Таинство веры. Введение в православное догматическое...

125
Предисловие епископа Диоклийского Каллиста к английскому изданию Для меня большая радость приветствовать английское издание книги епископа Илариона «Таинство веры». Впервые опубликованная в 1996 году в Москве, книга уже вышла во французском переводе в 2001 году. Книга представляет собой введение в христианское вероучение, молитву и богослужение, восхитительно подходящее как для православных, так и для неправославных читателей. Книга глубока и в то же время доступна, она написана в святоотеческом духе, но современным языком, она верна Преданию и открыта будущему. При написании этой книги епископ Иларион основывался на собственном богатом опыте пастырской, ученой и межхристианской деятельности. Он родился в 1966 году в Москве, с детства воспитывался в лоне Русской Православной Церкви и в двадцатилетнем возрасте принял священный сан. После нескольких лет пастырского служения в Литве он в 1991–1993 годах преподавал в Московских духовных школах. Следующие два года (1993–1995) он провел в Оксфорде, где мне посчастливилось быть его научным руководителем. Как многому я научился из наших бесед! Никогда ни до, ни после этого не было у меня ученика, столь же целеустремленного в научной работе и способного в столь же короткий срок закончить докторскую диссертацию. В 2000 году она была опубликована издательством Oxford University Press под названием «Преподобный Симеон Новый Богослов и православное Предание» [ 1] . Будучи в Оксфорде, он также изучал сирийский язык с д-ром Себастианом Броком, что привело к публикации американским издательством Cistercian Publications второй его книги на английском языке – «Духовный мир преподобного Исаака Сирина» [ 2] . И Симеон, и Исаак являются писателями-мистиками, а епископ Иларион имеет особую любовь к мистическому богословию, в чем вскоре убедятся читатели настоящей книги. Вернувшись в Россию, епископ Иларион в течение шести лет (1995–2001) работал в Отделе внешних церковных связей Московского Патриархата. Он много путешествовал, принимая участие в различных межхристианских конференциях. В течение всего этого времени он продолжал писать серьезные богословские труды на такие темы, как «Жизнь и учение святителя Григория Богослова» [ 3] (за эту книгу он был удостоен степени доктора богословия Свято-Сергиевским Православным богословским институтом в Париже), а также «Христос – Победитель ада» [ 4] . Будучи рукоположен во епископа в январе 2002 года, он был назначен главой Представительства Русской Православной Церкви при европейских международных организациях в Брюсселе с титулом епископа Подольского. Великие иерархи Древней Церкви, такие как святитель Василий Великий и блаженный Августин Иппонский, успешно совмещали административные и пастырские обязанности с ученой и писательской деятельностью: пусть то же самое станет возможным для новопоставленного епископа Илариона! Книгу «Таинство веры» характеризует целостный, всеобъемлющий подход. Для ее автора не существует разрыва между богословием и духовностью, между догматом и личным опытом, между верой и молитвой: все это вместе составляет единое неразрывное целое. Епископ Иларион согласен с изречением Святых Отцов о том, что «богослов – это тот, кто истинно молится». Он не озабочен лишь изложением – в абстрактном, «схоластическом» стиле – того, во что веруют православные христиане. Он стремится представить православное учение в личном, практическом и динамическом ключе, представить его как образ жизни. Святитель Филарет, великий московский митрополит XIX века, говорил о том, что Символ веры принадлежит тем, кто живет им. Именно в этом духе написана настоящая книга. Одним из наиболее привлекательных качеств этой книги является то, что ее текст богато иллюстрирован цитатами из творений Отцов и современных богословов. Епископ Иларион представляет нам Предание Православного Востока во всем его богатстве и творческом разнообразии. Истинное богословие, как настаивает епископ Иларион, невозможно без чувства изумления. По словам Альберта Эйнштейна, «человек, который потерял способность удивляться и благоговеть, мертв». Пусть настоящая книга пробудит у многих читателей эту животворящую способность изумляться и благоговеть перед Богом. +Каллист, епископ Диоклийский [ 1] На русском языке издано Крутицким патриаршем Подворьем в 1998 году; переиздано в Санкт-Петербурге издательством Алетейя в 2001 году. [ 2] На русском языке издано Крутицким патриаршем Подворьем в 1998 году; переиздано в Санкт-Петербурге издательством Алетейя в 2001 году. [ 3] На русском языке издано Крутицким патриаршем Подворьем в 1998 году; переиздано в Санкт-Петербурге

Upload: michael-proskurin

Post on 07-Aug-2015

51 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

. 1996 , 2001 . , , , . , , , . , . 1966 , . 19911993 . (19931995) , . ! , , . 2000 Oxford University Press [1]. , - , Cistercian Publications [2]. , -, , . , (19952001) . , . , [3] ( - ), [4]. 2002 , . , , : ! , . , , : . , , . , , . , , . , XIX , , , . . , . . , , . , , , . . +, [1] 1998 ; - 2001 . [2] 1998 ; - 2001 . [3] 1998 ; -

2001 . [4] - 2000 .

- . , , . , , , : , , , -, , , , , . , , . , , , . , , , , , , . . , . , , . . , , . . , - () . , , . , , , . , . , , , - ! , , , , . , , , , , , . , (), . , , : . : , , . , , , . , , . , . , (. . , 1937), . ,

( ), , : , , . . , , ( ), . , . , () . , -

" " - 1992 . , . 1996 . . . , , . , . . , , . , . , , , . - ; , ( . dogma - "", "", "").1 , , . . , ( . hairesis - . "", "") , , . . , . : , , . - . , , . . , . " ", - (. 2:26). , " , " (. 3:28). : , , , , . " , ", - (. 8:32), , (. 14:6). , . , . , , , ., , , .2 , " " , . , . " ", , , , XIX . , " " , . XX , , , , , " - ". , , , , . , " " , , , , , "". " , , , ", - .3

, , ; - . , , , , , (), . , , consensus patrum - " " . consensus , , " " . , " " . , , "" . , , . : , XX . , , , , (), , , - , , IV . , . , , . , , , . : ? ? ? i, . , , , , , , .

1 "" , - ( ""). "" : " , , "; " , " ( : . ., 1970, . 295-296). 2 . . ; . ., 1991. . 10-11. 3 La vie et l'oeuvre de saint Thomas d'Acquin: Thomas d'Acquin. Somme thologique. Paris, 1990. P. 24

I. - , . , . , . , . , . , . - . , ? , , , ? , , , ? " , , , , , , . : ... , , . , , ... . , , " (. 4:18-22). , , , ? , ", ", , " " (. 19:21-22)? , , " ", , , " "? - , . : " , " (. 4:3). : " , " (. 6:20). , , , , . , , - (. 13:45-46). , , , , . . , . , - , " ", . - "", , . , . " " - XX , , - "", , , , . , , , , . , , , , . , - , , . " , - , - , ".1 , , , . , , . , , . " , - , - , ... , , ... , , ... , . , , , , , , ".2

-------------------------------------------------------------------------------1 . 1, 1. 2 . . ., 1990. . 49-50.

. , , , . "" , , - , . , , . , . , . , , : ", - !" (. 62:2). , . - . : " ", , . , " ; , : , , ? : , ? : , " (. 9:1-5). , - , . , - , " " (1 . 15:10). , , . - . , , , . , , , , . , , , . " , - , - , , , - , . , , , , , ... ... , , , . , , , , , , : , , , , ... : " , " (1 . 9:16). , , , , , , ..."1 , . , , - . ... , . , , , - , , . , . , : , . , , , . "" , . - , , . , : , , , . , , , . de profundis - (. 129:1), .

- , . : " , " (. 5:16). , , . , , , , ... , , : . , , , . , : , , ... . , , .

1 . . ., 1991. . 3 308-309

, , . , , . , , , . , , - . , , , , : . , "", , , , "" - , . , , . -, . . , , - , . " , - . - , , , ... , ... - , - ... , , , ; ".1 , : . , . , - : , . , : " ! - , , ".2 ... , , . (. logos "", "", "", ""), , . : , . . , , - , , : , . , ( ) , , ; , ,

. , , . , (). - , , . , - , , , . " ". " ... ", - .3 : , , , , . , ...

1 . 28-30b. 2 . 41. 3 . 1, 1-1, 5

, , . , , , . , , , , , , . , , , . , . - , , . , , , , , , , - , . "... : , ; ... . : - : ... " (. 17:1-4, 7). " ", , , . . , - , , , , . " : , , , , ... , , , ; ... , ; , , ; ... , ... ( ) , : , ... ... () , , " (. 19:9, 16, 18-19; 20:1-3, 21). : , , . , " " (. 20:19), " " (. 33:20). , , . . , . , , , . , , . "... ; , . : , ;

... , ? , , ... ... , , : " "... , , - , , , , " (3 . 8:10-13, 27-29, 38-39). , , , , , , , , . : , , " " " ". , : , - , . , , , , , , , ...

: , ; , , ; , , ... . , , ... , ... , , , . , , , ... , , , . . ... , , ; , , ... , , , , - , , . ... , , . ... , , , ... ... , , (. 3:23-24)... , , - , , , . : ", ", , , , , , . , , , ... , , , ... , , , ... ( ) , ... " " (. 50:19), , ", , " (. 21:2), " " (2 . 1:22), , . : " ? ..." (. 61:2). : " , ". () , " " (. 11:25-28). ... , , . , () ... , , , , , . ? ,

? . , , () , , , , , ...

II. "" "" , . , , . , , "", , bhaga, ", ", bhagas - "", "".1 "" "". , , , , , , , . , , , . theos, , theein, "". " , , , : , , , , . , , , - ", - .2 , , , "" - , , . : theos ethein - "", "", "". " , ", - (. 4:24); , (. 12:29). " , ", - .3 " , , - . - , , ... : , , , . ".4 theos theaomai - "": " - , . , ...".5 "" - God, Gott - , " ", . ", , - , - , , , , , , , , . , , , , ".6 , , , " ... " (. 9:4,6). , , - Yahweh () "", , , hayah - , , ehieh - " ". : , , . " " (. 3:14), : , , . : , , , , : " , : , , , ; - , . , , , , , - , ... - , , - , ", - " ".7 , . , , . - ,

"". : "", , , , . (YHWH). , , , . " , - . - , ... . , , , ... - ? , , ".8 , , , ...

1 . . , ., 1986. . 1. . 181-182. 2 . 397b. 3 . , 18. ., 1905. . 14. 4 - . ., 1903. . 113. 5 . 1, 9. 6 . . . 96. 7 . 5, 4 [PG 3, 817]. 8 . 30 ( 4), [ 2- . ., (. ). . 1. . 440].

, , , . V " ", , , , . , , , , , . (. Kyrios) , . , (), , , , , : ", , , , , , , , - ; , , , . , , ; , " (1 . 29:11-12). (. Pantokrator) , , : " , " (. 48:13); " " (. 1:3). , , , , , , , , . " ", - " ". , , , : , , ... , , , : " ... , ( , )... , , - , - .., , , " ( ).1 , , , , ( ) , . . : , . . , , , : " , -

. - , , ... , ... , , , ?.. ? , , ?.. ?"2 , . " ", - (1 . 4:18). , , . , " ".3 , , , , . , , , , , , , , , . , , , , , . , , . , , , , , . , , , , , , , , ; , , , , , , , , . . , . , : - , "" "" - "", "", "" ""; , "" " ", - "" "". , , . - , , , , . " " (. 6:10), , , : , , . " " (. 30:17) - , , , , , , , , , , . , - : " - , , ; , , , - " (. 63:16). , , , "". , , " " " " (Our Father and Mother), , , "" "-" (He-She). , , . , . , , , . , , , , - .

1 [. 1. . 442-443] 2 . 60 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Athenai, 1977. Sel. 245] 3 . 23 [. 1. . 338]

, . , ,

. , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , .1 , , . , : " ? , , , ?" (. 40:13-14). , , . , . , , , : " , ", - (. 48:10); " , , , ", - (. 1:8). , - : " " (. 43:10). , , " " (. 1:17), : " , , , " (. 23:19). , , . , . , , : . , . ? - . , , , , , , , ; , - , . , .2 , , . " ", - (. 4:24). " , - , - , " (2 . 3:17). : -, , . - , , , , : " ? - ; - . , - , " (. 138:7-10). , - "-", "". , , , , , . , , , . " , ", - .3 , , : " , ".4 : " , . - . ? . , ( )... ".5 - " " (. 1:18) , , , , . , , , "" - - . 1 . 1, 14. 2 . 45 [. 1. . 663]. 3 . : . 28 [. 1. . 393]. .: . 28. 4 . . 5 . 226 [ 3- . ., 1911 (. ). . 3. . 283].

, , . , , . : - , ; - ; - , , . , , , . , : , , , . : , , , . () (). , . , "... , , ... "" "" ( "", "") - , ... ... , , , , , , , ... "" , ... , ... , . - - , , . ... , , ..."1 ( , , ) , (. 2 . 22:12). - . . , , , , , , , , . , , , , . , " , , , " (. 17:2), "" , , . , , . , - . : 1) , "-" (, , , ); 2) "-" (, , "-", hypertheos, ); 3) , (" " " ", "" ""); 4) - , (" ", " ", " "). , . , . , , , , " ". , , -, -, - , - .

1 . V-VIII . , 1937. . 102-103.

... , , ,

. , , . , ! " , - , - ". . ? ... , , , , . , , , : " " (. 23:13). , , . , . , , ... , , ; , . " , , - , , ", - . , , , , , - , , , , . : " , " (. 20:21), , , , . , ... , , ... , ... ... , , . . , , , , . , , , , , . , , , , , - . , , , , , , , , , , , , ; - , , , ; , , ; , ; , , , , ; . , , , ; , , , ; , ; ; , , , , , , , ; , , , , ; ; , , ; ; , , , ; , ; , , , - - ; - - ... , . , - . - ... , , ... - , ' ,

' . - - ' , , ' . , , ' , . , ( ) . - -, , , ... , . - - . , , , . , , , , , , . ( ), , ; , , , , , - ; , , . , (. 43:24), (. 9:14), (. 11:17), (. 37:16)... , , . , , , - , . , , , - ... , - , . , , - ... - .

III. - , . - , , () . , 1 = 3 3 = 1. , , . , , , , ( "" - metanoia - " "). , . - . : " , , , - , , , , : , " (. 3:21-22). , , . , , , (. 6-8). , (. 14:16-17; 15:26). , : ", , " (. 28:19). : " : , , " (1 . 5:7). . , , . , , , . . - " " (. 1:1) - "" (Eloghim - . ""), "" . , -: " " (. 1:26). , ? ? , " " (. 1:27). , . , , : ", , " (. 3:22). : " , " (. 11:7). . . " , . , , : ! , ... , , , ... : , ? : , . : , " (. 18:2-3, 5, 9-10). , . = , = , = , 1 = 3... , , ", , ". : " ? ?" : " , " (. 6:1-8). "" "". , , , , : " : , " (. 2:7) " : ... " (. 109:1, 3). , , , . , , , (. 2 . 3:1516).

, , . , . , -, , , , -, , . III , , - , , "", ( "" - prosopon - , "", ). , , : , , . , , "-": , -. , . IV , , . " ", , . - , , - . . 325 I , . "" (homoousios) , . - "" (hypostasis - ), "". , , , "" , .. , "" . " " - , . . , : , . " - " , " - ", , . , - -, , . , . , , - . , . " - " ( ). , .

, . , : "", , . "", . ... : , : ... , : , - , -. , , , "" , - , - -. , , : , , , . , , . , , , , . , . " , - , - ..."1 ( , )

. , , . , , - ( ) , . , , : ", , , , . , , . , , : ?" , : "". : " , ". . , : " , , , , "...2 - , , , . " ", - (. 3:14). - , . , , , . , , : (. 24:17), (. 2:13), (. 1:2). , . (, ) . , - , , , , . "" . . , , - , , : , ... , " " (1 . 4:8; 4:16). . . : - . . - , . , - -. " ": ", , , ", - (. 17:21). ", , , , () ", - (.16:14). " , ", - (. 1:1). "": " " (pros ton Theon). () : , , . . , , , - . (" " - ), . , . , (), " , , ".3 .

, . , , , , , , , , , , , ( ) . , , , , , , , , . . : " (), ()", , , , () ,

() . , , ... : , , , , ... . ! , , ... , , , , - ... , . , , , . , , , , ... , ... , - , , , - - , . "", , - ... , , , . , , , , - , ... : " , ?" , , , , , , . : , . , : , . , , ?.. , . , , , : , : , ... , , , . , , , - . , , , , - . , , , , . , , , , , , , , ... , , . , ! , , , , , , . , -: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

, , , , , . , , ... , , , , , , : , , , , , ... , , , ... , , ... , ... , , .

IV. -, , , , . : " , , , , " (2 . 7:28). : " - , - " (. 32:9). , : " , - " (. 32:6). : " " (. 1:3). : " , , " (. 1:2). , , " " .1 -, : , . " , - . - - , - , , , ".2 , , () -, , , . , , : , , , , -, . " : , - " (. 1:18). , , . , . : " , - , , , , " (. 55:11). - , , , , , . , - . : . , - , "", "", , : , . ? : " ". " , , , , ", - .3 , , -, , .

" " (. 1:1). , , , . , , "". , , , : " , ... " (. 6:9-10). . - , , , . " ", , . . - , , . , , , ,

, , . " , ".1 , . , , ( ""). : " , " (. 38:7, LXX). , , " ",2 - " " . - , . . , : ", , ! !" (. 6:1-3). , (. aggelos ""): . , , (. 1:26-38), (. 2:8-20), (. 4:11), (. 22:43), - (. 28:2-7). -, , (. . 18:10). : , . " ", , , . , , , , - , .3 , , : " - (. ""), - , ... , - (), - , - ... - , - ".4 , , , , - ( : " ").5 , , ( "", "", "" ), . , - : " () , . , , , . , , , ... " ( ).6 , , (, , ), . - " " " " (. 7:10). , : , (. . 18:12) .7

1 2, 3. 2 67 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 268]. 3 A. Louth. Denys the Areopagite. Wilton, CT (USA), 1989. . 35-37. 4 67 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 268]. 5 . . 6 . . -., 1936. . 1. . 464. 6 84 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 325-326]. 7 . . . ; . . 234.

, , , . , , . , , (. "") , , " , , , , , " ( ).1 , ,2 . , : "... , ... ... , " (. 8:10, 12). , . . , , , . , , , , -, , . , . " ", - .3 . , , , , , ( ) : , , . . , , , - - . III ( ), (, , ) : . , , : , (), , (). , () . : , , , . . , , , . "", . , , . ", , - , , ... . , , - , ".4 : , , - . ( ) , . : , , , . , , , , , , . : , , , , , . , , : , , , . . , " " " ", , " " - , .5

"", , -, - (. ""), , , . , , , . , , . , : , , (. 4:21; 7:3; 14:4); (1 . 16:14; 19:9); " " (. 20:25, LXX); "", " " " " (. 1:24-32). , , , , , , . : ? ? , : " , ", - .6 , , , , . , , . , " - , - ... , " (. 55:8-9, LXX).

1 2, 4. 2 . diabolos "". 3 43, 137 [SC 196, 66]. 4 . 2- [. . 1. . 18]. 5 . . ; . . 250. 6 PL 34, 431.

, , (. .1). ""? , - , , . "", , , . , , " " (. 94:8). : " , " (. 89:5). , " , , , " (2 . 3:8). , " , ", , , . " " . , - , , . - " ". , "" , , . - , , , , , , , , , , . , - "", , , , - , . - , - . , , , , - . : " , , , , ".1

"", , "", . , (" ", 2), , - . " . , , " (. 1:1-2). , " " (), " " (),3 , . "" - , . , " ",4 , , , . "" "" , "" - . , "" . : " , , , " (. 32:11). , "" " ". " : . . , " (. 1:3-4). , , , . "" "" - , , , . "" , , "" , , . , . " ," - "".5 "" , " ", " " . , "" ", ".6 : ", , , , , , : ... , , , ... , , ".7 , , : " ".8 "" - , , , . . , : - . , - . , . : , , . . " - ... . , : , - , ... , , , , , . " (. ).9 . , - . . , , : " , . , , , . , , , . , , , . , - . - ... , : , , , , , , , , , , ... ... " (. 148:1-150:6, L). , , , . , , : , - . . , IV , : ", , ?" , ,

, : " , , , , ".10 1 . 38b. 2 . . 478. 3 (). , . . 1. ., 1867. . 6. 4 . 5 . . 9. 6 . 34b 7 . 30- 8 . 29 9 . . ; . . 234-235 10 . : Bishop Kallistos Ware. The Orthodox Way. . 54

, , ! ! , ... : . , , ; . , ... : , ; . , . , . ... , : ; . , . . , ! : . - : , , . , , . , . - ; - ... , , ... , , ! ! 102 . . . . ... , - . . : ", , . , . , "... , , ... , , , . " " , ; , , - ;

, - , , , , , , ... . , ... : , , , - , ... : . ... , .., , ... , ... (. 1:20)... : ... - " , " (3 . 19:12)... , , , , . , , . , , . , ; , , . " " , , , , , . , , - . , , , - . ... , , , ... . , , .... , , ... , , , , ... , ? ?.. , , ... , , ! ? ?.. - ?.. , , , , , - , ... , - , , , , , , , , , , , , ... - - , , ... , ...

- , , ... , , , ... , , , ... , , . - , , - ; , . , , , , , , , , ... , , , , , , - , - . , , , , , . , , ... , ... , , , , ; , () ... () , , , . , , , .

V. , . , : " " (. 1:26). " " , , , , , , , , , , , . , , : , . , , , ? , "" "": " , . , , . , , ".1 , , , . " " - . , , . , , . " ", . , , , . " , " (. 2:7). "", , , : " , , " ( ).2 " " ( "", "" pneuma). : , "" . "" , "" . , - , , .3 , , " " " ".4 , , , , - : , " ".5 , , . .

1 2, 30 2 PG 89, 236 3 . Bishop Kallistos Ware. The Orthodox Way. . 62-64 4 PG 31, 344C 5 PG 37, 690

" , : " (. 1:27). , , , . , - , . : - , . " " (. 1:28)... , , (" " " "), , (" " " "): . " ; ; ; ".1 - : - . , "" " ".2 " ".3 "" (eikon - "") "" "", (prototypos - ", ") , . - " " (. zoon logikon). " ... , ", .4 " , , ", - .5 ? , . , .6 , , , , , : " , , (.. ) ".7 . : , . , . , . , . " "8, , " , , , , , , , ".9 , . "": " , ", - (. 5:7). "" (. 2:15), , . e nihilo (" "), , , , . , , . "" "", , - , , - , : " " " , " " , " ( ).10 "" , , , , , " ", .11

1 . . . . ., 1992. . 102 2 . 39 3 De opificio mundi 69. . : (). . . , 1950. . 105

4 PG 11, 128 5 PG 31, 221 6 PG 30, 13 7 PG 102, 180- 8 PG 6, 820 9 . . . 41, sel. 341 10 2, 12 11 . 1, 4

, , , , -. : . - , , , . , soma () sema (" ", ""): " , , ... ... , , , ".1 , ( ): ", , , , , , (. dehih - ) , ", - "".2 () - , : , , , . , , , : , , ( "")? , , - , : "" . : , : " , ? - . - , ? ... ? ... , , ".3 "", "" "", : " ... , ( ) . (), ()".4 . , , : " , ... - . - , , ... ".5 , , . (, , ), : " , . - , , , , , , , ... , , . , , " ( ).6

, ( : " , - "; . 5:17), , . " ", " ", . , , , , . "" (psyche). (. 2:9), - , (. 9:4) (. 17:11) , - (. 19:17). : " , " (. 62:2). "" . : " , , , ".7 : " , , , ".8 (ousia), , , , , . , "" "". "" (. ruah, . pneuma) "", "" (., , . 148:8, LXX). "" (. nous) ( "" ""), , ( "") . , . , . " , ", - .9 : " , , (.. ), , ".10 , ; "" . " ",11 . - . "" . ? , . ? , . "" , , : . - . - , , , (. eikon ""). . : "... , , , ? : ; ; " (. 8:5-7).

1 . 400. 2 2, 22. , 1978. . 86 3 PG 6, 1585 4 PG 44, 225-229 5 PG 94, 1297-1300 6 PG 49, 121 7 PG 28, 608

8 Gregoriou Nyssis erga. T. 1. Sel. 228 9 Ibid. T. 1. Sel. 230 10 Filokalia 1, 19 11 PG 150, 144

, , , . , , . ? ? , , "". mythos , , , , , . . , - , , " ", " , ", , . , , . : , , , .1 , , , , , "" ( ) . - . . , , , : . , , , , , - , , . , . , , , , . , " " - - , . "", " ", - , , . , . . , , - , " , " (. 2:8). , : , ; . " . , , ", .2 " ", , , .3 , . " - , , , ".4 , " , , , , " (. 2:19). , , . ? , . " - - , , , ... ... - , ... " (. ).5 ,

, -, -: " , . , ... : , ... ... , " ( ).6 . . , " " " ". () - , . , , , , - , . , , . , " " . , , " , ".7 , , , . , " "; , . , , "" (theosis). - : " . , , " ( ).8 "" (. 8:15), - " " (2 . 1:4), - " () ".9 , , ( ), , , - ( ), , , , .

1 . . . , , . ., 1991. . 23-27. 2 . . . 42, 202. 3 Ibid. 4 . . . 41, 208. 5 . . . ., 1990. . 166. 6 PG 85, 40-41. 7 2, 11. 8 PG 3, 376. 9 PG 11/1, 41.

" , " (. 3:1); . " , , , ", (. 12:9) (), . : , .1 "

", .2 , . , . , , . , , , . , - . , . - , , . , , , : " - - , ... - . - ".3 . . , . ? : " , , . , , ... ".4 - , - : " , , - . - - , - ... () ".5 : ", , , - , , , ".6 - . , , , . , - " , " (. 3:6) - : "", - . : , . ; , : , . , " ". - , . - , , - , . . : . " " : , " ?" (. 3:9). , , , . , " ?", , , . , : " " ?" , , , . , , , ( ), : " ? , (), "".7 " ", , , , .8 , : "..., , , " (. 3:12). , ... . . - . , ( ).9 - : , , , ; ; . ", , ,

(), , , , ", " , ... " ( ).10 , . , . , . - , , , . : " ", " ". : " " (. 3:14-19). " ", " " , , (. 8:19-21). , , , : " , , , , , , ... . , ... , , , , ?" ( ).11 , : " ; , , , : ! , ! ! , ... , , ".12

1 . . 1. ., 1904. . 24. | 2 PG 96, 98. 3 Archimandrite Sophrony. His Life is Mine. New York, 1977. . 32. 4 PL 34, 384. 5 14, 32 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Athenai, 1989. Sel. 191]. 6 1, 357-359 [SC 122, 122]. 7 . . . 27, 67. 8 5, 175-182 [SC 96, 390-392]. 9 1, 1 [SC 92, 148]. 10 13, 63-67 [SC 129, 404]. 11 5, 282-310 [SC 96, 400]. 12 , .: Triodion katanyktikon, ekd. "Fos". Sel. 69.

. , ... : " ", " ", " ",

- " " (. 4:17-22). , , , , " " - . . : " , , , " (. 5:12). -: "ef' ho pantes hemarton" " ", " " (.. ). , , : , , , . " , , ", - .1 , , , , , . " " ( : " "), : , - . " ", ,2 , , , - . " "3 " ",4 : , . : ", , " (. 50:7). , " " (. 20:5) - , , . , . , " " ( ), . , , -, -. - : "... , . , , ... , , , " (. 5:18-19, 21).

1Filokalia 1, 117. 2 PG 74, 785. 3 . . . 41, 265. 4 . . . 42, 205.

-. , : , - , . , : "... ,

; , " (. 3:15); " ". "" "" (sperma, LXX) , "", , , ("" "", ""), . : " " (. 22:18). , , , : " ... , " (. 49:10). , (): " ... : , " (. 2:2, 7). . : ", , , : " (. 7:14). (. 9:7), (. 11:1-10, 42:17, 61:1). : " , , , - ! ; , , , , . () , ? , ; , ... ... ... ... , , , . , , ... , , " (. 52:14-15; 53:1-2, 4-7, 9). , , . - , . , : " - , , , , " (1 . 1:10-11). , , . : , . , : . , , . ", , ; , ", - - (. 4:25). , " ". (I . ..) "" , . " , ", - .1 , ...

1 . . . , 1983. . 507.

- , , - . () , , , , ...

, ... : , () , , - , , , , . : " : " (.1:6)... ! , , , ()... , ... ... , : -, "", , -, . , . - , , , . , , . " "; , , ... , , , , . , , ... . , , , imago mundi, " " . ... : " ". . , , , , , . , , , , (), . , , , . , , , , () , , , , , . , . , ... , () , . , . , : " , , , , , " (. 1:6, LXX). : - , , , ... ... , , . , , , . , , , , , . , , , : , , . () . , : , , , . , , , . , , , . - , (. 10:30). , , , , , , . , , , , , ,

, , . - ... , . - , (), , . - : , , , , , ... ... , . , , : " , , - , ". . ... , , , ... , , , . , , , ... (), . : " . ?.. , ..." , , , , , , : " , ". , , , ... : " , , ". , - , . ?

VI. . - - . . , , - , , - . , . , - , (kenosis). , : " - , , - " (1 . 15:47). , , : " ... . - , (), , , , , (), , , ".1 : " ... - , - , , - ( ), . ( ) - , - ( )... - , - ".2 , . , " " " " (1 . 1:23). ("" - skandalon), (. 5:18), . , , , : " , ?", " ", , " ", , (. 14:61-64). , " " -, (. Yahweh, , ehieh - " "), , , ? , , . " " (. 17:23), , , , , , , , , , . , , , , , - .

1 Ioannis Chrysostomi Opera omnia. Ed. 2. Paris, 1834-1839. T. 9, 520. 2 PG 35, 433-436.

: , . , , , . " ", " " " ", "" , , , " ". , . " " "": ", " , .1 .

, , , : " 20 . : , . . -. , ... , 20 , : 20 , , , , , ".2 , , : . , : , , . " ", " ", , , , . , , . , , . , : , . , , , : , , ... , " ". , ; - ; - ; - , . : , , , , . , , , . , , . , , , , . , , . , , , . , , , . , , . , ", !" . , , , , . , , , , , . . , , , , , , . "" - , synergia. , , : , , . - , , .

1 . . . ., 1990. . 188-189. 2 . . . . 24. ., 1957. . 311

: . -: . :

, . , , , . : . , "": " , , , , - , , , , " (1 . 1:1-2). , , , . , . (IV-VII .). IV , , : , . , : " ". , , . " ", , . , , . , , , " ".1 , , : , , "" "". , , , : . , , . " ". , , , . .2 V , , , , " ", " ", " ". , , " ". "" ( ), 431 III , ( ) . , "", "" . , , : , . , - , . , "" , - : " , , , , , , , . , , . : , - . , ".3 , " ", , . , , "" (ousia) "" (hypostasis), , , - . V . , , .

"" " ": - . " " - , .4 : ", , ".5 IV , 451 , " ", " - ".6 , : " ... , , , ... , , . , , ... , ... , . , , , , , , , , , , , ".7 , , , , . , , ", , , ".8 , V , - , " ". , , - "-". , , , . , - , , , . .

1 . . . . 4. . 1918. . 136-148. . : . . . , 1964. . 372-374. . : J. Meyendorff. Christ in Eastern Christian Thought. New York, 1975. . 15. 2 . . . . 4. . 152-156. . : J. Pelikan. The Christian Tradition, v. 1: The Emergence of the Catholic Tradition (100-600). Chicago - London 1971. . 231-232. 3 . . 1- . 4 . . . . 4. . 243. 5 . . 253. 6 J. Meyendorff. Christ. Pp. 26-27. 7 . : . . . . 4. . 267-269. . : J. Pelikan. Emergence. P. 258-259. 8 . : . . . . 4. . 292-293 ( . ).

VI , , , " ", , . VII - ,

. . - , . . VII , . : ", , , , . , , ".1 , , . : " ! , , , , " (. 26:39). , . : . , . 680681 VI : "... ( ) , , , , . ... ... ".2 , , . - . - .

1 PG 91, 77D-80. . : J. Meyendorff. Christ. . 147. 2 . : . . . . 4. . 498-499 (. . . )

"" (. 20:28, 1 . 1:30). "" lytrosis, "", , , - . (. 8:24 .), , . - : ? , , . , , , , : " ? , ... ... , , : ", ", , ".1 : " , , ! , !"2 "" " ": , , , "" ; , "", , .3 , "" , , , , : "() , , () , (), ()... ,

, ".4 , "", , , . , , ( ), , "" "" , : " , : , , , ... - , , , - , ".5 , , , " (.. ) ".6 , , , . XI , , (. satisfactio), , , , . , , - .7 , , , , , , , . , , , . , . , , , , XVIII-XIX . , , " " : " () , , , , , , , , ".8 (, , , , , ) , , . 1157 ., , "" , , , : " , , ... ... , , , , , , , ".9 , , , : " , , , ". : " , , ... - , - , - , - , - , . - , - , - , - , , - , - , ".10 - "" , . . : " , , , " (. 3:16). , . , , .11 , , : " ... , , ... , - , , , ... , ... , - , ".12 , , ,

, . " ! ! ?" (. 27:46) . , - , ... , , : " , , , , , , , , " ( ). , , , , , - , "", -. . " ? - . - ?.. () , ... , , ... , ( ) ... ... ".13 . "" , . , " , ".14 , , . , , , , ; ", ", (1 . 1:4), " ", , " ", , (2 . 12:2-4). , . : , , - , . " " - , . ? : (" , "; . 16:16). , (. 1:12-13). , , , . - , , . " , ", - .15 : " , ".16 : " , , . , () , , ". " " .17 , .

1 PG 13, 1397-1399. 2 . 45 [. 1. . 675-676]. 3 Gregoriou Nyssis erga. T. 1. Sel. 468-472. 4 Ibid. Sel. 478-482.

5 PG 59, 723-724. 6 . . 540. 7 PL 158, 382-430. 8 . ., 1894. . 36. 9 .: (). 1157 , : 1. ., 1960. . 93. 10 . . ., 1900. . 360. 11 24, 129-132 [SC 174, . 236]. 12 5, 413-432 [SC 96, 410-412]. 13 1, 6, 57-121 [SC 122, 228-232]. 14 2, 1, 160-163 [SC 122, 322]. 15 PG 7, 873. 16 PG 25, 192B. 17 PG 91, 1209B

, , , , ... , ... - , , ... , , , , ... , . , ? , ? ; ; ... , ; , , , , , . ; ; ; ; . , , , , , () , , , , ; , ( ) . , , . , , ... , , , , , , .

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , - , , , ... , ... , : , - , ... , , , ... , ... , ... , , , - , , . , , , ... ", - , - , : . , , , " (. 27:34; . 19:28-29). , , , , , , , . , , , , ... , ... , , ", ", . , , ", " - , , ... , ... , , , , . , , . , , . - , , , . - , , - , , - , - , - , - , - , , - , ... , , , , , ... , , , , , , . , , : , , , , . , ,

, , , , : , . : , , . (, , : , , , , , , . , , , , , , , - , , - . : , , ).

VII. ", - XX (), .1 - , , , , . , , : " , , , , , . : - , , " (. 16:17-18). , . : : " , , , , , , , , , , . : , , , ; " (1 . 2:4-6). , , , - . : ", , , , , , , , " (. 2:19-22). "", "", "" () : " , , " (1 . 3:11). ekklesia, "", " ", ekkaleo "". - , . - , , . , , : ", , - , ... , - . . - , , , - , ".2 : "... , , , ... - , - " (1 . 12:13, 27). , : " , , " (1 . 10:17). : . , , , . , , , , . , . , - - . , - (. 1 . 5:1-2). , , " ", , .

1 (). . , 1986. . 3 2 . . . , 1926. . 129

" , ", - , .1 . , , , , , " , " ( ). " " (. 28:20) , , . , , . , , , , - . , , , - . : " , , ? , . , , ... . , , , . . , - . , , . , , - . , - . , - , , , , , . , . , , , " ". , " ", , , . " , - , - . - , , . ". , . , ... , X , , , " ", , ".2 , , . , , , X , , . . : , , , , . : " ", , : ", ". ... , - , : , , - , . , , , , , .

1 St Germanus of Constantinople. On the Divine Liturgy (the Greek text with English translation). New York, 1984. . 56. 2 Bishop Kallistos Ware. Why I am an Orthodox // The Tablet, 16 February 1985. P. 159

- "... , , C " . , : -, . , " ... , , , , , , " (. 4:4-6). : " ! , , , , ... , - : , , , , " (. 17:11-21). . " , ; , - (). - , , , , ... , , ".1 , , : " , ... , - , " (. 5:23-27). , , : "", , , . , , , , . - , , . , . , in patria et in via - , . "" katholike (), "", , , . , " , , - , ..."2 , , , . , " ", (. 2:20). (.. ), : , , . , , , . - , , . , , , : ", , " (. 28:19). , , . , , , . , - , , , ... 1000 , . XV , , , - , - , , . , , 1917 " ", . , " " (. 59:9).

, , , , 1000 , 2000 - , . , , . , , , , , , ... , " ". : " , , , , ". , , , , , , (. 11:1-9). , , " " - , . , ( ), " ", , . , " , , " (. 11:2), , , .

1 (). . . 15-16 2 . C 18, 23 [. ., 1855. . 340]

, : . , - , , ; . , , : ", ... , " (. 10:4-11). , : " ... ... , ... " (. 10:10-14). , . , " " (. 109:4). , , , - " , , , , " (. 7:3) - . , , , , , , , . " " (. 1:6), , " ": " , , , , ... , , , , , ; , , , " (1 . 2:5-10). . ,

, . (. diakonos "") (. 6:6). , (. episkopos - . "", "") (. presbyteros . "") . , , , , : , . " , ; , ; , , ... - , - , ", - (1 . 12:4-28). . , , - , , , . - : , . : , . , . "" (. ""), ( "", ""; ), . : " ", - ; " ", - ; " ", - ; " ", - . : ", , , ...", : " " ( ). , , , , : "" (. ""), . : , . - , - . - . . , , , . : " , - , - , , , , ... , " (. 1:5-7). , , , , ( ) "" (.. "").1 , . II , : " , ".2 , . , . : " , () ... , . ".3 , , , . , , . : ", , ... , , ". , , , , . , , , ,

, . , , , , , . , , . , , , . , , , , . " , , , , , ", - , (1 . 4:12).

1 . (I . ) - . C. 1- 42 [ . , 1988. . 69]. 2 4 [ . . 103]. 3 3 [ . . 118].

. , . . , , , . , , . , , . , . , , , , , , , . . , , , , . . - " ", . , , . . - , : " , () . , , ... , ", - (. 5:2233). " " , , . - , . , : ", ... " (1 . 3:7). , - , . - , - . . . , , , , . - , . ( , ), . , , . , , - , -.

: , , , . , : , , , . 1917-18 ., . , , , : , , .

, , , " ". - , . , , , . , , , , . - , . . , V 553 , , . , .1 , , , , ( ). , . , . , , " " (. 4:10). (latreia) (proskynesis) , , , . . , , : " , . - , , ... - . - , , , , , , , , , ".2 : - - - . , - : . , , : , . , ( - , ). , , , , , . . " ", - .3 - . , , , , , , . , , , 1917 , - . , , .

. , , . , , , , , , , IV . , ; , , . : " " , - , ... , . , . () , , . , , , 650 ( 1346 ) , ( , ). , . , , . - ; , , . , , , . , , . , , , , , , , . - - , , .

1 .: Kallistos Ware. Mary Theotokos in the Orthodox Tradition: Marianum LII. Roma, 1990, . 211-212. 2 , 3, 2-4 [SC 51, 120-122]. 3 PL 1, 534.

: , , . , . , , . , , ( ). , , , . : " " (VI .), (VII .) VII . 944 . VII 16 , . 1204 . , , , .1 ( , : , ). . (IV .) , , (. 9:20-23). , , .2 , .3 ,

. VII-VIII , VII . , - . : " , , , . , , " (. 20:4-5). , , , . , : " , - , , - , , - , , - ... - ... , , , " (. 4:16-19). , , , , , : " , , , , . ; , , ... , ... " (. 4:11-15). ; . , , , : (. 25:18-20). , , . , , , , : " , " (. 1:14); " , , , , , - " (1 . 1:1). , , , : " ; , , " (. 1:18). , , , , , , . , , , : ", ( ) , , . , , , ... - , , , ".4 : " ( ) , - , - - ".5 , : II " ".6 VIII , . , " " , 726 . , , . , . , II, . " " . , , : " , , , , , ... , ".7 , . , , . VII , , , ", , ".8 , , , , - , , . - , . , .

, ; : " , ... , , ... , , - . - , , , , ".9 , , . " " , " " . , " ", "' ". , . , , , , " ", " " . , , 1395 , 1490 - 1521 . . , , 1612 . , . 22 1812 . - , . " ", , (. 24:30), , .10 . , , , , , . , . : ", , , " ( ). , , . " - , - , - , - , - ", - .

1 . . . , 1989. . 21-22 31. 2 . 7, 18. .: . . . . 27-28. 3 . . . . 29-30. 4 PG 94/1, 1237-1240, 1328. 5 PG 99, 340. 6 PL 77, 1128-1130. 7 PG 99/1, 1997. 8 . . . . 106. 9 . . , 1952. . 13. 10 . . . 1. . 406-407.

, , ... , , , , , ... , , . , , , ... , , ... , , . - ... , . , , - , . , , , , , . , ... , - ... , . , ... , ... : , . , , , , , . , , , . , , ? , . ... ... .

VIII. , , , . - , - , , . , , , . mysterion (, ) - myo, ", ". : "" , , , , , , , , , , , . . . " " - , , "" .1 (IX .) : (), (), , , .2 (XIV .) - ,3 (XV .) " " - , .4 , , , , , ; . , , , , ,5 ; - "" "". .6 XV , , , .7 : " , , " - , , .8 , , , "" ( , ), - , . "" , , , . : - , . , , , . ( ), ( ), ( ). "" , , . : " (, ) ". , , in patria, , . in via, , , : , , , . . : " " (. 118:126); - " ", , , , - . , , : " , ". " ...", , , . , " , , . , . - , ".9

1 . Louth. Denys the Areopagite. P. 57 2 PG 99, 1524B 3 J. Meyendorff. Byzantine Theology. New York, 1979. . 192. 4 . 5 , " ". . . . , 1852. . 227. 6 " ", IV 1267 . (, , ). . : G. M. Jugie. Theologia dogmatica christianorum orientalium. Vol. 3. Paris, 1930. . 16. 7 PG 155, 197. 8 J. Meyendorff. Byzantine Theology. . 192. 9 1, 18.

- . - , , . , , : " , " (. 3:27: " , , "). , , : " , , . , , , , ... , , , , , , , ... , " (. 6:3-11). " " (. 1:4), . - . (. 35:6-7; 58:11), (. 4:10-14), (. 1:16). , , , , . , : " , " (. 1:3). , , , , , . , . : ", , " (. 28:19). : (""), , (. baptismos "") " ". (. . 8:38: " "), " ",1 , , , .

(), . . , , . " " , : , .2 (IV .) , . , , , : . , ; . , - , , , (. . 10:48: ). (II .) : " , : , , , ".3 124- (IV .) .4 (" , , , " - . 16:16), (), . , , , , . " , - , - - , ".5 , , ; , , , . , , , , . ( ) , , . , , - , , ( : " , "), , . . , , (" ", ),6 . : - , , , " !"7 , , , : , . , . (), ( ) . , " ( )... , , , , , ". , " ". , . . , () , , , . . . , , , " ", . , , , ,

, . , , , , .

1 7. 2 . , 176. , 1915. . 207. 3 . 2, 39. 4 . , . . . ., 1874. . 209. 5 Symeon tou Neou Theologou eurethenta asketika. Thessalonike, 1977. Sel. 494. 6 11, 19 7 . . , 1986. . 11, 147-148.

. . , , , " , " (. 8:16). : , , , . , . - . , ( ) . ( 64- : , , , ), (, ). , , , , , . , , "" (1 . 2:20, 2 . 1:21). : " () , : , " (1 . 10:1). : " : ... ... ... ... ... ... , , ... , ... ; " (. 30:23-26, 30, 32). "" "": " " (. 1:6), " ", ", " (1 . 2:9), . " ". , "" , , .1 : "... , , , " (. 14:16-17); " ,

; , , ; , " (. 16:7). , , (), , , , . , " " (" ", ). , , , , . , - " ". , , , . . " : , , , , , , , , ... , ", - (. 5:22, 25). , , .

1 . . , 1986. . 11, 103.

" " . - , , , . , , , : " , , , , , , : , , , ; . , : , , , . , , " (1 . 11:23-26). , , , . , - , , , , " , " (1 . 1:19-20). , . " ", , - " ". , , , , . , : , " " , , , , "... , , " (. 20:9,11). , - ; II . : " , (. . ), , , ... . : , , ... : ""... ... , , , , . (), , , ... , ; ... , , ... , ,

".1 , , , , , , "", , . . . , . , . , (. leitourgi a - ""): , , . , - , - , - , , - , - , . , , . ; XII ; .2 10 , , , , (-), , . , : . - , , , , , , . " , , ", - . , : " " ( ). , , , .3 , : " ... , - , " ( ). , , , , : " , , , ... , ... ... , .... ".4 , , . , , , (" ... ... "). (II .) , " , ".5 , " " ( ), " " ( ), " " ( ),6 " " ( ),7 " " ( ).8 : " , ; , " (. 6:55-56). , , . , , , . , , "" , , .9 , , , : " , ( )

... , ... , , , - , ... ... , ".10 , . : , , , . , . , , , : " , . , " (. 6:53-54). . " ", - 11 (" " , ). (IV .) : " , ".12 : " ... , : , , , , - ".13 8- , , , : ", , ".14 , , XI , 15; XVIII , " "; XIX XX - , . , , , , ( , ), - " ", . , , ; , . , , , , . , , " ", , " " " ", (, , , , ). -, , "", . , , .16 , , XX , . . , , - , , , , . V : " - , . , , , , . , ... , , , ; , . , , , , , . , ,

, , , ... , ".17 , , , , , . . , , , , , , . , , . , . - . , , , , , . - ; , -, : "... , - , , , , " (. 5:23-24). , . , . , , ", , ; , , ".18 , , ( ) , . "", , , , , . -, - ; , . , . , , , , , .19 , , , . , , . , , , . , ? , ? , , , " ", , - . , , , . , , , " ": ", , , , , , ". . , , . , - . : . : - , , , . ,

, .

1 . 1, 65-66: , . 337-338. 2 J. Meyendorff. Byzantine Theology. . 117. 3 . 6 . 4 He Leitourgia tou hagiou Gregoriou tou Theologou. Thessalonike, 1981. Sel. 19-20. 5 . 7. 6 . . 1. ., 1874. . 178. 7 . . 2. 1875. . 207. 8 . . 5. 1878 . 131. 9 . 4, 3. 10 15, 121-154 [SC 156, 286-290]. 11 . 7. 12 . . 2. ., 1895. . 196. 13 PG 32, 484B. 14 . . 12. 15 ., , 3, 434-435 [SC 122, 422]: "( ), ". 16 (). 5 . . 1. ., 1905. . 14-15. 17 . 23, 21 [. ., 1892. . 605]. 18 . : T. Ware. The Orthodox Church. London, 1987. . 294 19 , - , , 64- : " , , ; , ". . : . . 22.

", " (. 3:2) - (. 4:17). metanoia ("") " ". , , , . : " " (. 18:11). , , , . (. 15:11-24): , , , "

", . (" "), (", ") (" "), (" "), (" "), (" ") (" , "). , , . , " ( ), " (. 19:18). . ( V ), . , , . "", - , - , - : " ? ... , ; , " ( ).1 : " , , ". , : . . " , ", , , , , . " ", , : " . ... , . " ( ).2 , . , , , , : ", ", " ", " ", " ?" - . . , , , , , , , , , . , - "", . , ? , , , : , , , , . , , . , , - . , ; , , : " , ". : ", , , , ". ? , . , , . , , . . : " , , , " (. 18:18). " " , , - . , , , , . , . , , , , , , "" . , , , , ; ,

.3 , : , , , . " ", , , "", "", ; " ", (" "). XIX-XX , , , , , . - . , , , , .

1 PG 49, 292. 2 5, 1 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 115]. 3 . . ( ). . 12.

, , . , , . " - , ", .1 . , : , , . (" "; . 1:15), , , , . , . , ", ... , ; ... , ".2 , , , : . . : " , ?" (. 9:28). , - . - : , " " (. 13:16). . , . : " , , , . , , , " (. 5:14-15). , (), , , , , " ", . , : ( - ), , . , , , . , , , , . , ,

. , , , , . . , ( ) . " " . , , , " ". - II . , , , . " , - , - ... , . "" , , . , , ... - ! - , , , ... , , , ".3 , , . . , : , , , . , , .

1 . 2- . . 2. . 34. 2 Symeon tou Neou Theologou eurethenta asketika. Sel. 53-54. 3 . . . , 1983. . 93.

. , " ; " (. 2:24). , , . , , : , , . - , , , . , : " , - , - () , ... (. 2:1-11)".1 (, .), . , "" " ". , (IV .), , , : "..., ... ... : " " (. 1:28). , . ,

, , ... , , , (. . 2:21), ( ), (ekstasis - ""), , , , ... ... , , , , , , , . , , , ?" , " ", " ".2 , , " ". , , -.3 ( ), . " ", , (. . 1:26-27; 1 . 6:9 .), . , , , . : " - - , ; . ... - , , " ", " "".4 , "", "", " , , , , ". , - , : "... - , , ... , , , . , . , - , ".5 , , , , , , . , (. . 19:7-9; . 10:11-12; . 16:18), - " " (. 5:32). , . : , . , " " , , . , . , , . , : . , - , - , . , , , , , . ,

, , , . " ", . . . "", .. , "" - , .

1 . 3- . 2 , . . . 2-. ., 1905. . 36-37, 40. 3 . . . . 3-. . 2. , 1991. . 430 4 J. Meyendorff. Marriage: An Orthodox Perspective, ed. 2, New York, 1975, p. 17. 5 . . . 6-. , 1990. . 34, 58-59.

" " , , - , . , , . : , " , " (1 . 3:2). , : IV , , , , . , , , - . , . , , .1 . (. heirotonia). , , ( ). : " ", - , - . : , . , ; . , , () : " , , () , . , ". " " (, ) . . "" (""). . : , , ( ), , "". : , , . , - . ,

. , , , , . . : "() , , , , , ... - , . , , ... , , , , ( ), , ".2 , : , , , , . , , "licence to preach" ( ). , , . . , , " , , , , , ; , , ".3 : " . , , . , , . , , . , . , ... () , , - " "".4

1 . . ., 1850. . 449-450. 2 . . . 168. 3 Vie de Sym(on le Nouveau Th(ologien par Nic(tas St(thatos. Ed. I. Hausherr. Orientalia Christiana 12. Roma, 1928. . 42. 4 . . , 1991. . 41-42.

, , , - .1 . , ; , ; , - ; , - ; , - . , , , . , , " , " (. 4:13).

. : , , , , , , . - , , , , . " , , , ... , , ... ... , ... , ... ... - , , " ( ).2 "" "" ( . monos - ""). "" - "", "". , , ; , . - , , - , . - , . " " " ". , . " , , , , ", - (. 19:21). " , , , , , ", - (. 16:2425). " , , " (. 10:37). "" . , , , . , , , , , , . , : " , , : , ; ? : ..., , , , , , , , , , " (. 19:27-29). , , , IV , . , , , , , " ", , " ". , , , : " , , ... , , , , ... . , , ; , - " ( ).3 : VI 76 .4 IV-V - , . , . , . - . " : , , , - , , , , . , , , , . " ( ).5 . . : , . - , , . - , , . - -, , , , ,

. , : , , , , , . , , , . " ", - , , . , " , , " (. 2:8), , . - , . , - : , . , , . "" : " ", , , . , , , , , . , . , , . - . : , , ? . , ?.. , , , ... , , , ... , , , , ... , , , , ... - , , ... , ...6 , , , . " ... , , , - (). - , , " " - , ... , , , ... ... , , ( )... . , ...

, , : " () , "... , . ".7 . , . , . , : " , ?". , . , "" , . - . , , . " , , , , , - . - - , ... , - ... . , . ... , , , , , , , ... ".8 , , . , , . . , , . " , ", - .

1 .: J. Meyendorff. Byzantine Theology. P. 191-192. 2 1, 10 [Ioannou tou Sinaitou Klimax 1; 22; 26, 23. Sel. 39; 249-250; 289]. 3 . 15, 44 [ . 4- . . 3. , 1903. . 192, 214-215]. 4 . . . , 1985. . 144. 5 1, 47 [Ioannou tou Sinaitou Klimax 1. Sel. 48]. 6 27, 18-74 [SC 174, 280-284]. 7 (). . . 181-187. 8 . . . 169

... . , : , . , , ... , . : , , , , , ; ! : , , , , : ! , , , ,

. . : " , , , , ... , . ... , , ". : " , ". : "... ". : "". : " , ... , , , , , , , , : , , , . , , , , , : , , , ; . , , , ". : " , , ". : " , , , , , , , , , ". : " , ". : " ". : " , , () ... , , , "... I>: " , , , , ". : ", , ". : " ". : ". , , ". : " ". : ". , , ". : " ". : ", , ". : " , , , , , ". , ... ... ; , ?.. , , , , . , . , , " " (2 . 1:4). : , , , , , . : ... - . , , , , - " ". , . , , , , , . , , - ... , ... , - , , ... ... , ...

, , - , , - ... , , , , . ... " " (2 . 1:4)... , , ... . , , , ... , - ... , , ... ... , , , - , : , , ... ... , , , ... , , , , , (. 8:19-22), . , , , , .

IX. , , , - . - . , .1 , . " , - . - . -, - -".2 , . , , , , - . , . , , : ", , , : (, ) , () , : , , . : , , , , , , , , , ".3 : , , , , , , , "" . : "", . : " , , ? , , , , , , (.. ), . , , , ".4 : , , , , . . , . , , (), , - . : ", , . , ... ... , ... . "", "", . ... ... , , ... . , , "", ( - ..), . , "" "", , ..."5 . Lex orandi lex est credendi (" ") - . , XII , . ,

: , , , , . . (), , , " ".6 , , : , . , , , . , , , - , .

1 . . 7. ., 1977. . 344. 2 G. Florovsky. The Elements of Liturgy in the Orthodox Catholic Church // One Church. New York, 1959. Vol. 13. No. 12. P. 24. 3 " " . 4 , 6. 5 (). . 1. 1982. . 77. 6 (). 5 . . 2. ., 1886. . 181-182.

, , - , . , : , , 1917-1918 , 1920-1930 . , : " " . , , , , , : , , . , , , . , , ; , , , , . : , , , , , . , , : " , , , ..."1 : ", , , , , ". , , , , , . , . - , , , - , . , , "" , , , , .

" , , ... - (). - , ... , , , ".2 , , , "" , , . , , , , ( ), . . , , , , , , -? , , , . : , . , , , "" "", "" "" ( ). : " , ... , , ... , - , ... ... ... ... , ". 900- , 1887 , , " " .3 1910- , 1917 . , , .

1 2- , 1, . . . 526. 2 (). . , 1985. . 229-230. 3 . : . . . 328.

" , , , , , , , . , , , , ; , , , ", - (. 6:6-8). : " , , ?" -, - , . " ", -.1 , , , , , , . , ,

, , . , - , , " ", .2 , , . ? . , . , - , , . - , , . , , , : , , ... . , , .3 , , , "", - . " - . - (), , , ... - , . (), , , - , ... , . , , - , , " ( ).4 , , - , . " , ", - .5 , , . -, . , - , . , , . , . , . , : " ". , , . , : " ". : , . : ", , , ".6 , . , . - , , , " , , ". , - , , , . , , "" , , , . , , , , . " , ", . . , , : , , , . , , , . , , , . , : " , . , , . , , , . , " ( ).7 : " , . , , - . ,

, , , . - , , , , " ( ).8 , , , , : " , , , . , ".9

1 Filokalia 1, 177. . . .: . . 2. ., 1895. . 148. "153 " . ; . . .: J. Meyendorff. St Gregory Palamas and Orthodox Spirituality. New York, 1974. . 21. ^ 2 44, 228 [SC 196, 86]. 3 . . 2- . ., 1975. . 1. . 106. 4 Bishop Kallistos Ware. The Power of the Name. Oxford, 1991. . 1. 5 3 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 365]. 6 , . . .: . ., 1899. . 27-28. 7 28, 8-9 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 357]. 8 19 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 67]. 9 34 [Ibid. Sel. 152].

, . - , . , , , . , , . , , . - , . , , . - , . : " , , , , ". , : . , , , , . , , .1 , , . - "" (meteorismos , ). , - , , . . . - , , . , . - . - ,

, .. , . " , ". - , ", , " ( ).2 , , . : " , " ( ).3 . , "... , " (. 3:6), . "" - , ; " " - , ; "" , . " ... , ".4 - . , , , -, " ".5 , , . , : " , " ( ).6 : " . - ... , , , , " ( ).7 "", "", , , . " ": " - ... ... , ... . , , . , , ... , " ( ).8

1 . .: . Sortavala, 1936. 2 15, 73 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 210]. 3 Filokalia 1, 107. 4 (). . . 1. . 57-58. 5 Filokalia 1, 45. 6 28, 20 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 359]. 7 Filokalia 1, 159. "", , "", . , . 8 Filokalia 1, 178-180.

" " : " ... ... : " , , ? , ". , , : " , , , , ". : " , ?" : ", , ". , , , : " , ?" : ", , : , !"... , , , . () , , . : ", , . . , , , , ... , ( ) . , , : (1 . 5:17). - , - , - , : , , ! ... , , "".1 - , " " ( " "), " ", "- " " ", " " (. " "). . : " , , , ", ( ), ( ): ", , ", : ", ", ", ". : " , ", .2 , . : ", : , . ; " (. 16:23-24). : " , ... , " (. 16:17-18). , : " ?" : " ... ... , , " (. 4:7-12). , . "" (II .) : " , ... () , . , ".3 , , , . , ? , . , . : "". ", - , - . , - "" - , ".4 , ; - , . VIII , XIV, XVIII, XIX, XX - . , . : " ... ... ... - , ".5 , " " XX . , , : " ...

, , ".6 , . " ", XIX " ", - , . , , , , : " , , , , , " ". ...", - .7 , , , , " , " (1 . 12:3). , , , , , - , , . " ", , - , " " (1 . 5:16) , . , . , , " ", . ( ), : " , . , , , , ".8 " " ( ).9 , , , "", . , - . , : " ... - . - , , . , . , , . , . , , , - ... - , . , . . , ".10 . , " , - , ".11 - " ", .12 , , , . - , , , , , : . - , , , : " ", . - , , , : . , , : , , , , " " ( ) , , . , , . , , XIX , . "" , , . : " , , . , , , , , . -

... , , , . ? . , ".13 , , " ". , , (. 5:24; 6:9; 17:1 .). , , . , , , . , , . " , , ... - (). - , . , 5000. , , , - , , 5000 . , , , , - . , , . , , , ? , ... - ".14 - , , . "", .. , , , . "", "" (. kanon), , ("" - ). "", : , - , - . - . , - . , , . : " , , - ". : ", , , ".15

1 Filokalia 2, 244-245. 2 . : Kallistos Ware. The Power of the Name. . 6. 3 . , 9, 14 [ . . 239-240]. 4 . . , 1986. . 118-119. 5 . : . . 2. , 1910. . 16-17. 6 . . 16. 7 . . . 41. 8 . , 1989. . 25. 9 28, 16 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 358]. 10 . : . C. 109. 11 Filokalia 4, 222 ( ). 12 . .: I. Hausherr. La Methode d''oraison hesychaste. Orientalia Christiana

IX-2. Roma, 1927. 13 .: . . . 2. ., 1890. . 188. 14 (). . , , . . , 1990. . 8-9. 15 (). . . , 1990. . 223.

" ": " , ; , " ( ).1 " ": . - "" , "" : , . . "": " , ! ... , , , ... ( ), , () ", - .2 - . , : , , . , , : " . , . , " ", , " ( ).3 . , - , . , . , , . , , , .., - , . " - , . " ", " " " "... ( ), , - , , , ... . , , , ".4 : . , . , , : "! !" (. 4:6). . - : " ? - . - , ."

- , , , - . , : , , " " (. 11:12). , " ", , . - .

. , , - , . : " , , ... , . , , , , , , , ... () , . " ", , ... , , ".1 , : " , " (. 9:16). , (), : " , , . , . , ... , ".2 , , - , , , , . , : " - , , - " ( ).3 , : " , , , ... , , - , , , " ( ).4 , . , - , , . , : " , , ... , , - , , - , , , . : " ". . ... , . ( ) , . . - , ".5 " ". , , : ", , . ... ... , , ... , ". , , " ". " , - , - (.. ) - ".6 , " " , , : " , : , , ... ... , , ".7 , . , , . : :

. , , . , , , -...8 "- " , , " ": .9 () " , ", " , ", , : . .10 , . - . : " - , , , ".11 : " , ... . , , ".12 , . (), : " , , . , , , . , . ... , ... ... , , , : , , ... , , , ".13 , , : ", . , ".14 : " , " (. 5:5). : " , " (. 5:7). , . " ".15 : " , , , ... ... ... , ... , , , , ".16 , : ", , , , ... , , ... , ... ... , ... ".17 : " , , ... ".18 , , ,

, , .19 . " - , - . - , , ".20 . , , , .21 , . , , . , , , : " ?.. - , , , , . . ... , - , . , , , ; , ".22 , , . . , , , , , . , , " ".

1 4 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 379]. 2 (). 5 . . 1. ., 1905. . 292. 3 27, 10 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 357-358]. 4 . : . . 55. 5 . , , . . . 412-413. 6 . . 15 . . 9. ., 1991. . 326-327. 7 . . 678 (. ). 8 . . 2 . . 1. M., 1988. . 179. 9 . . 6 . . 2. ., 1937. . 107. 10 . . 1. . 563. 11 33 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 145]. 12 Filokalia 1, 177. 13 . . . 46-51. 14 . . 52. 15 7, 11 [Ioannou tou Sinaitou Klimax. Sel. 142]. 16 7, 50 [Sel. 149-150].

17 Filokalia 1, 155. 18 Filokalia 2, 243. 19 Filokalia 1, 251-256. 20 . . . 115. 21 . 8 . . 7. ., 1865. . 281. 22 81 [Isaak tou Syrou eurethenta asketika. Sel. 306].

, , , , , , ... , , , , , , , , ... , , , ... , : . , , ?.. , , " " (. 8:26). , , , : " , , , ?" , , : " , , , . , . , , , , , , , , , . , , , . "... : " , , , ()... - , , - ?" : ". , , , , ". : "... , , ?.." : "... .., ... , : , - , , , , , ... . . . ... , , , , ... , , - , , , , , , . (. 5:22), ".

, , , (). , ! , , ... ( ) , , . , , ... , : " " (1 . 5:17)... , , , , , , ... ? " , ?" : " ... , . , ... , ... , . , , - ". , ... : " , , ", ", "... , (, ..), "" . . : . - . , : , , ... , ... , , , , , . , : ", ". " !"... ... , ... , , , ... : , ... . ... " , , ?" , ... : " , , , , "... , , , ... " ?" - . : " ... ... , , - , , ... , , ... () ... . ... , , , . , , , ... ... , , , ". " " , , ... , , . ; ; , , . , , - , , ... , ,

... , , , ; , , ... .

X. , 1340 1360 ., . "".1 , , : , , , , . , , : " , " (. 33:16; . . 6:22, . 6:5, . 1:18). , " , "