ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

11
Ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл Илтгэлийн хураангуй. Боловсролын стандарт нь агуулгын тогтолцоог оновчтой боловсруулах, үндсэн чиглэл, арга зүй, үнэлгээг боловсруулах удирдамж бичиг болдог. Энэ боловсруулалтыг багш нар сургуулийн бүлэг сэдвийн болон, нэгж хичээлийн хөтөлбөрөөр шийдэж байгаа . Сургуулийн хөтөлбөрийг боловсруулахдаа “ Бага дунд боловсролын стандартыг шинэчлэн хөгжүүлэх үзэл баримтлал”, “Сургуулийн бага , суурь, бүрэн дунд боловсролын стандартууд”, “Ерөнхий боловсролын сургуулийн сургалтын талаарх баримтлах бодлого” зэрэг баримт бичгүүдийг судлан авч үзэв. Боловсролын агуулга нь 4-н чадамжид чиглэсэн олон арга чадварыг стандартад суулгасан энэ нь арга ухаан юм. Мэдлэг дамждаггүй, өөрийн үйл ажиллагаагаар зохиомжлон бүтээж бий болгон ухамсарлаж авдаг суурь ойлголтуудын чиг хандлага эрс өөрчлөгдөж байна. Энэ хандлагыг шинэчлэх гол тулгуур нь сургалтын хөтөлбөрийг, ээлжит хичээлийн технологийг шинэчлэх явдал юм. Илтгэлийн оршил. Боловсролын нэн тэргүүний зорилго нь гэртээ болон сургуульдаа оюун санаа, зан төлөв, нийгэм соёл, бие бялдар болон оюун санааны хөгжлийн хувьд бие хүн болон төлөвших явдал юм. Боловсрол бол тогтвортой хөгжил, үр өгөөжтэй эдийн засаг, ардчилал, эрүүл мэнд зэрэг бүхий л зүйлийн боломжит байдлын тэнцвэрт чанар болж байдаг. Боловсрол нь бидний амьдарч ажиллаж буй ертөнцийн огцом өөрчлөлт, боломжит байдалд эерэгээр хариу өгөх эрхийг бидэнд олгодог. Суралцагчид нь боловсролын үйл явцад оролцсоноор чөлөөт байдал нийгэм эдийн засгийн тасралтгүй глобальчлал, нийгэм соёлын өөрчлөлтийн үед бие хүн болоход

Upload: urangua85

Post on 24-May-2015

12.233 views

Category:

Education


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл

Илтгэлийн хураангуй.

Боловсролын стандарт нь агуулгын тогтолцоог оновчтой боловсруулах, үндсэн чиглэл, арга зүй, үнэлгээг боловсруулах удирдамж бичиг болдог. Энэ боловсруулалтыг багш нар сургуулийн бүлэг сэдвийн болон, нэгж хичээлийн хөтөлбөрөөр шийдэж байгаа .

Сургуулийн хөтөлбөрийг боловсруулахдаа “ Бага дунд боловсролын стандартыг шинэчлэн хөгжүүлэх үзэл баримтлал”, “Сургуулийн бага , суурь, бүрэн дунд боловсролын стандартууд”, “Ерөнхий боловсролын сургуулийн сургалтын талаарх баримтлах бодлого” зэрэг баримт бичгүүдийг судлан авч үзэв.

Боловсролын агуулга нь 4-н чадамжид чиглэсэн олон арга чадварыг стандартад суулгасан энэ нь арга ухаан юм. Мэдлэг дамждаггүй, өөрийн үйл ажиллагаагаар зохиомжлон бүтээж бий болгон ухамсарлаж авдаг суурь ойлголтуудын чиг хандлага эрс өөрчлөгдөж байна. Энэ хандлагыг шинэчлэх гол тулгуур нь сургалтын хөтөлбөрийг, ээлжит хичээлийн технологийг шинэчлэх явдал юм.

Илтгэлийн оршил.

Боловсролын нэн тэргүүний зорилго нь гэртээ болон сургуульдаа оюун санаа, зан төлөв, нийгэм соёл, бие бялдар болон оюун санааны хөгжлийн хувьд бие хүн болон төлөвших явдал юм.

Боловсрол бол тогтвортой хөгжил, үр өгөөжтэй эдийн засаг, ардчилал, эрүүл мэнд зэрэг бүхий л зүйлийн боломжит байдлын тэнцвэрт чанар болж байдаг. Боловсрол нь бидний амьдарч ажиллаж буй ертөнцийн огцом өөрчлөлт, боломжит байдалд эерэгээр хариу өгөх эрхийг бидэнд олгодог. Суралцагчид нь боловсролын үйл явцад оролцсоноор чөлөөт байдал нийгэм эдийн засгийн тасралтгүй глобальчлал, нийгэм соёлын өөрчлөлтийн үед бие хүн болоход бэлтгэгдсэн байх ёстой. Эдгээрийн эцсийн үр дүнд гэр бүл бусад харилцаа холбоо нийгмийн байдал, амьдарч буй орчин үнэ цэнд тогтвортой нөлөөлдөг.

Page 2: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Сургуулийн бүлэг сэдвийн хөтөлбөр нь бүх суралцагчдад зориулсан сурах таатай боломжийг хангасан байх шаардлагатай.

Хөтөлбөрийн онцлог:

Сургалтын агуулга амжилт ололтыг тодорхойлдог. Суралцах, сургах , зарчмын хэрэглээг тодорхойлж

өгдөг. Суралцагчийн чадамжийг хэрхэн яаж үнэлэхийг

тодорхойлж өгдөг. Сурагчийн олж авах чадвар, мэдлэгийн тухай

нэгдсэн тодорхой ойлголтыг багш , сурагч, эцэг эхэд өгнө.

Сурагчдын сурах сонирхлыг өдөөх бэлэн ололт амжилтыг урамшуулах боломжтой байдаг. Эдгээр өөрчлөлтүүд сурагчдад илүү сонголт хийхэд нь бололцоо гаргахаас гадна цаашдын боловсрол, ажил төрөлд шаардлагатай үндсэн сургалт болон сонгон, гүнзгий сургалтын цөмийг багтаасан байж болно.

Илтгэлийн үндсэн хэсэг.

Нэгж хичээлийн хөтөлбөр боловсруулах үндэслэл.

Чанартай амьдрах арга ухаан эзэмших, бодит чадвартай бүтээлч хариуцлагатай иргэнийг төлөвшүүлэх, нийгмийн эрэлтийг хангахад чиглэсэн боловсролын стандартыг хэрэгжүүлэхдээ суралцагчдын эрэлт хэрэгцээнд нийцүүлсэн сургалтын хөтөлбөр боловсруулах шаардлага гарч байгаа юм. Сургалтын хөтөлбөрийг :

Үндэсний Сургуулийн Бүлэг сэдвийн Нэгж хичээлийн гэсэн түвшнээр

боловсруулан хэрэгжүүлж байна.

Page 3: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Нэгж хичээлийн хөтөлбөр нь багшийн ажлыг үндсэн зорилго уруу нь чиглүүлж өгсөн, хичээлийн чанар үр өгөөжийг дээшлүүлэхэд шууд чиглэсэн байдгаараа ач холбогдолтой. Стандартыг хэрэгжүүлэх багшийн ажлын зорилго нь нэгж хичээлийн зохион байгуулалтаар хийгдэх учраас багшаас нэгж хичээлийг хэрхэн төлөвлөх, түүнийгээ хичээлийн төрлүүдээр, дидактик сэдлээр, үйл ажиллагааны үр дүнтэй алхмуудаар хэрхэн хэрэгжүүлэх, түүнийхээ үр дүнд хийсэн бодитой хяналт шинжилгээгээр хэрэгжинэ.

Хөтөлбөр боловсруулах аргачлал.

Эн тэргүүнд сургууль бүр сургалтын талаар баримтлах бодлого чиглэлээ боловсруулсан байх шаардлагатай. Сургалтын бодлогод үндэслэсэн сургуулийн сургалтын хөтөлбөр гаргана.

1. Сургуулийн сургалтын бодлого2. Сургуулийн хөтөлбөр3. Бүлэг сэдвийн хөтөлбөр4. Нэгж хичээлийн хөтөлбөр

Эдгээр хөтөлбөрийг дараах алхмуудаар хэрэгжүүлнэ.

Хөтөлбөрөө төлөвлөж боловсруулах Хөтөлбөрөө хичээл зааж хэрэгжүүлэх Хөтөлбөрөө үнэлж сайжруулах, хөгжүүлэх

Хөтөлбөрийг боловсруулахад:

Агуулгын нэгжийг томсгох Мэдлэг мэдээллийг багцлан системчлэх Мэдээллийг хүлээн авах, боловсруулах,

зарцуулах арга ухаанд сургах Өөрийгөө хөгжүүлэх арга барилд сургах Амьдрах, сурах, үйл ажиллагааны зөв дадал

хэвшилтэй болох зэрэг арга зүйн шинэчлэл шаардагдаж байна.

Page 4: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Хөтөлбөр нь суралцагчийн хэрэгцээ, нийгэм соёлын хөгжлийн чиг хандлагын дагуу байнга хөгжиж байх учраас бүлэг сэдэв, нэгж хичээлийн хөтөлбөрийн хөгжлөөр дэвшигдэн гарсан бүрэлдэхүүн хэсгийн өөрчлөлтийн дагуу шинэчлэгдэн хөгжиж байх учиртай.

Хөтөлбөрийн бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг сургуулийн, бүлэг сэдвийн, нэгж хичээлийн хөтөлбөрүүдэд хэрхэн яаж тодорхойлж төлөвлөх вэ? гэдгийг хүснэгтээр авч үзүүлбэл:

Бүр

элд

эхү

ү

Сургуулийн хөтөлбөрийн Бүлэг сэдвийн хөтөлбөрийн

Нэгж хичээлийн хөтөлбөрийн

Зо

ри

лго

Тухайн боловсролын стандартад тодорхойлсон

зорилгыг анги бүрд нарийвчлан задлах (Зорилго, хэрэгцээ)

Тухайн ангийн зорилгыг бүлэг

сэдэв бүрт нарийвлан задлах

Тухайн нэг бүлэг сэдвийн зорилгыг нэгж

хичээл бүрд тодорхойлох

Нэгж хичээлийн зорилго нь цогц чадамжид мэдлэг, чадвар,

хэрэглээгээр тодорхойлогдоно.

Аль ч хөтөлбөрийн сургалтын зорилтыг тодорхойлохдоо суралцагчийн хэрэгцээг харгалзах нь илүү үр дүнтэй. Хэрэгцээ нь дараах нийтлэг шинжтэй байж болно.

Сурагчийн танин мэдэх сонирхол, хүсэл, идэвхи хөгжүүлэх Унших, сонсох, бичих, ярих чадвараа бүтээлчээр хөгжүүлэх Оюунлаг чанар, сэтгэхүй, авъяасаа хөгжүүлэх Тасралтгүй суралцах чадвартай , амьдрах арга ухаанд

суралцах Эерэг зан үйл, хүнлэг ёс суртахуунтай болж, ертөнцийг үзэх

үзлээ бодитой төлөвшүүлэх

Page 5: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Асуудал, нөхцөл байдалд сонголт хийх , хариуцлага хүлээх, байр сууриа илэрхийлэх

Сургуулийн хөтөлбөрийн

Бүлэг сэдвийн хөтөлбөрийн

Нэгж хичээлийн хөтөлбөрийн

Ар

га з

үй

Стандартад байгаа сургалтын зарчмуудыг

хэрхэн хэрэглэх вэ? гэдэг хэрэглээг

тодорхойлж аргаа сонгоно.

Бүлэг сэдвийн хүрээнд сурах,

сургах, тодорхой аргыг төлөвлөнө.

Сургалтын үйл ажиллагааны дарааллаар хэрэгжинэ.

Сургалтын агуулга:

Суралцагчдын эзэмшвэл зохих мэдлэг чадвар, хэрэглээний тогтолцоог чөлөөтэй сонгох, баяжуулан судлах боломж гарч ирж байна. Багш нар суралцагсдынхаа хэрэгцээг хэрхэн хангаж байгааг олон талаас нь авч үзэх нь зүйтэй юм.

Хэрэгцээг агуулгаар яаж хангаж вэ? гэсэн сургалтын агуулгыг хамтын хичээлийн хэлбэрээр зохион байгууллаа. Багш сурагчдын хамтын хичээлийг хавсралтаар оруулав.

Дүгнэлт:

Page 6: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Стандарт сургалтын хөтөлбөр, амжилттай хэрэгжих үндэс нь сайн

төлөвлөлт байх хэдий ч чанар үр дүн нь танхим дахь хичээлийн зохион

байгуулалт, үйл ажиллагааны явцаас хамааралтай. Сурагч ямар ямар

үйл ажиллагааг ямар арга замаар хийж гүйцэтгэхийг сурагчийн

суралцах үйлийн талаас, тэр үйл ажиллагааг гүйцэтгэхэд багш ямар

дэмжлэг үзүүлэх, ямар нэмэлт мэдээлэл өгөх, ямар аргачлал өгөх,

үйлдлүүдийг хэрхэн яаж уялдаа холбоотой өгөх зэрэг дидактик

шийдлүүдийг багшийн дэмжлэг талаас тодорхойлж өгнө.

Дүгнэлт.

Ээлжит хичээлийн хөтөлбөр боловсруулж хэрэгжүүлэхдээ

сургалтын зарчмын мөн чанарыг / шинжлэх ухаанч, уян хатан, нэгдмэл,

тэнцвэртэй, хөгжлийн хандлага/ ойлгож түүнийг хэрхэн хэрэглэх

хэрэглээгээ тодорхойлно. Ээлжит хичээлийн хөтөлбөрт багш сурагчдын

хамтын хичээлийг явуулснаар сурагчид хамтдаа багаар ажиллах, үзэл

бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, нэг нэгнээсээ суралцах, сэтгэл ханамж

олох , үйл явц үр дүнтэй боллоо. Багш нар хичээлийг хамтран

бэлтгэснээр мэдлэг чадвар, суралцах орчин, заах арга зүй, үнэлэх

тогтолцоо, цогц чадамжуудыг хангасан шинэлэг ээлжит хичээлүүдийг

зхоион байгуулж үр дүнд хүрч болох нь дээрх хамтын хичээлээс

харагдаж байна.

Иймд ээлжит хичээлийн технологийг багш бүр шинэлэг арга

хэлбэрээр тогтмол өөрчлөн баяжуулж, үр дүнд хүргэхийн төлөө оюун

Page 7: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

ухаан, хүч чадлаа дайчлан ажиллаваас технологийн шинэчлэлийг хийх

бүрэн боломжтой.

Ном зүй.

1. Б. Жадамбаа Жонни Балтзерсен “ Сургалтын чанар түүнийг

сайжруулах арга зам” Мэдээлэл 2008 он

2. Д. Хөхөө “ Ээлжит хичээлийн чанар, түүнийг яаж сайжруулах

вэ? УБ 2009 он

3. БХАН “ Бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх арга зүй” УБ 2008 он

4. Д. Ванчигсүрэн “ Хичээлийн технологи, хөтөлбөр, арга зүй” УБ

2006 он

5. Боловсролын стандартууд

6. Н. Оюунцэцэг “ Бүлэг сэдвийн агуулга эзэмшилтийг үнэлэх арга зүй “ УБ

2004 он

Page 8: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

7. Д. Монхор Д. Сангаа “ Ерөнхий боловсролын сурагчдын мэдлэг

чадварыг үнэлж дүгнэх аргууд” УБ 2005 он

8. Б. Бурмаа Д. Ганбат “ Шинжлэн судлах туршилт явуулж

хичээлийн технологийг шинэчлэх арга зүй” УБ 2007 он

БАЯНЗҮРХ ДҮҮРГИЙН 85-Р СУРГУУЛЬ

Page 9: ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл илтгэл

Сэдэв: АНГИ УДИРДСАН БАГШИД

ТОХИОЛДОХ БЭРХШЭЭЛ ЗАСАХ АРГА ЗАМ

Бичсэн: Бага ангийн багш ............ С. Урангуа

Улаанбаатар хот2011 он