Ол _______________жылы туған.

- Сіздің жасыңыз нешеде?- Менің жасым _______________ Сағат қанша болды?

31.12

152

Уақыт Сағат бірге

10 мин

қалды

Уақыт Бірден

10 минут кетті

Числительное + сло-во жарым

12.50 13.10 13.30

Бір жарым

8. Сәйкестендіріңіз. Соедините.

13.50 сегізден жиырма кетті16.15 сегізге он бес минут қалды12.30 онға жиырма минут қалды19.45 төрттен он бес минут кетті20.20 екіге он минут қалды18.30 жетіден жиырма бес минут кетті21.40 он екі жарым7. 25. алты жарым

153

9. Өткен сабақтағы сөздерді қорытындылау. Закрепление пройденного материала.р/с V

Таныс сөздер



сөздер!


12345678910111213141516171819202122232425262728293031

XII БӨЛІМҚорытынды бақылау/Итоговый

контроль

155

21-САБАҚI. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыз. Переведите предложения на казахский язык.

1. Вы работаете здесь? ....................................................................................................................

2. Они придут завтра? ....................................................................................................................

3. Он помог тебе? ..................................................................................................................

4. Они сегодня приехали из Франции. ....................................................................................................................

5. Она учиться на третьем курсе......................................................................................................................

6. Она будет говорить о своей работе......................................................................................................................

7. Я купил этот подарок для младшего брата......................................................................................................................

8. Я живу в Астане......................................................................................................................

9. Мы идем к тебе......................................................................................................................

10. Мы учимся и работаем......................................................................................................................

11. Он поедет после вас......................................................................................................................

156

12. Мы поедем в Атырау в следующем месяце......................................................................................................................

13. В воскресенье я приеду к тебе......................................................................................................................

14. В июле я не буду работать......................................................................................................................

15. Ей нравится красный цвет......................................................................................................................

16. Это наша работа......................................................................................................................

17. Это твое место......................................................................................................................

18. Он пригласил несколько человек......................................................................................................................

19. Я знаю много языков......................................................................................................................

20. В моей квартире три комнаты......................................................................................................................

21. Книги лежат на столе......................................................................................................................

22. Они живут в большом доме......................................................................................................................

23. Они пригласили меня на обед......................................................................................................................

24. Сейчас идет снег.

157

.....................................................................................................................

25. Мой брат играет в футбол......................................................................................................................

21-САБАҚII. Көп нүктенің орнына тиісті сөйлемдерді жазыңыз.Вставьте вместо точек нужные вопросительные / утверди-

тельные реплики.

1. - ...............................................................................................................?- Менің досымның аты – Айдос.

2.- ...............................................................................................................?- Бұл Омаров Жандос.

3.- ...............................................................................................................?- Бұл Асқардың пәтері.

4. - ................................................................................................................- Менің мамандығым дәрігер.

5.- ...............................................................................................................?- Бұл менің заттарым.

6.- ...............................................................................................................?- Жоқ, менің машинам ескі.

7.- ...............................................................................................................?- Бұл қымбат сағат.

158

8.- ...............................................................................................................?- Бұл көйлектің түсі жасыл.

9. - ...............................................................................................................?- Менің телефоным сөмкемнің ішінде.

10.- ...............................................................................................................?- Ол журнал оқып отыр.

11. - ...............................................................................................................?- Оның інісі бесінші класста оқиды.

12.- ..............................................................................................................?- Мен кеңседе жұмыс жасаймын.

13.- ..............................................................................................................?- Жоқ, ол дәрігер.

14.- ...............................................................................................................?- Оның апасы Алматыда тұрады.

15.- ...............................................................................................................?- Жоқ, мен Атырауда тұрамын.

16.- ...............................................................................................................?- Біздің кеңседе қырық бес адам жұмыс жасайды.

159

17.- ..............................................................................................................?- Бүгін жұма.

18.- Сіз еңбек демалысына қашан шығасыз?- ................................................................................................................

19.- Сіз азық-түлік дүкенінен не сатып алдыңыз?.- ................................................................................................................

20.- Бір аптада қанша күн бар?- ...............................................................................................................

21. - Сен бүгін театрға барасың ба?- ................................................................................................................

22. - Сен ертең қайда барасың?- ...............................................................................................................

23. - Кешіріңіз, «Данияр» қонақүйі қай жерде орналасқан?- ...............................................................................................................

24. - Нұржанның досы қай жерде жұмыс жасайды?- ...............................................................................................................

25. - ................................................................................................................?- Менің заттарым шкафтың ішінде тұр.

ДҰРЫС ЖАУАП КІЛТТЕРІ/КЛЮЧИ ПРАВИЛЬНЫХ

ОТВЕТОВ

161

1

Аралық бақылаудың жауаптары/ Ответы проме жу точ -но го контроля

1.- Как тебя зовут?- Меня зовут Жандос.

2.- Я поздравляю вас с праздником!- Спасибо, вас так же поздравляю!!

3.- Как зовут твоего друга?- Моего друга зовут Сәкен.

4. - Чья это книга?- Это книга Сәуле.

5.- Айдос какой человек?- Он очень умный, добрый и трудолюбивый.

6.- Это новая книга?- Нет, это старая книга.

7.- У твоего брата высокий рост?- Нет мой брат низкого роста.

8. - Вы школьники?- Нет, мы студенты.

162

9. - Это твой телефон?- Нет не мой, а Арсена.

10. - Они откуда идут? - Они идут с работы.

11. - У тебя есть синий карандаш? - Нет, у меня есть красный карандаш.

12. - Какого цвета твои глаза? - Мои глаза зеленого цвета.

13. - У нее короткие волосы? - Нет, у нее длинные волосы.

14. - Какой сегодня день недели? - Сегодня пятница.

15. - Когда нужно приехать в город? - Приехать нужно завтра.

16. - Ты сейчас где стоишь? - Я стою перед банком.

17. - Вы коллеги? - Да, мы коллеги.

163

18. - Ты где стоишь? - Я стою возле дома.

19. - Алма пойдет в театр? - Нет, она не пойдет.

20. - Что ты делаешь? - Я читаю журнал.

164

2

Қорытынды бақылаудың жауаптары/ Ответы ито го во го контроля

1. – Сіз осында жұмыс жасайсыз ба?

2. – Олар ертең келе ме?

3. – Ол саған көмектесті ме?

4. – Олар бүгін Астанадан келді.

5. – Ол үшінші курста оқиды.

6. – Ол өзінің жұмысы туралы айтады.

7. – Мен бұл сыйлықты інім үшін сатып алдым.

8. – Мен Астанада тұрамын.

9. – Біз саған келе жатырмыз.

10. – Біз оқимыз және жұмыс жасаймыз.

11. – Ол сізден кейін барады.

12. – Біз келесі айда Атырауға барамыз.

13. – Мен жексенбіде саған келемін.

14. – Мен шілдеде жұмыс жасамаймын.

15. – Оған қызыл түс ұнайды.

16. – Бұл біздің жұмыс.

17. – Бұл сенің орның.

18. – Ол бірнеше адамды шақырды.

165

19. – Мен көп тіл білемін.

20. – Менің пәтерімде үш бөлме бар.

21. – Үстелдің үстінде кітаптар жатыр.

22. – Олар үлкен үйде тұрады.

23. – Олар мені түскі асқа шақырды.

24. – Қазір қар жауып тұр.

25. – Менің ағам футбол ойнайды.

166

3 Обратите внимание, что дается один из возможных

вариантов.

1. – Сенің досыңның аты кім?

2. – Бұл кім?

3. – Бұл кімнің пәтері?

4. – Сенің мамандығың қандай?

5. – Бұл кімнің заттары?

6. – Сенің машинаң жаңа ма?

7. – Бұл сағат қымбат па, арзан ба?

8. – Бұл көйлектің түсі қандай?

9. – Сенің телефоның қайда?

10. – Ол не істеп отыр?

11. – Айдостың інісі нешінші класста оқиды?

12. – Сен қайда жұмыс жасайсың?

13. – Шолпан мұғалім бе?

14. – Артурдың апасы қайда тұрады?

15. – Сен Шымкентте тұрасың ба?

16. – Сіздердің кенсеңізде қанша адам жұмыс жасайды?

167

17. – Бүгін қандай күн?

18. – Мен еңбек демалысына тамыз айында шығамын.

19. – Мен азық-түлік дүкенінен нан, ет және сүт сатып алдым.

20. – Бір аптада жеті күн бар.

21. – Иә, барамын.

22. – Мен ертең концертке барамын.

23. – «Данияр» қонақүйі Манас көшесінде орналасқан.

24. – Оның досы банкте жұмыс жасайды.

25. – Сенің заттарың қай жерде тұр?

МАЗМҰНЫ

Алғысөз ..................................................................................................3Қазақ тілінің әліпбиі ..............................................................................5I бөлім .....................................................................................................6Тірек сөздерII бөлім .................................................................................................25СәлемIII бөлім ................................................................................................34Адам және отбасыIV бөлім ................................................................................................42СапаV бөлім ..................................................................................................62Адамның дене мүшелеріVI бөлім ................................................................................................69УақытАралық бақылау..................................................................................91VII бөлім ...............................................................................................96ОртаVIII бөлім ...........................................................................................113МамандықIX бөлім ..............................................................................................128ТабиғатX бөлім ................................................................................................135Азық-түлікXI бөлім ..............................................................................................147СандарXII бөлім .............................................................................................154Қорытынды бақылау

ҚАЗАҚ СӨЗІ

Е. Тілешов, Л. Есбосынова, М. Дәрменова Редактор М. Бақытқызы

Тех. редактор С. Баубекова Корректор М. Шіменбаева

Терілуге берілген күні 08.08.2016Басуға қол қойылған күні 15.08.2016

Пішімі 70х100 1/16. Шартты баспа табағы 13.Таралымы 1000 дана.

ҚАЗАҚ СӨЗІ 500 сөз · 2017. 3. 16. · делікті жұмыстарына негіз...

Documents