Διδακτική του γνωστικού αντικειμένου με αξιοποίηση ΤΠΕ

Δραστηριότητα Ειδικού Μέρους - Ιστορία

Σενάρια και Λογισμικά Ιστορίας

Μελετήστε το σενάριο "Αθηναϊκή Συμμαχία" και αξιολογήστε το αναλύοντας :

Α) Πώς καλούνται οι μαθητές να χρησιμοποιήσουν τον ψηφιακό χάρτη (τι κάνουν δηλ. με αυτό);

Β) Πώς αξιοποιείται ο ψηφιακός χάρτης για τη διαπραγμάτευση των ιστορικών εννοιών και ποιων;

Γ) Ποιο θεωρείτε ότι είναι το ισχυρό σημείο του σεναρίου, τι αδυναμίες έχει και τι θα αλλάζατε στο σενάριο;

A Χρήση εργαλείου • Μέτρηση απόστασης Πειραιά Μυτιλήνης με το εργαλείο του

χάρακα. Αυτό χρησιμοποιείται ως δεδομένο για τον υπολογισμό του χρόνου ταξιδιού ενός πλοίου της εποχής λαμβάνοντας υπ όψιν στοιχεία για το ταξίδι από τον Θουκυδίδη.

• Εντοπισμός πόλεων και τοποθέτηση αντικειμένων στα σημεία που βρίσκονταν με ορισμένο τρόπο, ώστε να καταλάβουν ότι οι πόλεις αυτές βρίσκονται κοντά στην Αθήνα (Αιγαίο- Ιωνία).

• Χάραξη διαδρομών π.χ. Πειραιάς-Μυτιλήνη.• Εισαγωγή πληροφοριών στο χάρτη μετά από αναζήτηση στο

διαδίκτυο.• Χρήση μεγεθυντικού φακού για εγγύτερη παρατήρηση

γεωγραφικών σημείων.

BΤο εργαλείο υποστηρίζει τη διαπραγμάτευση των παρακάτω ιστορικών εννοιών:• H σημασία της συμμαχίας, τα μέλη, οι υποχρεώσεις, οι

αποστάσεις των συμμαχικών πόλεων.• Η έννοια της ηγεμονίας. • Η έννοια του εμπορίου, τα εμπορικά αγαθά κάθε πόλης.• Η έννοια της ναυσιπλοΐας , η σημασία της ύπαρξης

πολυάριθμων και γρήγορων πλοίων για την ναυσιπλοΐα.• Σχέση ναυτικής ισχύος με εμπορική κυριαρχία.• Η έννοια της αποστασίας, ποιοι αποστατούν.• Οι ναυτικοί δρόμοι που ακολουθούσαν.

BΌλα αυτά πραγματοποιούνται: • Με την τοποθέτηση των τοπωνυμίων των εμπορικών αγαθών

πάνω στον χάρτη.• Με την παρατήρηση των αποστάσεων μεταξύ συμμάχων. • Παρατήρηση και συσχέτιση στο χάρτη των πόλεων που

αποστατούν.• Τον υπολογισμό με τη βοήθεια του χάρτη των αποστάσεων

και των ναυτικών δρόμων.

ΓΙσχυρά σημεία του σεναρίου:• Η επαφή των μαθητών με τη γεωγραφία και το χάρτη.• Η τοποθέτηση των μαθητών στο χώρο με τρόπο απλό.• Η οπτικοποίηση της περιόδου εκείνης, του χώρου και η

σύνδεση χώρου-γεγονότων.• Η δυνατότητα να παρακολουθήσουν στο χάρτη τις πόλεις της

συμμαχίας και τις αποστάσεις.• Η δυνατότητα των μαθητών να δημιουργήσουν το δικό τους

χάρτη, να τον επεξεργαστούν, να χαράξουν πορείες, να παρέμβουν σ' αυτόν.

• Η δυνατότητα των μαθητών να αποτυπώσουν στο χάρτη την κατάσταση εκείνης της περιόδου.

ΓΑδυναμίες σεναρίου.

• Υπάρχουν πάρα πολλοί στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν, άσχετοι μεταξύ τους. (μόνο σε τρεις διδακτικές ώρες).

• Δίνεται περισσότερη έμφαση στο εργαλείο παρά στα ιστορικά γεγονότα.

• Οι οδηγίες των δραστηριοτήτων δεν είναι συγκεκριμένες και αναλυτικές.

• Οι δραστηριότητες είναι πολλές και ασύνδετες μεταξύ τους.• Η αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο γίνεται χωρίς

συγκεκριμένες οδηγίες και χωρίς σύνδεση με τα υπόλοιπα με αποτέλεσμα να επιφορτίζει τους μαθητές με επιπλέον δουλειά για κάτι αποσπασματικό και ξεκομμένο. Θα έπρεπε να υπάρχει κάποια σχέση των πληροφοριών με τις ιστορικές έννοιες.

ΓΑδυναμίες σεναρίου.

• Για την χάραξη πορείας δεν δίνει πολλά δεδομένα (π.χ. ημέρες, ενδιάμεσοι σταθμοί κ.ά.)

• Δίνεται περισσότερη έμφαση στην απεικόνιση μιας κατάστασης παρά στο να βγάλουν συμπεράσματα οι μαθητές.

• Δεν αναφέρονται πουθενά οι λόγοι της αποστασίας.• Δεν υπάρχει ξεκάθαρη αναφορά στη μετάβαση από τη

συμμαχία στην ηγεμονία.• Δεν γίνεται αναφορά στα χρήματά του συμμαχικού ταμείου

και πώς αξιοποιήθηκαν από τη συμμαχία.• Οι πληροφορίες που μας δίνει η πηγή 3 δεν μας χρησιμεύουν

κάπου.

Γ (προτάσεις βελτίωσης)

• Θα έπρεπε να αναθέσει στους μαθητές να κάνουν συγκεκριμένα βήματα με το εργαλείο.

• Θα έπρεπε να ωθεί τους μαθητές στον προβληματισμό και στην εξαγωγή συμπερασμάτων.

• Θα έπρεπε να δώσει συγκεκριμένες οδηγίες για τις δραστηριότητες και πιο αναλυτικές και με κάποιο τρόπο να τις συνδέσει μεταξύ τους.

• Θα έπρεπε να δίνει συγκεκριμένες οδηγίες για την αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο, με συγκεκριμένες λέξεις-κλειδιά και στόχους και να συνδέσει τις πληροφορίες αυτές που θα συλλέξουν με τα υπόλοιπα.

Γ (προτάσεις βελτίωσης)

• Θα έπρεπε να τους δώσει πληροφορίες για τα χρήματα του συμμαχικού ταμείου και πως αξιοποιήθηκαν από τη συμμαχία.

• Θα έπρεπε να προβληματίσει τους μαθητές για τα αίτια της αποστασίας και για τη σχέση των φόρων που πληρώνουν και τις πόλεις που αποστάτησαν.

• Θα έπρεπε να βάλει τους μαθητές να αναζητήσουν και να αποτυπώσουν στο χάρτη τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Σπαρτιατών.

• Θα έπρεπε να ζητήσει από τους μαθητές να συγκρίνουν τις εκστρατείες αθηναϊκής και σπαρτιατικής συμμαχίας και τη διαφορετική πολιτική των Αθηναίων-Σπαρτιατών και να εμβαθύνουν.

Βασιλείου Νικολέτα, Φιλόλογος, Επιμορφούμενη Επιμορφώτρια Β’

επιπέδουΠΑΚΕ Ρόδου