Краљевство Словена- Мавро Орбин

392
1 СРПСКАКЊИЖЕВНАЗАДРУГА Основана 1892 године МАВРООРБИН КРАЉЕВСТВО СЛОВЕНА БЕОГРАД 1968 ЧЛАНОВИ РЕДАКЦИЈЕ ФРАЊОБАРИШИЋ . • РАДОВАНСАМАРЏИЋ• СИМАЋИРКОВИЋ Превео са италијанског ЗДРАВКОШУНДРИЦА

Upload: api-3719443

Post on 13-Nov-2014

650 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1892

1968

.

1

: '' : '' : [ ] I II , 495. 1161. . : : :

2

IL

REGN0

DE GLI SLAVIHOGGI CORROTTAMENTE DETTI SCHIAVONI.

HISTORIADI DON MAVRO ORBINI RAVSEOABBATE MELITENSE.

Nella quale vede l'Origine quafi di rutti i Popoli, che furono della Lingua SLAVA, con molic, & i varieguerre,che fecero in Europa, A &Africa, il progre del l'Imperio loro, l'antico culto,& il tempo ia, o della loro conuer al Chri ionc tiane imo. E in particolare veggoni si de' Re, che anticamente dominarono in i ucce DALMATIA, CROATIA. BOSNA, SERVIA, RASSIA, & BVLGARIA. IN PESARO Appre Girolamo Concordia. Con licenza de Superiori, o M. D C I

3

4

242. , , , , . , ( .5203) , 495. 1161. (205239), . ... . , ( , ), . , , . . , , , , , . '' , , ''. ( I . .). , , .

5

, , : 1 XVII , . , . , , , . ( ) o ; , , , , 20. 1606 (Dum Mavar Orbin Opod Sfete Marie od Backe). t1

, , , , , . , , . , , , ; , , , , . , , , , . , , , , , , . , '' , '', '' '' , '' '' '' ''. , . , , , , , , , , , . XVI , , 1598. 1599. , , , , , , '' , , , !'' , , , , . , , , , 6

, , , , . , , , . , , . '' '', a; , , , , . , , , , , . , , , , , , , ; . , , , , . : , , , , , . , , , , ; , , , , , , , . ; ; '' '', , , , , , XVII ; , , 2; , , : , , , 3. , 2, 1951, 556. , , , CLII, , . , , . 2, 1950. , , , , ; .2

. Arturo Cronia, La conoscenza del mondo slavo in Italia, Padova, 1958, 666: ''Nessuno ha tentato di scrivere una storia degli Slavi. Insuperabile resta ancora il fantastico secentesco don Mauro Orbini...''3

, . , 7

, ... 1 ? , ? , ? ? , , , , ? , . . XVIII , : , . . : ; ; , . , , , , . . , , XVIII , , , '' , . '', , 4.Capo (Seraphinus Cerva), Bibliotheca Ragusina, t. III, 1741, 156. ( ; .)4

, , , , XVI . (Orbini, de Orbino, Urbini, de Urbinis, Urbino, Urbinus) 5 . , , 17. 1561: Vincentius Nicolai de Urbinis de Catharo (Pacta Matrimonialia 9, 15581579, 41'), 30. 1573: Vincentius Nicolai Urbini de Catharo (Diversa Cancellariae 158, 15721573, 67') 30. 1593: Vincentius Nicolai Urbini de Catharo incola Ragusii (Pacta Matrimonialia 11, 1594 1617, 1313'). . 5

, y , , . , , , (mercator ragusinus, merciarius Ragusii)6, a (suilaro, sfillarus)7.6

Diversa Cancellariae 155, 1569, 119; 156 (15701571) 6';

8

158, 67'; 159 (15731574), 111; Vendite di Cancellaria 76 (15691572), 33'. 7

Diversa Cancellariae 151 (15651566) 88'; Sententiae Cancellariae 145 (1580), 75; Mobilia 38 (1580), 156'.

, , , 8, 9, 10, 11 : , , 12 , , , 13 , 14 15, , 16, , , , . 17 , 18 1571. , , : 1573. . 19 (societas) 1567. 1572. ., Diversa Notariae 119 (15731575), 104'105, 157; Diversa Cancellariae . . 164 (1578) 61; 165 (15781579), 102104; 175 (1587), 31'. 8 9

Diversa Cancellariae 157 (15711572), 5; 158, 67'. Diversa Notariae 119, 48. 120 (15751577), 61. 118 (15681573), 62. 218; Div. Canc. 158, 6'7. Debita Notariae 90, 26', 28, 31', 50'. 63, 63', 64', 68', 71, 74, 75, 91, 116, 123. 161. . Diversa Cancellariae 161 (1575), 3; 163 (15761578), 143. Vendite di Cancellaria 76 (1569-1572), 33'34; Diversa Cancellariae 155, 119; 159, 111.

10

11

12

13

14

15

16

, 4. 1573, : '' '' (hogi alla ... piaza... dove io ero alla butega mia), Lamenta de intus 110 (15721573), 177.17 18

Consilium Rogatorum 60 (15701572), 143'. 62 (15731575), 134.

19

, , ; 1568. . , 1561, 20 , , 21, , , , , 22 , . , , ; , 23 1584. (in Radaglieuich uliza sub Priechi put), , . , 24 9

20

. -1, . 15), -34. 49. . ( .

, Pacta Matrimonialia 9 (15581579), 41, 17. . 1561, consumatione r matrimonii . 200 , 66 12 1557. (Pacta , , Matrimonialia S, 195), 15 , , 1560. (Testamenta Notariae 41, 193194). 21 22

Consilium Minus 50 (15701572), 110. Diversa Cancellariae 163, 142'.

23

Vendite di Cancellaria 81 (15831586), 147; , . ; perpetuum no 72 in .24

, , , . , , 26 (publico sensale, messita Rhacusij), , 21. 1581. 28 . 27 25

Consilium Minus 52 (15731575), 11' 69. . .

26

Consilium Minus 55 (15801581), 223: ''Vincentius Urbini fuit creatus messita Rhacusii cum honore et onere consuetis''. 12. , 1582, , ( , , ) , (Jorjo TadiJevreji u Dubrovniku do polovine XVII stolje Ca 1937, 85). . , a, , 1600. 14. , (Gulielmo Rubinson, consule della nazione francese et inglese) ; , , , , (Diversa de Foris 16, 16071608, 151'152; . , 170). . , . , (Intentiones Cancellariae 10 16061613, 2223).27

, , , , , , . , 28 : , , , (aromatarius) , 1604. , . 29 ''Santa Maria di Rosario e Santa Anna'', , , , 30.

10

Vendite di Cancellaria 76, 34: , 9. , , 1599, je e e in festo B. Mariae. 28

. Intentiones Cancellariae 11 (1607), 216; . .29

, 14. 1604. (Diversa Notariae 131, 16031604, 4344). , , , . , 200 , 1611. , , '' '' 25 (Consilium Maius 32, 16101615, 36'37). , , ; , (Diversa de Foris 16, 16071608, 9; . . , 228). , . 30

, , 31 ; , , 32 1616. , . , , !33 14. 1607. '' ... habbiamo convenuto che : il sopradetto Stephano nostro vada per padrone per anni due continui... et in detto tempo di due anni del suo patronato che Nicolo sopradetto vada per scrivano e che amminstri l'offitio dello scrivanato ..., cosi anco quando... esso Nicolo sara per padrone, che esso Stephano possa far il medesimo ...'' , .31 32

Intentiones Cancellariae 17 (16161617), 20.

. 11. 1616. ''Vincentius Urbini in lite quam habet : agendo contra Nicolaum Urbini... intendit probare qualiter dictus Nicolaus Venetiis fecit securitatem navis nominatae S. Anna et S. Maria de Rosario de ratione intentionantis pro summa ducatorum 1000..., qualiter dicta navis capta fuit pro Millo a piratis dum navigabat onusta Venetias versus ..., qualiter dictus Nicolaus exegit Venetiis dictam securitatem ab assecuratoribus ...''33

, : , 34 , , de , , Freddis, 35. , , , 1615, , 1618, 36. (carta dotalis) 30. 1595, 2000 (monetae catharinae), Dotium Notariae 15, 113'. 34

Pacta Matrimonialia 11 (15941617), 156; Antonius Juliani de Freddis aurifex ex una parte et Elisabetta filia Vincentii Urbini ex alia parte, 10. 1610, 35

11

(contractum... etiam consumatum); , , . 500 de Freddis, de Freddis , XVI ; 1652, 3. 1653. 3. 1663. D. FarlatusColetus, Ecclesiae Ragusinae historia, Venetiis, 1800, 358. . . , Div. Canc. 199, 208'; Intentiones Cancellariae 19, 130130'; . . Mobilia 1618, 234234'.36

, XVI , , . . s mogu , a no , , . , , . , , . ?) ( ! . , , . , , . , , . : mio zio '' '', . '' (nelle cose di guerra), , (carichi molto honorati)''. '' (poeta eccellentissimo) '' : Et miles intrepidus, et dux invictus in armis Venit ab antiqua Florius Illyri , Illius egregiam virtutem, et fortia facta Experta est duris Gallia temporibus37 .Il regno degli Slavi, 197. '', : , ; .''37

, , zio, a , , , . , : , . , . , , , 12

1563. ; 1561, , , , . , , '' ''. , , , . 1540. , . , , . , . , , , , ; , . , . : ; , : , , . , , , , , '' . '' . , 38, VI , . . ; . , 200: ''Poi in un seno del detto luogo s'erge un picciolo scoglio, sopra di cui e edificata una venerabile Badia, e Monastero dei Padri di San Benedetto negri, capo della Congregatione di detto ordine monacale, percio Melitense addimandata, ove io mi sono fatto monaco.''38

'''' , , , , '' , '', ? , , , . 39 . , , 15. 157640, . Milan Re Zivot i rad Inacija Gorgi ( evi Stari pisci hrvatski XXV (2), Zagreb, 1926, etar, ur a), . XLIX 2: '' , . '' '' .'' 39

. , III, 166) ''... hoc certum quod . ( : vita excessit XVIII Kal. Februarias anno LXXVI supra MD.'' je, , , 11. 1592, 1593. (Vicko Lisi Tri dubrova oto a, Dubrovnik, 1935, 112), ar, ka i ce , .40

13

, , : , . 1504. . , , 41. , , : . , XVI , , , 42 . 41

Marianus Armellini, Bibliotheca benedictino-casinensis sive scriptorum Casinensis Congregationis alias S. Justinae Patavinae, qui in ea ad haec usque tempora floruerunt operum et gestorum notitiae, II, Assisii, 1732, 103104. Benediktinci u Hrvatskoj i ostalim na krajevima. Sv. II. Benediktinci u Dalmaciji, Split, 1964. im . 42

, XVI , , . , , 1555, , (D. Maurus a Ragusio) Armellini, . 43, , . , 4443

.

D. Maurus je 22. 1555. Diversa Cancellariae 141 (15551556), 118.44

, : , 1555. . , , , , XVI . : XVI , . , , , . 45 45

199201. . .

, , , , , ; 14

, , , ; ; , , , , '' ''. , , , . , . , , , , , . , 46 , . 46

II regno degli Slavi, 200.

, , . , , . , , ; . , , 1592. . . (prior Sancti Andreae de Pellago), , , , , , . , , , . , , (cum consensu ut dixit et expressa voluntate omnium monacorum dicti monasterii), 30. 1592. , , , , , 47 . , . : , , , , . 4847

Diversa Cancellariae 182 (1592), a tergo, 10'11.

(Liber matrimoniorum) , 15901690, 92. Mauro, priore de Santo Andrea. , . D. . . , . 112.48

. , . 1593. ; 15

, . , ''49 . '' . , 50 49

, 458. . , .

Kao . (abbas monasterii Sancti Michaelis insulae Giuppanae) VII 1579 (Diversa Notariae 121, 162), 9. I 1580 ( , 190') 13. 16. VI 1581 (Diversa Cancellariae 168, 43'). , 1594, exemplis illustrium virorum Rhacusanae civitatis vel et exterorum De qui in eam aliquo beneficio noti habentur; ce . , (Annales Epidauri) (Archiepiscoporum vitae), , , , , . . . 1935, 3334. 220228. , , . .50

, , . 51 (R. D. Joannes Baptista Orsati de Georgiis), (praeses Congregationis Melitensis), , ( 14. , 1606), , 24. 1608, . . (Il regno degli Slavi, 200) , . , ( : V. Taljeran, Zrnca za povijest Stona, Dubrovnik, 1935, 53). '' '' . 51

, . (calumnia), , '' '' (ob suam virtam parum honeste traductam); '' '' , , ; . , , . , , , , , . , , , '' '' (nonnullorum maleficorum), (sine ulla caritate) . (domicilium) , , , . , , , ; , (absolvit omnino Don Maurum monacum ab omni paena sibi alias irrogata per admodum reverendum presidentem et abbatem 16

Congregationis Melitensis ipsumque restituit dignitati abbatiae Pachglienae qua iam ante paenam sibi iniunctam functus fuerit). Ha , , , (cum grave scandalo civitatis) , , , , , . ; (vanam, frivolam et nullius momenti); '', '' , , , ; , . 62 26. VIII 17. IX 1593, 2. 16. V 1594, , . Diversa Cancellariae 184 (15931594) 73'75, 85'87, 213'214, 220'221.62

, , e , ; . , , . VIII 2. 1597. . , '' , , , , '', . , , , . , , , . 53 , , , , , , . (ad instantiam reverendi Don Mauri monaci melitensis) 14. 1609 (Diversa de foris 20, 1609, 294296'), Dilecto filio Mauro Orbino : ordinis Sancti Benedicti Congregationis Melitensis professo Abbati monasterii S. Mariae in Ducatu Baat Diocesis Colocensis ordinis eiusdem Sancti Benedicti.53

. , , , . , , . , , ; , '' , , '' ''. 54 , (conductor) .'' 54

, 5758. . , .

17

, , , , , . , , , , 55. , , . , , 156: At temporis intercessu, ut interdum fieri solet, a sodalibus, quam ob causam . . prorsus ignoro, animum omnino alienavit Marinus coenobioque excessit. Primum exceptus est hospitio Stagni in domum suam, a Chrysostomo Araneo, suo olim in coenobio sodali. 1585. 4. , 1605. D. FarlatusColetus, , 335; . . . . . , II, 2, 1938, , . . 3. . . , , . VIII, 468. .55

, , ; , , . ; , , , . ; . , , , , , 1599. 56. Krbler, i rad humanista Didaka Pira Portugalca : . ivot napose u Dubrovniku, Rad, 216, Zagreb, 1917, 1169; J. TadiJevreji..., 298314; , , . , . 2, , , 1961, 148; .56

, , ; , , , . , , . - , , 57 , , . , , , '' ''. , , , ; , ; ( ) 417. 57

, , . Cato minor, 1596, . ( umuli) , '' (ad reverendum Maurum abbatem melitensem); '' 18

, . , , , . 5858

''Eidem Orbino, ut puto, idem Flavius dicavit suos Tumulos: neque enim Manro Vetrano dicare poterit, dum inter eosdem Tumulos extat etiam Vetrani Epitaphium.''

. , , , . , , , . (D. Mauro Orbini lettori), '' , '', , , , : , , II ; , , '' , , '', . , . , , , , , .

, , , , , , . 19

: , , , . , : , , , 59 . (Al molto illustre sig.r mio osservandiss. il signor Marino del signor Andrea Bobali), , ''Havendo io scritto questa historia de gli Slavi per : ordine di V. S. e con quelle commodita, ch'ella m'ha largamente somministrato di tutte le cose opportune per condurla al fine ...''59

, , , ; . (1556. ) , , , ; , , , . , , Dialogo sopra la sfera del mondo, 1579. 60. Arnolfo Bacotich Rimatori dalmati nel Cinquecento, Archivio storico per la Dalmazia, vol. XXII, 1936, 314315.60

1576. ; . . , . '' , , '' , 13. 12. , , ; '''', , , , , '' ''; , , , , , ; , ; , : . , 61 13. 1576; '' '' ... , Lamenta de intus 112 ('''') 27. . (1576), 189192.61

20

'' '', : , , . , , , 62, , . 63 , 1576. , . , : Librum Debitorum anni de 1575, a Librum Diversorum Librum Aptay, 4. 1000 e (Consilium Rogatorum 63, 15751576, 123' 124). (Joannes Natalis) , 14. ( , 230 : 231'). : , , , ( , 247'). , , , (Diversa Notariae 120, 15751577, 102'104').62

1577, , 21. ; '' , ''; '' , '' '' , '', '' '' ( nsilium Rogatorum 64, 15771578, 26'27'). 63

1584. 4. '' '' 64. , . 1587. , 1588. , , . 6564

Consilium Maius 27 (15821586), 120': ''Prima pars est de faciendo gratiam ser Marino And. de Bobalio, ser Joanni St. de Goze, ser Orsato Nic. de Bona, ser Petro Mar. de Cerva et ser Junio Andr. de Bobalio a contumacia homicidij.'' . Consilium Rogatorum 69 (15861588), 111', 147, 180, 191', Lettere e commissioni di Ponente 5, 122'236' ( , 16. 1587. 18. 1588. ). 65

, . , , , . . XVI , . 66 (15391589) , , , 1948, 234280. , , , 66

21

. '' '' o '' ''.

, ; . . , ), ('' !'', ! , . 15. 1589, . , , , : , , , , ; , . '' ,?'' , , . '' '', 67, '' : , .'' , , , , .68 , : ( ) ( ). XVII XVIII . : ( Dani , Poslovice, Zagreb, 1871, 116). . i67

, Lamenta de foris 129 (15891590), 63'72'. Libro degli stridati banditi e tormenti e sentenziati a morte 1525 1657: . Ser Marino And. de Bobali cridato e contumace per la morte de q. ser Francesco Francesco de Gondola in Lamenta de foris 1589/90 ch. 65.68

'' '', '' : , .'' , joj '' e , , , '', , , , 69. , , , , e 70. , : ( 23. 1588): 1593, , 50.000 , (Intentiones Cancellariae 13, 16111612, 6666'); 1607. ; , , , , , , Chiachcovichi, in (Diversa Notariae 132, 1607 1608, 3'5); a 1633, , , , , 17.400 130.000 (Diversa Notariae 137, 16311638, 3233).69

22

26. 1590. , e , (Consilium Minus 60, 15891590, 237); 16. 1590. homines armatos tam advenas quam nostrates, 10.000 (Consilium Rogatorum 70, 261'282); , 25. 270'). ( ,70

, 1595. , , , , 71 , , . , , '' , , 72. , '' , , 25. 1605. 73. , , . 74 , (Il Duca d'Urbino) 20. , 1603, . , '' , , , '' , , oce . a '' , , '', '' , '' (Prepiska17 LXI. 1987). 71 72

28. 1605 (Prepiska17 LXI. 2028 /1). .

San Giovanni Battista y . Biblioteca Oliveriana (Mss. 382, vol. V, pp. 113r117v , 127r127 v) , , , (Maccio). , , , , . ''Huic pietas, huic sancta fides, huic , nobili pectus, / Et probitas, et honos, et grave nomen erat'', , , . ( 4. 1603. ; ) , . . , Biliiotheca scriptorum Ragusinorum, 3666 ( . . R. , 260'270). .73

, 1624 ( . Testamenta Notariae 56, 170171), ( 1591) 24. ( 1607. 7000 , ). 74

, je , . , , , , 23

cpe e, , , . , , , , . , 1588. Phytognomonica, ; , faba, . 75 : ''Ecquis nescit familiae tuae per longam annorum seriem ad haec usque tempora clarissima insignia? Ipsa enim summum magistratum in republica summa cum laude et gloria quam saepissime administravit, quo factum est, ut patriae parentes gentiles tui iure optimo uno ore et consensu a civibus appellarentur.'' , 1589. , (Magiae naturalis libri 20) ; .75

'' , , '' , 1605. , , , , , 76; - , 77. Giacomo di Pietro Luccari, Copioso ristretto degli annali di Rausa, Venetia, 1605, molto ''Al illustre signore, il signor Marino del quondam signor Andrea Bobali et mio Patron osservandissimo'', ''Et di V. S. e gia invaluta. l'opinione per tutta Italia, & fuori, che ella sia il vero : risuscitatore delle virtudi, poiche in attioni si heroiche, religiose, & sante, ella spende, & spande danaro senza numero. Impero fanno a gara gli ingegni illustri di appogiare al chiarissimo nome suo, le opere, i libri, & i volumi d'ogni sorte, & di ogni soggetto scritti, accio vivano nel mondo, & siano veduti., & goduti da ogni huomo.''76

(Tavola delle cose piu notabili, che si contengono nella presente opera), Bobagli Famiglia, , . 77

, 1601. . . ? , . , 1600. 1601. , , , . , , , , , . , , 1590. 1591. (193194), , . , '' '', '' '' 1594. 1595. '' (249)78, '' . 1599. (200201), . (Cesare Campana) , 24

, 1594. 1599. 79 (190191) , , . , ('' '') '' , (377378); '' . , , , (Krzysztof Warszewicki), 1600. 1602. . '' . . '', XII, 1932, 9, 845849.78

' '' , Istorie del mondo descritte dal Signor Cesare Campana libri 26, 1599.79

, . , 1601. . , . , (abbas monasterij S. Michaelis de Paklina) 13. 80, , , 14. , , 39 5 . 81 : 1603. , (D. Paulus) .80

Vendite di Cancellaria 85 (15971602), 184.

Diversa de foris 9 (16011602) 182182'. 8. ja 1602. (R. D. Mauri Orbini) (estratto dal libro delle sententie di Isola di mezzo del 1601 a di 14. dicembre charta 139). (pose man al petto more sacerdotali et giuro che la detta sententia e bona et giusta...81

, 14. 1604: . , . , '' , 82 . '' , , , ? 17. 83. 82

Consilium Rogatorum 79 (16031605), 201'. , 202'.

83

25

; . , , , ('' '') '' '' Specchio spirituale del principio e del fine della vita umana (Angello Elli). ('' '') , '' 84 , ''; , . , : 20. 1606'', '' '' '', , , . , ( ; , ) 14.000 , : '' , '' ( , XVII ,, CCXL, . 5. . - ., 1960, 18). : . , '' '' , . '' '' , '' 1617. . 1639: , , '', (Testamenta. notariae 62, 16381642, 8992).84

, '' '' , (abbas S. Andreae de Pelago). , . 1606. , , , , : , . , . , , , , ('' , '', ), , , . . 85 , . , , , , 8. . , 19. 1606, 13. 1612 (Diversa de Foris 24, 1612, 258'259'). molesto : D. Grisostomo Anticchi et insto con termini indebiti et ingiusti a render conto di quella administratione a fine di dannarlo ancorche ingiustamente per detti conti... Io D. Mauro Orbini ecc. fo : fede che fa dui anni in circa io intesi dire dalla bocca di D. Timotheo, reueditore all'hora delli conti del padre D. Chrisostomo Anticchi, che i detti conti erano boni, ma che i garbugli, i quali esso D. Thimoteo li moveva erano piu tosto per travagliare D. Chrisostomo per le ingiurie ricevute da lui... ; , V 1615. - , 1647. 2. e . , , . D. FarlatusColetus, , 309314. . . . 85

, . , . 26

, . , (''persone forestieri''), , . , , 86 . , 88, 87 1606. . III, . 1, 1939, . . , , , ., . 3. ., . IX, 165. . , . .86 87

Consilium Rogatorum 80 (16051606) 211': Prima pars est de committendo Dominis Thesaurarijs Sanctae Mariae ut RR. Don Mauro Orbini et Don Chrisostomo Antichi Monacis congregationis melitensis profecturis Romam pro negotijs dictae Congregationis commodent de ducatis centum sexaginta cum toto pignore auri vel argenti. 21. 1606; Pa , III 2, 164 J. , . . 165. , , . 88

V VIII ; , . ; , , , , . , . , , , , , , , . , , , , . , , (Savoiardi), 1607. . , , ; , , 89. ; converso, , .89

, '' '' (monaci a Meleda). . ; , , , , 27

. , , . ; . , , , ; , , , : '' , , ( ), e .''90 , , III 2, 182. . , , . . ( 190192) 25. 1608. . , . reverendo Don Mauro Orbini, priore di S.to Andrea di Pelago della congregatione (Il Melitense). , , , , (Michiel di Francesco di Valdinoce), 21. . 1611.90

, , , . , ; . , , '', , '' ; , , , . 1609. . 6. , 91, 30. ( . ) 92 91

Vendite di Cancellaria 87 (16091614), 3: Admodum reverendus pater D. Maurus Orbini uti Prior S. Andreae de pelago se presentat...92

Diversa de Foris 19 (1609), 205: Venerabilis Don Maurus Urbini prior monasterij Sancti Andreae de Pellago sponte... vendidit Vincentio Urbini... quingia decem et octo vinorum existentium in Lagosta de ratione dicti monasterij...

C , , , , , 93. , 1609, (Cons. Rogatorum 82, 16091611, 16'). , . , 1610, , 30. ( , 102', 117). , , ''il valore e la prudenza con la quale ha governato fin qui il P. D. : Benedetto Sangrino questi monaci della congregatione Melitense e ha reso tanta sodisfattione e contento, che possiamo far ampio testimonio a V. P. R.ma di non haver potuto desiderare maggiore e per accrescimento del culto divino, ne per benefizio degli istessi padri e della loro religione...'' 2. 1611. (Lettere di Ponente 10, 268'). Essamerone overo l'opera dei sei giorni (Venezia, 1608), Mondo creato, a , II trofeo della Croce (Venezia, 1610), 93

28

( Da san Giacomo : di Ragusa il di 14 febraro 1610). 0 Antonio Belloni, Il Seicento, Milano, 1929, 153; Franceseo . Lo Parco, Don Felice Passero poeta cassinese del secolo XVII, delegato pontificio a Ragusa nel 1610, Archivio storico per la Dalmazia XV, 1933, 5568.

? ? , ? , , : , 1609. , , , , 94 . 94

Diversa de Foris 20 (1609), 400'.

, , , , . , ? , ? , ? , , . , , , 22. 1610. 95 . . 95

Consilium Minus 69 (16101612). 28: Die XXII Aprilis 1610. Reverendus Dominus Maurus Orbini Abbas electus fuit in Parochum Stagni parvi cum elemosijna, honore et onere consuetis. . XIVXIX 1961, . , , , I . 13, 104. . . .

: , , 6. 1480. , , . 96 , . , 97 , . , . , , . ; , , , , . , . 12, 1610. 98 . 96

Consilium Rogatorum 82 (16091611), 179: Die Lunae VI Septembris 1610. Prima pars est de declarando quod D. Maurus Orbini non potuit creari a Magnifico Minori Consilio in Parochum Stagni parui stante parte Consilij Rogatorum de 1480. die XII decembris f. 238. Per omnes contra VIII. 1480. , . ,

29

, , , 19. , 1609. : , 1612. ; , 1615. , ., , 1639. D. FarlatusColetus, , 356. . . . . 97 98

Prepiska17 86. 2194 br. 4.

'' ( ), , , , .'' e, petra scandali , , , . : , , , . '' , , , - .. , . , , , , , .'' , . r domo sua: , . , : , , , , e . , . , . , 12. '' , ''99. Consilium Rogatorum 82 (16091611), 193: Die Sabati Novembris 1610 a prandio. Prima pars est III de committendo Magnifico Domino Rectori et suo Consilio requirendi Reverendissimum Episcopum Stagnensem ut amoueat Don Maurum Orbini tam ab eius Diocesi quam a Parochia Stagni ob causas notas praesenti Consilio. Per omnes contra VIII.99

; , , ? : . , , e . 1611. 100, .

30

, , '' : 161.. '' 101. , III, 1, XII XIII, 207; . . . , 8. ,100

Memorie Storiche su Ragusa raccolte dal P. Gian-Maria Mattei (Zibaldone Imo), 433. . 51. , , . XVIII . - 1614; . 101

, , 30. 1610. , , . ; , , ? , 2 , 1601. , , , . . , (Girolamo Concordia), , . , , . : . 1473), ( , molto illustre sig.r mio , (Al osservandiss il signor Marino del signor Andrea Bobali), (D. Mauro Orbino lettori) (Autori citati nella presente opera); a , , (Tavola delle cose piu notabili che si contengono in questa opera), errata, . , , , : , , , , , , . , : , , , , , , (Slavo del Mar germanico) (Slavo dell' Illirico); , '' '' (46, 47. 142); . : ( , ; ), , , 31

, , , a, , , . , . , '' , 102 '' . , , , XII, 1933, 92. 102

, : , , , , , , ; , . , , 103. , , , IL | REGNO | DE GLI SLAVI | HOGGI : , CORROTTAMENTE | DETTI SCHIAVONI | HISTORIA | DI DON MAVRO ORBINI RAVSEO | ABBATE MELITENSE. | Nella quale vede l'origine quadi tutti i Popoli, che furono della Lin-| gua i i SLAVA, con molte, & varie guerre, che fecero in Europa, A | & Africa; il progre del Imperio loro, ia, o l'antico culto, & il | tempo della loro conver al Cri ione tiane | Et in particolare veggoni succe de' imo. i si Re, che anticamente dominarono in DALMA- | TIA, CROATIA, BOSNA, SERVIA, RASSIA, & BVLGARIA. | ( | IN PESARO, | Appre Girolamo Concordia. Con. licenza ) o de' Superiori. | M.DCI.103

, , . , , : , , . '' ; ...'' , . , , : '' , , ''104. 104

Il regno degli Slavi, 80.

, . , y; , , , . , . , , . , , 32

, , , ; , , ars ars historica; , : , , . , '' '' : , '' , (l'infinite imperfettioni sue, e di stile, e d'arte). '' , , , e , , . (narratio rerum gestarum sicuti gestae sunt). '' , (in quello ch'appartiene alla verita) .'' , , , ? . , , e , , , ; , , , , , , ; , . , , . , , '' ''; , , , , , , . : (autori dannati), (semplicemente nelle cose della , '' '' storia), a . : 1603. (Index librorum prohibitorum), '' (usquequo prodeat deletis haereticorum nominis passim citatis) 105. '' , 103, 255; , Bibliotheca Ragusina, III, . , . 157; Heinrich Reusch, Der Index der verbotenen Bcher, Ein Beitrag zur Kirchen und Literaturgeschichte, II, Bonn, 1885, 79.105

. e (mettendo insieme quello che si trovav(t)a sparsamente scritto appo diversi autori); , , . , : '' (con brevita) , , .'' 33

. : basso et indotto! . 106106

Il regno degli Slavi, 6.

, , : , , , , , , , . '' e .'' , '' , : , .'' , , , . je . , , e . , , , . , . , ; , , 107 , . 107

: , . . .15,33,38,49,55, 60. ,

. , , , , , , , , . , , , ? . , . , , , , . , ; ; 34

: '' (come altri vogliono), '' '' (come alcuni dicono), '' '' (come alcuni vogliono), e'' . , , , 108 . , . 108

, 41, 52, 63 .

, . , , , , . , , . , , . , ; e , , , ; '' '' , , , , , , , ; '' (per ornamento di tutta la natione slava). '' , . , , , , , , , . , : , , XVI , je : '' '' (De situ Illyriae et civitate Sibenici), a '' (De '' origine successibusque Slavorum); , , : ., , , '' '' (Rerum , Illyricarum antiquitates)? '' '', , , , , , , ; . ; . , 35

: , , , , 109 . 109

Il regno degli Slavi. 105: ''Poiche dalla antica unita del parlare si proua largamente l'unita della natione. Et quegli habbiamo per huomini della medesima natione a i quali fin dalla prima origine insieme col materno latte e conceduto il commercio della fauella." . 170: ''Poiche e solito (come dicemmo di . sopra) che dall'antica unita del parlare si suol prouar largamente l'unita della natione.''

, : . , , : . '' : , (questo non e '' derivato da altro, che dalla gloria, poiche Slavo Slavone non vol dire altro che Glorioso) 110.110

, 9596.

, . , . , . '' , 111 ? , , , , . , !'' , , . '' '', '' '' . XVII '' . ; '' , . , , '' - '', ; . 112 111

, 118.

' postanku Gunduli ''Osmana'', Zagreb, 1887, 1012. eva112

, '' '' '' '' : 36

, , . , : '' '' , , . '' '' , ; '' '', , , . '' '' , e '' '' : . '' '' . ; , , , , , . , , , , , ; . , , '' : ''113. ; '' . , '', . e 114 , , : 115, '' '' '' , '' , , , '', 116 , , '' , '' '', '' , , , ''117 , , , , '' , , 118. ''113 114

Il regno degli Slavi, 279. , 301. 115 , 353. 116 , 369. 117 , 281. 118 , 339.

, '' '' , : 37

. , , e , , , . , , y . , , , ; , '' , , . : , , , , , .''119 119

, 271272.

, . 120 : '' '' '' je : 121, '' : '' , ; 122; '' '' , : 123 .'' , 14. , 122. 122 , 13. 123 , 14. 120 121

, , , . , '' , : '', '' , : , e , e, 124 .'' 124

, 122.

e (vanitas mundi) . , , , , , , , , . , , , XVIII , . 38

, , , , , , , , .125 (Bibl. Rag. III, 158). : ''Sed quid in iis censura dignum plane non video. Equidem in omnium Christianorum etiam hominum, et maxime religiosorum, ore atque sermone fortunae nomen versatur, at nemo omnium est qui Numen credat fortunam, humanarumque rerum vicissitudines, felicitatem, miseriam praeter Dei optimi Maximi voluntatem, qui solus rerum dominus atque arbiter creditur, fortunae tribuat, nisi ex cormmuni loquendi usu...'' , , , : 1609. - ; . , 1615. , 13. 1632; 1605. , (Catalogus virorum familia praedicatorum in literis insignium), (Liber similitudinum et mplorum 1090 rpraedicatoribus) . 125

- , . , : , , , . : , , . , , . : '' '' (per diporto.. . di chi legge), , '' (r non essere tedioso a' lettori). '' , . , , , , , , , . , - , , , - ; . , , , , , , . , , , , , . . , , , , . , XVIII ; : . , , . 39

. , , . , , , , '' '', '', : , '' '', '' '', '', . , , , '' '' (satis indigeste); '' (parum concinne descripta), '' . . ; . , , . '' '' '', . '', , , . , , . '' ! , , , , 126 ! , , , , , , , . , , , , , , , . , .'' 126

'' 11. '' ,

3 , : , , , . , . , , . . , , , , , . , , , . , , . , , , . , , , , , 40

, , . , . . '' (Copioso ristretto de gli '' annali di Rausa, 1605); , , , , . , , , '' '', 127 ; . , '' I. , 1942, 302. '' - ,127

. , , , , '' '', '' '' '' '' 22. 1632. . . 128, XVII , '' (Breve - '' compendium nationis gloriosae totius linguae illyricae), , IV, , 129. , , 27. 1660. ; , . Benvenutus Rode, Necrologium Fratrum Minorum de Observantia provinciae S. Francisci Ragusij, Ad . Claras Aquas (Quaracchi), 1914, 49, . 128

69 , : BREVE | COMPENDIUM | , NATIONIS GLORIOSAE | TOTIVS LINGVAE | ILLYRICAE; | IN QUO BREVITER ORIGO | ip ius Nationis o tenditur, exten eius copio | Reges fidei Catholicae totius Dalmatiae, Bo Seruiae, atque io a; nae, Ra quos habuit: in. fine vero | umbra. Aquilae magnarum alarum Re siae, ub publica | Ragu feliciter ina quomodo moratur. | EX QVO DELECTATIONEM, | voluptatem, atque vtilitatem maximam, de | Antiquitate huius Nationis Catholicus | percipiet Lector. | AVCTORE P. MARTINO ROSA, | Ordinis Min. de Ob eruantia, Sacrae | Theologiae profe | CUM LICENTIA. MATRITI. | Ex Typographia Franci ore, ci. Martinez, anno 1638.129

'' (Origo Nationis Gloriosae), o '' (Extensio Nationis Gloriosae) o laude Nationis Gloriosae), , (De Dalmatia, Servia & (In Rassia), o (De Bosna Argentina) (De Republica Ragusina), , ; '' , . (delectationem, voluptatem atque utilitatem maximam), , , ' 41

: , , , , 130 , ? , , : ''Litteratus ne fuerit homo prorsus ignoro; at certe inter poetas, quod maxime optavit, nullum, me judice, locum meretur... Opus, ut quod res est condide fatear, ineptissimum est. Stylus non modo a poeticae artis legibus abhorrens, sed nec prosae affinis est, verba semibarbara, metrum rigidum, molestum, ingratum; res quae ibi narrantur vel levissimae sunt, vel a veritate prorsus alienae...'' (Bibliotheca Ragusina, III, 9899).130

, . '' '', , , , XVII , '' ''. , '' '' , '' '' '' , '' , , , , , , '' '' . 131131

Josip Aranza: ''Jerolim Kavanin (Cavagnini)'', Stari pisci hrvatski XXII, 1913, XVI, 1. . .

''), '' ('' (1756, 1759) '' . , '' , (Memoria regum et banorum regnorum Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae, 1652) '' , (Stematographia , sive armorum Illyricorum delineatio, descriptio et restitutio, 1700) ; ''Serbia illustrata'', , , , . XVIII , , . , , , 132. 132

Tomo MatiBarjaktarijev latinski prijevod Orbinijeva ''Il regno degli Slavi''. Historijski zbornik III, : Zagreb, 1950, 193197.

; , , , , , . , XVII , , . 133 , . , . 134 42

, . . 71. ,133 134

, 7173.

, , 1722. , '' '' , , . ; , , , , . . , : , , : , . , , ( : i) . 135 , , : KHI | I I| , , I| I I | i | i , h , i | i i | i i Ii , , . , | i i | i , i i . i h h - | , , i | , i i i - h hi | i , | i A h i i h h , pi i I i | , , i h , | i , i i, i h . | I | I .| I i | I h | | h I I , I | , . | I , , , 1722 , | v i 20 .135

, , XVIII XIX , , . , , XVIII , . , , , , : , , , , , , , , !136 136

, . 78. . . : ,

, , XVIII . , , , , , , , 1762. , . '' , XVIII XIX '', ; , . , , '' 43

, '' , '' ''. , '' '', ; , '' '', '' ''. '' '' , , , , . 137 (Cronia), Il ''Regno degli Slavi'' di Mauro Orbini (1601) e la ''Istorija slavenobolgarskaja'' del monaco Paisi (1762), 1940. ''Pagine di cultura bulgara. Edizione della rivista ''Bulgaria'' 2. . ; , , . , 137

, , , 1680. Historia Byzantina duplici commentario illustrata. '' , , , , , .'' 138138

H. , , 10.

. ,139 , , . , , , (Monarchia Hungarica) 140 , . 139

, 1011.

, , , e , ( , . 14). ,140

, 1699. , , , , , , , . , , , , , , , . , , 1601, , (The General Historie of the Turkes), (Richard Knolles, 15501610) 141. , 44

, , , 1610. . , , , , 142. . ''Antonio of Ragusa''. , '' 3. ?'' , 1967.141

, XIV, 12. ( , 1964, . 705; , XIV, 19. 1964, . 706). , , , .142

, , XVII . . , 1610. '' '', '' I'' (Goffe, 15911629), 1616, 143. . , , 1921, II, 558560. . . . 1922 ( , , , 1929). : ,148

, '' , '' . , ? , . , , : . , , '' '' (The Tempest) '' (Die schne Sidea) '' ( rer), '' (Noches de '' Invierno), (de Esclava), , , , , . , ; , , 144 , . , 144

Henri Gregoire, The bulgarian originis of ''The Tempest'' of Shakespeare, Studies in Philology, 1940, XXXVII, 236256. .

: , 45

, . , , , ; , . , , , , ?! 4 , ; , , , . . , , , : . , , , , . , , , : . : . , , , , . , : . , . , , (Institutio , monastica), , , : '' , ; .'' (San Giorgio Maggiore), . (Vita B. Nicolai de Prussia), (signat. num. 216); (Opuscula quinque spiritualia), 145 - . 145

. Armellini, , 103. .

e . ; . , , , , , . , , , . . 1614. : '' , , 46

, , , . . . ''146 . : ZARALO | DVHOVNO | OD I , SFARHE | XIVOTA COVIECANSKOGA | Razdieglieno, i razreyeno u Petnaes Razgo-|vora, a u i too, pede dubbia, alli | ti Sumgna poglavitieh. | Vcignenieh meyu Me et ctrom, i gnegoviem | Vcenijkom.. | I tomaceno iz Yezikka Italianskoga u Dubrovacki po | D. Mauru Orbinu Dubrovcaninu Opattu od S. Ma- | rie od Backe, od Reda Sfetoga Benedikta | ( ) | V RIMV, Polak Bartolomea Zanetta. 1614. | Po Dopu ctenyu od Stari cinne.146

, ; , , , , . , , , , , ; '' , '' : , , , ; , , , , 8. 1613. ; , , .

( 1614). , 47

'' '' , 1606, . , , , , ? 1613. , '' , , , '' ''? 1613'' '' 20. ; : '' , ( ) ( . ) ''. '' '', '' , , , ( . '' '' ) . '', , , , , . ( 25. 1614, ), ( ), 1613''; '' 20. . , : , . , , . ; , ; , ; , ; , . , , . ; , ('' e , , ''), , '' ''. 48

'' '', '' '' '' , . , , ; . , , , , , , , '' '', , , .'' , : , (Institutionum linguae illyricae libri duo, 1604). '' , ) , ( , , , , , .''

49

'''', , ('''') '' '', '' , ''; , '' ''. , ( ), . , , 20, 1606