ประวัติศาสตร์ทวีปแอฟริกา(เหนือ ใต้)
DESCRIPTION
...TRANSCRIPT
กลุ่��มสาระการเร�ยนร��ส�งคมศึ�กษา ศึาสนาแลุ่ะวั�ฒนธรรม
รายวั�ชาประวั�ติ�ศึาสติร� (ส23104)ระดั�บช�"นม�ธยมศึ�กษาป#ที่�% 3
หน�วัยการเร�ยนร��ที่�% 1พั�ฒนาการที่างประวั�ติ�ศึาสติร�
ของที่วั�ปแอฟร�กาสอนโดัย...นางสาวัศึร�ญญา ผอมน��ย
โรงเร�ยนมหาวัช�ราวั�ธ จั�งหวั�ดัสงขลุ่า ในพัระอ�ปถั�มภ์�ส2าน�กงานเขติพั3"นที่�%การศึ�กษาม�ธยมศึ�กษา เขติ 16
จั�งหวั�ดัสงขลุ่า แลุ่ะสติ�ลุ่
ป4จัจั�ยที่างภ์�ม�ศึาสติร�แลุ่ะการติ�"งถั�%นฐานของประชากร
พั3"นที่�%ส�วันใหญ�ของที่วั�ปแอฟร�กาเป6นที่�%ราบส�งประมาณ 2 ใน 3 ส�วันของพั3"นที่�%ที่�"งหมดั
ที่วั�ปน�"ไดั�ช3%อวั�าเป6นที่วั�ปแห�งที่�%ราบส�งแลุ่ะม�พั3"นที่�%ที่ะเลุ่ที่รายที่�%กวั�างใหญ�
ที่ะเลุ่ที่รายสะฮารา ที่ะเลุ่ที่รายนาม�บ ที่ะเลุ่ที่รายลุ่�เบ�ย ม�อาณาเขติติ�ดัติ�อก�นเป6นที่ะเลุ่ที่รายที่�%กวั�างใหญ�ที่�%ส�ดัในโลุ่ก
ลุ่�กษณะภ์�ม�ประเ
ที่ศึ
ป4จัจั�ยที่างภ์�ม�ศึาสติร�แลุ่ะการติ�"งถั�%นฐานของประชากร (ติ�อ)
ลุ่�กษณะภ์�ม�ประเ
ที่ศึ
ที่2าให�ประชากรไปติ�"งถั�%นฐานอย��ที่�%บร�เวัณที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าที่�%ส2าค�ญ ไดั�แก� ที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าไนลุ่� ซึ่�%งเป6นแหลุ่�งอารยธรรมบร�เวัณติะวั�นออกของที่วั�ปแม�น2"าไนลุ่�เก�ดัจัากภ์�เขาดั�านติะวั�นออกของที่วั�ป ไหลุ่ลุ่งส��ที่ะเลุ่เมดั�เติอร�เรเน�ยนที่างภ์าคเหน3อ น�บเป6นแม�น2"าที่�%ยาวัที่�%ส�ดัของที่วั�ปแอฟร�กาแลุ่ะยาวัที่�%ส�ดัในโลุ่กที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าไนเจัอร�บร�เวัณติะวั�นติกของที่วั�ป ที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าแซึ่มเบซึ่�บร�เวัณติะวั�นออกเฉี�ยงใติ�ของที่วั�ป แลุ่ะที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าคองโกบร�เวัณติอนกลุ่างของที่วั�ป
ป4จัจั�ยที่างภ์�ม�ศึาสติร�แลุ่ะการติ�"งถั�%นฐานของประชากร (ติ�อ)
ลุ่�กษณะภ์�ม�
อากาศึ
ลุ่�กษณะภ์�ม�อากาศึ
ที่วั�ปแอฟร�กาเป6นที่วั�ปที่�%อย��ในเขติศึ�นย�ส�ติร ส�งผลุ่ให�พั3"นที่�%ส�วันใหญ�อย��ในเขติร�อน บร�เวัณที่ะเลุ่ที่รายเป6นเขติที่�%ม�อากาศึร�อนแลุ่ะแห�งแลุ่�งมากที่�%ส�ดั
ส�วันบร�เวัณที่�%ม�อากาศึเย<นสบายติลุ่อดัป# ม�ลุ่�กษณะอากาศึแบบเมดั�เติอร�เรเน�ยน ค3อ บร�เวัณที่างติอนเหน3อของที่วั�ปที่�%เร�ยกวั�า ชายฝั่4% งบาร�บาร�แลุ่ะบร�เวัณที่างติอนใติ�ของที่วั�ป
เขติที่�%ม�ลุ่�กษณะอากาศึแบบเมดั�เติอร�เรเน�ยน
บร�เวัณที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าไนลุ่�
ที่�%ราบลุ่��มแม�น2"าไนเจัอร�
บร�เวัณชายฝั่4% งก�น� (Guinea Coast)
บร�เวัณคาบสม�ที่รติอนใติ�
บร�เวัณที่�%ม�ประชากรอาศึ�ยอย��น�าแน�น
บร�เวัณที่ะเลุ่ที่รายสะฮารา
บร�เวัณที่ะเลุ่ที่รายคาลุ่าฮาลุ่�
แถับลุ่��มแม�น2"าคองโก
พั3"นที่�%ชายฝั่4% งอ�าวัก�น�
บร�เวัณที่�%ม�ประชากรอาศึ�ยอย��เบาบาง
แอฟร�กาก�อนการเข�ามาของชาติ�ติะวั�นติกจัากสภ์าพัที่างภ์�ม�ศึาสติร� ที่วั�ป
แอฟร�กาสามารถัแบ�งออกเป6นหลุ่ายภ์�ม�ภ์าคดั�วัยก�น ไดั�แก�
แอฟร�กาเหน3อ
แอฟร�กาติะวั�นออก
แอฟร�กาติะวั�นติก
แอฟร�กากลุ่าง
แอฟร�กาใติ�
แอฟร�กาเหน3อ
ดั�นแดันแอฟร�กาเหน3อในส�วันที่�%เป6นที่ะเลุ่ที่รายสะฮาราเคยเป6นแหลุ่�งเกษติรกรรมแรกเร�%มแห�งหน�%งของโลุ่ก
แติ�เม3%อบร�เวัณน�"กลุ่ายเป6นที่ะเลุ่ที่ราย การติ�"งหลุ่�กแหลุ่�งในแอฟร�กาเหน3อจั�งไปกระจั�กติ�วัอย��ที่�%เขติลุ่��มแม�น2"าไนลุ่�
แลุ่ะกลุ่ายมาเป6นแหลุ่�งอารยธรรมส2าค�ญของโลุ่ก ค3อ อารยธรรมอ�ย�ปติ�โบราณ
หลุ่�กฐานที่างโบราณคดั�ที่�%แสดังวั�าม�ชนเผ�าดั�"งเดั�มอาศึ�ยอย��ในดั�นแดันสองฝั่4% งแม�น2"าไนลุ่�มายาวันานก�อนที่�%ประวั�ติ�ศึาสติร�ราชวังศึ�ของฟาโรห�แห�งอ�ย�ปติ�จัะเร�%มติ�น
หลุ่�กฐานเก�าแก�ที่�%ส�ดัของประวั�ติ�ศึาสติร�แอฟร�กา
ที่�%บ�นที่�กดั�วัยติ�วั
หน�งส3อเป6นของชาวัอ�ย�ปติ�โบราณ
กษ�ติร�ย�องค�แรกที่�%รวับรวัม
อ�ย�ปติ�เป6นอ�นหน�%งอ�นเดั�ยวัก�น
ค3อ นาร�เมอร�
(Narmer)
1
ซึ่�%งประดั�ษฐ�ติ�วัอ�กษรข�"นใช�แลุ่ะ
สร�างสรรค�อารยธรรมที่�%ย�%งใหญ�โดัดัเดั�นแห�งหน�%ง
ของมน�ษยชาติ�
2
3
พั�ระม�ดัก�ซึ่า (Giza) ใกลุ่�ๆก�บกร�งไคโร ซึ่�%งสร�างข�"นในสม�ยราชวังศึ�ที่�% 4 เป6นประจั�กษ�พัยานแห�งอ2านาจัย�%งใหญ�ของฟาโรห� ที่�%ควับค�มที่�"งฝั่?ายร�ฐแลุ่ะศึาสนา
แอฟร�กาติะวั�นออก
ม�พั�ฒนาการของการเกษติรในอาณาบร�เวัณที่�%เป6นประเที่ศึเอธ�โอเป#ยป4จัจั�บ�นมาติ�"งแติ� 3,000 ป#ก�อนคร�สติ�ศึ�กราช
นอกจัากน�"นก<ย�งม�ร�องรอยของการเลุ่�"ยงส�ติวั� เช�น ลุ่า
เอธ�โอเป#ยม�อารยธรรมเก�าแก�แลุ่ะโดัดัเดั�นที่�"งในดั�านภ์าษา วั�ฒนธรรม แลุ่ะการเกษติร
พั3ชส2าค�ญที่�%ปลุ่�กในดั�นแดันแถับน�"ค3อ กาแฟ
นอกจัากธ�ญพั3ชประเภ์ที่ข�าวัฟ?างที่�%สามารถัปลุ่�กไดั�ในดั�นแดันแห�งแลุ่�ง
แอฟร�กา
ติะวั�นติก
แอฟร�กาติะวั�นติก
แอฟร�กาติะวั�นติก
ม�ร�องรอยของการที่2าเกษติรกรรมมาติ�"งแติ� 3,000 ป#ก�อนคร�สติ�ศึ�กราชเช�นเดั�ยวัก�น
จั�กรวัรรดั�โบราณแห�งหน�%งในแอฟร�กาติะวั�นติกค3อ จั�กรวัรรดั�กานา (Ghana Empire)
จั�กรวัรรดั�แห�งน�"เติ�บโติม�%งค�%งจัากการค�าที่องแลุ่ะเกลุ่3อข�ามที่ะเลุ่ที่รายสะฮาระ
แอฟร�กา
กลุ่าง
พัวักบ�นติ�ไดั�ขยายติ�วัลุ่งใติ�มาติ�"งหลุ่�กแหลุ่�งอย��ในดั�นแดันที่�%เป6นประเที่ศึแองโกลุ่าแลุ่ะสาธารณร�ฐประชาธ�ปไติยคองโกป4จัจั�บ�น
พั�ฒนาการ
ส2าค�ญ
ในช�วังประมาณ 500 ป#ก�อนคร�สติ�ศึ�กราช ม�จั�กรวัรรดั�กาเนม (Kanem Empire) เก�ดัข�"นในอาณาบร�เวัณที่�%เป6นประเที่ศึชาดั (Chad) ในป4จัจั�บ�น แลุ่ะเจัร�ญร��งเร3องติ�อมาอ�กหลุ่ายศึติวัรรษ
การเข�ามาของชาติ�ติะวั�นติก
ในช�วังปลุ่ายคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 15 น�ก
เดั�นเร3อชาวัโปรติ�เกส ช3%อ บาร�โที่โลุ่ม�วั ดั�
อาส (Bartholomew
Dias) แลุ่�นเร3ออ�อมแหลุ่มก�@ดัโฮป ซึ่�%งเป6นปลุ่ายส�ดัดั�านติะวั�นติกของที่วั�ปแอฟร�กาไดั�
ส2าเร<จัใน ค.ศึ. 1488
การเข�ามาของชาติ�ติะวั�นติก
แลุ่ะอ�ก 10 ป#ติ�อมา วัาสโก ดัา กามา (Vasco da Gama) ก<ไดั�เดั�นที่างส2ารวัจัเส�นที่างติ�อจัากแหลุ่มก�@ดัโฮป แลุ่ะเดั�นเร3อข�"นไปที่างชายฝั่4% งติะวั�นออกของแอฟร�กา จันกระที่�%งถั�งอ�นเดั�ย
ภ์าพัแสดังเส�นที่างที่�%ใช�โดัยวัาสโก ดัา กามาในการเดั�นที่างไป อ�นเดั�ย (เส�นส�ดั2า) น�กเดั�นที่างส2ารวัจัคนแรกที่�%เดั�นที่างรอบแอฟร�กา
อ�าวัก�น�
บร�เวัณที่�%เป6น
ประเที่ศึนาม�เบ�ย
ป4จัจั�บ�น
แม�น2"าคองโ
ก
การเข�ามาของชาติ�ติะวั�นติก
การเดั�นที่างส2ารวัจัชายฝั่4% งแอฟร�กา ซึ่�%งเร�%มมาติ�"งแติ�ช�วังคร�%งแรกของคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 15 ก�อนที่�%จัะม�การเดั�นเร3ออ�อมแหลุ่มก�@ดัโฮปไดั�ส2าเร<จั
ที่2าให�ในเวัลุ่าติ�อมาชาวัย�โรปสามารถัเดั�นเร3อไปค�าขายแลุ่ะติ�"งสถัาน�การค�าติามชายฝั่4% งของที่วั�ปแอฟร�กาอย�างกวั�างขวัาง
การเข�ามาของชาติ�ติะวั�นติก
เริ่��มตั้��งแตั้�ชายฝั่�� งกิ�นี� กิาริ่ค้�าสำ�าค้�ญได้�แกิ� ทอง งาช�าง เค้ริ่��องเทศ ทาสำ
การค�นพับดั�นแดันที่วั�ปอเมร�กาใน ค.ศึ. 1492 ที่2าให�การค�าที่าสขยายติ�วัอย�างรวัดัเร<วัในเวัลุ่าติ�อมา (ก�อนหน�าน�"นการค�าที่าสม�กดั2าเน�นการโดัยชาวัอาหร�บ)
การเข�ามาของชาติ�ติะวั�นติก
จัากดั�นแดันชายฝั่4% งก�น� โปรติ�เกสไดั�ขยายอ�ที่ธ�พัลุ่ลุ่งมาที่างใติ� ติ�"งแติ�ปากแม�น2"าคองโกจันถั�งบร�เวัณที่�%เป6นประเที่ศึ นาม�เบ�ยป4จัจั�บ�น โดัยน2าเอาคร�สติ�ศึาสนามาเผยแพัร�ดั�วัย
เม3%ออ�ที่ธ�พัลุ่ของชาวัโปรติ�เกสเส3%อมลุ่งในช�วังคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 17 ชาวัดั�ติซึ่�ก<เข�ามาม�อ2านาจัแที่นที่�% แลุ่ะ
จัากน�"นในคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 18 แลุ่ะ 19 มหาอ2านาจัที่�%ม�
อ�ที่ธ�พัลุ่ส2าค�ญในแอฟร�กาก<ค3อ
อ�งกฤษแลุ่ะฝั่ร�%งเศึส
การแข�งข�นก�นม�อ2านาจัเหน3ออ�ย�ปติ�ระหวั�างอ�งกฤษ ฝั่ร�%งเศึส แลุ่ะจั�กรวัรรดั�ออติโติม�น ที่2าให�อ�ย�ปติ�ดั2ารงควัามเป6นอ�สระอย��ไดั�ระดั�บหน�%ง
อย�างไรก<ดั� อ�งกฤษสามารถัขยายอ2านาจัเข�าไปในแอฟร�กาใติ�แลุ่ะย�ดัดั�นแดันส�วันน�"ที่�%เคยอย��ภ์ายใติ�อ2านาจัของดั�ติซึ่�เป6นของอ�งกฤษติ�"งแติ�ติ�นคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 19ในขณะที่�%ฝั่ร�%งเศึสก<ย�ดัอ�ลุ่เจั�ยร� (Algiers) ไดั�แลุ่ะเปCดัโอกาสให�ฝั่ร�%งเศึสขยายอ2านาจัติ�อไปในดั�นแดันแอฟร�กาเหน3อ
การส2ารวัจัแลุ่ะค�นพับยอดัเขาค�ลุ่�ม�นจัาโรแลุ่ะเคนยาในช�วัง ค.ศึ. 1840 - 1848
กระติ��นควัามสนใจัของชาวัย�โรปที่�%จัะศึ�กษาแลุ่ะส2ารวัจัดั�นแดันแอฟร�กา
รวัมที่�"งควัามม��งม�%นของคณะม�ชช�นนาร�ติ�างๆ ในการเผยแพัร�ศึาสนา
การส2ารวัจัที่�%น2าไปส��การค�นพับที่�%ส2าค�ญ ค3อ น2"าติกวั�คติอเร�ย โดัยเดัวั�ดั ลุ่�ฟวั�งสโติน
การส2ารวัจัแลุ่ะค�นพับยอดัเขาค�ลุ่�ม�นจัาโรแลุ่ะเคนยาในช�วัง ค.ศึ. 1840 - 1848
น2"าติกวั�คติอเร�ย เดัวั�ดั ลุ่�ฟวั�งสโติน
ในช�วังปลุ่ายคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 19ในช�วังปลุ่ายคร�สติ�ศึติวัรรษที่�% 19
ชาวัย�โรป ที่�"งอ�งกฤษ ฝั่ร�%งเศึส เยอรมน� แลุ่ะชาติ�ย�โรปอ3%นๆ ก<แข�งข�นก�นแสวังหาดั�นแดันในที่วั�ปแอฟร�กา
12
ม�การแบ�งดั�นแดันน�"ออกเป6นส�วันๆ เพั3%อครอบครองเป6นของติน
แรงกระติ��นส2าค�ญมาจัากกษ�ติร�ย�ลุ่�โอโปลุ่ดั�ที่�% 2 แห�งเบลุ่เย�ยม ที่�%ที่รงประกาศึใน ค.ศึ.1879 ให�เบลุ่เย�ยมม�อ2านาจัเหน3อดั�นแดันลุ่��มแม�น2"าคองโก
3
4
การกระที่2าน�"ส�งแรงกระติ��นให�อ�งกฤษแลุ่ะเยอรมน�แข�งข�นก�นแสวังหาดั�นแดันบ�าง ติามมาดั�วัยมหาอ2านาจัอ3%นๆ
อ�งกฤษเข�าครอบครองดั�นแดันในบร�เวัณแอฟร�กาเหน3อ แอฟร�กาติะวั�นติก แอฟร�กาติะวั�นออก แลุ่ะแอฟร�กาใติ�
เยอรมน�ย�ดัครองดั�นแดันแอฟร�กาติะวั�นออก ค3อ ดั�นแดันประเที่ศึบ�ร�นดั�แลุ่ะรวั�นดัาในป4จัจั�บ�น
5
6
7 ฝั่ร�%งเศึสเข�าครอบครองบร�เวัณชายฝั่4% งที่ะเลุ่เมดั�เติอร�เรเน�ยนไปจันถั�งที่ะเลุ่ที่รายสะฮารา