მემბრანულიტრანსპორტი

მცირე ზომისმოლეკულები

დიდი ზომისმოლეკულები

აქტიურიპასიურიაქტიური

(ტრანსპორტერებით)

ენდოციტოზი ეგზოციტოზი

პინოციტოზი ფაგოციტოზი

პასუირი

მცირე ზომისმოლეკულები

აქტიური(ტრანსპორტერებით)

ფილტრაცია

ოსმოსი

დიფუზია

Na+-K+ - -ატფ აზა

მარტივი ||გაადვილებული||გაიოლებული

კატალიზურილიპიდებისგავლით ფორების

გავლით( )ცილა ( ,ამინომჟავები

,გლუკოზა იშვიათად H2O )

( ,ლიპიდები ცოტა H2O,

O2, CO2).(H2O, )იონები

( ||ტრანსლოკაზებით- )ცილა გადამტანებით

აქტიურიტრანსპორტი

უჯრედში შესასვლელადდა გამოსასვლელად პატარა

მეტაბოლიტები კვეთენ . პლაზმურ მემბრანას მათ

შეუძლიათ უჯრედში/ შესვლა უჯრედიდან გამოსვლა

როგორც კონცენტრაციულიგრადიენტის, ასევე მისი

საწინააღმდეგო.მიმართულებითაც

უკანასკნელის განსახორციელებლად

( იმისათვის რომ უჯრედმა წინააღმდეგობა გაუწიოს

) დიფუზიის ძალას უჯრედს . უხდება ენერგიის დახარჯვა

ეს პროცესი ცნობილია აქტიური ტრანსპორტის

.სახელწოდებით

. 75გვ

აქტიური ტრასნპოტრი ეწოდება პატარა

მეტაბოლიტების ტრანსპორტს მემბრანის

გავლით გრადიენტის საპირისპირო

, მიმართულებით რომელსაც სჭირდება ენერგია.

ატფ

ციტოპლაზმა

pH არისმაღალი[H+] არის

დაბალი

pH არისდაბალი[H+] არის

მაღალი

ცილა ტუმბო

ექსტრაცელულარულისითხე

აქტიური ტრანსპორტისთვის საჭირო ენერგიას უჯრედი

იღებს ატფ- დან( ), ადენოზინტრიფოსფორმჟავა

რომელიც სინთეზდება . ორგანელა მიტოქონდრიაში

აქტიური ტრასპორტის 3 :წარმართვის გზა არსებობს

შეწყვილებულიტრანსპორტი

- ატფ დამოკიდებული ტუმბო სინათლის ენერგიაზე

.დამოკიდებული ტუმბო

შეწყვილებული

გადამტანი -ატფდამოკიდებული

ტუმბო

სინათლის ენერგიაზე დამოკიდებული ტუმბო

. 74გვ

ზემოხსნებული პროცესი მოითხოვს სპეციალურ

-გადამტან ცილებს . ცილა ტრანსპორტერებს მათ

გადააქვთ გადასატანი მოლეკულა ორმაგილიპიდური

.შრის გასწვრივ

შეწყვილებული

გადამტანი

-ატფდამოკიდებული

ტუმბო

სინათლის ენერგიაზე დამოკიდებული ტუმბო

-ელექტრო ქიმიური

გრადიენტი

სინათლე

ეს პროცესი ემსგავსება- ფერმენტ სუბსტრატულ, , რეაქციას თუმცა მისგან, განსხვავებით ტრანსპორტული ნივთიერება კოვალენტურად

არ მოდიფიცირდება , გადამტანი ცილის მიერ

არამედ უცვლელად გადაიტანება მემბრანის მეორე

.მხარეს

აქტიური ტრანსპორტი შეიძლება აგრეთვე

წარიმართოს

. მეშვეობით

იონური გრადიენტის

ტრანსპორტერით 3 განპირობებული ტრანსპორტის

:ტიპი არსებობს უნიპორტი სიმპორტი ( თირკმლები და

)მსხვილი ნაწლავი ანტიპორტი

ბბბგგგგგგგგგგგჯჯჯჯჯჯჯჯჯჯ გადასატანიმოლეკულა

თანაგადასატანიიონი

ლიპიდურიბიშრე

უნიპორტი ანტიპორტი

სიმპორტი

შეწყვილებული ტრანსპორტი

Na+- ზე ორიენტირებული გადამტანი ცილის მოქმედებისმექანიზმი

( )იყენებს იონური გრადიენტის ენერგიას

Na+- , ის ტუმბო რომელიც არეგულირებს pH- ს უჯრედის:შიგნით

• Na+-H+- : ის მცვლელი Na+- , ის შემოდინებისას H+

( გაედინება ინარჩუნებს უჯრედის შინაგან pH- )ს• Na+- ზე ორიენტირებული Cl-HCO3

- მცვლელი: Na+- ისა და HCO3

- - ის შემოსვლისას H+ და Cl- გაედინება( ინარჩუნებს უჯრედის pH- ).ს• Na+-HCO3

- : გლიური უჯრედების სიმპორტერი , 1 ელექტროგენული ტუმბო რომელსაც შემოჰყავს მოლი

Na+ 2 და მოლი HCO3- , რათა დაარეგულიროს მეზობელი

ნეირონების ექსტრაცელულარული pH, ელექტრული.აქტივობისას

• Na+- ს შემოჰყავს გლუკოზა( )ციტოზოლში სიმპორტერი- , ერთ ერთი გზა რომლის მეშვეობითაც C6H12O6- ის ტრასნპორტერი Na+- ის

გრადიენტით აღიძვრება

ეპითელურ უჯრედებში გადამტანი ცილების ასიმეტრიული განლაგება

განაპირობებს ნივთიერებათა

ტრანსცელალურტრანსპორტს

ტრანსცელულარული: ტრანსპორტი

. 78გვ

:განვიხილავთ

Na+-K+ - ის ტუმბოს

ვვვვვვვვვვვვვვვვ

უჯრედშორისი ნივთიერება

გგგგგგგგგგგ

ციტოზოლი

Na+-K- - ის -ატფ აზა

. 79გვ