Гартман Николай - Этика

708
ФИЛОСОФИЯ ЦЕННОСТЕЙ И ЦЕННОСТНАЯ ЭТИКА «Забытый философ» — этим эпитетом, вынеся его в название статьи и тут же скептически заключив в кавычки, наградил Гартмана А. Н. Малинкин, ссылаясь, в частности, на то, что русскоязычному читателю Гартман мало известен 1 и что даже ныне, когда переводят и издают почти все, интерес к нему (в отличие от модных «ниспровергателей» философских основ) не возрос. В завершение Ма линкин выразил уверенность, что «рано или поздно к Н. Гартману придется вер нуться» 2 . Публикуемая «Этика» — шаг на пути «возвращения» к Гартману, а для многих и его «открытия». Гартман действительно не принадлежит к числу самых известных и часто цитируемых, «читаемых и почитаемых» немецких философов прошедшего века. Не считая специальных трудов по истории философии в Гер мании ХХ в., и в немецких философских публикациях к Гартману обращаются не так уж часто, а серьезное теоретическое обсуждение его идей встречается еще реже. Даже в рамках традиции феноменологической философии ценностей и материальной этики его коллеге и отчасти единомышленнику Максу Шелеру во всех этих отношениях повезло неизмеримо больше. Скончавшийся в 2002 г. в возрасте 102 лет патриарх немецкой философии Ганс Георг Гадамер был одним из немногих, кто практически во всех своих со чинениях по этической и аксиологической проблематике воспроизводил и комментировал позиции Гартмана. Гадамер, работавший в студенческие годы в семинаре Гартмана, вспоминал: «Прошло более полувека со времени появле ния „Этики“ Николая Гартмана, и к еще более раннему времени восходят им пульсы и вызовы, которые я сам воспринимал в молодые годы, следуя его лич 1 Из многих написанных Гартманом томов на русском языке изданы «Эстетика» (М., 1958) и глава из книги «Проблема духовного бытия» (Гартман Н. Проблема духовного бытия // Культурология ХХ век. М., 1995). Исследовательская и комментаторская литература о нем у нас также крайне скудна. Не считая публикаций, посвященных «Эстетике» (после ее издания на русском языке),— стоит на звать монографию Т. Н. Горнштейн (Философия Николая Гартмана. Л., 1969). При всех соответст вующих тому времени весьма резких критических высказываниях по адресу буржуазного философа Гартмана, это серьезное исследование, тематически ограниченное реконструкцией и анализом онто логической и гносеологической проблематики философии Гартмана, сохраняет свое значение. Этой же проблематике посвящена глава о Гартмане в книге В. Д. Губина (Онтология. Проблема бытия в со временной европейской философии. М., 1998). Лишь недавно в серии «Слово о сущем» СанктПетер бургского издательства «Наука» издан перевод важной для понимания «новой критической онтоло гии» книги Н. Гартмана «К основам онтологии» со вступительной статьей Я. А. Слинина. (СПб., 2002). Аксиологическая и этическая проблематика философии Гартмана в отечественной философии по сути еще не осваивалась. 2 Малинкин А. Н. Николай Гартман: «забытый философ» // Культурология ХХ век. М., 1995. С. 648—649.

Upload: openidxh7sqbew

Post on 14-Nov-2014

373 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

, , . . , , , , 1 , , ( ) . , . 2. , . , . ., , . . 2002 . 102 , . , , : , , , 1 (., 1958) ( . // . ., 1995). . , ( ), . . ( . ., 1969). , , , . . . (. . ., 1998). . . . . (., 2002). . 2 . . : // . ., 1995. . 648649.

6

. . , . .

. , , 20 . , . , , , , , 1 , . . , 1882 . 1901 . . 1905 ., , . 1907 . , ( 1925 .) , . , . 1950 . ( 1909 . ) : , , , , , . , , . 30 . . : (. . , . , . , . , . , . , . ), (. , . , . ), (. , . , . ). , . , . , . , 20 . . . (1921). , , . . . . , . ( 1 Gadamer H. G. Wertethik und praktische Philosophie // Gadamer H. G. Gesammelte Werke. Tuebin gen. 1999. Bd 4. S. 203.

7

) . , , , . : . , , ( ) . , , . (1921) (1925) (1933), (1935), (1938), . (1940), . ( (1945), , , 1950 . ( ) , , , ( ) : , , , , . ., , , , , , , . , , , . , . ( , , , ) , . , , , ( ) , . ( ) , . , , , . , ,

8

. . , . .

, . , . , . : , .

, , . . , (), ( ) . , . . , . ( ) , , . , , , , . . , , . , . . , . ,

9

( XIX .), . , : , , . , , , , , , . , . , , , , . . , , . , . , XIX . , . , 1. , , , , , , . . , , , . , 2. , , , ( ) , . , , ( ), , ( ). 1 2

. . ., 1993. . 65. . . 72.

10

. . , . .

, , . , , , , . , , . ( ) . , , , . , , . , , , . , , , . , , , . , , , , , ( ) . . , , . , , , . . , , ( ) . , , , ( ) , , . ,

11

, , , , . . , . , , , . , , . ( ) , . , , , . . , ; . , . , , , , . , , . , ( ) . , , , ( , , .) , , . , , . . , , , , , . . , , , , , , , . , , , , . ,

12

. . , . .

, , , . , ( ) . , , ( ) . , , , . , ( ), , , , . , , , , . . . , , , , , . , , , , , ( ) . , , , ( ), , , , , . , , . , , , , , 1, . , , , 2.. // . . . 2 . ., 1957. . 1. . 523, 399. , , , , , .2 1

13

. , , , , 1. . , . , . ( , , ) . , , , . . ( ) ( ) . . , , , , . ( , ) , , . , , , , . ( ) . . ( ) , , . , , 2. 1 . ( . . 3 . . 3. ., 1988.) 2 ( ) , .

14

. . , . .

, , . , . () , , , , , . , , , . , , , . , , , , . , . . ( ), , ( ) . , , , . () , , , , . 1. , , , , , . ( ) , : . 1 , , , , , . , , ( , , ) .

15

, , , 1. : ( ) ( ). ( ) , , , , , , . , , , . , , , ; , , 2. , , ; , . , , , , , , ( , ) . . , . ( ), ( ), , , , . , , () () , . , , , ( , ). , ( , , , ) . : , , , , 1 2

. // . . . 6 . . 3. ., 1964. . 685. . . 487488.

16

. . , . .

, . , , . ( ) , , , , , . , , , , . , , . , , , , , , . , , . ?, ?; , , . , . , . ( ) , , ( ) . , ( ) , . , , . , . . , . , , ( . ) , , , . : ( ), . . ,

17

, ( , ), ( ), , . . ( ) . , , , . . . , , , , , . ( ) . ( ) , , , , , 1. . , , , . , : ( 2) ( . , . , . . ), , 3. , . Gadamer H. G. Das ontologische Problem des Wertes // Gadamer H. G. Gesammelte Werke. Tuebin gen, 1999. Bd 4. S. 196. 2 : , , , . . . ., 1998. . 467468. 3 Gadamer H. G. Das ontologische Problem des Wertes // Gadamer H. G., Gesammelte Werke. Tuebin gen, 1999. Bd 4. S. 197.1

18

. . , . .

( ) , , . , 1. . XIXXX . , , , . , , , , . , , , , . , , . , . , , , . 2. , . , , , , , . , , , , () , , . , , , . , , , , . 1 , , ( ) . , . . 2 . . ., 1998. . 467.

19

: , , . , : , , 1. ( ) ( ) , , , , . , , . , ( ) , , . , . ( ) 2. , . . , ( ) 3. , , , ( ) 1 : ( ) . . . 2 . . // . . . ., 1995. 3 , , , , , , . . // . . ., 1994. . 261.

20

. . , . .

, . , , . , , ( , ) ( , ) . ( ) , , , , . , , ( ) , . , , , . , , , ( ) . , , . . . , , ( ) ( ) . , , ( ) . , ( ) , . , ; , , : , , , , 1 , , , , 1 . // . . . ., 1990. . 409.

21

1, , . . . , , , , , , . ( ) , ( ) . , , , , , , , . . , : , , , , . . , , , , 2. , ( ), , , . . ( , ) , . , , . , , ( , , , , ) . . . . 346347. . // . . . ; ., 2000. . 183.2 1

22

. . , . .

, ( ) . , , . XIX XX . . . . , , . , , ( ), . , , , . , . . , () ; ; , , ( )1. , , . , , , . , , , , . , . . . . 1 . . // . . . ., 2001. . 286287.

23

, ( ) 1. , . , , , . , . , . . () , ( ). ( ) , ( ) , , , , , . , . , . . , . . . , . . , , (), , . , , , , , , . , , (, , , , ) , . , , . , , . , . , , , . 1 . , . . . ., 1924.

24

. . , . .

, , . , . , . ( ) , . , , . , , . ( ) ; . , . , , ; , , , . . . . . , . : , , . , , , , , . . ( , ) . , , . , , . . . , , ,

25

( 1). , , , , , . : . , . , , . , , . , . . , , . , . , , . , , . , , , . XIX . . , , . , , , , . , , , . , , , , . , ( 1

. // . . ., 1993. . 140.

26

. . , . .

) , , . . , . , . , . , , . , , , , . , . , , . , , ( ). , (), , , , . . . , . ( ) , , . , , ( ) . , , . , ,

27

() . , . . , , , , , , . , , , , . , . . , , , , , . , , , , . , , ( , , .) , , , . , , , , . , . , . , , , , . , ( , , , , . ) . , , , . , ,

28

. . , . .

. , . , . , 1 , , . , , , , , , , . , , . , ( . , ) . , , , . , , , , . , , , . . , . (, ) . , . , , , , , , , , , ( , ). , , , ( , ). , . 2. . , . 2 . . . 71.1

29

, , . , , , . , , , , , . . .

, (), , : , ( ). , , , , . , , . ( ), , , , 1, . . , . . . . , , , .1

. . . 476.

30

. . , . .

, , , , . , . , , : ( ) , . , , , . . , , , , . , , . , , , , . , . , , , , , , , . , , , ; , , . . , , , . , . , , , . : , , . : . , , . : , . ( ) , ,

31

, , , . , , , . , , , . a prori ( ) a posteriori ( ) . . , . , () . . , , . , , , , . , (). , (). . , ( ) . . . . , , , . , , , . 1914 . , , 1. ( ) . , , , , , , , 1 . // . . ., 1994. . 202.

32

. . , . .

. , , 1. , ( , , ), . , ( ) , , , , 2. , , . .) , , (). ( ) , . ( , ) . , . . ( ) . . , , . . , , . ., ( ) , , , . , . , , , ( ) ( ), , . , . , , . . . . , 1 2

. . . 203.

33

, , ( ) . . , , , . , , . , , . . , . , , , ; . , . . , . , , , , , , . , , (, , ), (). . , ( ), ; () . , post factum. , . , , , . , , . ( ) . , , , .

34

. . , . .

( ) , . . . , , , , . , , , , , ( ), , . , , . : , , , . , , , , , . , , , , . , , . . , . ( , , , .) , , , . , , , . , , ( ) , . , , , , . . : . . , , , , , , , , , , . , , ?

35

, , , . , . , . , , , , , , . , , , . . , , . . . , , , ( ), . , () . , , , , . . , , (, ) . , , , , , , , , ., . , , . , , , . , , (), , . , , . . ( ) . ,

36

. . , . .

, , . , . , , ( ). , , . , , , . , . . , , . , , , . . , , . : , , . , , , , , , , . , , , . : . , , . ( ) , , , . , , , , , . a posteriori a priori , . , .

37

, , , , , , , . , , . , . . , . . . , , , , . . , , , ; . , , . (), (). , , . ( ) . ? ? , ? ? , . . , , , . : (1934), (1938), (1940). ( ) , , , . , . . , ( )

38

. . , . .

, . , , , . , , , , , , . , . , , , , , . , , , . , , . . . ( , ), , . , , , . , , , , . ( ) , . , . , , , (Dasein), , . : , (Dasein), , , . . , . , . , ( ) , . , , ,

39

. , , . , , , . , . , , , , . , , , , . , , . , . ( ) , (). , , , ( ) . . XIX . , ( ) . . . , . . , . . , , , , , , . , , , , . . , , . , .

40

. . , . .

. . . , . , . , , , : . ( , ) , . , . . () () , . , , , , . ( ) , , . , , , . , . . , . () : , , , , , , , . . () . , , ( ) , , , , , , realitas, (). ; . , , , . , , . , , , . . , (), . , , (). ,

41

. , , , , . , () . , , . , , , . , , . (, , ) . , . , , . , , , . , , . , . , , , . , , , , , , , , , , . , . , . , () . , , , , , . , . , , . , , , . ;

42

. . , . .

, , . , , . , ( ), , , . , , , , . . , ( ). , . , , , , , , , , , , . , , , . , . , . . , , , . (): (), . () . () . , , , , . , , , , , . , , . : . , , . , , . .

43

( ), , , . . ( ) , , (, .), , , . , , , . ( ), , , . , , , , , ( ) . . ( , ) . , , ( ), ( , ). , , ; . , , , . , , , ( ), , ( ). , . . . , , , . , . , . . , , . , ( , ) . , , .

44

. . , . .

, , , . . . (, ) , , . . ; , , . , ( ) . , , , : . , , . , , , , . . , , ( ) . () , , . , , : , , , , , , . , . . ( , ). . , , . , , . ,

45

, , . , . ( ) , , . , (): , ( , ), . , . . . . , , . , , , , , , , , . , . . , , , , , , , , , , . , , , , , . . , ; . , , . . , . . , ,

46

. . , . .

. ( ) . ( : 1), , , . , . , , , , , , . , , , . . , , . , , , , , , , , , . , , , 2. , , , . ( ) . . , , , , . , . : , ( ). . ; 1 2

. . ., 1958. . 54. . . 493.

47

, , , . , , . , , . . , ( ) , , . , , , , , ( ) . , , , , , . . , , , , . . (), . , , , . , , , , . , , , , . . , . . , , , , . , , , , . , ,

48

. . , . .

, . . , , . , , , . , , . , . ; ( ) . . , , . , , ( ) . , , , , . , , () . . . , , , , ( ) , , , . ( ) . ( ), . . ( ), . , , . , , , , . ( ) , . , ( ) . , , , . (

49

) , , ( ), , , . 1 : . , , , . , , . , , , , . , , , , (). , , . , ( , ) . , , . , , . , . . , . , , . , , , , , , ( )2, ( ), , . , , . , ; , , . , , , , , , , () . 1 ( , ), , . , , . 2 , , : , . : ( . . . 497). , , , . , , , , , , .

50

. . , . .

, . , , , , , . , , : ( ) ( ). : , , , , . , , ; . , , . , , , , , , , . , ( ), ( ), , , , . , , , , , , . , ( ). . , ( ) ( ), (), . , , . , . , , . , , , , , . , ( ) , ,

51

. , , , , , . , , , , ( ) ; , . ( ), , , , , . , , , , . , , , , . , , , . , ? , ( ), . . (, ) , , ( , ). , , , . , , . , , , (), , , , ( ) . . . ( ), (, , ). , , ( ). , ( ) ? . ? , ,

52

. . , . .

. , , , () . ( ) . , , , , , , . , , , , , . . , , , , , , , . . , . ( ), ( ), ( , .). , , , , , , . . , , , . , , . , , , , . , . ( , , ) . , ( , , ) . , , . , () . , ,

53

. : ( ). , . () , () . , ; , , . , . , , . ( ) . ( ) , ; . ( ) . , . , , , , , . , . , , , , . , , , . , . , , . , , , , . ( ): ( , ), (), ( ), , . , , . ( ) , ( ) . ,

54

. . , . .

, . , . ( ), . , , , . , 1. , , . ( , ) , , . : , ( ) , , , . , , . , , , , . . , . , , , . , , ( ) , . . . , , , . , ( ), , . . : , ? , , . , , . , , , 1

. . . 479.

55

. ( ) , ; ( ) . ( ) , . , , , , , . , , . ( ) , , , . . , , . , . , , , (, , ) , , , . , , , , , , , ( ), . , , . . , , , , . , ( , ), . ( ) , , , , , , . , .

56

. . , . .

( ) , . , , , ( ) . , . , , . ( ) , , . , , , , , , ( ) . , . , , . ( ) . , , , (, , , ) . . , . , , , . , , , . . , , , , , 1. ( ) , 2. .1 2

. // . ., 1995. . 647. . . 645.

57

( ) . , , , . , . , , , , . , , , . . . , , , . . : ? , ? () , . , , , , , . , , , , , , . , , , , , . , , , . , , , , , . ,

58

. . , . .

, , . , , , . , , , . , , . , , , , . ( ) , , . , , , , , . , , , , . , , . . , : , , , , , . , , , , , , , , , , 1. . , , , , , . , . , . . : , , , 1 . , , // . . 2 . . 2. ., 1991. . 79.

59

. . . , , , . : . , , . . , , , , : ?. , , , , , , , , , . ( ) . , . , . , , , , , , , , , . ., , , . . , , : ? : ? . , , , , , , , , 1. , , . . , , . , , , , , , , , . , , : ) ;1 . // . . ., 1994. . 261262.

60

. . , . .

) , . , , . , , , , , , , , , , , , . : ,, , , . . , , , ( ). , , , , , , , . , . , . , , . ( ) . , , . , , , , . , . , . , , . , , . , . . , , . , , : ? ? ? ? , , : 1. : , , . , , , .

61

, . : , , , . , , . : . , , . , , , , , , . , , , , . , , 1. , . , , . 2. : , . , . , , , . , , , . , , . , , , . 3. : , , , . , , , . , . , : . , , , , . : , , . , , , , . .1

. . ; ., 1935. . 119.

62

. . , . .

, , , , , , . . , . , , , , , , . , , , . , , , . , , , , . , . 1. , , , , . , , , . , , . . , . , . . , . : . , , . , , , , . , , . . , , , . , , 1 , , ( ) .

63

. , , ; , , . , , , . , . . , , , , . , , . , , , , . ( ) , , . , , , . , , . , , , , . , , , . , . , , , , , , . , . ( , , , , ), . , , : . : ? , . , , , . , . ,

64

. . , . .

? , . . , , . , , , . , . , , , , . . , ? , , , , , . ( ), , . , , . , , , , . , . , , , , , , , , , , , . , , , , [] , , 1. : , 2. : , . , .1 2

. // . . 4 . ., 1976. . 1. . 86. . . 8687.

65

, , . , , , , . , ( ) , , , , . , , , , 1. , , , , , , . . , . , , , , , : , , , , () , 2. . , , , , . () ( ) ( . .). . , . , , , . : ( , , , . ).Gadamer H. G. Das ontologische Problem des Wertes // Gadamer H. G. Gesammelte Werke. Tuebin gen, 1999. Bd 4. S. 200. 2 Ibid. S. 198, 199.1

66

. . , . .

. , . ( ) ( ). ., ( ), , . . . , , . , ( ) ( , ). , . , , , ? , , ? () , , . , ( ) , , ( ) , , , () . , , , , , 1 : () . , , ( ) . : , , , , , , , , , , , , 2. 1 2

. . . 39. . . . 395.

67

( ) , , . , , , , , . . , , . , 1. , . , , , , . , , , , . . , . , . , . , , , , . , . , . , , , . . ( ), , , . , , , . . . , 1

. // . . 2 . . 1. ., 1966. . 618.

68

. . , . .

. , , , , . , , . , , , , , . , . : , , , . : , , , . , , . , , , , . , , . , , , . , , , . , ( ) . , , , , , , . , , , ( , , ), , , 1.1 . . // . . ., 1999. . 5455.

69

, () , . , , , , 1. . , , , . , , . , . , . . , , . , , , . : , , , , , . , , , , , . . , : , , , 2 , , , , . , , , . . , , , . , , . , 1 2

. . . . ., 1991. . 9. . // 89. ., 1989. . 241.

70

. . , . .

1. , , , , . . . , , , , . . , , , , , . . , , 2. , , , . , , , , . , , , . , , ; , , . . : , , , , . , , . ? , , , , , ? , , , , , 3. . . 245. . . . XIX . ., 1999. . 124. 3 . . . 1. ., 1992. . 295.2 1

71

, , . , . , , ( ), , , , , , . . ( ) . ( ) , . , . ( ), . , , ( ) . , , . , . ( ) , , , , . , , , . , , ( ) . , , : , , , , , , , ; , , , , , , 1. , , . , , , ( ), , , , .1

. // . . 6 . . 4 (1). ., 1965. . 245.

72

. . , . .

. , . , , . , , , , , , . , , . . , , . , , . , ; , , . . . , . , , , , , . . . , . , , , . . . , , , . , , , . , . , , , . , , . , ( ) .

73

. . , . , , , , , , , . , , , . , , . , , , , . . , , , . , , , . , , , , , : , , , , . , , , , , . . , , , , , , . , , , . : , ? , , , ? , , , , . .

74

. . , . .

, , , , . . , , , . . , , . , , , . , , . . . , , , , , ( ) . , , , , , , . . , , , , (), . , , ( ) , , , . . , , , . , , . , , ,

75

. , , . . , , . , , , , . , , . , . ( ) , . , , . , , , , , , , , . , , , , . , , , , . , , , , . . , . . , , , , . , , , , , , . . , , , , . : , , ? , , , , ? . , : , .

76

. . , . .

1. . . , , , , , , . . , , , , , . , , : . , , , . , : . . , , . , , , , ( ). ( ) . , , , . , , , , . , . , , , . , , , . , . , , , , . , , . , , 1

. . . 418.

77

, . : , , . , , , , , , . , , . , , , . , . , , , , , . ( , .) . , , . , , , . , , , . , , : , , , , , . , , , , . , , , . (), , , , , .

78

. . , . .

, , . , , , . , , . , , , , . , , , , , ( ) . , , , , . , , , , , . , , , , , , . . , , . , , , . , , . , . . . , , ,

79

. , , ( ), , . , , . , ( ) , . , , , , , , . , , : , , ( ) . ( ), ( ). (), . , , , , , . , , , , , , . ( ) , . , ( , ), , , . ( ), . , , . , , . ( )

80

. . , . .

, 1. , , ( ), . , , , . , , , , , , , . , , , , , , . , , , , , . , . , , . ( ) (, , ), , , . , , , , . ( ). , , , . ( ) 1 , . , .

81

, , , , . , , . , , , ( ) , , . , , , , ( ) . ( ), , , , , , . , , , . () , . , , , , XVIIXVIII . . , , . , ? , , , ? ( ) , , , , , . , (, , ), , . ,

82

. . , . .

, . , . , . , , , , . , , , , , .. . , . .

, XIX . , , . , , , , . , , . , , , . , , , , . , . , . , , , , , . , , . . , , . . , , . , . , : , , . , ; , , . , . , . ,

84

. . , . , , , , , , . , , , , , . . , , , . , . , , , , , , . , , , , . , , . , . , . , , , , . , , , , , , , , , , , , . . . , . ., 1925.

, , , . , . , ; , , , ; , , , , ; , . . , , . , , , ; , . , , , . , ; , . . , , , . , , , , . , , , . . , . , . , . , , , , , ; ;

86

. ; . , , ( . 16), , , , , , , , . . , , , . , , , , : (1933) (1935). , . I , II . ; , . , . , , IV , , . , , , , . , , , , . , , , , , , . , , , . , , , . , . , , ., 1935.

, , , , . , . , . . , , (. 59 64) (. 74 83) . , . . . , ., 1949. .

1.

: ? ? ? . , ; , , , , . , , , , , , , , , , , . , , , , . , , , , , . . , , : , , , , , , , . ? . , , , , . , . . , , , , , . , , , ; ,

89

. , . , , . ? , ? , . , , , . , , . ; . , . , . , , , , , , , , , . , , , . , , , . , , . . , , , , , . , , , , , , . , , , , , , . , , . , , , , , , . . ? . . , . , . , , , .2.

, , , , , ,

90

. , . , . , . , , . . , , , , , . , : , . ?. , , ; , , , . , , . , . . , , , , , , . . , , , . , , , . : , : , , , , . . , , . , . , . . . , . , , , . , , . , . , , . , . .

91

, , , . : . , , ; . . . . . . , , . : , , 1. , . , , . , . ; . , , , . , , . , , , , , , .3.

, , , , . , , . . , . , , , , . . , , . , . , . . . , , a priori. , , ; . , ? , , : ? ? 1

(. .). (. .)

92

, , , ? , , , , , , , ? , , , . . , ? , , , . , , , . , , . ? ? , ? ? , , : ? , . , , , , , , , , , , . ? , . , . , , , , , . , . , , , , , , . , . , , , . , ? , , ? , ? , , . , . , , . , . , .

93

, , . , . . , . , .4.

. , , , . , , . , , , , , , , . , , , , , . , , , , . . , , , , , , . , , . , , . , . . . , . , . , , , , , . , , , , , . , . , , , , . . , : , , , .

94

, , , . , . , . , , , , . , . , , : , , ? , , ? ? , , , . ! , , , , ! , . , . , .5.

, , , , , , , , : , ? , ? , , , ? , , , , ? , . , , . . , , , , ! , , , , , , ?

95

, . , . . . , ? , , ? , , ? , . , . , . , , , , , , . , . , , , , . , , , . , . , , , . , , . . , . . , , , . , . . , , . , . , . , , . , , , . , , . , . . . , . , . , .

96

, , ! , , , . , , , . , , . , , . , , , , , , . , , . , , , . , .6.

, , : , ? ? . . . . , . , , . , , . , , : , , , , , , , , , . , , , . , , , . . , . , , , . , , ,

97

, , , , . , . , . , , . , ; , . , . , , : , , . . , , , , , . , , ( , ), , , , , , .7.

. , , , , , . . . , , , , . , , ! , , , . , , , . , , . . , , , , , , ? , , , ?

98

, , , , , , , , ? . , , , , , , ? , , , ? , , . , , , , , . . , , . . . , ? , ? , ? . . , , . , ; , , . , , ; . , , . , , , , , . , , , ? , , , . . , , , , . . . . , , , . . ,

99

. , , . , , , , . . , , ; . .8.

, . , . . . , . , . . , , . , . , , , . , , , , . . , . , , , , . . , , . Nil admirari 1, , , , , . modus vivendi2. , , . . . , , . , , . . . , 1 2

(.). (. .). , (.). (. .).

100

? . . , . . , sapiens . , , organe morale, , . . . , . : , , . , , . , . : . , , . , , , , . , . , .

:

( )

I:

()

1. )

(. , . 5) . . , . , . , , , . , , , , , . . . , . , . , . , , . , . . .

102

. I

, . . , , : ? : . . , . , , , , . , , , , . , , . , , . . ? ? , ? ? , , ? , ? , , . , , . , . , , . . , : , , . , , . , , . , , , , . , , 1, , 2, .

1 2

(. .). (. .). (. .). (. .).

1. b)

103

. , , ; , . . , , , . , . . , , . , , . , . , , , , , . . , , , . , , . , . , , . , , , . , , .c)

, . , , . , , , , . , , , , , , , . , . , , .

104

. I

. , . , ? , ? , ? , , ? ? , , ? , ? , , , , , . , . : , , , , ? ? , , , , . , , , , , , , . . . , . , , , . .

2. , a)

? ? . . ? , : ?

2. ,

105

. . . ; , . , . , , . , , . , . . , , . . , , . ( )1. , , . : , , , , . , . .b)

. , , , . , , . . , . , . , , . . , , . , . . . . , , , . , , . . . . . , , . ; , , . . : , , , , . , : , , , . , . 1

(. .). (. .)

106

. I

, . . . , . , , , , , , , . , . , . . . , . . : , . . . , . . . , , . , , ; , . .c)

, , . , . , , . , . , . , , , . , , . , , . , . , , , , . . , . , , ; . , , . ,

2. ,

107

, , . , , ; . , . , : 1. : , , , . , . 2. : , . . . 3. : ; , , . , . , . . . : , ? , , ? , . . , . , , .d)

, , . , . , , . , . , . , , : ? ? ? , , ?

108

. I

, . . : () , () ( ). . , (). , . (), , , . . , . : , , , , , , . , . , , . , , in nuce1 . , . , , . , . ? ; , , . . 2. . , , , ( ). , , , . , , . . , . . . , . . . . , , . 1 2

(.). (. .). no 82b 86e.

3.

109

. : , . , . ; : 1. , , . , , , , 2. . . , . . ? , , . ? , . . , , , , . , . , . . , , , .

3. a)

, , . . . , . , , . , , , , . , . , . . , , , , . . . 1 2

no 85d: . Phaedo 75e: .

110

. I

, . , . . , , , , . ; , , , , , . , . , , , , , . . , , , , , , , , . , . , , . , , , , , , . . , . , , , , . , . , , . , , , . , , . , . a priori , , , , , , , . posterius1.1

, (.). (. .)

3. b)

111

, , , , , , . , . , , . , , , . , , , , , , . ! . , . , ; , , , ! . , . . , , . , , , , , , . , , . , , , , , . , , , a priori.c)

, , , , , . , , .

112

. I

, , , , , . , . . , , , . . . . , . , . : , . . , , , , , , , . , , . . , , . . .d)

, : , : . . , . , , , , . , , , , . , , , . , . , , . , ( ). , ,

3.

113

. : ? , , , , , , . , . , . . , a priori, . , . , a priori , . , , . , , . . . priori priori , . , . . , , , . . . , , , ; . ? , , ? , , ? , . , , , . , . . . , , , , , ? ? , , , ? . , , ,

114

. I

. , , , , , , . , . , , , , . . : , . . , , . , . , : ? . . , .

II:

4. a)

, : ? ? , ? , , ? , , . . , , , , , , , , . . . . . , , . , , . , , , , a priori . , . , , : ? , ? ?

116

. IIb)

. , . . . , . , , ; , , . , . , . , , , , , , , , . , , . , . , . , , , , , , . , . , . , . , () . . , . , , , , , . , , . , , , , . . , , ; . , , , , , , , ( ) .

4.

117

, , , , . , , , , , , , . . , , , , , . , , . , . ; , , . , , , , , , , , . , , : , , , . , , , , , . : , a priori. , a priori . , , : , ?c)

. . , , , . , , , , , , , , . , , , , . , () ; , (

118

. II

); , . : 1. , ; 2. , , , , ; 3. , ; 4. , , ( , , ); 5. , , ( ); 6. , . . , , . , , , , , .d)

, , , . , , . , , . ? , , . . . , , . , , a priori, . , , , . ; , , , .

4.

119

, , , . ? . . . , , , . . , , , , . , . . , , , . , . , , , , . . , . , . . . . . , , , , . , . , : , , ? , , ? , , ? , , : ? , , , , : ? , . , . . . , . . , , .

120

. II

5. a) ,

(), . , , , . , , , , , , . , ; . , , . , , , , . , ; , , , , , . , , : , , . , , . , , , . , , . . . , . (. ): , ? . . : ? ? ? ? ? ? ? , . . . , , .

5.

121

. , .b)

. , . , , . , , . , , , . , , . , , . : 1) , 2) , . , . , , , . , , . . . , , , , , . . , , . , , . , . , , ; . . , . , , . . , , , , . , , . , , . , , , , . , . , . . . , .

122

. IIc)

. , . . , . . . . , , , . , , . , , , , , . , , . , , , , . , . , . , . . . , . , . . , , . , , , . . , , , , . ; , . , , , , . , , ? ? . . . , , , . , , . ,

6.

123

, , , , , . , , . , , . . , . , . , , . . , , , : . .

6. a)

: ? , . . . , , . . , . , , , . . , . , , , . , . . , , . . . , , . , ,

124

. II

, : , , ; , . : . , , . . , ; , . , , . , . , , , , . , , , , , , , . , . , . , , , . . , . . . . . . , , , , , . , , , . , , ; , , , . . , , , . . . , , .

6. b)

125

. , , . , , . , . , , . , , . , . , . , , . , . . , , . , , , . ; , . . . , (Gestalt) . . . , , , , . , . , , . . , . . , . , , , . , , , . . , , , , , .

126

. II

, , , , , , . , . , . , , . . , . , . , , , , , . , . , , . . . . , , . , , , . . . , , . , , . , . , . , . , . , . , . , , , : , , , ? , , , , , . , : , , , ? , ? , , , . , ? , ? : , , .

6.

127

. , , . . . , , . , , .c)

. , . , . , , , , ; . , , , ; . ; , . . , , , . . , , , , , , . , , . , , . . , . , , . , , , . , , , , , , . , , , , . , , . , ,

128

. II

, . . , , . , . , , , , , , , , , , . . . .d)

: ? , . , ? , , ? , . , , ? , , , ? . . , . , , . , , . , . , , , , . , , ; . , , . . , , . . ; , . , , posterius.1 , , . 1

.: Metaphysik der Erkenntnis, 2. Aufl. 1925, S. 251253.

6.

129

. , , . , , , . , . , . , . , . , , , , . , , , , . , , . , , . , , . , , , , . , . . . , , , ; , . , , , . , . . , , . . . , . , , . , , . , , , , . ; , , , , , . . , , . , , , . , , , . .

130

. II

, . , . circulus vitiosus1.e) ,

, . , , , , . , , : , , , . . . , . . , , . , , . , . . , , , , . . , . . ; . , . . , , , . , , . , , , . , , . , , , . , . . , , , . , . , , . , , . , , . 1

(.). (. .)

6.

131

, , . , . , , . , , . , . , , ; , , . , , , , , , .f)

. , , , , . , . . . . , . , , . , . , . , , , , , . , , circulus vitiosus. , , . , , , , . . , . . . , . , : , , .

132

. II

. . , . , , , . , , , , , , . . , . . , . , , , , , , . , . . , , , . , . , , . , , . . , , . . . . , . ; . , , . , . . , , , , , . , , , . , . , , . ,

6.

133

. . .g)

, , . . . , , , , , ? . , , , . , , , . , , . , , , . , , , . . . , . , , , , . , , , , , . , , , . . . , , . , . . . , , . , , , . , , , . , . , , , . ,

134

. II

, . , . , ; , , , , . , , . , , sui generis1 , , posterius . Posterius , , .

7. a)

, . , , . , , , , . , , . . . . , , , , , . , , . . . . . 1

(.). (. .)

7.

135

, , ( , ) . , , . , , . : , . , , , . , . . , , , , . . . , , , , , , . , , . , , . , , . , . , , , , . , , . . , , , , . , , , . , . , , . .

136

. IIb)

, , , , , , . , . , , . , . , , ; . , , . . , . , , . , . . , ; , , , , , . . . . , . , de lege ferenda1, . . , 2. , , . , , , , , . , , . . . , (.). (. .) Ethik des reinen Willens [ ] . , , .2 1

7.

137

, , . , , , . , , . , . . , , . , , , . . , , , . , , , . , , , . . .c)

. , , . , , ; , . , , , , . , . , , . , ; . . , , . . . , , . . . , . .

138

. II

, , , , , . , , , , , , , , , . . . . , , , . . . , , , , . , , . , . . , , , . . , . , , . . . , , ; . . , . . . . . . , , , . . , , . , . , , . .

7. d) , , , ,

139

. , . , , , , , , , , , , . , , , , , , , . , , . , , . , , , , , . , , , . , . , , , , , . , . , , . , , , . , , . , , , , , , , . , , , , , . , , . , . , , .

140

. II

. . , , , . , , . , . , , , , . , , , , vates1. , . , ; , , . . . , , . , , , , , . , . , , . , , , . . , . . , , , . , .

1

(.). (. .)

III:

8. a)

, , . . , , . . , , . . : . . , , . , . , , , . . , . , . : , suum esse conservare1. 2. , : . , , : , , , , . : , , . . , . . , , : , ; ; , 1 2

(.). (. .) (. .). (. .)

142

1. III

, ; ; , , ; , . , . , , , . . . , , (Gterwerte) . ; , , , . , . . , . . , . .b)

, , , , : , ? , . . , , . , , . . . , , ( ), , , . : . , ; , , . . . , , . . : , , . , , . , , . ,

8.

143

. , . . . , ? , . , , . , , , . , . : , . , , , , : . . , . , , , , . . ( ), . () , , , . , , , . , . , , . , , .c)

: ? ? , , , , , , , , , , . , , . . , . ? : ; , , . , . , .

144

1. III

. , , . , . , . , . . , . . , , . . 1, , . . , , . . . , . , . . , . , , , , , , , . , . . , , , , , , . , , . . , . . , , . . . . , , . . . . . , , 1

, . .

8.

145

, . , , , ( ), . priori. , , : priori? , . , , . , ; , . . , ( ), , , , , .d)

, , , , , . , , . , . , , , , , . . , . , . , , . , . , , ; : . , , , . . , , , . .

146

1. III

. , , . , , . . , . , , . . , , .e) .

, , , . , . , . , , , . , , . , , , ; . , , , . . . , . , . , , . , , , . , , . . , , . , , , ; . . , , : , ,

8.

147

. , , , , , , . : , , . . . , ceteris paribus1 , . , . , ; , . . , . , , , , . , . . , , . , , . , . , , . , . , . . , , , . , . . , . . . , . , , , (. . 8, ), , , . , , . , , . , ; , , , . , . , , . 1

(.). (. .)

148

1. III

, ; , , . , . , , . : . . . , , , . in nuce .

9. a)

. , . , . , ; , , . , . . . . XVII XVIII , . . : , , . , , ; , . , . , , , , , () , . , . , : ,

9.

149

, . . . . , , , . . , , . , , , , , , . , , . , , . , ! ? . . , , , . , : , , , , . . . : ? , , ?b)

, , , , . . . . , . . . , , , , , . , . . , (, , 1); 1

, , (. .). (. .)

150

1. III

, . , , , 1, , . 2, . , , , , ; , , , , , . . , , . , , . , , , . , , . , , . . , , . . , , . ; , , . . . , , , , , , . , , .c)

. . , , . . , . . , . . . , , , 1 2

(. .). (. .) (. ). (. .)

9.

151

, , , , , . , , . : . , : (. 2,12). , , . , , . , , , . . , . , . , . . , . , , , , . . , , . . . , , . , . , , . , , . (Epistrophe). . , , , , . . , , .

152

1. III

, , , , . , , : , , , , . ; . , , . , , . , , , . . . , , . . . , , .d)

. , , , . , . , . , : . , , , . , , . , , , . , . : . : , , , . . , , . . , , , , , . . , ,

10.

153

, . , , . , , . , , , . , , . , , . . , , . , , , . , , . , , . , .

10. a)

. . . , , . , . . , , , , ? , , , , . . , . . . , , . , . , . , , , , . , . , , .

154

1. III

, , : . , . . . , . , , . . , , , . . . , . . , , .b)

. , , . , , . , , . , . , , . , , . , , , . , , , , , . , , . , : , . . . . , , , . . , . ,

10.

155

, , . , , , . . , . , , . , . . , , . , , . . , . , , . , . , , . ; , . . . . , , .c)

, , , , ? , : . . , , , . , ? , . , . , , , . ; . , . , . , . , , : , , , . . . , , , , , .

156

1. III

, , . , , . , ; , . , , , , . , , , , . , . , , . , , , , . , , , . , , .d)

, , , . . , , , , , . , , . , , , , . . , . , . , , . , . , , , , . , . , , , . , , 1 , , . , , , , . , , , 1

, (. .) (. .)

10.

157

, , , . , . , ; . , , , . , ; , . , . , , , . , , .)

, . , , . , , , , , . . , . , , . , , , . ; . . , , , . , , , , . , . , , , . . . , . . ; , , ;

158

1. III

. , , , , , , . , , : , ; , , , . , . , , , : 1. , , , . 2. , . , , , , , . , , . . , , ; . , , , , , , , , , . . , , , . , , , . , , , , . , . . , , , ; , , , . . . . ,

10.

159

. , . . , , . . , , , , .f)

, , , . , , , . , , , . ; , , ; , , . . , . . , . , , . , , , , , , , . , . , , , . , , . : , . , , , , , , , . , . , , . , . , , , . , , , , . , , , . ,

160

1. III

? , , . , , , , . : , , , , , . . . , , , , . , . . , . , . , . , , . . , , . . , , , . . , , . , , , , ? , , : , , , , ? , , ? , ? , , ? . . , , . : , , , .

IV:

11. a)

. , , , , , . , . , , , . . . , . . , , , . , , , . , , , . , , , : ? , , , . , . , , , . , , , . . . . , , . : , . ; . . . ,

162

1. IV

. . , . , . , ; ( , ) , . , , . , , : , , , . . . . , , , . , , . , , , . , ; , . . , . , , , , . : , , , , . 1. , , , .. , . , , , . . , , , , , , . , , ; , . . , . , , , . , , , .1

.: Fichte. Sittenlehre [ ]. Einleitung, 1798.

11.

163

, , . . . , , , .b)

, . . 1. , , . . . , , . . . , , , . , , , . , , . . , , , ? , , ? , , ? ; , . , ? , , , , . , , , , , . ? , , , , . . , , , ! , , , . , 1 C.: Metaphysik der Erkenntnis, 1925, Kap.17; Diesse