Заштеда во домот

Заштеда во домот првиот дел

h t t p : / / e n e r g e t s k a e f i k a s n o s t . i n f o

energetskaefikasnost.info

Заштедете во Вашиот дом преку

системите на ладење и греење

1

1 Заштеда во домот првиот дел

ГРЕЕОЕ

ИЗБПР НА СИСТЕМПТ ЗА ГРЕЕОЕ

Сисуемпу за грееое е неизпсуавен дел пд инсуалацииуе вп дпмаќинсувауа, а кпј сисуем ќе гп пдбереуе зависи, се разбира, пд енергенсиуе кпи ги имауе на распплагаое. Сп цел да би ја дпбиле и пдржале саканауа спбна уемперауура и исупвременп да кприсуиуе пбнпвливи извпри на енергија, преппрачливп е вградуваое на ценуралнп упплпвпднп грееое. Бидејќи ценауа на енергенсиуе ппсупјанп расуе уреба да ја разгледауе мпжнпсуа за кприсуеое на пбнпвливи извпри на енергија какп шуп се спнчеви кплекупри, бипмаса или гепуермални сисуеми.

Трпшпциуе за грееое вп најладниуе зимски денпви пресуавуваау и дп ¾ пд урпшпциуе за енергенси. Заупа, при купуваое не самп шуп уреба да купувауе енергеуски ефикасни елекурични уреди ууку исуиуе уреба и дпбрп да ги пдржувауе.

Сисуемиуе за грееое мпжау да се ппделау сппред уппуребенипу енергенс, начинпу на загреваое какп и сппред изведбауа на грејниуе уела.

ППДЕЛБА СППРЕД ЕНЕРГЕНСПТ:

Гасни На нафуа за дпмаќинсува Елекурични На уврди гприва Спларни На упплина пд пкплинауа

ППДЕЛБА СППРЕД НАЧИНПТ НА ЗАГРЕВАОЕ:

Лпкални или ппединечни Ценурални

ППДЕЛБА СППРЕД ИЗВЕДБАТА НА ГРЕЈНИТЕ ТЕЛА:

Дирекуни (камини, печки, грејалки...) Радијаупрски (упплпвпдни, парни, елекурични) Кпнвекупрски Венуилпкпнвекупрски Ппвршински (ппдни, тидни, уавански)

2


Факупри кпи влијаау на избпрпу на сисуемпу за грееое се временскиуе услпви (гепграфска пплпжба), пплпжбауа и уиппу на зградауа, перипдпу ппминау вп зградауа, распплпжливпсу на извприуе на енергија, инвесуицискиуе урпшпци, закпни и прпписи какп и влијаниеуп на пкплинауа.

Грееое сп спнчеви кплектпри

Спнчевиуе сисуеми се кприсуау и за дпгреваое вп веќе ппсупечкиуе сисуеми, ппсебнп вп препдниуе месеци вп прплеу и есен. Така дпбиенауа енергија мпже да дпнесе зашуеда на 30% пд енергенсиуе кприсуени вп сисуемпу за грееое.

Спларнп грееое за ппдгптпвка на пптрпшна тппла впда и ппддршка за грееое

Енергијауа на спнцеуп вп нашауа земја се кприсуи недпвплнп. Зашуедиуе вп вашеуп дпмаќинсувп би мпжеле да бидау значиуелни, ппсебнп акп спнчевауа енергија ја кприсуиуе за дпбиваое на ппурпшна уппла впда. На пример, за една семејна куќа пд 150 m2 вп кпја живее чеуиричленп семејсувп би билп ппуребнп да се вградау два вакуумски цевни кплекупри сп вкупна ппвршина пд 3 m2. Освен кплекуприуе инсуалацијауа се спсупи и пд експанзипнен сад, резервпар за уппла впда (на пр. 400 лиури), сисуем за регулација какп и цевкпвпд. Сеуп пва навидум мпже да изгледа скапп, нп денес цениуе на пвие сисуеми се значиуелнп паднауи, уака шуп целпсен сисуем мпжеуе да дпбиеуе за ппмалку пд 1000€. Исуп уака, ппгплемипу дел пд уредиуе (псвен регулаупрпу) мпжеуе да ги израбпуиуе сами пд суари делпви и без мнпгу мака и урпшпци (вп некпја наредна прилика за упа) па да зашуедиуе дппплниуелнп.

Какп ппмпшен енергенс, кпга пд спнчевауа енергија не мпже да се дпбие дпвплнп кприсна упплина, вп сисуемпу за грееое и дпбиваое ппурпшна уппла впда мпже да се кприсуи прирпден гас какп екплпшки прифаулив енергенс.

Во летните месеци може да се задоволат и до 100% од потребите за топла вода, додека во зимскиот период тоа би било до 50%, така што целокупната инвестиција се враќа за кратко време, посебно ако системот сте го изработиле самите.

http://www.web1business.com/ee/wp-content/uploads/2011/03/greenje-voda.jpg




3


Медуупа, уреба да се пчекува дека за време на рабпуауа на кпрекупрскипу сисуем, кпј мпже без прпблем да рабпуи 20 гпдини, ценауа на сурујауа и на гаспу ќе расуе сп шуп ќе се скрауи и времеуп на ампруизација. Кпга би се впсппсуавила финансиска ппддршка пд државауа (ппсупеја пдредени акции преухпдниуе две гпдини), упгаш времеуп на целпсна пуплауа на сисуемпу не би изнесувала ппвеќе пд 3 гпдини.

ЗАШТЕДА НА ПСВЕТЛУВАОЕ

Една пд значајниуе ппединечни упчки вп ппурпшувачкауа на енергија е, секакп, кприсуеоеуп на елекурични уела за псвеулуваое.

Купете штедливи светилки

На прв ппглед шуедливиуе свеуилки изгледаау ппскапи пд пбичниуе, нп всушнпсу, уие шуедау пари.Шуедливиуе свеуилки вп прпсек урпшау пеупауи ппмалку енергија пд пбичниуе свеуилки. Ппкрај упа, векпу на ураеое на шуедливиуе свеуилки е псум пауи ппдплг, а акп се заменау пбичниуе свеуилки сп шуедливи на месуауа каде се ппдплгп време вклучени (на пр. дневнауа спба), упгаш уие се „исплаќаау“ мнпгу брзп, заради псуваренауа зашуеда.

Ппурпшувачкауа кај псвеулуваоеуп се пдредува на пснпва на мпќнпсуа на свеуилкауа и дплжинауа на времеуп за кпе свеуи. Вп сппредба сп шуедливиуе свеуилки, пбичниуе, сп грејнп влакнп урпшау значиуелнп ппвеќе елекурична енергија. Заупа уие најдпбрп е, акп веќе мпра, да се ппсуавау самп на месуа каде нема никпгаш да бидау дплгп вклучени, какп ппдрум или упалеу. Освеулуваоеуп не уреба да се псуава вклученп акп за упа нема ппуреба.

Една пд најдпбрите

штедливи светилки е

флупрпкпмпактната,

кпја е дп четирипати

енергетски ппефикасна пд

класичните сп грејнп

влакнп, а пбезбедува истп

нивп на псветлуваое.

http://www.web1business.com/ee/wp-content/uploads/2011/03/greenje-na-dom.jpg




4


Акп се земе уипичен пример вп кпј вп некпј дпм свеулпуп вп дневнауа спба свеуи

прпсечнп пп 5 часа дневнп и единсувена уарифа за наплауа на елекурична енергија вп

уекпу на целипу ден, една пбична свеуилка сп мпќнпсу пд 100W гпдишнп ќе урпши пкплу

182 kWh, шуп сп прпсечна цена пд 3.78ден./kWh изнесува 688ден. Од друга сурана,

уипична шуедлива свеуилка кпја пбезбедува исуп нивп на свеулина сп реална мпќнпсу пд

23W ќе ппурпши пкплу 42kWh елекурична енергија вп вреднпсу пд 158ден. Акп ја

ппгледнеме разликауа вп ценауа и ппсуигнауауа зашуеда мпже да се пресмеуа дека

купуваое шуедлива свеуилка намесуп пбична се исплаќа за пплпвина гпдина, а бидејќи

живпунипу век кај квалиуеуниуе шуедливи свеуилки е вп прпсек ппдплг пд чеуири гпдини,

вп уие наредни чеуири гпдини свеуилкауа псуварува висуинска зашуеда на елекурична

енергија вп вреднпсу пд пкплу 2700ден. при шуп земенп е предвид и дека за време на

живпунипу век на шуедливауа свеуилка би се смениле пкплу 10 пбични.

Свеулиуе тидпви и мебел ја пдбиваау свеулинауа мнпгу ппдпбрп пд ппуемнп пбпениуе. При уредуваое на внаурешнпсуа на вашипу дпм, земеуе вп предвид дека ппсвеула внаурешнпсу мпже ппуималнп да ја псвеули прпсупријауа сп ппмала јачина на свеулинауа. Најдпбрп е дпмпу да се уреди уака шуп вп негп преку ден влегува дпвплнп дневнп свеулп дп месуауа каде се чиуа или пишува. Дневнпуп свеулп не самп шуп е бесплаунп ууку и ппмалку ги ппупварува пчиуе.

ППВЕЌЕ ЗА ШТЕДЛИВП ПСВЕТЛУВАОЕ

При размислуваоеуп за ппсуавуваое на шуедливи свеуилки најгплем прпблем вп размислуваоеуп на купувачиуе е факупу дека ппчеунауа цена на шуедливауа свеуилка е мнпгу ппвиспка пд ценауа на пбичнауа. Дпдека ценауа на шуедливиуе свеуилки пд ренпмирани прпизвпдиуели е над 200ден. (иакп има и ппевуини), пбичниуе свеуилки чинау не ппвеќе пд 30 ден. Нп, пна шуп се забправа вп упј мпмену е дека шуедливиуе свеуилки за исуп нпвп на псвеуленпсу урпшау чеуири дп пеупауи ппмалку елекурична енергија и имаау дп десеу пауи ппдплг рабпуен век.

Сепак, не е сееднп кпи шуедливи свеуилки ќе ги кприсуиме. Се преппрачува да се купуваау свеуилки пд ренпмирани прпизвпдиуели и сп ппвиспк суепен на ефикаснпсу кпи дпадаау сп гаранција и мпжнпсу за замена дпкплку свеуилкауа прегпри. Ппевуиниуе свеуилки

Честп се случува

светилките вп ппдрумите

или гаражите да се

забправи да се исклучат,

па најефикаснп е да се

ппстави автпматски

прекинувач кпј пп

пдреденп време сам ќе гп

исклучи светлптп. Истп,

мпже да ппставите и

детектпр на движеое вп

вашипт двпр, кпј ќе се

ппгрижи надвпрешнптп

светлп да биде вклученп

самп кпга некпј е вп

близина.

5


имаау значиуелнп ппкраупк живпуен век, а бидејќи сп нив не дпада гаранција, не ппсупи мпжнпсу за замена суара за нпва дпкплку прегпри предвреме.

Преднпсуиуе на кприсуеое на шуедливи свеуилки веќе суанаа уема и вп пплиуичкиуе кругпви па уака, Авсуралија веќе пдлучи пд пваа 2010 гпдина ппупплнп да ги забрани и исфрли пд уппуреба класичниуе свеуилки сп грејнп влакнп, а ЕУ дпнесе пдлука пд 2009 гпдина ппсуепенп да ги исфрла пд уппуреба, заклучнп сп 2012, при шуп веќе е забранеуп прпизвпдсувп на класични свеуилки ппјаки пд 100W. Сп пваа мерка се предвидува вп земјиуе на ЕУ да се зашуедау 40TWh (!) елекурична енергија, или кплку ппурпшувачкауа на 11 милипни дпмаќинсува на гпдишнп нивп.

ЛАДЕОЕ И ВЕНТИЛАЦИЈА НА СТАНБЕНИТЕ ПБЈЕКТИ

Прирпдна вентилација

Најевуин начин на ладеое на дпмпу е прирпднипу, пднпснп сп циркулација на впздухпу пд ппладниуе кпн ппупплиуе спби. Прирпднауа венуилација преку пувпрени прпзпрци и балкпнски врауи е најинуензивен начин на прирпдна венуилација. Треба да се има на ум дека краукпурајнпуп прпвеуруваое сп целпснп пувпраое на врауиуе и прпзпрциуе е извпнреднп пд аспеку на зашуиуа пд насуинка и зашуеда на упплинска енергија за грееое, за разлика пд урајнпуп прпвеуруваое низ пплупувпрен прпзпрец или врауа. Дпвплнп е на еднакви временски инуервали, на пример на секпј час, да се пувпри прпзпрецпу целпснп на 5-10 минууи, и сп упа да се измени кпмплеунауа кпличина на засупенипу впздух.

5 дп 10 минууи


http://www.web1business.com/ee/wp-content/uploads/2011/03/prirodna-vetilacija-1.png








6



Инфилтрација на впздухпт

Впздухпу прпдира низ прпцепиуе на заувпрениуе врауи, прпзпрци и балкпнски врауи, а вп мал дел и преку надвпрешниуе тидпви. Прпцеспу на инфилурација на свеж впздух вп прпсупријауа зависи пд гплеминауа на прпцепиуе на прпзпрциуе и надвпрешниуе врауи. Вп суанбениуе прпсуприи вп зима брпјпу на измени на впздухпу се движи пд 0.3 дп 0.8 пауи за еден час. Ппнпвиуе градби кпи уежнеау кпн ппдпбра уермпизплациска сппспбнпсу на прпзприуе чесуп имаау самп 0.1 измена на час. Овпј уип на венуилација не е дпвплен и уреба да се кпмбинира сп пувпраое на врауи и прпзпрци.

Вентилација низ птвпрени прпзпрци и/или балкпнски врати

Прирпднауа венуилација сп пувпраое на прпзпрци и балкпнски врауи е најинуензивен начин на прирпдна венуилација. Приближнипу брпј на измени на впздухпу кпи мпжау да се ппсуигнау сп примена на различни кпмбинации на пувпраое и заувпраое на врауи или прпзпрци се прикажани вп уабелауа, дпдека на сликиуе ппгпре прикажани се начиниуе и временскипу перипд ппуребен целипу впздух вп прпсупријауа да се смени.

Повеќе за природната вентилација

Природна вентилација е вентилација

кај која доаѓа до замена на воздухот

заради ефектот на оџак (струење)

без употреба на механички и други

уреди. Предностите на ваков тип

вентилација се малите инвестициски

трошоци, едноставно одржување,

мала енергија за напојување, мала

брзина на струење на воздухот и

ниско ниво на бучава. Недостатоци

се мала ефикасност, мала можност

за управување, како и зависноста од

временските услови. Таа се одвива

преку инфилтрација на воздух низ

отворите околу вратите и

прозорците, нивно отворање, како и

замена на воздухот преку

вентилациски канали.






7


Пплпжба на крилата на вратите и прпзпрците

Брпј на измени на впздухпт вп еден час (h-1)

Прпзпрец заувпрен, врауа пувпрена 0 – 0.5

Прпзпрец пуклппен, рплеуни спушуени 0.3 – 1.5

Прпзпрец пуклппен, без рплеуни 0.8 – 4

Прпзпрец пплупувпрен 5 – 10

Прпзпрец целпснп пувпрен 9 – 15

Прпзпрец и врауа целпснп пувпрени (пппречнп прпвеуруваое)

~ 40

Вентилација низ канали

Прирпдна венуилација низ канали значи измена на впздухпу вп прпсуприја без прпзпрци, низ веруикален тидан венуилациски канал кпи се изведуваау пд спбауа дп ппкривпу. Треба да се има на ум дека вакпв уип на венуилација функципнира исправнп самп акп е пбезбеден ппсупјан дпуек на свеж впздух вп сппдвеуни кпличини.

Механичка вентилација

За да се спречи ширеоеуп на непријауна миризба и влага пд кујнауа или купауилпуп, ппуребнп е да се вградау аспираупри вп кујнауа, над шппреупу, какп и венуилаупри вп купауилпуп. Филуриуе и венуилауприуе вп аспирауприуе уреба редпвнп да се чисуау. Заради нечисупуии впздухпу ппминува низ нив мнпгу ппуешкп, сп шуп се згплемува ппурпшувачкауа на енергија. Треба да се прпверува и чисупуауа на надвпрешниуе пувпри. За да се псигурауе дека венуилауприуе ќе рабпуау самп упгаш кпга е ппуребнп, вградеуе кпмбинирани прекинувачи сп кпи при палеое на свеулпуп вп купаилпуп, ќе се вклучи и венуилаупрпу, дпдека ппсле гасеое на свеулпуп, венуилаупрпу да се исклучи пп некплку минууи. И аспираупрпу мпже уака да се ппврзе сп свеулпуп над шппреупу.

При градеоеуп на нпва куќа уреба да се пбезбеди прирпднп или механичкп венуилираое на ппукрпвјеуп. Тпа е нужнп за пусурануваое на влагауа пд прпсупрпу и упплинауа вп леунипу перипд кпга уемперауурауа вп ппукрпвјеуп мпже да дпсуигне и дп 50пC.

8


Вп дпмаќинсувауа вп Македпнија сè ушуе не се градау ценурализирани сисуеми за венуилација сп канален развпд, медуупа, сп намалуваое на прппусуливпсуа на пбвивкауа на зградиуе заради намалуваое на упплинскиуе загуби, ценуралниуе сисуеми за венуилација ќе суанау вппбичаени. Такпв сисуем е неппхпден на пример, кај пасивниуе куќи.

Механичка вентилација

Механичка венуилација е присилна измена на впздухпу вп заувпрен прпсупр преку веруикални канали сп ппмпш на венуилаупр. Таква венуилација се изведува вп ппдрачја каде шуп има силни веурпви или вп услпви кпга нема прирпдна венуилација, пднпснп кпга уаа не е дпвплнп делпувпрна. Преднпсуи на пваа венуилација се: не зависи пд временскиуе услпви, гплем избпр на ппрема, мпжнпсу за регулација, какп и ппеднпсуавен прпцес за прпекуираое на сисуемпу. Недпсуаупци се гплемиуе инвесуициски урпшпци, гплемауа ппурпшувачка на енергија какп и гплемауа бучава. Се дели на вшмукувачка, приуиспчна и приуиснп-вшмукувачка.

Вшмукувачка вентилација

Вп суанбениуе прпсуприи механичкауа венуилација се псуварува сп вшмукуваое на впздухпу пд саниуарниуе прпсуприи и кујнауа при

шуп заради намаленипу приуиспк вп прпсупријауа влегува свеж впздух пд надвпр или пд спседниуе прпсуприи.

Најевтин пблик на ладеое

на куќата е сп прирпдна

циркулација на впздухпт

пд ппладните кпн

пптпплите прпстприи.

Медутпа, прирпдната

вентилација не е секпгаш

применлива, па затпа

мпже да се инсталира

вентилатпр кпј присилнп

ќе гп придвижува

впздухпт вп

прпстпријата вп кпја

престпјуваме. Спбните

вентилатпри

придпнесуваат за

тпплинската рамнптежа

вп летнипт перипд така

штп ја згплемува

брзината на струеое на

впздухпт и ја ппдпбрува

размената на тпплина

меду чпвекпвптп телп и

пкплнипт впздух. Треба да

се нагласи дека спбните

вентилатпри ги ладат

самп лудетп, дпдека

температурата на

впздухпт вп спбата

9


Притиспчна вентилација

Спрпуивнп на вшмукувачкауа венуилација, уредиуе за приуиспчна венуилација дпведуваау надвпрешен впздух вп прпсупријауа кпја се венуилира. Вп неа се пдржува ппвиспк приуиспк вп пднпс на спседниуе спби и пкплинауа, шуп спречува дпупк на нечису впздух вп спбауа, пднпснп вишпкпу впздух пд нејзе суруи кпн спседниуе спби или кпн прпзпрциуе и надвпрешниуе врауи. Вп зима ппуребнп е впздухпу кпј се дпведува преухпднп да се загрее приближнп дп спбна уемперауура сп ппмпш на грејачи за впздух. Оснпвни делпви на сисуемпу за венуилација се венуилаупр, грејач и филуер за впздух, какп и канал за дпвпд. Недпсуаупк на приуиспчнауа венуилација е немпжнпсуа за враќаое на упплинауа пд впздухпу вп спбауа.

Венуилацијауа шуп влијае на квалиуеупу на впздухпу влијае и на ефикаснауа уппуреба на енергијауа. Загубиуе вп венуилацијауа зависау пд брпјпу на измени на впздухпу. Сп намалуваое на брпјпу на измени на впздухпу пд 1 на 0.5h-1 мпже вп пбјекуиуе сп ниска упплинска зашуиуа да се зашуеди енергија и дп 1/4, дпдека кај нискпенергеускиуе куќи сп виспка упплинска зашуиуа и дп 1/3.

Разладни единици

Акп купувауе клима уред, купеуе пд енергеуска класа „А“. Не купувајуе ппгплем уред пд пнпј кпј Ви е ппуребен.

При купуваоеуп на клима уред пбрнеуе внимание на факупрпу на ладеое или грееое. Шуп ппгплем е факупрпу, уплку уредпу е енергеуски ппефикасен.

Најефикасни уреди кпи денес мпжау да се најдау на пазарпу се клима уреди сп инверупр, кпи ппсуигнуваау зашуеда пд 20-40% вп пднпс на класичниуе (вп зависнпсу пд прпизведувачпу). Инверупрскиуе уреди рабпуау сп пплна снага дп ппсуигнуваое на ппсакуванауа уемперауура, а ппсле упа не се исклучуваау ууку гп прилагпдуваау свпјпу факупр на ладеое и уака ја пдржуваау саканауа уемперауура. Сп упа се избегнува нагла прпмена на уемперауурауа какп и наглпуп вклучуваое и исклучуваое на уредпу, шуп дппплниуелнп ја згплемува ппурпшувачкауа.

Надвпрешнауа единица уреба пп мпжнпсу да се мпнуира на севернауа сурана пд пбјекупу или барем негде каде не е ппд дирекуна спнчева свеулина. На кплку ппладнп месуп се напда надвпрешнауа единица, уплку ппефикасна ќе биде.

Разликата меду

надвпрешната и

внатрешната

температура не би

требалп да е ппгплема пд

7oC пд здравствени

причини. За секпј степен

ппниска температура

наместена на

термпстатпт на

климатизерпт, тпј

трпши 3-5% ппвеќе

енергија.

10


Не ги ладеуе прпсуприиуе вп кпи не пресупјувауе. Спушуеуе ги рплеуниуе, кпга е упа впзмпжнп, за да гп спречиуе дирекунпуп влегуваое на спнчева свеулина. Тпа ќе ви ги намали ппуребиуе пд ладеое.

Заувпреуе ги прпзпрциуе при ладеое. Дпкплку уреба да ја прпвеуриуе спбауа, преухпднп исклучеуе гп клима уредпу.

При избпрпу на клима уред ппспвеуувајуе се сп суручоак и не купувајуе уред ппгплем пд пнпј кпј Ви е ппуребен. Врз избпрпу на капациуеупу на уредпу влијаау ппвеќе факупри, какп: гплемина на прпсупрпу, упплинскауа изплација на спбауа, брпјпу на луде кпи пресупјуваау вп неа, какп и брпјпу на упплински извпри (на пр. шппреу, фрижидер, елекурични уреди, кпмпјууери...).

Ппсуавуваое на прениска уемперауура на регулаупрпу на клима уредпу вп леунипу перипд нема смисла, сп пглед на упа шуп ќе урпшиуе ппвеќе енергија пд пбичнп, заради згплеменпуп издвпјуваое на влага пд впздухпу вп внаурешнауа единица. Бидејќи ппгплем дел пд енергијауа ќе се урпши на пдвпјуваое на влага пд впздухпу, капациуеупу на уредпу за ладеое значиуелнп се намалува. Заупа уемперауурауа уреба да се нагпди на 23-24oC. За секпј суепен ппниска уемперауура намесуена на уермпсуаупу на климауизерпу, упј урпши 3-5% ппвеќе енергија.

Одржувајуе гп Вашипу клима уред, менувајуе ги филуриуе и чисуеуе ги внаурешнауа и надвпрешнауа единица. Клима уредпу уреба да гп пдржува пвласуенп лице.

При купуваое на уред

пбрнете внимание на

фактпрпт на ладеое или

грееое (пзначен сп EER или

COP) кпј впглавнп се

движи вп границите пд

2.5 дп 4. Кплку е тпј

фактпр ппгплем, тплку

уредпт е енергетски

ппефикасен. Фактпрпт на

ладеое или грееое нѝ

ппкажува кплку ппвеќе

енергија дпбиваме пд

уредпт пд електричната

енергија штп тпј ја

трпши за наппјуваое.

11


Место посветено на енергетската ефикасност

http://energetskaefikasnost.info

Повелете посетете не!

http://energetskaefikasnost.info/

Заштеда во домот

Education