Συμπεράσματα – Προοπτικές

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

2

Εισαγωγή

Με αφορμή το έργο της αξιολόγησης έγινε για πρώτη φορά ολοκληρωμένη προσπάθεια καταγραφής και αποτύπωσης του έργου του Τμήματος κατά τα 13 χρόνια λειτουργίας του σε εκπαιδευτικό, ερευνητικό, και κοινωνικό επίπεδο.

Τα αποτελέσματα δίνουν μια ικανοποιητική εικόνα των δυνατών και αδύνατων σημείων του Τμήματος, αναδεικνύουν καλές πρακτικές και σημεία που χρήζουν περαιτέρω βελτίωσης.

Δίνουν επίσης «τροφή για σκέψη» για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων από το ίδιο το Τμήμα, οι οποίες εκτιμάται ότι μπορεί να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της δύσκολης συγκυρίας.

ΤΜΟΔ

3

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝΠΡΑΚΤΙΚΗ ΆΣΚΗΣΗ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΟΡΆ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Εκπαιδευτικό Έργο

ΤΜΟΔ

4

Θετικά Σημεία

Άρτιο και υψηλής ποιότητας διδακτικό έργο. Μικρές ομάδες εργασίας στα περισσότερα μαθήματα δημιουργούν «οικογενειακό»

κλίμα μεταξύ φοιτητών-διδασκόντων. Συνεχής και άμεση υποστήριξη φοιτητών από διδάσκοντες (διπλωματικές εργασίες,

επιλογή κατεύθυνσης κλπ.). Διάθεση εναλλακτικών μεθόδων εξέτασης (προφορική εξέταση, ατομικές/ομαδικές

εργασίες, πρόοδοι, ασκήσεις, συνδυασμοί αυτών). Ανάρτηση παλαιότερων θεμάτων και ενδεικτικών λύσεων στο Διαδίκτυο για να

φαίνεται η ποιότητα και η δυσκολία των θεμάτων. Συγκέντρωση μαθημάτων κορμού που ενισχύουν τις γνώσεις και δεξιότητες των

φοιτητών στα 3 πρώτα έτη σπουδών και εισαγωγή των εξειδικευμένων μαθημάτων στα επόμενα έτη.

Αξιολόγηση μαθημάτων από τον 1ο χρόνο λειτουργίας του Τμήματος και συζήτηση των αποτελεσμάτων στη Γενική Συνέλευση (βλ. αποτελέσματα αξιολογήσεων μαθημάτων που δείχνουν μεγάλη ομοιομορφία στις αξιολογήσεις των μαθημάτων-διδασκόντων).

Ηλεκτρονική (πλέον) αξιολόγηση μαθημάτων και διδασκόντων από τους φοιτητές. Προσπάθεια από διδάσκοντες να πειραματιστούν με νέες μεθόδους διδασκαλίας

(βιντεοσκοπημένες διαλέξεις, ανάληψη ρόλων, παρακολούθηση και σχολιασμός εκπαιδευτικού ντοκιμαντέρ κλπ).

Ενισχυτική διδασκαλία σε μαθήματα κορμού (π.χ. Μαθηματικά, Στατιστική, Πληροφορική).

Ενίσχυση συνεργασίας (σε διδακτικό κυρίως επίπεδο) με τα άλλα Τμήματα της ΣΕΔ.ΤΜΟΔ

5

Θετικά Σημεία (συν.)

Παρακολούθηση επαγγελματικής πορείας αποφοίτων μέσω σχετικής έρευνας που διεξήχθη από το ίδιο το Τμήμα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας για την απορρόφηση των αποφοίτων ΜΟΔ στην αγορά εργασίας, ο καινοτόμος και δυναμικός χαρακτήρας των προγραμμάτων σπουδών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή καταρτισμένων επιστημόνων που μπορούν να λειτουργήσουν ικανοποιητικά στην αγορά εργασίας .

Ικανοποιητική απορρόφηση των αποφοίτων μας τόσο από την αγορά εργασίας όσο και από ακαδημαϊκά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Άμεση και συνεχής επικοινωνία με τον Σύλλογο Αποφοίτων (ΠαΣΔιΜΟΔ) και σύνδεσή του με τον ιστότοπο του Τμήματος (http://www.pasdimod.gr/ )

ΤΜΟΔ

6

Σημεία προς βελτίωση

Μικρός αριθμός μελών ΔΕΠ σε σχέση με τις ανάγκες ενός πενταετούς φοίτησης Τμήματος, και συνεχώς μειούμενος αριθμός διδασκόντων βάσει του Π.Δ. 407/80, λόγω των περικοπών χρηματοδότησης του Ιδρύματος.

Έλλειψη βοηθητικού προσωπικού (ΕΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ). Αβεβαιότητα ως προς τον προγραμματισμό εκπαιδευτικών

δραστηριοτήτων λόγω της σταδιακά μειούμενης κρατικής χρηματοδότησης

Άνισα κατανεμημένος φόρτος Διπλωματικών Εργασιών στα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος

Μη έγκαιρη αποφοίτηση φοιτητών Η εφαρμογή μεθόδων ηλεκτρονικής αξιολόγησης μαθημάτων και

διδασκόντων από φοιτητές έχει περιορίσει σημαντικά τον αριθμό των φοιτητών που μετέχουν ενεργά στη διαδικασία της αξιολόγησης

Χαμηλή συμμετοχή φοιτητών στα προγράμματα διεθνούς κινητικότητας (Erasmus) –τάση η οποία σταδιακά φαίνεται να αλλάζει

ΤΜΟΔ

7

Σημεία προς βελτίωση (συν.)

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών: Βρισκόμαστε ήδη σε διαδικασία αναζήτησης δομικών αλλαγών

(Δυνατότητα εξ‘ αποστάσεως εκπαίδευσης, μαθήματα στην αγγλική, ευελιξία προγράμματος σπουδών ώστε να ταιριάζει στις ανάγκες εργαζόμενων φοιτητών, φοιτητών με οικογενειακές υποχρεώσεις, κλπ.).

Λόγω γραφειοκρατίας απέτυχε πρόγραμμα συνεργασίας του ΠΜΣ ΤΜΟΔ με τη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ.

Η αξιολόγηση αποτελεί προϋπόθεση για να αλλάξει ο χαρακτήρας του ΠΜΣ και να πραγματοποιηθούν οποιεσδήποτε αλλαγές.

Μικρός αριθμός Υποψ. Διδακτόρων, οι οποίοι διαμένουν στη Χίο έχουν την ερευνητική τους εργασία ως αποκλειστική απασχόληση

8

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Ερευνητικό Έργο

ΤΜΟΔ

9

Θετικά Σημεία

Παρά τον μικρό αριθμό μελών ΔΕΠ στο Τμήμα και τον κατακερματισμό των γνωστικών αντικειμένων, υπάρχει διαρκής ερευνητική προσπάθεια η οποία αποτυπώνεται: Στον επαρκή αριθμό επιστημονικών βιβλίων και τόμων που έχουν

εκδοθεί από έγκριτους εκδοτικούς οίκους Στον σημαντικό αριθμό ερευνητικών εργασιών που δημοσιεύθηκαν σε

επιστημονικά περιοδικά υψηλού κύρους (impact factor) Στο μεγάλο αριθμό εργασιών που δημοσιεύθηκαν σε πρακτικά

συνεδρίων Στο σημαντικό αριθμό ετεροαναφορών Στο σημαντικό αριθμό ερευνητικών έργων σε εξέλιξη Στη σημαντική ερευνητική δραστηριότητα και ανάπτυξη συνεργασιών

με ερευνητικές ομάδες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Στη κινητικότητα των μελών ΔΕΠ για ερευνητικούς σκοπούς σε

πανεπιστήμια του εσωτερικού και εξωτερικού μέσω συμμετοχής σε κοινά ερευνητικά προγράμματα ή χρήσης των εκπαιδευτικών αδειών.

ΤΜΟΔ

10

Σημεία προς βελτίωση

Ο αριθμός μελών ΔΕΠ του Τμήματος σήμερα (14 μέλη), μετά από δέκα χρόνια λειτουργίας, αποκλίνει σημαντικά από τον αρχικό σχεδιασμό των 25 μελών ΔΕΠ.

Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις αυξημένες απαιτήσεις του Προγράμματος Σπουδών για διεπιστημονικότητα στην εκπαίδευση του Μηχανικού, έχουν ως αποτέλεσμα τη λειτουργία ιδιαίτερα ολιγομελών ερευνητικών ομάδων με μικρή επικάλυψη στις ερευνητικές τους προσπάθειας και με αδυναμία στην προώθηση συνεργιών εντός του Τμήματος.

ΤΜΟΔ

11

Σημεία προς βελτίωση (συν.)

Κατακερματισμένη έρευνα λόγω και της φύσης του Τμήματος: Προσανατολισμός σε πολλούς τομείς έρευνας ταυτόχρονα.

Πληθώρα ερευνητικών εργαστηρίων αναλογικά με το δυναμικό του Τμήματος

Μικρός αριθμός ΔΕΠ μετέχει ενεργά σε αμιγώς ερευνητικά έργα και προγράμματα

ΤΜΟΔ

12

Διασυνδέσεις του Τμήματος με τον Επιχειρηματικό κόσμο και την

Κοινωνία

ΤΜΟΔ

13

Θετικά Σημεία

Σε τοπικό επίπεδο, παρά το γεγονός ότι το αντικείμενο του Τμήματος δεν συνδέεται άμεσα με την οικονομική δραστηριότητα και τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, υπάρχει μια σχετική αλληλεπίδραση, η οποία εκδηλώνεται με: Ομιλίες/διαλέξεις Σύνδεση διπλωματικών εργασιών με θέματα/προβλήματα της περιοχής Συμμετοχή φοιτητών του Τμήματος σε τοπικές αθλητικές-πολιτιστικές

εκδηλώσεις Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε τοπικούς φορείς

Το Τμήμα έχει διασυνδέσεις με επιχειρηματικούς και κοινωνικούς φορείς (π.χ. ΕΕΔΕ, ΣΕΒ, ΙΟΒΕ) πέραν των τοπικών συνόρων

Υποτροφίες από τοπικούς φορείς: Το Τμήμα από την ίδρυσή του (2000) έχει θεσπίσει την απονομή χρηματικών βραβείων επιμελείας σε φοιτητές/τριες  και αποφοίτους, που διακρίνονται για τις επιδόσεις τους. Το θεσμό στηρίζουν κυρίως Ιδρύματα, Επιχειρήσεις, Φίλοι του Πανεπιστημίου Αιγαίου, και φορείς της τοπικής κοινωνίας και Περιφέρειας.

ΤΜΟΔ

14

Σημεία προς βελτίωση

ΤΜΟΔ

15

Διοικητικές υπηρεσίες

ΤΜΟΔ

16

Θετικά σημεία

Καταρτισμένο και έμπειρο διοικητικό προσωπικό

Αποτελεσματικότητα στη παροχή διοικητικού έργου παρά τις αυξημένες απαιτήσεις που έχει επιβάλλει η κρατική γραφειοκρατία. Σημείωση: Ακριβώς αυτές οι απαιτήσεις για

συμμόρφωση με συγκεκριμένα πρότυπα, διαρκείς αναφορές, κλπ. και η πολυπλοκότητα/αντιφατικότητα και συνεχής μεταβλητότητα του νομικού πλαισίου έχουν αυξήσει σημαντικά το διοικητικό κόστος στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ΤΜΟΔ

17

Σημεία προς βελτίωση

Λόγω έλλειψης οργανικών θέσεων, κάλυψη αναγκών σε διοικητικό προσωπικό από τα αποθεματικά του Τμήματος

Έλλειψη χώρου για την οργάνωση της Κεντρικής Βιβλιοθήκης

Επιμήκυνση του ωραρίου λειτουργίας της Βιβλιοθήκης

ΤΜΟΔ

18

ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ

Πρόγραμμα σπουδών μοναδικό σε Πολυτεχνικό Τμήμα στην Ελλάδα

Δραστήριο και σχετικά νέας ηλικίας εκπαιδευτικό προσωπικό

Ιδιαίτερη προσπάθεια και έμφαση στη διδασκαλία ώστε να καλύπτονται τυχόν αδυναμίες και να καλλιεργούνται τα δυνατά σημεία κάθε φοιτητή

Καλό κλίμα στις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ του προσωπικού εντός Τμήματος και εντός Σχολής

Λειτουργία μακριά από τα πληθυσμιακά κέντρα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελκυστικότητα του Τμήματος (δυσκολία προσέλκυσης φοιτητών, υψηλό κόστος μετακίνησης φοιτητών/προσωπικού)

Χαμηλή βάση εισαγωγής με συνεχόμενη πτωτική τάση

Μη ένταξη αποφοίτων του Τμήματος στο ΤΕΕ

Γραφειοκρατικά εμπόδια στην πρόσληψη αποφοίτων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Ανάλυση SWOT

ΤΜΟΔ

19

ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ (συν.)

Έλλειψη ιδιόκτητων κτηριακών υποδομών

Έλλειψη στενής σύνδεσης Τμήματος με αγορά εργασίας, λόγω απόστασης αλλά και λόγω…

έλλειψης κουλτούρας Marketing στο Τμήμα

Αδυναμία προσέλκυσης ξένων φοιτητών λόγω γλώσσας ΠΠΣ και ΠΜΣ.

Υψηλό κόστος διαμονής και διαβίωσης για το προσωπικό

Ανάλυση SWOT (συν.)

ΤΜΟΔ

20

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ

Ύπαρξη πόρων από το νέο ΕΣΠΑ («Σύμβαση Εταιρικής Σχέσης» ΣΕΣ) για δράσεις ενίσχυσης της περιφέρειας

Πρόσφορη τοποθεσία για συγκεκριμένες δράσεις εκπαίδευσης (π.χ. Θερινά Σχολεία)

Προσέλκυση ξένων φοιτητών Πρόσφατη γνωμοδότηση (ΦΕΚ 176,

30/01/2014) επί του ν. 3982/2011 «Απλοποίηση της αδειοδότησης τεχνικών επαγγελμάτων και μεταποιητικών δραστηριοτήτων και επιχειρηματικών πάρκων και άλλες διατάξεις» ανοίγει το δρόμο για την άρση των εμποδίων απασχόλησης των αποφοίτων μας σε αντικείμενα Μηχανικού.

Καθυστέρηση ίδρυσης Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Διαγραφές φοιτητών ή αναστολές φοίτησης λόγω των οικονομικών προβλημάτων που έχει επιφέρει η οικονομική κρίση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Η γενικότερη οικονομική κρίση αποτρέπει εισακτέους φοιτητές να εγγραφούν και να παρακολουθήσουν τα μαθήματα σε Ιδρύματα της Περιφέρειας

Αναγνώριση (υπό προϋποθέσεις) των επαγγελματικών προσόντων των κατόχων πτυχίων που χορηγούνται από Κολλέγια που εδρεύουν νόμιμα στην Ελλάδα και διαθέτουν έγκυρες συμβάσεις πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising) με Πανεπιστήμια άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής  Ένωσης.

Ανάλυση SWOT (συν.)

ΤΜΟΔ

21

Προτάσεις - Προοπτικές

ΤΜΟΔ

22

Βραχυπρόθεσμα

Βελτίωση των παρεχόμενων υποδομών σε φοιτητές και ερευνητές (π.χ. εκσυγχρονισμός εξοπλισμού των Εργαστηρίων) μέσω εναλλακτικών τρόπων χρηματοδότησης (π.χ. μέσω εθνικών προγραμμάτων και ΣΕΣ).

Μεγαλύτερη εστίαση του Τμήματος σε λιγότερα και περισσότερο συνεκτικά ερευνητικά αντικείμενα από ό,τι ισχύει σήμερα.

Συνέχιση και εντατικοποίηση της εκστρατείας Marketing του Τμήματος και ενημέρωσης υποψηφίων φοιτητών.

Ενίσχυση διεθνών συνεργασιών για τη κινητικότητα φοιτητών και διδασκόντων μέσω ERASMUS+

Ενίσχυση των δεσμών συνεργασίας με τους απόφοιτους που εργάζονται σε επιστημονικούς ή επαγγελματικούς φορείς σχετικούς με το αντικείμενο του Τμήματος και δημιουργία θέσεων Πρακτικής Άσκησης

Ενίσχυση του θεσμού των σεμιναρίων έρευνας όπου μέλη ΔΕΠ και υποψήφιοι διδάκτορες θα παρουσιάζουν το ερευνητικό τους έργο.

ΤΜΟΔ

23

Μεσοπρόθεσμα

Ένταξη στο ΤΕΕ και άρση των εμποδίων για την πρόσληψη των ΜΟΔ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Ίδρυση Πολυτεχνικής Σχολής στο Παν. Αιγαίου.Ανεύρεση χώρου και χρηματοδότησης για τη

δημιουργία πανεπιστημιούπολης στο νησί της Χίου.

Αξιοποίηση αποτελεσμάτων ερευνητικών έργων.Έμφαση σε συνέργιες- συνεργασίες: Αναζήτηση

ακαδημαϊκών εταίρων και σύναψη συνεργασιών για δράσεις μεταπτυχιακού ή/και προπτυχιακού επιπέδου.

ΤΜΟΔ

24

Μακροπρόθεσμες Τάσεις - Διεθνές περιβάλλον

Τάση για ευρύτερη αλλαγή παραδοσιακού μοντέλου λειτουργίας των Πανεπιστημίων, λόγω: Αλλαγών στο προφίλ και τις ανάγκες των εκπαιδευομένων -

«we need less higher education, and more longer education» δια-βίου μάθηση

Εμφάνισης νέων «παικτών» στην «αγορά» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (on line προπτυχιακά και μεταπτυχιακά,  Massive Open On Line Courses (MOOCs), Είσοδος μεγάλων Εκδοτικών Οίκων στη αγορά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Pearson, Bertelsmann), Ιδρύματα τύπου Gates Foundation, Lumina Foundation στις ΗΠΑ, αλλά και πρωτοβουλίες ιδιωτικών εταιρειών (π.χ. Deloitte University)

Διεθνώς, τα πανεπιστήμια αναζητούν ένα εκπαιδευτικό μοντέλο ευέλικτο, επεκτάσιμο, κλιμακούμενο, αποτελεσματικό

Αντικρουόμενα μοντέλα: από τη μια το «ηλεκτρονικό πανεπιστήμιο» από την άλλη, ο μονόδρομος της διαρκούς επένδυσης σε υποδομές εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικότατο μέσο ανταγωνισμού διεθνώς – μοντέλο που, υπό τις παρούσες συνθήκες, το Τμήμα δεν μπορεί να ακολουθήσει.

ΤΜΟΔ

25

Εν κατακλείδι…

Το Τμήμα αναγνωρίζει τις δυσκολίες και καταστρώνει, στο μέτρο του δυνατού και εφικτού, σχέδια δράσης.

Κανένα από τα σχέδια δράσης δεν θα επιφέρει τα αναμενόμενα εάν η πολιτεία δεν σταθεί αρωγός στην προσπάθεια του Τμήματος.

Η αρωγή της μπορεί να γίνει πράξη με την ίδρυση Πολυτεχνικής Σχολής, την κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων ΔΕΠ, ΕΤΕΠ, ΕΕΔΙΠ, την παροχή κινήτρων σε φοιτητές για την εγγραφή τους σε

Πανεπιστήμια της παραμεθορίου, και γενικότερα μέσω των θεσμικών αλλαγών που σχετίζονται με την χρηματοδότηση

και την αυτοδυναμία των πανεπιστημίων.

ΤΜΟΔ