ქობულეთის წყალმომარაგების სისტემის...

26
saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi memorandumi sameTvalyureo sabWoze warsadgenad qobuleTis wyalmomaragebis sistemis gaumjobesebis proeqtis Sefasebis dokumenti MCG regionaluri infrastruqturis ganviTarebis programa

Upload: opentaps

Post on 29-Jul-2015

275 views

Category:

Documents


8 download

DESCRIPTION

ქობულეთი პოპულარულ ზღვისპირა კურორტია აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკაში (საქართველო). მისი მუდმივი მოსახლეობა დაახლოებით 20,000 მაცხოვრებელია, ხოლო ტურისტული სეზონის პიკში იქ მყოფთა რაოდენობა თითქმის 50,000 უტოლდება. პროექტი ითვალისწინებს ქალაქ ქობულეთში მუნიციპალური წყალმომარაგების მომსახურების გაუმჯობესებას. პროექტი მოიცავს შემდეგ კომპონენტებს:სატუმბი სადგურის რეაბილიტაცია (3 ტუმბო);რეზერვუარის მშენებლობა; მაგისტრალური მილების რეაბილიტაცია რეზერვუარის-სატუმბი სადგურის მახლობლად; ჭაბურღილების შეკეთება;აღჭურვილობის მონტაჟი არსებული მილების გასწვრივ;სამიჯნე მოწყობილობის მონტაჟი და გამზომი სადგურების მოწყობა; არსებული სისტემის შეკეთება;ქსელის გაფართოება, ახალი ხაზის მშენებლობა ქალაქის ჩრდილოეთ ნაწილისათვის;წყალმზომების მონტაჟი (5700 ინდივიდუალური და 300 ჯგუფური).პროექტის განხორციელების სტრუქტურა• “ათასწლეულის გამოწვევის შეთანხმება” (“კომპაქტი”) ათასწლეულის გამოწვევის კორპორაციასა და საქართველოს მთავრობას შორის;• საგრანტო ხელშეკრულება ქობულეთის მუნიციპალური წყალმომარაგების პროექტის დაფინანსებაზე MCG-სა და მგფ-ს შორის;• საინვესტიციო დაფინანსების ხელშეკრულება მგფ-სა და შპს ქობულეთის წყალკანალს შორის.პროექტის ზედამხედველობაპროექტის განხორციელების ზედამხედველობას გასწევს რეგიონალური ინფრასტრუქტურის განვითარების პროექტების ზედამხედველობისათვის შექმნილი მსოფლიო ბანკის ჯგუფი, როგორც ეს განსაზღვრულია MCG-MDF თანამშრომლობის ხელშეკრულებასა და საოპერაციო სახელმძღვანელოში, რომელსაც ხელი მოეწერა 2006 წლის მარტში.

TRANSCRIPT

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondimemorandumi sameTvalyureo sabWoze warsadgenad

qobuleTis wyalmomaragebis sistemis gaumjobesebis proeqtis Sefasebis dokumenti

MCG regionaluri infrastruqturis ganviTarebis programa

Tbilisi 2007 wlis aprili

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis SefasebasaqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi memorandumi sameTvalyureo sabWoze warsadgenad 21 dekemeberi, 2006 1. proeqtis aRwera qobuleTi popularul zRvispira kurortia aWaris avtonomiur respublikaSi (saqarTvelo). misi mudmivi mosaxleoba daaxloebiT 20,000 macxovrebelia, xolo turistuli sezonis pikSi iq myofTa raodenoba TiTqmis 50,000 utoldeba. proeqti iTvaliswinebs qalaq qobuleTSi municipaluri wyalmomaragebis momsaxurebis gaumjobesebas. Pproeqti moicavs Semdeg komponentebs: satumbi sadguris reabilitacia (3 tumbo) rezervuaris mSenebloba magistraluri milebis reabilitacia rezervuaris-satumbi sadguris maxloblad WaburRilebis SekeTeba aRWurvilobis montaJi arsebuli milebis gaswvriv samijne mowyobilobis montaJi da gamzomi sadgurebis mowyoba arsebuli sistemis SekeTeba qselis gafarToeba, axali xazis mSenebloba qalaqis CrdiloeT nawilisaTvis wyalmzomebis montaJi (5700 individualuri da 300 jgufuri)

qobuleTis mdebareoba saqarTvelos rukaze

SemoTavazebuli wyalmomaragebis sistemis sqema

2 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

CrdiloeTis magistrali

qobuleTi

ZiriTadi magistrali

saTave da WaburRilebi

rezervuari

3 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

2. proeqtis

mizani: gaumjobeseba

qobuleTSi

wyalmomaragebis

momsaxurebis

3. ZiriTadi dainteresebuli mxareebi: klienti: grantis mimRebi/ sesxis amRebi: adgilobrivi warmomadgenloba: dafinansebis wyaroebi: proeqtis ganmaxorcielebeli organizacia: S.p.s. qobuleTis wyalkanali, (adgilobrivi wyalmomaragebis sawarmo) saqarTvelos mTavroba finansTa saministros saxiT qobuleTis municipaliteti fondi- aTaswleulis gamowveva saqarTvelo (MCG); saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi (mgf)

4. teqnikur-ekonomikuri kvlevebi da dokumentacia winamdebare memorandumi emyareba Savi zRvis sainvesticio jgufis (BSIF, romelsac warmoadgens konsorciumi THALES Engineering & Consulting SOGREAH and GKW) mier momzadebul teqnikur-ekonomikur Seswavlas: qobuleTis wyalmomaragebis da wyalarinebis sistemis gaumjobesebis proeqti, saboloo angariSi, 2006 wlis oqtomberi. aRniSnuli dokumenti winamdebare memorandumze aris TandarTuli da saWiroebisamebr aris citirebuli qvemoT moyvanil teqstSi rogorc teqnikurekonomikuri Seswavla. teqnikur-ekonomikur Seswavlas aqvs danarTi, romelic teqstSi moxseniebulia, rogorc wyalmomaragebis sistemis danarTi. 5. finansuri gegma teqnikur-ekonomikuri Seswavla da proeqtireba moicavs qobuleTis wyalmomaragebisa da wyalarinebis sistemebs. MCG-is miemarTeba mxolod wyalmomaragebis sistemis reabilitaciis dasafinanseblad. wyalarinebis sistemis reabilitaciis proeqtis dasafinanseblad mimdinareobs molaparakebebi sxvadasxva donorebTan (EBRD, holandiuri ORET, WB GEF). radganac SesaZloa, rom molaparakebebs mniSvnelovani drois periodi dasWirdes, ufro efeqturi iqneba, Tavdapirvelad daiwyos wyalmomaragebis samsaxuris reabilitacia, xolo wyalarinebis sistemis reabilitacia calke proeqtis saxiT ganxorcieldes mogvianebiT. wyalmomaragebis reabilitaciis proeqtis Rirebuleba (dRg-s CaTvliT) Sefasebulia 6,54 milion evrod, rac 2006 wlis 25 oqtombrisaTvis arsebuli valutis gacvlis kursis Tanaxmad, Seadgens 8,25 milion aSS dolaris eqvivalents.

6. proeqtis ganxorcielebis struqtura

4 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

aTaswleulis gamowvevis SeTanxmeba (kompaqti) aTaswleulis gamowvevis korporaciasa da saqarTvelos mTavrobas Soris; sagranto xelSekruleba qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis dafinansebaze MCG-sa da mgf-s Soris; sainvesticio dafinansebis xelSekruleba mgf-sa da Sps qobuleTis wyalkanals Soris. 7. zedamxedveloba

proeqtis ganxorcielebis zedamxedvelobas gaswevs regionaluri infrastruqturis ganviTarebis proeqtebis zedamxedvelobisaTvis Seqmnili msoflio bankis jgufi, rogorc es gansazRvrulia MCG-MDF TanamSromlobis xelSekrulebasa da saoperacio saxelmZRvaneloSi, romelsac xeli moewera 2006 wlis martSi.8. sazogadoebrivi konsultaciebi

kompaqtis momzadebis etapze Catarebuli sakonsultacio procesis dros (1-li sakonsultacio procesi) moewyo pirveli Sexvedra 2004 w. 19 ivniss baTumSi, aWaris avtonomiuri respublikis dedaqalaqSi. proeqtis idea aWaris mTavrobam warmoadgina centraluri da adgilobrivi mmarTvelobebis warmomadgenlebs, mgfsa da MCG--is Soris gamarTul sakonsultacio Sexvedraze 2005 w. oqtomberSi. amis Sexvedris Semdeg, mgf-ma Caatara konsultaciebi adgilobriv mmarTvelobasTan da waradgina proeqti MCG_sa da EBRD-is dafinansebisaTvis. mgf-is sameTvalyureo sabWom proeqtis idea daamtkica 2005 w. 8 dekembers (oqmi #6). amis Semdeg mgf-ma, qobuleTis municipalitetis saxeliT, gamarTa molaparakebebi EBRD-isTan da miaRwia SeTanxmebas maTi mxridan proeqtis mxardaWeraze. 2006 wlis 4 marts, mgf-s, MCG_sa da EBRD-is warmomadgenlebi Sexvdnen aWaris mTavrobas da qobuleTis mTavrobis warmomadgenlebs, gavidnen obieqtebze da SeaTanxmes ZiriTadi midgoma proeqtis ganxorcielebasTan dakavSirebiT. 2006 wlis 24 ivliss qobuleTSi Catarda sajaro prezentacia da konsultaciebi, sadac ganxiluli iqna EU TACIS-is programis BSIF-is mier EBRD-is mxardaWeriT momzadebuli teqnikur-ekonomikuri Seswavla. prezentacias eswrebodnen adgilobrivi xelisufalni, adgilobrivi media, adgilobrivi arasamTavrobo organizaciebi, mgf, MCG, da sxva donori organizaciebis warmomadgenlebi, aseve sxva dainteresebuli pirebi. monawile mxareebi kmayofilni darCnen prezentaciiT. BSIFis warmomadgenelma pasuxi gasca SekiTxvebs proeqtis sxvadasxva aspeqtebTan dakavSirebiT. monawileebi zogadad SeTanxmdnen imaze, rom proeqti gadaudebel saWiroebas warmoadgens qobuleTisaTvis da rom mas dadebiTi zegavlena eqneba qalaqis ekologiur da socio-ekonomikur pirobebze. Sesabamisi statiebi gamoqveynda adgilobriv gazeTebSi qobuleTi da baTumeli. mgf-ma da MCG-m gancxadebebi da Sexvedris Sedegebi gamoaqveynes Tavis vebgverdebze.

5 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

9. SemoTavazebuli proeqtis Sesabamisoba MCG-is mier proeqtebis dafinansebisTvis aucilebel kriteriumebTan proeqti akmayofilebs proeqtis dafinansebisTvis aucilebel yvela kriteriums. kerZod:

proeqti warmoadgens sainvesticio proeqts; Sps qobuleTis wyalkanali aris uflebamosili organizacia; proeqtis mTliani Rirebulebis 100% moiTxoveba dafinansebisTvis (dRevandeli mdgomareobiT proeqtis saorientacio Rirebuleba dRg-s CaTvliT Seadgens 8,25 milion aSS dolars, MCG-is wili Seadgens 6,99 milion aSS dolars proeqtis zusti Rirebuleba ganisazRvreba samSeneblo kontraqtis gaformebis Semdeg); proeqti ganekuTvneba regionuli infrastruqturis ganviTarebis (rig) proeqtiT gansazRvrul kategorias wyalmomaragebis infrastruqturis mSenebloba/ reabilitacia; proeqtiT gaTvaliswinebulia wyalmomaragebis infrastruqturis reabilitacia. igi mniSvnelovnad Seuwyobs xels adgilobrivi mosaxleobis sacxovrebeli pirobebis gaumjobesebas da Seamcirebs sasmeli wyliT uzrunvelyofis xarjebs.

10. iTvaliswinebs Tu ara SemoTavazebuli proeqti siRaribis Semcirebas ekonomikuri zrdis gziT? usafrTxo sufTa wyliT momarageba xels Seuwyobs ekonomikur zrdas. sargebeli (rogorc mosaxleobisTvis, ise mTavrobisTvis) miRebuli iqneba mosaxleobis janmrTelobis uzrunvelyofis xarjebis SemcirebiT da produqtiulobis amaRlebiT. proeqti iTvaliswinebs wyalmomaragebisTvis saWiro eleqtroenergiis xarjebis Semcirebas, rac amJamad ifareba qobuleTis sabiujeto subsidiebiT. arsebuli Tanxis gamoyeneba SesaZlebeli iqneba socialuri proeqtebisTvis, magaliTad, pirdapiri subsidiebi socialurad daucveli mosaxleobis wylis gadasaxadebis dasafarad. siRaribis Semcirebisa da ekonomikuri zedis mTavari stimuli gaxdeba turizmTan dakavSirebuli industriebis ganviTareba. dReisaTvis mxolod 150 aTasi turisti Cadis aWaris avtonomiur respublikaSi, rac mravali mizeziT aris gamowveuli, magram am regions weliwadSi 1.5 milioni turistis miRebis potenciali gaaCnia (1991 wlamde ucxoeli turistebis raodenoba daaxloebiT 0.8 milions utoldeboda). adekvaturi infrastruqturis uqonloba turizmis ganviTarebis xelisSemSlel pirobas warmoadgens, mis dasaZlevad ki saWiroa uwyveti da usafrTxo wyalmomarageba. turizmis aRorZineba am regionSi turistebis raodenobas gazrdis, rac Tavis mxriv xels Seuwyobs ekonomikur zrdas. am procesis Sedegad gaizrdeba biujetSi Sesuli Tanxebis raodenoba. igi aseve xels Seuwyobs sxvadasxva ekonomikuri sferoebis ganviTarebas da gazrdis saqarTvelos mosaxleobis dasaqmebis maCvenebls. saboloo angariSi, gv. 25-26 proeqti xels uwyobs aTaswleulis ganviTarebis miznebis mizani 7-is amocana 15is miRwevas, romlis Tanaxmadac 2015 wlisTvis unda ganaxevrdes adamianTa raodenoba, romelTaTvisac usafrTxo sasmeli wyali xelmisawvdomi ar aris. proeqti asve xels uwyobs adamianebis moxmarebisaTvis gankuTvnili wylis xarisxze evrosabWos direqtivis N 98/93/EC ganxorcielebas, romelic sabWom 1998 wlis 3 noembers miiRo.

6 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

11. mgf-is gamocdileba msgavs proeqtebSi mgf-s aqvs didi gamocdileba wyalmomaragebisa da wyalarinebis infrastruqturis gaumjobesebis proeqtebis ganxorcielebaSi. msgavsi tipis 27 proeqti ukve dasrulebulia da 7 ganxorcielebis stadiaSia. aRniSnuli proeqtebis saerTo Rirebuleba Seadgens 37.3 milion lars (daaxloebiT 20 milioni aSS dolari). aRniSnuli proeqtebi moicavda Semdegi saxis samuSaoebs: axali saTave nagebobis mSenebloba da arsebulis reabilitacia; rezervuarebis mSenebloba; magistralebis mSenebloba; wyalmomaragebis da wyalarinebis qselebis reabilitacia; mricxvelebis SeZena da damontaJeba.

12. SesaZlebelia Tu ara aRniSnuli proeqtis dasruleba MCC-is kompaqtis ZalaSi Sesvlidan 5 wlis ganmavlobaSi? proeqti dasruldeba kompaqtis ZalaSi Sesvlidan 5 wlis ganmavlobaSi. konsultantis mier SemuSavebuli ganxorcielebis gegmis mixedviT samuSaoebi daiwyeba 2007 wlis meore naxevarSi. ganxorcielebis gegmis winaswari variantis mixedviT, samuSaoTa xangrZlivoba Seadgens daaxloebiT 3-4 weliwads. wyalmomaragebis samuSaoebi gegmis mixedviT 2010 wlisaTvis dasruldeba (detaluri samuSao gegma SemuSavdeba muSa proeqtis farglebSi). F saboloo angariSi, gv. 128 13. SeuZlia Tu ara klients eqsploataciis da movla-Senaxvix xarjebis dafinanseba? qobuleTis wyalkanalis aRricxuli saeqsploatacio xarjebi samwliani periodis ganmavlobaSi (2003-2005 amortizaciis xarjebis gamoklebiT) samjer aRemateboda Semosavlebs. danakargebi ifareboda municipaluri biujetidan da umeteswilad eleqtroenergiis daufaravi valebiT (kompaniam 2,000,000 laris odenobis eleqtroenergiis vali daagrova). amgvari susti statusis ZiriTad mizezs warmoadgens Semosavlebis mokrebis ukiduresad dabali maCvenebeli. gamricxvelianebuli ar aris arc Sinameurneobebi da arc komerciuli sawarmoebi. Sinameurneobebi ixdian fiqsirebul Tanxas, romelic gansazRvrulia registrirebuli macxovreblebis raodenobis Sesabamisad, xolo komerciuli dawesebulebebi ormxriv xelSekrulebas deben wyalkanalTan gadasaxdeli Tanxis Sesaxeb. zemoxsenebulis Sedegs warmoadgens wyalmomaragebis xarjebis araTanaswori ganawileba da gadametebuli moxmareba. mokrebis problemas kidev ufro amwvavebs is faqti, rom wyalmomaragebis araregularuli xasiaTi mosaxleobas moralur uflebas aZlevs uari ganacxadon gadaxdaze. zemoxsenebuli agreTve kompanias ar aZlevs tarifis gazrdis saSualebas, romelic Zalzed dabalia im qveynebis standartebTan SedarebiTac ki, sadac msgavsi Semosavlebis doneebi

7 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

gvxvdeba. moZvelebuli qselis gamo, sistemaSi Zalian maRalia wylis danakargebi, rac aiZulebs kompanias meti wyali gadaqaCos qselSi, da amisaTvis meti eleqtroenergia moixmaros. amJamindeli situacia stabiluri ar aris, gansakuTrebiT ki imis gaTvaliswinebiT, rom mosalodnelia energokompaniebis privatizacia. am kompaniebis privatizaciis Semdeg, isini komunaluri sawarmoebis subsidirebas aRar gaagrZeleben. qobuleTis wyalkanalis funqcionirebis gasaumjobeseblad saWiroa qvemoTmoyvanili zomebis gatareba:

tarifebis mokrebis gaumjobeseba misaRebi tarifebis dawesebis politikis ganxorcieleba wylis danakargis Semcireba sistemaSi

proeqtis ganxorcielebis Sedegad qobuleTis mosaxleobas eqneba uwyveti wyalmomarageba, rac qobuleTis wyalkanals iuridiul da moralur safuZvels Seuqmnis gaaumjobesos gadasaxadebis mokreba. proeqti iTvaliswinebs samomxmareblo mricxvelebis montaJs. zemoxsenebuli aiZulebs mosaxleobas gaswios wylis moxmarebis ekonomia da saSualebas miscems kompanias daawesos optimaluri tarifi. qselis reabilitacia minimumamde daiyvans gaJonvebs da Seamcirebs eleqtroobis xarjs. zemoxsenebuli reformebis gansaxorcielebeli teqnikuri daxmareba uzrunvelyofili iqneba wyalarinebisa da wyalgamwmendi nagebobis proeqtis meSveobiT (romelic EBRD-isa da sxva donorebis mier dafinansdeba. EBRD-is sakredoto da ekonomikurma departamentebma proeqti ukve daamtkices da igi 2007 w. TebervalSi wardgenili iyo saoperacio komitetSi, rasac moyveba oficieluri molaparakebebi da 2007 w. maisSi damtkicdeba direqtorta sabWos mier). teqnikuri daxmareba mimarTuli iqneba marTvis gaumjobesebisaken, mokrebisa da tarifebis gansazRvris racionaluri politikis SemuSavebis unaris mqone Sesabamisi struqturebis daarsebisaken. zemoxsenebuli zomebis ganxorcielebis Semdeg kompanias eqneba unari mTlianad daafinansos Tavis mimdinare saeqsploatacio xarjebi. Semosavlebis uwyisebis proforma 2007-2020 wlebisaTvis (cxrilebi 11.18 da 11.19) uCvenebs, rom klienti yvela xarjs amoiRebs da mzard wminda Semosavals da fuladi saxsrebis dadebiT moZraobas miaRwevs 2009 wlidan. saboloo angariSi, gv. 181-182 14. flobs Tu ara klienti saWiro teqnikur aRWurvilobas da kvalificiur personals wyalmomaragebis sistemis damakmayofilebeli eqsploataciis da movla-Senaxvis uzrunvelsayofad? 24 kaci mimagrebulia wyalmomaragebis sistemaze, xolo 19 wyalarinebis sistemaze. amJamad 7 TanamSromeli muSaobs momxmareblebSi gadasaxadebis mokrebaze. rac Sedegad gvaZlevs uwyebaSi registrirebul 50 TanamSromels. qobuleTis wyalkanals Zveli da mwyobridan gamosuli aRWurviloba aqvs eqsploataciisa da movla-SenaxvisaTvis da ar gaaCnia aranairi specialuri aRWurviloba kanalizaciis inspeqtirebis, gawmendisa da SenaxvisaTvis.

8 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

personalis umetesoba wyalkanalSi mravali wlis ganmavlobaSi muSaobda da maTTvis cnobilia sabWoTa periodis procedurebi. arsebuli situacia mxolod finansuri saSualebebis naklebobiT ki ar aris gamowveuli, aramed im faqtiT, rom kompetenciis done dabalia. mniSvnelovania personalis kvalifikaciis gaumjobesebis saWiroeba im donemde, romelic saSualebas miscems maT efeqturad Seasrulon TavianTi funqciebi. treiningis saWiroebis miaxloebiTi Sefaseba mocemulia danarTSi a 3. saboloo angariSi, gv. 115-116, danarTi a 3 wyalarinebisa da wyalgamwmendi nagebobis (WWTP proeqti) moicavs teqnikuri TanamSromlobis programas klientisaTvis, romelSic Seva korporaciuli ganviTarebis mxardaWeris programa (CDSP) klientisaTvis, misi finansuri, mmarTvelobiTi da saeqsploatacio saqmianobis gaumjobesebisa da gadaxdisunarianobis gaumjobesebis mizniT. proeqti moicavs tarifebis gansazRvris meqanizmis, mosaxleobis momsaxurebis selSekrulebisa da biznes- gegmis momzadebas. garda amisa, daxmareba iqneba gaweuli momxmarebelTan urTierTobis gaumjobesebis, dainteresebul mxareebTan konsultaciebisa da momxmarebelTa mier gadasaxadis gadaxdis xelSewyobaSi. 15. gaaCnia Tu ara klients aucilebeli teqnikuri aRWurviloba da kvalificiuri personali, rom uzrunvelyos MMCC da/an EBRD garemosdacviTi saxelmZRvaneloebisa da saqarTvelos garemosdacviTi kanonmdeblobis moTxovnebis Sesruleba? municipaluri ganviTarebis fondi, romelic flobs Sesabamis codnasa da gamocdilebas, Pproeqtis ganxorcielebis dros (samSeneblo samuSaoebi) pasuxismgebeli iqneba EBRD-sa da MCC garemosdacviTi moTxovnebis da saqarTvelos kanonmdeblobis moTxovnebis dacvaze. wyalarinebisa da wyalgamwmendi nagebobis proeqtis teqnikuri daxmarebis komponenti moicavs klientis TanamSromelTa momzadebas garemosdacviT sakiTxebSi da proeqtis damTavrebis Semdeg klients daekisreba sruli pasuxismgebloba obieqtis eqsploataciis procesSi yvela garemosdacviT moTxovnebTan Sesatyvisobaze. (aRniSnuli dafiqsirdeba proeqtis dafinansebis xelSekrulebaSi mgf-s, qalaq qobuleTsa da klients Soris). 16. vin arian proeqtis momxmareblebi (beneficiarebi) raodenobrivi da specifikuri TvalsazrisiT? proeqtis momxmareblebi (beneficiarebi) arian: q. qobuleTis da Coloqis dasaxlebis mosaxleoba, turistebis CaTvliT (daaxloebiT 42,464 adamiani amJamad da momavalsi prognozirebuli 80,000), romelic 24 saaTis ganmavlobaSi uzrunvelyofili iqneba usafrTxo sasmeli wyliT; adgilobrivi wyalmomaragebis kompania qobuleTis wyalkanali, romelic sargebels miiRebs gaumjobesebuli aqtivebiT da teqnikuri daxmarebiT da Semcirebuli movla-Senaxvis xarjebiT;

9 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

q. qobuleTis administracia, romelic dazogavs 51,000 lars subsidiisaTvis, romlis gamoyenebac SeuZlia sxva miznebisaTvis. saboloo angariSi, gverdebi 123 da 160

17. ganxorcielda Tu ara garemoze zemoqmedebis Sefaseba da aris Tu ara gaTvaliswinebuli teqnikur proeqtSi garemoze uaryofiTi zemoqmedebis Semsubuqebis zomebi? garemosdacviTi skriningi Caatara mgf-is garemosa da socialuri dacvis specialistma, rac efuZneboda am dokumentze TandarTul teqnikur-ekonomikur Seswavlas. proeqts mieniWa kategoria A (MCC/WB/EBRD-is kriteriumebiT). proeqti saWiroebs garemoze zemoqmedebis Sefasebas (gzS) sruli moculobiT da saqarTvelos kanonmdeblobis Tanaxmad, igi aseve saWiroebs garemoze zemoqmedebis nebarTvas. saproeqto samuSaoebis teqnikuri davaleba aseve moicavs teqnikur davalebas garemoze zemoqmedebis SefasebisaTvis da moiTxovs adekvaturi Semamsubuqebeli zomebis gaTvaliswinebas saproeqto dokumentaciaSi da garemosdacviTi RonisZiebebis gegmebSi. amjamad gzS-s proeqti dasrulebulia da ganxilulia msoflio bankis mier. Yvela komentari gaTvaliswinebuli iqneba saboloo gzS-Si. gzS ganxiluli unda iqnas sajaro Sexvedrebze. pirveli aseTi Sexvedra moewyo 2007 w. 31 ianvars mgf-is ofisSi; Sesworebuli gzS ganxiluli iqneba q.qobuleTSi dagegmil sakonsultacio Sexvedraze. 17a. aris Tu ara SemoTavazebuli proeqti konfliqtSi msoflio bankis garemos dacvis usafrTxoebis politikasTan? Catarebuli skriningis Tanaxmad SemoTavazebuli proeqti ar aris konfliqtSi msoflio bankis garemos dacvis usafrTxoebis politikasTan. kerZod: bunebrivi garemo gzS-s mixedviT zemoqmedeba minimaluria da Sesabamisi Semamsubuqebeli RonisZiebebi gaTvaliswinebulia satyeo meurneoba - zegavlena ar aris parazitebTan brZola zegavlena ar aris kulturuli memkvidreoba gzS-s mixedviT zemoqmedeba minimaluria da Sesabamisi Semamsubuqebeli RonisZiebebi gaTvaliswinebulia. Semamsubuqebeli RonisZiebebi ZiriTadad gulisxmobs samSeneblo samuSaoebis monitorings da kulturisa sportis saministros arqeologiuri kvlevis samsaxuris nebarTvis miRebas. iZulebiTi gasaxleba grZelvadiani zegavlena ar aris saxeze. gzS-s winaswari SefasebiT moxdeba 5 adgilobrivi mosaxlis miwis nakveTebis droebiTi Sewuxeba samSeneblo samuSaoebiT. aRniSnuli miwis nakveTebi damuSavebuli ar aris da Sesabamisad danakargebi mosalodneli ar aris. saboloo gzS-Si Seva socialuri skoupingis kvleva, romelic gansazRvravs saWiro iqneba Tu ara kerZo miwis dakaveba, ojaxebis, an biznesebis gadaadgileba, Senoba-nagebobis (kerZo Tu komerciuli) dazianeba, Semosavlis saSualebebTan misasvleli saSualebebis SezRudva. Tuki socialuri kvlevis Sedegad gamovlindeba romelime zemoCaTvlili SemTxveva, konsultanti SeimuSavebs gansaxlebis samoqmedo gegmas msoflio bankis 4.12

10 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

saoperacio saxelmZRvanelos mixedviT. konsultanti Seatyobinebs mgf-s socialuri skoupinkis dasrulebis da gansaxlebis gegmis saWiroebis Sesaxeb. mkvidri mosaxleoba - zegavlena ar aris. kaSxlebis usafrTxoeba - zegavlena ar aris. sadavo teritoriebi - zegavlena ar aris. saerTaSoriso wylebi - zegavlena ar aris.

18. xom ar aris mosalodneli, rom ganxorcielebulma saqmianobam gamoiwvios garemos, janmrTelobisa da usafrTxoebis riskebi, im mniSvnelobiT, rogorc es aRwerilia MCC-is garemosdacviT saxelmZRvaneloSi? samuSaoebi umeteswilad Semoifargleba arsebuli saSualebebis reabilitaciiT da ar gamoiwvevs raime mniSvnelovan uaryofiT zegavlenas bunebriv an socialur garemoze. qselis gafarToebis zemoqmedeba amoiwureba droebiTi xmauriT samSeneblo samuSaoebis ganmavlobaSi, risi Semsubuqebac mniSvnelovanwilad aris SesaZlebeli adekvaturi samSeneblo standartebisa da miRebuli garemosdacviTi instruqciebis dacvis meSveobiT. samSeneblo obieqtebisaTvis pirvandeli saxis dabruneba samSeneblo samuSaoebis dasrulebis Semdeg unda ganxorcieldes. iq sadac aSendeba axali nagebobebi an reabilitirebuli iqneba arsebuli saSualebebi SesaZloa saWiro gaxdes gamwvaneba, raTa minimumade iqnas dayvanili vizualuri efeqti. wylis xarisxis kontroli (auzisa da saTave nagebobis dacva; sanitaruli zona; qlorireba; wyalarinebis qselTan gadakveTa da a.S.) umniSvnelovanes sakiTxs warmoadgens eqsploataciis stadiaze. safuZvliani kvlevebis, konsultaciebis, saTanadod dagegmvisa da proeqtirebis da miRebuli samSeneblo standartebis gamoyenebiT SesaZlebeli iqneba mSeneblobiT gamowveuli problemebis arideba an sagrZnoblad Semsubuqeba. Semamsubuqebeli zomebi gansazRvruli unda iqnas garemoze zemoqmedebis SefasebaSi da Setanil iqnas garemosdacviTi RonisZiebebis gegmebSi. dagegmili ar aris axali miwis aTviseba proeqtisaTvis, garda qselis gafarToebisa da axali gamxoloebuli milsadenis mierTebisa Crdilo qobuleTis magistralur xazTan. axali gamxoloebuli milsadenis mSenebloba ar iTvaliswinebs miwis mudmiv aTvisebas da gasaxlebas. SesaZlebelia milsadenis trasis optimizacia, magram jerjerobiT SemoTavazebuli ar aris koreqtirebis detalebi. am sakiTxs gansakuTrebuli yuradReba mieqceva saproeqto samuSaoebis ganmavlobaSi. zemoqmedebis detaluri Sefaseba ganxorcieldeba garemoze zemoqmedebis SefasebaSi, romelic teqnikuri proeqtis paralelurad da masTan dakavSirebiT Catardeba. garemoze zemoqmedebis Sefasebis teqnikuri davaleba saTando kvlevebis Catarebas moiTxovs. Tuki zemoqmedeba mxolod droebiTi diskomfortiT Semoifargleba, uzrunvelyofili iqneba Sesabamisi sakompensacio gegma. Tuki detaluri teqnikuri proeqtis stadiaze Tavs iCens iZulebiTi gasaxlebis problema, saWiro iqneba gasaxlebis samoqmedo gegmis momzadeba. mimdinare etapze amgvari moTxovna gaTvaliswinebuli ar aris. saerTo jamSi proeqts savarudod mniSvnelovani sasargeblo zegavlena eqneba garemoze. wyalmomaragebis sistemis reabilitacia mniSvnelovan dadebiT zemoqmedebas iqoniebs socialur garemoze. usafrTxo da uwyveti

11 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

wyalmomarageba Seamcirebs wyliT gamowveuli avadobis SemTxvevebis ricxvs da igi zogad moTxovnas warmoadgens jansaRi garemos SesanarCuneblad. Seesabameba saxelmZRvanelos?19.

Tu

ara

proeqti

MCC-is

garemosdacviT

proeqti ar aris konfliqtSi MCC-is garemosdacviTi saxelmZRvanelos principebTan. zemoqmedebis safuZvliani Sefaseba da saWiro Semamsubuqebeli zomebi garemoze zemoqmedebis SefasebaSi iqneba mocemuli. garemoze zemoqmedebis Sefaseba moicavs garemosdacviT da socialur sakiTxebs (gasaxlebis moTxovnebis CaTvliT). winaswari monacemebis Tanaxmad (teqnikurekonomikuri Seswavla) mosalodneli ar aris raime saxis arsebiTi uaryofiTi zemoqmedeba. safuZvliani kvlevebis, konsultaciebis, saTanadod dagegmvisa da proeqtirebis da miRebuli samSeneblo standartebis gamoyenebiT SesaZlebeli iqneba mSeneblobiT gamowveuli problemebis arideba an sagrZnoblad Semsubuqeba. 20. aris Tu ara teqnikuri gadawyveta gamarTuli, eyrdnoba Tu ara igi problemis gadawyvetis yvelaze iaf midgomas da Seesabameba Tu ara saqarTvelos kanonmdeblobas? qobuleTis uxvi wylis resursebi gaaCnia, romelic mniSvnelovnad aRemateba qalaqis yvela savaraudo, rogorc mokle, ise saSualo da grZelvadian moTxovnilebas wyalze. mxolod mdinare kintriSisaTvis Gocydarstveni Vodni Kadastr, Tom VI, Gryzinskaya CCP-dan Segrovebuli informacia miuTiTebs, rom mdinaris minimaluri xarji zafxulis Tveebis ganmavlobaSi ( ivlisi da agvisto) 3,3 m3/wm Seadgens, rac dRiurad daaxloebiT 285 000 m3 udris. miwisqveSa wylis resursebi uxvia, radganac naleqebis saSualo raodenoba am regionSi Zalzed didia. igi meryeobs 2300 mm-dan zRvis doneze TiTqmis 4000 mm-mde axlomdebare mTaSi. imis gaTvaliswinebiT, rom mosaxleobis maqsimaluri raodenoba zafxulis TveebSi 80 000-s Seadgens, xolo wylis maqsimaluri moxmareba 250 litrs sulze/dReSi, maqsimaluri dRiuri moTxovnileba wyalze 80,000X0.25=20,000m3-s Seadgens. es ki mdinare kintriSis minimaluri xarjis 10%-ze naklebs Seadgens. amJamad sasmeli wylis aReba xdeba tumboebis meSveobiT miwisqveSa kaptaJidan, romelic ganlagebulia ori mTavari mdinaris - kintriSisa da kinkiSas Soris. arsebuli sistemis Tavdapirveli proeqti iTvaliswinebda wylis gadatumbvas didi zomis 10 000m3 rezervuarSi, romelic ganTavsebulia axlomdebare gorakze, saidanac Semdgom wyali TviTdeniT miewodeboda qsels. rezervuaris mSenebloba dawyebuli iqna, magram arRar dasrulebula. rezervuaris mdebareobis niSnulis (57 metri) da wylis donis 4-dan 5 metramde meryeobis gaTvaliswinebiT, SesaZlebeli iqneboda dasaSvebi dawneviT wylis miwodeba mTeli qalaqisaTvis, garda ukiduresi CrdiloeT nawilisa. magram zemoxsenebuli proeqti ar ganxorcielda finansuri saxsrebis uqonlobis gamo. wylis qaCva xdeboda pirdapir qselSi, yovelgvari SezRudvebis gareSe, moTxovnilebaze damokidebuli cvalebadi WavliT.

12 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

teqnikur-ekonomikuri Seswavla variants iTvaliswinebda: 1.2.

qalaqis

wyalmomaragebis

sam

sxvadasxva

3.

arsebuli kaptaJis rekonstruqcia, misi debitis gazrda da qalaqis wyalmomarageba arsebuli gegmiT. mdinare kintriSis wylis gamoyeneba. saTave nageboba - kintriSis erovnul parkSi, 250 m simaRleze, 20 km manZilze qalaqidan, romelic qalaqs amaragebs TviTdeniT. mdinare kintriSis wylis gamoyeneba. saTave nageboba - 110 m simaRleze, 6 km manZilze qalaqidan, romelic qalaqis zogierT nawils amaragebs TviTdeniT.

upiratesoba pirvel variants mieniWa, radgan igi yvelaze iaf gadawyvetas warmoadgens, xolo wyali uxvadaa da maRali xarisxiT gamoirCeva. teqnikuri winadadeba adekvaturia, radgan SemoTavazebulia mxolod arsebuli sistemis reabilitacia da misi gafarToeba (uwin dagegmili wylis rezervuaris gamoklebiT raTa moxdes miwodeba-moTxovnis balansireba da minimumamde iqnas dayvanili eleqtroenergiis xarji). wylis milsadeni TiTqmis 70%-iT moicavs qobuleTs. wyalgamanawilebeli sistemis gafarToeba saWiroa ganviTarebis procesSi myofi qalaqis axali raionebisaTvis. saboloo angariSi, gverdebi 17, 43 da 317-318 21. aris Tu ara mosamzadebeli kvlevebi, maT Soris saboloo sainJinro proeqti da sxva dokumentebi, romlebic saWiroa proeqtis xarisxiani SesrulebisaTvis, sakmarisi imisTvis, rom Sefasebuli iqnas proeqtis teqnikuri da finansuri ganxorcielebadoba, Tu saWiroa damatebiTi kvlevebis Catareba? aris Tu ara dokumentebis teqnikuri xarisxi SesabamisobaSi miRebul sainJinro standartebTan? EBRD-is TxovniTa da EU-s dafinansebiT momzadda sruli teqnikur-ekonomikuri Seswavla saerTaSoriso standartebis Sesabamisad. igi 2006 wlis oqtomberSi moamzada Savi zRvis sainvesticio jgufma (BSIF, romelsac warmoadgens konsorciumi THALES Engineering & Consulting SOGREAH and GKW). saerTaSoriso standartebis Sesabamisad aris momzadebuli. Seswavlis xarisxi Semowmda EBRDisa da EU-s mier. msoflio bankis gundma, romelic zedamxedvelobas uwevs emsi-ji-is mier dafinansebuli proeqtebis ganxorcielebas mgf-is mier, ganixila teqnikur-ekonomikuri kvleva da warmoadgina komentarebi. ramodenime komentari gaTvaliswinebuli iqna kvlevis saboloo variantSi. danarCeni komentarebi gaTvaliswinebuli iqna saproeqto samuSaoebis dros (teqnikur proeqtSi0. gamma- sa da GAUF Engineering-is konsorciumi amJamad muSaobs teqnikur proeqtze. dokumentebis teqnikuri xarisxis Sesatyvisobas aRiarebul saerTaSoriso standartebTan msoflio banki uzrunvelyofs, TanamSromlobis xelSekrulebis Sesabamisad zedamxedvelobis meSveobiT.

13 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

22. aris Tu ara Rirebulebebis Sefasebebi sando da gvaZlevs Tu ara isini saSualebas, rom ganvsazRvroT proeqtis mTliani Rirebuleba dasaSvebi sizustiT? Rirebulebis Sefasebebi imdenad zusti da sandoa, ramdenadac am etapze aris SesaZlebeli. proeqtis savaraudo fasebi gaanalizebuli iqna saqonlis da samuSaoebis saerTaSoriso da adgilobriv amJamindel sabazro fasebTan SedarebiT. teqnikur-ekonomikur Seswavla 2006 wlis oqtomberSi iqna warmodgenili da xarjTaRricxvebi axal sabazro fasebs efuZneba. rogorc gamocdileba gviCvenebs, teqnikur-ekonomikur SeswavlaSi mocemul xarjTaRricxvebs aqvs +/- 15-20% sizuste da proeqtis Rirebuleba SeiZleba Seicvalos detaluri sainJinro proeqtis momzadebis Semdeg, Cveulebriv +/- 5-10%-iT, da mogvianebiT, tenderis Semdeg, Cveulebriv +/- 3-5%-iT. fasebis zrdiT gamowveuli Sedegebisagan Tavis dazRvevis mizniT, gauTvaliswinebeli xarjebis kategoriiT darezervebulia proeqtis mTliani Rirebulebis 15%. 23. aris Tu ara saeqsploatacio da movla-Senaxvis xarjebis Sefaseba sando da moicavs Tu ara igi klientis wliur biujetSi Sesatan aucilebel danaxarjebs? teqnikur-ekonomikuri Seswavla Seicavs detalur finansur gegmas, rac daexmareba klients aucilebeli xarjebi CarTos wliur biujetSi. ZiriTadi piroba imisa, rom qobuleTis wyalkanali finansurad mdgradi gaxdes da SeeZlos Tavisi saoperacio da movla-Senaxvis xarjebis dafarva da agreTve valis momsaxureba, aris tarifis zrda. teqnikur-ekonomikuri Seswavlis da SemoTavazebuli varaudebis Tanaxmad, gaTvaliswinebulia tarifis 3 zrda: pirveli 2009 wels 20%-iT, meore 2012 wels 10%-iT, da mesame 2013 wels isev 10%-iT. warmodgenilia diferencialuri tarifis struqtura Sinameurneobebis, savaWro, adminsitraciuli obieqtebis da restornebisa da sastumroebisaTvis, tarifis struqtura aseve SemoTavazebulia moxmarebisa da gadamxdelunarianobis kriteriumebis mixedviT. am tarifebis donis gamoyeneba gulisxmobs, rom qobuleTis wyalkanals eqneba unari saTanadod Seasrulos yvela nakisri valdebuleba. tarifebis gaTvaliswinebuli zrda ar gamoiwvevs mniSvnelovan problemebs gadamxdelunarianobasTan dakavSirebiT, radganac wyalmomaragebis momsaxurebis Rirebuleba ar aRemateba saSualo Sinameurneobis Semosavlis 3%-s. saboloo angariSi, gv. 152 159 da 178-179 24. aris Tu ara proeqtis ganxorcielebis vadebi realisturi? proeqtis ganxorcieleba navaraudevia samwlian periodSi, rac realisturia. gegmis mixedviT, wyalmomaragebis samuSaoebis ZiriTadi nawili dasruldeba 2010 wlamde. qselis gagrZelebis mxolod mciremasStabiani samuSaoebi (47,580 evros Rirebulebis) dasruledeba 2010 wels. ufro detaluri ganxorcielebis gegma Camoyalibdeba detaluri sainJinro proeqtis momzadebis Semdeg. 25. rogoria proeqtis materialuri da aramaterialuri sargeblebi? iyo Tu ara igi saTanadod gansazRvruli da Sefasebuli?

14 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

proeqts eqneba Semdegi materialuri da aramaterialuri sargeblebi: materialuri sargeblebi mosaxleobis mier wylis gazrdili raodenobis miReba amJamad qobuleTis mosaxleobis umetesi nawili ar iRebs wyals gamanawilebeli sistemidan, mravali ojaxi sasmeli wylis wyarod eleqtroobaze momuSave kerZo Webs iyenebs. proeqtis ganxorcielebis Semdeg uzrunvelyofili iqneba uwyveti wyalmomarageba. saWiro aRar iqneba Webis gamoyeneba wylis mTavar wyarod. ekonomikuri danazogi miiReba Widan wylis mopovebis saeqsploatacio xarjidan da Wis movla-Senaxvis xarjebidan. sistemis movla-Senaxvis xarjebis Semcireba SemoTavazebuli proeqti Secvlis arsebul WaburRilebsa da satumb sadgurebs. proeqtis ganxorcielebis Sedegad es saSualebebi zedmeti gaxdeba. maTi movlaSenaxvis xarjebze danazogi SeiZleba ekonomikur sargeblad CaiTvalos, Tumca es danazogi Zalian didi ar iqneba. eleqtroenergiis dazogva proeqtis ganxorcielebis Sedegad, wyalaRebisa da wylis ganawilebisaTvis moxmarebuli energiis raodenoba Semcirdeba, radganac Semcirdeba individualuri Sinameurneobebis mier wylis rezervuarebis gavsebis saWiroeba. qveynis mdgomareobidan gamomdinare, eleqtroenergiis mwvave deficitis pirobebSi, eleqtroenergiis moxmarebis Semcireba ganxiluli unda iqnas, rogorc Zalian maRali ekonomikuri sargebeli. SesaZlebeli iqneba dazogili energiis sxva miznebisTvis gamoyeneba. Sesabamisad, proeqtis Sedegad dazogili eleqtroenergiis ekonomikuri Rirebuleba unda Sefasdes misi alternatiuli gamoyenebis SesaZleblobiT. turizmis ganviTarebiT miRebuli sargebeli turizmis ganviTarebiT miRebuli sargebeli ganuviTarebeli wyalmomaragebis samsaxuris gamo turizis danaklisis aRmofxvis Sedegs warmoadgens. gaTvaliswinebulia ori saxis sargebeli:

turistebis xarjebidan miRebuli sargebeli turizmis ganviTarebiT gamowveuli saqmianobis ganviTarebidan miRebuli sargebeli qobuleTSi Casuli TiToeuli turisti daxarjavs fuls. es Tanxa Seva adgilobriv ekonomikaSi da xels Seuwyobs ekonomikis ganviTarebas. radganac turistebis danaxarji swored im Tanxas udris, romelic ver Semovidoda turizmis

15 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

ganviTarebis gamoyeneba.

gareSe,

sruliad

gamarTlebulia

multiplikatoris

efeqtis

aramaterialuri sargeblebi garemosdacviTi sargebeli eleqtroenergiis ufro efeqtur gamoyenebas Sedegad mohyveba garemosdacviTi sargebeli, rac mdgomareobs wiaRiseuli sawvavis gamoyenebiT eleqtroenergiis generirebiT gamowveuli gamonabolqvebis donis SemcirebaSi. gamonabolqvebi SesaZloa Seicavdes CO2, NOX da SOX-s. wyliT gamowveuli avadobis SemTxvevebis Semcireba TviTdeniTi sistema aRmofxvris sasmeli wylis kanalizaciiT dabinZurebis risks, radganac TviTdeniT sistemaSi wylis wneva mudmivia (atmosferulze maRalia), rac xels uwyobs zemoxsenebuli risk-faqtoris aRmofxvras. qvemoT moyvanilia konsultantis mier momzadebuli socio-ekonomikuri sargeblis struqtura

16 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

proeqtis socio-ekonomikuri sargebelisakiTxi socio-ekonomikuri sargebeli jandacva: dizinteria, kuWis kerZo pirebisa da wyalmomarage aSliloba, qolera, sazogadoebis da a.S. ba: sasmel jandacvaze danaxarjis wyalTan Semcireba dakavSirebuli epidemiologiuri daavadebebi daavadebebeis riski wyalarineba: infeqciebi & dabinZureba fekaluri masebiT qoneba: Rirebulebaze miwisa da qonebis zegavlenas Rirebuleba gaizrdeba saxlebisa da axdens miwebis wyalmomarageb Rirebuleba is momsaxurebis uqonloba ojaxis biujeti: Wis ojaxis sabiujeto alternatiuli Rirebuleba plius resursebis momsaxurebis rezervuarisa da gadanawileba uzrunveyofis qselis wyalze daxarjuli Rirebuleba boTlebSi biujetis Tanxis Camosxmuli Semcireba, an xarjvis wylis didi Tavidan acileba raodenobiT Sesyidvis aucilebloba Temi: drois gamoyofa samuSaoze daswrebisa da drois danakargi wyalTan dakavSirebuli Tavisufali drois saWiroebebis gamoyenebis gadasaWrelad gaumjobeseba turizmi : Camonadeni Camomsvlelebis qalaqisa da sanapiroze ekonomikuri zegavlena sanapiros cudi suni, da adgilobriv komerciaze sisufTave da da biznesze amRvreuli mimzidveloba zegavlena wyali adgilobriv dabalSemosavlian mosaxleobaze detalebi komentari rTulad Sesafasebelia, magram ukiduresad mniSvnelovania xalxisaTvis obieqtis momxre da mowinaaRmdege argumentaciisaTvis

es realuri sargebelia, romelic sxvebsac ki moicavs, magram misi prognozireba rTulia es sargeblebi gaTvaliswinebul iqna. aRsaniSnavia, rom boTlSi Camosxmuli wylis yidvis saWiroeba, aucileblad ar axlavs kerZo Wis burRvis saWiroebas. septikuri rezervuari rogorc Cans saqarTveloSi savaldebulo ar aris. kidev erTi rTulad Sesafasebeli sargebeli

es Zalian mniSvnelovan sargebels warmoadgens aWaris/saqarTvelosaTvis. garda amisa, radganac turistebis danaxarji swored im Tanxas udris, romelic ver Semovidoda turizmis ganviTarebis gareSe, sruliad gamarTlebulia multiplikatoris efeqtis gamoyeneba

saboloo angariSi, gv. 135-138

26. ramdenad marTebulia gamoyenebuli ekonomikuri Sefasebis meTodologia? rogor moxda xarjebisa da sargeblebis gaangariSeba? aris17 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

Tu ara miRebuli Sedegebi safuZveli imisa, rom proeqtis ekonomikuri dasabuTeba marTebulad CaiTvalos? ekonomikuri Sefasebis meTodologia SesatyvisobaSia MCC-is ekonomikuri analizis saxelmZRvanelosTan. proeqtis ganxorcielebiT miRebuli sargeblebi aRemateba danaxarjebs, rac proeqtis ganxorcielebisaTvis myar ekonomikur dasabuTebas warmoadgens. warmodgenili proeqti iZleva gaumjobesebuli da efeqturi wyalmomaragebis sistemis Camoyalibebis saSualebas grZelvadian perspeqtivaSi. proeqtis gareSe, qobuleTis wyalkanali gaagrZelebs Zveli sistemis eqsploatacias, romelsac Zalian maRali saeqsploatacio xarjebi aqvs da damokidebulia eleqtroenergiaze, romlis miwodebac sistematurad Seferxebulia. teqnikur-ekonomikur SeswavlaSi konsultantis mier gaangariSebuli Sida ekonomikuri ukugebis ganakveTi 66.4%-s Seadgens.

18 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

sargeblis detaluri cxrili wyalmomaragebis proeqtiq obul eTi s w yal m ar ageba: sar ge om bel i evr oebSi ar sebul i si st ems danaxar j ebi i el eqt r o ener gi a w i el 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 0 0 130,000 126,490 123,400 114,200 111,910 109,880 108,140 106,650 105,300 104,220 99,010 94,060 89,360 84,890 80,650 76,620 72,800 69,160 65,700 62,420 59,290 56,330 53,520 50,840 0 0 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 20,720 0 0 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 7,530 0 0 0 0 0 24,960 48,690 72,020 94,520 116,210 137,490 157,950 178,000 197,640 216,870 235,290 253,290 270,890 288,070 304,440 320,810 336,770 352,320 367,860 382,600 397,330 0 0 0 0 0 244,000 232,000 226,000 220,000 214,000 208,000 202,000 196,000 190,000 186,000 182,000 176,000 170,000 168,000 164,000 160,000 156,000 152,000 148,000 146,000 144,000 m uSaxel i sxva xar j ebi sasm i el w yal i axal i si st ems sar gebel i i axal i W s ebi ac i l eba t ur i st ebi s danakar gi s ac i l eba 0 0 1,167,700 2,563,400 3,942,400 5,313,100 6,188,900 7,053,600 7,912,700 8,771,800 9,247,200 9,059,500 8,884,300 8,552,100 8,253,200 7,983,500 7,741,700 7,523,400 7,327,400 7,150,800 6,991,000 6,849,200 6,719,900 6,603,100 6,498,900 6,405,700 dabal Sem o savl i anT a sar gebel i 0 0 542,100 542,100 542,100 542,100 507,320 482,810 464,050 448,940 435,740 423,280 412,590 400,960 390,620 381,400 375,000 367,780 361,450 355,920 351,070 348,510 344,920 341,860 340,800 338,760 0 0 1,868,050 3,260,240 4,636,150 6,266,610 7,117,070 7,972,560 8,827,660 9,685,850 10,161,980 9,975,200 9,798,150 9,463,010 9,164,300 8,895,330 8,654,890 8,436,940 8,245,970 8,072,570 7,916,830 7,781,150 7,656,680 7,545,400 7,450,070 7,364,880 sr ul i sar gebel i

wyalmomaragebis danarTi, gv. 15-16

19 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

Sida ekonomikuri ukugebis ganakveTis (EIRR) jamuri cxrili wyalmomarageba

w yal m ar agabi s p oe t i s om r q Ri r e bul eba e oebSi vr i nvest i c i a saeqspl uat a- sr ul i Ri r ec i o xar j ebi wl i e 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 1,116,765.00 2,915,685.00 955,070.00 47,580.00 167,510.00 437,350.00 143,260.00 7,140.00 554,522 162,090.00 272,070.00 279,240.00 286,870.00 295,270.00 304,380.00 313,970.00 324,060.00 333,780.00 341,970.00 350,660.00 359,650.00 368,990.00 378,580.00 388,870.00 399,460.00 410,450.00 422,080.00 434,030.00 446,560.00 459,650.00 473,340.00 487,630.00 502,520.00 1,116,765.00 2,915,685.00 1,117,160.00 319,650.00 279,240.00 286,870.00 295,270.00 304,380.00 313,970.00 324,060.00 333,780.00 341,970.00 350,660.00 359,650.00 536,500.00 815,930.00 532,130.00 406,600.00 410,450.00 422,080.00 434,030.00 446,560.00 459,650.00 473,340.00 487,630.00 (52,002.00) 0 0 1,868,050 3,260,240 4,636,150 6,266,610 7,117,070 7,972,560 8,827,660 9,685,850 10,161,980 9,975,200 9,798,150 9,463,010 9,164,300 8,895,330 8,654,890 8,436,940 8,245,970 8,072,570 7,916,830 7,781,150 7,656,680 7,545,400 7,450,070 7,364,880 EIRR bul eba sr ul i sar ge bel i

suf Ta sar ge bel i

1,116,765 2,915,685 750,890 2,940,590 4,356,910 5,979,740 6,821,800 7,668,180 8,513,690 9,361,790 9,828,200 9,633,230 9,447,490 9,103,360 8,627,800 8,079,400 8,122,760 8,030,340 7,835,520 7,650,490 7,482,800 7,334,590 7,197,030 7,072,060 6,962,440 7,416,882 66.4%

wyalmomaragebis danarTi, gv. 17 SeniSvna: investicia zemoTmoyvanil cxrilSi (18%-iani dRg-s gareSe) warmoadgens 5.04 milioni evros ekonomikur Rirebulebas e.i. saorientacio investicia 5.5 milioni evros odenobiT, koreqtirebuli 0.9 konversiis koeficientis gamoyenebiT adgilobrivi aRWurvilobisaTvis da 0.85 koeficientis gamoyenebiT adgilobrivi muSaxelisaTvis. saboloo angariSi, gv. 124-125. Tu gamoiyeneba saxarjTaRricxvo Rirebuleba, Sida ekonomikuri ukugebis ganakveTi umniSvnelod Semcirdeba 62.6%-mde.

20 - 21

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fondi qobuleTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis Sefaseba

mgrZnobelobis analizi wyalmomaragebisaTvism Z gr nobel oba danaxar j ebTan m Z obel oba sar gebe Tan gr n l f asdakl e- i nvest i c i i s i nvest i c i i s el -ener gi i s danxar j i f asdakl ear sebul i si st em a sar gebel i s w o ebi yar axal i sr ul i sr ul i sr ul i bi s ko ef i bi s ko ef i el axal i t ur i st ebi s dabal Sem -. o sar geb i sar gebel i el sr ul i da eqpl uat a- er T eul i s m uSaxel z e si st em a saeqspl uat a- sr ul i xar j i kv/sT eqspl uat a- sasm i c i ent i c i ent i w yal i W s ebi dakar gvi s savl i anT a Ri r ebul eba c i i s Ri r ebu- Ri r ebul eba kv/sT ci o axal i si st e- m xm eba c i i s j am o ar dabal Sem o l eba m xm eba o ar xar j ebi m a ur i xar j i savl i ani ac i l eba ac i l eba sar gebel i 0.0% 3288.6% 2184.9% 4298.9% 9142.8% 1957.5% 1227.1% -92.5% 0.00% 5.00% 5.00% 1759.8% 1378.9% 4491.7% 8803.4% 1965.0% 928.4% -90.3% 10.00% 10.00% 1052.0% 897.1% 4513.6% 8233.3% 1908.8% 678.2% -99.4% -87.2% 15.00% 15.00% 675.2% 603.7% 4356.9% 7507.9% 1797.6% 490.8% -95.4% -83.1% 20.00% 20.00% 455.1% 418.8% 4059.6% 6707.2% 1649.2% 356.7% -90.4% -78.1% 25.00% 25.00% 317.0% 297.2% 3673.0% 5888.2% 1479.9% 261.1% -84.5% -72.3% 30.00% 30.00% 225.3% 213.9% 3239.2% 5082.2% 1301.2% 192.0% -77.5% -65.8% 35.00% 35.00% 161.4% 154.7% 2785.6% 4302.9% 1119.5% 141.1% -69.5% -58.5% 40.00% 40.00% 115.3% 111.2% 2327.5% 3554.1% 937.8% 102.6% -60.7% -50.7% 45.00% 45.00% 80.8% 78.3% 1872.6% 2834.6% 757.6% 73.0% -51.0% -42.2% 50.00% 50.00% 54.3% 52.9% 1424.2% 2141.2% 579.0% 49.6% -40.4% -33.2% 55.00% 55.00% 33.5% 32.8% 983.2% 1470.0% 401.8% 30.9% -29.0% -23.6% 60.00% 60.00% 16.9% 16.6% 549.1% 817.3% 225.7% 15.7% -16.8% -13.6% 65.00% 65.00% 3.4% 3.3% 121.1% 179.6% 50.1% 3.2% -95% -77.7% -3.8% -22.2% -3.1% -15.8% 70.00% 70.00% -7.8% -7.6% 498.6% -7.3% 235% 191.9% 2495.3% 620.3% 9.9% 54.8% 7.9% 39.2% 75.00% 75.00% -17.1% -16.8% 1174.4% -16.2% 558% 454.8% 6712.7% 1603.3% 24.3% 129.9% 19.3% 93.7% 80.00% 80.00% -25.0% -24.6% 1830.1% -23.7% 874% 712.7% 11865.0% 2732.9% 39.4% 203.7% 31.1% 147.9% 85.00% 85.00% -31.7% -31.3% 2470.3% -30.2% 1185% 966.7% 18056.4% 4023.1% 55.2% 276.5% 43.3% 201.8% 90.00% 90.00% -37.5% -37.1% 3098.9% -35.9% 1492% 1218.0% 25397.4% 5488.8% 71.7% 348.5% 56.0% 255.6% 95.00% 95.00% -42.5% -42.1% 3718.8% -40.8% 1797% 1467.2% 34005.7% 7145.7% 88.8% 420.1% 69.0% 309.5% 100.00% 100.00% -46.9% -46.5% 4332.3% -45.2% 2100% 1715.2% 44005.6% 9009.9% 106.5% 491.4% 82.4% 363.4% EIRR EIRR for dabal Sem savl i anT a gam r i c xvi T m aqs. danaxar j i sT vi s o o 54.2% 37.0% 60.1% -100.0%

analizi uCvenebs Zalian maRal Sida ekonomikuri ukugebis ganakveTs, magaliTad Tuki investiciis xarjebi daaxloebiT 115%-iT gaizrdeba, an mTliani sargebeli 58%-iT Semcirdeba, Sida ekonomikuri ukugebis ganakveTi 40%-iT Semcirdeba, rac mainc SesaniSnav Sedegs warmoadgens. saboloo angariSi, gv 148-154 wyalmomaragebis danarTis 3b danarTi, gv. 18-22

21 - 21