บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

33

Click here to load reader

Upload: -

Post on 01-Jul-2015

622 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

บาลี�ไวยากรณ์� ๔บรรยายโดย

พระมหาธานิ�นิทร� อาท�ตวโร,ดร.น.ธ.เอก,ป.ธ.๘,พธ.บ.(องกฤษ),พธ.ม.(บาลี�),พธ.ด.(พระพ�ทธศาสนา)

สมาส

สมาส คื�อการย่�อศพท�ตั้�งแตั้� ๒ ศพท�ขึ้#�นไป เขึ้%าเป&นศพท�เด�ย่วกน ม�ร(ปว)เคืราะห์�ว�า “สมส)ย่เตั้ตั้) สมาโส (สท,โท) แปลีว�า (โย่ สท,โท อ.ศพท� ใด (ตั้ย่า อนท�าน) สมส)ย่เตั้ ย่�อมย่�อพร%อม อ)ตั้) เพราะเห์ตั้�น�น (โส สท,โท อ.ศพท�น�น) สมาโส ชื่�/อว�า สมาส ประเภทของสมาสสมาสม� ๒ ประเภท คื�อ ๑. สมาสว�าโดย่ก)จ ๒. สมาสว�าโดย่ชื่�/อ

๑. สมาสว�าโดย่ก)จ ม� ๒ อย่�าง คื�อ ๑ ) ลี�ตั้ตั้สมาส ลีบว)ภตั้ตั้) เชื่�น

- กฐิ)นส,ส ท�ส,ส4 กฐิ)นท�ส,ส4 ผ้%าเพ�/อกฐิ)น - รญฺ,โญ ป�ตั้,โตั้ ราชื่ป�ตั้,โตั้ โอรส ขึ้องพระราชื่า ๒ ) อลี�ตั้ตั้สมาส ไม�ลีบว)ภตั้ตั้) เชื่�น - ท(เร น)ทาน4 ท(เรน)ทาน4 (วตั้ถุ�) ม�น)ทาน เป&นท�/ใกลี% - อ�รส) โลีโม ย่ส,ส โส อ�รส)โลีโม

Page 2: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

(พ,ราห์,มโณ) พราห์มณ�ม�ขึ้นท�/อก

๒. สมาสว�าโดย่ชื่�/อ ม� ๖ อย่�าง คื�อ ๑) กมมธารย่สมาส ๒) ท)คื�สมาส ๓) ตั้ปป�ร)สสมาส ๔) ทวนทวสมาส ๕) อพย่ย่�ภาวสมาส ๖) พห์�พพ)ห์)สมาส

๑) กมมธารย่สมาสกมมธารย่สมาส คื�อ สมาสท�/ม�นามศพท� ๒ บท ลีงว)ภตั้ตั้)แลีะวจนะอย่�างเด�ย่วกน บทห์น#/งเป&นนามนาม บทห์น#/งเป&นคื�ณนาม คื�อบทห์น#/งเป&นประธาน บทห์น#/งเป&นว)เสสนะ ห์ร�อเป&นคื�ณนามท�ง ๒ บท ม�บทอ�/นเป&นประธาน เชื่�น - มห์น,โตั้ ป�ร)โส มห์าป�ร)โส - อน,โธ จ วธ)โร จ อน,ธวธ)โร (ป�ร)โส) กมมธารย่สมาส ม� ๖ อย่�าง คื�อ ๑. ว)เสสนบ�พพบท๒. ว)เสสน�ตั้ตั้รบท๓. ว)เสสโนภย่บท๔. ว)เสสโนปมบท๕. สมภาวนบ�พพบท ๖. อวธารณบ�พพบท

๑. ว�เสสนิบ!พพบท ว)เสสนบ�พพบท คื�อ ม�บทว)เสสนะอย่(�ห์น%า บทประธานอย่(�ห์ลีง เชื่�น- มห์น,โตั้ ป�ร)โส มห์าป�ร)โส บ�ร�ษให์ญ�- ขึ้ตั้,ตั้)ย่า กญฺ,ญา ขึ้ตั้,ตั้)ย่กญฺ,ญา นางกษตั้ร)ย่�

2

Page 3: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

- น�ลี4 อ�ป,ปลี4 น�ลี�ป,ปลี4 ดอกบวเขึ้�ย่ว ขึ้%อสงเกตั้ สมาสน��เอา มห์น,ตั้ ศพท� เป&น มห์า เชื่�น มห์าราชื่า มห์านคืร4 มห์ามจ,โจ เป&นตั้%น ขึ้%อสงเกตั้ (ตั้�อ)ลีบอกษรตั้วห์ลีงขึ้องบทว)เสสนะ เห์ลี�อไว%แตั้�อกษรตั้วห์น%า เชื่�น - ก�จ,ฉิ)ตั้า ท)ฏฺ@ฐิ) ก�ท)ฏฺ@ฐิ) ท)ฏฐิ)อนบณฑิ)ตั้เกลี�ย่ด- ปธาน4 วจน4 ปาวจน4 คื4าเป&นประธาน- สน,โตั้ ป�ร)โส สป,ป�ร)โส บ�ร�ษระงบแลี%ว

๒. ว)เสสน�ตั้ตั้รบท ว)เสสน�ตั้ตั้รบท คื�อ ม�บทว)เสสนะอย่(�ห์ลีง บทประธานอย่(�ห์น%า เชื่�น - สตั้,โตั้ ว)เสโส สตั้,ตั้ว)เสโส สตั้ว�ว)เศษ- นโร วโร นรวโร นระผ้(%ประเสร)ฐิ - มน�ส,โส ทลี)ท,โท มน�ส,สทลี)ท,โท มน�ษย่�ผ้(%ขึ้ดสน

๓. ว)เสสโนภย่บทว)เสสโนภย่บท คื�อ ม�บทท�ง ๒ เป&นว)เสสนะ ม�บทอ�/นเป&นประธาน ม�คื4าแปลีว�า ท�ง...ท�ง... เชื่�น - ส�ตั้ญฺ,จ สมฏฺ@ฐิญฺ,จ ส�ตั้สมฏฺ@ฐิ4 (ฐิาน4 ท�/) ท�งเย่Cนท�งเกลี��ย่ง - อน,โธ จ วธ)โร จ อน,ธวธ)โร (ป�ร)โส บ�ร�ษ) ท�งบอดท�งห์นวก - ขึ้ญฺ,โชื่ จ ขึ้�ชื่,โชื่ จ ขึ้ญฺ,ชื่ขึ้�ชื่,โชื่ (ป�ร)โส บ�ร�ษ) ท�งกระจอกท�งคื�อม

๔. ว)เสสโนปมบทว)เสสโนปมบท คื�อ ม�บทว)เสสนะเป&นอ�ปมา ม� ๒ อย่�าง คื�อ ว)เสสนะอย่(�แลีะอย่(�ห์ลีง เชื่�น ๑) สมาสท�/ม�อ�ปมาอย่(�ห์น%า ชื่�/อว�า อ�ปมาบ�พพบท เชื่น

3

Page 4: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

- สง,ขึ้4 อ)ว ปณ,ฑิร4 สง,ขึ้ปณ,ฑิร4 (ขึ้�ร4 น4�านม) ขึ้าวเพ�ย่งดงสงขึ้� - กาโก อ)ว ส(โร กากส(โร คืนกลี%าเพ�ย่งดงกา - ท)พ,พ4 อ)ว จก,ขึ้� ท)พ,พจก,ขึ้� จกษ�เพ�ย่งดงท)พย่� ๒) สมาสท�/ม�อ�ปมาอย่(�ห์ลีง เร�ย่กว�า อ�ปมาน�ตั้ตั้รบท เชื่�นนโร ส�โห์ อ)ว นรส�โห์ นระเพ�ย่งดงส�ห์ะ ญาณ4 จก,ขึ้� อ)ว ญาณจก,ขึ้� ญาณเพ�ย่งดงจกษ�ปญฺ,ญา ปาสาโท อ)ว ปญฺ,ญาปาสาโท ปDญญาเพ�ย่งดงปราสาท

๕. สมภาวนบ�พพบท สมภาวนบ�พพบท ม�บทห์น%าท�/ประกอบด%วย่ อ)ตั้) ศพท� บทห์ลีงเป&นประธาน เชื่�น ขึ้ตั้,ตั้)โย่ (อห์4) อ)ตั้) มาโน ขึ้ตั้,ตั้)ย่มาโนน มานะว�า (เราเป&น) กษตั้ร)ย่� สตั้,โตั้ อ)ตั้) สญฺ,ญา สตั้,ตั้สญฺ,ญา คืวามส4าคืญว�าสตั้ว� สมโณ (อห์4) อ)ตั้) ปฏ)ญฺ,ญา สมณปฏ)ญฺ,ญา ปฏ)ญญาว�า (เราเป&น) สมณะ

๖. อวธารณบ�พพบท อวธารณบ�พพบท ม�บทห์น%าท�/ประกอบด%วย่ เอว ศพท� บทห์ลีงเป&นประธาน เชื่�น ปญฺ,ญา เอว ปโชื่โตั้ ปญฺ,ญาปโชื่โตั้ (ประท�ป) อนโพลีงท/วคื�อปDญญาพ�ท,โธ เอว รตั้น4 พ�ท,ธรตั้น4 รตั้นะ คื�อพระพ�ทธเจ%า สท,ธา เอว ธน4 สท,ธาธน4 ทรพย่� คื�อศรทธา

คื4าถุามท%าย่บท

๑. กมมธารย่สมาส คื�อ สมาสเชื่�นไร ม�ก�/อย่�าง อะไรบ%าง ?

4

Page 5: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

๒. ว)เสสนบ�พพบท คื�อ สมาสเชื่�นไร ตั้�งว)เคืราะห์�ว�าอย่�างไร ย่กตั้วอย่�างประกอบด%วย่ ?๓. ศพท�ว�า มห์าป�ร)โส เป&นสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ?๔. ว)เสสน�ตั้ตั้รบท คื�อสมาสเชื่�นไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร? ๕. ศพท�ว�า มน�ส,สทลี)ท,โท ส4าเรCจมาจากสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๖. ว)เสสโนภย่บท คื�อสมาส เชื่�นไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ?๗. ศพท�ว�า อน,ธวธ)โร ส4าเรCจมาจากสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๘. ว)เสสโนปมบท คื�อสมาสเชื่�นไร อธ)บาย่พอให์%ได%ใจคืวาม ?๙. ศพท�ว�า กากส(โร ส4าเรCจมาจากสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๑๐. ศพท�ว�า นรส�โห์ ส4าเรCจมาจากสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๑๑. สมภาวนบ�พพบท คื�อสมาสเชื่�นไร อธ)บาย่พร%อมท�งตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๑๒. ศพท�ว�า ขึ้ตั้,ตั้)ย่มาโน ส4าเรCจมาจากสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๑๓. อวธารณบ�พพบท คื�อสมาสเชื่�นไร อธ)บาย่พร%อมท�งย่กตั้วอย่�างมาด(?

ท�คุ!สมาส

ท)คื�สมาส คื�อ สมาสท�/ม�ปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๑-๙๘ (เอก-อฏฺ@ฐิานว�ตั้)) อย่(�ขึ้%างห์น%า บทห์ลีงท4าห์น%าท�/เป&นประธาน

5

Page 6: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

ท)คื�สมาส ม� ๒ อย่�าง คื�อ ๑) สมาห์ารท)คื�สมาส ๒) อสมาห์ารท)คื�สมาส

๑) สมาห์ารท)คื�สมาส คื�อ สมาสท�/รวมนามศพท�ท�/ม�เน��อคืวามเป&นพห์�วจนะ ให์%เป&นเอกวจนะ นปHสกลี)งคื�อย่�างเด�ย่ว เชื่�น

- ตั้โย่ โลีกา ตั้)โลีก4 โลีก ๓ - จตั้ส,โส ท)สา จตั้�ท,ท)ส4 ท)ศ ๔ - ปญฺ,จ อ)น,ท,ร)ย่าน) ปญฺ,จ)น,ท,ร)ย่4 อ)นทร�ย่� ๕

๒) อสมาห์ารท)คื�สมาส คื�อสมาสท�/เน��อคืวามม�ลี)งคื� การนตั้� แลีะวจนะอะไร เม�/อส4าเรCจเป&นบทสมาสแลี%วคืงลี)งคื�การนตั้�แลีะวจนะไว%ตั้ามเด)ม เชื่�น

- เอโก ป�คื,คืโลี เอกป�คื,คืโลี บ�คืคืลีผ้(%เด�ย่ว - จตั้ส,โส ท)สา จตั้�ท,ท)สา ท)ศ ๔ ท. - ปญฺ,จ พลีาน) ปญฺ,จพลีาน) ก4าลีง ๕ ท.

ข#อคุวรจำ%า/จำ!ดเนิ#นิท�&คุวรเข#าใจำ ๑. ท)คื�สมาส ตั้%องใชื่%ปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๑ ถุ#ง ๙๘ น4าห์น%านามจ#งเป&นท)คื�สมาส

๑) ถุ%าปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๙๙ ขึ้#�นไปน4าห์น%านามนาม ไม�จดเป&นท)คื�สมาส แตั้�เป&นฉิฏฐิ�ตั้�ลีย่าธ)กรณพห์�พพ)ห์)สมาสเท�าน�น เชื่�น ปญฺ,จสตั้ภ)ก,ขึ้( อ. ภ)กษ�ม�ร%อย่ห์%าเป&นประมาณ

๒) ถุ%าปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๙๙ ขึ้#�นไป ตั้ามห์ลีงนาม นามอย่(�ห์น%าตั้%องเป&นฉิฏฐิ�ตั้ปป�ร)สสมาสเท�าน�น เชื่�น ป�ร)สสห์ส,ส4 อ.พนแห์�งบ�ร�ษ

๓) ถุ%าป(รณสงขึ้ย่าน4าห์น%านามนาม เป&นว)เสสนบ�พพบท กมมธารย่สมาส เชื่�น ตั้ตั้)ย่ป�ร)โส อ.บ�ร�ษท�/ ๓

6

Page 7: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

๔) ถุ%าป(รณสงขึ้ย่าน4าห์น%าห์ร�อตั้ามห์ลีงนามนาม ถุ%าม�อญบท เป&นฉิฏฐิ�ตั้�ลีย่าธ)กรณพห์�พพ)ห์)สมาส เชื่�น อตั้,ตั้ปญฺ,จโม (ชื่โน) ชื่น ม�ตั้นเป&นท�/ ๕

๒. ปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๑ ถุ#ง ๙๘ เวลีาแย่กคื4าออกมาตั้�งว)เคืราะห์� ม�ขึ้%อคืวามก4าห์นด ดงน��

๑) เฉิพาะ เอก ให์%ลีงว)ภตั้ตั้)เด�ย่วกนกบนามนาม เฉิพาะ ส) ปฐิม. เท�าน�น แลีะให์%เป&นลี)งคื�เด�ย่วกนด%วย่ เชื่�น เอโก ป�คื,คืโลี เอกป�คื,คืโลี

เอก4 ก�ลี4 เอกก�ลี4 ๒) จ4านวนตั้�งแตั้� ๒ ถุ#ง ๑๘ ให์%ลีง โย่ ปฐิมา. ท�งสงขึ้ย่าแลีะนามนาม ให์%เป&นลี)งคื�เด�ย่วกนด%วย่ เชื่�น เทว ธม,มา ท,ว)ธม,มา, จตั้ส,โส ท)สา จตั้�ท,ท)สา, ตั้�ณ) จ�วราน) ตั้)จ�วราน)

๓) จ4านวนตั้�งแตั้� ๑๙ ถุ#ง ๙๘ สงขึ้ย่ากบนามนามขึ้ดแย่%งกนอย่(� คื�อสงขึ้ย่าลีง ส) ปฐิมา. นามนามลีง โย่ ปฐิมา. แลีะสงขึ้ย่าเป&นเฉิพาะอ)ตั้ถุ�ลี)งคื� ส�วนนามนามเป&นลี)งคื�ใดกCได% เชื่�น ว�ส ป�คื,คืลีา ว�สป�คื,คืลีา, ปญฺ,ญาส ก�ลีาน) ปญฺ,ญาสก�ลีาน) เป&นตั้%น

แบบฝึ*กห+ด ท�คุ!สมาส

๑. ท)คื�สมาส ใชื่%ปกตั้)สงขึ้ย่าตั้�งแตั้�จ4านวนเท�าไร ถุ#งเท�าไร จ#งเร�ย่กว�า ท)คื�สมาส

๒. ท)คื�สมาส ม�ก�/อย่�าง อะไรบ%าง ? ๓. ศพท�ว�า ตั้)โลีก4 เป&น สมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ?

๔. สมาสท�/ม�ปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๙๙ ขึ้#�นไปน4าห์น%า เป&นท)คื�สมาสห์ร�อไม� ถุ%าเป&นไม�ได%เป&นสมาสอะไร

7

Page 8: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

๕. สมาสท�/ม�ปกตั้)สงขึ้ย่า ตั้�งแตั้� ๙๙ ขึ้#�นไปตั้ามห์ลีง เป&นท)คื�สมาสห์ร�อไม� ถุ%าเป&นได% เป&นประเภทไร ถุ%าเป&นไม�ได% เป&นสมาสอะไร

ต+ปปร�สสมาส

ตั้ปป�ร)สสมาส คื�อ สมาสท�/ม�บทห์น%าประกอบด%วย่ว)ภตั้ตั้)ท%ง ๖ อย่�าง ย่กเว%นปฐิมาว)ภตั้ตั้) คื�อ ประกอบด%วย่ ท�ตั้)ย่าว)ภตั้ตั้) จนถุ#ง สตั้ตั้ม�ว)ภตั้ตั้) เชื่�น

๑. ท�ตั้)ย่าว)ภตั้ตั้) _ ส�ขึ้4 ปตั้,โตั้ ส�ขึ้ป,ปตั้,โตั้ (ป�ร)โส บ�ร�ษ) ผ้(%ถุ#งแลี%วซึ่#/งส�ขึ้

_ คืาม4 คืโตั้ คืามคืโตั้ (ป�ร)โส บ�ร�ษ) ไปแลี%วส(�บ%าน ๒. ตั้ตั้)ย่าว)ภตั้ตั้) _ สลี,เลีน ว)ท,โธ สลี,ลีว)ท,โธ (ชื่น,ตั้� สตั้ว�) ลีนลี(กศร แทงแลี%ว

๓. จตั้�ตั้ถุ�ว)ภตั้ตั้) _ กฐิ)นส,ส ท�ส,ส4 กฐิ)นท�ส,ส4 ผ้%าเพ�/อกฐิ)น _ อาคืน,ตั้�กส,ส ภตั้,ตั้4 อาคืน,ตั้�กภตั้,ตั้4 ภตั้รเพ�/อผ้(%มา

_ คื)ลีานส,ส เภสชื่,ชื่4 คื)ลีานเภสชื่,ชื่4 ย่า เพ�/อคืนไขึ้% ๔. ปDญจม�ว)ภตั้ตั้) _ โจรม,ห์า ภย่4 โจรภย่4 ภย่จากโจร มรณส,มา ภย่4 มรณภย่4 ภย่ แตั้�คืวามตั้าย่ พน,ธนา ม�ตั้,โตั้ พน,ธนม�ตั้,โตั้ (สตั้,โตั้ สตั้ว�) พ%นแลี%ว จากเคืร�/องผ้(ก

๕. ฉิฏฐิ�ว)ภตั้ตั้) _ รญฺ,โญ ป�ตั้,โตั้ ราชื่ป�ตั้,โตั้ พระโอรส ขึ้องพระราชื่

/ บ�ตั้ร ขึ้องพระราชื่า _ ธญฺ,ญาน4 ราส) ธญฺ,ญราส) กอง แห์�งขึ้%าวเปลี�อก _ ร�ก,ขึ้ส,ส สาขึ้า ร�ก,ขึ้สาขึ้า ก)/ง แห์�งตั้%นไม%

8

Page 9: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

๖. สตั้ตั้ม�ว)ภตั้ตั้) _ ร(เป สญฺ,ญา ร(ปสญฺ,ญา คืวามส4าคืญ ในร(ป _ ส4สาเร ท�ก,ขึ้4 ส4สารท�ก,ขึ้4 คืวามท�กขึ้� ในสงสาร _ วเน ป�ป,ผ้4 วนป�ป,ผ้4 ดอกไม% ในปJา

แบบฝึ*กห+ด ต+ปป!ร�สสมาส

๑. ตั้ปป�ร)สสมาส คื�อสมาสเชื่�นไร ส�ขึ้ป,ปตั้,โตั้ เป&นสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ?๒. สลี,ลีว)ท,โธ เป&นสมาสอะไร แปลีว�าอย่�างไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ?๓. มรณภย่4 เป&นสมาสอะไร แปลีว�าอย่�างไร ตั้�งว)เคืราะห์�มาด( ?๔. ราชื่ป�ตั้,โตั้ เป&นสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�แลีะแปลีมาด( ฦ๕. วนป�ป,ผ้4 เป&นสมาสอะไร แปลีว�าอย่�างไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร อธ)บาย่

นิ บ!พพบทก+มมธารยสมาส หร,อ อ!ภยต+ปป!ร�สสมาส

น บ�พพบทกมมธารย่สมาส ห์ร�อ อ�ภย่ตั้ปป�ร)สสมาส คื�อ สมาสท�/ม� น ศพท� ปฏ)เสธว�า ส)/งน��ไม�ใชื่�ส)/งน�น เชื่�น อนร)โย่ ไม�ใชื่�พระอร)ย่ะ เป&นตั้%น ม� ๒ อย่�าง คื�อ

๑. ม� น เป&นบทห์น%า พย่ญชื่นะอย่(�ห์ลีง ให์%แปลีง น เป&น อ เชื่�น

_ น พ,ราห์,มโณ อพ,ราห์,มโณ (ชื่นน��) ไม�ใชื่�พราห์มณ�

_ น วสโลี อวสโลี (ชื่นน��) ไม�ใชื่�คืนถุ�อย่ (คืนชื่/ว) ๒. น อย่(�ห์น%า สระอย่(�ห์ลีง แปลีง น เป&น อน เชื่�น _ น อส,โส อนส,โส (สตั้ว�น��) ไม�ใชื่�ม%า _ น อร)โย่ อนร)โย่ (ชื่นน��) ไม�ใชื่�พระอร)ย่ะเจ%า

9

Page 10: บาลีไวยากรณ์ ๔ สมาส,ตัทธิต

แบบฝึ*กห+ด นิ บ!พพบทก+มมธารยสมาส หร,อ อ!ภยต+ปป!ร�สสมาส

๑. น บ�พพบทกมมธารย่สมาส ห์ร�อ อ�ภย่ตั้ปป�ร)สสมาส คื�อสมาสเชื่�นไร

๒. อพ,ราห์,มโณ เป&นสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ลีองตั้�งแปลีมาด(

๓. อนร)โย่ เป&นสมาสอะไร ตั้�งว)เคืราะห์�อย่�างไร ลีองตั้�งแลีะแปลีมาด(

๔. กมมธารย่สมาส กบ ตั้ปป�ร)สสมาส ตั้�างกนอย่�างไร อธ)บาย่มาพอให์%เขึ้%าใจ

ทว+นิทวสมาส

ทวนทวสมาส คื�อ สมาสท�/ม�บทนามนามท�ง ๒ เสมอกน คื�อลีงว)ภตั้ตั้) วจนะ เสมอกน/เห์ม�อนกน เชื่�น สมโถุ จ ว)ปส,สนา จ สมถุว)ปส,สน4

ทวนทวสมาส ม� ๒ อย่�าง คื�อ สมาห์าระ แลีะ อสมาห์าระ

๑. สมาห์าระ ม�ร(ปส4าเรCจเป&น น ป�งสกลี)งคื� เชื่�น _ ปตั้,โตั้ จ จ�วรญฺ,จ ปตั้,ตั้จ�วร4 บาตั้รด%วย่ จ�วรด%วย่ ชื่�/อว�าบาตั้รแลีะจ�วร

๒. อสมาห์าระ ม�ร(ปส4าเรCจเป&นพห์�วจนะ เชื่�น _ จน,ท)มา จ ส�ร)โย่ จ จน,ท)มส�ร)ย่า พระจนทร�ด%วย่ พระอาท)ตั้ย่�ด%วย่ ชื่�/อว�า พระจนทร�แลีะพระอาท)ตั้ย่� ท.

_ สาร�ป�ตั้,โตั้ จ โมคื,คืลี,ลีาโน จ สาร�ป�ตั้,ตั้โมคื,คืลี,ลีานา พระสาร�บ�ตั้รด%วย่ พระโมคืคืลีลีานะด%วย่ ชื่�/อว�า พระสาร�บ�ตั้รแลีะพระโมคืคืลีลีานะ ท.

10