արա սարգսյան
TRANSCRIPT
ԱրաՍարգսյան
Արա Միհրանի Սարգսյան (
ապրիլի 4, 1902, Կ.Պոլիս –
հունիսի 6, 1969, Երևան),
հայ խորհրդայինքանդակագործ,
մանկավարժ,
հասարակական գործիչֈ
ԱրաՍարգսյան
ԱրաՍարգսյանը 1919–21 թթ-ին սովորել էԿոստանդնուպոլսիգեղարվեստի վարժարանում, 1921–24 թթ-ին՝ Վիեննայիգեղարվեստիակադեմիայիբարձրագույն դպրոցում:
ԱրաՍարգսյանը 1919–21 թթ-ինսովորել է Կոստանդնուպոլսիգեղարվեստի վարժարանում, 1921–24 թթ-ին՝ Վիեննայիգեղարվեստիակադեմիայիբարձրագույն դպրոցում:
Ավստրիայում նա ստեղծել է «ՌիխարդՌոբերտ» (1922 թ.), «Կարլ Վայգել» (1922 թ.), «ՀեղինեԶատեյան» (1923 թ.), դիմաքադակները, «Լուռ վիշտ» (1923 թ.) կոմպոզիցիան, որոնքXX դարի հայկականքանդակագործության ինքնատիպև լավագույնգործերից են:
Սարգսյանը 1924 թ-ինՎիեննայում ստացել էխորհրդային քաղաքացիություն, 1925 թ-ինտեղափոխվել է Երևան: 1926 թ-ին կազմակերպել էՀեղափոխականՌուսաստանինկարիչների ընկերակցությանհայկական մասնաճյուղը, ընտրվել նախագահ: 1925–30 թթ-ին դասավանդել է Երևանիգեղարվեստաարդյունաբերականտեխնիկումում:
1945 թ-ին նրա ղեկավարությամբ հիմնադրվելէ Երևանի գեղարվեստական ինստիտուտը(այժմ՝ Երևանի գեղարվեստիակադեմիա), որիտնօրենն է եղել մինչև 1959 թ., ապա՝ամբիոնի վարիչ, արվեստանոցի ղեկավար(պրոֆեսոր՝ 1947 թ-ից): 1932–37 թթ-ինՀայաստանի նկարիչների միությաննախագահն էր:
1920–30-ականթվականներին ստեղծած «ՎահանԹոթովենց», «ՄանուկԱբեղյան», «ՀրաչյաԱճառյան», «ՄարիամԱսլամազյան», «ՄիքայելՆալբանդյան», «ԹորոսԹորամանյան», «ԱլեքսանդրՇիրվանզադե», «ՍուրենՍպանդարյան», «ՆաիրիԶարյան», «Ալեքսեյ Ջիվելեգով» դիմաքանդակներնառանձնանում են ընդգծվածարտահայտչականությամբ:
1942 թ-ին Կիրովականում տեղադրվել է նրալավագույն գործերից՝ Սերգեյ Կիրովի հուշարձանը(1992 թ-ին հանվել է): 1943 թ-ին ստեղծել է իրկոմպոզիցիոն մտահղացումների գլուխգործոցը՝«ՍահակՊարթև ևՄեսրոպՄաշտոց» քանդակը(գիպս` 1943 թ., փայտ` 1950 թ.), որտեղ նորովի ենկիրառված հայ միջնադարյանպատկերաքանդակիավանդույթները:
Սարգսյանը հետպատերազմյանշրջանում կերտել էդիմաքանդակների շարք՝ «ՍտեփանՇահումյան» (1949 թ.), «ՎարդանԱճեմյան» (1954 թ.), «Րաֆֆի» (1957 թ.), «Վալերի Բրյուսով» (1967 թ.) ևայլն: