Upload by eArchitects.ir

( اي منطقه فرا ) مطالعات اول فصل- 1

خراسان ستان ا

خراسان استان عمومي شناخت

حدود و موقعيت ) 28 و درجه55 و استوا خط از شمال عرض دقيقه21 و درجه30 جغرافياي مدار بين ايران شرقي شمال در خراسان استان (

ي دارا كيلومتر700 بطول شرق شمال و شمال از استان اين است قرارگرفته رينويچگ النهار نصف از شرقي طول دقيقه20 و درجه61 تا دقيقه

سيستان استان به جنوب از و بوده افغانستان كشور با مشترك مرز ي دارا كيلومتر600 حدود شرق از و تركمنستان مشترك, باجمهوري مرز

ميباشد محدود ن, مازندران , سمنا , اصفهان يزد استانهاي به غربي شمال و غرب از و وبلوچستان .

420 غربي شرق درسمت مستقيم خط به آن متوسط وعرض كيلومتر750 جنوبي شمال درجهت مستقيم بطور ن استا متوسط طول

اقل حد و بينالود كوههاي به مربوط دريا سطح از متر3200 ارتفاع اكثر حد كه ميباشد دريا سطح از متر1000 استان متوسط ارتفاع كيلومتراست

ميباشد سرخس شهرستان شمالي منطقه به مربوط دريا سطح از متر300 ارتفاع .

ميباشد كشور مساحت پنجم ويك مربع كيلومتر213335 معادل استان مساحت ( مساحت ) .

است دهستان212 و بخش67, شهر25, شهرستان21 كشوري, داراي تقسيمات نظر از .

بلنديها و پستي ) از كه مسجد هزار و داغ , كپه كوه رشته دو آن شمالي درقسمت است سوم دوران كوهزايي آخرين حاصل خراسان ارتفاعات (

آالداغ جبال . رشته دارد ارتفاع دريا سطح از متر3800 حدود مسجد هزار ارتفاعات در استان نقطه ين . بلندتر است شده كشيده مشهد شمال

مشروب را , نيشابور مشهد, سبزوار هاي جلگه كه است زميني زير آب منابع داراي و كشيده مشهد جنوب الي خراسان استان جنوب از وبينالود

به را خود تكامل مراحل هنوز خراسان درناحيه زمين ساختمان شناسان زمين نظر , بنابه است كويري استان اين مساحت سوم يك .حدود سازد مي

گرديده شديد هاي لرزه زمين بروز موجبات منطقه اين زمين داخل تحوالت دليل بهمين است باقي همچنان زمين التهاب حالت و نرسانده پايان

بوديم شاهد درطبس را آن كه است .

ها جلگه ) از عبارتند آنها اهم كه قراردارد وكويري حاصلخيز ونيمه حاصلخيز آبرفتي هاي جلگه خراسان كوههاي رشته درميان ( :

است بينالود آهكي ارتفاعات از بيشتر دشت اين زميني زير آبدار هاي واليه تغذيه : وضع مشهد - جلگه الف .

نمايند مي نفوذ درآن بينالود دامنه جنوبي هاي آبريز و بوده اهميت حائز زميني زير آبهاي نظر : از نيشابور هگ- جل ب .

قراردارند زياد دراعماق زميني زير آبدار هاي وصخره بوده خشك نسبتا“ جلكه : اين سبزوار هگج- جل .

( اند واقف سبزوار شهرستان درمحدوده جلگه سه ) اين ,خور, داورزن , مزينان , اسفراين جوين د- دشتهاي

اقليمي ويژگيهاي ) )

ميباشد زير شرح به جريان سه شامل , كه ميپردازيم استان در بادها و هوا جريانهاي بررسي به ابتدا در :

مركزي آسياي و سيبري فشار پر جريان -1

2- واسكانديناوي مديترانه طريق از اطلس اقيانوس غربي جريانهاي

درتابستان غربي شمال جريان و هند اقيانوس فشار مركزي جريان -3

است اطلس اقيانوس غربي وجريانهاي سيبري جريانهاي دراثر منطقه زمستاني وبارانهاي برخي ي ريزشها .

ميگيرند منشاء هند اقيانوس از كه جنوبي جريانهاي , ولي ميگردد منطقه دراين باران ريزش موجب اسكانديناوي طريق از غربي شمال جريانهاي

ندارند مهمي اثر خراسان درمنطقه عمال“ و داده دست از لوت دركوير را خود رطوبت .

نمود بندي طبقه زير بشرح ميتوان را اقليمي شرايط بارندگي وميزان ورطوبت حرارت آمار به توجه با خراسان درمنطقه :

بياباني اقليم -

شديد بياباني نيمه اقليم -

- ضعيف بياباني نيمه اقليم

خشك و گرم اي مديترانه - اقليم

سرد استپي اقليم -

توليدات ودرنوسان متغيير استان مختلف نقاط از ديگر سال به سالي از است, ولي نزولي سير داراي جنوب به شمال از باران ريزش ميزان

( افزا مشاورفرا , مهندسين نيشابور شهرستان جامع . ) طرح است مؤثر ودامي كشاورزي

استان طبيعي محيط :

آب منابع ) زير آبهاي و جام , رود , جوين شو , كال سو زنگالنلو, قره و , درونگر رود , كشف اترك رود شامل كه جاري بصورت بخش دو در كه (

است عميق نيمه و عميق وچاههاي قنات بصورت كه زميني .

63 دراستان جوي . نزوالت ميشود برداشت آنها از آب مكعب متر ميليارد2 كه است رشته2350 عميق ونيمه حلقه4900 عميق چاهها كل تعداد

درنظر درسازندها نفوذ براي مكعب متر ميليارد8/8 حدود و تعرق و تبخيز % براي80 استان اقليمي شرايط به توجه با كه است مترمكعب ميليارد

ميشود گرفته .

است شده مشكالتي ايجاد باعث امروزه برداري بهره ازدياد ميزان .

گياهي پوشش ) چشم به انبوه وغير تنگ جنگلهاي , بينالود داغ آال محور غرب شمال درارتفاعات كه ميباشد مراتع و استپ و جنگل شامل كه (

ميشود افزوده آنها انبوهي بر غرب سمت به كه ميخورد .

خوب دسته سه به نيز را . مراتع باشد مي وريواس وكنگر گون , و , درمنه , تلخك خارشتر شامل استپ پوشش است كوهي سرو نوع از جنگلهاي

كه ميباشد هكتار12500000 مراتع اطراف و مسجد هزار ودركوههاي غربي درشمال بيشتر خوب مراتع كرد, كه تقسيم ميتوان وفقير ومتوسط

است استان دام % خوراك20 برابر .

جانوري زندگي ) , سمور كويري مناطق ودر , آهو , يوزپلنگ , پلنگ ميش و قوچ مانند ت حيوانا شامل است مرتع و جنگل داراي كه مناطق در (

برد نام ميتوان را آال قزل و كپور صيد قابل ماهيان از و وحشي خوك و ل , شغا , روباه گرگ .

برد نام را بجنورد سالوگ و سبزوار كوير و ساريگل و گلول شده حفاظت مناطق و وره تند ملي , پارك بزنگان ياچه در ميتوان زيست محيط نظر از

.

درمنطقه استان جايگاه :

در ميتواند كه باشد داشته منطقه در بسزايي نقش ميتوانند استان همسايه, اين كشورهاي باآن مشترك مرزهاي و استان اين وسعت به توجه با

پردازيم مي اقتصادي ويژگيهاي به ابتدا , كه باشد گذار تاثير نقاط سايز بر ارتباطي راههاي و , سياسي, صادرات اقتصادي هاي زمينه :

را ديم %اراضي80 و آبي كشت زير % سطح70 حدود دارد را اول مقام استانها بين در توليد نظر از و محصوالت مهمترين جزء غالت ( كشاورزي )

است داده اختصاص خود به .

صنعتي زراعتهاي ) ميباشد پنبه توليد و كشت در استانها مهمترين از يكي و است كشور در اول مقام داراي درتوليد كه چغندر شامل ( .

, , جاليزات حبوبات انواع و روغني هاي دانه و , تنباكو توتون مانند محصوالت وساير سبز وزيره زعفران و دار ميوه درختان ي ها درزمينه همچنين

ميباشد فعال اي علوفه ونباتات .

وبز گوسفند . پرورش ميگيرد صورت صنعتي نيمه بصورت شهرها دراطراف و روستايي و بومي بصورت كه داري گاو شامل ( دامپروري )

ميشود ديده , شيروان , اسفراين , تربت , قوچان سرخس مانند خراسان شمالي درشهستانهاي .

ميباشد روستاها در آن توزيع و پوليت پرورش و بزنگان درياچه در ماهي پرورش شامل (طيور ) .

آهن و بيرجند , منيزيت , كروميت , بوكسيت طبس سنگ زغال جمله , از ميباشد برداري بهره ل درحا معدن121ي دارا استان اين ( معادن )

ميشود ديده گناباد و نيشابور و درمشهد بيشتر گچ سنگ , كه بيرجند ونقره مس و نيشابور فيروزه خواف .

, است قرارگرفته شهرستانها بقيه در آن چهارم يك از وكمتر مشهد شهر در صنعتي گذاري سرمايه مجموعه % از6/77 كلي بطور ( صنايع )

, و دوزي, كاشيكاري , پوستي ,قاليبافي شامل دستي صنايع رشته مهمترين , كه ميشوند تقسيم اي كارخانه صنايع و هنري دستي دودسته به صنايع

ميباشد سنگي مصنوعات , تهيه سازي معرق .

و قند, كمپوت : صنعت شامل خود كه غذايي صنايع و , سلولزي الكترنيك و , برق , شيميايي فلزي , صنايع نساجي : صنايع شامل اي كارخانه صنايع

ويخسازي , روغنكشي , نوشابه , آرد پاستوريزه , شير ماشيني , نان كنسرو

دارد را اول مقام كشور سطح در قند صنعت زمينه در , كه ميباشد .

, شامل: زرشك صادراتي اقالم مهمترين كه دارد مراوداتي وروسيه اروپا و فارس خليج حوزه كشورهاي با ارتباط در زمينه دراين ( صادرات )

ميباشند سرخ خاك و , كرك , پشم وروده , پوست دامي هاي , فرآورده , خشكبار زعفران .

همجوار وكشورهاي استانها ساير با استان ارتباط نحوه :

كشورهاي به – مشهد فرودگاه طريق از مجاورو وكشورهاي استانها ساير به , را استان راهها .اين است زميني هوايي راههاي داراي خراسان استان

ميدهد پيوند دوردست .

به . همچنين ميگيرد صورت استان اين طريق از و آهن راه طريق از المنافع مشترك كشورهاي به فارس خليج بنادر از از كاال نقل و حمل اكنون هم

كاال حمل براي بافق به اتصال و احداث حال در خطي و شده اتصال باند دو به تبديل حال در مشهد تهران خط مسافر و كاال نقل و حمل ازدياد علت

. ميباشد

به مشهد و نيشابور به مشهد يك درجه مسير دو كه دارد وجود آسفالته جاده كيلومتر يك مساحت مربع كيلومتر82 هر ازاي به آسفالته راه لحاظ از

ميباشد اي ويژه اهميت داراي تهران به ارتباطي شريان علت به قوچان .

ميشود انجام , مكه دبي, سوريه و دمشق كشورهاي به المللي بين صورت به مشهد فرودگاه طريق از نيز هوايي نقل و حمل .

است كار حال در يا اندازي راه ل حا در سبزوار و , بيرجند بجنورد شهرهاي در نيز فرودگاهها .

75 خراسان جغرافيايي ريزي برنامه مطالعات و تحقيقات دفتر )

خراسان استان تفريحي و گردشگري و اقامتي تجهيزات و تسهيالت بررسي (5 :

پذيرا ,كه شخصي هاي خانه احيانا و ها سرا , زائر , مهمانخانه , مهمانسرا : هتلها از دارد, عبارتست وجود استان در توريست زمينه در كه تاسيساتي

ميباشد رضا حضرت منور مرقد زوار و مسافران ي .

جهانگردي اطالعات , دفاتر نقليه وسائط ديگر , دفاتر هواپيمايي ,دفاتر راهي بين پذيرايي ي , واحدها مسافرتي خدمات دفاتر از جدا تاسيسات اين

است شهر خارج و داخل ي رستورانها غيراز و .

مشهد در هتل27 تعداد اين از . و است استان سطح در هتل45 شامل كه باشد مي حداث ل رحا د آپارتمان(نيز ) هتل سوئيت و هتل تعدادي

اين از و نموده خود بناي زير افزايش به اقدام هم هتلها از تعدادي و گرفت خواهد برداري بهره مورد نزديك آينده در كه ميباشد ساخت دردست

شد صارد متقاضيان ي برا مشهد در آپارتمان هتل حداث براي بار نيز اصولي موافقت63 , بعالوه دادند افزايش را خود تختهاي و اتاقها تعداد طريق

(29/10/73 قدس . ) روزنامه است شده داده وام ريال ميليارد27 مبلغ كشور بودجه قانون50 تبصره محل از73 سال در آن ساخت براي و

در مهمانسراها ,كه دارد قرار جهانگردي و ايرانگردي مراكز , سازمان اختيار در نيز رستوران و مهمانسرا تعدادي خصوصي بخش برامكانات عالوه

اين , كه دارد وجود سازمان اين به متعلق مشهد در نيز رستوران باب دو و مجموعه , دو دارند قرار سبزوار و , بيرجند , بيدخت بجنورد  :شهرهاي

مسافرت هنگام در كه بوده غيردولتي و دولتي ي سازمانها به متعلق كه هستند سراهايي , زائز مذكور اماكن . غيراز دارند اتاق96 هم روي ها واحد

اقامتي مراكز سيروسياحت,شناسنامه , اداره خراسان اسالمي ارشاد و فرهنگ كل . ) اداره ميگيرد قرار آنان اختيار در مشهد به , مسافران

(1374 سال استان پذيرائي

ستاره يك ستاره دو ستاره سه ستاره چهار لوكس

اتاق واحد اتاق واحد اتاق واحد اتاق واحد اتاق واحد شهرستان نام

1109 23 859 12 741 6 146 1 138 1 خراسان استان

23 1 بجنورد

24 1 بيرجند

11 1 قوچان

1051 20 159 12 741 6 146 1 18 1 شهدم

(1369) خراسان استان اسالمي ارشاد و فرهنگ كل اداره ماخذ

ا اي عده كه ايم ديده وبارها شده آورده بر مسافران نياز ,تكافوي ها تابستان و زيارتي ايام در مخصوصا“ مشهد در مسافر شدت به توجه با

زيادي مبلغ مسافران اي) كه اجاره اتاقهاي و جهانگردي اردوگاه , چادرهاي ملت پارك ي روها رپياده , كنا بلوارها و خيابانها حاشيه در زمسافران

آورند مي وجود به شهر براي زيبايي نا چهره كه ميبرند (بسر ميكنند پرداخت آن بابت

شده وارد مسافر

كل زمستان پائيز تابستان بهار چادر اتاق واحد شهر

37592 9278 9124 11468 7722 60 5 استان

8153 1070 1479 2576 1475 11 1 بجنورد

7877 2812 2890 3057 1997 7 1 بيرجند

6571 1521 1122 1227 724 14 1 بيدخت

9737 2750 2386 2877 2375 17 1 سبزوار

5254 1125 1247 1731 1151 11 1 نيشابور

(1369خراسان) اسالمي ارشاد و فرهنگ كل اداره ماخذ

79 سالمشهد در تفكيك به آنها اتاقها تعداد و بندي درجه حسب بر هتلها تعداد

اتاق تعداد نوع

318 2 لوكس

441 3 ستاره چهار

2138 16 ستاره سه

1695 28 ستاره دو

1277 25 ستاره يك

جهانگردي و ايرانگردي سازمان ماخذ ) )

79 : سال مهمانپذيرمشهد و آپارتمان هتل تعداد

( جهانگردي و ايرانگردي سازمان )ماخذ

78 ل سا مشهد در آنها تخت تعداد و بندي درجه حسب بر هتلها به شده وارد مسافران تعداد

اتاق تعداد نوع

41263 468 لوكس

تخت تعداد اطاق تعداد تعداد نوع

4715 1601 105 آپارتمان هتل

29580 9860 493 مهمانپذير

59800 634 ستاره چهار

199155 4122 ستاره سه

152596 2704 ستاره دو

145058 2514 ستاره يك

1378 سال در مشهد در شده وارد مسافران و جهانگردي مهمانسراهاي تعداد

1 واحد تعداد

42 اتاق

0 چادر

( بررسي وضعيت مسافران در شهر مشهد )

( روز ) به اقامت مدت ساالنه كل درصد واردشده مسافر تعداد ماه

5/4 7/8 846988 فروردين

5/2 8/7 759368 ارديبهشت

4/2 7 681484 خرداد

4/3 11 1070904 تير

5/4 1/11 1080639 مرداد

6/4 1/12 1177994 شهريور

4 2/10 1002755 مهر

4 9/9 963813 آبان

5/3 7/6 652278 آذر

3 9/4 477039 دي

1/3 5/5 53452 بهمن

6/2 5 486774 اسفند

ــ 100 9735488 جمع

79 سال اول ماهه6در مشهد مقدس شهر به ورودي مسافرين وضعيت بررسي :

اند شده مشهد مقدس شهر وارد هواپيما و , قطار بوس اتوبوس, ميني توسط مسافر نفر76855577 كال“1379 سال اول ماهه6 در .

93989 تعداد به ماه درارديبهشت تعدادمسافر كمترين و نفر1603364 تعداد به ماه شهريور در مسافر تعداد بيشترين79 سال اول ماهه6در

اند شده مشهد وارد نفر1236565تعداد ماه درفروردين اند واردشده مشهد به نفر .

كشور زخارج ا استان داخل از استان خارج ز ا واردشده اتوبوسهاي تعداد

140 101694 72890 174724

خارجي استان خارج استان داخل مسافران تعداد

4829 2153377 2999733 ـــ

در آهن راه طرق از ورودي ومسافر1244 تعداد به درتابستان مسافربري قطارهاي تعداد :بيشترينقطار

21 و29 معادل رشدي از قبل سال در مشابه زمان به نسبت مشهد به ورودي وقطارهاي مسافران تعداد است بوده نفر658290 فصل اين

است بوده برخوردار درصد .

اند آورده مشهد به را مسافر495504 “ جمعا كه79 سال اول ماهه6 ( در478) ( خارجي2963) داخلي پروازهاي : تعداد هواپيما .

خارجي مسافران تعداد مسافران تعداد

داخلي

76384 419121

است بوده بهار از بيشتر تابستان فصل در مشهد فرودگاه طريق از ورودي مسافرهاي پروازهاي تعداد .

برا عمدتا كه تعداد اين ورود “ .قطعا مشهدميشدند شهر وارد نفر ميليون12 تا10 حدود در اخير سالهاي در دارد آن از حكايت شده انجام بررسي

مطالعات به توجه . با مينمايند ايجاد آن پيرامون مشهد شهر ي برا بااليي اقتصادي ميشدند, ارزش مشهد وارد فراغت اوقات گذران و زيارت ي

و طبيعي زيباي زمناظر ا استفاده يا و خريد جهت نقاط ساير و مشهد نفر5000 به نزديك ها جمعه معمول طور به شده انجام

مينمايند مراجعه طرقبه شهر به اقليمي شرايط همچمنين .

ترين ازدحام پر از . و ميگيرند بر در را نفر5000 بر بالغ جمعه ي روزها ,شهريور( و , مرداد ) تير سال گرم فصول در مراجعات اين يكه طور به

آيد مي حساب به طرقبه شهر ي برا اوقات .

خواهد آن پيرامون و طرقبه شهر ي برا را تري مناسب اقتصادي موقعيت كه اين بر , عالوه مراجعات اين ي برا مناسب دهي خدمات امكانات ايجاد

داشت خواهد بر در را مسافر افزايش امكان مناسب دهي خدمات . وحتي شد خواهد نيز كنندگان مراجعه و مسافران مندي رضايت سبب داشت .

از كثيري ,تعداد ندارند را رستوران در غذا صرف و هتلها در اقامت توانايي كه ايراني ي ها خانواده از باالي صد در ي برا آمد در ميزان به توجه با

احداث با كه , درحالي ميمانند باز سياحت و زيارت و فراغت اوقات گذران از طوالني سالهاي سفرها نوع اين هزينه بودن باال دليل به كشور جمعيت

با و نمود جبران را بود كم اين حدي تا ميتوان شانديز و طرقبه شهر جمله از آن پيرامون و مشهد شهر در اقامتي هاي كمپ و پاركها بكارگيري و

به ذكرشده نقاط در راني اتوبوس ,خطوط آب, برق , شير صحرايي آشپزخانه , حمام مصرفي و غذايي مواد فروشگاههاي زجمله ا خدمات دادن

نيز فعاليت و اشتغال ايجاد , سبب خواهدنمود طرف بر را زوار مشكالت آنكه بر , عالوه ي مورد نيازهاي ساير و مطهر حرم و نظر مورد نقاط

, زوار فشار با شهر كه تابستان شلوغ فصل در زيرا آورد نخواهد وجود به شهر هاي مهمانپذير و هتل براي هم را مشكلي روش اين شد خواهد

كه ميشود مشخص زير شده ارائه جدول به توجه با داد خواهد كاهش را فشار اين عمده قسمت اقامتي ي پاركها و ها دهكده , اينگونه است مواجه

باشد مي اقامت محل مشهد شهر در مسافر زوار مشكالت مهمترين از يكي .

( آن پيرامون و مشهد به سفر جهت مسافران و زائران مشكالت مهمترين )

4 شهري نقليه وسيله - داشتن6 2/32 آمد و رفت -1

5/7 درماني امكانات به - دسترسي7 18 /2 اقامت محل -2

9/0 سوخت - تهيه8 6/16 برگشت و رفت بليط تخيه -3

8/0 اطفال شدن - گم9 14 /8 ارزاق تهيه -4

100 جمع- 10 4 اشياء گمشدن و سرقت -5

( ( جمعيتي ) مطالعات مشهد نفوذ حوزه عمران توسعه و :طرح ماخذ

مسافرتي خدمات دفتر ) انجام را خارجي و داخلي مسافرتي تورهاي , كه هستند فعال دائر مشهد سطح در مسافرتي دفاتر زيادي تعداد (

طبس از غير كه گلمكان و , اخلمد طرقبه و , شانديز , طبس ,كالت نيشابور تور مانند هستند افزايش ل حا در آنها تعداد روز به روز و ميدهند

ميباشد روزه يك معموال .

هستند ازبكستان و , قراقستان , تركمنستان , تركيه , دوبي سوريه كشورهاي به اكثرا“ دارند, كه نيزفعالت كشور از خارج تورهاي در دفاتر اين كه

نامه , پايان روستايي درتوسعه توريسم نقش – نژاد ) عباس ميگيرد صورت دفاتر اين طرف از تورهايي نيز چين و اروپايي هاي كشور زمينه در و

( جغرافيا ارشد كارشناسي

كلي گيري نتيجه ) )

توليد فرآيند انجام جهت استان اين امكانات و معادن و صنايع و مناسب تقريبا هواي و آب حاصلخيز ي ها جلگه , وجود استان اين اهميت به توجه با

منطقه اين در مشهد شهر مانند جمعيتي مراكزمهم تشكيل , شاهد كشور مناطق ساير با مقايسه در قوي نقل و حمل شبكه با كاال صادرات و

ميباشد شهري نقاط به توجه و استان در شهري نقاط اهميت موجب خود كه ميباشيم .

مناطق اين روي مناسب ريزي برنامه با كه ميدارد برآن را مسافر شدت به , باتوجه استان اين در توجه جالب زيست محيط و جانوري زندگي وجود

داشت ميتوان را مربوط معضالت حل و امكانات از استفاده اكثر حد در , سعي .

شامل ميتواند كلي اهداف كه :

تفريحي اماكن ايجاد و گذاري سرمايه جهت منطقه امكانات روي به مناسب ريزي برنامه

شهرها اطراف محدوده در تفريحي امكانات درايجاد سعي

مناسب نقاط در جهانگردي اردوگاههاي ايجاد و بلوارها و خيابانها حاشيه در مسافران اطراق از جلوگيري

جمعيتي فشارهاي زير زيست محيط تخريب از جلوگيري در سعي

استان ي برا گردشگري نظام يك تدوين

گردشگران و مسافران به ديدني نقاط شناساندن

ميباشند گردشگري جاذبه داراي كه نقاطي ي برا تسهيالت ايجاد و گذاري سرمايه .

استان ديدني زاماكن ا بازديدمسافران براي تسهيالت و امكانات ايجاد .

خصوص به نقاط روي تمركز از جلوگيري و جمعيتي سرريزهاي تخليه ي برا متفاوت خصوصيات با تفريحي اماكن ايجاد .

مشهد شهر :

جمعيت شهربا اين است كشور استان وسعترين بعنوان خراسان استان اداري سياسي , مركز مشهد: مشهد شهر عملكردي هاي تاثير

در جهان شيعيان ي زيارتگاهها بزرگترين از يكي عنوان )ع( به رضا حضرت مطهر حرم . و ميباشد كشوري بزرگ شهر دومين نفر ميليون دو حدود

قراردارد آن .

و هدايت امكان سرعت اين ميباشد شهر سريع توسعه و رشد از ناشي عوارض و . آثار است مواجه آن به مشهد كه مسائلي مهمترين ازجمله

است. آمده جدول در زير شرح ,به55,65,75 سرشماريهاي طي مشهد شهر ميدهد. جمعيت كاهش را جمعيت اسكان نحوه و كنترل

1375 1365 1355 سال

1887800 1463508 705450 جمعيت

وبر است بوده زن نفر926544 و مرد نفر939756 شامل جمعيت نفر1866300 با معمولي خانوار408140 داراي شهر اين1375 سال در

. است داشته شهروجود دراين مرد نفر101, زن نفر100 هر مقابل در ارقام اين اساس

سن تفكيك به شهر اين جمعيت :

31582 يكسال از كمتر

194681 ساله 5-1

282329 ساله 10-6

234845 ساله 14-11

361856 ساله 24-15

691953 ساله 64-25

68642 بيشتر و ساله 65

مشخص نا نفر412 سن

رشد نرخ با بعد دهه ودر يافتهاست افزايش برابر دو از بيش % به5/7 ساالنه رشد نرخ با اول دهه در مشهد جمعيت ميشود مالحظه همانطوريكه

ميدهد نشان را چشمگيري افزايش سال % در5/2 .

. بر است شده شامل نيز را شهر اطراف از وسيعي منطقه بلكه شهرمزبورنبوده محدود به تنها سريع رشد اين آثار كه است اين توجه قابل نكته

%6/9 درحدود55-65 دهه در مشهد استحفاظي حريم مربع كيلومتر600 محدوده در جمعيت رشد ميزان مشهد شهر جامع طرح اطالعات طبق

است بوده سال در .

در عامل مهمترين بعنوان بعدي دليل و است كشور استان بزرگترين مركزيت نيز ) ع( و رضا حضرت مطهر مرقد وجود يكي سريع رشد اين علل ار

استان شمال ي بخشها به جمعيت مهاجرت باعث كه ميباشد خراسان استان مياني و جنوبي مناطق در زندگي مساعد شرايط شهر توسعه

مناطق در اجتماعي اقتصادي توسعه هاي برنامه اجراي و تدوين صورت در حتي مشهد جامع طرح بررسي است. طبق شده مشهد بخصوص

آينده سال25 تا20 طي مشهد و استان شمال به مهاجرت . جريان شد نخواهد نمايان مدت كوتاه در ها برنامه اين آثار كه دليل به استان محروم

داشت خواهد ادامه كماكان .

است زير شرح به مشهد در ,پذيرايي , جهانگردي ,ورزشي , فرهنگي كاربريها سرانه .

موجود سرانه كاربري نوع

2 فرهنگي %

9/1 ورزشي %

8/2 پذيرائي و جهانگردي %

مشهد شهر مسافران تعداد برآوردبها و تابستان درفصل زائران % اين45 از بيش ميكنند,كه نفرذكر ميليون12 حدود را سال مشهددرطول زائرين تعداد شده انجام آوردهاي بر

. از ميكنند اسكان جهانگردي ي اردوگاهها و ,مهمانسراها ها هتل در كه مسافراني صد در مقدار اين از آيند مي مشهد ( به نوروزي ر) تعطيالت

نميكنند % تجاوز5 .

مورد اين مينمايند استفاده بلوارها حاشيه آشنايانو و اقوام , منزل ها , چادر اي اجاره هاي , خانه ها مسافرخانه در اقامت براي مسافران بقيه

نظر از % زائرين90 از بيش است, كه نشانگراين طرفي از و ميدهد نشان را زائرين اقتصادي وضعيت به نسبت آنها هزينه بودن باال و ها هتل كمبود

ميباشند پائين و متوسط جزءطبقه اقتصادي .

مشهد شهر به جهانگردان وروداز آنها ( تعداد74 تا69) سال5 ودر يافته گيرافزايش چشم طور اند, به مشهدآمده به اخير سالهاي در كه خارجي مسافران و جهانگردان تعداد

است, يافته كاهش خارجي مسافران تعدا سالهايي در سياسي اجتماعي مختلف داليل به چند . هر است رسيده نفر هزار35 به سال در نفر650

سال ايران برنامه چهاچوب در سيروسياحت زمينه در اسالمي ارشاد وزارت راهبردهاي و ميشود داده ايرانگردي مسئله به كه اهميتي به باتوجه اما

افزون روز طور به مشهد به خارجي ميانه, تعدادمسافران آسياي كشورهاي با ايران روابط گسترش و - مشهد سرخس آهن راه نيز و1400

موجود وضع به توجه با مهمانپذير و مسافرخانه تخت36000 و هتل تخت10000 به1400 سال تا شده انجام بررسي طبق يافت خواهد افزايش

ايراني مسافران اقامت مدت ميباشد مورد5500 بر بالغ مشهد مهمانپذيرهاي و آپارتمانها هتلها, هتل دتختهاي تعدا وضعموجود بود. در خواهد نياز

است گرديده محاسبه روز شبانه4 خارجي مسافران و شب5/3 نفر هر براي طورمتوسط به .

،75،76،77،78 سالهاي در ميانه آسياي ازجمهوريهاي اعزامي شده وارد خارجي جهانگردان* تعداد

جهانگردان78

تعداد جهانگردان

77

تعداد جهانگردان

76

تعداد جهانگردان

75

كشور نام

1535 8708 12553 13088 ازبكستان

111 367 650 1828 قزاقستان213 434 1331 3327 قرقيزستان244 424 1357 448 تركمنستان420 540 658 551 تاجيكستان

0 23 19 8 سايرجمهوريها

2523 10495 16568 19250 كل جمع

جهانگردي بازارهاي حسب بر74 – 75 سالهاي در ايران به جهانگردان ورود آمار

يا افزايش درصد سال به نسبت كاهش

قبل

يا افزايش تعداد سال به نسبت كاهش

قبل

ورود تعداد1347

ورود تعداد1375

جهانگردي بازار

3/17+ 84541+ 488908 573449 جمع6/0- 975- 163781 162806 آسياي كشورهاي

شرقي9/74+ 80462+ 107366 187828 قفقاز و ميانه آسياي3/20+ 26503+ 130562 157065 اروپايي9/32- 21132- 64298 43166 خاورميانه

7/5- 967- 17037 16070 اقيانوسيه30+ 804+ 2683 3487 و شمالي آمريكاي

التين5/0+ 14+ 3006 3020 آفريقا96- 168- 175 7 ساير

، ،تركمنستان قرقيزستان ، ازبكستان كشورهاي از79 سال اول ماهه6 در مسافرتي خدمات دفاتر توسط ميانه آسياي ورودي جهانگردان آمارجمهوريها ساير و قزاقستان ، تاجيكستان

مرد جمع زن29 21 50 فروردين

41 42 83 ارديبهشت48 49 97 خرداد68 58 126 تير42 25 67 مرداد40 38 78 شهريور

268 233 501 جمع

ريال ميليون به زايي آمد در كشور به نسبت به ورودي جهانگردان

استان

سال

5/70 20% 98000 74

4/64 25% 193000 75

6/68 6/19% 150000 76

7/89 6/14% 147000 77

7/77 8/11% 155000 78

3/76 __ 160000 79