Αξιολόγηση επιχειρημάτων
TRANSCRIPT
Αξι
ολό
γησ
η
συ
λλο
γισ
μώ
ν
Αξιολόγηση επιχειρήματος
Αληθινό + Έγκυρο = Ορθό
Οι προκείμενες και το συμπέρασμα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα
Η μορφή του είναι σύμφωνη με τους κανόνες της λογικής
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Όσοι λαοί κατοικούν σε φτωχά εδάφη είναι καταδικασμένοι σε μόνιμη πενία (φτώχεια)
- Ο ελληνικός λαός κατοικεί ανέκαθεν σε φτωχά εδάφη.
- Άρα, ο ελληνικός λαός είναι καταδικασμένος σε πενία.
Έλεγχος: 1η προκείμενη: Αλήθεια;
2η προκείμενη: Αλήθεια;
(αποτελούν γενικά αποδεκτές αλήθειες ή είναι προσωπικές γνώμες, υποκειμενικές εκτιμήσεις; )
Είναι έγκυρο;
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Όσοι λαοί κατοικούν σε φτωχά εδάφη είναι καταδικασμένοι σε μόνιμη πενία (φτώχεια)
- Ο ελληνικός λαός κατοικεί ανέκαθεν σε φτωχά εδάφη.
- Άρα, ο ελληνικός λαός είναι καταδικασμένος σε πενία.
Έλεγχος: 1η προκείμενη:
Υποκειμενική γνώμη
2η προκείμενη: Αλήθεια
Είναι έγκυρο; Ναι
Ψευδές + έγκυρο = Μη ορθό
Αξιολόγηση επιχειρήματος
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια;
2η προκείμενη: Αλήθεια;
Είναι έγκυρο;
• Η θάλασσα σταματάει τη δίψα, γιατί είναι νερό
Το νερό σταματάει τη δίψα
Η θάλασσα είναι νερό.
Άρα, η θάλασσα σταματάει τη δίψα
Αξιολόγηση επιχειρήματος
Έλεγχος: 1η προκείμενη:
Ψευδής (Δε σταματάει τη δίψα κάθε είδους νερό)
2η προκείμενη: Αλήθεια
Είναι έγκυρο; Έγκυρο
Έγκυρο + Ψευδές = Μη ορθό
• Η θάλασσα σταματάει τη δίψα, γιατί είναι νερό
Το νερό σταματάει τη δίψα
Η θάλασσα είναι νερό.
Άρα, η θάλασσα σταματάει τη δίψα
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Μόνο αν ο νόμος αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ, το δικαστήριο τιμωρεί.
- Ο ποινικός νόμος δεν αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ.
- Άρα, το αδίκημα Ψ δεν τιμωρείται.
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια;
2η προκείμενη: Αλήθεια;
Είναι έγκυρο;
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Μόνο αν ο νόμος αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ, το δικαστήριο τιμωρεί.
- Ο ποινικός νόμος δεν αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ.
- Άρα, το αδίκημα Ψ δεν τιμωρείται.
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια
2η προκείμενη: Αλήθεια
Είναι έγκυρο
Αληθινό + Έγκυρο = Ορθό
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Αν ο δρόμος είναι παγωμένος, το ταχυδρομείο θα αργήσει.
- Το ταχυδρομείο άργησε.
- Άρα, ο δρόμος είναι παγωμένος.
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια;
2η προκείμενη: Αλήθεια;
Είναι έγκυρο;
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Αν ο δρόμος είναι παγωμένος, το ταχυδρομείο θα αργήσει.
- Το ταχυδρομείο άργησε.
- Άρα, ο δρόμος είναι παγωμένος.
Έλεγχος: 1η προκείμενη: Αλήθεια
2η προκείμενη: Αλήθεια ΔΕΝ είναι έγκυρο (η
δεύτερη προκείμενη πρέπει να επιβεβαιώνει την υπόθεση: Θα έπρεπε να ήταν = ο δρόμος είναι παγωμένος)
Αληθινό + Άκυρο = ΜΗ Ορθό
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Αν εκλεγεί ο δήμαρχος Χ θα λυθεί το συγκοινωνιακό πρόβλημα της πόλης.
- Ο δήμαρχος Χ δεν εξελέγη.
- Το πρόβλημα παραμένει άλυτο.
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια ;
2η προκείμενη: Αλήθεια ;
Είναι έγκυρο ;
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Αν εκλεγεί ο δήμαρχος Χ θα λυθεί το συγκοινωνιακό πρόβλημα της πόλης.
- Ο δήμαρχος Χ δεν εξελέγη.
- Το πρόβλημα παραμένει άλυτο
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Ψευδής
2η προκείμενη: Αλήθεια
Είναι έγκυρο
Ψευδές + Έγκυρο = ΜΗ Ορθό
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Νομίζω ότι οι νέοι σπουδάζουν ιατρική είτε γιατί θέλουν να κερδίσουν πολλά χρήματα, είτε γιατί ενδιαφέρονται για τον άνθρωπο.
- Ο Α θέλει να γίνει πλούσιος.
- Άρα, δεν ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους.
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Αλήθεια;
2η προκείμενη: Αλήθεια;
Είναι έγκυρο;
Αξιολόγηση επιχειρήματος
- Νομίζω ότι οι νέοι σπουδάζουν ιατρική είτε γιατί θέλουν να κερδίσουν πολλά χρήματα, είτε γιατί ενδιαφέρονται για τον άνθρωπο.
- Ο Α θέλει να γίνει πλούσιος.
- Άρα, δεν ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους.
Έλεγχος:
1η προκείμενη: Ψευδές (μπορεί να υπάρχουν και άλλοι λόγοι)
2η προκείμενη: Αλήθεια;
Είναι έγκυρο;
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Στο περσινό μου ταξίδι στο Παρίσι ένας τελωνειακός υπάλληλος μου φέρθηκε με αγένεια.
- Άρα, οι Γάλλοι είναι αγενείς.
Έλεγχος:
Είναι γενίκευση: ελέγχω αν είναι τέλεια η επαγωγή, αν στηρίζεται σε επαρκή στοιχεία ή είναι βεβιασμένη η γενίκευση
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Στο περσινό μου ταξίδι στο Παρίσι ένας τελωνειακός υπάλληλος μου φέρθηκε με αγένεια.
- Άρα, οι Γάλλοι είναι αγενείς.
Έλεγχος:
Είναι γενίκευση:
Ατελής επαγωγή
Βεβιασμένη γενίκευση (από μία περίπτωση εξάγω ένα συμπέρασμα για το όλο)
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά. Ήταν επόμενο, αφού από μπροστά μου πέρασε μια μαύρη γάτα.
Έλεγχος: Είναι αίτιο -
αποτέλεσμα: ελέγχω αν:
Α) το αίτιο έχει λογική ή απλά χρονική σχέση με το αποτέλεσμα
Β) αν η αιτία είναι επαρκής και αναγκαία.
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά. Ήταν επόμενο, αφού από μπροστά μου πέρασε μια μαύρη γάτα.
Έλεγχος: Είναι αίτιο - αποτέλεσμα:
ελέγχω αν: Α) το αίτιο έχει απλά
χρονική σχέση με το αποτέλεσμα
Β) Άρα δεν αποτελεί ούτε επαρκή ούτε και αναγκαία προϋπόθεση για το αποτέλεσμα.
Άρα, το συμπέρασμα είναι ΜΗ ΟΡΘΟ
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά. Ήταν επόμενο, αφού από μπροστά μου πέρασε μια μαύρη γάτα.
Έλεγχος:
Είναι αίτιο - αποτέλεσμα: Α) το αίτιο έχει λογική σχέση με το αποτέλεσμα
Β) αν η αιτία είναι επαρκής και αναγκαία.
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Πιστεύω ότι θα πάρω το μεγαλύτερο βαθμό στην τάξη, γιατί μελέτησα περισσότερο από όλους.
Έλεγχος: Είναι αίτιο - αποτέλεσμα:
(αίτιο: μελέτη – αποτέλεσμα: βαθμός) ελέγχω αν:
Α) το αίτιο έχει λογική ή απλά χρονική σχέση με το αποτέλεσμα
Β) αν η αιτία είναι επαρκής (φτάνει μόνο αυτή) και αναγκαία (χωρίς αυτή δεν προκαλείται το αποτέλεσμα)
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Πιστεύω ότι θα πάρω το μεγαλύτερο βαθμό στην τάξη, γιατί μελέτησα περισσότερο από όλους.
Έλεγχος: Είναι αίτιο - αποτέλεσμα: Α) το αίτιο έχει λογική
σχέση με το αποτέλεσμαΒ) Η αιτία δεν είναι
επαρκής (δεν φτάνει μόνο αυτή) αν και είναι αναγκαία (χωρίς αυτή δεν προκαλείται το αποτέλεσμα)
ΑΝΑΓΚΑΙΑ + ΌΧΙ ΕΠΑΡΚΗΣ= ΜΗ ΟΡΘΟ
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Η λογοκλοπή είναι σαν τη φοροδιαφυγή.
- Πολλοί άνθρωποι τη συνηθίζουν
- Δε βλάπτει κανέναν- Και κάνει τη ζωή του
δράστη λίγο πιο άνετη.- Συνεπώς, και τα δύο
είδη κλοπής δικαιολογούνται.
Έλεγχος:
Είναι αναλογία
Ελέγχω:
Α) ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΗ:
1. Είναι οι ομοιότητες επαρκείς;
2. Είναι σχετικές με το θέμα;
3. (αληθές; Έγκυρο;)
Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος
- Η λογοκλοπή είναι σαν τη φοροδιαφυγή.
- Πολλοί άνθρωποι τη συνηθίζουν
- Δε βλάπτει κανέναν- Και κάνει τη ζωή του δράστη
λίγο πιο άνετη.- Συνεπώς, και τα δύο είδη
κλοπής δικαιολογούνται.
Έλεγχος: Είναι αναλογία Δεν είναι αληθείς όλες οι
προτάσεις στις οποίες στηρίζεται το συμπέρασμα (π.χ. η β ομοιότητα: δεν είναι αλήθεια ότι φοροδιαφυγή και η λογοκλοπή δεν βλάπτουν κανέναν)
Το συμπέρασμα δεν απορρέει λογικά από τις προκείμενες (άρα και άκυρος ο συλλογισμός)
= ΜΗ ΟΡΘΟ το επιχείρημα
Το σόφισμα
είναι ένας συλλογισμός με τον οποίο ο πομπός προσπαθεί
σκόπιμα να παραπλανήσει το δέκτη στήνοντάς του μια λογική
παγίδα.
Προσπαθώ να σε παραπλανήσω.
Μπορείς να βρεις την παγίδα που σου
έστησα;