เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ...

28
เเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเเ เเเเเเเเเเเ อออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออออออออออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออออออออออออออออออ อออออออออออ อออ อออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออ re312 อออออออออออออออออ อออออออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออ ออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ อ อ ออ อ อ อ ออ อ ออ อ อ อ อ อ อ ออ อ อ อ ออ( reducing agent อออออออออออออออออออ)อออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออออ( oxidizing agent อออออออออออออออออ)อออออ อออออออออออออออออออออ ออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ oxidases อออ oxygenases อออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออ ox219 อออออออออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออ re312 ออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ อ ออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออออ อออ ออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออออออ diradical ออออออออออออออ อออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ ออออออออออ re312 อออออออออออออออออออออออออออ ออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออออ อออออออออ O 2 ≥95 อออออออออออออออออออออออออออ อออออออออออออออออ cytochrom oxidase อออออออออออ

Upload: api-3773437

Post on 14-Nov-2014

37 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

เอกสารและงานวิ จั�ยที่��เก��ยวิข้�อง

อน�มู�ลอ สระ

อิ�เล็�กตรอินในอิะตอิมจะอิยู่��ในพื้��นที่��ที่��เร�ยู่กว่�าอิอิล็บิ�ที่�ล็ ที่�กอิอิล็บิ�ที่�ล็จะบิรรจ�อิ�เล็�กตรอินได้�สอิงต�ว่แล็ะอิ�เล็�กตรอินเหล็�าน��จะว่��งว่นตรงข้�ามก�นแล็ะม�คว่ามเสถี�ยู่ร อิน�ม�ล็อิ�สระ ค�อิ อิะตอิมหร�อิโมเล็ก�ล็ที่��อิ�เล็�กตรอินในอิอิล็บิ�ที่�ล็ไม�ครบิค��โด้ยู่อิาจข้าด้หายู่ไปหน)�งต�ว่หร�อิมากกว่�า ไฮโด้รเจนอิะตอิมเป+นอิน�ม�ล็อิ�สระอิยู่�างง�ายู่ส�ด้ re312 เพื้ราะม�อิ�เล็�กตรอินอิ�สระหน)�งต�ว่ ธาต�โล็หะที่รานซิ�ชั่��นแล็ะโมเล็ก�ล็อิอิกซิ�เจน ที่/าให�อิะตอิมเหล็�าน��ไม�ม�คว่ามเสถี�ยู่ร ม�คว่ามสามารถีในการที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิสสารอิ��นส�งโด้ยู่อิาจบิร�จาคอิ�เล็�กตรอินไม�ครบิค��( reducing agent ปฏิ�ก�ร�ยู่าอิอิกซิ�เด้ชั่�น)ให�หร�อิโด้ยู่สร�างพื้�นธะโคว่าเว่นซิ1เพื้��อิข้อิใชั่�อิ�เล็�กตรอินร�ว่มหร�อิด้)งแยู่�งจากสารอิ��น( oxidizing

agent ปฏิ�ก�ร�ยู่าร�ด้�กชั่�น)เพื้��อิชั่ด้เชั่ยู่อิ�เล็�กตรอินที่��ข้าด้ ด้�งที่��เห�นได้�จากธาต�โล็หะที่รานซิ�ชั่��นที่��จะพื้บิบิร�เว่ณแอิคที่�ฟข้อิงเอินไซิม1 oxidases แล็ะ oxygenases เน��อิงจากคว่ามสามารถีในการร�บิแล็ะบิร�จาคอิ�เล็�กตรอิน ox219 โด้ยู่มากโมเล็ก�ล็ในร�างกายู่จะเป+นสารอิน�ม�ล็ธรรมด้า re312 เม��อิโด้นอิน�ม�ล็อิ�สระกระที่บิจากเม��อิสารม�อิ�เล็�กตรอินไม�ครบิค��เก�ด้ข้)�นก�ที่/าให�ที่/าต�ว่เป+นอิน�ม�ล็อิ�สระต�ว่ใหม� เก�ด้เป+นปฏิ�ก�ร�ยู่าล็�กโซิ�เชั่�นน��ไปเร��อิยู่ ๆ

ส��งม�ชั่�ว่�ตที่��งหล็ายู่ต�อิงใชั่�พื้ล็�งงานในการด้/ารงชั่�ว่�ต โด้ยู่ใชั่�อิอิกซิ�เจนในการผล็�ตพื้ล็�งงาน แล็ะเป+นต�ว่ร�บิอิ�เล็�กตรอินในข้บิว่นการหายู่ใจระด้�บิเซิล็ล็1เน�� อิงจากอิอิกซิ�เจนเป+น diradical อิ�กที่��งเป+นต�ว่อิอิกซิ�ได้ซิ1อิยู่�างแรงแล็ะสามารถีร�บิอิ�เล็�กตรอินได้�คร��งล็ะหน)�งต�ว่ re312 ส��งม�ชั่�ว่�ตจะคว่บิค�มการข้นส�งอิอิกซิ�เจนแล็ะม�ระบิบิป6อิงก�นอิยู่�างด้�โด้ยู่ไมโตคอินเด้ร�ยู่จ ะ เ ป ล็�� ยู่ น O2 ≥95 เ ป อิ ร1 เ ซิ�น ต1 ที่�� ไ ด้� ร�บิ ใ ห� เ ป+ น น/�า โ ด้ ยู่ ใ ชั่� เ อิ น ไ ซิ ม1 cytochrom oxidase เพื้��อิไม�ให�เก�ด้พื้�ษจากอิอิกซิ�เจนได้�เพื้ราะเซิล็ล็1ส�ว่นใหญ่�ในร�างกายู่จะม�ได้�ส�มผ�สอิอิกซิ�เจนมากเน�� อิงจากค�า pO2 ในกระแสเล็�อิด้ต/�ากว่�าในบิรรยู่ากาศมาก re312

ด้�งน��นสารอิน�ม�ล็อิ�สระที่��พื้บิมากในระบิบิชั่�ว่ภาพื้ม�กเก��ยู่ว่ข้�อิงก�บิอิอิกซิ�เจน เชั่�น

Page 2: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

Superoxide anion radical ( O2• ) เก�ด้จากการเต�มอิ�เล็�กตรอินอิ�สระหน)�งต�ว่ให�โมเล็ก�ล็อิอิกซิ�เจน พื้บิในส��งม�ชั่�ว่�ตแอิโรบิ�คที่�กชั่น�ด้ ไม�สามารถีผ�านผน�งเซิล็ล็1ได้�นอิกจากผ�านที่างชั่�อิงเป;ด้บิางชั่น�ด้ แหล็�งส/าค�ญ่แล็ะม�คว่ามส/าค�ญ่ต�อิร�างกายู่ค�อิ respiratory burst ในเม�ด้เล็�อิด้ข้าว่เชั่�น น�ว่โที่รฟ;ล็ อิ�โอิซิ�โนฟ;ล็ โมโนไซิด้1 แมคโครฟาจ เม��อิจ�บิเข้�าก�บิส��งแปล็กปล็อิมหร�อิ immune complex ox219 หากไม�ม�ส�ว่นน��จะที่/าให�ร� า ง ก า ยู่ ต� า น ที่ า น เ ชั่�� อิ โ ร ค ไ ด้� น� อิ ยู่ ด้� ง ที่�� พื้ บิ ใ น ผ�� ป< ว่ ยู่ Chronic granulomatous disease te747 เซิล็ล็1ผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ก�สามารถีผ ล็� ตซิ� เปอิร1อิอิ ก ไ ซิ ด้1 แ อิ น ไ อิอิ อิ น ป ร�ม า ณ น� อิ ยู่ ๆ ไ ด้� เ พื้�� อิ ใ ชั่� เ ป+ น vasodilator แล็ะไปที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิไนที่ร�ค อิอิกไซิด้1ซิ)�งเป+นอิน�ม�ล็อิ�สระ

เชั่�นเด้�ยู่ว่ก�น พื้บิได้�ในกระแสเล็�อิด้ เก�ด้เป+นไนเที่รที่ไอิอินซิ)�งไม�เป+นอิน�ม�ล็อิ�สระ ซิ�เปอิร1อิอิกไซิด้1แอินไอิอิอินยู่�งสามารถีที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิสารน/�านอิกเซิล็ล็1สร�างเคโมแที่กต�กเฟคเตอิร1ส/าหร�บิน�ว่โที่รฟ;ล็ ก�อิให�เก�ด้อิาการอิ�กเสบิ แล็ะยู่�บิยู่��งการที่/างานเอินไซิม1ที่��เก��ยู่ว่ข้�อิงก�บิการผล็�ตพื้ล็�งงานแล็ะเมตาบิอิล็�ซิ)มกรด้อิะม�โนเชั่�น NADH dehydrogenase complex ox5 แล็ะที่/าหน�าที่�� เป+นสารร�ด้�ว่ซิ��งปล็ด้ปล็�อิยู่เหล็�กอิอิกจากโปรต�นจ�บิเหล็�กเชั่�น ferritin ได้� หากม�ปร�มาณมากจะก�อิให�เน�� อิเยู่�� อิเส�ยู่หายู่ร�นแรงเร�ยู่กว่�า Reperfusion injury hu315

Hydrogen peroxide ( H2O2 ) เม�� อิ เต�มอิ� เล็�กตรอินอิ�สระสอิงต�ว่โมเล็ก�ล็ให�โมเล็ก�ล็อิอิกซิ�เจนเก�ด้เป+น O2

2- ที่/า ให� ไม�ม�อิ�เล็�กตรอินข้าด้ค��แล็ะไม�ได้�เป+นอิน�ม�ล็อิ�สระ O2

2- เม��อิอิยู่��ใน pH ร�างกายู่ปกต�จะบิร�จาคโปรตอินเก�ด้เป+นไฮโด้รเจน เปอิร1อิอิกไซิด้1 เร�ยู่กว่�า dismutation reaction เน��อิงจาก pKa ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1ส�ง ด้�งน��นหากอิยู่��ในสภาว่ะที่��เป+นกรด้ ปฏิ�ก�ร�ยู่าน��จะเก�ด้เร�ว่ข้)�น ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1ม�อิ�ตราการที่/า ปฏิ�ก� ร�ยู่าต/�า แต�สามารถีผ� านผน�ง เซิล็ล็1 ได้�ง�ายู่ ox219 ที่/าให� DNA เส�ยู่หายู่ ผน�งเซิล็ล็1ถี�กที่/าล็ายู่แล็ะเก�ด้การปล็ด้ปล็�อิยู่แคล็เซิ�ยู่มไอิอิอินอิอิกจากเซิล็ล็1 เป+นผล็ให�เก�ด้การกระต��นเอินไซิม1ที่��เป+น proteolytic ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1สามารถีส�งเสร�มที่รานสคร�ปชั่�นแฟกเตอิร1 NF- B เข้�าจ�บิก�บิ DNA ด้�งน��นไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1จ)งม� ผ ล็กระ ต�� นกา ร แ ส ด้ ง อิอิ ก ข้ อิ ง ยู่�นที่�� ค ว่ บิ ค�ม โ ด้ ยู่ NF- B รว่ ม ที่�� ง ยู่�น provirus HIV-1 ด้�ว่ยู่ ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1ยู่�งถี�กใชั่�โด้ยู่เอินไซิม1 thyroid oxidase ในการสร�างฮอิร1โมนไที่รอิยู่ด้1 ox5 ไฮโด้รเจนเปอิร1

Page 3: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

อิอิกไซิด้1 โจมต�ระบิบิการสร�างพื้ล็�งงานข้อิงเซิล็ล็1 เชั่�น glycolytic enzyme glyceraldehydes-3-phosphate dehydrogenase ได้�ด้�ว่ยู่

Hydroxyl radical ( •OH ) อิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็เก�ด้ได้�จากหล็ายู่ปฏิ�ก�ร�ยู่าเชั่�น เก�ด้จากการร�บิร�งส�ที่/าให�โมเล็ก�ล็น/�าในร�างกายู่แตกต�ว่ te747 เก�ด้จากการแตกข้อิงพื้�นธะ O-O ข้อิงไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1จากคว่ามร�อินหร�อิร�งส� ได้�อิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็สอิงโมเล็ก�ล็ หร�อิเก�ด้จากการที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�นระหว่�างไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1แล็ะซิ�เปอิร1อิอิกไซิด้1แอินไอิอิอินที่��เร�ยู่กว่�าปฏิ�ก�ร�ยู่า Haber-Weiss reaction แต�อิ�ตราการเก�ด้อิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็ในร�างกายู่น��นโด้ยู่อิาศ�ยู่การแตกต�ว่ข้อิงสารต��งต�นอิยู่�างเด้�ยู่ว่น��นต/�ามาก แต�หากผสมไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1ก�บิเกล็�อิข้อิงเหล็�ก(II)จะสามารถีสร�างอิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็ได้�มากข้)�น นอิกจากน��ที่อิงแด้ง(I)ก�สามารถีที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิไฮโด้รเจนเน��อิงจากโล็หะไอิอิอินสามารถีร�บิอิ�เล็�กตรอินต�ว่เก�นที่/าให�แตกพื้�นธะ O-O ได้�ง�ายู่ hu351 เปอิร1อิอิกไซิด้1สร�างอิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็ได้�ด้�ว่ยู่เชั่�นก�นอิ�ตราที่��รว่ด้เร�ว่กว่�าเหล็�กเร�ยู่กปฏิ�ก�ร�ยู่าที่��ม�โล็หะเป+นต�ว่เร�งป ฏิ� ก� ร� ยู่ า น�� ว่� า Fenton reaction ด้� ง ส ม ก า ร Fe2+ + H2O2

intermediate complexes Fe3+ + OH- + OH. เ น�� อิ ง จ า กไฮโด้รเจน เปอิร1อิอิกไซิด้1แล็ะเหล็�กหร�อิที่อิงแด้งสามารถีพื้บิได้�ในร�างกายู่ จ)งม�การสร�างอิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็ตล็อิด้เว่ล็าโด้ยู่อิ�ตราเร�ว่จะข้)�นก�บิ pH อิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็ม�อิ�ตราการที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าที่��ส�งมากที่/าให�สามารถีที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าได้�ก�บิโมเล็ก�ล็ที่��อิยู่�างที่��พื้บิในเซิล็ล็1ส��งม�ชั่�ว่�ตแต�ไม�สามารถีผ�านข้�ามผน�งเซิล็ล็1ได้�จ)งม�กที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิผน�งเซิล็ล็1ที่��พื้บิ โด้ยู่เฉพื้าะส�ว่นหม��คาบิอิน�ว่ที่��เชั่��อิมส�ว่นกรด้ไข้ม�นก�บิกล็�เซิอิรอิล็ข้อิงฟอิสฟอิล็�ป;ด้ ox219 อิน�ม�ล็อิ�สระเปอิร1รอิกซิ�ล็สามารถีล็ะล็ายู่ในน/�าหร�อิไข้ม�นก�ได้� ในส�ว่นข้อิงร�างกายู่ที่��ม�สารร�ด้�กเตตที่��เปล็��ยู่นเหล็�กให�อิยู่��ในร�ปร�ด้อิกซิ1(III-II)เชั่�น ascorbate คว่ามเข้�มข้�นส�ง ๆแล็ะส�มผ�สอิอิกซิ�เจนมาก เชั่�นที่��น�ยู่น1ตา เซิล็ล็1ปอิด้ จะที่/าให�ม�การสร�างอิน�ม�ล็อิอิกซิ�เจนมาก ox219 ฮ�มเม��อิที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1เก�ด้เป+น อิน�ม� ล็ อิ� ส ร ะ ก ร ด้ อิ ะม� โ น แ ล็ ะ heme-associated oxo-iron

species ที่��ที่/าให�เก�ด้ ischemia-reperfusion injury ได้�

Singlet oxygen (1O2 ) เก�ด้จากการด้)งอิ�เล็�กตรอินอิ�สระหน)� งต� ว่อิอิกจากโมเล็ก�ล็อิอิกซิ� เจนหร�อิ เต�มพื้ล็� งงานให� โม เล็ก�ล็

Page 4: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

อิอิกซิ�เจน re312 Singlet oxygen ไม�ม�อิ�เล็�กตรอินข้าด้ค��แล็ะไม�ได้�เป+นอิน�ม�ล็อิ�สระแต�เป+นภาว่ะกระต��นข้อิง O2

1g พื้บิมากในบิร�เว่ณที่��สารชั่�ว่ภาพื้ส�มผ�สก�บิอิอิกซิ�เจนเชั่�น เล็นส1 เรต�น�า ox219 แล็ะผ�ว่หน�ง re312

บิางคร��ง Singlet oxygen ถี�กใชั่�เป+นโมเล็ก�ล็ส�งส�ณญ่าณ

Peroxynitrite ( ONOO• ) เก�ด้จากไนที่ร�คอิอิกไซิด้1 NO.

ซิ)�งเป+นต�ว่ส�งส�ณญ่าณที่��ส/าค�ญ่แล็ะอิน�ม�ล็อิ�สระที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าสร�างพื้�นธะโคว่าเว่นซิ1ก�บิซิ�เปอิร1อิอิกไซิด้1แอินไอิอิอินอิยู่�างรว่ด้เร�ว่ Peroxynitrite น��เป+นสารอิอิกซิ�ได้ซิ1อิยู่�างแรง re312 ไนที่ร�คอิอิกไซิด้1สร�างโด้ยู่เซิล็ล็1บิ�ผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ เซิล็ล็1สมอิง เซิล็ล็1เม�ด้เล็�อิด้ข้าว่ ม�หน�าที่��คว่บิค�มการบิ�บิต�ว่กล็�ามเน��อิเร�ยู่บิรอิบิหล็อิด้เล็�อิด้แล็ะการส�งกระแสประสาที่ ป6อิงก�นอิอิกซิ� เด้ที่�ฟแด้มม�จ ox5

Peroxide radical ( ROO• ) เ ก� ด้ จ า ก Singlet

oxygen เข้�าที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าโด้ยู่ตรงก�บิกรด้ไข้ม�นไม�อิ��มต�ว่ re312

Peroxyl radical ( LOO• ) เก�ด้จากการที่��อิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็เข้�าที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิผน�งเซิล็ล็1ในส�ว่นข้อิงกรด้ไข้ม�นไม�อิ��มต�ว่ข้อิงฟอิสโฟล็�ป;ด้โด้ยู่เฉพื้าะที่��กรด้ไข้ม�นต/าแหน�งที่�� 2 ข้อิง glycerophospholiids

เชั่�น phosphatidylcholine เก�ด้เป+น hydroxyl aldehydes หร�อิในบิร�เว่ณที่��ม�พื้�นธะค��มากเชั่�นส�ว่น arachidonic acid อิน�ม�ล็เปอิร1อิอิกซิ�ล็ที่��เก�ด้ข้)�นยู่�งม�คว่ามสามารถีมากพื้อิที่��จะที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิกรด้ไข้ม�นต�ว่อิ��นในสารโซิ�ต�อิไปได้�เร�ยู่กว่�า Lipid peroxidation ส�งผล็ให�ผน�งเซิล็ล็1ส�ญ่เส�ยู่คว่ามยู่�ด้หยู่��น อิงค1ประกอิบิต�าง ๆ ในเซิล็ล็1สามารถีหล็�ด้อิอิกมาได้� ที่/าล็ายู่โปรต�นรว่มที่��งร�แซิพื้เตอิร1 ร�แชั่ล็นอิล็แล็ะเอินไซิม1บินผน�งเซิล็ล็1 re312

ผล็�ตภ�ณฑ์1ที่��เก�ด้จาก Lipid peroxidation เชั่�นพื้ว่ก Isoprostanes

(IPs) ต�าง ๆ แล็ะ epoxides แอิล็ด้�ไฮด้1 ค�โตน แล็ะไฮโด้รคาร1บิอิน ยู่�งก�อิให�เก�ด้โรคมากข้)�นด้�ว่ยู่

Hydrogen radical ( H• ) เก�ด้จากการร�บิร�งส�ที่/า ให�พื้�นธะโคว่าเว่นต1ระหว่�าง O-H ข้อิงโมเล็ก�ล็น/�าในร�างกายู่แตกต�ว่เก�ด้เป+นอิน�ม�ล็ไฮโด้รเจนแล็ะอิน�ม�ล็ไฮด้อิกซิ�ล็ te747

Page 5: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

แล็ะต�ว่อิ�� น ๆ อิ�กมากมายู่โด้ยู่เร�ยู่กรว่ม ๆ ก�นว่�า reactive

oxygen and nitrogen species [ RONS ] ซิ)�งในที่��น�� reactive

species ใชั่�เป+นชั่��อิเร�ยู่กรว่มเหล็�าอิน�ม�ล็อิ�สระอิอิกซิ�เจนแล็ะอิอิกซิ�เจนที่��ไม�ได้�เป+นอิน�ม�ล็อิ�สระแต�ม�ฤที่ธ�@อิอิกซิ�ได้ซิ1เชั่�น H2O2 HOCl รว่มถี)งอิน�ม�ล็อิ�สระไนโตรเจน คล็อิร�น โบิรม�น ด้�ว่ยู่ด้�งตาราง re312

การเก�ด้สารไว่ปฏิ�ก�ร�ยู่าเหล็�าน��ด้�ว่ยู่ข้บิว่นการสอิงแบิบิค�อิ ส�ว่นใหญ่�แบิบิไม� ได้�ต� �ง ใจ Accidental generation ค�อิสร�างข้)� นเอิงในร�างกายู่เชั่�นจากข้บิว่นการเมตาบิอิล็�ซิ)มต�าง ๆ เชั่�น การหายู่ใจข้อิงเซิล็ล็1 การยู่�อิยู่อิาหาร สารไว่ปฏิ�ก�ร�ยู่าจะหล็�ด้ล็อิด้จากข้บิว่นการส�งต�อิอิ�เล็�กตรอินเอินไซิม1ชั่�ว่ง ubiquinone ส�งต�อิไป cytochrome c1 ก�บิชั่�ว่ง NADH- dehydrogenase hu315 แล็ะเอินไซิม1ไซิโตโครม พื้�450 ข้อิงไมโตคอินเด้ร�ยู่ รว่มถี)งข้บิว่นการอิอิโตอิอิกซิ�เด้ชั่�นจากสารเชั่�น catacholamines,

ascorbic acid แ ล็ ะ reduced flavin ที่/า ป ฏิ� ก� ร�ยู่ า ก� บิ โ ม เ ล็ ก� ล็อิอิกซิ�เจนโด้ยู่ตรงโด้ยู่ม�โล็หะไอิอิอินเป+นต�ว่เร�ง อิ�กแบิบิค�อิแบิบิต��งใจ Deliberate Synthesis ค�อิ สารไว่ปฏิ�ก�ร�ยู่าที่��ผล็�ตมาจากเอินไซิม1 NADPH oxidase แล็ะ myoe บินผน�งเซิล็ล็1เม�ด้เล็�อิด้ข้าว่ ไฟโบิรบิล็าส เซิล็ล็1บิ�ผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ แล็ะเอินไซิม1อิอิกซิ�เด้สอิ�� น ๆ เชั่�น glycolate

oxidase, xanthine oxidase ox5(แหล็�งสร�างซิ�เปอิร1อิอิกไซิด้1ในข้ณะที่��เน�� อิเยู่�� อิ reoxygenation หล็�งข้าด้เล็�อิด้ไหล็เว่�ยู่น ischemia hu351 )

การเก�ด้โรคภ�ยู่ไข้�เจ�บิมากมายู่ที่��งหล็ายู่ในปAจจ�บิ�นเชั่��อิว่�าเก�ด้จากการเส��อิมข้อิงเซิล็ล็1แล็ะสารต�าง ๆ ในร�างกายู่ที่��เก�ด้จากการที่/าล็ายู่ข้อิงสารอิน�ม�ล็อิ�สระ หร�อิจากระบิบิภ�ม�ค��มก�นข้อิงร�างกายู่เชั่�น แล็ะที่��ได้�ร�บิมาจากภายู่นอิกร�างกายู่ เชั่�น มล็ภาว่ะจากส��งแว่ด้ล็�อิม , อิาหาร รว่มที่��งการอิอิกก/าล็�งกายู่อิยู่�างหน�ก ซิ)�งม�โมเล็ก�ล็ที่��ม�อิ�เล็�กตรอินอิ�สระที่��สามารถีที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิสารโมเล็ก�ล็อิ��นได้�อิยู่�างรว่ด้เร�ว่ที่/าให�เก�ด้คว่ามไม�เสถี�ยู่รข้อิงโมเล็ก�ล็น��นแล็ะแตกสล็ายู่ไป สารอิน�ม�ล็อิ�สระน��จะไปที่/าอิ�นตรายู่ส�ว่นประกอิบิข้อิงเซิล็ล็1แล็ะเน��อิเยู่��อิ ส�ว่นประกอิบิส/าค�ญ่ที่��จะถี�กที่/าอิ�นตรายู่ค�อิ ด้�เอินเอิ โปรต�น แล็ะกรด้ไข้ม�นชั่น�ด้ไม�อิ��มต�ว่ ซิ)�งเป+นส�ว่นประกอิบิข้อิงผน�งเยู่��อิห��มเซิล็ล็11,2,3

Page 6: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

เชั่�นคว่ามชั่รา เก�ด้จากสารอิน�ม�ล็อิ�สระ โด้ยู่เฉพื้าะ ไฮโด้รเจน เปอิร1อิอิกไซิด้1จะที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิเอินไซิม1 Myeloperxidase เก�ด้เป+น HOCl ไ ป inactivate a’-antiprotienase ซิ)� ง เ ป+ น ต� ว่ ยู่� บิ ยู่�� ง elastase ที่��ส/าค�ญ่ในร�างกายู่สร�างคว่ามเส�ยู่หายู่ต�อิร�างกายู่มากมายู่ นอิกจากน�� a’-antiprotienase ยู่�งถี�ก inactivate ได้� จ ากกล็ไก oxidative ที่��เก�ด้จากการส�บิบิ�หร��

ROS ที่/า หน�าที่�� ในการต�อิต�านเชั่�� อิโรคแล็ะม�บิที่บิาที่ในการส� งส�ณ ญ่าณ ข้อิงเ ซิล็ล็1 ผ� าน ข้บิว่นก า ร phosphorylation แล็ะ dephosphorylation เอินไซิม1แล็ะที่รานสคร�ปชั่�น แฟคเตอิร1หล็ายู่ชั่น�ด้ที่��ถี�กคว่บิค�มโด้ยู่ภาว่ะร�ด้อิกซิ1 (อิอิกซิ�เด้ชั่�นแล็ะร�ด้�กชั่�น) เน��อิงจากภาว่ะร�ด้อิกซิ1ม�อิ�ที่ธ�พื้ล็ต�อิการ phosphorylation เชั่�น การจ�บิก�บิ growth

factor receptor จ ะ ก ร ะ ต�� น โ ป ร ต� น ไ ค เ น ส แ ล็ ะ เ ก� ด้ ก า ร phosphorylation ต� อิ เป+นที่อิด้ ROS โด้ยู่มากจะ ไ ม�กร ะ ต�� นการ phosphorylation โ ด้ ยู่ ต ร ง แ ต� ม� ก จ ะ ยู่� บิ ยู่�� ง ก า ร dephosphorylation ที่/า ให�ก าร phosphorylation รว่ม เพื้�� มข้)� น re312 ไคเนสบิางต�ว่ถี�กกระต��นจาก ROS ได้�โด้ยู่ตรงเชั่�น โปรต�นไคเนส ซิ� re312 เชั่�น ROS กระต��นการเจร�ญ่เต�บิโตข้อิงเซิล็ล็1ผ�านข้บิว่นการที่��ข้)�นต ร ง ต� อิ โ ป ร ต� น extracellular signal regulated kinase1/2

ERK1/2 แล็ะ Na+/H+ exchanger แล็ะ การส�งเคราะห1คอิล็ล็าเจน

ภาว่ะอิอิกซิ�เด้ที่�ฟสเที่รส Oxidative stress ค�อิ ภาว่ะที่��ระด้�บิสารต�านต�านอิน�ม�ล็อิ�สระแล็ะสารอิน�ม�ล็อิ�สระไม�สมด้�ล็ก�นก�อิ อิอิกซิ�เด้ที่�ฟแด้มม�จ ภาว่ะอิอิกซิ�เด้ที่�ฟสเที่รสเก�ด้จาการที่��สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระล็ด้ล็งเชั่�นในผ��ป<ว่ยู่โรค kwashiorkor ที่��ระด้�บิ GSH ล็ด้ล็ง, ภาว่ะเหล็�กเก�น iron overload (ม� ferritin ล็ด้ล็ง)หร�อิเก�ด้จากการที่��สารอิน�ม�ล็อิ�สระเพื้��มข้)�นเชั่�นได้�ร�บิยู่าฆ่�าว่�ชั่พื้�ชั่ paraquat, ภาว่ะข้าด้กล็�โคสหร�อิภาว่ะน/�าตาล็ในเล็�อิด้ต/�า Hypoglycemia อิอิกซิ�เด้ที่�ฟแด้มม�จเพื้��มข้)�นไม�เพื้�ยู่งแต�เพื้��มอิอิกซิ�เด้ที่�ฟสเที่รสเที่�าน��นยู่�งที่/าให�ระบิบิซิ�อิมแซิมส�ว่นที่��เส�ยู่หายู่ล็�มเหล็ว่ เม��อิเซิล็ล็1ม�ภาว่ะอิอิกซิ�เด้ที่�ฟสเที่รสเพื้��มข้)�นจะที่/าให� ER ซิ)�งเป+นต�ว่คว่บิค�มแล็ะเก�บิ Ca2+ ภายู่ในเซิล็ล็1ส�ญ่เส�ยู่หน�าที่��ปล็ด้ปล็�อิยู่ Ca2+ อิ�สระอิอิกมา หากม� Ca2+ ภายู่ในเซิล็ล็1ส�งเก�นจะที่/าให�ผน�งเซิล็ล็1เปล็��ยู่นสภาพื้แล็ะยู่�บิยู่��งข้บิว่นการหายู่ใจระด้�บิเซิล็ล็1 กระต��นการที่/างานข้อิงเอินไซิม1เอินโด้น�ว่คล็�เอิส

Page 7: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

ox5 เซิล็ล็1หล็ายู่ชั่น�ด้สามารถีที่น ox5 แล็ะตอิบิสนอิงต�อิภาว่ะอิอิกซิ�เด้ที่�ฟสเที่รสอิ�อิน ๆ โด้ยู่การเพื้��มการแบิ�งต�ว่ซิ)�งด้�ในกรณ�การร�กษาบิาด้แผล็ เพื้��มการแสด้งอิอิกข้อิงระบิบิป6อิงก�นแล็ะซิ�อิมแซิม แต�ไม�ด้�ในกรณ�หากเก�ด้เป+นเน��อิเยู่��อิผ�งพื้�ด้ หากม�ภาว่ะอิอิกซิ�เด้ที่�ฟสเที่รสส�งโด้ยู่เฉพื้าะก�บิ DNA แล็ะโปรต�นก�อิให�เก�ด้เซิล็ล็1ตายู่ที่��งแบิบิ apoptosis แล็ะ necrosis re312

สารต้�านอน�มู�ลอ สระ

สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระ ค�อิสสารที่��ม�คว่ามสามารถีในการ neutralize สารอิน�ม�ล็อิ�สระโด้ยู่การให�อิ�เล็�กตรอินหน)�งต�ว่แก�สารอิน�ม�ล็อิ�สระ สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระจะต�อิงสามารถีบิร�จาคอิ�เล็�กตรอินหร�อิไฮโด้รเจนอิะตอิมแล็ะป6อิงก�นหร�อิหน�ว่งปฏิ�ก�ร�ยู่าอิอิกซิ�เด้ชั่�นข้อิงสารอิอิกซิ�เด้นซิ1ได้�จากหล็ายู่ข้บิว่นการ เชั่�น เป+นต�ว่ด้)งโล็หะไม�ให�เข้�าร�ว่มในปฏิ�ก�ร�ยู่าสร�างสารอิน�ม�ล็อิ�สระ เก�บิก�นสารอิน�ม�ล็อิ�สระ ที่/าล็ายู่ปฏิ�ก�ร�ยู่าล็�กโซิ� เป+นส�ว่นหน)�งข้อิงเคร�อิข้�ายู่ redox antioxidant หร�อิคว่บิค�มการแสด้งอิอิกข้อิงยู่�น

แต�โชั่คด้�ที่��ร �างกายู่มน�ษยู่1เราม�ระบิบิป6อิงก�นสารอิน�ม�ล็อิ�สระไม�ให�มาที่/าอิ�นตรายู่ได้� น��นก�ค�อิ สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระหร�อิเร�ยู่กก�นว่�าสาร antioxidant ซิ)� งสารน�� เป+นสารที่�� จ ะม�หม��ฟAงก1ชั่� �นที่�� สามารถีสะเที่�นอิ�เล็�กตรอินอิ�สระ เชั่��อิว่�าเป+นกล็ไกที่��ใชั่�ยู่�บิยู่��งสารอิน�ม�ล็อิ�สระ มน�ษยู่1ร� �จ�กการน/าสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระมาใชั่�เป+นเว่ล็านานมาแล็�ว่ ในสม�ยู่จ�นโบิราณเชั่��อิว่�าการม�อิายู่�ว่�ฒนะน��นเก�ด้การม�ธาต�หยู่�นแล็ะหยู่าง ในร�างกายู่สมด้�ล็ก�น แพื้ที่ยู่1จ�นโบิราณใชั่�การร�กษาสมด้�ล็ ธาต�หยู่�นแล็ะหยู่างในการร�กษาส�ข้ภาพื้ผ��ป<ว่ยู่ให�แข้�งแรง ด้�เหม�อินว่�าน��เป+นคว่ามเชั่��อิข้อิงคนสม�ยู่โบิราณเที่�าน��น แต�ปAจจ�บิ�นคว่ามร� �ที่างว่�ที่ยู่าศาสตร1สร�ปว่�าสมด้�ล็หยู่�นแล็ะหยู่าง ก�ค�อิสมด้�ล็สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระ-สารอิน�ม�ล็อิ�สระน��นเอิง 4 ร�างกายู่เราม�สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระร�ปแบิบิต�าง ๆมากมายู่ ที่��งสร�างข้)�นเอิงในร�างกายู่ ซิ)�งจะเป+นพื้ว่กเอินไซิม1เชั่�น เอินไซิม1จ/าพื้ว่ก catalase , เอินไซิม1ที่��ใชั่�ซิ�อิมแซิม DNA เป+นต�นหร�อิโปรต�นต�างๆ ที่��สามารถีจ�บิสารอิน�ม�ล็อิ�สระไว่�ก�บิต�ว่เอิงหร�อิเปล็��ยู่นเป+นร�ปอิ��นที่��ม�คว่ามไว่น�อิยู่ล็งเชั่�น ferritin ที่��เป+นโปรต�นที่��อิยู่��ในกระแสเล็�อิด้ แต�ถี�าเราเก�ด้ได้�ร�บิสารอิน�ม�ล็อิ�สระมากกว่�าที่��สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระในร�างกายู่เราจะสะเที่�นได้� เราก�ต�อิงได้�ร�บิสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระจากภายู่นอิกมาเสร�ม แหล็�งที่��พื้บิสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระมากแล็ะหาง�ายู่ก�ค�อิอิาหารที่��เราร�บิประที่านน��นเอิง

Page 8: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

แหล็�งที่��ม�สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระปร�มาณส�ง ๆ ก�เชั่�น พื้�ชั่ผ�กผล็ไม� ธ�ญ่ญ่าพื้�ชั่แล็ะ สม�นไพื้ร ต�าง ๆ

สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระที่��พื้บิในร�างกายู่ได้�แบิ�งเป+นสอิงประเภที่ค�อิ แบิบิที่��เป+นเอินไซิม1แล็ะ แบิบิที่��ไม�ใชั่�เอินไซิม1

เอินไซิม1ที่��ที่/าหน�าที่��ต�านอิน�ม�ล็อิ�สระที่��ส/าค�ญ่ เชั่�น

Superoxides dismutase SODs เป+นเอินไซิม1ที่��ใชั่�ก/าจ�ด้ซิ�เปอิร1อิอิกไซิด้1แอินไอิอิอินโด้ยู่เฉพื้าะ โด้ยู่จะเปล็��ยู่นซิ�เปอิร1อิอิกไซิด้1แอินไอิอิอินให�เป+นไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1แล็ะอิอิกซิ�เจน ด้�งสมการ 2O2

-.

+2H+ H2O2+ O2 ส�ตว่1ม�เอินไซิม1อิยู่��สอิงแบิบิค�อิ SODs ที่��บิร�เว่ณแอิคที่�ฟบิรรจ�แมงกาน�ส (MnSOD)พื้บิในเมที่ร�กซิ1ข้อิงไมโตคอินเด้ร�ยู่แล็ะ SODs ที่��บิรรจ�ที่อิงแด้งแล็ะส�งกะส�(CuZnSOD)พื้บิในชั่�อิงว่�างอิ�นเตอิร1เมมเบิรนข้อิงไมโตคอินเด้ร�ยู่แล็ะกระจายู่อิยู่��ที่��ต�าง ๆ ในเซิล็ล็1 SODs จะต�อิงที่/างานร�ว่มก�บิเอินไซิม1ที่��ก/าจ�ด้ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1เชั่�น กล็�ที่าไธโอินเปอิร1อิอิกซิ�เด้ต, แคที่ที่าเล็ส re312 ป6อิงก�นการ reoxygenation injury ได้� me9 ร�างกายู่ตอิบิสนอิงต�อิเอินไซิม1น��ในร�ปแบิบิกราฟระฆ่�งคว่/�าน��นค�อิการม�เอินไซิม1 SOD มากเก�นไปอิาจก�อิ lipid peroxidation จากการปล็ด้ปล็�อิยู่เหล็�กอิ�สระอิอิกมา ( การหยู่�ด้ปฏิ�ก�ร�ยู่าล็�กโซิ�อิน�ม�ล็อิ�สระค�อิ การที่��อิน�ม�ล็อิ�สระสอิงต�ว่ที่/าปฏิ�ก�ร�ยู่าก�นเป+นสารธรรมด้า ด้�งน��นอิน�ม�ล็อิ�สระปร�มาณน�อิยู่ ๆ สามารถีเป+นต�ว่ร�บิอิ�เล็�กตรอินส�ด้ที่�ายู่ terminator ใน lipid peroxidation ได้� hu351 ) เพื้��ม activity ข้อิงเซิล็ล็1โด้ยู่เฉพื้าะเซิล็ล็1ไม�ปกต� , ก�อิโรคที่างเมตาบิอิล็�ซิ)มหล็ายู่โรค hu351 เก�ด้ ROS จากที่อิงแด้งแล็ะส�งกะส�ที่��มากเก�น ที่/าให�ระบิบิประสาที่ที่/างานผ�ด้ปกต�ที่��พื้บิเห�นได้�ในผ��ป<ว่ยู่ด้าว่1นซิ�นโด้รมเน��อิงจากรห�สยู่�น Cu-Zn SOD อิยู่��บินโครโมโซิม 21 ox5

Catalase พื้บิน�อิยู่มากในไมโตคอินเด้ร�ยู่จ)งไม�ม�คว่ามส/าค�ญ่ในการก/าจ�ด้อิน�ม�ล็อิ�สระที่��หล็�ด้จากข้บิว่นการหายู่ใจระด้�บิเซิล็ล็1 ส�ว่นมากจะอิยู่��ใน peroxisomes ใชั่�เพื้��อิก/าจ�ด้ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1ที่��เก�ด้จากเอินไซิม1อิอิกซิ�เด้ตที่��งหล็ายู่ re312

Page 9: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

Glutathione peroxides GSHPX เป+น เอินไซิม1ชั่น�ด้เด้�ยู่ว่ในร�างกายู่มน�ษยู่1ที่��ม�ธาต�ซิ�ล็�เน�ยู่มในร�ป selenocysteine บิร�เว่ณแอิคที่�ฟ ที่/าหน�าที่��ข้จ�ด้ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1เชั่�นเด้�ยู่ว่ก�บิแคตาเล็ส ที่/างานร�ว่มก�บิ SODs โด้ยู่ใชั่�กล็�ที่าไที่โอินร�ปร�ด้�ว่ซิ1 Gluthione GSH

(หม�� thiol ที่��ประกอิบิด้�ว่ยู่สายู่ tripeptide : glu-cys-gly) มาร�บิอิ�เล็�กตรอินเปล็��ยู่นเป+นร�ปอิอิกซิ�ได้ซิ1 GSSH(ค�อิ GSH สอิงโมเล็ก�ล็ที่��เชั่��อิมก�นด้�ว่ยู่พื้�นธะได้ซิ�ล็ไฟด้1 สามารถีเปล็��ยู่นกล็�บิเป+น GSH ได้�ด้�ว่ยู่เอินไซิม1 glutathione reductase ) ด้�งสมการ 2GSH + H2O2 GSSH +

2H2O re312

glutathione reductase GPx ฟ ล็ า ว่ อิ ยู่ ด้1 โ ป ร ต� นเอินไซิม1 แบิ�งเป+น 4 ร�ปค�อิ GPx1 พื้บิมากที่��ส�ด้ GPx2 พื้บิในเซิล็ล็1ที่างเด้�นอิาหารม�ส�ว่นชั่�ว่ยู่ในการยู่�อิยู่อิาหารจ/าพื้ว่กไข้ม�น GPx3 พื้บิในน/�าในร�างกายู่ GPx4 หร�อิ phospholipid hydroperoxide glutathione

peroxidase PHGPx นอิกจากก/าจ�ด้ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1แล็�ว่ยู่�งสามารถีก/าจ�ด้ fatty acid hydroperoxidase ไปเป+นแอิล็กอิฮอิล็1ได้� re312 สามารถีเปล็��ยู่น GSSH เป+น GSH ได้�ด้�ว่ยู่โด้ยู่ใชั่� NADPH เป+น สารร�ด้�ว่ซิ1ซิ��ง ox5

peroxiredoxin เป+นระบิบิที่��ใชั่�ในการก/าจ�ด้ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1ที่��ส/าค�ญ่ที่��ส�ด้ในส�ตว่1 พื้�ชั่แล็ะแบิคที่�เร�ยู่ peroxiredoxin ม�ร�ปร�างเป+น homodimer ที่��ม�ซิ�สที่�นเป+นอิงค1ประกอิบิบิร�เว่ณแอิคที่�ฟ ม�คว่ามสามารถีในการก/าจ�ด้ไฮโด้รเจนเปอิร1อิอิกไซิด้1น�อิยู่กว่�า GPx แต�ม�ปร�มาณมากกว่�าพื้บิในที่�กอิอิล็กาแนล็แล็ะในไซิโตพื้ล็ามซิ)ม re312

โ ป ร ต� น จ� บิ โ ล็ ห ะ เ ชั่� น transferring ferritin

caeruloplasmin แล็ะแอิล็บิ�ม�นม�หน� าที่�� จ�บิแล็ะเก�บิก�กโล็หะเหล็�ก ที่อิงแด้งให�เพื้�ยู่งพื้อิก�บิที่��ร �างกายู่ต�อิงการใชั่�แล็ะไม�ให�ม�โล็หะร�ปอิ�สระหล็งเหล็�อิในพื้ล็าสมาเน��อิงจากโล็หะเป+นต�ว่เร�งปฏิ�ก�ร�ยู่าอิยู่�างด้�ในข้บิว่นการสร�างอิน�ม�ล็อิ�สระแล็ะร�างกายู่ไม�ม�ข้บิว่นการก/าจ�ด้โล็หะส�ว่นเก�นน�� hu315 เหล็�กในร�างกายู่ม�ประมาณ 4 กร�ม สอิงในสามอิยู่��ในร�ปฮ�โมโกล็บิ�น อิ�ก 10

เปอิร1เซิ�นต1พื้บิในร�ป myoglobin แล็ะที่��เหล็�อิเป+นเอินไซิม1ที่��ม�เหล็�กเป+นอิงค1

Page 10: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

ประกอิบิแล็ะจ�บิก�บิโปรต�น ที่อิงแด้งในร�างกายู่ม�ประมาณ 80 ม�ล็ล็�กร�ม ส�ว่นใหญ่�(95 เปอิร1เซิ�นต1)จ�บิก�บิโปรต�น caeruloplasmin ox219

เน��อิงจาก อิ�ตราการเก�ด้ไฮด้รอิกซิ�ล็ค�อิ 109/M-sec ด้�งน��นเก�อิบิที่�กอิยู่�างในเซิล็ล็1สามารถีเป+นต�ว่เก�บิก�นไฮด้รอิกซิ�ล็ได้�เชั่�น เอิาบิ�ล็ม�น กล็�โคส ยู่�ร�คแอิซิ�ค บิ�ร�ร�บิ�น ซิ)�งเหล็�าน��แม�จะไม�สามารถียู่�บิยู่��งปฏิ�ก�ร�ยู่าการสร�างอิน�ม�ล็อิ�สระไฮด้รอิกซิ�ล็แต�สามารถีที่/าต�ว่เป+นเป6าหมายู่ข้อิงอิน�ม�ล็อิ�สระไฮด้รอิกซิ�ล็โด้ยู่ให�อิน�ม�ล็อิ�สระไฮด้รอิกซิ�ล็ที่/าล็ายู่เพื้�ยู่งแค�ต�ว่เอิงเที่�าน��น ไม�ไปก�บิปฏิ�ก�ร�ยู่าก�บิโมเล็ก�ล็อิ��น ๆ เร�ยู่กว่�าเป+น Sacrificial antioxidant

re312 ยู่�ร�คแอิซิ�ค แอิสคอิเบิส ในพื้ล็าสมายู่�งเป+นต�ว่เก�บิก�น O3 แล็ะ NO2 ซิ)�งก�อิ lipid peroxidation ได้� ox5

สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระอิ��น ๆ ที่��ได้�ร�บิจากอิาหารได้�แก�

ว่�ตาม�น ที่��พื้บิมากค�อิ 1. ว่�ตาม�นบิ� 2. ว่�ตาม�นซิ� ซิ)�งล็ะล็ายู่น/�าได้� แล็ะ 3. ว่�ตาม�นอิ�ม�ด้�ว่ยู่ก�นหล็ายู่ไอิโซิฟอิร1ม β -tocopherol เป+นต�ว่ที่��ม�ประส�ที่ธ�ภาพื้มากที่��ส�ด้แล็ะเป+นสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระในส�ว่นไข้ม�นที่��ส/าค�ญ่ที่��ส�ด้ในร�างกายู่ ที่/าหน�าที่��เป+นต�ว่ยู่�บิยู่��งปฏิ�ก�ร�ยู่าล็�กโซิ�จาก lipid

peroxidation แล็ะ 4. เบิตาแคโรที่�นที่��ล็ะล็ายู่ในไข้ม�น te747

แร�ธาต� .......ยู่�งไม�เสร�จค�ะ

โพื้ล็�ฟDนอิล็แล็ะไบิโอิฟล็าโว่นอิยู่ด้1 กล็�าว่ในห�ว่ข้�อิถี�ด้ไป.......ยู่�งไม�เสร�จค�ะ

ข้�าวิ ล�กษณะ สารอาหาร ประโยชน!

ข้�าว่ Rice ม�ชั่��อิที่างว่�ที่ยู่าศาสตร1ว่�า Oryza sativa เป+นพื้�ชั่ในกล็��ม POACEAE (GRAMINEAE) เพื้าะปล็�กมากในเข้ตอิากาศอิบิอิ��นโด้ยู่เฉพื้าะที่��ที่ว่�ปเอิเชั่�ยู่ อิ�นเด้�ยู่ อิ�นโด้จ�น จ�นแล็ะแอิฟร�กาตะว่�นอิอิก

ข้�าว่เปล็�อิกเมล็�ด้เม��อิต/าเพื้��อิแยู่กเปล็�อิกอิอิกจะได้�เมล็�ด้ข้�าว่ส�น/�าตาล็ 80 เปอิร1เซิ�นต1 เม��อิน/าข้�าว่ผ�านกระบิว่นการข้�ด้ส�ก�จะได้�ข้�าว่ข้าว่แล็ะร/าข้�าว่ ร/าข้�าว่จะอิ�ด้มไปด้�ว่ยู่ 1 . น/�าม�นปร�มาณมาก 20 ถี)ง 22 เปอิร1เซิ�นต1 2. ใยู่อิาหาร สามารถีแบิ�งได้�เป+นส�ว่นที่��ล็ะล็ายู่น/�าไม�ได้� 42 เปอิร1เซิ�นต1 ใน

Page 11: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

ส�ว่นน��จะใชั่�ในการล็ด้ปร�มาณคอิล็เรสเตอิรอิล็ได้� แล็ะใยู่อิาหารที่��ล็ะล็ายู่น/�าได้�เป+นพื้ว่ก non starchy polysaccharides ซิ)�งคารโบิไฮเด้รตแล็ะใยู่อิาหารน��นพื้บิว่�าม�ค�ณภาพื้ส�งเม��อิเที่�ยู่บิก�บิร/าโอิEต 3. โปรต�น ร/าข้�าว่เป+นแหล็�งโปรต�นอิยู่�างด้� ม�กรด้อิะม�โนครบิถี�ว่น กรด้อิะม�โนส�ว่นใหญ่�ค�อิ threonine แ ล็ ะ ไ อิ โ ซิ ล็� ว่ ซิ�น ค� า ป ร ะ ส� ที่ ธ� ภ า พื้ โ ป ร ต� น (Protein

efficiency ratio:PER) ค�อิ 2.0 แล็ะก�อิอิาการแพื้�ต/�า 4. สารอิาหารอิ��น ๆ เชั่�น ว่�ตาม�นบิ� inositol พื้บิในปร�มาณส�ง ส�ว่น niacin riboflavin

tocopherols tocotrienols แ ล็ ะ เ ก ล็� อิ แ ร� พื้ ว่ ก แ ม ก น� เ ซิ� ยู่ ม โพื้แที่สเซิ�ยู่ม ฟอิสฟอิร�ส พื้บิในปร�มาณที่��ส�งกว่�าที่�� RDI ก/าหนด้ไว่� นอิกจากน�� ยู่�งม�สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระพื้ว่ก -oryzanol phytosterol แล็ะโพื้ล็�ฟDนอิล็อิ��น ๆ ด้�ว่ยู่ด้�งตาราง

ข้�าว่ที่��ใชั่�การร�กษาแบิบิแผนโบิราณเชั่�น ประเที่ศจ�นแล็ะไต�หว่�น ด้��มน/�าต�มข้�าว่ร�กษาโรคต�บิอิ�กเสบิ ประเที่ศอิ�นเด้�ยู่ ด้��มน/�าต�มเมล็�ด้เพื้��อิร�กษาโรคด้�ซิ�านแล็ะร�บิประที่านผงเมล็�ด้บิด้เพื้��อิร�กษาโรคไข้�ไที่รอิยู่ด้1 ประเที่ศอิ�หร�าน ร�บิประที่านเมล็�ด้เพื้��อิร�กษาล็/าไส�อิ�กเสบิแล็ะใชั่�สว่นที่ว่ารเพื้��อิร�กษาโรคที่�อิงร�ว่ง ประเที่ศญ่��ป�<นใชั่�เป+นสารบิ/าร�งร�างกายู่ ประเที่ศเม�กซิ�โกใชั่�ร�กษาโรคที่�อิงร�ว่ง

ข้�าว่ม�ประโยู่ชั่น1ต�อิส�ข้ภาพื้โด้ยู่กล็ไกต�าง ๆ ด้�งน��

การที่/าหน�าที่��เป+นสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระเชั่�น เก�บิก�นสารอิน�ม�ล็อิ�สระ เป+นต�ว่บิร�จาคอิ�เล็�กตรอินหร�อิไฮโด้รเจนอิะตอิม ต�ว่ยู่�บิยู่��งการเก�ด้ peroxide singlet oxygen quenchers ต�ว่ยู่�บิยู่��งเอินไซิม1 แล็ะต�ว่ด้)งโล็หะ

ยู่�บิยู่��งเอินไซิม1เฟส 1 ซิ)�งเปล็��ยู่นสารก�อิมะเร�งให�อิยู่��ในร�ปแอิฟที่�ฟได้�โด้ยู่สารโพื้ล็�ฟDนอิล็

เพื้��มประส�ที่ธ�ภาพื้แล็ะการที่/างานข้อิงเอินไซิม1เฟส 2 ซิ)�งที่/าหน�าที่��ในระบิบิก/าจ�ด้สารพื้�ษอิอิกจากร�างกายู่ เชั่�น ferulic acid

แยู่�งจ�บิก�บิ active binding sites ต�าง ๆ เน�� อิงจากสาร phytochemical ที่��พื้บิในร/าข้�าว่จะม�โครงสร�างโมเล็ก�ล็คล็�ายู่คล็)งก�บิสาร bioactive ในร�างกายู่เชั่�น cycloartenol ซิ)�งเป+นสารกล็��มเด้�ยู่ว่ก�บิ -

Page 12: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

oryzanol ม�โครงสร�างที่��คล็� ายู่ก�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ ด้�งร�ป ด้�งน��น cycloartenol จ)งสามารถีแยู่�งจ�บิก�บิ active binding sites ข้อิงคล็อิเรสเตอิรอิล็ในต�บิแล็ะ ไล็�คล็อิเรสเตอิรอิล็อิอิกจากระบิบิข้�บิอิอิกเป+นกรด้น/�าด้�แล็ะส�น/�าด้�ที่างปAสสาว่ะได้� ส�งผล็ให�เก�ด้ hypocholesterolemic

ต�ว่ยู่�บิยู่��งแบิบิแยู่�งจ�บิ โด้ยู่เฉพื้าะเอินไซิม1ที่��กระต��นสารก�อิมะเร�ง

ที่/าหน�าที่��เป+นต�ว่ส�งส�ณญ่าณระหว่�างเซิล็ล็1แล็ะคว่บิค�มการที่/างานข้อิงเซิล็ล็1 เชั่�น inositol hexa-phosphate เป+นต�น

สารชั่�ว่ภาพื้ที่��ม�ผล็ต�อิร�างกายู่ที่��พื้บิในร/าข้�าว่

คาร1โรที่�นอิยู่ด้1 พื้บิ 130 ไมโครกร�มต�อิ 100 กร�ม

ว่�ตาม�นบิ� เชั่�น niacin ม�หน�าที่��ในการคงระด้�บิน/�าตาล็ในเล็�อิด้ ค ว่ บิ ค� ม ก า ร ผ ล็� ต พื้ ล็� ง ง า น ข้ อิ ง เ ซิ ล็ ล็1 แ ล็ ะ ค ว่ บิ ค� ม ก า ร เ ก� ด้ ภ า ว่ ะ hyperglycemia Pyridoxin เป+นต�ว่ส/าค�ญ่ในการป6อิงก�นการเก�ด้ภาว่ะแที่รกซิ�อินที่างประสาที่ในผ��ป<ว่ยู่เบิาหว่าน Biotin คว่บิค�มการใชั่�น/�าตาล็ข้อิงเซิล็ล็1แล็ะยู่�งที่/าหน�าที่��คงระด้�บิน/�าตาล็ในเล็�อิด้ Inositol เป+นสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระตามธรรมชั่าต� ม�ผล็ในการล็ด้ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ ยู่�บิยู่��งเกล็�ด้เล็�อิด้เกาะผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ ล็ด้ไข้ม�นในต�บิ แล็ะกระต��นการหล็��งอิ�นซิ�ล็�น นอิกจากน��ยู่�งกด้การเจร�ญ่เต�บิโตข้อิงมะร�งหล็ายู่ชั่น�ด้เชั่�น มะเร�งต�บิ ผ�ว่หน�ง ล็/าไส� แล็ะเต�านม thiamin

ว่�ตาม�นอิ� เป+นชั่��อิเร�ยู่กโด้ยู่รว่มข้อิงกล็��มสาร tocopherols

แล็ะ tocotrienols ซิ)� งม� โครงสร�างที่��ประกอิบิด้�ว่ยู่ส�ว่นห�ว่ เป+นหม�� chromanol ต�อิก�บิสายู่ phytyl- หร�อิ farnesyl- ว่�ตาม�นอิ�แล็ะไอิโซิเมอิร1เป+นสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระที่��ล็ะล็ายู่ในไข้ม�นม�ประส�ที่ธ�ภาพื้ส�งเชั่�นเด้�ยู่ว่ก�บิคาร1โรที่�นอิยู่ด้1 tocopherols ม�คว่ามสามารถีในการป6อิงก�นคว่ามเป+นพื้�ษต�อิห�ว่ใจส�ง อิ�กต�ว่ค�อิ tocotrienols (T3) พื้บิว่�าเป+นสารต�านมะเร�งอิยู่�างแ ร ง น อิ ก จ า ก น�� tocotrienols ยู่� ง ยู่� บิ ยู่�� ง เ อิ น ไ ซิ ม1 HMGCoA

reductase ซิ)�งเป+นเอินไซิม1ส/าค�ญ่ในการส�งเคราะห1คล็อิเรสเตอิรอิล็โด้ยู่เซิล็ล็1ต�บิ ที่/าให�ปร�มาณคล็อิเรสเตอิรอิล็ในกระแสเล็�อิด้รว่มที่��ง แอิล็ด้�แอิล็ อิะโป-บิ� โปรต�น thromboxane B2 แล็ะ platelet factor 4

Page 13: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

-oryzanol เป+นสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระที่��พื้บิได้�เฉพื้าะในร/าข้�าว่ โครงสร�างจะคล็�ายู่การผสม ferulic acid esters ข้อิง triterpene

alcohol ก� บิ phytosterols แ บิ� ง ยู่� อิ ยู่ ไ ด้� เ ป+ น 5 ชั่ น� ด้ ค� อิ cycloartenyl ferulate, 24-methylene cycloartanyl ferulate, campesteryl ferulate, stigmasteryl ferulate แล็ะ β-sitosteryl ferulate -oryzanol ยู่�งม�คว่ามสามารถีในการเก�บิก�กแสงอิ�ล็ตร�าไว่โอิเล็�ต ที่/าให�ม�การผสมในผล็�ตภ�ณฑ์1บิ/าร�งผ�ว่ นอิกจากน�� -

oryzanol ยู่�งจ�ด้เป+นสาร hypolipidemic แล็ะ antiatherogenic

เน��อิงจากม�ฤที่ธ�@ล็ด้เกล็�ด้เล็�อิด้เกาะผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ ยู่�บิยู่��งการเก�ด้ผ�งพื้�ด้ในหล็อิด้เ ล็� อิ ด้ aortic แล็ะยู่�บิยู่��งแ อิล็ด้� แอิล็ อิ อิ ก ซิ� เ ด้ ชั่�น เ ป+ น ส า ร neuroregulator โด้ยู่จะอิอิกฤที่ธ�@ต�อิระบิบิประสาที่อิ�ตโนม�ต� เป+นสารที่��อิอิกฤที่ธ�@คล็�ายู่สารสเตอิรอิยู่ด้1โด้ยู่เพื้��มปร�มาณกล็�ามเน��อิในร�างกายู่ แล็ะยู่�งเป+นสาร antimutagenic แล็ะ anticarcinogenic ด้�ว่ยู่

Phytosterol ม�โครงสร�างที่��คล็�ายู่คล็อิเรสเตอิรอิล็ จะแข้�งข้�นก�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในอิาหารเข้�าเซิล็ล็1ล็/าไส� ชั่�ว่ยู่ข้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็อิอิกจากร�างกายู่ แล็ะจ�บิก�บิกรด้น/�าด้�แล็ะน/�าด้�ในที่างเด้�นอิาหารไม�ให�เปล็��ยู่นกล็�บิมาเป+นคล็อิเรสเตอิรอิล็ได้�อิ�ก นอิกจากน�� phytosterol ยู่�งม�ฤที่ธ�@กด้การเจร�ญ่ข้อิงเซิล็ล็1มะเร�งล็/าไส� เต�านม แล็ะ อิ�ณฑ์ะ จากการแปล็งสภาพื้ผน�งเซิล็ล็1มะเร�งแล็ะล็ด้การอิ�กเสบิ

โพื้ล็�ฟDนอิล็ ที่��พื้บิมากค�อิ cinnamic acid Ferulic acid

-Coumeric acid -lipoic acid sinapic acid ข้�าว่ เมล็�ด้ส�จะม� Phelic acid 1-3 เปอิร1เซิ�นต1ข้อิงน/�าหน�กข้�าว่จะอิยู่��ในชั่��น outer layer

ซิ)�งที่/าหน�าที่��หน�ว่งปฏิ�ก�ร�ยู่า Fenton reaction ซิ)�งม�กล็ไกที่��ต�างจาก metal chelating ที่��ว่ไปค�อิม�นจะสร�างสารประกอิบิเชั่�งซิ�อินก�บิ Fe3+

ที่��ข้าด้ iron coordinited water ที่/า ให�เหล็�กไม�สามารถีเข้�าร�ว่มในปฏิ�ก�ร�ยู่า Fenton แล็ะ Haber-Weiss เพื้��อิสร�างอิน�ม�ล็อิ�สระ ไฮด้รอิกซิ�ล็ ปร�มาณโพื้ล็�ฟDนอิล็ที่��พื้บิตรว่จว่�ด้พื้บิว่�าม� 85.6 ม�ล็ล็�กร�มต�อิก�โล็กร�ม

ใยู่อิาหาร บิางคร��งจะจ�บิก�บิสารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระต�ว่อิ�� น ที่/าให�การด้�ด้ซิ)มล็ด้ล็ง

Page 14: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

ในข้�าว่ Oryza sativa L. indica สารรงคว่�ตถี�จะอิยู่��ชั่� �น aleurone layer

สารที่��ตรว่จพื้บิในเมล็�ด้ข้�าว่ม�ด้�งน��

Page 15: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

15, 16-Epoxy-3-oxa-kauran-2-one, 15, 16-Epoxy-3 D-palmitoyloxy-kauran-2-one,15,16-Epoxy-3 E-dyfroxy-kauran-2-one,15, 16-Epoxy-3 E-myristoyloxy-kauran-2-one,15, 16-Epoxy-3 E-palmitoyloxy-kauran-2-one,15, 16-Epoxy-kauran-2,3 –dione,3-Dehydro-6-deoxoteasterone, 3-Dehydroteasterone, 6-Deoxoteasterone, Abscisic acid, Aconitic acid, Aconitic acid, Alanine, D, Alanyl-glycine, D, Arabino-hexono- 1 -4-lactone, D, 3 –deoxy, Arabino- 1 -4-lactone, D, Arabinol, iso, Arundoin, Asparagine, Asparatic acid, Auxin, Benzoic acid, 4-hydroxy, Brassicasterol, 22-dihydro, Caffeic acid, Campesterol, Campesterol ferulate, Castasterone, Castasterone, 6-deoxy, Chrysanthemin, Coumaric acid, para, Cyanidin, Cyanidin 3-O-E-D-glucoside, Cyanidin diglycoside, Cyanidin monoglycoside, Cyanidin-5-glycoside, Cycloartanol ferulate, Cycloartanol, 24-methylene, ferulate, Cycloartenol ferulate, Cycloartenol ferulic acid ester, Cycloeucalenol, Cylindrin, Daucosterol, Diazepam, Diazepam, N-demethyl, DNA topoisomerase 1, Dolichosterone, Erythrono- 1 -4-lactone, D, Erythrono- 1 -4-lactone, D, 2-C-hydroxy methyl, Erythrono-1-4-lactone, D, 2-C- methyl, Ferulic acid, Glucan, D, Glutamic acid, Glutathione, Glycine, Kaur-15-ene, ent , Kaur-16-ene, ent , Leucine, Leucine, iso, Linoleic acid, 12-13-epoxy, Lutexin, Lutonaretin, Lysine, Lyxono-1-1-lactone, D, Lyxono- 1-4-lactone, D-2-deoxy, Malvidin, Melatonin, Methionine, Momilactone A-C, Nicotianamine, Olein, mono, Oryza antifungal protein, Oryza protein I, Oryza sativa lectin, Oryza sativa phytoglycolipid, Oryza sativa polysaccharides RBS, Oryza sativa substance RBF-PM, Oryza sativa substance RBF-X, Oryzabran A – D, Oryzacystatin A, Oryzacystatin I –II, Oryzalexin A -D F S, Oryzalide A, Oryzanol, Oryzanol, J, Oryzaran A – D, Oryzatensin, Oryzenin, Paeonidin-3-O- E-D-glucoside, Palmitin, mono, Pantoyllactone primeveroside, Phytic acid, Phytin, Epicarp 4.42%, Phytocassane A – E, Prolamine, Protein, Protein (Oryza sativa), Protocatechuic acid, Pyridoxine, 5-O- ( E-D-glucopyranosyl), Pyrrolidine, 1 (2 acetyl), Pyrroline, 1 (2 acetyl), Quinic acid, Resorcinol, 5- (heptadec- 1 2-enyl), Resorcinol, 5-heptadecyl, Resorcinol, 5-pentadecyl, Resorcinol, 5-tridecyl, Rhamnono-1-4-lactone, L, Rice antifungal protein 1, Sakuranetin, Salicyclic acid, Satiomem, Serine, Shikimic acid, Sitosterol, E, Sitosterol, E cellopentaoside, Sitosterol, E cellotetraoside, Sitosterol, E ferulate, Squalene, Stigmasterol, Stigmasterol ferulate,

Page 16: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

Teasterone, Thiamine, Threonine, Tocopherol D – J, Tocotrienol D - J, Tricin, Tricin-5-O- E-D-Glucoside, Tyrosine, Valine, Vanillic acid, Violanthin, Vitexin, Vitexin, Iso, Wax (Oryza sativa)

โรคห�วิใจัและหลอดเล%อด

โรคห�ว่ใจข้าด้เล็�อิด้ หร�อิโรคหล็อิด้เล็�อิด้ห�ว่ใจต�บิ หร�อิโรคหล็อิด้เล็�อิด้โคโรนาร� หมายู่ถี)งโรคห�ว่ใจที่��เกด้จากการต�บิต�นข้อิงหล็อิด้เล็�อิด้แด้งที่��ส�งเล็�อิด้หล็�อิเล็��ยู่งกล็�ามเน��อิห�ว่ใจ ที่/าให�เล็�อิด้ที่��ไปเล็��ยู่งกล็�ามเน��อิห�ว่ใจล็ด้ล็งหร�อิชั่ะง�กไป เม��อิผ��ป<ว่ยู่ม�ภาว่ะที่��กล็�ามเน��อิห�ว่ใจต�อิงการอิอิกซิ�เจนมากข้)�น เชั่�น การอิอิกก/าล็�งกายู่ ร� �ส)กโกรธ

เคร�ยู่ด้ ก�จะที่/าให�ม�อิาการเจ�บิหน�าอิกเป+นคร��งคราว่ โด้ยู่ที่��ยู่�งไม�ม�การตายู่ข้อิงกล็�ามเน��อิห�ว่ใจเก�ด้ข้)�น เร�ยู่กว่�า โรคห�ว่ใจข้าด้เล็�อิด้ชั่��ว่ข้ณะ ( angina pectoris ) แต�ถี�ากล็�ามเน��อิห�ว่ใจม�การตายู่เก�ด้ข้)�นบิางส�ว่นเน��อิงจากหล็อิด้เล็�อิด้โคโรนาร�เก�ด้อิ�ด้ต�นจากล็��มเล็�อิด้ที่/าให�เล็�อิด้ไปเล็��ยู่งห�ว่ใจไม�ได้�เล็ยู่ ก�อิให�ผ��ป<ว่ยู่เก�ด้อิาการเจ�บิหน�าอิกร�นแรง angina ซิ)�งผ��ป<ว่ยู่ม�กม�ภาว่ะชั่�อิกแล็ะห�ว่ใจว่ายู่ร�ว่มด้�ว่ยู่ เร�ยู่กว่�าโรคกล็�ายู่เน��อิห�ว่ใจตายู่ myocardial infarction Cerebrovascular disease( stoke ) แล็ะ Coronary heart disease (CHD) พื้บิที่��ว่ โล็ก โด้ยู่ผ��ชั่ายู่ม� โอิกาสเส��ยู่งได้�มากกว่�าผ��หญ่�งแล็ะอิ�ตราเส��ยู่งจะเพื้��มข้)�นตามอิายู่� ส�ว่นมากม�อิาการเร��มแรกเม��อิอิายู่�มากกว่�า 40 ปDข้)�นไป การต�บิต�นข้อิงหล็อิด้เล็�อิด้แด้งน��ม�กเป+นผล็จากภาว่ะหล็อิด้เ ล็� อิ ด้ แ ด้ ง แ ข้� ง เ น�� อิ ง จ า ก ม� ไ ข้ ม� น เ ก า ะ ที่�� เ ร�ยู่ ก ว่� า อิ ะ เ ที่ อิ โ ร ส เ ค ล็ อิ โ ร ซิ�ส atherosclerosis ซิ)�งอิาจมาจากการที่��ร �างกายู่เส��อิมสภาพื้ล็งตามว่�ยู่ นอิกจากน��ยู่�งม�อิ�กหล็ายู่ปAจจ�ยู่ที่��ที่/าให�หล็อิด้เล็�อิด้แด้งแข้�งเร�ว่ข้)�นเชั่�น การส�บิบิ�หร��จ�ด้ ภาว่ะไข้ม�นในเล็�อิด้ส�ง โรคตามด้�นโล็ห�ตส�ง เบิาหว่าน คว่ามอิ�ว่น ข้าด้การอิอิกก/าล็�งกายู่ เป+นต�น อิะเที่อิโรสเคล็อิโรซิ�ส เก�ด้จากแพื้รค plaque ที่��อิ�ด้มด้�ว่ยู่คล็อิเรสเตอิรอิล็เข้�าเกาะก�บิผน�งหล็อิด้เล็�อิด้อิาที่อิร��ข้นาด้กล็างแล็ะข้นาด้ใหญ่�สะสมเร��อิร�ง อิาจไม�แสด้งอิาการเป+น

Page 17: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

เว่ล็านาน 20 – 30 ปD จนแพื้รคม�ข้นาด้ใหญ่�มากแล็ะแตกไปกระต��นการที่/างานระบิบิการแข้�งต�ว่ข้อิงเล็�อิด้เก�ด้เป+นล็��มเล็�อิด้ thrombosis เข้�าก�ด้ข้ว่างที่างเด้�นเล็�อิด้อิาที่อิร�� กล็�ามเน��อิที่��หล็�อิเล็��ยู่งโด้ยู่หล็อิด้เล็�อิด้อิาที่อิร��จะข้าด้อิอิกซิ�เจนแล็ะตายู่ โคโรนาร�ที่รอิมโบิซิ�สเป+นสาเหต�หล็�กข้อิงการเก�ด้ห�ว่ใจว่ายู่ แล็ะหากล็��มเล็�อิด้ไปอิ�ด้ต�นที่��อิาที่อิร�ข้นาด้เล็�กเชั่�น คาร1โรที่�ด้ หร�อิ เบิสส�ล็า ก�เป+นสาเหต�ข้อิงการเก�ด้หล็อิด้เล็�อิด้ในสมอิงแตก Cerebral infraction

ม�การศ)กษาพื้บิว่�าคว่ามด้�นเล็�อิด้ที่��เพื้��มข้)�นจะเป+นปAจจ�ยู่คว่ามเส��ยู่งอิ�นด้�บิหน)�งข้อิงสโตก ปAจจ�ยู่อิ��น ๆ แบิ�งเป+นประเภที่ที่��คว่บิค�มไม�ได้�เชั่�น อิายู่� เพื้ศ ล็�กษณะที่างพื้�นธ�กรรมแล็ะที่��คว่บิค�มได้�เชั่�น อิาหารที่��ร �บิประที่าน การอิอิกก/าล็�งกายู่ การส�บิบิ�หร�� อิาหารม�อิ�ที่ธ�พื้ล็ต�อิการเส��ยู่งเป+น CHD ในหล็ายู่ที่างแต�ที่��ส/าค�ญ่แล็ะให�คว่ามสนใจมากที่��ส�ด้ก�ค�อิ ผล็ข้อิงอิาหารก�บิคว่ามด้�นเล็�อิด้แล็ะระด้�บิคอิล็เรสเตอิรอิล็ในกระแสเล็�อิด้

คว่ามด้�นเล็�อิด้ค�อิคว่ามแรงที่��ห�ว่ใจปAF มเล็�อิด้อิอิกแล็ะคว่ามต�านที่านข้อิงหล็อิด้เล็�อิด้ข้นาด้เล็�ก โด้ยู่คว่ามด้�นเล็�อิด้คนปกต�ค�อิ 120/80 mm Hg โรคคว่ามด้�นโล็ห�ตส�ง Hypertension จ)งหมายู่ถี)งการม�คว่ามด้�นเล็�อิด้ส�งกว่�า 140/90

mm Hg หากเก�น 160/105 mm Hg จะเป+นภาว่ะคว่ามด้�นโล็ห�ตส�งร�นแรง คว่ามด้�นเล็�อิด้จะเพื้��มข้)�นตามอิายู่�แล็ะในผ��ชั่ายู่จะส�งกว่�าผ��หญ่�งจนถี)งชั่�ว่งหมด้ประจ/าเด้�อิน จากน��นจะไม�ต�างก�นมากน�ก สาเหต�หล็�กข้อิงคว่ามด้�นส�งมาจากคว่ามต�านที่านข้อิงหล็อิด้เล็�กข้นาด้เล็�กเพื้��มข้)�น โรคคว่ามด้�นโล็ห�ตส�งม�กจะพื้บิในผ��ป<ว่ยู่ที่��ม�ค�า BMI ส�ง ม�การร�บิประที่านโซิเด้�ยู่มแล็ะแอิล็กอิฮอิล็1ในปร�มาณมากแต�สว่นที่างก�บิการร�บิประที่านโพื้แที่สซิ�ยู่ม การร�บิประที่านเกล็�อิ โซิเด้�ยู่มคล็อิไรด้1 จะส�งผล็กระที่บิต�อิระบิบิคว่ามด้�นเล็� อิด้ ในว่�ยู่กล็างคนข้)� น ไปมากกว่� าคนอิายู่� น� อิยู่ เชั่�น ในการ ที่ด้ล็อิงแบิบิ

Page 18: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

Randomized controlled trail ผ��ป<ว่ยู่โรคคว่ามด้�นโล็ห�ตส�งที่��ม�อิายู่� 50 ปDข้)�นไป การร�บิประที่านเกล็�อิล็ด้ล็งจะชั่�ว่ยู่ล็ด้คว่ามด้�น systolic ได้�ประมาณ 5 – 10

mmHg ม�ล็ล็�กร�มปรอิที่แต�ไม�ม�ผล็ในกล็��มคนปกต� คาด้ว่�าเป+นเพื้ราะการที่/างานข้อิงระบิบิ เรน�น-แอินจ�โอิเที่นซิ�นในคนว่�ยู่เยู่าว่1ที่��จะที่/างานได้�เต�มที่��แต�จะเส��อิมล็งตามว่�ยู่ที่��มากข้)�น การร�บิประที่านแร�ธาต�โพื้แที่สเซิ�ยู่มซิ)�งม�กมาในร�ปผ�กผล็ไม�แล็ะเน��อิข้าว่จะชั่�ว่ยู่ล็ด้คว่ามด้�นเล็�อิด้ได้�ประมาณ 2 – 5 ม�ล็ล็�กร�มปรอิที่ เน��อิงจากการร�บิประที่านผ�กผล็ไม�มากข้)�นจะที่/าให�ล็ด้การร�บิประที่านเกล็�อิ นอิกจากน��โพื้แที่สเซิ�ยู่มจะกระต��นการข้�บิโซิเด้�ยู่มอิอิกจากร�างกายู่โด้ยู่เพื้��มการหล็��งฮอิร1โมน aldostorone ซิ)�งเป6าหมายู่หล็�กข้อิงฮอิร1โมนน��จะอิยู่��ที่��ที่�อิ distal tubule ข้อิงไตที่��จะข้�บิปร�มาณโซิเด้�ยู่มแล็ะโพื้แที่สเซิ�ยู่มส�ว่นเก�นที่��ง

คว่ามเส��ยู่งต�อิการเก�ด้โรคคว่ามด้�นโล็ห�ตส�งจะเพื้��มข้)�นเม��อิผ��ป<ว่ยู่ม�น/�าหน�กเก�นแล็ะเป+นโรคเบิาหว่าน หร�อิด้��มแอิล็กอิฮอิล็1หน�กเน��อิงจากแอิล็กอิฮอิล็1จะไปกด้การหล็��งว่าโสเพื้รสส�น vasopressin แล็ะตามมาด้�ว่ยู่การเพื้��มข้)�นข้อิงปร�มาณเรน�นในกระแสเล็�อิด้

ไข้ม�นในกระแสเล็�อิด้จะถี�กข้นส�งโด้ยู่ไล็โปโปรต�นซิ)�งแยู่กประเภที่ตามคว่ามหนาแน�นสามารถีแบิ�งได้� เป+น 3 ประเภที่ใหญ่�ค�อิ very low density lipoprotein VLDL, low density lipoprotein, high density lipoprotein HDL ส� ว่ น น� อิ ยู่ จ ะ เ ป+ น chylomicrons แ ล็ ะ intermediate

density lipoprotein IDL ไข้ม�นที่��ถี�กข้นส�งส�ว่นใหญ่�ค�อิคล็อิเรสเตอิรอิล็, คล็อิเรสเตอิรอิล็ เอิสเตอิร1 ไตรกล็�เซิอิไรด้1แล็ะฟอิสโฟล็�ป;ด้ ส�ว่นข้อิงโปรต�นในไล็โปโปรต�นเร�ยู่กว่�า อิโปโปรต�น apoprotein ม�หน�าที่��เป+นต�ว่ก/าหนด้ข้บิว่นการเมตาบิอิล็�ซิ)มข้อิงไล็โปโปรต�นโด้ยู่การกระต��นเอินไซิม1แล็ะเป+นล็�แกนด้1ส/าหร�บิร�เซิพื้เตอิร1

คล็อิเรสเตอิรอิล็ที่��ใชั่�ในการสร�างผน�งเซิล็ล็1แล็ะสเตอิรอิยู่1ด้ฮอิร1โมนม�กถี�กข้นส�งไปเน��อิเยู่��อิต�าง ๆ ด้�ว่ยู่ LDL คล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาที่��เหล็�อิประมาณหน)�งในส��จะถี�กข้นส�งไปต�บิด้�ว่ยู่ HDL รว่มที่��งข้นส�งคล็อิเรสเตอิรอิล็จากผน�งเซิล็ล็1ตามเน��อิเยู่��อิต�าง ๆ กล็�บิส��ต�บิ VLDL จะข้นส�งไตรกล็�เซิอิไรด้1ที่��สร�างข้)�นภายู่ในเซิล็ล็1ต�บิไปที่��เน��อิเยู่��อิต�าง ๆ เชั่�น กล็�ามเน��อิ แล็ะ เน��อิเยู่��อิไข้ม�น เม��อิถี�ายู่ไตรกล็�เซิอิไรด้1ไปมากข้)�นจะที่/าให� VLDL เปล็��ยู่นเป+น LDLs ด้�งร�ป

VLDL จะหล็��งอิอิกมาจากต�บิแล็ะต�อิงการ apolipoprotein C จาก HDL VLDL จะกระต��นเอินไซิม1ไล็โปโปรต�น ไล็เปส lipase จากเซิล็ล็1บิ�ผน�งหล็อิด้

Page 19: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

เล็�อิด้ที่/างานยู่�อิยู่ไตรกล็�เซิอิไรด้1บิน VLDL ปล็ด้ปล็�อิยู่กรด้ไข้ม�นอิอิกมา เซิล็ล็1บิ�ผน�งหล็อิด้เล็�อิด้จะน/ากรด้ไข้ม�นน��ไปใชั่�แล็ะส�งต�อิไปที่��กล็�ามเน��อิแล็ะเน��อิเยู่��อิไข้ม�นต�อิไปแล็�ว่ VLDL จะกล็ายู่เป+นอิน�ภาคไข้ม�นที่��ร �ยู่กว่�า Intermediate density lipoprotein

IDL โด้ยู่ม�ส�ว่น apolipoprotein ประกอิบิที่��ส/าค�ญ่ 2 ชั่น�ด้ค�อิ apolipoprotein

E แล็ะ apolipoprotein B100

apolipoprotein E จะจ�บิก�บิร�เซิพื้เตอิร1บินเซิล็ล็1ต�บิอิยู่�างเหน�ยู่ว่แน�นเพื้��อิให�เซิล็ล็1ต�บิร�บิไข้ม�นเข้�าไปแต� IDL บิางต�ว่จะถี�กเอินไซิม1ไล็เปสที่��เซิล็ล็1ต�บิหล็��งอิอิกมายู่�อิยู่กล็ายู่เป+น LDL ด้�งน��น LDL จ)งอิ�ด้มไปด้�ว่ยู่คล็อิเรสเตอิรอิล็เอิสเตอิร1แล็ะไล็โปโปรต�นบิ� 100 LDL ถี�กจด้จ/าด้�ว่ยู่ร�เซิพื้เตอิร1ข้อิงไล็โปโปรต�นบิ� 100 ซิ)�งส�ว่นใหญ่�แสด้งที่��ต�บิแล็ะร�บิ LDL เข้�าเซิล็ล็1 ไปยู่�อิยู่ปล็ด้ปล็�อิยู่คล็อิเรสเตอิรอิล็อิอิกมา ข้บิว่นการยู่�อิยู่น��จะกระต��นการคว่บิค�มการที่/างานข้อิง 1) การสร�างคล็อิเรสเตอิรอิล็ภายู่ในเซิล็ล็1ต�บิเอิงจะถี�กยู่�บิยู่��ง 2) คล็อิเรสเตอิรอิล็ส�ว่นเก�นจะถี�กแปรร�ปเป+นคล็อิเรสเตอิรอิล็เอิสเตอิร1เพื้��อิเก�บิไว่�ต�อิไป 3) การสร�างแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ล็ด้ล็ง

แอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ม�ผล็อิยู่�างยู่��งต�อิระด้�บิคว่ามเข้�มข้�นคล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาเน��อิงจากการศ)กษาในผ��ป<ว่ยู่ภาว่ะคล็อิเรสเตอิรอิล็ในกระแสเล็�อิด้ส�งจากพื้�นธ�กรรม (Familial Hypercholesterolaemia : FH ) ซิ)�งม�ผล็ให�ผ��ป<ว่ยู่ต�อิงที่�กข้1ที่รมานจากโรคหล็อิด้เล็�อิด้ห�ว่ใจต��งแต�อิายู่�ยู่�งน�อิยู่ พื้บิว่�าผ��ป<ว่ยู่เหล็�าน��ข้าด้แอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1แล็ะระด้�บิคว่ามเข้�มข้�นคล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาจะล็ด้ล็งอิยู่�างรว่ด้เร�ว่เม��อิผ��ป<ว่ยู่ผ�าต�ด้เปล็��ยู่นต�บิจากคนปกต�

ผล็)กคล็อิเรสเตอิรอิล็ที่��ฝัAงต�ว่บิร�เว่ณอิะเที่อิโรสเคล็อิโรซิ�สแพื้รค ส�ว่นมากมาจาก LDL เม��อิแมคโครเฟจอิยู่��ตามเน��อิเยู่��อิเข้�าไปเก�บิก�น LDL แต�เม��อิอิะโปโปรต�นบิ�ถี�กเปล็��ยู่นโครงสร�างที่��งจากการถี�กอิอิกซิ�เด้ชั่�นหร�อิไกล็เคชั่�นจะที่/าให�แมคโครเฟจจ�บิก�บิ LDL ที่��ถี�กอิอิกซิ�เด้ชั่�นน��ก�บิแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ได้�ไม�แน�น low affinity แต�แมคโครเฟจจะจ�บิม�นได้�ผ�านที่าง scavenger receptor แล็ะเก�บิก�น LDL ที่��เส��อิมสภาพื้ด้�งกล็�าว่ภายู่ในชั่�อิงว่�างผน�งหล็อิด้เล็�อิด้แล็ะเน��อิงจากการเก�บิก�นน��ไม�ได้�ผ�านที่างแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ที่/าให�ไม�ม�ข้บิว่นการยู่�บิยู่��งการแสด้งอิอิกข้อิง scavenger

Page 20: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

receptor ด้�งเชั่�นแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ที่/า ให�เม�� อิเซิล็ล็1ร�บิไข้ม�นมากเก�นไปที่/า ให�แมคโครเฟจม�ไข้ม�นในเซิล็ล็1มากจนข้�ด้ข้ว่างการที่/างานข้อิงเซิล็ล็1เอิงเร�ยู่กว่�า Form

cell แล็ะตายู่บิร�เว่ณด้�งกล็�าว่ การที่��แมคโครเฟจแปรสภาพื้เป+นโฟมเซิล็ล็1 ถี�อิได้�ว่�าเป+นระยู่ะเร��มต�นข้อิงโรคหล็อิด้เล็�อิด้แล็ะห�ว่ใจ การอิอิกซิ�เด้ชั่�น LDL เชั่��อิว่�าเก�ด้ข้)�นในชั่��นว่�างผน�งบิ�หล็อิด้เล็�อิด้โด้ยู่เอินไซิม1ที่��ผล็�ตจากเซิล็ล็1บิหล็อิด้เล็�อิด้แล็ะเซิล็ล็1เม�ด้เล็�อิด้ข้าว่ในกระแสเล็�อิด้แล็ะจะเก�ด้เม��อิม�ปร�มาณ LDL ในกระแสเล็�อิด้ส�งจาการร�บิประที่านกรด้ไข้ม�นอิ��มต�ว่ (C12-C16) มาก ในภาว่ะปกต� Form cell จะถี�กก/าจ�ด้แล็ะไม�เป+นอิ�นตรายู่แต�หากม� Form cell ตายู่จ/านว่นมากจะผน)กเป+นแผ�นไข้ม�นบิร�เว่ณผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ หากล็ด้ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาก�จะสามารถีล็ด้การเก�ด้แผ�นไข้ม�นบิร�เว่ณผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ได้�

ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาข้)�นก�บิ 1) อิ�ตราการสร�างแอิล็ด้�แอิล็จากว่�แอิล็ด้�แอิล็ 2) คว่ามสามารถีข้อิงแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1บินเซิล็ล็1ต�บิ โด้ยู่ต�ว่กระต��นการหล็��งว่�แอิล็ด้�แอิล็ม�กเป+นกรด้ไข้ม�นไม�จ/าเป+นในพื้ล็าสมาซิ)�งจะเพื้��มมากข้)�นเม��อิร�างกายู่ม�ภาว่ะเคร�ยู่ด้หร�อิด้��อิฮอิร1โมนอิ�นซิ�ล็�นร�ว่มด้�ว่ยู่ ส�ว่นคว่ามสามารถีข้อิงแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1บินเซิล็ล็1ต�บิจะถี�กคว่บิค�มด้�ว่ยู่ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ภายู่ในเซิล็ล็1 หากม�การด้�ด้ซิ)มคล็อิเรสเตอิรอิล็จากที่างเด้�นอิาหารมากจะที่/าให�การสร�างแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1แล็ะคล็อิเรสเตอิรอิล็เอิงภายู่ในเซิล็ล็1ต�บิล็ด้ล็งแล็ะผล็กระที่บิจากสอิงปAจจ�ยู่ค�อิ ก) ระด้�บิฮอิร1โมนต�าง ๆ ในร�างกายู่ข้ณะน��น เชั่�น สเตอิรอิยู่ด้1ฮอิร1โมนต�ว่อิยู่�างเชั่�น oestrogen แล็ะไที่รอิยู่ด้1ฮอิร1โมน จะสามารถีกระต��นการสร�างแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ได้�แล็ะ พื้�นธ�กรรม ส�ว่นฮอิร1โมนอิ��น ๆ ต�ว่อิยู่�างเชั่�น คอิร1ค�คอิสเตอิรอิยู่ด้1 จะยู่�บิยู่��งการสร�างด้�งน��นการร�บิประที่านโปรต�นถี��ว่เหล็�อิงสามารถีล็ด้ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาได้� น�าจะเป+นผล็จาก Isoflavones ในถี��ว่เหล็�อิงที่��ม�ค�ณสมบิ�ต�คล็�ายู่ฮอิร1โมนเอิสโตรเจน แล็ะ ข้) พื้�นธ�กรรม

แอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1 หร�อิอิ�กชั่��อิค�อิ B/E ร�เซิพื้เตอิร1 เน��อิงจากจะถี�กจด้จ/าโด้ยู่เซิล็ล็1ผ�านที่างส�ว่นข้อิงอิะโปโปรต�นอิ�หร�อิอิะโปโปรต�นบิ� 100 การกล็ายู่พื้�นธ�1ข้อิงโปรต�นร�เซิพื้เตอิร1ชั่น�ด้น��จะที่/าให�ส�ญ่เส�ยู่หน�าที่��ไป ส�งผล็ให�ระด้�บิแอิล็ด้�แอิล็ในพื้ล็าสมาเพื้��มส�งข้)�นอิยู่�างร�นแรง เชั่�นในผ��ป<ว่ยู่ FH ร�เซิพื้เตอิร1ชั่น�ด้น��จะส�งเคราะห1ภายู่ในเอินโด้พื้ล็าสม�ก เรกต�ค�ร�มแบิบิหยู่าบิ ม�น/�าหน�กโมเล็ก�ล็ 120 ก�โล็เด้ล็ต�น แล็ะถี�กส�งไปที่��ผน�งเซิล็ล็1ในบิร�เว่ณพื้�เศษที่��เร�ยู่กว่�า Coated pits ซิ)�งเป+นบิร�เว่ณที่��ไซิโตพื้ล็าสซิ)มบิ�Hมล็งไป เม�� อิอิน�ภาคแอิล็ด้�แอิล็จ�บิก�บิร�เซิพื้เตอิร1น��จะเก�ด้การโอิบิห��ม endocytosis แล็�ว่แอิล็ด้�แอิล็จะถี�กส�งไปไล็โซิโซิมที่��ซิ)�งคล็อิเรสเตอิรอิล็เอิสเตอิร1ถี�ก

Page 21: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

ยู่�อิยู่ด้�ว่ยู่เอินไซิม1 lysosomal acid hydrolases เป+นคล็อิเรสเตอิรอิล็ไปสะสมในคล็�งคล็อิเรสเตอิรอิล็ภายู่ในเซิล็ล็1 ซิ)�งข้นาด้ข้อิงคล็�งคล็อิเรสเตอิรอิล็น��จะเป+นต�ว่คว่บิค�มการส�งเคราะห1แอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1 เซิล็ล็1ส�ว่นมากจะม�การแสด้งอิอิกข้อิงแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1 หร�อิแม�แต�ยู่�งม�เอินไซิม1ที่��สามารถีส�งเคราะห1คล็อิเรสเตอิรอิล็ได้�เอิงจากอิะซิ�ที่�ล็ โคเอิ

การเพื้��มคว่ามสามารถีข้อิงแอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1ด้�ว่ยู่ยู่ากล็��ม Statin

จ)งสามารถีล็ด้ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในพื้ล็าสมาได้� แล็ะล็ด้การที่/างานข้อิงเอินไซิม1 hydroxymetylglutaryl (HMG)-CoA reductase แล็ะล็ด้อิ�ตราการตายู่จากโรคห�ว่ใจได้�

ระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในเซิล็ล็1นอิกจากจะคว่บิค�มด้�ว่ยู่แอิล็ด้�แอิล็ร�เซิพื้เตอิร1แล็�ว่ยู่�งถี�กคว่บิค�มด้�ว่ยู่กระบิว่นการอิ�กอิยู่�างค�อิ ข้บิว่นการส�งเคราะห1คล็อิเรสเตอิรอิล็เอิงภายู่เซิล็ล็1 เชั่�น เม��อิปร�มาณคล็อิเรสเตอิรอิล็ในเซิล็ล็1ล็ด้ล็งจะกระต��นให�เซิล็ล็1ส�งเคราะห1คล็อิเรสเตอิรอิล็ซิ)�งข้บิว่นการด้�งกล็�าว่ม�เอินไซิม1เข้�าร�ว่มด้�ว่ยู่หล็ายู่ต�ว่ด้�งร�ปแต�เอินไซิม1ที่��เป+นต�ว่หล็�ก key limiting ค�อิ hydroxymetylglutaryl (HMG)-

CoA reductase ซิ)�งยู่�นรห�สเอินไซิม1น��จะถี�กคว่บิค�มการแสด้งอิอิกโด้ยู่ล็/าด้�บิเบิสบิร�เว่ณ promoter ที่��เร�ยู่กว่�า Sterol regulatory element-1 (SRE-1) การจ�บิบิร�เว่ณด้�งกล็�าว่ด้�ว่ยู่โปรต�นชั่�� อิ Sterol regulatory element binding

protein (SREBP) จะกระต��นการถีอิด้รห�สยู่�น SREBP น��พื้บิมากบิร�เว่ณเอินโด้พื้ล็าสม�กเรคต�ค�ร�ม เม��อิเซิล็ล็1ข้าด้คล็อิเรสเตอิรอิล็จะม�โปรต�นเอิสชั่น�ด้พื้�เศษมายู่�อิยู่ปล็ด้ปล็�อิยู่ SREBP ให�เด้�นที่างเข้�าไปในน�ว่เคล็�ยู่สจ�บิก�บิ SRE-1 เพื้��อิเพื้��มการถีอิด้รห�ส

นอิกจากน��การเกาะต�ว่ข้อิงเกล็�ด้เล็�อิด้เป+นล็��มเล็�อิด้ก�บิผน�งหล็อิด้เล็�อิด้ก�เป+นปAจจ�ยู่ส/าค�ญ่ในการเก�ด้ภาว่ะหล็อิด้เล็�อิด้อิ�ด้ต�น ซิ)�งการที่��เกล็�ด้เล็�อิด้เกาะรว่มต�ว่ก�นได้�เก�ด้จากการปล็ด้ปล็�อิยู่ Thromboxane A2 ซิ)�งเป+น eiconoid ชั่น�ด้หน)�งจาก

Page 22: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

arachidonic acid ที่��เป+นส�ว่นประกอิบิข้อิงผน�งเกล็�ด้เล็�อิด้ ยู่าแอิสไพื้ร�นสามารถียู่�บิยู่��ง Thromboxane A2 ได้�ผ�านที่าง cyclo-oxygenase COX นอิกจากน�� การเกาะรว่มต�ว่ข้อิงเกล็�ด้เล็�อิด้ยู่�งยู่�บิยู่��งได้�โด้ยู่กรด้ไข้ม�นไม�อิ��มต�ว่ n-3 ที่��พื้บิมากในน/�าม�นปล็า การแข้�งต�ว่ข้อิงเล็�อิด้ยู่�งม�คว่ามเก��ยู่ว่ข้�อิงโด้ยู่ตรงก�บิการเผาผล็าญ่ไตรกล็�เซิอิไรด้1โด้ยู่เฉพื้าะโคเฟคเตอิร1 7a

การม�ระด้�บิกรด้ไข้ม�นชั่น�ด้ non ester ส�งจะก�อิให�หล็อิด้เล็�อิด้ม�คว่ามเคร�ยู่ด้ส�งจนส�ญ่เส�ยู่จ�งหว่ะหน�าที่�� ventricular dysrhythmias กรด้ไข้ม�นไม�อิ��มต�ว่ n-3 ยู่�งชั่�ว่ยู่ให�จ�งหว่ะการเต�นข้อิงห�ว่ใจสม/�าเสมอิด้�ว่ยู่

ข้�าว่สามารถีล็ด้คว่ามเส��ยู่งโรคห�ว่ใจได้�โด้ยู่ 1. ยู่�บิยู่��งเอินไซิม1เชั่�น HMGCoA reductase โด้ยู่ tocotrienol, ACAT acyl-coenzyme A: acyl

transferase ซิ)�งเป+นเอินไซิม1ที่��เปล็��ยู่นคล็อิเรสเตอิรอิล็ให�อิยู่��ในร�ปเอิสเตอิร1แล็ะเอินไซิม1 cholesterol esterase ซิ)�งเปล็��ยู่นคล็อิเรสเตอิรอิล็เอิสเตอิร1ให�อิยู่��ในร�ปคล็อิเรสเตอิรอิล็อิ�สระโด้ยู่ -oryzanol ที่/าให�ก/าจ�ด้คล็อิเรสเตอิรอิล็อิอิกจากร�างกายู่ด้�ข้)�นซิ)�งเป+นผล็จาก เพื้��มระด้�บิ HDL ล็ด้ระด้�บิการส�งเคราะห1 VLDL แล็ะล็ด้การด้�ด้ซิ)มคล็อิเรสเตอิรอิล็จากที่างเด้�นอิาหาร 2. ฤที่ธ�@ต�านอิน�ม�ล็อิ�สระ ป6อิงก�นการเก�ด้แอิล็ด้�แอิล็อิอิกซิ�เด้ชั่�น 3. ล็ด้เกล็�ด้เล็�อิด้เกาะต�ว่ รว่มที่��งยู่�บิยู่��งสาร leucotrienes ที่��หล็��งจากแมคโคเฟจ 4. ล็ด้การด้�ด้ซิ)มแล็ะเพื้��มการเมตาบิอิไล็ที่1คล็อิเรสเตอิรอิล็จากที่างเด้�นอิาหารโด้ยู่ใยู่อิาหารแล็ะ phytosterol ที่/าให�ข้�บิอิอิกจากร�างกายู่ได้�รว่ด้เร�ว่แล็ะด้�ด้กล็�บิน�อิยู่ 5. กรด้อิะม�โนในร/าข้�าว่จะชั่�ว่ยู่คงระด้�บิคล็อิเรสเตอิรอิล็ในร�างกายู่ให�ปกต�

โรคเบิาหว่านแล็ะโรคที่��เก��ยู่ว่ก�บิการเมตาบิอิล็�ซิ)มกล็�โคส

ว่�ตาม�นบิ� โด้ยู่เฉพื้าะ pyridoxine แล็ะ niacin ม�ส�ว่นชั่�ว่ยู่ป6อิงก�นการเก�ด้ภาว่ะแที่รกซิ�อินจากโรคเบิาหว่าน นอิกจากน��ใยู่อิาหารที่��ล็ะล็ายู่น/�าได้�จ/าพื้ว่กโพื้ล็�แซิกคาไรด้1, โปรต�น, น/�าม�นที่��อิ�ด้มไปด้�ว่ยู่สารต�านอิน�ม�ล็อิ�สระ, inositols, แร�ธาต�ต�าง ๆ เชั่�น โพื้แที่สเซิ�ยู่ม แมกน�เซิ�ยู่ม (เป+นโคแฟกเตอิร1ข้อิงเอินไซิม1หล็ายู่ชั่น�ด้ที่��เก��ยู่ว่ข้�อิงก�บิโรคเบิาหว่าน )ที่��งหมด้น��เป+นอิงค1ประกอิบิส/าค�ญ่ในข้บิว่นการใชั่�กล็�โคสข้อิงเซิล็ล็1

ต�บิเป+นอิว่�ยู่ว่ะที่��รว่บิรว่มเอินไซิม1จ/า นว่นมากไม�ว่�าจะเป+นเอินไซิม1ที่��เก��ยู่ว่ข้�อิงก�บิการยู่�อิยู่อิาหารหร�อิการก/าจ�ด้สารพื้�ษอิอิกจากร�างกายู่ ด้�งน��นหากเอินไซิม1

Page 23: เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องแรกๆ ค่ะ

เหล็�าน��อิยู่��ในภาว่ะผ�ด้ปกต�เชั่�นม�ปร�มาณมากหร�อิประส�ที่ธ�ภาพื้ผ�ด้ไปจากปกต�ก�จะที่/าให�เซิล็ล็1ต�บิได้�ร�บิคว่ามเส�ยู่หายู่ ซิ)�งอิาจส�งผล็กระที่บิต�อิระบิบิอิ��น ๆ เชั่�น ระบิบิคว่ามด้�นเล็�อิด้ ระบิบิประสาที่ การอิ�กเสบิ คว่ามอิ�ว่น ได้� Inositol ในข้�าว่ม�ส�ว่นชั่�ว่ยู่ในการเร�งสร�างแล็ะซิ�อิมแซิมเซิล็ล็1ต�บิ

-oryzanol เป+นสารที่��สามารถีด้�ด้ซิ�บิแสงอิ�ล็ตร�าไว่โอิเล็�ตได้� จ)งน/ามาใชั่�ในผล็�ตภ�ณฑ์1บิ/าร�งผ�ว่ chapter 13

โรคมูะเร&ง

มะเร�งหร�อิเน��อิร�ายู่ ค�อิเน��อิงอิกชั่น�ด้ร�ายู่ที่��กล็ายู่มาจากเน��อิเยู่��อิปกต�ข้อิงร�างกายู่ ม�การเจร�ญ่เต�บิโตแบิบิร�กราน แล็ะแบิ�งต�ว่ไม�ม�ที่��ส��นส�ด้ ส�ญ่เส�ยู่การส��อิสารก�บิเซิล็ล็1ข้�างเค�ยู่ง ม�คว่ามสามารถีในการแพื้ร�กระจายู่ไปเน��อิเยู่��อิอิ��น ๆ ได้� เก�ด้ข้)�นในชั่�ว่งใด้ข้อิงชั่�ว่�ตก�ได้�แต�ม�กเพื้��มคว่ามเส��ยู่งข้)�นตามว่�ยู่ ต�ว่กระต��นให�แสด้งล็�กษณะข้อิงมะเร�งเร�ว่ข้)�นได้�แก� การถี�ายู่ที่อิด้ที่างพื้�นธ�กรรม ส�บิบิ�หร�� ส�มผ�สสารพื้�ษจากส��งแว่ด้ล็�อิม ร�งส� การต�ด้เชั่��อิโรค อิาหารที่��บิร�โภค การด้��มแอิล็กอิฮอิล็1แล็ะสาเหต�อิ�� น ๆ ที่/าให�เก�ด้การที่/าล็ายู่ด้�เอิ�นเอิ ในภาว่ะปกต�การด้�เอิ�นเอิที่��เส�ยู่หายู่จะม�ระบิบิซิ�อิมแซิมแล็ะเซิล็ล็1ที่��กล็ายู่พื้�นธ�1จะถี�กระบิบิภ�ม�ค��มก�นข้อิงร�างกายู่ที่/าล็ายู่ที่��งหากร�างกายู่อิ�อินแอิแล็ะระบิบิภ�ม�ค��มก�นไม�ด้� เชั่�น ภาว่ะข้าด้สารอิาหาร ที่/าให�เก�ด้การที่/าล็ายู่ด้�เอิ�นเอิซิ/�าแล็�ว่ซิ/�าเล็�าเป+นเว่ล็านานจนไม�สามารถีค�นส��สภาว่ะปกต�ได้�แล็ะกล็ายู่พื้�นธ�1แบิ�งเป+นสอิงแบิบิค�อิ 1) เพื้��มการที่/างานข้อิงยู่�นก�อิมะเร�ง ( oncogene ) มากข้)�นซิ)�งยู่�นน��ในภาว่ะปกต�จะม�หน�าที่��หล็�กในการคว่บิค�มการแบิ�งต�ว่แล็ะการเจร�ญ่เต�บิโตข้อิงเซิล็ล็1 หากม�มากข้)�นจะที่/าให�เซิล็ล็1แบิ�งต�ว่แบิบิคว่บิค�มไม�ได้� หร�อิ 2) ม�การที่/าล็ายู่ส�ว่นข้อิงยู่�นที่��ยู่�บิยู่��งการแบิ�งต�ว่ข้อิงเซิล็ล็1 ( tumor suppressor gene ) ที่/าให�ยู่�นน��เส�ยู่หน�าที่��ไป 23 จ)งไม�สามารถียู่�บิยู่��งการแบิ�งต�ว่ข้อิงเซิล็ล็1ที่��มากเก�น

มะเร�งที่��พื้บิมากที่��ส�ด้ได้�แก� มะเร�งผ�ว่หน�ง มะเร�งปอิด้ มะเร�งที่างเด้�นอิาหารส�ว่นบิน มะเร�งกระเพื้าะอิาหาร มะเร�งต�บิ มะเร�งล็/าไส� มะเร�งเต�านม มะเร�งปากมด้ล็�ก มะเร�งร�งไข้� มะเร�งถี�งอิ�ณฑ์ะ แล็ะมะเร�งสมอิง