Сэдэв: “Çàéíû á¿òýýãäýõ¿¿íèé ñóäàëãàà,

õуурай зайны үйлдвэр”

Улаанбаатар хот 2005 он

2

Агуулга

НЭГ. УДИ РТГАЛ 1 .1 Оршил 1 .2 Сэдэв сонгосон шалт гаан 1 .3 Үндэслэл , а ч холбо гдо л 1 .4 Шинжлэ х ухааны зэ хэц , зор илго

ХОЁР . Э РХЭ М ЗО РИЛ ГО, ЗОРИЛ Т УУД ГУРАВ. ЗАХ ЗЭЭЛИЙ Н СУД АЛГАА ШИНЖИЛ ГЭЭ

3 .1 Макро ор чин 3 .2 Микро о рчин

ДӨРӨ В. УДИ РДЛАГА, ЗО ХИО Н БАЙГУУЛАЛТ ТАВ. ҮЙ ЛДВЭ РЛЭЛ ЗУРГАА. МАРКЕТИНГИЙН ТӨЛӨ ВЛ ӨГӨӨ

6 .1 Бүтээгдэ хүүн 6 .2 Үнийн бодло го 6 .3 Идэвхжүүлэлт 6 .4 Хуваарила лтын тө лөвлө гөө 6 .5 За х зээлий г хө гжүүлэ х страте ги 6 .6 Түүхий эд т атан авалт , нөөци йн хэ мжээ 6 .7 Зорилтот за х зээл

ДОЛОО. ЭДИЙ Н ЗАСГИЙН ТООЦО ОЛОЛ НАЙ М.ДҮ ГНЭЛТ , АЧ ХОЛБ ОГДОЛ

3

НЭГ. Удиртгал

1.1 Оршил Бид зай буюу ба терейг өнөөдө р энгийн нэг ца хилгаан үүсгэвэр гэж боддог ч энэ нь хүн төрөлхтни й түүхэн дэ х ха мгийн чуха л нээлтүүдийн нэг байсан гэдэгтэй эргэлзэ х хүн гара хгуй буйзаа . Ан х батерей гээч электро хими йн үзэ гдэлд тул гуур ласан зүйл бүтээгдэж, физик , химийн болоо д буса д олон олон шин жлэ х ухаан , салбаруудад шинэ хаалгыг нээж өгчээ . Батерей нь бүтээгдсэн цагаасаа л хүни й өдөр тут мын амьдра лын хэрэгцээг хангасаа р ирсэн . Зайны бүтэц а жилла х зарчи мта й танилц а хын тулд э хэлж түүхий г нь сө хө х хэрэгтэй болно. Ан х 1 80 0 онд Алек сандро Волта зай буюу батерейг ерөн хий зарчмаар нь бүтээсэн байна. /Зура г 1 .1 / Уг зай нь цайр, давс шингээсэн уудаг цаас, мөнгө гурвыг дараалуулан багца лсан давхар гатай байса н ба дээд, доод хэсгий г цэнэг да мжуула гч утастай хо лбо ход гүй дэл болон хүчдэл хэ мжи ж болдог байв . Үүний дараа хантай 1870 онд Данеллийн за й бүтээгдэж те легра ф болон ха алганы хон хонд ма ш өргөнөөр ашигла ж байв . Данелли йн зайг нойтон зай гэх бөгөө д зэс ба цайран тава г , з эсийн сульфат б а

цайрын сульфатаас бүрдэнэ . /Зура г 1 .2 / Цайр – Zn Цайрын сульфат – ZnSO 4 Зэс – Cu Зэсийн сульфа т – Cu SO 4 Зэс ба цайран тавгийг цэнэг дамжуула гч утсаар холбо хо д доор х урвал явагда ж, цайр зэсээс 2 электрон авч уусма л руу шилжээд, зэ с 2 электроноо өгч уусмала ас э лектрод р уу сууна . CuSO 4+Zn =ZnSO 4+Cu ; 2e -

4

Cu + 2+Zn 0=Cu 0+Zn + 2 ; Тэгэхээр цэнэг дамжуула гч ута сны оронд цахи лгаанаар а жилдаг төхө өрөмж залгавал уг тө хөөрө мжөөр цэнэг гүйж тухайн элек трон

бараа, ца хилгаан эд зүйлс а жи лла на гэсэн үг ю м . Мон голд буюу У лаанбаатарт ө нөөгийн бай длаар за х зээл дээр байгаа зайнуудыг эрэлти йн хэ мжээ буюу борлуулалтаа р нь ангилбал хэ мжээнээсээ шалтгаа лж хамгийн и х г үйл гээтэй нь AA болон AAA хэ мжээний зай, D мөн C хэмжээтэй зай, 2 7А, 2 3 А хэ мжээний за йнууд гэж цувуулж боло х бөгөө д үүнээс ха мгийн и х өргөн хэрэглэ гддэ г АА за йны т алаар авч үз ье . Ий м за йг R6 ангилла лын х гэ х бө гөөд мөн дот роо хий гдэж байга а материалын төрлөөс ха маарч хуурай зайнууд: цайр -карбоны, шүлт лэг(a l ka l i ne) , цэнэглэдэг буюу Ni cke l -Cad mi u m, N i cke l -Meta l h ydr i de гэ ж хуваа гдана.

1.2 Сэдэв сонгосон шалтгаан Өнөө дөр Монго лын за х зээл дэ эр байгаа ха мгийн и х гүйлгээтэй зайнууды г и хээс нь бага руу нь ан гилж бичвэл: /АА хэ мжээтэй/

1 . Хята д 50₮ -н зай /цайр -карбоны хуурай зай/ 2 . 100-350₮ -н зай /цайр -карбоны хуурай зай/ 3 . 500-1200₮ -н брэндийн болон шүлт лэг зай / A l ka l i ne / 4 . Дахин аши гла даг , цэнэглэ дэг зайн ууд

Хэрэв чанараар сайнаас нь муу руу бичвэл дээрхий н эсрэг тохиолдол га ра х бөгөө д Х ятад 5 0₮ ;100₮ -н зайны тухайд чанар ын хув ьд дэлхийн ст андар т жиши гт хүрэ хгүй , боди сын ня гтрал , материа лын чанар а ль а ль нь т ун муу за йнууд байда г байна. Ин гэж гарсан зай нь нэ гт маш хурдан ху гацаанд, и х хэмжээний хая гда л үүсгэ ж бай галь орчин , хүний эрүүл мэндэд муугаар нөлөө лө х б а хоѐр т хэрэглэ гчдийн тааша ал, шаардла гыг ханга ж ча дда ггүй . 60 шир хэг нь 720₮ -р орж ирдэг за йны нэг бүрийн үнийг тооцво л 12 ₮ боло х ба нэ г зайн д оногдо х мате риалын өртө г т ун багаар гар а х нь хара гда ж байна. Эдгээрээс үндэслэн хуурай з ай ны үйлдвэр Монго лдоо бай гуула х төсөл бо ловсруула х н ь зүйтэй гэж үзсэн юм. Төслийг сайтар боловсруулсан нө хцөлд Мон го лын хоо за х зээли йг хямдхан , чанартай зай гаар хан гаж чадна гэ ж үзээд энэ сэдвий г сон голоо.

1.3 Үндэслэл , ач холбогдол БНХАУ -с зай ор уулж ир снээр зөвхөн 1 сар д л гэ хэд 22860000₮ - г , жилээр тооцвол 247320000₮ - г / эх үүсвэр : Гадаа д худалдаан ы гаалийн стати стик мэдээлэл / гадаад руу га рга ж байна. Хэрэв энэ мөнгөөр до тоодын үй лдвэрий г байгуулаад Монго лын за х зээлий н тал хувий г хан га хад л үйлдвэрлэ л бүрэн хө л дээрээ зогсо ж чадна. Одоогийн байдлаар манай урд хөр ш боло х БНХАУ зай үйлдвэрлэлтээрээ дэлхийд тэр гүүлэгч орны нэгт ор соор явна. Дундаж ко мпани н ь үйлвэрлэсэн з айны хаа 70%- г га даада д гар гада г

5

асар том за х зээл ийг эзлэн орши ж байгаа ч манай орны хувьд энэ чиглэ лийг са йн сан хүүжүү лж ча двал Хята дын өртөг бага те хн ик техно логи йг ой рын зайнд тээвэрлэн авчирч, үй лдвэрлэл явуулснаар дотоодын хэрэгцээгээ бүрэн хан гаад зо гсо хгүй манай хаар дамжи ж Орос руу гар даг Хятад за йны урс галы г өөрсди йн үйлдвэрлэ лээрээ соли х бо ломжтой . Мөн за йны үйлдвэрлэлий г сайн хө гжүүлбэл үүн дээр тул гуур ла ж хи ми, тө мөрлө гийн бо лoвсруула х, олборло х са лбар үй лдвэрүүдий г хө л дээр босго х боло мжтой. Жи шээ нь : Монго лын уул хадаар элбэ г олддо г бил чулуу г цайр гарга ж ава ха д аши гла ж бо ло х юм.

1.4 Шинжлэх ухааны зэхэ ц, зорилго Зай нь хи мийн урва лын нөлөө гөөр электро д хоорон д электр он солилцо х замаар ажилдаг . Хэрэв аль нэ г эле ктроды г тө лөөлж буй бодис ханалт ын байдалд ши лжи х үед зай г дууслаа гэ ж үз дэг . Хэрэв тухайн з айны хими йн урва л явагдах орчин шин гэн боди с бо л үүнийг нойтон батерей, эсрэ г то хиолдо лд хуурай ба терей гэнэ . Нойтон батерей нь хуурай батере йг бо двол цэнэглэгдэж бо лдо г боловч ууршилтын улмаас хорт бо дис а га арт цацаж бай даг . Өнөөгийн бай длаар дэлхи йн хэмжээнд тави гдаа д байгаа хурц асуудлын нэг бо л бүх төрлийн зай, батерейны хая гдал , хи мийн урвалын эцэст түүнээс уур ши х хо рт бодисын хэ мжээ болоо д байгаа юм. Барууны өндөр хө гжилтэй ор нууд хая гда л зайг т усга й уутан д тусад н ь хий ж, хаях бөгөө д түүний г нь нэ гдсэн жур маар устга л хий х эсвэл да хин боловср у улдаг байн а. Зайг да хин а шигла х сүүли йн үеийн шинэ техно логи бол АНУ - н Pro tec In te rna t i ona l компанийн эрдэмтди йн 2005 оны 2 сарын 15 -нд бүтээсэн шинэ бо дис бө гөө д ProBat ™ гэ гдэ х агаар , орчин , хүн ий биед яма р ч га ж нөлөөгүй энэ бодисыг батерейн дээрээс нэмэ хэд электродын электронууды г да хин цэнэглэдэг /нэмдэ г / байна. Үүнээс үндэслэн төсли йн цаа шдын хө гжүүлэ лтийн явцад зай г да хин а шигла х, түүний г аюулгүйгээр боловсруула х чиг хандла гы г зорилго бо лго ж, э хний ээлжин д и х хэ мжээний хаягдал үүс гээд буй чанаргүй зайг түрэ х чи глэ лийг бар имтла хаар төсө лдөө тус гасан .

6

ХОЁР. ЭРХЭМ ЗОРИЛГО, ЗОРИЛТУУД

Тус компани нь өө рийн эр хэ м зори лгоо дараа х байдлаар тодор хой лж ба йна.

Үндэсний эрх ашгаа дээдэлж эдийн засгийн шинэ нөхцөл байдалд зохицсон дээд з эргийн чанар, баталгаатай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж дотоодын зах зээлд баттай байр суурь эзэлсэн, эх орныхоо эдийн засгийн хөгжил дэвшилтэд мэдэгдэхүйц хувь нэмэр оруулсан, хүний төлөө ажилдаг цогц компани байна.

Зорилго

Ажи лла гса дын хувийн өсө лт , хөгжилт б о лон амьдралын утга учир нь тэдний ажлын өндөр ур чадвар, үр дүнгээс хамаара х нөхцө лийг аль бо ло х бүр дүүлнэ .

Хэрэглэгчдийн эр х аши г , хэрэ гцээт сонир хлы г эр хэ млэн хүн дэтгэ ж ажиллана.

Шинжлэ х ухаан , те хник те хно логийн сүүлийн үеи йн оло лто д цаг ямагт т ул гуур лана.

Хүний оюун ухааны бүтээлч сэтгэл гээ г хөгжүүлнэ .

Цаг яма гт өндөр үр а шигта й чанартай бүтээгдэ хүүн үйлдвэрлэ хи йн төлөө байна.

Нийгэ м болон бизнесийн ертөнц өд өөрийн нэр хүнд, нө лөөг дээшлүүлэ хийн тө лөө зүт гэнэ .

Сан хүүгийн са хи лгы г онцгой ан ха арч эдийн засги йн үр ашгий г байнга тооцо ж ажилла хын тө лөө з үтгэнэ .

Эрхэм зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд тавьж буй ойрын зорилт ууд

1. Хуурай зайны үйлдвэр байгуула х, цаашдаа бүтээгдэ хүүний хээ нэр төрлийг о лшр уулж, шинэ те хно логий г нэвтрүүлэ х

2 . Шинэ төрлийн бараа бүтэ эгдэ хүүн үйлдвэрлэсни й үр дүнд

ДНБ -ий нэр төрөл , тоог нэмэгдүүлэх

3 . Зай, цэнэг хураа гч бүтээгдэ хүүний томоо хон хэрэглэгчи д

боло х Хят ад, Орос улсуудын пүүс компаниудт ай хамтран ажилла х

7

4. Хуурай зайны чанар, те хно логийг болов сронгуй болго хо д онцгой ан хаарч, э нэ чиглэлээр дотоод гадаа дын сонир хо гч пүүс ко мпани, эрдэм шинжи лгээн ий байгуулла г атай хамта рч ажилла х

5 . Дотоодын хэрэглэгчдийн цаг үеийн сонир хлыг сорго гоор

тусга ж т үүнд то хир сон ши йдэл, ө нгө хийци йн бүтээгдэ хүүний г үйлдвэрлэ ж, нэрийн барааны дэлгүүр , хөдө ө орон нута гт худалдаала х хэлбэрийг өр гө жүүлэх, дотоодын худа лдааны и ж бүрэн сүлжээг бий болго х бэлтгэлийг хан гана .

Сан хүүгийн зори лт

1. Компани йн сан хүү гийн чадав хийг сайжруула х үүднээс үргүй элдэв зардлыг багас га х, хөрөнги йн хөдлөл өөр члө лтөд тави х хяналтын ме ханиз мы г сай жруула х зэр гээр мөнгө сан хүү гийн урсгалын хяна лты г удирдлагын хэмжээнд өндөр түвшинд зохион байгуулна.

2 . Төсөвлөсөн зардлын гүйцэтгэлд тави х дотоод хяналты г

сайжруулна.

3 . Сан хүүгийн хяналтын ме хани змы н сайжруула хын тулд НББ - н тогтолцоон д уд ирдла гын та йлан тэ нцэлийг гар гада г болно .

4 . Удирдлагын мене жментий г сай жр уула х зори лгоор ко мпани йг

хэтийн ба жил улирлын төлөв лөгөөтэй а жиллада г болго х, үүнтэй хо лбогдуулан төлөвлө гөө ний үзүүлэлтийн систе мий г НББ -н тогто лцоотой уялдуула х, сан хүү удир дла гын тай лан тэнцэлд суда лгаа хий ж, удир дла гын мене жментэд аши гла даг болгоно.

8

ГУРАВ. ЗАХ ЗЭЭЛИЙН СУДАЛГАА ШИНЖИЛГЭЭ

3 .1. Макро орчны хүчин зүйлс

3 .1 .1 Монгол улсын өнөөгийн байдал Манай улсын ДНБ 2004 оны байдлаар 10, 6%-иар өссөн нь чамла хааргүй амжи лт юм. 200 3 онд ДНБ 1995 оны зэрэгцүүлэ х үнээр өмнөх оноос 505 % -иар нэмэгдсэн . Энэ нь нэ г хүнд ноо гдо х ДНБ нь оны үнээр 547 ,2 мянган төгрөг бо лно. Хэрэглээний үнийн индекс 2003 онд 4 ,7%, эм тариа эмнэлэгийн үйлчилгэний х 4 ,9%, тээвэр холбоон ы үй лчи лгээ 2 , 1%, соѐл боловсор лын бара а үйлчи лгээний х 11 ,4 %, бусад бараа үйлчи лгээний х 13 ,6 % -иар т ус тус өсөж харин хувцас гута л бөс б арааных 0 ,1 %, орон сууц түлш цахи лгааны х 1 ,7 %, гэр а хуй бараа ных 2 ,8% -иа р буурсан ба йна.

Ажилгүйдэл Ажилла х хүчний тайлан г жи л бүрийн 1 -р сарын 5 -ны дотор сум хорооны засаг даргын орлогч нар анхан ша тны бүртгэ л боло х өрхийн дэвтри йг үндэслэн гарга ж нэгт гэдэг . Бүрт гэлтэ й ажилгүй чүүдийн сарын мэдээг төв орон нутги йн хөдө лмө р эрхлэ лтийн а лба сар гар гад а г байна. 2003 онд ажилчдын тоо 926 ,5мян га болсон нь 2002 оны хо ос 6 ,4 % -иар өссөн байна. Энэ оны ажилла х хүчни й хө дөлмөр оролцооны түвшин 64 ,5 %, хөдө лмөр эрхлэ лтийн а лбанд бүрт гэлт эй ажилгүй чүүдээр тооцсон ажилгүй длын түвшин 3 ,5 % болж өссөн . 2003 оны байдла ар нэг өрхө д ноогдо ж байга а сарын дундаж мөнгөн орлого улсын дунджаар 144354 тө грөг байна. Энэ мөнгөн орло гын и хэн х хувийг цалин ба өрхийн үй лдвэрлэл эзэлж байна.

3 . 1 .2 Улс төрийн орчин МУ - д ардчилсан хувьсгал өрнө ж улс орон за х зээлийн эдийн з асаг , ардчилсан төрийн то гтолцоонд шилжин орсноос хо йш 10 гаран жили йн ху гацаанд хувийн хэв шил, дотоодын үй лдвэрлэл, га даадын хөрөн гө о руула лтий г дэмжи х бодлогыг төрийн эр х барьсан 2 на мын засгийн газруудын аль аль нь ба римталсаар ирсэн . Гагц хүү эдгээр бодлогууды г хэрэгжүүлэ х ар га он овчтой бус , туршлага дут маг , ү й л ажиллагаа н ь олон за сгийн газры н үед алдагдаж үр дүн нь тааруу

9

байв . ЗГ -уудын алдаанууд болон хувьсан өөрчлөгдөж байда г улс орны га даад орчин , ЗЗ - ийн Э З -т зо хион ба йгуулалт за мбараа муутай ши лжин орсноос үүдэн сөрөг үзэ гдлүүд зэрэг нь дараа дараагийн ЗГ -уудад хүн д ачаа болж энэ нь улс төр , нийгэ м, ЭЗ -ийн салбарт таа гүй нөлөө үзүүлж улс орнй г бүхэлд нь туй лдуулж, хө гжлийн буура й байдлаас гара ха д и хээ хэн саады г бий болгож байна. Гэвч ЗГ -аа с нийгэ м Э З -ийн сөрөг үзэ гдлүүдийг на мжаа х ар га хэ мжээг шат дараат айгаар хэрэ гжүүлж байна. Тухайлба л төрөөс үзүүлэ х дотоо дын жи жи г дунд үлдвэрлэгчдий г дэ мжи х, тэдгээрт зээл олго х , татвар ын бодлогоор дэмжи х гэ х мэт ар га хэ мжээнүүдий г авч байна.

3 .1 .3 Хүн ам зүйн орчин Димо графи нь хүн амын тоо нягтрал зэр гийг суда лдаг ШУ юм. Ойрын жилүүдэд дэлхийн хүн а мы н өсөлт ула м хур дацтай нэ мэгдэ ж байна. Үүнийг дага ад хүмүүсий н эрэлт хэрэгцээ өсч улмаа р хэрэгцээний бараа бүтээгдэ хүүнүүд шаар дагда х бо лж байна. Хүн амын тоон д, хүн а мын ө сөлт , нас баралт , ши лжин суурьши лт зэрэг нь түлхүү нө лөөтэй бай даг . Энэ н ь ЭЗ -ий г өр гөт гө х шинэ нө хцлий г бүрэлдүүлж байна. Учир н ь шөний н цагийг илүү аши гла х болжээ .

3 . 1 .4 Нийгэм соѐлын орчин Ардчилсан төр бий бо лж ул с о рон ЗЗЭ З -т ши лжиснээр нийгмийн соѐл , мэдээллийн эр х чөлөө б ий болж хүмүүс гадаа д орчны г мэдэрч а мьдралын х нь маяг тодор хой өөрчлөлтүүд гарч мөн ЗЗ -ий н нөхцө лд амьдра х арга бари лд сура лцаж, улс о рон хө гжин дэвши хийн үн дэс суурь тави гдсан . Эрэлт хэрэ гцээ бай хад нийлүүлэлтийг бий болго ж боло х энги йн зарчмын дагуу ЭЗ -т шинэ төрли йн үйлдвэрлэ л, худалдаа олноор бий болсон болов ч ЗЗ -ийн хэрэгц ээ шаардла ганд то хиро хгүй о лон бараа бүтээгдэ хүүний үйлдвэрлэл зогссон нь хүн амын ажи л эрхлэ лт болон орло гын хуваа рилалтад томоо хон өөрчлөлт оруулж эдгээрээс шалтгаа лж ядуура л, ажилгүйдэл , гэмт хэрэг зэрэг нийгми йн сөрө г үзэ гдлүүд нэмэ гдэ хэд хүр гэсэн .

3 . 1 .5 Технологийн орчин ЗЗ -и йн чө лөөт ЭЗ -т ши лжснээр манай улса д гадаа дын те хноло ги бүхий л салбарт ор ж ирэ х боло мжт ой болсон . Угаа с хүмүүси йн эрэлт хэрэгцээнд өөрчлөлт гар са н боло хоор түүнд то хир сон бараа бүтээгдэ хүүн те хноло ги зайлшгүй шаар дагдан улсын хаа ЭЗ -ийн бололцооы хоо хирээр шинэ те хн ологий г үйлдвэрлэлдээ а шиглаж байна. Технологийн дэвшил н ь үйл двэр ко мпаниудын хувьд төдийгүй улс орнын хө гжил дэвши л, а мжилт хо хир лыг тодор хойлдог боло хоор Э З -т хүчтэй нөлөөтэй ба йдаг .

3 .2. Микро орчны хүчин зүйлс

10

3.2 .1 Хэрэглэгч Бидний өдөр дут мын хэрэ гцээний бараанд яа х ар гагүй бат арей буюу зай орно. Те хноло гийн дэвши л хурдацтай ө сч буй өнөө үед зайны хэрэглээ ула м бүр нэ мэгдсээр байна. Бид э хний ээлжин д Улаанбаатар хот , Эрдэнэт , Да рхан , Зуун мод гэсэн томо о хон аймгууди йн хэрэглэгчиди йг зай гаа р хан га х ба цаашлаад улс да яар хан га х бүрэн боло мжтой ю м. Хэрэглэгчдээс авсан суда лгаанаа с үзвэл суда лгаан д оролцогчидын 17% н ь ТҮЦ, 39 ,6 % нь гэрт ойр дэлгүүр , 9 ,4 % -нь байнгы н үйлчлүүлдэг дэ лгүүр , 32% нь электрон барааны дэлгүүр , 2% н ь бусад газраас зай худа лда ж авда г гэсэн байна. Ий мд би д хүн а м ихээр суурьшсан газр ууда д өөрсдийн гэрээт борлуулагчидтай бо ло х ба электрон барааны болон бусад томоо хон дэлгүүр үүдтэй хамтр ан ажилла х болно. Манай бүтээгдэ хүүний эцсийн хэрэглэгч нь өр х гэр боловч завсрын зуучлагч худалдачидыг би д үйлдвэрийн зүгээс хэрэглэгч гэж тооцож ба йгаа . Асуулга №4 Хэрэглэгчдийн дунд хи йсэн судалгаагаар нийт судалгаанд оролцогчдийн 41 ,6 % нь 50 -100 ₮ -ний зай, 33 ,3 % н ь 100 -300₮ -ний зай, 14 ,6 % нь a l ka l i ne буюу брэндийн зай, 10 ,4 % нь цэн эглэдэг зайг худалдан авч хэрэглэдэг гэсэ н байна. Бидний судалгаагаар судалгаанд оро лцо гчи дын дий лэнхи хэсэг буюу 47 ,5 % нь сар д дунджаар 3 -5ш зай хэрэ глэдэ г гэсэн судалгаа га рсан байна. Энэ нь зайны за х зээли йн эрэлтий г тодор хой лж байгаа юм. Асуулга №7, 8 Эндээс хар а хад нийт суда лгаан д оролцогчидын 100 % нь Хятад зайны оронд дотооди йн з ай г худалда ж авна гэсэн байна . Харин Хята д за йнаас чанарын хувьд илүү гэ хдээ 50₮ -өөс арай илүү үнэтэй бол ава х уу гэсэн асуулга д нийт оролцогчи дын 95 % нь авна, 5 % нь авахгүй гэж хариулсан юм. Ий мд би д энэ зайг үйлдвэрлэ хэд хан галтта й эрэлт байна гэж дүгнэ ж боло х юм.

3.2 .2 Өрсөлдө гч

Одоо гийн байдлаар Мон гол улсад зай үй лдвэрлэ дэг үйлдвэр байхгүй ба би дний гол өрсөлдө гч бо л и мпортоор ор ж ир ж б уй эдэлгээ даа хгүй , чанар муутай хят ад зай юм. Э хний ээлжинд хүн а м ихээр суурьшсан төвийн бүсийн хэрэгцээг ханга х бө гөөд цаашлаа д чанар муутай хята д зай г за х зээ лээс түрэн гар га ж, Монго л улсын нийт хэрэгцээг бүрэн ханга х чада лтай, чанар, өнгө үзэ мж, эдэлгээ зэрэг нь хэд да хин и лүү бай х бүтэ эгдэ хүүний г за х зээлд ний лүүлнэ .

3.2 .3 Бэлтгэн нийлүүлэгчид

11

Манай бүтээгдэ хүүн бэлт гэн ний лүүлэ гч нь хө рш БНХАУ -н зайны үйлдвэрлэлээрээ то моо хонд тооц огддо г ко мпани удын нэг Shen zhen Guan xi Indus t r i a l Co . ,L td бай х болно. Тус ко мпан и нь энэ чиглэ лээрээ дагнан үйлдвэрлэл э рхэлдэг бөгөө д түүхий эд болон тоног тө хөөрө мжийг бэлтгэн ний лүүл дэ г . Түүхи й эд бэлт гэ х тус гай лабораторитай учир чанарын хув ьд дэлхийн стандарта д нийцсэн бүтээгдэ хүүн гарга даг .

12

3.3 Хэрэглэгчдээс авсан зах зээлийн судалгаа Ñóäàë ãàà

Ýíý ñóäàëãàà í ü ºðãºí õýðýãëý ýíèé áàðààíû íýã áîëî õ çàéíû

õýðýãëýýíèé ò¿âøèí ã òî ãòî îæ, Ìî íãîëä çàéã ¿éëäâýðëýæ íè éë¿¿ëý õ

çàõ çýýëèéí áîëî ìæèé ã ñóäàëñàí à ÷ õîëáî ãäîëòîé.

Ìàíàé ñóäà ëãààí ä íèé ò 100 ºð õ î ðîëöñîí áºãººä 47 ºð õ íü 2 -4 à ì

á¿ëòýé, 25 ºð õ íü 5 à ì á¿ëòýé, 20 ºð õ íü 6 à ì á¿ëòýé, ¿ëäñýí íü 6 -

ààñ äýýø à ì á¿ëòýé ºð õººñ àâñàí ñóäàëãà à áîëíî .

Àñóóëãà 4

Òà ÿìàð òºð ëèéí çà é èë¿¿ è õ õý ðýãëýäýã âý ?

Õÿòà ä çàé 100-300¥ çàé A l ka l i ne çàé Öýíýãëýäýã

çàé

41 .6% 33 .3% 14 .6% 10 .4%

Ìàíàé ñóäà ëãààí ä õàìðà ãñäûí äèéëýí õè õý ñýã áóþó 74 % -ã íü 50 -

300¥ çàé õýðýãëýäý ã õ¿ì¿¿ñ ýçý ëæ áàéíà. ̺í ò¿¿í÷ë ýí 41 .6% íü

õÿòàä бàòå ðèà õýðýãëýäýã ãýñýí ñóäàëãàà ãàð ëàà.

Òà ÿìàð òºðëèéí çàé èë¿¿

õýðýãëýäýã âý ?

Õÿòàä çàé

100-300¥-í çàé

Alkaline çàé

Öýíýãëýäýã çàé

13

Àñóóëãà 5

Ñàðä äóíäæààð õýäýí øèð õýã ç àé õýðýãëýäýã âý ?

3 -5 5 -7 7 -10 10-äýýø

47 .5% 17 .5% 25% 10%

Ýíýõ¿¿ àñóóë ãûí òóñëàìæòàé ãàà ð áè д çà õ çýýëèéí õýý õý ìæýýã

ãàðãà õ çîðèëãî òàâüñàí áºãºº ä Ñò à òèñòèêèéí ý ìõýòãý ëä /2003 /

Óëààíáààòàðò -192000

Дархан - 20000

Îðõîí - 22000

Òºâ - 22100 ºð õ áàéãàà òîîöîî áàéíà. Ýíý íü Íèéò 2 56100

ºðõ áî ëíî. Ýíý íü ìàíàé îéð ûí õó ãàöààíä ýçëý õ íè éò çà õ çýýë þì.

Ìàíàé ñóäà ëãààíààñ í èéò ºð õè éí 47 .5%*256100 íü 4 бàòåðèà

17 .5 %*25 6100 íü 6 бàòåð è à

25%*256100 íü 8 бàòåðè à

10%*256100 íü 10 бàòåðèà

õýðýãëýäýã ãýâýë ìàíàé çà õ çýýë í èéò 1524000 çà éíû çà õ çýýë áîëíî .

Áèä ñàðä íèé ò çà õ çýýëèéí õýý 50% õàíãà ëàà ãý æ òîîöâîë ñàð ä

762000 çàé ¿é ëäâýðëý õ øààðëà ãòà é áîëíî.

Àñóóëãà 6

Òà çàéã õààíàà ñ èë¿¿ è õ àâäàã âý ?

Ò¯Ö Ãýð îéð äýëã¿¿ð

Áàéíãûí ¿éë÷ë¿¿ëäýã äýëã¿¿ð

Ýëåêòðîí áàðààíû äýëã¿¿ð

áóñàä

17% 39 .6% 9 .4% 32% 2%

Ñàðä äóíäæààð õýäýí øèðõýã

бàòåðèà õýðýãëýäýã âý ?

3-5ø

5-7ø

7-10ø

10-äýýø

14

Ýíý ñóäà ëãààíû ä¿íä áèä àëü á î ðëóóëà ëòûí ñóâàã õ¿ì¿ үñò è ë¿¿ õ¿ð÷ áàéíà âý ãý äãèé ã ãàðãàæ èðñýí îíöëîãòîé. Ìàíàé ñóäà ëãààíû ä¿íä ãýðèéí îéðî ëöîî õ äý ëã¿¿ð áî ëîí ýëåêòðîí áàðààíû äýëã¿¿ð¿¿ä äýýã¿¿ð áóюó 30 % áàéíà. Àñóóëãà 7

Òàíä õÿòàä çàéíû îðîí ä ìîíãîë çàé ñàíàë áî ëãîâî ë àâà õ, ýñýõ

Òèéì ¯ã¿é

100% 0%

Àñóóëãà8

Ìîíãî ë çàé õÿòà ä çàéíàà ñ ÷àíàðò àé áà 50₮ -өөñ ¿íýòýé áîë

àâàõ ýñý õ

Òèéì ¯ã¿é

95% 5%

Äýýðõ àñóóë ãûí ä¿íä Ìîí ãîëä ¿é ëäâýðëýñýí бàòåðèàã 50₮ -өөñ èë¿¿

¿íýòýé ÷ áàéñàí ÷àíàðòàé ë áîë àâàõ íü õàð àãäà æ áàéíà èé ìä áèä

õýðâýý Мîíãî ë çàé ¿é ëäâýðëýâýë ÿìàð ÷ áàéñàí õÿòàä çàé ã ò¿ðý õ

áîëîìæ áîëî ëöîî áàéãà à íü õàðà ãäàæ áàéíà.

Òà çàéã õààíààñ èë¿¿ èõ àâäàã âý ?

Ò¯Ö

Ãýð îéð äýëã¿¿ð

Áàéíãûí ¿éë÷ë¿¿ëäýã

äýëã¿¿ð

Ýëåêòðîí áàðààíû äýëã¿¿ð

Áóñàä

Ìîíãîë çàé õÿòàä çàéíààñ ÷àíàðòàé

áà 50-ààñ èë¿¿ ¿íýòýé áîë àâàõ ýñýõ

Òèéì

¯ã¿é

15

ДӨРӨВ. УДИРДЛАГА ЗОХИОН БАГУУЛАЛТ

Ажил лагсдад юу хий х, хэнтэй ха мтран а жи лла х, хэнээс үүрэг ава х,

хэнд тай лагна х, шийдвэр гарга х мэдээллийн систе мээр хан га х зэрэг

асуудлыг зөв ший двэрлэ х нь байгуулла гын үр ашигта й ажи лла х

үндэс боло хоос гадна тухайн ба йгуулла гын зо хион байгуула лтын

бүтцийг үүсгэ дэг .

Компаны үйл ажи лла гааны бүтци йг дүрслэн үзүүлбэл дараа х

байдалтай байна.

Д/Д Албан тушаал Хүний

тоо Тогтмо л

цалин (₮ ) Жилийн

цалин (₮ ) Үйл аж ил л аг аан ы за рд ал

1 Зах ирал 1 130 ' 00 0 1 ' 56 0 ' 0 00

2 М арк ет ин г ий н

м енеж ер 1 100 ' 00 0 1 ' 20 0 ' 0 00

3 Ня гтл ан б од огч 1 100 ' 00 0 1 ' 20 0 ' 0 00

4 Ня рав 1 85 ' 0 00 1 ' 02 0 ' 0 00

5 М анаач 2 50 ' 0 00 1 ' 20 0 ' 0 00

6 Ж ол ооч 1 70 ' 0 00 840 ' 00 0

Ү / А зард л ын д ү н 585 ' 00 0 7 ' 02 0 ' 0 00

Үйл д вэрл эл ийн н ий т за рд ал

7 У гс ра гч 13 75 ' 6 00 11 ' 7 93 ' 60 0

8 Савл а гч 15 75 ' 6 00 13 ' 6 08 ' 00 0

9 М ас те р 1 85 ' 0 00 1 ' 02 0 ' 0 00

Ү - и йн ни йт з ард л ын д ү н 36 2 ' 20 1 ' 8 00 26 ' 4 21 ' 60 0

Ний т за рд ал 2 ' 78 6 ' 8 00 33 ' 4 41 ' 60 0

Захирал

Нярав

Нягтлан бодогч Мастер

Угсрагч Савлагч

Боловсон

хүчин

Маркетингийн Менежер

Жолооч Жижүүр

16

ТАВ. ҮЙЛДВЭРЛЭЛ

Үйлдвэр лэл гэдэг нь т үүхий э д материал болон хагас бэлэн бүтээгдэ хүүний г бэлэн бүтээгдэ хүүн болгон хувир га х процессы г хэлнэ . Үйлдвэрлэли йн зорилго Тус үй лдвэр нь э х орны хэрэгцээг ханга сан чанарта й бүтээгдэ хүүний г хямд, хэрэглэгчд эд ойр хоноор бэлт гэн гарга х зорилго той. Үйлдвэрлэли йн процессийн тала ар Үйлдвэр лэл нь:

1 . Угсралт ын хэсэг 2 . Савлалтын хэсэ г гэсэн үндсэн 2

хэс гээс бүрдэнэ .

1 . Угсралт ын хэсэг

Г ад ар ц аас б ү рэх м аш ин Ё роол ын ц аас ан ж и йр гэ вч ни й м аш и н

Хол им ог б од ис д ү ү рг эх м аш ин Дэ эд х эс ги йн ц а ас ан ж ий рг эвч н ий м аш ин

/ ү р г э л ж л э л 1 6 - р х у у д с а н д /

17

Карб он х авт га й ору у л ах м аш ин Ц аас у гаа гч м аш ин

Давирх ай тү рх эх б ол он у гаа гч м аш ин

Зэс та г у гл ах м аш ин

1. Гадар цаасны ма шин нь хуурай з айны дотор жийр гэвч буюу цайран хонгиог карбон болон холимог нунта гаас тус гаарлан хүрэлцэ хгүй бай х нө хцөли йг ханга даг бө гөөд үй лдвэрлэли йн процессийн ан хны шат ю м.

2 . Үүний дар аагаар мөн жийргэвч боло х ѐроолын цаасы г Ёроолын цаа сан жийргэвчний машин -аар хийнэ .

3 . Ингэж хийсэ н 2 жийр гэвчийг ний лүүлж холи мог н унтагий г /манганы диокси д, цайрын хлори д/ Хо лимо г боди с дүүр гэ х машинаар цутгана .

4 . Цутгасны дара агаар Дээд хэс гийн цаасан жийр гэвчний машинаар уг жийр гэвчүүдийг битүүлнэ .

5 . Жийргэвчи йг б үрэ х а жи ллагаа Карбон хавт гай ор уула х машинаар э хэ лнэ .

6 . Нунтагта й цаасыг Цаас у гаагч ма шин тусгай бодистой усаар угаа ж чий глэнэ .

7 . Давир хай түр хэ х болон у гаагч машин нь жийргэвч цаасы г наалданги бодисоор бүрнэ .

8. Эцэст нь Зэс та г у гла х машинаар таг хийснээр хуурай з айны угсра х процесс ерөн хийдөө д уусна .

18

2. Багла х хэ сэг

1. Бүрэх ба ороо х нэ гдмэл машин нь угсра лтын хэс гээс гарсан материалыг нэ гж хуурай за й болгон бүрнэ .

2. Ёроолы г өн гөлө х ма шинаар цайр ын доод хэсги йг өн гөлж цэвэрлэнэ .

3 . Шалга гч ма шинаар гарсан зайны тогмо л гүй дли йн хэ мжээг тогтоо ж чанары г ша лгана.

4 . Дан багла х машинаар зай г хэрэглэгчи дэд очи хоо р болгон уутаар бүрнэ .

5 . 4 шир хэгээр багла х машин нь зайг 4; 4 -н шир хэ гээ р нь

багцалж уутаар бүрнэ .

19

ЗУРГАА . ÌÀÐÊÅÒÈÍÃÈÉÍ ÕӨÒӨËÁӨÐ

6.1 Á¿ òýýãäýõ¿¿ í

Ìàíàé бà òåðèà ¿éëäâýðëýã÷ êîìïàíè íü î äîîãè éí õ¿ì¿¿ñèéí

íýðëýæ çàíøèñíààð 50 -è éí çàé áóþó ÀÀ õýìæýýòýé бàòåðè à

¿éëäâýðëý æ äîòîîäûí õîî õýðýãëýã÷äè éí õýðýãöýýã õàíãàí à æèëëà õ

þì.

Òóñ êîìïàíèé ¿é ëäâýðëýñýí á¿òýýãäý õ¿¿í ä øèíãýñýí ¿ð à øèã áîëî í

áóñàä ¿íýò øèíæ¿¿ä:

Á¿òýýãäý õ¿¿íè é ÷àíàð ºíäºð

ªí㺠¿çýìæ ñàéòàé

Ýäýëãýý óäààíòàé

Õ¿íèé áèå ä õàð ø íºëºº ã¿é

Áàéãàëè éí áî õèðäëû ã áàãà ÷ ãýñý í áóóðóóëà õ ñàéí òàëòàé / Áèä

50₮ -н õî¸ð бàòåðèàíû îðîíä ìàí àé íýã бàòåðèàã õýðýãëýí õàÿæ

áàéíà ãýäýãò èòãýëòýé áàéíà. /

Òóñ ¿é ëäâýðèéí ¿éëäâýðëýñ ýí á¿òýýãäý õ¿¿í íü îëîí óëñû í

ñòàíäàðòàä íèéöñýí áàé õ Ạ㺺ä èìïîð òûí è æèë ò ºðëèéí áàðàà

á¿òýýãäý õ¿¿íòýé ºðñºëäº õ ÷àäâà ðòàé. Áàðààíû òàíè õ òýìäãè éí

õóâ üä ººðèéí êî ìïàíè é ýìáëå ì á¿õè é ñàâ áàãëà à áîîäîëò îé

á¿òýýãäý õ¿¿í õèé õýýð òºëºâ ëºñºí áîëíî.

Ýõíè é ¿åä õýð ýãëýã÷èäý ä ººðè éí á¿òýýãäý õ¿¿íèé ã òàíèóëà õûí ò óëä

áóñàä íýðòýé áðýíäèéí òàíè õ òýìäãèéã ººðèéí á¿òýýãäý õ¿¿íèé òàíè õ

òýìäýãòýé õàìò ðàí àøè ãëà õ áî ëíî. /Sony, Panason i c , Sanyo ãý õ ìýò /

6.2 ¯íèéí áîäëîãî

Òºñëèéí òîîöîîíîîñ õàðà õàä ìàí àé êîìïàíè é ¿é ëäâýðëý õýý ð

òºëºâëº æ áàéãàà á¿òýýãäý õ¿¿íè é ¿íý þóíû ºìíº õýìíýëò èéí

áîäëîãû ã îíîâ÷òîé õýðýãæ¿¿ëñýí çàðäàëä òóë ãóóð ëàñàí áºãºº ä ýíý

íü õýðýãëýã÷äèéí õóäàëäàí àâà õ ÷àäâàð, è æèë òº ñòýé èìïîðòûí

20

¿éëäâýðëý ã÷äè éí áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íòýé õàðüöóóëàí ººð èéí

¿éëäâýðëýñýí á¿òýýã äý õ¿¿íèé ÷àíà ð çýðãèéã õàðãàëçàí ¿ çýæ

òîãòîîñîí ¿íý þì. ¯íè éí áîäëîãûí õóâüä òóñ êîìïàíè íü : Çàðäàë +

çîðèëòîä àøèã ãýñýí àð ãà÷ëàëà àð ãàðíà.

¯íèéí çîðèëãî íü :

Àøè ãò à æèëëàãààíû ò¿âøèí ã òîãò ìîë áàéëãà õ

Çà õ çýýëä ýçëý õ õóâèéã íý ìýãä¿¿ëý õ

6.3 Èäýâõæ¿¿ëýë ò

Áèçíåñèéí åðòºíöèéí ãîë ò ¿øè ã òóëãóóð áî ë õýðýãëýã÷ , áýëòãýí

íèéë¿¿ëýã÷ , ò¿íø¿¿ä þì. Òèé ìýýñ òýäíèé èò ãýëèé ã àëäà õã¿é áàé õ íü

õà ìãèéí ÷óõà ë àñóóäàë ãýäýã ç àð÷ìû ã áàðèìò ëàí òýäíèé º ìíº

õ¿ëýýñýí ¿¿ð ãýý áèåë¿¿ëýõèéí òº 뺺 ÷àð ìàé í

àæèëëàíà.Á¿òýýãäý õ¿¿í èé áîðëóóëàëòûí ¿éë ÿâöû ã òîãò ìîë ºíäº ð

áàéëãà õ ¿¿äíýýñ Ẻíèé õóäà ëäàà ÷èä, ãýðýýò áýëòãýí íèéë¿¿ëýã÷èä,

ãýðýýò áîðëóóëàëòûí ñóâãóóä, áàé íãûí õýðýãëýã÷èäýä óðà ìøóóëëûí

äàðàà õ õýëáýð¿¿äèé ã àøèãëàíà. ¯¿íä:

Õóäà ëäàí àâñàí á¿òýýãäý õ¿¿íèé òîî õýìæýý , íàéäâàð

õ¿ëýýñýí ¿ç¿¿ëýëò çýð ãýýð áàéð ýç ë¿¿ëæ óð àìøóóëà õ õýëáýð

¯çýñãýëýí õóäàëäà à ÿâóóëà õ

Èõ õýìæýýãýýð çà õèà ëñàí òî õèîëäîëä õ¿ðãý æ º 㺠õ

Çýýëýýð áàðàà á¿òýýãäý õ¿¿í îëãî õ

Áóñàä áàé ãóóëëà ãóóäòàé õà ìòðàí à æèëëà õ

6.4 Õóâààðèëàë òûí òºëºâëºãºº

Êîìïàíè ýíý òºñëèé ã õýðý ãæ¿¿ëæ ¿é ë à æèëëàãà à ÿâóóëæ

ýõýëñíè é äà ðààãààð ¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäý õ¿¿íýý õýðýãëýã÷äýä

òýäíèé áàéð øèë, õýðýãëýýíèé õ¿ðýýíýýñ íü õà ìààðóóëàí äàðàà õ

áàéäëààð õóâààðèëæ áàéíà. Õóâ ààðèëàëò ûí ñóâãè éã è æèë òºñòýé

èìïîðò ûí áàðàà á¿òýýãäý õ¿¿íèé ã õóâààðè ëæ áà é ñàí îëîí æè ëèéí

òóðøëà ãàä ¿íäýñëýí òî ãòîîñîí áî ëíî.

21

6.5 Çàõ çýýëèéã õºã æ¿¿ëýõ ñ òðà òåãè

Õýíä, õàà íà õ¿ðãýõ : ªºрèéí ¿éëäâýðëý õ á¿òýýãäý õ¿¿íèéã

äîòîîäûí õý ðýãëýã÷èäýä õ¿ð ãý õ, òýäíèé èò ãýëèé ã òºð ¿¿ëý õ¿éö

áàðàà á¿òýýãäý õ¿¿í áîëãî õûí òºëºº ìàðêåòèí ãèéí ¿é ë

àæèëëàãàà ãàà ÷èãë¿¿ëíý .

Õýçýý : Áèä á¿òýýãäý õ¿¿íýý äî òîî ääîî áàéí ãûí òîãò ìî ë ýðýëòòýé

ãýæ òîîöîæ áàéãàà áºãºº ä áîð ëóóëà ëòû ã áàéí ãûí òî ãòâîðòî é

áàéëãà õû ã çîðèí áîëóóëà ëò ìóóäâàë èäý õæ¿¿ëýëòè éí áîäëîãû ã

ÿâóóëà õ çàìààð àæèëëàíà.

Õýðýãëýã÷èä òýé õýðõýí õàðüöàõ : Á¿òýýãäý õ¿¿íýý õýðýãëýã÷èäý ä

õ¿ðãý õèéí ò óëä çàð ñóðòàë÷èëãàà áîëîí áóñàä àð ãóóäûã àøè ãëàí

òýäíèé ñýòãýë ñàíààíä íèéöñýí ºí㺠¿çýìæòýé, ÷àíàð ÷àíñàà ,

¿íýòýé áàéëãà õ ÿâ äëû ã ýð õýì á îëãîñîí ¿éëäâýðëý ë ÿâóóëíà.

¯¿íä :

¯éëäâýðëýã÷

Áººíèé õóäàëäàà

Æèæèã Ẻíèé

õóäàëäàà

Æèæèãëýí

õóäàëäàà

Õýðýãëýã÷

22

1. Áàðàà á¿òýýãäý õ¿¿íèé ºí㺠¿çýìæ

2 . Õýðýãëýã÷äèéí èòãýëèéã õ¿ëýý õ ÷à äâàð

3 . Òîõèð ñîí ¿íý

4 . ×àíàðûí áàòàëãàà , ñ òàíäàðòà ä íè éöñýí áàéäàë.

Õýðýãëýã÷èäè éí ýð õ àøãèéã õ¿íäýò ãýõ

6 .6 Ò ¿¿õèé ýä òà òàí àâàë ò, íººöè é í õý ìæýý

Ìàíàé êî ìïàíè ò ¿¿õèé ýäýý 100% ãàäààäààñ è ìïîðò ëîí îðóóëæ è ðý õ

áîëíî. Õÿòàäûí Guahnzou ìóæèé í Shenzhen êî ìпàíèàñ è ìïîðò ëî õ

áà ýíý êîìïàíè íü бàòåð èà õèé õ òîíîã òº õºº ðºìæ áîëîí бà òåðèà

õè é õ ò¿¿õèé ýä çýðãè éã è ìïîðò ëîäîã õÿòà äûí òîìîî õîí êîìïàíèóäû í

íýã þì.

ͺºöèéí õý ìæýý

Òóñ êîìïàíè íü 1 ìèíóòàíä 1500 000 бàòåðèà ¿éëäâýðëý õ íººöèé ã

áýëòãýí íèéë¿¿ëý õ ÷àäâàðòà é òî ìî îõîí êîìïàíèóäûí íýã þ ì. Ò¿¿õèé

ýäýý Guahnzou -ààñ Мîí ãîë ðóó ãàçðààð òýýâýðëýí àâ÷èð ÷ áàé õ áà

õà ÿãäàë бàòåðèà ã öààøè ä äà õèí áîëîâñðóóë æ àøèãëà õ áîëî ìæòî é

þì.

6.7 Çîðèë òî ò çàõ çýýë

Äîòîîäûí çà õ çýýë äýýð бàòåðе й íü íý ãýíò ºðãºí õýðýãëýýíèé

áàðààíû æàãñàà ëòàíä îð ñîí íü çàõ çýýë äýýðõ бàòåðè àíû ýðýëò

õýðýãöýýã óëàì á ¿ð íýìýãä¿¿ëæ áà éíà. Èéìä ìàíàé êî ìïàíè ººð èéí

á¿òýýãäý õ¿¿íýýðýý äîòîîäûí çà õ çýýëýý õàíãàí ýíý ãàäàà ä ðóó

óðñàæ áóé âà ëþòûí óðñãàëû ã áàãàñãà õ çîðèëò òàâ üñàí . Èé ìä

á¿òýýãäý õ¿¿íýý ¿çýñãýëýí õóäàëäàà çîõèîí áàéãóóëæ äîò îîäûí

õýðýã÷èäýä ñóð òàë÷ëà õ, ò¿¿íèé ýðýëò õýðýãöýýã ñóäàëæ ìýäý õ

çîðèëãî òîé à æèëëàíà.

23

24

ДОЛОО . ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТООЦООЛОЛ

7.1 Манай хуура й зайны үйлдвэрлэлийн үйл а жи лла гаанд шаарда гда х үндсэн тоног тө хөөрө мж н ь БНХАУ -ын SHENZHEN G UANGXI INDUSTRI AL ко мпаниас тээвэрлэлтийн CIF нө хцлөө р нийлүүлэ х бөгөөд нийт өртги йг доор х хүснэгт эд үзүүлэв .

7.2 Түүхий эд материалын т ухай дэл гэрэнгүй Тоног тө хөөрө мжийг дага лда ж 1 ,30 0 ,000 шир хэ г хуур ай зай үйлдвэрлэ х түүхи й эд үнэгүй ор ж и рнэ . Э хний нэг сар хага сын ху гацаанд уг түүхий эдээр үйлдвэр лэ лээ явуула х ба дараа гийн ээлжээс э хлэн түүхий эдээ хятадын SHENZHEN G UAG XI ко мпаниа с оруулж ирэ х төлөвлөгөө тэй байна . Д/Д

М ате риал ын нэр

Най рл аг а Нэгж ий н ү нэ ( ₮ )

Т оо х эм ж ээ Ний т ү нэ (₮ )

1 Г ад ар ц аас Ц аас 227 3 , 59 ₮ / к г 247 к г 561 ' 57 6 . 73

2 О роох ц а ас Ц аас б а л а в 462 , 8 25 ₮ / к г 325 к г 150 ' 41 8 . 12 5

3 Карб оны А нод

Карб он 687 , 6 551

₮ / к г 143 0 к г 983 ' 34 6 . 79 3

4 Ц аас а н д у гу й Ц аас б а л а в 105 7 , 903

₮ / к г 325 к г 343 ' 81 8 . 47 5

5 Ц ард м ал х авт га й

Дав ирх ай 330 , 5 962

₮ / к г 455 к г 150 ' 42 1 . 27 1

6 Зэс т а г Зэс 595 0 , 78 ₮ / к г 130 к г 773 ' 60 1 . 4

7 Ху в анц ар т а г Ху в анц ар 198 3 , 553

₮ / к г 117 к г 232 ' 07 5 . 70 1

8 Хол им ог ну нта г

М анга ны д иокс ид 351 , 7 47 ₮ / к г 962 0

к г 3 ' 38 3 ' 8 06 . 14

Ц айр ын х л орид

к г

9 pv c х ү ү д ий Ху в анц ар 0 , 726 ₮ / ш ирх эг

130 0000

ш ирх э

г

943 ' 80 0

10 4т зо риу л с а н pv c

Ху в анц ар 178 5 , 234

₮ / к г 152 к г 271 ' 35 5 . 56 8

11 Ц айр ын б ү рх ү ү л

Ц айр 5 , 759 6 ₮ / ш ирх эг

130 0000

ш ирх э

г

7 ' 48 7 ' 4 80

Ний т тү ү х ий эд ийн д ү н 15 ' 2 81 ’7 00 . 2

Д/ д Т оног т өх өөр өм ж и йн нэ р Т оног т өх өөр өм ж и йн ү н э / ₮ /

1 Г ад ар ц аас ны б ү р эх м аш ин 3 , 381 , 95 0

2 Ё роол ын ц аас ан ж и йр гэ вч ни й м аш ин 2 , 497 , 44 0

3 Хол им ог б од ис д ү ү рг эх м аш ин 5 , 142 , 50 0

4 Дээд х эс ги йн ц аас ан ж и йр гэ вч ни й м аш и н 2 , 497 , 44 0

5 Карб он х авт га й ору у л ах м аш ин 2 , 086 , 04 0

6 Ц аас у г аа гч м аш ин 1 , 911 , 80 0

7 Дав ирх ай тү рх эх б ол он у гаа гч м аш ин 3 , 968 , 80 0

8 Зэс т а г у гл ах м аш ин 2 , 178 , 00 0

9 Б ү рэх б а оро ох нэ гд м эл м аш ин 3 , 527 , 15 0

10 Ё роол ы г өн г өл өх м аш ин 2 , 057 , 00 0

11 Ш ал гагч м аш ин 1 , 764 , 18 0

12 Дан б а гл ах м аш ин 1 , 439 , 90 0

13 4 ш ирх эгэ эр б а гл ах м аш ин 4 , 186 , 60 0

Дү н 36 , 63 8 , 8 00

25

7.3 Зардлын тухай

7.3 .1 Ажилчдын ца линги йн зарда л

Д/ Д А л б ан ту ш аал Хү н ий тоо Т огтм ол ц ал ин

(₮ ) Ж ил ийн ц ал ин

(₮ )

Үйл аж ил л аг аан ы за рд ал

1 Зах ирал 1 130 ' 00 0 1 ' 56 0 ' 0 00

2 М арк ет ин г ий н

м енеж ер 1 100 ' 00 0 1 ' 20 0 ' 0 00

3 Ня гтл ан б од огч 1 100 ' 00 0 1 ' 20 0 ' 0 00

4 Ня рав 1 85 ' 0 00 1 ' 02 0 ' 0 00

5 М анаач 2 50 ' 0 00 1 ' 20 0 ' 0 00

6 Ж ол ооч 1 70 ' 0 00 840 ' 00 0

Ү / А зард л ын д ү н 585 ' 00 0 7 ' 02 0 ' 0 00

Үйл д вэрл эл ийн н ий т за рд ал

7 У гс ра гч 13 75 ' 6 00 11 ' 7 93 ' 60 0

8 Савл а гч 15 75 ' 6 00 13 ' 6 08 ' 00 0

9 М ас те р 1 85 ' 0 00 1 ' 02 0 ' 0 00

Ү - и йн ни йт з ард л ын д ү н 2 ' 20 1 ' 8 00 26 ' 4 21 ' 60 0

Ний т за рд ал 2 ' 78 6 ' 8 00 33 ' 4 41 ' 60 0

7.3 .2 7 .3 .3 Ца хилгааны зар дал Б агаж ту с б ү ри й н 1 ж ил ий н ц ах ил гаа ны зард ал = х ү ч ин ч ад ал * өд өрт аж ил л ах ц аг * с ард аж ил л ах өд өр * 1 2 с ар * 50₮

50400₮ = 0 .8kW * 5цаг *21 хоно г * 12сар *50₮

Д/ д Т оног т өх өөр өм ж и йн

нэр Хү ч ин ч ад ал

квт / ц а г Ний т за рц у у л ах

квт / ц а г

Ц ах ил гааны ний т за рд ал

/₮ /

Үйл д вэрл эх х эс э г

1 Г ад ар ц аас ны б ү р эх

м аш ин 0 , 8 100 8 504 00

2 Ё роол ын ц аас ан

ж ий рг эвч н ий м аш и н 0 , 67 844 , 2 422 10

3 Хол им ог б од ис д ү ү рг эх

м аш ин 3 , 12 393 1 , 2 196 56 0

4 Дээд х эс ги йн ц аас ан ж ий рг эвч н ий м аш и н

0 , 67 844 , 2 422 10

5 Карб он х авт га й ору у л ах м аш ин

0 , 55 693 346 50

6 Ц аас у г аа гч м аш ин 0 , 67 844 , 2 422 10

7 Дав ирх ай тү рх эх б ол он

у гаа гч м аш ин 4 , 17 525 4 , 2 262 71 0

8 Зэс т а г у гл ах м аш ин 0 , 73 919 , 8 459 90

9 Б ү рэх б а оро ох нэ гд м эл м аш ин

0 , 73 919 , 8 459 90

Савл ах х эс э г

10 Ё роол ы г өн г өл өх

м аш ин 0 , 73 919 , 8 459 90

11 Ш ал гагч м аш ин 0 , 73 919 , 8 459 90

12 Дан б а гл ах м аш ин 0 , 73 919 , 8 459 90

13 4 ш ирх эгэ эр б а гл ах

м аш ин 0 , 73 919 , 8 459 90

Дү н 189 37 , 8 946 89 0

26

7.3 .4 Сурга лтын зар дал

Сургалтанд

хамрагдах хүний тоо

Сургалт үр гэлжлэх ху гацаа ( хоно г )

Хоногийн сур галтын зардал

Зардлын бү гд дүн

2 9 1 4 1 0 0 0 406000

7 .3 .4 Уур усны зарда л

Д/д Үзүүлэлт Хэмжих

нэгж Хэрэгц э э

(ш) Нэгжийн ү нэ

/₮ / Нийт үн э

/₮ /

2 Уур , ус крант 2 5 9 6 5 444511 ,8

Зардлын дүн 444511 ,8

7 .3 .5 Хө дөлмөр ха мгаа лалтын зар дал

Д/д

Хөдөлмөр хамгаалалтын хувцас

Тоо ширхэг

Хэрэглэ х ху гацаа /жил /

Нэгжийн үнэ /₮ /

Нийт үнэ /₮ /

1 Малгай 3 0 1 1 0 0 0 3 0 0 0 0

2 бэ элий 3 0 1 8 0 0 2 4 0 0 0

3 Халад 3 0 1 4 0 0 0 120000

Дүн 174000

7 .3 .6 Тээврийн зардал

Энд бодолт хий ж үзүүлье :

Манай “Еnerg y” груп п нь нийтдээ 1 жилд дунджаар 9144000 шир хэ г зай үйлдвэр лэ х төлөвлө гөө тэй а жилла х ба түхи й эд матер иалы г импортоо р оруулж и рэ хэд ний тдээ 140 ко нтенар ачаа тээвэрлэж авчра х бөгөө д үүн дээр тоног төхө өрөмжийн 5 контенар ороод нийтдээ 145 ко нтенар болж бай на. \ \ \1 контейнер ачаа г Гаа лиас нааш тус бүрий г 120000тө г , ха рин хот дотроо 60000₮ орчимд тээвэрлэх боло мжтой гэ ж ү зсэн . Үүнээс дүнэлт хий хэ д 145*120000 =17400000 145 *60000=8 70 0000 энэ 2 -ын нийлбэрийг о лбол 2610000 төгрө гний тээвэрлэлт хий ж байга а юм. \ \ \

27

7.4 Нийт зардал ( Эхний сар буюу зээл авах сар ) Д/ д Зард л ын тө рл ү ү д нэгж Х эм ж э э Үнэ ( 1 с ар ₮ )

1 Т оног т өх өөр өм ж ш 13 366 38 800

2 Т ү рээс м2 400 140 00 00

3 Ц ал ин х ү н 36 278 68 00

4 у у р у с кра нт 2 444 51 2

5 Ц ах ил гаан квт 189 37 , 8 946 89 0

6 Су рг ал т х ү н 29 406 00 0

7 Т оног т өх өөр өм ж аш игл ал т - - 763 0

8 Зээл ийн х ү ү % 1 , 7 850 00 0

9 Хөд өл м ө р х ам гаал ал т - - 174 00 0

10 Зар с у ртал ч ил г аа - 300 00 00

11 НДШ % 19 529 49 2

12 Т ох иж ил тын - - 200 00 00

Дү н 491 84 124

Эдгээр за рдлууд дээр үндэслэ ж нийт зардлын дүнгээ харг а лзан үзэж ний т ава х зээлийн хэ мжээг тооцо ж гарга сан . Үүн дээрээс хара хад манай зээл нь 50 ,0 00 ,000₮ болж бай гаа ю м. Энэ нь зөв хөн эхний нэг сар дараа гийн саруудаас зар дал маань өөрчлөгдө ж нэмэгдэв . Энэ зээл нь “ Хас Банк ”наас жи жи г дун д үй лдвэрлэли й г дэмжи х з орилготой гоор 5 -7 жилийн тө лөгдө х хуга цаа тайгаар олгодо г сар ын 1 ,7 % -н хүүтэй /жи лийн 20 ,4%/ юм.

Эхний жилийн нийт зардал

Д/ д Зард л ын тө рл ү ү д нэгж Х эм ж э э Үнэ ( 1 Ж ил ₮ )

1 Т ү ү х ий эд м атер иал ш 784 40 00 92 ' 2 07 ' 42 6

2 Т ү рээс м2 400 16 ' 8 00 ' 00 0

3 Ц ал ин х ү н 36 33 ' 4 41 ' 60 0

4 У у р у с Кра нт 2 444 ' 51 2

5 Ц ах ил гаан квт 189 37 , 8 946 ' 89 0

6 Су рг ал т х ү н 29 406 ' 00 0

7 Т оног т өх өөр өм ж аш игл ал т - - 91 ' 5 60

8 Зээл ийн х ү ү % 1 , 7 10 ' 2 00 ' 00 0

9 Хөд өл м ө р х ам гаал ал т - - 174 ' 00 0

10 Зар с у ртал ч ил г аа - 100 ' 00 ' 00 0

11 НДШ % 19 6 ' 35 3 ' 9 04

12 Г аал ийн тат ва р % 10 9 ' 22 0 ' 7 42

13 Т ох иж ил тын - - 5 ' 00 0 ' 0 00

14 Т ээв эр 145 кoнт ен ар 26 ' 1 00 ' 00 0

28

Ний т за рд ал 211 ' 38 6 ' 6 34

7 .5 Нэгж бүтээгдэхүүний өртөг

Д/д Үйлдвэрлэли йн нийт зардал Нэгж

Хэмжээ /Жил/

Үнэ /Жил/₮

Нэм эх Ш у у д м атериал

1 Т ү ү х ий эд м атер иал ш 784 40 00 922 07 426

Нэм эх Ш у у д х өд өл м өр

2 Ц ал ин х ү н 29 264 21 600

Нэм эх ҮНЗ

3 Т ү рээс м2 400 168 00 000

4 Ц ах ил гаан квт 189 37 , 8 946 89 0

5 У у р , у с кра нт 2ш 444 51 2

6 Т ээв эр Кон тен ар 145 261 00 000

7 Г аал ийн тат ва р % 10 922 07 42

Дү н 172 , 1 41 , 170

Манай х төлөв лөгөө ѐсоор 1 сар д дун джа ар 762000 шир хэ г зай үйлдвэрлэнэ . 1 жи лийн хугацаанд 12*762000=9144000 шир хэ г батерей г дээрх хүснэгтээс гар сан Үйлдвэрлэли йн нийт зарда лда лдаа хувааж өгснөөр бидни й бүтээгдэ хүүний өр төг гар ч ирнэ .

172 ,141 ,170 :9 ,144 ,00 0=19₮ болж б айна

7.6 Борл уулалтын хэмжээ ( 1 жил )

Д/д Үзүүлэлт Хэмжи х нэгж Тоо

Нэгжи йн үнэ

Үнэ ( Сард )

Үнэ ( Жилд )

1 Үйлдвэрлэ х бүтээгдэ хүүн ш 762000 40 30480000 365 ,760 ,000

Манай за йны үй лдвэрээсээ 40 төгө өр зарагда х бө гөө д чанарын хув ьд онцго й сайн .

7.7 Ашиг ( 1 жил )

Д/д Үзүүлэлт Үнэ ( ₮ ) Жилийн х 1 Борлуулалтын ор лого 365 ,760 ,000 2 Нийт зар дал 211 ,386 ,634 3 Банкы эргэн төлө лт 10 ,000 ,000 4 Аши г 144 ,373 ,366 5 Ашгийн татвар 23 ,312 ,010 6 Цэвэр ашиг 121 ,061 ,360

*Т атв а ры н х у у л инд аш иг нь 10 0с ая ₮ х үртэл х ээс 1 0%, 10 0с ая ас д э эш б ол д авс ан д ү н г ээс нь 30% тооц ож аш г ий н т атв ар а вд аг .

100,000 ,000*0 .1=10,00 0 ,000 / 10 % / 44 ,373 ,366*0 ,3=13,312 ,010 / 30 % /

29

НАЙМ. ДҮГНЭЛТ, АЧ ХОЛБОГДОЛ

Хуурай зайны үйлдвэрийг э х орондоо бай гуулснаар өнөө гийн төвийн бүсийн хүн а м и х тө влөрсөн суурин газруудын то м бэрхшээли йн нэг боло х хи мийн хо ртой ха ягдал бүтээгдэ хүүни й хэ мжээг олон да хин багас га ж, өөр ийн онцлогтой , чанартай үндэсний бүтээгдэ хүүнээр хэрэглэгчдийг хямд өр тгөөр ханга х а ч хо лбогдолтой юм. Уг төслийг хэрэгжүүлснээр Монго л улсын эдийн заса г , аж үйлдвэр , нийгми йн салбар т дараа х ач хо лбо гдлуудта й.

Аши гла гда хгүй бай гаа нөөций г ашиглана.

Сайн чанарын, баталгаа тай, хямд бүтээгдэ х үүнээр хэрэглэгчдий г хангана .

Төслийг хэ рэгжүүлснээр 36 хүний г ажлын бай ртай болгоно.

Улсын төсөвт жилдээ татвар б айдлаар 32532752 төгрө гийн орлогы г оруулна.

Төмөр за мын тээврийн үйлчилгээнд жилдээ 17400000 төг - г зарцуулснаар Улсын энэ байгуулагат ба йнгын ор логы г бий болгоно.

Төслийн гүйцэт гэлий г бүрэн хан гаж , аши гий г зо хи х хэ мжээнд хүргэвэл цаашлаа д уг үй лдвэрлэл дээр тулгуур лан химийн болоод тө мөр лөгийн үй лдвэрийг хөл дээр нь бос го ж ирэ х боломжтой.

Энэ төсөлд тус гагдаж буй үйлдвэр нь нийт хэрэ глэгчдийн тал хувийг ха марч байгаа бөгөө д цааши д уг үй лдвэрий г өр гөжүүлэ х б уюу үүнтэй адил үйлдвэрүүдийг ба йгуулсан то хиолдолд үн дэсний үйлдвэрлэл бо лон эдийн засагт т одор хой хувь нэмэр оруулж чада х юм.