Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

48

Upload: -

Post on 29-Jul-2015

123 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

by Έφη Γιακανίκη - Κοκόλια. Ποίηση

TRANSCRIPT

Page 1: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ
Page 2: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Κάθε γνήσιο αντίτυπο φέρει την υπογραφή της συγγραφέως

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή,

ολική ή μερική του βιβλίου με οποιονδήποτε τρόπο,

μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης

ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της συγγραφέως.

Νόμος 2121/1993 και κανόνες του διεθνούς Δικαίου

που ισχύουν στην Ελλάδα.

Page 3: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΑΘΗΝΑ 2005

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

Page 4: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η Έφη Γιακανίκη-Κοκόλια γεννήθηκε στο γραφι-

κό Αιτωλικό μετά τον πόλεμο... αλλά μεγάλωσε

στην Αθήνα.

Στην πατρίδα της που αποκαλείται και "Μικρή

Βενετία" λόγω της ιδιόμορφης τοποθέτησής της

στον ελλαδικό χώρο, περνούσε όλα τα καλοκαίρια,

απολαμβάνοντας με τους φίλους και τα ξαδέρφια

της, τις περίφημες βαρκάδες υπό το σεληνόφως.

Εκείνες οι ιστορικές καμάρες απ' όπου ίσα-ίσα περνούσε μία βάρκα, έμει-

ναν χαραγμένες βαθειά στην παιδική της ψυχή... Τα λυρικά στοιχεία της

ποίησής της έχουν τη ρίζα τους σ' εκείνες τις όμορφες καλοκαιρινές ώρες

που τις πρόσφερε για χρόνια η μικρή της ιστορική πατρίδα...

Μετά τις γυμνασιακές σπουδές, ενεγράφη και απεφοίτησε από τη σχο-

λή Καλών Τεχνών του Γιώργουκαι της Ελένης Βακαλό, έχοντας την τύχη να

διδαχθεί από δασκάλους όπως η Βάσω Κατράκη και ο Παναγιώτης. Τέ-

τσης..

Εργάσθηκε πολλά χρόνια ως ζωγράφος επαγγελματικά και εθελοντικά,

ενώ τα τελευταία 12 χρόνια, ασχολείται συστηματικά με την ποίηση και την

αρθρογραφία...Άρθρα και μελέτες της όπως και ποίηση, δημοσιεύονται μο-

νίμως σε δύο περιοδικά και εκτάκτως σε διάφορα άλλα κυρίως λογοτεχνικά.

Είναι ιδρυτικό μέλος των "Ελλήνων Οικολόγων χωρίς Σύνορα" και

Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Λέσχης βιβλίου (ΕΛΒΙ).

Μέσα από αυτές τις γραμμές, ασχολείται την τελευταία δεκαετία εθε-

λοντικά με την προώθηση της οικολογικής ιδέας και του ποιοτικού βιβλίου,

θέλοντας να βοηθήσει στην πνευματική αφύπνιση του σύγχρονου ανθρώ-

που. Για τους ίδιους λόγους, κάνει συχνά εκπομπές από ραδιοφώνου και

τηλεοράσεως καθώς και ειδικές Ομιλίες.

Το πρώτο της βιβλίο "Επάγγελμα Άνθρωπος” (εκδόσεις Ιωλκός) το

παρουσίασε το 2003 από τον χώρο των Εκδόσεων "Πατάκη" ο καθηγητής

Θεατρολογίας συγγραφέας-Κριτικός, Κώστας Γεωργουσόπουλος. Το βιβλίο

αυτό, έχει παρουσιαστεί επίσης και από την ομάδα βιβλίου γυναικών Η-

λιούπολης...

Στις 17 Μαΐου του 2004 το πολιτιστικό κέντρο Μελίνα Μερκούρη του

Δήμου Ιλίου οργάνωσε φιλολογική βραδιά, αφιερωμένη στο λογοτεχνικό

της έργο... Στο Β' μέρος ακολούθησε μουσική εκδήλωση όπου η ποιήτρια

ερμήνευσε τραγούδια, Μ. Τόκα, Χατζηδάκη, Μ. Κουγιουμτζή κ.α. Κεντρικός

ομιλητής και εξαίρετος αναλυτής του βιβλίου της "Επάγγελμα Άνθρωπος”

ήταν ο Ζωγράφος-Λογοτέχνης Κώστας Ρούτης.

"Η Ξανθούλα που δεν έφυγε" είναι το δεύτερο βιβλίο της, ενώ υπό έκ-

δοση βρίσκεται το τρίτο με τίτλο "Γόνιμον Όναρ…"

Page 5: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

5

Με χαρά προλογίζω το βιβλίο τηςΈφης Γιακανίκη-Κοκόλια, που

φέρει τον τίτλο, “Ή Ξανθούλα που δεν έφυγε”. Το βιβλίο χωρίζεται σε

τρία μέρη, το καθένα θεματικά με το δικό του περιεχόμενο, μέσα στο

οποίο μπορούμε να διακρίνουμε πολλές αρετές της ποιήτριας.

Με διαμορφωμένο τον τρόπο έκφρασης από χρόνια τώρα, με έναν

λυρισμό πλούσιο, μας μιλάει με τη γλώσσα της αλήθειας κι ο κραυ-

γαλέος λόγος της, διασχίζει τον ομιχλώδη ορίζοντα του καιρού μας

αποκαλύπτοντας όλες τις πτυχές της ζωής με στίχους βγαλμένους

μέσα από τη δική της φιλοσοφική σκέψη. Διεισδύει σε όλα τα κοινω-

νικά, φιλοσοφικά και υπαρξιακά προβλήματα, για να μας περιγράψει

εύγλωττα τα μυστικά της ζωής, ιδωμένα μ' ένα ολότελα δικό της ποι-

ητικό τρόπο.

Η ψυχική στάση της ηρωίδας, -που σημειωτέο είναι υπαρκτό πρό-

σωπο, και που την ενέπνευσε σ' αυτήν την ποιητική σύνθεση,- είναι

το κίνητρο της ποιήτριας για να μας αποκαλύψει την ευαισθησία μιας

ρευστής αλήθειας για τη ζωή και τη δημιουργία ενάντια στα όποια

προβλήματα ενός κόσμου ιδανικού, ανθρώπινου, ηρωικού. Του ιδεα-

τού και υποσυνείδητου “θέλω”, με το συνειδητό και εφικτό “μπορώ”.

Ο λόγος της έχει το ηχηρό μέταλλο του λυρικού τόνου και το άρω-

μα της θερμής φωνής καθώς και το μέτρο της ισορροπημένης δομής

του αληθινού στίχου. Θέλει να μας καταδείξει με τον άρχοντα Λόγο,

ιδανικά και αξίες που προεκτείνουν το νόημα της ζωής, σαν αυτά της

ηρωίδας του έργου της, όπου υπακούοντας σε αρχέτυπα που δεν

υποτάσσονται στο χρόνο και στο χώρο, γίνονται σύμβολα και φάροι

διαχρονικοί της ανθρώπινης παρουσίας, την ώρα της μεγάλης θυσί-

ας.

Η ηρωίδα, υφαίνει με το δικό της φως, τη δική της αχτίδα που θα

εισχωρήσει βαθιά στην ψυχή, στα αμπαρωμένα συρτάρια της καρ-

διάς και του νου, για να μας δώσει με τη θυσία της, το παράδειγμα

του υπέρτατου χρέους. Μαζί της επιχειρεί η ποιήτρια την κατάδυση

στα άδυτα, στα μύχια της ανθρώπινης ψυχής.

Page 6: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

6

Αλλά και στο B' μέρος με τις αναφορές της στο "Μάνα κ’εγώ",

"Το παιδί και το φεγγάρι", “Τ' όνειρο ενός παιδιού", "Παλιά-

τσοι", "Η μπαλάντα της ζωής μου" και "Η Σελήνη των θρήνων",

φανερώνεται ο προβληματισμός και η ανησυχία της δημιουργού μ’

ένα λόγο πεντακάθαρο κι αφτιασίδωτο, με έντονο το στοιχείο του α-

ναστοχασμού, αλλά, και με μια σπάνια λυρικότητα. Καθώς ξεχύνεται

σα θάλασσα ο ελεύθερος λόγος της, δροσίζει ευφρόσυνα τον ανα-

γνώστη παρά την όποια πικρή γεύση των στίχων της, σε αρκετά

ποιήματα.

Στο Γ' μέρος του βιβλίου, ένα άλλο είδος ποιητικού λόγου, ένας

ύμνος στη φύση, στη γυναίκα, στον ήλιο και το θάνατο όπου, και το

ομότιτλο ποίημα. Βλέπουμε να θεουργεί η Έφη Γιακανίκη-Κοκόλια,

με το δικός της μοναδικό τρόπο.

Για μένα που γνωρίζω το εύρος των δυνατοτήτων της, αλλά, και το

πλήθος των ποιημάτων της που κοιμούνται χρόνια στα συρτάρια έ-

ναν άδικο ύπνο μέχρι να βγουν στο φως της δημοσιότητας, δεν ήταν

έκπληξη αυτή η συλλογή της. Απλώς, περιμένουμε το χρόνο που θα

μας ξαναξαφνιάσει μελίρρυτα.

Κώστας Καπελούζος

Ποιητής

Page 7: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

7

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

Αρχίζοντας ετούτο το κείμενο θα ήθελα να εναποθέσω για άλλη

μια φορά τη μικρή ποιητική μου καρδιά σ' Εκείνον που μας χάρισε το

πνευματικό του ύδωρ, για να ριζώσει εδώ κάτω στη γη η πρώτη ποι-

ητική μας κραυγή. Είναι κάτι που αφορά όλους τους ποιητές-

συνδημιουργούς. Γιατί η κάθε μορφής δημιουργία όταν είναι γνήσια,

μας καθιστά “εν δυνάμει” μικρούς θεούς.

Η ποίηση ως καθαρή και ουσιαστικά ανεπηρέαστη έκφραση δη-

μιουργίας, αποτελεί τον πιο αρχέγονο τρόπο με τον οποίο ο άνθρω-

πος επιχείρησε μέσω της γλώσσας, να προσεγγίσει τον κόσμο μέσα

στον οποίο γεννήθηκε και να διεισδύσει στα δυσεπίλυτα μυστήριά

του. Αυτή η προσπάθεια προσέγγισης και διείσδυσης, αποτυπώθηκε

αρχικά στη γλώσσα της θρησκείας, των τελετουργιών και των μύθων.

Η ποίηση λοιπόν από αυτή την άποψη, εκφράζει την αρχετυπική

γλώσσα του ανθρωπίνου γένους από τον Χάμαν*. Στην εξέλιξή της η

ποίηση ξέφυγε από τον θρησκευτικό και μυθικό της ρόλο και έγινε

κοσμική, χωρίς όμως να αποβάλλει οριστικά, τα στοιχεία του μακρι-

νού παρελθόντος της. Στο σύνολο της πολιτιστικής δημιουργίας, η

ποίηση έπαιζε ανέκαθεν σημαντικό ρόλο και εξελισσόμενη συνεχώς,

πέρασε από πολλά στάδια μορφοποιούμενη κάθε φορά ανάλογα με

αυτό που ήθελε να εκφράσει και τους στόχους που αρεσκόταν να ε-

πιτυγχάνει. Ελεύθερη ή ομοιοκαταληκτική, μακρυγοροούσα ή σύντο-

μη, άλλοτε σατίριζε, άλλοτε κολάκευε ή απλά περιέγραφε τα κακώς

κείμενα. Συμβολική ή λυρική, επική ή ακόμη και υβριστική, ακανθώ-

δης ή αβρή, πάντοτε κατάφερνε να βρίσκεται στο επίκεντρο του α-

γώνα για αυτοέκφραση, ενημέρωση, επικοινωνία, διδαχή και αφύ-

πνιση.

Όσον αφορά στην ποιότητα ενός ποιητικού έργου θα μπορούσα-

με να πούμε ότι προσδιορίζεται από αυτή την ίδια τη γνησιότητά του.

Η αληθινή ποίηση είναι μία εκ βαθέων εξομολογητική χορογραφία

της σκέψης. Και οι λέξεις ανάλογα με τον τρόπο που χρησιμοποιού-

νται, είναι τα βήματα. Οι μεγάλες ποιητικές δημιουργίες είναι καλές

σαν ερεθίσματα για τους νέους ποιητές, εξαίσιες πηγές έμπνευσης

αλλά όχι μίμησης. Ακολουθώντας τα βήματα του άλλου του καταξιω-

μένου, δεν θα γίνεις ποτέ αυλητής της δική σου ψυχής. Η ποίηση

ουσίας εκπορεύεται από έναν ακοίμητο έρωτα και η αληθινή φωνή

Page 8: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

8

της είναι τόσο διάφανη, όσο και δυνατή. Χωρίς να ηχορυπαίνει, α-

κούγεται πάντοτε από αυτούς που κρατούν άκοπο το vήμα της επι-

κοινωνίας με το θαύμα της δημιουργίας. Μια αμιγής πρωτοπορία δεν

θα ξεχαστεί ποτέ (Σαίξπηρ, Ρεμπώ, Καριωτάκης, Παλαμάς, Καβάφης

κλπ). Ενώ η πραγματικότητα από μόνη της δίνει τέλος σε ό, τι είναι

θνησιγενές. Κάποιοι αυτοαποκαλούμενοι ποιητές, που στερούνται

προσωπικών οραμάτων, συχνά μέσα από την ιστορία της ανθρωπό-

τητας ευνοήθηκαν γιατί κολάκευαν τους άρχοντες, γράφοντας κατ'

επιταγήν. Και η ποίηση ουσίας συχνά έμπαινε στο περιθώριο.

Στην σύγχρονη Ελλάδα, είναι σημαντικό το γεγονός ότι υπάρ-

χουν ακόμη γνήσιοι δημιουργοί, αφοσιωμένοι στην ποίηση. Και δεν

έχει σημασία αν τεχνικώς κρίνεται άρτιο ένα ποιητικό έργο. Αυτό θα

έπρεπε να θεωρείται δευτερεύον. Γιατί οι δυνατότητες του ποιητικού

λόγου είναι άπιαστες, πολύτιμες κι ανεξάντλητες. Η θαυματουργή του

γλώσσα έχει τη δύναμη να σπείρει το σπόρο της ελπίδας, και να τον

κάνει να φυτρώσει ακόμα και πάνω σε έναν κόκκο χώμα, που είχε

την τύχη να βραχεί από μία στάλα δάκρυ προσευχής. Έχει τη δύναμη

να ανοίξει δρόμους σωτηρίας για επιβίωση πάνω στο χιόνι που έχει

γίνει πάγος και θάνατος. Να ανάψει τη σπίθα της ελπίδας, στον

αποκαμωμένο από τη σκλαβιά του σώματος, ξυπνώντας του το

πνεύμα και την ψυχή, θυμίζοντάς του πως αυτά δεν δεσμεύονται πα-

ρά μονάχα όταν βαδίζουμε σε μία ηθελημένη μοιρολατρία. Κάθε γνή-

σιο ποιητικό έργο αποτελεί αποκρυστάλλωμα του οράματος του ποι-

ητή-δημιουργού. Ο ποιητής μπορεί να είναι ένας οδοιπόρος-

προφήτης, ένας απλός εργάτης του λόγου, απόθεμα ελπιδοφόρας

χαράς, ψυχή επαναστατικών οραμάτων, άνθρωπος που κολυμπά σε

θολά νερά και ψάχνει απελπισμένα για φως, μεθυσμένος θνητός απ'

το κρασί του πιο παράλογου έρωτα.. Ποιητής μπορεί να είναι ο-

ποιοσδήποτε δέχεται να κολυμπήσει στην άγνωστη γλυκιά θάλασσα

της ζωής, μη ξεύροντας αν θα μπορέσει ή όχι να τη δαμάσει. Αυτός

όμως ο γόνιμος αγώνας για προσωπική ολοκλήρωση είναι που με-

τράει για 'κείνον...

Η ποίηση είναι λοιπόν η ηθική αντίσταση απέναντι στη λήθη

που προσπαθεί να μορφοποιήσει το ψέμα, για να γίνει πιστευτό από

τις μάζες. Ο ποιητής δρα έξω από όρια και όρους, είναι ελεύθερος και

τολμηρός, αλλά όχι ασεβής απέναντι στο θαύμα της ζωής που του

χαρίστηκε, ακριβώς για να μπορεί να δημιουργεί...

Σέβεται το ελάχιστο και παράλληλα απλώνεται στο απέραντο.

Page 9: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

9

Στην έντιμη κρίση για ένα ποιητικό έργο, δεν πρέπει να μετράει

το εντυπωσιακό και το φαίνεσθαι (όμορφες και πρωτότυπες λέξεις ή

φράσεις που καθηλώνουν), αλλά η ικανότητα του ποιητή να υποψιά-

σει τον αναγνώστη για το βαθύτερο νόημα του κειμένου και να θελή-

σει να το ανακαλύψει. Έτσι από απλός αναγνώστης γίνεται συμμέτο-

χος, καλλιεργώντας παράλληλα τις νοητικές και πνευματικές του ικα-

νότητες...

Συχνά, μέσα στα ποιητικά έργα παίζεται ένα παιχνίδι. Το παι-

χνίδι της σαγήνης. Να μαγέψουμε τους αδαείς και τους ανυποψία-

στους μέσα από την όποια ικανότητά μας στη στιχοπλοκία. Υπάρχει

όμως μεγάλη διαφορά μεταξύ ενός ικανού στιχοπλόκου και ενός αλη-

θινού ποιητή! Οι ποιητές με τη μακρά ακανθώδη πορεία το γνωρίζουν

καλά αυτό, γιατί και οι ίδιοι πέρασαν κάποτε από εκεί. Και πάλεψαν

να ξεφύγουν από τις σειρήνες του εκμαυλισμού της γνήσιας ποιητικής

σκέψης. Χρειάζεται, φίλοι ποιητές, διαρκής αγώνας εναντίον της ευ-

κολίας του αβασάνιστου κειμένου, για να καταφέρει ο στιχοπλόκος να

μετατραπεί σε αληθινό ποιητή-δημιουργό.

Η λειτουργικότητα ή μη του ποιητικού λόγου λοιπόν, εξαρτάται

από της δική μας άοκνη προσπάθεια να έλθουμε σ' επαφή με την α-

νεξάντλητη πηγή έμπνευσης που φέρουμε μέσα μας, έχοντας μπρο-

στά μας όχι βοηθήματα και διάφορα υποδείγματα, αλλά ένα απλό

λευκό χαρτί. Τότε ναι, υπάρχουν ελπίδες η ποίησή μας να φτάσει να

γίνει ένα καθολικότερο βίωμα για μεγάλο μέρος του ως τώρα αμέτο-

χου πληθυσμού της χώρας μας, που υπήρξε η γενέτειρα των πιο ση-

μαντικών ποιητικών έργων σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Και θα

κλείσω ετούτο το κείμενο με ένα πολύ απλό αλλά θαυματουργό ποίη-

μα του μεγάλου Γκαίτε.

“Λιογέννητο αν δεν ήταν το μάτι,

τον ήλιο δεν θα μπόραγε να ιδεί...

Κι αν του Θεού η δύναμη στο είναι μας δεν ήταν,

Πώς απ' το θείο θ' αντλούσαμε βαθύτατη χαρά”;

Έφη Γιακανίκη

Page 10: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

10

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Η Χιώτισσα ποιήτρια Ξανθή Συρρή, υπήρξε άλλη μία αδικημένη

δημιουργός μέσα στην πληθώρα ανά τους αιώνες, των γυναικών που

(με τα κοινωνικά δεδομένα και τις στάνταρ αρρωστημένες προκατα-

λήψεις της εποχής) σφραγίστηκαν από τον πόνο της απαγόρευσης,

λόγω “ήθους”.

Ήθος άηθες βέβαια, γιατί ποιός λογικός άνθρωπος μπορεί να δε-

χθεί ότι είναι "ηθικό" ένα ανθρώπινο πλάσμα να γεννιέται με έναν

προκαθορισμένο ρόλο, και πέραν τούτου ουδέν;

Δεν κατάφερε να σπουδάσει γιατί σα μεγαλύτερη, όφειλε να ανα-

στήσει τα μικρότερα αδέλφια... Διάβαζε όμως, όσο μπορούσε αλλά

και αυτό ακόμα προκαλούσε τους πνευματικά κατώτερους του κοι-

νωνικού της περίγυρου!.. Έζησε τον πόλεμο, τον εμφύλιο, την εκτέ-

λεση του αγαπημένου αδελφού, κι ο πόνος άρχισε να σκάβει την ψυ-

χή της αλλά από εκεί ήταν που ξεπήδησε η φλέβα της δημιουργίας

πιο δυνατή για να ζυμωθούν τα αληθινά, τα γνήσια στιχουργήματά

της. Αυτό ήταν και το γιατρικό της. Τα ματωμένα ηρωικά νερά της

όμορφης Χίου, της πατρίδας της, ήταν για κείνη το ευλαβικό φόντο

όπου ακουμπούσε με εμπιστοσύνη την άμπωτη καθώς και την πα-

λίρροια της ψυχής της...

Την ποιήτρια τη γνώρισα σε δύσκολες στιγμές και θαύμασα την

ασύνορη αγάπη και αυταπάρνηση που τη γέμιζε για τα πιο σημαντι-

κά δημιουργήματά της. Τα παιδιά της!..

Ο τίτλος του δεύτερου βιβλίου μου όπως και το πρώτο μέρος, εί-

ναι αφιερωμένα στην Ξανθούλα που δεν έφυγε, αλλά έμεινε ορθή

στις επάλξεις της ζωής, εφ' ώ ετάχθη...

Έφη Γιακανίκη

Απόσπασμα από το ποίημα της Ξανθής Συρρή “Φίλοι-εχθροί”.

Οι τούρκοι αιώνιοι εχθροί Κρίμα τα μεγαλεία μας

Από χιλιάδες χρόνια Σ' όλη την ιστορία

Αιγαίο, Κύπρος, προσφυγιά Σε τίποτα δεν βοηθούν

Σκλαβιά και καταφρόνια. Κι έχω μιαν απορία.

Πώς όλοι οι εταίροι μας

Πάντα... κάθε φορά,

Τις πλάτες μας γυρίζουνε

Σε κάθε συμφορά;

Page 11: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

11

Ξανθή Συρρή

(Ωδή)

Σαν ηλιαχτίδα εσύ Ξανθούλα μου

Ροβόλησες στη ζήση

Με θεϊκό χαμόγελο

Και χέρι προικισμένο

Για να οδηγήσεις με γραφές

Αγγέλου το μελίσσι

Του κόσμου που ολοφύρεται

Σαν βρέφος πλανεμένο...

Με το πλατύ σου μέτωπο

Κατάντικρυ στον ήλιο

Και πατέρα

Ατένιζες το μέλλον σου

Σαν ώρια θυγατέρα...

Στα στήθια σου εμάζωχνες

Το γάλα των ανθρώπων

Που με περίσσια εγέννησες

Ελπιδοφόρα σκέψη

Θέλοντας τούτη τη σπορά

Να κάμεις θείο δένδρο

Κάθε κλαδί γερό σκαρί

Ανθούς μεστούς να θρέψει.

Page 12: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

12

Μα οι έρμοι οι αλύτρωτοι

Σπάθα βουτούν στο μέλι

Και σέρνουνται κρυφά-κρυφά

Να μπουν μεσ' στην ψυχή σου

Διαμάντια να κουρσέψουνε

Ζαφείρια να ματώσουν

Αργά-αργά να σβήσουνε

Τη νιόβγαλτη φωνή σου...

Πόσο πολύ υπομόνεψες

Ξανθούλα μου στον πόνο...

Για μια σταλιά χαμόγελο

Πεζοπορούσες χρόνια

Κ' εγώ κλαδί σου ζηλευτό

Να κλαίω και να ματώνω

Για τ' ακριβά σου δάχτυλα

Που επάγωναν στα χιόνια

Αυτά που γύρω σου έσπερναν

Ανθρώποι σαν αγρίμια

Γιατί το φως σου έσκιαζε

Την άθλιά τους γύμνια!..

Page 13: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

13

Κι όμως εσύ το λόγο σου

Μεσ' την ψυχή κρατούσες

Κι όταν εκόπαζε ο αχός,

Λευκό χαρτί ζητούσες

Για ν' αποθέσεις απαλά

Στην καθαρή του όψη,

Ο,τι σε έθλιβε πικρά

Με την τραχιά του κόψη...

Με άμετρη απλότητα

Εστόλιζες τις λέξεις

Σαν μούσα π' αναδύθηκε

Από νερά καθάρια...

Τα εύφορά σου τα κλαδιά

Δεν ξεύρεις να διαλέξεις

Όλα το ίδιο τα πονάς

Βεργούλες και βλαστάρια...

Ποτές δεν άφηκες καημός

Πικρός να σε κουρσέψει,

Στόλιζες πάνω στο χαρτί

Κάθε μπλαβιά του σκέψη...

Κ' έβγαινες αστροθώρητη

Σε κάθε νιa Σελήνη

Ρουφώντας απ' τη λάμψη της,

Σύνεση και γαλήνη...

Page 14: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

14

Ξανθούλα εσύ δεν πέρασες

Στο πέλαγο βαρκούλα

Να χαιρετάς τα γνώριμα

Δικά σου ακρογιάλια,

Ορθή εστάθηκες εκεί

Που πυρπολούν οι σκλάβοι

Ο,τι ελεύθερα πονεί

Ο,τι γεννά κοράλλια...

Μέλι χρυσό από ρακί

Που γεύτηκαν αγγέλοι,

Η σκέψη σου περίτεχνα

Τη ζήση ευλογούσε

Κ' η γλώσσα σου γλυκό βιολί

Σε πικραμένο χέρι,

Ίσιωνε με το λόγο της

Ο,τι στραβά πατούσε...

Με την κραυγή σου έφθανες

Ψηλά στα θεία Αμπέλια,

Τρυγούσες τους γλυκούς καρπούς

Και έγραφες Βαγγέλια...

Τι κι αν τα πλοία τα τρανά

Δε σ' έκαμαν δραγάτη

Συ, με το ώριο μάτι σου

Όργωνες χίλια μίλια

Πάντα με φως εβάδιζες

Στο στέρνο και στην πλάτη

Κ' εφίλαες με τη σκέψη σου

Τ' αφίλητου τα χείλια...

Page 15: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

15

Δεν ήσουν άνεμος σκληρός

Ψυχές να παρασέρνεις

Στο μέλι να τις οδηγείς

Κ' ύστερα να πηγαίνεις

Για άλλες κάλπικες θεές

Που ξεγελούν και θέλγουν

Μόν' ήσουν βράχος γητευτής

Για κείνους που λατρεύουν

Την άπιαστη ακοίμητη

Του κόσμου την αλήθεια

Που βρίσκει χώμα εύφορο

Στου ταπεινού τα στήθια...

Ξανθούλα, όνομα ζεστό

Χαμέμηλο στη χλόη

Κατάματα εκοίταζες

Απ' το μικρό σου μπόι

Όλα τα δώρα του θεού

Που φθάναν στους ανθρώπους

Δίχως να κάμνουν έκκληση

Δίχως να πλάθουν όρκους...

Και απορούσες μ' ολονών

Την έρμη αχαριστία

Εσύ, που μ' ένα “ευχαριστώ”,

Έπαιρνες τα πρωτεία...

Page 16: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

16

Με τα ίδια μάτια κένταες

Ήλιους και περιστέρια

Μ' αυτά που έκλαιγες πικρά,

Του κόσμου τη μιζέρια..

Με το ίδιο χέρι σφούγγιζες

Του ίδρωτα σταγόνες

Μ' αυτό που έγραφες σκληρά,

Γι' αγύρτες και Πατρώνες...

Ζύμωνες κρίθινο ψωμί

Για φαμελιά μεγάλη

Μα μερικοί δεν άντεχαν

Της σκέψης σου τα κάλλη...

Κ' ενώ γλυκό ήταν το ψωμί

Πούκοβες με το χέρι,

Πίσω απ' την πλάτη σου έστεκε

Του φθόνου το μαχαίρι...

Page 17: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

17

Χρόνοι περάσανε πολλοί

Με πίκρες και μ' αγάπες

Και συ με το μολύβι σου,

Αρμένιζες τις στράτες

Του κόσμου που δεν είχες δει

Που δεν είχες μιλήσει

Μα η πλατειά σου αγκαλιά

Τον είχε νανουρίσει

Σαν κόρη και σα νιο τρανό

Και σα μοναχοπαίδι

Γιατ' ήσουν μάνα της ζωής

Που ξεύρει να παλεύει

Με χίλια-μύρια κύματα

Κι' απέ, να τα κουρσεύει,

Στον κόρφο της να τα φυλά

Να τα γλυκομερεύει!..

Καλός ήταν ο σύντροφος

Όμορφ' η φαμελιά σου

Μα η τύχη φύλαγε καρφιά

Για έν' απ' τα παιδιά σου...

Page 18: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

18

Η αγάπη σου ζεστό κρασί

Παράστεκε στον πόνο

Ίσκιος ήσουν ανίσκιωτος

Κι ο λόγος σου κατάρτι

Ν' ανέβει να λευτερωθεί

Αυτό πούμεινε μόνο

Και η ζωή του να βρεθεί,

Στ' ώριου θεού το μάτι.

Σ' άκουε ο πόνος, τρόμαζε

Μ' αυτή τη λεβεντιά σου

Κι αργά-αργά κατέβαινε

Τις σκάλες της αγρύπνιας

Κ' εσένα σ' άφηνε να βγεις

Από τη συμφορά σου.

Ν' ανθίσει πάλι στο χαρτί

Ο στίχος σου Ξανθούλα

όπως παλιά, που κένταες

τ' αστέρια με την Πούλια

κ' έβγαινε ο Αυγερινός

αλήτης ερωτιάρης

την Πούλια κρυφοκοίταε,

σαν εραστής πρωτάρης...

Page 19: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

19

Μέρευε, γλύκαινε ο καημός

μ' εγγόνια γύρωθέ σου

φούντωνε το τραγούδι σου

κ’ η πένα σου κεντούσε

με τα παιδιά σου τ' άξια

στα χέρια σου αστέρια,

απ' της αγάπης το κρασί,

ο στίχος σου μεθούσε!.

Μα ο σύντροφος που στάθηκε

Κοντά σου τόσους χρόνους,

Κουράστηκε να τους μετρά

Κ' έφυγε λυπημένος

Που σ' άφηκε για μακρινούς

Τόπους, καθαγιασμένους...

Μάνα, γυναίκα, αδερφή

Και τώρα, ορφανεμένη

Ένιωσες σα να τέλειωσε

Η ζήση σου για πάντα

Όπως το θηλυκό πουλί

Που μοναχό του μένει

Όταν τουφέκι φθονερό

Το σπίτι του γκρεμίζει.

Page 20: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

20

Δίπλωσες δυο πεσκίρια σου

Στου Ουρανού την τσάντα,

Κ' έφυγες σαν ανθός πικρός,

Για το ίδιο μετερίζι.

Και κει από ψηλά θωρείς

Και στέργεις τα παιδιά σου

Μην πείνασαν μη δίψασαν

Από ψωμί και μέλι

Να στείλεις στην ανάγκη τους

Την άγια συντροφιά σου

Αφού τριγύρω σου πετούν,

Φίλοι πολλοί Αγγέλοι.

Page 21: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

21

Β ' ΜΕΡΟΣ

Ευλογημένες οι γυναίκες

Που ποθούνε

Με νάμα της ζωής

Απ' το μαστό τους,

Το στόμα της ερωτικής σποράς,

Περήφανα να θρέψουν...

Page 22: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

22

ΠΡΟΣΕΥΧΗ A!

Όπως το ταπεινό χορτάρι

Που λυγίζει απ' τον αγέρα

Και τα χώματα γλυκοφιλά,

Ζωή και θάνατε

Γη κι ουρανέ μου

Στάσου εκεί ψηλά

Και γείρε εδώ πάνω απ' το κύμα

Να στείλεις μήνυμα ακριβό

Αγάπης ποίημα...

Να πεταχτούν οι γλάροι

Απ' τις αέρινες φωλιές τους

Θείας βοής αντίλαλοι

Να ακουστούν οι μουσικές τους...

Εκείνες που ποτές δεν άκουσε κανείς.

Μα η ζωή που αιώνες τις υφαίνει

Κι όμως στην άκρια στέκεται σαν ξένη

Προσμένοντας το φως που θα μιλήσει,

Τ' ώριο λουλούδι,

Αυτή θ' ανοίξει.

Page 23: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

23

Η ΣΕΛΗΝΗ ΤΩΝ ΘΡΗΝΩΝ

Μονάχα ικεσίες και δάκρυα από διαμάντια

Οι άνθρωποι σου στέλνουν

Ω Σελήνη της αγρυπνίας και της σταύρωσης!..

Ακόμη και στο όρος των Ελαιών, θλιμμένη

Παρατηρούσες τον Ιησού και σώπαινες...

Κρατώντας τη γαλάζια αναπνοή σου,

Εισέπραττες την προσευχή του

Και ριγούσες με το ανθρώπινο κομμάτι

Της ψυχής, του εκλεκτού των εκλεκτών!..

Ευχόσουνα, γλυκές ναν' οι πληγές του

Κι όχι δηλητήριο για τον άνθρωπο

Των επόμενων καιρών

Κληρονόμο και χρεώστη

Της πράξης των προγόνων

Που γνωρίσανε καλά την αθωότητα

Και την εμίσησαν...

Page 24: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

24

ΜΑΝΑ Κ' ΕΓΩ

Μακριά στο μεγάλο ορίζοντα

Μικρό καράβι περνάει

Μ' ομίχλη σκεπασμένο.

Κ' εδώ στην άκρια του λιμανιού,

Με μάτια όλο θάλασσα

Παιδί μου σ’ ανασαίνω...

Μηνύματα δε φτάσανε

Είναι νωρίς ακόμα

Έφυγες χθες κ' η δίψα σου,

Μου στέγνωσε το στόμα...

Πρώτη φορά που πέταξες

Με τα μικρά σου τα φτερά

Και στο βυθό που σε τραβά,

Θα σου ανοίγω τα λευκά πανιά

Θα κολυμπώ μαζί σου...

Σαν του παλιού καιρού

Τις ώριες τις γοργόνες

Με το τραγούδι μου, μάνα κ' εγώ

Μερώνω τους τυφώνες!

Ήσυχα εσύ τις νύχτες σου κοιμήσου...

Page 25: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

25

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ

Το παιδί έχει πάρει

Το φεγγάρι αγκαλιά του

Και παίζει...

Η ζωή του γελά

Το προσμένει

Σαν στρωμένο τραπέζι...

Τα πουλιά κελαηδάνε

Το αιώνιο τραγούδι

Της πλάσης...

Μόνο εσύ άνθρωπέ μου

Δεν βλέπεις το φως

Να περάσεις!..

Με κλεισμένα τα μάτια

Βαδίζεις

Με γρήγορο βήμα...

Το χρυσάφι του ήλιου

Προσπαθείς να μεταβάλλεις

Σε χρήμα!..

Page 26: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

26

ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΝΑ

Με μια γωνιά απ' το ψωμί

Το χιλιοβλογημένο,

Μεγάλωσα σαν το σκυλί

Που βιάζεται να τρέξει...

Με πέλαγό μου απέραντο

Τη γούρνα της αυλής μας

Που η μάνα μου την πάλεψε

Για χρόνια, να μας θρέψει...

Τρανός ποτές δεν έγινα

Μα πόσα να χρωστάω

Στα δυο της χέρια πούπλασαν

Την τρυφερή καρδιά μου!..

Μάνα μου εκεί που βρίσκεσαι

Το ξέρω πως με βλέπεις

Κι αν έγινα ανθρώπινος

Σ' ευχαριστώ γλυκιά μου...

Page 27: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

27

Τ' ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΠΑΙΔΙΟΥ

Μητέρα, ονειρεύτηκα

Μια χάρτινη βαρκούλα

Με δυο κουπιά σπιρτόξυλα

Σε ήσυχη λιμνούλα...

Αμέριμνη αρμένιζε

Στα διάφανα νερά της

Κι ο ήλιος είχε πρόσωπο

Και γέλαγε σιμά της!..

Λευκός αφρός τριγύριζε

Την όμορφη βαρκούλα

Και μια φωνή ακούγονταν

Σαν γάργαρη βρυσούλα.

Έσκυψα τότε για να ιδώ

Ποιος έψελνε σιμά της

Κ' είδα πολύχρωμα φτερά

Να λάμπουν στα πλευρά της!..

Μητέρα πως να σου το πω

Νόμιζα πως θα θαμπωθώ

Από την ομορφιά της!..

Γιατί μια πεταλούδα ήτανε

Ο μόνος επιβάτης...

Page 28: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

28

ΠΑΛΙΑΤΣΟΙ

Παράσταση θα φτιάξω

Όπως τη θέλω εγώ

Μπροστά θα 'χω τη μπάντα Και πίσω το χορό...

Θ' ακολουθούν αρχόντοι

Με βήμα ρυθμικό Παράσημα γεμάτοι

Και βλέμμα αγριωπό

Πιο πίσω, το μπουλούκι Του κόσμου η βοή,

Βρε τι ζωή 'ναι τούτη

Ποιός να πρωτοχαρεί;

Στο τέλος η αφεντιά μου

Με ξύλινο σπαθί

Άγρια το κραδαίνω, Κι ορμάω μεσ' στη γιορτή!..

Τρέχουν όλοι μ' αρπάζουν

Και βρίσκομαι εδώ Για να μ' αποκαλέσουν

Προδότη βρωμερό!...

Είμαι παιδί το ξέρω Και δε θα τ' αρνηθώ

Κλείστε με στο σκοτάδι

Για να συμμορφωθώ...

Θάν' η καλύτερή μου

Θα το φχαριστηθώ

Να μου χαρίζουν χρόνο, Για να ονειρευτώ...

Page 29: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

29

ΠΟΙΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ

Τι γυρεύεις όλη νύχτα

Άνθρωπε μεσ' στους χαμένους;

Μήπως ψάχνεις μεσ' στα φώτα

Νάβρεις φίλους ξεχασμένους;

Κι αν τους βρεις θα σε θυμούνται

΄Η θα τρέξουν να κρυφτούν

Στα κοπάδια των αγνώστων

Για να μη σε ξαναδούν;

Ποιός θυμάται τους ανθρώπους

Που στα σίδερα περάσαν

Τα καλύτερά τους χρόνια

Και ποτέ τους δε γιορτάσαν;

Μόνο οι μάνες λησμονάνε

Ακόμα και το φονικό

Βαθιά κρύβουν το μαχαίρι

΄Η πεθαίνουν απ' αυτό!..

Page 30: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

30

ΘΑ ΠΕΡΙΜΕΝΩ

Θα περιμένω να με δεις

Μέσα στις θάλασσες του πλήθους

Να ψάχνω ψεύτικες χαρές

Και να γυμνώνομαι απ' τους μύθους

Που έχεις πλάσει στο μυαλό σου

Γύρω απ' την άχαρη ύπαρξή μου...

Θα περιμένω να κοιτάξεις

Κατάματα την ενοχή μου!..

Θα περιμένω να γευθείς

Την πίκρα της τρελλής φυγής μου

Και να σταθείς σαν φυλαχτό

Στην ανασφάλεια της ψυχής μου

Που κάθε μέρα μου φωνάζει

Πως πρέπει πάντα να 'μαι πρώτος

Όχι ασήμαντος τροχός,

Μα ριψοκίνδυνος πιλότος!..

Θα περιμένω να σε δω

Στητή, ολόρθη στο κατώφλι

Με χέρια άγρυπνα πουλιά

Να καρτεράνε το στρατιώτη...

Φτερούγες έτοιμες, ζεστές

Να νανουρίζεις στην ποδιά σου

Για μέρες άγριες, σκληρές,

Να μου φιλάς την αγκαλιά σου!..

Page 31: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

31

ΑΜΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

Περάσανε για άρχοντες χιλιάδες καιροσκόποι

Κ' οι άνθρωποι τους παίρναν στο κατόπι

Μαζεύοντας τ’ άθλια απομεινάρια

Να θρέψουν τη ζωή μεσ' στα σκοτάδια...

Τον βλέπανε τον ήλιο σα σατράπη

Θεό, που θα τους έβγαζε το μάτι!...

Τον προσκυνούσαν για να μην τους κάψει,

Αιώνες η αμάθεια είχε αδράξει

Το πνεύμα των ανθρώπων το σβηστό

Κ' η δουλοπρέπεια άπλωνε ιστό

Πλεγμένο από της ζωής τους ισχυρούς

Τους πλάνους, τους αφέντες τους αισχρούς!...

Τώρα το φως μας λούζει

Αυτό τους καίει!

Την κόλασή τους δείχνει, και της λέει:

Ρίξ' τη φωτιά σου κάψε το κλειστό

Το μονοπάτι...

Για να περάσει ο άνθρωπος ο απλός

Να τον διδάξει ο φίλος, ο αδερφός

Ν' ανοίξουν μάτια και αυτιά,

Στης γης την πλάτη!..

Page 32: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

32

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ

Η ζωή μου ένα καράβι δίχως θάλασσα

Σε λιμάνια πολυθόρυβα δεν άραξα...

Σε φουρτούνες μανιασμένες δεν ταξίδεψα

Κι από τις πατρίδες που 'φυγα, δε γύρισα...

Η ζωή μου ένα καράβι ριζωμένο

Μεσ' στα φύκια και τη λάσπη, φυτεμένο...

Χρόνια τώρα οραματίζεται ταξίδια

Φεύγει κ’ έρχεται γεμάτο με στολίδια...

Τα χαρίζει στους ανθρώπους που ονειρεύονται

Που πονάνε, αγαπάνε και μαγεύονται...

Με το δάκρυ της βροχής, γράφουν στίχους της σιωπής

Μα στη μάχη της ζωής τους, παγιδεύονται...

Page 33: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

33

ΜΟΥ ΦΤΑΝΕΙ

Βρήκα μιαν ελπίδα παραπεταμένη

Έσκυψα κρυφά και τηνε μάζεψα

Ήταν στα ερείπια χρόνια ξεχασμένη

Μα ξανάνθισε μόλις την άγγιξα...

Δεν της ζήτησα πολλά για να μου δώσει

Μόνο λίγα ψίχουλα από χαρά

Να προσέξει μια σταλιά μη με προδώσει

Κι αυτή μούπε: η ζωή δε σταματά!..

Βρήκα ένα χαμόγελο και το κρατάω

Σαν τον ξεχασμένο που θυμήθηκε..

Άλλο τίποτα ζωή δε σου ζητάω

Φθάνει που η ελπίδα δε μ' αρνήθηκε...

Page 34: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

34

ΑΣΗΜΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ

Τα παιδιά της αδιαφορίας φεύγουν

Κυλώντας προς έναν άσημο αφηρημένο θάνατο...

Μικρά άφωνα σκουρωπά σημάδια

Εξανεμίζονται στον παγωμένο ορίζοντα

Αφήνοντας πίσω τους

Μια καυτή απορημένη ματιά

Που σβήνει με του καιρού το πέρασμα

Για να 'ρθουν άλλες αγριότερες

Με απίστευτες σταγόνες πρόωρης ωριμότητας

Να κρεμιούνται στα χείλη ενός άχρονου θυμού

Για το ειδεχθές έγκλημα, που διαφεύγει

Της επίσημης ιστορίας!..

Απρόσωποι θάνατοι διαρκείας

Σε προσφυγικά στρατόπεδα

Ισοπεδωμένοι από τους ακριβούς νεκρούς

Των διάσημων πύργων

Που θα στολίσουν κάποτε

Τα μουσεία της επιλεκτικής μνήμης...

Τα παιδιά της αδιαφορίας,

Πυρήνες ανεκπλήρωτης ζωής

Αιμάτινα ερωτήματα

Στο κούφιο πρόσωπο της ανθρωπότητας,

Θα σέρνουν πάντοτε με τ' αδύναμα μέλη τους

Τη γραμμή του μέλλοντος της...

3

4

Page 35: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

35

ΜΥΣΤΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Αντρειεμένη απ' το βαθύ φιλί του έρωτά του,

Στέκει πανώρια η θάλασσα απέναντι στον ήλιο,

Δε θέλει άλλα χρώματα, μονάχα τα δικά του

Για να χαρίζουν πλέριο φως στο μυστικό βασίλειο,

Που πάλλεται στα πόδια της

Πόθου κι αντάρας γέννα

Χιλιόχρωμο, πολύβουο

Τ' άντρειου βυθού το γαίμα!..

Page 36: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

36

Page 37: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

37

Γ' ΜΕΡΟΣ

Γεμίζοντας με νέα σπορά

Τους άδειους μύθους,

Ελευθερώνεις την ψυχή,

Από τους ίσκιους

.

Page 38: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

38

ΤΟ ΧΡΙΣΜΑ

Απορρίψαμε τον ήλιο γιατί αυθαδίαζε

Χαμογελώντας δωρεάν, στις πεταλούδες...

Στήσαμε τείχη θεόρατα

Ανάμεσα σε μας και σε κείνον

Που τόλμησε να υψωθεί επάνω απ' τα εγώ μας

Και να μας καίει με το δυνατό του μάτι!..

Ω! Χρίσμα ατελεύτητο

Του ποιητή το μέγα κάλλος!..

Σβήσε κι ανάστησε το χρόνο

Μεσ' απ' τα σπάργανά του

Για να φωνάξει ο θάνατος,

Τετέλεσται!..

Page 39: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

39

ΓΕΥΣΗ ΛΥΤΡΩΜΟΥ

Εκεί που στέκεις οδοιπόρε

Γυρεύοντας δροσοπηγές

Και συ ταλαίπωρε αχθοφόρε

Που απ' τον πόνο κρυφοκλαίς,

Ψάξτε τη γη τη στεγνωμένη

Για ένα κομμάτι της χλωρό

Κι αν βρείτε πέτρα φιλημένη

Από αρχαίο μικρό θεό,

Σμιλέψτε τη μορφή να πάρει

Πηγής αρχαίας δροσινής

Κι απ' το ξερό της το κουφάρι

Νάβγει ο Δίας, γητευτής...

Ευθύς, ο τόπος θα γεμίσει

Με υποψήφιες θεές

Μέρα καθάρια θα ξυπνήσει,

Μεσ' από νύχτες γηραιές...

Βροχή ολόδροση θα τρέξει

Από τα στήθη τ' ουρανού

Κάθε μονάχος, θα μερέψει

Πίνοντας γεύση λυτρωμού...

Τότες, οδοιπορήστε αντάμα,

Σα νεογέννητες ψυχές

Γέλιο θεών, κι ανθρώπων κλάμα

Θε ν' αναβλύσουν οι πηγές...

Page 40: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

40

ΕΡΩΣ ΚΑΙ ΑΝΘΟΣ

Ευλογημένες οι γυναίκες που ποθούνε

Με νάμα της ζωής απ' το μαστό τους

Το στόμα της ερωτικής σποράς,

Περήφανα να θρέψουν...

Κλώνους κι ανθούς το χώμα να πετάξει

Από του στρατηλάτη έρωτα τον ίδρω νοτισμένο

Καθώς αυτός θα τρέχει ανεμομάλλης,

Τα πέρατα του διψασμένου κάμπου

Να προφτάσει...

Ευλογημένες οι γυναίκες που το σώμα τους γιορτάζει

Περνώντας θαρρετά τις πύλες της αλήθειας

Που αιμορραγεί του ήλιου την πανώρια δύση

Κι έρχεται του έρωτα η κλίνη,

Την αγρυπνία να ενώσει με την ιερουργό σελήνη...

Page 41: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

41

ΚΑΤΑΦΑΣΗ

Είδα τη χαρά να τρέχει προς το κενό

Με ανασφάλιστο το λαμπερό της πρόσωπο

Με το κορμί της διάσπαρτο

Από μυριόχρωμα ερωτευμένα νυχτολούλουδα

Και λαχτάρισα να της μοιάσω!..

Είδα τη λύπη να σιωπά συλλέγοντας

Με προσοχή,

Τ' αδύναμα φυτά της απερίσκεπτης σποράς

Τη στιγμή που ο άνεμος σαρωτικός και φλύαρος,

Μετέδιδε το έργο της επόμενης ημέρας

Και λαχτάρησα να μεγαλώσω!..

Είδα την αλήθεια ανεμομάλλα

Να στέκει στο μέσον των ωκεανών

Με τα γερά της μπράτσα ν' αγκαλιάζει το απέραντο,

Με τα στητά της στήθη, να βυζαίνει την επόμενη σπορά

Και γονάτισα, προσευχόμενος κάπου, κάποτε,

Να ξαναγεννηθώ...

Page 42: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

42

ΛΕΣ

Λες, ότι είμαι μυθοπλάστης...

Λες, ανυπόστατα ελπίζω

Σε απέλπιδες καιρούς

Όπου η πείνα τρώει τη γνώση

Σαν εξαθλιωμένος Μεσαιωνικός μάγος

Που η φωτιά της τύφλωσης

Ροκανίζει τα ταλέντα του

Και στάχτη πάνω στις στάχτες

Απιθώνει τα μελλούμενα

Μέσα στις λογής λογής δοξασίες

Του Φαρισαϊσμού...

Λες, πως επάνω στο μηδέν

Χτίζω τα λογικά μου

Πετώντας με ανύπαρκτα φτερά

Που ονομάζω φίλους και κληρονόμους,

Μιας ανείδωτης χαράς!

Μα, αν ετούτη τη χαρά μου

Οι είλωτες τους σκότους από λάθος τη θωρούσαν,

Τύφλωση και θάνατος θάταν η αμοιβή τους!..

Όμως εγώ λυπάμαι τους νεκρούς...

Γι' αυτό ελπίζω...

Page 43: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

43

ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

Ο ήλιος με τύλιξε

Με το ωχρό πουκάμισο του Φθινοπώρου...

Κουρασμένο καλοκαίρι μύρισε το ποτάμι

Κ' οι πεταλούδες αφήκαν τα φτερά τους

Να τα πάρει η βροχή

Πιστεύοντας στη μετενσάρκωση

Ως την επομένη άνοιξη.

Τα δένδρα σκύψανε ν' απιθώσουνε τα δίχρωμα φύλλα τους

Στην ώριμη ώρα του απογεύματος

Σπρωγμένα από τον άνεμο της δικαιοσύνης των πραγμάτων...

Κάπου μακριά, μια κιθάρα τραγουδά

Τις ψευδαισθήσεις των ανθρώπων

Την ώρα που ο θεός πλένει τα δημιουργήματά του

Για να κυοφορήσουν την υπογραφή

Της επόμενης ανθοφορίας...

Και γω, μυριόχρωμος και φωτεινός

Απ' το πέρασμα του Θέρους, το λάβρο σώμα μου

Αφήνω στο νερό για να πλυθεί από τους έρωτές του

Ελπίζοντας στη ρευστή ομολογία του φθινοπώρου,

Για το υπόλοιπο του μέλλοντός μου...

Page 44: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

44

ΜΑΝΑ ΡΟΔΙΑ

Πέφτουν τα άνθη της ροδιάς στο χώμα...

Στριφογυρνά ολημερίς το νήμα ο αγέρας

Σκληρά μαδά το λυγερό της σώμα!..

Μα εκείνη πούχει τ' όνομα

Αρχαίας λαμπρής εταίρας,

Όλα της τα πρωτότοκα

Γερά στους κλώνους σφίγγει

Μ' άπειρη αγάπη μητρική,

Και τα φιλεί στο στόμα...

Κι από ψηλά ο αόρατος

Του έρωτα πατέρας,

Βλέποντας την αμάχη της

Μηνάει στον αγέρα...

-Μέρεψε τώρα, μάζεψε

το δυνατό σου σώμα

κι αν είμαι γω ο Βασιληάς

που όλη τη γης καρπίζει,

σέβομαι τη μητρότητα

δεν την πετώ στο χώμα!..

Page 45: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

45

ΗΛΙΟΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ

Ο ήλιος πάλεψε το θάνατο

Μ' αγγέλλους σπέρνοντας τον Άδη

Για νάβγει του θεού το φως

Χρυσό μαχαίρι στο σκοτάδι...

Ο ήλιος γέννησε τη θάλασσα

Μεσ' απ' το άκτιστό του φως

Με τη δροσιά του μας ανάστησε

Από του θάνατου την άβυσσο

Πατέρας, μάνα κι αδερφός!..

Τη στείρα σκέψη μας εσμίλεψε

Φιλώντας το Θεό στο στόμα

Και φως αντλώντας απ' το γέλιο του,

Φύτεψ' αγνούς ανθούς, στο χώμα...

Page 46: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

ΕΦΗ ΓΙΑΚΑΝΙΚΗ-ΚΟΚΟΛΙΑ

46

ΟΙ ΠΟΡΤΕΣ Τ' ΟΥΡΑΝΟΥ

Λες κι άνθισαν λευκόκρινα

Γύρω στο μέτωπό του,

Στρέφει ο θνητός το βλέμμα του

Ν' αρμέξει ουρανό

Κάθε φορά που σμίγουνε

Πουλιά μεσ' τ' όνειρό του

Κι αυτός ξυπνά ανάλαφρος

Νιογέννητο μωρό...

Γοργά χελιδονόψαρα

Πανέξυπνα δελφίνια

Υφαίνουνε στη σκέψη του

Ειρηνικές φωνές

Μακριά από την άγρια

Του ανθρώπου μαύρη γύμνια

Άπληστα να ορέγεται

Του Πλάστη τις ζωές!..

Αγερολάμνει η ψυχή

Γιομάτη απ' του ονείρου

Τη φυσική, ανέξοδη

Πανώρια εμορφιά...

Βλέπει πως είν' αμέτρητες

Οι πόρτες του απείρου

Κλείνει τα μάτια τρέμοντας

Μα τι κι αν τα σφαλά;

Τα βλέφαρα ερούφηξαν

Και κράτησαν βαθιά τους

Όληνε την ανένδοτη

αλήθεια, που μιλά...

Page 47: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

47

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΧΩΜΑ

Την ώρα που τα θαύματα γεννιούνται ακόμα

Πάνω στο κουρασμένο ετούτο χώμα

Κ' η γης αιμόφυρτη

το πράσινο απ' τον κόρφο της σταλιά-σταλιά συλλέγει

Για να θραφούν οι σπόροι που πεθαίνουν,

Οι άνθρωποι για πόλεμο πηγαίνουν!..

Προτού καν ν' ανασάνουνε τη γέννηση του τώρα,

Τραβούν για τη μεγάλη “αγρύπνια”

Μ' ένα βαρύ σταυρό πάνω στα στήθια

Στητοί καβάλα στ' άτι του θανάτου

Μη και αρπάξει “ο άλλος” τη σκιά του!..

Την ώρα που τα θαύματα σιγούνε

Γιατί ανάσα ζώου δεν ακούνε

Στο ξόδι του ο άνθρωπος δεν έχει ούτε έν' αηδόνι

Πάνω στο μνήμα του, ο θάνατος φυτρώνει..

Page 48: Η ΞΑΝΘΟΥΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ

11