รปแบบของการสงสญญาณขอมล

การสอสารขอมลจะตองมการสงขอมลหรอสญญาณผานสอกลางไปยงผรบ โดยการกาหนดขนตอนและ

วธการควบคมทศทางการสงทแนนอน แบงออกเปน 3 รปแบบ ไดแก

1. แบบทศทางเดยวหรอซมเพลกซ ( One-Way หรอ Simplex )ในการสงสญญาณขอมล

แบบ simplex ขอมลจะถกสงไปในทางเดยวเทานน และตลอดเวลา ตวอยางเชน การกระจาย

เสยงของ สถานวทยหรอการแพรภาพทางโทรทศนเปนตน

รปแบบSimplex

2. แบบกงสองทศทางหรอครงดเพลกซ ( Half -Duplex ) สามารถแลกเปลยนขอมลของผรบและผ

สงแตตองสลบกนสง จะทาใน เวลาเดยว กนไมได เชนการสอสารโดยใชวทยสอสาร

รปแบบ ( Half Duplex )

ใบความรท 5

เรอง รปแบบของการสงสญญาณขอมล และสอกลางในการสอสารขอมล

วชา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รหส ง22204 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556

3. แบบทางค (Full-Duplex) ในแบบนเราสามารถสงขอมล ไดพรอมๆ กนทงสองทาง ตวอยางเชน การพดคย

โทรศพท โดยสามารถ สอสารพรอมกนไดทงสองฝาย บางครง เรยกการสอสาร แบบทางควา Four-Wire Line

รปแบบ Full-Duplex

สอกลางในการสอสารขอมล ( Communication Media )

ตวกลางหรอสายเชอมโยง เปนสวนททาใหเกดการเชอมตอระหวางอปกรณตาง ๆ เขาดวยกน และอปกรณ

นยอมใหขาวสารขอมลเดนทางผาน จากผสงไปสผรบ สอกลางทใชในการสอสารขอมลมอยหลายประเภท แตละ

ประเภทมความแตกตางกนในดานของปรมาณขอมลทสอกลางนน ๆ สามารถนาผานไปไดในเวลาขณะใด

ขณะหนง การวดปรมาณหรอความจในการนาขอมลหรอ ทเรยกกนวาแบบดวดท (bandwidth) มหนวยเปนจานวน

บตขอมลตอวนาท ( bit per second : bps ) ลกษณะของตวกลางตางๆ มดงตอไปน

สอกลางประเภทสายสญญาณ ( Wired Media )

สอกลางประเภทมสาย หมายถง สอกลางทเปนสายซงใชในการเชอมโยงโดยอปกรณตาง ๆ เพอใชในการ

สงผานขอมลระหวางอปกรณ และอปกรณในระยะทางทหางกนไมมากนก สายสญญาณทนยมใชในปจจบน คอ

สายคบดเกลยว ( twisted pair ) สายโคแอกเชยล ( coaxial ) และสายใยนาแสง (fiber optic)

1) สายคบดเกลยว (twisted pair)

ประกอบดวยเสนลวดทองแดงทหมดวยฉนวนพลาสตก 2 เสน พนบดเปนเกลยว ทงนเพอลดการรบกวน

จากคลนแมเหลกไฟฟาจากคสายขางเคยงภายในเคเบล เดยวกนหรอจากภายนอก เนองจากสายคบดเกลยวนยอมให

สญญาณไฟฟาความถสงผานได สาหรบอตราการสงขอมลผานสายคบดเกลยวจะขนอยกบความหนาของสายดวย

กลาวคอ สายทองแดงทมเสนผานศนยกลางกวาง จะสามารถสงสญญาณไฟฟากาลงแรงได ทาใหสามารถสงขอมล

ดวยอตราสงสง โดยทวไปแลวสาหรบการสงขอมลแบบดจทล สญญาณทสงเปนลกษณะคลนสเหลยม สายคบด

เกลยวสามารถใชสงขอมลไดถงรอยเมกะบตตอวนาท ในระยะทางไมเกนรอยเมตร เนองจากสายคบดเกลยว มราคา

ไมแพงมาก ใชสงขอมลไดด จงมการใชงานอยางกวางขวาง

1.1 สายคบดเกลยวชนดหมฉนวน (Shielded Twisted Pair : STP)

เปนสายคบดเกลยวทหมดวยลวดถกชนนอกท

หนาอกชนเพอปองกนการรบกวนของคลนแมเหลกไฟฟา ม

ลกษณะเปนสองเสน มแนวแลวบดเปนเกลยวเขาดวยกนเพอ

ลดเสยงรบกวน มฉนวนหมรอบนอก มราคาถก ตดตงงาย

น าหนกเบาและ การรบกวนทางไฟฟาตา สายโทรศพทจดเปน

สายคบดเกลยวแบบหมฉนวน

1.2 สายคบดเกลยวชนดไมหมฉนวน (Unshielded Twisted Pair : UTP)

เปน สายคบดเกลยวมฉนวนชนนอกทบางอกชนทาใหสะดวกในการโคงงอแตสามารถ

ปองกนการรบกวนของคลนแมเหลกไฟฟาไดนอย

กวา ชนดแรก แตกมราคาตากวา จงนยมใชในการ

เชอมตออปกรณในเครอขาย ตวอยาง ของสายสายค

บดเกลยวชนดไมหมฉนวน ทเหนในชวตประจาวน

คอ สายโทรศพททใชอยในบาน มราคาถกและนยม

ใชกนมากทสด สวนใหญมกใชกบระบบโทรศพท

แตสายแบบนมกจะถกรบกวนไดงาย และไมคอย

ทนทาน

2) สายโคแอกเชยล ( coaxial )

เปนตวกลางเชอมโยงทมลกษณะเชนเดยวกบสายทตอจากเสาอากาศ สายโคแอกเชยลทใช

ทวไปม 2 ชนด คอ 50 โอหมซงใชสงขอมลแบบดจทล และชนด 75 โอหมซงใชสงขอมล

สญญาณแอนะลอก สายประกอบดวยลวดทองแดงทเปนแกนหลกหนงเสนทหมดวยฉนวน

ชนหนง เพอปองกนกระแสไฟรว จากนนจะหมดวยตวนาซงทาจากลวดทองแดงถกเปนเปย เพอ

ปองกนการรบกวนของคลนแมเหลกไฟฟาและสญญาณรบกวนอนๆ กอนจะหมชนนอกสดดวย

ฉนวนพลาสตก ลวดทองแดงทถกเปนเปยนเองเปนสวนหนงททาใหสายแบบนมชวงความถ

สญญาณไฟฟาสามารถผานไดสงมาก และนยมใชเปนชองสอสารสญญาณแอนะลอกเชองโยง

ผานใตทะเลและใตดน

3. เสนใยนาแสง (fiber optic)

ทาจากแกวหรอพลาสตกมลกษณะเปนเสนบางๆ คลาย เสนใยแกวจะทาตวเปนสอในการสงแสงเลเซอรทม

ความเรวในการสงสญญาณเทากบ ความเรวของแสง สามารถสงสญญาณทมความถสงได และสญญาณ

รบกวนภายนอกมอยางเดยวคอ แสงจากภายนอก มราคาคอนขางสงและดแลรกษายาก

สอกลางประเภทไรสาย (Wireless Media)

การสอสารขอมลแบบไรสายนสามารถสงขอมลไดทกทศทางโดยมอากาศเปนตวกลางในการ

สอสาร

1. สญญาณไมโครเวฟ (Microwave)

เปนสอกลางในการสอสารทมความเรวสง สงขอมลโดยอาศยสญญาณไมโครเวฟ ซงเปน

สญญาณคลนแมเหลกไฟฟาไปในอากาศพรอมกบขอมลทตองการสง และจะตองมสถานททา

หนาทสงและรบขอมล และเนองจากสญญาณไมโครเวฟจะเดนทางเปนเสนตรง ไมสามารถเลยว

หรอโคงตามขอบโลกทมความโคงได จงตองมการตงสถานรบ - สงขอมลเปนระยะๆ และสงขอมล

ตอกนเปนทอดๆ ระหวางสถานตอสถานจนกวาจะถงสถานปลายทาง และแตละสถานจะตงอยในท

สง ซงจะอยในชวงความถ 108 - 1012 เฮรตซ

2) ดาวเทยม ( satellite System )

ไดรบการพฒนาขนมาเพอหลกเลยงขอจากดของสถานรบ - สงไมโครเวฟบนผวโลก

วตถประสงคในการสรางดาวเทยมเพอเปนสถานรบ - สงสญญาณไมโครเวฟบนอวกาศ และทวน

สญญาณในแนวโคจรของโลกในการสงสญญาณดาวเทยมจะตองมสถานภาคพนดนคอยทาหนาท

รบ และสงสญญาณขนไปบนดาวเทยมทโคจรอยสงจากพนโลก 22,300 ไมล โดยดาวเทยมเหลานน

จะเคลอนทดวยความเรวทเทากบการหมนของโลก จงเสมอนกบดาวเทยมนนอยนงอยกบทขณะท

โลกหมนรอบตวเอง ทาใหการสงสญญาณไมโครเวฟจากสถานหนงขนไปบนดาวเทยม และการ

กระจายสญญาณ จากดาวเทยมลงมายงสถานตามจดตางๆ บนผวโลกเปนไปอยางแมนยา ดาวเทยม

สามารถโคจรอยได โดยมแผงรบพลงงานจากแสงอาทตย ( Solar cell ) ตดตงอยกบดาวเทยม