การเกบอาหารประเภทตางๆใหถกตอง

การจดเกบอาหารทถกวธ

นอกเหนอจากการเลอกสรร การจดเกบวตถดบหลงจากซอมากส าคญไมแพกน

การจดเกบอาหารทถกวธ และขนตอนในการจดเตรยมอาหารทถกสขลกษณะ เปนสงส าคญทท า

ใหอาหารทผลตออกมา ยงคงคณคาทางโภชนาการ และมรสชาตทด อกท งยงเปนการปองกน

อนตรายทเกดจากอาหารเปนพษ อนเนองมาจากการปนเปอนของเชอโรค และสารเคมทเปน

อนตราย

ส าหรบตอนน มขอปฎบตงายๆ ในการจดเกบวตถดบหลงจากซอมาแลว

มาบอกกน ไมวาจะเปนอณหภม ลกษณะการจดเกบ หรออปกรณการ

จดเกบ ซงนาจะชวยใหเราเกบวตถดบไดอยางมประสทธภาพมากขน

เรมทอณหภม วตถดบตางๆ ควรถกจดเกบไวในอณหภมทเหมาะสม จนกวา

จะถงเวลาน ามาปรงอาหาร โดยหลกเลยงการเกบอาหารหรอวตถดบใหอยใน

อณหภมทเสยงตอการเจรญเตบโตของเชอโรค (5-64℃) เชน

อาหารทะเลสด เชน ปลา กง หอย 1℃ - 1℃

เนอดบ เชน เนอไก เนอหม เนอวว 0℃ - 2℃

ผลตภณฑจากสตว(Dairy products) เชน ไข นม ครม 4℃

ผกและผลไม ℃ - 7℃

การท าความสะอาดทเกบรกษา

ควรท าความสะอาดตเยน ต หรอชนทใชจดเกบอาหารใหสะอาดอย

เสมอ

เกบอาหารกระปองไวในทแหงและเยน แตไมควรเกบไวในตเยน

เพราะความชนจะท าใหกระปองเปนสนมได

อาหารกระปองทเปดแลวใชไมหมด ใหเปลยนถายลงในภาชนะท

สะอาดและไมเปนสนม กอนน าไปเกบในตเยน

ควรบรรจอาหารลงในภาชนะทปองกนความชน และมฝาปดมดชด

เพอปองกนฝ น แมลง และพาหะน าโรค

ของแหง เชน เกลอ ขาว น าตาล หวหอม กระเทยม ควรจดเกบใน

บรเวณทอากาศถายเทไดสะดวก ไมรอนหรอเยนเกนไป และจดวาง

บนชนทสะอาดและโปรง ไมควรวางไวบนพน หรอทางเดน

เมอใชวตถดบ หรออาหารหมดแลว ควรลางภาชนะทจดเกบใหสะอาด

ผงใหแหงกอนใสอาหารหรอวตถดบอนใหมลงไป

ระบชออาหาร และวนเดอนปทผลต ลงบนฉลาก ฝา หรอพลาสตกท

ใชปดอาหาร เพอจะไดทราบรายละเอยด และระยะเวลาทใชในการ

เกบอาหารนน

การเกบรกษาขาว

เปาหมายหลกของการเกบรกษาขาว คอใหมการสญเสยของขาวในขณะเกบ

รกษานอยทสดท งดานปรมาณและคณภาพ ในดานปรมาณ มการสญเสย

น าหนก เนองจาก นก หน แมลงในโรงเกบ และการหายใจของเมลด สวน

ดานคณภาพ เชน เกดขาวเมลดเหลอง เกดกลนเหมนอบ และมสงสกปรกเจอ

ปนมาก การเกบรกษาขาวโดยทวไป ควรเกบรกษาไวในสภาพหรอโรงเกบทม

ความชนสมพทธและอณหภมของอากาศต า (ในทแหงและเยน)

การเกบรกษาถ ว

วธการเลอกซอถ วนนตองท งด ท งดม เลอกแตเมดทเตม เมดสวย ไดขนาด

แลวคอยดมพสจนกลนความใหม คอหามเหมนหน และควรซอในปรมาณ

นอยแคพอใช เพราะถ วมน ามนมาก ท าใหเหมนหนไดงาย แตถาซอมาแลว

เหลอใชไมหมด ควรเกบในกลองสญญากาศ แลวเกบไวในทเยนและมดใน

ตเยน แตไมควรเกบไวนานเกน 3 เดอน หากอยในชองแชแขงอาจยดอายได

ถง 6 เดอน

ถวเมลดแหง เปน เมลด หรอผล จาก ฝก (pod) ของพชตระกลถ ว

(leguminosae) ไดแก

ถวเหลอง

ถวลสง

ถวเขยว

ถวด า

ถวแดง

ถวขาว

ถ วเมลดแหง ทท งใหฝกแหงและน าเมลดทแหงแขงมาใชบรโภค ถาบรโภคขณะท

ฝกยงเขยว มน าเปนสวนประกอบหลก เชน ถ วเหลองผกสด ถ วพ จดเปนผก

ถ วเมลดแหงเปนแหลงอาหารทส าคญของมนษยและเปนวตถดบเพอแปรรปเปน

ผลตภณฑอาหารหลายชนด

การเกบรกษาผกตางๆ

ผกใบเขยว ใหแกะวสดทมดผกรวมไวเปนก าออกไป แลวน าไปใสในกลองท

ปดมดชด แตหากเปนผกโขมกใหน าไปใสกลองโดยไมตองปดฝาและเกบไวท

กระบะใสผกในตเยน

หวหอม กระเทยม และมนฝร ง เกบไวในทมด แหง และเยน ไม

จ าเปนตองหอไวในถง แตถาเปนมนฝร งใหเกบในถงกระดาษได

แตงกวา บวบ และบรอกโคล หอดวยผาขนหนชน ๆ แลวเกบไว

ในชองกระบะใสผก

แครอท เกบใสกลองทมฝาปดมดชดและหอดวยผาขนหนชน ๆ

เหด น าออกจากถงพลาสตกไปไวในถงกระดาษแทน โดยวางหาง ๆ อยา

ใหเหดอดกนแนน ๆ หรออาจใชผาขนหนชน ๆ หอกอนเกบเขาตเยนก

ได แตจ าไววาอยาลางเหดกอนจะน าไปเกบละ

พรกหวาน ถาจะใชใหหมดภายในสองสามวนกสามารถวางไว บน

เคานเตอรครวได แตถานานกวานนกเกบในชองแชผกในตเยนโดยอยา

วางซอนทบกน

มะเขอเทศ วางไวบนเคานเตอรไดเลยถาอากาศไมรอนจด เพราะ

หากแชตเยนกอาจจะท าใหเนอมะเขอเทศช าไดงาย

ชนดของผลไมแบงตามเปลอกและการแตกของผล

1. ผลแหง (dry fruit) เมอผลเจรญเตมท พบวามความชนลดลง

มาก เหลอเพยงรอยละ 10-15 ดงนน ผลจงมความแขง ผลแหงสามารถ

แบงยอยไดอกดงนผลไมแตก (indehiscent fruit) เปลอกผล

ยงคงปดอยเมอเจรญเตมท ดงนน ผลและเมลดจงแพรกระจายไปพรอม

กน เชน ผลมะพราว ผลประเภทนใน 1 ผลจะมเพยงหนงหรอสองเมลด

เทานน

ผลแตก (dehiscent fruit) เปลอกผลจะแตกออกเมอเจรญ

เตมท เพอชวยในการแพรกระจายเมลดพนธทมจ านวนมาก ซงใน 1 ผล

จะมเมลดเปนจ านวนมาก และเปนเพยงสวนเดยวทมการแพรกระจาย

ออกไป เชน งา

2. ผลสด (fleshy fruit) ความชนในผลยงสงมากเมอ

เจรญเตมวย โดยยงมความชนสงถงประมาณรอยละ 80-90

ดงนน ผลจงมความนม แบงยอยไดดงน

ผลมเปลอกหนา (rind) และเหนยว ผลประเภทนมเปลอกท

หนา ท าหนาทหอหมเนอเยอสดไวภายในผล ผลกลมนแบงยอย

ออกเปน 2 แบบ

1. ผลแบบแตง (pepo) บางคนอาจเรยกผลชนดนวา ผลมเนอหลายเมลด

ทปรบแปลง (modified berry) เชน แตงกวา และแตงโม ผลแบบนมาจากเกสรเพศเมยเดยวและรงไขอยต ากวาสวนอน ๆ ของดอก

2. ผลแบบสม (hesperidium) เชน สม มาจากรงไขทอย

สงกวาสวนอนๆของดอก แตผนงผลเพยงอยางเดยว

ผลมเปลอกบาง ผลประเภทนมเปลอกบาง โดยเปลอกของผลกบเนอเยอสดอย

ดานนอก เชน มะเขอเทศ และองน แบงออกเปน 3 แบบ

1. ผลทมเนอหลายเมลด (berry) มาจากเกสรเพศเมยเดยวและรงไขอย

เหนอวงกลบ ในสวนผนงผล ท งผนงแบงก นและเนอเยอสวน ทออวลตดกบรง

ไข มลกษณะเปนเนอสดทงหมด ผลประเภทนมหลายเมลด เชน มะเขอเทศ

มะละกอ กลวย ฝร ง องน

2.ผลเมลดเดยวแขง (drupe) ผลประเภทนเจรญเตบโตเตมทจะม

เพยงเมลดเดยว ผนงผลชนนอก และผนงผลชนกลาง มลกษณะเปน

เนอสดแตผนงผลชนใน มลกษณะแขงมากทเรยกวา pit ผนงผชนใน

นตดแนนกบเปลอกเมลด เชน มะกอก มะมวง พช พลม และเชอรร

3. ผลแบบแอปเปล (pome) ผลประเภทนเปนผลทมววฒนาการกาวหนา

มากทสด มาจากรงไขเชงประกอบชนดอยต ากวาสวนอนๆของดอกทอยภายใน

หลอดดอกขนาดใหญ โปรดสงเกตวา เนอแอปเปลทเรากนเปนสวนทพฒนา

มาจากฐานดอกรปถวย ในขณะท ใจกลางผล ทเราท งไปนนคอสวนของผลท

แทจรง เชน แอปเปล แพร

วธการเกบรกษาผลไมตางๆ

วธทหนงกคอ ใหคณน าผลไมทรบประทานไมหมดมาเดดหวขวออกแลว

จดเทยนขน ใหใชน าตาหยดลงแทนตรงขวผลไมจนเตม แลวคณจะเกบ

ผลไมทตองการไดนานและสดเสมอเลยคะ นกงายๆ ท าไดทนทและ

สะดวกดวย

อกวธหนงคอ ใหน าเอาวานหางจระเขมาปลอกเปลอกออกเอา

เฉพาะสวนขางใน คณน ามาต าหรอบดใหละเอยดแลวกรองเอา

แตน าเทานนมาใสในภาชนะทจะใชแชผลไม จากนนใหคณเตม

น าธรรมดาๆนแหละคะพอปรมาณใหสมน าสมเนอกบน าทไดจาก

วานหางจระเขนะคะ แลวคนใหเขากน ตามดวยการน าเอาผลไม

ทคณตองการเกบมาจมหรอแชไวประมาณ 5-10 นาท แลวน ามา

แชในตเยนอกทหนงเวลาจะรบประทานกน ามาลางน าใหสะอาด

แลวรบประทานไดตามปกตคะ

วธเกบดวยน าวานหางจระเขนกจะเกบไดนานกวาวธเกบอนๆนะคะ

เนองจากในวานหางจระเขมสารชนดทเปนตวเคลอบผวของผลไม ให

คลายน าชาลงและจะท าใหผลไมสดอยไดนาน เทานนคณแมบานกจะม

ผกผลไมสดประจ าบานทานทกวนแลวละคะ