СИНАТА ПТИЦА текст
TRANSCRIPT
SINATA PTICA
(Kuklena pretstava - spored istoimenata piesa na Moris Meterlink)
SKOPJE - 2010 god.
1
LICA;
SINATA PTICA
TILTIL - dete na desetina godini; (KUKLA)
MITILA - negova sestri~ka na 8 -9 godini; (KUKLA)
SAMOVILA I STARATA SOSETKA I NO]TA
VNUKATA NA SOSETKATA; (KUKLA)
SINOTO DETE (KUKLA)
DEDOTO - (KUKLA)
BABATA - (KUKLI)
MA^KATA
KU^ETO
SVETLINATA
2
МУЗИКА САМО ЗА ЕТИДАТА НА ПАНТОМИМИЧАРОТ КОЈА ТРЕБА ДА ТРАЕ ОД 2-3 МИНУТИ
1. Igra na sinata ptica. Ja gledame preku golem prozorec, silueta nejzina. Kako izveduva eden tanc.
ПРЕТХОДНАТА МУЗИКА ТРАЕ ДО ТУКА. СЛЕДНИОТ ДЕЛ Е БЕЗ МУЗИКА
2. Drvena koliba. Zapalena lamba. Tuka se ku~eto, ma~eto, Tiltil, Mitila, Lebot, {e}erot i u{te nekoj drug predmet.
TILTIL: Dobra no}, Mitila? / Svetlo na Mitila/
MITILA: Dobra no}, Tiltil? / Svetlo na Tiltil/
НОВО ПАРЧЕ МУЗИКА. ЌЕ ОДИ ВО ФОН ДОДЕКА ТРАЕ ДИЈАЛОГОТ
Tiltil i Mitila zaspivaat. Muzi~ki premin; se menuva svetloto vo razni i neobi~ni boi. Se deluva nerealno. Zapo~nuva nivniot son.
TILTIL: Mitila?
MITILA: Tiltil?
TILTIL: Spie{ li?
MITILA: Ne, a ti?
TILTIL: Pa, ne spijam koga razgovaram so tebe?
Da staneme?
MITILA: Ne smeeme...
TILTIL: Pa, nema nikoj... Gledaj kolku e svetlo zad prozorecot?
MITILA: Toa e prazni~nata svetlina!
( Odat do prozorecot).
Ja slu{a{ li muzikata?
TILTIL: Da, taa doa|a od ku}ata na bogatite deca!
MITILA: Bo`i} e neli?
TILTIL: Se u{te ne e. Utre e. Znae{ deka ovaa godina maloto Bo`e nema ni{to da ni donese...
MITILA: Zo{to?
3
TILTIL: Ja slu{nav mama kako veli deka ne mo`ela da odi v grad za da go presretne... No, idnata godina sigurno }e dojde.
MITILA: A daleku li e idnata godina?
TILTIL: Ne e mnogu blizu, a ne e ni daleku... Znae{ deka Bo`i} ovaa godina }e dojde samo kaj bogatite deca?
MITILA: Aaaah....
Svetlosna promena. Orkestarot od Marioneti zapo~nuva da sviri. Song br.1 za Bogatite deca.
МУЗИКАТА ТРАЕ ДО ТУКА И ПРЕРАСНУВА ВО СОНГ СО ПЕЕЊЕ.
SONG BR.1
Bogati deca `iveat tamu,
Tie imaat se, se {to }e posakaat;
Na nivnata masa ima torta, ovo{je, kola~i;
Bogatite deca jadat sekoj den, sekoj den!
МУЗИКАТА СО ИЛИ БЕЗ ПЕЕЊЕ ПРОДОЛЖУВА ВО ФОН
TILTIL: Ja gleda{ elkata vo ku}ana na bogatite deca? Kolku e ubava...
MITILA: Pogledni kako ubavo pa|a sneeeg...
TILTIL: Daaa... Eve dve koli so {est kowi...
MITILA: Od niv izleguvaat dvanaeset mom~iwa...
TILTIL: Lele ama si glupava... toa se devoj~iwa...
MITILA: Ti si glupav, nosat pantaloni
TILTIL: Mnogu se razbira{... ama ne me turkaj taka pa...
MTILA: Ne te ni pipnav, pla~ko ni zaeden...
TILTIL: (Na publikata) Ah, kolku e ubavo i zabavno, zarem ne deca?
MITILA: A da tancuvame, da se raduvame i nie, sakate li?
Nekoj tropa na vratata. Decata se prepla{eni i se smiruvaat.
ТУКА ПРЕКИНУВА МУЗИКАТА. СЛЕДНОТО ОДИ БЕЗ МУЗИКА
4
TILTIL: Koj e?
MITILA: Toa e tato, sigurno...
TILTIL: Da se vratime vo krevet~iwata...
3. Se pojavuva podgrbavena starica oble~ena vo zeleno i so crvena kapa. Krivi i ne gleda, {trbava e i se potpira na bastun~e. Deluva nerealno. Kako Samovila.
SAMOVILATA: ( na site) Imate li zelena treva {to pee ili ptica so sina boja?
TILTIL: Imame treva, no taa ne znae da pee...
MITILA: Tiltil ima edna ptica.
TILTIL: No, jas ne ja davam...
SAMOVILATA: Zo[to?
TILTIL: Zatoa {to e moja...
SAMOVILATA: Sekako deka toa e dobra pri~ina. A kade e taa ptica?
TILTIL: (poka`uva na kafezot) Tamu, vo kafezot...
SAMOVILATA: ( stava o~ila i odi do kafezot) Ne ja sakam. Ne e dovolno sina. Treba da odite da pobarate takva kakva {to mi treba. Mo`am bez trevata {to pee, no moram da ja imam Sinata ptica. Mi treba za mojata vnuka koja e mnogu bolna. Treba da odite da pobarate takva kakva {to mi treba.
TILTIL: No, nie ne znaeme kade ima takva ptica.
SAMOVILATA: Jas u{te pomalku. Zatoa i treba da se bara.
TILTIL: [to i e na va{ata vnuka?...
SAMOVILATA: Ne se znae to~no. Saka da bide sre}na...
TILTIL I MITILA: A, Vie koja ste?
SAMOVILATA: Jas sum Samovilata Berilin. No, {to ~ekate? Treba da zamineme vedna{ vo potraga po Sinata ptica.
TILTIL I MITILA: No ne sme podgotveni...
MITILA: Nemame ni ~evli.
5
SAMOVILATA: Ne e va`no. Jas }e vi pomognam. (vadi stap~e i zamavnuva. Se osvetluvaat ~evli~ki za dvajcata i garderoba. Decata po~nuvaat da se oblekvaat) ]e vi dadam i edna prekrasna kapa. A kade se va{ite roditeli?
TILTIL: Onamu, spijat...
SAMOVILATA: A va{ite dedo i baba?
MITILA: Tie se vo svetot na minatoto...
SAMOVILATA: Sakate li da gi vidite?
TILTIL: Da, da Vedna{... Poka`ete ni gi...
SAMOVILATA: So ovaa kapa, mo`ete da otidete sekade i da gi vidite site mesta i site dragi lu|e. Pogledni. Na nea ima dijamant so ~ija pomo{ mo`e da se gleda. Treba samo da se svrti levo-desno. Toj e vol{eben. So nego se gleda i ona {to e vnatre vo ne{tata, na primer, du{ata na lebot, na vinoto, na mlekoto...}e vi go dadam za da vi pomogne vo potragata po Sinata ptica. Ah, da, za malku }e zaboravev... Koga }e se svrti vaka, toga{ se gleda vo Minatoto... Koga u{te edna{ }e se svrti se gleda vo Idninata...Saka{ li da go proba{? ( Na glavata na Titil go stava zelenoto kap~e). A sega zavrti go Dijamantot, samo malku i...
МУЗИКА. СЕ СЛЕВА СО НАРЕДНАТА СЦЕНА ВО КОЈА СЕ ПОЈАВУВА И ПАНТОМИМИЧАРОТ. ОЖИВУВААТ И ПРЕДМЕТИТЕ, СИТЕ СЕ ВЕСЕЛИ ИГРААТ ТАНЦУВААТ. ВЕСЕЛО. ИСТАТА МУЗИКА ПРЕРАСНУВА ВО ПЕСНА, СЕ ПРЕТОЧУВА ВО СОН
TRETA SLIKA
____________________________________________________________________
/ Odedna{ se se menuva i stanuva svetlo i prekrasno. Predmetite kako da o`ivuvaat. ^asovnikot kako da namignuva i se smee. Site ne{ta tancuvaat na prekrasna muzika. Ova se odnesuva na primer, na lebot, tetrapak so mleko, {i{e koka-kola, kroasan,sok Jafa, ~ips...ognot isto taka tancuva...ku~e i ma~e...Starata i grda Samovila sega e prekrasna i ubava princeza...Igra i Svetlinata. Se slu~uva kakofonija od veseli zvuci i mal nered i haos od zvuci, boi i par~iwa svilena tkaenina. Celata scena pee. Sleduva Song br.2 - Horot na predmetite/.
6
SONG BR. 2
@ivotot v sloboda {irna
Ah, kolku e, kolku mil,
Ne sum mo`el da vidam,
Pri o~i slep sum bil.
НОВО ПАРЧЕ МУЗИКА. МОЖЕ ДА БИДЕ ИСКОРИСТЕНО ИСТОТО ОД ПРВАТА МУЗИКА ЗА ПАНТОМИЧАРОТ. СЕКАДЕ КАДЕ ШТО ИМА ПАНТОМИМАЧР МОЖЕ ДА БИДЕ ИСТА ТЕМА.
Zatemnuvawe. Kako me|uigra na scenata leta Sinata ptica obele`ana so fluorescentni svetla odnosno pantomimi~arot. Toa trae 1-2, a potem na video bimot se gleda dvorecot na Samovilata. Naedna{ se o`ivuva.
ПОСЛЕ ПАНТОМИМЧАРОТ НЕМА МУЗИКА ВО ТЕКОТ НА СЦЕНАТА
Se pojavuva i Svetlinata...
TILTIL: A koja e ovaa gospo|a?
SAMOVILATA: Toa e svetlinata. Taa }e ve pridru`uva vo potragata po sinata ptica.
KU^ETO: (lae, skoka od radost, du{ka) Mal moj gospodaru. Dobar den, dobar den mal moj gospodaru. Najposle mo`eme da zboruvame. Supeer. Imav tolku mnogu raboti da ti ka`am. Zaludno laev I mrdav so opa{kava. Ti ne me razbira{e. No, sega. Av av… Te sakam, Te sakam. Dali saka{ da napravam ne{to neobi~no. Aj frli mi stap~e i }e odam da go zemam. Mnogu ja sakam taa igra. Dali saka{ da odam na race ili znae{ {to ajde da tancuvam na ja`e…
TILTIL: Koj e ovoj gospodin so izgled na ku~e?
SAMOVILATA: Pa zar ne gleda{? Toa e du{ata na Tilo, tvoeto ku~e. Ti go oslobodi so vrteweto na kapata...
MA^KATA: (I se pribli`uva na Mitila.) Dobar den gospo|ice. Kolku ste ubava ova utro.
MITILA: Dobar den. (na samovilata) Koja e ovaa?
SAMOVILATA: Toa e Tileta, tvojata ma~ka... Gu{ni ja.
7
KU^ETO: (ja turka ma~kata) I mene. Go gu{kam maloto devoj~e i maliot gospodar. Prekrasno... Opaaa. ]e se zabavuvame. Supeeer.
MA^KATA stoi od strana i lucidno nabquduva {to se slu~uva.
SAMOVILATA: Slu{nete me sega site vie predmeti, `ivotni i elementi. Nemate u{te mnogu vreme da ostanete so nas. Ovie dve deca imaat zada~a da ja najdat sinata ptica. Site onie koi }e gi pridru`uvaat Tiltil i Mitila }e im bidat od korist, no na krajot od toa patuvawe mo`e da umrat... koj od vas e spremen da se `rtvuva da im pomogne na Tiltil i Mitila vo potragata?
MA^KATA: Hm... ne sum ba{ sigurna. A {to }e im se slu~i na onie {to nema da gi pridru`uvaat?
SAMOVILATA: ]e `iveat u{te nekoja minuta pove}e.
MA^KATA: (kon ku~eto) Aj da si odime.
KU^ETO: Ama si sebi~na. Ne si odam. Sakam da go pridru`uvam maliot gospodar. Sakam da mu pomognam.
MA^KATA: Glup~o.
KU^ETO: Ti si glupava.
MA^KATA: Prostak eden.
(po~nuvaat da se karaat)
SAMOVILATA: Ne bidi takva Ma~ko. Ne bidi sebi~na.
SVETLINATA: Jas }e gi pridru`uvam decata.
KU^ETO: I jas.
MA^KATA: Imam drug izbor?
SAMOVILATA: Ne. Da izlezeme. Ajde.
Izleguvaat od scenata. MRAK.
МУЗИКА. КРАТКО ПАРЧЕ ДО МИНУТА, ЗА ДА СЕ ДОЛОВИ ТЕНЗИЧНОСТ. СЕ КОВА ЗАГОВОР
Nov proctor. Na scenata se samo `ivotnite i u{te nekolku figuri od du{ata na lebot, mlekoto, napraveni predmeti od niv... Ma~kata go ima glavniot zbor.
4. ZAGOVOR
8
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА ПРЕД ДА ПОЧНЕ ДА ЗБОРИ МАЧКАТА
MA^KATA: Dosta drdorewe. Vremeto minuva...Vo pra{awe e na{ata idnina. Slu{navte {to ni ka`a Samovila, krajot na ova patuvawe }e zna~i i kraj na na{iot `ivot. Zna~i treba da nastojuvawe ova patuvawe da trae {to podolgo... Od toa zavisi sudbinata na na{iot rod.
LEBOT I DRUGI (se slu{aat glasovi od pozadina): Taka e! Taka e!.. Ma~kata ima pravo!...
MA^KATA: Slu{ajte! Site nie ovde prisutni, `ivotni, ne{ta i
Elementi, site nie imame du{a koja ~ovekot se u{te ne ja
Poznava. Zatoa sme se u{te nezavisni. No, ako toj ja pronajde Sinata ptica, toj }e doznae se i nie celosno }e zavisime od nego. Zna~i von a{ interes e da storime se da ne se pronajde Sinata ptica, pa duri i po cena da go izlo`ime na opasnost `ivotot na decata...
KU^ETO: [to zboruva ovaa? ^ovekot postoi i treba da se slu{a. Samo toa e vistina. Da `ivee ^ovekot!.. Za `ivot, za smrt, se za ^ovekot! ^ovekot - Bog!
MA^KATA: Zamol~i. Ne li smetate deka nie site sme `rtvi na tiranija od strana na ~ovekot?
LEBOT: Taka e.
KU^ETO: A be {to tropate gluposti. Jas go sakam ~ovekot. Da `ivee ~ovekot.
MA^KATA: Pst. Mislam deka doa|a Svetlinata. Taa sekoga{ e na stranata na ~ovekot. Ah, so nea e i samovilata.
/ Doa|aat Samovilata i Svetlinata, a po niv Tiltil i Mitila/.
SAMOVILATA: [to pravite vie? Kako da kovate zagovor... Vreme e da se trgne. Vodi~ }e vi bide Svetlinata. Ve~erva decata }e odat vo zemjata na spomenite. Mo`ebi Sinata ptica se krie vo Minatoto kaj nivnite dedo i baba. Vie, ovaa ve~er nema da gi prdru`uvate. Da gi ostavime sami da si se vidat so svoite dedo i baba. A nie }e podgotvime se za na{eto utre{no patuvawe, vo palatata na no}ta.
MA^KATA: Taka e Samovilo. I jas zamislete im go velev istot. Samo ova ku~evo celo vreme me prekinuva{e i ne mi dozvoluva{e da se izjasanam.
9
KU^ETO: [to zboruva{ ma licemerke?
TILTIL: Milo, prestani.
SAMOVILATA: Prestanete. Sinata ptica, mo`ebi se krie vo minatoto, kaj dedo i baba. Treba da se ima predvid, taa mo`nost.
TILTIL: Samovilo, a kako }e gi vidime dedo i baba koga tie se mrtvi?
SAMOVILATA: Kako mo`e da se umreni koga `iveat vo va{ite se}avawa? Ti, blagodarenie na Dijamantot }e vidi{ deka mrtvite, se dodeka se se}avame na niv, `iveat sre}ni kako da ne se umreni. A sega da odime.
TILTIL: A Svetlinata ‚e dojde li i taa so nas?
SVETLINATA: Ne. Najdobro e da odite sami. Od u~tivost. Nie }e ve ~ekame ovde.
Tiltil i Mitila izleguvaat. MRAK. Se pu{ta dimnata ma{ina. Magla.
МУЗИКА. ДЕЦАТА СЕ ВО МРАК, МАГЛА. СТРАШНО ДЕЛУВА. МУЗИКАТА ТРАЕ СЕ ДОДЕКА НЕ СЕ ПОЈАВАТ БАБАТ И ДЕДОТО.
Mrak. Psihodeli~na muzika. Magla. Na edno drvo e zaka~en natpis: ZEMJA NA SPOMENITE. Niz maglata se nayiraat Tiltil i Mitila/.
MITILA: Pa dobro, kade se dedo i baba?
TILTIL: Zad maglata...Da odime da vidime!...
MITILA: Ne gledam ni{to...(pla~ej}i) Mi studi. Ne sakam ve}e da patuvam... Sakam da si odam doma...
TILTIL: Ama nemoj da pla~e{... Zarem ne ti e sram?... Ti si golemo devoj~e!.. Gledaj, maglata ve}e se kreva...
Navistina maglata se kreva i niz nea se pojavuvaat Babata i Dedoto - kukli giwoli. Tiltil i Mitila se str~uvaat kon niv.
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА
TILTIL I MITILA: Babo, dedo, eve sme! Toa sme nie! Toa sme nie!
BABATA I DEDOTO: Navistina, toa se tie! Tiltil... Mitila (Silno se gu{kaat). Kako se mama i tato?
TILTIL: Dobri se babi~ke... Koga izlegovme tie spieja.
BABATA: Zo{to ne doa|ate da ne posetite po~esto?
10
TILTIL: Ne mo`eme sekoga{, no ~esto mislime na vas!
DEDOTO: Sekoga{ koga mislite na nas, nie se budime i ve gledame...
TILTIL: Zna~i vie ne ste vistinski mrtvi?
DEDOTO: Dobro, a {to zna~i zborot umren?
TILTIL: Zna~i deka nekoj pove}e ne e `iv...
MITILA: Eve go i stariot kos!.. Dali se u{te pee? (kosot zapo~nuva silno da pee).
BABATA: Gleda{? [tom }e pomisli{ na nego...
TILTIL: Gospodi! Pa toj e sin!... Pa toa e Sinata ptica {to treba da i ja odnesam na Samovilata. Oh, kolku e sin. Dedence, babi~ke, dali }e sakate da mi go dadete?
DEDOTO: Pa da, mo`e...
BABATA: Sekako, sekako...[to }e ni e nam ovde... Samos pie...
TILTIL: ( Go zema kafezot) ]e ja stavam vo mojot kafez. (Go pravi toa). Samovilata }e bide mnogu zadovolna.
DEDOTO: Se pla{am samo deka nema da mo`e da se privikne na burniot `ivot gore i deka }e se vrati {tom }e i se uka`e mo`nost...
TILTIL: A sega Mitila da odime. Nemame ve}e vreme...
DEDOTO: Bo`e, kolku se `ivite komplicirani, so site obvrski i tr~awa!...
TILTIL I MITILA: Zbogum, zbogum...]e dojdeme pak. Kolku {to mo`eme po~esto...
ПОВЕСЕЛА МУЗИКА. ЈА НАЈДОА ПТИЦАТА
/ Si mavtaat so {amiv~iwa i zaminuvaat odnosno potonuvaat vo magla koja pak se spu{ta. Muzi~ki premin. Koga maglata pak se rastrgnuva gi gledame na ~istina decata/.
TILTIL: (Ja gleda pticata vo kafezot) Gledaj! Pticata ve}e ne e sina!... Pocrne!...
MITILA: Fati me za raka, brat~e!... Se pla{am i mi studi...
11
РАЗОЧАРУВАЧКА МУЗИКА КОЈА ЌЕ СЕ СПОИ СО АТМОСФЕРАТА НА НОЌТА. НЕ ДА Е СТРАШНА, ТУКУ КАКО ЗАГОВОР ПОВТОРНО.
[ESTA SLIKA
/ NO]NA PALATA. Prostrana i ~udesna palata. Stroga, kruta, metalna i so mrtove~ka veli~estvenost. Nekolku porti koi deluvaat monumentalno. Te{ki i so okovi. Potsetuva na starogr~kite i egipetskite hramovi. Koga svetloto se budi se gleda No}ta, `ena vo dolg crn fustan koja sedi na tron, visoko. Vleguva Ma~kata/.
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА
NO]TA: Koj doa|a?
MA^KATA: Toa sum jas majko No}. Ve}e ne mo`am.
NO]TA: [to se slu~uva dete moe?
MA^KATA: Ve}e vi govorev za maliot Tiltil, sinot na drvose~a~ot. Toj }e dojde vamu za da vi ja pobara Sinata ptica.
NO]TA: Se u{te ne ja prona{ol?
MA^KATA: Nabrgu }e ja pronajde ako ne napravime nekoe ~udo... Svetlinata {to go vodi ubedlivo e na stranata na ^ovekot. Taa dozna deka Sinata ptica {to mo`e da `ivee na dnevna svetlina se krie ovde me|u sinite ptici od soni{tata koi umiraat {tom }e go vidat sonceto.
NO]TA: Gospodi, gospodi!.. Vo koe vreme `iveeme! Nemam odmor ni minuta... Ne go razbiram ^ovekot... Zna~i saka se da znae?!Ve}e otkri tretina od moite tajni. Site moi u`asi, fantomi i bolesti se pla{at i ne se ~uvstvuvaat dobro...
MA^KATA: Znam, majko No}, znam deka vremiwata se te{ki i nie re~isi sme osameni vo borbata protiv ^ovekot... Gledam samo eden izlez: bidej}i se tie deca treba silno da se ispla{at za da se otka`at. No, tivko, mislam doa|aat...
/ Vleguvaat Tiltil i Mitila/.
TILTIL: Dobar den, gospo|o, No}!
12
NO]TA: (navredena) Dobar den? Toa ne mi e poznato... Mo`e{e ubavo da mi ka`e{: dobra no}, ili dobrove~er... Ma~kata mi ka`a deka ste do{le vamu za da ja barate Sinata ptica?
TILTIL: Da, gospo|o... ]e sakate li da mi ka`ete kade se nao|a?
NO]TA: Taa ne e ovde... Nikoga{ ne sum ja videla...
TILTIL: No Svetlinata mi ka`a deka e ovde. ]e sakate li da mi gi dadete klu~evite?
NO]TA: Go ima{ li barem znakot?
TILTIL: ( se fa}a za kapata) Poglednete... Dijamant...
NO]TA: Kone~no... Ovoj klu~ gi otvora site vrati vo palatava... No, ako ti se slu~i nesre}a ne odgovoram za ni{to.
МУЗИКА. ТЕНЗИЧНА, СО ПРИМЕСИ НА ВЕСЕЛО. МИСЛЕЈЌИ ДЕКА ЌЕ ЈА НАЈДАТ СИНАТА ПТИЦА
/ Tiltil go zema klu~ot i zapo~nuva da gi otvora vratite edna po edna. Yirnuva vnatre, zatvora i prodol`uva. Mitila pla{livo i pla~livo go sledi. Po sekoja proverka Tiltil zaklu~uva: Ovde ja nema Sinata ptica; nitu ovde; i tuka ni{to. Koga }e ja otvori i poslednata vrata se razgrnuvaat zavesi i scenata se pretvora po nerealna, beskrajna gradina na soni{tata kade me|u yvezdite i planetite neprestajno letaat vol{ebni sini ptici. Tiltil ostanuva vxa{en od gletkata/.
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА
TILTIL: Oh!... Bo`e!...Kone~no gi najdovme, iljadnici sini ptici...dojdi Mitila...pomogni mi! Tie ne se pla{at od nas...
MITILA: Fativ ve}e nekolku...
TILTIL: Ajde, da izlezeme odovde. Svetlinata ne ~eka...
/ Gradinata is~eznuva. Na scenata se decata so pticite v race/.
TILTIL: Gledaj... tie ne se ve}e `ivi... I tvoite li Mitila? Ne, pa toa e stra{no!... Koj gi ubi? (gi frlaat mrtvite ptici) Ah, kolku sum nesre}en...
ТАЖНА ПЕСНА СО ПЕЕЊЕ
SONG BR. 3
13
O~ajni i umorni sme nie
Minavme na razni mesta,
A od Sinata ptica
Ni traga ni glas!
Sepak, prodol`uvame da barame
Vo predeli nepoznati i tajni!
ТАЖНА, НО ОПТИМИСТИЧКА ПЕСНА, КОЈА ЌЕ СЕ СПОИ СО СОНГОТ
SEDMA SLIKA
[UMA. No} e. Mese~inata sveti. Se prepoznavaat silueti na razni drvja. Na ramoto na eden star dab stoi Sinata ptica. Vleguvaat Tiltil i Mitila pla{livo obyirnuvaj}i se okulu sebe. Atmosferata e zakanuva~ka. Veter i {umolewe na lisja. Stravotni grakawa i rik na `ivotni. Decata se stiskaat edno do drugo. Bura. Vo eden mig Tiltil i Mitila }e se setat na Dijamanotot. Tiltil go svrtuva i odedna{ burata se smiruva, vetrot stivnuva. Zavladuva tivka i spokojna muzika. Mrak.
SONGOT BR. 4 NA MITILA
MITILA: Sladok moj dome, mami~ke kaj si,
Od umor te`ok v mig da me spasi{
Idninata pred nas sega stoi
No, koj znae kakvi stapici ni kroi?
ИСТАТА МУЗИКА СЕ СПОЈУВА КАКО ВОВЕД ВО НОВАТА СЦЕНА
OSMA SLIKA
CARSTVOTO NA IDNINATA
14
/ Azurna palata, rasko{ni stolbovi od safari. Se e sino, nerealno vo silni i vol{ebni boi.Krugovi i svodovi od mermer i alabaster. Kri{um me|u stolbovite se vovlekuvaat Tiltil, Mitila i Svetlinata./
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА
TILTIL: Kade se nao|ame nie?...
SVETLINATA: Vo Carstvoto na idninata, tuka `iveat decata koi se u{te ne se rodeni.Bidej}i Dijamantot ni ovozmo`uva jasno da gledame vo ovoj predel {to Lu|eto ne go zabele`uvaat, najverojatno ovde }e ja pronajdeme Sinata ptica...
TILTIL: Sekako deka pticata }e bide sina, bidej}i ovde se e sino... (Gleda okulu sebe.) Bo`e, kolku e ubavo!...
/ Prio|a edno Sino dete i zapo~nuva razgovor so Tiltil./
SINOTO DETE: Dali na zemjata e studeno?
TILTIL: Da, ponekoga{ vo zima, koga nema ogan...
SINOTO DETE: Zo{to da nema ogan?
TILTIL: Zatoa {to e skapo i trebaat pari za da se kupat drva...
SINOTO DETE: [to se toa pari?
TILTIL: So niv se pla}a...Nekoi gi imaat, nekoi gi nemaat...a dali si ti bogat? Kolku godini ima{?...
SINOTO DETE: Nabrgu }e se rodam...Po dvanaeset godini... Dali e dobro da se rodi{?
TILTIL: Sekako, zabavno e!
SINOTO DETE: Se zboruva deka tamu e ubavo, Zemjata i @ivite!...
TILTIL: Pa da, ne e lo{o. Ima ptici, kola~iwa, igra~ki...nekoi go imaat seto toa, ama onie {to nemaat mo`at samo da gi gledaat drugite...
SINOTO DETE: Se veli deka majkite ~ekaat na vrata...Dali e vistina deka se dobri?
TILTIL: Oh! Da!... Tie se najdobri od se {to postoi!... No, po~ekaj, kako da se slu{a pesnata na Majkite?!
МУЗИЧКИ СОНГ. ПЕСНА СО ПЕЕЊЕ. ВЕСЕЛКО
15
SONGOT NA MAJKITE BR. 5
Gi ~ekame sre}ni na{ite deca
Tie {to treba da se rodat,
Na{ata qubov, na{ata gri`a
Niz `ivotot verno }e gi vodat.
SINOTO DETE: (Odnenade`) A {to pravite vie tuka?... Koi ste vie? Zo{to ne ste sini?... Od kade vlegovte?...
SVETLINATA: ( Na Tiltil) Ne odgovaraj!...Ja imam Sinata ptica...Skriena e pod mojata nametka. Da begame...Zavrti go Dijamnatot da ni se zagubi tragata!...
/ Tie begaat me|u stolbovite./
МУЗИКА. РАЗРЕШУВАЊЕ НА СИТУАЦИЈАТА
DEVETA SLIKA
ZBOGUVAWE
/ Svetlinata, Tiltil, Mitila i `ivotnite i predmetite stojat pred edna mala vrata./
ЗАВРШУВА МУЗИКАТА
SVETLINATA: Kolku se lu|eto ~udni koga sonuvaat!
TILTIL: Koj sonuva?... Zarem jas?...
SVETLINATA: Pa, sekako, ne ja prepoznava{ ku}ata vo koja si se rodil i koja {to ja napu{tivme edna no} pred to~no edna godina...
TILTIL: Da, da...ovaa vrata mi izgleda poznato...Dali sme kaj mama? Sakam vedna{ da vlezam...Sakam da ja gu{nam... A ti, zarem ne se raduva{, Svetlino? Kolku si bleda, kako da si bolna...
SVETLINATA: Ni{to ne mi e dete moe...Malku sum ta`na bidej}i }e ve napu{tam...Nemam ve}e nikakva rabota tuka; pomina edna godina i Samovilata }e se vrati da vi ja pobara Sinata ptica...
16
TILTIL: No, jas ja nemam Sinata ptica!.. Onaa {to ja zedov od se}avawata potpolno pocrne, onaa {to ja zedov od Idninata sosem pocrvene, onie {to gi fativ kaj No}ta se mrtvi, a ne mo`ev da ja fatam onaa vo [umata... Dali sum jas vinoven {to tie ja menuvaat bojata, umiraat ili begaat?... Dali Samovilata }e se naluti?...
SVETLINATA: Go storivme toa {to mo`evme... Treba da se poveruva deka ne postoi Sina ptica; ili deka ja menuva bojata koga }e se stavi vo kafez... (Im se obra}a na `ivotnite i predmetite) Vremeto minuva i naskoro }e ~ukne ~asot koj }e ne vrati vo ti{inata... Pobrzajte i zboguvajte se so decata. (Ovie prio|aat i gu{kaat Titil i Mitila. Tiltil i Mitila vleguvaat niz malata vrata. Mrak. Promena).
МУЗИКА. ИСТАТА КАКО ОД ПОЧЕТНАТА СЦЕНА КАЈ ТИЛТИЛ И МИТИЛА.
DESETA SLIKA
BUDEWE
/ Dekorot e ist kako vo prvata slika, samo {to se e nekako posjajno i posve`o, vol{ebno i ubavo. Tiltil i Mitila se vo svoite krevet~iwa i spijat vo dlabok son. Tiltil se budi, a ja bdui i Mitila./
TILTIL: Mitila, ja gleda{ li Svetlinata? Kade e taa?...
/ Se slu{a tropawe na vratata. Vleguva sosetkata, mala starica koja potsetuva na Samovilata od prvata slika, odi potpiraj}i se na stap~e./
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА
SOSETKATA: Dobro utro deca, kako ste? Dojdov da pobaram malku ogan ...
TILTIL: Gospo|o Vilo Berilin, jas ne ja najdov Sinata ptica...
SOSETKATA: Pa. Dobro. Tiltile zarem ne ja prepoznava{ svojata sosetka, baba Berlingo?
TILTIL: Ama, da gospo|o...Vie ste Samovilata Berilin...
SOSETKATA: No, da go ostavime toa; poznato mi e, toa e od sonot…Ste spiele pod mese~inski zrak...I mojata bolna vnuka ~esto e vaka...
17
MITILA: A kako e sega taa, va{ata vnuka?
SOSETKATA: I taka i taka...ne mo`e da stanuva...Doktorot veli deka se nervite...Pri seto toa dobro znam {to }e ja izle~i...Pak ima nekoja zamisla...ja saka tvojata ptica, Tiltil!
TILTIL: Ej, navistina mojata ptica...Kade e taa?... Ah, eve go kafezot?...Vidi, vidi!...Pa taa e sina!...Pa toa e mojata grlica!... No taa e posina otkolku {to be{e koga zaminav!...Pa, toa eSinata ptica {to ja baravme…otidovme tolku daleku, a taa bila tuka. Pa toa e prekrasno. Mitila ja gleda{ li pticata? (se ka~uva i go zema kafezot i i go podava na Sosetkata.) Eve ja, gospo|o Berlengo...Se u{te ne e sosem sina, no }e stane, }e vidite...Odnesete i ja vedna{ na va{ata vnuka...
SOSETKATA: Bo`e, kolku }e bide sre}na...Pa, jas odam, odam i }e se vratam da vi ka`am {to }e re~e...
TILTIL: Mitila, ne ti se ~ini li deka se e nekako poinaku, poubavo?...Minatata godina ne be{e vaka! No, vidi, ma~kata, ku~eto, lebot, ognot tie se sega tolku tivki...
MITILA: Mislam deka ma~kata Tileta me prepozna, ama ne zboruva ve}e...
TILTIL: Gospodi kolku sum sre}en, sre}en, sre}en...
MITILA: I jas, i jas!...Sre}na sum {to sum kone~no doma.
/ ^kawe na vratata, se vra}a Sosetkata. Vodej}i za raka edno prekrasno ruso devoj~e koe ja dr`iv o race grlicata na Titil./
ВЕСЕЛА РАЗИГРАНА МУЗИКА
SOSETKATA: Go gledate li ova ~udo!...Taa odi, tr~a, tancuva, leta!..Koga ja zdogleda pticata ednostavno skokna i izleta na ulica…edvaj ja stignav...
TILTIL: (I se pribli`uva na vnukata) Ah! Kolku li~i na Svetlinata!
MITILA: Da. Samo e mnogu pomala...
TILTIL: Sekako...ama }e porasne...
SOSETKATA: ( na vnukata) Ajde drago moe, zablagodari mu se na Tiltil...
/ Tiltil i Devoj~eto se gu{nuvaat. Titil ja gali pticata./
TILTIL: Dali e dovolno sina?
18
VNUKATA: Se razbira, jas sum sosem zadovolna...
TILTIL: Sum videl i posini... No sosema sini ne mo`at da se fatat.
VNUKATA: Ne e va`no, i ova e navistina ubava...
TILTIL: Dali jade{e?
VNUKATA: Ne. se u{te...A {to jade?
TILTIL: Se, `ivot, leb, p~enka, {turci.
VNUKATA: Ka`i mi kako jade?...
TILTIL: So klunot, }e vidi{, }e ti poka`am...
/ Prio|a da ja zeme pticata od nejzinite race, taa instinktivno se trga kako da ne saka da ja dade. Pritoa grlicata se izmolknuva i odletuva./
МУЗИКАТА ПРЕСТАНУВА. МОЛК. ТИШИНА
VNUKATA: (O~ajno kriknuva) Babo!...Taa odleta!... (po~nuva da lipa)
TILTIL: Ne e va`no...Ne pla~i!...Jas }e ja fatam... (Kon publikata) Ako nekoj ja najde }e ni ja vrati li?...Potrebna ni e za podocna da bideme sre}ni...
/ Muzika. Svetloto se gasi./
ВЕСЕЛ СОНГ ЗА КРАЈ
SONG BR. 6
Sinata ptica, sinata ptica
^as ni e v raka, ~as }e ja snema
Se vi{i b nebo, ili stoi na `ica,
Nade` ni nosi, pa ni ja zema...
K R A J
19
20