(ص)حضرت محمد

احاديث پيرامون بازي كودكان با خاك

1

مالحسینیمریم –اسماعیل عابدی

حديث نبوي در خصوص كودكان

: الصِّبيانَ لِخَمسٍ اُحِبُّ

نَ مِن غَيرِ يَختَصِمو: يَتَمَرَّغونَ بِالتُّرابِ وَ الثّالِثُ : اَنـَّهُم هُمُ البَكّاؤونَ ، وَالثّانى : اَلوَّلُ يُخَرِّبونَ؛يُعَمِّرونَ ثُمَّ : ال يَدَّخِرونَ لِغَدٍ شَيئا وَ الخامِسُ : حِقدٍ وَ الرّابِـعُ

:دارمرا به دلیل پنج صفت دوست كودكان (.استبهشت از خوف خداوند، كلید گریان دیده )می كنند اول آنکه بسیار گریه

(.نیستآنها خودپسندی در یعنی تکبر و نخوت و )می كنند دوم آنکه با خاک بازی

.گیرندولی زود آشتی كرده و كینه به دل نمی می كنند آنکه با یکدیگر دعوا سوم

(.ندارندچون آرزوی دور و دراز و طمع طوالنی )نمی كنند ، چیزی برای فردا ذخیره چهارم

(.دلبسته و وابسته به امور دنیوی نیستند)می كنند و سپس خراب می سازند ، خانه پنجم

2

ارت شناسان باور دارند همین زمین خوردن ها و دعوا با دیگر كودكان نیز بدون شک به كودک مه روان

ن بازی راهی است كه كودكان بوسیله آن امور را می آموزن د و راه زن دگی ك رد. های بسیاری می آموزد

. در دنیای معانی و ارزش های بزرگساالن را فرا می گیرند

الی روان شناسان معتقدند بازی كردن فوای د بس یاری دارد ك ه ات رات واآع ی آن در دوران بزرگس اكثر

وجود حالت فعال و جوش را در طف ل خردس ال، نمای انگر ( ص)گرامی اسالم رسول . نمایان می شود

ودک، در شیطنت و لجاج و س تیزه ج ویی ك : فزونی خرد و اندیشه او در بزرگسالی دانسته و می فرماید

.استدوران خردسالی، نمایانگر فزونی عقل و اندیشه او در بزرگسالی

جنبه هاي روانشناختي

3

جنبه هاي روانشناختي

و ماس ه من ع یک فوق تخصص روانپزشکی كودک با بیان اینکه والدین نباید كودكان را از بازی با خاک، گل، آب

توانن د بخشی از تاتیر بازی ها كمک به رشد خالآی ت در كودك ان اس ت و در ص ورتی ك ه وال دین ب: كنند، گفت

اد محیطی را برای كودک فراهم كنند كه از لوازمی كه در اختیار دارد چیزی را خل كن د ت اتیر زی ادی در ایج

.خالآیت و نوآوری وی خواهد داشت

ی ز او می دود، جست و خ. یکی از غریزه هایی كه خداوند حکیم در وجود كودكان آرار داده، عالآه به بازی می باشد

ن اگ ر چ ه ای . می كند و گاهی نیز با اسباب بازی های خوی سرگرم می شود و از جابه جا كردن آنها لذت می ب رد

حركت ها در آغاز بیهوده می نماید، ولی باعث تکامل جسم و جان كودک است و بر ات ر آن جس م ك ودک محک م

الی ل ش اید یک ی از د. می شود و آدرت اندیشه و ابتکار در او افزای می یابد و نیروهای درونی او آش کار می ش ود

.توجه به بازی كودكان در روایات اسالمی به همین علت بوده باشد

4

ی را كردن كودک، تمرین یک نوع استقالل اراده و زن ده ك ردن نی روی خالآی ت و ابتک ار اس ت، زبازیک مهن د هنگامی كه كودک مثالً مشغول بنایی با وسایل بازی خود است، تمام دستگاه فکر او مانند ی

ورد ساختمان كار می كند و از موفقیت های خود لذت می برد، و هنگامی كه در وسط كار ب ه م انعی برخ أتیر می كند به فکر چاره می افتد كه در نتیجه، همه این كارها به رش د فک ر و س اختن شخص یت وی ت

.فراوان می گذارد

تندهسكودكان در سال های نخستین زندگی، تنها در حال درک كردن تفاوت میان واآعیت و تخیل.

هر كس كه نزد وی كودكی است باید با او رفتار كودكانه داشته باشد: فرمودند( ص)خدارسول.

ب ه او . درحمت خداوند بر پدری باد كه در راه نیکی و نیکوكاری به فرزند خود كمک كن : فرمودندو نیز.هدنیکویی نماید و مانند كودكی، رفی دوران كودكی وی باشد، او را دانشمند و با ادب پرورش د

فرزند خود را تا هفت سال آزاد بگذار تا به بازی كردن بپردازد: فرمودند( ع)علی.

جنبه هاي روانشناختي

5

فوايد بازي كودكان

كودكان از چیزی باال می روند، می چرخند، به هوا می پرند و یا می دون د ب دن آن ه ا آ وی ت ر، انعط اف پ ذیر ت ر ووآتی

بازی نه تنها برای اندام ه ای گون اگون ب دن، پ رورش عو الت و ص رف ان ردی ك ه ع دم مص رف آن . هماهنگ تر می شود

معموالً كودكان س الم از نی روی زی ادی برخوردارن د ك ه آن را در ب ازی. حساسیت و عصبانیت را در پی دارد ضروری است

ا اگر نیروی اضافی كودک مصرف نشود و به حالت سركوب ش ده در جس م ك ودک ذخی ره ش ود در وی ن . مصرف می كنند

.آرامی، عصبانیت، بدخلقی و پرخاشگری ایجاد می كنند

ب ر در خالل بازی به كشف محیط اطراف خود می پردازند و از طری بازی نخستین گام ها را برای اجتم اعی ش دنكودكان

ی ز آنها یاد می گیرند كه چگونه با همساالن خود همراهی كنند و همچنین تقسیم لحظ ات خ وب ب ا دیگ ران را ن. می دارند

.می آموزند

6

فوايد بازي كودكان

ودكان كودک بدون بازی به خصوص بازی با ك. می زنددوران كودكی یک زندگی اجتماعی موف را برای انسان رآم بازی های

و او از طری بازی شیوه برآراری رواب ط اجتم اعی ب ا بیگانگ ان و ح ل مس ایل. می شوددیگر خودخواه، خودبین و خودرای

ده ب ه اجتماعی و با گروه همساالن را دارد در آین محیط های كودكی كه تجربه بازی در . می گیردمشکالت ناشی از آن را فرا

.فردی مبدل می شود كه آادر است مشکالت غیر آابل پی بینی زندگی را به خوبی مدیریت كند

روبرو باشند به مشکالت روحی كه ممکن است فرزندانتان با آنمی توانید از مواآع هنگام بازی كردن با كودكان شما بسیاری

ع و اص ال به طور كلی از طری بازی است كه به نکات مثبت و منفی شخصیت كودكان پی ب رده و در جه ت رف . پی ببرید

اعتراضات و نارض ایتی ه ای خ ود را از پ در و م ادر و اطرافی ان ب روز بازی، هنگام معموالً بچه ها . مشکالت آن ها اآدام كرد

.می كنندرا با این شیوه بیان آن ها و می دهند

7

خاك بازيفوايد

درخ ت، است كه نخستین نتیجه رفتن به جنگل و فوای سبز، ب ازی ك ردن در آب و گ ل و ب اال رف تن ازواضح

نه ا مو ر بر خالف تصور بسیاری از پدر و مادرها این كار ن ه ت. كثیف شدن و تما با باكتری ها و میکروب هاست

ی ك ه تحقیق ات نش ان می ده د كودك ان. نیست بلکه به اعتقاد دانشمندان برای سالمت بدن ضروری ه م هس ت

.همیشه بعد از بازی كردن با ظاهری گرد و خاک به خانه می آیند در آینده كمتر بیمار می شوند

ای ن آس مت ها . در خاک باكتری های خاصی وجود دارند كه باعث فعال شدن آسمت های خاصی از مغز می ش وند

الیت های ب دن هستند كه نق مهمی در انجام بسیاری از فع« سروتونین»مسئول تولید یک ماده شیمیایی به نام

حیط ه ای در بسیاری از كارهای پیشنهاد شده، كودكان ناگزیر به رف تن ب ه م. داشته و خواص ضد افسردگی دارند

.طبیعی و تما با خاک هستند

8

خاك بازيفوايد

زا آ رار در حقیقت سیستم ایمنی بدن این كودكان بیشتر در مجاورت انواع باكتری ه ا و عوام ل بیم اری

گرفته و به تدریج خود را برابر آنها مقاوم می كند

تال ب ه هرچه محیط زندگی یک كودک استریل تر و ضدعفونی شده تر باشد، به همان میزان نیز خط ر اب

ظیف ه باكتری هایی كه در سیستم گوارشی ما وجود دارند عالوه بر هوم غ ذا و. آلردی در او بیشتر است

ام ل آنها به بدن ما می آموزن د ك ه چگون ه براب ر عو. آموزش سیستم ایمنی بدن ما را نیز بر عهده دارند

كودك ان این موضوع بسیار در رشد سیستم ایمنی ب دن. بیگانه از خود دفاع كرده و واكن نشان دهند

. اهمیت دارد

9

منابع

هزار حدیث از پیامبر اسالم صلی اهلل علیه و آله و . رضویبنیاد پژوه های اسالمی آستان آد نشرسلم، 1

اصول كافی . 26/50

.http:// 3www.ayehayeentezar.com/thread13655.html

.http:// 4www.aviny.com/hadis-mozooee/ejtemai/koodak.aspx

.http:// 5tebyan-zn.ir/archive/blest_family/Childeren_world/child_playing/0/10/default.html

.http:// 6www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=140

.http:// 7abzangi.blogfa.com/post-802.aspx

.http:// 8www.tebyan-zn.ir/blest_family.html

10