Αξιολόγηση σχολικών μονάδων στον ευρωπαϊκό χώρο

ΕΕΘΝΙΚΟ ΘΝΙΚΟ

ΚΚΕΝΤΡΟ ΕΝΤΡΟ

ΔΔΗΜΟΣΙΑΣ ΗΜΟΣΙΑΣ

ΔΔΙΟΙΚΗΣΗΣ &ΙΟΙΚΗΣΗΣ &

ΑΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΕΙΣΗΓΗΤΗΣΕΙΣΗΓΗΤΗΣ

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΡΗΣΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΡΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ

Πολυσήμαντη έννοια (μοντέλο υιοθέτησης)

Μέτρηση

Αποτελεσματικότητα

Βαθμολογία

Εξέταση

Εκτίμηση

Υποκείμενο της αξιολόγησης

• Ποιος ή ποιοι θα αξιολογήσουν;

• Κυρίως……….Ποια σχέση έχουν με το αντικείμενο της αξιολόγησης;

Αντικείμενο της αξιολόγησηςΤι ή ποιον θα αξιολογήσουμε;………..

ένα εκπαιδευτικό σύστημα,

το εκπαιδευτικό έργο,

μια εκπαιδευτική μονάδα,

ένα πρόγραμμα σπουδών,

ένα σχολικό εγχειρίδιο,

ένα διδακτικό υλικό,

τον μαθητή,

τον εκπαιδευτικό,

την εκπαίδευση του εκπαιδευτικού.

Ποιοι είναι οι στόχοι μας στην αξιολόγηση στον εκπαιδευτικό χώρο;

• Βελτίωση και αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας

• Ανάπτυξη στους τομείς της κοινωνίας και οικονομίας

Αξιολόγηση στην εκπαίδευση

Αναγκαιότητα για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας της

εκπαίδευσης που προσφέρεται

Διαδικασία συστηματικής συλλογής και

ανάλυσης δεδομένων που στοχεύει στον

εντοπισμό εκείνων των βασικών στοιχείων για

τη βελτίωση του αξιολογούμενου

Προσαρμογή στις αλλαγές

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕ

Σ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ

Ευρύτερο φάσμα κοινωνικών ευθυνών

• Υιοθέτηση του ενιαίου μοντέλου ή του κοινού προγράμματος σπουδών

• Επιφόρτιση του εκπαιδευτικού με καθήκοντα που είναι χαρακτηριστικά ενός ειδικού

εκπαιδευτικού ή ενός κοινωνικού λειτουργού

Σημερινές απαιτήσεις

• Η σχολική αποτελεσματικότητα

• Αναδεικνύεται έντονα η σχέση μεταξύ των ατομικών χαρακτηριστικών των

εκπαιδευτικών και της ποιότητας μάθησης για τους μαθητές

Αλλάζουμε

Μέσα από μια συστηματική διαδικασία παρακολούθησης της ποιότητας και

αποτελεσματικότητας

Στόχους-Δραστηριότητες-ΑποτελέσματαΣτόχους-Δραστηριότητες-Αποτελέσματα

S.O.S

• Στην εκπαίδευση δεν είναι όλα τα μεγέθη μετρήσιμα

• Αξία έχουν και οι εκπαιδευτικές διαδικασίες

• Μια αξιολόγηση που ελέγχει, ιεραρχεί, ταξινομεί

και συχνά τιμωρεί …. οδηγεί σε αποκλεισμούς.

Αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου

Αξιολόγηση εκπαιδευτικής μονάδας

Αξιολόγηση εκπαιδευτικού υλικού

Αξιολόγηση εκπαιδευτικού

Η τάση προς την ολική αξιολόγηση

Αξιολόγηση μαθητή

Το Εκπαιδευτικό σύστημα μια ολότητα

• Οι εκπαιδευτικές πολιτικές

• Οι τρόποι λειτουργίας και οργάνωσης των θεσμών

• Οι συμπεριφορές των κοινωνικών υποκειμένων (εκπαιδευτικών, γονέων, μαθητών)

Παράγοντες που διαμορφώνουν την εκπαιδευτική ολότηταΠαράγοντες που διαμορφώνουν την εκπαιδευτική ολότητα

Αξιολόγηση της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών

• Αξιολόγηση της αρχικής εκπαίδευσης των

εκπαιδευτικών

• Αξιολόγηση της ενδο-υπηρεσιακής επιμόρφωσης των

εκπαιδευτικών

Η ποιότητα της εκπαίδευσης μπορεί να αξιολογηθεί σε περισσότερα επίπεδα

• Σε Εθνικό επίπεδο

• Σε επίπεδο εκπαιδευτικής μονάδας

• Σε ατομικό επίπεδο ΤαυτίζονταιΤαυτίζονται

• Η αξιολόγηση της δουλειάς των εκπαιδευτικών ενσωματώνεται στην αξιολόγηση της σχολικής μονάδας

• Το σχολείο είναι το σημείο συγκέντρωσης των δραστηριοτήτων των παραγόντων της εκπαίδευσης

(διαμορφωτές πολιτικής, δάσκαλοι, μαθητές κλπ)

• Ολοκληρωμένη εικόνα για την ποιότητα της παρεχόμενης παιδείας

• Η μεγάλη πλειοψηφία των κεντρικών αρχών χρησιμοποιούν τις αξιολογήσεις των σχολείων για να

εκτιμήσουν σφαιρικά το εκπαιδευτικό σύστημα.

Αξιολόγηση σε επίπεδο εκπαιδευτικής μονάδας««του έργου του εκπαιδευτικού»

Αξιολόγηση ενός συνολικού πλαισίου που περικλείει όλες τις

παραμέτρους που συμβάλλουν στην εκπαιδευτική διαδικασία

Αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου

Σήμερα μιλάμε για

• Την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων στη

διαχείριση της σχολικής μονάδας

• Την αυτο-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας

• Νέες απαιτήσεις στο σχεδιασμό της εκπαιδευτικής

πολιτικής

Σήμερα η τάση αφορά..

Τη μεγαλύτερη αυτονομία του εκπαιδευτικού στην υλοποίηση του έργου το

Με ταυτόχρονη αύξηση της λογοδοσίας του.

Μοντέλα αξιολόγησης

• Τεχνοκρατικό Ποσοτική εκπαιδευτική έρευνα

• Ανθρωπιστικό ή πλουραλιστικό Ποιοτική

εκπαιδευτική έρευνα

Τεχνοκρατικό Μοντέλο Αξιολόγησης

Αποτελεί μηχανισμό ελέγχου, όπου ο

αξιολογούμενος δε συμμετέχει στη

διαδικασία αξιολόγησης

Παραδοσιακού τύπου που εστιάζεται στο αποτέλεσμα της

εκπαιδευτικής διαδικασίας

Κυριαρχεί η έννοια της ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Είναι αντικειμενική αξιολόγηση γιατί

στηρίζεται σε μετρήσιμα

αποτελέσματα

2 αξιολογικές έννοιες Αποτελεσματικότητα ικανότητα &

δυνατότητα ενός οργανισμού να πραγματώνει το σκοπό του.

Αποδοτικότητα χαρακτηρίζει την ικανότητα & δυνατότητα ενός οργανισμού να πραγματώνει το σκοπό του αποτελεσματικά με το ελάχιστο δυνατό κόστος.

Ανθρωπιστικό Πλουραλιστικό Μοντέλο

Διαρκής σκόπιμη διαδικασία που

ενσωματώνεται στην εκπαιδευτική διαδικασία

Ανθρωπιστικό γιατί επικεντρώνεται στα

υποκείμενα της εκπαίδευσης & πλουραλιστικό γιατί συνυπολογίζει πολλούς

παράγοντες

Αποφεύγει τις μετρήσεις θεωρώντας τα ποιοτικά

χαρακτηριστικά σημαντικότερα στην

εκπαίδευση.Ο αξιολογητής μετατρέπεται

σε σύμβουλο

Βασική επιδίωξη ο εντοπισμός των

ελλείψεων και των ατελειών του

αξιολογούμενου με σκοπό τη βελτίωσή του

Η αξιολόγηση στον διεθνή κι ευρωπαϊκό χώρο της εκπαίδευσης

• Συμβάλλει στη διερεύνηση της γνώσης για το εκπαιδευτικό έργο

της σχολικής μονάδας

• Προωθεί διαδικασίες ανάπτυξης των σχολείων

• Υποστηρίζει τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων

• Λειτουργεί σαν μοχλός βελτίωσης ή αλλαγής των εκπαιδευτικών

πρακτικών και γενικότερα του εκπαιδευτικού συστήματος

Τάσεις στην εκπαίδευση στον Διεθνή χώρο και στην ΕΕ

• Το εκπαιδευτικό σύστημα εκλαμβάνεται και αξιολογείται ως ολότητα με λειτουργίες:

την αναδιάρθρωση διοικητικού μηχανισμούτις αποκεντρωμένες διαδικασίεςτην ενεργό συμμετοχή των ΟΤΑ την αυτο-αξιολόγηση της εκπαιδευτικής μονάδας την προβολή νέων απαιτήσεων στον σχεδιασμό της

εκπαιδευτικής πολιτικής

• Σήμερα τα εκπαιδευτικά συστήματα τείνουν προς την αποκέντρωση,

προκειμένου να προσαρμοστούν στις τοπικές συνθήκες και να ανταπεξέλθουν στη συνεχώς αυξανόμενη ετερογένεια

των σχολείων

Τάσεις αξιολόγησης στην εκπαίδευση στο Διεθνή χώρο και στην ΕΕ

1. εξωτερική αξιολόγηση

2. εσωτερική αξιολόγηση

3. εξωτερική + εσωτερική= συνύπαρξη διαδικασιών

Εξωτερική αξιολόγηση

Αποτελεί συμβατική μορφή ελέγχου που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κοινού προσφέρει αξιόπιστες κρίσεις- εφόσον προέρχεται από φορείς ή πρόσωπα κύρους και μάλιστα εκτός εκπαιδευτικής μονάδας- γίνεται σε συγκεκριμένο και περιορισμένο χρόνο, δεν προσθέτει απασχόληση στους εκπαιδευτικούς και ενισχύει τη συγκρισιμότητα των κρίσεων βοηθώντας έτσι να διατυπωθούν προτάσεις μεγαλύτερης εμβέλειας

Μορφές Εξωτερικής αξιολόγησης

1. Επιθεώρηση (εστιάζεται σε μετρήσιμα ή παρατηρήσιμα αποτελέσματα, φόβος και άγχος στους εκπ/κους)

2. Παρακολούθηση του εκπαιδευτικού συστήματος (Εθν. Στατ. Υπ., ΟΟΣΑ, διορισμοί εκπ/κων , ΟΣΚ, ΚΕΕ, Survey)

3. Εντοπισμένες μελέτες αξιολόγησης (Σχετίζονται με τη επίδοση των μαθητών, ΙΕΑ., PISA , TIMMS, Πανεπιστημιακοί φορείς)

Η αξιολόγηση των μαθητών και των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνουν αποτελεί παραδοσιακή

πρακτική σε πολλά κράτη, ειδικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Διεθνή προγράμματα και

ερευνητικές πρωτοβουλίες, όπως το Program for International Student Assessment (PISA) ,

(ΤIMSS) Trends in International Mathematics and Science Study & (TALIS) Teaching and

Learning International Survey που έχουν στόχο να καθορίσουν ένα αντικειμενικό πλαίσιο

αξιολόγησης της επίδοσης των μαθητών, οδήγησαν αρκετά ευρωπαϊκά κράτη να αναπτύξουν

πιο συστηματικά μοντέλα μέτρησης της επίδοσης των μαθητών.

Αξιολόγηση σε ατομικό επίπεδο

Εσωτερική αξιολόγηση

Διεξάγεται από τους ίδιους τους παράγοντες της εκπαιδευτικής μονάδας:

Ιεραρχική (συμπληρωματική της επιθεώρησης που επικεντρώνεται στα άτομα και στις πρακτικές τους με στόχο τον έλεγχο της υπακοής στο νόμο)

Συλλογική ή αυτοαξιολόγηση (στηρίζεται σε διαδικασίες που οργανώνονται από τους ίδιους τους παράγοντες της εκπ/κης μονάδας με στόχο την αλλαγή και βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης)

Εργαλεία αυτο-αξιολόγησης

• Συνεντεύξεις

• Ερωτηματολόγια

• Μικρή έρευνα-Επισκόπηση

• Παρατήρηση

• Ανάλυση κειμένων και τεκμηρίων

• Βιντεοσκόπηση, φωτογράφηση

Ερωτηματολόγιο

ΣΤ

ΟΧ

ΟΙ Τ

ΗΣ

ΕΣ

ΩΤ

ΕΡ

ΙΚΗ

Σ Α

ΞΙΟ

ΛΟ

ΓΗ

ΣΗ

Σ

ΠΛ

ΕΟ

ΝΕ

ΚΤ

ΗΜ

ΑΤ

Α Α

ΥΤ

ΟΑ

ΞΙΟ

ΛΟ

ΓΗ

ΣΗ

Σ

Μειονεκτήματα αυτοαξιολόγησης

• Έλλειψη χρόνου

• Μη αρμονική συνεργασία –Μονοδιάστατη επιβάρυνση μελών-Όχι ίσος καταμερισμός

αρμοδιοτήτων

• Γραφειοκρατικές διαδικασίες

• Αλλαγή διδακτικού προσωπικού

• Επιλέγονται δείκτες που ίσως δεν μπορούν να βελτιωθούν

• Αντλούνται στοιχεία για τη συγκεκριμένη εκπαιδευτική μονάδα και όχι για το ευρύτερο

εκπαιδευτικό σύστημα

Συνύπαρξη διαδικασιών εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης

Οι χώρες της Ε.Ε. τείνουν προς την εφαρμογή ενός συστήματος αξιολόγησης της

εκπαιδευτικής μονάδας όπου οι δύο μορφές αλληλοσυμπληρώνονται και

αλληλοεξαρτώνται.

Η αξιολόγηση ένα κοινό ευρωπαϊκό ζήτημα

• Διακήρυξη της Μπολόνια από τους υπουργούς Παιδείας 29 ευρωπαϊκών χωρών 1999

• Συνθήκη της Λισαβόνας, γνωστή και ως "Μεταρρυθμιστική Συνθήκη 2007

• Η τροποποιημένη συμφωνία του Δουβλίνου 2008

Η αξιολόγηση ένα κοινό ευρωπαϊκό ζήτημα

• Η αξία μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας ή συστήματος δεν μπορεί να τεκμηριωθεί όταν δεν υπάρχουν και αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης και κοινώς αποδεκτές διαδικασίες ελέγχου της αποτελεσματικότητάς της

• Η βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης είναι βασικό μέλημα καθώς διαπιστώνεται ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να ενισχυθούν ο εθνικός οικονομικός ανταγωνισμός και η κοινωνική συνοχή

Κοινές κατευθύνσεις αξιολογικών συστημάτων στην Ε.Ε.

• Αξιολόγηση σε κεντρικό επίπεδο και δίκτυο πληροφοριών

• Όχι επιθεώρηση παρά συμβουλευτική δράση απέναντι στους εκπ/κούς

• Ανάπτυξη της αξιολόγησης σε τοπικό επίπεδο και νομοθετική κατοχύρωση

της αυτοαξιολόγησης της εκπαιδευτικής μονάδας


Από τα τέλη του 1990 ως τις αρχές του 2000 υπήρξαν αξιοσημείωτες εξελίξεις στους τύπους της αξιολόγησης σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες

(μεταρρυθμίσεις στα συστήματα αξιολόγησης, έρευνα, πειραματισμοί κλπ)

Οι μεταρρυθμίσεις αυτές έχουν ως συνέπεια τη διεύρυνση του συστήματος αξιολόγησης:

• Από μια αξιολόγηση κλαδική και ατομική (στο επίπεδο των μαθητών, των καθηγητών κλπ) σε μια αξιολόγηση γενική και σφαιρική (σχολικό ίδρυμα).

• Να μη λειτουργεί μόνο ως έλεγχος και απολογισμός, αλλά ως ένα εργαλείο βελτίωσης της προσφερόμενης εκπαίδευσης.


Η εξέλιξη των μοντέλων αξιολόγησης των ευρωπαϊκών κρατών δείχνει μια τάση να ενταχθούν τα συστήματα αξιολόγησης σε ένα πλαίσιο συστημάτων διασφάλισης ποιότητας

Δίκτυο Ευρυδίκη

Το Δίκτυο ΕΥΡΥΔΙΚΗ παρέχει πληροφορίες και αναλύσεις για τα εκπαιδευτικά συστήματα και πολιτικές στην Ευρώπη. Αποτελείται από 33 χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης της ΕE.

http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/

Δίκτυο Ευρυδίκη

http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/

Δίκτυο Ευρυδίκη -Πληροφοριακά στοιχεία

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΛΛΑΔΑ

Οι κατά τόπους Διευθύνσεις και Γραφεία Εκπαίδευσης έχουν τη γενική ευθύνη του ελέγχου της λειτουργίας των σχολικών μονάδων της περιοχής τους. Προβλέπεται η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου των διδασκόντων της σχολικής μονάδας να υλοποιείται σε τοπικό επίπεδο. Ο Σύλλογος των Διδασκόντων συντάσσει έκθεση αυτοαξιολόγησης ενώ περιφερειακά κέντρα αποτιμούν το εκπαιδευτικό έργο των σχολείων της περιοχής τους.

Αξιολόγηση εκπαιδευτικής μονάδας

Επικρατούσες τάσεις στη Ε.Ε.

• Μέχρι τις αρχές του ‘90 εξωτερική αξιολόγηση

• Τα τελευταία 15 χρόνια τάση για την υιοθέτηση

μεθόδων εσωτερικής αξιολόγησης σε επίπεδο

σχολικής μονάδας.

Επικρατούσες τάσεις στη Ε.Ε.

Δοκιμάζονται πλαίσια εσωτερικής αξιολόγησης με παράλληλη χρήση

μορφών εξωτερικής αξιολόγησης σε μια σχέση μάλλον συμπληρωματική

Εσωτερική Εξωτερική

Σχέσεις μεταξύ εσωτερικής & εξωτερικής αξιολόγησης

• Παράλληλη μορφή• Διαδοχική μορφή• Συνεργατική μορφή

Οι δύο μορφές είτε αλληλεξαρτώνται είτε αλληλοσυμπληρώνονται

Δηλαδή

Βαθμός αποκέντρωσης του εκπαιδευτικού συστήματος

Το σημείο ισορροπίας ανάμεσα στην εσωτερική & στην εξωτερική αξιολόγηση εξαρτάται σίγουρα από το βαθμό αποκέντρωσης του εκπαιδευτικού συστήματος. Αποκέντρωση σημαίνει εκχώρηση περισσότερων αρμοδιοτήτων για τη λήψη αποφάσεων στα χαμηλότερα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος

Παραδείγματα χωρών της Ευρώπης

• Τη μεγαλύτερη αυτονομία την έχουν σχολεία στην Ολλανδία, στη Μ. Βρετανία, στο Βέλγιο (Φλαμανδική κοινότητα), στη Δανία, στη Φιλανδία και στη Σουηδία όπου οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται από τα ίδια τα σχολεία

Δεν έχουν αναπτύξει σύστημα αξιολόγησης

• Βέλγιο (πλην της Φλαμανδικής Κοινότητας), Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Μάλτα

Παραδείγματα αξιολογικών συστημάτων

Αυστρία, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Τσεχία, Αγγλία, Φινλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Ισπανία, Σουηδία

Ιδιαιτερότητες κρατών

• Διαφορετική κουλτούρα μεταξύ Νότου (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία)

και Βορρά (Σουηδία και Δανία)

• Διαφορετική Οργάνωση, κεντρική και συγκεντρωτική αντίληψη του

εκπαιδευτικού συστήματος στη Γαλλία, αποκεντρωμένο σύστημα 17

αυτόνομων περιοχών στην Ισπανία και των ομόσπονδων κρατών στη

Γερμανία

Ιδιαιτερότητες κρατών

• Αρμοδιότητα αξιολόγησης σε περιφερειακό επίπεδο

(Ισπανία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία)

• Τοπική αρμοδιότητα αξιολόγησης(Δανία, Σουηδία, Φιλανδία)

ΙταλίαΙσχυρότερη σύνδεση μεταξύ εξωτερικής και εσωτερικής αξιολόγησης

Η ανάπτυξη μια εθνικής μεθόδου αξιολόγησης του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ιταλία, χώρα στην οποία η έννοια της αξιολόγησης είναι σχετικά πρόσφατη, αποτελεί καλό παράδειγμα της σύνδεσης αυτής.

Από το 2004, το Εθνικό Ινστιτούτο για την Αξιολόγηση της Εκπαιδευτικού Συστήματος και Κατάρτισης (INVALSI), είναι αρμόδιο για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του συστήματος εκπαίδευσης σε συνεργασία με τα Σχολεία, τις Περιφέρειες, τις Νομαρχίες και του Δήμους.

Ιταλία

Τσεχία• Στην Τσεχία, η διενέργεια αξιολόγησης είναι συστηματική (ετήσια) και

αναπτύσσεται σε 3 επίπεδα: το Υπουργείο Παιδείας, Νεολαίας και Άθλησης, τις περιφερειακές αρχές και τη ČŠI.

• Εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων (προσχολική, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, επαγγελματική ) αξιολογούνται από τους διευθυντές, χωρίς όμως σαφή και αντικειμενικά κριτήρια και μεθόδους.

• Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης μπορεί να παίξουν ρόλο στη λήψη πρόσθετου επιδόματος επί της κανονικής αμοιβής.

Γερμανία• Η οργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος καθορίζεται από τη ομοσπονδιακή του

φύση. Η ευθύνη για την εκπαιδευτική νομοθεσία έχει ανατεθεί από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση στα 16 κρατίδια που χρησιμοποιούν το Συμβούλιο των υπουργών Παιδείας για την μεταξύ τους συνεργασία

Το πιλοτικό πρόγραμμα «Ποιοτική Βελτίωση σε Σχολεία και Σχολικά Συστήματα»

Τα Ομόσπονδα Κρατίδια κατέληξαν σε συμφωνία με την Ομοσπονδία προκειμένου να συνδέσει κάποιες από τις μετρήσεις του με ένα πιλοτικό πρόγραμμα που φέρει τον τίτλο «Ποιοτική Βελτίωση σε Σχολεία και Σχολικά Συστήματα». Κεντρικό ζήτημα σε αυτό αποτελεί η γενική ποιότητα της επίδοσης και οι αναγκαίοι καταστατικοί όροι καθενός σχολείου ξεχωριστά και των αντίστοιχων σχολικών συστημάτων. Ο αναπτυξιακός στόχος είναι να αυξηθεί η εκπαιδευτική επίδοση και στα δυο επίπεδα. Περισσότερα από 180 σχολεία όλων των τύπων συμμετείχαν στο πενταετές πιλοτικό πρόγραμμα (2000-2004).

Γαλλία Από το 1982 η εξαιρετικά συγκεντρωτική οργάνωση της

εκπαίδευσης έχει αλλάξει δίνοντας αρκετές αρμοδιότητες στην τοπική αυτοδιοίκηση. Οι 31 «Ακαδημίες» είναι εξωτερικά διοικητικά τμήματα του Υπουργείου Παιδείας με ευθύνη συγκεκριμένων περιοχών της χώρας. Τα σχολεία είναι σε κάποιο βαθμό ανεξάρτητα σε σχέση με τις διοικητικές και διδακτικές τους δραστηριότητες καθώς και σε δεύτερο επίπεδο όσον αφορά στα οικονομικά ζητήματα.

Αυστρία Ο Αυστριακός νόμος προβλέπει την εσωτερική αξιολόγηση για τους εκπαιδευτικούς.

Υπεύθυνος είναι ο επικεφαλής του σχολείου (Direktor) και καλύπτει δύο πλευρές:

• Την αξιολόγηση της απόδοσης των δασκάλων ως προς την τήρηση των κατευθύνσεων του προγράμματος σπουδών. Για παράδειγμα, οι δάσκαλοι ελέγχονται αν εκπληρώνουν το καθήκον τους να ενημερώνουν τους γονείς, αν υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τις σχολικές δραστηριότητες σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις, κοκ.

• Την συμβουλευτική, δηλαδή βοήθεια προς τους δασκάλους όταν πρέπει να λύσουν προβλήματα συγκρούσεων με άλλους δασκάλους, με τους μαθητές ή με τους γονείς

.

Σουηδία• Τη γενική ευθύνη της εκπαίδευσης έχει το Υπουργείο Παιδείας και Επιστήμης.

Υπάρχουν επίσης δύο ακόμα εθνικά όργανα για την παιδεία που χρηματοδοτούνται από το κράτος: η Εθνική Επιτροπή για την Παιδεία, υπεύθυνη για την επίβλεψη, την αξιολόγηση, το συντονισμό του δημόσιου συστήματος εκπαίδευσης, και η Εθνική Επιτροπή για τη Βελτίωση των Σχολείων που υποστηρίζει τα σχολεία και τους Δήμους να φέρουν σε πέρας στόχους που αφορούν την επιτυχή λειτουργία των σχολείων σε εθνικό επίπεδο.

• Κάθε έτος το Εθνικό Γραφείο για την Εκπαίδευση παρουσιάζει την τρέχουσα κατάσταση του εκπαιδευτικού συστήματος στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο. Αυτό παρέχει μια βάση για το σχέδιο εθνικής ανάπτυξης των σχολείων.

Ιστότοποι παρακολούθησης εκπαιδευτικών συστημάτων

Φιλανδία Το Φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα περιλαμβάνει:• Το υποχρεωτικό σχολείο (βαθμίδες 1 – 9), • Το ανώτερο δευτεροβάθμιο σχολείο ή το επαγγελματικό σχολείο (βαθμίδες 10 – 12),• Ανώτατη εκπαίδευση (3 βασικό πτυχίο + 2 έτη Μάστερ) Εκπαίδευση ενηλίκων. - Το 2000, υπήρχαν 65.000 επτάχρονοι μαθητές. - Περίπου το 60 % των μαθητών συνεχίζουν τις σπουδές τους στο ανώτερο δευτεροβάθμιο σχολείο. Οι υπόλοιποι κατευθύνονται στα επαγγελματικά λύκεια.

ΦιλανδίαΥποχρεωτική εκπαίδευση 7-16 ετώνΤα δημοτικά σχολεία έχουν 9 τάξεις. Στα πρώτα 6 τη διδασκαλία αναλαμβάνει ένας δάσκαλος ενώ στα τρία τελευταία τα διαφορετικά μαθήματα διδάσκουν ειδικευμένοι καθηγητές.Χαρακτηριστικά του συστήματος:- Ενιαίο πρόγραμμα για τα 9 έτη.- Δωρεάν παροχή, μεταφοράς, σίτισης, εκπαιδευτικών βιβλίων και υλικού.- Τα παιδιά πηγαίνουν σε σχολεία στη γειτονιά τους.- Δεν δίνεται πτυχίο αλλά μια βεβαίωση σπουδών.- Παροχή ισότιμης εκπαίδευσης σε όλους του πολίτες.- Παροχή των απαραίτητων εφοδίων για την ανώτερη παιδεία.- Σχεδόν όλα τα παιδιά τελειώνουν την υποχρεωτική εκπαίδευση. Είναι σπάνιες οιπεριπτώσεις των παιδιών που φεύγουν από αυτή τη βαθμίδα.-Το σχολείο οφείλει να παρέχει καθοδήγηση και συμβουλευτική σε διάφορα επίπεδα.

ΦιλανδίαΤα κύρια σημεία της εκπαιδευτικής πολιτικής, είναι αποτέλεσμα συναίνεσης και συναπόφασης και των πέντε πολιτικών κομμάτων της χώρας (3 εντός βουλής και 2 εκτός), συνοψίζονται στα εξής:•Κοινή, συνεπής και μακροπρόθεμη πολιτική•Αφοσίωση απ’ όλους στο όραμα μιας κοινωνίας βασισμένης στη γνώση (γονείς, οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων)• Ισότητα στην Εκπαίδευση•Μεταβίβαση της λήψης αποφάσεων και της ευθύνης σε τοπικό επίπεδο•Νοοτροπία εμπιστοσύνης, η οποία είναι χαρακτηριστικό της Φινλανδικής κουλτούρας•Οι εκπαιδευτικοί έχουν υψηλό κύρος στην κοινωνία •Δεν υπάρχει επιθεωρητής και ατομική αξιολόγηση, καθώς οι εκπαιδευτικοί περνούν από ειδικές σπουδές πριν εισέλθουν στην υπηρεσία. •Υπάρχει αξιολόγηση σχολικής μονάδας σε τοπικό επίπεδο

Φιλανδία

• Μεταρρύθμιση το 1993 σε συνθήκες σοβαρής οικονομικής ύφεσης

• Έκλεισαν πολλά σχολεία τη δεκαετία του 1990

• Αναθεώρηση του εκπαιδευτικού συστήματος το1996 & 1997

ΦιλανδίαΟι εκπαιδευτικοί:

• Ένας πτυχιούχος για να εργαστεί στην εκπαίδευση πρέπει να παρακολουθήσει ένα διετές διπλό μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών (major και minor master).

• Για την εισαγωγή του στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα περνάει από συνέντευξη, η οποία βασίζεται σε ειδικά δομημένο ερωτηματολόγιο.

• Στόχος της συνέντευξης είναι να διαπιστωθούν:

α) η ψυχολογική και ψυχική κατάσταση του υποψήφιου,

β) οι λόγοι για τους οποίους επιθυμεί να διδάξει και

γ) η ικανότητα επικοινωνίας του υποψήφιου.

ΦιλανδίαΈνας δάσκαλος δημοτικού σχολείου

• διδάσκει στις βαθμίδες 1 έως 6 (ηλικίες 7 έως 13)

• διδάσκει τυπικά και τα 13 αντικείμενα

Οι εκπαιδευτικοί είναι μόνιμοι, δεν υπάρχει επιθεωρητής και ατομική αξιολόγηση, καθώς οι εκπαιδευτικοί περνούν από ειδικές σπουδές πριν εισέλθουν στην υπηρεσία.

Υπάρχει αξιολόγηση σχολικής μονάδας σε τοπικό επίπεδο.

Φιλανδία Δεν προβλέπεται ατομική αξιολόγηση του

εκπαιδευτικού ή του έργου του. Τα περισσότερα όμως σχολεία εφαρμόζουν συγκεκριμένο σύστημα ποιότητας το οποίο προβλέπει ετήσιες συζητήσεις μεταξύ διευθυντή και εκπαιδευτικού για την εξέλιξη, για την πορεία και επαγγελματική εξέλιξη του τελευταίου

Φιλανδία

20002000 2525ηη θέση ανάμεσα σε 31 θέση ανάμεσα σε 31 χώρεςχώρες

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ PISA-ΕΛΛΑΔΑ-ΦΥΣ. ΕΠΙΣΤΗΜ. Program International Student Assessment

2009 30η θέση ανάμεσα σε 65 χώρες



Σε όλη την Ευρώπη οι εκπαιδευτικές μονάδες είναι υποχρεωμένες να αυτοαξιολογούνται για να λογοδοτούν στο κράτος και στην κοινωνία

Στη Φιλανδία επικρατεί η ομαδική/ συλλογική ευθύνη και λογοδοσία (δημόσιος απολογισμός) με στόχο τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης

Διαπιστώσεις

Συγκριτική αξιολόγηση των συστημάτων της Ε.Ε.

Οι βασικοί τομείς του συστήματος στους οποίους επικεντρώνεται το ενδιαφέρον είναι:

1. Το γενικό σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού συστήματος με

βάρος στους μακροσκοπικούς φυσικούς δείκτες

2. Το σύστημα αξιολόγησης του σχολείου, ως σχολικής μονάδας

3. Το σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών

4. Το σύστημα αξιολόγησης των μαθητών


Η ευθύνη διαχείρισης της αξιολόγησης είναι μοιρασμένη σε τρία επίπεδα:

1. Σε κεντρικό, εθνικό επίπεδο, όπου το ρόλο αναλαμβάνει το αρμόδιο Υπουργείο, κάποιος φορέας άμεσα εξαρτώμενος από το υπουργείο ή κάποιος ανεξάρτητος φορέας.

2. Σε περιφερειακό επίπεδο, όπου το ρόλο αναλαμβάνει μια Τοπική Αρχή, είτε με τη μορφή οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης είτε με τη μορφή περιφερειακής εκπαιδευτικής αρχής.

3. Σε τοπικό επίπεδο, όπου το ρόλο της αξιολόγησης αναλαμβάνει η ίδια η Σχολική Μονάδα.


Σύστημα Αξιολόγησης της Σχολικής Μονάδας:

Η σύγχρονη τάση φαίνεται να είναι η θεώρηση της σχολικής μονάδας ως βασικής οντότητας του εκπαιδευτικού συστήματος

Χρειάζεται λοιπόν ένα ιδιαίτερο σύστημα αξιολόγησης του σχολείου που θα έχει χαρακτήρα τόσο εξωτερικό όσο και εσωτερικό, το οποίο θα εξετάζει την επίδοση του σχολείου στο ευρύτερο δυνατό εύρος λειτουργιών του, τόσο σε θέματα παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά όσο και θέματα διοικητικά (διαχείριση πόρων κλπ)

Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημαΥπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων

Πολιτισμού & Αθλητισμού

Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής

13 Περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης

Εκπαιδευτικές μονάδες

ιεραρχικά δομημένο

Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα

Διάρκεια σχολικής ημέρας / εβδομάδας / έτους:

Το διδακτικό έτος διαρκεί 175 ημέρες για το Δημοτικό και 150 για το Γυμνάσιο. Η διδασκαλία των μαθημάτων γίνεται την περίοδο από 11 Σεπτεμβρίου έως 15 Ιουνίου για το Δημοτικό και έως 31 Μαΐου για το Γυμνάσιο. Τα σχολεία λειτουργούν 5 ημέρες την εβδομάδα. Η διδακτική ώρα διαρκεί 40 με 50 λεπτά. Ο αριθμός ωρών διδασκαλίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, για τα 2 πρώτα χρόνια, είναι 25 ώρες την εβδομάδα και 30* για τα τέσσερα τελευταία έτη. Ο αριθμός ωρών διδασκαλίας στον α΄ κύκλο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι 35 ώρες την εβδομάδα για το τριετές Γυμνάσιο

* Αλλαγές στα Δημοτικά διευρυμένου ωραρίου


Aπό τις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι εκπαιδευτικοί αντιμετώπισαν με επιφύλαξη και κριτική στάση τις απόπειρες για τη θέσπιση συστημάτων αξιολόγησης στην εκπαίδευση. Οι σχετικές με την αξιολόγηση τραυματικές εμπειρίες* του παρελθόντος στην Ελλάδα, οι οποίες την ταυτίζουν με προσπάθειες χειραγώγησης των εκπαιδευτικών από το κράτος, έχουν δαιμονοποιήσει κάθε συζήτηση γύρω από το θέμα αυτό.

*Η αξιολόγηση του διδακτικού έργου στη χώρα µας έχεισταματήσει από το 1982 , µε την κατάργηση του θεσµού των

επιθεωρητών

Ο θεσµός του Επιθεωρητή εµφανίστηκε στο νόµο περί ∆ηµοτικών Σχολείων του 1834


Στη χώρα μας τα ζητήματα της ποιότητας και της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου αποτέλεσαν στόχους των εκπαιδευτικών πολιτικών από τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 και συνοδεύτηκαν από σειρά πρωτοβουλιών σε νομοθετικό, ερευνητικό και εφαρμοσμένο επίπεδο


Αυτοαξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου της Σχολικής Μονάδας (ΑΕΕ):

α) Σε νομοθετικό επίπεδο στηρίζεται στους Ν.2986/2002, άρθρ. 4. και Ν.3848/2010,άρθρ. 32.β) Σε ερευνητικό επίπεδο θα βασιστεί σε αξιοποίηση και συνθετική αναπροσαρμογή ήδη παραχθέντος υλικού από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα φορέων του Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α. (Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας) στα ΕΠΕΑΕΚ Ι & ΙΙ.γ) Σε εκπαιδευτικό επίπεδο συνδέεται άμεσα με τα κρίσιμα ζητήματα της εκπαιδευτικής ασυμμετρίας και των εκπαιδευτικών ανισοτήτων.

Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α / ΙΕΠΈργο :

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης (ΑΕΕ)

Πήραν μέρος 500 εκπαιδευτικές μονάδεςΗ πιλοτική φάση ολοκληρώθηκε σε 4 τετράμηνα από

το Σεπτέμβριο του 2010 μέχρι τον Ιούνιο του 2012

Ολοκλήρωση πιλοτικής εφαρμογής

Εφαρμογή αποτελεσμάτων αυτο-αξιολόγησης

•Μέσω του έργου της ΑΕΕ θα επιδιωχθεί η αξιοποίηση των εκθέσεων αυτοαξιολόγησης των σχολείων, όπως διαπίστωση των αδυναμιών, εντοπισμός και επίλυση των προβλημάτων, ανάδειξη των καλών πρακτικών. •Ειδικά δε για τα σχολεία που ανήκουν σε μειονεκτικές περιοχές θα επιδιωχθεί η άμεση διασύνδεσή τους με οριζόντιες δράσεις και πολιτικές ενισχυτικού, υποστηρικτικού και αντισταθμιστικού χαρακτήρα του Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α. σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο.

Αξιολόγηση σχολικών μονάδων στον ευρωπαϊκό χώρο

Documents