ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΠΚΑΣ

ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Θεραπευτική αντιμετώπισητης

Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης

ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΣΚΟΛΙΩΣΗ

Σκολίωση ορίζεται η Σκολίωση ορίζεται η

παραμόρφωση της παραμόρφωση της Σπονδυλικής Σπονδυλικής Στήλης με την Στήλης με την ύπαρξη πλαγίων ύπαρξη πλαγίων κυρτωμάτων κατά κυρτωμάτων κατά το μετωπιαίο το μετωπιαίο επίπεδοεπίπεδο

Αιτιολογία ΣκολίωσηςΑιτιολογία Σκολίωσης ΙδιοπαθήςΙδιοπαθής ΝευρομυϊκήΝευρομυϊκή ΝευροπαθητικήΝευροπαθητική Μυοπαθητική Μυοπαθητική Συγγενής Συγγενής Νευροϊνωμάτωση Νευροϊνωμάτωση Τραυματική Τραυματική Νεοπλασματικές εξεργασίεςΝεοπλασματικές εξεργασίες Ανωμαλίες της οσφυοϊερής περιοχήςΑνωμαλίες της οσφυοϊερής περιοχής

(Σπονδυλόλυση Σπονδυλολίσθηση)(Σπονδυλόλυση Σπονδυλολίσθηση) Λειτουργική Λειτουργική Κ.Λ.Π.Κ.Λ.Π.

Ιδιοπαθής ΣκολίωσηΙδιοπαθής Σκολίωση

Σύγχρονες απόψεις πάνω στην αιτιοπαθολογία της ιδιοπαθούς

σκολίωσης

ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΣΚΟΛΙΩΣΗ

1. Δομικά στοιχεία της σπονδυλικής στήλης• Παρασπονδυλικοί μύες• Σύνδεσμοι και τένοντες• Σπόνδυλοι

2. Ενδοκρινικό σύστημα3. Ισορροπία θέσης4. Γενετικοί παράγοντες5. Νευρολογικές ανωμαλίες εγκεφάλου – Κ.Ν.Σ.6. Κ.Λ.Π.

Γενετικοί παράγοντες Γενετικοί παράγοντες ((polygenic inheritance pattern)polygenic inheritance pattern)

Κύφωση

Σκολίωση

Αδέλφια

Σκολίωση Σκολίωση συνεπεία συνεπεία ιστικών ιστικών

διαταραχώνδιαταραχών

(( Marfan syndrome)Marfan syndrome)Defecting gene Defecting gene

coding for f ibri l incoding for f ibri l in

• Fibrus dysplacia Fibrus dysplacia (bone collagen abnormality)(bone collagen abnormality)

• Muscle disorders Muscle disorders (Duchene musclear distrophy)(Duchene musclear distrophy)

• Soft t issue collagen disorder Soft t issue collagen disorder (Marfan syndrome)(Marfan syndrome)

Νευρο-ινωμάτωσηΝευρο-ινωμάτωση

Ενδομυελικός όγκοςΕνδομυελικός όγκος(Νευρο-ινωμάτωση)(Νευρο-ινωμάτωση)

Αστάθεια μετά Αστάθεια μετά πεταλεκτομήπεταλεκτομή

Σκολιωτική Σκολιωτική παραμόρφωσηπαραμόρφωση

Σκολίωση νευροπαθητικήΣκολίωση νευροπαθητική(ανωτέρου κινητικού νευρώνα)(ανωτέρου κινητικού νευρώνα)

Arnold – Chiari syndrome Arnold – Chiari syndrome & Συριγγομυελία & Συριγγομυελία

Νευρολογικές ανωμαλίες εγκεφάλου – Κ.Ν.Σ.

Συγγενής ΣκολίωσηΣυγγενής Σκολίωση(ανωμαλίες σχηματισμού – διαχωρισμού (ανωμαλίες σχηματισμού – διαχωρισμού

των σπονδύλων)των σπονδύλων)

Ανωμαλία σχηματισμούΑνωμαλία σχηματισμού Ανωμαλία διαχωρισμού - σχηματισμούΑνωμαλία διαχωρισμού - σχηματισμού

Ανωμαλίες στην ανάπτυξη των Ανωμαλίες στην ανάπτυξη των σπονδύλωνσπονδύλων

(θωρακική λόρδωση – υποκύφωση)(θωρακική λόρδωση – υποκύφωση)

Σκολίωση – νεοπλασματική εξεργασία Σκολίωση – νεοπλασματική εξεργασία (0στεοιδές οστέωμα)(0στεοιδές οστέωμα)

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

ΥΒΟΣ

Adam’s test(δοκιμασία κάμψης)

ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

MRIMRI

Οι συνηθέστεροι τύποι σκολιωτικής παραμόρφωσης

A B C D

Right thoracic Right thoracic apical vertebraapical vertebra 8 8 thth oror 9 9 thth

Thoracolumbar curveThoracolumbar curveApical vertebraApical vertebra 12 12 thth thoracicthoracic oror 1 1 stst lumbarlumbar

Lumbar curveLumbar curve apicalapical vertebravertebra 2 2 ndnd lumbarlumbar

Double curveDouble curveapical vertebraapical vertebra 8 8 thth thoracicthoracic andand 2 2 ndnd lumbarlumbar

ΣΚΟΛΙΩΣΗ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Treatment of curves Treatment of torsion

2D 3D

Διαφορά πλευροσπονδυλικής γωνίας Διαφορά πλευροσπονδυλικής γωνίας (σημείο (σημείο MECHTA)MECHTA)

> 20> 20oo < <

Νηπιακή – παιδική Νηπιακή – παιδική σκολίωσησκολίωση

αυτοθεραπευόμενηαυτοθεραπευόμενη

Νηπιακή ιδιοπαθής Νηπιακή ιδιοπαθής σκολίωση επιδεινούμενησκολίωση επιδεινούμενη

1. Συχνότερες δεξιές θωρακικές2. Κορίτσια > αγόρια3. Συχνότητα 2% – 9 %

(Cobb > 10o)

Εφηβική ιδιοπαθής Εφηβική ιδιοπαθής σκολίωσησκολίωση

αυτοθεραπευόμενηαυτοθεραπευόμενη

Προγνωστικοί παράγοντες εξέλιξης της Προγνωστικοί παράγοντες εξέλιξης της ιδιοπαθούς παιδικής – εφηβικής ιδιοπαθούς παιδικής – εφηβικής

σκολίωσηςσκολίωσης

Παράγοντες που Παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξηεπηρεάζουν την εξέλιξη

Μεγαλύτερη τάση επιδείνωσης Μεγαλύτερη τάση επιδείνωσης εμφανίζουν:εμφανίζουν: Διπλές καμπύλεςΔιπλές καμπύλες Ασθενείς σε νεαρότερη ηλικία κατά τη Ασθενείς σε νεαρότερη ηλικία κατά τη

διάγνωσηδιάγνωση Τα κορίτσια πριν την εμμηναρχήΤα κορίτσια πριν την εμμηναρχή Ο μικρότερος βαθμός Ο μικρότερος βαθμός RisserRisser Τα κορίτσια > αγόριαΤα κορίτσια > αγόρια

10 : 1 10 : 1

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

?

Σημείο Σημείο RisserRisser

Κύρτωμα

Μέγεθος κυρτώματος

(Σημείο Risser )

Επιδείνωση /

Ηλικία

Επιδείνωση /

Βιολογικήωριμότητα

Κύρτωμα / ηλικία

Risser / ηλικία

ΣΚΟΛΙΩΣΗ

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ4 – 6 ΜΗΝΕΣ

> 5ο ΔΙΑΦΟΡΑ

Ανεπαρκής Ανεπαρκής παρακολούθηση και παρακολούθηση και

έγκαιρος αντιμετώπιση έγκαιρος αντιμετώπιση

ΣΚΟΛΙΩΣΗ

ΑΣΚΗΣΗ

SCOLIOSIS AND ITS CONSERVATIVE TREATMENT POSSIBILITIES.

Συχνότητα 0,3% – 13,3%

Κηδεμόνες α) Ένδειξη σε κυρτώματα 25° – 45° β) Ταχέως επιδεινούμενα κυρτώματα μικρότερα των 25°

Άσκηση Η αποτελεσματικότητα των ασκήσεων σε άτομα με ιδιοπαθή σκολίωση δεν έχει αποδειχθεί

Ebenbichler G. et al, 1994Universitat Klinik für Physikahische

Medizin und Rehabilitation, Wien

MilwaukeeBostonStagnaraChennauMichelLyonese κ.λ.π.

Ιδιοπαθής Ιδιοπαθής εφηβική εφηβική

σκολίωση σκολίωση < 40< 40 οο

ΚΗΔΕΜΟΝΕΣ

Ενδείξεις συντηρητικής Ενδείξεις συντηρητικής αντιμετώπισης με κηδεμόνααντιμετώπισης με κηδεμόνα

Επιδείνωση του κυρτώματοςΕπιδείνωση του κυρτώματος 2525οο 30 30οο

Risser 1 - 2 - 3Risser 1 - 2 - 3

Μέγιστο μέγεθος κυρτώματοςΜέγιστο μέγεθος κυρτώματος < 45< 45οο

Elastic strap braceElastic strap brace

ΣΚΟΛΙΩΣΗ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Μέγεθος κυρτώματοςΜέγεθος κυρτώματος Παραμόρφωση του Παραμόρφωση του

σώματοςσώματος Παράγοντες επιδείνωσης Παράγοντες επιδείνωσης

του κυρτώματοςτου κυρτώματος Σκελετική ωριμότηταΣκελετική ωριμότητα Τύπος κυρτώματοςΤύπος κυρτώματος

Ενδείξεις χειρουργικής θεραπείαςΕνδείξεις χειρουργικής θεραπείας

Ενδείξεις χειρουργικής θεραπείαςΕνδείξεις χειρουργικής θεραπείας

A.A. Θωρακικά κυρτώματα Θωρακικά κυρτώματα > 40> 40οο – 50 – 50οο Σε σκελετικά ανώριμα άτομαΣε σκελετικά ανώριμα άτομα

B.B. Κυρτώματα Κυρτώματα > 50> 50οο Σε σκελετικά ώριμα άτομα Σε σκελετικά ώριμα άτομα

Δυναμικές ακτινογραφίεςΔυναμικές ακτινογραφίες

CT ScanCT Scan

MR-IMR-I

Διεγχειρητικός Διεγχειρητικός νευροφυσιολογικός έλεγχοςνευροφυσιολογικός έλεγχος

Πρόσθιες επεμβάσειςΠρόσθιες επεμβάσεις

Πρόσθια επέμβαση Πρόσθια επέμβαση

μικρός αριθμός μικρός αριθμός σπονδυλοδεμένων σπονδυλοδεμένων επιπέδωνεπιπέδων

Πρόσθια επέμβαση για αφαίρεση των Πρόσθια επέμβαση για αφαίρεση των

μεσοσπονδυλίων δίσκων - μεσοσπονδυλίων δίσκων - συνδέσμων και σπονδυλοδεσία για συνδέσμων και σπονδυλοδεσία για αποφυγή της αποφυγή της Crankshaft Crankshaft παραμόρφωσηςπαραμόρφωσηςσε ανώριμους σκελετικά ασθενείςσε ανώριμους σκελετικά ασθενείς– Risser 0 – 1Risser 0 – 1– Μη σύγκλιση του τριακτινωτού χόνδρου Μη σύγκλιση του τριακτινωτού χόνδρου

της κοτύληςτης κοτύλης

Συνδυασμός πρόσθιας και Συνδυασμός πρόσθιας και οπίσθιας επέμβασης σε οπίσθιας επέμβασης σε άτομα με ιδιοπαθή άτομα με ιδιοπαθή σκολίωση:σκολίωση:– Μεγάλα κυρτώματα > 75Μεγάλα κυρτώματα > 75οο – Δύσκαμπτα (διόρθωση σε Δύσκαμπτα (διόρθωση σε

κάμψη < 50κάμψη < 50οο ) )– Κίνδυνος μετεγχειρητικής Κίνδυνος μετεγχειρητικής

παραμόρφωσης παραμόρφωσης ((Crankshaft)Crankshaft)

Οπίσθιες Οπίσθιες επεμβάσειςεπεμβάσεις

Οπίσθια διόρθωσηΟπίσθια διόρθωση

Μεγαλύτερος αριθμός σπονδυλοδεμένων επιπέδων

Ε. Βαρ.Ε. Βαρ.ΘΘ – – 13+013+0 ΘΘ1100 – Ο – Ο33 (Δ) 45 (Δ) 45οο

King IVKing IV

Β. Β. PRPR..F – F – 1616TT66 - - TT1111 ( (RR) 70) 70οο

TT1212 - - LL44 ( (LL) 52) 52οο King IIKing II

Posterior procedures

Advantage : Orthopaedic surgeons are familiar with the posterior spinal procedures.

Disadvantage : Greater number of included vetrebra

Double Spinal Deformity: a) Idiopathic adolescent scoliosis

b) Spondylolysis - spondylolisthesis

Post operative correction

ΠλευροπλαστικήΠλευροπλαστική

Προεγχειρητική Μετεγχειρητική

Πλευροπλαστική

Συμπεράσματα Συμπεράσματα Καλύτερη γνώση Καλύτερη γνώση

αιτιολογικών παραγόντωναιτιολογικών παραγόντων Πληρέστερη ακτινολογική Πληρέστερη ακτινολογική

διερεύνησηδιερεύνηση Ορθοπαιδικοί Ορθοπαιδικοί

θερμοπλαστικοί κηδεμόνεςθερμοπλαστικοί κηδεμόνες Διεγχειρητική Διεγχειρητική

νευροφυσιολογική νευροφυσιολογική παρακολούθησηπαρακολούθηση

Πληρέστερος τεχνολογικός Πληρέστερος τεχνολογικός εξοπλισμός για διόρθωση εξοπλισμός για διόρθωση των παραμορφώσεωντων παραμορφώσεων

Συμπεράσματα Συμπεράσματα Νέες χειρουργικές τεχνικές – Νέες χειρουργικές τεχνικές –

προσπελάσειςπροσπελάσεις Καλύτερη γνώση του τύπου Καλύτερη γνώση του τύπου

των κυρτωμάτων που των κυρτωμάτων που επιτρέπει τον περιορισμό των επιτρέπει τον περιορισμό των σπονδυλοδεμένων επιπέδωνσπονδυλοδεμένων επιπέδων

Οστικά μοσχεύματα και Οστικά μοσχεύματα και βιολογικοί παράγοντες που βιολογικοί παράγοντες που προάγουν την σπονδυλοδεσίαπροάγουν την σπονδυλοδεσία

Ειδικευμένη χειρουργική Ειδικευμένη χειρουργική ομάδαομάδα

Ευαισθητοποίηση του Ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλουκοινωνικού συνόλου